01 Magazine voor leden van coöperatie Agrifirm
04 | 2022
Better Together
Collega's Laurens en Gera runnen samen geitenbedrijf
De innovatiecorridors van Agrifirm
Opvolger gezocht
PAGINA 6
PAGINA 12
PAGINA 22
voorwoord
2
Verdienvermogen als rode draad In de bijlage van deze Better Together kijken we
Wij willen onze bijdrage leveren door te zorgen voor
terug op de financiële resultaten van 2021.
goede technische resultaten in de stal en op de akker
Het was een bijzonder jaar, dat mag duidelijk
en ondersteuning te bieden in de ontwikkeling van de
zijn, niet in de laatste plaats door corona.
bedrijven van onze leden.
Grondstofprijzen gingen door het dak en soms waren producten zelfs helemaal niet leverbaar.
Goede technische resultaten zijn natuurlijk een
Sommige sectoren profiteerden van die krapte.
must, en onze core business. Ik ben er blij mee dat
Voor anderen, zoals de varkenshouderij, was het
dat goed gaat, zeker ook in de pluimveesector zijn
een moeilijk jaar. In de biologische sector is
enorme stappen gezet. Dit jaar zetten we in op het nog
het beeld anders en doet bijvoorbeeld juist de
verder verbeteren en structureren van onze aanpak en
varkenshouderij het goed.
ons advies. De nieuwe sales app voor onze buitendienst in varkens, pluimvee en rundvee geeft daar verdere
Het benadrukt maar weer eens hoe belangrijk het
houvast in.
thema verdienvermogen is. En we hoeven er niet omheen te draaien: dat is lang niet in alle sectoren om over naar huis te schrijven. Anno 2022 is verdienvermogen van
Ook de transitie die zich in de sector voltrekt heeft invloed op het verdienvermogen. Als coöperatie willen we onze rol hierin nemen. Van het bewust maken van
onze boeren en telers meer dan
de consument met de publiekscampagne 'Gebruik je
ooit de rode draad in ons werk
boerenverstand' en bijbehorende podcasts, tot het
en een van de belangrijkste
ondersteunen van ondernemers in hun zoektocht naar
drijfveren van Agrifirm. Niet voor niets, want het is een van de belangrijkste voorwaarden voor een succesvol
nieuwe of andere verdienmodellen en een gezonde toekomst voor hun bedrijf. Het is een belangrijk onderwerp binnen de nieuwe innovatiestrategie van Royal Agrifirm Group, waarover CIO Johan de Schepper verderop in dit magazine meer vertelt.
bedrijf en een succesvolle sector.
We werken met zijn allen aan een prachtig doel: verantwoord voedsel maken voor de wereld. Laten we er samen voor zorgen dat we dat kunnen blijven doen en dat daarbij ook voor onze boeren een goede boterham is weggelegd.
Harry de Groot Business Unit Director PPO (varkens, pluimvee en biologisch)
3
Interview Ondernemers Laurens van Haarlem en Gera van Noord
10
4
In de regio Oost-Brabant
12
in vogelvlucht
Varkenshouderij Van der Vinne
Innovatiecorridors Nieuwe concepten voor een toekomstbestendige sector
15
Vraag Exlan Advies Hoe voorkom ik een mestboete?
18
Innovatie
26
Jonge boeren Petra van den Hurk
16
28
Coöperatienieuws
30
Trendwatching
innovatie
De Nieuwe Melkboer en Agrifirm slaan handen ineen
Online boodschappen doen 32
Van de boer Op de fiets voor een eitje
BOERDERIJ
TE KOOP
22
27
achtergrond
jong
Opvolger gezocht
Naomi van Leeuwen
COLOFON
Better Together is het ledenmagazine van coöperatie Agrifirm Contact communicatie@agrifirm.com | T 088 - 4881000 Fotografie Agrifirm, Ivo Hutten, Wouter Borre Concept en realisatie JEEN. Drukwerk Bek, Veghel
inhoud
6
in vogelvlucht
4
Varkenshouderij Van der Vinne Gerlof en Simone van der Vinne uit Alteveer (DR) Gerlof en Simone houden 550 zeugen en telen op 90 hectare naast
“We zijn blij met
aardappelen en tarwe,
de stal, nu alles klaar is.
voornamelijk maïs.
Maar het bouwen van een nieuwe
Onlangs namen ze de
zeugenstal is wel iets anders dan een
nieuwe zeugenstal in
schuur: we moesten voor een deel van de
gebruik die ze in eigen
dieren een tijdelijk onderkomen regelen.
beheer bouwden.
Het was een enorm intens ief traject. Exlan Advies heeft uitgezocht wat er vergunningstechnisch nodig was. Samen met de adviseur hebben we de mogelijkheden op een rijtje gezet en onze plannen waar nodig bijgesteld.”
“In dit huis wonen we nu 21 jaar met onze drie kinderen. Voor die tijd woonden we een aantal maanden in de oude boerderij van onze familie, die stond naast het huidige woonhuis, pal voor de plek waar de nieuwe stal nu staat.”
Meer weten over de nieuwe stallen van Gerlof en Simone van der Vinne en de belangrijke rol die Exlan Advies heeft gespeeld bij het realiseren ervan? Bekijk de (foto) reportage op agrifirm.com of scan de QR code.
5
in vogelvlucht
“Het voorste gedeelte van deze stal voor de vleesvarkens realiseerden we in 2011. In 2017 volgde het achterste stuk, met zonnepanelen. De kapschuur is in 2019 gebouwd en dient als berging voor de werktuigen van de akkerbouwtak. Voor de nieuwe stal hebben we 2,5 stal met asbest gesloopt.”
“In de twee stallen die het dichtst bij de nieuwe stal zijn gelegen, houden we de gespeende biggen. Deze stallen zijn gebouwd in 1995. In de derde stal, gebouwd in 2000, houden we vleesvarkens. Als we geen opvolgers hadden gehad, “De nieuwe stal kan op
was ik gaan afbouwen om alleen nog
termijn plaats bieden aan
vleesvarkens te houden. Onze dochter
600 zeugen; kraamzeugen, dragende
en onze neef hebben interesse om
zeugen en een dekafdeling. We hebben
het bedrijf op termijn voort te
nu een toekomstbestendig bedrijf waar onze
zetten.”
opvolgers ook mee vooruit kunnen. Door efficiënte looplijnen besparen we tijd en behalen we winst qua hygiëne en gezondheid. Hiervoor hadden we een gesloten bedrijf met 400 zeugen. Met de nieuwe aantallen is dat niet haalbaar. Straks gaan we een klein deel van de biggen verkopen. ”
interview
6
Ondernemers Laurens van Haarlem (29) en Gera van Noord (28) in Winssen (GLD) Bedrijf Laurens en Gera runnen samen Holland Dairy Goats in Winssen. Laurens gaat samen met zijn vriendin Janneke bij het bedrijf wonen. Gera woont met haar man en zoontje op hun melkveebedrijf in Hellouw. Holland Dairy Goats heeft 2.700 melkgeiten en fokt jaarlijks 750 lammeren op. Er is 23 ha in eigendom en 60 ha pacht. Laurens werkt fulltime tussen de geiten, Gera parttime. Daarnaast zijn er twee personeelsleden en seizoenskrachten tijdens de lammerperiode.
