finals-editie 2023
Interviews, terugblikken, maakprocessen en meer
Artikelen van zestien studenten
Interview met maker en speler
Hassse & Tristan
Artisteducator in Theatre & Media
“Die Christof voelt nu een beetje onwetend”
Christof Henken
Elisah Volgers
“Hoe leg je wat je voelt vast in woorden?”
Beste lezer, Met trots en enthousiasme presenteer ik u het nieuwe nummer van Human Presence Magazine. In deze speciale editie stelt de nieuwe lichting artisteducators zich voor. Als hoofd van de opleiding ben ik blij dat ik de verhalen en projecten van deze talentvolle professionals met u kan delen.
In de afgelopen jaren hebben zij zich ontwikkeld tot inspirerende en veelzijdige kunstenaars, die met passie en visie de kracht van kunst inzetten in het onderwijs en de maatschappij.
In de pagina’s die voor u liggen kunt u kennismaken met artisteducators die elk op hun eigen manier een unieke bijdrage leveren aan het veld. Van podcasts tot theater, van immersive tot mixed media; ze omarmen verschillende disciplines en benaderingen om hun boodschap over te brengen en mensen te inspireren.
Ik nodig u uit om de verhalen te ontdekken, de visies te omarmen en de creatieve energie van deze generatie artisteducators te ervaren. Laat u inspireren door hun ideeën, hun betrokkenheid en hun geloof in de transformerende kracht van kunst!
Namens het hele team van de opleiding feliciteer ik onze studenten met hun succesvolle afstuderen en bedank ik ze voor hun enorme inzet en toewijding.
Veel leesplezier!
Arjen Hosper
Hoofd bachelor: Artisteducator in Theatre & Media (Docent Theater)
4
5 6 7 8 11 12 13 14
Even inchecken deel 1
16
Mag ik gewoon mens zijn?
Keihard aan de slag
Steek van wal
Elsbeth & Job: acht jaar lang samen groeien
Daggedicht
De koortsdroom die ‘afstuderen’ heet
Toen, nu en later
Ontmoet de finals-studenten
17 18 20 21 22 24 26 27
Even inchecken deel 2
Welke voorstelling past het beste bij jou?
Wie is Floris?
Een voorstelling: kijken of ervaren?
Terugkijken & vooruitgaan
Sophies technologische tijdlijn
Maker vs. speler
Drie vragen voor Emma
Even inchecken deel 3
Even inchecken: hoe gaat het met je?
Jikki: Het gaat goed! Ik voel mij geïnspireerd en gemotiveerd, heb zin om aan de slag te gaan en (bijna) elke dag is een feestje. Op die dagen vol paniek na dan. Gelukkig schijnt de zon en wordt het daardoor ook wat lichter in mijn hoofd.
Ilsa: De zon schijnt weer! Dat is een grote opluchting. Daardoor zie ik het zelf ook allemaal een stuk zonniger in dan de afgelopen donkere dagen. Ik heb er nu een aantal repetities op zitten en die waren enorm leuk. Er kwam al veel bruikbaar materiaal naar boven.
Welke blokkades ben je tegengekomen?
Jikki: Ik probeer niet manisch positief over te komen. Struikelblokken of moeilijkheden waren er niet. Wel uitdagingen: dingen die ik nooit eerder heb gedaan en waar ik dus (nog) niks vanaf weet. Hoe ik daarmee omga? Hulp vragen en experts opzoeken! Tot nu toe is er niks geweest wat onoplosbaar was.
Ilsa: Aan het begin had ik vijf spelers. Helaas is een speler om persoonlijke redenen gestopt. Dat betekent dat ik nu druk op zoek ben naar een vijfde speler. Dit is lastig omdat ik met de andere spelers al midden in een proces zit. Ik hoop heel erg dat we een passende speler vinden.
Op een schaal van 0 tot een heerlijk zonnig vooruitzicht; hoe zit het met je zin?
Jikki: Zonnig met plaatselijke bewolking!
Ilsa: Ik heb nog steeds enorm veel zin. Ik merk dat ik na elke repetitie steeds meer energie en zin heb om verder te werken. Dat lijkt me een heel goed teken!
Jikki: Ik ben bezig met het schrijven van mijn eigen script; poëtische teksten die raken waar de ontmoeting tussen mens en natuur over gaat. Verder werk ik met mijn fijne spelers op de vloer aan beeldende scènes die in juni hopelijk de oever van de IJssel zullen verrijken..
Waar ben je nu in je proces mee bezig?
Ilsa: Mijn afstudeervoorstelling gaat over het thema ‘rouw’. Volgens Elisabeth Kübler-Ross zijn er vijf fasen van rouw. Aan de hand van deze vijf fasen werk ik in de repetities met mijn spelers. We zijn nu bezig met de fase ontkenning. Op verschillende manieren kom ik met mijn spelers tot materiaal. Er wordt veel geïmproviseerd vanuit gekaderde opdrachten en ik laat ze veel teksten schrijven. Zo wordt het echt een voorstelling die ik samen met mijn spelers heb gemaakt met verschillende perspectieven op het thema ‘rouw’.
Op een schaal van 0 tot depanlooptovermijnkamerligtoverhoopenmijnshampooisop; hoe zit het met de stress?
Jikki: Ik doe niet aan stress. Schrik soms wel om 3 uur ’s nachts wakker. ‘Werkt mijn voorstelling op locatie wel net zo goed als in de zaal?’ ‘Hoe krijg ik de techniek voor elkaar?’ ‘Wat nou als het regent?’ ‘Wat als mijn voorstelling flopt en er niemand komt kijken?’ Dus stress, nee joh.. Wat is dat?
Ilsa: Ik heb gevaarlijk genoeg nog bijna geen stress…
In één woord, met welke energie ga je de komende tijd verder?
Jikki: Labrador-energie. Ilsa: Zonnig!
Wij mensen zijn constant in ontwikkeling. Het is dan ook mijn filosofie dat wij niet maar één identiteit hebben. Iedereen heeft honderd identiteiten. Mannelijkheid is niks meer dan een van de vele hokjes. Het is een mal waar je van jongs af aan al in gevormd wordt. Maar wat als je je niet comfortabel voelt in dit hokje? In HIJ/HUN/ HET worden de grenzen van dit hokje onderzocht. De voorstelling bevraagt de drang los te willen breken van het normatieve denken. Met zelfgeschreven teksten en choreografieën delen Sander (hij/hem), Anne Thomas (hij/hun) en Marsh (hij/het) hun ervaringen in hun zoektocht naar zelfcompassie.
‘Mag ik niet gewoon mens zijn?
Mag ik niet gewoon met mijn kat
Zittend op de bank
Mezelf voor een aantal minuten even bevragen?
Mag ik niet gewoon mens zijn?
Mijn brein dat door mijn hoofd heen drukt
‘Wat doe je nu eigenlijk?’
‘Je doet niks?’
‘Kun je niet dit en dit doen?’
‘Ik ben aan het herstellen.’
Mag ik niet gewoon mens zijn?
Mag ik niet gewoon mijn kamer opruimen?
Als ik daar van mijn hoofd aan toe kom?
