ElektroVisie 2021 nr 1 - NL

Nelectra, Beroepsorganisatie voor de elektrobranche · Stationlei 78 bus 1/1 · 1800 Vilvoorde · 6 x jaar · 32ste jg · afgiftekantoor 2030 Antwerpen X / P2A9571 − februari 2021 – 1

IN DEZE EDITIE  Domotica beleven in de showroom van Crea Domotics  Wat wijzigt er in 2021?  Nelectra in gesprek met de nieuwe CEO van Recupel: Eric Dewaet  Dossier digitale meter

Gebruik je eigen zonne-energie met Niko Home Control Het is belangrijker dan ooit om de energie die je zonnepanelen produceren te verbruiken terwijl ze die opwekken, zeker nu digitale meters zo courant zijn geworden. Niko Home Control helpt je de zonne-energie die je zelf opwekt zo efficiënt mogelijk te verbruiken: • stem je energieverbruik af op de productie van je zonnepanelen • programmeer huishoudtoestellen zodat ze op het juiste moment energie verbruiken • ontvang een melding bij ongewoon hoog of laag verbruik in jouw systeem.

Niko Home Control maakt het jou gemakkelijk en helpt je jouw zonne-energie te verbruiken wanneer ze in overvloed beschikbaar is!

PA-1074-01

www.niko.eu/energy

VIVIANE REFLECTEERT

VOLHOUDEN! De Vlaamse sociale huisvestingssector zet in op meer zonne-energie.

Dit kunnen we als sectorfederatie alleen maar toejuichen. Maar de inhoud van de aanbesteding baart ons ernstige zorgen voor onze kmo’s.

Voor de meeste installateurs is dit namelijk jammer genoeg een onmogelijk project, zowel naar omvang als naar financiële eisen, waardoor er (bewust?) voor slechts één aanbestedende partij wordt gekozen. Eén van de argumenten om de -absoluut noodzakelijke-energietransitie breed maatschappelijk aanvaardbaar te maken is lokale tewerkstelling.

De keuze om overheidsgeld op die manier te besteden, lijkt ons een debat waardig. Op het eind van vorig jaar schreven we dan ook de betrokken ministers aan om de nodige aandacht te vragen voor deze eigenaardige gang van zaken. We willen dit debat voeren met alle collega’s en betrokken partijen, in het belang van onze kmo’s. We zijn benieuwd of de ministers in dit dossier de kaart van de kmo’s zullen trekken!

De overheid blijvend overtuigen om de sector (beter) te ondersteunen is één van de bestaansredenen van onze federatie. Nelectra kon in het “doemjaar” 2020 heel wat realisaties op haar conto plaatsen. Meer hierover verder in dit nummer.

In 2021 zetten we de ingeslagen weg van de succesvolle en talrijk gevolgde webinars verder. We volgen innovaties op de voet : batterijopslag, energiemanagementsystemen, smart home, laadpalen, glasvezel… en we zetten uiteraard weer volop in op ledenadvies en ondersteuning. Wil u door klanten sneller “gevonden” worden? Noteer uw gegevens dan op de vernieuwde “Vinduwaannemer.be-site” die we samen met de collega’s van de Bouwunie aanbieden.

En bovenal : we houden samen vol. Het is het enige alternatief voor onze toekomst.

Ook dit jaar zal onze redactieraad weer het onderste uit de kan halen om u een boeiend palet van artikels voor te schotelen. Wenst u zelf wat meer geïnformeerd te worden over bepaalde onderwerpen? Laat het ons gerust weten. Veel leesplezier!

Reageren?

Viviane Camphyn Gedelegeerd bestuurder Nelectra viviane.camphyn@nelectra.be

Bij het ter perse gaan, vernemen we het overlijden van onze eresecretaris-generaal Roger OST. Met het heengaan van Roger verliest Nelectra een boegbeeld van de elektrosector. Velen zullen zich Roger herinneren als een man die in moeilijke momenten steeds met een voor iedereen haalbaar compromis voor de dag kwam. Een levensgenieter ook, én mentor van ondergetekende.

Onze gedachten gaan uit naar zijn echtgenote José en zijn familie. Wij wensen hen veel sterkte in deze moeilijke dagen.

3

4 I N H O U D

13

De veranderingen voor huishoudelijke PV installaties in 2021

21 De Europese Commissie maakt werk van herbruikbare elektronica

8

“Wanneer mag een werknemer terug aan het werk na quarantaine?”

Informatietijdschrift voor de professionelen uit de elektro­sector.

ElektroVisie/ElectroVision heeft een oplage van 7.805 exemplaren en is een tweemaandelijkse uitgave van: Beroeps-organisatie voor de elektrobranche Stationlei 78 bus 1/1 1800 Vilvoorde · t 02 550 17 11 · f 02 550 17 29 · www.nelectra.be redactieraad Viviane Camphyn, Eric Claus, Linda Claeys, Fallon Declerck, Pieter Feys, Els Heyrman, Ludo Holemans, Ronny Lannoo, Rudy Van den Bergh, Danny Hermans, Denise Weyers, Dirk Van Steenlandt

hoofdredacteur Els Heyrman 02 550 17 21 els.heyrman@nelectra.be reclameregie Trevi · Maria Walgraeve Meerlaan 9 · 9620 Zottegem 09 360 62 16 maria.Walgraeve@treviplus.be

reportages Linda Claeys linda.claeys@nelectra.be

drukkerij Bredero Graphics

verantwoordelijke uitgever Viviane Camphyn Stationlei 78 bus 1/1 · 1800 Vilvoorde 02 550 17 11

administratie Nadia Van Nuffel · 02 550 17 17 nadia.vannuffel@nelectra.be Marian Hemerijckx · 02 550 17 18 marian.hemerijckx@nelectra.be

vertaling Akira Translations

cover Pat Verbruggen

De artikels en de advertenties verschijnen onder de verantwoordelijkheid van de auteurs en de adverteerders.

Overname van artikels is toegestaan mits schriftelijke toestemming van de uitgever.

Lid van de Unie van Uitgevers van de Periodieke Pers.

Nelectra verwerkt uw persoonsgegevens met het oog op leden- of prospectenbeheer. Indien u dit niet wil, volstaat een mail naar info@nelectra.be. U kan uw gegevens inkijken en laten aanpassen via een eenvoudig verzoek, mét bewijs van identiteit, aan Nelectra, Stationlei 78 bus 1/1, 1800 Vilvoorde of via info@nelectra.be. Met vragen of klachten over gegevensverwerking kan u terecht bij de Gegevensbeschermingsautoriteit. Het algemeen privacybeleid vindt u op onze website www.nelectra.be. Uw gegevens werden mogelijks verkregen via een externe databank. Op eenvoudig verzoek kunt u meer info verkrijgen.

INHOUD

22

Nelectra in gesprek met de nieuwe CEO van Recupel: Eric Dewaet.

3

Viviane reflecteert VOLHOUDEN!

6 Domotica beleven in de showroom van Crea Domotics 8

Nelectra informeert 8 9 10 13 14 15 16 18 19

Hallo Nelectra?

Nelectra trakteert Wat wijzigt er in 2021?

Veranderingen voor huishoudelijke PV-installaties Beveiliging: wel of geen gebruikersboekje Promoot gratis uw bedrijf op vinduwaannemer.be Nelectra behartigde uw belangen in 2020!

Webinar: stabiel netwerk met een goede flow Welke webinars biedt Nelectra dit voorjaar?

20 Sectornieuws 21 Europa De Europese Commissie maakt werk van herbruikbare elektronica

22 Nelectra in gesprek met Eric Dewaet De nieuwe CEO van Recupel heeft het onder meer over het belang van de circulaire economie.

25 Bedrijfsvoertuigen: “Elektrische bestelwagen voorlopig te duur.”

26 Dossier digitale meter

26 Hulp bij koppelen digitale meter aan CEMS 28 Welke intelligentie zetten fabrikanten in om energie te besparen?

32 Technische info 32 Welke metingen gebeuren er bij de gelijkvormigheidscontrole en bij de controlebezoeken?

34 Laadpalen: een ‘fit for all’ bestaat niet

35 4 vragen aan Laurent De Vos (Adjunct Directeur Electric N.V.)

5

6 N E L E C T R A

BEZOEK T HA AR LEDEN

Domotica beleven in de show Bij ons bezoek aan Nelectra-lid Crea Domotics in het Oost-Vlaamse Adegem neemt zaakvoerder Charly Vanlatum ons meteen mee naar de toonzaal, hét kloppend hart van het bedrijf.

Ondertussen schetst hij de geschiedenis van zijn bedrijf: “Crea Domotics werd in 1991 opgericht en vanaf 1998 zijn wij ons in KNXdomotica gaan specialiseren.”

Daarmee was hij -eind de jaren 90- één van de pioniers om domotica aan te bieden.

Bovendien was hij ook één van de eersten met een showroom. “Elke klant kan hier domotica aan den lijve ondervinden,” vertelt hij. “Want je kan wel vertellen dat domotica alles laat communiceren met elkaar via 1 centraal, compleet systeem en dat het kan bediend worden met een touchscreen of afstandsbediening, de klant weet pas wat dat betekent als hij het kan ervaren.”

De showroom waar we ons momenteel in bevinden is trouwens de vierde versie: “De technologie evolueert heel snel en wij volgens alles op de voet.”

Zo ontdekken we hier al vlakke schakelaars die je kan overschilderen of behangen en zijn er onzichtbare, in de muur ingewerkte speakers. Deze worden -uiteraard- net als de andere speakers (inbouw of opbouw) aangestuurd. Vervolgens beschikt deze showroom onder meer ook over DALI-gestuurde ledverlichting, aangestuurde temperatuurregeling, audio-video-apparatuur, zonwering, enz…

“Wij zijn een kei in programmeren zodat de klant ten volle kan genieten van het gebruiksgemak,” concludeert Vanlatum.

We namen bij Crea Domotics ook de foto voor de cover van deze ElektroVisie. We zien er ‘de vergaderzaal van de toekomst’ met automatische toegangscontrole, ingebouwde verwelkoming en tijdsduur, automatische aansturing van de temperatuur afhankelijk van de aanwezigheid en geautomatiseerde bediening van luiken, screens, luifels, …

 Els Heyrman  Pat Verbruggen

NELECTR A BEZOEK T HA AR LEDEN

room van Crea Domotics

 7

8 N E L E C T R A

INFORMEERT

Bij Nelectra kan u als lid steeds terecht bij onze adviseurs met al uw vragen over juridische, technische, sociale, fiscale, …. materies. Hierbij een paar interessante vragen die de voorbije maand de revue passeerden.

Voor meer informatie, contacteer onze Nelectra-adviseurs

Freddy Steenackers freddy.steenackers@nelectra.be 02 550 17 23

Fallon Declerck fallon.declerck@nelectra.be 02 550 17 14

Wanneer mag een werknemer terug aan het werk na quarantaine?

Dat de regels die de overheid oplegt rond de verplichte quarantaine niet altijd even duidelijk zijn, blijkt uit de vragen die we hierover bij Nelectra ontvangen.

Een werknemer van een lidbedrijf had op 3 januari een hoog-risico contact met een persoon die positief testte op Covid-19. Zelf liet hij zich diezelfde dag ook testen met negatief resultaat. Niettemin ontving hij van het Agentschap Zorg en Gezondheid een getuigschrift van quarantaine waarop vermeld stond dat hij zich niet naar het werk mocht begeven tot en met 13 januari. Hij diende dus gedurende 10 dagen in quarantaine te blijven en kon ten vroegste op 14 januari terug aan het werk.

Anderzijds vermeldde het getuigschrift dat een staalafname voor een PCR-test kon worden afgenomen vanaf 10 januari, na 7 dagen dus, hetgeen de werknemer ook deed. Op 10 januari liet hij een coronatest afnemen en uit de resultaten die hij ’s anderendaags ontving, bleek die gelukkig negatief te zijn.

Werknemer en werkgever stellen zich evenwel de vraag of hij na deze negatieve test meteen terug aan de slag mocht of toch de quarantainetermijn van 10 dagen zoals eerder vermeld op het getuigschrift moest uitzitten?

Dat zit zo: in geval van een hoog-risico contact met een persoon die corona heeft, bedraagt de quarantaineperiode maximaal 10 dagen na het laatste contact. Die quarantaineperiode kan evenwel worden ingekort door ten vroegste 7 dagen na het laatste risicocontact een corona-test te laten afnemen. Wanneer die negatief is, mag men immers vervroegd uit quarantaine.

In dit concreet geval mag de werknemer, gelet op de negatieve test van 10 januari, dus onmiddellijk terug aan de slag vanaf 11 januari. Hij moet wel nog 7 dagen extra waakzaam blijven voor eventuele symptomen.

Mocht hij niet eerder een test hebben laten afnemen (of kunnen ondergaan omwille van onvoldoende testcapaciteit),

dan had hij de volledige quarantaineperiode van 10 dagen moeten uitdoen en was hij pas op 14 januari terug aan het werk kunnen gaan, waarna hij ook dan nog 4 dagen extra voorzichtig moest blijven.

Opgelet: Deze informatie is gebaseerd op de coronamaatregelen die van toepassing zijn bij het ter perse gaan van dit vakblad en gaat onder voorbehoud van eventuele latere wijzigingen. Voor up-to-date informatie houdt u best de ledenmails en website van Nelectra in de gaten.

Moet een periodieke keuring voor een niet-huishoudelijk deel van een huishoudelijke installatie zonder personeel (bijvoorbeeld de loods van een landbouwbedrijf) ook 5-jaarlijks?

Hoe dat concreet in zijn werk moet gaan is nog niet erg duidelijk. Principieel moet 5 jaar aangehouden worden.

Bij een nieuwe installatie is het eenvoudiger: daar plaatst u best twee verdeelborden, gebouwd volgens de geldende norm, respectievelijk huishoudelijk en niet-huishoudelijk. Voor de bestaande installaties zullen de kringen die tot het niet-huishoudelijk deel horen moeten aangeduid worden. Deze moeten voldoen aan de voorwaarden van het oude niet-huishoudelijke AREI.