7
interview
Collega’s Laurens en Gera zijn nu samen geitenboer
Een niet-alledaagse situatie: twee collega voeradviseurs die samen een geitenbedrijf overnemen. En toch is dat het verhaal van Laurens van Haarlem en Gera van Noord. De enthousiaste ondernemers weten opvallend goed wie ze zijn, hoe ze elkaars kwaliteiten in kunnen zetten en waar ze met hun bedrijf >> Holland Dairy Goats naartoe willen.
interview
8
>> Als je bij de twee jonge ondernemers aan de kantinetafel zit, voel je direct de flinke dosis positiviteit. Ondanks het drukke lammerseizoen, een nieuw bedrijf leren kennen en ook nog elk een eigen partner, stralen Laurens van Haarlem en Gera van Noord een enorme berg energie en enthousiasme uit. Met zichtbaar veel plezier staan ze nu aan de
“Deel je dromen met de mensen om je heen, dan komen er ook zomaar kansen op je pad.”
andere kant van de lijn: niet de adviserende, maar de praktische kant, dagelijks tussen de geiten. bijvoorbeeld te sparren over de oren ontsmetten voor Hoe zijn jullie op het idee gekomen om samen een
de lammeren oornummers krijgen. Nu kwamen we
geitenbedrijf te kopen?
op het idee van alcoholdoekjes. Alleen was ik daar
Laurens: “Ik wilde altijd al boer worden. Tijdens mijn
niet op gekomen. Daarnaast kennen wij elkaar goed.
stage kwam ik Gera tegen en ontdekten we dezelfde
Ik weet dat ik soms teveel op de details focus, zeker
interesse voor geiten. Later werden we collega’s bij
als het druk is. Daar wijst Gera mij weer op, omdat zij
Agrifirm en hebben we veel samengewerkt. Als we
goed is in de hoofdlijnen.”
een duobezoek deden gebeurde het maar zo dat we snel even een geit hielpen verlossen. Zelf doen
Welke nadelen heeft jullie samenwerking?
is toch eigenlijk veel mooier, zeiden we dan tegen
Gera: “Er zit misschien wat meer risico in. Je partner
elkaar.” Gera: “Ik wil graag ondernemen en 'iets in
ken je beter, dan spreek je dingen nog makkelijker
de geiten'. Hier komt dat allemaal samen.”
uit. We hebben dit bedrijf best snel gekocht, zonder dat we de details van de samenwerking
Wat is het voordeel om een bedrijf als compagnons
uitgewerkt hadden. Maar we hebben daarna
en niet als echtpaar te runnen?
alles goed vastgelegd, ook bij nare dingen als
Gera: “Onze jaren als collega’s komen goed van pas.
arbeidsongeschiktheid bijvoorbeeld.”
Wij weten redelijk goed wie we zijn en hoe we met
Laurens: “Nu is alles goed. Maar je moet blijven
elkaar samen kunnen werken. Wij zijn beiden direct
evalueren, zodat er geen sluimerende irritaties
en nemen geen blad voor de mond. Ik ben wat meer
zitten. We plannen daarom naast ons technische
van de hoofdlijnen, Laurens is wat technischer
overleg ook twee momenten per jaar waarin we onze
en van de details. We vullen elkaar dus goed aan
samenwerking bespreken, met een externe erbij.
en hebben dezelfde drive. We proberen goed te
Dat hebben we in ons werk bij Agrifirm ook vaak
communiceren. Ik heb heel veel ideeën. Als dat
gedaan.”
teveel wordt trapt Laurens op de rem. Ook is het een voordeel dat je altijd een back-up hebt, zodat
Hoe voorkom je dat jullie twee kapiteins op één
je privé wat makkelijker weg kunt. Daarnaast heb
schip zijn?
je samen ook gewoon meer capaciteit op arbeid,
Laurens: “We hebben de processen in kaart gebracht
kennis maar ook financiële armslag.” Laurens:
en verdeeld. We zijn elk eindverantwoordelijk voor
“Samen kom je sneller tot ideeën. We zaten
bepaalde onderdelen. Ik ben hier elke dag dus regel
“We plannen naast ons technische overleg ook twee momenten per jaar waarin we onze samenwerking bespreken.”
dagelijkse boerenwerk ligt daar onze gemeenschappelijke deler. In de loop van de jaren gaan we vanzelf uitvinden waar onze interesse ligt. We hebben genoeg ideeën, maar een dag telt maar 24 uur.” Geitenboer zijn is voor Laurens een
bijvoorbeeld het voermanagement. Werkzaam-
jongensdroom die uitkomt. Er zijn meer jonge
heden die je het beste met meerdere handen kunt
mensen zonder ouderlijk bedrijf die graag een bedrijf
doen, zoals drachtige lammeren enten, doen we
over willen nemen. Welke tips hebben jullie voor hen?
op de dagen dat we er samen zijn. Daarnaast kan
Laurens: “Geef niet op. De teleurstelling is groot als
Gera veel op afstand regelen, zoals bijvoorbeeld
het eerste plan niet lukt, maar houd vol!” Gera:
de financiën.”
“Zoek hulp bij de dingen die je lastig vindt. Deel je dromen met de mensen om je heen, dan komen er
Waar staat Holland Dairy Goats over vijf jaar?
ook zomaar kansen op je pad en bouw je vanzelf
Laurens: “Het bedrijf is al heel modern en
een netwerk op. Je kunt het niet alleen. De eerste
professioneel ingericht met veel aandacht voor
keer dat bij het financieel doorrekenen blijkt dat je
efficiëntie en looplijnen. We willen eerst zelf alle
idee niet kan, is dat balen. Ik heb zelf 12 financiële
bedrijfsprocessen als voeren, melken en de geiten
berekeningen op mijn computer staan, die allemaal
goed leren kennen. Maar we gaan ons vervelen als
niet konden. Schrik daar niet van. Alle energie die je in
het alleen dat is.” Gera: “De geitensector vraagt op
elk idee stopt is nooit weg en helpt je ook weer verder
veel gebieden om innovatie of onderzoek. Naast het
in de juiste richting.”
in de regio
10
Agrifirm is een landelijke coöperatie, maar juist ook regionaal actief. Wat speelt er zoal in het district Oost-Brabant? Varkenshouder Joost van der Pas is bijna een jaar voorzitter van dit district. Daarvoor was hij al voorzitter van de Jongerenraad van Agrifirm. “We moeten vooral verbinding houden met klanten die geen zitting hebben in de districtsraad.”
“ Voortgangsgesprekken leveren veel informatie op” Oost-Brabant
Het vervullen van de voorzittersrol is voor Joost geen doel op zich. “Deze functie stelt me voor nieuwe uitdagingen, die zoek ik wel graag op. En als voorzitter hoor je net iets eerder en uitgebreider wat er speelt binnen de coöperatie. We vergaderden als districtsbestuur afgelopen jaren vooral via het beeldscherm en houden contact via WhatsApp. Vooral de
Joost van der Pas (32), woont met zijn vriendin Karin in zijn ouderlijk huis in Heeswijk-Dinther. Met zijn ouders, die vijftig meter verderop wonen, vormt hij een VOF: ze houden 600 zeugen en 2.000 vleesvarkens. Joost draagt zorg voor de zeugen, zijn ouders voor de vleesvarkens en waar nodig helpen ze elkaar.
voortgangsgesprekken die we voeren leveren over en weer veel informatie op. Daarbij spreken we alle leden in het district.” Een van de uitdagingen is verbinding te houden met de leden en te zorgen dat iedereen is aangehaakt, aldus Joost. “Als districtsleden is het onze taak om signalen op te halen en als
11
Innovatieve stallen
Net als in alle regio’s wordt in ons district veel
“Stalconcepten om uitstoot van ammoniak
gesproken over het stikstofbeleid en ook over
tegen te gaan krijgen hier veel belangstelling,
de saneringsregeling varkenshouderij. Het is
vooral van de jonge boeren die nog aan het
voor veel leden spannend hoe het beleid er
begin staan. Er zijn ook veehouders voor wie
straks uit gaat zien met het huidige kabinet.
deze technieken ver van hun bed liggen. Zij
Ze waarderen het dat Ruud Tijssens, Group
hopen dat ze het met hun bedrijfsvoering nog
Director Public & Cooperative Affairs, zelf
een tijdje kunnen uitzingen. Ik verwacht dat
naar de districten komt om leden te vertellen
ook hier veel collega’s zullen stoppen door
hoe Agrifirm zich met beleid en lobby inzet
hun leeftijd, gebrek aan opvolgers en hoge
voor de bedrijven en hoe dat indirect ook
investeringen. De ondernemerscoaches van
bijdraagt.”
