VISIE
Minister Schouten in Kamerbrief:
‘Agrifoodsector moet weerbaarder worden’ In een brief aan de Tweede Kamer schetste minister Schouten vorige maand de gevolgen van de coronacrisis. Haar voornaamste conclusie: de agrifoodsector moet weerbaarder worden. Tekst: René van Buitenen
De agrarische sector in Nederland moet zich beter wapenen tegen crises. Dat is de mening van landbouwminister Carola Schouten. In een brief aan de Tweede Kamer trok zij vorige maand de conclusie dat de coronacrisis heeft laten zien hoe kwetsbaar de landbouwsector is. Aanleiding voor de brief was de informele landbouwraad van 1 september. Daar had het Duitse voorzitterschap de voedselvoorziening in Europese Unie geagendeerd. Voor de minister reden om te analyseren hoe de agrarische sector de coronacrisis tot dusver heeft doorstaan. Voor Schouten is duidelijk geworden dat de bedrijfstak kwetsbaar is voor crises van de omvang als de coronacrisis. Dat is volgens haar een gevolg van de sterke mate van specialisatie van de agrifoodsector, zowel voor wat betreft de producten, de afzetkanalen (bijvoorbeeld horeca/food service industrie) als de afzetmarkten.
– zowel voor afzetmarkten als voor import van bijvoorbeeld sojaschroot voor de veevoederindustrie – maakt de Nederlandse agrofoodsector kwetsbaar. Daarnaast speelt ook in ons land onmiskenbaar de grote afhankelijkheid van arbeidsmigranten”, aldus Schouten in haar brief aan de Tweede Kamer. De minister houdt er rekening mee dat crises van het formaat covid-19 met grote mondiale gevolgen vaker zullen voorkomen – bijvoorbeeld als gevolg van geopolitieke spanningen, natuur- of klimaatrampen. Om die het hoofd te bieden zal de voedselketen sterker moeten worden. In de woorden van Schouten zijn dat “duurzame landbouwproductiesystemen die produceren in balans met wat de aarde kan dragen en met oog voor mens en dier”. Ze verwijst in dit verband in de Kamerbrief naar haar twee jaar geleden uitgebrachte nota ‘Waardevol en Verbonden’ waarin ze haar visie op kringlooplandbouw beschrijft.
Extra gevoelig Ook het feit dat de Nederlandse landbouw sterk op het buitenland leunt, maakt de sector in haar ogen extra gevoelig voor grote tegenslagen. “De grote afhankelijkheid van het buitenland
Risico’s spreiden Schouten vraagt aandacht voor vier punten die de agrifoodsector robuuster zouden kunnen maken Allereerst is het zaak dat de sector risico’s gaat spreiden.
‘De grote afhankelijkheid van het buitenland maakt de Nederlandse agrofoodsector kwetsbaar’ 6
22_Artikel_11L.indd 6
“Denk aan meer diversificatie in producten, maar ook in meer lokale, nationale en regionale c.q. Europese toeleveranciers van inputs of afnemers van landbouw- en voedselproducten.” De coronacrisis toont volgens Schouten aan dat bewegingen van mensen, transport van agrofoodproducten min of meer gewoon doorgang heeft kunnen vinden binnen Europa, ondanks de noodzakelijke beperkingen. “Dit onderstreept de meerwaarde van de interne markt. Door meer samenwerking op Europees niveau kan de afhankelijkheid voor import uit en export naar derde landen verminderd worden. Dit draagt niet alleen bij aan de versterking van de weerbaarheid van de Nederlandse en, in bredere zin, ook de Europese agrofoodsector, maar ook aan de gewenste verduurzaming van het voedselsysteem.” Om de sector robuuster te maken is het volgens de minister daarnaast belangrijk dat partijen nauwer gaan samenwerken. “Het stimuleren en versterken van samenwerking draagt bij aan het vergroten van de weerbaarheid. Het kan gaan om horizontale of verticale samenwerking tussen ondernemers c.q. ketenpartijen, maar ook om samenwerking tussen overheden.” Verder is het volgens Schouten relevant de sector minder afhankelijk wordt van menselijke arbeid. Ze bepleit een grote rol in de sector voor technologie en innovatie. Ook ziet zij mogelijk om de
ZuivelZicht september 2020
04-09-20 11:24