CIRCULAIR AMBACHTSCENTRUM TOONT KRACHT VAN AMBACHT De circulaire en inclusieve economie is zichtbaar in het circulair ambachtscentrum. Vanuit het programma Circulaire Ambachtscentra worden nu 59 gemeenten financieel ondersteund om de doelen uit het programma te behalen. Hoe willen gemeenten dit geld inzetten? Wat zijn de plannen en de eerste resultaten? En hoe ziet het programma Circulaire Ambachtscentra er in de komende jaren uit? Tijd voor een update.
E
TEKST: DAAN MIDDELKAMP BEELD: LOUISE COHEN
en huis vol hergebruikte producten en materialen. We produceren en consumeren bewust met zo min mogelijke schade aan het milieu. Het kopen van tweedehands, geupcyclede producten of producten bestaande uit tweedehands materialen is de normaalste zaak van de wereld. Met de doorontwikkeling in weer een nieuw jaar van Circulaire Ambachtscentra worden weer stappen gezet richting deze duurzame wereld.
Het concept is duidelijk geland: verspreid over het land zijn verschillende projecten van start gegaan. Op lokaal gemeentelijk niveau worden samenwerkingen opgezet om producten en materialen een nieuw leven te geven. Ook zijn er regio’s die samen de
handschoen oppakken, zoals de Waarderegio in Overijssel en het zuiden van Limburg. Tussen alle initiatieven is veel kruisbestuiving te zien. Men wil graag van elkaar leren en dit wordt ook vanuit het programma gestimuleerd: geleerde lessen en uitdagingen delen, om samen de mooie plannen te realiseren. Om de kennis en inspirerende voorbeelden te delen is een leernetwerk opgezet. Vanuit het programma organiseren we lunch- en leernetwerkbijeenkomsten. Hier krijgt iedereen de ruimte om kennis te brengen en te halen. In 2021 staan minimaal vier lunchlezingen en twee leernetwerkbijeenkomsten op de planning. Online is er op LinkedIn een leernetwerk opgezet, dé plek om de laatste nieuwtjes, vragen en ontwikkelingen te delen.
DE KRACHT VAN AMBACHTSCENTRA Op verschillende plekken in het land ontstaan ambachtscentra. Hoe vergaat het de initiatieven in Nijmegen, Rotterdam, de BUCHgemeenten en Maastricht? Een rondje langs de velden. In Nijmegen gaat men Mooi Werk leveren. In eerste instantie wordt er gepionierd met mooie producten maken van afvalhout. Als hiermee een goede businesscase te maken valt, dan kan dit wellicht ook voor andere materialen. Zo bouwt Nijmegen haar plan steeds verder uit. Circulair Ambachtscentrum Mooi Werk Nijmegen is een initiatief van de gemeente Nijmegen, DAR, Lentekracht, koos, Het Goed Nijmegen en andere partners. Rotterdam ontwikkelt niet alleen mooie circulaire producten, maar een hele circulaire lifestyle. Vanuit designstudio Blooey werkt Remko Verhaagen met duurzame en gerecyclede materialen vanuit sociale co-creatie. Hierbij werkt hij samen met mensen met afstand tot de arbeidsmarkt tijdens het ontwerp- en maakproces. Met subsidie wordt dit concept verder uitgewerkt tot ONZE fabriek: een sociaal gilde voor circulair design. De gemeenten Bergen, Uitgeest, Castricum en Heiloo zijn in 2019 gestart. Na een jaar experimenteren en leren wordt komend jaar de focus op twee programma’s gelegd. Zo ontwikkelen de gemeenten samen met leraren en experts een programma voor basisscholen met lesmodules voor het circulair maakonderwijs rond afvalstromen zoals hout, textiel, metaal en elektrische apparaten. Leerlingen krijgen zo circulaire skills en gaan in de les nadenken over het circulair maken van materiaalketens. In het tweede programma werken de gemeenten samen met het Participatory Design Lab van de TU Delft. Samen met lokale ondernemers kijkt de TU Delft naar circulaire businesskansen. Zo kijkt men of ideeën voor hergebruik en reparatie van materiaalstromen afkomstig van de milieustraat kansrijk zijn. De regio rond Maastricht combineert de circulaire ambities aan de sociale. In de Upcycle werkplaats worden mooie materialen en meubels gepimped door mensen met een psychische aandoening. De vernieuwde producten worden verkocht in de Upcycle Collection lijn van Louise Cohen. Doorgroeien en leren staat ook centraal in de fietsherstel werkplaats. Zwerffietsen worden overgekocht voor de ijzerprijs en opgeknapt tot mooie fietsen. Dit is tegelijkertijd een opleiding tot fietsreparateur. Ook werken kunstenaars met de overgebleven onderdelen van de fietsen, een stuur kan ook een mooie kapstok worden bijvoorbeeld. Tot slot worden er ook kringloopdozen aan bewoners uitgedeeld. Zo haal je mooie spullen op, en breng je de kringloopgedachte en duurzame gedachte bij de mensen thuis.
24 | GRAM #03 april 2021
