Magazine voor vrijwilligers van de Zonnebloem
ZON 2022
#1
‘ EVEN NIET TUSSEN DE OUDJES’
Frans Duijts:
‘Jullie enthousiasme is bewonderenswaardig’
5X
toegankelijk Tilburg
De toekomst van de Zonnebloem Voor je ligt de eerste uitgave van ZON in een nieuw jasje. Ik hoop van harte dat deze nieuwe stijl je aanspreekt. Opmerkingen én complimenten horen we graag. Wellicht vraag je je af of dit nou wel nodig was. Het oude blad was toch zo slecht nog niet? Is dat niet zonde van de tijd? Het antwoord op die vragen is dat ons ‘oude’ blad volgens onderzoek onder vrijwilligers niet meer voldeed. Het werd steeds minder goed gelezen en minder hoog gewaardeerd, zeker door de wat jongere vrijwilligers. Natuurlijk koesteren we bij de Zonnebloem waar we vandaan komen, maar we moeten ook zorgen dat we aantrekkelijk blijven voor nieuwe vrijwilligers. MARC ZON 2022 #01
2
20
Boordjournaal van Annemieke
Veel afdelingen maken zich zorgen dat hun vrijwilligers en deelnemers steeds ouder worden en dat het er steeds minder worden. Als we dus niets doen, verdwijnt de Zonnebloem langzaam maar zeker. En dat moeten we natuurlijk voorkomen. De Zonnebloem moet dóór, ook als jij stopt als vrijwilliger, want ook daarna zijn er mensen die ons nodig hebben. Misschien hoor je tegen die tijd zelf wel bij die groep. Dan wil je toch ook dat er een Zonnebloemvrijwilliger is die leuke activiteiten met je doet?
Wil je je als afdeling klaarstomen voor de toekomst? Omarm dan ook zulke vrijwilligers naast je vaste vrijwilligers. Het is dus niet ‘vertrouwd’ tegenover ‘nieuw’, maar vertrouwd én nieuw. Zo werken generaties samen aan de toekomst van de Zonnebloem. Laat de toekomst maar komen! Marc Damen Directeur
De oplossing van de puzzel is: 5994
We zien nu dat er minder nieuwe vrijwilligers bij komen, maar ook dat nieuwe vrijwilligers vaak niet meer zo lang blijven. Aan dat laatste zullen we deels moeten wennen. Veel jongere mensen willen wel vrijwilligerswerk doen, maar niet meer structureel en vaak ook maar voor een paar jaar. Daar moeten we ons niet door laten afschrikken, want dan zet de daling door. Dit betekent dat we ons daaraan moeten aanpassen. Er zijn al afdelingen die dat doen. Zij werken met ‘projectvrijwilligers’ die je kunt bellen als je een keer handjes nodig hebt om een rolstoel te duwen.
6
Jong Amsterdam over de toekomst
Nationale Vereniging de Zonnebloem Postbus 2100, 4800 CC Breda Zorgvlietstraat 49, 4834 NH Breda T 076 - 564 64 64 contact@zonnebloem.nl ING: NL72 INGB 0001 0985 10 Rabobank: NL03 RABO 0108 9019 98
INHOUDSOPGAVE ZON 2022 #01, MAART 2022
4
Uitwaaien met Tonneke
Verder in deze editie: 9
Jong Maastricht
10
Uit de oude doos
11 Zo kom je nog eens ergens 14 5x rolstoelvriendelijk Tilburg 15 Kaartje voor jou 16 Stellige stelling 18 Succesrecept 19 Column Frans Duijts 22 Zonnewende 23 Puzzeltijd 24 VrijwilligersVoordeel
Hoofdredactie: Alexander van Zijp zon@zonnebloem.nl Concept en realisatie: ZUID Creatives, zuid.com Fotografie: Madeleine Sars
Aan dit nummer werkten (o.a.) mee: Inge Schaleven, Carlijn van de Sanden, Loek van den Boogaart, Robbert-Jan van IJzendoorn, Margo Vos, Kos Hemerik, Julia Klijn, Birgitta Langen, Justin van der Moezel Kijk voor onze privacyverklaring op zonnebloem.nl of mijnzonnebloem.nl. Geen internet? Vraag dan een papieren versie aan via 076 - 564 64 64.
Bijblijven? zonnebloem.nl mijnzonnebloem.nl facebook.com/dezonnebloem @DeZonnebloem @dezonnebloem
Het ochtendritueel van Tonneke
Zon, zee, strandrolstoel OCHTENDRITUEEL ZON 2022 #01
4
Tonneke Biesen-Geelen runde het oudste dorpscafé van Domburg én de jongste Zonnebloemafdeling van Zeeland. Ze mag dan inmiddels met pensioen zijn, dat wil niet zeggen dat ze het rustig aan doet. Hoe ziet het ochtendritueel van deze energieke vrijwilliger eruit? Als horecavrouw in hart en nieren is Tonneke van nature een avondmens. “Al ga ik tegenwoordig niet meer om drie, maar om één uur ‘s nachts naar bed.” Toch staat ze de ochtend erop op tijd weer naast haar bed. “Dan begin ik de dag met twee koppen koffie en de krant, altijd. Daarna maak ik een smoothie voor mijn man en mij, en doe ik in mijn joggingpak wat klusjes in huis en de administratie voor de Zonnebloem.”
Aan de kust
Dan is het tijd voor een strandwandeling. Als echte Zeeuwse is Tonneke daar vaak te vinden. “Vanuit mijn huis sta ik in een paar minuten op het strand. In de winter meestal in de middag, maar in de zomer ‘s ochtends al, dan is het nog lekker rustig. Mijn man en ik hebben een eigen strandhuisje, ideaal.”
O, kom er eens kijken
Sinds 2010 is Tonneke vrijwilliger bij de Zonnebloem. Het begon met het helpen inpakken van Sinterklaascadeautjes en schrijven van gedichten voor de deelnemers van de jongerenafdeling. “Daarna ging ik mee naar het Sinterklaasfeest en liet het me niet meer los. Uiteindelijk kwam ik in
het bestuur terecht en hebben we met zijn allen de Zeeuwse jongerenafdeling verder op de kaart gezet.”
Laat van je horen!
