Nghiên tiêu điểm cứu trao đổi
Thí điểm tiền kỹ thuật số tại Việt Nam
Lợi và hại Phạm Hạnh - Quang Hưng
Trong bối cảnh các đồng tiền số như Bitcoin đang thu hút sự quan tâm, cũng như nhiều Ngân hàng Trung ương đã và đang nghiên cứu phát hành tiền kỹ thuật số (KTS), việc Việt Nam có kế hoạch xây dựng và thí điểm loại tiền KTS của riêng mình là một bước đi phù hợp với xu thế chung.
T
ại Quyết định 942/QĐ-TTg ngày 15/6/2021 phê duyệt Chiến lược phát triển Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến 2030, Chính phủ đã giao Ngân hàng Nhà nước (NHNN) nghiên cứu, xây dựng và thí điểm sử dụng tiền ảo dựa trên công nghệ chuỗi khối (Blockchain) giai đoạn 2021 - 2023. Xu hướng phát triển Xét trên góc độ toàn cầu, quá trình phát hành đồng tiền KTS do Ngân hàng Trung ương (NHTW)phát
54
hành (Central Bank Digital Currency CBDC) có sự khác biệt lớn giữa nhóm nước phát triển và nhóm nước mới nổi, có thể chia thành 3 nhóm: Nhóm tiên phong bao gồm các quốc gia như Trung Quốc, Thụy Điển, Uruguay, Barbados, Bahamas… Trong đó, Trung Quốc đã phát hành đồng CBDC dựa trên cơ chế hai tầng, phục vụ bán buôn và bán lẻ, thử nghiệm bắt đầu từ cuối năm 2020. NHTW Thụy Điển phát hành đồng e-Krona từ tháng 11/2018, Uruguay với đồng e-Peso từ tháng 4/2018,...v.v.
Đầu tư Phát triển Số 288 Tháng 7. 2021
Nhóm ủng hộ tích cực và đang nghiên cứu phát hành như Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ, Thụy Sỹ, Pháp, Ả rập Xê út và Các tiểu vương quốc Ả rập, Campuchia, Ecuador, Đông Caribê, Canada, Thái Lan, Singapore,… Trong đó, Pháp có kế hoạch thử nghiệm đồng CBDC cũng như đề xuất xây dựng đồng CBDC chung của khối EUR (e-EURO). Đặc biệt, gần đây NHTW Trung Quốc, Thái Lan, UAE và Hồng Kông đang cùng nhau triển khai dự án tiền KTS xuyên biên giới. Nhóm thận trọng xem xét gồm có Mỹ, Đức, Anh, Nga… bởi lo ngại những tác động tiêu cực, rủi ro do CBDC mang lại đối với sự ổn định tài chính, cấu trúc ngân hàng, sự gia nhập của các tổ chức phi ngân hàng trong hệ thống tài chính và truyền tải chính sách tiền tệ. Điển hình là Đức chưa muốn sử dụng tiền CBDC và có quan điểm không rõ ràng với việc tạo ra đồng CBDC chung của khối EUR. Có thể thấy rằng, CBDC đang trở thành xu thế tất yếu được các