Diepe buiging
Beste Zonnebloemers,Op 7 december was het de Dag van de Vrijwilliger. Voor ons als Zonnebloem een belangrijke dag, want vrijwilligers zijn al generaties lang onze drijvende kracht. Zonder de inzet van tienduizenden van jullie kan de Zonnebloem zich niet inzetten voor mensen met een lichamelijke beperking. Daarom past een diepe buiging naar jullie allen.
Gelukkig kon er dit jaar weer meer dan de voorgaande jaren. Er was duidelijk sprake van een inhaalslag wat betreft activiteiten. Veel afdelingen van de Zonnebloem vierden een jubileum dat eigenlijk de afgelopen twee jaar plaats had moeten vinden. Ook werden er volop dagtochtjes en kleinschalige vakanties georganiseerd. De afgelopen jaren merkten we al dat vrijwilligers met steeds kleinere groepjes deelnemers op pad gaan en dat de een-op-een uitjes populairder worden. Corona heeft dat effect versterkt. Het voelt vaak minder veilig om met een grote groep op pad te gaan. Ook merken we dat deelnemers steeds beter aangeven wat hun wensen zijn en waar ze graag heen willen. Een positieve ontwikkeling. In deze uitgave van ZON een mooi voorbeeld van een kleinschalige activiteit: twee vrijwilligers bezochten met twee deelnemers de kerstshow van Eurofleur.
Niet alleen de activiteiten worden aangepast aan de huidige tijdgeest, maar ook zaken ‘achter de schermen’. Zo worden onder de noemer Zonnewende alle computersystemen die de Zonnebloem gebruikt, gemoderniseerd en aan elkaar gekoppeld. In deze uitgave delen Zonnebloemafdelingen uit Zeeland hun eerste ervaringen met het nieuwe platform NOVA, waarop vrijwilligers elkaar kunnen ontmoeten en ervaringen, kennis en informatie kunnen uitwisselen.
Zo blijven we helemaal van deze tijd en kunnen we over iets meer dan een jaar vieren dat we 75 jaar jong zijn. Dank voor je inzet voor de Zonnebloem en alvast fijne feestdagen!
Hartelijke groet, Marc Damen Directeur
Hoofdredactie: Alexander van Zijp zon@zonnebloem.nl
Concept en realisatie: ZUID Creatives, zuid.com Fotografie: Madeleine Sars, Ellen van Doorn
Aan dit nummer werkten (o.a.) mee: Inge Schaleven, Carlijn van de Sanden, Loek van den Boogaart, Robbert-Jan van IJzendoorn, Jessica Zeeman, Birgitta Langen
Kijk voor onze privacyverklaring op zonnebloem.nl of Mijn Zonnebloem. Geen internet? Vraag dan een papieren versie aan via 076 - 564 64 64.
Bijblijven?
zonnebloem.nl mijnzonnebloem.nl facebook.com/dezonnebloem @DeZonnebloem @dezonnebloem
Het ochtendritueel van Tanja uit Yerseke
Drijvende kracht op een broodje hagelslag
Al op achttienjarige leeftijd scheepte Tanja Nieuwenhuize voor het eerst in als vaarvrijwilliger op MPS de Zonnebloem. Zo kon ze haar studie Verpleegkunde en liefde voor varen combineren. Het werd een jaarlijkse traditie met een groep leeftijdsgenoten. “De gemiddelde leeftijd aan boord schrikt mij niet af.”
“Een dagelijks koffierondje in een verpleeg huis óf een week lang meevaren als restau rantvrijwilliger op het Zonnebloemschip. Die keuze was makkelijk voor mij”, vat Tanja haar studiepuntendilemma samen. “Iemand een geweldige vakantie geven is andere koek dan koffie met een praatje.” In 2018 stapte ze voor het eerst aan boord en ze was gelijk verkocht. “Dit jaar voer ik voor de tweede keer mee en de volgende vaar vakantie staat al in mijn agenda.” Daarmee scoort ze pas echt punten.
Zeebenen en een hart van goud Haar vader is schipper op een kraanschip en al zolang Tanja zich kan herinneren, heeft het gezin een plezierbootje. Over de zeebenen beschikt ze dus, maar ook zonder kun je prima vrijwilliger zijn op MPS de Zonnebloem, verzekert Tanja. “We varen over kalm water.” Het toene mende individualisme in de maatschappij is niet besteed aan deze vaarvrijwilliger: “Het is te vaak ieder voor zich. Ik wil verder kijken dan dat. Iedereen moet de mogelijkheid hebben om op vakantie te gaan en daar draag ik graag aan bij.”
Broodje hagelslag met spraakwater Daarbij komt dat Tanja die week varen ook gewoon ontzettend leuk vindt. “Dat ik ver onder de gemiddelde leeftijd zit, zorgt juist voor mooie gesprekken. Mensen zijn benieuwd naar mijn wereld en ik naar die
van hen.” Dat begint al bij het ontbijtbuffet, als ze gasten na haar eigen snelle broodje hagelslag, croissant en kop koffie helpt hun ontbijtbord te vullen. “Ik ben blij dat gasten hun verhalen bij mij kwijt kunnen, ook de verdrietige. En dat ze ondanks hun beper king toch een fijne vakantie beleven.”
Jaarlijkse vaartraditie Zou Tanja leeftijdsgenoten dit vrijwilli gerswerk aanraden? “Absoluut. Vergis je niet, het is aanpoten want je wekker gaat om zeven uur en ‘s avonds om half negen zit je werk er pas op. Maar als je dan met een drankje op het dek van de rust geniet, glijdt dat allemaal van je af. En ik ben niet de enige die er zo over denkt. Samen met vier andere jonge vrijwilligers gaan we vanaf nu ieder jaar.”
