20 – MILITAIRE COURANT
Gerdi Verbeet: ‘Dit nooit meer’ Dit najaar sluiten we de viering van 75 jaar vrijheid af met de herdenking van de oprichting van de Verenigde Naties. Het liep tot op heden grotendeels anders dan gepland, dankzij het coronavirus. We spreken met Gerdi Verbeet, voorzitter van het Nationaal Comité 4 en 5 mei, over haar ervaringen. DOOR JAN LOUWERS
begint niet met grote woorden, maar met kleine daden. Het gaat erom van de mensen actieve burgers te maken.’
Mevrouw Verbeet, wat ziet u als de belangrijkste taken van het Nationaal Comité 4 en 5 mei? ‘Het herdenken van de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en het vieren van onze herwonnen vrijheid. Educatie is hierbij ook van groot belang. Je kunt niet van jongeren verwachten dat ze gaan herdenken en vieren als ze eigenlijk niet weten wat er tijdens de oorlog gebeurd is. ‘De dagen 4 en 5 mei worden door negen op de tien Nederlanders belangrijk gevonden. Iedereen voelt zich dan zeer met elkaar verbonden, dat geldt voor alle geledingen van de samenleving. Ook nieuwe Nederlanders vinden dit belangrijke momenten om samen bij stil te staan.’
Hoe beleeft u persoonlijk 75 jaar vrijheid?
Gerdi Verbeet
Geboren 18 april 1951 te Amsterdam. 2001– 2012 lid van de Tweede Kamer voor de PvdA. Van 2006–2012 Kamervoorzitter. Sinds 2015 Voorzitter Nationaal Comité 4 en 5 mei.
‘Mijn ouders betrokken mijn broer en mij van jongs af aan bij de Dodenherdenking. Bevrijdingsdag 5 mei was in Amsterdam – waar ik ben opgegroeid – ook echt een vrije dag, het Comité streeft er nog steeds naar om dat landelijk een vrije dag te laten zijn. Vanaf het jaar 1961 worden tijdens de nationale herdenking op de Dam in Amsterdam ook de slachtoffers herdacht die na de Tweede Wereldoorlog tijdens uitzendingen zijn gevallen. Hiermee is de actualiteit verbonden aan
de geschiedenis. We hebben vijf jaar oorlog gehad, maar kijk eens naar de wereld om ons heen: het spreekt niet vanzelf dat wij hier in Nederland al 75 jaar in vrede leven. Laten we dankbaar zijn voor de militairen die ons destijds hebben verdedigd en bevrijd, maar laten we ook stilstaan bij de militairen die zich vandaag inzetten tijdens uitzendingen overal in de wereld. Als individuele burger heb je ook een verantwoordelijkheid. Want die democratische rechtstaat blijft alleen maar bestaan als we die met z’n allen steunen, als we daar tijd van onszelf in investeren. Je kunt wel mopperen op de politiek, maar je kunt je als burger veel beter actief bemoeien met de standpunten van de politieke partijen. En ga altijd stemmen!’
Dat komt ook terug in jullie motto ‘Vrijheid geef je door’, toch? ‘Ja, je moet ervoor kiezen om jezelf voor de vrijheid in te zetten. We hebben het gedicht Iemand stelt de vraag van Remco Campert gebruikt als uitgangpunt voor ons beleid voor de komende vijf jaar. In dit gedicht komt aan bod wat jij zelf kunt doen om onze vrijheid te waarborgen. Je kunt het niet in je eentje, het is belangrijk dat je er anderen bij gaat betrekken. Verzet
Was dat wellicht voor uzelf ook een reden om in het jaar 2015 aan de slag te gaan als voorzitter van het Comité? ‘Ik ben geboren in 1951, net na de Tweede Wereldoorlog. Dat leefde nog heel sterk in onze familie en vriendenkring. Altijd je bord leeg eten, niets weggooien, zuinig zijn. Leerkrachten die vertelden over verraad en verzet in de oorlog. Pas tijdens mijn middelbareschooltijd drong de verschrikkelijke omvang van de Holocaust, de vervolging en de systematische moord op de Joden, tot mij door. Die ervaringen hebben mijn leven enorm beïnvloed. Toen ik in 2001 namens de PvdA in de Tweede Kamer gekozen werd, kreeg ik de oorlogsgetroffenen en herdenken en vieren in mijn pakket. Als Kamervoorzitter, vanaf 2006 tot en met 2012, was herdenken ook een belangrijk onderdeel van mijn taak. Ik was altijd aanwezig bij de Dodenherdenking op de Dam. Toen ik gestopt was als voorzitter van de Tweede Kamer merkte ik dat ik mijn werkzaamheden op dit gebied enorm miste. In 2011 mocht ik tijdens de herdenking op 4 mei op de Dam een toespraak houden. Ik beschouw dat nog steeds als mijn hoogtepunt van mijn voorzitterschap van de