“Voor Zonnebloembegrippen hebben we weinig leden. Ongeveer twintig deelnemers en twaalf vrijwilligers”, vertelt Tonneke. “Onze jongste deelnemer is 23, de oudste 56 jaar. In Zeeland is het door de afstanden lastig om iedereen bij elkaar te brengen. Onlangs gaf ik tijdens een regiobijeenkomst een presentatie over onze jongerenafdeling. De verbazing over wat we allemaal ondernemen, was groot. Bij deze dan ook een oproep: ken je jongeren met een lichamelijke beperking uit onze regio? Dan komen we graag in contact met ze.”
Lekker rocken
Die uitjes, daar staan de Zonnebloem Jongeren Zeeland om bekend. Tonneke: “Van een terrasje pikken tot een dagje naar het strand in strandrolstoelen. We hebben pizza’s gebakken in een kookboerderij, zijn gaan bowlen in Middelburg, hebben Neeltje Jans bezocht en zijn zelfs naar het festival Graauwrock geweest.” Met zo’n drukke agenda is het niet gek dat Tonneke de dag ontspannen begint …
5
OCHTENDRITUEEL ZON 2022 #01
Sidney (25) is deelnemer van Jong Amsterdam, woont in Amsterdam en is 5 jaar bij de Zonnebloem
Jong Amsterdam, de toekomst van de Zonnebloem
‘ Zonder de Zonnebloem zou ik de hele dag tussen de oudjes zitten’ 6 Als we het over toekomstbestendigheid hebben, is de link met onze jongerenafdelingen snel gelegd. Door het hele land zijn ze er, maar toch is de uitdaging groot. Jong Amsterdam deelt haar tips en tops. In een dansschool in Amsterdam-Oost komen Denise, Sidney en Famke bij elkaar. Door de grote ruimte galmt vrijwel continu een lach. De dames zitten dan ook boordevol mooie verhalen en weten ze smeuïg te vertellen. “Maar een lach en een traan liggen bij ons altijd dicht bij elkaar”, relativeert afdelingsvoorzitter Denise. Tijd voor een goed gesprek met de jongeren van de Zonnebloem.
Famke en Sidney, zouden jullie ook deelnemer zijn als er geen jongerenafdeling was?
Famke: “Ik denk het niet.” Sidney: “Ik ook niet.” Famke: “Dan zit je toch tussen de ouderen en dat zitten wij sowieso al veel. Bij het revalidatiecentrum, de fysio, de dagbesteding … Het is dan juist wel lekker om ook in een jongere omgeving te zijn.” Sidney: “Oudere mensen zijn wel hartstikke lief hoor, we hebben er goed contact mee.” Famke: “Bij onze groep hebben we ook een opa en oma Zonnebloem. Maar ook al zijn ze ouder, ze snappen wel onze humor en muzieksmaak, haha.”
Famke (22) is deelnemer van Jong Amsterdam, komt uit Amstelveen en is 4 jaar bij de Zonnebloem
Tips v Mar an co!
Eerste hulp bij het oprichten van een jongerenafdeling of -werkgroep Open groots!
Deel de positieve momenten Denise (37) is voorzitter van Jong Amsterdam, komt uit Beverwijk en is al 13 jaar bij de Zonnebloem
Wat zijn de mooiste activiteiten die jullie hebben ondernomen?
Sidney, zonder enige twijfel: “Paragliden! En tijdens een vakantie op Texel gingen we vliegen en mocht ik achter de stuurknuppel zitten, heel bijzonder.” Famke: “Toen ben ik lekker aan de grond gebleven, niets voor mij. Ik vind het Sinterklaasfeest ieder jaar weer hilarisch. Liggen we altijd met zijn allen flauw van het lachen tijdens het dobbelspel.” Denise: “Wat mij altijd bijblijft, is een lachworkshop die we zes jaar geleden deden. Vlak daarvoor was er een deelnemer overleden. Dat heb ik de groep na de workshop verteld. Dat is zo’n voorbeeld van hoe lachen en huilen dichtbij elkaar staan.”
Waarom zijn jullie eigenlijk een jongerenafdeling en geen -werkgroep?
Denise: “We willen graag zo veel mogelijk zelfstandig opereren. Onze eigen keuzes maken en ons eigen budget beheren. Dat kost meer tijd en energie, maar dat hebben we ervoor over. Veel van onze deelnemers leven van een kleine uitkering, zij kunnen niet de volle mep voor uitjes betalen.”
Hoe groot is jullie afdeling momenteel?
Denise: “Iets van 65 deelnemers en 45 vrijwilligers maken deel uit van onze groep. Niet iedereen gaat met
“Breng mooie momenten goed in beeld en deel ze op sociale media en je afdelingswebsite. Schroom ook niet om de berichten op Facebook en Instagram te sponsoren, zodat andere jongeren met een lichamelijke beperking ze voorbij zien komen in hun tijdlijn.”
Maak gebruik van de kracht van mond-tot-mondreclame
“De jongeren zijn vaak niet aan huis gekluisterd. Ze hebben volop sociale contacten en werken, gaan naar dagbesteding of doen aan recreatie. Op al die plekken kunnen ze de jongerenafdeling of -werkgroep onder de aandacht brengen.”
Kijk of er ‘een potje’ is
“Misschien heeft het regiobestuur wel een budget waar je in de opstartfase gebruik van kunt maken. Of kan de gemeente bijspringen. Ga ook zelf aan de slag met het zoeken van sponsoren. En doe mee aan de Zonnebloemloterij, het grootste deel van de opbrengst van de loten gaat rechtstreeks naar de afdeling.”
Ga het gewoon doen
“Als je eenmaal los bent, kun je nadenken over nieuwe stappen en activiteiten. Beginnen is het belangrijkst. Dan gaat de bal nog niet vanzelf rollen, maar met een beetje enthousiasme en energie kom je een heel eind. Heel veel succes!” Marco Consten Verenigingsconsulent
TOEKOMSTBESTENDIG ZON 2022 #01
“De aftrap van je jongerenafdeling of -werkgroep vier je groots. Zo vallen jullie meteen goed op. Informeer bij je afdeling of er budget beschikbaar is om een leuk feestje te organiseren.”