Geen weekend zonder bolus Ook buiten de boot is Tanja begaan met de noden van anderen. “Ik ben aan het af studeren als verpleegkundige in Vlissingen, loop stage in het ziekenhuis van Bergen op Zoom en werk in de thuiszorg in Goes. Daardoor heb ik iedere dag weer een ande re planning en komt een vast ochtendritueel er niet van.” Maar de zaterdag is wat dat be treft een vast baken in de week. “Al sinds ik klein ben, komt opa zaterdagochtend stipt om 09.10 uur op de koffie met een bolus. Maakt niet uit hoe laat ik de avond daarvoor thuis was: dan schuif ik altijd aan.”
Op pad met een dubbele agenda
Als ‘manager’ van haar eigen 24-uurs zorgteam stuurt Annemarie Verbunt veertien mensen aan. Thuis, maar ook onderweg. Want naast haar talrijke hobby’s en vrijwilligerswerk gaat ze er graag op uit. Al dan niet als mystery guest voor Onbeperkt Eropuit van de Zonnebloem. Hoe staat het er volgens Annemarie voor met de toegankelijkheid in Nederland?
“Poeh, heb je even?”, lacht Annemarie als je vraagt wat haar bezighoudt op een ge middelde dag. “Ik ben tegen wil en dank eigen baas, omdat ik veel zorg nodig heb vanwege mijn spierziekte. En dat regel ik allemaal zelf.” Plannen kan ze daardoor als de beste. “Maar”, verzucht ze, “spontani teit loop ik mis.” En hondje Pip met haar gekke fratsen dan? Breed lachend: “Zij brengt het spontane in mijn leven en laat mij iedere dag stralen.”
Avontuurlijk
Ze heeft 1.001 hobby’s, doet veel vrijwilli gerswerk voor het Prinses Beatrix Spier fonds, zit in het bestuur van Spierziekten Nederland regio Brabant, start binnenkort haar eigen bedrijf en voegde ruim twee jaar geleden ook ‘mystery guest’ toe aan haar cv. Indrukwekkend! “Zolang ik de energie heb, krijg ik dat allemaal rond in mijn planning. Voor mij is toegankelijk heid ontzettend belangrijk. En eerlijk, het avontuurlijke sprak mij ook aan. Ik ga graag naar musea en theaters. Het leek me geweldig om die ‘undercover’ te tes ten. Samen met mijn verzorgster bezocht ik al heel wat prachtige locaties met die dubbele agenda. De rapportages maken we samen. Ik geef mijn mening, zij schrijft alles op tijdens een horecastop.”
Drama buiten het theater
“Toiletten zijn vaak een klein drama”, concludeert Annemarie uit haar testrondes als mystery guest. “Maar een absoluut juweeltje is het toiletgebouw in GaiaZOO. Prachtig mooi en praktisch.” Ook de be jegening van haar wisselt nogal. “Mensen lijken soms bang van me of behandelen me juist als de koningin, alleen omdat ik in een rolstoel zit. Maar bij Stadsschouwburg de Harmonie in Leeuwarden werd ik ‘gewoon’ hartelijk ontvangen. Omdat ik door pech onderweg veel te laat voor de show was, ontving ik als troost een borrelplank. Ik kreeg het er zo warm van dat ik opbiechtte
Deze locaties zijn al getest De vrijwillige mystery guests hebben al heel wat werk verzet, waar we ontzettend dankbaar voor zijn. Bekijk welke locaties zij al bezochten en doe inspiratie op voor je volgende uitje.
dat ik mystery guest voor de Zonnebloem was. Eigenlijk werd ik dus betrapt, maar toch is het mijn favoriete bezoek.”
Welkom om zorgeloos te genieten Waar wordt Annemarie nu echt blij van als ze op pad gaat? “Dat ik zorgeloos kan genieten”, antwoordt ze direct. “Ik laat me echt niet uit het veld slaan als er hinder nissen zijn, omdat ik eraan gewend ben dat ik niet mee kan doen. Pijnlijk, maar waar. En ik heb er absoluut begrip voor dat je bij een monumentaal pand niet kunt zeggen: we halen die driehonderd jaar oude balk er wel even uit. Maar veel vaker denk ik, of zeg ik zelfs: had hier nu even een ervaringsdeskundige bijgehaald. Mij mag je altijd vragen. Want als ik wél bij de knop van de audiotour kan, de vitrines wél goed kan bekijken en mij wél gevraagd wordt of ik een lichtgewicht glas of rietje prettiger vind drinken, geniet ik zoveel meer. Dan pas voel ik mij echt welkom.”
‘Ik kreeg het er zo warm van dat ik opbiechtte mystery guest te zijn’
Hé Wendy, wat is er met Onbeperkt Eropuit al bereikt?
“Toegankelijkheid is een voorwaarde voor mensen met een lichamelijke beperking om er onbezorgd op uit te kunnen. Nog te vaak staat onzekerheid dat in de weg. Met Onbeperkt Eropuit willen we die onzekerheid wegnemen. Sinds 2016 hebben we al meer dan 85 grote vrijetijdslocaties getest, van voetbalstadions tot musea en theaters. Het project Onbeperkt Erop uit is nu afgerond, maar voor een toegankelijke vrijetijdssector is er nog een weg te gaan. Er ligt al een plan klaar voor locaties die we in 2023 gaan testen.”
