18
|
auschwitz bulletin
|
ja argang 63 # 2
Sign of the Times r Ep O rTaG E
DA N I E L LI B E S K I N D OV Er A RC H I TEC T U U R EN WO E D E
DOOr M A X ARIAN EN JACQUELINE STOOP
De woede, het geweld en het
de breuklijnen van de mensen-
van mensen die bouwen met die
omdat ook het ontwerp- en
verdriet tonen van beladen
geschiedenis, maar ook onze
stenen, van politiek ook, en dus
bouwproces zelf een coöpe-
plekken. Met deze heftige
grote behoefte aan herinnering
van overheden die politieke be-
ratief project vormen. Daarin
termen werd de komst van
en herdenking.
slissingen nemen, gekozen door
schuilt volgens Libeskind het
architect Daniel Libeskind
zo nam hij als uitgangspunt voor
mensen uit hun eigen leefge-
onderscheid tussen de woorden
aangekondigd door debatcen-
het ontwerp van het Joodse
meenschap of land of deelstaat.
architectuur en Gebouw.
trum De Balie en het Inter-
Museum te Berlijn de tragische
nationaal Theater (voorheen
ontwrichting van een Davidster,
Volgens Libeskind schept een
ruimte kunnen neutraliseren
de Stadsschouwburg) Am-
en vormt zijn ontwerp voor het
architect niet op de eerste
tot leegte? Wie durft dat te
sterdam, die hem hadden
Nationaal Holocaust Namenmo-
plaats eigen kunstwerken, maar
doen, vraagt Libeskind zich dan
uitgenodigd in de serie Sign of
nument vanuit vogelvluchtper-
allereerst gebouwen, die altijd
ook af. alleen dictators nemen
Times. Maar tijdens het lange
spectief het Hebreeuwse woord
een levende relatie dienen aan
de macht over de ruimte, en
gesprek op 3 april met jour-
voor ‘herinneren aan...’.
te gaan met de gedeelde histo-
minachten die menselijke maat
Hoe zou je ooit de openbare
nalist Lex Bohlmeijer toonde
rie van die leefomgeving. als ar-
van de geest, die zoveel meer
Libeskind zich vriendelijk
INCLUSIEVE ARCHITECTUUR
chitect ben je sociaal dienstbaar
is dan alleen de ratio ooit kan
en sereen, ja zelfs begripvol
architectuur is nooit alleen
aan de vragen van de ruimte en
zijn. En Tijd en ruimte vertellen
voor degenen die protesteren
jóuw project als architect, aldus
de Tijd en aan de geschiedenis
de verhalen van de menselijke
tegen zijn ontwerp voor de
Libeskind, maar een project van
van die leefgemeenschap. zo
ervaringen, en zijn complexer
Namenwand aan de Weesper-
een collectief. Van mensen die
worden de gebouwen die hij
en voller dan alleen feiten of
straat. Het podiumgesprek
vragen stellen, meetekenen en
ontwerpt inclusieve architec-
afmetingen kunnen zijn.
werd geïnspireerd door en
mensen die de stenen maken,
tuur, niet op de laatste plaats
afgewisseld met relevante
DEMOCR ATIE Verhalen hebben
theaterfragmenten en poëzie.
volgens Libeskind te maken met stem en met taal en met
Het zijn internationaal geprezen
generaties, met keuzes ook, met
iconische gebouwen zoals het
de essenties en vragen ook van
Joodse Museum te Berlijn en
onze eigen tijd. Je bouwt dus
het ontwerp voor de na de aan-
nooit in een lege ruimte, aldus
slagen in New York nieuw vorm
Libeskind. Bovendien is het met
te geven world trade center.
architectuur als met muziek.
Je zou kunnen zeggen dat ze
Beide kunstvormen spreken ons
uitdrukking geven aan de spra-
gehele mens-zijn aan. Voordat
keloze menselijke ervaringen en
Libeskind zelf voor architect
emoties van geschoktheid en
studeerde, was hij op veel jonge-
kwaadheid, verlies en verdriet .
re leeftijd ook musicus. En nog
In architectonische vormentaal
altijd speelt hij op zijn accorde-
onthult Libeskind met zijn ont-
on. Muziek heeft dan ook een
werpen en gebouwen niet alleen
grote invloed gehad op hem als