7
TOEKOMSTBESTENDIG ZON 2022 #01
8
ieder uitje mee, maar dat hoeft ook helemaal niet. Sidney en Famke zijn wel bijna altijd van de partij.” Famke: “Dankzij de Zonnebloem zit ik niet de hele dag thuis. Ik kan mee naar evenementen die normaal onbereikbaar zijn voor mij. Zonder de Zonnebloem zou ik niet alleen een kaartje voor mezelf, maar ook voor een begeleider moeten kopen. Dat is geen optie met mijn Wajong-uitkering.” Sidney: “Voor mij is de Zonnebloem de plek waar ik vrienden ontmoet en nieuwe vrienden maak. Famke en ik kennen elkaar al veel langer, maar ook met de rest van de groep hebben we een goede klik.” Famke: “Sidney en ik zeggen altijd dat we geen vriendinnen zijn, maar zusjes. Ze is altijd zichzelf en ik kan met alles bij haar terecht.” Sidney: “Andersom geldt dat precies zo.”
‘Je bent altijd welkom om een dagje mee te lopen en zo ervaring op te doen’
Denise, jij hebt inmiddels veel ervaring met het runnen van een jongerenafdeling. Heb jij tips voor nieuwe afdelingen?
Denise: “Zorg dat je een goed bestuur bij elkaar zoekt dat echt op één lijn zit. Probeer leuke activiteiten te organiseren en de kosten daarvoor zo veel mogelijk te drukken. In Amsterdam werken we met een jaarprogramma. Zo weten zowel vrijwilligers als deelnemers waar ze aan toe zijn, dat werkt erg fijn. En schroom niet om contact met mij op te nemen. Je bent altijd welkom om een dagje mee te lopen en zo ervaring op te doen.” Famke: “Wat jullie ook goed doen, is op jongeren met een lichamelijke beperking afstappen of -rijden. Jullie spraken mij aan toen ik met mijn zus bij een concert in de Ziggo Dome was. ‘De Zonnebloem, dat is toch iets voor oudjes?’, dacht ik. Maar toen ik de groep zag, vond ik het meteen leuk.” Sidney: “Jij hebt er eerst voor gezorgd dat ik me aanmeldde en bent zelf twee maanden later voor het eerst meegegaan. Nadat Famke me erop wees, keek ik op de Facebookpagina van Jong Amsterdam. Daar werd ik heel enthousiast van.” Famke: “We hebben nu weer een nieuw meisje dat we kennen via de dagbesteding dat meegaat. Ze zag de foto’s en verder hoefden we haar niet meer te overtuigen.”
Hoe kijken jullie naar de toekomst? Famke: “Ik hoop binnenkort een eigen huisje te hebben, daar ben ik nu druk mee bezig. En ik wil graag actief deelnemer van de Zonnebloem blijven, dat geeft me veel plezier in het leven.” Sidney: “Ik wil ook veel leuke dingen blijven doen met de Zonnebloem. Alles wat leuk is, wil ik meemaken.” Denise: “Dat hoop ik natuurlijk ook. Onze afdeling is toekomstbestendig, we zijn met een flinke groep. Al blijft zeker het vinden van vrijwilligers die zorgtaken op zich kunnen nemen, een grote uitdaging. Met onze hele groep hoop ik nog heel lang heel veel leuke activiteiten te kunnen ondernemen. En als wij als bestuur een stapje terug moeten doen, hoop ik dat er nieuwe enthousiastelingen opstaan.”
Onze deur staat ook open voor jongeren
“Men klopte aan bij mij met vragen rondom het oprichten van een afdeling speciaal voor jongeren”, vertelt verenigingsconsulent Marco. “Hoe gaan we het aanpakken? Hoe vinden we aansluiting? Eind juli 2021 meldde zich via de landelijke website een nieuwe vrijwilliger: Pascalle. Een veertiger die zelf in een rolstoel zit. Zij gaf aan graag iets te willen betekenen voor mensen met een lichamelijke beperking uit haar eigen leeftijdcategorie. Ze vond dat de Zonnebloem zich te veel richtte op senioren, waardoor jongeren buiten de boot vielen.”
Marco werd direct enthousiast van Pascalle’s verzoek. “Wat mij betreft kwam het als geroepen. In Zuid-Limburg zijn dertien afdelingen die voor het grootste gedeelte uit senioren bestaan. Ik was er best trots op dat de mogelijkheid ontstond voor een eigen jongerenwerkgroep, als enige in heel Zuid-Limburg. Ik plande dan ook gelijk een koffieafspraak met Pascalle en Elly. Om samen te kijken hoe we de werkgroep van de grond konden krijgen en of er voldoende aanbod van deelnemers zou zijn.”
Eerste zeven deelnemers zijn een feit
Jong Maastricht, een afdeling in oprichting Maastricht is een goedlopende, gezonde regio voor de Zonnebloem. Voor jongeren was er echter nog geen mogelijkheid om zich te verenigen met leeftijdgenoten. Aangejaagd door initiatiefneemster Pascalle, vicevoorzitter Elly en verenigingsconsulent Marco Consten is het nu wél zover: de jongerenwerkgroep Zuid-Limburg is een feit.
Dat was gelijk het eerste actiepunt voor het drietal: jongeren zoeken die deel willen nemen aan de werkgroep. Ze begonnen hun zoektocht bij de bestaande afdelingen. “Vanuit daar zijn inmiddels vier deelnemers aangesloten”, vertelt Marco. “Daarna startten we met promotie op sociale media, want daar zitten de jongeren. Pascalle heeft een account aangemaakt en een webpagina ingericht. Daarop is ze heel actief. Ze deelt rubrieken en schrijft teksten. Inmiddels heeft de jongerenwerkgroep zeven deelnemers. Een mooi begin.”
Appen in plaats van mailen
“Ons programma is wat losser gepland, niet zo strak als bij een traditionele groep”, stipt Marco een verschil aan. “Veel gaat ook via de app, zodat iedereen snel op de hoogte is.” Het doel voor Jong Maastricht dit jaar is het verder uitbreiden van de groep. “Dat doen we door ons verhaal te delen op het werk, bij dagbestedingen en in zorgcentra. We gaan ook op zoek naar meer jonge vrijwilligers die structureel betrokken willen zijn.”