Onbeperkt Eropuit test toegankelijkheid
Thuisblijven als je er eigenlijk op uit wilt. 73 procent van de mensen met een lichamelijke beperking doet het. Dat blijkt uit onderzoek van de Zonnebloem. Vooral omdat deze mensen niet precies weten wat ze kunnen verwachten bij de locatie waar ze naartoe willen. Met het project Onbeperkt Eropuit brengen we daar verandering in, met hulp van mystery guests als Annemarie. Projectleider Wendy Vos vertelt hoe die verandering er komt en onthult het proefproject dat binnenkort start.
Hoe doen jullie dat dan, die locaties op toegankelijkheid testen?
“Vrijwillige ervaringsdeskundigen - de mys tery guests - zijn een belangrijke schakel in dit proces. Mijn collega Martijn de Bruin en ik ondersteunen hen. Eerst doen mystery guests een belevingsonderzoek. Ze gaan incognito naar een vrijetijdslocatie om te testen hoe het met de toegankelijkheid gesteld is. Daarna doen we een technische keuring. Hoe hoog is de drempel, hoe breed is de deur van de lift? Dan bundelen we die resultaten en maken daar een adviesrapport van. Daarin staan suggesties voor bouwkundige aanpassingen en wat eenvoudiger op te lossen punten. Zoals de hoogte van balies, kapstokken en belknoppen. Dat zijn ook de dingen waarvan mystery guests vaak de meeste hinder ervaren.”
Als het soms zo eenvoudig op te lossen is, waarom doen locaties dat dan niet veel eerder?
“Het is geen onwil, daar ben ik van overtuigd. In Nederland zijn we ons nog te weinig bewust van toegankelijkheid. De locaties die we testen, volgen daarom ook altijd een belevings-
‘Al ruim 85 locaties zijn getest op toegankelijkheid’
workshop, gegeven door een trai ner en een ervaringsdeskundige. Zodat medewerkers zelf ervaren hoe het is om met een lichamelijke beperking hun locatie te bezoeken. Dat laatste is zo belangrijk, want dan hoor je vaak: ‘Ik heb mij dit ge woon nooit gerealiseerd’. Mensen die de belevingsworkshop volgden, kijken de rest van hun leven anders naar toegankelijkheid.”
Testen jullie eigenlijk ook kleinere, ‘gewone’ locaties?
“Door ons onderzoek weten we dat daar veel vraag naar is. Naar het Rijksmuseum ga je incidenteel, maar natuurgebieden of winkel centra om de hoek bezoek je vaker. Daarom starten we binnenkort met een proefproject waarbij deelne mers en vrijwilligers zich kunnen in schrijven om samen een plek dicht bij huis te testen. Eigenlijk hetzelfde als wat mystery guests doen, maar dan in je eigen buurt.”
Als je mag dromen, wat hoop je dan dat de Zonnebloem kan betekenen voor toegankelijkheid?
“Dat iedereen zich welkom voelt, omdat er rekening met je gehou den wordt. Dat móet ook. Er zijn zelfs afspraken over gemaakt in het VN-verdrag Handicap. Maar er is nog te weinig aandacht voor. Dan bedoel ik bij de keuzes voor interi eur en bouw, voor de bejegening, maar ook voor de informatievoor ziening over toegankelijkheid: die is vaak nauwelijks te vinden. Dat wil ik veranderen. Mijn droom is om vanuit de Zonnebloem alle informatie over toegankelijkheid van vrijetijdslocaties met vervoer, verblijf en vermaak op één plek samen te brengen.”
Toegankelijke top 3 van Annemarie
Annemarie heeft in haar 53 jaar al heel wat uitstapjes gemaakt. En daarbovenop testte ze nog flink wat vrijetijdslocaties als mystery guest. Dierentuinen, festivals en musea in alle hoeken van het land. Maar wat zijn nu haar favoriete plekken in de buurt? Ze deelt haar top 3 dicht-bij-huis-uitjes.
1. Goed voorbeeld: Oosterhouts restaurant In De Achtertuin “Restaurants moeten écht toe gankelijker worden. Informatie over toegankelijkheid ontbreekt meestal en ik heb al zo vaak meegemaakt dat ik door een soort achteruitgang naar binnen moet, waardoor ik me niet welkom voel. Als de bediening vervolgens aan mijn tafelgenoot vraagt ‘of zij ook wijn wil’, zit ik niet op mijn gemak. In De Ach tertuin is een voorbeeld van hoe het óók kan. Zo’n fijne plek, daar hebben ze zelfs speciaal voor mij een ander soort rietje ingekocht.”
2. Prima shoppen: in het centrum van Oosterhout
“In Oosterhout waren de win kelstraat en winkels al goed toegankelijk, en door de renova tie van de panden helemaal. De gemeente hoogt overal de stoep op, zodat winkels praktisch geen drempel meer hebben. Veel be ter dan bijvoorbeeld in Utrecht, waar de straatjes akelig smal en
hobbelig zijn. Oké, in sommige winkels kan het nog beter. Zo reed ik mezelf eens vast in een voordeeldrogist. Ik raakte in paniek, omdat ik de draai terug niet kon maken. Ik trok van alles mee. Maar er is ook een kleding winkel in Oosterhout die het meubilair juist herschikte en veel meer ruimte maakte. Ik sprak de winkelier daarover en hij gaf aan dat het een kleine moeite was geweest. Met voor mij een groots resultaat.”
3. Fijn zitten: in het Chassé Theater in Breda
“Voor het theater ga ik dan weer liever naar Breda. In het Chassé heb ik altijd een goede plek en kan mijn gezelschap gewoon naast me zitten. Vaak kun je online niet zien hoe een zaal is ingedeeld. En blijkt eenmaal aangekomen, dat er een wand tussen ons in staat of dat ik zo ver in de hoek zit dat ik een deel van het podium niet kan zien. In het Chassé is dat allemaal goed geregeld. Een dikke tip!”