Exlan Advies en ook andere partijen zoals de ZLTO en gemeenten vervullen daarbij een belangrijke rol. Zowel voor de boeren die willen innoveren, als de mensen die een plan nodig hebben om op een goede manier te
Ledenbetrokkenheid
kunnen stoppen.”
“Met het teruglopen van het aantal boeren in Nederland en in de afgelopen coronatijd is onderling contact minder vanzelfsprekend. Alles is verder weg. Het is daarom juist nu zo belangrijk dat coöperatie Agrifirm
Grondstofkosten
kundige mensen in dienst heeft en houdt. De
“De hoge grondstofkosten spelen veel boeren
voorlichters en adviseurs weten wat er speelt
parten. De kosten stijgen iedere maand
in het veld en hebben hun voelsprieten voor
behoorlijk. Transportkosten, speculatie
wat er leeft bij hun leden. Dat is al honderd
en een grote vraag in Azië zijn daarin
jaar zo, maar nu helemaal belangrijk.”
medebepalend. Dat leidt ertoe dat kostprijzen erg onder druk staan. Als district kunnen we dit niet beïnvloeden, maar het is voor ons wel zaak om de financiële situatie en liquiditeitsprocessen in beeld te brengen.”
klankbord te fungeren. Als districtslid ben je niet de gemiddelde klant van Agrifirm; als je eens ergens tegen aan loopt, weet je de weg binnen de organisatie makkelijker te vinden dan leden die geen deel uitmaken van het bestuur. Des te belangrijker is het dat wij weten waar klanten vragen over hebben of wat ze juist positief vinden.” In contact komen met jouw districtsbestuur? Kijk op: agrifirm.nl/cooperatiestructuur
in de regio
Stikstofbeleid
innovatiecorridors
12
Johan de Schepper
Nieuwe concepten voor een toekomstbestendige sector Waar willen we als landbouwsector in 2030 staan? Als je denkt dat dat een ver-van-jouw-bed-show is, think again. “De noodzaak om de uitstoot van broeikasgassen drastisch te verlagen en klimaatneutraal te gaan werken, heeft een enorme impact op onze voedselproductie. Dat stimuleert innovatie én een andere manier van innoveren.”
13
men in huis haalt. Als je weet
“Alle projecten beginnen bij ons
Officer (CIO) Johan De Schepper
waar de consument naartoe
klein. Aan de hand van reacties
van Royal Agrifirm Group. Met
gaat, kun je daar naartoe werken.
van gebruikers of consumenten
zijn teams ontwikkelde hij het
Door bijvoorbeeld verse en
verbeteren we het concept of de
afgelopen jaar een aanpak om
lokale producten aan te bieden
toepassing steeds verder tot een
Agrifirm en de landbouw voor
en door reststromen van de
volwaardige oplossing.”
te bereiden op de toekomst.
voedingsindustrie te verwerken
“Er vinden grote verschuivingen
als nutriënten voor veevoeding.”
Voorlopers in innovatie
voor de manier waarop we dieren
‘Weg naar de toekomst’
uit: “We waren redelijk traditioneel
voeden en de bodem gebruiken.”
De innovatiestrategie van Johan
op innovatiegebied maar we zijn
en zijn medewerkers is gebaseerd
nu als Agrifirm één van de voor-
Vraag en aanbod
op de visie van Agrifirm: ‘een
lopers in Noordwest-Europa
“Voor het eerst is in Nederland
verantwoorde voedselketen voor
binnen onze sector. Vroeger leidde
de vleesconsumptie gedaald.
toekomstige generaties’. Met
innovatie vooral tot kostenbespa-
Dat heeft gevolgen voor het
deze visie heeft Agrifirm een
ring en rendementsverbetering.
aanbod in de supermarkt. Stapt
zogenaamde innovatieruimte
Dat blijft belangrijk, maar nog
iedereen vandaag over op bio-
ingericht. Daarbinnen zijn
belangrijker is het om door –
logische voeding? “Dat denk
zes accenten aangebracht:
soms disruptieve – innovatie
ik niet,” zegt Johan. “Maar in
‘innovatiecorridors’. “Corridors
leidend te zijn in de verandering
West-Europa is men zich wel
zijn bij ons ‘wegen naar de
naar de klimaatvriendelijke
degelijk meer bewust van wat
toekomst’”, zegt Johan.
agro-economie.”
plaats. Die hebben gevolgen
Johan kijkt met vertrouwen voor-
Een verantwoorde voedselketen voor toekomstige generaties Terwijl de R&D afdeling maximaal werkt aan het verduurzamen van huidige activiteiten, wordt in zes innovatiecorridors gewerkt aan nieuwe bouwstenen voor een toekomstige duurzame landbouweconomie. CIO Johan de Schepper licht de innovatiecorridors toe.
1
Digitale intelligentie
2
Feed advanced ingredients
“We bouwen data- en kennisgedreven
“We zijn op zoek naar een
digitale intelligentie op via data
nieuwe generatie ingrediënten,
science, en bieden hiermee boeren en
bijvoorbeeld micro-organismen,
bedrijven oplossingen en beslissings-
die ingezet kunnen worden
ondersteuning aan. Dit gaat hen
voor de gezondheid van plant,
helpen om de juiste conclusies te
bodem, dier en uiteindelijk
trekken voor de totale bedrijfsvoering.”
ook de mens.”
>>
innovatiecorridors
Aan het woord is Chief Innovation
innovatie
14
4
>>
3
Circulariteit “Wij focussen op regeneratieve landbouw. Door een aangepaste
Korte keten
set van praktijken wordt de
“Ondanks alle efficiëntieslagen
bodem gezonder. Een gezonde
heeft een boer gemiddeld dezelfde
bodem levert een bijdrage aan
opbrengst als 20 jaar geleden.
klimaatneutraliteit, onder andere
Conclusie: de meerwaarde die de
door veel CO² vast te houden in
keten oplevert komt niet tot de boer.
plaats van uit te stoten. Deze
Onze inzet is meer duurzaamheid door
CO²-opbrengst kan vervolgens
aanbod van verse en lokale producten,
vertaald worden in CO²-credits
boeren en consumenten dichterbij
als neveninkomen voor boeren.
elkaar brengen én zorgen dat de boer
Een betere verwaarding van
een beter inkomen kan realiseren.
de regeneratief gegenereerde
Ons BOER&NLekker concept
landbouwproducten, door
(zie pagina 30) is daar een mooi
bijvoorbeeld de korte keten, is
voorbeeld van.”
het sluitstuk. Dit klinkt misschien eenvoudig, maar vergt goede inzichten en duidelijke communicatie tussen adviseurs
5
en boeren.” Eiwittransitie
Wil je meer weten over de pilot met
“De trend van minder vlees naar meer
carbon credits die is gestart vanuit
plantaardige voeding is duidelijk
de innovatiecorridor Circulariteit?
zichtbaar. Maar ook die plantaardige
Kijk op ikoogstmee.nl
producten moeten gezond zijn, voor mens én bodem. We zijn bezig met onderzoek naar goede rendementen met eiwitbronnen, zoals veldbonen en erwten, en werken ook samen met partijen die hierin actief zijn, zoals De Nieuwe Melkboer (zie ook
6
De Connected Chain Value “Bedrijven worden steeds
pagina 16). Daarnaast richten we ons
grootschaliger. Zij kunnen
op het opwekken van reststromen
steeds meer zelf, van wat wij
uit de voedingsindustrie door
traditioneel als ons verdienmodel
fermentatie. Dit past in onze strategie
beschouwen. Hoe zorgen we
om deze bijstromen tot volwaardige
dat we niet langer de klassieke
eiwitbronnen op te waarderen en
leverancier van grondstoffen
aan te bieden als nieuwe, circulaire
zijn, maar juist een onmisbare
nutriënten voor de veehouderij.”
kennis- en waardepartner in de keten worden?”