Even te zitten
En te kijken
Weg te dromen
Even niets
Gewoon ik
Mag ik niet gewoon mens zijn?
En mezelf bedanken voor dit lichaam
En mezelf bedanken dat ik deze dag heb
Volbracht
Dat ik heb geleefd
Omdat ik dat mag
Ademen
Door longen heen
Die niet van mij zijn
Want je wordt geleefd
Ook al zit je in je kamertje te zitten
Ook al lijkt er geen uitweg te zijn
Ook al hebben er mensen om je heen
Veel meer te doen dan jij
Jij doet ertoe
Ik doe ertoe
Niet voor de ander
Niet voor de maatschappij
Maar voor mezelf
Mag ik gewoon mens zijn?’
-Anne Thomas RottierVera Wielhouwer, jong en bevlogen, verdiende al wat sporen bij SubSub en Theater de Steeg. Tijdens haar stages heeft ze als regieassistent gewerkt aan diverse voorstellingen en heeft ze zelf gespeeld en geregisseerd, en meegewerkt aan het ontwikkelen van educatie.
Vera kwam bij SubSub in Almere terecht na het zien van een oproep voor de voorstelling Oedipus. Hoewel ze eigenlijk te oud was voor de cast, besloot ze toch een mail te sturen om te vragen of ze als regieassistent aan de slag kon. Na een aantal gesprekken werd Vera betrokken bij de audities en werd ze uiteindelijk als regieassistent aangenomen. Ze werkte nauw samen met artistiek leider en regisseur Esther Bolte en ondersteunde
haar tijdens het repetitieproces. Vera had hierbij de vrijheid om ideeën uit te proberen en zelf met de spelers een aantal scènes te maken.
Met Theater de Steeg in Groningen was Vera al bekend. In 2018 begon ze daar aan haar speelstage voor de mbo-acteursopleiding, die ze toen volgde. Later keerde ze er terug voor haar afstudeervoorstelling onder regie van artistiek leider Karin Noeken. Momenteel speelt Vera zelf veel educatieve voorstellingen en wordt ze ook ingezet als maker. Binnenkort regisseert ze de nieuwe afstudeervoorstelling voor de mbostagiairs.
Vera hielp bij SubSub bij de ontwikkeling van een nieuwe voorstelling; bij Theater de Steeg werkte ze voornamelijk aan educatieve voorstellingen en afstudeerprojecten. Het grootste verschil tussen de twee stages was dat Vera bij SubSub vooral als regieassistent aan de zijlijn stond, terwijl ze bij Theater de Steeg zelf op de vloer stond en als maker actief was. Dit was soms een enorme uitdaging voor Vera, omdat ze haar passie voor beide rollen ontdekte en graag nog meer wilde bijdragen aan beide projecten.
Vera kijkt op beide stages terug als waardevolle ervaringen die haar veel hebben geleerd over het maken van theater. Het werken met verschillende regisseurs en acteurs heeft haar geholpen om haar eigen stijl te ontwikkelen en te ontdekken wat ze echt wil als theatermaker. Haar passie voor theater en haar talent voor regie maken haar een veelbelovende aanwinst voor elke theaterproductie.
De audiowandeling Steek van wal is het afstudeerproject van Thomas-Timo Bruinsma. Samen met Marloes, Bart en Leah gaat hij de Zeeheldenbuurt van Zwolle in om met wijkbewoners te praten over verschillende thema’s. Wie wordt er gezien in de wijk en wie niet? Hoe wordt er naar de wijk gekeken en hoe gaan bewoners met elkaar om?
Aan de hand van de gesprekken wordt een groep bewoners samengesteld. Hun verhalen zullen te horen zijn in de audiowandeling. Door de verhalen van de buurt te delen hopen de makers bewoners inzicht te geven in elkaars leven en de staat van hun buurt.
Tot 24 april lieten de makers verschillende vriendenboekjes door de wijk heen gaan. Deze boekjes waren bedoeld om de wijk te leren kennen. Ook was een vriendenboekje van de Zeeheldenbuurt een eerste mogelijkheid voor de wijkbewoners om kennis te maken met het Steek van wal-team.
Hiernaast produceert Thomas muziek en geluid voor theatervoorstellingen, waarvan een aantal te zien is op het Finalsfestival. Scan de QR-code om zijn werk te horen.
Rood of groen?
Job: Ik deed auditie voor MBO Artiest theater Arnhem en ik kwam vers van de middelbare school. Tijdens die auditie heb ik Els ontmoet zonder dat ik het door had.
Elsbeth: Ja, de deur ging open en Job Klabbers werd geroepen… Maar Job Klabbers was nergens te bekennen. Toen hebben we met z’n allen gewacht en namen de zenuwen toe… En daar kwam Job, heel laconiek. Meneer ging naar binnen, kwam weer naar buiten en zei: ‘Ging fucking lekker, man!’ Toen dacht ik: wauw, wat een arrogantie van hier tot Tokio. Ik dacht dat mijn auditie niet goed was gegaan, maar was toch aangenomen, en Job ook. We kregen dat samen te horen en waren helemaal door het dolle heen. Vervolgens werd ik door mijn ouders opgehaald en liep ik in Arnhem over straat, en zag Job aan de overkant lopen. Ik riep heel blij: ‘Dag Job! Tot na de zomer!’
En ik negeerde haar… Ik had het gewoon niet door.
Ik kreeg niet eens één blik van ‘m!
En nu zijn we acht jaar verder…
Die hebben we niet samen gedaan.
Nee, ik deed als eerste auditie in Zwolle. De auditie in Zwolle voelde echt niet als een auditie; meer als een soort workshop. Ik voelde me super comfortabel, zelfverzekerd en aangemoedigd door de docenten. Daarna zei ik tegen Job dat hij ook echt auditie in Zwolle moest doen.
Toen ik van Els over Zwolle hoorde, schreef ik me ook in. Ik vond de auditie zo fijn, zo relaxt. De lessen hadden verschillende facetten: stukjes schrijven, wat uitproberen, gewoon heel veel verschillende dingen, waardoor ik minder druk voelde en uiteindelijk ook werd aangenomen!
Job: rood
Elsbeth: roze!
Ja dat is de video van mijn klasgenoten geweest die ik heb gemaakt tijdens Creative Lab. Ik had een hokje gemaakt in wat nu Seppes hok is, een aantal heel persoonlijke vragen op briefjes geschreven en neergelegd, en mensen op school daar naar binnen gestuurd. Ik wilde mijn klas graag leren kennen en dacht: hoe kan ik dat nou op een controversiële manier doen? Als je het hokje in ging, mocht je drie van die vragen beantwoorden. Ik filmde alles. Uiteindelijk kwam daar een soort documentaire uit met allemaal verhalen van de klas en de docenten. Die bekeken we vervolgens met elkaar tijdens de laatste dag van Creative Lab. Het is uiteindelijk best een kwetsbaar document geworden waar ik eigenlijk nog steeds heel erg trots ben!
In reactie op zijn uitspraak ‘Ik was maar gewoon wat aan het doen. Ik maakte wat ik vet vond.’