Duwtje in de rug
Dertien vakanties maken samen een 12,5-jarig jubileum. En zo wordt dertien plots een geluksgetal. Dit koperen huwelijk tussen vakantievrijwilliger en Zonnebloem vieren we met ‘De duwer en de geduwde’. Een iconisch beeldje dat de tand des tijds roemrijk heeft doorstaan. Toen het beeldje tijdelijk werd vervangen door een transparante kubus met daarin een 3D-gravering van een zonnebloem, leidde dat tot verdriet, ergernis en zelfs kwade brieven van vrijwilligers. Dat maakt dat het beeldje tot op de dag van vandaag overhandigd wordt. Ooit ontworpen door Parastone, tegenwoordig gemaakt door beeldengieterij Tenax uit Veghel.
Opfleuren bij Eurofleur
Mariah Carey zingt wat ze graag voor Kerstmis wil. Een groepje kinderen bewondert het reusachtige miniatuur kerstdorp. En overal waar je kijkt: glinsterende kerstballen. In Eurofleur dompelen deelnemers Ali en Marga zich samen met vrijwilligers Maja en Ita onder in kerstsferen.
Warme kerst
Nederland kent een paar grote kerstshows en die van Eurofleur is een absolute publiekstrekker. Dat blijkt ook wel als de Zonnebloemauto op een doordeweekse middag eind oktober de parkeerplaats opdraait. Er is meer parkeerruimte dan bij een gemiddeld pretpark, maar er zijn nog maar wei nig plekken vrij. Gelukkig is er een ruime invalidenplek vrij vlak voor de ingang. Buiten lijkt het lente, maar binnen stappen en rollen Ali, Marga, Maja en Ita zo het kerstgevoel in.
Hartendieven
“Voor Eurofleur-begrippen is het nu nog rustig hoor”, verzekert Ita Verweij. En ze kan het weten, want zowel met haar kleinkinderen als met deelnemers van de Zonnebloem bezoekt ze het tuincentrum met grote
regelmaat. “De opbouw is ieder jaar weer een flinke klus. Het moet toch interes sant blijven voor de vaste bezoeker.”
der stond ook altijd klaar voor anderen, dat gen heb ik geërfd van haar. Mijn jongste dochter heeft dat ook, dat vind ik mooi om te zien.”
Ita begon vijf jaar gele den als vrijwilliger en de deelnemers stalen vanaf seconde één haar hart.
Geridderde vrijwilliger Maja van den Berg is al 35 jaar actief als Zonnebloem vrijwilliger. “In 2018 ben ik daarvoor geridderd, totaal onverwacht”, zegt ze er trots achteraan. “Mijn moe
Dertig jaar deelnemer Deelnemers Ali van Don kelaar en Marga Letema genieten met volle teugen van alle glitter op de kerst show. Zelfs na drie rondes raken ze niet uitgekeken. “Mooie plek, toch?”, glun dert Marga. Aangeboren hersenletsel zorgt ervoor dat ze al haar hele leven een lichamelijke beperking heeft en uiteindelijk in een rolstoel belandde. “Mijn moeder was vijftig jaar do nateur van de Zonnebloem, zo kwam ik ermee in aanraking. Ik ben al dertig jaar deelnemer. Naast de activiteiten die we met de afdeling Leusden onderne men, ga ik vanaf 2010 ook
Tuincentrum Eurofleur: één grote open deur Vijf rolstoelen op een rijtje om mee te pakken. Brede gangpaden. Ruime liften. En overduidelijke bewegwijzering voor mindervaliden. (De kerstshow van) Eurofleur is niet voor niets een geliefd uitje onder mensen met een lichamelijke beperking.
‘Leusden is echt een toeganke lijke stad’
mee op het schip. In 2012 was dat samen met mijn moeder, een heel dierbare herinnering.”
Fijn flatje
Ali woont met haar 87 jaar nog altijd zelfstandig. “In een fijn flatje”, zegt ze. “Of nee, tegenwoordig heet dat een appartement, haha.” Vrijwilliger Maja komt iedere week bij haar op bezoek, iets waar Ali erg naar uitkijkt. “Ik kan goed op mezelf zijn, maar ik vind het ook leuk om aanspraak te hebben.
De meeste activiteiten die de afdeling Leusden onderneemt, laat ik aan me voorbij gaan. Ik ben meer van de kleinschalige uitjes en de bezoekjes van Maja.”
Drempelvrij Leusden
Niet alleen Eurofleur is rol stoeltoegankelijk, volgens de vier dames geldt dat voor zo’n beetje heel Leus den. “Dat komt denk ik om
dat het een relatief nieuwe stad is”, vertelt Ita. Marga: “Er zijn overal veilige over steekplaatsen, de stoepen zijn breed en ik kan bijna alle winkels prima in. En als winkeliers iets kunnen verbeteren, dan vertel ik ze dat. Dat vinden ze alleen maar fijn.” Een paar jaar te rug is Maja, samen met een deelnemer in een rolstoel, door de gemeente ge vraagd de toegankelijkheid te testen. “Halverwege ben ik zelf in een rolstoel gaan zitten. Best eng hoor, als je dat niet gewend bent. De punten die we opgaven ter verbetering, zijn allemaal opgepakt.”
Betrouwbaarheid van de Zonnebloemauto
Na een drankje is het tijd om huiswaarts te keren. Buiten staat de Zonnebloe mauto al op het viertal te wachten. Afdeling Leusden maakt er regelmatig ge bruik van. “Onlangs nog hebben we iemand naar een begrafenis gereden met de Zonnebloemauto”,
zegt Ita. “Wel zo prettig, aangezien het met een re giotaxi altijd maar de vraag is hoe laat je precies ge bracht en gehaald wordt.”
