FOCUS ON ITALY INSIDE Konstantine Surguladze Kakha Kaladze Tornike Keburia Vakhtang Pkhakadze Nino Surguladze Luca Chikovani Ruska Jorjoliani
A FAREWELL INTERVIEW WITH
AMBASSADOR ANTONIO ENRICO BARTOLI
October 2019 ISSN 2449-3007
9
772449
300003
Contents Cover Story
03
გამოსამშვიდობებელი ინტერვიუ იტალიის ელჩთან საქართველოში, ანტონიო ენრიკო ბარტოლისთან
6
„საქართველო ჩემს გულშია. ამ ქვეყანას აქვს (და იმსახურებს) ნათელი მომავალი“
A Farewell Interview with Ambassador Antonio Enrico Bartoli “Georgia in my heart. This country has (and deserves) a bright future”.
Features
06
საქართველოს ელჩი იტალიაში ორმხრივი ურთიერთობების გაძლიერებისა და გაღრმავების შესაძლებლობებზე
Georgia-Italy Relations: Riding on the Strength of the Successful Collaborations Among Our Citizens
12
თბილისის მერი იტალიურ წარსულსა და ახლანდელ კავშირებზე
Kakha Kaladze: Georgia Can Draw Positive Examples from Italy
15 22
უფრო მჭიდრო ეკონომიკური კავშირებისთვის
22
26
Working for Closer Economic Ties „ამბასადორი“ - ხარისხისა და ვიზუალის ჰარმონია იტალიური დეტალებით
Ambassadori Tbilisi Hotel - a Detailed Blend of Quality Italian Design and Visual Appeal
26
იტალიური არომატი საქართველოში
32
6 მიზეზი, რომელიც „საჩუქარს“ მსოფლიოში ერთერთ ყველაზე გამორჩეულ ფესტივალად აქცევს
35
Aromateque – A successful Niche Perfume Store with Authentic Italian Perfumes
12
6 Outstanding Facts About Gift Festival ოპერის ვარსკვლავის მეორე სახლი - ნინო სურგულაძე იტალიაზე, საქართველოსა და შემოქმედებით გეგმებზე
Opera Star, Nino Surguladze Speaks About Italy, Georgia and Her Career Plans
39
YouTube-ის ვიდეოთი დაწყებული ბრწყინვალე კარიერა - ქართველი მომღერლის წარმატება იტალიაში
A Stunning Career Kickstarted by a Phone Recorded YouTube Video - An Interesting Success Story of a Georgian Artist Living in Italy
43 48 54
35
რუსკა ჟორჟოლიანი: "რთულია ორი კულტურის საზღვარზე დგომა!"
Ruska Jorjoliani: To Stand on the Border of Two Cultures Is a Very Difficult Task
დიდი იტალიური ხელოვნება სტუმრად თბილისში
The Great Italian art Visits Tbilisi
ისწავლეთ იტალიური. ისწავლეთ იტალიაში
Learn Italian. Study in Italy
39
Observer Media Group
შიო მღვიმელის ქ. #15 საქართველო, თბილისი 0179
Observer / Diplomat / Parliament
გენერალური დირექტორი ნინო შარაშიძე
გამოწერა და რეკლამის განთავსება Subscription & Advertising sales@observer.com.ge
Managing Director Nino Sharashidze
რედაქტორთა კოლეგია Editorial Commitette editor@observer.com.ge
nino.sharashidze@observer.com.ge
43
დაიბეჭდა შპს „ფორმა“-ში. www.forma.ge
15 Shio Mghvimeli Str. Tbilisi 0179, Georgia
info@observer.com.ge TEL: +995 558 519 519
გამოსამშვიდობებელი ინტერვიუ იტალიის ელჩთან საქართველოში, ანტონიო ენრიკო ბარტოლისთან
„საქართველო ჩემს გულშია. ამ ქვეყანას აქვს (და იმსახურებს) ნათელი მომავალი“
A Farewell Interview with Ambassador Antonio Enrico Bartoli “Georgia in my heart. This country has (and deserves) a bright future”. ნინო შარაშიძე NINO SHARASHIDZE
თ
ქვენი შთამბეჭდავი ბიოგრაფიის გაცნობის შემდეგ მინდა გკითხოთ თქვენს ელჩად ყოფნის გამოცდილებაზე; მრავალი წლის განმავლობაში, რაც თქვენ დიპლომატი ხართ, რომელი ქვეყანა იყო თქვენთვის ყველაზე საი-
ნტერესო? როგორც დიპლომატებს, ჩვენ გვაქვს პრივილეგია, ვიცხოვროთ ერთზე მეტი ცხოვრებით. ეს რეალობაა და არა - მეგალომანია. თუმცა ყველაფერი, რაც ბრწყინავს, ოქრო არ არის. ეს არის საინტერესო, მაგრამ დამღლელიც (და ზოგჯერ შეიძლება, დამაბრკოლებელიც კი აღმოჩნდეს, განსაკუთრებით ჩვენი ოჯახებისთვის). საქმის სიყვარული და ცნობისმოყვარეობა სწორი იარაღია ამ მრავალმხრივ ცხოვრებაში ნავიგა-
A
fter looking at your impressive background, I would like to ask you about your experience as an Ambassador over the many years that you’ve been a diplomat; which country was the most interesting
for you? As diplomats we have the privilege to live more than one life. It’s reality, not megalomania. Not all that glitters is gold, though. It’s exciting, but also tiring (and sometimes can prove even distressing, especially for our families.) Passion and curiosity are the right tools to navigate this multifaceted life. If you are curi-
ციისთვის. თუ თქვენ ცნობისმოყვარე ხართ, ყველა ქვეყანა, სადაც თქვენ იმსახურეთ, აღმოჩნდება დამაინტრიგებელი და გამოავლენს ასპექტებს, რომლებსაც არ ელოდით. თითოეულ მათგანში თქვენ გულის ნაწილს დატოვებთ. მერწმუნეთ, ეს არ არის დიპლომატიური პასუხი. მაგრამ თუკი მაინც უნდა გამოვყო ერთი კონკრეტული მისია მრავალფეროვნებისა და კულტურული გამოწვევის ნიშნით, მაშინ ჩემთვის და ჩემი ოჯახისთვის ჩინეთს ყველაზე მომხიბლავ და რთულ გამოცდილებად მივიჩნევდი. რა არის ყველაზე დიდი გამოწვევა თქვენს საქმიანობაში? თუკი, ზოგადად, ელჩის საქმეს გულისხმობთ, წარმატება მდგომარეობს იმაში, რომ დაიცვათ ბალანსი დიდი სურათის ერთიან აღქმასა და დეტალებზე ყურადღების გამახვილებას შორის. თქვენ უნდა გამოავლინოთ ყველა ის მიმართულება, რომელსაც შეუძლია, გააუმჯობესოს თქვენი სამშობლოს იმიჯი, როლი და მისი ურთიერთობა თქვენს მასპინძელ ქვეყანასთან. ეს გზა უნდა განვლოთ მოთმინებითა და პრაგმატიზმით. ამავე დროს, თქვენ არასოდეს არ უნდა დაკარგოთ სრული სურათი და ბალანსი ურთიერთობების ყველა კომპონენტს შორის, რომელიც უნდა განავითაროთ მნიშვნელოვანი და ჰარმონიული გზით. თქვენ გაატარეთ საკმაოდ საინტერესო ოთხი წელი საქართველოში, რას ნიშნავს ეს წლები თქვენთვის და როგორ გრძნობდით თავს ამ ქვეყანაში? ისე, როგორც საკუთარ სახლში. გულის ნაწილი, რომელიც მე საქართველოში დავტოვე, სინამდვილეში ძალიან დიდი ნაწილია… ყველაზე მეტად რა გენატრებოდათ იტალიიდან და, თქვენი აზრით, ყველაზე მეტად რა მოგენატრებათ ქართული კულტურიდან? რა მენატრებოდა?- მე მენატრებოდა ჩემი ბავშვობის მეგობრები, ბაროკოს ეკლესიები, რომის ფიჭვები, სპაგეტი მიდიებით ზღვის სანაპიროზე ან სკუტერით სეირნობა - ყოველ საღამოს იმავე ემოციით - რომის ფორუმზე მზის ჩასვლისას. რაც შეეხება საქართველოს, მე და ჩემს ოჯახს ის ძალიან მოგვენატრება. მოგვენატრება ჩვენი ყველა ახალი მეგობარი, ქართველი ხალხის შესანიშნავი სტუმართმოყვარეობა, სითბო და ღირსება, თქვენი მთების საოცარი სილამაზე. რომ აღარაფერი ვთქვათ ხაჭაპურზე… ბევრი ადარებს ქართველებსა და იტალიელებს, თქვენ თუ ხედავთ მსგავსებას ამ ორ ერს შორის? დიახ, რამდენიმე საკითხს გამოვყოფდი: სიამოვნებას გვანიჭებს, როცა მეგობრებს ვუდგავართ გვერდში; ორიენტირებული ვართ ადამიანურ ღირებულებებზე; მოქნილობა; თავისუფლების სიყვარული; უძველესი 4 DIPLOMAT
ous, all countries you serve in will turn out to be intriguing and reveal aspects that you hadn’t expected. In each and every one of them you will leave a piece of your heart. Believe me, this is not a diplomatic response. Then, if you force me to single out one mission, and if you measure interest by the yardstick of diversity and cultural challenge, I would consider China the most fascinating and challenging experience for me and my family. What did you find the most challenging aspect of your position? If you refer, in general, to the Ambassador’s job, success lies in the capacity to strike a balance between the big picture and the attention for details. You have to identify all the sectors that can better advance the image and the role of your homeland and its relationship with your hosting country. And you go down those paths with tenacity and pragmatism. At the same time, you never lose the big picture and the balance between all the components of the relationship you are expected to develop in a significant and harmonious way. You’ve had a pretty exciting four years in Georgia, what does these years meant for you and how did you feel yourself in this country? I felt at home. The piece of heart I leave in Georgia is actually a very big chunk… What did you miss the most from Italy and what do you think you will miss the most from Georgian culture? About Italy? I missed my childhood friends, the baroque churches, the pines of Rome, eating spaghetti with clams on the seashore or riding a scooter staring – each evening with the same emotion – at the sunset on the Roman Forum. About Georgia? My family and I will miss it very much. We will miss all our new friends, the incredible hospitality, warmth and dignity of the Georgian people, the amazing beauty of your mountains. Not to mention khachapuri… Many people compare Georgians with Italians, do you see any similarities between these two nations? I do. Let me try to point out some of the many features we
ისტორია; ბუნებრივი ელეგანტურობა და შემოქმედებითობა; უნარი, ვიპოვოთ გამოსავალი, ბოლო წუთსაც კი; ცხოვრებით ტკბობა. თქვენ იმოგზაურეთ საქართველოში? რომლებია თქვენი საყვარელი ადგილები აქ და არის თუ არა ადგილი, რომელიც იტალიას გახსენებთ? ზურაბ ჟვანიას სიტყვიდან ციტატას მოვიყვან: ,,მე მიყვარს მთები, ამიტომ მე მიყვარს საქართველო.“ ჩემი საყვარელი რეგიონი სვანეთია - სავსე თვალწარმტაცი პეიზაჟებითა და უნიკალური კულტურული ძვირფასეულობით სავსე საუნჯე, მესტიის კოშკებიდან (ძალიან ჰგავს სან ჟემენიანოს კოშკს ტოსკანაში) სოფელ უშგულამდე, ძვირფასი საეკლესიო ფრესკებიდან დაწყებული, უძველესი ხატებით დამთავრებული. მეზობელი რაჭაც მომხიბლავია და ტურისტული პოტენციალი აქვს (ქუთაისის აეროპორტის სიახლოვის წყალობითაც). კავკასიონის მწვერვალები ისეთივე საუცხოოა, როგორიც ჩვენი ალპები. გაოგნებული ვიყავი ხევსურეთისა და თუშეთის სილამაზით, რომელსაც დრო ვერაფერს აკლებს, ყაზბეგის მთის ხედით, ლაგოდეხის მდიდრული მცენარეულობით, ხედით გომბორის უღელტეხილიდან ან ნეკრესის მონასტრიდან, მიტოვებული საბჭოთა სანატორიუმების მომხიბლავი არქიტექტურით წყალტუბოში, ახალციხის ველური რეგიონით, კლდეში ნაკვეთ ჯადოსნურ ქალაქ ვარძიით (მახსენდება სასი დი მატერა იტალიის ბაზილიკატას რეგიონიდან). როგორ აფასებთ საქართველოსა და იტალიის ურთიერთობებს და როგორ ფიქრობთ, როგორ შეიძლება მისი გაძლიერება? ჩვენს ურთიერთობებს აქვს ათასწლეულის ისტორია: რომაელები, ვაჭრები (მარკო პოლოს ჩათვლით), მისიონერები, იტალიელი მოგზაური ვიტორიო სელა, რომელიც სვანეთში იმყოფებოდა XIX საუკუნის ბოლოს, პარტიზანები, რომლებიც ერთად იბრძოდნენ თავისუფლებისთვის, იტალიელი ოჯახების მიერ ნაჩვენები სოლიდარობა აფხაზეთის ომის შემდეგ დევნილი ბავშვებისთვის მრავალი წლის განმავლობაში და ა.შ. პოლიტიკური, ეკონომიკური, კულტურული და სამეცნიერო ურთიერთობები მუდმივად ფართოვდება. ჩვენს მეგობრობას ღრმა ფესვები აქვს წარსულში და პერსპექტივა მომავალში. შარშან მოწმე გავხდით იტალიის რესპუბლიკის პრეზიდენტის ისტორიული ვიზიტისა თბილისში. ბოლო დროს განხორციელებული მრავალი სავაჭრო მისია აძლიერებს ეკონომიკურ კავშირებს. ჩვენმა საელჩომ იტალიურსა და ქართულ ინსტიტუტებთან ერთად ხელი შეუწყო უპრეცედენტო კულტურულ ღონისძიებებს (150 ათასი ვიზიტორი მხოლოდ ექსპონატებისთვის). მნიშვნელოვანი პროექტები მეცნიერებასთან, ტექნოლოგიასთან, ინოვაციებთან, თანამედროვე ხელოვნებასთან, ჯანმრთელობასთან, გარემოსთან, უსაფრთხოებასთან, სოფლის მეურნეობასთან და ბევრ სხვა სექტორთან დაკავშირებით ხელს უწყობს და გააღრმავებს ჩვენს ურთიერთობას ყველა მიმართულებით. რას ფიქრობთ საქართველოს დემოკრატიულ განვითარებაზე? გაუმჯობესდა თუ გაუარესდა თქვენი აქ ჩამოსვლის შემდეგ და როგორია თქვენი შემოთავაზებები? ევროპული და ევროატლანტიკური ინტეგრაციის მიმართ ვალდებულება კარგად არის გამჯდარი ხალხის განწყობებში. კონსტიტუციის რეფორმა წავიდა სწორი მიმართულებით (საპარლამენტო და პროპორციული სისტემა). რეფორმები უნდა გაგრძელდეს და კიდევ უფრო კონკრეტული შედეგი გამოიღოს ინსტიტუციების სოლიდარობისა და პატივისცემის, პოლიტიკური და მედია პლურალიზმის, სასამართლო ხელისუფლებისა და საჯარო ადმინისტრაციის სანდოობის, ინკლუზიური ზრდის თვალსაზრისით. ეს ქვეყანა მნიშვნელოვანია თავისი გეოპოლიტიკურად სტრატეგიული პოზიციისა და მისი დემოკრატიულობის გამო. დემოკრატია არის ძირითადი აქტივი, რომელიც არასოდეს უნდა მივიღოთ ისე, თითქოს შეუქცევადია. საქართველოს აქვს (და იმსახურებს) კაშკაშა მომავალი და შეუძლია ბევრ მეგობარს დაეყრდნოს. იტალია ერთ-ერთი მათგანია და ყოველთვის ასე იქნება.
share. The pleasure we enjoy to make friends feel at ease. The focus on human values. Flexibility. Love for freedom. Ancient history. Natural elegance and creativity. The capacity to find solutions, even at the last minute. The taste for life. You have traveled around Georgia? What are you favorite places here and is there any place that reminds you of Italy? To paraphrase Zurab Zhvania: I love mountains, therefore I love Georgia. My favorite region is Svaneti. A treasure chest full of breathtaking landscapes and unique cultural gems, from the towers of Mestia (very similar to San Gimignano’s skyline, in Tuscany) to the village of Ushguli, from the precious church frescos to the ancient icons. Neighbouring Racha is fascinating, too. And has a lot of tourism potential (also thanks to the proximity of Kutaisi airport). The Caucasus peaks are as majestic as those of our Alps. I was stunned by the timeless beauty of Khevsureti and Tusheti, the profile of Kazbegi mountain, the luxuriant vegetation of Lagodekhi, the view from Gombori pass or Nekresi monastery, the fascinating architecture of the abandoned soviet sanatoriums in Tskaltubo, the wilderness of the Akhaltsikhe region, the magic of the cave town of Vardzia (reminding me of Matera’s Sassi in the Italian region of Basilicata). How do you assess the relations between Georgia and Italy and how do you think it can be strengthened? Our relationship has a millennial history: the Romans, the merchants (Marco Polo included), the missionaries, the Italian explorer Vittorio Sella visiting Svaneti at the end of the XIX century, the partisans fighting together for freedom, the solidarity shown by Italian families hosting IDP kids for many years after the war in Abkhazia, etc. Political, economic, cultural and scientific relations are constantly expanding. Our friendship is deeply rooted in the past, but projected into the future. Last year saw the historic visit to Tbilisi of the President of the Italian Republic. Many business missions are strengthening economic ties. Our embassy, together with Italian and Georgian institutions, has promoted unprecedented cultural events (150 thousand visitors only for the exhibits). Important projects regarding science, technology, innovation, contemporary art, health, environment, security, agriculture and many other sectors are advancing and deepening our relationship in all directions. What do you think about democratic developments in Georgia? Is it getting better or worse since you arrived here and what would be your suggestions? The commitment toward European and Euroatlantic integration is well rooted in people’s sentiments. The reform of the Constitution went in the right direction (parliamentary and proportional system). The commendable efforts for reforms must continue and produce ever more concrete results, in terms of solidity of and respect for institutions, political and media pluralism, reliability of the judiciary and of the public administration, and inclusive growth. This country is important for its strategic geopolitical position and for its democracy. Democracy is a key asset that should never be taken for granted. Georgia has (and deserves) a bright future and can count on many friends. Italy is - and will always remain - one of them.
DIPLOMAT 5
საქართველოს ელჩი იტალიაში ორმხრივი ურთიერთობების გაძლიერებისა და გაღრმავების შესაძლებლობებზე
Georgia-Italy Relations: Riding on the Strength of the Successful Collaborations Among Our Citizens ნინო შარაშიძე NINO SHARASHIDZE ტალიას საქართველოსთან ბევრი საერთო აქვს და ის არის სახლი ბევრი ქართველი ემიგრანტისთვის. იტალია გვერდში ედგა საქართველოს რთულ დროს, რამაც განსაკუთრებულ მეგობრობას ჩაუყარა საფუძველი. ჟურნალ დიპლომატისთვის მიცემულ ინტერვიუში საქართველოს ელჩმა იტალიაში, კონსტანტინე სურგულაძემ, ისაუბრა ორმხრივი ურთიერთობების გაძლიერებისა და გაღრმავების შესაძლებლობებზე. ელჩმა ყურადღება გაამახვილა თანამშრომლობის მნიშვნელოვან მიმართულებებსა და სამომავლო პერსპექტივაზე. 1 წელი სრულდება, რაც იტალიაში ელჩად დაინიშნეთ, როგორ შეაფასებდით განვლილ თვეებს?