Wat zegt het nieuwe AREI over H05Vk kabels? Mogen die nog gebruikt worden in verdeelborden, of moet hier een nieuwe normering gebruikt worden?

In het AREI staan geen specificaties meer over de eigenschapen waaraan verdeelborden moeten voldoen. Het is de producent van het bord die bepaalt hoe het bord aan de norm moet voldoen. Om de energieverdeling binnen het bord te realiseren zal de producent zelf accessoires voorzien.

NELECTRA TRAKTEERT

Nelectra werd in 2020 60 jaar en trakteerde Nelectra blies in december 60 kaarsje uit. Al 60 jaar behartigt, verdedigt en vertegenwoordigt Nelectra de beroeps- en sectorbelangen van de elektrotechnische installateurs, de beveiligingsondernemers en de elektro- en keukenretailers.

We beslisten om deze mijlpaal onder de aandacht te brengen door een heel jaar onze leden in het spotlicht te zetten en om tijdens dit speciale jaar onze trouwe leden en relaties te trakteren. Want trakteren is het voorrecht van de jarige!

Wie deelnam aan activiteiten van Nelectra tijdens het jubileumjaar zoals onze events, infosessies en webinars, onze

enquêtes invulde, ons een hart onder de riem stak door bijvoorbeeld op sociale media onze berichten te delen, … maakte automatisch kans op een duoticket voor de bioscoop. We bedankten ook de leden en relaties die ons te woord stonden in de rubriek 60 in ons magazine ElektroVisie: leden en relaties die wonen en werken op nummer 60, die samen met ons 60 kaarsjes uitbliezen of zelfs een zestigste huwelijksjubileum vierde in 2020!

De wedstrijd verdween tijdens het ongewone coronajaar een beetje naar het achterplan. We vonden dat we geen reden hadden om te vieren

zeker niet als sommige van onze leden verplicht de deuren moesten sluiten.

Maar toch wilden we dit moment ook niet ongemerkt voorbij laten gaan én we hadden het beloofd en bij Nelectra komen we graag onze beloftes na.

De bioscopen blijven helaas nog een tijdje gesloten en dus hebben we de bioscooptickets ingeruild voor een waardebon voor een streamingplatform zodat de winnaars in coronatijden veilig kunnen genieten in hun home cinema.

De 60 winnaars hebben ondertussen hun waardebon ontvangen.

IN MEMORIAM Met diepe droefheid vernamen we dat onze eresecretaris-generaal Roger Ost overleed in de nacht van 21 januari.

Roger was van onschatbare waarde voor onze sectorfederatie. Hij legde de fundamenten waarop het huidige Nelectra team verder bouwt.

De voorzitter en erevoorzitters, het bestuur, de Nelectra Plus Raad, de directie en de medewerkers van Nelectra bieden aan zijn echtgenote José hun oprechte deelneming aan en wensen haar en de familie veel sterkte in deze moeilijke tijden.

9

10 N E L E C T R A

INFORMEERT

Wat wijzigt er in 2021?

Een nieuw jaar gaat traditioneel gepaard met heel wat nieuwe of aangepaste wetten en regels.

Naar jaarlijkse gewoonte brengen wij u in ElektroVisie een overzicht van de belangrijkste wijzigingen die voor onze sector belangrijk zijn. Nelectra-leden vinden meer gedetailleerde informatie op onze website (in de nieuwsberichten) en uiteraard kunnen leden ook terecht bij onze adviseurs als er iets niet duidelijk is.

PERSONEEL Loonindexering arbeiders PSC 149.01 In de sector Elektriciens worden de uurlonen van de arbeiders op 1 januari 2021 verhoogd ten gevolge van een indexaanpassing. Het nieuwe indexcijfer dat van toepassing is vanaf 1 januari 2021 is 0,90%.

Loonindexering bedienden PC 200 Bedienden die ressorteren onder PC200 zien hun loon elk jaar in het begin van het jaar aangepast aan de index. Het nieuwe indexcijfer dat van toepassing

is op de lonen vanaf 1 januari 2021 is 0,95%.

Mobiliteitsvergoeding De mobiliteitsvergoedingen voor arbeiders in PsC149.01 werden geïndexeerd op 1 februari 2021. U vindt de nieuwe gegevens terug op onze website.

Arbeiders die in 2020 minstens 43.000 kilometer hebben afgelegd, zijn nu wel al zeker van een extra dag “mobiliteitsverlof” in 2021.

Niet-recurrente resultaatsgebonden voordelen cao nr. 90 (= loonbonus) De vrijgestelde bedragen worden aangepast ingevolge indexering. Voor de RSZ wordt de bonus niet beschouwd als loon voor een maximumbedrag van €3.447 bruto in 2021 (ten opzichte van €3.413 bruto in 2020). Voor de fiscus wordt de bonus vrijgesteld van belastingen ten belope van maximumbedrag van €2.998 netto in 2021 (ten opzichte van €2.968 netto in 2020), per kalenderjaar en per werknemer.

Doelgroepvermindering eerste aanwerving verlengd tot eind 2021 Een ‘nieuwe werkgever’ die vandaag een eerste werknemer aanwerft, geniet een volledige vrijstelling van basiswerkgeversbijdragen. Het voordeel loopt

onbeperkt in de tijd. Bovendien mag de werkgever zijn voordeel elk kwartaal gebruiken voor een werknemer naar keuze. Werkgevers met meerdere werknemers, kunnen de vrijstelling dan ook best besteden aan de duurste werknemer.

De voorziene einddatum op 31 december 2020, zal verschuiven naar 31 december 2021.

Let op: deze info geldt onder voorbehoud van publicatie in het Belgisch Staatsblad.

Bedrijfswagens worden zwaarder belast De jaarlijkse automatische aanpassing van de standaarduitstoot in de berekeningsformule van het voordeel van alle aard (VAA) zorgt ervoor dat de belastingen op bedrijfswagens (VAA) in 2021 stijgen.

Geboorteverlof wordt uitgebreid Vanaf 1 januari 2021 wordt het aantal dagen geboorteverlof (= het vroegere vaderschapsverlof) verlengd voor zowel werknemers als zelfstandigen.

Nieuwe vrijstelling van doorstorting bedrijfsvoorheffing voor opleidingen Om werkgevers te stimuleren om werknemers opleidingen te laten volgen,

NELECTRA INFORMEERT

voorziet de regering vanaf 2021 in een nieuwe gedeeltelijke vrijstelling van doorstorting van bedrijfsvoorheffing.

Nog niet alle modaliteiten zijn bekend, maar leden vinden de beschikbare informatie op onze website.

BEDRIJFSVOERING & ZELFSTANDIGEN Corona-overbruggingsrecht nieuw systeem Het corona-overbruggingsrecht (ook gekend onder de benaming crisis-overbruggingsrecht) is een vervangingsinkomen waar zelfstandigen die getroffen zijn door de coronamaatregelen een beroep op kunnen doen.

Vanaf 2021 wordt een nieuw systeem van overbruggingsrecht ingevoerd. Dat zal gebaseerd zijn op twee pijlers. De ene pijler heeft betrekking op zelfstandigen die hun activiteiten volledig moeten onderbreken als gevolg van een maatregel van een overheidsinstantie. De andere pijler heeft betrekking op zelfstandigen in alle sectoren die economisch worden getroffen door de crisis. Er zal worden gewerkt op basis van een sterke omzetdaling.

Verhoogde investeringsaftrek 25% verlengd in 2021 en 2022 Een onderneming die bij de oprichting of uitbreiding van haar activiteiten een investering uitvoert, kan onder bepaalde voorwaarden een verhoogde investeringsaftrek verkrijgen.

In het kader van de corona-steunmaatregelen werd eerder beslist om dit percentage tijdelijk op te trekken naar 25% voor investeringen die tussen 12 maart en 31 december 2020 worden uitgevoerd door eenmanszaken, vrije beroepen en kleine vennootschappen.

Nu heeft de federale regering onlangs beslist om deze verhoogde investeringsaftrek van 25% te verlengen voor investeringen gedaan tot eind 2022.

Verhoogde kostenaftrek bedrijfsfietsen afgeschaft De verhoogde aftrek tot 120%, ooit ingevoerd om het gebruik van de fiets voor woon-werkverkeer aan te moedigen, wordt geschrapt in de vennootschapsbelasting. De kosten blijven uiteraard wel voor 100% aftrekbaar.

Geen fiscale aftrek meer van verhogingen In de belastingaangifte mag u in 2021 (inkomstenjaar 2020) geen verhogingen wegens laattijdige betaling van uw sociale bijdragen meer aftrekken. Sinds 2020 zijn dergelijke verhogingen en andere boetes niet langer fiscaal aftrekbaar als beroepskost.

Verhoging van het pensioen voor zelfstandigen Vanaf 1 januari 2021 zal het minimumpensioen voor zelfstandige ondernemers 2,65% hoger liggen dan nu.

Afschaffing correctiecoëfficient Daarnaast wordt op 1 januari 2021 ook de zogenaamde correctiecoëfficiënt van 69% afgeschaft en zal er bij de pensioenberekening dus niet langer een verschil bestaan tussen ondernemers en werknemers.

ENERGIE & PREMIES Energiepremies via netbeheerder Fluvius Op onze website bieden wij een overzicht van bedragen en voorwaarden van de energiepremies die in 2021 beschikbaar zullen zijn. Er zijn onder meer premies voor warmtepompen, warmtepompboilers, zonneboilers en zonnepanelen.

Nieuwe premie voor zonnepanelen Voor nieuwe PV-installaties met een AC-vermogen van de omvormer van maximaal 10 kVA die vanaf 1 januari 2021 in dienst genomen worden, is er een éénmalige investeringspremie van maximum 1.500 euro voorzien. Het premiebedrag is afhankelijk van de grootte van de installatie en begrensd tot maximaal 40% van de factuur.

Nelectra houdt haar leden ook op de

hoogte van de compensatieregeling door het wegvallen van de terugdraaiende teller via de nieuwsbrieven. Voor de laatste informatie kan u ook steeds terecht op www.nelectra.be Premie voor thuisbatterij verlengd De Vlaamse regering heeft beslist de premie met een jaar te verlengen tot eind 2021. Het premiebedrag blijft onveranderd: 250 euro per kilowattuur werkelijke capaciteit van het batterijsysteem met een maximum van 3.200 euro of 35 procent van de investeringskosten.

EBP-eisen strenger vanaf 2021 Voor nieuwe woongebouwen met bouwaanvraag vanaf 2021 verstrengt de E-peil eis naar E30, in plaats van E35 in 2020.

Ingrijpende energetische renovaties moeten sinds 2020 voldoen aan E70 in plaats van E90 en gaan vanaf 2022 naar E60. Als het E-peil hoger is dan het maximale E-peil dat hoort bij het jaar waarin men de bouwaanvraag of melding indiende, krijgt men een boete.

EPC-labelpremie Wie een woning heeft die niet aan de energienormen voldoet, kan vanaf 2021 aanspraak maken op de nieuwe EPC-labelpremie als men binnen de vijf jaar een grondig energetische renovatie uitvoert die het EPC-label aanzienlijk verbetert. Het bedrag van de premie hangt af van het behaalde EPC-label na renovatie.

Meer info: https://www.vlaanderen.be/ epc-labelpremie-bij-energierenovatie Woningpas uitgebreid De woningpas werd eind 2018 gelanceerd. Nieuw is dat men in de woningpas nu ook een overzicht krijgt van alle uitgevoerde energetische renovatiewerken (isolatie, installatie), waarvoor de netbeheerder sinds 2012 een premie toekende.

11

12 N E L E C T R A

INFORMEERT

Meer info op https://woningpas.vlaanderen.be.

Verlaagd btw-tarief van 6 % voor afbraak en heropbouw Het verlaagd btw-tarief gold reeds in 32 stedelijke gebieden, maar wordt vanaf 2021 uitgebreid naar gans België. De maatregel is tijdelijk en loopt tot 31 december 2022. Er zijn wel een aantal beperkingen aan deze nationale tariefverlaging gekoppeld.

BEVEILIGING Strengere sancties bij ontbreken van rookmelders Sinds 1 januari 2020 moeten alle woningen in Vlaanderen over de nodige rookmelders of branddetectiesysteem beschikken.

Vanaf 1 januari 2021 kan het ontbreken ervan leiden tot een ongeschiktverklaring en/of onbewoonbaarverklaring van de woning.

Deadline aangifte bewakingscamera’s Na de herziening van de Camerawet op 25 mei 2018 kregen eigenaars van bestaande camerabewakingssystemen tijd tot uiterlijk op 25 mei 2020 om hun bewakingscamera’s aan te geven bij de politie via het nieuwe portaal www. aangiftecamera.be. Maar omwille van enkele technische problemen heeft niet iedereen die deadline kunnen halen. De combinatie met de uitbraak van het coronavirus zorgde ervoor dat de federale wetgever de deadline heeft uitgesteld tot en met 31 december 2021.

Verhoogde investeringsaftrek voor beveiliging verlengd in 2021 en 2022 De investeringsaftrek voor de beveiliging van beroepslokalen is normaal gezien aan 20,5% fiscaal aftrekbaar. In het kader van de corona-steunmaatregelen werd beslist om dit percentage tijdelijk op te trekken naar 25% voor investeringen die tussen 12 maart en 31 december

2020 worden uitgevoerd door eenmanszaken, vrije beroepen en kleine vennootschappen.

De federale regering heeft onlangs beslist om deze verhoogde investeringsaftrek van 25% te verlengen voor investeringen gedaan tot eind 2022!

Meer informatie en modelattesten vindt u op onze website.

Herziening T015/2 verwacht in 2021 Het gaat om de technische nota T015 deel 2 betreffende de algemene voorschriften voor inbraakalarmsystemen, waaraan installaties die worden uitgevoerd door een INCERT-gecertificeerde alarminstallateur moeten voldoen.

RETAIL Handelshuurlening wordt uitgebreid Vanaf 4 januari 2021 kan u, wanneer de verhuurder 1 of 2 maanden huur kwijtscheldt, een lening aangaan van 4 maanden in plaats van 2 maanden zoals op dit moment het geval is. Ook de maximumbedragen die u kan lenen worden verhoogd. In plaats van maximaal 35.000 euro per pand, zal u per pand maximaal 60.000 euro kunnen lenen.