Hulplijn Steven
Voor Marco is het de eerste keer dat hij meehelpt met het oprichten van een jongerenwerkgroep. Gelukkig kon hij advies inwinnen: “Mijn collega Steven Arduin, verenigingsconsulent Noord-Brabant en Gelderland, had een hoop handige tips over hoe je mensen werft en een planning maakt. De jongerenafdeling in Eindhoven was ook een goed praktijkvoorbeeld voor mij. Daar zitten, net als in onze jongerenwerkgroep, deelnemers in het bestuur. Zij begonnen als een klein groepje en vormen inmiddels een mooie groep. Dat is precies waar wij ook voor gaan!”
TOEKOMSTBESTENDIG ZON 2022 #01
‘Dit komt als geroepen!’
9
UIT DE OUDE DOOS ZON 2022 #01
10
Zo zoetjes
Ons archief is een schatkamer vol stukken die de rijke historie van de Zonnebloem tekenen. Iedere ZON zetten we er eentje in de spotlight.
Zijn ze niet zoetjes, deze iconische moezelglaasjes? De gedraaide groene voet doet ons meteen terugverlangen naar de vaarvakanties. Het Zonnebloemschip slingerend over het blauwe lint dat de Moezel is. De ondergaande zon, goed gezelschap, een lekker glaasje wijn. Dit glaasje heet eigenlijk roemer. Een naam die de Duitsers als eerbetoon aan de Romeinen gaven. Want zij waren het die in de vierde eeuw de druiven meenamen naar de Moezelstreek. De oudere roemerglazen bestonden uit één kleur, maar wijnkenners vonden dat afbreuk doen aan de beleving van de wijn. Dus was de oplossing: blank glas, groene voet. Al vanaf de jaren ‘70 een klassieker in Nederland en Duitsland.
nn
eb loe ma uto n eum aar het TextielMus
Snuffelen aan de rijke textielhistorie van Tilburg Als deelnemer Ans de Rooij en vrijwilliger Joop van de Ven op het Panoramadeck van het TextielMuseum staan, windt eerstgenoemde er geen doekjes om: “Hier had ik veel eerder heen moeten gaan. Ik woon al zo lang in Tilburg, maar de drempel om het museum te bezoeken was toch te hoog.”
ZO KOM JE NOG EENS ERGENS ZON 2022 #01
Met d e Zo
11
ZO KOM JE NOG EENS ERGENS ZON 2022 #01
12
Tilburgers heten met carnaval Kruikezeikers. Een geuzennaam die voortkomt uit de rijke textielhistorie van de stad in Noord-Brabant. In de 17e eeuw werd urine gebruikt om de wol te wassen en te ontvetten. Het verhaal gaat dat Tilburgse arbeiders hun urine in kruiken verzamelden en verkochten aan de textielhandelaren. Het TextielMuseum laat Ans en Joop niet alleen deze geschiedenis zien, maar neemt ze ook mee in de moderne wereld van de textiel. Ze kijken hun ogen uit. Ans kwam naar het museum in de nieuwe Toyota Proace Zonnebloemauto. Haar rolstoel werd zowel van voren als van achteren goed vastgezet in de auto. Vanaf haar woning in Tilburg-West was het maar een kleine tien minuten rijden naar het TextielMuseum.
Ans: “De eerste keer dat ik hem gebruik.” Joop: “Je vond het wel spannend, hè?” Ans: “Zeg dat wel. Vooral het achteruit die helling afrijden vond ik een beetje eng. Maar gelukkig ging het goed.” Joop: “Toen we bij het museum aankwamen, dacht jij: daar kom ik nooit naar binnen.” Ans: “Nee, die deur leek zo smal. Maar hij zwiepte zo in de volledige breedte open, daar paste ik perfect doorheen. Hierbinnen is alles drempelloos en er is een fijne, glazen lift.” Eigenlijk wilden Ans en Joop op hun gemakje uitgebreid door het museum. Maar er moet ook nog ‘gewerkt’ worden. De fotograaf heeft allerlei mooie plekken in gedachten waar de twee als volleerde modellen poseren. Ans, haar spanning overwinnend: “Best even vreemd om zo uitgebreid
op de foto te gaan. Maar ik vind het toch ook wel weer leuk.” Joop ondergaat het allemaal rustig: “Ik heb vroeger veel gefotografeerd, stond ik aan de andere kant van de lens. Maar ik weet wel hoe het werkt met al dat licht en zo.” Joop is penningmeester van de Tilburgse Zonnebloemafdeling ‘t Zand-Wandelbos. “In twaalf jaar heb ik wel dertig jaar aan functies vervuld”, zegt hij met een grote lach. “Ik deed ook een aantal jaar het regiobestuur en heb daarnaast nog allerlei nevenfuncties. Na mijn carrière wilde ik iets teruggeven aan de maatschappij. De kennis op financieel gebied die ik heb opgebouwd tijdens mijn werk, zet ik nu in voor de Zonnebloem.” Ans is inmiddels ‘alweer een jaar of zes’ deelnemer. “Na een brommerongeluk brak ik mijn been op verschillende plekken.
App jij ze al? Ken je de gratis app Wheelmap.org al? Je vindt en markeert er heel handig rolstoeltoegankelijke plaatsen mee. Ook Tilburg is te vinden in de app. Download ook de app HogeNood. Dan krijg je direct een lijst met aangepaste toiletten in je omgeving te zien.