ი
6 DIPLOMAT
he nation of Italy shares many common grounds with Georgia and is home to many Georgian immigrants. Many Georgians took Italy as home due to the friendship expressed by Italians in troubled times. In this interview with Mr. Konstantine Surguladze, Ambassador of Georgia to Italy, he stressed on the growth and strengths among both countries necessitated by the collaboration among their citizens to deepen business, tourism and other bilateral relations. Surguladze also identified important areas of collaboration and the prospects they hold for further strengthening the relationship
T
მართალი ბრძანდებით, რამდენიმე თვეში გახდება ერთი წელი, რაც საქართველოს ელჩად დავინიშნე იტალიის რესპუბლიკაში. ეს პერიოდი საკმაოდ დატვირთული იყო სამსახურეობრივი თვალსაზრისითაც და ჩემთვის პირადად ემოციური კუთხითაც. მიუხედავად იმისა, რომ მანამდეც არაერთხელ ვიყავი ნამყოფი იტალიაში ტურისტულად, სხვა არის რეალობა, რომელიც გხვდება, როცა ქვეყანაში ცხოვრებას იწყებ. ჩემი ჩამოსვლის პერიოდში იტალია ეუთოს თავმჯდომარე ქვეყანა გახლდათ, ამიტომ დანიშვნიდან პირველივე ეტაპზე ეუთოს მინისტერიალი იყო ყველაზე მასშტაბური ღონისძიება პოლიტიკური თვალსაზრისით. ამ რამდენიმე თვეში განვახორციელე რეგიონული ვიზიტები, პირველი ამათგან პულიის რეგიონში შედგა, სადაც ყველაზე მეტი ქართველი ცხოვრობს და მუშაობს, შევხვდი რეგიონის მთავრობის წარმომადგენლებს, ქალაქის მერს, დიასპორას. შემდეგი რეგიონული ვიზიტი მქონდა სიცილიაში, რომელიც ასევე ძალიან მნიშნელოვანი რეგიონია ჩვენთვის გამომდინარე იქიდან, რომ საქართველოსთან განსაკუთრებული მეგობრობა და სიახლოვე აკავშირებს, ეს განპირობებულია იმ მრავალწლიანი თანადგომით, რაც ამ რეგიონის ოჯახებმა გამოიჩინეს ჯერ აფხაზეთისა და შემდეგ უკვე 2008 წლის ომის შედეგად დევნილი ბავშვების მიმართ. ეს იყო ძალიან დასაფასებელი, თბილი და ვიტყოდი, საოცარი ნაბიჯი სიცილიის მხრიდან. შედეგად, ასობით ქართველ ბავშვს „სიცილიურმა მოგონებებმა“ მათთვის უმძიმესი დღეები გაუხალისა და გაუფერადა. ბევრი მათგანი დღემდე მჭიდრო კავშირშია ამ ოჯახებთან და, ბუნებრივია, მინდოდა, პირადად გამომეხატა მათთვის ის უდიდესი მადლიერების გრძნობა, რომელიც დღემდე მოგვყვება. სულ ახლახანს შედგა ჩემი ვიზიტი ლომბარდიის რეგიონშიც, სადაც ასევე ლომბარდიის პრეზიდენტსა და მთავრობის სხვა წარმომადგენლებს შევხვდი. ლომბარდია, როგორ იცით, იტალიის ერთ-ერთი ყველაზე მდიდარი და ეკონომიკურად ძლიერი რეგიონია, შესაბამისად, აქ უფრო ეკონომიკური და სავაჭრო ურთიერთობების გაღრმავება იყო შეხვედრის თემატიკა. უკვე კონკრეტული ნაბიჯები დაისახა ამ ვიზიტების დროს და იმედი მაქვს, რომ მალე ხელშესახები შედეგებიც დადგება. რა არის თქვენი მთავარი ამოცანა, რისი მიღწევა გსურთ თქვენი მისიის პერიოდში? ბედნიერი ვიქნები, თუ ჩემი მანდატის ამოწურვის შემდეგ უფრო მეტი იტალიელისთვის იქნება ნაცნობი და საყვარელი ჩემი სამშობლო. საქართველო უფრო მეტი იტალიელისთვის იქნება რუსთაველის, ფიროსმანის, უნიკალური ანბანის, საოცარი ღვინის, მრავალსაუკუნოვანი ისტორიისა და ტრადიციების ქვეყანა. ჩემი მთავარი ამოცანა, რა თქმა უნდა, პოლიტიკური ურთიერთობების განმტკიცება, სხვადასხვა სექტორებში ორმხრივი ურთიერთობების კიდევ უფრო გაღრმავება და კონსოლიდაციაა. ზოგადად, როგორ აფასებთ იტალია-საქართველოს ურთიერთობებს და რაში ხედავთ ურთიერთობების გაღრმავების პერსპექტივას? იტალია-საქართველოს ურთიერთობა დინამიკური და მეგობრულია. ეს დინამიკა განსაკუთრებით ბოლო წლებში გაიზარდა, როდესაც საქართველოს ევროპული მისწრაფებების თვალსაზრისით იტალიამ ე.წ. „ნეიტრალურად განწყობილი“ ქვეყნების ჯგუფიდან „მხარდამჭერი ქვეყნების“ ჯგუფში გადმოინაცვლა. ეს კარგად გამოჩნდა, თუნდაც იტალიის პარლამენტის ორივე პალატის მიერ საქართველოს ევროპის კავშირთან ასოცირების ხელშეკრულების იტალიის პრაქტიკისთვის უპრეცედენტოდ მოკლე ვადაში რატიფიკაციით. დადებითი დამოკიდებულება ასევე გამოიხატა შენგენის ხელშეკრულების წევრ ქვეყნებთან „ვიზალიბერალიზაციის“ პროცესში საქართველოს უპირობო მხარდაჭერით, მაღალი და უმაღლესი დონის ორმხრივი ვიზიტების გაცვლით (საქართველოს დამოუკიდებლობის ისტორიაში პირველად, 2018 წელს ეწვია იტალიის რესპუბლიკის პრეზიდენტი სერჯო მატარელა თბილისს ოფიციალური ვიზიტით), ფართომასშტაბიანი ბიზნესფორუმების ორგანიზებით როგორც იტალიაში, ისე საქართველოში და სხვა. საქართველოს ოკუპირებული რეგიონების არაღიარების პოლიტიკაში
among both nations. Your appointment as the Ambassador of Georgia to Italy is nearing it’s first year, how would you describe the months you’ve spent in this position? You are absolutely correct. In a few months from now, my appointment as Ambassador of Georgia to Italy will reach it’s first year mark. The period since assuming the position has been very busy both in terms of work and for me personally and emotionally. Although I have been to Italy many times before my appointment, an entirely different reality sets in when you start living in the country. At the time of my arrival, Italy was the chair of the Organization for Security and Cooperation in Europe (OSCE), so at the very first stage of my appointment, the OSCE Ministerial council was the largest political event of its kind. During these few months, I made several regional visits, the first of which took place in the Puglia region, where most Georgians live and work. My next regional visit was to Sicily, which is also a very important region for us, because of the special friendship and closeness it shares with Georgia. This special friendship is due to the many years of support that families in this region have shown to children displaced first by the horrific events in Abkhazia and the 2008 war. I very much appreciated the warm gesture as I am sure Georgia does too. The amazing actions I saw in Sicily are a practical demonstration of love. As a result, hundreds of Georgian children, through the “memories of the Sicilians,” have found the hardest days of their lives easier and clearer. Many of them are still in close contact with these families, and naturally, I wanted to personally express the great gratitude the Georgian people have to them. I also recently visited the Lombardy region, where I met with the President of Lombardy and other government officials. Lombardy, as you know, is one of the richest and economically powerful regions of Italy, so a deepening of economic and trade relations was the focus of the meeting. Specific steps have already been taken during these visits, and I hope that they will yield tangible results soon. What is the main objective that you would like to achieve during your mission? I would be happy to see more Italians becoming familiar and endeared to my homeland at the expiration of my mandate. For most Italians, Georgia will be a country known for Rustaveli, Pirosmani, unique alphabet, amazing wine, centuries-old history and traditions. My main task, of course, is to strengthen political relations, to further deepen and consolidate bilateral relations in various sectors. How do you generally evaluate Italy-Georgia relations and where do you see the prospect of deepening these relations? Italy-Georgia relations are dynamic and friendly. The dynamics surrounding the relationship has grown especially in recent years, especially in the area of supporting Georgia’s European aspirations where Italy moved from the group of “neutral” countries to the group of “supporting countries”. This has been well demonstrated, even with the ratification of the EU Association Agreement with Georgia by both chambers of the Italian Parliament in an unprecedentedly short time for Italian practice. A positive attitude was also reflected with the unconditional support of Georgia for granting visa-free re-
DIPLOMAT 7
იტალია საქართველოს ერთგული მხარდამჭერია. ეს გამოიხატება როგორც ხელისუფლების განცხადებებში, ასევე გაერო-ს, ევროპის საბჭოს, ეუთო-ს და ევროპის კავშირის რეზოლუციების, რეკომენდაციებისა და საქართველოსთვის მნიშვნელოვანი სხვა დოკუმენტების მხარდაჭერაში. იტალია საკუთარი ხარჯით აფინანსებს ევროკავშირის სადამკვირვებლო მისიის მონიტორებს, რომელთა ყოფნა საოკუპაციო ხაზთან ძალიან მნიშვნელოვანია საქართველოსთვის. აგრეთვე, პოზიტიურია დინამიკა ეკონომიკური და კულტურული ურთიერთობის მიმართულებით და სხვა დარგებშიც, მაგრამ ცხადია, არსებობს ამ მზარდი დინამიკის კიდევ უფრო ინტენსიფიკაციის პოტენციალი და შესაძლებლობა. ასევე აქტიურად ვმუშაობთ იტალიის თითოეულ რეგიონთან მათი სპეციფიკის მიხედვით, რათა გაიზარდოს საქართველოს შესახებ ცნობადობა და გაღრმავდეს ინტერესი ეკონომიკური, პოლიტიკური, კულტურული და საგანმანათლებლო თვალსაზრისით. უაღრესად მნიშვნელოვანია, რომ ორმხრივი ურთიერთობების პოზიტიური დინამიკა იყოს სტაბილური და შეუქცევადი, არ იყოს დამოკიდებული სხვადასხვა საგარეო თუ შიდა პოლიტიკურ-ეკონომიკურ გამოწვევებზე. ამისათვის კი აუცილებელია, რომ საქართველო იყოს სანდო და საიმედო პარტნიორი იტალიისთვის სახელმწიფოებრივი ინტერესის მქონე პოლიტიკურ და ეკონომიკურ პროექტებში. მაგალითად, მნიშვნელოვანია ენერგეტიკული მილსადენები TANAP და TAP (ბუნებრივი აირის ტრანს-ანატოლიური და ტრანს-ადრიატიკული მილსადენები) პროექტები, დივერსიფიცირებული სატრანზიტო გზების, პორტების, მილსადენების და ა.შ. შექმნა და განვითარება, ორმხრივი ვაჭრობის გაძლიერება და ამ სფეროში არსებული პოტენციალის სრულად გამოყენება. ამ მიმართულებებით თანამშრომლობა მუდმივ და ინტენსიურ ძალისხმევას საჭიროებს, რაზედაც ნაყოფიერად ვმუშაობთ. რამდენად იცნობენ იტალიელები საქართველოს და რა ტიპის აქტივობებს გეგმავთ საქართველოს პოპულარიზაციისთვის? ბევრი იტალიელი იცნობს საქართველოს, ბევრმა კიდევ უფრო ახლოს გაიცნო და შეიყვარა ის და ეს იმ ქართველი ემიგრანტების დამსახურებაც არის, რომლებიც ყოველდღიურად ცდილობენ, თავიანთი ქვეყნის კულტურა და ტრადიციები გააცნონ მათ. ჩემი აქ ყოფნის პერიოდში არაერთი კულტურული ღონისძიება დავგეგმეთ. განსაკუთრებით მასშტაბური იყო ქართული კინოს დღეები, რომის ყველაზე მნიშვნელოვან კინოსივრცეში - „კინოს სახლში“, რომელიც ისტორიულ ცენტრში, ვილა ბორგეზეში მდებარეობს. ფესტივალზე კლასიკად ქცეული ქართული ფილმების გარდა თანამედროვე ფილმებიც წარვადგინეთ. განსაკუთრებით საინტერესო იყო ფესტივალის დახურვის დღე, რომელზედაც ღია ცის ქვეშ კოტე მიქაბერიძის გენიალური მუნჯი ფილმი „ჩემი ბებია“ წარმოვადგინეთ რეზო კიკნაძის ტრიოს ცოცხალი აკომპანიმენტით. ჩვენი პატრონაჟით გაიმართა ხატმწერ დავით ლუაშვილის ღვთისმშობლის ხატების გამოფენა, ასევე პოეტ გიორგი ლობჟანიძის შეხვედრა რომში, პერუჯაში - ანსამბლ
8 DIPLOMAT
gime within the Schengen zone. This positive outlook has also been demonstrated by several high-level bilateral visits (since Georgia’s independence, the Italian Republic President Sergio Matarela, visited Georgia officially in 2018), large-scale business-forums organized, both in Italy and Georgia. Italy has been a staunch supporter of Georgia in its policy of non-recognition of Georgia’s occupied regions. This is reflected in the statements of the authorities, as well as in the support of resolutions, recommendations of the United Nations, the Council of Europe, the OSCE, the European Union and other important documents concerning Georgia. Italy finances the European Union Monitoring Mission (EUMM) monitors whose presence on the occupation line is very important for Georgia. There are also positive dynamics in the area of economic and cultural relations and in other areas, but there is clearly a potential for further intensification of these growing dynamics. We are also actively working with each region of Italy, according to their specifics, to raise awareness of Georgia and deepen interest in economic, political, cultural and educational areas. It is of utmost importance that we make the positive dynamics of these bilateral relations stable, irreversible and not dependent on various foreign or domestic political and economic challenges. To do this, Georgia needs to be a reliable partner in Italy’s stateowned political and economic projects. For example, TANAP and TAP (Trans-Anatolian and Trans-Adriatic Natural Gas Pipelines) projects, diversified transit roads, ports, pipelines, etc., are important to create, develop, and strengthen bilateral trade and to make full use of the potential in this area. Cooperation in these areas requires constant and intensive efforts, on which we work productively. How much do Italians know about Georgia and what kind of activities are lined up to promote Georgia? Many Italians know Georgia, many are in fact, getting to know and loving Georgia more. This is also largely merited to those Georgian immigrants who try to introduce their country’s culture and traditions daily. During my stay here we have organized several cultural events. The biggest scale event was during the days we organized about the Georgian cinema, in Rome’s most important cinema area - the Cinema House, located in the historic center of Rome, in Villa Borghese. In addition to classic Georgian films, we also presented contemporary films at the festival. It was especially interesting on the closing day of the festival, where we presented Kote Mikaberidze’s genius silent movie “My Grandmother”, with live accompaniment by Rezo Kiknadze’s trio. With our patronage, an exhibition of David Luashvili’s icons was held, as well as a meeting with the poet Giorgi Lobzhanidze, in Rome. In Perugia, with our patronage was held a concert by the Ensemble Basiani, which was a huge success. It was also important for us to organize a presentation of the Georgian historian and scholar, prof. Gaga Shurgaia’s book, Vakhtang Gorgasali – King of Karli, at the Italian National Library. The event was well attended by many prominent persons in academic circles. Together with the Sommelier Society of Rome and the Georgian Wine Agency, we held tasting of Qvevri wines and this was attended by about 100 professional Sommeliers and wine journalists. Alongside our culture, wine is also our calling card and
„ბასიანის“ კონცერტი, რომელსაც უზარმაზარი წარმატება ხვდა წილად. მნიშვნელოვანი იყო, ასევე ჩვენი ორგანიზებით, იტალიის ეროვნულ ბიბლიოთეკაში ქართველი ისტორიკოსისა და მეცნიერის, პროფ. გაგა შურღაიას, წიგნის „ვახტანგ გორგასალი“ პრეზენტაცია, რომელსაც არაერთი მნიშვნელოვანი პერსონა დაესწრო აკადემიური წრეებიდან. რომის სომელიეთა საზოგადოებასთან და საქართველოს ღვინის სააგენტოსთან ერთად გავაკეთეთ ქვევრის ღვინოების დეგუსტაცია, რომელსაც 100მდე პროფესიონალი სომელიე და ჟურნალისტი ესწრებოდა. კულტურასთან ერთად ღვინოც ჩვენი სავიზიტო ბარათი და უმნიშვნელოვანესი ტრადიციაა. რომთან ახლოს მდებარე ქალაქ ველეტრიში, ისევ სოფლის მეურნეობის სამინისტროს დახმარებით, ერთ-ერთ პრესტიჟულ ღვინის ფესტივალზე „ყველანი ქვევით მარანში“ საქართველო იყო მასპინძელი ქვეყანა და გვქონდა ჩვენი სპეციალური სტენდი, სადაც ღვინის გარდა ტურისტულ შესაძლებლობებსაც ვაცნობდით მოსულ სტუმრებს. ასევე მნიშვნელოვანი ღონისძიება იგეგმება ნოემბერში, ფესტივალის „საკრუმ 2019“ ფარგლებში, რომელიც აკვილას მიწისძვრიდან 10 წლისთავს ეძღვნება. მასში მონაწილეობას მიიღებს ჩვენი ოპერის ორკესტრი და ბარიტონი გიორგი ანდღულაძე. ვგეგმავთ ასევე გიორგი კეკელიძის „თომას ზღაპრების“ იტალიურენოვანი თარგმანის პრეზენტაციას რომის ლიტერატურის სახლში. ყველას ძალიან გვახარებს და ველოდებით დეკემბრის თვეში სუხიშვილების ტურს იტალიის სხვადასხვა ქალაქში... როცა მწირი ბიუჯეტის გამო ფინანსურად არ შეგვიძლია ამა თუ იმ ღონისძიების ორგანიზება ან მხარდაჭერა, ყოველთვის ვცდილობთ, საორგანიზაციო საკითხებში ჩავერთოთ და ამ მხრივ მაინც შევიტანოთ წვლილი. გვინდა მასშტაბური კულტურული ღონისძიების განხორციელება პალერმოში, სწორედ იმ დიდი და უანგარო მეგობრობისთვის ჩვენი მადლიერების გამოსახატად. ეს ჯერ იდეის დონეზეა, მაგრამ ყველანაირად ვეცდებით, რომ ეს იდეა რეალობად იქცეს. პირდაპირი ფრენების რაოდენობა იტალია-საქართველოს შორის გაიზარდა, როგორ უნდა მოხდეს ამ პირობებში უფრო მეტი ტურისტის მოზიდვა იტალიიდან? ძალიან გვახარებს ბოლო პერიოდში იტალია-საქართველოს შორის არსებული პირდაპირი ფრენების რაოდენობის გაზრდა. უკვე ბოლონია-თბილისის გარდა, რომელსაც აირზენა ახორციელებს, ოპერირებს „ვიზეარის“ ფრენები მილანი-ქუთაისის, რომი-ქუთაისის და ბარი-ქუთაისის მიმართულებით, ასევე დაემატა „რაინეარის“ ფრენები ბერგამო-თბილისი და ქუთაისი-ბოლონია. კიდევ რამდენიმე მიმართულებით იგეგმება ფრენების განხორციელება. ეს, რა თქმა უნდა, ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ რაც შეიძლება მეტი იტალიელი ტურისტი ეწვიოს საქართველოს. აქტიურად ვთანამშრომლობთ საქართველოს ტურიზმის სააგენტოსთან, განსაკუთრებით პრესტურების ორგანიზებისა და ცალკეული ჟურნალისტების საინფორმაციო ვიზიტების განხორციელების მიმართულებით, რომლებიც შემდეგ წამყვან გამოცემებში წერენ საქართველოს შესახებ. ტურიზმის სააგენტოსთან ერთად საელჩოს განხორციელებული აქვს არაერთი საპრეზენტაციო ღონისძიებაც ტუროპერატორებისა და ამ სფეროში მომუშავე ჟურნალისტებისთვის. როგორ შეაფასებთ ბიზნეს ურთიერთობებს, არის თუ არა ქართველი ბიზნესმენების მხრიდან ინტერესი, რომ გავიდნენ იტალიის ბაზარზე და როგორ აინტერესებთ იტალიურ კომპანიებს საქართველოთი? თუ არის წარმატების კონკრეტული მაგალითები. მოგეხსენებათ, საქართველოსა და ევროკავშირის ქვეყნებს შორის ეკონომიკური ურთიერთობები განსაკუთრებით ინტენსიური გახდა ევროკავშირთან ღრმა და ყოვლისმომცველი თავისუფალი სავაჭრო სივრცის შესახებ შეთანხმების DCFTA ხელმოწერის შემდეგ, რამაც საშუალება მისცა ქართულ კომპანიებს, გასულიყვნენ ევროკავშირის ბაზარზე და წარმოედგინათ საკუთარი პროდუქცია ამა თუ იმ ქვეყანაში. ცხადია, ეს ეხება იტალიასაც, რომელთანაც საქართველოს ხანგრძლივი და ნაყოფიერი ურთიერთობა აკავშირებს. როგორც იცით, საქართველოში
an important tradition. With the help of the Ministry of Agriculture in the town of Velletri, near Rome, Georgia was the host country at one of the prestigious wine festivals “Everyone Down in the Cellar”, and we had our special stand where we were able to introduce our guests to the tourist opportunities besides wine. An important event is also planned in November, within the framework of the Sacramento 2019 festival, which is dedicated to the 10th anniversary of the L’Aquila earthquake. Our opera orchestra and baritone singer Giorgi Andghuladze will take part in it. We also plan on presenting an Italian language translation of Giorgi Kekelidze’s ”Thoma’s Tales” at the Rome Literature House. We are all very happy and looking forward to the December tour of the Sukhishvili ensebmble in various Italian cities. Sometimes, when due to our scarce budget, we cannot financially organize or support some of them, we always try to get involved in organizational matters and still make a contribution. We want to organize a large-scale cultural event in Palermo to express our gratitude for that great and noble friendship. This idea is still being developed, but we will try our best to make it a reality. The number of direct flights between Italy and Georgia has increased, how will this contribute to the attraction of more tourists from Italy under these conditions? We are very excited by the recent increase of the number of direct flights between Italy and Georgia. In addition to Bologna-Tbilisi, which is operated by Airzena, Wizzair operates Milan-Kutaisi, Rome-Kutaisi and Bari-Kutaisi flights. Ryanair has also added flights from Bergamo-Tbilisi, Kutaisi-Bologna. A few more flights are being planned. It is of course very important to attract more Italian tourists to visit Georgia. We actively cooperate with the Georgian Tourism Agency, especially in organizing press tours and conducting information visits to individual journalists who write about Georgia in leading publications. In addition to the Tourism Agency, the Embassy has organized a number of presentation events for tour operators and journalists working in the field. How do you evaluate business relationships? Are there any interest expressed among Georgian businessmen willing to enter the Italian market, and how do you raise interest among Italian companies to invest in Georgia? Please tell us some
DIPLOMAT 9
არაერთი დიდი იტალიური კომპანია მოღვაწეობს და მათი საქმიანობის სფერო საკმაოდ მრავალფეროვანია, იქნება ეს სოფლის მეურნეობა, ინფრასტრუქტურა, მშენებლობა და ა.შ. არ შეიძლება, არ აღვნიშნოთ მსოფლიოში სახელგანთქმული კომპანია „ფერერო“, რომელიც საკუთარი პროდუქტებისთვის სწორედ ქართულ თხილს იყენებს და ერთ-ერთი უმსხვილესი ინვესტორია საქართველოში სოფლის მეურნეობის კუთხით. ასევე ინფრასტრუქტურული პროექტების თვალსაზრისით, აუცილებლად უნდა ვახსენოთ უმსხვილესი იტალიური კომპანია „Salini Impregilo“, რომელიც ამჟამად ნენსკრას ჰიდროელექტროსადგურის მშენებლობას უზრუნველყოფს და ა.შ. უნდა აღინიშნოს, რომ მრავალი ქართული კომპანია წარმატებით თანამშრომლობს იტალიურ საწარმოებთან. ქართველი ბიზნესმენები ხშირად ჩამოდიან იტალიის სხვადასხვა ქალაქში საქმიანი ვიზიტებით. ხაზი მინდა გავუსვა, რომ იტალიის ქ. ბარიში, სადაც ძალიან ბევრი ჩვენი თანამემამულე ცხოვრობს, გახსნილია ქართული ღვინის მაღაზია „ხარება“ და როგორც ვიცით, ქართულ ღვინოს დიდი სიამოვნებით აგემოვნებენ როგორც ქართველები, ისე იტალიელები. ჩვენ, ცხადია, ვმუშაობთ საქართველოსა და იტალიას შორის ბიზნეს ურთიერთობების გაძლიერების მიმართულებით. ვმართავთ შეხვედრებს იტალიის სხვადასხვა რეგიონის სავაჭრო-სამრეწველო პალატებთან, რომლებსაც ვესაუბრებით საქართველოს საინვესტიციო გარემოს, ტურისტული პოტენციალის, ბიზნეს ურთიერთობების, საგარეო ვაჭრობის, საერთაშორისო რეიტინგებში საქართველოს პოზიციონირების, საგადასახადო სისტემისა და სხვა მნიშვნელოვანი თემების შესახებ. ვცდილობთ, გავაცნოთ მათ საქართველო ყველა მისი ღირსშესანიშნაობით და დავაინტერესოთ ბიზნესის წარმოების კუთხით. ვიწვევთ იტალიელ ბიზნესმენებს სხვადასხვა ფორუმებსა და გამოფენებზე დასასწრებად. რა თქმა უნდა, ვაწვდით ინფორმაციას საქართველოში სხვადასხვა სფეროში მიმდინარე ტენდერების და აუქციონების შესახებ და ა.შ. ასევე, კომპეტენციის ფარგლებში მაქსიმალურად ვუწყობთ ხელს ქართული და იტალიური კომპანიების დაკავშირებასა და მათ შორის საპარტნიორო ურთიერთობების ჩამოყალიბებას. აქვე აუცილებლად უნდა აღვნიშნო, რომ 2017 წელს იტალიაში ჩატარდა 10 DIPLOMAT
specific examples of success if there are. As you know, the economic relations between Georgia and the EU countries became especially intense after the signing of the Deep and Comprehensive Free Trade Area (DACFTA) Agreement with the EU. The agreement allowed Georgian companies to enter the EU market to produce their own products in one or another country. Of course, this also applies to Italy, with which Georgia has a long and fruitful relationship. As you know, many large Italian companies operate in Georgia and their field of activity is quite diverse. Will it be agriculture, infrastructure, construction, etc.? Not to mention, the world’s famous Ferrero company, which uses Georgian nuts for its products and is one of the largest agricultural investors in Georgia. Also, in terms of infrastructure projects, we have to mention one of the largest Italian company Salini Impregilo, which currently constructs the Nenskra hydroelectric power station and so on. It should be noted that many Georgian companies successfully cooperate with Italian companies. Georgian businessmen often arrive in Italy for business visits. I would like to emphasize that in the Italian city of Bari, which is home to many of our compatriots in Italy, we have Georgian wine shop “Khareba” and as we know, Georgian wines are enjoyed here by both Georgians and Italians with great pleasure. We are obviously working towards intensifying business relations between Georgia and Italy. We hold meetings with various Chambers of Commerce and Industry in various regions of Italy to discuss Georgia’s investment environment, tourism potential, business relationships, foreign trade, Georgia’s international ranking, tax system and other important topics. We are trying to introduce them to Georgia with all its sights and to get them interested in doing business. We invite Italian businessmen to attend various forums
ქართულ-იტალიური ბიზნესფორუმი, რომელშიც მონაწილეობა მიიღო 400-ზე მეტმა ბიზნესმენმა ორივე ქვეყნიდან. 2018 და 2019 წლებში კი ფორუმს თბილისმა უმასპინძლა. ბოლოს, როგორც დიასპორის ყოფილ მინისტრს, აუცილებლად მინდა გკითხოთ ქართველებზე იტალიაში, როგორია ქართული დიასპორა მანდ და რა გაქვთ მათთვის სათქმელი. ასევე აღსანიშნავია, რომ იტალიამდე თქვენ იყავით საქართველოს ელჩი ნიდერლანდებში, სადაც არალეგალი ქართველი მიგრანტების პრობლემა არ დგას ისე მწვავედ, როგორც იტალიაში, როგორ აფასებთ ამ პრობლემას? ბუნებრივია, რომ რაოდენობრივად იტალიაში უფრო მეტი ქართველია და მართალი ბრძანდებით, უფრო მეტი მოქალაქეა არარეგულარული, ვიდრე ეს ჰოლანდიაში იყო. ეს, რა თქმა უნდა, ამ ქვეყნების განსხვავებული სპეციფიკისა და საემიგრაციო პოლიტიკის შედეგია. განსხვავებულია ტრადიციები და შეხედულებებიც, რომლებიც იტალიელებსა და ჰოლანდიელებს აქვთ. ქართველები ხასიათითა და ტემპერამენტით უფრო ბევრ საერთოს პოულობენ იტალიელებთან, და, შესაბამისად, უფრო ადვილად ადაპტირდებიან აქ. რომ არ ჩამოვთვალოთ ის კონკრეტული საემიგრაციო რეგულაციები, რაც განაპირობებს არარეგულარულად მყოფი მიგრანტების ძალიან მცირე რაოდენობას ჰოლანდიაში. იტალიაში ეს მიდგომები ბევრად უფრო ლმობიერია და, შესაბამისად, რაოდენობაზეც აისახება. სამწუხაროდ, უცხო ქვეყანაში არალეგალურად ყოფნა ბევრ პრობლემასთან არის დაკავშირებული. მნიშვნელოვანია, რომ ემიგრაციაში წასულ მოქალაქეებსრისკების თავიდან ასაცილებლად ამომწურავი ინფორმაცია ჰქონდეთ სხვადასხვა ტიპის მომსახურებებსა და პროცედურებზე თუ უბრალოდ იმ უფლებებზე, რომლებიც სხვა ქვეყანაში ცხოვრების დაწყების პირველ ან მომდევნო ეტაპზე ესაჭიროებათ. ჰოლანდიასთან შედარებით იტალია ტერიტორიულადაც ბევრად დიდია და ხშირად მოქალაქეებს ძალიან უჭირთ რომში საკონსულო მომსახურების მისაღებად ჩამოსვლა იტალიის სხვა ქალაქებიდან. სამწუხაროდ, მათ ხშირად აქვთ მცდარი ინფორმაციაც, რომ თუ მათ ლეგალური სტატუსი არ გააჩნიათ, საკონსულოში არ მოემსახურებიან და კერძო, ქართულ ასოციაციებს მიმართავენ დასახმარებლად. საუბედუროდ, ზოგი მათგანი ბოროტად სარგებლობს და ხშირად შეცდომაში შეჰყავთ ეს მოქალაქეები. მინდა, საქართველოს ყველა მოქალაქეს, რომელიც იტალიაში იმყოფება, ვუთხრა, რომ საქართველოს საელჩოს და საკონსულოს კარი ღიაა საქართველოს ყველა მოქალაქისთვის, მიუხედავად იმისა, ლეგალურად იმყოფებიან ისინი იტალიაში თუ არა. საკონსულო მომსახურება ერთნაირად ხორციელდება საქართველოს ყველა მოქალაქის მიმართ, განურჩევლად მათი სტატუსისა. მეტიც, ჩვენი საკონსულოს თანამშრომლები ხშირად გასვლით ვიზიტებს აწყობენ სხვადასხვა ქალაქებში, რომ ადგილზე მოემსახურონ მოქალაქეებს და რომამდე გრძელი გზა, რაც დამატებით ხარჯებთან და სამსახურიდან ნებართვის აღებასთან არის დაკავშირებული, თავიდან აარიდონ. ძალიან მიხარია და მინდა მათ ვაცნობო, რომ მალე ქ. ბარიში, სადაც ყველაზე მეტად არის კონცენტრირებული ქართული დიასპორა, გაიხსნება გენერალური საკონსულო, რომელიც სამხრეთ იტალიაში მყოფ ქართველებს მოემსახურება და არსებულ მძიმე მდგომარეობას შედარებით შეამსუბუქებს. უდიდესია დიასპორის როლი ქვეყნის სოციალურ-ეკონომიკურ განვითარებაში. ფასდაუდებელია ქართული დიასპორის როლი სახალხო დიპლომატიაშიც. საზღვარგარეთ მყოფ ქართველებს თავიანთი საქმიანობით დიდი წვლილი შეაქვთ არა მარტო ადგილსამყოფელი ქვეყნების განვითარებაში, არამედ ყოველდღიურად ხელს უწყობენ საზღვარგარეთ საქართველოს პოპულარიზაციასა და მისი დადებითი იმიჯის შექმნას. შესაბამისად, მაღალი პროფესიონალიზმის, ფართო მასშტაბისა და თვალსაწიერის მქონე წარმატებული ქართველები საზღვარგარეთ ქვეყნის სახე და პოზიტიური იმიჯია. მე მიხარია, რომ იტალიაში ასეთი წარმატებული და პატივსაცემი ქართველი ძალიან ბევრია.
and exhibitions. Of course, we provide information on tenders and auctions in various fields in Georgia too amongst other things. In addition to these, we assist as much as possible within our competence to connect Georgian and Italian companies to establish partnership relations between them. I would also like to note that in 2017, Italy hosted a Georgian-Italian business forum with over 200 businessmen from both countries participating. In 2019, Tbilisi hosted the same forum. Lastly, as a former Minister of Diaspora, I would like to ask you about Georgians in Italy, what the Georgian Diaspora is like and what message do you want to send to them. It is also worth noting that prior to Italy you were Georgia’s ambassador to the Netherlands where the problem of illegal Georgian migrants is not as severe as in Italy, how do you rate this problem? Naturally, there are more Georgians in Italy and you are right, there are more irregular citizens than in the Netherlands. This is, of course, the result of the differing specificities and immigration policies of these countries. There are also different traditions and beliefs that the Italians and Dutch have. Georgians, by their nature and temperament, find much common ground with the Italians, and therefore adapt more easily here. Not to mention those specific immigration regulations that result in a very small number of irregular migrants in the Netherlands. In Italy, these approaches are much more tolerant, and therefore it reflects on numbers. Unfortunately, living illegally in a foreign country has many problems. It is important for immigrants to have comprehensive information on different types of services and procedures, or simply on the rights they need at the first or next stage of life abroad, to avoid risks. Compared to the Netherlands, Italy is also bigger in territorial size, with citizens often having difficulty arriving in Rome to obtain consular services from other Italian cities. Unfortunately, they often have the false information that if they do not have legal status they will not get services in the consulate and they turn to private Georgian associations for help. Unfortunately, some of them abuse and often mislead these citizens. I would like to tell every citizen of Georgia who is in Italy that the door of the Georgian Embassy and Consulate is open to all Georgian citizens, regardless of whether they are legally resident in Italy or not. Consular services are provided equally to all Georgian citizens, regardless of their status. Moreover, our consular staff often makes field trips to different cities to serve citizens so that they can avoid the long trips, additional costs and day offs. I am very glad, and I want to let them know that soon in Bari, where the Georgian Diaspora is concentrated most, a consulate office will be opened that will serve Georgians living in southern Italy to ease their current difficult situation. The role of the diaspora in the socio-economic development of the country is most significant. The role of the Georgian diaspora in public diplomacy is also invaluable. Georgians abroad, through their work, contribute not only to the development of their host countries, but also contribute to the promotion of Georgia abroad and its positive image. Consequently, successful Georgians with high professionalism, wide scale and prominence abroad share a positive image of the country abroad. I’m glad that there are so many successful and respected Georgians in Italy.