Vraag Exlan Advies Antwoord op ondernemersvragen
“Hoe voorkom ik een mestboete?” VEEHOUDER UIT DRENTHE
Hoewel de NVWA de controles uitvoert en een rapport opmaakt, is het de RVO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland) die uiteindelijk een oordeel velt en de boete kan opleggen. Dat verklaart ook waarom er vaak enige tijd zit tussen het bezoek van de NVWA en een bericht over een eventuele boete of waarschuwing. Als ondernemer hoor je pas of je het goed of fout gedaan hebt als er een
Roy Floot, Juridisch adviseur
brief op de deurmat ploft. Dat kan soms wel jaren
Mest en Mineralen bij
duren.
Exlan Advies: “NVWA-controles zijn vaak
Als je een ‘voornemen tot het opleggen van een boete’
spannend voor ondernemers.
binnenkrijgt, kun je een zienswijze indienen. Als er
Daarom zeg ik altijd: een goede
dan toch een boete komt, kun je een bezwaarschrift
voorbereiding is in dit geval meer dan het halve werk.
indienen. Als laatste stap kan de boete nog
Zorg dat je al je gegevens goed inzichtelijk hebt en
aangevochten worden bij de rechter. Zo’n langdurig
niet voor verrassingen komt te staan. Dat begint al bij
juridisch traject schrikt veel ondernemers af, heel
het opstellen van je bemestingsplan en het beheren
begrijpelijk. Helaas is het Nederlandse mestbeleid
van je administratie. Daarmee kun je problemen bij
zo omvangrijk en complex geworden, dat het voor
een controle voorkomen.
een ondernemer lang niet altijd mogelijk is om alle regels, voorwaarden en uitzonderingen op een
Ik geef ondernemers vaak de tip om tijdens een
rijtje te hebben. Exlan Advies kan je helpen om de
NVWA-controle niet uitgebreid op vragen van de
documenten op te stellen, je administratie in te
controleur in te gaan. Vraag of de vragen op de
richten en te adviseren. Dus daarom nogmaals de tip:
mail gezet kunnen worden, zodat je ze later in
een goede voorbereiding is in dit geval meer dan het
alle rust kunt beantwoorden. Je wilt niet iets over
halve werk.”
het hoofd zien, want het weglaten of vergeten van kleine zaken kan grote gevolgen hebben. Bij een derogatie-controle bijvoorbeeld, kan het tonen van te weinig grondanalyses leiden tot het intrekken
Heb je vragen waar Exlan Advies je bij kan helpen?
van de derogatie. Zowel boetes als het gekort
Stel ze gerust via juridischadvies@agrifirm.com of
worden op bijvoorbeeld toeslagrechten kunnen
via 088 - 488 29 29. Kijk voor meer informatie op
een grote impact hebben. Financieel, en het raakt
agrifirm.nl/exlan
je in je ondernemershart.
innovatie
16
Tom (links) en Bart Grobben
Samenwerken aan een verantwoorde voedselketen
De Nieuwe Melkboer en Agrifirm slaan handen ineen De broers Tom en Bart Grobben groeiden op op een melkveehouderij.
Kijken naar kansen en mogelijk-
Tijdens hun studies in Wageningen en Amsterdam zagen ze de
heden. Dat is belangrijk om
opkomst van plantaardige producten. Mooie producten, maar
toekomstbestendig te blijven.
allemaal geïmporteerd vanuit andere continenten. Dat moet
Innovatieve ketenconcepten spelen
ook anders kunnen, dachten zij. “We hebben ons verdiept en zijn
hierbij een belangrijke rol. Ook Jos
gestart met het experimenteren met sojateelt. Sinds 2020 is onze
Tholen, Director Crop & Business
eigen sojadrink verkrijgbaar onder de naam ‘De Nieuwe Melkboer’.
Development bij Agrifirm, beaamt
Duurzaam, lokaal geteeld én geproduceerd en ook nog eens lekker
dit. “Vanuit onze afdeling werken we
en gezond”, vertelt Tom. Met soja als startpunt kijken de broers
enerzijds aan het ontwikkelen van
inmiddels ook naar andere gewassen, zoals haver. Sinds dit jaar
nieuwe gewasconcepten voor onze
werkt Agrifirm samen met De Nieuwe Melkboer.
telers en leden, om zo maximaal
17
dit proces is een belangrijke pijler.
en gaan we De Nieuwe Melkboer
Anderzijds kijken we ook naar de
“We willen graag een voorbeeld
ondersteunen de supply-chain
gehele keten en de veranderende
zijn voor andere boeren en hen
te organiseren. Eigenlijk nemen
behoefte daarin en proberen we
enthousiasmeren om mee te
we het complete plaatje onder de
hier aansluiting op te vinden”,
doen. Ook voor hen kan het
loep, samen met een team van
legt Jos uit. “De samenwerking
interessant zijn te kijken naar
specialisten, om zo goed te kijken
met De Nieuwe Melkboer sluit
nieuwe business modellen”, geeft
waar we onze kennis en expertise
hier perfect bij aan.”
Tom aan. Jos beaamt dit: “Het
het beste kunnen inzetten.”
is een mooie kans om met onze Samen doorontwikkelen
telers tot een gedifferentieerd
De juiste balans
“Het initiatief van De Nieuwe
aanbod te komen. Een balans
Dat plantaardige en dierlijke
Melkboer is iets waar wij in
tussen food en feed en daarmee
producten heel goed naast elkaar
geloven en dat we graag samen
meer duurzame verdienmodellen.”
passen zijn beide heren van
verder willen ontwikkelen”,
overtuigd. “Zuivel is zeker niet
geeft Jos aan. “We zien dat de
Van elkaar leren
verkeerd, integendeel zelfs”, geeft
eiwittransitie snel ontwikkelt
Kennis delen staat centraal bij
Tom aan. “Maar het gaat om de
en willen onze telers in staat
deze samenwerking. “Agrifirm
juiste balans tussen dierlijke en
stellen om in te kunnen spelen
heeft ontzettend veel teeltkennis
plantaardige eiwitten.” Ook Jos
op de behoeften uit de markt.
en expertise in huis, die wij goed
ziet dit zo: “Het is niet het een óf
Daar kunnen we als Agrifirm
kunnen gebruiken”, geeft Tom aan.
het ander, maar het gaat juist om
een belangrijke rol in spelen.
“Maar ook andersom. Wij hebben
de slimme combinatie. Telen voor
Veel gewassen die in aanmerking
juist de kennis aan de ‘andere
feed, maar ook voor food.
komen voor de productie van
kant’, namelijk de kennis over de
En juist die combinatie hopen
plantaardige melk worden nu
wensen van de eindgebruiker en
we bij meer leden en/of telers
voor feed-toepassingen
hoe je hierop inspeelt. Dit kan
mogelijk te maken in de toekomst.
(diervoeder) ingezet en niet
elkaar alleen maar versterken
Deze samenwerking is daartoe
voor food, consumptie. Dit vraagt
en naar een hoger niveau tillen.”
een mooie stap in de goede
een geïntegreerde aanpak en
Kennisontwikkeling is dan ook
richting.”
verwerking, die we graag willen
een belangrijke pijler de komende
ontdekken.” Ook het betrekken
tijd. Jos vult aan: “Ook gaan we
Kijk voor meer info op:
van andere boeren en telers bij
aan de slag met teeltprotocollen
nieuwemelkboer.nl
innovatie
rendement te kunnen behalen.
innovatie
18
Subsidie voor onderzoek emissiearm stalsysteem voor geiten Agrifirm, Exlan Advies en ID Agro hebben recent de Sbv-subsidie (subsidie brongerichte verduurzaming) gekregen voor hun onderzoek naar de High Welfare Floor in de geitenhouderij. Een innovatieve vloer die mogelijk hét antwoord kan zijn op de noodzakelijke zoektocht naar een emissiearm stalsysteem voor de geitensector.