‘ Achteruit die helling af was best spannend’ Vier jaar later waren de complicaties dusdanig ernstig dat het eraf moest. ‘Toe maar’, zei ik tegen de arts. Twee uur na de operatie was ik alweer geintjes aan het maken.” Typisch Ans. Al schrok ze wel even toen ze vanuit de Zonnebloemauto de plek voorbij zag flitsen waar ze tien jaar geleden werd aangereden. “Daar krijg ik telkens weer de kriebels van.” We nemen plaats in het Design TextielCafé, aan de glazen voorpui van het museum. Terwijl vanaf de derde verdieping de fotograaf al hangende over de reling foto’s van Ans en Joop blijft maken, praten de twee verder. Ans: “Volgens mij ben ik zo’n beetje de jongste van onze afdeling. Ik ben pas zestig.” Joop: “Ja, je bent nog een jonge bloem.” Ans: “Zonder de Zonnebloem was ik echt een huismusje geworden. Jullie trekken me er echt bij. Geven me het gevoel dat ik erbij hoor. Tegenover mij woont een andere Zonnebloemdeelnemer. Toen ik net de auto ingereden werd, zwaaide ze me uit. Dat vind ik prachtig.” Joop: “Wanneer ontmoet-
ten wij elkaar eigenlijk voor het eerst?” Ans: “Een paar jaar geleden, toen we een dagje met een boot op pad gingen. Jij duwde toen mijn rolstoel.” Joop: “O ja, dat was een mooie dag!” Ans: “Zeg dat wel. Ik was hartstikke moe, maar voelde me ook hartstikke voldaan. Dat heb ik telkens weer met de uitjes.” Komend jaar ziet Ans zichzelf ook wel eens op een elektrische Zonnebloemfiets rondrijden. “Op mijn scootmobiel kom ik ook een eind, maar voorop zo’n fiets hoef ik lekker helemaal niets te doen.” Maar eerst is het tijd voor een koffie, een cola en een goed gesprek over rolstoelvriendelijke plekken in Tilburg. Ans: “Zelf bezoek ik met mijn scootmobiel het liefst de weekmarkten en winkelcentra. En onlangs heb ik het Spoorpark ontdekt, daar rijd ik dan samen met mijn broer heerlijk rond!” Joop: “Tilburg kent wat mij betreft nog niet genoeg rolstoelvriendelijke plekken. Het wordt beter, maar er is nog een wereld te winnen. Maar hier in het TextielMuseum zit het qua toegankelijkheid gelukkig helemaal goed.” Ook op pad met de Zonnebloemauto? zonnebloem.nl/auto
13
Het TextielMuseum is goed toegankelijk. Er zijn rolstoelen te leen in het museum en alle verdiepingen zijn bereikbaar met een lift. Er is een aangepast toilet aanwezig. Mensen die het museum niet zelfstandig kunnen bezoeken, kunnen gratis een begeleider meenemen. Hulphonden zijn ook welkom.
5X 14
Rolstoelvriendelijk Tilburg
Natuurlijk is plek één het TextielMuseum, maar daarover heb je al genoeg gelezen. Er zijn heel wat meer rolstoelvriendelijke plekken in Tilburg te vinden. Maak er een leuk dagje uit van met de Zonnebloemauto. Spoorpark
Hét stadspark van Tilburg, vlakbij het station. Tilburgers noemen het trots hun eigen Central Park. Het verwaarloosde voormalige spoor- en industriegebied werd als burgerinitiatief flink opgeknapt. Nu kun je er een prachtige ronde maken en genieten van de gezellige drukte. Ook zijn er meerdere toegankelijke horecavoorzieningen.
Brasserie Anvers
Al veertig jaar een stukje Antwerpen in hartje Tilburg. Brasserie Anvers vind je op de historische Oude Markt, een van de gezelligste pleintjes in het centrum van Tilburg. Je kunt er terecht van ontbijt tot borrel. En het is er hartstikke rolstoeltoegankelijk, met overal
schansjes en zelfs een sensor waarmee je de deur met je voet opent. Ook is er een invalidentoilet aanwezig.
LocHal
Midden in de Spoorzone, ‘achter’ het station, staat een gebouw waar niemand omheen kan: de LocHal. Een centrum voor kunst, cultuur en ontmoeting. Maar bovenal is een van de mooiste bibliotheken van ons land er gevestigd. Voor rolstoelers zijn er hellingen en is er een lift, maar het kan soms een beetje zoeken zijn naar de makkelijkste route. Schiet daarvoor gerust een medewerker aan.
Weekmarkten
Door heel Tilburg zijn er allerlei leuke weekmarkten te vinden. De grootste en bekendste is die op zaterdag in het stadscentrum. In en om het Koningsplein rijd of loop je langs een wirwar van leuke kraampjes. Scoor nootjes, hap in een ongeëvenaarde loempia en neem een bloemetje mee voor een deelnemer of vrijwilliger die dat wel even kan gebruiken.
KAARTJE VOOR JOU ZON 2022 #01
De kracht van een kaartje. Hoe meer e-mails en appjes we vluchtig verzenden, hoe groter de betekenis van een handgeschreven bericht. In deze ZON deelt mevrouw Schildkamp mooie woorden uit aan vrijwilliger Dorothée.
15
Dorothée Diepeveen:
“Fantastisch, wat lief! Ik ga al dik tien jaar bij mevrouw Schildkamp op bezoek. Ze is bijna 94 en voelt als mijn tweede moeder. We praten overal over, van abortus tot de MeToo-beweging. Het is een bijzondere vrouw, altijd positief en dankbaar. Ze heeft bijna geen rimpels en nog een volle bos haar, ze ziet er heel mooi uit. En ze is dol op Max Verstappen, haha. Ik houd echt van haar!”
Stellige stelling:
‘ Toekomstbestendigheid moet prioriteit nummer één zijn, maar we doen er nog te weinig aan’ Toekomstbestendigheid staat hoog op de agenda. Niet voor niets, want met een zonnige toekomst moeten we actief bezig zijn. Maar doen we dat eigenlijk wel genoeg? We leggen het voor aan drie afdelingen door het land. STELLIGE STELLING ZON 2022 #01
16
Evert Jan Wijers Regiovoorzitter Zuid-West Brabant, ad-interim voorzitter regio Roosendaal “Sterker nog: als we er nu geen serieus werk van maken, kunnen we over vijf jaar het licht uitdraaien. Althans, dat is hoe confronterend ik de stelling formuleerde toen ik hem enkele maanden geleden voorlegde tijdens de regiovergadering. Nogal zwart-wit, maar met het bewuste doel een schokeffect teweeg te brengen. In mijn presentatie aan alle afdelingen uit de regio onderbouwde ik het met cijfers: de gemiddelde leeftijd van onze deelnemers is 86,6 jaar, de gemiddelde leeftijd van onze vrijwilligers en bestuurders 67, en het aantal openstaande vacatures op afdelingsniveau 30. Ietwat grove getallen, maar ze zeggen genoeg.” “De reacties vanuit de afdelingen waren gemengd. Een deel is blij dat we het er eindelijk eens serieus over hebben.
Een ander deel is wat afwachtend en benieuwd wat het voor hun afdeling gaat betekenen. En je hebt de afdelingen die het prima op orde hebben en geen reden zien om actie te ondernemen. Om continuïteit te realiseren, moeten we met de hele regio in beweging komen: meer regionale zichtbaarheid creëren, vrijwilligers en bestuurders werven, kennis in de regio mobiliseren en zorgen dat we onze vrijwilligers voor de afdelingen behouden. Want de uitstroom van vrijwilligers is ook een stevig aandachtspunt. Alles om te voorkomen dat onze deelnemers in de kou komen te staan. Ik denk dat we nog doelmatiger moeten sturen op toekomstbestendigheid en die dus vooral meer meetbaar moeten maken. Alleen dan krijg je goed zicht op of we op de goede weg zijn of dat er bijgestuurd moet worden.”
