NAUKA • NAUKA • NAUKA • NAUKA • NAUKA • NAUKA Grażyna Bielecka, Jolanta Rubaj, Waldemar Korol Instytut Zootechniki Państwowy Instytut Badawczy Dział Analityki Laboratoryjnej, Krajowe Laboratorium Pasz w Lublinie
Jakość produktów ubocznych młynarstwa na cele paszowe w świetle nowych wymagań w zakresie stwierdzeń zgodności Streszczenie Celem pracy była prezentacja wyników badań podstawowych składników pokarmowych i substancji niepożądanych w otrębach pszennych i żytnich oraz w ziarnie zbóż, których próbki pozyskano w latach 2016-2019, a także przedstawienie aktualnych wymagań w zakresie stwierdzeń zgodności. Badaniom poddano ogółem 119 próbek otrąb pszennych i żytnich oraz ziarna zbóż paszowych. Zakres badań składników odżywczych obejmował suchą masę, popiół surowy, białko ogólne, tłuszcz surowy i włókno surowe oraz skrobię i cukry. Na podstawie zawartości składników odżywczych, przy wykorzystaniu uznanych równań regresji, oszacowano energię metaboliczną (EM) dla drobiu i świń. Zakres badań substancji niepożądanych obejmował metale ciężkie (ołów, kadm, rtęć), arsen i azotyny. Uzyskane wyniki badań były zgodne z wynikami z lat poprzednich. Przedstawiono zasady podejmowania decyzji niezbędne do stwierdzeń zgodności z wymaganiami w przypadku składników pokarmowych otrąb pszennych i żytnich (składniki analityczne) i badanych substancji niepożądanych. Słowa kluczowe: otręby pszenne i żytnie, podstawowy skład chemiczny, wartość pokarmowa, składniki niepożądane, stwierdzanie zgodności
Quality of cereal by-products for feeding purpose in the frame of new requirements concerning statements of conformity Summary The aim of the paper was to present the test results of basic nutrients and undesirable substances in wheat and rye bran and cereal grain for feeding purpose, sampled in the years 2016-2019, and, secondly, to show the current recommendation concerning statements of conformity. Total number of 119 samples were tested. The scope of testing includes the following nutrients: dry matter, crude ash, crude protein, crude fat, crude fiber, starch and sugar. Metabolisable energy (ME) values for poultry and swine were calculated using recognized regression equations and test results. The scope of testing undesirable substances testing includes heavy metals (lead, cadmium, mercury), arsenic and nitrites. Obtained results were similar to the test results obtained in the previous years. The decision rules for statements of conformity were presented for basic nutrients of wheat and rye bran (analytical constituents) and investigated undesirable substances. Keywords: wheat and rye bran, basic nutrients, nutritive value, undesirable substances, statement of conformity
Wyniki badań krajowych produktów przetwórstwa zbóż na cele paszowe, głównie otrąb pszennych i żytnich, prowadzonych w latach 2006-2018 w kierunku oceny ich wartości pokarmowej i bezpieczeństwa były przedmiotem publikacji [4, 5, 6]. Informacje nt. składu chemicznego i wartości pokarmowej ubocznych produktów młynarstwa są dostępne w tabelach składu chemicznego pasz [2, 13, 19, 22, 23]. Produkty przetwórstwa zbóż na cele paszowe, jak otręby zbożowe, śruty zbożowe, płatki zbożowe, mąki paszowe i inne, są wymienione
PRZEGLĄD ZBOŻOWO MŁYNARSKI
w katalogu materiałów paszowych UE, zgodnie z rozporządzeniem Komisji (UE) 2017/1017, załącznik, część C, Kategoria 1. Ziarno zbóż i ich produkty pochodne [16], (tab. 1). Na rynku oferowane są też produkty o różnych nazwach handlowych niewystępujących w katalogu materiałów paszowych ani w tabelach składu chemicznego pasz, np. pszenmix, konrmix, co może utrudniać identyfikację produktów. Ponadto część produktów określanych np. jako otręby paszowe pszenne, bardziej odpowiadają składem mące paszowej pszennej z kata-
logu materiałów paszowych (tab. 1), w przypadku której obok obowiązkowej deklaracji włókna surowego należy deklarować zawartość skrobi. W przedsiębiorstwach przetwórstwa zbożowego pozyskiwane są także inne produkty uboczne przetwórstwa takie jak gluten paszowy (pszenny i kukurydziany), łuski zbożowe, zarodki zbożowe, kiełki zbożowe z przeznaczeniem na cele paszowe. Zgodnie z katalogiem, produkty te powinny być właściwie nazwane, z podaniem zawartości składników w zakresie obowiązkowej deklaracji.
3/2020 37