Nou dat van ‘o, dit is vet!’ gebruik ik nog steeds vaak als leidraad. Als mijn gevoel ergens op aanslaat, volg ik. Alleen doe ik tegenwoordig wel meer voorbereidend onderzoek, haal ik er wat meer bij en zoek meer naar betekenis. Toch wordt het vaak nog steeds iets beeldends. Maar ik doe het gewoon! Vaak heb ik ideeën over een wereld en iets wat daarin is gebeurd.
We moesten in een korte periode heel snel leren online te werken. Filmen, editen, audio, weet ik het allemaal… En daar gaan we met het theater in de toekomst tóch meer heen, dat was wel het positieve eraan. Maar verder was het niet leuk, je wilt gewoon doen, maken, in die theaterzaal zijn!
Al dat thuiszitten, ik werd er gek van. Ik dacht: houdt het ooit op? Op het moment dat die laptop dicht ging was ik gewoon weg van school. Dus het was voor mij heel makkelijk om te verdwijnen en niet te communiceren.
Die fabriek was niet helemaal verlaten en dat wisten Lex en ik ook wel een beetje toen we er naartoe gingen. Het was een grote fabriek, we wisten dat hij gesloopt ging worden. We zijn toen door een heel smal raampje, ergens hoog, naar binnen gekropen. Het was super interessant om op zo’n plek te komen. Na een tijdje opende ik een deur die we nog niet hadden gehad. Ik zag een glazen wand, van korrelig, wazig glas, waar je niet echt doorheen kon kijken. Door het glas zag ik drie silhouetten zitten. Ik dacht: o, nee… Ik zag ze opstaan en dacht: oké, ik moet heel stil die deur dicht doen. Ik wilde net tegen Lex zeggen: ‘Lex, volgens mij moeten we gaan…’ toen de deur openzwaaide en er een man voor ons verscheen met de woorden: ‘Dit is wat je noemt op heterdaad!’ Hij was helemaal boos en zei dat het inbreken was en diefstal… Op een gegeven moment kwam Lex met de geniale vraag: ‘Maar ik ben toch wel benieuwd; wat werd er vroeger eigenlijk in deze fabriek gemaakt?’ En toen kwam de man los! Hij begon te vertellen over de fabriek en dat hij er al jaren werkte en gaf ons een rondleiding door de kelder.
Daarna gingen we weg. We begonnen buiten keihard te lachen, alle spanning kwam eruit. We hadden in het ziekenhuis kunnen liggen of opgepakt kunnen worden, maar we hebben er uiteindelijk toch een hele toffe ontmoeting van gemaakt. Een domme actie van ons, die goed heeft uitgepakt.
Over haar ontwikkeling na Exil in Suriname Een ontwikkeling als mens was er sowieso. Ik sta na Suriname echt veel relaxter in het leven.
Ja, jij bent echt als een ander mens teruggekomen!
Die mensen daar leven zo met de natuur en met elkaar. Zij zeggen: ‘In Nederland hebben jullie de klok, wij hebben de tijd,’ en dat is echt zo. Ik probeer dat wel mee te nemen, ook in mijn artisteducator-schap. Ik denk dan: komt het vandaag niet goed, dan komt het morgen wel goed. Ik leg nu veel minder druk op mezelf.
Job: beweging
Elsbeth: tekst
Over fascinaties met obscure Youtubefilmpjes, absurdisme en filosofie
Het is een heel vaag filmpje, er gebeurt heel weinig. Het lijkt op iets waar geen goed Nederlands woord voor is en dat is ‘uncanny valley’. Die term staat voor het gevoel dat er iets niet klopt aan wat je bekijkt, maar dat je niet weet wát. Dit gevoel kwam heel erg bij me naar boven door dit filmpje en daardoor kwam ik op allemaal termen die echt precies benoemen waar ik eigenlijk al die jaren al mee bezig was, en waar ik nu een onderbouwing bij kreeg.
Absurdisme is zo’n groot onderwerp. De nutteloosheid van het leven tonen is de kern ervan, en dat vind ik een heel interessant, aangezien ik ook uitga van de nutteloosheid van het leven. We doen het allemaal voor saus, maar je moet het wel naar je zin hebben onderweg. Ik hou ervan om mezelf te vervelen. En wat filosofie betreft: ik ben een nerd.
Die film is een inspiratiebron voor mij geweest, samen met andere coming of age-films waarin tienermeisjes verdwalen in zo’n soort wereld als in Thirteen. De combinatie van vrijheid en kracht interesseert me. Hoe kun je verschrikkelijk kwetsbaar zijn, en daarin eigenlijk ook krachtig. Als puber wil je tegen de wereld van de volwassenen opboksen en dat mag en kan ook. Ik werk met zes meiden vanuit deze thematiek. Ik vind de puberteit gewoon een heel bijzondere fase in het leven en ik wil in plaats van het kwetsbare juist de vrijheid en kracht ervan tonen en een soort van fuck you aan de wereld geven.
Els en ik zijn een soort van omgedraaid. Ik deed niet zoveel en ik had echt een schop onder mijn kont nodig. Els gaf die aan mij. In het eerste en tweede jaar was dat wel zo. En ze had altijd alles goed op orde, opdrachten op tijd af, enzo.
Ik leverde altijd alles ruim op tijd in.
Ja, maar dat is nu dus omgedraaid! Ik moet Elsbeth nu herinneren aan afspraken en aan opdrachten.
Is dat groeien? Je kraakt me alleen maar af!
Nee dat is goed voor jou! Ik vond jou af en toe ook wel heel hard en snel. Wat je in Suriname hebt geleerd, doet je goed.
Ja, ik laat dingen nu wel meer los. En jij bent wel echt van jongetje man geworden. Je hebt dingen veel meer op orde; ook in hoe je overkomt en wat je wilt ben je heel duidelijk en heel principieel. Je bent echt gegroeid.
Dat vind ik ook van jou. Jij weet nu ook veel beter wat je wel en niet leuk vindt.
Ik haat het om deze vraag te beantwoorden.
Hoezo?
Waarom ben je niet evenementenorganisatie gaan doen of communicatie?
Omdat je met theater super veel kunt vertellen. Daar gaan we weer in dat hele clichéverhaal… Je wilt taboes doorbreken. Je wilt je toeschouwers even meenemen in een andere wereld om ze uit de werkelijkheid te halen.
Ik maak theater omdat ik een egoïst ben. Omdat ik het gewoon een leuk vak vind. Ik vind het gewoon lekker. Ik wil gewoon lekker theater maken, ik vind het megaleuk om te doen, ik heb vrienden om me heen die het doen.
Hiermee wil ik mijn leven wel vullen.
Schrijf met drie vragen een gedicht voor vandaag. (Tip: als je binnen zit, stap even naar buiten.)
Vraag 1: Kijk naar de lucht. Welke kleur heeft die? Bedenk zelf een nieuwe naam voor deze kleur.
Vraag 2: Als hoeveel graden voelt de lucht vandaag?
Vraag 3: Wat zijn op dit moment drie dingen om je heen die je doen denken aan de natuur?
De antwoorden op deze vragen zijn de gegevens voor jouw gedicht.