Ria Vilier Afdelingsvoorzitter Erp-Keldonk-Boerdonk
“Ik kom zelf uit Boerdonk, het kleinste plaatsje van onze afdeling. In het dorp zie ik wel mensen waarvan ik denk: dat zou een goede zijn voor de Zonnebloem. Maar die werken dan al in het verzorgingshuis of ze passen op de kleinkinderen. Misschien moeten we ze toch actiever gaan aanspreken. Nieuwe vrijwilligers werven gaat bij ons meestal mond-tot-mond. Momenteel is de balans met 33 vrijwilligers en 63 deelnemers nog goed. Ook het bestuur is voldoende toekomstbestendig. Maar toch moeten we het thema nadrukkelijker op de agenda gaan zetten, binnen onze afdeling en tijdens de regiovergaderingen. Zodat we straks niet te laat zijn.”
Mireille Balster Bestuurder afdeling Kampen “Plaatselijk zijn we er heel bewust mee bezig. Toekomstbestendigheid maakt een belangrijk onderdeel uit van ons jaarplan, we werken aan onze naamsbekendheid, werven nieuwe vrijwilligers, vullen ons deelnemersbestand aan en organiseren bewust ook andersoortige, kleinschalige activiteiten. Als ik dan uitzoom, vind ik dat de Zonnebloem landelijk wel wat meer aandacht op de plaatselijke kracht mag leggen, in tv- en radiocommercials. Als we ons nu in Kampen en omgeving willen tonen, moeten we het nationaal bureau betalen voor promotiematerialen. Dat gaat dan weer van ons afdelingsbudget af, wat het gecompliceerder maakt om actief aan onze toekomstbestendigheid te werken.” “Zelf ben ik ook druk met onze jongerenafdeling. Dat is een prachtig voorbeeld van toekomstbestendigheid. De Zonnebloem heeft nog steeds het imago van ‘het schip’ en ‘iets voor oude mensen’. Natuurlijk zijn wij er ook voor die mensen, maar we zijn er voor iedere volwassen Nederlander met een lichamelijke beperking. Dát aan de wereld laten zien, dat is belangrijk. Zelf ben ik 44 jaar en haal ik de gemiddelde leeftijd op onze afdeling redelijk omlaag. Als ik met generatiegenoten spreek, vinden ze het knap wat ik doe, maar zeggen ze daar zelf geen tijd voor te hebben naast hun drukke baan en gezin. Gelukkig hebben we met de Facebookactie weer een hoop nieuwe, ook jongere mensen weten te werven!”
STELLIGE STELLING ZON 2022 #01
“Binnen onze afdeling was het nooit aan de orde. We hadden altijd vrijwilligers genoeg. Als een vrijwilliger stopt, ga ik persoonlijk langs om een bloemetje te overhandigen. Dat heb ik de laatste tijd stiekem wel erg vaak gedaan, nu ik er zo op terugkijk. Onze grootste bedreiging is de vergrijzing van onze vrijwilligers. Als een vrijwilliger na tientallen jaren trouwe dienst stopt, geeft dat niks. Zij hebben hun dienst bewezen. Maar dan moeten er wel andere, jongere vrijwilligers opstaan. Die jongeren erbij betrekken - en dan heb ik het over vijftigers - dat is het moeilijkste.”
17
SUCCESRECEPT ZON 2022 #01
18
Eieren met een roze randje Gevulde paprika’s, gevulde koeken, gevulde portobello … We vullen volop in de keuken. De klassieker onder de gevulden blijft toch het gevulde ei. Helemaal van toen, maar vooral ook weer helemaal van nu. In dit recept kun jij je ei wel kwijt.
Ingrediënten: 6 middelgrote eieren 750 ml bietensap 50 ml rodewijnazijn 2 el suiker 3 el mayonaise (of 1 gepureerde avocado) 1 tl kerriepoeder platte peterselie
1
Breng een pan water aan de kook en voeg 6 middelgrote eieren toe. Kook ze in 8 minuten hard, laat ze schrikken in koud water en pel ze.
2
Roer daarna in een kom of kookpan 750 ml bietensap, 50 ml rodewijnazijn en 2 el suiker door elkaar. Leg de eieren erin, zorg er met een bordje voor dat ze onder blijven staan en dek af. Zet de kom of pan vervolgens ca. 3 uur in de koelkast.
3
Haal de eieren uit het vocht en snijd ze in de lengte doormidden. Verwijder het eigeel en prak dit in een kommetje samen met 3 el mayonaise (of 1 gepureerde avocado) en 1 tl kerriepoeder. Breng op smaak met peper en zout.
4
Vervolgens is het tijd om de eitjes te vullen. Dit kan voorzichtig met een lepel. Of nog eenvoudiger: met een spuitzak. Garneer de gevulde eieren subtiel met platte peterselie.
!
Meeneemadvies: maak de gevulde eieren vers, dan zijn ze het allerlekkerst. Het makkelijkste is om de gehalveerde eitjes, de vulling en de peterselie los van elkaar mee te nemen en ter plekke af te maken. Smakelijk!
Weetjes voor bij de borrelhap! De grootste liefhebbers van gevulde eieren zijn Nederlanders, Belgen en Duitsers. Het eerste recept voor een ‘Nederlands gevuld eitje’ dateert uit de 16e eeuw en heeft de wonderschone naam ‘ghecloven non’. In het Engels heten ze ‘deviled eggs’.
Zanger Frans Duijts is alweer drie jaar ambassadeur voor de Zonnebloem. Naast zijn betrokkenheid bij onze deelnemers is hij onder de indruk van onze vrijwilligers.
