BIK 5/2022 by Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy

Agata M. Skrzypek o Kierunku zwiedzania w TPB

Olga Drenda o pewnym tajemniczym podwórku…

Szymon Andrzejewski o bydgoskich nowościach muzycznych

nr 5 (528) ROK XLVIII ISSN 1232-4450 INDEX 38139x nakład 1000 egz. egzemplarz bezpłatny

B Y D G O S K I I N F O R M AT O R K U LT U R A L N Y Maj 2022

spis t reś ci:

w yda r z en ia:

Siła Ukrainy, sława sztuki, Michał Tabaczyński . . . . . . . . . . . . . . . . . 3

Filharmonia Pomorska im. I.J. Paderewskiego . . . . . . . . . . . 20 Opera Nova w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . .22 Galeria Wieży Ciśnień – Muzeum Wodociągów. . . . . . . . . . .23 Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego. . . . . . . . . .24 Europejska Noc Muzeów. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26 Kino Jeremi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Hangar Kultury. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28 Millennium Docs Against Gravity – Bydgoski Aneks . . . . . . . 29 Akademia Muzyczna w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 Festiwal Muzyki Współczesnej NOWA MUZYKA. . . . . . . . . . 31 Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Bydgoszczy. . . . 32 Dom Kultury „Modraczek” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Teatr Polski w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Impresariat Artystyczny itd. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 Biblioteka Główna UKW. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35 Stowarzyszenie Działań Artystycznych. . . . . . . . . . . . . . . .36 Otwarta Przestrzeń „Światłownia”. . . . . . . . . . . . . . . . . . .36 Muzeum Fotografii – Wyższa Szkoła Gospodarki . . . . . . . . .37 Młodzieżowy Dom Kultury nr 1 w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . .37 Pałac Młodzieży w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Galeria Autorska Jan Kaja i Jacek Soliński. . . . . . . . . . . . . .39 Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy . . . . . . 40 Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu. . . . . . . . . 41 K-PSOSW w Bydgoszczy Izba Tradycji. . . . . . . . . . . . . . . . .41 Adria Art. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 JUTRONAUCI: Gry Kozackie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 Towarzystwo Muzyczne im. I.J. Paderewskiego . . . . . . . . . . 42 Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . 42 Kino Orzeł . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku. . . . . . . . . . . . . 45 Drums Fusion 2022: Rytmy świata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 Galeria Wspólna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48

Króliki mojego brata, Ołena Boryszpołec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Kotek z ludzką twarzą, Olga Drenda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Zwiedzaj szybciej!, Agata M. Skrzypek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Taniec pod wpływem, Szymon Andrzejewski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Pociągowy Kurrentschrift, Miłosz Waligórski . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Ruiny wiatraka w Wielkim Sosnowcu, Emilia Walczak . . . . . . . . . . . 16 Bydgoski Insynuator Kulturalny, Zdzisław Pruss . . . . . . . . . . . . . . . 17

Ilustracja na okładce: Pięćdziesiąty dzień wojny. Autorka: Tania Bohuslavska (ur. w 1990 r. w Kijowie) – artystka, poetka. Ukończyła psychologię na Narodowym Uniwersytecie Pedagogicznym Dragomanova. Zajmuje się fotografią, wideo, performance’em, malarstwem i technikami mieszanymi. Jej projekty skupiają się na kwestiach feministycznych, zdrowia psychicznego i ekologicznych. Prace Bohuslavskiej znajdują się w kolekcji stałej MOMus – Muzeum Sztuki Współczesnej.

redaktor naczelny: Michał Tabaczyński michal.tabaczynski@mck-bydgoszcz.pl

redaktorka wydania: Emilia Walczak emilia.walczak@mck-bydgoszcz.pl

Eseista i tłumacz (z angielskiego i czeskiego), z wykształcenia dziennikarz, polonista i slawista (UMK w Toruniu), doktor nauk humanistycznych (UJ w Krakowie).

Prozaiczka, publicystka, redaktorka książek i czasopism, z wykształcenia kulturoznawczyni (UAM w Poznaniu).

Instytucja kultury miasta Bydgoszczy

BIK 5/2022 (528), Rok XLVIII, nakład 1000 egz., dystrybucja: częściowo bezpłatny wydawca: Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, dyrektorka: Marzena Matowska, 85-056 Bydgoszcz, ul. Marcinkowskiego 12–14, www.mck-bydgoszcz.pl redaktor naczelny: Michał Tabaczyński, zastępczyni redaktora naczelnego: Emilia Walczak, redakcja: Szymon Andrzejewski, Kuba Ignasiak, Monika Grabarek, korekta: Emilia Walczak, skład, opracowanie graficzne: Bogdan Prus redakcja: tel. 523 255 553, bik@mck-bydgoszcz.pl, ul. Marcinkowskiego 12–14, druk i oprawa: Polraster BIK w sieci: www.facebook.com/bik.bydgoszcz, www.issuu.com/bik_

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do dokonywania skrótów oraz zmiany tytułów. Nie ponosi odpowiedzialności za treść programów placówek kulturalnych oraz materiałów informacyjnych i graficznych. Reklamodawcy ponoszą pełną odpowiedzialność za skutki prawne wynikłe z opublikowania dostarczonych przez siebie materiałów. Opinie prezentowane przez autorów nie zawsze są zgodne ze stanowiskiem redakcji i wydawcy. Prenumerata: www.prenumerata.ruch.com.pl.

Nr 528 | maj 2022 |

Rezydencja

Siła Ukrainy, sława sztuki Wojna przerywa życiorysy. Także te artystyczne. Ślady dawnego życia i wcześniejszych zatrudnień (czyli tego, co działo się – to ta istotna cezura – przed wojną) jeszcze się pojawiają. Wychodzą książki, gdzieś w Europie planowane są wystawy, nakręcone filmy czekają na premierę – siłą rozpędu ślady artystycznych aktywności ukraińskich twórców docierają do naszych (wojennych) czasów. Ale wojna wszystko zmienia: przerywa prace, odciąga od zajęć, zamraża projekty – ale przecież ich nie unieważnia. Właściwie: wręcz przeciwnie. Bo kremlowski tyran toczy wojnę z ukraińską kulturą (mówi się często, że to „starcie cywilizacji”, ale ja wolę wyrażenie „starcie kultur”, a może nawet „wojna wytoczona przez Rosję ukraińskiej kulturze”): rękoma swojej armii niszczy substancję kultury, rozkrada muzea, bombarduje biblioteki, na okupowanych terenach zakazuje nauczania w języku ukraińskim. Jeśli w jego, owego kremlowskiego tyrana, ideologii „demilitaryzacja” oznacza, że przeszkadza mu istnienie ukraińskiej armii, to w tej (strasznej i śmiesznej) logice „denazyfikacja” oznacza, że przeszkadza mu istnienie ukraińskiej kultury i ukraińskiego języka. W tej perspektywie walka z ową krwawą, bezwzględną tyranią za pomocą kultury nie jest wcale żałosnym i utopijnym gestem. Jest częścią tej wojny, choć toczoną zupełnie innymi środkami na zupełnie innych polach.

Na zdjęciu (od lewej): Ołena Boryszpołec (Олена Боришполець) Jewhenija Nepytaliuk (Євгенія Непиталюк) Sofija Baskakowa (Софія Баскакова) Tania Bohusławska (Таня Богуславська) Justyna Mohytycz (Юстина Могитич)

fot. Dariusz Gackowski

TEKST: Michał Tabaczyński

W ramach wsparcia tej właśnie ukraińskiej wojny (każdy walczy jak może, a my – niestety? – nie dysponujemy eskadrami bojowych myśliwców, flotyllami okrętów i artylerią dalekiego zasięgu) postanowiliśmy otworzyć rezydencje artystyczne dla ukraińskich twórczyń i twórców kultury. Chcieliśmy im w Bydgoszczy stworzyć warunki do normalnej (cokolwiek to słowo w tym strasznym czasie znaczy) pracy artystycznej, zapewnić spokój, wygodę i bezpieczeństwo konieczne do prawdziwie twórczej aktywności. Przyjechały do nas: Jewhenija Nepytaliuk (Євгенія Непиталюк), Tania Bohusławska (Таня Богуславська), Ołena Boryszpołec (Олена Боришполець), Justyna Mohytycz (Юстина Могитич), Sofija Baskakowa (Софія Баскакова). Każda z nich reprezentuje inną dziedzinę sztuki (teatr, sztuki wizualne, literatura, muzyka), pochodzą z różnych stron Ukrainy, połączyła je (i nas z nimi) bydgoska rezydencja artystyczna. W ciągu najbliższych tygodni bydgoszczanie (a po nich, mamy nadzieję, odbiorcy kultury z innych miast) poznają efekty ich pracy. W opiece nad rezydentkami pomagają nam – za co jesteśmy bardzo wdzięczni – Teatr Polski w Bydgoszczy, który również zainicjował program rezydencjalny, z którego skorzystały Lena Laguszankowa (Лєна Лягушонкова) i Żenia Doliak (Женя Доляк), a także zaprosił do współpracy Ałenę Karpenko (Aлена Карпенко), oraz Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy, która rozpoczęła współpracę z Tanią Bohusławską. W tym numerze możecie Państwo poznać trzy z naszych rezydentek dzięki ich pracom. Ilustrację na okładkę przygotowała dla nas Tania Bohusławska. Na następnej stronie zamieszczamy wiersz Ołeny Boryszpołec, który zilustrowała Justyna Mohytycz. W kolejnym numerze przedstawimy Państwu wszystkie rezydentki Miejskiego Centrum Kultury w Bydgoszczy.

Nr 528 | maj 2022 |

Олена Боришполець

Кролі мого брата коли він порізав кролів росіяни вже бомбили нас ми чухали підвал у родичів бо в нас немає підвалу і мама сказала не піду нікуди ні в який чужий підвал в той день коли стріляли перших диверсантів на сусідній вулиці, ми носили килими, старі меблі, теплі речі для дітей черга черга черга Шо то таке? Запитав мене маленький Гліб калаші лупанула я ааа відповів маленький Гліб і поніс сміття з підвалу тоді кролі ще були живі і ми прикрашали підвал якось відчайдушно а мама сказала ніякого підвалу вона трималася тільки у нашому будинку без підвалу у підвалі вона не трималася

певно це було коли ми сиділи у підвалі бо сирени гнали нас з дому як маленьку налякану зграю так, я думаю це було сам тоді, коли ми все влаштували у підвалі як слід він порізав кролів всіх до останнього в будинку, який будував сам десять років він постукав дружині у вікно поліклініки то був не вихідний день Ти порізав кролів. Тихо сказала вона. Так, порізав. Всіх. Вона бачила його у формі колись дуже давно ще до сина і доньки до того як він один побудував їх дім його син ніколи не їв кроляче м‘ясо він дуже, дуже любить кролів. 19.04.2022

Ilustracje: Justyna Mohytycz

Ołena Boryszpołec

Przekład: Michał Tabaczyński

Króliki mojego brata kiedy zarzynał swoje króliki Rosjanie już nas ostrzeliwali porządkowaliśmy piwnicę u krewnych bo w naszym domu piwnicy nie ma i mama powiedziała ja tam nigdzie nie idę do żadnych cudzych piwnic w dniu, w którym zastrzelili na sąsiedniej ulicy pierwszych dywersantów, myśmy znosili dywany, stare meble, ciepłe ubranka dla dzieci seria seria seria A to co to? Zapytał mnie maleńki Hlib kałachy wypaliłam w odpowiedzi ahaa odparł na to maleńki Hlib i wyniósł z piwnicy śmieci wtedy króliki jeszcze żyły i staraliśmy się przyozdobić piwnicę z niejaką desperacją a mama powiedziała nie ma mowy o piwnicy i trwać mogła tylko w naszym niepodpiwniczonym domu w piwnicy mogłaby nie przetrwać

jakoś w czasie kiedyśmy siedzieli w piwnicy bo syreny nas wyganiały z domu jak małą wylęknioną trzódkę tak, zdaje się, że to właśnie wtedy, gdy już wszyscy rozmościliśmy się w piwnicy on zarżnął króliki wszystkie co do jednego w domu, który sam stawiał przez dziesięć lat zastukał do żony w okno przychodni bo był akurat pracujący dzień Zarżnąłeś króliki. Powiedziała cicho. Tak, zarżnąłem. Wszystkie. W mundurze widziała go ostatnio bardzo dawno temu jeszcze przed urodzeniem syna i córki przed tym jak wybudował dla nich dom jego syn nigdy nie próbował króliczego mięsa ale bardzo, ale to bardzo lubi króliki. 19.04.2022

Nr 528 | maj 2022 |

Goszcząc w Bydgoszczy (6)

Kotek z ludzką twarzą TEKST I ZDJĘCIA: Olga Drenda

Sklepy ze starociami to trochę banalny raj surrealisty. André Breton i jego kumple kochali paryskie pchle targi i ich wciągający bałagan. O fascynacji miejscami, w których przedmioty odrywały się od swoich użytkowych kontekstów i otwierały pole dla cudowności, niesamowitości, przypadkowych zderzeń i spotkań („parasola i maszyny do szycia na stole sekcyjnym”, jak głosiło surrealistyczne motto), pisała Susan Sontag. Wspominała, że paryscy artyści życia udawali się tam z „estetyczną pielgrzymką”. Pewien tajemniczy sklep w bydgoskim podwórku sprawiłby chyba, że ze szczęścia rozpuściliby się jak zegary Salvadora Dalego. Dotarłam tam podczas mojej pierwszej wyprawy do Bydgoszczy, bardzo zmęczona 6

po wczesnej pobudce i długiej wyprawie pociągiem „Hutnik”. To już wystarczyło, by wprowadzić mnie w wystarczająco surrealistyczny nastrój, ochoczo podsuwający dziwne skojarzenia i skłaniający do głupawki. Wybrałam się zatem na mały spacer po okolicy, podziwiając pojedyncze szyldy sklepów z lat 90., za radą miłych piwoszy ze skwerka fotografując ghost signs (pozostałości ręcznie malowanych napisów reklamowych na murach – Bydgoszcz słynie z rzadkich, bo zachowanych po polsku), albo prehistoryczne graffiti z kosmitą w bramie. Zjadłam również ciastko, dzięki czemu pamiętam ten spacer jako przyjemny dryf w lekko odmiennym stanie świadomości, w który umie wprowadzić mnie tylko miasto nad Brdą. Wreszcie trafiłam na pewne tajemnicze podwórko, a tam – składzik, kanciapa, bric-a-brac. Na drzwiach kolekcja narzędzi niczym z wiktoriańskiej powieści grozy o inkwizytorach, a nad nimi – popularny w latach 70. sentymentalny obraz „Skrzydła miłości” i tablica z wyliczonym asortymentem. Co ważne, była to tablica dość stara

i poznać było po niej, że wykonawca zaznajomił się z klasycznym podręcznikiem malowania szyldów z lat 60. Miejsce wydawało się zupełnie czynne i zapraszało do środka, z wnętrza płynęły stare szlagiery. Minęło już kilka lat, więc mogę się przyznać, że zwiedziona płynącymi ze środka dźwiękami radia weszłam do sklepu na tzw. krzywy ryj, okazało się bowiem, że w środku nie było nikogo, a może był, lecz niewidzialny. Trochę przyglądałam się obiektom, starając się ich nie dotykać, i nie mogłam się powstrzymać przed zrobieniem zdjęcia tajemniczemu portretowi: oto dziewczynka, która przytula kotka o ludzkiej twarzy. Dawni mistrzowie nie wiedzieli, jak malować koty, i trzeba im wybaczyć, ale to był jakiś sentymentalista XIX-wieczny, szkolony w tym, jak wywołać efekt powszechnej śliczności. Tymczasem kotek wciąga w dolinę niesamowitości i śmieszy, tumani, przestrasza. Jakiś czas później znalazłam go, po długich poszukiwaniach, na innym pchlim targu. Zakłopotana wyszłam i zaczekałam na podwórku na sprzedawcę. Kiedy wrócił, rozglądałam się już śmiało, patrząc na stare reklamy, afisze, zdjęcia studyjne i inne artefakty dawnego gustu popularnego bydgoszczan. Zawsze czuję wtedy zobowiązanie, więc kupiłam drobiażdżek, figurkę królika, i bogatsza o zdjęcia udałam się w dalszą drogę. Bydgoski gabinet osobliwości to miejsce jeszcze w starym stylu: niedrogi i pełen faktycznie wiekowych obiektów, często z początku XX wieku, z czasów „pierwszej polskiej fabryki wód mineralnych”, jak głosi zabytkowy napis na murze nieopodal. Zdarza mi się czasami w takich bywać, w Szczecinie, Mikołowie czy Łodzi, ale świat staroci szybko się zmienia i to, na co jest popyt, prędko doczekuje się swo-

jej imitacji i tak zalewają nas pseudomosiądze i podrabiane szkło Murano. Gdy udamy się na targ staroci, szybko się przekonamy, że wcale niemała część dostępnych tam przedmiotów jedynie udaje, że ma jakąś historię. Rzeczywistość generowana przez algorytmy i klonowane wzory zjada surrealistyczny świat, zabiera nam radość z przypadku. Na kotki z ludzką twarzą nie ma tam miejsca, więc zauważajmy je, dopóki je mamy.

Olga Drenda pisarka, dziennikarka i tłumaczka. Opublikowała książki: Duchologia polska. Rzeczy i ludzie w czasach transformacji (2016) i Wyroby. Pomysłowość wokół nas (2018), za którą otrzymała Nagrodę Literacką Gdynia 2019 w kategorii esej, oraz – wspólnie z Małgorzatą Halber – Książkę o miłości (2020). Fot. Dariusz Gackowski

Nr 528 | maj 2022 |

Recenzja

Zwiedzaj szybciej! tekst: Agata M. Skrzypek

zdjęcia: Natalia Kabanow (dzięki uprzejmości TPB)

Nowe Epifanie to festiwal skupiony wokół awangardowych odczytań kultury chrześcijańskiej, obejmujący swoim zasięgiem działania muzyczne, teatralne, wizualne i kulinarne. Inicjatywa organizowana przez Centrum Myśli Jana Pawła II od wielu lat stanowi okazję dla młodych reżyserów i reżyserek na stworzenie (często debiutanckiego) pełnometrażowego spektaklu. Praca koncepcyjna, poświęcona idiomowi festiwalu, odbywa się na wakacyjnych warsztatach, po czym, przy odrobinie szczęścia, trafia do teatru repertuarowego i przekształca się w przedstawienie. A wtedy ma duże szanse na zaproszenie na festiwal. W tym roku hasło programowe brzmiało „Czemuś mnie opuścił?”, zaś postacią centralną dla namysłu artystów był Jezus. Podobną drogę przeszedł spektakl Kierunek zwiedzania w reżyserii Aleksandry Bielewicz, na podstawie książki Marcina Wichy, do którego reżyserka zaprosiła zespół znany już widzom z jej filmowej etiudy Momik (2020): Tomasza Nosińskiego, absolwentów Akademii Teatralnej w Warszawie Jowitę Kropiewnicką i Jana Kwapisiewicza, scenografa Łukasza Misztala, odpowiadającą za kostiumy i multimedia Sandrę Stępień, muzyka Szymona Sutora i Marysię Bijak – autorkę ruchu scenicznego. W bydgoskiej produkcji dramaturgią i konsultacjami teologicznymi zajęła się Monika Winiarska, a w obsadzie znaleźli się także aktorka Dagmara Mrowiec-Matuszak, Michał Surówka i Marcin Zawodziński. Wicha napisał książkę meandryczną, po której wątkach przemyka się niczym po salach w przestrzeni galeryjnej. W dodatku dzieła, które napotykamy podczas tej wędrówki, mają niejednolite natury: są obrazami, listami, wrażeniami, dygresjami asocjacyjnymi, historiami, archiwami, pismami i wspomnieniami. Momentami po opowieści mknie się pobieżnie 8

nie tyle z własnej woli, co na mocy decyzji autora, który otwiera kolejne wątki i po prostu idzie dalej. Podstawowym zabiegiem umożliwiającym ten rozpęd jest tu zupełna rezygnacja z części wizualnej (np. w postaci wkładki z reprodukcjami obrazów) na rzecz opisów. I to nie takich w formie technicznej, deskryptywnej, poszukującej obiektywizmu, co może pozwoliłoby zainteresowanym na rozpoczęcie interpretacji ze wspólnego punktu. Nie, ponieważ zupełnie na przekór podziałowi na sztukę istniejącą bądź czasie, bądź w miejscu, Wicha czyni z twórczości i działalności Kazimierza Malewicza przestrzeń dla subiektywno-reporterskich pogaduszek. W pisaniu o teatrze też tak w pewnym sensie jest: opis spektaklu, sprawa pozornie techniczna, która nie powinna wywoływać nieporozumień, jest niczym innym jak interpretacją. Co więcej, interpretacją sprytną i podskórną, bo często niedającą się odkleić od tego, co jest jej przedmiotem. Ale rozważania na temat „istoty” zostawmy sobie na wieczne później. Jak (powinno być) widać powyżej, to, co w Kierunku zwiedzania może uwierać znawczynie literatury, stanowi znakomity materiał dla twórczyń teatralnych. Poszatkowanie wątków pomaga w ustrukturyzowaniu scen, niedomknięcia historii dają przestrzeń dla pracy obrazem, ruchem i muzyką, z kolei swoiste „rozczapierzenie” fabularne to nic, czego byśmy już w teatrze nie widzieli. W spektaklu Bielewicz śmigamy przez biografię Malewicza jakby z obowiązku: urodził się, mieszkał, miał rodzinę, ojciec utrudniał mu edukację artystyczną, ożenił się, zostawił, wyjechał, znowu ożenił, potem tworzył, potem namalował Czarny kwadrat na białym tle, potem głosił rewolucyjne manifesty, aż wreszcie – doszedł do władzy, upolitycznił się, podejrzewano go o szpiegostwo, aresztowano, uniewinniono… W tym biegu przez fakty, ilustrowanym krótkimi scenkami rodzajowymi, artyści narzekają, że nie znają żadnych regionalizmów czy nazw gatunków ptaków, by dodać historii soczystej wiarygodności. Przy czym nie mamy wątpliwości, że nie chodzi o wiarygodność, lecz o Sztukę. Spektakl rozpoczyna się wtargnięciem Seweryna, ojca Malewicza, do eleganckiej, białej przestrzeni galeryjnej, której strzeże posępny, jeszcze bardziej elegancki kurator. Za moment rozpocznie się wernisaż. Czy będzie to sztuka współczesna nam, czy Malewiczowi – nieistotne. Zmiana dekoracji w świątyni Apolla nic nie da, bo atmosfera pozostanie ta sama, zdają się żartować twórcy spektaklu. Już w tym momencie wiemy, że świadkujemy schyłkowemu momentowi kariery Malewicza, jego egzystencjalnej refleksji ożywianej przebitkami wcześniejszych życiowych perypetii. Dlaczego? Oto bowiem płótna twórcy suprematyzmu, mistrza awangardy, wizjonera

Nr 528 | maj 2022 | formy wiszą w aurze genialności na ścianach upiornie spokojnego muzeum. Sam Malewicz zaś, niechętny odwiedzeniu (a może powinnyśmy powiedzieć „nawiedzeniu”) wystawy, „zamieszkuje” pokój w środku ogromnego

czarne. Bielewicz szkicuje połączenie między poddańczym uwielbieniem dla autora Kompozycji suprematystycznej a współczesną, choć w gruncie rzeczy uniwersalną pochopnością w powoływaniu kolejnych mistrzów i proroków. Świat sztuki wydaje się doskonałym pretekstem do zilustrowania tej tendencji: z jednej strony w jego uniwer-

Inkorporacja Jezusa w Malewicza i namiestnika Judei w urzędnika stanowi dość dosłowną realizację programu Nowych Epifanii. Porównanie to jest jednocześnie nęcąco krytyczne: jeśli ten mesjasz w błyszczącej szacie to kolejny geniusz dla podatnego na mody artystycznego światka, to jaki duchowy sens ma podążanie za nim? Jeśli nie za nim, to za kim? Czy w ogóle trzeba za kimś? sześcianu, stanowiącego wizualną i fizyczną dominantę sceny. To enigmatyczne miejsce być może reprezentuje kulturową podświadomość, może czyściec lub konfesjonał albo wnętrze dusznej dyskoteki. I tak, oczywiście – jest

Agata M. Skrzypek absolwentka wiedzy o teatrze na Akademii Teatralnej im. A. Zelwerowicza w Warszawie oraz performatyki przedstawień na Uniwersytecie Jagiellońskim. Tłumaczka i współredaktorka książki Miasta w przekładzie Sherry Simon (Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2020). Obecnie pracuje nad doktoratem na Wydziale Polonistyki UJ. Współpracuje z „Dialogiem”, magazynem internetowym TRL (Teatralia) oraz Gazetą Teatralną „Didaskalia”. Fot. Mateusz Kaliński

sum nazwiska od Fidiasza po Wróblewskiego błyszczą nieśmiertelnie, z drugiej, siłą napędową tej nieśmiertelności są konsumenci: od mecenasów i nauczycieli, przez aspirujących amatorów i krytyków, po hejterów. Wspomniałam wcześniej, że spektakl korzysta z wyjściowej prędkości nadanej Kierunkowi zwiedzania przez Wichę. Dzięki temu jest atrakcyjny i dobrze się go ogląda. Ma w sobie coś z estetyki glamour – kostiumy, odzwierciedlając charyzmę postaci (rękawy kurtki Tomasza Nosińskiego przypominają skrzydła ptaka, a wykończenie przy szyi – kołnierz władcy lub błazna; Marcin Zawodziński jako ojciec nosi kojarzącą się wschodnio futrzaną czapkę uszatkę; Dagmara Mrowiec-Matuszak, awangardowa tancerka, występuje w odblaskowym jak naklejki z lat 90. kombinezonie), mogłyby jednocześnie złożyć się w kolekcję domu mody Sandry Stępień. Ruch sceniczny, tak indywidualny, jak i grupowy, w połączeniu z muzyką klubową i reżyserią świateł, dodaje spektaklowi pozasemantycznej energii, szczególnie że proporcja między dialogami a akcją stricte choreograficznie-wizualną jest nadzwyczaj wyważona. Pod koniec jest taka świetna scena: zniechęconego, pełnego egzystencjalnych wątpliwości Malewicza przesłuchuje podobnie zmęczony bólem głowy urzędnik. Oskarża go o podburzanie ludu, zbyt silny wpływ na społeczeństwo. Pobrzmiewają tu nawiązania do Bułhakowskiego dialogu między Jeszuą a cierpiącym na migreny Poncjuszem Piłatem. Inkorporacja Jezusa w Malewicza i namiestnika Judei w urzędnika stanowi dość dosłowną realizację programu Nowych Epifanii. Porównanie to jest jednocześnie nęcąco krytyczne: jeśli ten mesjasz w błyszczącej szacie to kolejny geniusz dla podatnego na mody artystycznego światka, to jaki duchowy sens ma podążanie za nim? Jeśli nie za nim, to za kim? Czy w ogóle trzeba za kimś? W tej rzeczywistości wszyscy wydają się egzystencjalnie nadzy, orbitujący wokół tymczasowego punktu o największej sile grawitacji. Jedyną stałą jest tabliczka z napisem „kierunek zwiedzania”. Ona zawsze pokazuje „tam” – i „tam” – i jeszcze raz „tam” – i „tam”…

Recenzje

Taniec pod wpływem

TEKST: Szymon Andrzejewski

Maj się zrobił, a muzycy nie mają zamiaru rozstawiać rusztu i dostarczają nam dokonań oraz osiągnięć, w związku z czym nie poprzestajemy w działaniach. Na dzisiaj szef kuchni przygotował kawałki maszyny w sosie kardamonowym oraz potrawkę w zalewie absyntowej. Smacznego! ||ALA|MEDA|| – Spectra Volume I (wyd. Brutality Garden, luty 2022)

towych. Miałem tak samo. Jak tylko zacząłem katować publiczność dźwiękami, to natychmiast przestałem się interesować terenem służącym do gibania i podrygów. Kwestia wydatkowania tego rodzaju energii chyba. Albo nie. Nie wiem. Natomiast wiem, że lubię muzykę taneczną i klubową. Od zawsze właściwie. Zarówno Fatboy Slim, jak i Trentemøller siedzą w plastikowych opakowaniach na moich półkach i wyskakują z nich od czasu do czasu w stronę odtwarzacza. Lubię, jak jest gęsto, jak jest mrocznie i jak nad wirtualną podłogą unosi się parafinowy dym. Lubię tłusto i uwielbiam, kiedy dżungla jest masywna. I dlatego odnoszę delikatne wrażenie graniczące z pewnością, że dostałem do łapek płytę skrojoną specjalnie dla mnie. Prosto z miejskiego lasu równikowego. BG07. Czyli siódme (już) wydawnictwo dość świeżego jeszcze labelu Brutality Garden (radzę śledzić na bandcamp.com), który obdarza słuchaczy menu zróżnicowanym, ale jednak dość spójnym w przekazie. Muzyczne impro i elektronika to herby na ich sztandarach, a teraz dostajemy kolejną odsłonę formacji, która się numeruje od jeden do pięć, a teraz nawet skomplikowała pisownię oraz wymieniła basistę. Do ||ALA|MEDY|| dołączył bowiem Piotr Michalski (3moonboys, Małomiejsca). Na Spectrze usłyszycie państwo jeszcze dwóch bębniarzy – Jacka Buhla i Rafała Iwańskie-

Klubowe, polirytmiczne ścieżki Spectry to Tanzania i Angola w elektronicznej przepasce biodrowej dzierżące w dłoniach swego rodzaju mechanizm, który przypomina trochę pozytywkę ze strony jednej, a z drugiej natomiast przywodzi na myśl te mackowate stwory z Matrixa, które atakowały Zion. Ja nie tańczę. Nie to, żebym nie umiał – nawet kiedyś ćwiczyłem taniec towarzyski – ale po prostu nie lubię. Jakoś tak się porobiło, że kiedy mój szanowny, pogrążony już teraz w spokoju, ojciec rozpoczął karierę muzyczną, to przestał czerpać przyjemność z pląsów parkie-

go – oraz Łukasza Jędrzejczaka oraz Jakuba Ziołka. Czyli fluktuujące osobowo zastępy kolejnych wcieleń formacji Alameda. Kolektyw ten co płytę zmienia swoje oblicze, co sprawia,