Het hele land door Marga is een fanatiek gebruiker van de Zonne bloemauto: “Mijn familie woont door het hele land en met de auto kan ik toch
bij ze op bezoek. Mijn broer pikt bij hem in Zeist wel eens een Zonnebloemauto op om me op te halen. En hier in Amersfoort staat er eentje bij de Toyota-dealer langs de snelweg.” Vindt Marga in- en uitrijden met haar rolstoel niet span nend? “Nee joh, dat is juist prachtig!”
‘Ik kan goed op mezelf zijn, maar ik vind het ook leuk om aanspraak te hebben’
Rolstoelvriendelijk Amersfoort 5X
Het middeleeuwse Amersfoort is gelukkig ook in rolstoel, scootmobiel of met rollator prima te bezoeken. Naast de kerstshow van Eurofleur zijn ook deze plekken geschikt voor een feestelijk en bovenal toegankelijk uitje.
Museum Flehite
Het museum is gevestigd in drie laatmid deleeuwse muurhuizen midden in de histo rische binnenstad van Amersfoort. Je leert er over de rijke geschiedenis van de stad en omgeving. Museum Flehite is toegankelijk met een rolstoel aan de ingang aan de West singel 50. De entree voor een begeleider is gratis. Ook is er een aangepast toilet en kun je een rolstoel lenen bij de receptie.
Het Centraal Ketelhuis
Het best bewaarde geheim van Amers foort? Nu niet meer! Want deze rolstoel vriendelijke lunchspot delen we graag met je. In dit gebouw met een verhaal luisteren ze ook graag naar de verhalen van de bezoekers. Lunchen doe je hier aan de lange tafel, bij de open haard of op het ruime terras. Let op: je kunt alleen met PIN betalen.
DierenPark Amersfoort
Met slurf of zonder slurf. Kwispelend of brullend. Kakelbont of camouflage. Som mige dieren moet je gewoon met je eigen ogen zien. In het toegankelijke park kun je vanuit de rolstoel alles goed zien. Het is helaas niet mogelijk om de waterroute te nemen. Ga naar huis met (meer) bewonde ring voor de natuur en de dierenwereld.
Fotogeniek centrum
De grootste schat van Amersfoort is haar historie. Er zijn meer dan 650 monu menten, smalle straatjes en grachten die je de middeleeuwen laten beleven. Niet iedere plek is even rolstoeltoegankelijk, maar het grootste deel van het centrum is prima begaanbaar. Neem je fotocamera of telefoon mee, want er zijn genoeg mooie plaatjes te schieten.
Het Eemhuis
De architectuur van kunstcentrum Het Eemhuis is mooi, dus bewonderen van buitenaf is al de moeite waard. Binnen zijn er vier culturele organisaties gevestigd: Ar chief Eemland, Bibliotheek Eemland, Scho len in Kunst en Kunsthal KAdE. Het Eemhuis ligt op het Eemplein; een gezellig pleintje met winkels en horecagelegenheden.
Foto: Museum Flehite Foto: VVV Amersfoort“Vroeger brak ik regelmatig iets, of gin gen mijn gewrichten uit de kom. Gewoon pech, dachten we. Maar het bleek het Ehlers-Danlos syndroom te zijn, een zeldzame erfelijke bindweefselafwijking. Twaalf was ik toen de diagnose werd gesteld. Twee jaar later zat ik al in een rolstoel, omdat lopen niet meer ging.
Hoe mijn ziekte zal verlopen? Niemand die het weet, maar zeker is: beter wordt het niet. En dus wil ik zo veel mogelijk genieten van de dingen die ik nog kan. Daarom maakte ik een bucketlist, met bovenaan een parachutesprong. Een goede nummer één, want dat zou ik nu niet meer kunnen. Dit jaar kon ik een tripje naar Italië en een concert van Lady Gaga afstrepen. En recentelijk ook nog de Onbeperkte Elfstedentocht. Hieraan wilde ik eerder al meedoen met een handbike, maar dat ging lichamelijk niet meer.
Dankzij de Zonnebloemfiets kon ik dit jaar dan toch deelnemen aan de ‘tocht der tochten’. Op 14 september fietste ik een etappe met mijn vriendin Jenna en vier dagen later legde ik samen met illusionist Steven Kazàn het laatste deel van de tocht af. Hij trappen en ik voorop in mijn rolstoel, superleuk! Het gevoel van fietsen in de buitenlucht, dat had ik al zo lang niet meer ervaren. Het was ook heel bijzonder om dit te delen met andere mensen met een beperking. En met vrienden en familie natuurlijk.”
De Zonnebloem zegt ‘er is meer mogelijk dan je denkt’ en dat is ook wat ik mee wil geven aan de mensen om me heen: verlies nooit de hoop, kijk verder en geniet van de kleine momenten. Of de grotere, want next op mijn bucketlist staan zitskiën en naar Londen voor de Amy Winehouse tour, langs locaties die een rol speelden in haar leven.”
Domiique
Dominique (25) zit vanaf haar veertiende in een rolstoel. Omdat ze niet weet hoe haar toekomst eruit gaat zien, stelde ze een bucketlist op.
‘Door mijn bucketlist geniet ik bewust van de kleine en grote momenten’
Stellige stelling:
loopt schromelijk achter op het gebied van toegankelijkheid’
Digitale toegankelijkheid, de overheid hamert er flink op. Maar hoe is het gesteld met de ‘ouderwetse’ toegankelijkheid op straat, in openbare ruimtes en op andere plekken? Wie kan daar beter iets van vinden dan jij als vrijwilliger? Door op pad te gaan met deelnemers, merk je in de praktijk waar zij hinder van ondervinden.