Het antwoord op vraag 1 is de titel van je gedicht. Vraag 2 levert het aantal woorden of zinnen van je gedicht. Vraag 3 gebruik je (ter inspiratie) voor je gedicht.
Toen ik (ongeveer) vier jaar geleden op een open dag van de opleiding met opleidingshoofd Arjen sprak, keek hij me diep in de ogen aan en zei: ‘Vergis je niet, het is leuk maar het is ook hard werken.’ Nu, na drie jaar deze hectische opleiding te hebben gevolgd, ben ik aangekomen bij misschien wel de meest hectische periode uit mijn schoolcarrière: het afstuderen.
Een periode waarin ik maak, organiseer, stage loop, film, edit, praat, geruststel, incheck, bijspijker, lees, luister, kijk, val, opsta, nog een keer val en soms even blijf liggen.
Er gebeurt veel tijdens dat afstuderen. Te veel om te vertellen in een boekje. Te veel om te laten zien in een kort en bondig filmpje van slechts drie minuten en twaalf seconden.
Toch heb ik dat geprobeerd.
Ga lekker kijken.
En als je drie minuten en twaalf seconden te lang vindt?
Dan doe je het toch lekker niet. Kijk maar ff wat je doet.
& MediaMet Christof sprak ik over de bouwstenen die hij de afgelopen jaren heeft gevolgd. Ook bespraken wij hoe Christof terugkijkt op zichzelf. We hadden een gesprek over zijn weg door de opleiding. Wie was Christof in de afgelopen vier jaar?
Als je denkt aan Christof in het eerste jaar, waar denk je dan aan? Wie is dat?
Die Christof voelt nu als een beetje onwetend. Zo denk je volgens mij altijd over je jongere zelf. Maar ook toen al maakte ik voorstellingen en dingen over mensen die niet passen in onze maatschappij. Hún leefwereld wil ik vertalen voor mensen die daar niet per se mee in aanraking komen. Mijn eerste jaar had ik nog best weinig idee van hoe… Echt zelf maken en zelf over theater nadenken had ik eigenlijk nog weinig gedaan. Het professionele deel van theater, daar was ik nog niet mee in aanraking geweest.
Wie was Christof in het tweede jaar? Een Christof die nog heel erg zoekende was naar ok, wat ís dan mijn rol, eigenlijk? Ben ik dan de vertaler of degene die mensen met elkaar in contact brengt? Waarom ben ik dan degene die hier iets mee moet? Ik was nog heel erg aan het uitproberen.
En dan in het derde jaar?
Een Christof die op die vraag al redelijk een antwoord had, maar dat nog niet zo goed wist te formuleren. Er kwam wel steeds meer bevestiging. Op een gegeven moment dacht ik: volgens mij is dít wel iets wat ik fijn vind. Door steeds met andere mensen, in een andere context, met dingen bezig te gaan werd voor mij steeds helderder wie ik ben als maker.
Maar ik kon dat toen nog niet echt vertalen.
Wie is Christof nu?
Ik denk iemand die dat nu wel kan uitleggen en duidelijk maken. Ik wilde ook zeggen: ‘Ik weet al wat ik hierna wil.’ Nu wéét ik dat wel, maar toch is dat óók weer niet in steen gebeiteld. Dus ook hier zijn er meerdere opties. Ik weet intussen wel wat ik kan en wat mijn zwaktes zijn. Ik leer steeds meer daar ook naar te handelen.
Wat zou je hierna willen doen?
Óf werken bij een sociaal-artistieke organisatie, óf misschien tóch een master dramaturgie gaan doen. Eigenlijk is de vraag: ga ik nog verder studeren of ga ik het werkveld in?
Ik ging wandelen in Kroondomein Het Loo, een natuurgebied. Van oktober tot februari is dat gesloten voor publiek, op een fietspad na. Op een gegeven moment kwam ik een terrein tegen dat het hele jaar gesloten was. En ik dacht: eigenlijk wil ik er toch doorheen, want dan kan ik afsnijden. Ik doe het gewoon! Toen ik vijftig meter op het afgesloten pad had afgelegd, zag ik een auto rijden. Ooo, kut, dacht ik, dat kan alleen een boswachter zijn. De auto passeerde me en die guy achter het stuur vroeg: ‘Joh, wat doe je hier?’ ‘Ja, gewoon, wandelen…’ zei ik. Waarop hij weer: ‘Heb je daar toestemming voor, dan?’ Ik: ‘Moet dat dan?’ ‘Ja!’.
Lang verhaal kort, uiteindelijk had ik een heel leuk gesprek met die boswachter. Ik wist hem wijs te maken dat ik daar was om de wolven te filmen.
‘Du hast mich damals gefragt wo man die Kindheit denn aufbewahre, und ich weiß noch, dass ich die geantwortet habe, man halte sie zwischen den eigenen Rippen versteckt, in den kleinen Leberflecken und Muttermalen, im Haaransatz, oberhalb des Herzens, in den Ohren oder im Lachen.’
- Nino Haratischwili
Scan de QR- code voor de volledige profielen
‘Time you enjoy wasting, is not wasted time.’
- Marthe Troly-Curtin
‘Het komt altijd goed. En zo niet, dan toch.’
– Mijn oma
‘De omgeving van de mens, is de medemens.’
– Jules Deelder
‘Vaak moet er iets gebeuren voordat er iets gebeurt.’
- Johan Cruijff
‘We exist among others who also experience the world.’
- Edmund Husserl
‘I’m an expert about nothing, with an opinion about everything.’
– Bianca Del Rio
‘Break some fucking rules.’
- Nicole Cain Bakker
‘Soms is het gewoon: creperen en accepteren.’
‘De zon schijnt dus het is een mooie dag.’
‘Alles komt goed, en als het niet goedkomt, komt dat ook wel weer goed.’
‘Waarom gaat hier nooit eens iets vanzelf?’
- Peter van Straaten.
‘Zing, vecht, huil, bid, lach, werk en bewonder.’
- Ramses Shaffy
‘Can anything be sadder than work left unfinished? Yes, work never begun.’
- Christina Rossetti
‘Want wie van zichzelf houdt, die geeft pas echt iets kostbaars, als die ‘Ik hou van jou’ tegen een ander zegt.’
– Harrie Jekkers
‘Murmel murmel murmel murmel murmel murmel murmel murmel murmel.’
- Dieter Roth
Even inchecken: Hoe gaat het met je?
Jikki: Inmiddels weer back on track. Had eventjes een maximale afstudeerdip. Zo van: wat ben ik aan het doen, waarom doe ik dat, komt dit wel goed?? HELLUUPP!! En dan gewoon rustig doorwerken.
Welke blokkades ben je tegengekomen?
Jikki: Een paar weken geleden kon ik bij het lezen van mijn script alleen maar denken: dus… eh… ja, wat is dit kut. Dikke tip: het loopt wel los en het komt wel goed. Blijf eerlijk naar jezelf toe en neem de ruimte om je plannen om te gooien. Afstuderen gaat om wat JIJ wilt maken, ervaren en meenemen.