Wanneer u meerdere panden huurt, kan u maximaal 150.000 euro lenen.

Ook wanneer u al een handelshuurlening hebt lopen, heeft u hier recht op en kan u een uitbreiding tot de maximale vernieuwde voorwaarden aanvragen.

Nieuwe energielabels in 2021 Europa is al geruime tijd bezig met de herschaling van de energie-efficiëntielabels voor elektrische apparaten. Daarom wordt het energielabel tegen 1 maart 2021 herzien en vereenvoudigd. Het nieuwe systeem bevat zeven klassen, die van A tot G gaan. Gedaan dus met A+, A++ en A+++.

In eerste instantie geldt de nieuwe indeling vanaf 1 maart 2021 voor vier categorieën toestellen:

• Huishoudelijke wasmachines en was-droogcombinaties (geen droogkasten!)

• Televisie- en computerschermen • Koel-/vriesapparatuur (koelkasten, diepvriezers en wijnklimaatkasten) • Huishoudelijke vaatwassers Vanaf 1 september 2021 komen daar ook elektrische lampen bij. Andere categorieën toestellen worden later toegevoegd.

Op 1 november 2020 startte een overgangsperiode waarin de fabrikant naast het huidige, “oude” label ook reeds het nieuwe label moet meeleveren.

Volledige overstap naar elektronische ecocheques Uitgiftebedrijf Edenred kondigt aan dat zij vanaf 1 februari 2021 volledig overschakelt op elektronische ecocheques.

Concreet betekent dit dat ze nog tot 31 januari 2021 bestellingen voor papieren ecocheques aanvaardt.

Uitgever Sodexo zette de productie van haar papieren ecocheques al eerder stop en Monizze, de derde speler in ons land, geeft al sinds haar opstart in 2011 uitsluitend elektronische cheques uit.

Geldigheid consumptiecheques verlengd De federale regering heeft besloten om de geldigheid van consumptiecheques te verlengen tot 31 december 2021 in plaats van 7 juni 2021.

Stopzetting analoge radio- en televisiesignaal tegen eind 2021 Tv-kijken via een analoog signaal via de kabel is binnenkort verleden tijd. Telenet wil zijn netwerk optimaliseren voor de toekomst en doet daarom “de Signaal Switch”.

Tussen september 2020 en december 2021 gaat Telenet regio per regio gefaseerd omschakelen van het analoge signaal naar het efficiëntere compacte signaal, met hetzelfde zenderaanbod en minstens dezelfde kwaliteit. Oude technologie die veel ruimte inneemt op de kabel maakt daarmee plaats voor steeds toenemend digitaal verkeer. Nelectra vroeg aan Telenet om ook onze leden tijdig te informeren over de verschillende fases in de uitrol, zodat onze retailers en installateurs zich kunnen voorbereiden en anticiperen op vragen hierover van klanten

NELECTRA INFORMEERT

13

De veranderingen voor huishoudelijke PV installaties in 2021 Sinds 1 januari dit jaar is het jaarlijkse voordeel van de terugdraaiende teller weggevallen voor nieuwe installaties. In de plaats daarvan keurde de Vlaamse regering een eenmalige investeringspremie goed voor residentiële photovoltaïsche installaties.

Maar hoe hoog is die premie en wat zijn de voorwaarden? Wij legden ons oor te luisteren bij Peter Van Strydonck Vertegenwoordiger partnerwerking bij Fluvius.

Wat zijn de voorwaarden om in aanmerking te komen voor een premie kleine PV-installaties ?

• installatie heeft een maximaal omvormervermogen ≤ 10 kVA; • enkel voor gebouwen (woon- én niet-woongebouwen) die aangesloten zijn op het elektriciteitsdistributienet van Fluvius vóór 1 januari 2014, of waarvoor de omgevingsvergunning voor stedenbouwkundige handelingen meer dan 5 jaar geleden werd verleend (vergeleken met datum eindfactuur); • gebouw moet voldoen aan de EPB-eisen; • de nieuwe zonnepanelen worden geplaatst of gevalideerd door een aannemer met een certificaat van bekwaamheid (de lijst vindt u op www. rescert.be) en op het dak van een gebouw geplaatst, dat geïsoleerd is (Rd-waarde van minstens 3 m2K/W) als het gebouw wordt verwarmd: • de premie loopt van 2021 tot eind 2024 (jaartal van indienstname PV-installatie) • premie wordt aangevraagd via Fluvius.

Wanneer kan de premie toegekend worden?

Als: • achter het aansluitingspunt nog geen andere PV-installatie in dienst is of was; - met als uitzondering: nieuwe eigenaars van bestaande woningen waar PV vóór de eigendomsoverdracht verwijderd werd, krijgen toch premie voor nieuwe PV; • de geplaatste PV-installatie uiterlijk 3 maanden na de in dienstname bij de netbeheerder aangemeld is; • de premieaanvraag ook binnen 3 maanden na indienstname van de PV-installatie ingediend is; • de PV-installatie 15 jaar op dat perceel blijft (en niet uitgebreid wordt met een installatie van elders met een terugdraaiende teller, tenzij de netgebruiker afstand doet van het recht hierop); • het dak van het gebouw geïsoleerd is (Rd-waarde van minstens 3 m2K/W) als het gebouw wordt verwarmd.

Hoe ziet de premie eruit?

De premie is eenmalig en beperkt • tot 1 premie per woning of wooneenheid voor residentiële gebouwen; • en tot 1 premie per gebouw voor niet-residentiële gebouwen.

De bedragen: Het premiebedrag wordt jaarlijks op 1 januari aangepast.

• De datum van indienstname van de PV-installatie bepaalt het premiebedrag en de premievoorwaarden.

• Het premiebedrag is begrensd tot 40% van de investeringskosten inclusief btw, vermeld op de facturen.

Enkele voorbeelden van berekeningen op basis van een nieuwe installatie die in dienst trad in 2021: • 12 zonnepanelen van 320 Wp, samen goed voor een vermogen van 3,84 kWp. Indien u aan alle voorwaarden voldoet, ontvangt u een premie van 3,84 x 300 euro = 1152 euro • 18 panelen van 300 Wp, samen goed voor een vermogen van 5,40 kWp. Indien u aan alle voorwaarden voldoet, ontvangt u een premie van 4 x 300 euro + 1,40 x 150 euro = 1410 euro • 34 panelen van 290 Wp, samen goed voor een vermogen van 9,86 kWp. Indien u aan alle voorwaarden voldoet, ontvangt u een premie van 4 x 300 euro + 2 x 150 euro = 1500 euro  Linda Claeys

Op www.nelectra.be vindt u meer informatie over de uitspraak van het Grondwettelijk Hof van 14.01.2021 tot vernietiging van de terugdraaiende teller voor eigenaars van zonnepanelen met een digitale meter, alsook over het compensatiemechanisme dat de Vlaamse Regering daaropvolgend heeft aangekondigd.

Jaar indienstname

Premiebedrag tot 4 kWp

Premiebedrag van 4 kWp tot 6 kWp

Maximaal premiebedrag

2021

300€ / kWp

150€ / kWp

1.500€

2022

225€ / kWp

112,5€ / kWp

1.125€

2023

150€ / kWp

75€ / kWp

750€

2024

75€ / kWp

37,5€ / kWp

375€

14 N E L E C T R A

INFORMEERT

Wel of geen gebruikersboekje?

Welke controles vragen een alarmsysteem?

In tegenstelling tot vroeger is een gebruikersboekje as such niet meer wettelijk verplicht, maar in het geldende Koninklijk besluit van 25 april 2007 staat wel nog steeds dat er een schriftelijk attest moet worden afgeleverd bij elk onderhoud van een alarmsysteem. In dit artikel brengen wij u op de hoogte van wat kan, mag en moet…

Een beetje geschiedenis Als we terugblikken naar de vroegere jaren ’80, dan kunnen we stellen dat de toenmalige alarmsystemen geen onverdeeld succes waren. Ze vertoonden nogal wat mankementen. Vooreerst was het gebruikte materiaal eerder rudimentair en zeker niet zo performant als nu.

Vervolgens werd door de gebruikers op een nogal amateuristische manier omgesprongen met deze security tools.

De gevolgen laten zich raden: het aantal valse alarmen swingden de pan uit.

Heel wat steden creëerden dan ook een bijzondere politieverordening om dit fenomeen aan te pakken met het strafbaar stellen van valse alarmen en het opleggen van een boete.

In de beginperiode kregen alarmsystemen dus af te rekenen met een materieel kwaliteitstekort en valse alarmen door manipulatiefouten.

De Wet Tobback Aan de veroorzaakte overlast werd vervolgens paal en perk gesteld door de zogenaamde “Wet Tobback”. Aan de basis van deze regelgeving lagen twee pijlers: het verantwoordelijk stellen van diegene die het systeem manipuleert door de oproepmogelijkheid om hulpdiensten te activeren strafrechtelijk te beperken tot “effectieve” alarmen.

Het opzet om enkel gekwalificeerd personeel in de sector toe te laten door bijvoorbeeld de verplichte opleidingen en bijscholingen te voorzien, werd prioritair gesteld. Een resem maatregelen richtte zich op het technische aspect.

Herinnert u zich nog de verplichting om enkel met goedgekeurd materiaal te werken? Verder ging heel wat aandacht naar het onderhoud na installatie: de verplichting tot jaarlijkse nazichtsbeurten, ja zelfs het afsluiten van een onderhoudscontract!

onderhoudsboekje. In dit boekje konden zowel installateurs die ter plaatse kwamen als de interventieploegen van de politie het verloop van alle tussenkomsten terugvinden. Ook de vastgestelde tekorten werden erin opgenomen.

Een latere wetsaanpassing wijzigde de benaming: het “gebruikersboekje” verduidelijkte de verantwoordelijkheid van degene die het systeem manipuleerde.

In het KB van 25 april 2007 (dat nu nog steeds van toepassing is) werd de verplichting om het gebruikersboekje aan te wenden, niet meer opgenomen.

Wel wordt er melding gemaakt dat de gebruiker verantwoordelijk is voor het jaarlijks nazicht. Daarbij kan hij een beroep doen op een beveiligingsonderneming en is er een schriftelijk attest vereist, waarin drie wettelijke plichten zijn gespecifieerd: er moet worden nagekeken of het alarmsysteem en de installatie ervan nog beantwoorden aan de voorschriften opgesomd in het KB. Daarnaast moet worden nagezien of de installatie geen vals alarmsignaal genereert en of er wel degelijk het juiste signaal wordt gegeven bij een gedetecteerde binnendringing.

Het gebruikersboekje

De rol van de beveiligingsinstallateur

Om controle mogelijk te maken werd een document in het leven geroepen: het

De wetgever wil de beveiligingsinstallateur een controle laten uitvoeren op de

Het kant-en-klare gebruikersboekje van Nelectra Hoe dit attest er moet uitzien is niet wettelijk bepaald. Het is dus perfect mogelijk om een gebruikersboekje te gebruiken als onderhoudsattest, wat Nelectra ook aanbeveelt. Door het gebruikersboekje in te vullen, voldoet u als onderneming immers niet alleen aan de verplichting om bij elk onderhoud een attest af te leveren, maar u kan er tegelijk ook mee aantonen dat u bepaalde verplichte informatie die erin vermeld staat heeft medegedeeld aan uw klant (bijvoorbeeld over de verplichting om een alarmsystemen te melden bij de politie). Twee vliegen in één klap dus!

Leden kunnen kant-en-klare gebruikersboekjes aan een zeer voordelige tarief bestellen in de Nelectra-webshop op www.nelectra.be. Ze zijn tevens voorzien van gepersonaliseerde etiketten met daarop uw bedrijfsgegevens én er worden ook zelfklevende pochetten meegeleverd zodat het boekje bevestigd en bewaard kan worden bij de alarmcentrale.

NELECTRA INFORMEERT

geldende wetsbepalingen, als een soort inspecteur die nagaat of de componenten van het systeem in de loop van de voorbije periode nog voldoen aan de gewenste samenstelling en installatievoorwaarden. Dat gaat dus breder dan enkel een technisch onderhoud uitvoeren.

Zo kan bijvoorbeeld een buitenlicht niet meer zichtbaar zijn vanop de openbare weg omdat er een hindernis van natuurlijke (beplanting..) of constructieve

(bijgebouw..) aard tussengekomen is.

Nadien maakt de beveiligingsinstallateur een schriftelijk attest op voor de klant met daarin zijn vaststellingen. Dit laatste document moet jammer genoeg niet verplicht meer bijgehouden worden; een hiaat in vergelijking met het vroegere gebruikersboekje.

Om te kunnen bewijzen dat de onderneming voor alarmsystemen aan zijn plichten heeft voldaan, is het toch een

15

goede praktijk om een afschrift, copy of mail te bewaren.

Hoe dit attest er moet uitzien is niet wettelijk bepaald.  Alain Collier (ALCOncept)

Promoot gratis uw bedrijf op www.vinduwaannemer.be Aanwezigheid op het web is een noodzaak nu steeds meer klanten online op zoek gaan naar een installateur of beveiligingsondernemer. Een eigen website maar ook de aanwezigheid op interessante andere websites is een plus. Werkt u voor consumenten? Registreer dan zeker op de website www. vinduwaannemer.be. De registratie is gratis en de site van onze collega’s van Bouwunie bevat een handige, eenvoudige zoekfunctie waarmee klanten u snel kunnen vinden.

De site www.vinduwaannember.be ontvangt maandelijks meer dan 6.000 unieke bezoekers én bevat ook allerlei weetjes voor de klant met bouw- of verbouwplannen. De site is onlangs grondig vernieuwd en u kan uw pagina personaliseren met foto’s en video’s. Had u al een profiel op de site? Controleer dan zeker of u er nog op staat en heractiveer uw profielpagina.

Hoe registreren?

1. Log in op www.vinduwaannemer.be.

Dat doet u door op de homepagina rechts bovenaan te klikken op “LOGIN”.

