B E D R I JF
Hans Kroodsma: boeren met natuur
‘Melk en weidevogels produceren’
Melkveehouders krijgen te maken met nieuwe beperkingen en nieuwe kansen. Hoe spelen ze hierop in? In deze serie komen ondernemers aan het woord die ieder op hun eigen manier de toekomst van hun bedrijf vormgeven.
Boer met de natuur mee. Het brengt je lagere opbrengsten, maar ook lagere kosten en meer werkplezier. De waardering voor meer en betere natuur kun je verzilveren op basis van premies die hiervoor in het beleid beschikbaar zijn. En je bedrijf wordt minder afhankelijk van externe inputs en adviseurs. Het is fijn als je boer bent om zelf de gevolgen van je eigen keuzes te ervaren. Tekst: Jeen Akkerman
“Veel boeren vinden het vervelend dat ze steeds te horen krijgen dat ze het niet goed doen”, zegt Hans Kroodsma als we hem vragen naar de stemming in de melkveehouderij. Hij voelt zich persoonlijk niet aangesproken door de criticasters, want hij richt zich op zaken waar ook maatschappelijk waardering voor is.
‘Je moet risico’s durven nemen; niet te veel, maar wel steeds stapjes zetten’ “Ik geniet van mijn manier van boeren en van de ervaring dat die manier past in de huidige tijd.”
Natuurboer Hans Kroodsma (39) is een natuurboer. Op het land bij het dorp Jannum in het noordoosten van Friesland is zijn familie al zeker vier generaties actief als melkveehouder. Al op jonge leeftijd ervoer Hans de liefde voor de natuur. Zijn vader leerde hem kievitseieren zoeken, het genot van buiten ‘in het land’ te zijn en de bijzondere aanblik van koeien in de wei in het voorjaar. Het besluit om boer te worden nam
8
ZuivelZicht maart 2020
Hans nadat hij de havo afrondde. Hij volgde daarop de MAS, liep stage bij andere boeren en zag een aantal klasgenoten dezelfde keuze maken. Hij ging in maatschap werken met zijn vader. Na een jaar of tien nam hij het bedrijf over – dat is nu twaalf jaar geleden.
Kritischer De relatie met zijn vader is prima, Kroodsma senior komt nog dagelijks op het bedrijf met de toepasselijke naam Nije Fûgelsang (Nieuwe Vogelzang). Toch boert Hans anders dan de vorige generatie deed. “Ik ben kritischer op adviseurs en neem niet zonder meer de verhalen van toeleveranciers voor waar aan. En ik leg meer nadruk op boeren met de natuur.” De combinatie van het fundament dat zijn vader legde en de vernieuwende aanpak van Hans resulteert anno vandaag in een moderne serrestal die in 2015 werd gebouwd, met 230 ligboxen. Er lopen in die stal ongeveer 170 melkkoeien, een bonte verzameling van grote en kleine koeien, met diverse kleuren en haarstijlen. Het resultaat van inkruisen met onder andere Jersey en Scandinavisch roodbont in de veestapel die van origine uit louter Holstein
Hans Kroodsma, melkveehouder en natuurboer: “Ik ben kritischer op adviseurs en neem niet zonder meer de verhalen van toeleveranciers voor waar aan.” (Foto’s Ivo Hutten)
Friesian bestond. De koeien geven gemiddeld ongeveer 7.000 kilogram melk per jaar, met 4,60 procent vet en 3,60 procent eiwit. Ze krijgen vooral voer van eigen land; in totaal heeft Hans 85 hectare tot zijn beschikking. “Ik voer bewust weinig krachtvoer. Daarom heb ik een veestapel die op basis van vooral ruwvoer een redelijke melkproductie kan