Helaas heeft Ilsa geen tijd gehad om te reageren voor deze check-in. Dat zegt genoeg over hoe druk de finalsperiode kan zijn
Op een schaal van 0 tot een heerlijk zonnig vooruitzicht; hoe zit het met je zin?
Jikki: Zin in het ervaren van mijn EIGENAARSCHAP en dat gevoel dat ik de kapitein ben van mijn eigen schip (JAKKES). Maar is wel zo. Volle angst vooruit.
Waar ben je nu in je proces mee bezig?
Jikki: IK GOOI ALLES OM! Althans, dat denk ik nu. Ik realiseerde me dat ik niet aan het maken was wat ik wilde. Nu repeteren we op locatie en schrijf ik liedjes en de verhaallijn van de voorstelling. Spannend: keer ik terug naar waar ik ooit aan begon of zet ik een heel nieuw plan door?
Op een schaal van 0 tot depanlooptovermijnkamerligtoverhoopenmijnshampooisop; hoe zit het met de stress?
Jikki: Wekend’, ‘vvekent’? Hoe spel je dat ook al weer… O: ‘weekend’. Geen idee waar je het over hebt.
In één woord, met welke energie ga je de komende tijd verder?
Jikki: ENERGIE.
Floris en de interviewer komen op. Ze lopen naar een bankje. Er hangt een ongemakkelijke stilte in de lucht. Ze zijgen neer.
INTERVIEWER:
Ik hoorde dat je niet zo goed wist wat je met mijn appje over dit interview aan moest.
Floris lacht.
FLORIS:
Nee klopt. (sarcastisch) ‘Laten we kluizenaar Floris anders even interviewen.’
INTERVIEWER:
Tja. De eerste reactie die ik kreeg als ik zei dat ik Floris ging interviewen was: ‘Wie is Floris?’ Het enige kenmerk dat ik te weten kwam, was dat hij een baard had. Heel mysterieus allemaal. Nu willen wij natuurlijk weten: wie is Floris?
Floris fronst nadenkend.
FLORIS:
Eerst was ik iemand die nog zoekende was en heel erg aan het ontdekken waarom ik eigenlijk kunst wilde maken. Nu ben ik meer volwassen geworden. En ik heb geleerd om meer in mijzelf te geloven. In de zin van dat ik helder heb wat ik zou willen doen.
INTERVIEWER: Wie is Floris dan over tien jaar? Floris lacht weer.
Een script van een Interview met Floris Meijer door Jemaya Douwes
FLORIS:
Hoe zie jij jezelf over tien jaar?
INTERVIEWER:
Geen idee. Maar dit artikel gaat niet over mij.
De interviewer lacht.
FLORIS:
Phoe uhm. Ik hoop dat ik nog met cabaret bezig ben. Of zelf nog kleine rolletjes speel. Lesgeven wil ik ernaast doen, maar dan wel aan een jeugdtheaterschool. Want ik ben erachter gekomen door mijn stage op de middelbare school dat ik veel liever met leerlingen werk die het écht willen.
INTERVIEWER:
Waarop ben je, van de afgelopen vier jaar, het meest trots?
FLORIS:
Vorig jaar heb ik met iemand van het conservatorium een voorstelling gemaakt. Hij had mij gevraagd of ik wilde regisseren en een theatrale lijn aan zijn concert toe wilde voegen. En ik ben trots op de stage die ik gedaan heb, en op wat ik daardoor heb geleerd, namelijk trainingsacteren. Wat nu ook mijn werk is.
Verder heb ik met Timo Lourens in de coronaperiode een locatievoorstelling gemaakt. Een hele droge voorstelling over vissen. Het ging helemaal nergens over, maar het was toch een succes. Ik weet nog dat Robby na afloop zei: ‘Ik weet nou niet of ik mij genaaid voel, want er
gebeurde niks. Maar ik vond het wel heel vermakelijk.’ Daar was ik blij mee, want ik vind dat een heel leuk gebied om mee te spelen. Het beste om een toeschouwer mee te geven, is een raar onderbuikgevoel.
INTERVIEWER:
Mooi. Mooi. Ik heb uit betrouwbare bronnen vernomen dat jouw afstudeervoorstelling een cabaretvoorstelling is.
FLORIS: Klopt.
INTERVIEWER:
Hoe is die spark voor cabaret bij jou gaan branden?
Floris lacht wederom.
FLORIS:
Dat is een leuk verhaal. Die is heel jong al gaan branden, eigenlijk. Ik zat in groep 2 en meneer Klei ging met pensioen. Voor zijn vertrek mocht ik meneer Klei spelen. Hij was altijd bezig met computers maken en hij ging vaak naar de sauna. Toen kwam ik op in een ochtendjas en de hele school moest heel hard lachen. En vanaf dat moment had ik al door dat ik het leuk vond om voor een publiek te staan dat zo’n reactie geeft.
INTERVIEWER:
En dan dé vraag. Waar gaat jouw voorstelling over?
FLORIS:
Het thema is opgroeien en de voorstelling gaat vooral over de leeftijd waarop ik op ArtEZ zat, maar ook over daarvoor. Het zijn allemaal kleine verhaaltjes. Wat kom je tegen? Hoe werkt dat? Hoe word je nou eigenlijk volwassen? En wat als je dat helemaal niet wilt?
INTERVIEWER:
Dank. Heb je zelf nog wat toe te voegen?
FLORIS:
Uh. Nee. Als het nog niet duidelijk is wie Floris is, ben je altijd welkom voor meer vragen.
De interviewer gaat af en laat Floris achter op het bankje.
Een fragment van een monoloog die ik aan het begin van mijn tweede jaar schreef. Corona was in volle gang en de regels werden regelmatig bijgesteld. Het was een verwarrende tijd. Hoe maak je tussen al die maatregelen door nog theater met elkaar?
Tijdens mijn online zoektocht -want ja, waar moest ik anders zoeken dan online- kwam ik de volgende zin tegen: ‘Je huid zit vol herinneringen.’ Al snel ging mijn zoektocht zo: de huid > verlangen > huidhonger. Het missen van lichamelijk contact. Ik besloot mijn hart in het onderwerp te leggen en te schrijven wat ik voelde.
Nu, ruim twee jaar later, zijn we in rustiger vaarwater terechtgekomen. Tenminste, op het gebied van besmettelijke ziektes; de wereld staat daarnaast nog steeds in brand. Toch heeft het onderwerp mij niet losgelaten. Mijn interesse is verschoven naar de tactiliteit die in theater verscholen zit. Theater is altijd een beleving, wat zich uit in vele vormen. Een vorm hiervan is het aanzetten van de tastzin van je publiek, dat wat je voelt. Een aspect waar je als maker invloed op hebt, maar dat ook snel vergeten wordt. Het begint al bij binnenkomst: waar wil je dat het publiek gaat zitten? Is het in een gebruikelijke publieksopstelling op zachte rode stoelen, moet het publiek één voor één de zaal binnenkomen of balanceren op een stoeptegel?
Je kunt echt van alles verzinnen om je publiek al bij deze eerste ontmoeting in een bepaalde sfeer te krijgen.
En dit gaat nog veel verder: je kunt de ruimte manipuleren op het gebied van bijvoorbeeld temperatuur, ongemakkelijke posities of juist (te) comfortabele plekken creëren.
