In duizenden jaren van druppel naar radontherapie
Het water van
Gastein Al honderden jaren bubbelt en borrelt het water in de bergen van Gastein. Aan de Heilstollen wordt vanaf 1350 een geneeskrachtige werking toegedicht. Maar waar komt dat water vandaan? We gaan een paar dagen op zoek naar het water van Gastein: een bergmeer, een spectaculaire waterval en een drooggevallen stuwmeer. En als verrassend toetje een bijna verborgen dal waar natuurproducten gekoesterd worden. Tekst Peter Daalder Beeld Aart Markies
Radioactief gas Duizenden jaren sijpelen waterdruppels van de bergen boven Gastein 3000 meter naar beneden. Daar wordt het water door de hitte in de aarde opgewarmd waarop het weer langzaam omhoog stijgt, vervolgens weer afkoelt en uit de berg naar buiten komt. Het is tegen die tijd verrijkt met allerlei stoffen die van nature in de bergen zitten, waarvan radon het meest in het oog springt. Een radioactief edelgas dat op natuurlijke wijze in de bodem ontstaat. Een bezoek aan de Heilstollen lijkt op een excursie naar een mijn. Er staat een smal geel treintje met overdekte zitplaatsen, zoals dat bekend is van mijnwerkers die op weg gaan naar hun werkterrein diep in de rotsen. Alleen lopen hier geen kompels maar badgasten, in zwemkleding en met badjassen en handdoeken. Ze zijn op weg naar het gangenstelsel waar de combinatie van warmte (veertig graden Celsius), luchtvochtigheid en radon een heilzame werking heeft op het menselijk lichaam. Veel bezoekers komen hier ter verlichting van hun reumatische pijnen, aldus de mensen van de Heilstollen. Gastein is het grootste centrum ter wereld voor patiënten met de ziekte van Bechterew. Zij komen voor een kuur naar het bergdorp en weten op die manier de pijn van hun ontstekingsreuma een aantal maanden te verdrijven. Rondom de Heilstollen is een wetenschappelijk instituut ontstaan dat al tachtig jaar onderzoek doet naar de werking van het water van Gastein.
Zirbenweg
De Reedsee.
72 | HOOGTELIJN 2-2022
Tijd om te kijken waar dat water de berg in sijpelt. De eerste tocht gaat naar het gebied van de Graukogel waar twee bergmeren laten zien waar het water vandaan komt. We lopen vanaf het einde van de Graukogellift over de mooie Zirbenweg richting de Palfnersee. De heerlijk geurende Zirben, alpenden of arve in het Nederlands, zijn taai en sterk. Ze overleven in het gebied rondom
Foto Gasteinertal Tourismus
D
e badcultuur is in Oostenrijk geworteld in de samenleving. Ga je naar een plaats waar Bad onderdeel van de plaatsnaam is, dan is het duidelijk: hier is water waaraan men geneeskracht toekent. Of dat op zijn minst goed is voor het lichaam. Rondom die plaatsen ontstond een levendig toerisme, zoals in Bad Gastein nog steeds het geval is. Oostenrijkse keizers en keizerin Sisi waren er te gast. Zij kwamen om een kuurtje te ondergaan. Daarna bleven bekende politici, artiesten en welgestelden het dorp bezoeken. Monumentale hotels herinneren aan die periode. In Bad Gastein kan je niet om het water heen. De enorme waterval middenin het dorp waar de Gasteiner Ache onvermoeibaar naar beneden dendert, is deel van de vijf miljoen liter water die dagelijks uit de berg tevoorschijn komt.