Uw logingegevens zijn uw lidnummer van Bouwunie en uw paswoord (d.i. uw postcode).

(Ter info: U kreeg toen u lid werd van Nelectra of uw lidmaatschap hernieuwde of verlengde bij Nelectra ook automatisch een Bouwunie-code via mail toegestuurd) 2. Vul uw gegevens aan.

Geef een korte omschrijving van die diensten die uw bedrijf aanbiedt, eventueel in korte kernwoorden. Deze omschrijving moet de klant aansporen om met u contact op te nemen en niet met uw buurman.

Voorbeelden: algemene elektriciteitswerken, plaatsen van verlichting, zonnepanelen, warmtepompen, domotica, toegangscontrole, alarmsystemen, camerabewaking, …

Vul ook de weblinks naar uw sociale media in.

Vergeet bovenaan niet het bolletje “Toon mijn bedrijf op deze website” aan te vinken.

3. Specialisaties Duid uw voornaamste bedrijfsactiviteiten aan. Deze zullen door de klant worden gebruikt in de zoekfunctie. U kiest maximaal 10 activiteiten.

4. Afbeeldingen Kies enkele foto’s die de klant direct aanspreken en duidelijk maken waar uw expertise ligt. Deze kunnen max 2MB groot zijn.

U kan naast foto’s ook video’s laten zien. De video moet opgeladen zijn op Youtube of Vimeo. Daarna kan u de link van deze video toevoegen.

5. Behaalde labels: duid aan welke labels u met uw bedrijf heeft behaald.

6. Controleer via het tabblad ‘Mijn fiche op de website’ hoe uw profielfoto getoond wordt.

7. Als laatste stap kiest u ‘opslaan’ en u bent klaar.

16 N E L E C T R A

ONDERSTEUNT

Nelectra behartigde NELECTRA LOBBYT VOOR OPENING ELEKTROZAKEN EN KEUKENWINKELS

Eind november konden wij opgetogen bekend maken dat het Overlegcomité besliste dat niet-essentiële handelszaken, waaronder ook elektrozaken en keukenwinkels, terug open mochten. Deze heropening was het resultaat van actief lobbywerk op verschillende

niveaus en van diverse campagnes. Zo was onze gedelegeerd bestuurder Viviane Camphyn eind november uitgenodigd op een overleg met de Vlaamse Regering samen met Unizo, Comeos en de sectoren kleding en meubels. Op dit overleg

Uitbreiding hinderpremie

met minister-president Jan Jambon en de vice­ministerspresidenten Hilde Crevits en Bart Somers, kaartte zij de heikele situatie in onze sector aan en gaf zij voorbeelden van de oneerlijke concurrentie zoals ze door vele van onze leden aan ons werden gesignaleerd.

Eind maart vroeg Nelectra Vlaams minister van Economie, Hilde Crevits, om de hinderpremie uit te breiden zodat ook elektro-installateurs er gebruik van konden maken, want ook bij hen daalde het aantal nieuwe opdrachten.

Op dat moment kende de Vlaamse regering immers enkel een hinderpremie van 4000 euro toe bij verplichte sluiting van een fysieke locatie zoals de winkel of een toonzaal.

Begin april werd door de Vlaamse regering aangekondigd dat er bijkomende steunmaatregelen werden voorzien voor bedrijven die economisch en financieel getroffen zijn door de coronacrisis. Bij Nelectra zijn we tevreden dat daarmee gehoor gegeven werd aan onze vraag aan viceminister-president Hilde Crevits.

Kritische blik op het nakende capaciteitstarief Onlangs besliste de VREG na enkele openbare consultaties definitief over de nieuwe tariefmethodologie 2021-2024 en de toekomstige tariefstructuur. Met het oog op de energietransitie worden de netkosten vanaf 2022 grotendeels op basis van capaciteit aangerekend.

Nelectra is ervan overtuigd dat een definitieve beslissing tot wijziging van de tarieven pas kan genomen worden nadat alle parameters zijn gekend en duidelijke berekeningen zijn gemaakt met betrekking tot de gevolgen voor alle gebruikers, ook voor zij die in

de onmogelijkheid zijn om alternatieve oplossingen toe te passen. Tegelijkertijd pleiten we er uiteraard ook voor dat deze nieuwe tariefmethodologie hand in hand gaat met een duurzaam energiebeleid.

We hebben in onze reactie aan de VREG en aan het kabinet van minister van energie Zuhal Demir onze vrees geuit voor de gevolgen voor accumulatieverwarming, elektrische doorstroomboilers en elektrische verwarming in het algemeen.

Werd de impact voor sociale woningen degelijk onderzocht? Werd er rekening mee gehouden dat huurders van een

woning met accumulatieverwarming zelf niet kunnen beslissen over energiebesparende investeringen in de woning?

Belangrijk voor onze federatie is een duurzaam energiebeleid in het belang van het bevorderen van energie-efficiëntie, hernieuwbare energie en decentrale productie. Nelectra ziet uiteraard mogelijke opportuniteiten, zoals diverse aansturingsapplicaties en slimme huishoudtoestellen waarbij onze elektro-installateur en retailer een centrale rol kunnen spelen.

Nelectra houdt de vinger aan de pols!

NELECTRA ONDERSTEUNT

17

uw belangen in 2020!

Onze rol in de Hoge Raad voor de Zelfstandigen en de KMO

Vanuit onze vertegenwoordiging in de Hoge Raad voor de Zelfstandigen en de KMO werkte Nelectra het afgelopen jaar mee aan tal van adviezen die werden uitgebracht ten aanzien van de verschillende overheden. Het betreft onder meer een advies over drie wetsvoorstellen tot wijziging van de regels inzake garantie in het kader van de aanpak van de problematiek van de geprogrammeerde veroudering. Daarmee konden we tot nu toe vermijden dat de garantietermijn in onze nationale Belgische wetgeving uitgebreider wordt dan het minimum wat Europa ons oplegt.

Daarnaast werd er een negatief advies geformuleerd ten aanzien van een wetsvoorstel dat alle ondernemingen verplicht om een elektronische betalingswijze aan te bieden.

Ook de coronacrisis en de negatieve impact van de strenge maatregelen op onze ondernemingen noopte ons ertoe een aantal dringende adviezen uit te brengen, onder meer over de versoepeling van de modaliteiten voor het winkelbezoek en het uitstellen van de zomersolden naar augustus (en mogelijks ook de wintersolden naar februari).

Nelectra richt werkgroep capaciteitstarief op

Het capaciteitstarief dat vanaf 2022 wordt ingevoerd, heeft al veel stof doen opwaaien. Nelectra heeft een ad hoc werkgroep capaciteitstarief opgericht om deze evolutie met het oog op de energietransitie op de voet op te volgen. Vooral voor wie thans een exclusief nachttarief heeft en elektrisch verwarmt (met accumulatoren of elektrische vloerverwarming) en/of een elektrische warmwaterboiler heeft, dreigt de energiefactuur fors te stijgen.

Op verzoek van Nelectra en op basis van de verbruiksgegevens voor enkele typeverbruikers die we hebben aangeleverd, zal de VREG gedetailleerde simulaties maken om de financiële impact op deze doelgroepen te berekenen. Afhankelijk van de resultaten daarvan, zal bekeken worden of er bijsturing nodig is.

Bijkluswet van tafel!

Op 24 januari 2019 dienden Nelectra en Bouwunie, samen met Unizo, Boerenbond en nog 6 andere bij Unizo aangesloten sectororganisaties, hun gezamenlijk verzoekschrift tot vernietiging van de zogenaamde ‘bijkluswet’ in bij het Grondwettelijk Hof. In april heeft het Grondwettelijk Hof deze wet vernietigd. De bijkluswet zette de deur open voor het beconcurreren van reguliere ondernemers, zonder dat daarbij dezelfde lasten moesten worden betaald en aan dezelfde verplichtingen moest worden voldaan.

UITZONDERING OP “ALLEEN WINKELEN”

Toen de niet-essentiële handelszaken op 1 december terug konden openen,

gebeurde dat onder strikte voorwaarden. Zo moest er individueel worden gewinkeld

– met uitzondering van de minderjarigen van hetzelfde huishouden of de personen

die nood hebben aan begeleiding, die kunnen worden vergezeld door één volwassene – gedurende een periode van maximum 30 minuten.

Onze gedelegeerd bestuurder heeft begin december druk over-en-weer gebeld en gemaild om winkelen met meer dan 1 persoon in bepaalde omstandigheden toch mogelijk te maken. Over de aankoop van een televisie of een keuken bijvoorbeeld wordt nu eenmaal vaak samen met de partner beslist. Uiteindelijk werd gehoor gegeven aan deze oproep en werd de mogelijkheid voorzien om met twee personen een winkel of toonzaal te bezoeken op afspraak.

18 N E L E C T R A

INFORMEERT

Webinar: een stabiel netwerk met een goede flow Samen met Telenet organiseerde Nelectra eind vorig jaar een webinar, waarin de volgende onderwerpen behandeld werden: de nieuwste dragers en technologieën, de Signaal Switch, de verwachtingen van 5G en Business TV.

de meeste capaciteit ingenomen door internet. Daarnaast is er ook ongeveer 1/3 capaciteit nodig voor analoge radio en tv. Die plaats moet nu vrijgemaakt worden omdat de noden van vandaag voor internetverkeer alsmaar groter worden. Bruno Bilic is verantwoordelijk voor de oplossingen die Telenet heeft ontwikkeld voor de signaalswitch en legt in dit onderdeel van het webinar uit hoe Telenet dit wil aanpakken.

Glasvezel

5G

Het onderwerp ‘de nieuwste dragers en technologieën’ werd behandeld door Stefan De Graeve, teamcoach van een groep designers die het vaste netwerk ontwerpt. Hij had het over de vaste dragers en fiber to the home met diverse aansluitingen. Vervolgens zoomde hij in op installaties en op microtubes 10/6.

5G komt de laatste tijd steeds meer in het nieuws. Het is sneller en heeft meer capaciteit, maar wat mogen we er nu precies van verwachten? Wat zijn de verschillen met de bestaande technologieën? Wat zijn de voordelen voor de gebruikers?

Koen Annaert, director build solutions, dook terug in de tijd naar 1G, 2G, 3G en 4G en gaf meer informatie over het DNA van 5G.

Signaalswitch van Telenet Telenet kondigde het einde aan van het analoge tijdperk. Deze signaalswitch is omdat er op de kabel plaats moet vrijgemaakt worden. Momenteel wordt

Business tv

met als klanten de grotere instellingen, zoals ziekenhuizen, hotels, WZC,… Hij geeft ons meer inzicht in het aanbod van de interactieve business tv van Telenet.

Dat gaat immers veel verder dan klassieke tv, want er is de laatste jaren een steeds groter aanbod ontstaan, dankzij de grotere aanwezigheid van IP netwerken in de gebouwen. Daardoor wordt het mogelijk om beeldschermen slim te maken, waardoor tal van toepassingen mogelijk worden.

Leden kunnen webinar herbekijken Wil u meer weten? Hebt u nood aan meer gedetailleerde informatie in deze materie? Of wil u gewoon alles nog eens herhalen met klank en beeld? Dan kan u terecht op onze website, waar u dit webinar kan herbekijken in de rubriek ‘Infosessies & vorming’. Op voorwaarde dat u Nelectra-lid bent natuurlijk.  Linda Claeys

Ruud Siebelink werkt als portfolio strategy manager bij Telenet Business

 Onze communicatieverantwoordelijke Els Heyrman interviewt Koen Annaert, netjes gescheiden door een kuchscherm.

NELECTRA INFORMEERT

19

Welke webinars biedt Nelectra dit voorjaar?

Nelectra lanceert 2 keer per jaar een reeks infosessies, webinars en opleidingen. Hierbij een overzicht van wat er dit voorjaar op onze agenda prijkt.

• hoe u tot een indeling van de ruimten en het brandrisico komt; • wat u kan leren uit het brandweerverslag; • welke bijkomende documenten aan het dossier van de elektrische installatie voor de keuring moeten worden toegevoegd.

Hoe veilig is de elektrische installatie van een nieuwe of gerenoveerde keuken?

Webinar: Hoe uw elektrische installatie slim maken na de digitale meter met een EMS (energiebeheersysteem)?

Dit webinar ging door op 3 februari, maar als Nelectra-lid kan u dit (en vele andere) webinar(s) herbekijken op onze website (onder de rubriek ‘infosessies en vorming’)

Welke installatiemaatregelen zijn nodig om bij brand het gebouw veilig te kunnen verlaten?

In het AREI staan maatregelen om brand te voorkomen maar het bevat eveneens maatregelen die vooraf moeten voorzien worden opdat mensen op een veilige wijze het gebouw kunnen verlaten als er toch brand uitbreekt. Welke maatregelen moeten worden toegepast in beide verschillende situaties?

Het AREI omschrijft de elektrische maatregelen die genomen moeten worden, daarnaast dient er ook rekening gehouden te worden met de ‘brandnormen” die omschrijven hoe het brandrisico benaderd en geconcipieerd moet worden.

In dit webinar verneemt u ook: • welke kabels gebruikt moeten worden, hoe ze bevestigd en aangesloten moeten worden; • welk specifiek installatiemateriaal noodzakelijk is; • hoe een risicoanalyse brand u kan helpen bij de installatie;

De digitale meter is geen slimme meter.

Het is aan installateurs om de meter slim te maken aan de hand van data en deze service aan de klant aan te bieden. In dit webinar in samenwerking met ABB behandelen we hoe data en technologische toepassingen ingezet kunnen worden om het verbruik in de toekomst te verminderen. Er worden eveneens enkele energiebeheersystemen voorgesteld die momenteel op de markt zijn.

Dit webinar is een eerste in een reeks: er volgen nog webinars in samenwerking met andere fabrikanten. Meer informatie volgt (of vindt u op onze website).

Deze thema’s komen aan bod: • Het nakende capaciteitstarief en de invloed op het verbruik: hoe kwartuurpieken vermijden?

• Het net ontlasten door een hogere zelfconsumptie van de PV-panelen dankzij een slimme elektrische installatie.