Nr 528 | maj 2022 | że ich szalikowcy (jestem jednym z nich) za każdym razem mogą jedynie zgadywać, przy jakiego rodzaju stylistyce będą się tym razem nacierać muzycznym ekwiwalentem masła orzechowego. Luty roku 2022 przyniósł im (nam) wycieczkę bardzo egzotyczną, bo po przebojowym wręcz i na wskroś „piosenkowym” Eurodrome (2019, Instant Classic) pięciu panów A spakowało plecaki i udało się daleko na południe – do matecznika ludzkości, czyli do Afryki. Propozycja muzyczna nieoczekiwana, ale z drugiej strony Alamedziarze zawsze zaskakują, więc może nie zaskakują nigdy. Nie ma sensu roztrząsać. Ma sens natomiast to, co ten krążek zawiera. Klubowe, polirytmiczne ścieżki Spectry to Tanzania i Angola w elektronicznej przepasce biodrowej dzierżące w dłoniach swego rodzaju mechanizm, który przypomina trochę pozytywkę ze strony jednej, a z drugiej natomiast przywodzi na myśl te mackowate stwory z Matrixa, które atakowały Zion. Sześć utworów wypełniających ten krążek to gęsta i zwarta energia, jaka z odległości brzmi i wygląda jak jakiś futurystyczny silnik-sfera, który wibruje i dudni energią i rytmem, zamazując jednocześnie własnymi wibracjami przestrzeń wokół siebie, co uniemożliwia dostrzeżenie szczegółów. I właśnie to, a nie wybór stylistyczny, jest dla mnie największym zaskoczeniem związanym z tą płytą. Alamedy różne były zawsze – niezależnie od podjętych tematów muzycznych – organizmami bardzo jednolitymi, ale jednak składającymi się z rąk, nóg i twarzy. ||ALA|MEDA|| natomiast jest właśnie jakim takim doznaniowym ulem. Kopcem termitów połączonym z niezwykle skomplikowanym mechanizmem, który pozostaje spójny i działa tylko, jeśli cały czas funkcjonuje i jest w stanie permanentnego ruchu. Kiedy słucha się echo-atomu czy konkk, to ma się wrażenie, że przed oczami i uszami ma się dźwiękowe perpetuum mobile, które raz wprawione w ruch, nie potrzebuje zewnętrznego źródła energii i nie zatrzyma się nigdy, bo napędza się samodzielnie własną wewnętrzną synergią. To muzyczna świadomość kolektywna. Spectra jest do tego stopnia jedną wielką kulą brzęczącej mocy, że gdy odsuniemy się od niej zbyt daleko, to możemy przeoczyć przerwy pomiędzy poszczególnymi kompozycjami. Nie mam pojęcia, jak to wszystko zostało nagrane, ale efekt 12

końcowy jest porażający. Afrykańskie rytmy, puls, potężna jedność składowych i ten absolutny brak indywidualizmu, ten umysł kolektywny. Tu wszystko jest ważne i jednocześnie nic się nie wyróżnia. Tu (niby) przewodzą Buhl i Iwański, bo Afryka to przecież bębny, ale gdzie oni tak naprawdę są?! Wszystkie dźwięki obrobiono poza tym skrawaniem w duecie najlepszym z możliwych (nagrywał Jarek Hejmann, a miksował Ziołek), a jednak każdy fragment ocieka surową plemiennością i naturalizmem. Może kończąca ten album alrosa jest trochę bardzie zindywidualizowana dźwiękowo, ale to jeszcze bardziej podkreśla tę wspomnianą wcześniej spójność. I jakby na obrzeżu tego muzycznego ogromu listowia słychać dalekie nawoływanie: „Buntuj się, buntuj, gdy już światło mroczy…”. ||ALA|MEDA||, Spectra Volume I – słuchać z bardzo bliska. Witkacy Tribute Ensemble – Wistość Rzeczy (wyd. RG-Records, marzec 2022)

Artyści? – 11; style muzyczne? – przynajmniej 6; melodeklamacja, deklamacja, śpiew i onomatopeiczność wyrażana na sposoby przeróżne? – jak najbardziej; teksty? – te mniej znane w większości przytłaczającej; dbałość o szczegóły? – Instytut Witkacego; Chris Rea? – obecny; skórzane kurtki? – tylko w roli perkusyjnych tłumików; dziwność wszelakości? – w dozie absolutnie perfekcyjnie wymierzonej; drewniane pudełko? – na miejscu; bezwstydna blaga? – nie. Jeszcze jakieś pytania? Pewnie sporo, ale ja już nie mam żadnych. Za to mam kilka konkluzji i przemyśleń. Oraz pewność. Jedną. To po przesłuchaniu najnowszej produkcji opartej o szerokie zainteresowaniami muzycznymi plecy Bogusława Raatza i tak dużo. Po kolei jednak. Tjaaa, jasne… „Raatz ci płytę w księgarni zostawił” – komunikat zwięzły i konkretny. Poszedłem, odebrałem i już na pierwszy widok wspomnianego w poprzednim akapicie drewnianego opakowania z bielusieńkim

napisem „Witkacy Tribute Ensemble” wzniosłem oczy ku niebiosom, i pomyślałem, że czeka mnie formułka mailowa o „niezgodności stylistycznej z przyjętą przez naszą stację linią”. Ale zawsze to miło, że o człowieku z niszowego radia pamiętają. Tym bardziej że kolega Bogusław to typ raczej twardy i nieobcyndalający się w tańcu. Co cenię. Bardzo. Bo mam tak samo. Duża oszczędność czasu. Więc zrozumie. Dotarłem do domu. Zaopatrzyłem się w lodówce w alkohol lubiany ze względu na walory smakowe (niech chociaż jakaś przyjemność z tego będzie), usiadłem, nacisnąłem play… i mnie przeniosło. Dokądś. Nie za bardzo wiedziałem (i do dzisiaj nie wiem), dokąd, ale zdecydowa-

skomplikowanego tematu w sposób odświeżająco przystępny. Jak Bogusław Raatz zdradził nam w radiowym wywiadzie (do odsłuchania na stronie radiokultura.pl/podcasty), muzycy zaufali po prostu swoim „artystycznym bebechom” i jeśli czuli, że coś „siedzi”, to nie kombinowali przy tym dalej i nie wieszali kolejnych bombek na choince, i nie rzucali anielskim włosiem. Są na tej płycie miejsca wręcz kompozycyjnie infantylne, ale mi-

Nie da się zdefiniować doznania estetycznego o poziomach wielu, jakim jest Wistość Rzeczy, w sposób codzienny. Nie ma zresztą takiej potrzeby. Ansambl artystyczny powołany przez bydgoskiego artystę i przedsiębiorcę miał za zadanie przedstawienie publiczności mniej znanych tekstów Stanisława Ignacego Witkiewicza. nie poczułem swąd grillowanego peyotlu. W marcu. Ja rozumiem – Szwederowo, ale to już nawet na mojej ośce awangardowe działania. „Ja wiersze piszę…”, co? „Uczuć wszawych wstęga…” – mówię przecież. Jak wstęga?! Skąd ten głos?! Czy to jest trąbka Jachny?! Bas też skądś znam – ten charakterystyczny sposób atakowania strun. Korybalski?! Dajcie mi to pudełko! Play po raz kolejny. I kolejny. Przepraszam bardzo, ale się pomyliłem w założeniach. Już nie będę. Chaotycznie? Recenzja tego wydawnictwa nie może być inna. Nie da się zdefiniować doznania estetycznego o poziomach wielu, jakim jest Wistość Rzeczy, w sposób codzienny. Nie ma zresztą takiej potrzeby. Ansambl artystyczny powołany przez bydgoskiego artystę i przedsiębiorcę miał za zadanie przedstawienie publiczności mniej znanych tekstów Stanisława Ignacego Witkiewicza i okraszenie ich muzyką zgodną duchem i stylem z twórczością naszego narodowego szaleńca. A że Witkacy tworzył cały czas i wszystko, to i muzycznie na tym albumie jest gęsto. Choć z reguły minimalistycznie. Mamy tu jazz, funky, rock, progres, kosmiczną elektronikę rodem z Laboratorium i jeszcze kilka pewnie rozchwiań gatunkowych. Umiejętności poszczególnych wykonawców są na najwyższym światowym poziomie (listę obecności sobie państwo sprawdzą w książeczce, „BIK” nie jest z gumy), więc technicznie jest bez zarzutu, a nawet miejscami mam tzw. ciary. Kompozycyjne plamy dźwięków przeplatane hipnotyzującym absolutnie głosem Pawła Sakowskiego i psychodelicznym miejscami śpiewem rewelacyjnej Eurazji Srzednickiej tworzą jednak coś więcej niż tylko album muzyczny. Wistość Rzeczy to podróż. To opowieść. To przedstawienie. To teatr, z którego nie chce się wychodzić. To spektakl, który ma tyle barw i twarzy, że nie sposób się nim znudzić. Moje początkowe uprzedzenie do tego rodzaju projektów bierze się z faktu, że większość z nich jest sztucznie udziwniana i przeintelektualizowana. Członkowie WTA podeszli jednak do

strzowsko opisują one to, co się dzieje w warstwie tekstowej, i stanowią kontrapunkt do bardziej zmysłowych partii tego albumu. Niesamowicie sprawnie utrzymana jest w związku z tym dynamika tego, co się nam przed uszami i oczami przesuwa. I ta końcówka! Zdradzać nie zamierzam. Podróżujcie sobie państwo bez mapy. Tak jest najprzyjemniej. Witkacy Tribute Ensemble, Wistość Rzeczy – łolaboga, jakie to dobre wyszło, hej!

Szymon Andrzejewski miłośnik muzyki, felietonista, szwederowiak z urodzenia i zamiłowania. Redaktor naczelny Radia Kultura. Fot. Roman Bosiacki

Nr 528 | maj 2022 |

Korespondencja zagraniczna

Pociągowy Kurrentschrift (jazda do Berlina) Uciekając z przyfrontowego kraju, jadę na rozmowę o pracę w berlińskiej fabryce kapsli. Normalnie o takiej robocie nie zasięgnąłbym nawet linku, ale przyparty do muru chwytam się wszystkiego, jestem gotów wnioskować o stanowisko młodszego popychadła w pionie pomioteł, a co dopiero o posadę starszego wierszoklety w dziale promocji. Wszakże skończyłem kursy: szycia, łgarstwa i pisania satyr na grandów, którzy popełniają mezalianse. Kiedy więc przyszło zaproszenie na interview, szybko spakowałem do plecaka sześciopak wysokoenergetycznych pomysłów i pognałem na bydgoski dworzec. Ten, który Kapitan Żbik odwiedził ostatnio w czasach Kryptonimu Walizka.

TEKST: Miłosz Waligórski

kratkę, mówi Lärm (Hałas), na drugą, opatuloną poncho z frędzlami, Schaukel (Huśtawka). Z niemiecka. Lecz one, zdaje się, znają tylko polski. Jak najęte powtarzają wszystko, łącznie z moimi myślami. W przedziale drugiej klasy panuje cisza. Ile Ala – takie dam jej imię, bo wygląda mi na Alę, Alę Kryształ – ile ona może mieć lat? Trzydzieści? Trzydzieści pięć? Jak Ptaszyna z Ptaszyny Koszolányiego. Spóźniamy się już kilka godzin, na tym jednak analogie się kończą. Nie jedziemy do Suboticy, jedziemy do Berlina. Na rozmowę. Z Bydgoszczy. Przed sobą mamy przyszłość, w której zawarty jest cały czas przeszły. Przy uchylonym oknie łopoczą firany PKP Intercity. Na haczyku wisi przewiązany błękitną wstążką słomkowy kapelusz, jakie podczas robót w polu noszą panie z miasta. To rzecz Ali. W jej czuprynę wplatają się palce światła, bardzo pracowite przed zmierzchem. Dziewczyna oblicze ma poważne, dolne zęby chowają się pod górny-

Kiedy więc przyszło zaproszenie na interview, szybko spakowałem do plecaka sześciopak wysokoenergetycznych pomysłów i pognałem na bydgoski dworzec. Ten, który Kapitan Żbik odwiedził ostatnio w czasach Kryptonimu Walizka. Nareszcie mogę odsapnąć, umościć się i zawrzeć niewiążącą umowę z otoczeniem. Bez zastanowienia, dlaczego akurat tu, a nie gdzie indziej, zajmuję miejsce. Zdaję się na przypadek, jakbym rzucił kością, chociaż wiem, że to tylko tak się mówi: rzucanie kośćmi, hazard, czcza gadanina, która nie ma związku z życiem. Tymczasem życie jest tutaj, widzę. Oczy rwie dziewczyna siedząca naprzeciwko mnie. Patrzenie, szczególnie gdy jedziemy pociągiem, powinno być jak laba na mchu. A ja patrzę inaczej, okiem fizjonomisty. Dlaczego? Bo ona jest inna. Rozsiewa wokół hipnotyczną aurę. I ten entourage. W klatce wiezie dwie papugi. Na jedną, we fraczku w zielono-czerwoną 14

mi. Nos długi, prosty. Rzęsy wywinięte. Błękitne oczy: dwie wypukłe cele. Nad ustami jaśnieje blond meszek, prawie wąsik. Mimo że wślepiam się w nią badawczo, nie peszy się. Pewnie jest jej nieprzyjemnie, ale należy do tych, co nie kłaniają się spojrzeniom. Wie, gdzie podziać oczy. Delikatną obojętnością daje mi do zrozumienia, że moje wścibstwo nie robi na niej wrażenia. Uznaję to za zachętę. Obserwuję dalej. Na wypukłym gorsie srebrzy się cienki naszyjnik, pionowa strzałka w dół. Wskazuje małe piersi ukryte pod obcisłym podkoszulkiem w czarno-białe marynarskie paski. Na odsłoniętych ramionach tu i tam ciemnieją pieprzyki, gdzieniegdzie większe włochate znamiona. Zachód kończy szychtę, przerzuca ostatnie rozżarzone węgle. Dal czerwienieje coraz mniej czerwoną czerwienią. Ala raz wpatruje się w horyzont, to znów czyta. „Wysokie Obcasy Extra” z królową Elżbietą II na okładce. – Extra, extra! – skrzeczą papugi. Oczami przemyka po tekście, znać wprawę w speed reading. Gazetę mną zadbane palce,

uzbrojone w dwa pierścionki, żaden z nich nie jest obrączką. Paznokcie pociągnięte są przezroczystym lakierem. Znakomitą wartość doradczą muszą zawierać czasopisma, które czytuje, bo na jej palcach wcale nie zadzierają się skórki. A odżywia się tak niezdrowo! Drugą ręką co rusz sięga do paczuszki z cukierkami. Nieustraszenie zażera się krówkami. Skłonny byłbym wejść w polemikę z jej nawykami, gdyby tylko zaszczyciła mnie choćby przelotnym spojrzeniem. „Co z roszponką, rukolą, szpinakiem?! Zdrowe jedzenie to podstawa!” – Jedzenie, jedzenie – wtórują mi papugi. Ala jednak nic sobie nie robi z moich myśli. Cznia roszponkę. Nie interesuje się rukolą. Towarzystwo szpinaku kwituje ziewnięciem. Podjada krówki i popija wodę, gazowaną cisowiankę Perlage. Plastikowa butelka i fikuśny zawijas na etykiecie. Takie zderzenie stylów pasuje do Ali! Marynarski podkoszulek vs. srebrny naszyjnik. Brak makijażu vs. błysk oka. Naturalność bez bronzerów vs. wyniosłość. Twarz niewykonturowana, a jednak wyrazista, oparta na symetrii policzków, rozpięta między sterczącym podbródkiem i brwiami. Oj, chyba zaczyna ją męczyć ta moja natarczywość. Nagle piorunuje mnie wzrokiem grabarza szacującego rozmiar trumny, dając do zrozumienia, że już wystarczy. – Starczy, starczy – papugują papugi. W samą porę wchodzi konduktorka. Ala ma bilet papierowy, ja PDF z kodem szybkiej odpowiedzi. Wtedy drugi raz spotykają się nasze spojrzenia. – Ciepło tu – chwytam się pogody. – To niech pan otworzy okno – ucina temat. Nie jest głuchoniema. Uderza mnie jej obcy akcent. Cóż, „przedział wspólny, pociąg nie”, pastiszuję w duchu dystych z wiersza Dozgonnie Jánosa Pilinszkiego: „Łóżko wspólne. / Poduszka nie”. Robię to, bo kultura jest ostatnim schronem dla ciamajd. Zdetonowany spuszczam wzrok, ale ciągot szpiegowskich nie da się tak łatwo poskromić. Spode łba poluję na szczegóły jak paparazzi. Uda opięte legginsami, stopy obute w espadryle, podtulone: czyżby się wstydziła? Niemożliwe. Temperament ma żylasty, brandenburski. Niecierpliwie bębni palcami o lakier okładki. Na dłoniach ujędrnionych kremem nabrzmiewają żyły. Czuje, że znów się gapię. Kiedy sennym okiem wędruje przez krainę za oknem, dostrzegam w niej podobieństwo do świętego Franciszka El Greco. Królewskość! – Ość, ość – powtarzają papugi. Koła pociągu wystukują rytm znanej piosenki, przy której zawsze wpadam w bezmyślne osłupienie. Co to za piosenka? The coconut song! Zapętlam się, postępy robi już tylko czas. Ala, pomnikowa postać. Nic o niej nie wiem. Nie mogę jej wyguglować, odszukać na Facebooku, śledzić na Duolingo, Instagramie czy Tik Toku, jeśli ma profil. Jest influencerką, freelancerką czy freeganką? A może specjalistką od HR? To pozostaje w sferze domniemań. Jestem skazany na zmysł domysłu, bo wzrok mam bystry jak minus sześć. W głośniku coś chrzęści i trzaska. Przez hałas przebija się final jingle. – Proszę państwa, powoli zbliżamy się do… – w trzech językach mówi konduktorka. I wtedy Ala sama podsuwa rozwiązanie. Odkłada „Wysokie Obcasy Extra”, dłuższą chwilę szpera w torebce, a potem wręcza mi

kartkę gęsto narzuconą pismem, literkami tak drobnymi, że maczek i petit wydają się przy nich generałami. Próbuję czytać, ale nie odpoznaję znaków. Są za małe, na dodatek pędem lecą pochylone w przód, jakby spieszyły się do wyjścia. „Małość – wzdycham niby torunianin na myśl o Bydgoszczy – w ten sposób Ala wyznaje mi małość!”. (W samopocieszaniu nie mam konkurencji). Drugorzędny pociążek wtacza się do kapitalnego Berlina. Na kartce metodą długopisową – wąskie litery wysokie na dwa milimetry – są zapisane odpowiedzi na pytania. Gdybym umiał je odszyfrować, poszedłbym na rozmowę i jeszcze tego samego dnia dostał fotelową robotę marzeń, czyli taką, przy której ręce i nogi są w spokoju, a głowa ma oparcie, jak w Pamiętniku gapia o synekurze pisał Zbigniew Raszewski. Dałaby mi ją Ala Kryształ. I stałbym się wierszokletą idealnym: bezwolnym, bezdusznym, bezbłędnym. Bydgoskim wierszokletą na niemieckim etacie.

Miłosz Waligórski (ur. w 1981 r. w Bydgoszczy) tłumacz, poeta, prozaik. Przełożył ponad 20 książek z węgierskiego, serbsko-chorwackiego i słowackiego, w 2020 r. Szajkę Lajosa Grendela i Śmieci z kosmosu Any Ristović. Wydał dwie książki prozatorskie i pięć tomów poetyckich, ostatnio Wiele mieszkań (2021).

Nr 528 | maj 2022 |

Pamiątki przeszłości (22)

Ruiny wiatraka w Wielkim Sosnowcu

(woj. kujawsko-pomorskie, powiat żniński, gmina Łabiszyn) TEKST I ZDJĘCIA: Emilia Walczak

Ceglana XIX-wieczna wieża wznosząca się dumnie pośród brzozowego lasu w siódmej co do wielkości miejscowości gminy Łabiszyn – Wielkim Sosnowcu – to pozostałość po wiatraku typu holenderskiego. Jest to niewątpliwie ciekawy i swoją wielkością robiący dziś spore wrażenie zabytek techniki tychże pałuckich rejonów, ze względu na swój rolniczy charakter obfitujących niegdyś w młyny zbożowe. Spośród blisko stu wiatraków do dziś przetrwały już jednak tylko dwa – ruiny drugiego z nich znajdują się w Reczu w gminie Rogowo, w powiecie żnińskim. Nie tak licznie reprezentowany u nas, w Polsce, bo pozostający w cieniu prymitywnych wiatraków kozłowych, tzw. koźlaków (jeden z nich, pochodzący z 1867 roku, podziwiać możemy w odrestaurowanym stanie w Bierzgłowie niedaleko Torunia), wiatrak holenderski, czyli tzw. holender albo inaczej: wiatrak wieżyczkowy, charakteryzował się nieruchomym, masywnym korpusem – zwykle murowanym, wzniesionym na planie koła (tak jak ten w Wielkim Sosnowcu) lub wieloboku – na którym to umocowana była obracana na łożysku głowica (tzw. czapa). Przez nią przechodził wał z głównym kołem napędowym oraz ze śmigłami. Z takimi to olbrzymami walczyć mógł w początkach XVII wieku przemyślny szlachcic Don Kichot z Manczy, ponieważ powstanie pierwszych holendrów datuje się już na koniec XIV wieku (w Polsce zaś na wiek XVIII). Na tym w Wielkim Sosnowcu od jakiegoś czasu wisi tablica o treści: „OBIEKT ZABYTKOWY. WSTĘP WZBRONIONY”. Miejmy więc nadzieję, że nie będzie już dalej niszczał i nie podzieli smutnego losu innych pałuckich młynów. 16

Mało odpowiedzialny organ Zdzisława Prussa (206)

Bydgoski Insynuator Kulturalny tekst: Zdzisław Pruss

Co za radość! Zawsze kwieciście rozgadany na sejmowej mównicy i przed telewizyjną kamerą Krzysztof Gawkowski także ostatnio bujnie się rozpisał i wydał już kolejną powieść kryminalną. Środowiska prawicowe nie posiadają się z radości, że już teraz będą mogły mówić – bez żadnego „ale” i mając dowody na piśmie – że w szeregach lewicy znalazł miejsce i schronienie prawdziwy kryminalista! Obiecujący początek Bydgoskie bwa zaproponowało swoim bywalcom wernisażową sesję wyjazdową do podbydgoskiego Gądecza, by tam w jaskini „Bajka” nasiąkali odpowiednim klimatem, aby wczuć się w twórczy eksperyment K. Maniaka i M. Szpaczyńskiego – który to eksperyment, po jaskiniowym prologu, znajdzie swój epilog już w salach bwa. Miłośnicy sztuk pięknych nie mogą się już doczekać dalszych eksperymentów plastyczno-turystycznych, na przykład przy okazji wystawy malarstwa włoskiego czy hiszpańskiego. Diamentowy prezes Jakże dobrze znający się na sztuce estradowej i święcący triumfy w kabarecie „Klika” Antoni Szpak wystawił na łamach „Angory” entuzjastyczną wręcz rekomendację prezesowi NBP Adamowi Glapińskiemu, który jest jego zdaniem „prawdziwym estradowym diamentem i najlepszym stand-uperem wśród bankierów, i gdy mówi o cudzie gospodarczym, potrafi rozbawić wszystkich”. Z tego wniosek, że związany z elitą polityczną prezes może założyć kabaret „Klika-2”.

Lusterko wsteczne (-25) Ćwierć wieku temu (maj 1997) W setną rocznicę śmierci Brahmsa orkiestra symfoniczna FP pod dyr. Marka Pijarowskiego wykonała m.in. III Symfonię F-dur wielkiego kompozytora. Na działającej przy Teatrze Polskim „Scenie O-Bok” z autorskim monodramem „Aktor” wystąpił Witold Szulc. Galeria Autorska Kaji i Solińskiego zapraszała na otwarcie wystawy malarstwa Jerzego Puciaty „Przestrzeń z motywem nadziei”. W cyklu „Pokazywanie języka” prof. Elżbieta Laskowska mówiła w Kawiarni Artystycznej „Węgliszek” o „mowie potocznej”. Z okazji 35-lecia pracy twórczej Jerzego Riegla w Klubie „Arka” zorganizowano jubileuszową wystawę jego fotogramów.

Gorzka refleksja wesołka Mimo tzw. słusznego wieku aktor estradowy (związany ongiś z „Czarnymi Beretami”) Witold Murański jest nadal artystą rozwojowym. Ostatnio zadebiutował na polu literackim, dedykując co niektórym niepoprawnym optymistom taką oto fraszkę: „Kochali się jak brat z bratem, dopóki jeden z nich nie stał się bogaty”… Skąd u zawsze wesołego Witka tak gorzka puenta? To chyba wina inflacji. Poetycki wysyp Na świętowany w Kujawsko-Pomorskim Centrum Kultury Międzynarodowy Dzień Poezji przybyło aż tylu poetów, że Salon Hoffman pękał w szwach, a pani dyr. Ewa Krupa miała urwanie głowy z dostawianiem dodatkowych krzeseł. Gdy populacja dotkniętych bakcylem lirycznym osobników będzie nadal wykazywała nad Brdą taką tendencję wzrostową, to trzeba będzie następne Dni Poezji przenieść z placu Kościeleckich do Hali Łuczniczki.

Zdzisław Pruss poeta, satyryk, dziennikarz. Autor kilkunastu tomów wierszy (ostatnio Optymizm specjalnej troski, Bydgoszcz 2017). Redaktor i autor leksykonów bydgoskiej kultury.

Adresy bydgoskich instytucji kultury Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego, ul. J. Słowackiego 7, 85-008 Bydgoszcz, tel. 523 210 582, www.amuz.bydgoszcz.pl 1 Akademicka Przestrzeń Kraetywna przy Wyższej Szkole Gospodarki, Muzeum Fotografii, ul. Karpacka 52, 85-164 Bydgoszcz, adres do korespondencji: ul. A. Naruszewicza 11, 85-229 Bydgoszcz, tel. 52 567 00 07, email: muzeumfoto@byd.pl, www.muzeumfoto.byd.pl Artgallery, Stowarzyszenie Działań Artystycznych, ul. Gdańska 54, 85-021 Bydgoszcz 5 Bydgoskie Centrum Informacji, ul. Batorego 2, 85-104 Bydgoszcz, bci@visitbydgoszcz.pl, www.visitbydgoszcz.pl 4 Bydgoskie Centrum Sztuki im. Stanisława Horno-Popławskiego, ul. Jagiellońska 47, 85-097 Bydgoszcz, tel. 668 892 896, www.bcs.bydgoszcz.pl 3 Bydgoskie Towarzystwo Heraldyczno-Genealogiczne, 85-165 Bydgoszcz, ul. Tucholska 15/50, prezes: Andrzej Nejman Bydgoskie Towarzystwo Naukowe, Societas Scientiarum Bydgostiensis, Bydgoszcz Scientific Society, ul. Jezuicka 4, 85-102 Bydgoszcz, tel./fax 523 222 268, www.btn.bydgoszcz.eu, prezes prof. dr hab. inż. Marek Bieliński, 6 Dom Edukacyjno-Kulturalny „REGNUM” przy Fundacji „Nowe Pokolenie”, ul. A.G. Siedleckiego 12 i ul. Bośniacka 3, dyr. Joanna Dobska, tel./fax 523 711 051, 793 101 280, www.nowe-pokolenie.pl, fundacja@nowe-pokolenie.pl Dom Kultury MODRACZEK, ul. Ogrody 15, tel./fax 523 713 331, www.modraczek.smbudowlani.pl, e-mail: modraczek@smbudowlani.pl, agnieszka.buzalska@smbudowlani.pl, dyr. Agnieszka Buzalska Dom Kultury ORION, ul. 16 Pułku Ułanów Wlkp. 1, 85-319 Bydgoszcz, tel. 523 487 201, kierownik Nikoletta Stachura Eljazz – Centrum Artystyczne, ul. Kręta 3, 88-117 Bydgoszcz, tel. 523 221 574, 662 152 726, www.eljazz.com.pl 16 Filharmonia Pomorska, dyrektor Maciej Puto, ul. Andrzeja Szwalbego 6, 85-080 Bydgoszcz. Rezerwacja telefoniczna w godz. 11-14, tel. 523 210 234; wew. 21, bilety@filharmonia. bydgoszcz.pl, www.filharmonia.bydgoszcz.pl 7 Fundacja Fotografistka, ul. Pomorska 68A/1, Bydgoszcz, tel. 508 732 871, https://fotografistka.pl 21 Fundacja „Wiatrak”, ul. Bołtucia 5, 85-791 Bydgoszcz, tel. 523 234 810, www.wiatrak.org.pl, e-mail: sekretariat@wiatrak.org.pl Galeria 85, prowadzi Ewa Pankiewicz, ul. Gdańska 17, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 226 222 17 Galeria ALIX, M. i M. Dobeccy, ul. Jezuicka 26 18 Galeria AUTORSKA Jan Kaja i Jacek Soliński, ul. Chocimska 5, 85-097 Bydgoszcz, tel. 608 596 314, www.autorska.pl, galeria@autorska.pl 8 Galeria Francuska MISTRAL, przy WSG, prowadzi Henryka Stachowska prezes Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Francuskiej, ul. Garbary 2, budynek A, tel. 668 705 587 Galeria Innowacji UTP, ul. Prof. S. Kaliskiego 7, 85-789 Bydgoszcz, kier. dr Anna Bochenek, czynne 10-17 Galeria MDK 1 przy MDK nr 1, ul. Baczyńskiego 3 Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy, dyrektor: Karolina Leśnik. Gmach główny 12 (ul. Gdańska 20): wtorek – piątek: 10.00-18.00, sobota – niedziela: 11.30-16.30, wstęp wolny,

