Zeszyty Naukowe Koła Studentów Stosunków Międzynarodowych UJ nr 1 (3) / 2011
nawet w raczej lojalnych wobec władzy „Izwiestiach‖. Nie wspominamy o całej rzeszy liberalnych czasopism specjalistycznych. „Realiści‖, podkreślający na każdym kroku stabilizacyjną rolę działalności Władimira Putina, przemawiają do społeczeństwa z głównych kanałów telewizyjnych oraz poczytnych gazet i magazynów („Komsomolskaja Prawda‖, „Argumenty i Fakty‖, „Trud‖ – nie bierzemy pod uwagę gazet rządowych np. „Rossijskoj Gaziety‖). Przepaść między wizjami Rosji, kreślonymi przez obie opcje, jest ogromna. „Pesymiści‖ przedstawiają przeważnie irrelewantny obraz swojego kraju, który często podchwytują media zachodnie. Liberałowie i demokraci narzekali i narzekają na każdy aspekt rosyjskiej rzeczywistości i zdecydowanie negują politykę zagraniczną kremlowskich władz. Polityka ta jest dla nich konfrontacyjna i agresywna, nie uwzględnia norm cywilizowanego współżycia miedzy państwami. Dla tych analityków polityka Rosji w Czeczeni poniosła totalną klęskę, a „dyplomacja gazowa‖ jest kompromitująca 43. Czołową przedstawicielką tego nurtu jest Lilia Szewcowa, która w każdym swoim artykule czy wywiadzie przekonuje, że Kreml w istocie nie posiada żadnej przemyślanej polityki. Zamiast długofalowej strategii ekipa Putina i Miedwiediewa proponuje wysoką sprawność retoryczną, pozwalającą na skuteczne mobilizowanie społeczeństwa rosyjskiego. Z kolei Zachód w ostatnich latach zbyt słabo angażował się na rzecz przemian demokratycznych w Rosji44. Ponadto, według większości analityków liberalnych, sternicy rosyjskiej polityki zagranicznej koniecznie powinni zrezygnować z anachronicznych konceptów typu „bliska zagranica‖, „strefa wpływów‖, „wieczyste interesy‖, uznać niezależność Ukrainy, proamerykańską orientację Gruzji, a także złagodzić retorykę w stosunku do Ameryki i Unii Europejskiej. 43
Świetnym przykładem są publikacje, ukazujące się pod szyldem stowarzyszenia „Liberalna Misja‖. Zob. Е. Ясин, Приживется ли демократия в России, Москва 2005; Россия и Запад. Внешняя политика Кремля глазами лиьералов, отв. ред. И.М. Клямкин, Москва 2009. 44 Zob. np. Л. Шевцова, Россия и Запад: либеральный взгляд, www.globalaffairs.ru/articles/ 10608.html, dostęp: 30.10.2008. 30