‘Bijna vergeten, Ik wil niet vergeten. Niet vergeten hoe het is
Om een hand aangeboden te krijgen En die zonder twijfel aan te nemen. In je op te nemen hoe die voelt; Slap en vochtig
Of schrikt van de kracht. Hoe het is om niet te schrikken van een schouderklop, Nou ja wel schrikken Want onverwachts. Maar niet omdat je eerste gedachte is
Dat iemand te dichtbij, Maar je zonder woorden roept En je benieuwd bent, wat er is’
Door de kijker zich op deze manier bewust te maken van diens lichaam kun je als maker beïnvloeden hoe die de voorstelling gaat ervaren. Dit laat naar mij idee ook een ander soort herinnering achter. Een verhaal kan ontzettend krachtig zijn, maar de vorm waarin ik als kijker iets heb mogen aanschouwen is ook iets wat ik onthoud.
Zelf heb ik echt goede voorstellingen gezien in zachte rode stoelen, maar kan ik toch meer vertellen over de stukken die ik in de stromende regen heb bijgewoond, of over toen ik tegen een koude plaat moest leunen die langzaam achterover begon te hellen. Mijn huid onthoudt wat ze heeft ervaren.
En dat vind ik iets moois.
Hoe leg je iets wat je voelt vast in woorden? Wat heeft een voorstelling nodig om echt een ervaring te worden?
Naar de antwoorden op die vragen ben ik op zoek.
Terugblik jaar 1
Studio 3 over biografisch theater vond ik zo’n leuke studio! We konden echt onze eigen handtekening zetten. Door de hele school heen lieten we tijdens de presentatiedag korte voorstellingen zien. Die dag was geweldig; helaas kregen we die avond allemaal een mail dat we vanwege een dodelijk virus voorlopig niet meer naar school konden. Ik heb drie lockdowns lang in mijn lichtblauwe badjas aan de keukentafel via Zoom lessen zitten volgen. Voor studio 5 richtte ik tijdens die periode een virtuele expositie in met eigen foto’s, teksten, audio-fragmenten en muziek. Deze expositie ging over dat ik mij eigenlijk niet volledig vrij kan voelen als ik weet dat niet alle vrouwen vrij zijn. Vrouw zijn is een heel belangrijk aspect van mijn identiteit. Ik ben er trots op en straal dat graag uit. Toch, zo nu en dan, denk ik ineens aan andere plekken op de wereld waar vrouwen niet zichzelf kunnen zijn, durven zijn of belemmerd worden door regels, maatschappij, religie, staat of politiek. Vanuit die gedachtes heb ik de expositie ‘Ik ben niet vrij zolang zij niet vrij is’ gemaakt.
Verrassingen van ArtEZ
Wat ik niet had verwacht was het open en kaderloze onderwijs van ArtEZ; in het begin had ik daar heel veel moeite mee. Het is heel modern onderwijs dat draait om jou als student. Om je eigen krachten en talenten. Niet om goed of fout. Ik had nooit verwacht dat ik ooit zou zeggen dat ik dit een geweldige manier van onderwijs vind en dat het heel erg bij mij past. Als het gaat over inzichten die ik van docenten kreeg, moet ik aan Ronald
denken. Volgens hem staan makerschap en docentschap heel dicht bij elkaar. Het is aan het begin van de opleiding heel moeilijk om jezelf te vinden als maker en als docent. Zijn het twee verschillende dingen of kun je ze eigenlijk gewoon heel goed combineren? Volgens Ronald kan dat zeker. Zijn advies is altijd om makerschap en docentschap heel dicht bij elkaar te houden. Dat neem ik met me mee.
Makerschap
Als maker heb ik vaak een thema of verhaal als startpunt. Vanuit dat punt laat ik mij graag leiden door beelden, visuals, mijn spelers en muziek. Verder hou ik van een moderne en sensitieve werkmentaliteit. Met veel communicatie en ruimte voor ideeën en nieuwe dingen. Een veilige plek waar je jezelf kan en mag zijn, waar je jezelf niet anders voor hoeft te doen en waar je niet beoordeeld wordt. Een plek met veel verschillende soorten mensen met verschillende verhalen, die bij elkaar komen om samen te werken aan een mooi doel of project.
Finals
WAHA (‘oase’) is een multidisciplinaire bewegingsperformance waarin het vieren van jezelf centraal staat. Schaamte is een leidraad van veel gemeenschappen en culturen, wat een rem zet op hoe mensen denken, op wie ze zijn en op wie ze uiteindelijk worden. We onderzoeken samen, in een team van vier makers, onze eigen roots, onze bi-culturele achtergrond en de taboes en regels die ermee gepaard gaan. Hoe cultuur en menselijkheid soms recht tegenover elkaar kunnen staan en wat wij als nieuwe generatie kunnen doen om structuren en stereotypen te doorbreken. Mag het een naast het ander bestaan en hoe kan het dat we ons vaak laten leiden door angst en schaamte? Hoe vier jij jezelf? En in hoeverre mag een ander zichzelf ook vieren?
Je weet wel, die dikke bakken. Ik keek naar SpongeBob SquarePants en andere animaties met hoge stemmetjes. Ik was ook geïntrigeerd door de statische elektriciteit van de tv en hield daarom mijn vinger tegen de antenne om schokjes te voelen. Ik vond het heel bijzonder als het sneeuwde op sommige zenders (Fun fact: dit verschijnsel heet noise en wordt veroorzaakt door random beelddata; het is zowel alles als niks. Heel fijn om vanuit hier visuals te maken).
Dit stukje plastic met interactieve pixeltjes dat een huisdier moest voorstellen heeft, toen ik vier was, al mijn moedergevoelens opgeslokt. Ik heb mij daarna nooit meer zo verantwoordelijk gevoeld voor iets wat zo vaak doodging
De Sims komt het dichtst bij wat je een verslaving zou kunnen noemen. Ik was altijd bezig met het maken van een verhaal, en ook al kon ik dat niet altijd even goed uitspelen door de kaders van dit spel, het zat wel in mijn hoofd. Dit, samen met veel cheat gebruik, zal ook al wel veel affiniteit met laptops hebben opgeleverd.
Nu ben ik voor mijn afstudeervoorstelling bezig met het maken van een object dat reageert op de hartslag van de toeschouwer. Ik ben ontzettend gefascineerd door biodata (hartslag, temperatuur, CO2-uitstoot, enz) en door hoe die van toeschouwers van invloed kunnen zijn op mijn voorstellingen. In mijn onderzoek ben ik ook meer op zoek naar de poëzie achter de data. In voorgaande jaren was technologie vrij veel vorm; nu gebruik ik technologie ook voor de inhoud. Ik ben bezig met hoe theater en technologie samen een verhaal kunnen dragen en vertellen, en ook wat dat samenspel doet met de positie van de acteur op het podium. Daarbij wil ik wat ik maak kwetsbaar en invoelbaar houden.