DIPLOMAT 11
თბილისის მერი იტალიურ წარსულსა და ახლანდელ კავშირებზე
Kakha Kaladze: Georgia Can Draw Positive Examples from Italy
ნინო შარაშიძე NINO SHARASHIDZE ბილისის მერს, კახა კალაძეს, იტალიასთან ბევრი რამ აკავშირებს - ბრწყინვალე კარიერა საფეხბურთო კლუბ „მილანში“, უამრავი მეგობარი და განსაკუთრებული ემოციები. იტალიასთან დაკავშირებულ თემებსა და მის პირად ძალისხმევაზე საქართველო-იტალიის ურთიერთობების გამყარებაში ჟურნალი „დიპლომატი“ კახა კალაძეს ესაუბრა.
თ
იტალია - რას ნიშნავს თქვენთვის ეს ქვეყანა? იტალია არის ქვეყანა, რომელსაც უკავშირდება ჩემი ცხოვრების ძალიან მნიშვნელოვანი პერიოდი - წარმატებები საფეხბურთო კარიერაში და წარმატებები პირად ცხოვრებაში (ჩემი მომავალი მეუღლე
12 DIPLOMAT
akha Kaladze, a former football player had a successful career playing in Europe particularly during his time at Associazone Calcio Milan (A.C. Milan), where he won several laurels that standout in his illustrious career. Kaladze who is now Mayor of Tbilisi spoke to Diplomat Magazine and shared first hand insights about the nation of Italy and his ongoing efforts to further strengthen the relationship between Georgia and Italy from his position as mayor of Tbilisi.
K
Let us talk about Italy, what does this country mean to
სწორედ მილანში გავიცანი). მილანი მეორე სახლია, რადგან ჩემი ყველა საფეხბურთო წარმატება დაკავშირებულია ამ ქალაქთან, ამ კლუბთან. როგორ გაიხსენებთ იტალიაში ცხოვრებისა და მოღვაწეობის წლებს? მე ადრეც ვთქვი ინტერვიუში, რომ ცხოვრებაში იოლად არაფრისთვის მიმიღწევია, მათ შორის მილანში გადასვლასაც ვგულისხმობ. დიდი გზა გავიარე და შრომითა და ნებისყოფით ყველაფერი შევძელი. ფეხბურთის ვარსკვლავი მხოლოდ იმ შემთხვევაში გახდები, თუ შეუპოვარი ხასიათი გაქვს. სიძნელეები ადამიანს ეხმარება. ბევრ რამეზე უარის თქმა გიწევს. რასაკვირველია, იტალიაში ცხოვრების პერიოდშიც იყო ბევრი სირთულე, წინააღმდეგობების დაძლევა და გამარჯვება. ახლა რა გაკავშირებთ იტალიასთან? როგორც უკვე გითხარით, იტალია ჩემი მეორე სამშობლოა და, ცხადია, მასთან მაკავშირებს დიდი სიყვარული; მაკავშირებს მეგობრები, რომლებიც იზიარებენ ჩემს ყველა წარმატებას, სიხარულსა და ტკივილს; მაკავშირებს ძალიან ძვირფასი მოგონებები. რომელია თქვენი საყვარელი ადგილები იტალიაში და რა სიხშირით სტუმრობთ ამ ქვეყანას? რასაკვირველია, მილანი - ეს არის მოდის, დიზაინის, სპორტის ქალაქი და ამავე დროს მეცნიერებისა და უნივერსიტეტების ქალაქი. მილანი არის კონტრასტების ქალაქი, სადაც ერთნაირად გხიბლავს სიძველე და თანამედროვეობა. ჩემი სამუშაო განრიგიდან გამომდინარე ხშირად ვეღარ ვახერხებ იტალიაში სტუმრობას, თუმცა წელიწადში ორჯერ მაინც ჩავდივარ. იტალიის რომელ ქალაქს მიამსგავსებდით თბილისს და რატომ? მართალია, თბილისს არ ესაზღვრება ზღვა, მაგრამ ფერდობზე შეფენილი სახლებით, სიჭრელითა და კოლორიტით, შეიძლება, ნეაპოლს შევადაროთ. თუმცა მაინც გამიჭირდება მსგავსი პარალელის გავლება, რადგან თბილისი არის უძველესი ქალაქი, რომელსაც აქვს თავისი ორიგინალური სახე და იერი. ჩვენი მიზანიც სწორედ ის არის,
you? Italy is a country that I share an important life connection with – I experienced immense success in my footballing career and in my personal life (I met my wife in Milan) in Italy. Milan is my second home because all my success in football is tied to an illustrious club in the city. How do you remember the years you spent working and living in Italy? I said earlier in other interviews that nothing came easy in my life, and that includes moving to Associazione Calcio Milan (A.C. Milan). I have come a long way in life, but through hard work and willpower, I have been able to do everything. You will only turn out a soccer star if you have a strong character. Difficulties help a person to achieve growth so, you have to give up many things. Of course, even in Italy, there were many difficulties that I had to overcome to gain victory. What is the current connection you share with Italy? As I have earlier mentioned, Italy is my second homeland and obviously I have a great love for it; I remain connected to my friends in Italy with whom I share all of my success, joy, and pain. I have very precious memories of Italy. Which are your favorite places in Italy and how often do you visit the country? Of course, Milan - it’s a city of fashion, design, sports and at the same time, a city of science and universities. Milan is a city of contrasts, where you are fascinated by antiquity and modernity. My work schedule is quite tight so, I often cannot allow myself to visit Italy, although I visit at least twice a year. Which Italian city do you consider similar to Tbilisi and why? Although Tbilisi is not bordered by the sea, but for its abun-
DIPLOMAT 13
რომ შევუნარჩუნოთ თბილისს მისთვის დამახასიათებელი არქიტექტურა და სტილი და არ დავამსგავსოთ სხვა ქალაქს. თუ გქონიათ სურვილი ან მცდელობა იტალიის კონკრეტული პრაქტიკის ან გამოცდილების გადმოტანისა თბილისში? ან თუ იგეგმება მსგავსი რამ. რასაკვირველია, გადმოსაღები და მისაბაძი ბევრი რამ არის. თუნდაც ურბანული დაგეგმარება, საზოგადოებრივი ტრასპორტის განვითარება, გამწვანება, ეკოლოგია, ველოტრანსპორტი, ელექტრომობილები... როგორ შეაფასებთ იტალია-საქართველოს ურთიერთობებს და სად ხედავთ აღნიშნული ურთიერთობების განვითარების პერსპექტივას? საქართველოს იტალიასთან მჭიდრო და პარტნიორული ურთიერთობები აქვს. თანამშრომლობა მოიცავს თავდაცვის, ეკონომიკის, ტრანსპორტის, კულტურის, განათლების და სხვა სფეროებს. შარშან თბილისს პირველი ისტორიული ვიზიტით ეწვია იტალიის რესპუბლიკის პრეზიდენტი სერჯო მატარელა. აღნიშნული ვიზიტის ფარგლებში საქართველოსა და იტალიას შორის ხელი მოეწერა ურთიერთგაგების მემორანდუმებს ჯანდაცვის, განათლებისა და კულტურის სფეროებში. მიხარია, რომ ეს ურთიერთობები ბოლო პერიოდში კიდევ უფრო მჭიდროვდება. ქართველებსა და იტალიელებს ბევრი გვაქვს საერთო - ღირებულელები, ფასეულებები, კულტურა, ტრადიციები და, ვფიქრობ, ურთიერთობების განვითარება კიდევ მრავალი კუთხით არის შესაძლებელი. თბილისთან დაძმობილებული ქალაქია პალერმო, თუმცა დაძმობილება საკმაოდ ადრე ჯერ კიდევ 1987 წელს მოხდა, თუ გეგმავთ ამ კუთხით თბილისის სამეგობრო არეალის გაფართოებას იტალიაში ან სხვა ქვეყნების მიმართულებით? დიახ, თბილისს 19 მეგობარი ქალაქი ჰყავს და მათ რიცხვშია პალერმო. რასაკვირველია, სურვილი დიდია, რომ მეტი პარტნიორი ქალაქი შევიძინოთ, მათ შორის იტალიის ქალაქების სახით. ამ მიმართულებით მუშაობა მიმდინარეობს.
14 DIPLOMAT
dant houses built on slope and color, we can compare Tbilisi to Naples. However, it is still hard to draw a parallel, as Tbilisi is an ancient city whose original look and feel has been retained over time. Our goal too, is to preserve the architecture and style that characterizes Tbilisi as a unique city on its own. Do you have a desire or have you attempted to replicate a specific Italian practice or experience in Tbilisi? Or do you have anything in the works? Of course, there are many things we can take a cue from the example of Italy. We can learn from Italy in the areas of urban planning, public transport development, greenery, ecology, bicycle transport, electric cars, etc. How would you rate Italy-Georgia relations and where do you see prospects for developing these relations? Georgia has established close partnership and relations with Italy. Our cooperation is in the areas of defense, economics, transportation, culture, education and more. Last year, the President of the Republic of Italy, Sergio Mattarella, paid his first historic visit to Tbilisi. Within the framework of his visit, Memorandums of Understanding on Health, Education and Culture were signed between Georgia and Italy. I am glad that these relations have become even closer lately. Georgians and Italians have a lot in common in terms of values, culture, traditions, and I think relationships can be developed in many ways. The twin city of Tbilisi is Palermo, although the twinning happened quite early in 1987, do you plan on expanding the twinning area in this regard to Italian cities or with other countries. Yes, Tbilisi has 19 twin cities and Palermo is among them. Of course, we are eager to have more partner cities, including Italian cities. Our work in this direction is underway.
უფრო მჭიდრო ეკონომიკური კავშირებისთვის დიდი კომპანიები, როგორიცაა ფერერო, აქ არის. ვაჭრობა იზრდება. ინფრასტრუქტურა, ენერგეტიკა და ტურიზმი - ყველაზე მიმზიდველი სექტორებია.
Working for Closer Economic Ties Big companies, like Ferrero, are here. Trade is on the rise. Infrastructure, energy, and tourism most attractive sectors.
აქართველოში მიმზიდველი ბიზნესგარემოა. მრავალი საერთაშორისო რეიტინგის მიხედვით, მას აქვს მაღალი მაჩვენებელი - განსაკუთრებით მთელ რეგიონთან შედარებით - გამჭვირვალობისა და კანონის უზენაესობის კუთხით, ასევე ევროპულ სტანდარტებთან მიახლოების პროცესის მეშვეობით ქვეყანამ ბოლო წლებში მნიშვნელოვანი პროგრესი განიცადა. საქართველო მსოფლიო ბანკში პირველ რეგიონულ პოზიციასა
ს
G
eorgia offers a welcoming business environment. According to several international rankings, it has a high record – especially compared to the whole region - in transparency and rule of law, also
thanks to the process of approximation to the European standards, on which the country has made significant progress in the last years. Georgia occupies the first regional
DIPLOMAT 15
და მთლიანობაში მეექვსე ადგილს იკავებს რეიტინგში „ბიზნესის კეთების სიმარტივით“ 2019 წლისთვის და მე-16 ადგილზეა ჰერითიჯ ფაუნდეიშენის „ეკონომიკური თავისუფლების“ რეიტინგებში. თბილისს შეუძლია, დაეყრდნოს ისეთ მნიშვნელოვან ინსტრუმენტს, როგორიცაა ევროკავშირთან ღრმა და ყოვლისმომცველი თავისუფალი ვაჭრობის შეთანხმება და თავისუფალი სავაჭრო ხელშეკრულებები ჩინეთთან, თურქეთთან და დსთ-ს ქვეყნებთან. მისი მიზანია, გახდეს ლოგისტიკური „ჰაბი“ და ისარგებლოს მისი გეოსტრატეგიული მდებარეობით. ეს ზოგადი და პოზიტიური პირობები მიმზიდველია. ისინი აუცილებელია, მაგრამ, რა თქმა უნდა, არ არის საკმარისი. საქართველო უნდა მისწვდეს იტალიის ბიზნესსაზოგადოებას (ისევე, როგორც სხვა პარტნიორებს ევროკავშირიდან) კონკრეტული და მიზანმიმართული გზით უნდა ფოკუსირდეს კონკრეტულ სექტორებსა და პროდუქტებზე და შესთავაზოს მზა პროექტები. უფრო მეტად უნდა განვითარდეს ვაჭრობა, რომ შემდეგ ინვესტიციები მოიზიდოს. იტალიის საელჩო მოქმედებს როგორც ეფექტური ხიდი საქართველოს შესაძლებლობების შესახებ ინფორმაციული ვაკუუმის შესავსებად და ხელს უწყობს უშუალო შეხვედრებს მხარეებს შორის ორმხრივი ბიზნეს ფორუმებისა და სამეწარმეო მისიების ორგანიზებით. მაგალითად, 2017 წლის მარტში იტალიის საგარეო საქმეთა და საერთაშორისო თანამშრომლობის სამინისტრომ უმასპინძლა პირველ
16 DIPLOMAT
position and sixth overall in the World Bank “Ranking on the ease of doing business 2019” and the 16th place in the Heritage Foundation “Economic Freedom” indicator. Tbilisi can rely on a powerful tool such as the DCFTA with the European Union and a network of free trade agreements with China, Turkey and the CIS countries. It aims at becoming a logistics platform and taking advantage of its geostrategic position. These general and positive conditions are attractive, indeed. They are necessary but, of course, not sufficient. Georgia has to reach out to the Italian business community (as to other EU partners) in a concrete and targeted way, focusing on specific sectors and products, and proposing ready to go projects. More trade has to be developed in order to attract also investments later. The Italian Embassy has acted as an effective bridge, contributing to fill the gap of information about Georgian opportunities and favoring directs encounters also through the organization of bilateral business fora and entrepreneurial missions. In March 2017, for example, the Italian Ministry of Foreign Affairs and International Cooperation hosted the first full-
სრულფასოვან ბიზნეს ფორუმს, რომელსაც დაესწრო დაახლოებით 400 დელეგატი იტალიიდან და საქართველოდან. საქართველოს დელეგაციას ხელმძღვანელობდა მაშინდელი პრემიერ მინისტრი, რომელსაც თან ახლდა მთავრობის რამდენიმე წევრი და ძირითადი საერთაშორისო ფინანსური ინსტიტუტების წარმომადგენლები. ამასთან დაკავშირებით გამოიკვეთა და განიხილეს პრიორიტეტული სექტორები: ინფრასტრუქტურა, ენერგეტიკა, ტურიზმი, წარმოება, აგროსაკვები, საფეიქრო ნაწარმი, აპარატურა. ამის კონკრეტული შედეგი გახლდათ 30 წამყვანი იტალიური კომპანიის ვიზიტი თბილისში 2017 წლის ოქტომბერში, რომელსაც ხელმძღვანელობდა მაშინდელი ეკონომიკური განვითარების მინისტრის მოადგილე. იტალიასა და საქართველოს შორის არსებული მეგობრობისა და მჭიდრო კავშირების დასადასტურებლად შეგვიძლია, გავიხსენოთ, რომ საქართველოს პირველი რესპუბლიკის ასი წლისთავის აღსანიშნავად და ქართველი ერის პატივისცემის ნიშნად იტალიის რესპუბლიკის პრეზიდენტი სერჯო მატარელა საგარეო საქმეთა და საერთაშორისო თანამშრომლობის მინისტრის თანხლებით იმყოოფებოდა ისტორიული სახელმწიფო ვიზიტით საქართველოში 2018 წლის ივლისში. პროგრამა მოიცავდა შეხვედრებს საქართველოს პრეზიდენტთან, პრემიერ მინისტრთან, პარლამენტის თავმჯდომარესთან, პატრიარქთან და თბილისის მერთან. ამის შედეგად ხელი მოეწერა ორმხრივ ხელშეკრულებებს სხვადასხვა სფეროში, მათ შორის: კვლევა და ინოვაცია, კულტურა, თავდაცვა და უსაფრთხოება, ჯანმრთელობა და განათლება. მოეწყო ბიზნეს ფორუმი დარგობრივი მაგიდებითა და B2B შეხვედრებით, იტალიის მნიშვნელოვანი ბიზნესდელეგაციის ვიზიტით, რომელსაც ხელმძღვანელობდა ეკონომიკური განვითა-
fledged business forum attended by some 400 delegates from Italy and Georgia. The Georgian delegation was led by the then Prime Minister, accompanied by several members of the government and the representatives of the main international financial institutions. On that occasion some priority sectors were identified and discussed: infrastructure, energy, tourism, manufacturing, agro-food, textile, machinery. As a concrete follow up, a select group of 30 major Italian companies visited Tbilisi in October 2017, led by the then Italian Deputy Minister for economic development. As evidence of the strong ties on which the friendship between Italy and Georgia is based and to honor the Centenary of the First Georgian Republic, the President of the Italian Republic, Sergio Mattarella, accompanied by the Minister of Foreign Affairs and International Cooperation, conducted a historic state visit to Georgia in July 2018. The program included, among others, meetings with the President of Georgia, the Prime Minister, the Speaker of the Parliament, the Patriarch and the Mayor of Tbilisi. On that occasion, bilateral agreements were signed in numerous fields, including: research and innovation, culture, defense and security, health, and education. A business forum was organized, with sectoral tables and B2B, and with a substantive Italian business delegation led by the Deputy Minister for Economic Development. The event saw the participation of the main economic organizations
DIPLOMAT 17
რების მინისტრის მოადგილე. ღონისძიებაში მონაწილეობა მიიღო ორი ქვეყნის წამყვანმა ეკონომიკურმა ორგანიზაციებმა, რომლებიც, უპირველეს ყოვლისა, ინფრასტრუქტურის, ენერგეტიკისა და აგროინდუსტრიის სექტორებში მონაწილეობდნენ. სპეციალური სესია დაეთმო განათლებასა და კვლევას. ბიზნესფორუმის გახსნისას პრეზიდენტმა მატარელამ საქართველოზე ისაუბრა, როგორც სანდო ეკონომიკურ პარტნიორზე იტალიისთვისა და მთლიანად ევროპისთვის, როგორც სტრატეგიულ ადგილას მდებარე ქვეყანაზე, რომელიც ორი კონტინენტის მთავარ კორიდორს წარმოადგენს. იტალიის სახელმწიფო მეთაურმა დაამატა, რომ როგორც საქართველო, ისე იტალია ერთმანეთისთვის რეალური ეკონომიკური შესაძლებლობის მქონე სახელმწიფოებს წარმოადგენს.. ხაზგასმით აღინიშნა ახალგაზრდებში ინვესტირებისა და ტრენინგის სფეროში თანამშრომლობის საჭიროება. მიმდინარე წლის 4 ივლისს გაიმართა მორიგი წარმატებული ბიზნესფორუმი სამი მნიშვნელოვანი იტალიური ბიზნესასოციაციისა და მათი წევრების მონაწილეობით: ANCE (სამშენებლო ინდუსტრია), OICE (არქიტექტურული და საინჟინრო ფირმები), ANIE (ელექტროტექნიკა და ელექტრონული სექტორი). აღნიშვნის ღირსია იტალიის ეკონომიკური სისტემის რამდენიმე მნიშვნელოვანი დაინტერესებული მხარე, რომელიც მოწოდებულია, ხელი შეუწყოს ორ ქვეყანას შორის ეკონომიკური კავშირების განვითარებას: ITA-ICE - იტალიის სავაჭრო სააგენტო, SACE - საექსპორტო საკრედიტო სააგენტო, რომელიც უკვე პარტნიორობდა საქართველოს საპარტნიორო ფონდთან; კონფინდუსტრია, მთავარი ასოციაცია, რომელიც 150 000-ზე მეტ საწარმოო და სერვისულ კომპანიას აერთიანებს, თითქმის 5,5 მილიონი ადამიანია დასაქმებული. გარდა ამისა, მნიშვნელოვანია იტალიური კომპანიების ყოფნა საქართველოს ზოგიერთ სტრატეგიულ სექტორში. ეს არის ფერერო, ერთ – ერთი ყველაზე დიდი აგროსასურსათო საერთაშორისო კომპანია. ჯგუფმა საქართველოში 100 მილიონი ევროს ინვესტირება მოახდინა და ერთგული რჩება თხილის წარმოების საიმედო ქსელის მიმართ, რომელსაც შეუძლია, მიაწოდოს სტანდარტის შესაბამისი მაღალი
18 DIPLOMAT
of the two countries and of Italian and Georgian companies operating, above all, in the infrastructure, energy and agro-industry sectors. A specific session was also dedicated to education and research. In opening the Business Forum, President Mattarella highlighted the positive results achieved by Georgia, a reliable economic partner for Italy and Europe, located in a strategic position, a key corridor between two continents. The Italian Head of State added that both Georgia and Italy represent a real economic opportunity for each other. The need to invest in young people and to cooperate in the training sector was also underlined. A new successful business forum was held on July 4 this year and brought three important Italian business associations and their members: ANCE (construction industry), OICE (architectural and engineering firms), ANIE (electrical engineering and electronic sector). It is useful to mention some important stakeholders of the Italian economic system committed to fostering economic ties between the two countries: ITA-ICE, the Italian trade agency; SACE, export credit agency that already partnered with the Georgian Partnership Fund; Confindustria, the main association gathering more than 150,000 manufacturing and service companies, employing almost 5,5 million people. Furthermore, the presence of important Italian companies in some strategic sectors is also significant. This is the case of Ferrero, one of the biggest agrofood multinationals. The group has invested 100 million euros in Georgia and remains committed to developing a reliable network for hazelnut production, able to provide the required high quality standards. Ferrero is, therefore, an important driver of local economic development. Many
ხარისხის მქონე პროდუქცია. ამრიგად, ფერერო არის ადგილობრივი ეკონომიკური განვითარების მნიშვნელოვანი მამოძრავებელი. ბევრი იტალიური კომპანია ასევე არის ინფრასტრუქტურის სექტორში (დაწყებული გზების, ტურისტული ობიექტების პროექტირებისა და მშენებლობიდან, გაზსადენის გაფართოებით დასრულებული, რომელიც უკვე განხორციელებულია საიპემის მიერ). ზოგიერთი ინვესტორი დაინტერესებულია საქართველოს ჰიდროენერგეტიკის ბაზრით. მოდის, დიზაინის სექტორში უამრავი იტალიური ბრენდია წარმოდგენილი საქართველოში ფრენჩაიზინგის ფილიალების მეშვეობით. შეიძლება აღვნიშნოთ, მაგალითად: Carpisa, Intimissimi, Calzedonia, Coincasa, Yamamay, Ermenegildo Zegna, OVS, Terranova, Ci Gusta, Old Wild West, Max Mara Weekend, Pensarecasa და Geox. ტურიზმშიც გვაქვს დადებითი დინამიკა. ბოლოდროინდელი მოვლენების გამო საქართველო სულ უფრო მეტს მუშაობს ევროპულ ბაზარზე, რომ კომპენსაცია მოახდინოს რუსეთიდან ფრენების შეჩერების გამო. თუ ვსაუბრობთ საქართველოში ჩამოსულ იტალიელ ტურისტებზე, 2016 წლისა და 2018 წლის პერიოდში 52%-იანი ზრდა დაფიქსირდა. 2019 წლის პირველ ორ თვეში გამოიკვეთა 27%-იანი პროცენტული ზრდა 2018 წლის იმავე პერიოდთან შედარებით (1,227დან 1,5556-მდე ზრდა). იტალია ასევე ტურისტული დანიშნულების ადგილია ქართველებისთვის. განსაკუთრებით 2017 წლის 28 მარტის შემდეგ, როდესაც ძალაში შევიდა შეთანხმება შენგენის ვიზების ლიბერალიზაციის შესახებ. ელიტ ოფისის (იტალიური ორგანიზაცია, რომელიც ტურიზმის პოპულარიზაციას ეწევა), მიერ მოწოდებული მონაცემების თანახმად 2018 წელს იტალიაში ქართული ტურიზმის ნაკადები წინა წელთან შედარებით 9%-ით გაიზარდა (13,580-დან 14,800-მდე). რამდენიმე პირდაპირი ფრენა დაინიშნა (თბილისი-ბოლონია საქართველოს ავიახაზებისგან; Wizzair-ის ფრენები ქუთაისიდან რომში, მილანსა და ბარიში, მალე ასევე ნეაპოლთან, პიზასთან და ვენეციასთან) და Ryanair–ის ფრენები თბილისიდან მილანში და ქუთაისიდან ბოლონიაში. ორივე მიმართულებით ხელი შეეწყო ტურიზმისა და ბიზნესის ზრდას. შეჯამების სახით რომ ვთქვათ,, იტალია გასული წლის მონაცემებით საქართველოს მე–4 ყველაზე დიდი სავაჭრო პარტნიორია ევროკავშირში, ვაჭრობის გაცვლით, რომელიც 2018 წელს 274 მილიონ ევროს შეადგენს. მოცულობა შეზღუდულია, რა თქმა უნდა, და შემდგომი მუშაობაა საჭირო იმისათვის, რომ სრულად მოხდეს ორმხრივი ეკონომიკური პარტნიორობის გამოყენება. საქსტატის ინფორმაციით, იტალია-საქართველოს სავაჭრო ურთიერთობებში წამახალისებელი ტენდენციაა, ბოლო ათწლეულში 154%-იანი ზრდა. ეს აღსანიშნავი ციფრია იმის დასამტკიცებლად, რომ არსებობს ინტერესი და კონკრეტული შესაძლებლობები. და ბოლოს, დავასრულოთ იტალიის რესპუბლიკის პრეზიდენტის, სერჯო მატარელას,მიერ წარმოთქმული სიტყვებით, რომელიც თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის აუდიტორიასთან სიტყვით მიმართვისას განაცხადა: ”იტალია [...] დარჩება საქართველოს მხარეს, რომელთანაც მას ხანგრძლივი მეგობრობის ისტორია აკავშირებს. ჩვენ შეგვიძლია ვთქვათ კარგი გაგებით: წარსული დიდი მომავლით ”.
Italian companies are also present in the infrastructure sector (from the design and construction of roads or tourism facilities to the expansion of the gas pipeline, already implemented by Saipem). Some investors are also looking at the Georgian hydropower market. In the fashion, design sector, numerous Italian brands operate in Georgia, through franchising branches. We can mention, for example, Carpisa; Intimissimi; Calzedonia; Coincasa; Yamamay; Ermenegildo Zegna; OVS; Terranova; Ci Gusta; Old Wild West; Max Mara Weekend; Pensarecasa; and Geox. Tourism also shows a positive dynamic. Due to the recent turmoil, Georgia is ever more looking at the European market to compensate probable losses from Russia. If we talk about Italian tourists coming to Georgia, an increase of 52% was recorded between 2016 and 2018. In the first two months of 2019 the figure showed a percentage increase of 27% over the same period of 2018 (from 1,227 to 1,556 entries). Italy is also a destination very demanded by Georgians. Especially after March 28th, 2017, when the agreement for the liberalization of Schengen visas for Georgian citizens came into force. According to data provided by the Enit Office (the Italian organism dealing with tourism promotion), Georgian tourism flows to Italy increased by 9% in 2018 compared to the previous year (from 13,580 to 14,800). Several direct flights (Tbilisi-Bologna with Georgian Airways; Wizzair connections from the Kutaisi hub with Rome, Milan and Bari, and shortly also with Naples, Pisa and Venice), and Ryanair flights from Tbilisi to Milan and from Kutaisi to Bologna are expected to contribute to a growth of tourism and business in both directions. Overall, Italy has been - last year - Georgia’s 4th biggest trading partner in the EU, with a trade exchange that amounts to 274 million euros in 2018. The volume remains limited, of course, and further work is needed to fully exploit the potential of the bilateral economic partnership. But also GeoStat figures reveal, anyway, an encouraging trend in the interchange, increased by 154% over the last decade. It’s a remarkable figure, testimony to the fact that there is interest and there are concrete opportunities. It seems appropriate to conclude with the words pronounced by the President of the Italian Republic, Sergio Mattarella, addressing the Tbilisi State University audience: “Italy [...] will remain at the side of Georgia, to which it is linked by a long history of friendship. We can say, with good reason: a past with a great future “.