‘ Jullie enthousiasme is bewonderenswaardig’
In het verleden ben ik van een tien meter hoge stelling gevallen en heb ik anderhalf jaar in de lappenmand gezeten. Gedurende die periode zat ik geregeld in een rolstoel. Vandaar dat ik me zeer verbonden voel met de deelnemers. Toen ik het schip ging verkennen met een beperkingenpak aan, werd ik er weer aan herinnerd hoe uitputtend het is om jezelf in een rolstoel te moeten voortbewegen. En dan is het schip nog wel helemaal aangepast aan rolstoelers. Ik kan me voorstellen hoe uitdagend het moet zijn in het dagelijkse leven. Daarom is het zo fijn dat jullie er zijn om onze deelnemers te begeleiden bij uitjes. Tijdens Nationale Ziekendag was ik bij de aftrap van de Sunsation Sunflower-actie van veertien Limburgse Zonnebloemafdelingen. We brachten ruim 4.000 zonnebloemplantjes rond en ik mocht mee met het uitdelen. De vreugde op de gezichten was zó hartverwarmend om te zien. Sommige deelnemers zaten toen al ruim een jaar thuis. Maar het leukste dat ik zag, was de tv-uitzending over de jongerenafdeling in het klimbos. Jongeren met een lichamelijke beperking hebben meestal een grote kring familie en vrienden waar ze mee op pad gaan, maar dan zijn ze vaak wel de enige in een rolstoel. Wanneer ze dit soort uitjes doen met andere jongeren met een beperking, schept dat direct een bijzondere band. Je ziet hoeveel plezier ze met elkaar hebben. Gierend van het lachen tussen de boomtoppen en schaterlachend met de kabelbaan naar beneden. Ik hoop dat ik er ook een keer bij kan zijn. Ik ben er trots op Zonnebloemambassadeur te zijn. Iedere keer als ik word uitgenodigd voor een activiteit, geniet ik van alle gesprekken die ik voer met jullie. Het enthousiasme waarmee jullie je inzetten voor de Zonnebloemdeelnemers vind ik bewonderenswaardig.
Frans Duijts
ZONNIGE COLUMN ZON 2022 #01
Corona legde het leven plat. Zo gingen mijn optredens met Donnie voor onze hit ‘Frans Duits’ niet door. Dezelfde teleurstelling moeten jullie vrijwilligers gevoeld hebben toen er geen activiteiten meer georganiseerd mochten worden. En als je als deelnemer beperkt bent in je bewegingsvrijheid, dan komen de gevolgen van de maatregelen extra hard aan.
19
Het boordjournaal van Annemieke Biert
VAN WAL ZON 2022 #01
‘ De schoonmaakinstructie lijkt wel een Tupperware-party’ Wie schepen er zoal in op het Zonnebloemschip? Nou, Annemieke Biert bijvoorbeeld. Ze is vervangend cruisemanager en helpt in noodgevallen als boordverpleegkundige. Daarmee is ze een onmisbaar onderdeel voor het reilen en zeilen tijdens de vaarvakantie. Blader door haar boordjournaal.
20
2014: Verzeild bij het Zonnebloemschip
Volgende keer in Van wal: chef-kok Ronald. Annemieke was kort verantwoordelijk voor het restaurant. Degene die daar als chef-kok de scepter zwaait, is Ronald Oosterveld. Ook hij houdt een boordjournaal bij.
“Ik werkte op de intensive care in een ziekenhuis, maar miste daar het persoonlijke contact met mensen. Daarom ging ik aan de slag bij een vakantiezorghotel. Dat bleek precies wat ik zocht. Toen het hotel ophield te bestaan, wees een vriendin me op MPS de Zonnebloem. Een schot in de roos. Hard werken samen met enthousiaste vrijwilligers, voor mensen die veel zin hebben in hun vakantie. Uit het raam kijken en Duitse kastelen in het licht van de ondergaande zon voorbij zien trekken. Dat is toch geweldig?! Ik begon als vervangend boordverpleegkundige en was ook nog kort restaurantmanager.”
2017: Annemieke, hebben wij dit?
“De afgelopen vijf jaar ben ik cruisemanager en niet alleen meer boordverpleegkundige. Handige bijvangst van die twee petten: ik weet echt alles te liggen op het schip.” “Het is mijn taak om alles op het schip zo te organiseren dat vrijwilligers fijn kunnen
werken. En natuurlijk dat alle 69 gasten volop vakantiegevoel hebben. Dat is zó belangrijk: er echt even uit zijn en weer opladen, ook voor de mantelzorgers. Al die blije blikken aan boord toveren bij mij als vanzelf een enorme glimlach op mijn gezicht.”
2020: Op het hoofddek
“Zet ik de pet van boordverpleegkundige op, dan is het mijn taak om de zorgvrijwilligers alles te geven wat zij nodig hebben om fijn te kunnen werken. Zodat zij de gasten de zorg kunnen verlenen die ze thuis gewend zijn. Op het hoofddek, waar de gastenhutten zijn, zie je me dus overal opduiken.” “Wat ik zoal doe, heb je even? Ik leid nieuwe vrijwilligers rond en leg hen uit hoe tilsystemen werken. Ik overleg met de hoofdverpleegkundige, coördinatoren en artsen hoe het met de gasten gaat. Ik zorg ervoor dat de voorraad medicatie op peil is. Ik ga met gasten mee naar het ziekenhuis als dat nodig is, want jezelf in het Duits verstaanbaar maken is een hele kunst …”
Zonnewende als matchmaker Wat kan het Zonnebloemschip precies met Zonnewende? En hoe helpt het nieuwe ICTsysteem vrijwilligers? Marco Evers vertelt je er alles over op pagina 22.
2021: Ingescheept als cruisemanager
“Verder check ik al vroeg in de week op Zonnewende hoeveel gasten en vrijwilligers er zijn ingeboekt, ik overleg met de staf of de passagiersplanning klopt en of het programma van de dag sluitend is. Daarnaast ga ik na of de mensen van de excursies, het muziekkabinet en de wijnproeverij alle benodigde informatie hebben. Ik check ook of alle gasten die zaterdag naar huis gaan met de taxi, wel écht die taxi hebben geboekt. En anders regel ik dat alsnog. Je ziet mij altijd onder de mensen, zodat ik de hele week de begeleiding kan geven die nodig is.”