• Het inschakelen van toestellen op het moment dat de stroom het goedkoopst is.

• Het laden van elektrische voertuigen, overdag met zonnestroom in functie van de geproduceerde hoeveelheid zonnestroom.

• In de daluren laden met grijze stroom uit het net, zo geleidelijk mogelijk, niet boven een maximum vermogen.

• De warmtepomp overdag aansturen met groene stroom als die voorhanden is en dit zo geleidelijk mogelijk

aansturen om geen pieken te veroorzaken.

• Het niet gelijktijdig inschakelen van verbruikers met groot vermogen zoals de wasmachine, inductiekookplaat, droogkast, vaatwasmachine, warmwater productie boiler, …

• Het gebruik van een thuisbatterij om het teveel aan zonnestroom op te slaan en te gebruiken in plaats van de grijze stroom uit het net.

Welke gevaren zijn er verbonden aan het uitvoeren van werken op werven?

Hoe groot zijn de risico’s die hieraan verbonden zijn? Welke beschermingsmaatregelen moeten er getroffen worden om veilig te kunnen werken? En wat is dan het plan van aanpak? In deze praktische, hands-on opleiding ‘Veilig Werken’ leert u een doeltreffend vierstappenplan toepassen. Onze lesgever/ adviseur begeleidt u persoonlijk en reikt u alle tools aan - toegepast op uw bedrijf - om werken aan elektrische installaties en/of op werven zo veilig mogelijk te laten verlopen. Na deze opleiding bent u in staat veiligheidsinstructiefiches te maken en ziet u het bos door de bomen van alle risicoanalyses.

Deze opleiding vindt online plaats omwille van coronamaatregelen.

U kan een afspraak maken via info@ nelectra.be of via Nadia Van Nuffel op 02/ 550.17.17.

Meer info? www.nelectra.be onder de rubriek ‘Infosessies & vorming’

20 S E C T O R N I E U W S Elektrobarometer glijdt weg: 97,6 De Elektrobarometer zakt in december 2020 opnieuw tot ver onder het vriespunt. Een score van 97,6 is opmerkelijk slechter dan de hoopgevende 99,5 van september. Toen noteerden we al dat de vooruitzichten minder rooskleurig waren. En die vrees is nu ook bevestigd.

Zowat alle parameters verslechteren en kleuren rood.

Batibouw 2021 wordt digitaal

langer dan normaal over de gewenste informatie laten beschikken. Daarom zal de door exposanten gedeelde informatie tot eind maart op het online platform beschikbaar blijven.

Fisa kijkt ook vooruit en kondigt aan dat de vakbeurzen INSTALLPRO (gericht op HVAC-, sanitair- en elektriciteitsinstallateurs) en PROBUILD (met aandacht voor ruwbouw, daken, ramen en deuren) die in maart 2020 een succesvolle eerste editie meemaakten, in juni van dit jaar fysiek zullen doorgaan. Deze beurzen worden aangevuld met een gloednieuwe beurs: PROJECT. Deze beurs staat in het teken van de tertiaire sector en richt zich voornamelijk op grootschalige niet-residentiële projecten. Ze is voornamelijk gericht op architecten en voorschrijvers.

Nieuwe industriële stekkers bij Vander Elst

Ook Batibouw ontsnapt niet aan de gevolgen van Covid 19 en zal daarom voor het eerst op een digitale manier plaatsvinden: afspraak online in plaats van op Brussels Expo. Op die manier krijgen exposanten alsnog de kans om hun prospecten te leren kennen en kwalitatieve leads te verzamelen.

Het online platform van Fisa is gratis voor bezoekers.

Wie het online platform bezoekt, verduidelijkt zijn of haar plannen, noden en wensen in de eerste plaats via trefwoorden in een chatbox. In functie van de gegeven antwoorden worden producten, oplossingen en merken voorgesteld. Geïnteresseerden maken dan een keuze uit de exposanten met wie ze via videocalls of chatberichten rechtstreeks kunnen overleggen óf later een afspraak kunnen maken. Er zijn behoorlijk wat voordelen van deze aanpak: bezoekers krijgen waardevol advies van de exposanten, ze kunnen foto’s en filmpjes van producten ontdekken, hun zoekgeschiedenis te allen tijde opvragen en informatie uit verschillende gesprekken bundelen.

Interactie tussen exposanten en bezoekers is gedurende de hele beurs mogelijk: van 27 februari tot en met 7 maart 2021. Tegelijk wil Fisa bezoekers

Met Neo van het Duitse Walther-Werke brengt Vander Elst een nieuwe generatie industriële stekkers met een uniek en ergonomisch ontwerp. Het unieke One-Touch vergrendelingssysteem -een eenvoudige schroefloze verbindingactiveert met één simpele kwartslag de interne trekontlasting, vergrendelt de voor- en achterkant en garandeert een maximale veiligheid.

De NEO-stekkers zijn -als eerste op de Belgische CEE-markt- uitgerust met Wago CAGE-klemmen. Deze technologie zorgt, naast de enorme tijdsbesparing tijdens de montage, ook voor betrouwbare connecties. NEO is beschikbaar in de uitvoeringen One-Touch en Classic.

Bijkomende gebruiksaanwijzingen, evenals product- en montagevideo’s over NEO, vindt u op www.vanderelst. be/neo.

Nieuwe cluster president BelgiëNederland voor Schneider David Orgaz D’Hollander is sinds oktober 2019 de CEO van Schneider Electric Belgium en neemt nu dus ook de leiding over de Nederlandse tak van het bedrijf.

In het kader van de wereldwijde organisatie van Schneider Electric in diverse clusters, werd in mei 2019 de cluster België-Nederland opgericht. De cluster stelt het bedrijf in staat gedeelde strategische uitdagingen nog efficiënter en klantgerichter aan te pakken, én de groei in marktaandeel te versnellen in de belangrijkste segmenten.

VREG: nieuwe contracttypes voor V-Test De VREG vervolledigt haar aanbod in de V-Test met nieuwe contracttypes. Het betreft de toevoeging van terugleveringscontracten voor prosumenten en dynamische elektriciteitscontracten.

Vanaf 2021 kunnen ook gezinnen en bedrijven met een kleine productie-installatie van maximum 10 kW (‘prosumenten’) immers hun geïnjecteerde elektriciteit verkopen aan een energieleverancier. Daarvoor moeten zij een terugleveringscontract afsluiten. Dat kan met hun huidige leverancier, waarbij zij elektriciteit afnemen, of met een andere leverancier.

Om een terugleveringscontract te kunnen sluiten, is een digitale meter vereist. Die registreert de geïnjecteerde elektriciteit apart van de elektriciteit die wordt afgenomen van het net. Dat kan de klassieke, analoge meter niet. Voor prosumenten met een digitale meter waarop het principe van de terugdraaiende teller nog van toepassing is, betekent de keuze om een terugleveringscontract af te sluiten dat de meter niet meer zal terugdraaien, voor geen enkele component van de energiefactuur. Dit is onomkeerbaar.

E U R O PA

21

De Europese Commissie maakt werk van herbruikbare elektronica In haar werkprogramma voor 2021 kondigde de Europese Commissie een wetgevend initiatief aan voor herbruikbare elektronica. Het voorstel wordt verwacht in het laatste kwart van 2021, en moet er voor zorgen dat ‘ apparaten worden ontworpen met het oog op duurzaamheid, onderhoud, demontage, hergebruik en recycling, met inbegrip van recht op reparatie of upgrade om de levenscyclus van elektronische apparaten te verlengen en vroegtijdige veroudering te voorkomen’.

De hele covid-19 crisis even buiten beschouwing gelaten, zijn ‘digitale transformatie’ en ‘verduurzaming’ dé twee buzzwoorden in de Europese unie de voorbije jaren. Met de Green Deal als motor is zowat elk voorstel te linken aan deze kernthema’s.

Actieplan circulaire economie Het initiatief voor herbruikbare elektronica past ook in dat plaatje. Onder meer in de recent gepubliceerde nieuwe consumenten agenda, maar ook in het actieplan voor de nieuwe circulaire economie wordt naar het initiatief verwezen.

In het actieplan voor de nieuwe circulaire economie verduidelijkt de commissie het initiatief, en kondigt ze aan dat: • ze onder meer het recht op reparatie willen versterken, met elektronica en ICT als primaire sector voor de toepassing daarvan; • ze een universele lader willen voor mobiele telefoons invoeren en de duurzaamheid van de laadsnoeren verbeteren; • ze een betere inzameling van afgedankte elektrische en elektronische

apparatuur willen met een mogelijke EU-brede terugnameregeling voor het terugnemen of -kopen van mobiele telefoons, tablets en opladers; • ze willen dat elektronica en ICT apparaten ontworpen worden voor energie-efficiëntie en duurzaamheid, repareerbaarheid, verbeterbaarheid, onderhoud, hergebruik en recycling.

Een concrete tekst met een voorstel is er nog niet, maar het is alvast duidelijk dat het initiatief een grote impact zal hebben op de elektrosector.

Opportuniteiten voor elektroretailer Betreffende de reparatie liggen zeker mogelijkheden voor de bereikbare fysieke elektrozaak. De bereikbaarheid en toegankelijkheid van de lokale winkel kan een grote troef zijn voor reparaties en onderhoud van elektrische en elektronische apparaten. Een echt aanspreekpunt kan de consument bovendien ook -terecht- meer vertrouwen inboezemen en uw advies en kennis kan nog meer naar waarde geschat worden. Maar dan moet er natuurlijk ook voldoende toegang zijn tot die producten en moeten ze te herstellen zijn. Bovendien moeten er voldoende wisselstukken beschikbaar zijn en voldoende lang ter beschikking gesteld worden door de fabrikant. Vervolgens is het ook noodzakelijk dat er in sommige gevallen

toegang verleend wordt tot de software van bepaalde apparaten om herstelling degelijk te kunnen uitvoeren. Tenslotte moet er over gewaakt worden dat de handelaar geen verpletterende verantwoordelijkheid krijgt voor de reparatie en de kosten daarvan en hij die onmogelijk kan gaan verhalen op de leverancier.

Uitdagingen en kansen De andere voorstellen in het initiatief zijn absoluut te begrijpen qua idee, maar bij de implementatie moet opgelet worden. De inzamelplicht van afgedankte elektrischeen elektronische toestellen kan leiden tot zeer veel extra rompslomp wanneer elektrozaken hiervoor moeten instaan. Daar moet opnieuw gewaakt worden dat de handelaar niet tussen hamer en aambeeld, tussen consument en leverancier terecht komt. Er moet een duidelijk kader zijn over de terugname en de doorstroom naar de leverancier. De Europese commissie moet de kosten die daarmee gepaard gaan en welke vergoeding de handelaar daarvoor krijgt, indachtig zijn bij de ontwikkeling van dat initiatief.

In elk geval zal het initiatief kansen en uitdagingen beiden aan de elektrosector. Nelectra en UNIZO volgen op en zorgen voor meer kansen dan uitdagingen.  Thomas Pirard Europees adviseur Unizo

22 N E L E C T R A

IN GESPREK MET

Eric Dewaet: “Recupel heeft belangrijke rol te spelen in circulaire economie” Midden vorig jaar kondigde Recupel de komst aan van haar nieuwe CEO: Eric Dewaet. Hij kan bogen op een jarenlange ervaring en wil onder meer de dienstverlening nog verder verbeteren, samenwerkingen aanhalen, de bewustwording verhogen en nieuwe projecten lanceren.

Viviane Camphyn (gedelegeerd bestuurder Nelectra) en Fallon Declerck (Nelectra directie adviseur) organiseerden een online kennismakingsgesprek om hem en zijn plannen beter te leren kennen.

De afgelopen 15 jaar was Eric Dewaet CEO bij Hospital Logistics. In die periode bouwde hij dat bedrijf uit van 20 miljoen euro naar een omzet van 160 miljoen euro. Na 15 jaar was hij klaar voor iets anders en via een headhunter kwam hij in contact met Recupel.

“Wat me meteen enorm aansprak was de maatschappelijke relevantie,” stelt hij enthousiast. “En dan denk ik aan

duurzaamheid en de belangrijke rol die Recupel speelt in de circulaire economie.”

Het belang van persoonlijke contacten Eric Dewaet startte begin juli, terwijl het land in volle crisis verkeerde: “Door het vele thuiswerk heeft het me 2 maanden gekost om alle collega’s persoonlijk te ontmoeten. Daarnaast is het jammer dat ik veel van onze partners en stakeholders enkel digitaal kon leren kennen. Verwerkers, transporteurs, intercommunales, inzamelpunten, federaties, overheden, bestuursleden: ik moet de meesten onder hen nog persoonlijk ontmoeten. Dergelijke contacten en het ter plekke gaan kijken hoe andere bedrijven functioneren, vind ik heel waardevol en dat mis ik nu wel.”

Groeiend inzamelpercentage De Europese Unie stelt WEEE-richtlijnen (Waste Electrical and Electronic Equipment) op over de inzameling en recycling van AEEA (Afgedankte elektrische en elektronische apparatuur).

Onderdeel van deze richtlijn is een jaarlijkse inzameldoelstelling. Volgens de Europese wetgeving die in 2019 van kracht

Eric Dewaet in het kort °1970 Privé: getrouwd en 3 kinderen Opleiding: • burgerlijk ingenieur mijnbouw (mooie link met het “Urban Mining” thema bij Recupel) • bijkomende master Industrieel beleid.

Carrière: • in logistics & operations • laatste 15 jaar CEO bij Hospital Logistics

ging, moet 65% van de Put On Market (POM = het gemiddelde van al het op de markt gebrachte apparatuur in de afgelopen drie jaar) ingezameld worden. Waar staat Recupel vandaag en welke initiatieven worden er genomen om het inzamelpercentage omhoog te halen? “Deze doelstelling is gezet op het niveau van het land,” vertelt Eric Dewaet. “Alle landen in Europa hebben het heel moeilijk om deze 65% doelstelling te halen. België zit qua inzamelgraad in het koppeloton en zeker qua recyclagedoelstellingen doen we het zeer goed.

In ons land vertegenwoordigt Recupel het grootste aandeel.