DIPLOMAT 19
Radisson Blu Iveria Hotel, Tbilisi Perfect place for every traveller
R
adisson Blu Iveria Citycenter hotel gives Tbilisi guests views of river and mountains found in the heart of Georgia's capital city, Tbilisi, this hotel is nestled between the beautiful Mtkvari River and nearby mountain ranges. Step outside to find dining, shopping and nightlife on Rustaveli Avenue.You can visit nearby attractions like Old Town and the Narikala Fortress. Our 249 rooms and suites provide Free high-speed, wireless Internet and scenic views of Mtatsminda, the city's historic hill, or of the river landscape.
20 DIPLOMAT
It’s Italian- It’s filini
B
lissful flavors and colors of Italy come together in the heart of Tbilisi. At Filini they understand that a concept of a great restaurant is not exclusively about delicious food, it also involves dining in attractive and soulful setting complete with welcoming and competent service team. Filini menu offers a wide selection of traditional and signature dishes, creatively cooked up for an unforgettable culinary experience. We love our organic selection of perfectly grilled steaks and locally foraged natural cheeses & jams. For a touch of local taste, a glass of Georgian Qvevri wine paired with homemade pasta is second to none.
DIPLOMAT 21
„ამბასადორი“ - ხარისხისა და ვიზუალის ჰარმონია იტალიური დეტალებით
Ambassadori Tbilisi Hotel - a Detailed Blend of Quality Italian Design and Visual Appeal გვანცა გუბელაძე GVANTSA GUBELADZE ერთა გამორჩეული ჰარმონია, ნატიფი და დახვეწილი არქიტექტურა და დიზაინი - ეს ის ძირითადი ნიშნებია, რომლებიც სასტუმრო „ამბასადორის“ დანახვისას შეუმჩნეველი არავის დარჩება. თბილისის ისტორიულ უბანს თანამედროვე შენობა ნამდვილად ესთეტიკურად ერწყმის. საკმარისია სასტუმროში შეაბიჯოთ და ქართულთან ერთად იტალიურ სამყარო-
ფ
22 DIPLOMAT
distinct blend of colors, matched with subtle yet sophisticated architecture and design are the standout features of Ambassadori Tbilisi Hotel. The modern building truly wears and aesthetically matches Tbilisi’s historic district. One step into the hotel ushers the visitor into an amazing world where Italy settles perfectly with Georgia. An
A
სთან სიახლოვესაც იგრძნობთ. ამ შეგრძნებას, ერთი მხრივ, შენობის იერ-სახე იწვევს, რომელზედაც იტალიელმა დიზაინერებმა იმუშავეს, მეორე მხრივ კი, ამძაფრებს სივრცეში ისეთი გამორჩეული იტალიური ბრენდის არსებობა, როგორიცაა „სტეფანო რიჩი“. რატომ იტალიელი დიზაინერები, რით არის განსაკუთრებული „სტეფანო რიჩი“ და, ზოგადად, როგორია „ამბასადორი ჯგუფის“ სამომავლო ბიზნეს გეგმები - ამ საკითხებზე ჟურნალს „Diplomat” თორნიკე ქებურია, „ამბასადორის“ ერთ-ერთი მფლობელი, ესაუბრა. სასტუმრო „ამბასადორის“ დიზაინზე იტალიელმა დიზაინერებმა იმუშავეს, რატომ შეაჩერეთ არჩევანი იტალიელებზე? გაჩნდა თუ არა იდეა თბილისის გულში უმაღლესი კლასის, პირველი ხუთვარსკვლავიანი სასტუმროს გახსნის შესახებ, თავისთავად ნათელი გახდა, ჩვენ უნდა შეგვექმნა პროდუქტი, რომელიც იქნებოდა გამორჩეული და ანალოგი არ ეყოლებოდა. სწორედ ეს გახდა მიზეზი იმისა, რომ არჩევანი იტალიელ დიზაინერებზე შევაჩერეთ. ჩვენი მთავარი მიზანი იყო, იტალიელ დიზაინერებთან ერთად მიგვეღო თანამედროვე ხედვა და მაღალი ხარისხი, რამაც განაპირობა ჩვენი კოლაბორაცია. მიზანს მივაღწიეთ. მათ შეძლეს განსაკუთრებული ატმოსფეროს შექმნა და ფრანჩესკო მოლონის მიერ ექსკლუზიურად ჩვენთვის შექმნილი ავეჯით დღემდე ვიწონებთ თავს. საბოლოოდ, ჩვენ მივიღეთ იდეალური ბალანსი ხარისხისა და ვიზუალის, რაც, თავის მხრივ, ორგანულად შეერწყა ქალაქს. კიდევ რა აკავშირებს სასტუმრო „ამბასადორს“ იტალიასთან? გარდა ინტერიერის დიზაინისა, სასტუმრო ამბასადორში შეხვდებით იტალიური ბრენდის, „სტეფანო რიჩის“, ექსკლუზიურ მაღაზიას. ორი წლის წინ დავიწყეთ პარტნიორობა უმაღლესი კლასის იტალიური მოდის სახლთან და დღემდე წარმატებით ვთანამშრომლობთ.
ambient feeling engulfs each visitor as they are ushered into the breathtaking design and features on the building as designed by Italians. From a refined point, the presence of a distinctive Italian brand such as Stefano Ricci takes space. Why are Italian designers like Stefano Ricci so special, and what are the future business plans for the Ambassadori Group? Tornike Keburia, one of Ambassadori’s owners, spoke to Diplomat magazine. Italian designers worked on the spectacular design of the Ambassadori Tbilisi Hotel, why did you choose Italians? As soon as the idea of opening a first class, five-star hotel in the heart of Tbilisi was born, it became clear that we had
DIPLOMAT 23
სასტუმრო „ამბასადორი“ წარმოდგენილია თბილისსა და კაჭრეთში, ორივე მათგანი გაფართოვდა ცოტა ხნის წინ, კიდევ რა გეგმები გაქვთ ამ მიმართულებით, თუ გეგმავთ ახალი სასტუმროს გახსნას? თბილისის ამბასადორი 2004 წლიდან იღებს სათავეს, ამ დროიდან მოყოლებული ჩვენი მიზანია არა მხოლოდ საკუთარი ბიზნესის განვითარება და გაფართოება, არამედ, ზოგადად, საქართველოში ტურიზმის ხელშეწყობა. შესაბამისად, წლიდან წლამდე ვცდილობთ, უკეთესი სერვისი შევთავაზოთ ჩვენს სტუმრებს და მეტი საშუალება მივცეთ გართობისა და დასვენებისათვის, ბიზნეს შეხვედრებისა თუ კონფერენციებისათვის. წინ კიდევ დიდი გეგმები გვაქვს, რომლებიც
24 DIPLOMAT
to create a product that would be distinctive and without any equivalent. That is the reason why we made the decision to choose Italian designers. Our main goal was to bring together the modern vision of high-quality Italian designers, which led to our collaboration. The goal has been achieved. They were able to create a special atmosphere and we still sought to be distinct from others through the furniture created exclusively for us by Francesco Molon. Finally, we got the perfect balance of quality and aesthetics, which in turn blends naturally with the city. What other connections does Ambassadori have with Italy? In addition to the interior design, you will find an exclusive shop of Italian brand Stefano Ricci in the Ambassadori hotel. We started working with this high-end Italian fashion house two years ago and our partnership is going stronger and still successful. The Hotel Ambassadori is represented in Tbilisi and Kachreti, both of which recently expanded. What are your plans? Are there plans to open a new hotel? Since 2004, Ambassadori in Tbilisi have had our focus not only on developing and expanding the business but, also on promoting tourism in Georgia. Consequently, every year, we strive to provide better service to our guests and we provide more opportunities for fun and relaxation, business meetings or conferences. We still have big plans ahead for the Black Sea
უკავშირდება შავი ზღვის სანაპიროსა და გოდერძის უღელტეხილს. ძალიან მალე ასევე უმაღლესი სტანდარტების სასტუმრო გიმასპინძლებთ ბათუმსა და გოდერძის უღელტეხილზე. ჩვენ შეგვიძლია, თამამად გავუწიოთ კონკურენცია მსოფლიოს საერთაშორისო ბრენდებს და ხმამაღლა ვთქვათ: ამბასადორი უმაღლესი ხარისხის ქართული ბრენდია! როგორც უკვე აღნიშნეთ, სასტუმრო ,,ამბასადორში“ განთავსებულია მამაკაცის სამოსის იტალიური ბრენდი „სტეფანო რიჩი“, როგორ მოხდა ამ ბრენდის შემოყვანა საქართველოში? STEFANO RICCI ნამდვილი იმპერიაა, ნებისმიერი მამაკაცი მისი კარის შეღებისას აღმოაჩენს ფაქტობრივად ყველაფერს LUXURY LIFE STYLE-ისათვის. მისი შტრიხები ხაზს უსვამს ელეგანტურობასა და დახვეწილობას, რაც ძალიან ახლოს არის ჩვენს სასტუმროსთან. STEFANO RICCI წამყვანი კომპანიაა მამაკაცის უმაღლესი კლასის ტანსაცმლისა და აქსესუარების ხაზში, რაც გულისხმობს - "100% Made in Italy". კომპანია დაარსდა ფლორენციელი დიზაინერის, სტეფანო რიჩისა, და მისი მეუღლის, კლაუდიას, მიერ. ჩვენთვის ახალი გამოწვევაა ტოპ ბრენდთან პარტნიორობა. ბრენდის ლოგო არწივია, რაც სიმბოლურად ასოცირდება ღირსებასთან, სიამაყესთან და სიძლიერესთან. STEFANO RICCI-ის მიზანია, შექმნას უმაღლესი ხარისხის პროდუქცია, მთელ მსოფლიოში არსებული 43 მაღაზიიდან ერთ-ერთი თბილისში, სასტუმრო ამბასადორშია და ეს ჩვენთვის კიდევ ერთი წარმატებაა. მნიშვნელოვანი იყო სასტუმროსათვის შესაფერისი ბრენდი შეგვერჩია, სწორედ ამიტომ შევაჩერეთ არჩევანი STEFANO RICCI-ზე. კიდევ თუ გეგმავთ სხვა ბიზნეს პროექტებს იტალიურ ბრენდებთან ან იტალიელ ბიზნესმენებთან ერთად? ამ ეტაპზე ერთ-ერთ პროექტზე ვმუშაობთ, რომელიც ასევე იტალიასთან არის დაკავშირებული. ვიმედოვნებ, ისეთივე წარმატებული იქნება, როგორიც - წინა პროექტები და თქვენ ძალიან მალე გაიგებთ დეტალებს ამ პროექტის შესახებ. ჩვენი გუნდის მიზანია, წლიდან წლამდე ფეხი ავუწყოთ საერთაშორისო ბაზარსა და მის მოთხოვნებს, რათა ჩვენმა სტუმრებმა მიიღონ მაქსიმალური სიამოვნება და კომფორტი ამბასადორში ვიზიტისას.
coast and Goderdzi Ski Resort. Very soon we will open new hotels there. We can boldly compete with international brands around the world and we can boldly say: Ambassadori is the best among Georgian brands. As you already mentioned, the Italian brand of men’s clothing Stefano Ricci is located in the Hotel Ambassadori. How did this brand come to Georgia? Stefano Ricci is a real empire, every man who desires the LUXURY LIFE STYLE finds virtually everything available at Stefano Ricci. The brand emphasizes elegance and sophistication, which is very close to what we represent in our hotel. Stefano Ricci is a leading company in the top line of men’s clothing and accessories, with their products “100% Made in Italy”. The company was founded by a reputable designer from
Florence Stefano Ricci and his wife Claudia. We considered partnering with a top brand like Stefano Ricci to be a new challenge for us. The brand’s logo is an eagle, and this symbolizes dignity, pride and strength. The goal of Stefano Ricci is to create high quality products, and one of its 43 stores around the world is in the Hotel Ambassadori in Tbilisi. This is another success for us. It was important to choose the right brand for the hotel, which is why we chose Stefano Ricci. Are you still planning other business projects with Italian brands or Italian businessmen? We are currently working on a project that is also related to Italy and I hope it will be as successful as our previous projects. Very soon, you will find out details about the project. Our team aims to build up on the international market and we are committed to meeting its yearly requirements because we want our guests to enjoy maximum pleasure and comfort while visiting Ambassadori hotels.
DIPLOMAT 25
იტალიური არომატი საქართველოში
Aromateque – A successful Niche Perfume Store with Authentic Italian Perfumes გვანცა გუბელაძე GVANTSA GUBELADZE პოვო არომატი, რომლითაც ზუსტად გამოხატავ საკუთარ პიროვნებას, ხაზს გაუსვამ ინდივიდუალიზმს და სხვებს თავს დაამახსოვრებ, არც თუ ისე მარტივია. პარფიუმერები თავდაუზოგავად მუშაობენ მომხმარებლისთვის მრავალფეროვანი არჩევანის შესათავაზებლად და დაუვიწყარი შთაბეჭდილებების შესაქმნელად. ამ მხრივ, უდავოდ გამოირჩევიან იტალიური პარფიუმერული ბრენდები. მათთვის დამახასიათებელი ნიშანია შემოქმედებითობა და სწრაფვა უნიკალურობისაკენ. იტალიური არომატის შესახებ საქართველოში, მათ განუმეორებლობასა და, ზოგადად, ქართულ-იტალიური ურთიერთობების სურნელოვან ისტორიაზე ჟურნალ "დიპლომატს" ლუტეცია ჯგუფის პრეზიდენტი ვახტანგ ფხაკაძე ესაუბრა. იტალიური პარფიუმერული კომპანიების უმაღლესი ხარისხის ნიშ-პროდუქცია "არომატეკის" (Aromateque Niche Boutique) სი-
ი
26 DIPLOMAT
melling good is serious business and for many who know this, they also know that finding a perfume that expresses their true personality, emphasizes their uniqueness and creates lasting memorable experiences for others around them is not so easy to come by. Perfumers around the globe work tirelessly to leave unforgettable impressions on their customers through the variety of perfume choices made available to their customers. Amidst the many perfume producers around the world, Italian perfume brands are clearly distinguished due to their hallmark of creativity and continued strive for excellence. Vakhtang Pkhakadze, President of the Lutecia Group, spoke to the Diplomat magazine about Italian fragrances in Georgia. Pkhakadze spoke at length about the distinctiveness of Italian perfumes and the prominent aro-
S
ვრცეშია წარმოდგენილი, საკმარისია ერთი ჩაისუნთქოთ და არომატთა სიცხადე XVI საუკუნის იტალიასა თუ ტერენცის მიერ შექმნილ ჰედონისტური მწვერვალებისაკენ გამოგზაურებთ. ნიშბუტიკი Aromateque "ლუტეცია ჯგუფის" შვილობილი კომპანიაა, რომელიც "ნიშ", ანუ უმაღლესი ხარისხის არომატებს სთავაზობს მომხმარებელს, კონკრეტულად რომელი იტალიური ბრენდებია წარმოდგენილი ამ სივრცეში? "არომატეკაში" რამდენიმე იტალიური ბრენდია წარმოდგენილი, მათ შორის – 2010 წელს დაარსებული პარფიუმერიის ხაზი Gritti. გრიტების არისტოკრატიული ოჯახის მიერ შექმნილი ეს სურნელი იმ რეცეპტს ემყარება, რომელიც XVI საუკუნეში შეიმუშავა ოჯახის წინაპარმა ალბერტ გრიტმა. აქ ასევე წარმოდგენილია Casamorati – ვინტაჟური სუნამოების კოლექცია, შთაგონებული იტალიური პარფიუმერიის უძველესი ხელოვნებით. ჩვენთან შეხვდებით კომპანია Xerjoff-სა და Tiziana Terenzi-ს, წარმატებულ ბრენდს არა მარტო "არომატეკაში", არამედ "ლუტეციაშიც". რა განასხვავებს იტალიურ ბრენდებს სხვა, თუნდაც ფრანგული წარმომავლობის პროდუქციისაგან ? ფრანგული ბრენდები უფრო მეტ მნიშვნელობას ანიჭებენ მარკეტინგს. მათ იციან, როგორ მიაწოდონ სუნამო სწორად მომხმარებელს. იტალიელებისთვის მარკეტინგი არ არის პრიორიტეტული, ისინი დარწმუნებულნი არიან საკუთარ სიძლიერეში, გამოარჩევთ შემოქმედებითი მიდგომა და თვითმყოფადობა. ხდება ისეც, რომ ბევრი იტალიელი საფრანგეთში ამზადებს საკუთარ პროდუქტს. აღსანიშნავია ის განსხვავებაც, რომ თუკი ფრანგებს უყვართ ინგრედიენტების შეზავება, იტალიელები აქცენტს ერთ კონკრეტულ ნივთიერებაზე აკეთებენ. არის ერთი ასეთი ბრენდი "კარტუზია" (Carthusia), რომლის პროდუქციაც კუნძულ კაპრიზე მზადდება მხოლოდ და მხოლოდ ციტრუსისგან. "კარტუზია" ლიმიტირებული ბრენდია და ის უკვე წარმოდგენილია "ლუტეციაში". ბიუროკრატია, როგორც ასეთი, ნაკლებად არის გავრცელებული იტალიელებში, შესაბამისად, პროდუქცია სხვა ქვეყენებისგან განსხვავებით აქ უფრო მალე მზადდება. ქართველ მომხმარებელში რომელი იტალიური არომატები სარგებლობს განსაკუთრებული პოპულარობით ? Ferregamo და Tiziana Terenzi განსაკუთრებით მოთხოვნადია საქართველოში. საერთოდ, როდესაც სუნამოებს ვეხებით, ქართველი მომხმარებელი საკმაოდ დახვეწილი და გაცნობიერებულია. უფრო მეტს გეტყვით, ძალიან ბევრი ბრენდი, რომელიც ჩვენ ლუტეციაში თუ სხვაგან გვაქვს წარმოდგენილი, იგივე იტალიური – Tiziana Terenzi, Xerjoff, Sospiro, Diego Dalla Palma, Laura Biagiotti, Sergio Tacchini, Ferrari სადისტრიბუციოდ სწორედ ქართველი მომხმარებლის გამოკითხვის შედეგად, მათი აზრის გათვალისწინებით შემოვიტანეთ. სურნელის ინდივიდუალობა პიროვნებაზეა დამოკიდებული, რა მოსწონს მას, რა უყვარს... როგორც დიზაინერი ამზადებს რენდერს ჩვენი სურვილების გათვალისწინებით, ასევეა სუნამოს შემთხვევაშიც. პარფიუმერს კარგად უნდა ესმოდეს პიროვნების ხასიათი, რა სუნამო შეიძლება მოეწონოს ამა თუ იმ პიროვნებას. შეიძლება ერთი, რომელიმე სუნამო სხვაზე მოგვეწონოს და იგივე სუნამო ჩვენზე სულაც აღარ იწვევდეს აღტაცებას. აქ ორი რამეა გასათვალისწინებელი, ჯერ ერთი, იკარგება სხვა მხრიდან მოსულის ეფექტი, მეორე - დაისხამ და ვეღარ გრძნობ, ეჩვევი და უფრო მეტი და მეტი სიძლიერე გინდა. ერთი და იგივე სუნამო ორი ადამიანის შემთხვევაში სხვადასხვაგვარად შეიძლება, აღიქმებოდეს. როდის დაიწყეთ პირველად და რამდენად რთული იყო იტა-
matic history in Georgian-Italian relations. The highest quality perfume products are produced by Italian perfume companies which are well featured in Aromateque Niche Boutique space. With just one whiff of an Italian perfume, the magic dawns on the user as they travel on the wings of the aromas to a place in XVI century Italy or to the hedonistic peaks created by Tiziana Terenzi. Niche Boutique Aromateque is a subsidiary of Lutecia Group, which offers customers Niche, in other words, top quality perfumes. Which Italian brands of perfumes are specifically represented in this space? Aromateque presents several Italian brands to customers including the 2010 Perfume line GRITTI. This fragrance created by the aristocratic family of Gritti, is based on a recipe developed by their ancestor Albert Gritti in the 16th century. Aromteque also offers a collection of CASAMORATI - Vintage fragrances inspired by the ancient art of Italian perfume. You will also find XERJOFF and Tiziana Terenzi, a successful brand not only within Aromateque but also in Lutecia. What distinguishes Italian perfume brands from other brands for instance, the products of French origin? French brands place more importance on marketing. They know how to deliver the fragrance to the right customer. Mar-
DIPLOMAT 27
ლიურ პარფიუმერულ ბრენდებთან თანამშრომლობა? ერთ-ერთი პირველი იტალიური ბრენდი, რომელთანაც ურთიერთობა დავამყარეთ, Salvatore Ferregamo იყო. თუმცა თუ ზოგადად პირველ ურთიერთობებს გავიხსენებ, ფრანგულ ბრენდებთან ურთიერთობით დავიწყეთ, ჯერ იყო Salvador Dali, მას მოჰყვა Clarins, ესპანური - Paco Rabanne, შემდეგ უკვე იტალიური კომპანიები. პირველ ბრენდთან თანამშრომლობის დაწყებაა ცოტათი რთული, მერე, როდესაც ხედავენ, ძლიერი ბრენდები შენთან თანამშრომლობენ, უკვე სხვებსაც უჩნდებათ ურთიერთობის სურვილი. იტალიურ პარფიუმერულ სახლებთან თანამშრომლობა დაახლოებით 1996-1997 წლებში დავიწყეთ. ფერაგამოს გვართან სიახლოვე ძალიან ბევრისთვის საოცნებოა. სალვადორე ფერაგამომ, ერთი შეხედვით ჩვეულებრივმა ადამიანმა, რომელიც თავდაპირველად მეწაღე იყო და ფეხსაცმელს კერავდა, უდიდეს იმპერია შექმნა. ჩემთვის საამაყო და საინტერესო აღმოჩნდა ამ კომპანიასთან ურთიერთობა. ბევრი სასიამოვნო დღე მაქვს გატარებული ფერაგამოს ოჯახის წევრებთან. ისინი წელიწადში ერთხელ მაინც გვიწვევენ თავიანთ სასახლეში ნადიმზე. განსაკუთრებით მახსოვს ერთ-ერთი პირველი სტუმრობა. ჩვენ გვთავაზობდნენ, მოსკოვის ოფისს დავმორჩილებოდით. დიდი ძალისხმევა დამჭირდა, დამერწმუნებინა ისინი, რომ საქართველოს ცალკე მიწოდება ჰქონოდა და თავად ჩვენს ქვეყანაში შექმნილიყო კომპანია, რომელიც დისტრიბუტორი იქნებოდა. საბოლოოდ, იმ შეხვედრაზე ამას მივაღწიე. დღეს "ფერაგამო" არანაკლებ ძლერი გვარია, ვიდრე "მედიჩი". ფლორენციელი ხალხი უდიდეს პატივს სცემს ფერაგამოს ოჯახს და ამ დიდი ოჯახური ბიზნესის ფუძემდებელს, რომელმაც საკუთარი შრომითა და ტვინით შექმნა ყოველივე. ზოგადად, პარფიუმერიის ბიზნესი ცდება მხოლოდ ყიდვა-გაყიდვის ბიზნესისეულ ხედვას და პიროვნულ ურთიერთობებზე გადის. Tiziana Terenzi-ს ბრენდთან ურთიერთობაზე რას გვეტყვით ? 28 DIPLOMAT
keting is not a priority for Italians, because they are confident in their own strengths to choose a creative and original approach. Actually, many Italians produce their products in France but while the French love to mix ingredients, the Italians focus on one particular ingredient. There is one such brand, Carthusia, which is made exclusively of citrus from the island of Capri. Carthusia is a limited brand and it is already represented in Lutecia. Bureaucracy as such is less widespread in Italy, so products are produced sooner than in any other country. Which Italian perfumes are particularly popular among Georgian consumers? FERRAGAMO and Tiziana Terenzi are particularly in high demand in Georgia. Generally, when it comes to perfumes, Georgian consumers are quite sophisticated and knowledgeable. In fact, many brands that we have in Lutecia or elsewhere, e.g. Italian perfumes - Tiziana Terenzi, XERJOFF, Sospiro, Diego Dalla Palma, Laura Biagiotti, Sergio Tacchini, Ferrari were made available in Georgia as a result of the survey results, we gathered among Georgian customers which showed the exact yearnings of the market. The uniqueness of each fragrance depends on the person. What does the person like? What does he love? As a designer, it is important to note that the intricate desires of the person determine the fragrance, so the perfumer should understand the personality of the person and try to create the perfume he or she may like. It is highly likely to like the smell of one fragrance on the other person but dislike the same fragrance when we wear them ourselves. To understand why is this so, here are two things to keep in mind: when you wear the same perfume
მართალია Tiziana Terenzi-ს ბრენდთან მხოლოდ სამი წელია, რაც ვთანამშრომლობთ, მაგრამ ეს კავშირი ფასდაუდებელია. ძალიან დიდ პატივს ვცემ მის შემქმნელს, პაოლო ტერენცის. "ტიციანა" პაოლოს დის სახელია. მათი დიდი ბაბუა ერთ-ერთი პირველთაგანი იყო, ვინც კათოლიკური ეკლესიებისთვის და არა მარტო, სურნელოვან სანთლებს ამზადებდა. სხვათა შორის, სურნელოვან სანთლებს დღემდე ამზადებს ტერენცის ბრენდი. კომპანიის სათავეში პაოლო დგას, სწორედ ის არის კომპანიის მთავარი "ცხვირი". თავად პაოლო ტერენცისთან განსაკუთრებული ურთიერთობა მაქვს. როდესაც ამ ბრენდის წარმოშობა გავიგე, 5-6 წლის არსებობის ისტორიას ითვლიდა. პაოლო იღებდა პირად შეკვეთებს, მაგალითად, მას უკვეთავდენ შეიხები, რათა კონკრეტულად მათთვის ექსკლუზიური სურნელი დაემზადებინა. საკმაოდ მრავალმხრივი, შემოქმედი და კომუნიკაბელური პიროვნებაა. საქართველოში უკვე 2-ჯერ იყო სტუმრად. მაღაზია გალერეაში დღის განმავლობაში სურნელებს ინდივიდუალურად უქმნიდა მომხმარებელს. ნამდვილად დასაფასებელია მისი დამოკიდებულება ჩვენი ქვეყნისადმი. ბიზნესშიდაც მისთვის წინა პლანზე ადამიანური ურთიერთობები დგას, არავითარ შემთხვევაში არ გადავა ნათქვამ სიტყვას ბიზნეს ინტერესის გამო. რამდენად შეიძლება, სუნამო რომელიმე კონკრეტული ქვეყნის მოგონებით შეიქმნას და ამ ქვეყანასთან ასოციაცის შეგრძნებას აღვივებდეს? ფრანგული ბრენდია "მემო", მას პირდაპირ აქვს ასეთი ისტორია. ბრენდის სათავეში ცოლ-ქმარი დგას. ცოლი მწერალია, ქმარი მარკეტინგის სპეციალისტი, ათი წლის განმავლობაში "ლორეალის" ჯგუფში მუშაობდა. ისინი სხვადასხვა ქვეყანაში მოგზაურობენ და სადაც მიდიან, ცოლი იმ ქვეყნის შესახებ წერს ისტორიას, ქმარი კი ამ ისტორიას სურნელად აქცევს. ეს სუნამო Aromateque-ში პატარა ისტორია-ბროშურით იყიდება. ყოველ ქვეყანას, ყოველ კუთხეს, სადაც ისინი მოგზაურობენ, უძღვნიან სურნელს.