2022: Ook in woelige wateren
“De beroepskrachten zijn een soort tweede familie. Na zo’n week samen varen vormen we een hechte groep. Want we zijn collega’s én delen onze vrije tijd aan boord. We weten veel van elkaar en kunnen van elkaar op aan. Iemand die af en toe vraagt naar hoe het met je gaat, is zo waardevol. Je bent toch een eind van huis en soms mis je belangrijke momenten. Dan vinden we steun bij elkaar. Dat geldt ook wanneer een gast overlijdt. Want zo’n tragische gebeurtenis heeft een grote impact op iedereen, ook op de vrijwilligers. Gelukkig staat tegenover deze tragiek veel hilariteit. Zelfs als we niet varen. Want dan staat de MPS collega-appgroep bol van de gezellige berichten. Zo houden we die fijne sfeer ook aan wal nog vast.”
VAN WAL ZON 2022 #01
“Als cruisemanager ben ik een vrouw van de klok. Ik zorg dat iedereen overal op tijd is en precies weet wat hem of haar te doen staat. Zo geef ik bijvoorbeeld iedere dinsdag een schoonmaakinstructie. Die wel iets weg heeft van een Tupperware-party, met al die flessen en doekjes.”
21
ICT-systeem Zonnewende helpt vrijwilligers
Matchmaker voor het Zonnebloemschip Hoeveel zuurstof moet er aan boord van MPS de Zonnebloem zijn? En matchen de bedden met de zorg die de gasten nodig hebben? Het nieuwe ICT-systeem Zonnewende biedt bij zulke vragen uitkomst. Marco Evers praat ons bij.
ZONNEWENDE ZON 2022 #01
22
Marco is manager Team ICT bij de Zonnebloem en zet zich al drie jaar in voor wat hij noemt ‘een ICT-oplossing waar iedereen mee kan werken’. Zowel de vrijwilligers van alle lokale afdelingen als het nationaal bureau, iedereen kan er straks mee uit de voeten. En dat is ook goed nieuws voor de vrijwilligers op ons schip.
Mixen en matchen
“Het grote voordeel van Zonnewende is dat er straks een schat aan kennis beschikbaar is”, vertelt Marco trots. “Zo kunnen we bijvoorbeeld al bij aanmelding voor een vaarvakantie de gast matchen met een vrijwilliger die de juiste kennis en kunde heeft. En ook de gast met een passend bed. Daarnaast zie je in het systeem eenvoudig hoeveel zuurstof er aan boord moet zijn. Ook is het nu ontzettend makkelijk om aanmeldformulieren aan te passen.”
Je eigen omgeving
Zonnewende wordt dé slimme kennisbank van de Zonnebloem. Marco. “Je logt in op jouw omgeving en kunt daarin zien welke activiteiten er in de regio zijn. Verder leg je eenvoudig contacten. Heeft de Bredase
afdeling Heusdenhout bijvoorbeeld last-minute een chauffeur nodig voor een rit naar de Efteling? Dan kunnen ze eenvoudig contact opnemen met een andere afdeling. Ook vind je straks allerlei interessante webinars en online workshops op Zonnewende.”
Zonnewende heeft de toekomst
“Een grote vereniging als de Zonnebloem moet de administratie op orde hebben”, vindt Marco. “Daarbij komt dat we steeds meer jonge deelnemers én vrijwilligers bij de Zonnebloem hebben. Dat betekent dat we ons aanbod daarop willen afstemmen. Dan moeten we dat ook eenvoudig online kunnen aanpassen. Met Zonnewende kan dat.”
Testen, testen, testen
Hoe bewaakt Marco de gebruiksvriendelijkheid van Zonnewende? “Onze ontwerpers betrekken actief vrijwilligers bij de ontwikkeling van het systeem. Regelmatig komen we bijeen om samen de systemen door te lopen. Met de feedback van onze vrijwilligers gaan wij direct weer aan de slag.”
Ben jij scherp als een Katana? Deze Samurai Sudoku los je alleen op door vlijmscherp te denken. Ontcijfer jij de code? Dan is de oneindige eer voor jou.
5
6
2 3
7
4 9 6 5 8 7 7 9 7 5 2 6 6 3 9 1 1 9 1 6 5 3
7 8 2 5 9 8 1 4 7 2
3 2 9 4 7 8
23
3 6
4
9 7
9
8
2
1
4 3
5 9 3 3 6 2
8 6 2 1
5 3 2 6 7 6 1 8 7 1 9 8 6 5 7 8 1
Samurai Sudoku in ‘t kort Zoek constant in welke Sudoku een nieuw getal ingevuld kan worden voordat je in een andere Sudoku weer een getal in kunt vullen. Uiteindelijk moeten bij alle vijf de Sudoku’s in elke rij, elke kolom en elk blok van 3x3 vakjes de cijfers 1 t/m 9 één keer voorkomen. De cijfers in de gekleurde vakjes vormen in de leesrichting de oplossing. Die vind je in het colofon.
PUZZELTIJD ZON 2022 #01
7 9 5 9 1 2 3 9 3 7 4 8 6 1
8 9 6
6 2 7 9
9 5 9
8
3 8
7 1 2 8 9 7 2 5
Fiets jouw VrijwilligersVoordeel d’r in Als dank voor jouw geweldige werk doen we je op 21 maart een mooi voorjaarsaanbod. Het thema? Fietsen. Alvast veel uitwaaiplezier! Gratis fietsroutes met een extra verrassing voor onderweg Gratis fietsmagazines Gratis fietscadeaus 100 gratis kaartjes en 200 kaartjes met 50% korting voor het TextielMuseum in Tilburg Kijk voor het definitieve voorjaarsaanbod vanaf maandag 21 maart 18.00 uur op Mijn Zonnebloem. Aanvragen kan tot en met 18 juni 2022. Geen internet? Bel dan het Contactcentrum: 076 - 564 64 64 (werkdagen: 8.30 - 17.00 uur én maandag 21 maart 18.00 - 20.00 uur). Alle vrijwilligers kunnen alleen of samen met hun deelnemer, partner, familielid of vriend(in) gebruikmaken van de gratis fietsroutes met extra verrassing onderweg. Van de gratis kaartjes voor het TextielMuseum, de gratis fietsmagazines en fietscadeaus kun je éénmalig gebruikmaken. Je kunt 1 of 2 museumkaartjes bestellen, 1 fietsmagazine of 1 fietscadeau. Wees er snel bij, want op=op! Zijn de gratis museumkaartjes, magazines en cadeaus op of zit er niets voor je tussen? Kijk dan op ons kortingsaanbod, met kortingen van minimaal 25% die het hele jaar gelden.