18 |

| maj 2 0 2 2

www.galeriabwa.bydgoszcz.pl, bwa@galeriabwa. bydgoszcz.pl, tel. 52 339 30 50; Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy 10 (ul. Gdańska 3): wtorek – piątek: 11.00-18.00, sobota: 11.00-14.00, wstęp wolny Galeria Sztuki NEXT, Dom Aukcyjny NEXT – Aukcje Sztuki, ul. Poznańska 31, 85-129 Bydgoszcz, www.galerianext.pl, kontakt: info@galerianext.pl, tel. 503 919 118, czynne: pon.-pt. 10.00-18.00 13 Galeria Wspólna (MCK+ZPAP), ul. Batorego 1/3, 85-104 Bydgoszcz, tel. 523 221 447, e-mail: galeriawspolna@onet.pl 22 Izba Pamięci Adama Grzymały-Siedleckiego, WiMBP, ul. Libelta 5, tel. 523 238 207, czynne: wt. i pt. 13-18, śr. 10-15 19 Jagiellońska 1, Dom Aukcyjny i Galeria Sztuki, ul. Jagiellońska 1, 85-067 Bydgoszcz, www.jagiellonska1.pl 37 Kino Jeremi / Hangar Kultury, Zespół Szkół nr 5 Mistrzostwa Sportowego, ul. Gen. A. Fieldorfa „Nila” 13, 85-796 Bydgoszcz, tel. 52 343 66 67, e-mail: monika.jarzyna@liceumxv.edu.pl Klub ARKA, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, tel. 523 487 202, kierownik Nikoletta Stachura Klub HEROS, ul. Gen. W. Thomée 1, Bydgoszcz, tel. 523 430 004, kierownik Grażyna Wrzecionek Klub Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych, ul. Sułkowskiego 52a, 85-915 Bydgoszcz, tel. 261 413 550, kierownik mgr Marek Trojan. Biblioteka Klubu IWspSZ, tel. 261 413 563, kierownik mgr Zdzisława Gajownik, e-mail: klubiwspsz@wp.mil.pl Klub Miłośników Australii i Oceanii, ul. Plac Kościeleckich 8, pok. 8, Bydgoszcz, adres do korespondencji: ul. Janosika 3/78, 85-794 Bydgoszcz, prezes Lech Olszewski, tel. 607 120 182, 52 343 75 11, www.kmaio.polus.pl 20 Klub Miłośników Kaktusów, przy Klubie „ARKA” BSM, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, przewodniczący Jerzy Balicki, tel. 523 215 538 Klub ODNOWA, al. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego 38, tel. 523 631 867, e-mail: klubodnowa@interia.pl, www.klubodnowa.strefa.pl, kier. Grażyna Salemska Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, pl. Kościeleckich 6, 85-033 Bydgoszcz, tel. 52 585 15 01-03, www.kpck.pl. Dyrektor: Ewa Krupa, sekretariat@kpck.pl; Galeria Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej pl. Kościeleckich 6, 85-033 Bydgoszcz, tel. 52 585 15 06, www.galeria.kpck.pl, Kierownik: Katarzyna Wolska, galeria@kpck.pl 29 Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, ul. Marcinkowskiego 12, 85-056 Bydgoszcz, tel. 523 255 555 (informacja), sekretariat@mck-bydgoszcz.pl, www.mck-bydgoszcz.pl 25 Międzynarodowe Centrum Kultury i Turystyki oraz Esperantotur ul. M. Skłodowskiej-Curie 10, 85-094 Bydgoszcz tel./fax: 523 461 151, e-mail: info@esperanto.bydgoszcz.eu Młodzieżowy Dom Kultury Nr 1, ul. K.K. Baczyńskiego 3, 85-805 Bydgoszcz, tel. 523 755 349, fax 523 450 628, e-mail: mdknr1bydgoszcz@go2.pl, www.mdk1.bydgoszcz.pl, dyr. Piotr Skowroński Młodzieżowy Dom Kultury nr 2, im. Henryka Jordana, ul. Leszczyńskiego 42, 85-137 Bydgoszcz, tel./fax 523 731 795, dyr. Adam Łętocha. Biblioteka Literatury Fantastycznej im. Janusza A. Zajdla – Gimnazjum Nr 20, ul. Tucholska 30, czynne: wt., śr. 16-19 Młodzieżowy Dom Kultury nr 3 (Zespół Szkół i Placówek nr 1 w Bydgoszczy),

ul. Stawowa 53, 85-323 Bydgoszcz, tel. 52 373 25 15, fax/tel. 52 348 68 68 Młodzieżowy Dom Kultury nr 4, ul. Dworcowa 82, 85-010 Bydgoszcz, tel./fax 523 224 413, e-mail: mdk4@cps.pl, www.mdk4.bydgoszcz.pl, dyr. Małgorzata Gładyszewska 23 Młodzieżowy Dom Kultury nr 5, ul. Krysiewiczowej 8, 85-796 Bydgoszcz, tel./fax 523 485 002, dyr. Jolanta Wawrzonkowska, www.mdk5.bydgoszcz.pl, mdk@mdk5.bydgoszcz.pl Młyny Rothera, ul. Mennica 10, 85-112 Bydgoszcz, tel. 887 467 015, sekretariat@mlynyrothera.pl, www.mlynyrothera.pl. Przestrzeń ogólnodostępna Zaczyn z punktem informacji, pn.-czw. 12.00-18.00, pt.-nd. 12.00-20.00 38 Muzeum Dyplomacji i Uchodźstwa Polskiego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, ul. Berwińskiego 4, 85-044 Bydgoszcz, tel./fax 523 462 318, e-mail: muzeum@ukw.edu.pl, czynne: wt.-pt. 10-14, dyr. prof. dr hab. Adam Sudoł 24 Muzeum Kanału Bydgoskiego im. Sebastiana Malinowskiego, przy III LO, ul. Staroszkolna 10, 85-209 Bydgoszcz, www.kanalbydgoski.pl, tel. 693 765 075, e-mail: muzeum@kanalbydgoski.pl Muzeum Mydła i Historii Brudu, ul. Długa 13-17, 85-032 Bydgoszcz. Rezerwacja tel. 525 157 015, e-mail: warsztaty@muzeummydla.pl; www.muzeummydla.pl 15 Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, ul. Gdańska 4, 85-006 Bydgoszcz, www.muzeum.bydgoszcz.pl dyrektor: Wacław Kuczma. Sekretariat: tel. 52 52 53 555; sekretariat@muzeum. bydgoszcz.pl; Dział Edukacji: tel. 885 905 284, e-mail: eduakcja@muzeum.bydgoszcz.pl; Dział Promocji i Marketingu: tel. 52 58 59 969; 52 58 59 976, e-mail: promocja@muzeum. bydgoszcz.pl; Biblioteka muzealna: tel. 52 52 53 516, Koordynator Szlaku Wody, Przemysłu i Rzemiosła w Bydgoszczy TeH2O w Bydgoszczy: tel. 883 366 052 Godziny otwarcia: Gdańska 4, Zbiory Archeologiczne, Galeria Sztuki Nowoczesnej, Dom Leona Wyczółkowskiego, Spichrze nad Brdą, wtorek, czwartek: 10.00-18.00, środa, piątek: 12.0020.00, sobota – niedziela: 12.00-18.00, poniedziałek: nieczynne; Exploseum: poniedziałek – czwartek: nieczynne, piątek – niedziela: 10.00–15.00. Czwartek – wstęp bezpłatny na wystawy stałe 26 Muzeum Wodociągów: Hala Pomp, ul. Gdańska 242 oraz Galeria Wieży Ciśnień, ul. Filarecka 1, www.muzeum@mwik.bydgoszcz.pl 14 Muzeum Oświaty, ul. M. Curie-Skłodowskiej 4, tel. 523 426 590 Muzeum Wojsk Lądowych, ul. Czerkaska 2, 85-641 Bydgoszcz, dyr. Wojciech Bartoszek, tel. 261 414 876. Godziny otwarcia: poniedziałek – nieczynne; wtorek, środa, piątek 8.30–15.30; czwartek 8.30–17.30; sobota – nieczynne; niedziela 10.00–14.00, wstęp wolny. www.muzeumwl.pl Opera Nova w Bydgoszczy, dyrektor: Maciej Figas, ul. Marszałka Focha 5, 85-070 Bydgoszcz, tel. 523 251 502, Dział Promocji i Obsługi Widzów oraz przedsprzedaż biletów: tel. 523 251 655, fax 523 251 636. Kasa biletowa tel. 523 251 555. Obiekt dostosowany dla potrzeb osób niepełnosprawnych, www.operanova.bydgoszcz.pl 27 Otwarta Przestrzeń „Światłownia”, ul. Św. Trójcy 15, 85-224 Bydgoszcz, swiatlownia@onet.pl, www.swiatlownia.eu 11 Pałac Młodzieży, ul. Jagiellońska 27, 85-097 Bydgoszcz, tel. 523 210 081, www.palac.bydgoszcz.pl, dyr. Joanna Busz. Tutaj: Galeria Pałac 28

Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Mariana Rejewskiego, ul. Skłodowskiej-Curie 4, 85-094 Bydgoszcz, tel. 523 413 074; www.pbw.bydgoszcz.pl, dyr. Ewa Pronobis-Sosnowska Polski Związek Chórów i Orkiestr Oddział w Bydgoszczy, ul. Toruńska 30, 85-023 Bydgoszcz, tel. 523 287 028. Prezes Eugeniusz Kubski, tel. 604 891 449, prezes@pzchio.bydgoszcz.pl Stowarzyszenie Artystyczne „MÓZG”, www.stowarzyszenie.mozg.art.pl, ul. Gdańska 10, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 455 195 30 Salezjańskie Stowarzyszenie Wychowania Młodzieży, ul. Salezjańska 1, 85-792 Bydgoszcz, tel. 52 344 34 01, 600 371 696; 52 376 67 39 (po godz. 16.30); email: sswm-bydgoszcz@salezjanie.pl Teatr Kameralny w Bydgoszczy, Dyrektor: Mariusz Napierała, ul. Grodzka 14-16, 85-109 Bydgoszcz. Biuro: Centrum Kongresowe Opery Nova, ul. Marszałka Ferdynanda Focha 5, 85-070 Bydgoszcz. Tel. 885 904 192, e-mail: biuro@teatrkameralny.com, www.teatrkameralny.com 9 Teatr Pantomimy „DAR”, www.dar.art.pl; e-mail: teatrdar@wp.pl, tel. 523 407 468, 602 572 021, 602 257 675 Teatr Polski im. Hieronima Konieczki, dyrektor: Wojciech Faruga, al. Mickiewicza 2, 85-071 Bydgoszcz, tel. 523 397 841, Kasa biletowa: czynna od środy do piątku w godzinach 14.00-18.00,

al. Mickiewicza 2 (wejście główne od ul. 20 stycznia 1920) oraz godzinę przed spektaklem, tel. +48 523 397 818, tel. +48 885 607 090, bilety@teatrpolski.pl; www.teatrpolski.pl 31 Toniebajka. Księgarnia dla wszystkich, ul. Focha 2, 85-070 Bydgoszcz, tel. 665 192 904 2 Towarzystwo Inicjatyw Kulturalnych, ul. Dworcowa 62/2, 85-009 Bydgoszcz, tel. 523 213 371, prezes Maria Papała 32 Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy, ul. Jezuicka 4, tel./fax 523 225 196, 523 454 434, www.tmmb.pl, e-mail: biuro@tmmb.pl, skrytka pocztowa nr 17, 85-169 B 37, prezes Jerzy Derenda. Biuro Zarządu czynne pon.-pt. 9-15 6 Towarzystwo Muzyczne im. Ignacego Jana Paderewskiego, ul. ks. Piotra Skargi 7, 85-018 Bydgoszcz, tel./fax 523 270 291, www.konkurspaderewskiego.pl, prezes prof. Katarzyna Popowa-Zydroń 33 Towarzystwo Operowe im. prof. Felicji Krysiewiczowej, ul. Focha 5, 85-006 Bydgoszcz, prezes Zenona Tomczak, tel. 603 993 852, sekretarz zarządu Danuta Święcichowska 27 Towarzystwo Polsko-Austriackie, Oddział B. ul. Stary Rynek 5, 85-104 Bydgoszcz, tel. 609 678 277, e-mail: lubomira.kubiak@gmail.com, prezes Lubomira Kubiak, dyżury w każdą drugą środę miesiąca 34 Towarzystwo Polsko-Niemieckie, ul. Fordońska 120. Dyżury w każdy trzeci

poniedziałek miesiąca w godz. 13-16, e-mail: tpn1@wp.pl, www.facebook.com/tpn.Bydgoszcz, prezes Danuta Szczepaniak-Kucik, tel. 504 100 024, sekretarz Krystyna Bender-Dudziak, tel. 605 666 936 Towarzystwo Polsko-Włoskie, Stary Rynek 22-24 (III p., wejście przez KATALOGI), tel. 523 238 008, dyżury: 1. środa miesiąca godz. 17-19, www.api.bydgoszcz.pl; api@api.bydgoszcz.pl, prez. Elżbieta Renzetti 35 Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Francuskiej, Prezes: Beata Żmuda, tel. 693 925 911, wiceprezes: Maria Pastucha, tel. 694 582 721, www.tppf.byd.pl Urząd Miasta, Biuro Kultury Bydgoskiej, ul. Sielanka 8A (I piętro) 85-073 Bydgoszcz, tel.: 52 58 58 189, fax: 52 58 58 832, e-mail: bkb@um.bydgoszcz.pl, dyrektor: Magdalena Zdończyk 36 Wędrowniczek – Klub Turystyczny, prezes Adam Czachorowski, tel. 523 251 635 Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. dr. Witolda Bełzy w Bydgoszczy, ul. Długa 39, 85-034 Bydgoszcz, tel. centrala 52 323 80 08, 52 33 99 200, tel. sekretariat 52 328 73 90, 52 33 99 225, e-mail: sekretariat@wimbp. bydgoszcz.pl, www.biblioteka.bydgoszcz.pl. Dyrektor: Krzysztof Gonia 35 Redakcja „BIK” prosi Państwa o weryfikację danych: bik@mck-bydgoszcz.pl

maj 2 0 2 2 |

| 19

18.05.2022, godz. 19.00

Kameralnie… z harmonijką ustną

Filharmonia Pomorska im. I.J. Paderewskiego 13.05.2022, godz. 19.00

Msza w muzyce

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Polski Chór Kameralny Jan Łukaszewski – dyrygent Joanna Freszel – sopran Ewa Marciniec – alt Ryszard Minkiewicz – tenor Jarosław Bręk – bas J. Haydn – Msza Nelsońska d-moll J. Zeidler – Missa ex D

Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis Jan Miłosz Zarzycki – dyrygent Kacper Smoliński – harmonijka ustna K. Herdzin – Koncert na harmonijkę ustną i orkiestrę smyczkową A. Dvořák – Serenada na smyczki E-dur op. 22 Serenada na smyczki E-dur Antonina Dvořáka to jedno z najpopularniejszych dzieł orkiestrowych tego kompozytora. Powstało w zaledwie dwa tygodnie w maju 1875 r. Cechuje ją lekki, beztroski charakter, a także niezwykły wdzięk i uroda melodii. To muzyka o wielkim ładunku energetycznym, a jedynym momentem wytchnienia jest część czwarta, liryczne Larghetto. Koncert na harmonijkę ustną i orkiestrę smyczkową to utwór bezprecedensowy, pierwszy tego typu w polskiej literaturze muzycznej. Krzysztof Herdzin zadedykował go Kacprowi Smolińskiemu – muzykowi, który swoją twórczość wyraża poprzez rzadko spotykaną

VII Symfonię A-dur Beethovena Richard Wagner nazwał apoteozą tańca, symfonią rytmu. Rzeczywiście, utwór bazuje na powtarzających się figurach rytmicznych, co nadaje mu taneczny charakter. Dodatkowo całość utrzymana jest w szybkim tempie, dzięki czemu dzieło staje się wyjątkowo energetyczne. Zamierzeniem Beethovena było nawiązanie do bachanaliów, czyli starożytnych obrzędów na cześć Bachusa. Uroczystości te związane były z rozpustną zabawą, wypełnioną tańcem. Dźwięki VII Symfonii mkną w tanecznym korowodzie, niosąc radość i spełnienie. Wszystkie cztery części oparte zostały na odrębnych schematach rytmicznych: trójdzielnym w częściach pierwszej i trzeciej oraz parzystym w częściach drugiej i czwartej. 27.05.2022, godz. 19.00

Hommage a Blues Brothers Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Bassem Akiki – dyrygent Jolanta Szczepaniak – śpiew Zbigniew Zamachowski – śpiew Maciej Miecznikowski – śpiew Artur Jurek – fortepian, instrumenty elektroniczne / hammond Krzysztof Paul – gitara Piotr Lemańczyk – gitara basowa Roman Ślefarski – perkusja utwory z filmu Blues Brothers (aranżacja: Wiesław Świderski)

Polski Chór Kameralny, fot. Renata Dąbrowska

Msza d-moll, znana jako Msza Nelsońska (Nelsonmesse), to jedyna msza Haydna w tonacji molowej. Mroczne w wyrazie i brzmieniu dzieło powstawało w 1798 r. Podczas pracy nad utworem Haydn otrzymał wieści o bitwie pod Abu Kir. Uważa się, że użycie trąbek w części Benedictus należy kojarzyć z wiadomością o decydującym zwycięstwie admirała Nelsona, które wywarło ogromne wrażenie w całej Europie. Kompozytor rezygnuje z instrumentów dętych drewnianych, z kolei instrumentami dętymi blaszanymi operuje w taki sposób, że nadają one dziełu szczególnie błyskotliwego i mocnego charakteru. Missa ex D Józefa Zeidlera przeznaczona została na cztery głosy wokalne (SATB) oraz instrumenty – dwoje skrzypiec, dwie trąbki i organy. Zeidler prezentuje w niej bardzo solidny warsztat kompozytorski, który obfituje w różnorodność zastosowanych środków. Wzorując się na wiedeńskich klasykach, wykorzystuje motywy ludowe, kreując w ten sposób niezwykły charakter swojego dzieła.

20 |

| maj 2 0 2 2

w świecie jazzu harmonijkę ustną. Z pasją i konsekwencją kreuje własne, intrygujące brzmienie, przekraczając granice oczekiwań wobec tego instrumentu. Jego osobowość sceniczna współgra zarówno ze światem muzyki improwizowanej, jak i klasycznej, śmiało wkraczając też w zupełnie nieoczywiste obszary muzyki. 20.05.2022, godz. 19.00

Pod mistrzowską batutą Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Juozas Domarkas – dyrygent Krzysztof Jakowicz – skrzypce W.A. Mozart – Koncert skrzypcowy D-dur KV 211 L. van Beethoven – VII Symfonia A-dur op. 92 Partię solo w niezwykle rzadko wykonywanym, II Koncercie Skrzypcowym D-dur W.A. Mozarta zagra wirtuoz skrzypiec – Krzysztof Jakowicz.

Zbigniew Zamachowski, Maciej Miecznikowski, fot. Andrzej Świetlik

Urok tanich drani, oldskulowy styl nie do podrobienia, niewyczerpana energia i zaraźliwy optymizm, którego tytułowym braciom nie brakuje, choć wciąż pakują się w tarapaty – oto tajemnica sukcesu Blues Brothers. Kto nie tańczył choć raz do Everybody Needs Somebody to Love, piosenki, z której przesłaniem trudno się nie zgodzić? Kto nie słyszał nigdy uporczywego i odrobinę złowieszczego ostinata gitary i fortepianu, najbardziej charakterystycznego motywu z Blues Brothers? Te i inne przeboje w obowiązkowych czarnych okularach, kapeluszach i białych skarpetkach do garniturów wykonają Zbigniew Zamachowski i Maciej Miecznikowski. Do męskiego duetu dołączy Jolanta Szczepaniak. inf. Justyna Narewska

Opera Nova w Bydgoszczy 6.05.2022, piątek, godz. 19.00 7.05.2022, sobota, godz. 19.00

Czarodziejski flet – opera W.A. Mozarta kierownictwo muzyczne – Maciej Figas inscenizacja i reżyseria – Matthias Remus scenografia – Stephan Dietrich Jedna z najpiękniejszych oper w historii tego gatunku, goszcząca na operowych scenach 231 lat. Realizatorzy bydgoskiego przedstawienia (premiera odbyła się w 2006 r.) uczynili tłem akcji monumentalną Bibliotekę, siedzibę wiedzy i poznania, świątynię Sarastra, którą zamieszkują Rozsądek, Piękno, Wiedza, Siła, Natura… „Sprawa tak się przedstawia, jak gdyby scenariusze inicjacji były nierozerwalnie złączone z samą strukturą życia duchowego. Jak gdyby inicjacja była procesem koniecznym dla wszelkiej próby całkowitego odrodzenia, dla wszelkiego wysiłku przekroczenia naturalnego stanu człowieka celem dostąpienia uświęconego bytu” – te słowa Mircei Eliadego zdają się pasować do kluczowej idei libretta. Ono samo jest porównywane do baśni; Czarodziejski flet czerpie z legend średniowiecznych, fascynacji tajemniczym Orientem, mitologią egipską. Rytuały inicjacyjne i odniesienia do religii starożytnego Egiptu stanowiły temat popularny w dramatopisarstwie i sztuce operowej schyłku oświecenia. Opera Mozarta jeszcze tę modę spotęgowała. 13.05.2022, piątek, godz. 19.00 14.05.2022, sobota, godz. 19.00 15.05.2022, niedziela, godz. 18.00

Straszny dwór – opera S. Moniuszki

Czarodziejski flet, fot. Marek Chełminiak

kierownictwo muzyczne – Piotr Wajrak reżyseria – Natalia Babińska scenografia – Diana Marszałek i Julia Skrzynecka kostiumy – Martyna Kander choreografia – Anna Hop przygotowanie chóru – Henryk Wierzchoń reżyseria świateł – Maciej Igielski projekcje multimedialne – Ewa Krasucka Stanisław Moniuszko upamiętnił się w historii polskiej muzyki jako twórca kilkuset pieśni, z których wiele ma światowy poziom klasyki liryki wokalnej, a przede wszystkim jako twórca narodowej opery w pełnym znaczeniu tego słowa, także trzech baletów, ośmiu operetek. Jego dzieła z powodzeniem górowały nad obcym repertuarem. Znana jest dobrze biografia twórcy. Wychowany w tradycji romantycznej, w rodzinie pielęgnującej mit napoleoński. Był człowiekiem osadzonym głęboko w kulturze swego czasu. Straszny dwór, fot. Andrzej Makowski

Korespondował z kompozytorami z Glinką, Rossinim, Smetaną: z jednej strony był Moniuszko dłużnikiem klasyków, ale z drugiej jego poglądy estetyczne były stricte romantyczne. Straszny dwór, czerpiący wątki libretta z XVII-wiecznej gawędy i wspomnień Moniuszki z dzieciństwa w dworze dziadka (wielki zegar z kurantem, kryjówka małego Stanisława), to „podróż sentymentalna” w krainę mitu sarmackiego. 20.05.2022, piątek, godz. 19.00 21.05.2022, sobota, godz. 19.00 22.05.2022, niedziela, godz. 18.00

Madama Butterfly – opera Giacomo Pucciniego reżyseria – Marianne Berglöf kierownictwo muzyczne – Maciej Figas scenografia – Andrey von Schlippe kostiumy – Christine Haller W XIX w., podczas przemian cywilizacyjnych w Japonii, w Nagasaki, kosmopolitycznym porcie, zdarzały się historie jak opisana w powieści Johna Longa, a następnie przeniesiona na scenę przez Davida Belasco: oficer amerykańskiej marynarki zawiera podczas postoju w porcie małżeństwo z młodziutką gejszą. Gdy po 3 latach przybywa do Japonii ponownie, jedynie by odebrać zrodzonego z tego związku syna i zabrać go do Ameryki, porzucona, czyli prawnie rozwiedziona kobieta popełnia samobójstwo… Puccini obejrzał tę głośną jednoaktówkę w 1900 r. i zafrapowała go. Libretto opery Madama Butterfly autorstwa L. Illiki i G. Giacosy jest jednym z najlepszych, zachowujących ścisłość, zgodność natury historycznej i topografii. Opera Pucciniego zaliczana do dzieł werystycznych, wystawiana jest z niesłabnącym powodzeniem na scenach całego świata. Obecna wersja miała premierę w 2007 r. 4 czerwca zapraszamy na premierę baletu w inscenizacji i choreografii Roberta Bondary do muzyki Przemysława Zycha Alicja w Krainie Czarów. inf. Ewa Chałat

maj 2 0 2 2 |

| 21

Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy Aktualne zasady zwiedzania galerii i limity liczby osób umieszczone zostały na stronie www.galeriabwa.bydgoszcz.pl WSTĘP WOLNY W dniach 1 i 3 maja 2022 Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy – nieczynna do 29.05.2022, ul. Gdańska 20

Bajka

kuratorki: Karolina Pikosz, Agnieszka Gorzaniak Doświadczanie, powolne, uważne. Czuć napieranie ścian, wilgoć i zapachy, których nie ma na powierzchni. To wielozmysłowe drążenie. Wchodzenie w głąb. Jaskinia jest pierwotnym azylem, międzygatunkowym domem, w którym można poczuć się dobrze, czasem rezygnując z dwunożności na rzecz czterech łap. Rytm dobowy jest zapisany w nas, ale tutaj nie wspiera go wędrówka Słońca. Bycie w jaskini to stan pomiędzy bajkowym krajobrazem dzieciństwa a archetypiczna legendą. Można się tu ukryć, jednocześnie szukając pierwotnych sensów. Oswajając lęki przekazane przez przodków.

Wystawa prezentuje zestaw obiektów ceramicznych BUMPS 2.0, które powstały w wyniku eksperymentu z nową, autorską techniką odlewania porcelany, oraz obiekty GUTS będące ich kontynuacją. Arkadiusz Szwed w swojej pracy stara się szukać własnej drogi, przełamywać istniejące wzorce i schematy, wprowadzając element zabawy i zaskoczenia do całego procesu projektowego, w efekcie czego uzyskuje bardzo żywe, nieregularne struktury. Naczynie ceramiczne, które w założeniu ma być użytkowe, staje się nieoczywistym obiektem, uzupełnieniem wnętrza, intryguje swoim kształtem, pobudza wyobraźnię odbiorcy. Arkadiusz Szwed – artysta, projektant, technolog oraz pedagog. Jest absolwentem Wydziału Malarstwa na Uniwersytecie im. J. Kochanowskiego w Kielcach oraz Design Management w Collegium Da Vinci w Poznaniu. W School of Form Uniwersytetu SWPS w Warszawie prowadzi autorską pracownię ceramiki oraz jest wykładowcą na specjalności domestic design. Art Director kolektywu Glitch Lab. Jego prace pojawiają się na najważniejszych festiwalach designu w Polsce i za granicą. do 26.06.2022, ul. Gdańska 20

Great Patriotic. Celina Kanunnikava, Hanna Shumska, Vitalii Shupliak, Endre Tót kuratorka: Marta Smolińska koordynacja: Karolina Leśnik-Patelczyk Tymczasowa mapa tymczasowych miejsc, Great Patriotic, Nieśmiertelny wyczyn narodu, Lost Family, Terytorium konfliktu, Zagłuszacz, I’m glad if I can advertise on posters, Flag – No Signal, Guaranteed protection, Ogród wirtualnych kolonizatorów, Relacja z pola walki, Which is the right direction?, Niezależność, Ile to kosztuje, Masse und Macht, Higiena, Zaszczytne odznaczenia które zdobią nasze piersi… Ta osobliwa litania to nic innego jak lista tytułów prac Celiny Kanunnikavej (ur. 1988), Hanny Shumskiej (ur. 1993), Vitalija Shupliaka (ur. 1993) oraz Endre Tóta (ur. 1937). Zestawione razem tworzą narrację, opowiadającą o niepokoju, który każdego dnia towarzyszy nam we współczesnej rzeczywistości.

Wystawa Karuzela, fot. Karolina Pikosz

pracy w ramach cyklu Dziecko na warsztat. Będziemy wirować wśród kolorów, obiektów, obrazów i tkanin. W przestrzeni galerii rozgoszczą się wasze dzieła – a więc nie może zabraknąć i was! Zróbmy twórczy zamęt i ruszmy razem w korowodzie radości, śmiechu i tańca. REZYDENCJE ARTYSTYCZNE

Tania Bohuslavska. Potrzebuję czasu i miejsca, by płakać 13–22 maja 2022, ul. Gdańska 20 kuratorka: Danka Milewska współpraca: Michał Tabaczyński (MCK) Rezydencje artystyczne Wystawa odbywa się w ramach Programu Rezydencji Artystycznych Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy.

Wernisaż wystawy Bajka, Agnieszka Gorzaniak – kuratorka wystawy, fot. Tomasz Zieliński

Przestrzeń i lekkość stanowią o ekspozycji w przestrzeni galerii. Bajka jest próbą przeniesienia doświadczenia jaskini, jej gabarytów, jej zapachów. Ale to tylko ślad. Olfaktoryczna prowokacja, by ruszyć w samodzielną drogę odkrywania właściwego miejsca. Galeria jest dla wielu nierozpoznanym punktem na mapie miasta. Czasem obcym, niedostępnym. Podobnie jaskinia, ukryta na miejskich obrzeżach. Zapraszamy do odkrycia fizyczności jednego miejsca – jaskini, poprzez fizyczność drugiego – galerii. Dotkniemy ziemi i trawy. Tego, co mokre, i tego, co suche. Za narzędzie niech posłuży własne ciało. do 28.05.2022, ul. Gdańska 3

Arkadiusz Szwed. Proces eksperymentu

kuratorka: Karolina Rybka

22 |

| maj 2 0 2 2

Celina Kanunnikava, Great Patriotic, 2018, akryl na płótnie, 110×160 cm

Partner wystawy: SOLAR Company SA 26 maja – 26 czerwca 2022, ul. Gdańska 20

Karuzela

kuratorki: Agnieszka Gorzaniak, Karolina Pikosz Tak – to już! Ruszamy z kolejną edycją Karuzeli – podsumowującej rok naszej wspólnej

Tania Bohuslavska, War diary, 2022, archiwum artystki

Wojna jest końcem świata i światów, co dzieli je na „przed” i „po”, a dla wielu osób – w ogóle na jakiekolwiek „po”. Końcem światów – bo człowiek jest światem, a kiedy życie ludzkie nie jest najwyższą wartością – jest to koniec człowieczeństwa. Zanim wybuchła wojna na pełną skalę z Ukrainą, rozpoczęłam projekt artystycz-

kawy mebel z mdf, by stał się ozdobą wnętrza. Prowadzi warsztaty stacjonarne, kursy online, publikuje na blogu, fotografuje wnętrza. Prowadzi także zajęcia z renowacji dla studentów studiów podyplomowych na kierunku Home design w Wyższej Szkole Europejskiej. koordynacja: Danuta Pałys

ny dotyczący traumy, związany z wojną, z rosyjską interwencją wojskową trwającą od 2014 roku. Po rozpoczęciu działań wojennych na pełną skalę zostałam zmuszona do ucieczki. Kiedy przekraczałam granicę, czytałam właśnie o zabitych dzieciach, rannych kobietach i dzieciach, i zdałam sobie sprawę, że potrzebuję przestrzeni, w której mogłabym pobyć sama, gdzie mogłabym się wypłakać. Wiedziałam też, że muszę jak najszybciej rozpocząć nową serię prac, i to był punkt wyjścia, intencja, która dalej się rozwija. Tania Bohuslavska urodziła się w 1990 r. w Kijowie. Artystka, poetka. Ukończyła psychologię na Narodowym Uniwersytecie Pedagogicznym Dragomanova. Zajmuje się fotografią, wideo, performance’em, malarstwem i technikami mieszanymi. Jej projekty skupiają się na kwestiach feministycznych, zdrowia psychicznego i ekologicznych. Jej prace znajdują się w kolekcji stałej MOMus – Muzeum Sztuki Współczesnej. DZIECKO NA WARSZTAT Spotkania odbywają się w każdą środę miesiąca, godzina do ustalenia z grupą, wstęp wolny, obowiązują zapisy: tel. 52 339 30 62

Bajka

fot. Agnieszka Gorzaniak

prowadzenie: Agnieszka Gorzaniak i Karolina Pikosz – kuratorki Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy

inf. Danuta Pałys

Galeria Wieży Ciśnień – Muzeum Wodociągów fot. Adam Juszkiewicz

Zapraszamy przed najsłynniejszy portret kobiecy na świecie – wizerunek Lisy Gherardini z Florencji, znany powszechnie jako Mona Lisa! To spotkanie w ramach zwariowanego „Latającego Cyrku Estetów”, prezentującego kanoniczne dzieła sztuki w zupełnie innym świetle. O dziele Leonarda opowiedział niejaki Vincenzo Perugia, którego nazwisko wpisało się w historię obrazu za sprawą... jego kradzieży! Kto wie, czy gdyby nie tenże kryminalny epizod, Mona Lisa zajmowałaby w naszej kulturze tak wybitne miejsce? Seniorów wprowadzimy w tajniki pracy kryminalistycznej i zmotywujemy do znalezienia dowodów kradzieży. Spotkanie będzie też okazją do wykonania pastiszu słynnego dzieła. Efekt prac obramujemy i sfotografujemy.

6.05.2022, godz. 18.00, Galeria Wieży Ciśnień, ul. Filarecka 2 – wernisaż. Wystawa czynna do 29 maja w godzinach otwarcia muzeum

Adam Wyżlic – wystawa malarstwa Kraj z obrazu

Na wystawie zostanie zaprezentowany przegląd obrazów o tematyce polskich pól i łąk. Artysta na płótno przelewa wspomnienia z młodzieńczych, beztroskich lat, kiedy to sielska rzeczywistość warmińskiej wsi i tamtejszych gospodarstw rolnych była mu szczególnie bliska. Zaprezentowane prace to w głównej mierze

Bydgoska Akademia Sztuki 11.05.2022, godz. 18.00, ul. Gdańska 20, wstęp wolny

Małgorzata Budzich (Warszawa): Jak odnawiać meble w domu i rozwijać nowe hobby? Bajka jest wszystkim tym, czego doświadczamy. Gdy pozwalamy sobie czuć, dzieje się magia. Piszemy swoje historie i mamy moc decydowania, jak będziemy się kontaktować z codziennością. Widzieliście ostatnią tęczę? A może poczuliście, jak pachnie porywisty wiatr? Na pewno znacie też drogi do odległych krain. Może tych za łóżkiem albo tych spod zamkniętych powiek? Podzielmy się tym i stwórzmy razem Bajkę, którą opowiemy, narysujemy i przeżyjemy. Sztuka w samo południe! 9.05.2022, godz. 12.00, ul. Gdańska 20

Warsztaty dla seniorów: Jak Mona Lisa wpadła pod łóżko? prowadzenie: Adam Gajewski i Adam Juszkiewicz Cykl spotkań poświęconych sztuce i szeroko rozumianej kulturze, adresowanych do osób w wieku 60+. W ramach spotkań proponujemy dyskusje o sztuce współczesnej oraz działania twórcze, które rozwijają procesy poznawcze, doskonaląc sprawność manualną poprzez poznawanie różnych technik i form plastycznych.