Daarnaast mogen andere bedrijven -die in casu niet samenwerken met ons- ook eigen plannen indienen of rechtstreeks rapporteren aan de overheid. Op Belgisch niveau scoren we voor 2019 voor het eerst meer dan 50% (51,2%) met een inzameling van 150 517 ton, waarvan meer dan 80% via Recupel. Om dit percentage verder te laten stijgen worden jaarlijks meerdere initiatieven ontplooid. Zo werd Smartloop gelanceerd als online platform om bedrijven en organisaties gemakkelijk in contact te brengen met professionele verwerkers voor het ophalen van hun AEEA. Jaarlijks investeren we ook fors in diverse mediacampagnes (meer en meer online) om de bewustwording te verhogen. Vervolgens werken we ook continu hard aan het uitbreiden van ons inzamelnetwerk door bijvoorbeeld meer recyclepunten te plaatsen (onder andere bij de winkels) en na te denken over nieuwe inzamelstrategieën. Tot slot wil ik nog vermelden dat we nauw samenwerken met de hergebruikcentra. AEEA die een tweede leven krijgt is immers niet enkel goed voor het milieu, maar mag ook gerapporteerd worden als OOM (Out Of Market).”

Welke apparaten scoren goed?

Grote toestellen worden traditioneel het best ingezameld.

Apparaten die nog herverkoopwaarde hebben scoren dan weer minder goed. Eric Dewaet: “Specifieke aandacht gaat er bij ons vooral naar koel-vriestoestellen wegens de extra schadelijkheid van de koelgassen voor het milieu. In de toekomst zal ook meer aandacht gaan naar toestellen met CRM’s (critical raw materials), want stilaan droogt de voorraad ondergronds op en zal recyclage cruciaal worden.”

VEILIG ROBUUST VEELZIJDIG

De plafondoplossing De Hovercube van OBO voorziet uw werkomgeving van stroom, data en perslucht

25% via elektroretailers Bij Nelectra waren we uiteraard benieuwd naar de rol die onze elektroretailers spelen. “Een absoluut belangrijke rol,”

w w w. o b o. b e

24 N E L E C T R A

IN GESPREK MET

bevestigt Eric Dewaet. “Een goede 25% van onze inzameling loopt via de distributie, waar we een langlopende en goede samenwerking mee hebben. Onze customer service staat ter beschikking voor al jullie vragen. We krijgen bovendien quasi geen klachten van consumenten over de retourmogelijkheden bij de distributie! We werken momenteel aan een project om de logistieke dienstverlening nog te verbeteren, waarbij we ook concreet de inspraak hebben gezocht van een aantal elektroretailers.”

Wat met klein elektrisch installatiemateriaal?

Sinds 01/07/2018 is het “klein elektrisch installatiemateriaal” opgenomen als nieuwe productcategorie en wordt daarop een all-in Recupel bijdrage van 0,0100 euro (excl. btw) aangerekend. Het gaat hier om alle afzonderlijk verkochte elektrische en elektronische apparaten die deel uitmaken van een vaste elektrische installatie in residentiële, tertiaire en industriële gebouwen. Op die manier worden ook onze elektro-installateurs veel meer betrokken in het Recupel-verhaal. Wij vroegen ons af wat er van hen verwacht wordt en hoe die inzameling praktisch verloopt. Eric Dewaet: “Concreet dienen de installateurs al dit materiaal dat ze niet meer kunnen hergebruiken bij een Recupel-inzamelpunt in te leveren. Een installateur kan zichzelf ook laten registreren als inzamelpunt of zijn groothandel aanmoedigen om dit te doen!”

In de toekomst zal ook meer aandacht gaan naar toestellen met CRM’s (critical raw materials), want stilaan droogt de voorraad ondergronds op en zal recyclage cruciaal worden.

De invloed van Covid-19 Diverse Recupel-inzamelpunten, zoals bijvoorbeeld elektroretailers en recyclageparken, hebben het afgelopen jaar een hele tijd de deuren moeten sluiten. Qua inzameling was 2020 dan ook een heel bijzonder jaar met eerst een grote daling (half maart tot midden mei), onmiddellijk gevolgd door een grote toename. Ondanks de sluiting van de winkels, zag men bij Recupel toch dat er volumes bleven komen vanuit die hoek.

“Wij gaan er dus van uit dat de online-verkoop ook door de lokale retailer goed werd opgepakt,” aldus Eric Dewaet. “Sinds de zomer zijn de volumes maandelijks beter dan vorig jaar.”

Inzetten op samenwerking Gevraagd naar zijn ambities en toekomstplannen, is Eric Dewaet duidelijk: Recupel wil koploper blijven inzake zijn rol als uitvoerder van de uitgebreide producentenverantwoordelijkheid voor AEEA. Daarbij horen het stimuleren en realiseren van nog hogere inzameling, het borgen van de reeds hoge recyclagegraden en het spelen van een toenemende rol in de

circulaire economie. Dat laatste bijvoorbeeld door het ondersteunen van hergebruik, maar ook door het samenbrengen van verschillende spelers om meerwaarde te creëren voor de recyclaten (gerecycleerde grondstoffen). “We hebben daar de hulp en steun voor nodig van alle stakeholders, waarmee we dan ook een goede samenwerking beogen,” benadrukt hij het belang van partnerschappen in de markt.

Nieuwe projecten Recyclage staat centraal in een circulaire economie, maar ook herstel en hergebruik spelen een belangrijke rol. “Met de hergebruiksector hebben we een lange samenwerking waarbij we hen de mogelijkheid geven om interessante items in te zamelen bij handelaars en recyclageparken,” vertelt Eric Dewaet. “Qua herstel willen we in eerste instantie de consument informeren naar zijn rechten en mogelijkheden. Dit in samenspraak met de producenten en verdelers. We hebben begin dit jaar op onze website een nieuwe tool geïntegreerd die deze informatie op een overzichtelijke en eenvoudige manier meegeeft.”

Ook nieuw is het gebruik van artificiële intelligentie in het sorteerproces. Samen met IDLab, een onderzoeksgroep van UAntwerpen, ontwikkelt Recupel momenteel een zelflerend softwaresysteem dat apparaten automatisch herkent in de afvalberg. In de eerste fase gaat het om afval uit de restcategorie: gsm’s, kleine huishoudapparaten, radio, computers en dvd-spelers.

“Momenteel wordt deze software ingezet in ons samplingproces en daar verder ontwikkeld,” houdt Eric Dewaet ons op de hoogte van de recentste ontwikkelingen. “Daarbij maken we via een in-line camera beelden van toestellen die de AI – software dan labelt. We zijn momenteel in staat om meer dan 100 apparaten te herkennen, sommige met heel veel succes, bij andere gaat het wat moeizamer. Het grote voordeel van deze manier van werken is de snelheid: het toewijzingsproces verloopt een pak vlotter.”

En er komt een vervolg: in een volgende fase zou de AI kunnen helpen om bij verwerkers in-line een sortering te doen, bijvoorbeeld in functie van verdere verwerking of om batterijhoudende materialen te verwijderen.

Boeiende ontwikkelingen, die wij voor u op de voet zullen blijven volgen…  Linda Claeys

BEDRIJFSVOERTUIGEN

25

“Een elektrische bestelwagen is voorlopig te duur” Fabrikanten van bestelwagens zijn stilaan ook (hybride) elektrische voertuigen aan het introduceren. Wij vroegen ons af in welke mate het voor u als installateur, hersteller of retailer interessant kan zijn om over te schakelen op elektrische of hybride. Eén van onze leden, elektrohandelaar en hersteller Luc Van Dijck uit Ekeren, heeft zich onlangs in de materie verdiept bij de aankoop van zijn vierde bedrijfsvoertuig. Wij peilden naar zijn ervaringen…

Elektro Van Dijck is een bekende familiezaak te Ekeren met een historiek van 50 jaar. “En de opvolging is al verzekerd,” glimlacht Luc Van Dijck trots. “Mijn dochter, Jellis, werkt ondertussen ook al 4 jaar in onze zaak.”

Servicegericht bedrijf Elektro Van Dijck is vooral gekend voor haar service: leveren en plaatsen zijn een dagelijkse activiteit. Daarvoor zijn bedrijfsvoertuigen uiteraard onontbeerlijk. Tot voor kort beschikte het bedrijf over een klassieke bestelwagen, aangevuld met twee personenwagens (type SUV).

De bestelwagen is een diesel. “Ik heb deze drie jaar geleden aangekocht,” vertelt Luc. “Toen was elektrisch rijden nog niet echt aan de orde. Nu zou ik zeker overwegen om een hybride of een elektrische bestelwagen te kopen.”

Zijn twee personenwagens zijn hybride voertuigen: “Per dag halen wij makkelijk 100 à 200 km. Dus volledig elektrisch rijden, was toen geen optie. Maar we halen wel het maximum uit het elektrische gedeelte: de wagens worden zoveel mogelijk opgeladen en we rijden zo weinig mogelijk op het benzinegedeelte.”

 Luc Van Dijck met zijn dochter Jellis: opvolging verzekerd bij

Elektro Van Dijck

Uitbreiding wagenpark Onlangs breidde Luc Van Dijck zijn wagenpark uit met een vierde voertuig en het werd opnieuw een hybride SUV. Hij legt zijn keuze uit: “Ik ben ontzettend tevreden van mijn twee andere SUV-voertuigen: daarmee kunnen online bestellingen perfect tot bij de klant gebracht worden. Zelfs een wasmachine of droogkast passen erin. Ook voor herstellingen is deze wagen meer dan voldoende.”

Hij heeft wel even overwogen om over te schakelen op volledig elektrisch, maar de rekening was snel gemaakt: de meerprijs is -nog steeds- te groot. Zelfs al is het afschrijven voordeliger.

Misschien bij de volgende aankoop dan? “Ik zal ook in de toekomst blijven onderzoeken wat voor mijn bedrijf de beste en meest voordelige manier van transporteren is,” verzekert Luc ons tot besluit.  Linda Claeys

 Het wagenpark van Elektro Van Dijck (zonder de recente aankoop): let op de gepersonaliseerde nummerplaten.

26 D O S S I E R

D I G I TA L E M E T E R

Hulp bij het koppelen van de digitale meter aan Customer Energy Management Systemen (CEMS) Onze energievoorziening is in transitie naar milieuvriendelijke, hernieuwbare energiebronnen.

De uitrol van de digitale meter is volop aan de gang. Hij is een van de bouwstenen van het slimme elektriciteitsnet van de toekomst. In de toekomst wordt het nog belangrijker om optimaal gebruik te maken van hernieuwbare energie. Door de toenemende elektrificatie (elektrische voertuigen, warmtepompen,PV,…) wordt ook het net steeds meer belast en zullen deze systemen intelligent aangestuurd moeten worden om pieken op het net te vermijden en onder controle te houden.

Hier zullen de CEMS een belangrijke rol spelen in de toekomst. De digitale meter zelf heeft namelijk geen intelligentie aan boord, maar stelt wel de meetdata ter beschikking via de zogenaamde P1 en S1 poorten die lokaal door de

CEMS kunnen ingelezen en gebruikt kunnen worden om slimme sturingen te realiseren.

De digitale meter wordt uitgerold bij burgers en kmo’s, de ‘customers’. Voor hen worden er customer energiemanagementsystemen ontwikkeld. Die moeten hen helpen om op een slimme en milieuvriendelijke manier om te springen met hun energieverbruik en eventuele productie, zonder alles voortdurend zelf in het oog te moeten houden.

Koppeling CEMS-Digitale meter Vooraleer een CEMS aan de digitale meter gekoppeld kan worden moet de eindgebruiker op het portaal van Fluvius de communicatiepoorten activeren. Pas dan zullen de meetgegevens uit de P1/ S1 poorten (via RJ12 connector) gelezen kunnen worden door het CEMS. Elke gemeten waarde heeft een code (foto tabel) die door het CEMS-systeem kan gefilterd worden uit de communicatiestroom (foto grijs). Zo heeft het verbruikte energie dagtarief code 1.8.1, en geïnjecteerde energie dagtarief code 2.8.1.

Wanneer deze 2 door het CEMS-systeem van mekaar afgetrokken worden kan het de netto afgenomen energie uit het net bepalen en op een duidelijke manier

weergeven aan de gebruiker.

Bijkomende informatie vind je op maakjemeterslim.be. Dat is een onafhankelijk platform waarop o.a. fabrikanten hun producten die gelinkt zijn aan de digitale meter kunnen bekendmaken. Zo vind je op één plaats een overzicht van alle systemen die aan de digitale meter gekoppeld kunnen worden.

Help de eindverbruiker aan de juiste informatie Als installateur staat u in direct contact met de eindklanten. Zij zitten met een hoop vragen, en zijn soms ook slecht geïnformeerd.

Recentelijk vernietigde het Grondwettelijk Hof het principe van de virtueel terugdraaiende teller voor PV-eigenaars met een digitale meter. De Vlaamse regering bekijkt mogelijkheden om prosumenten met een digitale meter een gemiddeld rendement van 5% te garanderen. Bij het ter perse gaan lag deze compensatieregeling nog niet vast. Voor meer info: www.nelectra.be.

Door deze beslissing zullen mogelijks nog meer prosumenten de plaatsing van de digitale meter willen weigeren.

De plaatsing van de digitale meter is in Vlaanderen echter een wettelijke verplichting en kan dus niet zomaar geweigerd worden. De Vlaamse regering stapt wel af van de prioritaire uitrol die aanvankelijk voorzien was bij prosumenten en zij zullen voortaan dus worden meegenomen in de normale uitrol per gemeente, wijk en straat.

