TERUGBLIK OP TWEEDE GEMEENTELIJK GRONDSTOFFEN-WEBINAR PREFERENTIE VÓÓR PREVENTIE Het verbieden van afval leidt tot creatieve oplossingen. Als consument zijn we gewend geraakt aan gebruiksgemak, lees: weggooigemak. Om een leefbare en circulaire toekomst te creëren, moeten we producten en materialen op een andere manier gebruiken. De Rijksoverheid, gemeenten en provincies spelen een grote rol in de transitie van wegwerp naar hergebruik. Het tweede Gemeentelijk Grondstoffen webinar stond in het teken van wat gemeenten met lokale partners kunnen doen om tot meer hergebruik (Reuse) en preventie (Reduce) te komen. TEKST: DAAN MIDDELKAMP BEELD: HAROLD VERSTEEG / ANP 1…2…3… en we zijn live! Voorzitter Emmy van Daele trapt de sessie af. Vanuit Mission Reuse werkt Van Daele dagelijks aan concrete oplossingen om afvalpreventie te realiseren. Zo ondersteunt Mission Reuse gemeenten met circulaire inkoop, herbruikbare bekers met statiegeld op festivals, promotie van wasbare luiers en landelijke aandacht voor hergebruik. De andere sprekers herkennen zichzelf gelijk in deze visie en de voorbeelden. Amersfoort zet onder aanvoering van wethouder Fatma Koşer Kaya mooie stappen richting een circulair Amersfoort. “Waar duurzaamheid en zuinigheid vroeger als geitenwollensokken gedrag werd gezien, heeft het nu een totaal ander én positief imago.” Zo nemen bewoners dankzij de campagne ‘VerpakKing (of Queen)’ met plezier hun eigen bakjes en zakjes mee naar de bakker of slager. De gemeente ontvangt veel positieve reacties van ondernemers en bewoners op het verpakkingsloos consumeren. De overheid speelt een grote rol in het verpakkingsdossier en duurzamere consumptie. Een verbod op niet of slecht recyclebare verpakkingen legt de verantwoordelijkheid bij producenten om met een beter product te komen. Een verbod is juist positief als hiermee niet-duurzame producten verboden worden. Dit leidt tot meer creativiteit onder producenten en consumenten. VERBOD OP VERSPILLING In Wageningen geldt een verbod op verspilling. Met beleid wordt verspilling van grondstoffen en voedsel tegengegaan. Roos Hollenberg, beleidsmedewerker Voedsel, werkt in een gemeente waar gezond en duurzaam voedsel hoog op de agenda staat. Ondernemers en bewoners worden bij verschillende initiatieven betrokken. Er is een foodsharing community waar overgebleven eten uit restaurants en bedrijven gratis gedeeld wordt. De vriezer speelt een centrale rol bij het tegengaan van broodverspilling en vloeibaar voedsel. Brood is het meest verspilde voedselproduct en is door in te vriezen veel langer houdbaar. Ook maakt men van oud brood bierborstel, waar brouwers bier mee maken. Deze initiatieven lopen het hele jaar en krijgen extra aandacht tijdens de Verspillingsvrije Week van Samen Tegen Voedselverspilling. Een week vol activiteiten om extra aandacht te geven aan afvalpreventie. Hollenberg geeft aan dat je als gemeente verschillende rollen hebt; van makelaar, schakelaar, aanjager en organisator tot ondersteuner. "Het is belangrijk om het goede voorbeeld te geven en iedereen mee te ne-
men in het proces”. Wageningen kent veel bewoners en studenten met verschillende (internationale) achtergronden. Iedereen moet aan tafel kunnen zitten. “Als gemeente passen we ons aan de doelgroep aan,. Communicatie gaat soms in het Engels via sociale media en andere keer via de wijkkrant”, aldus Hollenberg. POPPODIA Aanpassen aan de doelgroep zit in het DNA van de culturele sector, aldus Ruud Visser van poppodium Gebroeders de Nobel uit Leiden. Culturele instellingen staan garant voor creativiteit en kunnen snel schakelen. Met behulp van ‘Green Stages’ verduurzamen poppodia nu in rap tempo. Dan loop je ook tegen praktische uitdagingen aan: in de inkoop van glazen, drank, voedsel maar ook wat betreft de logistiek van afvalinzameling. “We doen dit ook voor de toekomst van onze sector, maar vooral voor de toekomstige generaties. Onze generatie heeft het verpest en wij moeten de jonge generaties helpen om uit de shit te komen.” Afvalhelden en ambassadeurs van duurzaamheid werken hard om duurzaamheid te promoten. “De culturele sector is een creatieve sector. Voor oplossingen moet je bij ons zijn.” CONCLUSIE “We hebben veel besproken, er zijn veel initiatieven en projecten om afvalpreventie te realiseren. Er gebeurt veel, maar er moet nog meer gebeuren om minder afval te krijgen,” concludeert van Daele. Wilt u meer weten over dit onderwerp? In 2022 worden er vanuit het VANG-HHA bijeenkomsten georganiseerd over het onderwerp afvalpreventie.
In Wageningen zet de gemeente met specifiek beleid in op het tegengaan van grondstoffen- en voedselverspilling.
GRAM #10 december 2021 | 13