on yourself, the effect of smell coming from the other side is lost, and the other – when you wear it you get used to the smell, and you might be wanting more from the fragrance. The same fragrance can be perceived differently by two people. When did you start and how difficult was it to work with Italian perfume brands? One of the first Italian brands that we established a relationship with was SALVATORE FERRAGAMO. However, if I recall, in general, the first relationship we started was with French brands. First there was Salvador Dali, followed by Clarins, Spanish - Paco Rabanne, then Italian brands followed. Getting started with the first brand is a little difficult, then when others see strong brands working with you, they develop a desire to interact with you. We started working with Italian perfume brands around 1996 - 1997. Having a close relationship with the Ferragamo brand name is a dream come true for many. Salvador Ferragamo is a seemingly ordinary man who was originally a merchant and tailor, but he eventually created a vast empire. I found it exciting and interesting to work with this company. I have had many pleasant moments with the Ferragamo family. They invite us to dinner at their mansion at least once a year. I especially remember on one of my first visits, we were advised to deal with the Moscow office. It took a lot of effort to convince them that Georgia can have a separate supply and that our own company would be a distributor. Eventually, I achieved that on that meeting. Today Ferragamo is no less a powerful family than Medici. The Florentine people deeply respect the Ferragamo family and
DIPLOMAT 29
როგორია თქვენი თვალით დანახული ქართულ-იტალიური ურთიერთობები, რატომ იტალია? იტალიელები არიან შემოქმედებითები და მშრომელები ძალიან ბევრ სფეროში. ჩემთვის კი ეს ერთ-ერთი ყველაზე მთავარია. ამავდროულად, ჩვენი მენტალიტეტი ძალიან ჰგავს ერთმანეთს. დღეს, ასე თუ ისე, ბევრ იტალიურ კომპანიასთან გვაქვს ურთიერთობა. ნებისმიერ ბრენდთან, რომელთანაც ვთანამშრომლობთ, ვცდილობთ, უფრო მეტი გავაკეთოთ, ვიდრე პრაგმატულად ვიყიდე-გაყიდე. ვცდილობთ, ჩვენი დიდი კულტურა გავაცნოთ და ვაჩვენოთ ყველას, თუ როგორი ღირსეული და კარგი პარტნიორები ვართ. სხვათა შორის, ძალიან მჭიდროდ ვთანამშრომლობთ იტალიის საელჩოსთან, თითქმის ყველა მათ
30 DIPLOMAT
the founder of this great family business, which he created with his own strength and brilliance. In general, the perfume business is beyond the common business vision of buying and selling and it is more about personal relationships. What about your relations with the Tiziana Terenzi brand? Although we have been working with the Tiziana Terenzi brand for only three years, the connection we share with them is invaluable. I have great respect for its creator, Paolo Terenzi. Tiziana is Paolo’s sister and, their great-grandfather was one of the first to make scented candles for the Catholic churches. By the way, the Terenzi brand is still producing scented candles. Paolo is in charge of the company, which is the main drive of the brand. I have a special relationship with Paolo Terenzi himself. When I first heard about this brand, it was about 5-6 years old. Paolo was taking personal orders then, for example, he had already begun to make an exclusive fragrance for Sheikhs. He is a very versatile, creative and sociable person. He has visited Georgia twice already and right there in our shop, he created individual fragrances for customers during the day. His attitude towards our country is truly
წამოწყებაში ვმონაწილეობთ. სულ რაღაც ერთი წლის წინ ჩემს იტალიელ მეგობარს დავეხმარე მამაკაცის არასტანდარტული ზომის ტანსაცმლის მაღაზიის გახსნაში. ეს არის ბრენდი "რენკო". იგი არსებობის ას წელს ითვლის და ერთადერთია იტალიაში, რომელიც დიდი ზომის ტანსაცმლით ამარაგებს მამაკაცებს. იტალიის ელჩიც კი გახარებული იყო იმ ფაქტით, რომ ურთიერთობის გასაღრმავებლად ასეთი რაღაცები კეთდება. ქართულ-იტალიურ ურთიერთობებს დიდი ხნის ისტორია აქვს. ჯერ კიდევ II საუკუნეში რომის იმპერატორმა ანტონიუს პიუსმა იბერიის მეფე ფარსმან ქველს პატივისცემის ნიშნად ძეგლი დაუდგა მარსის მოედანზე. ასეთ ისტორიებსა და ურთიერთობებს გაფრთხილება სჭირდება. რა "სურნელოვან" სიახლეებს უნდა ელოდეს მომხმარებელი ლუტეცია ჯგუფისგან ? 1990-1991 წლებში, როდესაც პარფიუმერიის ბიზნესს ვიწყებდით, პირველად ჩავედი პარიზში. მინდოდა, სილამაზე, რასაც იქ ვნახულობდი, აქაც გამეკეთებინა, სწორედ ამ შემართებით ჩავერთე ბიზნესში. პირველი მაღაზია "ივროშე" რომ გავაკეთე, მთელი ქალაქი ჩაბნელებული იყო. მჯდომარე აქციები გამართეს - "აქ რა უნდა ამასო!". სიმართლე გითხრათ, დიდი ბრძოლა დამჭირდა. როდესაც მაღაზია გავანათეთ, მახსოვს, გამვლელმა მოხუცმა ქალმა ბარგი დაალაგა და დაიძახა - რა ლამაზიაო!. მაშინ მივხვდი, კარგ საქმეს ვაკეთებდი. ეს შემართება დღესაც გრძელდება. ამ ეტაპზე საკმაოდ ბევრ ბრენდთან გვაქვს მოლაპარაკებები. როდესაც კომპანიასთან ურთერთობას ვიწყებ, შეიძლება, წლები გავიდეს, სანამ ის სადისტრიბუციო ქსელში შემოვა. თუ ორ წელში შემოვიდა, ეს ძალიან კარგი შედეგია. 29 სექტემბრიდან 4 ოქტომბრამდე ყოველწლიური გამოფენა ტარდება კანში, ამ გამოფენაზე ჩვენ უკვე ოცი-ოცდაორი წელი იქნება, რაც ყოველწლიურად ჩავდივართ. წელს ძალიან დიდი გუნდით მივემართებით. იყო დრო, მარტო დავდიოდი, მერე ორნი, სამნი... ახლა უკვე თერთმეტი ადამიანი მივდივართ, რათა ჩვენს ბაზარზე ის ახალი სურნელები შემოვიტანოთ, რომელსაც ჩვენი ერთგული მომხმარებელი ელოდება.
appreciated. In business too, he puts human relationships at the forefront, as he does not renege agreements even if there is a business interest. To what extent can a fragrance be created to develop a sense of association with the memories of a particular country? The French brand Memo, has such a direct history. The brand is headed by a couple. Wife is a writer, and the husband is a marketing specialist who worked in the L’oreal group for ten years. They travel to different countries, and wherever they go, the wife writes a story about that country, and her husband creates a fragrance to match. This fragrance is sold at Aromateque with a little history brochure. Every country, every corner where they travel, they dedicate a scent. What is your view of Georgian-Italian relations, why Italy? Italians are creative and hardworking in many fields. And for me, Italy is one of the most important countries. At the same time, the mentality of Italians and Georgians are very similar to each other. Today, one way or another, we have relationships with many Italian companies. With any brand we work with, we strive to do more than pragmatic buying and selling. We strive to share our great culture and to show everyone our worth as partners. By the way, we work very closely with the Embassy of Italy, and we are involved in almost all of their initiatives. Just over a year ago, I helped one of my Italian friends to set up a men’s oversize clothes store. This is the brand known as Renco. It is one hundred years old and is the only brand in Italy that supplies men with large clothing. Even the Italian ambassador was pleased that such things were being done to deepen relations. Georgian-Italian relations have a long history. As early as in the second century AD, Roman Emperor Antoninus Pius erected a statue on Mars Square in honor of King Iberia, Pharsmanes II the Valiant. We need to take care of such stories and relationships. What fragrance news should your customers expect from the Lutecia Group? In 1990-1991, when we started the perfume business, I first went to Paris. I wanted to replicate the same beauty I saw over there here so, I got into the business with that passion. When I setup the first Yves Rocher store, the whole city was dark. There were seated rallies - “What does this do here!” Truth be told, it took me a big fight. When we lit up the store, I remember an old woman passing by, put her things on the ground and shouted, “How beautiful it is!” Then I realized I was doing a good job. This passion continues today. At this point we have ongoing talks with quite a few brands. When I start a relationship with a company, it may take years before it turns out a distribution network. If it came in two years, that’s a very good result. From September 29 to October 4, the annual exhibition is usually held in Cannes, and we have been attending this exhibition each year for twenty-two years now. This year we were represented by a big team. There were times when I was going alone, then two of us, three ... and now we are eleven people going there to bring to our market the new fragrances our loyal customers are waiting to enjoy and wear with pride.
DIPLOMAT 31
6 მიზეზი, რომელიც „საჩუქარს“ მსოფლიოში ერთ-ერთ ყველაზე გამორჩეულ ფესტივალად აქცევს
6 Outstanding Facts About Gift Festival გიორგი თედიაშვილი GIORGI TEDIASHVILI
0-იან წლებში, როცა საბჭოთა კავშირიდან ახლად გამოსული საქართველო სამოქალაქო ომების შედეგად შექმნილ მძიმე კრიზისს უმკლავდებოდა, ქვეყანა დანარჩენი მსოფლიოსგან მოწყვეტილ იმ უსიცოცხლო სხეულის ნაწილს დაემსგავსა, რომლის გადარჩენის იმედიც დღითიდღე კლებულობდა. იმ დროს, როცა სიღარიბის ზღვარზე მყოფი მოსახლეობა ელექტრო ენერგიის, ბუნებრივი აირის რესურსისა და პირველადი საჭიროების ნივთების დეფიციტს განიცდიდა, სრულიად წარმოუდგენელი იყო, ვინმეს საქართველოში საერთაშორისო ფესტივალზე ეფიქრა, თუმცა უამრავი წინააღმდეგობის მიუხედავად რეჟისორმა ქეთი დოლიძემ მსოფლიო ხელოვნების უდიდესი ვარსკვლავები შეკრიბა და დამოუკიდებელი საქართველოს პირველ საერთაშორისო ხელოვნების ფესტივალს ჩაუყარა საფუძველი, რო-
9
32 DIPLOMAT
ollowing Georgia’s independence from the Soviet Union in the early 90s, Georgia emerged on the world stage riddled with several crisis emanating from the civil wars that had overwhelmed the country. Georgia at that point appeared on the world stage as an unfamiliar country cut off from the rest of the world; her hope of survival was at a diminished level. At a time when Georgia’s poverty-stricken population was experiencing the direct throes of electricity and natural gas shortage, amidst a lack of basic essentials, it was impossible to think of an international festival in Georgia. Despite the many challenges, artistic director Keti Dolidze, gathered the world’s greatest stars in the world of art and organized the first international art festival after Georgia’s independence for the Georgian audience. Since
F
მელიც ქართველ მაყურებელს უსაჩუქრა. მას შემდეგ „საჩუქარი“ (Gift) თეატრის მოყვარულებს მრავალფეროვანი, მაღალი დონის დადგმებით ანებივრებს და საქართველოში საუკეთესო უახლესი სახელოვნებო ნაწარმოებები ჩამოქვს. სულ მალე ფესტივალი არსებობის 22-ე წელს აითვლის და კიდევ ერთ სეზონს უმასპინძლებს. სანამ „საჩუქრის“ გუნდი ფესტივალის გახსნისთვის ემზადება, თვალი გადავავლოთ რამდენიმე მიზეზს, რომელიც „საჩუქარს“ მსოფლიოს ერთ-ერთ გამორჩეულ ფესტივალად აქცევს:
then, just like a pleasant present, GIFT has been bringing theater lovers a variety of high-end performances and some of the best artwork to the fore in Georgia. In a matter of days, the festival will host another season and celebrate its 22nd anniversary. As the GIFT team prepares to open the festival, let’s look at some of the outstanding reasons behind GIFT’s status as one of the most featured festivals around the world:
ORIGIN „საჩუქარი“ საერთაშორისო ვარსკვლავური კოლეგიის მიერ დაფუძნდა ფესტივალი 1997 წელს მსოფლიოს წამყვანი თეატრალური ფესტივალების, არტისტებისა და წამყვანი პროდიუსერების მიერ შეიქმნა, რომლებიც დღემდე ფესტივალის საერთაშორისო მმართველობის წევრებს წარმოადგენენ. ამ სიაში შედის ისეთი მნიშვნელოვანი სახელები, როგორიცაა: უილიამ ბარდეტ-კუტსი - ედინბურგის „ესემბლი ფესტივალის“ და ლონდონის „რივერსაიდ სტუდიოს“ სამხატვრო ხელმძღვანელი, რობ ბრუკმანი - ადელაიდის ფესტივალების კორპორაციის აღმასრულებელი დირექტორი, საშა ვალცი - ბერლინის სახელმწიფო ბალეტის სამხატვრო ხელმძღვანელი, ვანესა რედგრეივი - მსახიობი და სხვები. ფესტივალის მმართველობის ერთადერთი ქართველი წევრი ფესტივალის სამხატვრო ხელმძღვანელი ქეთი დოლიძეა. „საჩუქარი“ ჯერ კიდევ მაშინ გახდა საქართველოს ელჩი, როცა ქვეყანაში დიპლომატიური წარმომადგენლეობები არ საქმიანობდნენ მაშინ, როცა ფესტივალის შექმნის ამბიციური და, ერთი შეხედვით, დაუჯერებელი გეგმა იქმნებოდა, საქართველო ახლად დაბადებული დამოუკიდებელი სახელმწიფო იყო, რომელსაც პოსტსაბჭოთა სივრცის გარეთ თითქმის არავინ იცნობდა. ნაომარ ქვეყანაში ჯერ კიდევ არ საქმიანობდნენ სხვადასხვა ქვეყნის დიპლომატიური წარმომადგენლობები, მეტიც - მაშინ, როცა უცხოელ პროდიუსერებთან საკონსულტაციო შეხვედრებს იწყებდნენ, „საჩუქრის“ სამხატვრო ხელმძღვანელმა და გენერალურმა მენეჯერმა ინგლისის ვიზების მიღება მხოლოდ თურქეთში შეძლეს. ლონდონში ჩასულებმა კი დაიწყეს შეხვედრები საერთაშორისო სახელოვნებო საზოგადოებასთან, რომელიც ჯერ ფესტივალის პერსპექტივაში დაარწმუნეს, შემდეგ კი საქართველოში ჩამოიყვანეს. იმ დროს, როცა საქართველოსა და ინგლისს შორის საჰაერო მიმოსვლა არ არსებობდა, მათ შეძლეს და სპეციალურად დანიშნული ჩარტერით ლონდონიდან თბილისში 300-მდე სხვადასხვა ქვეყნის არტისტი ჩამოიყვანეს. ამგვარად, ფესტივალი იქცა პირველ ქართულ ინსტიტუციად, რომელმაც ქვეყანაში მნიშვნელოვანი საერთაშორისო პლატფორმა შექმნა და კულტურული დიპლომატის როლი იკისრა. „საჩუქრის“ სტრუქტურა მთლიანად ეფუძნება ედინბურგის ფესტივალის სტრუქტურას და შექმნილია ამავე ფესტივალის თანამშრომლების მიერ 90-იან წლებში საქართველოში არ არსებობდა ფესტივალების მომზადების და მენეჯმენტის გამოცდილება, საერთაშორისო ხელოვნების ფესტივალის გაძღოლა კი სპეციალურ ცოდნას მოითხოვდა.
The GIFT was founded by the International Star Board. The festival was created in 1997 by a combination of world leading theater festivals, artists and leading producers who are still current members of the GIFT festival’s international management. This list includes notable names such as: William Burdett-Coutts Artistic Director of Edinburgh Festival and Riverside Studio London; Rob Brookman - Adelaide Festivals Deputy Executive Director; Sasha Waltz - Artistic Director of Berlin’s Staatsballet - Vanessa Redgrave actress and others. The only Georgian member of the GIFT festival’s management is the festival’s artistic director - Keti Dolidze.
DIPLOMATIC ROLE
GIFT bridged the gap for the lack of foreign relations representatives in Georgia during that time when diplomatic missions were not operating in the country. When the ambitious and seemingly unbelievable plan to create the festival was shared, Georgia was a newly born independent state that was almost unknown outside the post-Soviet space. In the post-war reality of Georgia, the diplomatic missions of various countries were not yet in operation. Also, when consultations and meetings with foreign producers commenced, GIFT’s artistic director and general manager were only able to obtain British visas in Turkey. After arriving in London, they began to meet with the international art community, who were first convinced of the festival’s prospects before the art community in Georgia. At a time when there was no air traffic between Georgia and England, they were able to bring in around 300 artists from London to Tbilisi on a specially designated charter. Thus, the festival became the first Georgian institution to create an important international platform in Georgia thus assuming an important role as cultural diplomat.
STRUCTURE The GIFT structure is entirely based on the Edinburgh Festival structure and designed by the same festival staff. In the 1990s, Georgia lacked the specialized knowledge, experience, and personnel to make preparations for the GIFT festival and manage the festival as was required for a leading international art festival. It was at this time that they met with William Burdett-Coutts, artistic director and CEO of Edinburgh festival, who did not hesitate to share experiences with the up-and-coming GIFT festival team. Burdett-Coutts sent the entire Edinburgh Festival administrative team to Georgia to prepare for the festival. Burdett-Coutts team led
DIPLOMAT 33
სწორედ ამ დროს შეხვდნენ ფესტივალის სამხატვრო ხელმძღვანელი და აღმასრულებელი დირექტორი უილიამ ბარდეტ-კუტსს, რომელმაც მათთვის საკუთარი გამოცდილების გაზიარება არ დაიზარა. ბარდეტ-კუტსმა ფესტივალის მოსამზადებლად საქართველოში ედინბურგის ფესტივალის მთელი ადმინისტრაციული გუნდი გამოგზავნა. სწორედ მათთან თანამშრომლობით შეიქმნა „საჩუქრის“ სტრუქტურა. ფესტივალის პროგრამაში მხოლოდ საუკეთესო სახელოვნებო ნამუშევრები ხვდება საერთაშორისო მმართველობის გარდა, „საჩუქრისთვის“ ყოველწლიურად მუშაობენ წამყვანი პროდიუსერები მსოფლიოს სხვადასხვა ქვეყნიდან, რაც ფესტივალის მდიდარ და მრავალფეროვან პროგრამაზე აისახება. საერთაშორისო რეკომენდაციები საბოლოოდ მმართველობის ერთადერთ ქართველ წევრთან და ფესტივალის სამხატვრო დირექტორთან იყრის თავს. თუმცა შერჩევის პროცესი ძალიან რთულია და შედეგად, ფესტივალზე მოხვედრას მხოლოდ საუკეთესო ნაწარმოებები ახერხებენ, რომელთა ნახვას მსოფლიოს ნებისმიერ წერტილში განსაკუთრებულად ელოდებიან. ფესტივალი იმ უიშვიათეს გამონაკლისს წარმოადგენს, რომელშიც ფინანსურ კონტრიბუციას მსოფლიოს სხვადასხვა ქვეყანა ახდენს ყოველწლიურად ფესტივალის ფოკუსში სხვადასხვა ქვეყანა ხვდება და მაყურებელს კონკრეტული ქვეყნის ხელოვნებისა და კულტურის უფრო ახლოს გაცნობის საშუალებას აძლევს. ფოკუსპროგრამის მომზადებაში აქტიურად ერთვებიან საელჩოები და ფოკუსქვეყნების კულტურის სამინისტროები, რომლებიც საკუთარი ქვეყნის ხელოვნების ფესტივალზე მოსახვედრად არც ფინანსურ კონტრიბუციას იშურებენ. სხვადასხვა წლებში ფესტივალი ფინანსდებოდა გერმანიის, იტალიის, ნორვეგიის, იაპონიისა და სხვა ქვეყნების კულტურის სამინისტროების მიერ. „საჩუქარზე“ მსოფლიოს უახლესი სახელოვნებო წარმოდგენების ნახვა ყველაზე ხელმისაწვდომ ფასად არის შესაძლებელი კიდევ ერთი მიზეზი, რის გამოც ფესტივალი „საჩუქარი“ გამორჩეულ ადგილს იკავებს მსოფლიო ფესტივალებს შორის, მისი ხელმისაწვდომობაა. ის იმ უიშვიათეს ფესტივალებს შორისაა, რომელთა მისია და ღირებულებები ორი ათწლეულის შემდეგაც უცვლელი რჩება. „საჩუქარი“, როგორც საზოგადოებრივი მნიშვნელობის ფესტივალი, დაარსებიდან დღემდე ზრუნავს მაღალი ხელოვნების ფართო საზოგადოებისთვის ხელმისაწვდომობის უზრუნველყოფაზე. მიუხედავად იმისა, რომ მისი სახელმწიფო და უცხო ქვეყნების დაფინანსება ჯამში სხვა მსგავსი ფესტივალების ბიუჯეტის მხოლოდ მცირე ნაწილს შეადგენს, „საჩუქარი“ მაყურებელს მსოფლიოს საუკეთესო სახელოვნებო ნამუშევრების ხილვის საშუალებას ყველაზე დაბალ ფასად აძლევს. ამის ერთ-ერთი ნათელი მაგალითი წლევანდელი სეზონიცაა, რომელზე დასასწრები ბილეთების ფასი 8 ლარიდან იწყება. ვარსკვლავური შემადგენლობით და ესპანური ფოკუსით „საჩუქარი 2019“ სტარტს 19 ოქტომბერს აიღებს და ერთი თვის განმავლობაში ქართველ მაყურებელს ვიქტორია ტიერი ჩაპლინის, ნატალი მენდესის, როსიო მოლინას და სხვა მსოფლიო დონის თეატრალური დასების წარმოდგენებს შესთავაზებს.
34 DIPLOMAT
the collaborative efforts that birthed the GIFT’s structure.
RIGOUROUS SELECTION PROCESS FOR THE BEST WORKS The GIFT’s festival program only features the best art works. In addition to the set international directorate, GIFT annually employs leading producers from around the world to reflect on the festival’s rich and varied program. The international recommendations team will eventually align with the only Georgian member of the directorate and the festival’s artistic director. However, the selection process is very strict and as a result only the best works from anywhere around the world can be showcased at the festival.
WORLD WIDE FOCUS AND SUPPORT The festival is one of few platforms around the world that receives massive support from various countries around the world. Every year different countries grace the focus of the festival thus allowing the festival’s visitors and viewers to get closer to the art and culture of GIFT’s focus country. Embassies and Ministries of Culture of the focus countries are usually actively involved in the preparation of the Focus Program, and are allowed to contribute in great deals including financial, to the success of presenting their nations culture in the festival. Some of the previous focus countries who have funded GIFT festival in the past include the Ministries of Culture of Germany, Italy, Norway, Japan and other countries.
AFFORDABILITY One can find the latest art shows exhibitions from around the world at GIFT for the most affordable price. Another reason why the Gift Festival takes a prominent place among world festivals is its price. It is one of a few festivals whose mission and values remain unchanged after two decades. GIFT, as a public-spirited festival, is still committed to providing access to the broader community of art lovers. Although its state and foreign funding is only a small part of the budget for other similar festivals, GIFT gives its viewers the opportunity to view the world’s best works of art at the lowest cost. One striking example is this year’s season, with tickets starting at GEL 8 ($3). With a stellar cast and Spain as focus country, GIFT 2019 will launch on October 19, and will present Georgian audiences with theatrical plays of Victoria Thierree Chaplin, Natalia Menedez, Rocio Molina and other world-class theatrical troupes.
