Pies i kot
mgr farm. Łukasz Sitek Kierownik Hurtowni Beaphar www.beaphar.com
Kleszcze przyniesione do domu przez naszego psa czy kota to również potencjalne ryzyko zarażenia się chorobami odkleszczowymi bez wychodzenia do lasu czy parku. Żyjące w Polsce kleszcze przenoszą takie choroby, jak: kleszczowe zapalenie mózgu – jedyną z chorób odkleszczowych, na którą jest możliwość zaszczepienia się (trzy dawki szczepionki na przestrzeni dwóch lat), jej objawy przypominają grypę, w skrajnych przypadkach może dojść do zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych; boreliozę, najbardziej znaną i najczęściej przenoszoną; anaplazmozę, w której przebiegu bakterie dostają się do szpiku i tam namnażają; babeszjozę, na której ciężki przebieg są narażone osoby z obniżoną odpornością; tularemię objawiającą się rumieniowatymi grudkami przechodzącymi we wrzody w miejscu ukąszenia, jej objawy są podobne do grypy; riketsjozę, która wywołuje zapalenie naczyń, z czym mogą się wiązać powikłania narządowe, to jedna z tych chorób, które mogą zagrażać życiu chorego. Należy pamiętać, że większość ww. chorób przebiega bezobjawowo, objawy mogą wystąpić po długim czasie i przybierać niespecyficzny przebieg, przez co diagnoza i podjęcie właściwego leczenia są trudne.
Wyróżnia się kilka postaci przebiegu tej choroby. Do najłagodniejszej należy tak zwane oponowe zapalenie mózgu. W takiej postaci choroba zwykle przemija po 7–14 dniach bez poważniejszych konsekwencji. Znacznie cięższy przebieg ma postać oponowo-mózgowa. Często wiąże się ona z zaburzeniami świadomości, porażeniami nerwów oraz upośledzeniem pamięci i koncentracji. Najcięższą postacią choroby jest tak zwane zapalenie oponowo-mózgowo-rdzeniowe. Podczas niego dochodzi do porażenia kończyn i mięśni oddechowych. Wyróżnia się również rzadko spotykane tak zwane zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, mózgu i ko-
rzeni nerwowych. Charakterystycznym objawem tej formy choroby jest niedowład kończyny górnej. Pierwsze objawy tej choroby pojawiają się zwykle między 7. a 14. dniem od ukąszenia przez kleszcza. Podobnie jak w przypadku boreliozy, są one wysoce niespecyficzne i początkowo przypominają zwykłą grypę (wysoka gorączka, ból stawów i mięśni, dreszcze). Nic dziwnego, że wiele osób nie łączy ich na tym etapie z faktem ukąszenia przez kleszcza. Później zwykle pojawiają się nudności, biegunki i inne problemy ze strony układu pokarmowego. W takim przypadku należy jak najszybciej udać się do specjalisty w celu przeprowadzenia diagnostyki
i rozpoczęcia leczenia. To bardzo istotne, bowiem nieleczone kleszczowe zapalenie mózgu może doprowadzić do licznych powikłań, takich jak niedowłady, paraliż, zaburzenia świadomości, a nawet śpiączka. W wielu przypadkach może dojść do trwałych niepełnosprawności. Co ciekawe, dzieci na ogół przechodzą tę chorobę łagodnie i bez powikłań. Znacznie gorzej bywa w przypadku pacjentów dorosłych (szacuje się, że ciężki przebieg choroby występuje u około 40% przypadków). Terapia polega głównie na leczeniu objawowym, czyli łagodzeniu skutków tej choroby. Dobra wiadomość jest taka, że w przeciwieństwie do boreliozy na tę chorobę od lat istnieje skuteczna szczepionka. Jej przyjęcie zaleca się szczególnie osobom pracującym na terenach, gdzie jest wiele kleszczy i były potwierdzone przypadki występowania KZM, na przykład leśnikom i innym osobom zawodowo związanym z lasami.
Inne choroby odkleszczowe Wymienione wyżej choroby należą do zdecydowanie najgroźniejszych przypadłości, którymi mogą „podzielić się” z nami kleszcze. Nie oznacza to jednak, że człowiek nie ma szansy „złapać” od tych pasożytów również innych jednostek chorobowych. Wśród takich chorób można między innymi wymienić anaplazmozę. Jej
56
ZooBranza_K