“Ondanks de eis dat Brabantse geitenhouders
we de High Welfare Floor nu op vier geitenbedrijven
op 1 januari 2024 70% ammoniak moeten
inzetten. Ook breiden we de metingen naast
reduceren, is er naast de luchtwasser nog geen
ammoniak uit naar geur, fijnstof en methaan”,
enkel goedgekeurd stalsysteem dat voldoet. De
vertelt projectleider Elroy Vlemminx van Exlan
High Welfare Floor scheidt mest en urine direct bij
Advies, die inmiddels al zo’n vier jaar aan dit
de bron en is daardoor emissiearm. Toch is geen
intensieve project werkt. Op 14 februari bleek dat
enkele belangenbehartiger of voerleverancier in de
ook het ministerie kansen ziet voor de High Welfare
geitensector bereid om tijd en geld te steken in het
Floor, en zijn de eerste twee beschikkingen binnen
meten en doorontwikkelen van deze innovatie, zodat
op de proefstalaanvragen voor de geitenhouderij.
de vloer als emissiearm systeem wordt goedgekeurd. Daarom heeft Agrifirm de handschoen opgepakt”,
Focus op machinaal schoonhouden
vertelt Wilbert Leermakers, verkoopmanager Geiten
Bij geitenhouder Maarten van Houtum is inmiddels
bij Agrifirm.
een potstal voor 180 geiten volledig ingericht met de High Welfare Floor. Het projectteam richt zich nu
Proefstalstatus
eerst op het goed en automatisch schoonhouden
Agrifirm en ID Agro zijn in 2019 gestart met metingen
van de vloer, wat nog een flinke uitdaging is.
bij geitenhouder Johan van Heesch in Olland. Deze
Als dit goed functioneert wordt de vloer ook
succesvolle metingen zijn de basis geweest voor de
bij drie andere geitenhouders geïnstalleerd en
onderbouwing en het aanvragen van de Subsidie
kunnen de metingen van start. De verwachtingen
brongerichte verduurzaming (Sbv). Daarnaast
zijn hooggespannen. Het project heeft dan ook
hebben Agrifirm en ID Agro op basis van deze
een grote impact op de toekomstbestendigheid
resultaten de proefstalstatus voor de High Welfare
van de geitensector, waar Agrifirm zich met veel
Floor aangevraagd. “Dankzij de subsidie kunnen
gedrevenheid voor inzet.
19
De NBS-module (Stikstof Bijbemesting Systeem) is lonend voor iedere aardappelteler. Dat concludeert Michiel Kuizenga, adviseur akkerbouw bij Agrifirm, nu er meerdere jaren ervaring is opgedaan met de module. De module is voor iedere gebruiker van Akkerweb kosteloos vanuit de appstore te installeren.
Dit jaar ontzorgt Agrifirm
dataset kunnen opbouwen die
aardappelras en de pootdatum
aardappeltelers door hen in
zich als zeer nuttig bewijst”, aldus
invoeren. Wanneer ze gedurende
juni een bijmestadvies op maat
Kuizenga. “Omdat het programma
het groeiseizoen inloggen op
te sturen. Het betreft een pilot
zo gebruiksvriendelijk is, verwacht
het programma, levert de NBS-
waarbij telers gratis gebruik
ik dat deze in de toekomst nog
module een plaats specifiek
kunnen maken van een app.
op veel grotere schaal zal worden
stikstof bijbemestingsadvies voor
Tijdens het maken van het
toegepast.” Met de module
het perceel.”
bemestingsplan in het voorjaar,
wordt via satellietbeelden de
Hij vervolgt: “De app helpt om
kan met behulp van de app
hoeveelheid stikstof in het gewas
met de daadwerkelijk benodigde
worden bepaald voor welke
gemeten. Op basis van een
stikstofgift een maximale
percelen een bijmestadvies
rekenmodel wordt vervolgens
opbrengst te realiseren. Je weet
moet worden opgesteld. Agrifirm
aangegeven of het gewas met de
of je moet bijstrooien of niet. En
zorgt dan dat zowel de teler als
beschikbare hoeveelheid stikstof
wanneer minder kunstmest op
adviseur in juni een bijmestadvies
een maximale opbrengst kan
specifieke plekken nodig is, kan
per mail ontvangen.
realiseren. Kuizenga: “Met de app
het ook een kostenbesparing
“Sinds de introductie van de
kunnen telers gemakkelijk hun
betekenen voor wie de (weeg)
NBS-module hebben we een
perceel in kaart brengen en het
kunstmeststrooier specifiek kan aansturen. Bovendien willen we graag zuinig met grondstoffen omgaan.” Download de app of kijk in de appstore van Akkerweb.
innovatie
NBS-module lonend voor iedere aardappelteler
innovatie
20
Agrifirm vervolgt proeven met luizengaas Agrifirm en HZPC gaan ook dit jaar aan de slag met een gezamenlijk
“De resultaten van de virusproef
demonstratieproject met luizengaas en stro als viruspreventie in de
van afgelopen seizoen laten
teelt van hoogwaardig uitgangsmateriaal. Met de proeven hopen de
interessante zaken zien”, aldus
initiatiefnemers virusaantastingen door bladluizen te voorkomen en
Swart. “Maar het advies is nog
te beperken en daarmee de teelt verder te verduurzamen.
niet helemaal compleet legt hij uit. Door ook dit seizoen
Vorig jaar werden op meerdere
is al langer bekend”, vertelt Swart.
proeven te doen, kunnen we meer
locaties in Noord-Nederland
“Wat we vooral wilden onder-
gegevens verzamelen en de beste
proefvelden aangelegd die
zoeken, gaat verder: Hoe gedraagt
oplossing voor onze klanten
werden afgedekt met stro of met
het gewas zich onder het doek,
boven tafel krijgen. De sector
één van de vier verschillende
werkt het phytophthoramiddel
heeft behoefte aan duurzame
soorten doek. “In de proeven
door het doek heen.” Ook werd
oplossingen ter bestrijding van
zagen we hoe de verschillende
tijdens de proeven gekeken naar
luizen. Onze proeven brengen
rassen zich onder deze
de praktische uitvoerbaarheid.
die oplossingen een stapje
omstandigheden ontwikkelden”,
“Hoe makkelijk werkt het, wat
dichterbij.”
aldus Jacob Swart, teeltspecialist
doet de wind met het doek,
bij Agrifirm. “Dat het afdekken van
wat is het effect op eventuele
Kijk voor meer info op:
aardappelruggen met doek of stro
wildschade en hoe haal je het er
agrifirm.nl/luizengaas
werkt tegen virusaantastingen
weer af.”
21
innovatie
Flexibel schakelen met FlexRange dagingen met zich mee. Soms
slimme ontwerp hoef je geen
zijn er geen mogelijkheden tot
vergunnings-procedures te
uitbouw of zijn er ingewikkelde
doorlopen voor omschakeling.
vergunningsprocedures die door-
Dit zorgt voor beperkte kosten
lopen moeten worden. En dat
en lage risico’s, maar wel meer
maakt het er niet gemakkelijker
rendement. Er zijn verschillende
op. Om die reden hebben Agrifirm
mogelijkheden, passend bij
en Exlan Advies een nieuw
jouw bedrijf en wensen en
stalconcept ontwikkeld voor
altijd gebaseerd op bewezen
De vraag naar scharrelvlees groeit
vleespluimveehouders: FlexRange.
technieken.
enorm. Voor veel vleespluimvee-
Een flexibel stalsysteem dat je
houders reden kritisch te kijken
eenvoudig laat schakelen tussen
Ben je benieuwd naar dit
naar hun concept en de omscha-
reguliere vleeskuikens, Beter
innovatieve stalconcept?
keling naar scharrel te overwegen.
Leven 1-ster en alle concepten
Kijk op agrifirm.nl/flexrange
Maar dit brengt de nodige uit-
daartussen. En dankzij het
voor meer informatie.