ოპერის ვარსკვლავის მეორე სახლი ნინო სურგულაძე იტალიაზე, საქართველოსა და შემოქმედებით გეგმებზე
Opera Star, Nino Surguladze Speaks About Italy, Georgia and Her Career Plans გიორგი თედიაშვილი GIORGI TEDIASHVILI ინო სურგულაძე თანამედროვე საოპერო სცენის ერთ-ერთი ყველაზე კაშკაშა ვარსკვლავია. ის უკვე წლებია, იტალიაში ცხოვრობს და როგორც თავად ამბობს, ეს ქვეყანა მისთვის მსოფლიო ასპარეზზე გასვლის შესაძლებლობად იქცა. „ოპერის ოსკარის“ (GB ოსკარ ოპერისა და ბალეტის სრულყოფილება) მიერ საუკეთესო მეცოსოპრანოდ აღიარებული მომღერალი ორ ქვეყანას შორის კულტურული დიპლომატიის ერთ-ერთ თვალსაჩინო წარმომადგენლად ითვლება. იტალიურ ცხოვრებასა და კარიერულ გეგმებზე სურგულაძემ DIPLOMAT-თან ისაუბრა:
ნ
ino Surguladze is one of the brightest stars of the modern opera scene. She has been resident in Italy for many years and, as she says, Italy has become an opportunity for her to travel the world. Recognized as the best Mezzo-Soprano singer by the Opera Oscar (GB Oscar Opera and Ballet Perfection), Surguladze is one of the prominent representatives of cultural diplomacy between the countries of Georgia and Italy. In this interview with Diplomat Magazine, Nino Surguladze spoke about her Italian life and career plans:
N
DIPLOMAT 35
ოპერის მსმენელი უკვე მრავალი წელია იცნობს თქვენს სახელს, სხვადასხვა წამყვანი საოპერო სცენები კი ყოველთვის სიხარულით ელიან თქვენს კონცერტებს. მიუხედავად ამისა, ყველაზე გამორჩეული ადგილი თქვენს ცხოვრებაში მაინც იტალიას უჭირავს. მოგვიყევით, როგორ გადაიკვეთა თქვენი გზა ამ ქვეყანასთან? იტალია არის საოპერო აკვანი და როდესაც ჩავედი იტალიაში, მაშინვე ძალიან შემიყვარდა ეს ქვეყანა, პირველ რიგში, მისი მსგავსებით საქართველოსთან, ტრადიციებით, სტუმართმოყვარე ხალხით, არაჩვეულებრივი ენით, კულტურით, ისტორიით, ყველაფრით მოვიხიბლე და მას შემდეგ ჩემს გულშია. იტალიამ ძალიან ბევრი რამ მომცა, მასთან მაკავშირებს ჩემი საქმე და ყოველთვის მადლიერი ვიქნები ამ ქვეყნის, თუმცა სამშობლო მხოლოდ ერთია და ეს არის საქართველო, იტალია კი ჩემი მეორე სახლია. მე მიხარია, რომ შემიძლია, იტალიაში ბევრი ვისაუბრო საქართველოზე და პირიქით, როდესაც ჩამოვდივარ საქართველოში, შემიძლია, ბევრი ვისაუბრო იტალიაზე. ჩემი სიყვარული ამ ქვეყნის მიმართ მარადიულია და არ ქრება. რა როლი ითამაშა იტალიამ თქვენს კარიერულ წარმატებაში და როგორ ფიქრობთ, რომ არა ეს ქვეყანა, როგორი იქნებოდა თქვენი ცხოვრება დღეს? რომ არა ეს ქვეყანა, ზოგადად, კულტურული საგანძური იქნებოდა ძალიან ცარიელი იმიტომ, რომ იტალიამ აჩუქა მსოფლიოს უდიდესი ხელოვანები, მეცნიერები, მწერლები, არქიტექტურული მაგალითები, ასევე იტალიური სამზარეულოა უნიკალური და ბევრი სხვა რამ. იტალიის გარეშე მსოფლიო კულტურა და ისტორია იქნებოდა ძალიან ღარიბი. პირადად მე ძალიან ბევრი რამ მომცა ამ ქვეყანამ, პირველ რიგში, მომცა შანსი და გამიხსნა გზა მსოფლიო ასპარეზზე, ასევე მომცა ძალიან დიდი ცოდნა, რაც მინდა, რომ გამოვიყენო ჩემს ქვეყანაში. ჩემი ქვეყნის შემდეგ იტალიამ მომცა ძალიან ბევრი რამ, რასაც მე ყოველთვის ვაფასებ და ყოველთვის დავაფასებ. შესაბამისად, თუ რამის გაკეთებას შევძლებ საქართველოსთვის, ასევე ვეცდები, რომ გავაკეთო იტალიისთვის და, ზოგადად, ვეცდები, რომ ეს ორი ქვეყანა იყოს ყოველთვის კავშირში სხვადასხვა დადებითი მიმართულებით. აქტიური საკონცერტო ცხოვრებიდან გამომდინარე საქართველოს 36 DIPLOMAT
The average opera listener has been conversant with you for many years, and various leading opera scenes are always looking forward to your concerts. However, Italy is still the most prominent place in your life. Tell us, how did you cross path with this country? Italy is the cradle of opera and when I came to Italy, I immediately fell in love with it upon first exposure because of its similarities to Georgia in terms of traditions, hospitable people, wonderful language, culture, history, everything in principle and, it has been in my heart ever since. Italy has given me a lot of things in terms of my career and I will always be grateful to this country, though my homeland is only one and this is Georgia, Italy remains my second home. I’m glad I can talk a lot about Georgia in Italy and, when I come to Georgia, I can talk a lot about Italy. My love for this country is eternal and will never fade away. What role did Italy play in your career success, and what do you think your life would be like without this country? If not for this country, cultural treasures in general would be very empty, because Italy has given the world some of the greatest artists, scientists, writers, architectural structures, as well as Italian cuisine which is very unique and much more. Without Italy, world culture and history would be much poorer. Personally, this country gave me a lot. First of all, it gave me a chance and it paved the way for me to get to the world stage, it also gave me great knowledge of what I want to use in my own country. After my country, Italy has given me so many things that I will always cherish. Consequently, if I can do something for Georgia, I will also try to do for Italy, and in general, I will try to keep these two countries in a positive relationship with each other. Due to your active concert life, you rarely visit Georgia,
იშვიათად სტუმრობთ, თუმცა ჩვენი ქვეყნის სახელი მსოფლიოს არაერთ ქვეყანაში გაგაქვთ, რამაც საქართველოს ერთგვარი ელჩობის მისია დაგაკისრათ. როგორ უყურებთ ამ პასუხისმგებლობას? აბსოლუტურად ვეთანხმები ფორმულირებას, რომ ხელოვანები, რომლებიც მიდიან მსოფლიოს სხვადასხვა ქვეყანაში, ერთგვარი ელჩები არიან თავიანთი ქვეყნის ისევე, როგორც ოჯახიდან გასული ადამიანი წარმოადგენს თავის ოჯახს ; ეს თავისთავად გვაკისრებს დიდ პასუხისმგებლობას როგორც სოციალური ცხოვრებაში, ისე სცენაზეც. იმიტომ, რომ თითოეული წარმატება ქართველი ხელოვანის ან ნებისიმერი დარგის წარმომადგენლის, თუნდაც სპორტსმენის გამარჯვება არის, რა თქმა უნდა, საქართველოს სახელით გაკეთებული და ამას ჩვენ ყველანი უნდა მივუდგეთ ძალიან დიდი პასუხისმგებლობით, რადგან თითეული ნაბიჯი აისახება ჩვენს ქვეყანაზე. განსაკუთრებით დღეს, როდესაც ასეთი რთული პერიოდია საქართველოსთვის. ვფიქრობ, რომ თითოეულმა ქართველმა მაქსიმალურად უნდა გამოიყენოს თავისი შესაძლებლობები სცენაზე თუ სცენის გარეთ, ისაუბროს რაც შეიძლება მეტი საქართველოზე მიუხედავად იმისა, თუ სად იმყოფება ის და გვერდით დაუდგეს თავის ქვეყანას. მიუხედავად იშვიათი ვიზიტებისა, მაინც ახერხებთ საქართველოში მნიშვნელოვან პროექტებში ჩართვას, აღსანიშნავია, რომ თქვენი საქველმოქმედო ფონდის „ნატვრის ხე“ ფარგლებში საქართველოში უკვე არაერთი საჭირო ღონისძიება გამართეთ. რა მნიშვნელობის არის თქვენთვის საქართველოსთან დაკავშირებული აქტივობის განხორციელება? მცირედიც კი, რაც საქართველოსთან მაკავშირებს და მაბრუნებს, ძალიან მახარებს. ნებისმიერი სახის აქტივობა, რომელიც შეიძლება, საქართველოში მქონდეს, ჩემთვის, რა თქმა უნდა, ძალიან ძვირფასი და მნიშვნელოვანია. ყოველთვის განსაკუთრებულად ვღელავ და მიხარია, როდესაც ვხვდები ქართველ მაყურებელს და ამას არ ვამბობ უბრალოდ ლამაზი სიტყვისთვის. ქართველი მსმენელი არის ძალიან გამორჩეული, გემოვნებიანი, მკაცრი და ამავე დროს ძალიან საყვარელი და არაჩვეულებრივი შემფასებელი, აქედან გამომდინარე ჩემთვის ყოველთვის განსაკუთრებულია ქართველ მაყურებელთან შეხვედრა. რაც შეეხება ფონდს, თუკი რამე ღირებულია ჩემთვის, ერთ-ერთი ეს ფონდია, რომელიც ძალიან მჭიდროდ მაკავშირებს ჩემს ქვეყანასთან და ამავე დროს ჩემს ქვეყანასთან აკავშირებს ყველა იმ ადამიანს, რომელიც ამ ფონდის მეშვეობით ჩამოდის საქართველოში და ეხმარება ბავშვებს. ფონდში ერთვება ძალიან ბევრი საქართველოს მოქალაქე და სიკეთის სახელით წარმოუდგენელი რაღაცები კეთდება. ვფიქრობ, რომ რაც უფრო ბევრი ადამიანი ჩაერთვება ამ საქმეში, ყველასთვის კარგი იქნება. დაბოლოს, ვიტყვი რომ, ის, რაც ყველაზე მეტად მაკავშირებს საქართველოსთან , არის ჩემი ოჯახი და მეგობრები. როდესაც საქართველოში ფიზიკურად ყოფნას ვერ ახერხებთ, სხვადასხვა მნიშვნელოვან კამპანიას სოციალური ქსელის საშუალებით უერთდებით. სულ ცოტა ხნის წინ, რუსეთის პრეზიდენტის მიერ საქართველოში ფრენების აკრძალვის შემდეგ, საქართველოს ტურიზმის ხელშესაწყობად წამოწყებული კამპანიის შესახებ ვიდეოც გააზიარეთ და თქვენი იტალიელი მსმენელი საქართველოში მოიპატიჟეთ. რა როლს იძენს ასეთ დროს კულტურული დიპლომატია? რა თქმა უნდა, მნიშვნელოვან როლს, ეს ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ტრიბუნაა, რომელიც შეიძლება გამოიყენო და მე უყოყმანოდ გავაკეთე ეს და შემდეგ არაერთმა ქართველმა მუსიკოსმა გააკეთა სხვადასხვა ქვეყანაში. ვფიქრობ, რომ ეს შეიძლება მცირედია, მაგრამ ჩემთვის ძალიან მნიშვნელოვანი იყო ამის გაკეთება, რადგან ვიგრძენი საკმაოდ დიდი საშიშროება იმისა, რომ საქართველოს პრობლემები შეექმნებოდა, რადგან ტურიზმი სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია ჩვენი ქვეყნისთვის. კიდევ ერთხელ გავიმეორებ, თუ ვინმეს აქვს შესაძლებლობა, ყველაფერი უნდა გააკეთოს, თუნდაც მცირედი, სწორედ ახლა საქართველოს ეს ძალიან სჭირდება. ეს არის ის ქვეყანა,
but you are a kind of image of Georgia in many countries around the world, which has made you a kind of ambassador of Georgia. How do you view this responsibility? I totally agree with the fact that artists who come to different countries around the world are ambassadors of their own country so, is a person leaving their family, he or she represents their family. Every success for a Georgian artist or a representative in any field of art, even an athlete, any victory, of course, is on behalf of Georgia, and we must all take this with great responsibility, as each step we take will affect our country. Especially today, when this is such a difficult time for Georgia. I think that every Georgian should make the most of his or her abilities, whether on stage or outside, to speak as much as possible about Georgia, regardless of where he is and stand by his country. Despite the rare visits to Georgia, you still get involved in important projects in Georgia. It is worth noting that within the framework of your charity foundation, The Desire Tree, you have already organized many necessary events in Georgia. What is the significance of implementing Georgia related activities for you? Even the smallest one events that links and returns me to Georgia makes me very happy. Any activity that I may have in Georgia is, of course, very valuable and important to me. I always feel special and happy when I meet a Georgian audience and I am not just saying this to sound pleasant. The Georgian listener is very distinguished, tasteful, tough and at the same time very favorable and extraordinarily appreciative, which is why I always enjoy meeting Georgian viewers. As for the foundation, if something is valuable to me, there is a foundation that links very closely with my country and at the same time connects all the people who come to my country with Georgia through this fund and aid for the children. Many Georgian citizens are also involved in the activities of this fund and we are contributing positively through this support medium. I think that if as many people as possible get involved, it will be good for everyone. And finally, what ties me to Georgia the most
DIPLOMAT 37
რომელსაც, ფაქტობრივად,ასულდგმულებს ტურიზმი და, მით უმეტეს, ასეთი წარმატება იყო ტურიზმის კუთხით და ეს კი არ უნდა შეჩერდეს, პირიქით, უნდა განვითარდეს და გაძლიერდეს, ამიტომ ამ მიმართულებით ვიმუშაოთ. დავუბრუნდეთ თქვენს მეორე სახლს, იტალიას. როგორ ფიქრობთ, რა აკავშირებს ამ ორ ქვეყანას ერთმანეთთან და რამდენად ახლოს არის საქართველო ევროპულ სივრცესთან, რომელშიც შედისიტალია? საქართველო არის ევროპა, ჩვენ ვართ ევროპისა და აზიის გზაჯვარედინზე, მე ვფიქრობ, რომ ეს არის ევროპის უძველესი და განსაკუთრებით მომხიბვლელი მხარე, რომელიც ყოველთვის ეკუთვნოდა ევროპას, უბრალოდ ჩვენ გვაქვს ჩვენი ტრადიციები, რომლებიც უნდა შევინარჩუნოთ, ჩემთვის ძვირფასია; ენა, ჩვენი სარწმუნოება და ჩვენი თვითმყოფადობა -ეს აუცილებლად უნდა შევინარჩუნოთ, მაგრამ ამავდროულად უნდა ვიყოთ ევროპის ნაწილი, მე ეს მიმაჩნია ძალიან მნიშვნელოვან ამოცანად. იტალია, როგორც აღვნიშნე, მაგონებს საქართველოს თავისი ლანდშაფტითა და ბუნებით, თავისი ხალხით, სამზარეულოთი, ტემპერამენტით, მუსიკის სიყვარულით. ბევრი რამ გვაქვს საერთო ნამდვილად და მინდა, რომ ჩვენი მეგობრობა კიდევ უფრო მეტად გაღრმავდეს. სხვათა შორის, იტალიელები ძალიან გულშემატკივრობენ საქართველოს და ისინი საკმაოდ ყურადღებით ადევნებენ თვალყურს მიმდინარე მოვლენებს, ყოველთვის ინტერესდებიან და კეთილგანწყობას გამოხატავენ ჩვენი ქვეყნის მიმართ და როგორც ადრე აღმინიშნავს ინტერვიუში, კიდევ ერთხელ გავიმეორებ - ყველა ხედავს, საქართველო იბრძვის იმისთვის, რომ იყოს დამოუკიდებელი, თავისუფალი, შედგეს, როგორც სახელმწიფო და ცხოვრობდნენ ბედნიერი ადამიანები - ჩვენ მხოლოდ ეს გვამოძრავებს. ასე რომ, ყველა თანაგვიგრძნობს, განსაკუთრებით - იტალიელები. წლევანდელი აქტიური შემოქმედებითი წლის შემდეგ, როგორია თქვენი სამომავლო გეგმები და უნდა ველოდოთ თუ არა უახლოეს მომავალში თქვენს კონცერტს საქართველოში? ვგეგმავ ძალიან მნიშვნელოვან ღონისძიებას ჩემი ფონდის, „ნატვრის ხის“, ფარგლებში, რომელშიც მე შემომიერთდა მედიცინის მეცნიერებათა დოქტორი ბატონი ბესო შამუგია, რომელიც არის პრემია „ღირსების გზის“ დამაარსებელი, მან მომაწოდა იდეა, გავერთიანებულიყავით და ერთობლივად განგვეხორციელებინა პროექტი. მე ეს იდეა ძალიან მომეწონა. ვფიქრობ, რომ ძალიან საინტერესო იქნება ეს ტანდემი, ეს შერწყმა და 7 დეკემბერს ეს ყველაფერი იქნება საქართველოში. რაც შეეხება ჩემს კარიერას, სამომავლო გეგმები დიდია - კორეა, ჩინეთი, მონტე-კარლო, ბარსელონა, იაპონია, ნეაპოლი, ბევრი სხვა ადგილი, სადაც მექნება კონცერტები და შემოქმედებითი წვა.
38 DIPLOMAT
is my family and my friends. When you are unable to be in Georgia physically, you are often joining a variety of important social media campaigns. Not long after the Russian government banned flights to Georgia, you also shared a video about a campaign to promote Georgia’s tourism and you invited your Italian listeners to Georgia. What is the role of cultural diplomacy in times like these? Of course, it’s an important role to play, and it’s one of the important tribunes you could use, and I didn’t hesitate to do so, and many other Georgian musicians later did the same. I think it may be small, but it was very important for me to do it, because I felt there was a great danger that Georgia would face and several problems would emanate because tourism is vital to our country. I would like to reiterate that if anyone has the opportunity to do even the slightest, right now, Georgia needs it very much. This is the country that is actually supporting tourism, and it has been such a success in terms of tourism, and it must not stop there. On the contrary, it must be developed and strengthened, so we must work in this direction. Let’s go back to your second home, Italy. What do you think is the connection between Georgia and Italy, and how close is Georgia to the European space in which Italy is located? Georgia is Europe, we are at the crossroads of Europe and Asia. I think Georgia is the oldest and most fascinating part of Europe that has always belonged to Europe, we just have our traditions that are precious to me, that we have to preserve. This includes our language, our faith and our identity, we must keep it, but at the same time being a part of Europe, I consider it a very important task. Italy, as I have mentioned, reminds me of Georgia with its landscape and nature, with its people, cuisine, temperament, and love for music. We have a lot in common and I want our friendship to grow even deeper. By the way, the Italians, they cheer us, and they are closely following the developments, always interested in and always favor our country. As I have previously mentioned in my interview, I repeat as it is clear for all to see Georgia is fighting hard to be independent, free, to accomplish a State where happy people live and we are only driven by it. So, everyone is sympathetic to us, especially the Italians. After this year of active work, what are your future plans and should we expect to see your concert in Georgia in the near future? I am planning a very important event in the framework of my charity foundation, The Desire Tree, where I was joined by Beso Shamugia, Ph.D., who is the founder of the Road to Honor, and he came up with the idea to come together and implement the project together. I liked this idea very much. I think it will be very interesting working in tandem with him. This merger and everything will be fully set in Georgia on December 7th. As for my career, my future plans are great - Korea, China, Monte Carlo, Barcelona, Japan, Naples, are many other places where I will have concerts and ignite my creative passion.
A Stunning Career Kickstarted by a Phone Recorded YouTube Video An Interesting Success Story of a Georgian Artist Living in Italy
YouTube-ის ვიდეოთი დაწყებული ბრწყინვალე კარიერა ქართველი მომღერლის წარმატება იტალიაში
გიორგი თედიაშვილი GIORGI TEDIASHVILI ართველი მომღერალი ლუკა ჩიქოვანი ადრეული ბავშვობიდან ცხოვრობდა იტალიაში. 90-იანი წლების ბოლოს, როდესაც ჯერ კიდევ ძნელი იყო ცხოვრება ახლად ჩამოყალიბებულ დამოუკიდებელ სახელმწიფოში, ის და დედამისი გაემგზავრნენ იტალიაში უკეთესი ცხოვრების საძიებლად. ამ დროს ლუკა, ალბათ, ვერ წარმოიდგენდა, რომ მისი სახელი უცხო ქვეყანაში გახდებოდა ცნობილი, მაგრამ იტალიურ ინტერნეტ მომხმარებელთა ყურადღების ცენტრში მოექცა ჯერ კიდევ თინეიჯერობის წლებში, რამდენიმე წლის წინ. მომღერლის საკუთარი სმარტფონით გადაღებულმა ვიდეომ დააგროვა 300 000 ნახვა YouTube–ზე მხო-
ქ
uca Chikovani is a Georgian born singer who has been living in Italy since his early childhood. In the late 1990s, living in the newly formed independent state of Georgia posed a lot of difficulties for many Georgian citizens including Luca and his mother. This hardship forced them to seek greener pastures and Italy offered them a good chance at a better life. The future at that time held faint promises for Luca that he couldn’t have imagined that his name would become famous in a foreign country in a matter of years. As fate would have it, Luca broke into the spotlight among Italian
L
DIPLOMAT 39
internet users in his teenage years and he became a sensation a few years ago. The video which was the beginning of an incredible journey for Luca, was shot by the singer using his own smartphone. It garnered 300,000 views on YouTube in just a few hours and signaled the beginning of Luca’s music career. After his successful music debut, Luca started to make appearances on MTV and then signed a contract with Universal Music shortly after. Luca also bagged his acting debut recently as he looks to fully cement his place in the entertainment industry. In this interview with Diplomat Magazine, Luca talked about his success in the entertainment world and he touched on other interesting topics.
ლოდ რამდენიმე საათში, რაც მისი მუსიკალური კარიერის დასაწყისი გახდა. წარმატებული მუსიკალური დებიუტის შემდეგ ლუკა MTV– ზე გამოჩნდა და შემდეგ ხელი მოაწერა კონტრაქტს Universal Music– თან. ახლახანს შედგა მისი სამსახიობო დებიუტიც. ლუკამ ამ და სხვა საინტერესო თემებზე DIPLOMAT-თან ინტერვიუში ისაუბრა. ლუკა, ერთ – ერთ ინტერვიუში თქვენ თქვით, რომ თქვენ ქართველი ხართ, რომელიც იტალიამ იშვილა. რა როლი ითამაშა იტალიამ თქვენს ცხოვრებაში და კარიერის განვითარებაში და რამდენად მნიშვნელოვანია ეს ქვეყანა თქვენთვის? მე 1994 წელს დავიბადე საქართველოში, თბილისში (მაგრამ მე სამეგრელოდან ვარ) და 5 წლის ასაკში დედაჩემთან ერთად საცხოვრებლად ჩამოვედი იტალიაში.. მე აქ დავამთავრე სკოლა და გავიზარდე, მაგრამ არასდროს გამიწყვეტია კავშირი საქართველოსთან, 1-2 წელიწადში ერთხელ ჩამოვდიოდი საქართველოში ბებიის სანახავად და ბორჯომის მოსანახულებლად. მე აქ გავიზარდე, იტალიაში, მაგრამ თავს ყოველთვის ქართველად ვგრძნობდი, ბებიაჩემს ჩვენი ქვეყანა ძალიან უყვარდა და მან მასწავლა, თუ რას ნიშნავს ქართველობა, სიამაყე,ღირსება და ქალის პატივისცემა, ასე რომ, მე ნამდვილად გამიმართლა, რომ მან ეს ყველაფერი მასწავლა. იტალია ძალიან ბევრ რამეში დამეხმარა და რადგან ჩემი კარიერა არაფრისგან დავიწყე, ძალიან ბევრს ვმუშაობდი, ყოველგვარი ნაცნობობისა და დახმარების გარეშე მივაღწიე ყველაფერს, თუმცა იტალიამ მართლა ძალიან შემიწყო ხელი. ვგრძნობ, რომ ნამდვილად გამიმართლა, რომ ვიცი ეს ორი განსხვავებული კულტურა და გავაერთიანე საუკეთესო შედეგების მისაღებად. ტელეფონით ჩაწერილმა ვიდეომ პოპულარობა მოგიტანათ, როდესაც ჯერ კიდევ თინეიჯერი იყავით. გვითხარით ამის შესახებ. მართალია, მე დავიწყე ჩემი ტელეფონით და ვებკამერით, როდესაც 14 წლის ვიყავი. ვნახე, რომ ბევრი მომღერალი პოპულარული იყო ამ ახალი პლატფორმის გამო, რომელსაც უწოდებენ YouTube-ს და ვფიქრობდი, რომ უნდა მეცადა. ასე რომ, მე დავიწყე ვიდეოების ატვირთვა, როგორ ვმღეროდი ჩემს ოთახში და ნელ-ნელა იზრდებოდა ნახვები. შემდეგ დავიწყე ტურების გაკეთება იტალიის გარშემო YouTube-ზე სხვა YouTube-ერებთან ერთად MTV-სა და გიბსონის მხარდაჭერით, ასე ნელ-ნელა შევიძინე ახალი მეგობრები, მე მათ თაყვანისმცემლებს ვერ ვუწოდებ, რადგან ისინი არიან სწორედ ჩემი მცირე წარმატების მიზეზი. ისინი ჩემი გუნდის წევრები არიან. შემდეგ Universal Music-მა ერთ-ერთ ასეთ კონცერტზე დამინახა და ერთ 40 DIPLOMAT
Luca, in one of your interviews, you mentioned that you’re a Georgian who has been adopted by Italy. What role did Italy play in your life and career development? Also, how important is Italy to you? I was born in Georgia, Tbilisi in 1994 but I came to live in Italy with my mom when I was around 5 years old. I had all of my schooling here and grew up here in Italy but never lost my contact with Georgia. I visited Georgia every 1-2 years to see my Grandma in Borjomi. I grew up here in Italy so I took on many behaviors common among Italians but I have always felt Georgian. My grandma was a really big lover of our county and she taught me what it means to be a Georgian, she taught me to be proud of Georgia and to honor and respect women, so I feel really lucky that she taught me that. Italy really helped me a lot and Italians were the first to believe in me, as I started my career from nothing and worked really hard without knowing anyone and without anyone’s help, but Italy really supported me in a lot of ways. I feel really lucky to know these two different cultures and to be able to enjoy a mix of them to deliver the best. The video you recorded on your phone made you popular when you were still a teenager. Tell us about it. That’s right. I started recording with my phone and webcam when I was 14 years old. I observed that many singers were becoming popular via this new platform called YouTube and I thought why not me? So, I started uploading videos of me singing in my room and slowly the views began to pick up. Then I started going on tours around Italy with some other YouTube creators and with the support of MTV and Gibson, I gained new friends with time. I don’t like to call them fans because they are the reason for my little success so, they are completely part of my team and I don’t like to just call them fans. Then Universal Music discovered me in one of those concerts and asked me to sign a contract with them just one week after. I released my first album called START with them and it recorded unexpected success because it became the 3th most sold album in Italy and all the journals and TV channels talked about this. It was big because in that period I was the first artist who was noticed on YouTube and signed by Universal Music so, it was something new for the media. You have been a very famous and successful singer in Italy for several years now with Universal Music but Geor-
კვირაში ხელშეკრულება გამიფორმა. მათთან ერთად გამოვეცი ჩემი პირველი ალბომი სახელწოდებით START, რომელსაც მოულოდნელი წარმატება მოჰყვა, რადგან იგი გახდა იტალიაში მე-3 ყველაზე გაყიდვადი ალბომი და ყველა ჟურნალი და სატელევიზიო არხი ამაზე საუბრობდა, რადგან ამ პერიოდში მე ვიყავი პირველი შემსრულებელი, რომელსაც ხელშეკრულება ჰქონდა Universal Music-თან YouTube-ის საშუალებით, ეს ყველაფერი ახალი იყო ყველა მედიისთვის. თქვენ უკვე რამდენიმე წელია, ძალიან ცნობილი და წარმატებული მომღერალი ხართ იტალიაში, თანამშრომლობთ Universal Music-თან, მაგრამ ქართველი მსმენელი ახლა ეცნობა თქვენს საქმიანობას. რატომ მხოლოდ ახლა? იყო პოპულარული, ეს დიდი სამყაროა, მე არ მსურს, ეს სამყარო გამოვიყენო, მე ყოველთვის მუსიკას ვქმნიდი, რადგან მინდოდა ჩემი იდეების გაზიარება ჩემი ხალხისთვის და ისინი ნელ-ნელა ძალიან ბევრნი გახდნენ. ამის გამო არასდროს მითხოვია, საქართველოში ვინმეს ჩემ შესახებ რეკლამა გაეკეთებინა ან ჩემი მუსიკა ეჩვენებინა, ყოველთვის ვფიქრობდი, რომ საქართველო ჩემ შესახებ გაიგებდა ჩემი თქმის გარეშეც, ყოველთვის მინდოდა, მესახელებინა ჩემი საქართველო და მაწუხებდა ის, რომ ქართული კარგად არ ვიცოდი, ძალიან მწყდებოდა გული, მაგრამ შარშან გადავწყვიტე, ამაზე ვკონცენტრირებულიყავი და ქართულის სწავლა დავიწყე, ძალიან დიდი მხარდაჭერა მქონდა მეგობრებისგან და განსაკუთრებით ერთი გოგოსგან, რომელიც მართლა ზრუნავდა იმისთვის, რომ მე ქართულად მეტყველება და წერა მესწავლა. ქალები... მათ შეუძლიათ წარმოუდგენელი საქმეები გაკეთებინონ. როგორც გითხარით, არასდროს ვზრუნავდი პოპულარობის მოსახვეჭად, უბრალოდ მინდოდა, ჩემი მუსიკა და იდეები გამეზიარებინა ხალხისთვის, რადგან ზოგჯერ მუსიკით შეგიძლია, დაეხმარო მათ. ეს არის ჩემი მიზანი -ხალხისთვის რაღაცის გაკეთება. ახლახან ფილმის დებიუტი გქონდათ, გვიამბეთ ამ ფილმის შესახებ და რა ადგილი დაიკავა სამსახიობო პროფესიამ თქვენს კარიერაში? გულწრფელად რომ ვთქვა, მე ნამდვილად გამიმართლა, რეჟისორი ალის რორვაქერი MTV-ს უყურებდა, როდესაც ისინი ჩემს მუსიკალურ ვიდეოს აჩვენებდნენ, მან კი დამინახა და დაუყოვნებლივ დაურეკა ჩემს აგენტებს, რომ ჩემთან კასტინგი ჰქონოდა, ამიტომ წავედი კასტინგზე... და ეს საშინელება იყო, მე ძალიან მეშინოდა, მაგრამ მას მართლა სჯეროდა ჩემი და უნდოდა, რომ ამ ფილმში მთავარი როლი მეთამაშა და ბოლოს მან დამამტკიცა როლზე. ფილმი ჩემთვის უდიდესი გამოცდილება იყო, მე ვმუშაობდი მსოფლიოს ერთ-ერთ უდიდეს რეჟისორთან და ეს არ იყო ადვილი, მაგრამ საუკეთესო გამოცდილება მივიღე მასთან. ამ ფილმში რეჟისორ რობერტო ბენინის მეუღლესთან, ნიკოლეტა ბრასკისთან, ერთად ვითამაშე, ის დედაჩემის როლს ასრულებს, უსაყვარლესი იყო და მე ასევე შევხვდი რობერტოს კანის კინოფესტივალის დროს, ეს იყო წარმოუდგენელი და გულისამაჩუყებელი, რადგან ბებიაჩემი მათი უდიდესი თაყვანისმცემელი იყო. სამწუხაროდ, მე ის დავკარგე რამდენიმე წლის წინ, თქვენ ვერ წარმოიდგენთ, როგორ მინდოდა, მას გაეგო, რომ მე ვმუშაობდი მის საყვარელ გმირებთან და ფილმში ვთამაშობდი ნიკოლეტა ბრასკისთან ერთად, მე ვერ წარმომიდგენია, როგორი ბედნიერი იქნებოდა, მაგრამ დარწმუნებული ვარ, მისი სული გრძნობს ამას. რა არის თქვენი სამომავლო მუსიკალური და სამსახიობო
gian viewers are getting acquainted to your work now. Why do you think this is happening now? Really famous is a big word. I don’t think I’d like to use that word. I’ve always done music because I want to share my ideas with my people and slowly the idea has become accepted by a lot of people. This is the reason I’ve never asked anybody in Georgia to promote me or my music because, I always thought that Georgia was going to know about me without me telling or asking them. I’ve always wanted to make Georgia and Georgians proud but I didn’t know Georgian language well and felt really embarrassed because of this, but last year I decided to focus and started learning Georgian. I had really big help from friends in Georgia especially from one girl who really cared to make me study Georgian so I could speak and write in Georgian language. Women can make you do incredible things. I never cared to be popular or famous, I just wanted to share my music and ideas with the people, because sometimes with music, you can help a lot of people. That’s my goal, to do something for the people. You had a movie debut recently, tell us about this movie and what place do you think the acting profession would take in your career? I had really great luck if I have to be sincere. The director of the movie Alice Rorwacher, was watching MTV and she saw my music video. She immediately gave my agents a call and they agreed to cast me so, I went for the casting and it was actually terrible. I was really scared but she believed in me and wanted me to play this lead role in the movie so, she chose me. The movie was a huge experience for me because I got the chance to work with one of the greatest directors in the world and it wasn’t easy, but I had the best training even while working with her. In the movie, Nicoletta Braschi, the wife of Roberto Benigni (Life Is Beautiful) played the role of my mother. She was adorable throughout the experience and I also met Roberto during the Cannes Film festival. The entire experience
DIPLOMAT 41
გეგმები და აპირებთ თუ არა რამდენიმე პროექტის განხორციელებას საქართველოში? წელს მართლაც მთელ მსოფლიოში ვიყავი, ვესტუმრე ბევრ ქვეყანას, ჩვენი ფილმის Happy as Lazzaro წარდგენაზე, კინოფესტივალებზე, ამაყად წარმოვადგენდი ჩემს ქვეყანას, საქართველოს, ჩვენ დავიწყეთ კანის კინოფესტივალზე გამარჯვებით და შემდეგ სხვა მრავალ ფესტივალზ - ჩინეთში, კორეაში და ა.შ. ვფიქრობდი, რომ გამეგრძელებინა სამსახიობო კარიერა. ძალიან მომეწონა მიღებული გამოცდილება, ეს არის სხვა გზა, რომ იმისგან განსხვავებულად ვაჩვენო საკუთარი თავი, ვიდრე ამას მუსიკით გამოვხატავდი. ყოველთვის მინდოდა, სხვადასახვა ტიპის ადამიანის როლი მომერგო, ვფიქრობ, რომ ჩვენ ვკლავთ ჩვენს შესაძლებლობებს ჩვენი ეგოს, ჩვენი პიროვნების გამო. მე ვიკრებ ჩემ გარშემო ადამიანებს, რადგან მათთან ურთოერთობა დიდ გამოცდილებას მაძლევს, მე ვარ მოსიყვარულე ადამიანი; როდესაც სხვადასხვა ადამიანთან ვარ, მათ ძალიან მარტივად ვიღებ და ეს უფრო დიდი გამოცდილების მომტანია ჩემთვის, მე განსხვავებულად ვცხოვრობ და ვფიქრობ, რომ მნიშვნელოვანია, იყო გახსნილი აზროვნების შესაცვლელად; მგონია, რომ დღევანდელ მსოფლიოში ადამიანები მკვეთრად აჩენენ თავიანთ პიროვნულობას და ხდება ისეც, რომ ეგოს მკვეთრად გამოვლენა ხშირად ქმნის პრობლემებს. კინომ ბევრი რამ მასწავლა, მთლიანად დავკარგე მატერიალიზმის ინტერესი, ჩვენი საზოგადოება ძალიან შორს არის ჰუმანურობისგან, ჩვენ ვხდებით რობოტები მხოლოდ ფულის და დიდების მოსაძებნად და ეს ნამდვილად ცუდია ჩვენი მომავლისთვის, ჩვენ ვფიქრობთ, რომ ჩვენს ბედნიერებას ახალი iPhone, ახალი სამოსი ან ახალი მანქანა განაპირობებს... გაიღვიძეთ, ხალხო, ისინი ამ მომხმარებლური აზროვნებით ააფეთქებენ თქვენს გონებას და ჩვენ უნდა გავახილოთ თვალი და გვესმოდეს, რომ რეალურ ბედნიერებას საერთო არაფერი აქვს მატერიალურ ნივთებთან, ჩვენ უნდა დავუბრუნდეთ ერთმანეთის სიყვარულს, რომ ვიგრძნოთ ემოციები და არ გვძულდეს ერთმანეთი. ჩვენ ყოველთვის განვიკითხავთ სხვებს, შეჩერდით, რადგან ეს გაგრძნობინებთ თავს ცუდად და არასდროს იქნებით ბედნიერები, მტრები მხოლოდ ჩვენს გონებაშია და ეს უნდა გვესმოდეს. ასე რომ, ამ გამოცდილებამ მიმახვედრა, მსახიობობამ შეიძლება, ჩემი პიროვნება გაზარდოს და ყველა როლმა რაღაც მომცეს, ამიტომ მსურს, გავაგრძელო კარიერა ამ კუთხით, ვცდილობ, დიდ ჰოლივუდში ჩავიდე, მუსიკასა და კინოზე ვიმუშაო აშშ-ში, რომ გავაცნო მათ ქართველები და ჩემი ყველაზე დიდი ოცნება იქნება ფულის მოპოვება სტიპენდიების შესაქმნელად ქართველი ნიჭიერი ბავშვებისთვის. ყველაფერს გავაკეთებ იმისთვის, რომ მივაღწიო ამ მიზანს. რაც შეეხება მუსიკას, ვმუშაობ ახალ ალბომზე და ის ნამდვილად ექსპერიმენტული იქნება, აქ გავჩერდები, რომ თავი არ მოვაბეზრო თქვენს მკითხველს, დიდი მადლობა ყველას, რომ წაიკითხეთ ჩემი ინტერვიუ და საქართველოს ვეტყვი, რომ ძალიან მიყვარს!