Door het wegvallen van de terugdraaiende teller kan het net dus niet meer als (virtuele) batterij gebruikt worden. De geïnjecteerde stroom kan verkocht worden aan de energieleverancier, maar daarvoor moet wel een contract afgesloten worden, als dit niet gebeurt zal de energie gratis op het net gezet worden. De prijs hiervoor zal uiteraard kleiner zijn dan wanneer er stroom uit het net gehaald wordt (dit omdat de eindfactuur naar de klant nog meer elementen bevat dan enkel de energieprijs).Het is dus van belang om zoveel mogelijk van de opgewekte

D O S S I E R D I G I TA L E M E T E R

Apparaat

Piekvermogen (kW)

kWh/ cyclus

kWh/ maad

kWh/ maand

kWh/ jaar

Wasmachine 40°C

2,2

0,6

9

5,4

64,8

Wasmachine 95°C

2,5

1,6

5

8

96

Droogkast (warmtepomp)

0,75

1,16

14

16,24

194,9

Vaatwas licht programma

2,2

0,6

30

18

216

stroom meteen te verbruiken of op te slaan (verhogen zelfverbruik), en zo weinig mogelijk te injecteren in het net.

Vanaf 1/1/2022 zal het capaciteitstarief ingevoerd worden, met als doel mensen te stimuleren om zo weinig mogelijk pieken op het net te maken, en zo overbelasting van het net en/of verzwaringen van het net (stijging elektriciteitsfactuur) te vermijden. Daarom zal het capaciteitstarief gebaseerd zijn op vermogen (kW), en zal de grootste kwartierpiek per maand geregistreerd worden. Om grote schommelingen in de maandelijkse factuur te vermijden, wordt het gemiddelde van die piekwaarden over de laatste 12 maanden aangerekend.

Op het moment van publicatie waren er nog geen tarieven bekend, en kan de impact dus nog niet berekend worden,

maar het staat wel vast dat door slimme sturingen (CEMS) toe te passen om het vermogen te beheren de factuur kan verlaagd worden.

Mogelijkheden CEMS Als installateur zal de klant u advies vragen welk CEMS-systeem voor zijn specifieke situatie (reeds aanwezige technieken in zijn installatie) het interessantst is om toe te passen. De grootste winst kan uiteraard geboekt worden door de grote verbruikers intelligent aan te sturen.

Bij elektrische voertuigen (EV) zou het CEMS het laadvermogen kunnen aanpassen in functie van het PV-overschot, het capaciteitstarief of tijd van vertrek.

Om het zelfverbruik te verhogen zijn er

27

meerdere mogelijkheden die misschien niet allemaal even voor de hand liggend zijn.

Uiteraard is een thuisbatterij hier de gemakkelijkste manier, maar op dit moment is dat nog een zeer dure manier. Zo zou je ook kunnen kiezen om de overtollige zonnestroom op te slaan in de vorm van thermische buffering, door het boilervat naar een hogere temperatuur te brengen (300l water 20°C opwarmen=6.98kWh), of de accumulatieverwarming of warmtepomp aan te schakelen om het huis op te warmen.

Ook wasmachine, droogkast en vaatwas zouden geactiveerd kunnen worden om het zelfverbruik te verhogen (zie tabel).

Verder zouden CEMS ook met de weersvoorspelling sturingen energetisch kunnen optimaliseren. Op financieel vlak zouden ze de klant kunnen ontzorgen door sturingen aan te passen in functie van het capaciteitstarief (vermogenspiek in de hand houden), of de (in de toekomst) wisselende energieprijs.

 Bart Vannoppen (VOLTA)

UNIDRIVER36 Onze nieuwe universele Led driver met amplitude-dimtechnologie zorgt voor visueel onberispelijke en veilige LED-verlichting.

• • • • •

Toolless aansluiting Dimbaar TRIAC/1-10V/DALI2/Push Instelbare uitgangstroom 350-1000mA Amplitude dimming = geen PWM uitgangssignaal Zero flickering, geen stroboscopisch effect!

Integratech bvba - Groenstraat 48 - 3270 Scherpenheuvel - Belgium - www.integratech.be

28 D O S S I E R

D I G I TA L E M E T E R

Welke intelligentie zetten fabrikanten in om energie te besparen?

De digitale meter moet een belangrijke rol gaan spelen in het besparen -en intelligent inzettenvan energie. Maar dat kan hij niet alleen. De digitale meter is immers zelf niet slim. Hij zal dan ook een beroep moeten doen op externe intelligente sturingen. Wij gingen bij een aantal merken aankloppen op zoek naar systemen die energie besparen, al dan niet met behulp van de digitale meter.

ABB: digitale meter als onderdeel van intelligente sturing

Indien we tevens de beschikking hebben over een PV-installatie met batterijopslag, dan zijn we in staat om een vergelijk te maken tussen het energieverbruik en de opbrengst. Door binnen het domoticasysteem ook de zware energieverbruikers zoals wasmachines en droogkasten te integreren, kunnen we de intelligentie van het ABB free@home systeem gebruiken om ervoor zorgen dat bijvoorbeeld een droogkast energie-efficiënt aangestuurd wordt indien er voldoende opbrengst is door de PV-installatie. Hierdoor wordt een domotica-installatie, wat voordien voornamelijk voor comfort ingezet werd, een echt (Customer) Energie Management Systeem (CEMS).

Door de verdergaande elektrificatie van de samenleving, met bijvoorbeeld de opkomst van de elektrische wagen, is ook hier te denken aan het slim laden van de batterij in het geval van overschot.

ABB kan ook hier de communicerende AC of DC EV wallbox integreren voor een energie-efficiënte laadoplossing voor thuis.”

Niko Home Control biedt inzicht in energieverbruik

“ABB free@home biedt de mogelijkheid om de digitale meter (de P1 poort), direct aan te sluiten op de USB ingang van het System Access Point (zie afbeelding), zodat de verbruiks (energie) data gelezen en gebruikt kan worden voor intelligente sturing. Hierdoor wordt een domoticasysteem echte “huisautomatisering’,” steekt Wouter van den Bos, Product Marketing Specialist Building Automation bij ABB van wal.

“Domoticasystemen moeten vandaag de dag met meerdere oplossingen van verschillende fabrikanten binnen de woning kunnen communiceren met als doel om voor de consument een veilig, comfortabel en flexibel systeem te kunnen aanbieden. Daarbij denk ik bijvoorbeeld aan koppelingen met een videofonie-installatie of een audiosysteem, maar ook aan witgoedapparatuur zoals wasmachines en droogkasten.

En wat hebt u daarvoor nodig? Enkel apparaten die met het IP netwerk van de woning kunnen communiceren. Velen noemen dit een IoT-oplossingen, maar waar het op neerkomt is dat de apparaten over open communicatie via IP/internet beschikken.

Voor een groter energierendement moet je de verbruikspatronen goed begrijpen. Niko komt dan ook met oplossingen die inzicht geven in het elektriciteits-, gas- en waterverbruik. Voor Niko Home Control met busbekabeling is er een eenvoudig te koppelen meetmodule. Bij Niko Home Control met traditionele bekabeling kan de draadloze hub via de meegeleverde P1 kabel verbonden worden met de digitale meter.

Daarnaast geeft Niko Home Control hen inzicht in de energieproductie van hun woning. Ze kunnen zelfs regelen wanneer hun eigen opgewekte elektriciteit het beste kan worden gebruikt. Zo kunnen klanten met een SMA-omvormer en een slimme hub die verbonden is met een digitale meter meteen zien hoeveel energie opgewekt en direct verbruikt wordt (ook wel zelf-consumptie genoemd.)

Toch volstaat inzicht in het totale elektriciteits- en gasverbruik niet om écht te achterhalen waarop consumenten kunnen

D O S S I E R D I G I TA L E M E T E R

besparen, vooral omdat sommige huishoudens een toestel hebben dat aanzienlijk meer energie slurpt dan gedacht.

Hiervoor biedt Niko de slimme plugs en wandcontactdozen aan: deze kunnen 24/7 opgevolgd worden en maken het eenvoudig om het exacte energieverbruik van verschillende toestellen te meten. Daardoor wordt ongezien verbruik opgemerkt of een openstaande vriezer of ijskast op tijd gesignaleerd. De Niko Home app stuurt automatisch een melding bij abnormaal verbruik van elektriciteit of gas.

Een slim huis wordt pas echt intelligent als alle verschillende systemen met elkaar communiceren. Dankzij de koppeling met enkele bekende merken, waaronder NIBE, Vaillant, Mitsubishi Electric, Bulex, Duco en Saunier Duval, is het bijvoorbeeld mogelijk om de temperatuur en ventilatiesnelheid in bepaalde kamers in te stellen of om tijdelijk de boilertemperatuur te verhogen met Niko Home Control. En dankzij de verbinding met IFTTT kunnen gebruikers Niko Home Control koppelen aan de slimme toestellen van meer dan 500 merken.

Met de slimme energiemeldingen van de Niko Home app, ontvangen klanten automatisch een bericht als er sprake is van overproductie. Als de klant thuis is, kunnen wasmachine, droger of vaatwasser handmatig worden ingeschakeld. Is de klant niet thuis, dan kan Niko Home Control die taak overnemen. Met de solar mode van Niko Home Control kunnen geconnecteerde toestellen automatisch geactiveerd worden als er te veel zonne-energie wordt opgewekt. Zo wordt de zelfconsumptie automatisch verhoogd en worden distributiekosten teruggebracht.

29

Legrand komt met slimme teleruptoren en contactoren “Het energiegebeuren is in volle ontwikkeling bij Legrand,” klinkt het bij Jurgen Van Zaelen, product manager bij Legrand.

“Voorlopig kan onze toekomstige ecometer enkel gekoppeld worden op de Franse slimme meter.

Bij Legrand willen we echter op een andere manier omgaan met het energieverbruik en we denken dat het interessanter is om op circuitniveau te gaan meten en te interreageren. In de komende maanden komen we dan ook met slimme teleruptoren en contactoren, die niet alleen belastingen kunnen schakelen, maar ook het stroomverbruik gaan meten. Samen met de slimme stopcontacten krijgen we op die manier het energieverbruik van de hele woning in kaart en kunnen we dan eventueel ingrijpen op zware verbruikers.

In een latere fase volgen nog andere producten: een ecometer die ook gas- en waterverbruik in kaart kan brengen en een loadshedder. Die laatste wordt superbelangrijk, want hij zal in functie van het verbruik bepaalde belastingen kunnen in- of uitschakelen. Zo kan men beslissen om een bepaald stroomverbruik niet te overschrijden en bepaalde kringen niet in te schakelen.

Waar we uiteindelijk naartoe willen is het optimaal inzetten van de geleverde en geproduceerde stroom in een woning. Als bijvoorbeeld de zonnepanelen volop stroom genereren, dan wordt de boiler verwarmd of de wagen opgeladen.

KIES JE GESCHENK!

Als je meer dan 50€ aan een Kyoritsu toestel uitgeeft, ontvang je GRATIS een geweldig geschenk! Hoe meer je uitgeeft, hoe groter de beloning. Registreer online via www.ccinv.be/nl/Kyoritsu80*

Aanbieding geldig van 1 januari 2021 t.e.m. 30 juni 2021

*

Exclusieve invoerder voor België: CCI nv, Louiza-Marialei 8/5, 2018 Antwerpen | T: +32 (0)3 232 78 64 | info@ccinv.be | www.ccinv.be

30 D O S S I E R

D I G I TA L E M E T E R

Maar energie meten draagt ook bij tot een veiligere woning.

Onze Smart Home oplossing verwittigt de bewoner als een toestel gedurende lange tijd geen stroom verbruikt (de koelkast bijvoorbeeld), kan dit wijzen op een defect.”

Hager ontwikkelde assortiment energiemeters “Bij een gebouw- en energiebeheer, denken we meteen aan het beheer, de automatisering en de centralisatie van verlichting, rolluiken en verwarming,” analyseert Paul Duerinckx, product manager bij Hager. “Het regelen van de verwarmings-, elektrische, openings-, ventilatie- en airconditioningapparatuur... is een effectieve manier om het energieverbruik te beperken en een energiebesparend gedrag te vertonen. Met de geconnecteerde oplossingen van Hager past de zoektocht naar dagelijkse besparingen zich aan de levensstijl van de consument aan, zonder aan comfort in te boeten.

Moeten we kiezen voor communicerende elektriciteitsmeters of kunnen we zonder? Het antwoord op deze vraag is vrij eenvoudig: als er meters in een installatie aanwezig zijn, dan is hun functie informatie geven over de geïnstalleerde systemen en verbruikers, op het juiste moment en aan de juiste personen. En de vraag naar de controle van energie-informatie dankzij slimme meters wordt vandaag de dag steeds noodzakelijker en zal dat de komende jaren nog toenemen.

Daarom ontwikkelde Hager een volledig assortiment energiemeters die communiceren met behulp van verschillende technieken elk met hun eigen specifieke kenmerken: impuls, Mbus, Modbus en KNX. De nieuwe “domovea” KNX-domoticaserver, die begin 2020 op de markt werd gebracht, beantwoordt aan deze verwachtingen voor de residentiële sector en utiliteitsgebouwen.

Dankzij een nieuwe TXF121-interface kunt u nu eenvoudig traditionele energiemeters aansluiten op de KNX-bus en uw klanten nieuwe mogelijkheden bieden voor centrale energiemonitoring.

Deze module wordt links van de traditionele meter geïnstalleerd, is verbonden met de KNX-bus en communiceert via een infraroodverbinding met de energiemeter.

Hij is compatibel met het volledige gamma van tellers (behalve ECM140D & ECR140D) en maakt programmering mogelijk via easy link of system link (ETS).

De combinatie van de meetwaarden met de domovea-visualisatieserver zal de eindklant toelaten om overal en altijd een realtime zicht te hebben op zijn verbruik en kosten.”