Positieve resultaten integrale, emissiearme varkensstal Een innovatief stalsysteem
na dato zijn de eerste proef-
Meer weten over het
voor varkens dat de emissie
resultaten bekend en blijkt het
toegepaste stalconcept?
van methaan en andere
innovatieve concept inderdaad
Bekijk dan de video via
broeikasgassen bij de bron
een grote bijdrage te leveren aan
onderstaande QR-code:
aanpakt. Dat is het uitgangspunt
de reductie van de methaan-
van de proef die de familie
uitstoot. Bovendien zorgt de tech-
Egelmeers samen met Agrifirm,
niek ervoor dat de hoeveelheid
WUR en het ministerie van LNV
af te voeren mest aanzienlijk
heeft uitgevoerd in hun stal in
vermindert en levert het een
Wanroij. Vorig jaar richtten de
waardevolle kunstmestvervanger
varkenshouders bij wijze van
op. De ammoniakreductie bleef
proef de helft van hun bestaande
achter bij de verwachting, mede
stal in met het door Exlan Advies
door omstandigheden tijdens de
ontwikkelde systeem. Een jaar
proef.
achtergrond
22
Opvolger gezocht BOERDERIJ
TE KOOP
In de vroege ochtend rijdt Ayoub Louirhani Amsterdam-Oost uit.
Ayoub, naar eigen zeggen de enige
Een kwartier later parkeert hij zijn auto, verwisselt zijn sneakers en
Marokkaanse boer van Nederland, is
hoodie voor overall en laarzen en loopt de melkput in. Het fragment
geen doorsnee overnamekandidaat
is te zien in de eerste aflevering van de serie Boer Ayoub, waarin
voor een boerenbedrijf. Dat is
KRO-NCRV de geboren en getogen Amsterdammer van Marokkaanse
natuurlijk ook precies de reden dat
afkomst volgt in het waarmaken van zijn droom: een eigen
een landelijke omroep er een serie in
melkveebedrijf.
ziet. Toch staat het verhaal van Ayoub niet op zichzelf, in een tijd waarin de toenemende vergrijzing van de
23
achtergrond
landbouw regelmatig ook het
partijen, en die ook de huidige
belangrijke inspiratiebron voor
landelijke nieuws haalt. Meer dan
ondernemer het perspectief
NAJK-bestuurslid Eke Folkerts.
70 procent van de Nederlandse
en het werkplezier weer terug
Zij is binnen het Nederlands
land- en tuinbouwbedrijven
kan geven.” Want tegenover de
Agrarisch Jongeren Kontakt
heeft een bedrijfshoofd van 50+
ondernemers op leeftijd, staan
verantwoordelijk voor het thema
en slechts bij 40 procent van
de overnamekandidaten zoals
bedrijfsopvolging en heeft een
die bedrijven is een opvolger
Ayoub: jongeren met de droom van
speciale interesse voor het
aanwezig. Het betekent dat
een eigen boerderij, maar zonder
thema buitenfamiliaire opvolging.
steeds meer ondernemers zich
familiebedrijf. “Soms is dat een
“Mijn eigen broers wilden graag
gedwongen voelen te stoppen.
buurjongen of een nichtje van de
boer worden, maar hadden die
betreffende ondernemer, danwel
mogelijkheid in Nederland niet.
Opvolger van elders
een stagiaire of medewerker.
Ze zijn daarom naar Duitsland
Toch zijn er vaak ook andere
Maar er hoeft niet altijd al
geëmigreerd en ik vind dat zo
opties, vertelt ondernemers-
een band te zijn. Regelmatig
zonde. Jongens en meisjes met
coach Margreet de Boer-van
kloppen bij ons ook potentiële
de juiste opleiding, die heel
der Holt van Exlan Advies.
overnamekandidaten aan met
geschikt zijn als boer, zwaaien
“Wij koppelen heel regelmatig
een droom, maar zonder directe
we uit en tegelijkertijd zijn er in
ondernemers aan potentiële
connecties.”
Nederland ontzettend veel stoppers.
overnamekandidaten van buiten
Ik wil me er hard voor maken om
de familie. Een oplossing die heel
Buitenfamiliaire opvolging
dat te veranderen, om die partijen
veel kansen biedt voor beide
Precies die groep was een
vaker bij elkaar te brengen.”
>>
achtergrond
24
>>
Het is voor Eke een drijfveer om
begeleidt, kan Margreet dit
dingen belangrijk voor de toekomst?
het NAJK-platform Boer zoekt
beamen. Want hoe enthousiast
Passen hun persoonlijkheden
Boer verder te ontwikkelen en
ze ook over deze mogelijkheid is,
bij elkaar? Het is nogal wat om
de kans op slagen te vergroten.
ze benadrukt ook dat het traject
het bedrijf over te dragen waar je
“Onze rol is nu om opvolger en
van voornemen tot overname
familie misschien al generaties aan
overdrager bij elkaar te brengen,
een heel proces is. “Voor de
heeft gebouwd, dat is een proces
en dat lukt ook best goed, maar te
verkopende partij is het heel
van meerdere jaren waarbij ook een
vaak loopt het uiteindelijk op niets
belangrijk om eerst goed te
gunfactor en financieel vermogen
uit. We willen meer begeleiding
onderzoeken wat ze wel en niet
een rol spelen.”
gaan aanbieden, zodat meer
willen en wat de mogelijkheden
matches ook echt in een overname
zijn. Pas als je dat in beeld
Denken over toekomst
resulteren. Het is namelijk een
hebt, kun je op zoek naar een
De eerste stap naar succes is
heel traject.”
match die zowel financieel als
volgens zowel Eke als Margreet om
emotioneel klopt. Daarbij spelen
op tijd te beginnen. “Er lopen nu
Kloppende match
ontzettend veel factoren een rol.
verschillende onderzoeken naar
Als coach die heel regelmatig
Staan ondernemer en opvolger er
bedrijfsovername en allemaal laten
buitenfamiliaire overnames
hetzelfde in, vinden ze dezelfde
ze zien dat de meest ideale leeftijd
CONTRACT
25
nog niet eens in ondernemers
hoe pakken we de overname aan,
ongeveer eind veertig is. Dat voelt
op. Dat besef kan een enorme
hoe lang duurt dat traject, en ook:
dan nog ver weg, maar als je iets
opluchting zijn.”
hoe gaan we uit elkaar als het
over wilt dragen met perspectief
eventueel niet lukt. Want houd
moet je op tijd de keuze maken om
Emotioneel erfgoed
wel rekening met die optie, en
verder te bouwen aan het bedrijf.
Die opluchting komt soms voort
maak afspraken over bijvoorbeeld
Als je zeventig bent is het wellicht
uit een intrinsieke motivatie
de financiële afwikkeling als de
al te laat om het bedrijf alsnog
om het bedrijf door te geven.
overname toch niet plaatsvindt.”
klaar te maken voor de toekomst”,
“Dat gaat veel verder dan alleen
Ook Margreet hamert op het
schetst Eke. Ook Margreet pleit
ondernemen, het familiebedrijf
belang van communicatie
ervoor dat ondernemers rond hun
waar generaties lang aan
en professionele begeleiding
vijftigste actief gaan nadenken
gewerkt is voelt soms als een
daarin. “Het kost tijd om de
over de toekomst van het bedrijf.
soort emotioneel erfgoed”, vertelt
échte drijfveren boven water te
“Dat wil niet zeggen dat iedereen
Margreet. “Maar er zijn ook andere
krijgen, en om er achter te komen
dan concreet een opvolger
redenen om op zoek te gaan naar
wat je zelf echt belangrijk vindt.
moet gaan zoeken, maar ga wel
een opvolger. Soms is dat een
Bovendien komen er veel meer
met iemand in gesprek over de
voorwaarde voor de bank om een
aspecten bij kijken dan waar
toekomst van je bedrijf.
volgende stap in het bedrijf te
je eerst aan denkt, van fiscale
Dat overname een optie is,
financieren. De beoogde overname
overwegingen tot het betrekken
terwijl er geen kinderen zijn die
maakt het dan juist mogelijk voor
van de rest van de familie.”
in aanmerking komen, komt vaak
de overdrager om nog te blijven ondernemen. In andere gevallen
Ondernemen tot de laatste dag
is het voordeel dat de ondernemer
Het belangrijkste dat zowel
op het bedrijf kan blijven wonen
Margreet als Eke ondernemers
en soms zijn er ook duidelijke
mee willen geven is om de optie
financiële voordelen. Of er is de
tot overdracht te onderzoeken,
wens om een jonge ondernemer
ook als er binnen de familie
in het zadel te helpen, ook dat
geen opvolger in beeld is.
komt voor.”