Ik kan wel zeggen dat ik dol ben op dit programma. Het is software waar je (interactieve) visuals mee kunt maken. Je kunt van alles en nog wat met elkaar combineren en programmeren. Van 3D-beelden tot pixels tot simpelweg knutselen met de noise. Ik gebruik dit programma tot op de dag van vandaag vrij veel in mijn werk.
Hey, ik ben Sophie en ik ben dol op de mix van technologie en theater. Ik raakte geïnspireerd tijdens mijn derde jaar toen ik de software Isadora ontdekte. Die opende letterlijk een nieuwe wereld voor me. Maar dit was niet mijn eerste kennismaking met technologie. Bekijk mijn tijdlijn om te zien wanneer dat eerder gebeurde!
Ook de cito-toets hoort op mijn tijdlijn. Ik blonk namelijk uit in de natuurtoets die ik in groep 8 maakte. Ik had maar een fout op dit onderdeel en wist dat ik natuur en wetenschap ontzettend fascinerend vond en daar meer over wilde leren.
In mijn middelbare schooltijd koos ik in de onderbouw de cultuurstroom. Dit hield in dat ik naast gewone vakken ook extra les kreeg in theater, film, tekenen, dans en muziek. Ik was buiten school ook al bezig met theater en muziek, maar nog niet met film. In de cultuurstroom heb ik kennis gemaakt met film en heb ik veel gefilmd en geëdit en vond ik Imovie helemaal het einde.
NL&T
NL&T was een vak dat alle bètavakken combineerde en waar je die kennis toepaste in projecten. Tijdens een blok programmeerde ik robots. Nu was ik daar niet per se heel goed in, maar ik vond het wél magisch dat al die nullen en enen ervoor zorgden dat het robotje ging bewegen. De robot werd levend en ik kreeg medelijden met hem als ik hem per ongeluk tegen een muur liet rijden.
Tijdens deze bouwsteen heb ik meegeholpen in een aantal interactieve installatieprojecten. Ik begon bij Heleen Blanken. Zij maakte een installatie in het water die gebruik maakte van luchtdruk (om bellen op het wateroppervlak te creëren) en stalen platen die bewogen. Daarna heb ik meegeholpen bij collectief
WERC in Groningen. Dit collectief ontwerpt en ontwikkelt installaties die in relatie staan tot natuur, theater, technologie en wetenschap. Hier heb ik vooral veel met de boormachine, de soldeerbout en heel wat elektriciteitsdraden in de handen gestaan. Bij deze twee stages was het heerlijk om gewoon te dóen en bezig te zijn met de technologie die er achter zo’n installatie zit, ook al begreep ik niet helemaal hoe alles werkte.
Ik maak nu best een tijdsprong. Want, eerlijk is eerlijk, toen ik mij volledig op theater stortte, hield ik mij in het begin niet zo bezig met techniek. Ik dacht altijd dat ik het niet kon of er te dom voor was. Ik liet andere mensen de lichten en geluidsboxen aansluiten. Tot ik les kreeg in Isadora. Dit is software die je kunt gebruiken voor interactieve techperformances. Het was voor mij een enorme openbaring wat je er allemaal mee kunt.
Het stuk gaat over verraad. Over gender. Over liefde, ook wel. Het is een redelijk fatalistisch stuk, een beetje absurd. Het gaat over twee personages die met verraad te maken krijgen. Ze zitten vast in een ruimte en moeten het toch met elkaar zien te doen. En hoewel het twee individualistische personages zijn en ze echt lijnrecht tegenover elkaar komen te staan, komt er ook een moment waarop ze voor heel eventjes een beetje samen zijn en elkaar wat warmte kunnen geven.
Je hebt mij als regisseur en je hebt mij als mens, en ik voel mij veel bekwamer als mens dan als regisseur. Wat ik goed kan, is aanvoelen waar mijn spelers zitten, waar mijn team zit. Ik heb echt, wat dat betreft, zo veel geluk met de mensen met wie ik mag werken. We vertrouwen elkaar volkomen. Daarnaast denk ik dat ik als regisseur ook vooral een verbinder ben, van bronnen, van mensen, van disciplines en dat ik daarin dingen uit durf te besteden.
Wat zijn Hasses sterkste punten als regisseur?
Ik heb nog niet zo veel vlieguren gemaakt, en stel nog vragen als: ‘Hoe help ik een speler om een scène te spelen?’, ‘Hoe zorg ik ervoor dat ik uit mijn spelers krijg wat ik zoek, zonder dat ik zeg “dit is wat ik wil”? ‘Hoe begeleid ik mijn spelers daarin?’ Er zit zo veel in een lichaam dat ik kan laten inzetten maar waarvan ik vergeet dat dat kan. Ik ben mij er dus heel bewust van dat mijn spelers soms iets anders van mij nodig hebben maar kan daar nog niet altijd adequaat naar handelen. Gevalletje bewust onbekwaam? Ik denk ook dat we soms te veel in de praatfase blijven hangen. Soms laat ik namelijk te veel ruimte over om iedereen iets te laten toevoegen waardoor het voor mijn spelers te lang duurt.
Tristan is een heel goede speler dus hij heeft aan een half woord genoeg. Dan heb ik het over de fijne momenten waarop we een soort pingpongdynamiek hebben. Ik hak uiteindelijk de knoop door, maar voordat we daar komen, zijn er al zo veel knopen die Tristan zelf heeft doorgehakt. Over het algemeen is er heel veel ruimte. Wat voor een maker heel fijn is, maar wat voor de anderen soms ingewikkeld kan zijn.
Hoe is jullie dynamiek tijdens repetities?
De eerste keer dat we bij elkaar kwamen was de eerste keer dat ik Aaike live sprak. Ik had een moeilijke week gehad (iets met familie), dus mijn hoofd was overal en nergens. Ik had een presentatiedag/kennismakingsdag voorbereid waarop we allemaal iets zouden laten zien. En ik merkte dat ik een beetje alle kanten op ging. Maar niemand vond het erg, iedereen was enthousiast. En er werd heel veel gelachen terwijl de meesten elkaar helemaal niet kenden. Toen dacht ik echt: ahw, dit past gewoon! Dit is zo vet! Jullie zijn allemaal zo cool! En het is ok dat ik een beetje warrig ben vandaag!
In jullie woorden: waar gaat het stuk over?
Het is eigenlijk een stuk over status en over, ja, maatschappelijke rangorde. Het gaat over een barones, die dus een hoge status heeft. Ze wordt verliefd op een man die geen hoge status heeft. Met hem krijgt ze kinderen. Haar broers zijn het daar niet mee eens. Die huren Bosola in. Bosola doet zich voor als vriend. Uiteindelijk verraadt hij de plek waar de geliefde van de barones zich verstopt heeft.
Hasse is heel goed in mensen om zich heen verzamelen die voor haar iets kunnen betekenen. Dingen die zij misschien niet kan maar wel in wil zetten, daar vindt zij de mensen voor. Dus Hasse gaat niet zelf opera zingen en ze gaat niet zelf een dans maken. Dat is allemaal van ons, dus ze maakt ons in die zin ook eigenaar van de voorstelling. En we hebben Jort en Sam en Peter en Siep, we hebben een dramaturg, een schrijver, iemand die bezig is met techniek, regie-assistentie en twee spelers.