Samodzielna renowacja starych mebli to nie tylko moda, ale i styl życia: bardziej eko i zgodnie z zasadą 3R (reduce, reuse, recycle). Zamiast wyrzucać niepotrzebne przedmioty, można zmienić ich wygląd, a nawet przeznaczenie, wyczyścić, naprawić, podkreślić urodę starego drewna, dorobić brakujące elementy, wprowadzić kolor czy tkaninę. O sposobach i pomysłach na stare meble będzie opowiadać Małgorzata Budzich, autorka książki Meble od nowa, która niemal cały dom urządziła meblami z odzysku i zachęca do tego innych. Podczas spotkania pokaże liczne przykłady udanych metamorfoz i zdradzi patenty na samodzielną renowację w domu. Podpowie, jak oczyszczać drewno w domowych warunkach, jak maskować ubytki i jak barwić, malować oraz zabezpieczać powierzchnie, aby mebel długo cieszył oko. Małgorzata Budzich – autorka bloga Odnawialnia.pl i poradnika dla hobbystów Meble od nowa. Z wykształcenia prawnik, z zawodu wydawca książek, z pasji renowator. Od lat wspiera pasjonatów starych mebli w rozwijaniu hobby. Uczy, jak przeprowadzić klasyczną renowację mebli drewnianych, ale też wystylizować niecie-

Adam Wyżlic, obraz

niosące wytchnienie i przywołujące zapach lata pejzaże. To opowieść o pięknej przyrodzie naszego kraju. Obrazy Wyżlica są pełne feerii barw, radosne, mające odcienie żółcieni zbóż i rzepaku, czerwieni polnych maków, zieleni traw. Adam Wyżlic – absolwent Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego na kierunku edukacja artystyczna w zakresie sztuk plastycznych. Malarz, grafik, fotograf, rysownik, rzeźbiarz. Twórczość artystyczną traktuje jako pasję. Na swoim koncie ma kilkanaście wystaw indywidualnych oraz 50 zbiorowych, podczas których prezentował rysunek, malarstwo, grafikę, plakat i fotografię. Jest członkiem grup artystycznych oraz organizatorem plenerów malarskich i fotograficznych. Za swój wielki skarb uważa publiczność, której sugestie są dla niego niezwykle cenne, bowiem pozwalają na dynamiczny rozwój. inf. Adrianna Adamska

maj 2 0 2 2 |

| 23

13.05.2022, piątek, godz. 18.00, ul. Gdańska 4 (sala audiowizualna), wstęp do muzeum – 1 zł

Z cyklu: „Wykłady do wystawy” – wykład dra Krzysztofa Przegiętki „Słoneczniki – zegary pogodnego czasu”

18.05.2022, środa, godz. 18.00, ul. Gdańska 4 (sala audiowizualna), wstęp do muzeum – 1 zł

Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego Organizator zastrzega możliwość zmiany terminów wydarzeń ze względu na sytuację epidemiczną. Aktualne informacje udostępniane są na stronie: www.muzeum.bydgoszcz.pl.

Działania edukacyjne: Dział Edukacji zaprasza do skorzystania z oferty edukacyjno-artystycznej dla szkół i przedszkoli. Zapraszamy zainteresowanych nauczycieli i opiekunów do kontaktu pod nr. 885 905 284 oraz e-mailem: edukacja@muzeum. bydgoszcz.pl. Szczegóły będą pojawiać się na naszej stronie internetowej oraz w mediach społecznościowych.

Warsztaty integracyjno-artystyczne dla dzieci i młodzieży z Ukrainy Kolekcjoner wrażeń to pakiety promocyjno-edukacyjne dla dzieci i młodzieży w wieku 4–14 lat. Pakiety zawierają kolorowanki, zgadywanki, karty edukacyjne (w jęz. polskim oraz częściowo ukraińskim), przybliżające naszym odbiorcom zagadnienia związane ze sztuką, rzemiosłem oraz muzealną kolekcją. Każdy z pakietów zawiera materiały plastyczne i stanowi zestaw do samodzielnej nauki o sztuce poprzez zabawę. Bezpłatne pakiety dla obywateli Ukrainy wydajemy do 31 sierpnia w kasie muzeum, ul. Gdańska 4.

WYKŁADY/SPOTKANIA 4.05.2022, środa, godz. 18.00, ul. Gdańska 4 (sala audiowizualna), wstęp do muzeum – 5 zł

Promocja publikacji „Przepis na Bydgoszcz. Kulinarne tradycje miasta i regionu”

Kolejne spotkanie z autorami tekstów i receptur zawartych w publikacji „Przepis na Bydgoszcz…”. Zaprezentujemy najstarsze przepisy kulinarne związane z Bydgoszczą. W dniu wydarzenia książkę można kupić w cenie promocyjnej. 6.05.2022, piątek, godz. 18.00, ul. Gdańska 4 (sala audiowizualna), wstęp do muzeum – 1 zł

Z cyklu: „Daleki Wschód bliżej nas” – wykład Wojciecha J. Nowaka: „Kimono, rzecz do noszenia”

Wojciech J. Nowak – japonista, tłumacz, bibliofil, pasjonat kulinariów. Asystent na japonistyce na toruńskim UMK. Stypendysta japońskiego ministerstwa edukacji (MEXT) i Fundacji Japońskiej. Prowadzi badania nad japońską literaturą przednowożytną.

24 |

| maj 2 0 2 2

Z cyklu: „Typografia w Muzeum” – wykład Andrzeja Bareckiego „Projektowanie graficzne i typograficzne – książki, foldery, afisze, zaproszenia i szyldy”

Andrzej Barecki (ur. 1952) – absolwent wydziału grafiki ASP w Warszawie. Kierownik artystyczny tygodnika satyrycznego „Szpilki” w latach 1983–1988. Współtwórca i współwłaściciel Wydawnictwa TENTEN w latach 1991–1996, autor wszystkich opracowań graficznych książek TENTEN-u. Kierownik artystyczny i autor opracowań graficznych Wydawnictwa Iskry. Autor kilkuset opracowań graficznych książek, m.in. dla wydawnictw: PIW, WSiP, Twój Styl, Prószyński i S-ka, Bosz, Agora. Wielokrotnie nagradzany i wyróżniany w Konkursie PTWK Najpiękniejsze Książki Roku. 25.05.2022, środa, godz. 18.00, ul. Gdańska 4 (sala audiowizualna), wstęp do muzeum – 1 zł

Z cyklu: „Daleki Wschód bliżej nas” – wykład Wojciecha Nowaka „Karakuri — japońscy przodkowie robotów”

Od niepamiętnych czasów ludzkość interesuje się urządzeniami naśladującymi żywe organizmy. Od mitycznych żywych lalek, jak lalka pięknej Wasylisy czy Pinokio, poprzez golema z Pragi, robota Karola Čapka czy Marię z „Metropolis” Langa. Skąd jednak zachodni artyści, nieograniczeni przez technikę, czerpali inspiracje do swoich prac? 27.05.2022, piątek, godz. 14.00, ul. Gdańska 4 (sala audiowizualna), wstęp do muzeum – 1 zł

Z cyklu: „Poznajmy naszych sąsiadów” – Szwecja

Dyskusja panelowa z udziałem prof. Pawła Jaworskiego z Uniwersytetu Wrocławskiego i prof. Marka Zielińskiego z UKW na temat stosunków polsko-szwedzkich na przestrzeni wieków. Pretekstem do niej jest książka Hermana Lindqvista „Przez Bałtyk. 1000 lat polsko-szwedzkich wojen i miłości”. 28.05.2022, sobota, godz. 12.00, gmach główny MOB, Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7–11. Udział w spacerze – 8 zł

Historyczny Spacer Tematyczny: „Śladami bydgoskiego dziedzictwa kulinarnego” Trasa: Spichrze nad Brdą – Rybi Rynek – Stary Rynek – Wyspa Młyńska – ul. Gdańska. Czas: 1,5 h O tym, co i jak dawniej jadano oraz jakie lokale gastronomiczne cieszyły się uznaniem w różnych okresach historycznych, opowie Anna Kornelia Jędrzejewska, kustosz i kierownik Pracowni Etnografii Muzeum Okręgowego w Bydgoszczy.

WYDARZENIA/WARSZTATY 1.05.2022, niedziela, godz. 12.00–16.00, Exploseum, ul. Alfreda Nobla

Majówka w Exploseum!

W programie: – 12.00; 14.00 (wejścia dla grup) Explo – bieg rodzinny Zapraszamy na rodzinną grę terenową ze specjalnymi plecakami poszukiwacza przygód. Posługując się mapą, odnajdziecie kryjówkę nietoperza, zbudujecie machinę latającą, odkryjecie zakamarki Exploseum, w których czekają na was gry i łamigłówki, a także poznacie przyrodę terenów okalającą to miejsce. Zapraszamy rodziny/zespoły 3–6-osobowe z dziećmi i młodzieżą w wieku 6–16 lat. Gra zaplanowana jest w dwóch turach trwających po 2 h. Na trasie rywalizuje 30 grup. Trasa składa się z 13 punktów, na których czekają zadania sprawnościowe, manualne i testy na spostrzegawczość. Po ukończeniu trasy każdy zespół otrzyma box niespodziankę. Nie obowiązują zapisy. Wstęp do muzeum – 5 zł (dzieci oraz rodziny z Ukrainy – wstęp – 1 zł). – 12.00–16.00 (wejścia co 30 min) III Strefa – zwiedzanie Wyjątkowe zwiedzanie nieudostępnianej na co dzień strefy magazynowej Expoloseum. III Strefę zwiedzicie z przewodnikiem. Tworzy ją 9 budynków dawnej DAG Fabrik Bromberg, w których produkowano nitroglicerynę. Będziemy przemieszczać się między nimi, opowiadając o ich roli i przeznaczeniu. Pamiętajcie o odpowiednim ubiorze – zalecamy obuwie turystyczne. Czas zwiedzania: 1 h. Bilety do nabycia w recepcji w dniu imprezy. Liczba uczestników w grupach jest ograniczona. Obowiązują zapisy: tel. 52 58 59 741 lub exploseum@muzeum.bydgoszcz.pl. Wstęp do muzeum – 5 zł; dzieci – 1 zł).

Muzealna majówka z kulturą i sztuką W programie: 5.05.2022, czwartek, godz. 10.00, Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8 – dla grup zorganizowanych

Wiosenne inspiracje w świecie mody

Podczas spotkania rozwiążemy szereg zagadek, które pomogą nam poznać świat wielkiej mody. W części warsztatowej stworzymy własne kolaże na tekstylnych torbach. 18.05.2022, środa, godz. 12.00, Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2 – dla grup zorganizowanych

Zielona Bydgoszcz

Dowiemy się, jaka roślinność otaczała przedlokacyjną Bydgoszcz i co uprawiano w pierwszych ogrodach. W części warsztatowej poszukamy inspiracji w twórczości Leona Wyczółkowskiego i przekonamy się, jakie dzieła sztuki możemy wyczarować z kwiatów. 20.05.2022, piątek, godz. 16.30, Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7–11 – zajęcia dla osób dorosłych z zespołem Downa

Czasomierze – wizyta „Dziecięcego Graffiti” na wystawie „12 minut”

Kurator wystawy „12 minut” opowie o sposobach mierzenia czasu. Poznamy przykłady kunsztu zegarmistrzów i przekonamy się, jak działają skomplikowane mechanizmy zegarów.

W części warsztatowej spróbujemy zbudować wnętrze zegara. 21.05.2022, godz. 12.00, sobota, Dom Leona Wyczółkowskiego, ul. Mennica 7

– Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7–11 Od Starego Rynku do placu Wolności. Spacer ulicami międzywojennej Bydgoszczy – Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2 Na pograniczu Wielkopolski i Pomorza. Bydgoszcz i region u zarania dziejów; W grodzie Bydgosta. Tajemnice życia wczesnośredniowiecznych mieszkańców Bydgoszczy i okolic – Dom Leona Wyczółkowskiego, ul. Mennica 7 Twórczość Leona Wyczółkowskiego (1852–1936) – Exploseum, ul. Alfreda Nobla EXPLOSEUM – Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4 Skarb Bydgoski

Dzień Mamy w Muzeum – spotkanie integracyjne dla gości indywidualnych

Poszukamy przykładów w twórczości mistrza, które posłużą nam za pomoc w stworzeniu własnych dzieł dla mam. Na wszystkie zajęcia obowiązują zapisy oraz wstęp do muzeum – 1 zł. Kontakt: 885 905 284 lub edukacja@muzeum. bydgoszcz.pl. 1.06.2022, środa, godz. 12.00–17.00, gmach główny MOB, ul. Gdańska 4

Gzuby małe i duże, czyli Dzień Dziecka w Muzeum

Zapraszamy dzieci wraz z opiekunami do zabaw, gier i niesamowitych działań związanych ze sztuką, rzemiosłem i kulturą naszego regionu. Czekają atrakcyjne, samoobsługowe stanowiska warsztatowe wyposażone w materiały plastyczne, gry, karty działań, karty kolekcjonera wrażeń. Wstęp do muzeum – 10 zł (dzieci oraz rodziny z Ukrainy – 1 zł). Zapisy nie obowiązują rodzin oraz osób indywidualnych. Grupy zorganizowane proszone są o kontakt: tel. 885 905 284 lub edukacja@muzeum.bydgoszcz.pl.

inf. Janusz Milanowski

Leon Piesowocki, Copernicana Roundbout, 1971, serigrafia

Leon Piesowocki. Artysta Generała Władysława Andersa. Wystawa czynna od 14 maja do 28 sierpnia 2022 – Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7–11 12 minut. Wystawa czynna do 2 października 2022

WERNISAŻE 14.05.2022, sobota, godz. 18.00, Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8. Wystawa czynna do 28 sierpnia 2022

„Leon Piesowocki. Artysta Generała Władysława Andersa”

Leon Piesowocki, Three Friends, linodruk-linografia-kolorowa, 1969

Wernisaż podczas Europejskiej Nocy Muzeów. Będzie to wydarzenie szczególne dla polskiej kultury. Jako pierwsze muzeum w kraju zaprezentujemy retrospektywę twórczości malarskiej, rysunkowej i graficznej 96-letniego twórcy. Leon Piesowocki jest ostatnim żyjącym artystą z armii generała Władysława Andersa. 14.05.2022, sobota, godz. 19.00, Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4

Skarb Bydgoski

Wernisaż podczas Europejskiej Nocy Muzeów. Zapraszamy na otwarcie wystawy w nowej aranżacji.

WYSTAWY CZASOWE: – Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8 Od princeski do New Look. Ubiory damskie z kolekcji Adama Leja. Wystawa czynna do 8 maja 2022

OBIEKT MIESIĄCA: Złota moneta zwinięta w rulon Skarb złotych monet i ozdób, odkryty 2 stycznia 2018 w trakcie badań archeologicznych bydgoskiej fary prowadzonych przez Roberta Grochowskiego to nie tylko zbiór pięknych i drogich przedmiotów, ale przede wszystkim niezwykłe źródło do badania kultury ludzi żyjących w XVIi XVII-wiecznej Europie. Skarb znajduje się w zbiorach MOB. Należy do niego złota moneta zwinięta w rulon. Widoczny kawałek awersu wskazuje, że mamy do czynienia z monetą cesarza Ferdynanda III (1636–1657), wybitą gdzieś w Niemczech. Jakkolwiek dziwnie to zabrzmi, moneta pozwoliła zajrzeć do swojego wnętrza. Widać tam napisy: CASPA…, MELCH…, …LTHA. Są to zapisane po łacinie imiona Trzech Króli. Wiemy, więc, że moneta pochodzi z Kolonii i nawet jeśli niewidoczna jest umieszczona na niej data, możemy z dokładnością do 21 lat ustalić, kiedy została wybita. W Skarbie Bydgoskim są jeszcze dwie podobne, chociaż niezwinięte, monety – z 1636 i 1650 r. Jak widzimy, ktoś poświęcił pieniądz, aby uzyskać złoty przedmiot. Mógł go traktować jako ozdobę, ale są też inne możliwości. Krzysztof Jarzęcki

Zegar kominkowy, domowy pochodzący z Wiednia, Austrii, datowany na II ćwierć XIX wieku

– Dom Leona Wyczółkowskiego, ul. Mennica 7 Portret wewnętrzny. Graficy – Mistrzowi na urodziny. Wystawa czynna do 4 września 2022

WYSTAWY STAŁE: – Gmach główny MOB, ul. Gdańska 4 OBRAZY NIE-/RZECZYWISTOŚCI. Inspiracje i aspiracje Jan Stanisławski i uczniowie z kolekcji Wandy i Leonarda Pietraszaków

Moneta cesarza Ferdynanda III (1636–1657) zwinięta w rulon służyła za talizman

maj 2 0 2 2 |

| 25

– Godz. 21.00 Oprowadzanie kuratorskie po wystawie „Od Starego Rynku do placu Wolności. Spacer ulicami międzywojennej Bydgoszczy”

Zbiory Archeologiczne ul. Mennica 2, Wyspa Młyńska – Godz. 18.00 i 22.30 Oprowadzania kuratorskie „Zwiedzanie w pięciu krokach” – prahistoria opowiedziana pięcioma zabytkami. Poznaj przeszłość zaklętą w przedmiotach na wystawach „Na pograniczu Wielkopolski i Pomorza. Bydgoszcz i region u zarania dziejów” oraz „W grodzie Bydgosta. Tajemnice życia wczesnośredniowiecznych mieszkańców Bydgoszczy i okolic” – Od godz. 18.00 do 00.00 Gry i zabawy w dawnym mieście – stanowiska z grami planszowymi i zręcznościowymi

W tym roku w organizację wydarzenia włączyło się blisko 27 obiektów związanych z kulturą. Szczegółów programu szukaj na: www.nocmuzeow.com.pl oraz na profilach społecznościowych instytucji.

NOC KONKURSÓW. Zbieraj pieczątki i wygrywaj nagrody! Weź udział w KONKURSIE, odwiedź obiekty biorące udział w Europejskiej Nocy Muzeów i zbierz minimum 10 stempli, które otrzymasz w kasach, i wygrywaj nagrody. Muzea: Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy 14 maja, godz. 18.00–00.00; Exploseum, godz. 16.00–22.00; wstęp: 1 zł, bilet zbiorczy na wszystkie atrakcje: 5 zł

Gdańska 4 日本ナイト＠MOB = Nihon Night@MOB – Godz. 18.00; 19.30; 21.00; 22.00 Skarby Gdańskiej 4 – zobacz niezwykłe malowidła i odkryj, co skrywa refektarz na Gdańskiej 4 (limit: 20 os.; zbiórka i zapisy w kasie muzeum w trakcie wydarzenia) – Godz. 16.00 Nowe Szaty Cesarza – warsztaty projektowania ubrań inspirowanych japońską kulturą (sala audiowizualna; limit: 14 os.; powyżej 16 lat; zapisy: nauka@muzeum.bydgoszcz.pl) – Godz. 18.00 Manga – od sztuki wysokiej do masowej – wykład połączony z pokazem (sala audiowizualna) – Godz. 20.00 i 21.30 ULTRA/ANIMACJE – uchwyć świetlistość eksponatów muzealnych za pomocą fotografii cyfrowej i stwórz FLUO/ OBRAZY NIE-/rzeczywistości – warsztaty animacji poklatkowej (sala kolumnowa; liczba miejsc ograniczona, zapisy: edukacja@ muzeum.bydgoszcz.pl lub 885 905 284, osoby z rezerwacjami mają pierwszeństwo uczestnictwa; czas trwania: 1,5 h) – Godz. 20.00 Oprowadzanie kuratorskie po wystawie „OBRAZY NIE– / RZECZYWISTOŚCI: inspiracje i aspiracje”

26 |

| maj 2 0 2 2

– Godz. 20.00 Śladami żydowskich mieszkańców Bydgoszczy – nocny Historyczny Spacer Tematyczny (miejsce zbiórki – lobby, czas trwania: 2 h) – Godz. 18.00 i 20.00 Historie (nie)namalowane – wejdź z nami w tajemniczy, malarski świat obrazu. Zainspiruj się sztuką Japonii i ożyw z nami obrazy Wyczóła – interdyscyplinarne warsztaty łączące malarstwo z teatrem, a teatr z filmem (sala audiowizualna; liczba miejsc ograniczona, zapisy: edukacja@ muzeum.bydgoszcz.pl lub 885 905 284, osoby z rezerwacjami mają pierwszeństwo uczestnictwa; czas trwania: 2 h; przeznaczone dla osób dorosłych) – Od godz. 18.00 do 00.00 Sztuka japońska – jednodniowy pokaz zabytków specjalnie na Noc Muzeów (sala audiowizualna)

Biblioteka i Czytelnia MOB ul. Gdańska 4 – Od godz. 18.00 do 22.00 „Noc w Bibliotece” – planszówki dla dzieci i dorosłych, teatrzyk cieni, strefa dla najmłodszych – O każdej pełnej godzinie od 18.00 do 21.00 „Dawno, dawno temu…” – czytamy bajki dla dzieci, wejdź i posłuchaj!

Spichrze nad Brdą ul. Grodzka 7–11 – Od godz. 18.00 do 24.00 „Gra na czas” – zabawy na wystawie „12 minut” – Godz. 18.00 i 22.00 Oprowadzania kuratorskie po wystawie „12 minut”

Europejskie Centrum Pieniądza ul. Mennica 4, Wyspa Młyńska – Od godz. 18.00 do 21.00 Pokazy technik złotniczych – współczesny artysta-złotnik – Agnieszka Działo-Jabłońska w obecności widzów stworzy przedmioty podobne do tych znalezionych w bydgoskiej katedrze, opowiadając o różnych aspektach swojej pracy (pokazy przed wejściem od strony Międzywodzia) – Godz. 18.00 „Poszukiwacze skarbu” – słyszeliście legendę o skarbie ukrytym na Wyspie Młyńskiej? Zapraszamy na zręcznościowy bieg rodzinny (dzieci w wieku 6–12 lat; liczba miejsc ograniczona, obowiązują zapisy: edukacja@muzeum.bydgoszcz.pl lub 885 905 284, czas trwania: 2 h) – Godz. 19.00 Wernisaż wystawy „Skarb Bydgoski” – zobacz wystawę w nowej aranżacji – Godz. 21.00 i 22.00 Oprowadzania kuratorskie po wystawie „Skarb Bydgoski”

Galeria Sztuki Nowoczesnej ul. Mennica 8, Wyspa Młyńska – Godz. 18.00 Wernisaż wystawy „Leon Piesowocki. Artysta Generała Władysława Andersa”

Dom Leona Wyczółkowskiego ul. Mennica 7, Wyspa Młyńska – Godz. 20.00 Oprowadzanie kuratorskie po wystawach „Twórczość Leona Wyczółkowskiego” oraz „Graficy – Mistrzowi na urodziny”

Exploseum – Od godz. 16.00 do 22.00, ostatnie wejście na trasę o godz. 20.00 – O każdej pełnej godzinie od godz. 16.00 do 20.00 Exploseum alternatywnie – terenowa trasa industrialna, czyli spacer leśnymi terenami wokół Exploseum (dla uczestników powyżej 10. roku życia; dzieci i młodzież 10–18 lat – zwiedzanie z opiekunem; obowiązuje odpowiednie obuwie do terenu leśnego; czas trwania: 1 h)

Muzeum Kanału Bydgoskiego ul. Staroszkolna 10 Od godz. 18.00 do 00.00 – Zwiedzanie z przewodnikiem wystaw:

– – – –

„Kanał Bydgoski – historia i rola”, „Żegluga na Bydgoskim Obszarze Wodnym”, „Tryptaki – ptaki okolic Kanału Bydgoskiego”, „Brda Staropolska” „Na wybiegu mody” – pokaz strojów kobiecych przełomu XIX i XX wieku z komentarzem autorskim Wernisaż wystawy „Towarzyskie zwyczaje bydgoszczan na początku XX wieku” Wykład „Towarzyskie zwyczaje bydgoszczan w dwudziestoleciu międzywojennym” „Kiedy w Bydgoszczy budowano kanał” – pokaz musztry i opowieść o stroju i uzbrojeniu Pruskiego Regimentu

Muzeum Wojsk Lądowych ul. Czerkaska 2 – Od godz. 18.00 do 00.00 Bezpłatne zwiedzanie wystaw, konkurs historyczny oraz strzelnica (broń pneumatyczna).

Oddział MWL, Osówiec – Od godz. 13.00 do 21.00 Możliwość zobaczenia kilkunastu na co dzień nieprezentowanych pojazdów wojskowych (m.in. czołg lekki M3A1 Stuart oraz wyrzutnia rakiet taktycznych 9P129 Toczka)

Muzeum Fotografii ul. Karpacka 52 – Od godz. 18.00 do 00.00 Zwiedzanie wystawy „Źródła” – współczesne prace realizowane w technikach wykorzystywanych w fotografii głównie w XIX wieku. To unikatowy zbiór prac wyłonionych w drodze konkursu – Godz. 20.30 Warsztaty „Historia Fotografii w praktyce” – podróż w czasie do XIX-wiecznego atelier, w którym fotograf wykona gościom portret wielkoformatową kamerą. Uczestnicy zapoznają się z procesem wywołania w najbardziej magicznym w historii fotografii miejscu – ciemni. Każdy odwiedzający opuści je z oryginalnym portretem (czas trwania: ok. 90 min; zapisy: muzeumfoto@byd.pl, w temacie wpisz: Noc Muzeów warsztaty oraz liczbę uczestników)

Muzeum Wodociągów Hala Pomp, ul. Gdańska 242 – Od godz. 17.00 do 00.00 (ostatni zwiedzający wpuszczani o 23.00), zwiedzanie Muzeum Wodociągów, wystawy stałej w Hali Pomp – Od godz. 17.00 do 21.00 Pokazy sprzętu wodociągowo-kanalizacyjnego, zarówno tego historycznego, jak i współczesnego Wieża Ciśnień, ul. Filarecka 1 – Od godz. 17.00 do 20.00 Strefa chillout w sąsiedztwie Wieży Ciśnień – opcjonalnie w Galerii Wieży Ciśnień – Od godz. 17.00 do 00.00 (ostatni zwiedzający wpuszczani o 23.00) Zwiedzanie wystawy stałej w Wieży Ciśnień

Muzeum Mydła i Historii Brudu ul. Długa 13–17 – Od godz. 19.00 Zapraszamy do zanurzenia się w opowieści Muzeum Mydła i Historii Brudu,

gdzie będzie można poznać historię wodą pisaną. Zwiedzanie poprzedzą warsztaty z wyrobu soli do kąpieli. Po nich przewodnik zabierze zwiedzających w podróż, której motywem przewodnim będzie woda. Bilet: 10 zł/ os. Obowiązuje wcześniejsza rezerwacja: tel. 525 157 015

Muzeum Dyplomacji i Uchodźstwa Polskiego UKW ul. Berwińskiego 4 – Od godz. 18.00 do 00.00 Panorama czasu dokonanego – cykl portretów pędzla Mariusza Kałdowskiego. Artysta utrwalił na płótnie przedstawicieli polskiej emigracji; Kabina ciszy z Konsulatu Polskiego w Kolonii – to tu toczyły się niegdyś poufne rozmowy! Upominki w świecie dyplomacji – w nowej odsłonie. Pamiątki wręczone polskim dyplomatom podczas zagranicznych wizyt. Specjalnie wyselekcjonowane eksponaty. Zaskakujące, zachwycające, tajemnicze: od drelichowego munduru po subtelną porcelanową koronkę.

Muzeum Oświaty ul. Skłodowskiej-Curie 4 – Od godz. 18.00 do 00.00 Wernisaż wystawy „Papież Polak patronem Kujawsko-Pomorskiego” oraz prelekcja Pawła Konkola „Nie byłoby tego Papieża Polaka”. Wirtualna prezentacja pt. „Szlaki papieskie – filmowo-poetycka wędrówka po miejscach odwiedzanych przez Jana Pawła II”. „Szkolnictwo w okresie PRL” – wystawa wspomnień. „Drogi zdobywania zawodu nauczyciela” – wystawa przeznaczona dla osób związanych z oświatą. „Losy bydgoskich nauczycieli w latach 1939–1945” – wystawa dotycząca życia bydgoszczan. „Marian Rejewski – genialny bydgoszczanin, matematyk i kryptolog” – wykorzystaj w praktyce symulator Enigmy. O każdej pełnej godzinie od 19.00 do 23.00 - „Szkoła naszych dziadków i pradziadków” – zapraszamy rodziców z dziećmi do szkoły z okresu dwudziestolecia międzywojennego.

Muzeum Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego ul. Szymanowskiego 3 Kiedy powstała Poczta Polska? Jak rozwijał się transport pocztowy? Co kryją znaki na starej korespondencji? Kiedy pojawił się pierwszy znaczek? Jak zbierać znaczki? Na te i inne pytania odpowiedzą specjaliści z Polskiego Związku Filatelistów. – O godz. 18.00 „Historia poczty polskiej” – wykład Przemysława Drzewieckiego (prezesa OB PZF) z prezentacją walorów dotyczących postaci Leona Wyczółkowskiego – O godz. 19.30 „Filatelistyka w praktyce” – prezentacja i warsztaty Waldemara Kawińskiego (wiceprezesa OB PZF). Podczas warsztatów zobaczyć będzie można m.in.

pierwszy znaczek pocztowy świata i pierwszy znaczek Polski. Zaprezentowane zostaną techniki i sprzęt do badania znaków pocztowych, a uczestnicy warsztatów otrzymają drobne upominki.

Muzeum Komórek ul. Pomorska 15, vis-à-vis straży pożarnej – Od godz. 18.00 Noc Muzeów to jedyna w roku okazja zwiedzenia muzeum, gdzie w zaciemnionych pomieszczeniach blasku dodawać będą jedynie oświetlenia gablotek oraz neony z logo operatorów. Nie prowadzimy tradycyjnego oprowadzania, natomiast jako przewodnicy pozostajemy do dyspozycji naszych gości. Bilet normalny: 10 zł, bilet ulgowy: 7,5 zł.

Instytucje kultury: Park Kultury – Młyny Rothera Młyny Rothera – Spichrz Mączny, parter (wejście od strony tarasu) – O każdej pełnej godzinie od 18.00 do 23.00 „Laboratorium na jedną noc” – pokazy eksperymentów naukowych Profesora Pytalskiego dla dzieci i dorosłych. Pokaz trwa ok. 20 min, zapisy nie obowiązują. Będzie zimno, wybuchowo i widowiskowo. Dowiemy się, czym jest: temperatura, ciśnienie i zamrażanie. Odwiedzimy świat niskich temperatur – poznamy azot i tlen w stanie ciekłym. Zobaczymy, co się stanie, gdy ciśnienie wzrośnie lub go zabraknie. Pokazy poprowadzi Profesor z pomocą publiczności. „Laboratorium na jedną noc” to zapowiedź miejsc, do których zaprosimy w 2023 r. W Młynach powstaną m.in.: pracownia popularnonaukowa, laboratorium nasion i Fab Lab, czyli warsztat majsterkowania.

Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury pl. Kościeleckich 6 – Od godz. 18.00 do zmierzchu na podwórku rysowanie kredą i piaskiem dla wszystkich chętnych. Wydarzenie jest zapowiedzią nadchodzącej wystawy pt. URBAN ART, której wernisaż odbędzie się w KPCK 19 maja. – O każdej pełnej godzinie od 18.00 do 23.00 „Lekcje z tradycją”, czyli bezpłatne oprowadzanie po Galerii Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej z przewodnikiem w stroju ludowym. Możliwość zakupu rękodzieła. – Godz. 21.00 Salon Hoffman. Koncert z cyklu „Czy ten koncert to nie u Was?”. Agata Świrska z wdziękiem opowie o nie zawsze łatwych uczuciach, marzeniach, szukając w muzyce zrozumienia i źródła czystej radości. Jej autorskim tekstom towarzyszą subtelne popowe i indiepopowe brzmienia.

Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku ul. Bydgoska 9 – Od godziny 20.00 do 22.00 „Noc Muzeów z dreszczykiem”. Specjalne nocne zwiedzanie ostromeckich pałaców. Podczas oprowadzania pokazane zostaną

maj 2 0 2 2 |

| 27

przeróżne zakamarki, w tym niedostępne na co dzień dla zwiedzających. W Starej Kuchni będzie można dowiedzieć się o obyczajach kulinarnych dawnych właścicieli ostromeckiego majątku. Tegoroczna Noc Muzeów wpisuje się także w 800. rocznicę pierwszych wzmianek o Ostromecku. Opowiedziana zostanie historia tego fascynującego miejsca. Nie zabraknie także muzyki granej na żywo.

Muzeum Legend Szyperskich Barka „Lemara” ul. Spichlerna 1 – Godz. 20.00 „Wspólny Port” – koncert polsko-ukraiński na pokładzie „Lemary”. Publiczna prezentacja artystycznego potencjału Ukraińców mieszkających w Bydgoszczy. – Godz. 22.00 „U311 Czerkasy” – specjalny pokaz filmu przypominającego losy trałowca „Czerkasy” i jego załogi, która w 2014 r. stawiła opór Rosjanom najeżdżającym Krym. Salą kinową stanie się ładownia barki. Liczba miejsc ograniczona. Film ukraiński z polskimi napisami.

Galeria Wspólna ul. Batorego 1/3 – Od godz. 20.00 do 22.00 możliwość zwiedzania wystawy Mariana Stępaka „Z CZASEM”. – Godz. 22.00 PERFORMANCE Mariana Stępaka, następnie PERFORMANCE Wojciecha Kowalczyka

Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy ul. Gdańska 20 – Zwiedzanie dwóch wystaw: „Bajka” (Krzysztof Maniak, Mikołaj Szpaczyński) oraz międzynarodowej „Great Patriotic” (Celina Kanunnikava, Hanna Shumska, Vitalii Shupliak, Endre Tót). Oprowadzanie po obu wystawach o każdej pełnej godzinie od 18.00 do 21.00. Promocje na wybrane katalogi. ul. Gdańska 3 – Od godz. 18.00 Wystawa Arkadiusza Szweda „Proces eksperymentu” – zwiedzanie, podczas którego będzie można zobaczyć obiekty ceramiczne, z założenia pełniące funkcję użytkową, które w wyniku eksperymentów z technikami odlewu stały się czymś nieoczywistym. Częścią ekspozycji jest krótki materiał wideo przedstawiający proces powstawania poszczególnych form ceramicznych.

Opera Nova ul. Focha 5 – Godz. 19.00 „Straszny dwór” – pula 50 biletów w specjalnej cenie 35 zł/szt. do nabycia w kasie biletowej: hasło „Noc Muzeów” od dnia 9 maja. Jedna osoba ma prawo zakupu tylko dwóch biletów. – Godz. 22.30 i 23.00 Nocne zwiedzanie Opery Nova. Pula 30 bezpłatnych wejściówek na każde oprowadzanie. Wejściówki do odbioru w kasie biletowej Opery Nova w dniu 9 maja. Jedna osoba może otrzymać tylko dwie wejściówki.

28 |

| maj 2 0 2 2

Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna Biblioteka Główna, Stary Rynek 24 – Godz. 18.00–00.00 Zwiedzanie Biblioteki Bernardynów w towarzystwie tajemniczych mnichów – Godz. 18.00–00.00 Zwiedzanie magazynu. Zwiedzający uczestniczyć będą w pokazie procesu „od zamówienia do realizacji” – Godz. 21.00–22.00 Koncert na Strychu. Zagra poznańsko-bydgoskie trio Ala Kryształ

Noc Muzeów dla dzieci: Pokój zagadek „Stwór Nieczytek” – Godziny wejść: 18.00; 19.30; 22.30 Zapraszamy grupę śmiałków, która podejmie się misji rozwiązania łamigłówek i zagadek, aby uwolnić książki (zapisy do 13 maja, tel. 512 806 564)

Biblioteka Główna – Introligatornia ul. Długa 39 – Od godz. 18.00 Zwiedzanie Introligatorni WiMBP, pokaz introligatorski – niepowtarzalna okazja do poznania kolejnych etapów pracy nad wtórną oprawą książki oraz niezwykłych maszyn do tego wykorzystywanych. Działaniom podczas Nocy Muzeów towarzyszyć będzie kiermasz taniej książki.

Instytut Pamięci Narodowej – delegatura w Bydgoszczy ul. Teskowej 1 – Godz. 18.00–18.30 – spotkanie z reżyserem Marcinem Tomaszewskim oraz projekcja filmów: „Amerykanin z Torunia” i „Bohaterowie nieodległej” – Od godz. 18.30 do 21.00 – wykłady: – Godz. 18.30 – dr Izabela Mazanowska, „Kilka refleksji o pracy historyka w Instytucie Pamięci Narodowej” – Godz. 19.00 – dr Mateusz Maleszka, „Jak historyk czyta komiksy?” – Godz. 19.30 – dr Mateusz Maleszka, „Niemiecki obóz przesiedleńczy w Smukale” – Godz. 20.00 – dr Tomasz Ceran, „Rafał Lemkin – twórca pojęcia »ludobójstwo«” – Godz. 20.30 – dr Przemysław Wójtowicz, „Ekspansjonizm Rosji na przestrzeni wieków. Fakty i mity” – Od godz. 18.00 do 23.00 Pokój planszowych gier historycznych przygotowanych przez Instytut Pamięci Narodowej. Możliwość zwiedzania magazynów archiwalnych i przygotowanych przez archiwistów ekspozycji dokumentów z zasobu archiwalnego delegatury: m.in. postacie Mariana Rejewskiego czy Henryki Wojdyło oraz żołnierzy wyklętych. Biograficzne wystawy elementarne: Marian Rejewski oraz Mariusz Zaruski. W miejscach, gdzie nie pojawiła się informacja o opłacie: wstęp wolny. Punkt Informacyjny Nocy Muzeów czynny od godz. 18.00 do 22.00 w amfiteatrze przy Spichrzach nad Brdą (ul. Grodzka 11).

Kino Jeremi W maju kino Jeremi zaprasza na cykl filmowy Z PRZYMRUŻENIEM OKA. Zaprezentowane zostaną filmy z gatunków akcji, kryminału, czarnej komedii i SF, z przymrużeniem oka traktujące poruszane w nich tematy. 5.05.2022 (czw.), godz. 19.00

Jedenaste: Znaj sąsiada swego, reż. Daniel Brühl, prod. Niemcy 12.05.2022 (czw.), godz. 19.00

Zabójczy koktajl, reż. Navot Papushado, prod. Francja, Niemcy, USA 19.05.2022 (czw.), godz. 19.00

Jeźdźcy sprawiedliwości, reż. Anders Thomas Jensen, prod. Dania 26.05.2022 (czw.), godz. 19.00

Wszystko wszędzie naraz, reż. Dan Kwan, Daniel Scheinert, prod. USA Bilety na filmowe czwartki: normalny – 11 zł, ulgowy – 7 zł. Z biletów ulgowych mogą korzystać osoby powyżej 60. roku życia, młodzież szkolna oraz studenci do 26. roku życia. Kino Jeremi mieści się w budynku XV LO przy ul. gen. Augusta Fieldorfa „Nila” 13 w Fordonie. kinojeremi.liceumxv.edu.pl facebook.com/KinoJeremiFordon inf. Monika Jarzyna

Hangar Kultury 27.05.2022, piątek, godz. 18.00, wstęp wolny

Koncert z okazji Dnia Matki pt. „KOCHANEJ MAMIE”

Koncert w wykonaniu studentów Wydziału Wokalno-Aktorskiego Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy W programie najpiękniejsze pieśni i arie różnych kompozytorów. HANGAR KULTURY mieści się przy ul. Piwnika-Ponurego 10 w Fordonie. hangarkultury.liceumxv.edu.pl facebook.com/HANGARKULTURY inf. Monika Jarzyna

Millennium Docs Against Gravity – Bydgoski Aneks Bydgoski Aneks do największego w Polsce festiwalu filmów dokumentalnych Millennium Docs Against Gravity wraca do tradycyjnego terminu majowego! Jak co roku, bydgoskich wielbicieli filmu dokumentalnego zapraszamy do kina studyjnego Orzeł w bydgoskim MCK-u w dniach od 13 do 22 maja na premierowe seanse najlepszych produkcji dokumentalnych z całego świata. Różnorodność tematyczna, unikatowe filmy, spotkania z ich twórcami doskonale wpisują się w tradycje bydgoskiego środowiska filmowego, odpowiadając jednocześnie na oczekiwania lokalnej publiczności. Tegoroczne hasło festiwalu to „Rethink Everything”. Dwa lata pandemii i agresja Rosji na Ukrainę wymuszają nowe podejście do świata dookoła nas, do czego zachęcają filmy dokumentalne, które zostaną zaprezentowane w programie festiwalu. „Twórcy filmowi od lat ostrzegali przed Mordorem moskiewskim, czego, wydaje się, nie dostrzegli możni tego świata. Czy to znaczy, że kino straciło siłę przekonywania i nie jest traktowane tak poważnie jak kiedyś? Czy stało się już wyłącznie rozrywką? To nie jest prawdą. Wybitne dzieła filmowe są magnesem, przyciągają uwagę wszystkich i wpływają na opinię publiczną” – podkreśla dyrektor festiwalu Artur Liebhart. W obliczu aktualnych wydarzeń obecność ukraińskich lub opowiadających o Ukrainie filmów na festiwalu nabiera nowego, szczególnego znaczenia – pozwala na lepsze poznawanie kultury i historii naszych wschodnich sąsiadów i jest ważnym wyrazem solidarności z nimi. W tegorocznym programie znalazło się aż pięć takich filmów. Także w tym roku MDAG zachowa po raz kolejny parytet – wszystkie prezentowane w programie filmy zostały wyreżyserowane równo przez 90 kobiet i 90 mężczyzn. W Konkursie Głównym przeważają twórczynie – najlepsze filmy dokumentalne stworzyło 8 reżyserek i 6 reżyserów. W składach jurorskich, w których zasiada 21 osób, znalazło się 12 kobiet i 9 mężczyzn. W bydgoskim jury zasiądą: adwokat Ewa Czerska, artystka wizualna Elżbieta Jabłońska oraz dokumentalista Krzysztof Nowicki. W tym roku do międzynarodowego Konkursu Głównego zostało zakwalifikowanych 12 filmów, w tym aż trzy polskie. Będą one walczyły nie tylko o grand prix – Nagrodę Banku Millennium, ale także nagrody lokalne w pozostałych miastach festiwalowych: Bydgoszcz ART.DOC Award, Grand Prix Dolnego Śląska we Wrocławiu, Grand Prix Silesia Film w Katowicach, Grand Prix Miasta Gdyni oraz Nagrodę Wolności ufundowaną przez Miasto Poznań.

The Territory

Angels of Sinjar

Festiwalowa publiczność po raz kolejny będzie miała okazję także do unikalnego spotkania z rodzimym kinem dokumentalnym. W Konkursie Polskim bierze udział osiem produkcji, które mają szansę na trzy nagrody – Nagrodę dla Najlepszego Polskiego Filmu, Nagrodę za Najlepszą Produkcję w Konkursie Polskim od studia postprodukcyjnego Smakjam oraz Nagrodę Stowarzyszenia Kin Studyjnych. Warto podkreślić również, że od tego roku Festiwal Millennium Docs Against Gravity został włączony przez Europejską Akademię Filmową w poczet „najważniejszych festiwali europejskich“ (Major European Festivals), co oznacza, że zyskuje możliwość kwalifikowania filmów do Europejskiej Nagrody Filmowej! Jak co roku, w programie zagościło także kilka nowych sekcji. Zebrane w nich filmy dotyczą tematów i miejsc, które w ostatnim czasie szczególnie interesowały twórców i twórczynie kina dokumentalnego. Sekcja „Love Stories” poświęcona jest często nieoczywistym historiom miłosnym i pozwala zgłębić jedno z najważniejszych uczuć w ludzkim życiu. „Zanim dorośniesz” skupia się na młodych bohaterach i bohaterkach poszukujących swojej ścieżki. Z kolei „Oblicza Dalekiego Wschodu” skupiają się na sytuacji w Bangladeszu, Chinach, Mjanmie czy Wietnamie. Zastrzykiem wiedzy, który podsuwa pomysły na realne zmiany rzeczywistości, są filmy zebrane w sekcji

„Nauka nas uratuje”. Tegoroczną sekcją awangardową są „Archiwa przyszłości”. Bydgoski Aneks tradycyjnie poprzedzi Prolog przygotowany przez Stowarzyszenie Koloroffon pod hasłem „Między nami“, a odnoszący się bezpośrednio do problematyki budowania wzajemnych relacji. W programie Prologu prezentacja dwóch kultowych produkcji z ubiegłorocznej edycji festiwalu: „Bukoliki” Karola Pałki oraz „Filmu balkonowego” Pawła Łozińskiego – oba seanse w klubie Mózg w dniach 6 i 7 maja (wstęp wolny). Bydgoski Aneks zakończy 22 maja o 19.00 w sali kinowo-widowiskowej MCK-u występ teatralnej grupy wymyWammy w widowisku pt. „IMPRO Dokumentalnie”. Festiwal Millennium Docs Against Gravity 2022 odbędzie się w ośmiu miastach jednocześnie – Warszawie, Wrocławiu, Bydgoszczy, Gdyni, Poznaniu, Katowicach, Lublinie oraz po raz pierwszy w Łodzi. Od 24 maja do 5 czerwca potrwa część online na stronie mdag.pl. Bilety oraz karnety na seanse Bydgoskiego Aneksu do kupienia na stronie mdag.pl oraz w kasie kina Orzeł. Wydarzenie współfinansowane ze środków Miasta Bydgoszczy oraz Samorządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Organizator Bydgoskiego Aneksu: Fundacja ART-HOUSE, partnerzy: MCK Bydgoszcz, Stowarzyszenie Koloroffon.

maj 2 0 2 2 |

| 29

20–21 maja 2022, wstęp wolny / liczba miejsc ograniczona

I Konferencja Naukowa Doktorantów Szkoły Doktorskiej AMFN: Styl, forma i ekspresja dzieła muzycznego

Akademia Muzyczna w Bydgoszczy 3.05.2022, wtorek, godz. 17.00, Sala Rotundowa Pałacu w Lubostroniu, bilety w cenie 15 zł można nabywać pół godziny przed koncertem

CCXXIV Koncert Pałacowy

Ewa Menaszek – mezzosopran Alicja Tarczykowska – fortepian 10.05.2022, wtorek, godz. 19.00, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3, wstęp wolny / liczba miejsc ograniczona

Wtorek z muzyką dawną

Sławomir Drózd – flet traverso Michał Marcinkowski – skrzypce barokowe Marcin Tarnawski – skrzypce barokowe Zuzanna Bąk – altówka barokowa Ewa Witczak – wiolonczela barokowa Łukasz Macioszek – kontrabas barokowy Marek Przywarty – klawesyn Dorota Zimna – klawesyn w programie: Wilhelm Friedemann Bach, Giovanni Benedetto Platti, Antonio Vivaldi

Lech Bałaban, Krzysztof Sowiński

N. Paganini – Sonata per la Grand Viola Sz. Godziemba-Trytek – Contemplatio na altówkę i fortepian J. Brahms – Sonata Es-dur op. 120 nr 2 19.05.2022, czwartek, godz. 19.00, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3, wstęp wolny / liczba miejsc ograniczona

CLII Koncert Organowy Paolo Bougeat – organy

Musica Spiritus Movens

15.05.2022, niedziela, godz. 18.00, Sala Koncertowa Filharmonii Pomorskiej, ul. Szwalbego 6. Bilety w cenie: 20 zł (bilet normalny), 15 zł (bilet ulgowy – emeryci, renciści, studenci, uczniowie), 10 zł (bilet ulgowy – pracownicy i studenci AMFN) można nabywać w Dziale Artystycznym Akademii Muzycznej (tel. 52 321 16 67) oraz godzinę przed koncertem w Filharmonii Pomorskiej

Koncert dyplomantów

Karolina Pankowska – mezzosopran David Roy – baryton Aleksandra Bukowska – saksofon Bartosz Bielak – marimba Kamil Pacholec – fortepian Orkiestra Symfoniczna AM w Bydgoszczy Michał Dworzyński – dyrygent w programie: G. Rossini – Largo al factotum… aria Figara z I aktu opery Cyrulik sewilski G. Verdi – Stride la vampa… aria Azuceny z II aktu opery Trubadur Ney Rosauro – Koncert na marimbę i orkiestrę smyczkową André Waignein – Rapsodia na saksofon altowy F. Liszt – II Koncert fortepianowy A-dur 17.05.2022, wtorek, godz. 19.00, Sala Koncertowa Akademii Muzycznej, ul. Gdańska 20, wstęp wolny / liczba miejsc ograniczona

CCCX Bydgoski Wtorek Muzyczny

Lech Bałaban – altówka Jubileusz 30-lecia pracy w AM w Bydgoszczy Krzysztof Sowiński – fortepian w programie: F. Schubert – Sonata a-moll „Arpeggione”

30 |

| maj 2 0 2 2

dr hab. Elżbieta Szczurko – kierownictwo merytoryczne i organizacja 20.05.2022, piątek, Aula AM, ul. Słowackiego 7 godz. 15.00 dr Magdalena Szwed (Collegium Medicum Bydgoszcz): Ciało w stresie Sławomir Drózd: Toposy i retoryka muzyczna w „Sonacie” op. 1 nr 11 Johanna Adolfa Hassego Katarzyna Gluza: Ekspresja w kwartetach smyczkowych Karola Szymanowskiego i Maurice’a Ravela na podstawie wybranych aspektów wykonawczych Szymon Nehring: Herman Nehring – kompozytor zapomniany. Wokół stylistyki „Trois Préludes” op. 10 godz. 17.15 Malwina Marciniak: Między jednolitością a kontrastem – III Koncert fortepianowy „Okruchy pamięci” Zygmunta Krauze Patryk Kusiak: Koła ekspresyjne – założenia architektoniczne własnej koncepcji twórczej Daniel Cebula-Orynicz: Brzmienie głosu – twórcze kształtowanie indywidualnego stylu wykonawczego w jazzie i muzyce estradowej 21.05.2022, sobota, godz. 16.00, Sala Audytoryjna Domu Polskiego, ul. Grodzka 1, wstęp wolny / liczba miejsc ograniczona

Paolo Bougeat

— Borys Biniecki – klarnet Jadwiga Stanek – altówka Magdalena Swatowska – fortepian w programie: Charles Piroye – La Royal Johann Adam Reincken – Fuga g-moll J.S. Bach: – Liebster Jesu, wir sind hier BWV 731 – Fuga G-dur BWV 576 Paolo Bougeat – Tre brani caratteristici: Il freddo del salice – New York – Angelots Franz Anton Hugl – Fuga B-dur Johann Christoph Kellner – Praeludium (cadenza: P. Bougeat) Niccolò Moretti – Sonata VI uso offertorio — Joseph Holbrooke – Nocturne „Fairyland” na altówkę, klarnet i fortepian Franck Bridge – Pensiero, Allegro appassionato na altówkę i fortepian Christian K. Ellenwood – Fantasy Piece na klarnet, altówkę i fortepian

w ramach I Konferencji Naukowej Doktorantów Szkoły Doktorskiej AMFN Doktoranci Szkoły Doktorskiej AMFN: Sławomir Drózd – flet traverso Katarzyna Gluza – skrzypce Patryk Kusiak – fortepian Malwina Marciniak – fortepian Szymon Nehring – fortepian — Bartosz Kowalczyk – skrzypce Michał Kot – altówka Edyta Słomska – wiolonczela Ewa Witczak – wiolonczela barokowa Dorota Zimna – klawesyn Elżbieta Szczurko – prowadzenie ks. Mateusz Ziemlewski – słowo w programie: William Bolcom, Johann Adolf Hasse, Patryk Kusiak, Herman Nehring, Maurice Ravel, Karol Szymanowski

21.05.2022, godz. 16.00, Zamek Bierzgłowski, ul. Jagiellońska 2, dziedziniec zamku, wstęp wolny / liczba miejsc ograniczona

Koncert w Zamku Bierzgłowskim

Felix Jazz Orchestra Michał Szlempo – dyrygent w programie: standardy jazzowe, kompozycje autorskie i aranżacje Michała Szlempo

29.05.2022, niedziela, godz. 11.30, Sala Koncertowa, ul. Staszica 3, bilety w cenie 5 zł dla dziecka i 8 zł dla osoby dorosłej można nabywać pół godziny przed audycją

CCXXVI Poranek Muzyczny dla dzieci z rodzicami Polonez warszawski

inf. Anna Cudo

NOWA MUZYKA 7.05.2022, godz. 17.00, koncert muzyki kameralnej na flet i fortepian, Aula Copernicanum UKW w Bydgoszczy, ul. Kopernika 1

Współczesna muzyka fletowa

Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej NOWA MUZYKA Program X Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej NOWA MUZYKA 2022 w Bydgoszczy 6–28 maja 2022 roku Organizatorzy: Oddział Kujawsko-Pomorski Związku Kompozytorów Polskich w Bydgoszczy, Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, Wydział Edukacji Muzycznej Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. Koncerty odbywają się w formie stacjonarnej. Retransmisje koncertów można będzie śledzić w późniejszym terminie na nowamuzyka.bydgoszcz.pl oraz na kanale Festiwal Nowa Muzyka w Bydgoszczy w serwisie internetowym YouTube. 6.05.2022, godz. 19.00, koncert muzyki perkusyjnej, Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, Marcinkowskiego 12–14

W stulecie urodzin Kazimierza Serockiego oraz w 90. rocznicę urodzin Franciszka Woźniaka

PROGRAM: Rafał Tworek, Yaron na fortepian preparowany i elektronikę* (2022) Piotr Beciński, Tęskno na skrzypce i instrumentarium elektroniczne* (2022) Kazimierz Serocki, Continuum. Sekstet na instrumenty perkusyjne (1966) Zbigniew Rudziński, Campanella na zespół perkusyjny (1977) Franciszek Woźniak, Symfonia na perkusję (1970) Wykonawcy: The Bacewicz Percussion Ensemble (zespół perkusyjny Akademii Muzycznej w Łodzi w składzie: Dagmara Karandys, Julia Tymanowska, Patrycja Urbańska, Szymon Brillowski, Bruno Deredos, Krzysztof Kloch), Joanna Kowalewska (fortepian), Rafał Tworek (fortepian), Karolina Vallo-Sutt (skrzypce), Piotr Sutt (dyrygent, instrumenty perkusyjne, kierownictwo artystyczne zespołu, prowadzenie koncertu) *prawykonanie światowe

PROGRAM: Tadeusz Dixa, Wariacje na flet i fortepian Andrzej Dziadek, Capriccio per flauto solo Marek Czerniewicz, Rain Heart na flet i fortepian Krzysztof Olczak, Dreaming na 2 flety Marcin Kopczyński, Solo de concours wersja na flet solo* (2022) Wykonawcy: Rafał Jędrzejewski (flet), Igor Torbicki (fortepian), oraz gościnnie Aneta Kořínková, Paula Nosarzewska (flety) *prawykonanie światowe 8.05.2022, godz. 17.00, koncert muzyki kameralnej, Aula Copernicanum UKW w Bydgoszczy, ul. Kopernika 1

Bydgoszcz z Ukrainą w sercu

PROGRAM: Marcin Kopczyński, Chant d’amour na obój i fortepian (2021) Aleksandra Brejza, W lesie na sopran na fortepian do słów Kazimierza Przerwy-Tetmajera*(2021) Michał Dobrzyński, Trzy spichrze na fortepian (2017) Zbigniew Bargielski, Notturno na skrzypce i gitarę (1984) Aleksandra Brejza, Bez tytułu na fortepian* (2022) Magdalena Cynk, Arabeska na waltornię i fortepian Sławomir Czarnecki, Mazurki nr 3-5 na fortepian* (2021–22) Michał Dobrzyński, Lutostrada (2020) na obój i akordeon Marcin Gumiela, Ballo na fortepian na 4 ręce* (2022) Marcin Kopczyński, V Sonata fortepianowa (2009–2010) Wiktor Kosenko – Mów op. 5 nr 11 Borys Latoszynski – Mam czarne brwi op. 34 nr 5 Myrosław Skoryk – Gdybym miała trzewiki Wykonawcy: Marcin Chiliński (gitara), Jana Dolgert (sopran), Małgorzata Furche-Jurczyk (fortepian), Karol Lewandowski (fortepian), Witold Kawalec (fortepian), Jarosław Klekotko (waltornia), Marcin Kopczyński (fortepian), Stanisław Miłek (akordeon), Dominika Przech (skrzypce), Jacek Szczepański (fortepian), Kamil Szewczyk (obój), Iryna Ushanova-Rudko (sopran), Maria Wezner (fortepian), Pianopticum Duo (Agata Nowakowska-Gumiela, Tomasz Gumiela – fortepian) * prawykonanie światowe

10.05.2022, godz. 18.00, koncert muzyki kameralnej, Aula Copernicanum UKW w Bydgoszczy, ul. Kopernika 1

Współczesna muzyka kameralna PROGRAM: Zbigniew Bargielski, NeoSonatina na altówkę i fortepian (1956) Szymon Godziemba-Trytek, A loiv na altówkę solo (2022)* Piotr Komorowski, Sonata na altówkę i fortepian (2022)* Artur Kroschel, nowy utwór na skrzypce, altówkę, wiolonczelę i fortepian* Magdalena Cynk, Planetoida Vistula na altówkę, wiolonczelę i fortepian Piotr Moss, Tango na altówkę i fortepian (2021)* Sławomir Czarnecki, Zawrat na 2 altówki** Ignacy Zalewski, Sonata na altówkę i fortepian Wykonawcy: Jan Bałaban (skrzypce), Lech Bałaban (altówka), Agnieszka Bałaban (wiolonczela), Krzysztof Sowiński (fortepian) * prawykonanie światowe ** prawykonanie nowej wersji utworu 28.05.2022, godz. 16.00, koncert pieśni, Aula Copernicanum UKW w Bydgoszczy, ul. Kopernika 1

Koncert polskiej liryki wokalnej

PROGRAM: Łukasz Godyla, cykl 12 pieśni kaszubskich Boska wola (2019): Pieśń I (Òj, wiérzba, wierzba...) Pieśń II (Abò mie zabiją...) Pieśń III (Òj, żeglujże, żeglarzu...) Paweł Łukaszewski, Dwie Pieśni Sakralne (1997): Boże Ojcze nasz Paweł Łukaszewski, Dwie pieśni do słów Czesława Miłosza (2000): Gdy wiatr powieje Zbigniew Kozub, Erotyki (2022) Agnieszka Zdrojek-Suchodolska, stop war!, utwór na fortepian solo (2022) Zbigniew Bujarski, Krzewy płonące – cykl pieśni na głos i fortepian (1958): Ciszy chłód, nr 3 Sławomir Czarnecki, Pieśni mojego pejzażu, op. 65, cykl 3 pieśni do słów Sławomira Czarneckiego (2022): 1. Potok płynie, 2. Jestem otoczony przestrzenią, 3. Uciekam w świat skał Tadeusz Baird, Sonety miłosne do słów Williama Szekspira (1956): Sonet 23 Spójrz co tu ciche serce wypisało, Sonet 97 Jakże podobna zimie jest rozłąka z Tobą Tadeusz Szeligowski, Arion (1949), Piosenka o trzech Mauretankach (1953) Wykonawcy: Damian Wilma (baryton), Alicja Tarczykowska (fortepian) inf. Piotr Komorowski

maj 2 0 2 2 |

| 31

Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Bydgoszczy Godzinami o książkach – Dyskusyjne Kluby Książki w WiMBP 12.05.2022, czwartek, godz. 18.00, Biblioteka Główna WiMBP Spotkanie z Janem Englertem i Kamilą Drecką połączone z promocją ich wspólnej książki pt. „Bez oklasków”.

nie z M. Kłaczyńską zrealizowała film muzyczny pt. „Jerzego Satanowskiego Przystanek Życie”, a we współpracy z Januszem Andermanem film dokumentalny pt. „Co ja tu robię? Tadeusz Konwicki”. Ma na swoim koncie kilka książek biograficznych, w tym „Bez oklasków”, wywiad rzekę z Janem Englertem. Wstęp za okazaniem wejściówek (od 5.05, godz. 16.00 w Wypożyczalni Biblioteki Głównej, Stary Rynek 24 – pierwszeństwo mają członkowie Dyskusyjnych Klubów Książki). Lucyna Partyka

11.05.2022, godz. 18.00, Biblioteka Główna (sala odczytowa)

Bydgoskie Środy Literackie

W majowej odsłonie BŚL gościem cyklu będzie Wojciech Banach (1953). Urodził się i mieszka w Bydgoszczy. Poeta. Aktywny literacko od 1974 r. Autor ponad 20 książek poetyckich. W latach 70. XX wieku należał do Grupy Faktu Poetyckiego „Parkan” znanej z niekonwencjonalnych prezentacji literackich. Od 1990 jest członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, pełniącym od 2011 funkcję prezesa zarządu Oddziału Bydgoskiego SPP. Gościem wieczoru będzie również Jan Kaja (1957). Urodzony w Bydgoszczy malarz, fotograf, wydawca. Od 1979 wspólnie z Jackiem Solińskim prowadzi Galerię Autorską. Jest autorem kilkudziesięciu wystaw indywidualnych. Autor cykli malarskich. 9 maja – 10 czerwca 2022, Biblioteka Główna (Stary Rynek 22–24)

Wystawa To jest mój rok! 180. urodziny Marii Konopnickiej w Wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece Publicznej w Bydgoszczy

Jan Englert – aktor teatralny i filmowy, reżyser teatralny, profesor sztuk teatralnych, pedagog. Absolwent Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie. Aktor warszawskich teatrów: Polskiego, Współczesnego i Narodowego, a od 2003 dyrektor artystyczny tej sceny. Zagrał w spektaklach E. Axera, J. Kreczmara, K. Dejmka, A. Łapickiego, T. Minca, M. Prusa. Wyreżyserował m.in. „Matkę”, „Bezimienne dzieło” i „Onych” Witkacego, „Kordiana” Słowackiego i „Śluby Panieńskie” Fredry, „Udrękę życia” Levina. Reżyserował również spektakle dla Teatru Telewizji. Przed kamerami zadebiutował w „Kanale” A. Wajdy, u którego zagrał później w „Katyniu” i „Tataraku”. Występował również w filmach K. Kutza, J. Zaorskiego, F. Bajona. Popularność przyniosły mu role w serialach: „Kolumbowie” i „Polskie drogi” J. Morgensterna, „Noce i dnie” J. Antczaka, „Lalka” R. Bera i „Dom” J. Łomnickiego. Jest wykładowcą Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie. Kamila Drecka – absolwentka kulturoznawstwa UAM w Poznaniu. W poznańskim oddziale TVP realizowała reportaże społeczne i filmy o sztuce. W TVP2 pracowała przy realizacji popularnego programu „Pegaz”. Największą popularność przyniosły jej cykle telewizyjne „Ogród Sztuk” oraz „Prawdę Mówiąc”. Wspól-

32 |

| maj 2 0 2 2

Wystawa organizowana w związku z Rokiem Marii Konopnickiej i 180. urodzinami poetki i nowelistki okresu pozytywizmu. Biblioteka zaprezentuje rękopisy prac literackich oraz liczną korespondencję autorki. Niepowtarzalną atrakcją wystawy będzie oryginał Roty, którą biblioteka planuje pokazać w trakcie Nocy Muzeów. 19 kwietnia – 30 czerwca 2022, Biblioteka Główna (wejście od ul. Długiej 39), od poniedziałku do piątku w godz. 8.00–15.00

Wystawa Bydgoszcz na starej fotografii

cji. Poprzez różne formy działań – spotkania, koncerty, kiermasz książek, warsztaty – organizatorzy Tygodnia Bibliotek chcą ukazać bibliotekę jako istotny ośrodek informacji, zapewniający swobodny dostęp do wiedzy, a także przestrzeń zabaw, rozrywki. Biblioteka może być miejscem interesujących spotkań, imprez kulturalnych i naukowych, inspirujących przedsięwzięć. Tydzień Bibliotek zakończony zostanie udziałem w akcji Noc Muzeów, podczas której czytelnicy będą mieli okazję wziąć udział w rozmaitych atrakcyjnych wydarzeniach.