42 DIPLOMAT
was incredible but I felt a little bit broken in my heart because my grandma who was the biggest fan of Roberto and Nicoletta, unfortunately passed away a few years ago. You cannot imagine how much I wanted to make her know that I’ve worked with her heroes, to show that I’ve made a movie with Nicoletta Braschi. I cannot imagine how happy she will be but I’m sure she knows now from paradise. What are your future plans for music and acting? Are you planning to do some projects in Georgia? This year I visited many countries around the globe to present our movie Happy as Lazzaro to film festivals and more importantly, I was able to proudly represent my country Georgia. We started with winning the Cannes Film Festival and then many other festivals also in China, Korea etc. I’ve thought about furthering my acting career because I really liked the experience and it’s another way to express yourself differently from music. I always wanted to portray other characters sometimes and many other people do too but, I think we kill our possibilities majorly because of our Ego, and our personality. I’m a collector, I collect personalities because they give me experiences, I’m a really fluid person and, when I’m with different people, I pick on their accents and their movements really easily and, all of this makes my experience in life bigger. My experience in life is unique because I know life differently. I think it’s really important to be open to change your mind, our humanity has become really proud and sometimes this ego creates problems for us. From the movie, I also learned many things. I completely lost interest in materialism because I see that our society is getting really far away from humanity. We are becoming machines just in search of money and fame and this is really bad for our future, as we think that our happiness is determined by the new iPhone or new clothes or new car. We need to wake people up. They are blowing up your mind with this material things so, we need to open our eyes and understand that real happiness has nothing in common with material things, we should go back to love people, to feel emotions and not hate others. We are always judging people, and we need to stop because this will only make you feel bad and never happy. The only enemies you will find is in our mind and we should understand this. So, this experience really made me think that acting can increase my person and every role can give me something more and this is why I really want to continue this career. I’m trying to reach the big heights in Hollywood, I want to work with music and films in the USA so as to let them know about Georgians. My biggest dream will be to gain some money and then create scholarships for talented Georgian kids who needs all the help they can get. I will do all my best to reach this goal. As for my music, I’m working on a new album and it will be really experimental. I’m not going to say more because I do not want to bore your audience. Thank you so much for talking to me and to your audience for patiently reading my interview. I hope they were not bored and I would like to send this message to Georgia – Mikvarkhar Sakartvelo (I love you Georgia)!
რუსკა ჟორჟოლიანი: "რთულია ორი კულტურის საზღვარზე დგომა!"
Ruska Jorjoliani: To Stand on the Border of Two Cultures Is a Very Difficult Task
გვანცა გუბელაძე GVANTSA GUBELADZE ღეს მის ნაწარმოებებზე მთელი იტალიური სამწერლობო საზოგადოება საუბრობს. აფასებენ, როგორც პერსპექტიულ მწერალს და ნაწარმოებს დადებით რეცენზიებს უძღვნიან, თუმცა ამ წარმატებამდე მისასვლელი გზა მარტივი სულაც არ ყოფილა. ყველაფერი კი ომის ცრემლიანი ისტორიით დაიწყო გალის რაიონ სოფელ ჭუბურხინიდან. რუსკა ჟორჟოლიანი დღეს აღიარებული იტალიურენოვანი ქართველი მწერალია. მან ჟურნალ Diplomat-ს უამბო იმ თავგადასავალზე, რომელმაც ორი ქვეყნის ლიტერატურის საზღვრამდე მიიყვანა.
დ
uska Jorjoliani is a famous Georgian who writes in the Italian language. The Italian writing community speaks positively about her works today and appreciates her as a promising writer with several laudable works. However, the path taken to achieve her success was not exactly easy as Jorjoliani explains. Everything started with the tearful history of the war from the village of Chuburkhini in the Gali district. Ruska Jorjoliani had a conversation with us at Diplomat magazine and took us on a trail of the adventure that brought her to the literature frontiers of two countries.
R
DIPLOMAT 43
დავიწყოთ იმ გზით, რომლის გავლაც მცირე ასაკში მოგიწიათ საქართველოდან იტალიამდე, როგორ აღმოჩნდით პალერმოში ? როდესაც თბილისში ჩამოვედით, ძალიან გვიჭირდა. 1996 წელს გავიგეთ პროექტზე, რომელსაც ახლადჩამოყალიბებული "საზოგადოება საქართველო-იტალია" ახორციელებდა. ამ ასოციაციის პრეზიდენტი იყო ვახტანგ ესვანჯია. პალერმოსა და თბილისის წარმომადგენლები ჯერ კიდევ 80-იანი წლებიდან დამეგობრებულან, მაშინდელ პალერმოს მერს, ლეოლუკა ორლანდოს, განსაკუთრებული ურთიერთობა აკავშირებდა საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქ ილია II-სთან. ახლაც, როდესაც ვინმე ქართველს შეხვდება, სიამაყით აჩვენებს ხოლმე პატრიარქის ნაჩუქარ ჯვარს და ამბობს, მე ნახევრად ქართველი ვარო. 1996 წლებში იგი მეორე მოწვევის მერი იყო. როდესაც შეატყობინეს საქართველოში შექმნილი ვითარების შესახებ, დაინტერესდა ათასობით ბავშვის ბედით. სწორედ მისი გადაწყვეტილება იყო, ჰუმანიტარული დახმარება გაეწია ბავშვებისთვის და თუნდაც რამდენიმე თვის განმავლობაში უკეთეს პირობებში საცხო-
44 DIPLOMAT
Let us start with how you moved from Georgia to Italy at a young age, how did you find yourself in Palermo? When we arrived in Tbilisi, it was a very difficult time for many of us living as IDPs after the Abkhazian war. In 1996, we heard about a project being implemented by the newly formed Society Georgia-Italy whose president was Vakhtang Esvanjia. Representatives of Palermo and Tbilisi have a cordial relationship that has been established since the 1980s, with the then Mayor of Palermo Leoluca Orlando having a special relationship with Catholicos-Patriarch of All Georgia Ilia II. Even now, when he meets with a Georgian, he is proud to point out the cross of the patriarch and say, ‘I am half-Georgian’. In 1996, he was mayor of the second convocation and, when he heard about the situation in Georgia, he took interest in the fate of thousands of children. He took a decision to provide humanitarian aid for children IDPs and he even invited them to live in better conditions for several months. I was among the selected kids, too, when
ვრებლად მიეწვია. შერჩეულ ბავშვებს შორის მეც მოვხვდი, მაშინ 11 წლის ვიყავი. კერძო ჩარტერული რეისით გადავფრინდით პალერმოში და იქ ოჯახებში გადაგვანაწილეს. ასე მოვხვდი იმ ოჯახში, რომლის შვილობილიც ვარ დღემდე.ყოველ ზაფხულს შეეძლოთ ამ ოჯახებს, თავისთან მივეწვიეთ. ზაფხულში გვიწვევდნენ იმიტომ, რომ სკოლა მთავრდებოდა და არდადეგები იწყებოდა. გახსოვთ ის პირველი ემოციები, როდესაც იტალიაში აღმოჩნდით ? რამდენიმე თვის წინ ვნახე იტალიაში ჩვენი ჩასვლის ვიდეო, საკმაოდ შეშინებული და დაბნეული სახეები გვაქვს ბავშვებს. იყო შიში ენობრივი ბარიერის, უცხო ხალხთან ცხოვრების, შიში იმის, რომ ჩვენს ოჯახებს კარგა ხანი ვერ ვნახავდით. შემდეგ კადრებში უკვე იცვლება ჩვენი ემოციები. როდესაც მასპინძელ ოჯახებს შევხვდით და გავეცანით, იქ ჩემი სახე ცოტა დამშვიდებულია. როდის მიხვდით, რომ წერა იყო ის, რაც გინდოდათ ? იტალიაში ჩამოსვლისას დღიურის წერა დავიწყე, შეიძლება ეს ჩემი ემოციური მდგომარეობითა და ნოსტალგიური განწყობით იყო განპირობებული. ვაკვირდებოდი ყველაფერს და ვწერდი. ისიც კი მეგონა, ჩემ გარშემო ყველა დანარჩენი ბავშვი წერდა. მახსოვს, ერთხელ ვიკითხე კიდეც, თქვენ არ წერთ-მეთქი?! - ძალიან გამიკვირდა, როცა გავიგე, რომ თურმე სხვები არ წერდნენ. ფურცელს ვუმხელდი საკუთარ შიშებს, მომავლის ბუნდოვან მოლოდინს... ვწერდი ქართულად, ისე, როგორც შემეძლო. წერა მიმსუბუქებდა უცხო ქეყანაში ყოფნის სიმძიმეს. მერე ვიგრძენი, რომ მსიამოვნებდა და თითქოს კარგად გამომდიოდა კიდეც. მოზრდილ ასაკში პოეზიის თარგმნა დავიწყე, ვთარგმნიდი ქართულიდან იტალიურად და პირიქით. თუმცა ფიქრი იმაზე, რომ რამე სერიოზულს შევქმნიდი, ამ პერიოდში არ მქონია. საკმაოდ ახალგაზრდა ასაკში იტალიაში მოიპოვეთ ნიჭიერი და პერსპექტიული მწერლის სტატუსი, 22 წლის ასაკში თქვენი ლექსი გახდა პოეტურ კონკურს "მონდელო ჯოვანის" რჩეული, ხომ არ იქცა ეს ერთგვარ მოტივაციად, დაგეწერათ რომანი ? როცა თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი დავასრულე და აქ ჩამოვედი, მივხვდი, მზად ვიყავი თავად შემექმნა ნაწარმოებები და უფრო სერიოზულად მივუდექი ამ საკითხს. ერთ-ერთი პირველთაგანი, რაც დავწერე, ზუსტად ის ლექსი იყო, რომელმაც კონკურსში გაიმარჯვა, რასაკვირველია, ეს ერთგვარი მოტივაციაც აღმოჩნდა, მეტად დავახლოებოდი წერას. თქვენ წერთ იტალიურად, გამომცემლობამ „Corrimano” თქვენი პირველი წიგნი "შენი აქ ყოფნა, როგორც ქალაქი" 2016 წელს გამოსცა, რამდენად რთული იყო ქართველი გოგონასთვის იტალიურ გამომცემლობასთან მისვლა და იმაში დარწმუნება, რომ თავისი ნაწარმოები მართლაც იმსახურებდა გამოქვეყნებას? გზა რომანის დაბეჭდვამდე ნამდვილად რთული იყო, თავიდან არც მეგონა, რომ ვინმე დაბეჭდვის ღირსად ჩათვლიდა ჩემს ნაწარმოებს. გამომცემლები ათასობით ნაწერს იღებენ ყოველთვიურად, ხშირად ისინი წაუკითხავად გიშორებენ თავიდან. მათთვის ერთგვარი რისკია უცნობი, დებიუტანტი ავტორების წიგნების გამოცემა. ჩემ შემთხვევაში, ვიტყოდი, ნამდვილად გამიმართლა. გამომცემლობა „Corrimano", რომელმაც ჩემი წიგნი დაბეჭდა, პალერმოში ახალგაზრდებმა დააარსეს. ისინი ეძებდნენ ახალ კალმე-
I was 11 years old. We came to Palermo via a chartered flight and we were placed in the care of different families. That’s how I got into the family that I still belong to. We could visit these families every summer during the long holidays at the end of the school year. Do you remember those first emotions and how they made you feel when you arrived in Italy? I saw a video of our arrival in Italy a few months ago, we all looked pretty scared and we wore confused faces. There was the fear of language barrier, of living with strangers, the fear of not seeing our families long enough. That scene captured a number of different emotions but when we met and got acquainted with our host families, I remember that I became a little calm there. When did you realize that writing was what you wanted to do? When I arrived in Italy, I started writing a blog, perhaps because of my emotional state and nostalgic mood. I was observing everything and writing about everything. I even thought that all the other kids around me were also writing. I remember one time, I asked out of curiosity, “You don’t write?”. I was very surprised to hear that others were not writing. I wrote down my fears, my vague expectations for the future. I wrote in Georgian as much as I could. Writing alleviated the burden of being in a foreign country. Then I felt that it was fun and that it was going well. When I became a teenager, I started translating poetry, translating from Georgian into Italian and vice versa. However, I did not think that I would create something serious during this time. At a very young age, in Italy, you attained the status of a talented and promising writer. At the age of 22, your poem became a favorite of the poetry competition, Mondello Giovani. How did this happen? When I graduated from Tbilisi State University and came here, I realized that I was ready to do the work myself and take the matter more seriously. One of the first things I did was exactly the poem that won the competition. Of course, that motivation turned out to bring me closer to writing. You write in Italian and Corrimano Publishing published your first book, La tua presenza è come una città in 2016, How difficult was it for a Georgian girl to go to an Italian publishing house and convince them that her work really deserved publication? The journey to having my novel published was really difficult, at first, I didn’t think anyone would find it worthy. Publishers receive thousands of pieces every month. In many cases, they may lose sight of your submission. The risk of publishing books by debutant authors is unknown to many publishers. In my case, I would say I was really lucky. Corrimano, the publishing house for my book, is a brain child of young people in Palermo. They were looking for new pens. They were more open to discover valuable writings. I went to them and took the first part of the book but, they didn’t promise anything, I remember I was waiting for their response
DIPLOMAT 45
ბს. უფრო მიმღებლები იყვნენ და მიმართულნი იმისკენ, აღმოეჩინათ ღირებული ნაწარმოებები. მათთან მივედი და წიგნის პირველი ნაწილი მივიტანე. არაფრის პირობა არ მოუციათ. მახსოვს, რამდენიმე თვე ველოდი პასუხს. მანამდე სხვა გამომცემლობებშიც ვგზავნიდი, მაგრამ ისინი წაუკითხავად მიშვებდნენ უარყოფილთა სიაში. და, აი, „Corrimano-დან“ დამირეკეს და მითხრეს, მეორე ნაწილიც მიმეტანა, რადგან უკვე მზად იყვნენ წიგნის გამოსაქვეყნებლად. როგორი იყო იტალიელი მკითხველის პირველი შთაბეჭდილებები ? ჩემი პირველი მკითხველნი პალერმოს მაცხოვრებლები აღმოჩნდნენ. ძალიან დიდი ინტერესი და სითბო ვიგრძენი მათგან. ნაციონალურ დონეზე პირველად გაზეთ La Stampa-ში დაიბეჭდა რეცენზია. ამ რეცენზიამ ერთგვარად გზა გაუხსნა წიგნს. მერე უკვე ჩრდილოეთ იტალიიდან, ფლორენციიდან, მილანიდან და იტალიის სხვა ნაწილებიდანაც მეხმიანებოდნენ. ეს შეტყობინებები, რომლებიც დღემდე გრძელდება, გულს მითბობს და ერთგვარი სტიმულია ჩემთვის. წიგნში "შენი აქ ყოფნა, როგორც ქალაქი" მოქმედება საბჭოთა კავშირში, ერთ-ერთ გამოგონილ ქალაქში ვითარდება, მთავარი თემა კი სტალინური რეპრესიებია, რატომ კონკრეტულად საბჭოთა კავშირის პერიოდი ? ეს იყო რეალობა, რომელსაც ასე თუ ისე ვიცნობდი. სინამდვილე, რომელიც მაწუხებდა. საბჭოთა კავშირში დავიბადე, ახალგაზრდობისას მის ნანგრევებს მოვესწარი. შეიძლება ითქვას, უარესიც კი იყო ამ ნანგრევებში ცხოვრება. რეალურად, გამოგონილი ქალაქის პროტოტიპი საქართველოა, მაგრამ ისიც არ მინდოდა, ვინმეს ეფიქრა, მე საქართველოზე ვწერდი
46 DIPLOMAT
for several months, meanwhile at that time, I used to send my writing to other publishing houses but they were rejecting it without reading. And then, I received the call from Corrimano and was told to come with the second part, as they are willing to publish the book. What were your first impressions of the Italian reader? My first readers were Palermo residents. I felt great interest and warmth from them. For the first time nationally, a review of my writing was published in the newspaper, La Stampa. This review paved the way for the book. Then I was contacted from northern Italy, Florence, Milan and other parts of Italy. The messages that I continue to receive till this day are heartwarming and a kind of stimuli to me. In the book La tua presenza è come una città, the action takes place in the Soviet Union, in one of the fictional cities, and the main theme is Stalinist repression. Why did you choose to write about this period? It was a reality I knew somehow. The reality that bothered me. I was born in the Soviet Union and witnessed its first hand ruins in my youth. I think it is even worse to live in these ruins. Actually, the prototype of the fictional city is Georgia, but I also didn’t want anyone to think I was writing about Georgia and trying to get attention, due to my exile status or my past. Many would indirectly feel some bias if they can tell that the author is Georgian. As I am aware, you are working on a new book too, what is this book about?
და ყურადღების მიქცევას ამით ვცდილობდი - ჩემი დევნილობით ან წარსულით. არაპირდაპირ კი ბევრი რამ მიუთითებს, რომ ავტორი ქართველია. როგორც ვიცი, ახალ წიგნზეც მუშაობთ, რას შეეხება წიგნი ? წიგნი რედაქტირების პროცესშია და მარტში გამოვა. რომანში მოქმედება XX საუკუნის 20- 30-იანი წლების იტალიაში იწყება და 50-იანი წლების ბოლომდე, ეკონომიკური ბუმის დასაწყისამდე გრძელდება. ეს არის წიგნი ფაშიზმის პერიოდზე, იტალიის ისტორიასა და იმაზე, რომ რაღაცები უცვლელი რჩება. კერძოდ, არსებობს ისეთი რამ ეროვნულ ხასიათში, რაც ქმნის ისტორიას და პირიქით, რასაც ისტორია სახეს აძლევს და აყალიბებს. ეს თემა ერთგვარად საკმაოდ სარისკო იყო. ერთი შეხედვით, თითქოს მე პრეტენზია არ უნდა მქონოდა იტალიის ისტორიაზე. თუმცა რატომაც არა, ეს ხომ გარეშე თვალით დანახული რეალობაა, რომელიც საინტერესო შეიძლება აღმოჩნდეს თავად იტალიელებისათვის. ერთ-ერთ ინტერვიუში თქვენ ამბობთ, რომ ხართ ქართველი მწერალი, რომელიც გარემოებების გამო იტალიურად წერს. ხომ არ ფიქრობთ მომავალში ქართულად დაწერაზე? აუცილებლად, მე ვთვლი, რომ თუ რამე ღირებულის შექმნა მართლა შემიძლია და თუ რამე ნიჭი გამაჩნია, ამ ნიჭის საზომი, უპირველეს ყოვლისა, ჩემი მშობლიური ენაა. ჩემთვის მშობლიურ ენაზე წერას მზაობა სჭირდება, ეს სულ სხვა ფსიქოლოგიური მდგომარეობაა, როდესაც მკითხველთან ის რჩები, ვინც სინამდვილეში ხარ. იტალია და საქართველო - ორი ქვეყანა, რომელიც თქვენს წარსულს, აწმყოსა და მომავალს აკავშირებს. რას ნიშნავს თქვენთვის, ატარებდე ამ ორ დიდ კულტურას? ძალიან დიდ პასუხისმგებლობას ვგრძნობ. ქართველებისა და იტალიელების ორი უმთავრესი კულტურული ნიშანი არის ლიტერატურა და ენა. შესაბამისად, როცა ან ერთ ენაზე წერ, ან მეორეზე, უნდა იცოდე, ამ უდიდესი ლიტერატურული ტრადიციების მქონე ხალხს ვერაფერს გამოაპარებ და მოწოდების სიმაღლეზე უნდა იდგე. მითუმეტეს, რთულია, როცა ამ ორი კულტურის საზღვარზე დგახარ. ხან - ერთის, ხან მეორეს მხარეს იცქირები, თითქოს საბოლოოდ ერთ-ერთ მხარეს უნდა გადახვიდე. არჩევის არანაირი სურვილი არ მაქვს, მიუხედავად იმისა, რომ შეიძლება აუცილებელი აღმოჩნდეს და ცხოვრებამ დამაყენოს გადაწყვეტილების მიღების წინაშე. ზღვარზე დგომა ძალიან რთულია, იმდენად რთულია, ყოველგვარ ადამიანურ ძალისხმევას აღემატება. ამასთანავე, დადებითი მხარეც აქვს - გარკვეულ სიმდიდრეს ფლობ! ოღონდ სიმდიდრეს სწორად გამოყენება და სწორი მიმართულების მიცემა სჭირდება. შეიძლება, დღეს გქონდეს, ხვალ ხელში შემოგეფშვნას, გაგეფანტოს. ასე თუ ისე, მზად ვარ ამ ყველაფრის სატარებლად. ვცდილობ, ჩემი წვლილი შევიტანო ორივე მხარის კულტურულ ურთიერთობებში, თარგმანებითა თუ საელჩოების მიერ ორგანიზებულ ღონისძიებებში მონაწილეობით, რომლებშიც ვხედავ ჩემი ჩართულობის საჭიროებას. გამოსავალი ეს არის, როდესაც ამ საზღვარზე დგახარ. რთულია წონასწორობის დაცვა, მაგრამ ვცდილობ, ორივე მხარეს სიკეთე შევძინო.
