D
obór optymalnej techniki wykrywania alergenów
Regulacje prawne dotyczące znakowania żywności informacją o substancjach i produktach powodujących alergie lub reakcje nietolerancji funkcjonują już od kilkunastu lat. Obecnie obowiązującym dokumentem jest Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r., które jest stosowane w polskim porządku prawnym od 13.12.2014 r. Substancje powodujące alergie lub reakcje nietolerancji oraz ich pochodne objęte są obowiązkiem odpowiedniego znakowania dla wszystkich produktów spożywczych, w tym również sprzedawanych luzem. Stąd też konieczność sprawowania nadzoru nad alergenami w zakładzie produkującym żywność, a co za tym idzie prowadzenia badań wykrywających pozostałości substancji alergennych w surowcach, środowisku produkcji i produkcie gotowym. Kontrola alergenów jest jednak wciąż sporym problemem dla producentów żywności, a brak powszechnie uzgodnionych dopuszczalnych poziomów prowadzi czasem do nadużywania na etykietach informacji ostrzegawczych o możliwej obecności substancji alergizujących. Ten brak limitów powoduje szereg nieporozumień co do najlepszego podejścia do kontroli ryzyka występowania alergenów. Chcąc profesjonalnie podejść do problemu, producenci żywności wykonują sami lub zlecają badania wykwalifikowanym laboratoriom zewnętrznym.
7
Wykonując badania, możemy skorzystać z kilku typów dostępnych na rynku diagnostycznym testów, opartych na różnych zasadach: • • • •
testy immunologiczne w technice ELISA lub przepływu bocznego (LFD); testy pośrednie wykorzystujące metodę PCR; testy skriningowe niespecyficzne, wykorzystujące pomiar luminometryczny lub tzw. biuretowe; testy zautomatyzowane oparte o detekcję białek za pomocą Spektrometrii Mas (MS), LC-MS/MS, cytometrii przepływowej lub powierzchniowego rezonansu plazmonowego (SPR).
Na marginesie należy wspomnieć o jeszcze jednej, osobnej grupie, którą stanowią metody do oznaczana siarczynów: jodometryczna, enzymatyczna lub metoda Monier-Williamsa. Tradycyjnie stosowane rozwiązania oznaczania SO2 w winach gronowych i owocowych zastępowane są obecnie w analizie przemysłowej metodami potencjometrycznymi lub opartymi na pomiarach z wykorzystaniem sensorów optycznych, chemicznych oraz piezoelektrycznych umożliwiającymi analizę in situ, z niską granicą detekcji SO2 oraz krótkim całkowitym czasem analizy. Nie wszystkie rodzaje testów nadają się do każdego alergenu i rodzaju badanej próbki. Ograniczać może nas posiadane wyposażenie lub środki na jego zakup, a planowana liczba badań nie zawsze uzasadnia wydatki na nowy sprzęt; chociaż czym więcej badań, tym inwestycje oczywiście szybciej się nam zwrócą.
,, „
Nie wszystkie rodzaje testów nadają się do każdego alergenu i rodzaju badanej próbki. Ograniczać może nas posiadane wyposażenie lub środki na jego zakup, a planowana liczba badań nie zawsze uzasadnia wydatki na nowy sprzęt; chociaż czym więcej badań, tym inwestycje oczywiście szybciej się nam zwrócą.
„