Program Tygodnia Bibliotek: – Wystawa Książka Roku 2021 Polskiej Sekcji Ibby Wystawa prezentuje laureatki i laureatów ostatniej edycji Konkursu „Książka Roku” realizowanego co roku przez Polską Sekcję IBBY. Przedstawia twórców nagrodzonych w trzech kategoriach: literackiej, graficznej, upowszechniania czytelnictwa. Pierwsza edycja konkursu odbyła się w 1988. Na celu ma promocję wartościowej literacko i artystycznie książki dla młodych odbiorców, a nagradzani są współcześnie żyjący rodzimi twórcy. – Wystawa To jest mój rok! 180. urodziny Marii Konopnickiej w Wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece Publicznej w Bydgoszczy – 12.05.2022, czwartek, godz. 18.00 – spotkanie autorskie z Janem Englertem i Kamilą Drecką wokół książki „Bez oklasków” organizowane w ramach Programu Dyskusyjne Kluby Książki. – 12.05.2022, czwartek, godz. 18.00 – Projektor – w ramach Tygodnia Bibliotek pokażemy film z klasyki światowej kinematografii (Strych Biblioteki Głównej) – 13.05.2022, piątek, godz. 17.00 – spotkanie autorskie z Krzysztofem Drozdowskim wokół najnowszej książki pt. „Bydgoszcz. Historia w 100 przedmiotach”. 14.05.2019, sobota

NOC W MUZEUM Zobacz na s. 28.

Gry planszowe

Biblioteka włącza się w obchody 676. urodzin miasta Bydgoszczy i zabiera swoich czytelników w małą podróż w czasie. Na ekspozycji umiejscowionej w zabytkowej klatce schodowej budynku przy ul. Długiej 39 można zobaczyć wcześniej niepublikowane fotografie oraz plany miasta pochodzące z XX wieku. To wspaniała okazja, aby na własne oczy zobaczyć m.in. mapę Bydgoszczy z 1939 r. oraz wiele miejsc, które przeszły już do historii lub diametralnie się zmieniły.

Gry wypożyczać można w Wypożyczalni Multimedia 39 (ul. Długa 39) oraz w wybranych filiach miejskich na terenie miasta. W naszych zbiorach posiadamy różne gry dla miłośników planszówek – od juniora do seniora. Bezpłatnie wypożyczać gry może każdy użytkownik biblioteki posiadający aktualną kartę biblioteczną WiMBP w Bydgoszczy, który ukończył 13 lat. Użytkownik może jednorazowo wypożyczyć maksymalnie 2 gry na okres 4 tygodni. Zbiór gier planszowych prezentowany jest w katalogu internetowym biblioteki.

Ogólnopolski Tydzień Bibliotek

Pokój Zagadek „Stwór Nieczytek”

W tym roku Ogólnopolski Tydzień Bibliotek odbędzie się pod hasłem „Biblioteka – świat w jednym miejscu”. Z tej okazji Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich wraz z Wojewódzką i Miejską Biblioteką Publiczną im. dr. Witolda Bełzy w Bydgoszczy zapraszają na szereg atrak-

Niebezpieczeństwo zawisło nad Krainą Bajek! Zły Stwór Nieczytek uwięził wszystkie opowieści. Jesteście grupą śmiałków, która podjęła się misji rozwiązania łamigłówek i zagadek, aby uwolnić książki. Jednak spieszcie się! Na akcję ratunkową macie tylko 60 minut.

Serdecznie zapraszamy dzieci i rodziców do bibliotecznego Pokoju Zagadek przy Starym Rynku. Godziny wejść: środy – 14.00, 16.00; piątki – 14.00, 16.00; soboty – 9.30, 11.30, 13.30. Należy się zapisać pod nr. tel. 512 806 564 min. 3 dni przed grą. Regulamin dostępny na stronie: biblioteka.bydgoszcz.pl.

Kiermasz Taniej Książki Wydawnictwa popularnonaukowe, kryminały, romanse, biografie, poradniki, książki dla dzieci i młodzieży. Każdy znajdzie tu coś dla siebie w atrakcyjnej cenie. Zapraszamy do Biblioteki Głównej od poniedziałku do piątku w godz. 8.00–19.00, a w sobotę: 9.00–15.00.

Antykwariat online W sprzedaży oferujemy dublety i druki zbędne, wycofane ze zbiorów oraz wydawnictwa własne. Proponujemy literaturę z różnych dziedzin wiedzy oraz książki dla dzieci i młodzieży. Czas realizacji zamówień wynosi 7 dni roboczych. Katalog dostępnych pozycji znajduje się na: biblioteka.bydgoszcz.pl.

Wirtualny spacer – Biblioteka Bernardynów Biblioteka Bernardynów mieści się w gmachu Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Bydgoszczy. Poklasztorne zbiory należące niegdyś do bydgoskiego klasztoru bernardynów to najstarszy i największy z zachowanych w mieście księgozbiorów; jego początki sięgają schyłku XV w. Uruchomiliśmy nowe narzędzie, umożliwiające spacer wirtualny po salach biblioteki. Aby rozpocząć zwiedzanie online, wystarczy wejść na: biblioteka.bydgoszcz.pl. 12 i 26 maja 2022, godz. 18.00, Biblioteka Główna, strych

Projektor

Spotykamy się na urokliwym poddaszu, gdzie oprócz ciekawych filmów czekają na was wygodne leżaki. Każdego miesiąca, w sercu miasta, za darmo, prezentujemy nowy zestaw filmów, wśród nich absolutne klasyki i obrazy mniej popularne, te ambitne i zupełnie rozrywkowe. Projektor realizowany jest we współpracy z Bulwarem Filmowym. Repertuar można sprawdzić na: biblioteka.bydgoszcz.pl, w zakładce Projektor.

Wybrane zajęcia edukacyjne w filiach bibliotecznych WiMBP w maju: Na wszystkie wydarzenia obowiązują zapisy. 6.05.2022, godz. 10.00, WiMBP (Filia nr 23 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. M. Konopnickiej 28) Świat na wyciągnięcie ręki – zajęcia edukacyjno-plastyczne z okazji XIX edycji Tygodnia Bibliotek, podczas których dzieci zapoznają się z literaturą podróżniczą oraz wykonają pracę plastyczną „Mapa świata”. 9.05.2022, godz. 10.00, WiMBP (Filia nr 5 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Pomorska 80–86) Poszukiwany! Tajemniczy pożeracz książek – zajęcia literackie dla dzieci na podstawie książki Emily MacKenzie, zorganizowane z okazji XIX edycji Tygodnia Bibliotek.

11.05.2022, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 3 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Grunwaldzka 33) Każdy prędko zmyka, żeby zajrzeć do słownika, czyli wszystko, czego szukasz, znajdziesz w bibliotece – zajęcia literackie dla dzieci na podstawie książki Catariny Sobral „Aciumpa”, zorganizowane z okazji XIX edycji Tygodnia Bibliotek. 12.05.2022, godz. 10.00, WiMBP (Filia nr 13 dla dzieci i młodzieży, ul. Połczyńska 3) Baśniowe pudełko, czyli literackie podchody dla najmłodszych – zajęcia literackie z wykorzystaniem utworów bajkowych i baśniowych, zorganizowane z okazji XIX edycji Tygodnia Bibliotek. 12.05.2022, godz. 10.00, WiMBP (Filia nr 24 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Pielęgniarska 17) Odkrywamy tajemnice kosmosu – zajęcia edukacyjne z okazji XIX edycji Tygodnia Bibliotek, podczas których dzieci stworzą kosmiczne leporello. 12.05.2022, godz. 16.30, WiMBP (Filia nr 30 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Toruńska 185) Papua – Nowa Gwinea: królestwo motyli – zajęcia edukacyjno-plastyczne dla dzieci na podstawie książki „Nela na wyspie rajskich ptaków”, zorganizowane z okazji XIX edycji Tygodnia Bibliotek. 12.05.2022, godz. 17.00, WiMBP (Filia nr 4 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Czerkaska 11) Spotkanie autorskie z poetką Grażyną Rochną-Woźniak, autorką książek poetyckich, m.in. „Rozbity deszcz”, „Podnieść kamyk”, „Dziedzictwo”, zorganizowane z okazji XIX edycji Tygodnia Bibliotek. 12.05.2022, godz. 17.00, WiMBP (Filia nr 16 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Broniewskiego 1) Spotkanie autorskie z Wojciechem Banachem, autorem tomików poezji, albumów oraz kolekcjonerem pamiątek historycznych w postaci fotografii i pocztówek poświęconych Bydgoszczy, zorganizowane w ramach obchodów XIX edycji Tygodnia Bibliotek. 13.05.2022, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 13 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Gawędy 1) Dzielimy się wiedzą: kosmiczna podróż z planety Ziemia – zajęcia edukacyjne, podczas których dzieci poznają tajemnice kosmosu oraz wykonają pracę plastyczną przedstawiającą Układ Słoneczny. 19.05.2022, godz. 15.30, WiMBP (Filia nr 11 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Czołgistów 5) Kartki od serca. Tworzymy pocztówki dla najstarszych mieszkańców Jachcic – zajęcia plastyczne dla dzieci. 24.05.2022, godz. 10.00, WiMBP (Filia nr 13 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Gawędy 1) Bajkoterapia: spotkanie z bajką relaksacyjną – zajęcia edukacyjne, podczas których dzieci wysłuchają historii ze zbioru „Jesteś kimś wyjątkowym. Relaksacje dla dzieci” Martyny Brody oraz wezmą udział w zabawach z wykorzystaniem technik relaksacyjnych.

24.05.2022, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 3 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Grunwaldzka 33) Nigdy się nie nudzimy, bo zawsze coś tworzymy, czyli jak przyjemnie być artystą – zajęcia edukacyjne na podstawie książki Marty Altés „Jestem artystą”. 26.05.2022, godz. 16.00, WiMBP (Filia nr 11 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Czołgistów 5) Świat wokół nas, czyli zabawy z mikroskopem – zajęcia edukacyjne dla dzieci.

Dom Kultury „Modraczek” 5.05.2022, czwartek, godz. 18.00, wstęp wolny

Indianie Ameryki Północnej, historia i dzień dzisiejszy

„Szlak łez Czirokezów”, cz. II. Spotkanie poprowadzi dr Adam Piekarski. 12.05.2022, czwartek, godz. 18.00, wstęp wolny

Kawiarnia Literacka – gość: prof. dr hab. Ignacy Lewandowski

Tym razem w ramach OSOBOWOŚCI ŚWIATA KULTURY swoją najnowszą książkę pt. „Erazm Gliczner ze Żnina. Kronika królów Polski od Lecha do Ziemomysła” zaprezentuje prof. dr hab. Ignacy Lewandowski z Poznania. Urodził się w Mięcierzynie w 1936 roku. Jest filologiem klasycznym, w latach 1984–1999 był dyrektorem Instytutu Filologii Klasycznej na UAM w Poznaniu. Autor wielu publikacji, w tym m.in. 21 książek. Utrzymuje częste kontakty ze Żnińskim Towarzystwem Kultury. Trwałym owocem współpracy jest monografia o Klemensie Janickim (wyd. w 2016 roku) jego autorstwa oraz promowana książka o innym, równie sławnym żninianinie. To nowa książka o Erazmie Glicznerze i jego pisarskim dorobku. To owoc współpracy Stefana Czarneckiego, prezesa Żnińskiego Towarzystwa Kultury, z prof. Ignacym Lewandowskim. Spotkanie poprowadzi W. Barbara Jendrzejewska. 18.05.2022, środa, godz. 16.00, Klub Inspektoratu Sił Zbrojnych, ul. Sułkowskiego 52

Spotkanie Klubu Seniora „Centrum” – „Potyczki Seniorów” 28.05.2022, sobota, godz. 14.00, plac przy Zespole Szkół nr 19

„XXII Wiosna na Wyżynach” – występy zespołów dziecięcych, grupy akrobatyczne i taneczne Akademii Ruchu Tercja i inne atrakcje Goście: Krystyna Giżowska, Golden Life. 31.05.2022, wtorek, godz. 17.00, wstęp wolny

Muzyczna laurka dla Mamy i Taty

Występy uczestników pracowni muzycznej, Bajkowej Rytmiki, grupy akrobatycznej i tanecznej Akademii Ruchu Tercja. inf. Izabela Kaczyńska

maj 2 0 2 2 |

| 33

Teatr Polski w Bydgoszczy 6.05.2022, piątek, godz. 19.00 7.05.2022, sobota, godz. 19.00 8.05.2022, niedziela, godz. 19.00 Mała Scena TPB, czas trwania: 120 min bez przerwy

Oficerki. O policji. Fantazja oparta na faktach

Koprodukcja: Teatr Polski Bydgoszcz i Komuna Warszawa scenariusz, dramaturgia, reżyseria: Anna Smolar; współpraca koncepcyjna: Agata Sikora; dialogi: Sara Celler-Jezierska, Mirosław Guzowski, Damian Kwiatkowski, Karol Franek Nowiński, Michalina Rodak, Agata Sikora, Anna Smolar, Małgorzata Trofimiuk, Jakub Ulewicz, Małgorzata Witkowska; scenografia, kostiumy: Anna Met; ruch: Katarzyna Sikora; opracowanie muzyczne: Rafał Paradowski; światła: Liubov Gorobiuk; asystentka reżyserki: Kalina Dębska; produkcja: Magda Niedźwiecka, Lena Tworkowska (Teatr Polski), Alina Gałązka, Olga Kozińska (Teatr Komuna); inspicjentka: Hanna Gruszczyńska; asystentka: Juliana Moska; realizatorzy: (Teatr Polski

CZYTELNIKÓW „BIK-u” TEATRALNY BILET DLA ty na spektakl Z tym numerem „BIK-u” bile rta na faktach opa ja taz Fan . icji pol O ki. Oficer 0 8 maja (niedziela) o godz. 19.0 w cenie 15 zł! uprawnia do zakupu Jeden egzemplarz „BIK-u” na jeden spektakl tów bile 4 lnie ma ksy ma ba miejsc objętych Licz ie. cen ej cyjn w promo aniczona. ogr jest cją promo

Motyle, na zdjęciu (od lewej): Michalina Rodak i Mirosław Guzowski, fot. Karolina Biedrowska

Bydgoszcz): Bartłomiej Chmara, Robert Łosicki; występują: Sara Celler-Jezierska, Mirosław Guzowski, Damian Kwiatkowski, Karol Franek Nowiński, Michalina Rodak, Małgorzata Trofimiuk, Jakub Ulewicz, Małgorzata Witkowska Spektakl jest fantazją opartą na faktach i świadectwach. Próbom towarzyszą spotkania zespołu z policjantkami. Działają w zmaskulinizowanym świecie. Wiedzą, jak ważne jest stawianie granic, egzekwowanie reguł i panowanie nad sobą. Muszą radzić sobie z własnymi emocjami, nie zważając na agresję tych, których mają chronić. W dzień i w nocy, niezależnie od pogody i nastroju dbają o porządek. Toną w pracy. Policjantki – martwe pole feministycznego dyskursu. 18.05.2022, środa, godz. 11.00 18.05.2022, środa, godz. 13.00 19.05.2022, czwartek, godz. 11.00 19.05.2022, czwartek, godz. 13.00 Młyny Rothera, spektakl dla dzieci do lat 2, czas trwania: 30 min bez przerwy

Mleko

reżyseria: Paweł Łysak; współpraca dramaturgiczna: Michał Tabaczyński; in-

strumenty perkusyjne: Maciej Szymborski; muzyka: Michał Dobrzyński; inspicjentka: Hanna Gruszczyńska; występują: Emilia Piech, Jakub Ulewicz, Marian Jaskulski Plusk, szmer, chlust. Błysk spadającej mydlanej bańki pękającej, gdy ktoś chce ją złapać. Najmniejszy bodziec wpływa na to, co stanie się dalej. Odgłos, zapach i barwa decydują o przebiegu spektaklu o nieoczywistej formie. Percepcja kilkunastomiesięcznych dzieci narzuca inny sposób komunikacji z publicznością, wyznaczony przez sferę zmysłów. 20.05.2022, piątek, godz. 10.00 21.05.2022, sobota, godz. 16.00 22.05.2022, niedziela, godz. 11.00 Mała scena TPB, spektakl dla dzieci w wieku szkolnym i przedszkolnym, czas trwania: 45 min bez przerwy. Uwaga! W spektaklu wykorzystywany jest stroboskop.

Marie Eve-Huot – Motyle

reżyseria: Emilia Piech; tłumaczenie: Jan Nowak; inscenizacja: Łukasz Gajdzis; dramaturgia: Daria Sobik; scenografia, kostiumy: Kaja Gawrońska, Sandra Stanisławczyk; reżyseria światła: Robert Łosicki muzyka: Filip Zawada; wideo: Agnieszka Mazurek; występują: Emilia Piech, Michalina Rodak, Mirosław Guzowski Opowieść o tym, jak ważne w życiu dziecka jest rozbudzanie w nim pasji. Spełnianie marzeń, które kiełkują w ciekawych świata głowach, może okazać się najwłaściwszą drogą do osiągnięcia szczęścia. Spektakl opowiada również o sile determinacji, dzięki której można uzyskać to, czego tylko się zapragnie, i zwalczyć wszystko, co staje się przeszkodą w spełnianiu marzeń. Przedstawienie, skierowane do najmłodszych, powstało w nawiązaniu do bogatej historii lotnictwa wojskowego w Bydgoszczy, która miała swój początek w drugiej dekadzie XX wieku. 27.05.2022, piątek, godz. 19.00 – PREMIERA 28.05.2022, sobota, godz. 19.00 29.05.2022, niedziela, godz. 19.00

Srebrny glob

Oficerki. O policji. Fantazja oparta na faktach, na zdjęciu (od lewej) Małgorzata Witkowska i Damian Kwiatkowski, fot. Natalia Kabanow

34 |

| maj 2 0 2 2

spektakl inspirowany powieścią Jerzego Żuławskiego Na srebrnym globie. tekst, reżyseria: Michał Buszewicz; scenografia, światło: Katarzyna Borkowska; kostiumy, wideo: Michał Dobrucki; muzyka: Aleksandra Gryka; inspicjent: Adam Pakie-

ła; występują: Mirosław Guzowski, Damian Kwiatkowski, Karol Franek Nowiński, Emilia Piech, Michalina Rodak, Michał Surówka, Jakub Ulewicz, Małgorzata Witkowska Na srebrnym globie – młodopolskie science fiction Jerzego Żuławskiego jest dla nas pretekstem dla przetestowania możliwości zaczynania od nowa z czystą kartą. Czy wyprawa na Księżyc pozwoli na uniknięcie tego, co dręczy nas na Ziemi? Czy można zostawić za sobą wszystkie ziemskie błędy i na „srebrnym globie” nie popełnić ich ponownie? inf. Aleksandra Rzęska

Biblioteka Główna UKW 11.05.2022, godz. 18.00, Galeria Biblioteki UKW, ul. Szymanowskiego 3 – wernisaż. Wystawa będzie czynna do 7 czerwca

Wystawa fotografii Anny Bulla-Dembek Faktura Koloru, vol. 3

Podczas wernisażu wystąpi Milena Górzewska, absolwentka klasy saksofonu Akademii Muzycznej w Poznaniu.

Impresariat Artystyczny itd. 19.05.2022, godz. 20.00, Filharmonia Pomorska, bilety: biletyna.pl, kupbilecik.pl, Fanaberia, ul. Gdańska 13

Artur Andrus z zespołem – recital kabaretowy

Usłyszymy znane, lubiane, wciąż przez publiczność oczekiwane utwory, będące już niekwestionowanymi przebojami piosenki kabaretowej. Pojawią się również piosenki pochodzące z albumu Sokratesa 18. O podróżach dalekich i bliskich, o miejscach takich, w których autor był, i takich, w których go nie było, bo niektóre nawet nie istnieją. O uczuciach. Własnych i cudzych. Przeżytych, zauważonych, zasłyszanych i zmyślonych. Trochę poważnie i trochę nie. Piosenki będą przeplatane wierszami, humorystycznymi komentarzami, anegdotami, zawsze na najwyższym poziomie, o czym chyba nikogo, kto zetknął się z tym artystą, nie trzeba przekonywać.

Anna Bulla-Dembek, ur. w 1984 r. w Bydgoszczy. W 2004 r. ukończyła Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych im. L. Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, ze specjalizacją techniki graficzne. W latach 2004–2010 studiowała na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. Dyplom z grafiki warsztatowej zrealizowała i obroniła w 2009 r. w Pracowni Wklęsłodruku u prof. B. Pręgowskiej. Dyplom z projektowania graficznego zrealizowała i obroniła w 2010 r.

w Pracowni Grafiki Projektowej u prof. E. Salińskiego. Jest projektantem graficznym, artystą grafikiem i fotografikiem. Na swoim koncie ma udział w wielu wystawach zbiorowych w kraju i za granicą oraz kilka wystaw indywidualnych. Przez kilka lat związana była z Galerią Bezdomną (która nie mając stałego miejsca ekspozycji, zakładała prezentację wystaw w różnych miastach Polski), założoną przez dwóch znanych polskich fotografików: Tomka Sikorę i Andrzeja Świetlika. Jest pięciokrotną stypendystką stypendium artystycznego Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Należy do Twórców Kultury Torunia. 25.05.2022, godz. 18.00, Biblioteka UKW (galeria II piętro) – otwarcie wystawy. Wystawa będzie prezentowana do 24 czerwca

Wystawa rysunku Mirosława Rosińskiego Rysunki z podróży

Podczas wernisażu wystąpi Tomasz Pawlicki (flet). Mirosław Rosiński, ur. w Brześciu, malarstwem zajmuje się od dawna. Pierwsze wystawy miał w latach 60. w Szczecinie na Zamku Książąt Pomorskich i w Stargardzie Szczecińskim. Po ukończeniu studiów chemicznych pracował kilka lat w PWSSP w Poznaniu, w Katedrze Architektury Wnętrz u prof. T. Brzozowskiego, bowiem wykształcenie i zainteresowanie sztuką pozwoliły na prowadzenie zajęć z zakresu stosowania tworzyw w malarstwie i rzeźbiarstwie. W ciągu następnych lat pochłonęła go praca zawodowa w przemyśle chemicznym w Bydgoszczy i w tej dziedzinie osiągnął znaczące sukcesy. Przez cały ten czas nie zaprzestawał pracy artystycznej. Uczestniczył w plenerach, m.in. w Drzewianowie i Słupowie, i prezentował swoje prace w bydgoskim klubie Medyk. Rosiński uprawia głównie malarstwo i rysunek (piórko/tusz), a głównym motywem w jego twórczości jest przyroda i architektura. Autor posiada liczne zainteresowania: jest miłośnikiem muzyki i historii, z pasją poznaje nowe miejsca. Prezentowane na wystawie prace powstawały w ciągu wielu lat, stanowią rodzaj osobistego pamiętnika z licznych podróży po Polsce i Europie. inf. Barbara Maklakiewicz

Mirosław Rosiński, Chateau de Chenonceau, 2018, 42×23 cm, tusz, piórko

Arturowi Andrusowi towarzyszą muzycy: Wojciech Stec (fortepian, gitara), Łukasz Borowiecki (kontrabas, akordeon), Łukasz Poprawski (saksofony, klarnet) i Paweł Żejmo (perkusja). inf. Katarzyna Borkowska-Kiss

maj 2 0 2 2 |

| 35

20.05.2022, piątek, godz. 18.00

Stowarzyszenie Działań Artystycznych

Jurek Paterski

7.05.2022, sobota, godz. 18.00

Shpil mir nokh amol, czyli recital piosenki żydowskiej

23.05.2022, poniedziałek, godz. 17 – wernisaż; wystawa potrwa do 1 czerwca; Bydgoskie Centrum Organizacji Pozarządowych, ul. Gdańska 5

Dzień Matki i Dziecka

Stowarzyszenie Działań Artystycznych zaprasza na piątą edycje prac dzieci, młodzieży, artystów związanych z rodziną i jej funkcjonowaniem. inf. Anna Osińska

Otwarta Przestrzeń „Światłownia” Od 25 lutego każdy koncert w Światłowni odbywa się pod wspólnym hasłem „Solidarni z Ukrainą”. 6.05.2022, piątek, godz. 18.00

Własny Port

Własny Port – zespół wykonujący muzykę inspirowaną szeroko pojętą kulturą morską. Na scenie spotykają się radość, nostalgia, refleksja i niebanalne poczucie humoru, a to wszystko za sprawą Piotra Gąsiewskiego, Rafała Ordaka, Marcina Kijaka oraz Macieja Drapińskiego. Formacja od 18 lat nierozerwalnie związana z Bydgoszczą prezentuje najnowszą autorska płytę „Gramy”.

36 |

| maj 2 0 2 2

Na scenie Światłowni ponownie zagości małżeństwo Mulec. Zuzanna od dziecka zachwycała się muzyką żydowską. Rozwinęła tę pasję podczas studiów, kiedy to śpiewała w łódzko-warszawskim chórze Clil wykonującym pieśni żydowskie wszelkiej maści po hebrajsku oraz w jidysz. Wreszcie nadszedł moment, kiedy duet po raz pierwszy przedstawi swój program żydowski, w którym można znaleźć piosenki ludowe, jak i repertuar musicalowy. Tym razem duet pozostanie raczej przy tradycyjnych aranżacjach, jednak nie zabraknie też odrobiny innowacji. Kluczowym elementem kultury żydowskiej jest też kabaret, pojawią się więc również akcenty humorystyczne. Ten koncert to nagroda tajnego jurora XI Festiwalu Widzących Duszą „Muzyka otwiera oczy”. 13.05.2022, piątek, godz. 18.00, liczba miejsc ograniczona. Obowiązuje wcześniejsza rezerwacja telefoniczna: 509 767 689, lub osobista w Światłowni. Wejściówka: 35 zł

Koncert Zespołu Muzyki Cerkiewnej Dawnej „Ikos” w ciemności

Zespół Muzyki Cerkiewnej „Ikos” tworzą profesjonalni śpiewacy oraz psalmiści cerkiewni, bracia Michał i Łukasz Hajduczenia. Kluczową specjalizacją repertuarową jest dawny śpiew cerkiewny, przede wszystkim bizantyjski, staroruski, bułgarski oraz serbski. Utwory pochodzą z najstarszych dostępnych źródeł muzyki cerkiewnej i wykonywane są w formach zbliżonych do epokowego oryginału. Dominuje muzyka oparta na skalach, niekiedy z towarzyszeniem isonu (burdonu). Zespół śpiewa również wczesne formy wielogłosu wykształconego w nieznanych europejskiej muzyce obszarach kulturowych, a ponadto kompozycje współczesnych autorów, dobrane ze względu na spójność języka muzycznych konstrukcji ze spuścizną korzennej tradycji liturgicznej prawosławia.

Jurek Paterski – muzyk/animator kultury. Śpiewający multiinstrumentalista. Pracował muzycznie w kraju i za granicą. Wielokrotnie koncertował na scenach Festiwalu Muzyki Country w Mrągowie. Wielokrotny stypendysta Prezydenta Miasta Bydgoszczy w dziedzinie kultury. Twórca bydgoskiego programu muzyczno-satyrycznego „Jurek Paterski i Goście”. Odznaczony przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej. Jego ulubiony instrument to akordeon w różnych odsłonach muzycznych. 21.05.2022, sobota, godz. 18.00

Majowy koncert urodzinowy Wzorem lat ubiegłych, w maju Światłownia organizuje majowy koncert urodzinowy. Wystąpią związani ze Światłownią muzycy, którzy pojawili się na świecie właśnie w okolicach maja. Na pewno wystąpi Grzegorz Dudziński – inicjator całego przedsięwzięcia. Wstępnie zgodził się już Leonard Luther. Czekamy na kolejne zgłoszenia od późnych Byków i wczesnych Bliźniaków, którzy mogą dołączyć do artystów na scenie. 27.05.2022, piątek, godz. 18.00

Ania i Tomek Trust

Duet wokalny Ania i Tomek Trust wykonuje: autorskie utwory poezji śpiewanej, utwory z Krainy Łagodności (Osiecka, Stachura, Ziemianin, Bellon, Krajewski, Cygan, Młynarski), pieśni bardów XX wieku (Okudżawa, Wysocki, Nohavica, Sikorowski), ballady i piosenki żeglarskie oraz szanty, pieśni patriotyczne i żołnierskie, kolędy żeglarskie i tradycyjne, ballady „na dwa serca” – najpiękniejsze piosenki o miłości. Największym atutem ich występów jest, obok gwarantowanego wysokiego poziomu artystycznego, umiejętność nawiązania dialogu z publicznością. Wstęp na wydarzenia – cegiełka 20 zł, seniorzy, niepełnosprawni – 18 zł. www.swiatlownia.eu inf. Grzegorz Dudziński

Muzeum Fotografii – Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy

młodzieży, jak i osób dorosłych, które stawiają pierwsze kroki w dziedzinie fotografii. Zajęcia pozwolą zapoznać się z podstawowymi funkcjami lustrzanki cyfrowej czy „bezlusterkowca”, prawidłowym oświetleniem oraz zasadami kompozycji zdjęcia. Warsztaty składają się z 18 godzin dydaktycznych. Szczegółowe informacje na stronie: muzeumfoto.byd.pl. inf. Julia Zawistowska

do końca maja 28.05.2022, godz. 11.00 – oprowadzanie kuratorskie

Wystawa fotografii „Źródła”

fotograficznych i prezentuje swoje prace w sieci. Aktualnie zajmuje się fotografią cosplayową, fotografią budynków oraz ludzi. 22.05.2022, niedziela, godz. 10.00

X Mistrzostwa województwa w warcabach stupolowych Już po raz dziesiąty zapraszamy wszystkich miłośników sportów umysłowych do udziału w mistrzostwach. Celem turnieju jest popularyzacja warcabów wśród dzieci i młodzieży, a także wszystkich zainteresowanych warcabistów. Mistrzostwa wyłonią zwycięzców drużynowych oraz indywidualnych. 24.05.2022, wtorek, godz. 17.00

Koncert wiosenny z dedykacją dla Mam

Młodzieżowy Dom Kultury nr 1 w Bydgoszczy Bogusław Biegowski, fotografia

Wystawa stworzona w wyniku rozstrzygnięcia konkursu pod tą samą nazwą: „Źródła”. Organizatorem konkursu był Miejski Ośrodek Kultury w Wągrowcu, a jego pomysłodawcą Lech Szymanowski – animator ruchu fotograficznego. Zapraszamy wszystkich miłośników fotografii zanurzonej w alchemicznych procesach i tych, dla których fotografia musi mieć swój wymiar materialny, będący warunkiem koniecznym istnienia obrazu. Gdzie dziś szukać źródeł fotografii, w półpłynnym świecie obrazów pulsujących na monitorach? Dotknąć sedna sprawy możemy tylko, wracając do początków fotografii – do ciągle żywych fascynacji piktorializmem, który w nowej odsłonie wygląda jednak inaczej. Jak? Warto to sprawdzić, zaglądając na wystawę do Muzeum Fotografii.