Loes
Lokate-van Slobbe Interim-voorzitter afdeling Zevenbergschen Hoek en interimpenningmeester Breda West
“Als ik alleen al vanuit mijn appartement naar beneden kijk, kan ik niet anders dan concluderen dat Nederland ontoegankelijk is voor mensen met een lichamelijke be perking. Ik vind het verschrikkelijk om te zien hoeveel moeite mensen in een rolstoel of met een rollator, maar ook ouders met een kinderwagen, moeten doen om zich over straat te bewegen. Bij mij beneden op de stoep staat het vol reclameborden. En mensen parkeren hun auto of fiets ook maar waar het uitkomt. Dat er zo weinig rekening wordt gehouden met minder mo biele mensen vind ik lastig om te zien.”
“Inmiddels ben ik met pensioen, maar in mijn werkzame leven was ik actief op geriatrische en oncologische afdelingen in het ziekenhuis. Dat gecombineerd met mijn vrijwilligerswerk bij de Zonnebloem zorgt ervoor dat ik een scherp oog heb voor zaken als toegankelijkheid. Ik weet uit ervaring hoe het mensen kan belem meren in de meest simpele dagelijkse activiteiten. Gelukkig zijn er genoeg fijne plekken in de omgeving die wél toeganke lijk zijn. Hier vlakbij in Prinsenbeek heb je Café Elsakker, dat speciaal opent als we
met de Zonnebloem langs willen komen. En laatst zijn we naar Museum Ons jaren 50 dorp in Hooge Zwaluwe geweest. De eigenaar gaf van tevoren netjes aan dat er maar twee rolstoelers tegelijk naar binnen konden. Fijn als mensen daar vooraf eer lijk over zijn, zodat wij onze groepssamen stelling daarop kunt stemmen.”
“Bij het nationaal bureau in Breda volgde ik onlangs de werksessie Belevingswereld, over hoe mensen met een lichamelijke beperking het leven ervaren. Er was een theoretisch en een praktisch gedeelte en vooral dat laatste maakte indruk. We ervaarden bijvoorbeeld zelf hoe het is om in een rolstoel een heuveltje op en af te rijden. En we kregen loodzware braces om onze armen en benen, of een bril op waar je slecht door ziet. Ik ervaarde maar even wat mensen met een lichamelijke beper king dagelijks doormaken. Maar ik zeg je eerlijk: dat was al genoeg om goed met mijn neus op de feiten te worden gedrukt. Laten we vooral dus met zijn allen kijken hoe we Nederland zo toegankelijk mogelijk kunnen maken.”
‘Nederland
‘Er wordt zo weinig rekening gehouden’
???
Mireille Vaal
Lid van het Nationaal Bestuur, heeft extra aandacht voor toegankelijkheid en verjonging.
“Als je Nederland vergelijkt met België dan komen we er slecht vanaf. België heeft het VN-verdrag Handicap in 2006 direct gete kend, Nederland pas in 2016. Iets zo belang rijk als het stemhokje werd pas in 2019 rolstoeltoegankelijk in Nederland, waarom was dat het nog niet? Ik kreeg dit alles overi gens pas door toen ik zelf een rolstoel moest gebruiken. En toch is die rolstoel voor mij niet de beperking. Ik word beperkt doordat Nederland niet aangepast is. Deelscooters en containers die de straat blokkeren, openbaar vervoer waarbij het altijd weer spannend is of je de ondersteuning die je aanvraagt, ook echt krijgt … Ik ben best een durfal en niet afhankelijk van het openbaar vervoer, maar ik kan me goed voorstellen dat mensen door de onzekerheid maar thuisblijven.”
“Ik ben fervent festivalganger en daarvoor ga ik absoluut naar België. Want daar kun je gewoon meedoen, ook als je een beperking hebt. Je slaapt in een tentje met je vrienden om je heen, zoals iedereen dat doet. Maar dan dichterbij het festivalterrein en met alle
hulpmiddelen die je nodig hebt. Denk aan een tillift, een volledige badkamer met hel pende handen van vrijwilligers of mensen die je helpen met eten en drinken kopen en consumeren. Ieder jaar kom ik Marcus tegen, volledig rolstoelafhankelijk en met een flinke zorgbehoefte. Hij gaat gewoon in zijn eentje naar Belgische festivals, omdat hij wéét dat het goed geregeld is.”
“Het goede nieuws is: als het in België kan, kan het in Nederland ook. Het wiel is al uit gevonden, de stappenplannen liggen er. En ik zie dat er de laatste jaren wat beweging is. Maar als ik dan hoor dat op de Zwarte Cross mensen met een fysieke beperking apart van hun vrienden in een ‘festivalhotel’ overnachten, zie ik dat er nog een wereld te winnen is. Er zijn nu zo veel partijen die proberen daar iets aan te doen. Ik zou graag zien dat één organisatie landelijk het voortouw neemt om toegankelijkheid te verbeteren, dat is wel zo duidelijk voor iedereen. De Zonnebloem kan die rol wat mij betreft uitstekend op zich nemen.”
‘Als het in België kan, kan het in Nederland ook’
De kracht van een kaartje. Hoe meer e-mails en appjes we vluchtig verzenden, des te groter de betekenis van een handgeschreven bericht. In deze ZON deelt deelnemer Jan mooie woorden uit aan vrijwilliger Jannie.