“Mijn missie is dat iedereen op de plek komt waar hij of zij hoort,
Succesfactoren
en dat iedereen die eigenlijk
Als ondernemer en opvolger
boer zou moeten zijn die kans
eenmaal aan tafel zitten, begint
krijgt”, sluit Eke af. Margreet voegt
het traject pas. “Wij zien bij de
toe: “Onderzoek de mogelijkheden,
deelnemers aan ons platform dat
laat de kans niet voorbij gaan.
communicatie de belangrijkste
Je kunt pas een goede keuze
succesfactor is”, vertelt Eke.
maken als je alles hebt overzien
“Maak duidelijke afspraken.
en alles in overweging hebt
Hoe gaan we dit vormgeven,
genomen. Ondernemer ben je
hoe lang gaan we samenwerken
tot de laatste dag, zorg dat je aan
voordat we verdere keuzes maken,
het roer blijft.”
achtergrond
om over de toekomst na te denken
jonge boeren
26
Petra van den Hurk
“ Eigen ontwikkeling en kennis delen” Als jongste van vier zussen heeft Petra van den Hurk (23) de ambitie om het melkveebedrijf van haar ouders over te nemen, waar ze 340 melkkoeien en 180 stuks jongvee hebben. Na het afronden van haar opleiding Dier- en Veehouderij aan de HAS in Den Bosch in 2019 was het dan ook een logische keuze fulltime thuis aan de slag te gaan. De ambitie om boer te worden had Petra niet van jongs af aan. “Op de middelbare school wist ik niet goed wat ik wilde. Naast school werkte ik thuis al wel veel mee en dit vond ik leuk om te doen. Uiteindelijk is het dus toch een agrarische opleiding geworden en ben ik er zo ingerold.” Ervaring opdoen Vooral de praktijk spreekt Petra aan. “Het werken met vee vind ik ontzettend leuk om te doen. Na m’n studie vond ik het dan ook belangrijk en leuk om de praktijk in te gaan en veel ervaring op te doen. Inmiddels zit ik in maatschap met mijn ouders.” 1,5 jaar geleden werd ze gevraagd voor de Jongerenraad. “Ik had hier zelf nooit over nagedacht maar het leek me een goede kans om kennis van andere sectoren op te doen, mezelf te ontwikkelen én Agrifirm beter te leren kennen. Daarnaast vind ik het belangrijk dat wij als jonge boeren inbreng hebben. Besluiten die genomen worden hebben weer invloed op ons eigen bedrijf.” Gezellige groep Petra zou andere jonge boeren zeker adviseren lid te worden. “Het is een gezellige groep jonge mensen, je leert andere sectoren kennen en je kunt jezelf persoonlijk ontwikkelen, bijvoorbeeld door de vaktechnische trainingen die we volgen.”
Heb jij je al aangemeld voor de Jongerendag op 1 september 2022?
agrifirm.nl/jongeboeren Doe dat op agrifirm.nl/jongerendag
27
jong
j ng
Naomi van Leeuwen (6) uit Heenvliet “Als ik thuis ben van school, speel ik het liefst
melk uit onze melktap halen. Ik mag dan
buiten. Samen met mijn vader voer ik de kalfjes
altijd helpen met de rondleiding langs onze
en strooi ik de box op. We geven ze melk, biks en
koeien, schapen en twee hobbypaarden.
luzerne. De kalfjes die al wat ouder zijn krijgen
Mijn lievelingskoe is Vlonkje. Ze is heel
geen melk meer, die voeren we hooi. Met mijn
lief, rustig en mooi. Als mijn ouders gaan
broertje Thijs speel ik ook vaak in het stro en
melken, zijn ze me weleens kwijt. Dan ben
dan zitten we er echt helemaal onder. Er komen
ik Vlonkje aan het knuffelen, of de kalfjes.
ook wel eens klasgenootjes kijken of andere
In het voorjaar hebben we altijd lammetjes.
mensen die bijvoorbeeld een koe adopteren of
Die vind ik ook zo lief!”
coöperatienieuws
28
Biodiversiteitsmonitor: verdienen met biodiversiteit Coöperatie Agrifirm draagt
uitdagingen op het boerenerf
De rendementsmonitor van
middels een projectenportefeuille
waar boeren vragen over hebben.
Agrifirm wordt daarnaast in de
bij aan een beter verdienmodel
kennissessies geïntegreerd,
voor Agrifirm-leden. Biodiversiteit
Begin maart heeft de eerste
waarbij de mogelijkheid wordt
kan één van de potentiële
kennissessie digitaal plaats-
geboden voor deelnemers om
middelen zijn om dit te bereiken.
gevonden, met als thema:
een rendementsmonitor voor
Dit kan vanuit de markt, door
‘Bodemgezondheid in de
het eigen bedrijf uit te voeren.
een betere prijs voor een
praktijk’. De bodem- en ruw-
onderscheidend product, en
voerspecialisten van Agrifirm
Heb je interesse in de kennis-
via de kostprijs doordat minder
hebben in dit webinar o.a.
sessies? Scan onderstaande
inputs nodig zijn. Daarom
informatie gedeeld over het
QR-code voor meer informatie:
organiseert de coöperatie Agrifirm
verantwoord gebruik van
drie kennissessies binnen de
meststoffen en gewas-
Brabantse Biodiversiteitsmonitor
beschermingsmiddelen en
in samenwerking met Provincie
bodemgezondheid van grasland.
Brabant en de klankbordgroep
In mei en juni 2022 volgen twee
BBM waarin Brabantse melk-
kennissessies met als thema’s
veehouders deelnemen. Deze
‘Beter ruwvoer, minder krachtvoer’
kennissessies gaan in op huidige
en ‘Natuur en omgeving’.
In gesprek met onze leden Als coöperatie gelooft Agrifirm in de kracht van haar leden. “De meningen van onze leden vinden
“Graag gaan we opnieuw het gesprek met onze leden
we ontzettend belangrijk,” zegt Hendrik Arends,
aan om te kijken of we op de goede weg zitten. Wat
Commercieel directeur Coöperatiezaken bij Agrifirm.
gaat er goed of wat moet er anders? Welke acties
“Een aantal jaren terug hebben we bij onze leden
worden gewaardeerd en wat zijn de ideeën over
gepeild wat de rol van de coöperatie zou moeten zijn.
de toekomst? We bespreken dit graag met onze
Belangrijke punten die hieruit naar voren kwamen
boeren en telers om zo nog sneller de gewenste
waren een goed rendement, kennisontwikkeling
coöperatieve doelen te kunnen bereiken.”
en innovatie, maar ook zeker de maatschappelijke acceptatie en de waardering voor het boerenvak.
Heb je interesse om hierover mee te praten?
Niet voor niets zijn dat kerndoelen van coöperatie
Kijk op www.agrifirm.nl/cooperatie voor
Agrifirm geworden en zijn er inmiddels tal van acties
meer informatie of stuur een mail naar
ontwikkeld om deze doelen te bereiken.”
cooperatiezaken@agrifirm.com.