17.05.2022, wtorek, godz. 17.00

Wystawa fotografii Martyny Lisieckiej

Zapraszamy wszystkie Mamy z okazji ich święta na koncert przygotowany przez wychowanków MDK1. W programie piosenki oraz montaż poetycki zawierający najpiękniejsze utwory ukazujące matki i ich dzieci. W tym tak pięknym dniu pamiętamy o wszystkich mamach, także tych, których dzieci już dorosły i nie uczęszczają na zajęcia do MDK1. Wstęp wolny. 26.05.2022, czwartek, godz. 10.30

Dzień Rodziny w Klubie Przedszkolaka

28.05.2022, godz. 12.00–13.00

Rodzinne warsztaty cyjanotypii Martyna Lisiecka, fotografia

Dominka Popiołek, cyjanotypia

Zapisy pod adresem: muzeumfoto@byd.pl z dopiskiem „warsztaty cyjanotypii”.

Warsztaty Mam Cyfrę W maju uruchamiamy kolejną edycję warsztatów. To warsztaty skierowane zarówno do

Martyna Lisiecka od wielu lat związana jest z MDK nr 1. W przeszłości uczestniczyła w zajęciach licznych kół zainteresowań i do dziś aktywnie działa w Radzie Młodzieży MDK1. Jest uczennicą Technikum nr 4 im. I. Łukasiewicza w Zespole Szkół Chemicznych w Bydgoszczy, absolwentką Gimnazjum nr 57. Ma wiele pasji i zainteresowań, a wśród nich na pierwszym miejscu stawia film i fotografię. Jak sama twierdzi, „w branży filmowej realizuje się najpełniej”, kręci minifabuły, CMV oraz filmy do wierszy. Brała udział w Usteckim Festiwalu Filmowym oraz Gdańskim Festiwalu „Nakręć się”. Choć jest młodą artystką, ma już na swoim koncie sukcesy, np. jest zwyciężczynią Festiwalu Filmowego „Pasja w pandemii” organizowanego przez ośrodek BORPA. Fotografia jest również głęboko zakorzeniona w sercu Martyny. Jej prace w tej dziedzinie charakteryzują się złapaniem artystycznej chwili oraz detalem kolorystycznym. Uczennica bierze udział w licznych konkursach

Piknik rodzinny, spotkanie dla dzieci i rodziców zachęcające do wspólnej zabawy i aktywnego sposobu spędzania czasu wolnego. Wśród atrakcji przewidziane są zabawy muzyczno-ruchowe, ścieżka sensoryczna oraz działania plastyczno-ekologiczne polegające na wykonaniu pszczoły z plastikowej butelki. Na zakończenie wszyscy uczestnicy otrzymają odznaki i upominki. 29.05.2022, niedziela

XXII Turniej Szachowy Juniorów – Talenty 2022 Celem imprezy jest umożliwienie młodym szachistom kontaktów sportowych z ich rówieśnikami z innych części Polski oraz wymiana doświadczeń sportowych, szkoleniowych i organizacyjnych pomiędzy ośrodkami szachowymi. Uczestnicy imprezy będą rywalizować ze sobą indywidualnie oraz drużynowo. inf. Grażyna Tomasik

maj 2 0 2 2 |

| 37

10.05.2022, godz. 10.45 Oblicza uzależnień – warsztaty dla klas z SP nr 9, realizacja w SP nr 9.

Pałac Młodzieży w Bydgoszczy 5.05.2022, godz. 19.00 Seans filmowy: program DKF „Niespodzianka” dostępny na stronie: palac.bydgoszcz.pl/dkf. php lub pod nr. tel. 52 321 00 81 wew. 317. 7.05.2022, godz. 10.00 26. Powiatowy Konkurs Recytatorski dla uczniów klas I–VI szkół podstawowych „Proste historie”. Konkurs posiada długoletnią tradycję. Każdego roku biorą w nim udział reprezentanci wielu szkół podstawowych Bydgoszczy i okolic. Pałacowe święto poezji upowszechnia kulturę słowa wśród środowisk szkolnych, rozwija umiejętności i warsztat recytatorski dzieci oraz daje możliwość zaprezentowania swojego talentu recytatorskiego na prawdziwej scenie.

11.05.2022, godz. 9.30 RecytatOrator – konkurs recytatorsko-oratorski dla uczniów klas VII i VIII szkół podstawowych. Jego głównym celem jest promowanie czytelnictwa wśród młodzieży. Uczestnicy przygotowują wystąpienie składające się z recytacji wybranego fragmentu prozy oraz przemówienia uzasadniającego jego wybór. Temat: literatura kryminalna. 11.05.2022, godz. 9.30 Poradnia Rozwoju Zdolności – warsztaty wsparcia psychologicznego dla uczniów zdolnych skierowane do zdolnych uczniów klas VII–VIII szkół podstawowych. Spotkanie zatytułowane „Jestem kimś wyjątkowym: Poczucie własnej wartości” odbędzie się w sali 115 w Pałacu Młodzieży. Celem warsztatów jest wzmacnianie poczucia własnej wartości u uczniów zdolnych, rozwijanie świadomości posiadanych zasobów i mocnych stron, zwiększenie samoakceptacji oraz uczenie umiejętności poszukiwania wsparcia emocjonalnego w otoczeniu. Zajęcia poprowadzą eksperci z Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nr 2 w Bydgoszczy: Grażyna Le-

22. Ogólnopolski Festiwal Interpretacji Piosenki Aktorskiej Utalentowani, twórczy, zafascynowani piosenką aktorską, teatrem, poezją i różnymi gatunkami muzycznymi, niektórzy u progu karier artystycznych, wszyscy pełni pasji i radości śpiewania młodzi ludzie przyjadą do Bydgoszczy, by zaprezentować się jurorom i publiczności podczas 22. Ogólnopolskiego Festiwalu Interpretacji Piosenki Aktorskiej organizowanego przez Pałac Młodzieży w Bydgoszczy. Wszyscy mają ulubione teksty, swoich idoli i mistrzów, których sposób wykonywania piosenki artystycznej wprowadzał ich w świat interpretacji. W tym roku swój artystyczny świat zaprezentuje podczas konkursowych przesłuchań około 20 uczestników m.in. z Katowic, Sandomierza, Poznania, Torunia, Warszawy, Bydgoszczy, którzy zawalczą o grand prix festiwalu. Honorowy patronat nad imprezą objął prezydent Bydgoszczy Rafał Bruski, przedsięwzięcie uzyskało tytuł Bydgoskiej Kulturalnej Marki Oświatowej i otrzymało wsparcie z Funduszu Popierania Twórczości Stowarzyszenia Autorów ZAiKS. Jury w składzie: Wojciech Dyngosz – śpiewak operowy, wykładowca na Wydziale Wokalno-Aktorskim Akademii Muzycznej w Bydgoszczy, Izabela Cywińska-Łomżyńska – instruktor

38 |

| maj 2 0 2 2

wokalny, dyrygent kilku zespołów i chórów, przygotowuje zespoły młodzieżowe do udziału w spektaklach w Operze Nova, Piotr Dąbrowski – pianista, akompaniator, aranżer, dyrygent, band leader Jazz Big Band'75 oceni młodych artystów. Przesłuchania konkursowe odbędą się 15 maja o godz. 11.00 w sali widowiskowej w Pałacu Młodzieży. Na godz. 14.00 zaplanowane są warsztaty wokalne dla wszystkich uczestników spotkania. Głównym celem przedsięwzięcia jest promocja i doskonalenie młodych talentów ze szkół ponadpodstawowych oraz wyższych uczelni wykonujących piosenki „z tekstem”, poprzez które chcą opowiedzieć coś ważnego o sobie i otaczającej rzeczywistości. Zawsze są one wyrazem osobowości i talentu wykonawcy oraz przesłania zawartego w warstwie literackiej utworu. Spotkania te służą także integracji środowiska muzycznego i teatralnego z całej Polski oraz tworzeniu w Bydgoszczy artystycznego klimatu i miejsca spotkań młodych adeptów sceny piosenki aktorskiej, która łączy muzykę i teatr. Zwieńczeniem wydarzenia jest koncert laureatów, podczas którego poznamy werdykt i zostaną

dzińska – psycholog i Magdalena Pielach – pedagog. Przewidywany czas spotkania – ok. 3 godz. dydaktycznych. Liczba miejsc ograniczona. O udziale decyduje kolejność zgłoszeń. Z jednej szkoły można zapisać maksymalnie 5 osób. Zgłoszenia na warsztaty prosimy kierować do 9 maja (do godz. 12.00) na: m.grzybowska@palac.bydgoszcz.pl lub tel. 52 321 00 81 wew. 310. 12.05.2022, godz. 19.00 Seans filmowy: program DKF „Niespodzianka” dostępny na palac.bydgoszcz.pl/dkf.php lub pod nr. tel. 52 321 00 81 wew. 317. 15.05.2022 22. Ogólnopolski Festiwal Interpretacji Piosenki Aktorskiej. Harmonogram: godz. 11.00 – przesłuchania konkursowe; godz. 14.00 – warsztaty wokalne dla wszystkich uczestników festiwalu; godz. 19.00 – koncert galowy: występy laureatów, recital Jacka Bończyka „Absolutnie, czyli Bończyk śpiewa Młynarskiego”, ogłoszenie werdyktu i wręczenie nagród. Miejsce: sala widowiskowa Pałacu Młodzieży. 16.05.2022, godz. 9.30 Oblicza uzależnień – wykład i warsztaty dla klas z SP 19, realizacja w Pałacu Młodzieży.

wręczone nagrody. W programie jak zawsze znajduje się występ gwiazdy – śpiewającego aktora. Tym razem będzie to Jacek Bończyk w koncercie zatytułowanym: „Absolutnie, czyli Bończyk śpiewa Młynarskiego”. Jacek Bończyk – aktor, autor tekstów i reżyser spektakli muzycznych, wielokrotnie nagradzany i doceniany za swoje niezwykłe wykonania dzieł wybitnych twórców piosenki – zaprezentuje program, na który składają się mistrzowskie utwory geniusza polskiej piosenki, Wojciecha Młynarskiego. Sam mistrz tak pisał o Jacku: „Jacek Bończyk posiada wyjątkowe predyspozycje do zajmowania się piosenką aktorską. Po pierwsze, jest utalentowany. Po drugie, ma gruntowne przygotowanie zawodowe, jest dobrym aktorem dramatycznym. Po trzecie, jest muzykalny i po czwarte wreszcie – posiadł w znacznej mierze umiejętność najtrudniejszą połączenia tego wszystkiego w sceniczny skrót. Bo piosenka aktorska bazuje na owym skrócie, jest tym rodzajem teatru, gdzie wszystko dzieje się szybko, na zagranie całej roli przypada nie więcej niż trzy minuty”. Bończyk wielokrotnie współpracował z Młynarskim przy rozmaitych koncertach i spektaklach, był także dyrektorem artystycznym Festiwalu Twórczości Wojciecha Młynarskiego, który ma za sobą trzy bardzo udane edycje. Niezwykły spektakl „Młynarski obowiązkowo”, czyli autoportret na aktorów i orkiestrę w Teatrze 6. piętro w Warszawie, był ostatnim wspólnym przedsięwzięciem, które zrealizowali obaj zaprzyjaźnieni ze sobą artyści. W programie wieczoru – piosenki mistrza, znane i lubiane przez kilka pokoleń Polaków, m.in. „Absolutnie”, „Bynajmniej”, „Ogrzej mnie”, „Jeszcze w zielone gramy” czy „Jesteśmy na wczasach”. Na galę Festiwalu Interpretacji Piosenki Aktorskiej zapraszamy bydgoską publiczność 15 maja na godz. 19.00 do sali widowiskowej Pałacu Młodzieży. Bilety na koncert galowy do nabycia od w kasie i portierni Pałacu Młodzieży w godz. 8.00–19.00.

16–18 maja 2022 Spotkanie z emocjami dla dzieci i młodzieży. Zapraszamy uczniów wraz z wychowawcami na warsztaty psychologiczne poświęcone tematyce emocji. Mają one na celu wsparcie u uczniów obszaru emocjonalnego ze szczególnym uwzględnieniem znaczenia emocji dla codziennego funkcjonowania oraz sposobów radzenia sobie w sytuacjach trudnych. Warsztaty uwrażliwiające dzieci i młodzież na swoje potrzeby oraz wzmacniające ich kompetencje w tym zakresie poprowadzi psycholog Greta Haraś. Wstęp wolny po wcześniejszym telefonicznym zgłoszeniu grupy: tel. 52 321 00 81. Na zgłoszenia czekamy do 6 maja. Harmonogram: – Warsztat I: „U źródła emocji, czyli emocjonalny mózg w działaniu”. Multimedialna podróż po świecie emocji – ciekawostki z punktu widzenia biologii. Zajęcia dla młodzieży w wieku 12–15 lat. Termin: 16.05, godziny do wyboru przez klasę: 8.00–9.00, 9.15–10.15, 10.30–11.30, 11.45–12.45, sala 115; – Warsztat II: „Emocjami malowane”. Sposobów wyrażania emocji jest wiele. Artyści bardzo często wyrażają swoje emocje poprzez sztukę. Sztuka, którą tworzą, wyzwala emocje w innych ludziach – dostarcza wielu doznań, wzruszeń, ale i wiele radości. Zajęcia łączą w sobie muzykę, obraz oraz emocje. Zajęcia dla dzieci w wieku 7–10 lat. Termin: 17.05, godziny do wyboru przez klasę: 8.00–9.00, 9.15–10.15, 10.30–11.30, 11.45–12.45, sala 230; – Warsztat III: „Bajki pomagajki – czyli o mocy słowa czytanego”. Bajkoterapia – próba zrozumienia emocji z perspektywy bohaterów bajek dla dzieci. Zajęcia dla dzieci w wieku 7–10 lat. Termin: 18.05, godziny do wyboru przez klasę: 11.30–12.30, 12.45–13.45, 14.00–15.00, sala 115. 19.05.2022, godz. 19.00 Seans filmowy: program DKF „Niespodzianka” dostępny na stronie palac.bydgoszcz.pl/dkf. php lub pod nr. tel. 52 321 00 81 wew. 317. 20.05.2022, godz. 10.00 Poznajemy Świat Biologii – cykl konferencji naukowych dla uczniów zdolnych. Czwarta i ostatnia część skierowana jest do uczniów szkół ponadpodstawowych oraz klas siódmych i ósmych szkół podstawowych. Tematy: 1. Obcy są wśród nas – kot domowy i inne zwierzęta inwazyjne; 2. Pierwotniaki – organizmy niemalże niemożliwe; 3. Misja ogrodów zoologicznych; 4. Organ-on-a-chip – technologia przyszłości w zasięgu naszych rąk. Udział w warsztatach jest bezpłatny. Zgłoszenia do dnia 18 maja (do godz. 12.00) na: m.grzybowska@palac.bydgoszcz.pl lub tel. 52 321 00 81 wew. 310. 21.05.2022 Poezja na językach – konkurs recytatorski dla kl. IV–VIII. Koordynacja: Marta Maciąg i Agnieszka Brzykcy-Tomaszewska. 21.05.2022, godz. 11.00 Monodram – warsztaty. Spotkanie przygotowane specjalnie dla młodych aktorów związanych z pracownią teatralną Pałacu Młodzieży, którzy w tej niezwykle trudnej i wymagającej formie scenicznej widzą szczególną sposobność do podzielenia się z innymi swoim indywidualnym poglądem na otaczający ich świat i którzy dostrzegają również przy tym doskonałą okazję do zaprezentowania zdobytych w trakcie zajęć umiejętności aktorskich. Podczas warsztatów młodzież dowie się, jak właściwie dobierać i adap-

tować teksty, jak prawidłowo konstruować scenariusz przedstawienia, jak „budować” postaci sceniczne, jak posługiwać się emocjami i planować dramaturgię poszczególnych scen, jak ciekawie „ogrywać” scenografię i rekwizyty oraz jak wykorzystywać multimedia. Niezwykle ważną częścią spotkania będzie prezentacja przygotowanych przez młodych aktorów autorskich monodramów. Najlepsze z nich zostaną nagrodzone. Miejsce: pracownia teatralna Pałacu Młodzieży.

Galeria Autorska Jan Kaja i Jacek Soliński 19.05.2022, godz. 18.00, ul. Chocimska 5, tel. 608 596 314

Otwarcie wystawy Zofii Rybiańskiej (1925–2003) pt. „Kolor światła”

22.05.2022, godz. 11.00 Zabawowy Klub Filmowy Malucha dla Rodzin „Zygzak”. W ramach każdego spotkania prezentowane są polskie animacje dla dzieci. Po projekcji animatorzy rozmawiają z dziećmi o bohaterach i ich przygodach oraz zapraszają rodziny do wspólnej zabawy. Bilet: 10 zł od dziecka. Miejsce: sala widowiskowa Pałacu Młodzieży. 23.05.2022, godz. 9.30 Oblicza uzależnień – wykład i warsztaty, realizacja w Pałacu Młodzieży (sala 115). 23.05.2022, godz. 10.30 Zygzak – Zabawowy Klub Filmowy Malucha – spotkanie zorganizowane dla przedszkoli. Obowiązują wcześniejsze zapisy grup. Zgłoszenia przyjmuje Małgorzata Maćkowiak, tel. 52 321 00 81 wew. 315. 26.05.2022, godz. 19.00 Pałacowe planetarium, czyli obserwacje nieba przez teleskop – zbiórka przed wejściem głównym do Pałacu Młodzieży. W razie zachmurzenia odbędzie się prelekcja w sali 209. Prowadzenie: Artur Wrembel. 26.05.2022, godz. 19.00 Seans filmowy: program DKF „Niespodzianka” dostępny na stronie palac.bydgoszcz.pl/dkf. php lub pod nr. tel. 52 321 00 81 wew. 317. 27.05.2022, godz. 9.30 Poradnia Rozwoju Zdolności – warsztaty wsparcia psychologicznego dla uczniów zdolnych skierowane do zdolnych uczniów klas VII–VIII szkół podstawowych. Spotkanie zatytułowane „Trening twórczości” odbędzie się w sali 115 bydgoskiego Pałacu Młodzieży. Celem warsztatów jest rozwijanie potencjału uczniów, przygotowanie ich do tworzenia rzeczy nowych i wartościowych, a także rozwinięcie zdolności przystosowawczych tak, aby potrafili w sposób twórczy i nowatorski podchodzić do różnorodnych problemów oraz dawać sobie radę z ciągłymi zmianami stosunkowo niewielkim nakładem energii psychicznej i fizycznej. Zajęcia poprowadzą Katarzyna Tłok i Edyta Szott – pedagodzy z Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nr 1 w Bydgoszczy. Przewidywany czas spotkania – ok. 3 godz. dydaktycznych. Liczba miejsc ograniczona. O udziale decyduje kolejność zgłoszeń. Z jednej szkoły można zapisać maksymalnie 5 osób. Udział w warsztatach jest bezpłatny. Zgłoszenia do dnia 25 maja (do godz. 12.00) na: m.grzybowska@palac.bydgoszcz.pl lub pod nr tel. 52 321 00 81 wew. 310. 30.05.2022, godz. 11.00 VIII Powiatowy Interdyscyplinarny Konkurs Młody Przyjaciel Bydgoszczy. Miejsce: sala widowiskowa Pałacu Młodzieży. Informacje: Pałac Młodzieży w Bydgoszczy, ul. Jagiellońska 27, tel. 52 321 00 81.

Zofia Rybiańska, Droga, pastel

Zofia Rybiańska, ur. 1925 w Brzesku nad Bugiem, zm. w 2003 w Bydgoszczy. Ukończyła Wydział Sztuk Pięknych UMK w Toruniu w pracowni prof. St. Borysowskiego i prof. T. Niesiołowskiego. Była członkiem ZPAP. W latach 1960–1981 uczyła w PLSP w Bydgoszczy malarstwa i rysunku. Autorka 10 wystaw indywidualnych oraz uczestniczka wielu plenerów i wystaw zbiorowych. Laureatka nagród, m.in. MKiSz (III stopnia) za pracę pedagogiczną, Zasłużony Działacz Kultury – Odznaka XXX-lecia ZPAP – Bydgoszcz, Złoty Krzyż Zasługi – Zasłużony dla woj. bydgoskiego. Prace w zbiorach muzeów w Bydgoszczy, Włocławku, Chełmnie oraz w zbiorach prywatnych. 19.05.2022, godz. 18.00

Spotkanie poetyckie z Aliną Rzepecką pt. „Cień pamięta” Alina Rzepecka, ur. 15.01.1960 w Lipnicy. Ukończyła matematykę na WSP Bydgoszcz oraz studia podyplomowe matematyka z informatyką. Należy do SPP, RSTK Bydgoszcz, Grupa Literacka Dysonans Wrocław, Gdański Klub Poetów. Laureatka wielu konkursów poetyckich, m.in. Złoty Konik Morski w Świnoujściu 2009 i 2011. Otrzymała nagrody i wyróżnienia: II miejsce w Ogólnopolskim Konkursie „O Laur Opina” w Opinogórze 2011, II miejsce w Konkursie Poezji Ekologicznej w Barcinie 2018, I miejsce w konkursie jednego wiersza „O dym Białej Lokomotywy” 2018 w Kotli, I miejsce w Konkursie Literackim „Jak mnie kochasz” Głogów 2021. Autorka trzech książek poetyckich: Bezsenność (Wrocław 2004), Oswajanie snów (Bydgoszcz 2014) i Punkty styczności (Bydgoszcz 2018). Autorka wielu tekstów piosenek. Współautorka almanachów, wieloletnia opiekunka utalentowanej literacko młodzieży. Odznaczona Medalem Jakuba Wojciechowskiego za działalność na rzecz kultury. inf. Jacek Soliński

inf. Dominik Wierski

maj 2 0 2 2 |

| 39

sztuce miejskiej. Prezentowane będą prace artystów z różnych stron świata, reprezentujących różne style i formy zaangażowania w problematykę sztuki i koincydencji społecznej. 20.05.2022, piątek, godz. 18.00, Salon Hoffman KPCK, wstęp wolny

LIX Spotkanie z Historią u Hoffmana: Skarby kultury ludowej w Archiwum Dokumentów Fonicznych Polskiego Radia PiK

Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy

Temat przybliży jego znawca dr Marek Rzepa. Podczas multimedialnego wykładu posłuchamy fragmentów nagrań archiwalnych, prześledzimy sposoby ich rejestracji, kontakty radia z artystami ludowymi oraz przedstawimy sylwetki najważniejszych autorów audycji folklorystycznych: Anny Jachniny, Pawła Billerta i Andrzeja Krystka.

10.05.2022, wtorek, godz. 18.00, Salon Hoffman KPCK, pl. Kościeleckich 6, wstęp wolny

Literatura w Centrum: Mariusz Stoppel – Polot i inne wiersze

Czytaj na s. 27. 17.05.2022, wtorek, godz. 17.00, Salon Hoffman KPCK. Koszt: 7 zł./os. (płatność dotyczy również opiekuna). Płatne w dniu wydarzenia w siedzibie KPCK. Obowiązują zapisy: artystyczny@kpck.pl

Warsztaty teatralne z cyklu Siała baba mak

Mariusz Stoppel – z zamiłowania szachista, z wykształcenia polonista próbujący tchnąć lirykę w słowa. Wielbiciel muzyki artrockowej. W latach 1985–1986 w Kadrze Narodowej Juniorów do lat 17 w szachach. Od 1993 animator życia szachowego w MDK nr 1 w Bydgoszczy, sędzia klasy FA, trener szachowy. Jako poeta niezwiązany z żadnym ugrupowaniem literackim. Spotkanie poprowadzi Bartłomiej Siwiec. 14.05.2022, sobota, o każdej pełnej godzinie od 18.00 do 23.00, Galeria Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej KPCK, wstęp wolny, liczba miejsc ograniczona

W ramach Nocy Muzeów: Lekcje z tradycją

Bezpłatne oprowadzanie po Galerii Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej z przewodnikiem w stroju ludowym. Galeria otwarta do ostatniego oprowadzania, możliwy zakup oferowanego w galerii rękodzieła. 14.05.2022, sobota, od godz. 18.00 do zmierzchu, podwórko KPCK, wstęp wolny

W ramach Nocy Muzeów: Street art kredą i piaskiem dla każdego Plastyczna zabawa na podwórku KPCK. 14.05.2022, sobota, około godz. 21.00, Salon Hoffman KPCK, wstęp wolny. Koncert transmitowany będzie na żywo na kanale YouTube KPCK

W ramach Nocy Muzeów: koncert z cyklu Czy ten koncert to nie u Was?: Agata Świrska 40 |

| maj 2 0 2 2

Majowe spotkanie przesiąknięte będzie klimatem poezji Marii Konopnickiej. Zaprosimy na nie bohaterów wierszy tej słynnej pisarki i nowelistki. Pasjonaci teatru będą mieli okazję samodzielnie zrobić najprostszą w świecie papierową pacynkę, a potem animować ją w sztuce improwizowanej. W czasie warsztatów uczestnicy będą mieli możliwość tworzenia na scenie etiud teatralnych oraz zmierzenia się z szeregiem podstawowych zadań aktorskich. Uczestnicy przynoszą ze sobą maseczki, luźny strój, miękkie zamienne obuwie oraz wodę do picia. 19.05.2022, czwartek, godz. 18.00, Salon Hoffman i podwórko KPCK, wstęp wolny

Wernisaż wystawy World Urban Art Pierwsza w Polsce prezentacja prac twórców funkcjonujących w szeroko pojętej plastycznej

24.05.2022, wtorek, godz. 17.00, Salon Hoffman KPCK. Dwa spektakle pod rząd, wstęp wolny, liczba miejsc ograniczona

Spektakle dla dzieci: Gadulińskie (Teatr Witrynka) oraz Mała księżniczka (Teatr NaNiby z MDK nr 4 w Bydgoszczy) 26.05.2022, czwartek, godz. 18.00, Salon Hoffman KPCK, wstęp wolny

Promocja książki Z książką na końcu świata: Antarktyda Jolanty Niwińskiej Jolanta Niwińska jest bydgoszczanką z wyboru, Europejką i obywatelką świata. Znana jest jako koordynatorka ruchu bookcrossingowego w Polsce, fundatorka Fundacji Bookcrossing Polska oraz inicjatorka i współorganizatorka corocznego Święta Wolnych Książek. Jest także realizatorką projektów popularyzujących czytelnictwo, m.in. takich jak Bydgoskie Biesiady Czytelnicze i Festiwal Pięknego Czytania im. K. Hoffmana. Do realizacji tych projektów potrafi pozyskać pisarzy, twórców, ludzi kultury z całej Polski, a także młodzież, udowadniając, że książka nadal nie przegrywa z masową kulturą obrazkową. 27.05.2022, piątek, godz. 12.00 i 16.00, Salon Hoffman KPCK. Bilety w cenie 7 zł/os. do nabycia w siedzibie KPCK

Spektakl słowno-muzyczny Przepis na miłość w wykonaniu zespołu wokalnego Feniks z KS Złota Jesień

Zespół Feniks powstał w 2022 r. z połączenia dwóch zespołów wokalnych z KS Złota Jesień – Tercji i Niespodzianki. Wykonuje utwory popularne z repertuaru artystów minionych lat. W repertuarze zespołu od czasu do czasu znajdziemy również utwory biesiadne. 28.05.2022, sobota, godz. 18.00, Salon Hoffman KPCK. Bilety w cenie 15 zł do nabycia w siedzibie KPCK oraz na biletyna.pl

Jazz u Hoffmana: Jazz for Mr Ives, Jazz for Mr Serocki by Bydgoski Kolektyw Kompozytorski Rafał Gorzycki – drums, piano (leader composer) Mikołaj Sarad – alto & soprano saxes,

piano (composer) Bartłomiej Chmara – live electronics (composer) 31.05.2022, wtorek, godz. 17.00, Salon Hoffman KPCK. Dwa spektakle pod rząd, bilety w cenie 10 zł/os. do nabycia w siedzibie KPCK

Spektakle: Pierwszy czy ostatni? (młodzieżowy zespół teatralny Kołowrotek – PREMIERA) oraz Kamień na kamieniu (zespół teatralny Witraż z MDK nr 4 w Bydgoszczy) Ponadto zapraszamy do udziału w propozycjach warsztatowych: Środy, godz. 17.00

Zespół wokalny bdgVOICES 1–2 razy w miesiącu. Możliwość wcześniejszych rezerwacji: artystyczny@kpck. pl lub pod nr. tel. 52 585 15 02 wew. 120

Ośrodku Animacji Kultury w Toruniu; reżyser teatralny, aktor lalkarz, filmowiec, montażysta, performer, kiedyś mim, z zamiłowania fotograf. Cena: 100 zł, zgłoszenia na warsztaty przyjmowane są do 11 maja. Liczba miejsc ograniczona – o przyjęciu decyduje kolejność zgłoszeń. 25.05.2022, godz. 17.00, udział bezpłatny

Fotografia postindustrialna – multimedialny wykład z cyklu Sztuka fotografii

Wykład przygotował Stanisław Jasiński – specjalista ds. fotografii w Wojewódzkim Ośrodku Animacji Kultury w Toruniu; fotografik i instruktor fotografii, członek Związku Polskich Artystów Fotografików. 28.05.2022

Warsztaty Muzyczne krajobrazy. Wykorzystanie improwizacji muzycznej w kreatywnej pracy z grupą

LEKcja w teatrze – cykl warsztatowych teatralnych spotkań dla grup zorganizowanych w wieku 5–15 lat, 7 zł/os. Koszt konsultacji (45 min):30 zł, kontakt: muzyka@kpck.pl

Indywidualne konsultacje wokalne, 30 zł/os. Kontakt: muzyka@kpck.pl

Warsztaty dla osób pracujących głosem, 50 zł/os. inf. Jędrzej Kubiak

Warsztaty Muzyczne krajobrazy poprowadzi Grzegorz Kaźmierski. Fot. Stanisław Jasiński

Warsztaty adresowane przede wszystkim do pedagogów, nauczycieli, animatorów i instruktorów kultury oraz do wszystkich osób zainteresowanych przestrzeniami dźwiękowymi. Muzyczne krajobrazy poprowadzi Grzegorz Kaźmierski – specjalista ds. interdyscyplinarnych przedsięwzięć kulturalnych w Wojewódzkim Ośrodku Animacji Kultury w Toruniu; filmoznawca, teatrolog, realizator dźwięku, muzyk, animator kultury. Cena: 100 zł, zgłoszenia na warsztaty przyjmowane są do 25 maja. Liczba miejsc ograniczona – o przyjęciu decyduje kolejność zgłoszeń.