Jannie Pluim, vrijwilliger: “Wat geweldig dat Jan zo genoten heeft! Van hem had het zweefvliegen zelfs nog wat langer mogen duren. Voor dit soort geluksmomenten doe ik het als Zonnebloemvrijwilliger. Ik ben altijd welkom bij Jan en ik bezoek hem al zo’n vijf jaar met veel plezier. ‘Kom binnen’, verwelkomt hij me dan warm. Jans vrouw is opgenomen in een verpleeghuis, waardoor de extra aandacht fijn is voor hem. Ook al is hij slecht ter been, hij is nog altijd druk bezig met klussen in zijn garage. Wat een fijne, optimistische man!”
Het boordjournaal van Bas van Elk
‘Emotionele Indische avonden op het schip’
Iedere gast aan boord van MPS de Zonnebloem een onvergetelijke restaurantbeleving geven; restaurantmanager Bas van Elk springt er iedere ochtend enthousiast zijn bed voor uit. Samen met een wisselende groep vrijwilligers legt hij gasten in de watten. “De Indische avond is mijn pronkstuk.”
Volgende keer in Van wal: Van matroos tot stuurman. Cillian Willems blikt terug op zijn eerste jaar aan boord van MPS de Zonnebloem.
2005: Water en land
“Vijf jaar lang werkte ik op een cruiseschip van de Hol land-Amerika Lijn. In 2005 zette ik daar een punt achter en boekte ik een enkeltje Indonesië, waar mijn dochter woont. Daar probeerde ik een cateringbedrijf van de grond te krijgen, maar dat project moest ik stopzetten. Toen ik terugvloog naar Nederland had ik geen huis en geen werk meer. Ik wilde eigenlijk weer op zee gaan varen, tot mijn jong ste broer de vacature van de Zonnebloem onder mijn neus schoof. Hij is ook restaurant manager en wist dat ik zocht naar een combinatie van door deweeks op het water en in de weekenden aan land werken. Ik besloot te solliciteren en twee maanden later stapte ik voor het eerst aan boord van MPS de Zonnebloem.”
2016: Al die blije gezichten
“Mijn eerste dag aan boord ver geet ik nooit meer. Al die blije, dankbare gasten om me heen. En niet te vergeten de grote groep enthousiaste, behulpza me vrijwilligers. Dat raakte me meteen. De Zonnebloem kende ik al wel van naam. Mijn inmid dels overleden tante had MS en ging mee met uitstapjes van de Zonnebloemafdeling Boxtel. En ik werkte een tijd bij Van der Valk in Vught, waar groepen van de Zonnebloem regelmatig een Bossche bol kwamen eten. Maar verder was het allemaal nieuw voor me.”
2017: Indonesische avond
“Na een tijdje introduceerde ik de Indische avond op het schip. Op woensdagavond krijgen alle dames in de be
diening een bloem in hun haar en dragen de heren een tradi tioneel hoofddeksel. Iedereen heeft een gekleurde sjaal om en de meesten dragen open schoenen. De avond is zo’n succes dat het inmiddels een beetje uit de hand is gelopen. Het is één groot spektakel: het hele restaurant is versierd en we serveren een speciaal menu met echte Indische smaken. Er zijn zelfs gasten van Indische afkomst die een jaar later terugkomen en zich geheel in traditionele kledij steken. Voor mij is dit altijd een avond met een emotioneel randje. Ik word er erg gelukkig van, maar mis dan ook mijn dochter extra. Zij woont nog steeds in Indonesië.”
2022: Snel in je rol “Elke nieuwe groep vaarvrijwil ligers die ik op het schip ont
moet, is ontzettend gemotiveerd. Zij beseffen dat veel gasten enkel op deze manier nog op vakantie kunnen. Voor sommige gasten is het zelfs hun laatste reis. Er is ons dan ook veel aan gelegen om die reis onvergetelijk te maken. Daarom is iedere maaltijd op het schip even belangrijk: van ontbijt tot diner, het moet tiptop geregeld zijn.”
“Vanuit mijn ervaring weet ik inmiddels goed welke vrijwilliger in welke rol in het restaurant past. Als je in de bediening staat, zet je heel wat stappen. Even wat frisdrank bijhalen is al een wandeling van bijna tweehon derd meter. Enige vitaliteit is daarvoor dus wel vereist. Iedere groep is anders, maar we erva ren steeds weer de kick dat we het als team mooi voor elkaar boksen in het restaurant.”
Oktober 2022: Bekende gezichten “Gisteren mochten we eindelijk Duitsland weer binnenvaren. Vanwege de lage waterstanden kon dat een tijd niet. Zowel de gasten als vrijwilligers hebben er weer echt zin in. Ik speur altijd even naar bekende gasten en mede-Brabanders. Sowieso maak ik graag een praatje met de mensen aan boord. Dan is er in het restaurant ook sneller die herkenning en connectie.”
December 2022: Op een cruise “Als het schip stilligt en ik vakantie heb, reis ik naar mijn dochter op Bali. Dit jaar kan ik haar gelukkig twee keer zien. Eenmaal terug in Nederland, focus ik me weer helemaal op die all-inclusive cruise-ervaring voor onze gasten. Eten is voor mensen ook samenkomen. En die aandacht krijgen ze door het jaar heen lang niet altijd. Ik besef dus terdege hoe belangrijk die momenten zijn.”
Mee als zorgvrijwilliger
Een vaarvakantie op MPS de Zonnebloem is een onvergetelijke ervaring, zowel voor de gasten als voor de vrijwilligers. Ben of ken jij een verpleegkundige, verzorgende of helpende? We hebben je hulp hard nodig.