29
Op het boerenbedrijf is veel behoefte aan
monsters, toegepast kunnen worden. Nu willen
real-time informatie over de status van gewassen,
we onderzoeken wat de mogelijkheden zijn van NIR
de voederwaarde van ruw- en krachtvoer en ideale
direct op het boerenerf, vandaar dat Agrifirm een
oogstmomenten. Een bewezen technologie om
coöperatieproject is gestart”, vertelt Christiaan.
deze data te verzamelen is NIR, nu nog vooral gebruikt door toeleverende- en verwerkende
Potentie
bedrijven. Agrifirm-dochter NutriControl
Christiaan ziet veel potentie voor NIR op het
onderzoekt of NIR ook direct, met handheld
boerenerf. “De apparaten voor de metingen worden
apparaten, gebruikt kan worden op het boerenerf.
steeds kleiner en de toepassing is heel divers. Dat gaat veel verder dan metingen van bijvoorbeeld tarwe, gras of mest, veel organische stoffen kunnen
“NIR staat voor Near Infrared technologie”, vertelt
worden gecontroleerd. Met de uitslagen kunnen
Christiaan Kapper van NutriControl. “Met deze
de ondernemers, samen met hun adviseur, de
technologie schijn je met nabij-infraroodlicht op een
bedrijfsvoering optimaliseren.” Toch plaatst hij
monster en meet je welk licht wordt opgenomen.
een kanttekening: “Wij kunnen wel denken dat het
Er zijn meerdere golflengtes aan licht en door de
nuttig kan zijn op het erf, maar we horen graag van
reflectie van deze golflengtes te meten, kunnen
coöperatieleden hoe zij erover denken. Zouden
we bijvoorbeeld het eiwit-, zetmeel-, suiker- of
ze het gebruiken en zo ja, waarvoor?”
vochtgehalte van een monster bepalen.” Feedback Rekenmodellen
Met de feedback van de leden bepaalt Agrifirm of
De NIR-technologie wordt al op veel plekken
ze het NIR-project verder uitrollen. Bij positieve
toegepast, ook in de laboratoria van NutriControl.
reacties gaat NutriControl volgend jaar verder om
“NIR wordt op dit moment vooral gebruikt in
de inzet van NIR door Agrifirm-adviseurs op het erf
fabrieken, met grote apparaten. Onze NIR-afdeling
mogelijk te maken. Mogelijk volgt hieruit een nieuw
ontwikkelt rekenmodellen waarmee de NIR-
coöperatieproject om dit samen met onze leden
metingen op grote schaal, voor veel verschillende
uit te rollen op hun bedrijven.
NIR op jouw bedrijf? Heb je interesse in NIR-technologie en denk je graag mee over mogelijke toepassingen op jouw bedrijf? Geef je dan op via de site van NutriControl: nutricontrol.nl/nir
coöperatienieuws
Coöperatieproject: toepassing NIR op boerenerf
trendwatching
30
Vanaf de bank boodschappen doen, een groeiende trend. Hoe spelen ondernemers daar op in?
Online boodschappen doen marktondernemers toegankelijk maakt, heb je naast een markt met veel beleving ook het gemak
Maarten Coumans
van online.’ Zo is ons e-commerce platform Local Heroes ontstaan.
OPRICHTER EN EIGENAAR
De macro-trend gaat ook naar
VAN LOCAL HEROES
lokaal en dichtbij. Op die trend sluiten wij aan. Dus online kopen
“Online boodschappen doen
bij de lokale ondernemers en dat
is een trend omdat mensen
op één punt afhalen. Dat doen we
steeds meer voor gemak gaan.
hier in Amsterdam op de markt
Dankzij bestelapps kun je simpel
met 36 ondernemers in de wijk en
online boodschappen doen. De
met BOER&NLekker van Agrifirm.
Coronacrisis heeft deze trend
Nu met 20 boeren in een gebied,
alleen nog maar versneld en
maar daar kun je feitelijk eindeloos
gaat het nog harder versnellen,
veel ondernemers op aansluiten.
voorspellen de industrie-experts.
Techniek maakt het mogelijk om
Tien jaar geleden zeiden mijn
heel dichtbij te komen. Mensen
klanten bij Albert Heijn dat ze
willen graag een verhaal bij een
hun tomaten nooit online zouden
product. Daar kun je als boer
kopen. Dat zegt nu niemand meer.
veel beter bij aansluiten dan een
Deen supermarkt is zelfs verkocht
grote supermarktketen. In de
omdat ze de slag naar online niet
BOER&NLekker-app leer je de
kunnen maken. Toen ik over de
persoon achter het product kennen
markt liep dacht ik ‘hier heb je de
en kun je zelfs met de boer appen.
mooiste supermarkt die je je ooit
Dat maakt het onwijs dichtbij.”
kunt indenken. Als je daar een techniek overheen gooit en alle
“Techniek maakt het mogelijk om heel dichtbij te komen.”
31
trendwatching
Ontdek het unieke concept voor online boodschappen doen bij lokale boeren op boerenlekker.nl.
“Al jaren ontvangen wij veel mensen in onze wijngaard, bloemenpluktuin en onze boerderijwinkel waarin we onder andere onze eigen wijn en asperges verkopen. Mensen
Gilbert Sweep EIGENAAR WIJN- EN ASPERGEBOERDERIJ DE SANTSPUY, MELKVEEHOUDER
waarderen ons verhaal. Ik vertel dan ook altijd over onze bedrijfskringloop. Dat de
kunt blijven vertellen, terwijl de
koeien de onderkanten van
consument vanuit de luie stoel
de asperges eten en de mest
heel diverse lokale producten
weer op het aspergeland komt.
kan shoppen. Dit maakt het veel
Dat vindt de consument heel
persoonlijker dan de supermarkt.
bijzonder. Ik vind het heel leuk
Echt een virtuele beleving, waar-
om rondleidingen te geven en
mee je alle producten van diverse
ambassadeur van de landbouw
boeren op één afhaalpunt op
te zijn. Wij richten ons op de
kunt halen. Wij kunnen ons nu
60+’ers, de gepensioneerden die
meer richten op de mensen
met de fiets bij ons in Etten-Leur
in de stad. Ook krijg je zo als
komen. Nu wij via BOER&NLekker
boerderijwinkels onderling
online verkopen, kunnen we ook
meer synergie, want andere
focussen op de dertigers met
boeren gaan ook weer
een goede baan. Zij willen hun
mijn asperges verkopen.
kinderen laten zien waar het eten
Ik vind het mooi dat
vandaan komt. Het mooie is dat
Agrifirm als toeleverancier
je via de bestelapp ook je verhaal
hier op investeert met BOER&NLekker. Zodat wij
“Echt een virtuele beleving.”
als boer, boer kunnen blijven. Er zit een heel goed team op, dat helpt ons geweldig. Op deze manier online mijn producten verkopen, daar krijg ik zoveel energie van. Dit voelt zo goed!”
van de boer
Op de fiets voor een eitje Voor eieren en aardappelen fietsen mensen graag
“Vroeger was verkoop aan huis heel normaal. Als
langs de boerderij van Frank van der Vrande en
kind zag ik al hoe we hier onze producten verkochten.
zijn partner Ingrid in Milheeze. Frank’s ouders
Door regelgeving en gemakzucht van de consument
begonnen er 45 jaar geleden al met huisverkoop.
liep dat wat terug: huisverkoop maakte plaats voor de supermarkt. Maar vandaag de dag fietsen mensen graag een rondje door de streek en halen hier dan tien, twintig of dertig eieren. We houden 60.000 legkippen en telen op 60 hectare akkerbouwgewassen. Als deelnemer van Vrije Heerlijckheid Streekproducten leveren we de eieren ook aan kleine streekwinkels. Lokale afzet is voor ons een belangrijke drijfveer om kwaliteit te leveren. Hier op het erf maken we regelmatig even een praatje met klanten. Het is altijd weer fijn te horen dat ze onze producten waarderen.” streekproductengemertbakel.nl