Wat zijn Hasses werkpunten als regisseur?
Soms gebeurt het na het spelen van een scène dat we er nog twintig minuten over aan het praten zijn. Dus je stapt in de scène, je geeft daar iets, en dan ga je weer langzaam uit te scène en je zakt een beetje weg en je luistert –‘O, ja, jij hebt nog een mening en jij hebt een mening en jij wil ook nog je plasje er over doen’en dan moeten we weer gaan staan. Dan hebben bijvoorbeeld Sam en Jort iets gezegd en wil Hasse dat ergens ook een plekje geven. Soms denk ik: het is van jou, dus neem die regie. Omdat zij dat kan.
Has en ik kennen elkaar natuurlijk van de opleiding. Toen ik in mijn eerste jaar zat, speelden wij samen in een afstudeervoorstelling van een vierdejaars. Dus we hebben elkaar als spelers leren kennen. Daarna hebben we elkaar als makers leren kennen, doordat we heel veel gesprekken hebben gehad over wat we tof vinden en wat onze inspiratiebronnen zijn. En nu ik bij Hasse speel, merk ik dat ik soms, doordat wij zoveel gesprekken hebben gehad, nog steeds wil praten, en dat ik dan echt moet denken: nee, ik ben nu een speler.
Wat is een leuk momentje van een van de repetities?
Iets wat me aanhoudend bijblijft is dat ik langzamerhand een beetje de vragensteller van de groep word. Ik stel nu Hasse ook maar privé vragen, omdat ik denk: ja, die arme groepsapp. En ja, toen jij kwam kijken, toen moest ik dansen op tapijt en toen dacht ik op een gegeven moment dat ik geroosterd brood rook maar dat was gewoon mijn eigen huid. Was ik opengescheurd voor de kunst!!
Hoe
Opvang Bussumse
Montessorischool gekomen?
Tijdens Exile werkte ik op een theater-bso, maar dat was net niet uitdagend genoeg voor me. Toen ben ik voor mijn afstudeerjaar naar een alternatief op zoek gegaan. De vriend van Bart kwam met de tip om het bij DONS te proberen. Ik heb gesolliciteerd, een dagje meegelopen en vond het er heel tof.
Een dag is een leuke mix van pedagogisch, didactisch en fysiek bezig zijn. Een mix van kinderopvang en, zeg, jeugdtheaterschool. Er is elke dag een workshop van een uur waarin ik gewoon lesgeef. Ervoor en erna is het meer het kinderopvanggedeelte. Dan let je op de kinderen, je geeft ze eten en het is vrij spelen -maar wel altijd met een artistiek tintje. Ik geef ook les tijdens schooluren op de Bussumse Montessorischool. Eerst in de bovenbouw; nu geef ik les in de onderbouw. En dat zijn ook theaterlessen, in reeksen van ongeveer vier lessen waarvan ik zelf het thema kies waarop ik voortborduur.
Wat doe je allemaal op een dag?
Wat voor mij echt heel tof was om te doen, en wat ik ook erg gemist heb in de onderwijsbouwsteen, is theoretische research. Ik heb nu leerboeken van de pabo gelezen, omdat ik meer wilde weten over kleuters en het brein van vier- tot zesjarigen. Daarom heb ik er ook voor gezorgd dat ik al het hele jaar lesgeef aan de kleuters. Doordat ik zoveel had gelezen en gekeken, kon ik beter observeren wat mijn leerlingen aan het doen waren en begon ik dingen te herkennen. Zo kan ik nu aan de manier waarop een kind een papiertje opvouwt zien hoe ver het is in zijn fijne motoriek. De ontwikkelingsstadia leer je veel beter (her)kennen en dat vind ik zowel als docent als als persoon echt heel cool.
Even inchecken: Hoe gaat het met je?
Jikki: Goed!!!!! De eindstreep is in zicht dus ik ben keihard aan het sprinten!
Ilsa: Het gaat goed! Natuurlijk zijn er zenuwen nu het afstudeerfestival voor de deur staat, maar het zijn vooral goede zenuwen.
Welke blokkades ben je tegengekomen?
Jikki: De eeuwige strijd met mijn perfectionistische kant. Is het wel goed genoeg? Zouden mensen dit willen zien of lezen? Een zegen en een vloek.
Ilsa: Gewoon om hulp vragen! Je hoeft niet alles alleen te doen. Ik heb een heel team om mij heen verzameld. Ik ben bijvoorbeeld helemaal niet goed in techniek; een lichtplan maken vond ik bijzonder lastig. Met wat hulp bleek het helemaal zo lastig niet. Wees dus niet bang om hulp te vragen of om mensen mee te laten kijken.
Op een schaal van 0 tot een heerlijk zonnig vooruitzicht, hoe zit het met je zin?
Jikki: ZIN OM KLAAR TE ZIJN! Zinomomonbezorgdmetmijnvriendenhelenachtendoortehalenteskinnydippeneneeuwigeroadtripsmakendooreuropa. Zin in vrijheid, zin in nieuwe uitdagingen, projecten, zin in het werkveld, zin in mijzelf ontwikkelen buiten de academie. ZIN!!!!!
Ilsa: Ik heb enorm veel zin! Ik ben benieuwd hoe het er in Odeon allemaal uit gaat zien.
Waar ben je nu in je proces mee bezig?
Jikki: Ik ben nu bezig met mijn onderzoek. Ik probeer een coherent en interessant verhaal te schrijven op basis van de interviews die ik heb afgenomen. Dus ik duik in boeken, lees de interviews dagelijks opnieuw door en probeer verbanden te vinden en te verwoorden.
Ilsa: We zijn vooral bezig met monteren. Daarnaast is het nu ook de tijd dat ik samen met Karlijn (mijn regieassistent) heel veel praktische zaken aan het regelen ben, zoals decor, kostuums, crowdfunding, lichtplan enz.
Op een schaal van 0 tot depanlooptovermijnkamerligtoverhoopenmijnshampooisop, hoe zit het met de stress?
Jikki: Het is fijn te weten dat ik het zelf in de hand heb!! Lekker doorwerken, niet opgeven en me niet laten afleiden. Zolang dat lukt is stress (nog) nergens voor nodig.
Ilsa: Ik denk dat ik op een 6,5 zit op een schaal van nul tot depanlooptovermijnharenstaanovereindikkanmijnoortjesnietmeervindenmijnkamerligtoverhoopenmijnshampooisooknogeensop. Soms voel ik veel stress, maar als ik dan weer bezig ga en niet te veel in mijn hoofd blijf zitten, kan ik vooral heel erg genieten van het proces.
In één woord, met welke energie ga je de komende tijd verder?
Jikki: Doorzettingsvermogen Ilsa: Naarstig
Met dank aan de redactie: Caroline Barmentlo, Iris Buning, Jemaya
Douwes, René Karomi, Femke Posthouwer, Lisanne Pol, Eva Rose van der Poel en Anouk Walbers. Vormgeving: Femke Posthouwer, René Karomi
en Anne-Fleur Verkade. Ontwerp Morgenrood: Eva ten Cate. Finals
portretten: Leah Kreiter