Een vakantie waar jouw zorghart zich helemaal thuisvoelt: www.zonnebloem.nl/zorgvrijwilliger
Meer mogelijk met nieuwe online omgeving
NOVA staat voor de Nieuwe Online Vrijwilligers Applicatie. Deze nieuwe omgeving biedt afdelingen en vrijwilligers allerlei handige mogelijkheden. Zo kun je je als vrijwilliger straks inschrijven voor een activiteit van jouw afdeling en berichten achterlaten.
Samen met vrijwilligers is NOVA ontwikkeld onder de paraplu van het ICT-project Zonnewende. De regio Zeeuwse Eilanden stapte in oktober als eerste over op de omgeving. Peter Dingemanse is bestuurslid van de Zonnebloemaf deling Middelburg-Veere en maakt onderdeel uit van deze kopgroep. “Wij krijgen de eerste versie voor geschoteld en kunnen die testen en beoordelen. Alle ervaringen met het systeem geven wij door aan de supportgroep, zodat NOVA straks zo goed mogelijk klaar is voor de afdelingen om ermee te werken.”
Flink aan de slag Peters eerste ervaringen met NOVA zijn positief: “Het ziet er modern uit en is eenvoudig te be dienen. Er is echter nog een aantal aanloopproblemen, die nog moe ten worden opgelost. Maar daar is de kopgroep ook voor ingesteld, dus daar maken we flink werk van.”
Vervanger van OAA
NOVA biedt nieuwe mogelijkhe den, maar vervangt ook de Online Afdelings Administratie (OAA). Anders dan de OAA is NOVA meer dan alleen een plek waar bestuursleden de vrijwilligers- en
deelnemersadministratie doen. De omgeving biedt óók mogelijkheden voor afdelingsvrijwilligers.
In de loop der tijd zal NOVA verder groeien met extra mogelijkheden.
Toekomstbestendig NOVA maakt onderdeel uit van het organisatiebrede ICT-vernieu wingsprogramma Zonnewende. Dat stelt de Zonnebloem in staat toekomstbestendig te blijven en het biedt vrijwilligers een veilige online omgeving, die onder andere voldoet aan de privacywetgeving. In NOVA kan nagenoeg alles wat nu ook in de OAA kan. “NOVA biedt straks meer en betere mogelijkheden voor afdelingen om deelnemers en vrij willigers op basis van interesses en hobby’s aan elkaar te koppelen. Het platform maakt de Zonnebloem he lemaal van deze tijd en zorgt ervoor dat we kunnen inspelen op actuele vragen die er bij onze deelnemers leven”, concludeert Peter.
Meer op Mijn Zonnebloem
In de eerste maanden van 2023 maken alle Zonnebloemafdelingen een start met NOVA. Meer informatie hierover verschijnt op Mijn Zonnebloem en in de nieuwsbrief.
Nieuwe Online Vrijwilligers ApplicatieWinters puzzelen
Samen een frisse neus halen in de winterkou, lekker warm ingepakt. Wat ons betreft een echt genietmoment. Net als het invullen van deze Zweedse puzzel onder het genot van een warme kop koffie of thee. Weet jij de antwoorden op de omschrijvingen?
WERK
PERSOON
EENHEID
Kijk snel of je het goede antwoord hebt op pagina
Winters VrijwilligersVoordeel
Als dank voor het geweldige werk dat jij doet, staat er vanaf 12 december een mooi winteraanbod voor je klaar. De donkere dagen lenen zich er uitstekend voor om samen leuke dingen te doen. En kan het voor jou niet snel genoeg voorjaar zijn? Dan is samen naar de Matthäus Passion wellicht een mooi alternatief.
150 gratis kaartjes voor Winter Slagharen (op=op)
150 gratis ZIN Magazines en 150 gratis Delicious Magazines (op=op)
150 gratis puzzelboekjes Neurocampus Omnibus (op=op)
100 gratis kaart- en dobbelspelletjes (op=op)
100 gratis kaarten Matthäus Passion, tussen 4 maart en 9 april op 14 verschillende locaties (op=op). Daarnaast geldt voor alle uitvoeringen een speciale Voordeelaanbieding van € 29,90 in plaats van € 80 per kaartje (zie het kortingsaanbod, maximaal 4 kaartjes per vrijwilliger)
10 gratis wandelroutes met extraatje onderweg (voor alle vrijwilligers)
Kijk voor het definitieve winteraanbod vanaf maandag 12 december 18.00 uur op Mijn Zonnebloem en bestel.
• Geen internet? Kijk of een familielid, kennis of collegavrijwilliger voor je kan bestellen.
• Lukt dat niet? Bel dan het Contactcentrum: 076 - 564 64 64 (werkdagen: 9.00 – 12.00 uur en 13.0016.00 uur én maandag 12 december 18.00 - 20.00 uur).
• Van de gratis kaartjes voor Winter Slagharen en de Matthäus Passion, de gratis magazines, puzzelboekjes en kaart- en dobbelspelletjes kun je éénmaal gebruikmaken.
• Je kunt 1 of 2 toegangskaartjes bestellen, 1 magazine, 1 puzzelboekje of 1 kaart- of dobbelspelletje.
• Alle vrijwilligers kunnen alleen of samen met hun deelnemer, partner, familielid of vriend(in) gebruikmaken van de gratis wandelroutes met extra verrassing onderweg.
• Zijn de gratis kaartjes, magazines, puzzelboekjes en spelletjes op of zit er niets van je gading bij? Kijk dan op ons kortingsaanbod, met kortingen van minimaal 25% die het hele jaar gelden.
• Gratis kaartjes, magazines, puzzelboekjes, spelletjes en wandelroutes aanvragen kan t/m 17 maart 2023, tenzij bij het aanbod anders is aangegeven.