K-PSOSW w Bydgoszczy Izba Tradycji 150 lat w Bydgoszczy! Europejska Noc Muzeów w najstarszej w Polsce szkole dla niewidomych – bydgoskim Brajlu Maj to miesiąc szczególny dla bydgoskiego specjalistycznego ośrodka dla niewidomych i słabowidzących im. Louisa Braille’a. W 2022 roku placówka obchodzi jubileusz 150-lecia działalności. Prowincjonalny Zakład dla Niewidomych rozpoczął pracę dokładnie 4 maja 1872 roku w Bydgoszczy i w tej samej lokalizacji, przy ulicy Krasińskiego 10, do dziś prowadzi działalność edukacyjną, wychowawczą, rehabilitacyjną, duszpasterską i kulturalną, wspierając dzieci i młodzież z dysfunkcją wzroku do 24. roku życia. Izba Tradycji tej bydgoskiej instytucji gromadzi unikatowe zbiory ze 150-letniej historii najstarszej w Polsce szkoły dla niewidomych i słabowidzących. Z okazji przypadającej w maju Europejskiej Nocy Muzeów oraz wyjątkowych urodzin Izba otwiera się na zwiedzających. Placówka zaprasza na wyjątkową ekspozycję. To podróż w czasie, możliwość zmierzenia się z wyzwaniami osoby niewidomej w codziennym życiu – dawniej i dzisiaj, poznania szkolnych tradycji, wyjątkowych eksponatów, historii wsparcia osób z dysfunkcją wzroku oraz cennego bydgoskiego wkładu w tej dziedzinie. Wszystkie stanowiska dostosowane są do zwiedzania przez osoby z niepełnosprawnością wzroku.

do 23 października

Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu do 8 maja

Termin zgłoszeń na konkurs fotograficzny Fotogeniczność Regulamin konkursu i formularz zgłoszeniowy znaleźć można na: www.woak.torun.pl. Najciekawsze prace zostaną zaprezentowane na wystawie pokonkursowej Fotogeniczność, której towarzyszyć będzie ekskluzywnie wydany katalog. Na laureatów czekają nagrody finansowe. Udział w konkursie jest bezpłatny. 14.05.2022

Cokolwiek tworzysz – zapisz to! Warsztaty kreowania koncepcji teatralnych Warsztaty poprowadzi Ireneusz Maciejewski – specjalista ds. teatru w Wojewódzkim

Termin zgłoszeń na konkurs filmowy KATAR Film Konkurs ma formułę otwartą. Zgodnie z regulaminem dopuszczalne są filmy realizowane dowolną techniką, np. film kolorowy, czarno-biały, animacja poklatkowa, animacja rysunkowa, formy mieszane, etc. Jedynym ograniczeniem formalnym jest czas projekcji: zgłoszone filmy nie mogą być krótsze niż 5 min i nie dłuższe niż godzina. Wymagania techniczne, regulamin konkursu oraz formularz zgłoszeniowy znaleźć można na stronie: www.woak.torun.pl.

Kolejne warsztaty i szkolenia: – 3–5 czerwca – Warsztaty fotografii cyfrowej, zajęcia prowadzi Stanisław Jasiński, cena: 150 zł, termin zgłoszeń: 1 czerwca. – 11–12 czerwca – Muzykoterapia, zajęcia prowadzą: dr Lucyna Matuszak i Erwin Regosz, cena: 150 zł, termin zgłoszeń: 8 czerwca.

14.05.2022, Izba Tradycji bydgoskiej szkoły dla niewidomych – K-P SOSW nr 1 im. L. Braille’a w Bydgoszczy, ul. Krasińskiego 10 (wejście od ul. Reja), zapisy: izbatradycji@braille.bydgoszcz.pl – godz. 15.00–18.00 Warsztaty pisma Braille’a; prezentacja księgozbioru brajlowskiego; prezentacja tyflograficzna; warsztaty orientacji przestrzennej – godz. 18.00–22.00 Zwiedzanie Izby Tradycji

inf. Kamil Hoffmann

inf. Michał Frąszczak

maj 2 0 2 2 |

| 41

Adria Art Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy 6.05.2022, godz. 19.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, wstęp wolny

Towarzystwo Muzyczne im. I.J. Paderewskiego w Bydgoszczy 11.05.2022, środa, godz. 17.00, sala koncertowa Towarzystwa Muzycznego im. I.J. Paderewskiego, ul. Skargi 7

X Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej NOWA MUZYKA 2022 Program na s. 31 7.05.2022, sobota, zbiórka o godz. 11.00 przed MCK

Kultura na świeżym, wyprawy kobiece vol. 7: Piecki

KONCERT WIOSENNY z muzyka polską 13.05.2022, godz. 20.00, Fabryka Lloyda, bilety: adria-art.pl

Zespół T.Love powraca z nową trasą koncertową HAU! HAU! Jeden z najważniejszych polskich zespołów rockowych powraca na scenę po 5 latach przerwy i zaprezentuje nowy album zatytułowany HAU! HAU!. Fani zespołu czekali na kolejną płytę T.Love 7 lat. Za większość kompozycji na nowym krążku odpowiada Janek Benedek, który wrócił do zespołu podczas prac nad nowym albumem. Nowa płyta i trasa koncertowa to również doskonała okazja do świętowania przypadającego w tym roku jubileuszu grupy. Na koncertach usłyszymy najnowsze kawałki T.Love oraz hity, które towarzyszą nam od lat. inf. Anna Wiącek-Fręś

W wykonaniu studentów Koła Artystyczno-Naukowego Wokalistów Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy. 24.05.2022, wtorek, godz. 17.00, sala koncertowa, ul. Skargi 7

KONCERT KAMERALNY

W wykonaniu studentów Akademii Muzycznej im. Nowowiejskiego z klasy dr hab. Bartłomieja Weznera. 26.05.2022, czwartek, godz. 17.00, sala koncertowa, ul. Skargi 7

KONCERT KAMERALNY

W wykonaniu studentów Akademii Muzycznej im. Nowowiejskiego z klasy dr hab. Bartłomieja Weznera.

Wyprawa rowerowa. Jedziemy do Piecek i wracamy na 17 do Bydgoszczy. Będzie pięknie. Zahaczymy po drodze o Chrośnę i Łąki Studzienieckie. Weźcie stroje kąpielowe, ręczniki i dużo jedzenia. 8.05.2022, niedziela, zbiórka o godz. 5.20 na PKP Bydgoszcz Główna

Kultura na świeżym vol. 101: Wąwóz Goły Jon

JUTRONAUCI: Gry Kozackie

Jedziemy z rowerami do Cekcyna pociągiem i dalej przez: rezerwat Bagna nad Stążką, Jelenią Wyspę, Bielską Strugę, Okoniny, Wąwóz Goły Jon, wieżę widokową w Trzebcinach, Kotomierz i Neklę do Bydgoszczy. Wyprawa ma 110 km. Weźcie stroje kąpielowe.

8.05.2022, niedziela, godz. 11.00–14.00

21.05.2022, sobota, godz. 11.00, SUP Marina, Samociążek, cena: 110 zł

Kultura na świeżym vol. 102: Spływ na deskach SUP po Zalewie Koronowskim „Таємниче Старе Місто” – місто гра „Zagadkowe Stare Miasto” – gra miejska Wydarzenie przeznaczone dla wszystkich grup wiekowych – rodzin z dziećmi, studentów, a także seniorów. Szczegóły wydarzenia na Facebooku oraz w portalu Miastotoplansza.pl.

42 |

| maj 2 0 2 2

Сердечно запрошуємо вас на міську гру в Старому місті Бидгоща! Бронюйте час на неділю, 8 травня, з 11.m:00 до 14:00.m. Захід розрахований на будь-який вік – сім’ї з дітьми, студентів та людей похилого віку. Подробиці на Facebook і порталі Miastotoplansza.pl. inf. Adrian Tomasz Kozak

Spotykamy się o godz. 11 przy Marinie SUP w Samociążku – podamy dane, gdzie dokładnie, by spłynąć na deskach SUP z Samociążka do Tuszyn i z powrotem. Deski SUP będą na nas czekały na miejscu. Za naszą szczęśliwą i bezpieczną podróż zadba Alicja Starszak z Twin Fin Adventures. Zapisy: dominika.kiss-orska@ mck-bydgoszcz.pl. Liczba miejsc ograniczona (25). Czas: 6–7 h, z przerwą na posiłek w „Barze u Emilki”.

22.05.2022, niedziela, godz. 19.30, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety: w przedsprzedaży – 15 zł, w dniu spektaklu – 20 zł, karnetowicze Millennium Docs Against Gravity – wstęp wolny

Impro dokumentalnie

Filmy dokumentalne w założeniu przedstawiają wycinek rzeczywistości, który podlega możliwie najmniejszej ingerencji ze strony reżysera. W spektaklach improwizowanych tworzymy historię spontanicznie, bez scenariusza, a sugestie do scen daje nam publiczność. W obu tych materiach kryje się dużo prawdy i sporo emocji. Ponoć żyjemy po to, by doświadczać. Zachęcamy do doświadczenia spektaklu improwizowanego!

Kino Orzeł Red Rocket, reż. Sean Baker, USA, 2021, 128’

Najnowszy film autora The Florida Project”. Były gwiazdor porno Mikey Saber (Simon Rex) wraca do domu w Teksasie i żony, z którą zapomniał się rozwieść. Choć nikt za nim nie tęsknił, w oczach kilku chłopaków z okolicy ciągle jest kimś.

Wiking, reż. Robert Eggers, USA, Wlk. Brytania, 2022, 140’

Jedna z najciekawszych produkcji filmowych realizowanych w ostatnim czasie. Szczególne wrażenie robi obsada filmu. W filmie zobaczymy świetnych aktorów: Anyę Taylor-Joy, Ethana Hawke'a, Nicole Kidman oraz Alexandra Skarsgarda. Młody książę Amleth (Skarsgard) jest u progu stania się mężczyzną, gdy jego ojciec, król Aurvandil War Raven (Hawke), zostaje brutalnie zamordowany przez wuja Fjolnira (Claes Kasper Bang), który porywa matkę chłopca – księżną Gudrún (Kidman). Uciekając łodzią ze swojego królestwa, dziecko poprzysięga zemstę…

Wszystko wszędzie naraz, reż. Dan Kwan, Daniel Scheinert, USA, 2021, 140’

Fucking Bornholm, reż. Anna Kazejak, Polska, 2022

Dwie pary – małżeństwo z długim stażem i nowy związek z Tindera, dzieci i majówkowy wjazd na sielankowy kemping. Co może pójść nie tak? Bohaterowie przekonają się, że wszystko, a jeden incydent może uruchomić prawdziwą lawinę. W rolach głównych Agnieszka Grochowska, Maciej Stuhr, Jaśmina Polak i Grzegorz Damięcki.

Art Beats: Nenufary Moneta – cuda z wody i światła, reż. Giovanni Troilo, 94’

Szalone połączenie kina akcji, komedii i science fiction. Evelyn Wang (Michelle Yeoh), borykająca się z trudami codzienności mama w średnim wieku, natrafia na klucz do „multiwersum”: sieci przecinających się ze sobą światów, gdzie może zbadać wszystkie drogi życiowe, którymi nie poszła: począwszy od gwiazdy filmowej do uznanego szefa kuchni Teppanyaki. Kiedy pojawiają się mroczne siły, Evelyn będzie musiała wykorzystać wszystko, co ma, i wszystko, czym kiedyś mogła być, aby ocalić to, co jest dla niej najważniejsze: swoją rodzinę.

Mała mama, reż. Céline Sciamma, Francja, 2021, 72’ Céline Sciamma, autorka nagrodzonego w Cannes Portretu kobiety w ogniu, w swoim najnowszym filmie porusza motyw przepracowywania żałoby (bohaterów poznajemy w momencie odejścia nestorki rodziny), jednak na pierwszy plan wydobywa niezwykłą czułość rodzinnych relacji i celebruje ciekawość świata, którą zaraża nas młodziutka Nelly.

Arcydzieła Claude’a Moneta z Muzeum Orangerie, Muzeum Marmottan, Muzeum Orsay i Giverny. Dokument opowiada o pochodzeniu i powstaniu ogromnego dzieła sztuki, które zerwało z wszelkimi konwencjami. Jest to opowieść o obsesji artysty na punkcie światła i wody, z której malarz nie mógł się wyrwać, więc przekształcił ją w swój własny rodzaj magii.

maj 2 0 2 2 |

| 43

Repertuar kina Orzeł w maju 1 niedziela 12.00 Wszystko wszędzie naraz 14.45 Red Rocket 17.15 Wszystko wszędzie naraz 20.00 Red Rocket 2 poniedziałek 14.45 Wszystko wszędzie naraz 17.30 Red Rocket 20.00 Wszystko wszędzie naraz 3 wtorek 13.00 Red Rocket 15.30 Wszystko wszędzie naraz

16 poniedziałek 16.00 MDAG: Poznaliśmy się w wirtualnej rzeczywistości (konkurs) 18.00 MDAG: Lombard (konkurs) – po seansie spotkanie z producentką Anną Mazerant 20.30 MDAG: Nic nie jest wieczne 17 wtorek 16.00 MDAG: W mroku niepewności (konkurs) 18.15 KMF Mozaika 20.30 MDAG: Pamiętniki z Mjanmy 18 środa 15.45 MDAG: Silent Love

18.15 KMF Mozaika

17.30 MDAG: Anioły z Sindżaru (konkurs) – po seansie spotkanie z reżyserką Hanną Polak

21.00 Red Rocket

20.30 MDAG: Młody Platon (konkurs)

7 sobota 15.00 Art Beats: Nenufary Moneta – cuda z wody i światła (bilety: 25 zł) 17.00 Wiking 20.00 Gramy dalej, słuchamy dalej – Fonomo 2020 (reż. Krzysztof Nowicki) – seans + spotkanie (darmowe wejściówki w kasie MCK) 8 niedziela 19.30 Wiking 9 poniedziałek 15.00 Wiking 17.45 Wszystko wszędzie naraz 20.30 Wiking 10 wtorek 18.15 KMF Mozaika 21.00 Wiking 11 środa 15.00 Wszystko wszędzie naraz 17.45 Wiking 20.30 Wszystko wszędzie naraz 13 piątek 14.00 Wiking 17.00 MDAG: oficjalna inauguracja Bydgoskiego Aneksu 17.15 MDAG: Terytorium (konkurs) 19.30 MDAG: Krowa (konkurs) 14 sobota 10.00 Wiking 12.30 MDAG: McCurry. W pogoni za kolorem 14.30 MDAG: Rzeka 16.30 MDAG: Dom z drzazg (konkurs) 18.30 MDAG: Skál (konkurs) 20.30 MDAG: Nothing Compares 15 niedziela 10.00 Wiking 12.30 MDAG: Dziewczyny z kalendarza 14.30 MDAG: Wulkan miłości (konkurs)

19 czwartek 15.00 MDAG: Nieskończoność według Floriana 16.30 MDAG: Babi Jar. Konteksty (konkurs) 19.30 MDAG: Gala wręczenia nagród 20.30 MDAG: Na ratunek 20 piątek 14.30 Mała mama 16.00 MDAG: W chowanego 18.00 MDAG: Kiedyś byliśmy dzieciakami 20.30 MDAG: Nasza stara klasa 21 sobota 11.00 Mała mama 12.30 MDAG: Lombard (powtórka) 14.30 MDAG: Babi Jar. Konteksty (powtórka) 17.00 MDAG: Podwodne życie Jacques’a Cousteau 19.30 MDAG: Anioły z Sindżaru (powtórka) 22 niedziela 11.00 Fucking Bornholm 13.00 MDAG: Krowa (powtórka) 15.00 MDAG: Lot 17.00 MDAG: Instagramowa rodzina 19.30 MDAG: zakończenie Bydgoskigo Aneksu 2022 – spektakl teatru improwizowanego z Bydgoszczy pt. IMPRO dokumentalnie 23 poniedziałek 15.00 Fucking Bornholm 17.00 Mała mama 18.30 Fucking Bornholm 20.30 Mała mama 24 wtorek 18.15 KMF Mozaika 21.00 Mała mama 26 czwartek 13.30 Fucking Bornholm 15.30 Mała mama 17.00 Fucking Bornholm

17.00 MDAG: Pisklaki (konkurs) – po seansie spotkanie z reżyserką Lidią Dudą

19.00 Mała mama

20.00 MDAG: Nawalny

20.30 Fucking Bornholm

Bilety na seanse regularnego repertuaru w cenie: 15 zł – normalny, 12 zł – ulgowy, 46 zł – grupowy (dla 4 osób). MDAG: ceny biletów i karnetów: bilet na pojedynczy seans – 12 zł, karnet na 10 wybranych seansów – 100 zł, karnet na cały festiwal – 160 zł Szczegóły seansów KMF Mozaika na stronie www.mozaika.org.pl

44 |

| maj 2 0 2 2

Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku 14.05.2022, sobota, ZPP w Ostromecku

Noc Muzeów

Specjalne, nocne zwiedzanie pałaców w Ostromecku. Jak zwykle na naszych gości czekają liczne atrakcje: muzyczne, ale też kulinarne. Nocny przyjazd do Ostromecka to okazja do obejrzenia zmieniających się systematycznie wnętrz Pałacu Nowego i Starego. O dobrą zabawę postarają się pracownicy Pracowni Dziedzictwa Kulturowego i Pracowni Dziedzictwa Kulinarnego, od niedawna funkcjonującej w Ostromecku. Goście do Ostromecka będą mogli dojechać autobusem (przedłużona linia nr 40; wyjazd z Ostromecka zaplanowano na godz. 22). 21.05.2022, sobota, godz. 12.00, ZPP w Ostromecku

Warsztaty djembe Piotra Szutty

maj 2 0 2 2 |

| 45

Drums Fusion 2022: Rytmy świata

27.05.2022, Wyspa Młyńska

Ruff Puff Sound System / kultura jamajska – wystawy, warsztaty rytmiczne Ruff Puff Sound System tworzy czwórka selektorów z Bydgoszczy: Bulet, Suchy, Junior Greg, Michu. Ich inspiracja wszechstronną i wpływową jamajską kulturą soundsystemową, począwszy od lat 70. XX wieku, zaowocowała powstaniem kolektywu prezentującego spojrzenie na reggae z bardzo szerokiej perspektywy. Selekcja w wykonaniu Ruff Puff Sound System to połączenie takich nurtów, jak: roots reggae i raggamuffin aż po najodleglejsze zakątki brytyjskiego dubu i jungle'u. W dobie postępującej popularyzacji reggae na świecie Ruff Puff stara się wyłowić i przedstawić to, co według nich najlepsze w tej muzyce – dobrą wibrację i świadomy przekaz. 27.05.2022, godz. 19.30, Wyspa Młyńska

Dubska

Dubska – zespół grający muzykę reggae, jeden z najważniejszych przedstawicieli tego gatunku w Polsce i poza jej granicami. Powstał w 1999 r. w Bydgoszczy. Na festiwalu w Ostródzie otrzymał nagrodę w kategorii najlepsza sekcja rytmiczna. W 2005 r. wydali pierwszą oficjalną płytę pt. „Dubska“, która ukazała się nakładem Mami Records. Płyta zawierała 13 piosenek, z których największą popularność zdobyły utwory: „Raj“, „Subway“, „Wiatr“ czy „Reggae music“, które nadawały największe rozgłośnie radiowe w kraju. 27.05.2022, godz. 21.30, Wyspa Młyńska

UB 40 feat. Ali Campbell (In Memory of Astro)

UB 40 – brytyjski zespół reggae założony w 1978 r. w Birmingham. Jeden z najważniejszych zespołów grających ten gatunek muzyki na świecie – legenda sceny muzycznej i niezaprzeczalni innowatorzy tego gatunku, łączący reggae z elementami popu, dzięki czemu z łatwością zaszczepiali rytm bardzo szerokiej publiczności. Ali Campbell, wokalista UB 40, którego głos znany jest miłośnikom muzyki, ogłosił, że trasa koncertowa zespołu w 2022 r. odbędzie się ku pamięci jego przyjaciela, wokalisty i członka zespołu od ponad czterech dekad – Astro – który zmarł w listopadzie 2021 r. Legendarny

46 |

| maj 2 0 2 2

UB 40

kolektyw zaprezentuje w Bydgoszczy swoje największe hity, takie jak „Kingstone Town”, oraz zdobywców pierwszych miejsc UK Charts (oficjalnej listy sprzedaży w Wielkiej Brytanii): „Red Red Wine”, „(I Can‘t Help) Falling In Love With You” i „I Got You Babe”. 28.05.2022, Stary Rynek

EcoBeat Day / Kultura ProNatura Rytmiczna rozgrzewka, na którą składać się będą warsztaty i pokazy, to czas poświęcony miłośnikom rytmu. Pokażemy, jak budować instrumenty perkusyjne z recyklingu, do dyspozycji będą także nauczyciele, szkoły muzyczne oraz rytmiczni animatorzy. Wszystko po to, aby w wyjątkowej atmosferze zakończyć ten dzień jednym z najważniejszych wydarzeń tegorocznej edycji Drums Fusion. O szczegółach poinformujemy już wkrótce! Wydarzeniom tego dnia towarzyszyć będzie m.in. Dziecięca Orkiestra Recyklingowa BEATGOSZCZ. 29.05.2022, Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Bydgoszczy / MCK

Międzynarodowe Forum Perkusyjne + Bydgoska Szkoła Perkusji Zapraszamy na dziedziniec Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Bydgoszczy

(Stary Rynek). W programie warsztaty perkusyjne, masterclass oraz koncert z udziałem najlepszych polskich perkusistów. 30.05.2022, MCK / kino Orzeł

Drums Fusion Open Day

Dzień poświęcony wszystkim pasjonatom rytmu, zarówno profesjonalistom, jak i tym, którzy swoją przygodę z rytmem dopiero zaczynają. W programie m.in.: pokazy sprzętu i instrumentów perkusyjnych, spotkania z twórcami i producentami muzycznymi, warsztaty EcoBeat, EtnoBeat i ElectroBeat, prezentacje instrumentów perkusyjnych z różnych zakątków świata i wiele innych rytmicznych atrakcji. Na zakończenie zaprosimy do kina Orzeł na projekcję filmu „Sound of Metal”. 31.05.2022, godz. 18.00, MCK

Rytm rapu: Bisz / Offbeat vol. 2 Niekonwencjonalny, niebanalny, synkopowany. Już 31 maja o 18.00 w Miejskim Centrum Kultury startuje kolejna odsłona sceny bitowej w ramach festiwalu Drums Fusion. W programie: beat session bydgoskiej ekipy Beats Family, występ rapera Ńemego i koncert Tropical Soldiers in Paradise – sześcioosobowego zespołu wywodzącego się z różnych środowisk muzycznych,

drumsfusion.com

łączący oldschoolowy hip-hop z jazzem, dubem, calypso i latynoafrykańską rytmiką. Wyjątkową muzyczną selekcję na afterparty w Szpulce przygotuje Igor Boxx z formacji Skalpel. Więcej info wkrótce na stronie festiwalu Drums Fusion! 31.05.2022, godz. 17.00, Akademia Muzyczna w Bydgoszczy

Jeff Ballard Masterclass

Jeff Ballard – amerykański perkusista, wieloletni współpracownik Raya Charlesa (z którym wyruszył w trasę w wieku 25 lat!), Chicka Corei, Pata Metheny‘ego, Joshui Redmana, Kurta Rosenwinkela i Brada Mehldau‘a. Wśród byłych i obecnych współpracowników Jeffa podczas sesji nagraniowych i tras koncertowych można by wyliczyć wszystkich najważniejszych współczesnych jazzmanów. Obecnie kontynuuje swoją działalność z Brad Mehldau Trio, jako współlider kolektywu FLY (w skład którego wchodzą Mark Turner, Ballard i Larry Grenadier) oraz z własnymi grupami The Jeff Ballard Trio i Jeff Ballard Fairgrounds. Jest laureatem wielu prestiżowych nagród muzycznych, m.in. NPR MUsic Jazz Critics Poll (najlepszy debiutancki album, 2014) czy Echo Jazz Awards 2015 (najlepszy instrumentalista / International Drums/Percussion).

1.06.2022, MCK

Chick Corea – Past & Futures / Jeff Ballard & Felix Jazz Orchestra Jedyny dwuczęściowy koncert poświęcony wybitnemu artyście z wykonaniem specjalnie ułożonych aranżacji na big-band i kwartet. W repertuarze znajdą się utwory takie, jak m.in.: „Fingerprints”, „The Chelsea Shuffle”, „Cloud Candy”, „Got a Mach?” czy „Crystal Silence”. Po koncercie zapraszamy na jam session w Music Cafe Szpulka, który poprowadzi Szymon Marciniak (Rhythm Academy). 2.06.2022, Opera Nova

Pat Metheny „Side-Eye” („Siesta w drodze”) with Joe Dyson Koncert w ramach europejskiej trasy artysty. Prowadzenie: Marcin Kydryński. Pat Metheny – amerykański gitarzysta jazzowy i kompozytor. Jest zdobywcą 20 nagród Grammy (w tym 10 z Pat Metheny Group) i laureatem NEA Jazz Masters. Fenomenalny gitarzysta rusza w najdłuższą trasę koncertową, gdzie usłyszeć będzie można jego nowy projekt – „Side Eye”. Metheny jest prawdopodobnie jedynym jazzmanem o popularności dorównującej idolom Jeff Ballard, fot. Roberto Cifarelli

Pat Metheny

popu i niekwestionowaną gwiazdą najważniejszych festiwali na całym świecie – jest wirtuozem gitary, kompozytorem i jedną z najbardziej znanych osobowości jazzu, ceniony i uwielbiany przez setki tysięcy fanów nie tylko tego gatunku muzyki. Stworzył własny, natychmiast rozpoznawalny styl o charakterystycznym brzmieniu i barwie. Metheny to bezprecedensowa gwiazda gitary oraz jedyny na świecie muzyk, który zdobył Grammy w ponad 10 kategoriach! Gitarzysta osiągnął mistrzowskie umiejętności poruszania się w takich stylistykach muzycznych, jak współczesny i latynoski jazz czy muzyka fusion. Metheny konsekwentnie podążą swoją artystyczną ścieżką od czasów swoich pierwszych publikacji muzycznych, wydanych ponad 40 lat temu w legendarnej wytwórni ECM. Współpracuje z bardzo szeroką gamą uznanych muzyków, którzy w wielu konfiguracjach zasilali składy Pat Metheny Group czy przy solowych występach. Mowa o takich muzycznych znakomitościach, jak Lyle Mays, Bill Frisell, Charlie Haden, Chick Corea czy Herbie Hancock. W Bydgoszczy usłyszymy najnowsze wcielenie muzyka, czyli projekt „Side-Eye”, gdzie Metheny wystąpi u boku muzyków młodszego pokolenia: pianisty Jamesa Francies'a oraz rewelacyjnego perkusisty Joe Dysona.

maj 2 0 2 2 |

| 47

Galeria Wspólna Galeria Wspólna, ul. Batorego 1/3, czynna: pon.– śr., pt. godz. 10.00–16.00, czw. 10.00–19.00 do 15.06.2022

Marian Stępak: „Z czasem” Marian Stępak – ur. w 1957 r. w Koronowie. Ukończył Liceum Sztuk Plastycznych w Bydgoszczy, studia odbył na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu, uzyskując dyplom w 1983 r. Obecnie profesor na macierzystym wydziale, zatrudniony w Katedrze Intermediów. W roku 1991 zainicjował działalność autorskiej galerii Nad Wisłą w Toruniu, która funkcjonuje do chwili obecnej. Zorganizował w niej ponad 200 wystaw. Współzałożyciel Fundacji Praktyk Artystycznych „i…” zajmującej się ogólnopolskimi projektami artystycznymi. Od 1994 r. konsultant w dziedzinie plastyki w Krajowym Funduszu na rzecz Dzieci w Warszawie, zajmującym się promocją młodych talentów z całego kraju. W 2007 r. powołał do życia Festiwal Perfomance Koło Czasu, który od 2010 jest imprezą międzynarodową. Autor koncepcji Interdyscyplinarnych Spotkań Studentów Giartino – Ogród Sztuki, realizowanych w Toruniu i od 2018 r. współautor fe-

stiwalu performance dla młodych twórców pn. Kick Off Perfo. Od 2016 r. kurator Galerii ZPAP działającej w siedzibie Okręgu Toruńskiego ZPAP. W swojej twórczości zajmuje się obiektem, tkaniną, malarstwem i performance’em. Jest autorem ponad 60 wystaw indywidualnych, brał udział w kilkudziesięciu wystawach zbiorowych w kraju i za granicą. Główną częścią wystawy będą najnowsze dzieła, nazywane przez Mariana Stępaka „obrazami tekstylnymi”. Są to prace wykonane w zdecydowanej większości ze zużytych ubrań i tkanin, jednak najbardziej rozpoznawalną częścią ubioru, którą artysta wykorzystuje w swoich realizacjach, są skarpetki. Cykl pod tym samym tytułem jest już bardzo rozbudowany, tworzony od 20 lat. Skarpetki, najczęściej przetarte lub z większymi ubytkami, są w różnoraki sposób rozcinane, by powstała płaszczyzna, wobec której powstają „anatomiczne” podobrazia. Dzięki takiemu zabiegowi prawie każdy z nich posiada nieregularną

formę. Część z przygotowanych na wystawę prac pochodzi z trzech ostatnich wystaw, które w latach 2018, 2019 i 2021 artysta zorganizował na terenie Ukrainy. Ostatnia z nich, w uczelnianej galerii Narodowej Akademii Sztuki we Lwowie, była efektem reminiscencji z wyprawy do Kijowa i w Karpaty Wschodnie. Na ekspozycji znajdzie się także kilka obiektów z tego roku, które Stępak dedykował Ukrainie, ale także zapis wideo z krótkiego dokamerowgo performance’u wykonanego w 2019 r. nad Dnieprem w Kijowie. Tytuł prezentacji odnosi się zarówno do przemijania, jak i do problematyki destrukcji materii, a tego typu materiały wykorzystuje artysta już od 40 lat.

Marian Stępak, Kompozycja III-2019, z cyklu Skarpetki, obraz tekstylny, 2019

Marian Stępak, Krzyż z cyklu Skarpetki, obraz tekstylny, 2018

14.05.2022, godz. 20.00–22.00

Noc Muzeów w Galerii Wspólnej Możliwość zwiedzania wystawy „Z czasem” Mariana Stępaka, od godz. 22.00 performance Mariana Stępaka, a następnie performance Wojciecha Kowalczyka.

Marian Stępak, Kapliczka I–III, obiekty półprzestrzenne, wystawa pt. Wielowątkowość tkaniny, CSW w Toruniu, 2017

48 |

| maj 2 0 2 2

15. Międzynarodowy Festiwal Sztuki Perkusyjnej DRUMS FUSION 27 maja – 2 czerwca 2022, Bydgoszcz

UB40 feat. Ali Campbell (In Memory of Astro) JEFF BALLARD Masterclass Chick Corea – Past & Futures / Jeff Ballard & Felix Jazz Orchestra

Pat Metheny „Side-Eye” with JOE DYSON Międzynarodowe Forum Perkusyjne + Bydgoska Szkoła Perkusji Dziecięca Orkiestra Recyklingowa „Beatgoszcz” EcoBEAT PROJECT / KULTURA ProNatura Rytm rapu: Bisz Offbeat vol. 2 Dubska Ruff Puff Sound System

BIK 5/2022

Articles inside

Taniec pod wpływem, Szymon Andrzejewski

Siła Ukrainy, sława sztuki, Michał Tabaczyński

Kotek z ludzką twarzą, Olga Drenda

Zwiedzaj szybciej!, Agata M. Skrzypek

Ruiny wiatraka w Wielkim Sosnowcu, Emilia Walczak