Schneider integreert het meten via een open ModBus communicatieprotocol Bij Schneider is het meten geïntegreerd via een open ModBuscommunicatieprotocol (via RS485) op de homeLYnk (klassieke meter). Er kan ook een draadloze PowerTag-oplossing geplaatst worden in combinatie met de Powerlink die altijd communiceert (Modbus) naar de homeLYnk. Deze homeLYnk centraliseert de informatie en stelt de gebruiker in staat de installatie te bedienen: - Dashboard aan boord: meting en monitoring afwijkingen - Uurregeling om het energieverbruik te optimaliseren - Supervisie en alarmering volgens vooraf vastgestelde criteria

homeLYnk / spaceLYnk Wiring

USB 2.0

Memory extension GSM modem EnOcean

IP

Metering Acti 9 Smartlink DMX

RS485

KNX TP

KNXnet/IP routing KNXnet/IP tunnelling Modbus TCP BACnet Web services http/https/FTP/SMTP

Lighting Sun protection Temperature Alarm Measuring Etc

e.g. MODBUS RTU

A/V products IR

Schneider Electric – EcoBuilding division - KNX Training

Serial RS232

DC 24 V 2 W (100mA)

MTN693003 Power supply REG DC 24 V / 0,4 A 5

VEROVER HET STADION MAAK PLAATS VOOR EEN NIEUWE SPELSTRATEGIE! Deze nieuwe speler, in de 221 familie, zal uw aanpak als professional in de elektrotechniek veranderen.

Meer info op www.wago.be-nl vanaf maart 2021.

32 T E C H N I S C H E

INFO

Welke metingen gebeuren er bij de gelijkvormigheidscontrole en bij de controlebezoeken?

Een elektrische installatie moet op verschillende momenten gekeurd worden. Daarbij worden telkens een aantal parameters gemeten door erkende organismen (of de bevoegde overheid) en het kan handig zijn dat u die metingen vooraf zelf al kan uitvoeren, zodat u met een gerust hart de komende keuringen kan tegemoet zien. Wij zetten een aantal belangrijke metingen op een rijtje.

Elke elektrische installatie op lage of zeer lage spanning (zoals bepaald in deel 1 en 2 van het AREI) moet voor de ingebruikname een gelijkvormigheidscontrole ondergaan. Daarnaast moeten deze installaties ook regelmatig aan een controlebezoek onderworpen worden, teneinde te controleren of de installatie voldoet aan de voorschriften van het AREI. Tijdens een dergelijk controleonderzoek moet de elektrische installatie buiten spanning worden gesteld. Beide controles moeten ter plaatse worden uitgevoerd door een erkend organisme of door de bevoegde overheid.

De metingen worden uitgevoerd onder gelijkstroom en de daartoe gebruikte meettoestellen moeten de in de hierna vermelde tabel opgegeven testspanning kunnen leveren onder een stroom van 1 mA tot 5 mA. De metingen worden uitgevoerd door het organisme, erkend volgens hoofdstuk 6.3 (in het AREI), en hebben betrekking op de isolatieweerstand tussen elk van de actieve delen en de aarde. Het is toegelaten de metingen niet uit te voeren: - op meet- en regeltechnische installaties; - op installaties op zeer lage spanning.

De gelijkvormigheidscontrole en de controlebezoeken omvatten administratieve controles, visuele controles, controles door beproeving en de controles door meting.

Deze laatste omvatten: - de isolatiemeting - de meting van de verspreidingsweerstand van de aardverbindingen

Minimale isolatieweerstanden

Daarnaast zijn er nog een aantal metingen die mogelijk bijkomend uitgevoerd moeten worden: - continuïteit van de aardingsgeleiders en van de hoofd- en bijkomende equipotentiale verbindingen; - werking van de differentieelstroominrichting (uitschakelstroom – uitschakeltijd); - kortsluitstroom- en foutlusimpedantiemetingen.

Isolatiemeting De waarde van de isolatieweerstand in Ω tussen de actieve delen onderling, evenals tussen de actieve delen en de aarde, gemeten onder de testspanning, is voor iedere stroombaan met afgeschakelde gebruikstoestellen minimum gelijk aan 1000 maal de waarde in V van de voormelde testspanning.

Meting van de verspreidingsweerstand van de aardverbindingen Bij de controle vóór ingebruikname wordt de verspreidingsweerstand van de aardverbindingen van de betrokken elektrische installatie gemeten.

Het meten van de spreidingsweerstand van een aardelektrode gebeurt via een daartoe geëigende methode, bijvoorbeeld het gebruiken van twee hulpaardelektroden ofwel ‘pennen’. Voor het meten moet de aardelektrode, die kan bestaan uit metalen pennen, baren, geleiders en/of een aardingslus, worden losgekoppeld van de rest van de installatie (aardingsonderbreker open zetten en niet vergeten na de meting terug te sluiten).

TECHNISCHE INFO

Eerst moet de betrokken aardelektrode worden losgekoppeld van de aansluiting op de installatie. Daarna wordt de tester aangesloten op de aardelektrode. Vervolgens worden voor de 3-polige potentiaalverliestest twee hulpelektroden in de aarde aangebracht op enige afstand van de aardelektrode. Normaal is een onderlinge afstand van 15 meter voldoende. Een bekende stroom wordt gegenereerd tussen de buitenste hulpelektrode en de aardelektrode, terwijl het spanningspotentiaalverlies wordt gemeten tussen de binnenste hulpelektrode en de aardelektrode. Aan de hand van de wet van Ohm (U=IR) berekent het meettoestel automatisch de weerstand van de aardelektrode.

33

Deze meting geschiedt in twee tijden: de spanning U1 wordt gemeten tussen t2 en t3.

De stroom Im wordt uit het net genomen tussen t3 en t7, terwijl de spanning U2, de frequentie en de stroom Im worden gemeten.

Buiten de tijden en de frequenties, worden alle grootheden verkregen door integratie van de ogenblikkelijke waarden, waarbij wordt aangenomen dat de vorm van de spanningsgolf sinusoïdaal is.

Voor bepaalde uitvoeringen wordt de totale meettijd herleid van 4 perioden tot twee. De eerste halve periode (van t3 tot t4) wordt nooit gebruikt voor de metingen van de stroom of de spanning U2, omdat ze beïnvloed wordt door de overgangsverschijnselen, veroorzaakt door het opnemen van de stroom Im wat kort na de tijd t3 optreedt.

Het principe schema van een meettoestel wordt hieronder weergegeven.

Aardingsmeting in lijn:

Kortsluitstroom- en foutlusimpedantiemetingen Het is van belang de kortsluitstroom te kennen voor het bepalen van de nominale stroom en het onderbrekingsvermogen van de beveiligingstoestellen zekeringen, automaten en differentieelschakelaars.

In werkelijkheid zijn twee waarden van kortsluitstromen in aanmerking te nemen. Een minimale waarde, noodzakelijk voor de keuze van de nominale stroom en een maximale waarde voor de keuze van het onderbrekingsvermogen.

Het verloop van de meting wordt weergeven in de onderstaande figuur.

U merkt dat het toestel op het net is aangesloten met 2 dradenparen, een spanningskring en een stroomkring. Op die manier hebben de contactweerstanden geen invloed op de meetnauwkeurigheid.

De spanningen worden correct gemeten tussen fase en nulgeleider (of tussen fase en fase).

Via een bijkomend aangebracht verbindingssnoer kunnen foutspanningen gemeten worden naar massa’s en of vreemde geleidende delen in de omgeving.

In een driefasig net met nulgeleider kunnen er best 9 metingen worden uitgevoerd.

 Rudy Van den Bergh Innovation & Training manager Electro-Test

34 T E C H N I S C H E

INFO

Laadpalen: een “fit for all” bestaat niet Autoconstructeurs hebben het begrepen, de regering heeft het duidelijk gemaakt en de leasingmaatschappijen zijn mee in het verhaal: elektrisch rijden is de toekomst! De transitie naar elektromobiliteit is volop aan de gang. Een essentieel onderdeel in dit verhaal zijn de laadpalen en daarom willen wij in ElektroVisie dit thema verder uitdiepen.

Gespreid over meerdere edities, laat Alex De Swaef (EV-Point) diverse aspecten van deze interessante productgroep aan bod komen. In deze eerste editie bespreekt hij de verschillende types laadpalen.

Als elektrotechnisch installateur moet u er zich bewust van zijn dat de markt van de laadinfrastructuur immens is. Elk elektrisch voertuig (EV) hoort een eigen (thuis) laadpunt te hebben! Of op zijn minst een publiek toegankelijk punt in de stad, op het werk, in de parkeertoren,... Kortom: er zouden eigenlijk overal laadpunten moeten zijn. De ‘mindset’ bij de eRijder is aan het wijzigen van “stoppen om te laden” naar “laden waar we stoppen”.

Welk laadpunt is nodig?

De consument is er ondertussen van overtuigd dat hij ‘een laadpunt’ nodig heeft en nu is het aan ons om te bepalen voor welk laadpunt te kiezen: waarvoor moet dit laadpunt dienen? Eén privé wagen, meerdere wagens of het grote publiek? Aan welke laadsnelheid zou het idealiter moeten kunnen laden? Voorzien we het van een vaste kabel of toch opteren voor een stopcontact. Wordt de laadbeurt gratis aangeboden of moet er toch verrekend worden? Wordt het

laadpunt tegen een muur gemonteerd, is er een paal noodzakelijk, of wordt er gekozen voor een stand-alone toestel?

U heeft het al begrepen... er bestaat niet één toestel ‘fit for all’. De markt is divers en er liggen verschillende oplossingen voor de laadinfrastructuur op tafel. Als elektrotechnisch installateur komt het er op aan de juiste vragen te stellen, zodat u de passende oplossing kan voorstellen.

De regel van het kleinste vermogen Wie nog niet vertrouwd is met de thematiek van laadinfrastructuur heeft meestal geen besef van de ‘regel van het kleinste vermogen’: de omvormer AC/DC in de wagen laat een bepaald vermogen toe, de netvoeding heeft een bepaald maximaal vermogen en finaal is er het laadstation ‘in the middle’ dat begrensd is tot een bepaald vermogen.

De kleinste schakel in deze ketting zal de laadsnelheid bepalen en aldus heeft een laadpunt installeren met groot vermogen weinig zin als de voeding monofasig en beperkt is in ampèrage en de lading toch beperkt wordt door de AC/DC omvormer.

Omgekeerd is het meestal nutteloos een driefasig laadpunt te plaatsen voor een hybride wagen die sowieso slechts monofasig laden toestaat.

Verstandig laadvermogen kiezen Zoals altijd moet er ‘slim’ gewerkt worden. Het voorbehouden van grote

delen van het vermogen voor die ene keer dat een sneller ladend EV langskomt, is niet meteen het meest verstandig.

Daar waar vroeger laadstations geplaatst werden met 22 kW (400V/32A) laadvermogen aan kantoren, zien we ondertussen een tendens naar 3,7 kW (230V/16A) wallboxen, zodat 6 keer meer eRijders kunnen bediend worden met hetzelfde vermogen. Aan kantoor waar men 8 à 9 uur traag maar veilig kan laden betekent dit nog steeds dat rond 30 kW (afhankelijk van state of the battery) opgeladen zal zijn, goed voor weer zo’n 170 km.

Nood aan diversiteit Er is dus nood aan een diversiteit aan laadpunten: met kabel of met stopcontact, voor binnen of buiten, mono- of driefasig, met variaties tussen 10 en 32Amp. En last but not least met mogelijkheid tot verrekening of niet.

Deze keuze hangt af van het beschikbaar vermogen, en de te laden wagen(s)  Alex De Swaef

Alex De Swaef is zaakvoerder van EV-Point, stichtend lid van OpenChargePoint.be, zaakvoerder van Group Solar en is ook lesgever bij Syntra.

4 VR AGEN A AN

De mens achter….

Laurent De Vos (rechts) (Adjunct Directeur Electric N.V.)

Op deze pagina willen wij bekende en niet-zo-bekende mensen uit de elektrosector een aantal minder evidente vragen stellen. Privé-vragen, die de mens achter de professional laten zien. Deze maand is het de beurt aan Laurent De Vos. Hoe brengt u graag uw vrije tijd door ?

Ik heb er nood aan om verbinding te maken met de natuur. Zo kan ik herbronnen en het maakt me ook rustiger. Ik hou van wandelingen in de velden en de bossen, terwijl ik de evolutie in de natuur observeer. In dat verband maak ik me trouwens zorgen over de impact van de opwarming van de aarde op de bomen.

Daarnaast kook ik ook vaak. Het stelt me ​​in staat mijn creativiteit te uiten en nieuwe zaken te creëren, en daarbij dan heel precies tewerk te gaan. En zoals bij elke activiteit: ook bij koken stellen mislukkingen je in staat om te groeien en om beter te worden.

Wat wilde u worden toen u klein was ?

Kok! Ik heb altijd van koken gehouden. Toen ik 10 was, maakte ik al brownies voor de collega’s van mijn vader. Ik had toen nooit kunnen denken dat het ooit mijn collega’s zouden worden.

Ik vind het trouwens nog steeds leuk om -als de mogelijkheid zich voordoet- gerechten klaar te maken en samen met hen te delen.

Toen de school op mijn twaalfde voorstelde om professionele studies als kok aan te vatten, vonden mijn ouders mij te jong om een dergelijke specifieke richting in te slaan.

Wie is uw grote voorbeeld ?

Mijn ouders! Ze leerden me veel over ethiek, werk, denken, mezelf in vraag stellen…. Ze hebben me gesteund in mijn verschillende projecten, van koken tot de 4L-rally in Marokko die ik twee keer heb gereden. Dit alles heeft mij verrijkt en gemaakt tot wie ik nu ben.

Stel dat u morgen verplicht zou worden om van job te veranderen, waarvoor zou u kiezen ?

Ik zou aarzelen tussen kok en architect. Wat dat laatste betreft, ben ik vooral geïnteresseerd in ecologische en duurzame ontwikkeling en alle technologieën die de energiebehoefte verminderen. Ik hou van de technische, methodische en logische kanten van dat werk.

35

BENELUX.LEDVANCE.COM

+ SMART VAN LEDVANCE VERLICHTING IS NU INTELLIGENTER DAN OOIT!

EEN COMPLEET PORTFOLIO Dimmen, kleurveranderingen, creëren van lichtstemmingen, lichtsturing vanaf elke locatie, automatisch wekkerlicht.......

Ons SMART+ portfolio voor ZigBee, Bluetooth en WiFi biedt oneindig veel mogelijkheden en een enorme keuze aan slimme lampen, armaturen en LED strips. De bediening is zeer comfortabel, eenvoudig en snel met de SMART+ app of met spraakbesturing via een slimme speaker.

Inspireer uw klanten nu met de nieuwste generatie smart light!