Tijdsgenoten Hergé staat echter niet alleen. Na de Tweede Wereldoorlog is er een ware boom in de stripwereld. De modernisten gebruikten de klare lijn als stijl om maatschappijkritische verhalen te vertellen en maakten dus komaf met het heldenavontuur als oorspronkelijke functie. In de jaren 50 ontstond er in de stripwereld in een dynamische tekenstijl, atoomstijl genaamd. Genoemd naar het atomium dat voor de wereldexpo van 1958 werd gebouwd. De stijl beeldt de dynamiek van de Belgische strip en het gevoel van optimisme uit die tijd uit. De atoomstijl kreeg echter pas in 1977 zijn naam. Die kwam wederom van Nederlander Joost Swarte die eerder dat jaar de klare lijn al had gedefinieerd. Hij noemde deze stroming voor het eerst bij naam tijdens een satirisch interview met het tijdschrift Tante Leny Presenteert.4 — zie beeld Joost Swarte werd zich ervan bewust dat er na de klare lijn een nieuwe stroming ontstond tot welke hij zelf behoorde. In de jaren 60 en 70 ontdekte hij de undergroundbladen waar onder andere tekenaar Robert Crumb in publiceerde. De dan gangbare thema’s sex, drugs en rock ’n roll waren daarin geen taboe. Swarte creëerde een antiheld met zijn stripfiguur Jopo de Pojo, die met zijn enorme vetkuif en pofbroek duidelijk van Hergé’s Kuifje is geparodieerd. Swarte gebruikte elementen uit verschillende tijdperken. Designmeubels uit de jaren 50, jukeboxen, abstracte en kubistische schilderijen kwamen allemaal aan bod in zijn werk. Dit is typisch voor een modernistische ontwerper. Hij houdt ervan om terug te grijpen naar oudere iconen en om verschillende stijlen te vermengen. Zoals eerder vermeld is de klare lijn het grootste vertrekpunt van de atoomstijl. Swarte vat elk element in een essentiële lijn maar voegt meer details toe die zijn tekeningen iets menselijker en imperfecter maken. Gemorste drankjes of suïcidale katten komen voor naast zijn rebelse personages. Dit staat in schril contrast met idealiserende Kuifje die als reporter de wereld gaat redden. 15 |
Alternatief striptijdschrift uitgegeven in de jaren ’70. Het artikel werd vormgegeven door Joost Swarte
4
De klare lijn
