Paddenstoelen van de oude bossen De oude bossen in de Dendervallei herbergen honderden soorten paddenstoelen. De meeste zijn plaatjeszwammen. Een bijzondere groep plaatjeszwammen zijn de russula’s. Maar welke soorten russula’s kan je tegenkomen op een herfstige boswandeling? En hoe kun je ze herkennen en onderscheiden? Een kennismaking met paddenstoelen waarvan namen alleen al tot de verbeelding spreken!
Over kleuren en smaken… Samen met melkzwammen vormen russula’s een aparte orde binnen het zwammenrijk. Uniek voor russula’s en melkzwammen is het korrelig vruchtvlees dat breekt als een krijtje of een appel. Bij alle overige plaatjeszwammen bestaat het vruchtvlees uit vezels. Ook ontwikkelen russula’s geen velum. Bijgevolg dragen ze nooit een ring of beurs. De meeste russula’s hebben een witte steel. Daarom is de kleur van de hoed een erg belangrijk kenmerk. Ook de smaak van het vruchtvlees is essentieel om een russula op naam te brengen. Want afhankelijk van de soort is het vruchtvlees mild of pikant.
Verder zijn russula’s symbionten: via hun zwamvlok wisselen ze voedingsstoffen uit met inheemse bomen en struiken. In de bossen van de Dendervallei vind je twee soorten met tussenplaatjes. Dit zijn korte plaatjes die niet tot de steel reiken en zich tussen de lange plaatjes bevinden. Bovendien kleurt het vruchtvlees bij beide soorten eerst roze en daarna zwart. Meest algemeen is grofplaatrussula, een forse soort met bruine hoed tot 20 cm, hard vruchtvlees, en wijd uiteen staande plaatjes die breken met een knakkend geluid. Een zeldzame dubbelganger is fijnplaatrussula, die, zoals de naam aangeeft, verschilt door de dunne en dicht opeen zittende plaatjes.
Meest voorkomende De meest algemene soort in Vlaanderen is geelwitte russula. Deze soort groeit bij allerlei loofen naaldbomen. De hoed is okergeel en contrasteert met de witte plaatjes. De smaak is lichtjes pikant tot mild. Beukenrussula daarentegen heeft niet alleen een okergele hoed, maar ook een bleek okerkleurige tint op plaatjes en steel. Ook is de smaak erg pikant en ruikt het vruchtvlees naar appelmoes. Zoals de naam aangeeft, groeit deze soort altijd bij beuk. Een algemene soort met kartonbruine hoed, geribde hoedrand, pikante smaak en kaasgeur is scherpe kamrussula. Ook de vrij algemene onsmakelijke russula heeft een geribde hoedrand. Maar bij deze soort is de hoed geelbruin, de smaak slechts matig pikant en de geur weinig uitgesproken. Een bruine hoed met roze onder-
Regenboogrussula foto: Danny Declercq
4
dendriet
I
I
oktober november december 2021