The book is in the process of editing and will be released in March. In this new novel, the story begins in Italy in the 20s and 30s of the 20th century and lasts until the end of the 50s, until the beginning of the economic boom. This is a book about the Fascist period, the history of Italy, and about something that remains yet unchanged. In particular, there is something in the national character that makes history, and vice versa, which history gives an outlook and shape. This topic was rather risky. At first glance, it was as if I should have no claim on Italian history. However, why not, it is a sightless reality that may be of interest to even Italians. In one of your interviews you said that you are a Georgian writer who writes in Italian language because of the circumstances. Do you think about writing in Georgian language in the future? Inevitably, I believe that if I can really create something, and if I have any talent, measuring that talent should be first and foremost in my native language. Writing in my native language needs readiness, it is a different psychological state when you share a direct reality and connection with the reader. Italy and Georgia are two countries that connect your past, present and future. What does it mean for you to carry these two great cultures? I feel very responsible. The two main cultural symbols of Georgians and Italians are literature and language. Consequently, when you have to write in one language or another, you have nothing to do with the people of these great literary traditions and you must stand at the height of the call. It is especially hard when you are at the border of these two cultures. Sometimes on one side, sometimes on the other, you seem to have to tilt to one side at a time. I have no desire to make a choice, even though it may be necessary and my life may require such decision. To stand on the border of two cultures is a very difficult task, so difficult, and it exceeds any human effort. In addition, there are pros, you own a kind of treasure however, it needs to be used properly and given the right direction. You may have it today, but it might be broken or lost tomorrow. Anyway, I’m ready to go through all this. I try to contribute to the cultural relations of both countries, through the translations or events organized by embassies, where I see the need for my involvement. This is the solution, when you are standing on that border. It’s difficult to maintain equilibrium, but I try to do good on both sides.
DIPLOMAT 47
დიდი იტალიური ხელოვნება სტუმრად თბილისში გართობის, განათლებისა და ჩვენი მეგობრობის განმტკიცების მიზნით
The Great Italian Art Visits Tbilisi To entertain, educate, and make our friendship stronger ტალია არის მსოფლიოში უმდიდრესი, ყველაზე მრავალფეროვანი და დიადი კულტურული მემკვიდრეობის მქონე ქვეყანა, რომელსაც ყოველწლიურად მილიონობით ადამიანი სტუმრობს (2017 წელს - 122 მილიონი ვიზიტორი, 427 მილიონზე მეტი დათვალიერება და ეს რიცხვები მუდმივად იზრდება). UNESCO-ის მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლების უმეტესობა სწორედ იტალიაშია (55) და მთლიანობაში აქ არის 4026 მუზეუმი, 293 არქეოლოგიური პარკი და 570 ძეგლი. ქართველებს, რა თქმა უნდა, უყვართ იტალიური ხელოვნება და კულტურა. „ეს არის კულტურა, რომლითაც ვამაყობთ, მაგრამ ის მთელ კაცობრიობას ეკუთვნის. მიქელანჯელო, ლეონარდო ან კარავაჯო უნივერსალური ფასეულობების სიმბოლოა” - აღნიშნავს იტალიის ელჩი ანტონიო ბარტოლი. „ჩვენ გადავწყვიტეთ, გავააქტიუროთ ჩვენი
ი
48 DIPLOMAT
taly is the country with the richest, most various and praised cultural heritage in the world, visited every year by millions of people (in 2017, 122 million arrivals, over 427 million presences, and the numbers keep growing). The “Bel Paese” has the largest number of UNESCO World Heritage Sites in the world (54) and a widespread beauty (4026 museums, 293 archeological parks, 570 monuments: one interesting site every 12,000 citizens). Georgians love, of course, Italian art and culture. “It is a culture we are proud of, but that belongs to the entire humanity. Michelangelo, Leonardo, or Caravaggio are symbols of universal values”, Italian Ambassador Antonio Bartoli points out. “We decided to intensify our cultural activities, promoting in particular important exhibitions to pursue several objectives. Highlight the image of our country;
I
კულტურული საქმიანობა, ხელი შევუწყოთ განსაკუთრებით მნიშვნელოვან გამოფენებს რამდენიმე მიზნის მისაღწევად: ხაზი გავუსვათ ჩვენი ქვეყნის იმიჯს; უზრუნველვყოთ საგანმანათლებლო პლატფორმა ქართველი ახალგაზრდებისთვის; საშუალება მივცეთ ჩვეულებრივ ადამიანებს, პირადად გაეცნონ უნივერსალური ხელოვნების გიგანტებს და აღფრთოვანდნენ ამ შედევრებით საკუთარ ქვეყანაში; ადგილობრივი და უცხოელი ტურისტებისთვის უფრო მიმზიდველი გავხადოთ თბილისი; ხელი შევუწყოთ თანამშრომლობას კულტურულ ინსტიტუტებს შორის ორ ქვეყანაში. ჩვენ გვინდა, გავაცნოთ იტალიის ცხოვრების წესი ჩვენს ენაზე „Vivere all’italital“. ეს პროექტები დიდი წარმატებით ხორციელდება, შედეგია 150 000-ზე მეტი ვიზიტორი ჯერჯერობით ”. საელჩომ მრავალი სხვა წარმატებული ინიციატივა განახორციელა. სემინარები ტექნოლოგიებისა და კულტურული მემკვიდრეობის შესახებ, CNR-სა (ეროვნული სამეცნიერო საბჭოს) და სხვა იტალიურ ინსტიტუტებთან თანამშრომლობით ჩაერთვნენ ქართველი დაინტერესებული მხარეები ისეთ საკითხებზე, როგორებიცაა ციფრული თხრობა, XXI საუკუნის მუზეუმების დიზაინი, ჭკვიანი ქალაქები, უახლესი ტექნოლოგიები, კონსერვაცია და აღდგენა. შეიქმნა იტალია-საქართველოს პრიზი თანამედროვე ხელოვნების რეზიდენციებისთვის. ახალგაზრდა მხატვრებს აქვთ შესაძლებლობა, გაატარონ დრო სხვა ქვეყანაში, შეისწავლონ, მიიღონ ინსპირაცია და შექმნან ისეთი ნამუშევრები, რომლებიც შემდეგ ერთობლივი გამოფენებში იქნება წარმოდგენილი (პირველმა მიიღო სახელწოდება "უცხოს გავლით"). ასევე დაწესდა ჯილდო ინოვაციისთვის, რომელიც დამწყებ პირებს საშუალებას მისცემს, სტაჟირება გაიარონ ნიუსტილის ინკუბატორში და ნეაპოლში, Apple-ის აკადემიაში. „არქეოლოგია სკოლაში“ არის პროგრამა, რომლის მიზანია, სტუდენტები დაუახლოვოს წარსულის ძიებას და მათ საქართველოში იტალიური არქეოლოგიური მისიები გააცნოს, აგრეთვე კომიქსების, ანიმაციური მულტფილმებისა და სამაგიდო თამაშების საშუალებით. იტალიის საგარეო საქმეთა და საერთაშორისო თანამშრომლობის სამინისტრომ მრავალი წლის განმავლობაში დააფინანსა
provide an educational platform for Georgian youth; allow common people to personally encounter the giants of universal art and admire their masterpieces at home; contribute to enrich the attractiveness of Tbilisi for local and foreign tourists; foster collaborations among cultural institutions in the two countries. We want to share the Italian way of living, in our language “Vivere all’italiana”. These projects have enjoyed a tremendous success: more than 150,000 visitors so far”. The Embassy realized many other successful initiatives. Workshops on technologies and cultural heritage, in collaboration with the CNR (National Research Council) and other Italian institutions, were offered to engage relevant Georgian stakeholders on subjects such as digital storytelling, design and management of XXI century museums, smart cities, cutting edge techniques of conservation and restoration. An Italy-Georgia prize for contemporary art residencies was created. Young artists have the opportunity to spend time in the other country to explore, be inspired and create artworks that have afterwards been showcased in joint exhibitions (the first one was entitled “Through unfamiliar”). An award on innovation was also established, allowing young start-uppers to intern in Newsteeel incubator and in the Apple Academy in Naples. “Archaeology at school” is a program conceived to get students closer to the exploration of the past and familiarize them with the Italian archaeological missions in
DIPLOMAT 49
მრავალი გათხრა და კვლევითი პროგრამა საქართველოში: დმანისი (ფლორენციის უნივერსიტეტი, 1,8 მილიონი წლის ადამიანისა და ცხოველების გათხრებზე), ნაცარგორა და ლაგოდეხი (ვენეციის უნივერსიტეტი - Ca 'Foscari), გონიოში (ფერარას უნივერსიტეტი, სწავლობდა რომის ციხესიმაგრეს შავ ზღვაზე), ძალისაში (Latium Superintendent არქეოლოგიური მემკვიდრეობისთვის და რომში რესტავრაციის ცენტრალური ინსტიტუტი, ძვ. წ. IV საუკუნის რომაულ მოზაიკაზე ზრუნვისთვის), სამცხე-ჯავახეთში (ISMEO, ხმელთაშუა და აღმოსავლეთის კვლევების ინსტიტუტი, რკინის ხანის ციხეებზე). მაგალითები შეიძლება კიდევ გაგრძელდეს. ასევე მოეწყო იტალიური კინოსა და თეატრალური ფესტივალები, საბალეტო წარმოდგენები, კონცერტები, წიგნის პრეზენტაციები და კონფერენციები. აღსანიშნავია იტალიის საელჩოს მიერ განხორციელებული გამოფენები (სერია "პირველად თბილისში"), რომელიც იწყება ორმაგი ღონისძიებით "უნივერსალური ღირებულებები: ბოტიჩელი, სილამაზე; კარავაჯო, სინათლე ”(05.10.2017 - 29.11.2017) დიმიტრი შევარდნაძის ეროვნულ გალერეაში. ეს პროგრამა ეძღვნებოდა ორ გენიოსს, რომლებიც საუკუნეების განმავლობაში ახალ მხატვრულ სტანდარტებს ქმნიდნენ. გამოფენის "Venus pudica" საფუძველი იყო ბოტიჩელის "ვენერა", ტურინის გალერია საბაუდადან. ეს ნახატი არის სიმბოლო ბოტიჩელის გენიისა, ადამიანის ცენტრალურობისა და რენესანსის ესთეტიკური იდეალებისა. ამავდროულად, ხელოვნება და ტექნიკა შეხვდნენ "შეუძლებელ გამოფენაზე" "Caravaggio - Opera omnia", ეს არის კარავაჯოს 40-მდე შედევრის ვირტუალური ტურნე (HD ციფრული რეპროდუქციები სრული მასშტაბით), რომლებსაც ვერავინ ნახავდა ერთ მუზეუმში: არნახული სათავგადასავლო ცხოვრებით მომხიბლავი მოგზაურობის შესაძლებლობა და ოსტატის საოცარი ნაშრომი „chiaroscuro“. საელჩომ სამართლიანად გაამახვილა ყურადღება რენესანსზე, ალბათ, უდიდეს პერიოდზე იტალიურ ხელოვნებაში. გამოფენაზე "მიქელანჯელო და სიქსტეს კაპელა: გრაფიკული ნამუშევრები" (02.02.2018 - 03.04.2018) გამოფენილია გრაფიკული ნამუშევრები ფლორენციის "კასა ბუონაროტიდან", რომელიც გთავაზობთ შედარებას განკითხვის დღის ჭერის ფრესკაზე მოგვიანებით მოხატულ პერსონაჟებთან და გასეირნებას მიქელანჯელოს ცხოვრებაში სპეციალური დოკუმენტური ვიდეოს მეშვეობით. ”რენესანსის გენიოსებმა” (28.05.2018 - 26.08.2018) ვიზიტორებს საშუალება მისცეს, აღფრთოვანებულიყვნენ ლეონარდოს, მიქელანჯელოს, რაფაელის, ბოტიჩელის, პინტურიჩოს, ვასარის, პიერო დი კოსიმოს და მრავალი სხვა
50 DIPLOMAT
Georgia, also through comics, animated cartoons, and board games. The Italian Ministry of Foreign Affairs and International Cooperation has been funding for many years numerous excavations and research programs in Georgia: in Dmanisi (with the University of Florence, on the trail of 1,8 million years old human being and animals), in Natsargora and Lagodekhi (University of Venice Ca’ Foscari), in Gonio (University of Ferrara, studying the Roman fortress on the Black Sea), in Dzalisa (Latium Superintendent for archaeological patrimony and Central Institute for Restoration in Rome, taking care of the Roman IV cent. BCE mosaic), in Samtskhe-Javakheti (ISMEO, institute for studies on Mediterranean and East, on iron age fortresses). The examples could go on. Italian film and theatrical festivals, ballet performances, concerts, book presentations and conferences have also been organized. But let’s focus on the main exhibitions realized by the Embassy of Italy (a series of “first time in Tbilisi”), starting with the double event “Universal Values. Botticelli, the Beauty. Caravaggio, the Light” (05.10.2017 – 29.11.2017) at the Dimitri Shevarnadze National Gallery. This program dedicated to two geniuses that set new artistic standards for centuries to come. The core of the exhibition “Venus pudica” was Botticelli’s “Venere”, from the Galleria Sabauda in Turin. This iconic painting is a symbol of Botticelli’s genius, of the centrality of human being and the aesthetic ideals of the Renaissance. At the same time, art and technology met in the “impossible exhibition” “Caravaggio - Opera omnia”, a virtual tour of some 40 Caravaggio’s masterpieces (HD digital reproductions in full scale) that nobody could see together in the same museum: an unprecedented opportunity for a fascinating journey through the adventurous life and the amazing work of the master of “chiaroscuro”. The Embassy rightly put the spotlight on the Renaissance, perhaps the greatest period for Italian art. The exhibition “Michelangelo and the Sistine Chapel: preparatory drawings” (02.02.2018 – 03.04.2018) displayed some precious graphic works from “Casa Buonarroti” of Florence, offering the comparison with the characters later painted in the Universal Judgment ceiling fresco and walking visitors through the life of Michelangelo, thanks to a special video documentary. “The geniuses of the Renaissance” (28.05.2018 – 26.08.2018) allowed visitors to admire some other 45 original works by Leonardo, Michelangelo, Raffaello, Botticelli, Pinturicchio, Vasari, Piero di Cosimo, and many others prominent artists. On the wave of Caravaggio’s exhibition success and to honor the 500th anniversary since da Vinci’s death, “Leonardo. Opera Omnia” (27.02.2019 – 29.03.2019) proposed another virtual tour of all the most famous paintings (with real size high definition digital panels, including the gigantic Last Supper). An additional possibility to witness first-hand the very symbol of human genius: painter, engineer, scientist, architect and inventor. “Titian, master of color” (15.05.2018 – 05.08.2018) was a tribute to another protagonist of the Renaissance. The amazing “Virgin and Child” (Albertini Madonna), from Venice Gallery Academy museum, was displayed at Tbilisi National Gallery. This late masterpiece of the
ცნობილი მხატვრის 45 სხვა ორიგინალური ნამუშევრით. კარავაჯოს საგამოფენო წარმატების ტალღაზე და და ვინჩის გარდაცვალებიდან 500 წლის იუბილეს საპატივცემულოდ, ”ლეონარდო. ოპერა ომნია ”(27.02.2019 - 29.03.2019) შემოგვთავაზა კიდევ ერთი ყველაზე ცნობილი ვირტუალური ტური ყველაზე ცნობილი ნახატის (ნამდვილი ზომის მაღალი ხარისხის ციფრული პანელებით, მათ შორის გიგანტური „ბოლო ვახშამის“ ჩათვლით). კიდევ ერთი შესაძლებლობა ადამიანის გენიის გასაცნობად: მხატვარი, ინჟინერი, მეცნიერი, არქიტექტორი და გამომგონებელი. "ტიციანი, ფერის ოსტატი" (15.05.2018 05.08.2018) იყო რენესანსის კიდევ ერთი პროტაგონისტის აღიარება. არაჩვეულებრივი "მადონა და ბავშვი", ვენეციის გალერეის აკადემიის მუზეუმიდან გამოიფინა თბილისის ეროვნულ გალერეაში. ვენეციური რენესანსის ყველაზე თვალსაჩინო წარმომადგენლის ეს გვიანდელი შედევრი ტიციანის პალიტრა და ფერთა ინტენსიური გამოყენებაა. განსაკუთრებული ყურადღება დაეთმო სხვა მნიშვნელოვან პერიოდებს. „ბერნინი და რომაული ბაროკო“ (11.09.2018 - 25.11.2018) მოეწყო იტალიის დედაქალაქის მახლობლად ჩიგის სასახლის მუზეუმთან თანამშრომლობით, რომელმაც გვათხოვა 60 მშვენიერი ნამუშევარი, რათა გვეჩვენებინა ბაროკოს სტილი და ფილოსოფია - გახმაურებული და ინოვაციური მოძრაობა, რომლის ხელოვნების გულში სწორედ რომია. სტუმრებს შეეძლოთ, აღფრთოვანებულიყავნენ პორტრეტების, ჯერ კიდევ ცხოვრებისეული ნახატების, რელიგიური და მითოლოგი-
most prominent representative of the Venitian Renaissance is a meaningful example of Titian’s palette and intense use of color. Special attention was also given to other crucial periods. “Bernini and the Roman Baroque” (11.09.2018 – 25.11.2018) was organized in collaboration with the Chigi Palace museum in Ariccia (near the Italian capital), which lent around 60
DIPLOMAT 51
ური საგნების შედევრებით, შექმნილის ჯოვანი ლორენცო ბერნინის მიერ, მაგრამ ასევე ბაციკიოს, მატია პრეტისა და მრავალი სხვის. ბაროკოდან თანამედროვე ხელოვნებამდე. ”ეზოთერიკოსი დე კირიკო, მოგზაური ორ სამყაროს შორის” (27.03.2019 - 27.05.2019) - პატივი მიაგო მეტაფიზიკური ხელოვნების ფუძემდებელს. ნახატებისა და ერთი ქანდაკების შერჩევა 1923 წლიდან 1970-იან წლებამდე მოიცავდა XX საუკუნის ყველა მთავარ თემას: „პიქტორ ოპტიმიუსი“ - ოცნება და რეალობა; ცარიელი მოედნები და ენიგმატური მანეკენები ტკივილისა და მელანქოლიის გამოხატვის მიზნით; ძველი საბერძნეთის „მარადიული დაბრუნება“ და მითოლოგია, როგორც ინსპირაციის განუყოფელი წყარო, რომელიც უნდა გადაიხედოს თანამედროვე სულის მოუსვენრობით. საუბარი თანამედროვეობაზე - გამოფენაზე ”Evidence. A New State of Art ”(25.05.2018 - 26.08.2018) წარმოდგენილი იყო სახელოვნებო ინოვაციის 60 წლის პერიოდში შექმნილი საუკეთესო ნამუშევრები, რომლებიც ცნობილ იტალიელ ოსტატებს ეკუთვნის, როგორიცაა პისტოლეტო, პალადინო, მაინოლფი. ტრადიციასა და სიახლეს შეუძლია ერთმანეთთან შერწყმა. ახალგაზრდობას შეუძლია, მიუახლოვდეს უძველესი დროის შედევრებს, თუ შესაძლებელი იქნება ნამუშევრების ახალგაზრდა თაობებისთვის უფრო გასაგები ენით ჩვენება (სურათები, ციფრული მონაცემთა ბანკები, ვირტუალური რეალობა). ეს არის ”Immagica-ის“ მიზანი. იტალიური ხელოვნება, მოგზაურობა მშვენიერების სამყაროში (31.05.2019 - 30.09.2019) სიმონ ჯანაშიას სახელობის ეროვნულ მუზეუმში. Immagica არის შთამბეჭდავი ვირტუალური მოგზაურობა დროში. ეს არის ხმის, განათების, იმერსიული გამოსახულებებისა და 52 DIPLOMAT
wonderful works, to showcase the style and the philosophy of Baroque, a flamboyant and innovative movement that had in Rome its artistic heart. Visitors could admire a wide selection of portraits, still life paintings, religious and mythological subjects, by Giovan Lorenzo Bernini, but also Baciccio, Mattia Preti, and many others. From Baroque to modern art. “Esoteric De Chirico, traveler between two worlds” (27.03.2019 – 27.05.2019), paid tribute to the founder of metaphysical art. A selection of paintings and one sculpture, from 1923 to the 1970s, covered all the main themes of the XX century “Pictor Optimus”: dream and reality; empty squares and enigmatic mannequins to express anguish and melancholy; the “eternal return” of ancient Greece and mythology as inextinguishable sources of inspiration to be revisited through the restlessness of the contemporary soul. Talking about contemporary, the exhibition “Evidence. A New State of Art” (25.05.2018 – 26.08.2018) highlighted some of the best contributions of 60 years of artistic innovation showcasing famous Italian masters such as Pistoletto, Palladino, Mainolfi. Tradition and innovation can combine with one another, as we have seen. Youth can get closer to masterpieces from the past, if they one can present the artworks with a language more comprehensible to young generations (images, digital data banks, virtual reality). This is the goal of “Immagica. Italian Art, a journey into beauty” (31.05.2019 – 30.09.2019) at the Simon Janashia National Museum. Maxi screens, music, headphones to explore 5 centuries of universal art, through the most
მულტიმედიის ერთობლიობა; ხელოვნების აღმოჩენა ინოვაციური ტექნოლოგიების მეშვეობით; შთაბეჭდილებების მიღებისა და ცოდნის გაღრმავების ახლებური ხერხი; ყველასთვის გასაგები, ხელმისაწვდომი და, ამავე დროს, მეცნიერული თვალსაზრისით ზედმიწევნით ზუსტი ენა. გამოფენაზე დამთვალიერებელი პროექციების საშუალებით იხილავს ისეთი ხელოვანების ნამუშრევრებს, როგორიცაა: ჯოტოს „მაესტა დი ონისანტი" და სკროვენის კაპელის ფრესკები, ლეონარდო და ვინჩის „ხარება", ბოტიჩელის „ვენერას დაბადება" და „გაზაფხული", რაფაელის „მადონა ჩიტბატონათი", ბელოტოს „სან მარკოს მოედანი" და „კასტელო სფორცესკო", კანალეტოს „იტონის კოლეჯის კაპელა", კანოვას „ამური და ფსიქეა" და „სამი გრაცია". სხვა გამოფენებიც მიმდინარეობს - ეროვნული გალერეა 20 ნოემბრამდე მასპინძლობს გამოფენას "ფერი: ტინტორეტოდან კანალეტომდე". დროებითი გამოფენა ტრიესტეს ძველი ხელოვნების გალერეადან მოიცავს იტალიური ხელოვნების სამ საუკუნეს, XVI-დან XVII საუკუნემდე. იგი აჩვენებს ჩრდილოეთ იტალიის სხვადასხვა სკოლას (გენუადან ვენეციამდე) და თემებისა და ჟანრების დიდ სპექტრს: პეიზაჟებიდან პორტრეტებამდე, შემდეგ კი სიყვარულს, მითოლოგიურ და რელიგიურ თემატიკას. ქართველი დამთვალიერებლებისთვის კიდევ ერთი ძვირფასი ნამუშევარია გამოფენა, რომელშიც წარმოდგენილია ”მოზაიკა კაპიტოლიუმის მუზეუმებიდან”, ძველი რომის არაჩვეულებრივი მიმოხილვა - მისი ფერები, მისი ჩვევები - 21 ძვირფასი ექსპონატის მეშვეობით, რომელიც ეკუთვნის იტალიის დედაქალაქის მუზეუმს. წარმოდგენა სტუმრებს რომაული სახლის გავლით დაატარებს, რომ აჩვენოს ის კონტექსტი, რომელშიც გამოყენებული იყო ეს მოზაიკა. წარმოდგენა გრძელდება. იტალიის საელჩო საქართველოსთან კიდევ უფრო მჭიდრო კულტურული კავშირების დამყარების ერთგული რჩება. 2020 წლისთვის ბევრი სხვა ინიციატივა და ექსპონატია სილამაზის და იტალიური ცხოვრების წესის გაზიარებისთვის: “Vivere all’italiana”.
iconic authors and works: Giotto’s “Ognissanti Madonna” and the Scrovegni Chapel frescos; Leonardo’s Uffizi Annunciation; Botticelli’s ‘Birth of Venus” and “Spring”. Raphael’s “Madonna of the Goldfinch” and Canova’s sculptures, “The three Graces” and “Psyche revived by Cupid’s kiss”. Digital HD software and touch screens to delve into the details, and compare these works with others. Virtual reality to enter Bellotto’s and Canaletto’s paintings. This and much more you can find in Immagica. Other exceptional exhibits are ongoing. The National Gallery hosts “The form of color: from Tintoretto to Canaletto” until November 20. The exhibit, on loan from the Trieste Gallery of Ancient Art, covers three centuries of Italian art, from mid XVI to XVII century. It showcases different schools of Northern Italy (from Genoa to Venice) and a large spectrum of themes and genres: from landscapes and still life to portraits, and then love, myth, and religion. Another gem shared with the Georgian visitors is the exhibit displaying the “Mosaics from the Capitoline Museums”, an extraordinary overview of the Ancient Rome - its colors, its habits – through 21 precious pieces belonging to the museum of the Italian capital. An immersive show will walk visitors through a Roman house to showcase the context in which these mosaics where used. The show goes on. And the Embassy of Italy remains committed to develop ever closer cultural ties with this country. Many other initiatives and exhibits are in the pipeline for 2020. To share the taste for beauty and enjoy the Italian lifestyle: “Vivere all’italiana”.
DIPLOMAT 53
ისწავლეთ იტალიური. ისწავლეთ იტალიაში პრესტიჟული და უძველესი უნივერსიტეტები. ბევრი სტიპენდია. ენა, არა მხოლოდ კულტურული, არამედ ეკონომიკური კავშირების გასაღები.
Learn Italian. Study in Italy Prestigious and ancient universities. Many scholarships. A language key to cultural but also economic ties.
ტალიასა და საქართველოს წარმატებული კულტურული ურთიერთობების დიდი ისტორია აქვს, 1997 წელს გაფორმებული „კულტურული და სამეცნიერო შეთანხმების“ ფარგლებში, რომელიც რატიფიცირდა 1998 წელს. რა თქმა უნდა, განათლება დღის წესრიგშია. იტალია ყოველწლიურად აწესებს სტიპენდიას ბრწყინვალე სტუდენტებისთვის, რომელთაც სურთ უმაღლესი განათლების მიღება იტალიაში. მომდევნო სასწავლო წლისთვის 63 სტუდენტისთვის გამოიყო ყოველთვიური სტიპენდია, რომელთაც სურთ ჩარიცხვა იტალიაში მაგისტრატურაზე, დოქტორანტურაზე, უმაღლესი მხატვრული განათ-
ი
54 DIPLOMAT
taly and Georgia have a long history of successful cultural relations, in the framework of the “Cultural and Scientific Agreement” signed in 1997 and ratified in 1998. Education is, of course, top on the agenda. Italy offers – every year - many generous scholarships for brilliant students, who wish to spend a study period in an Italian center for higher education. For the next academic year, 63 monthly installments were allocated for Georgian students, who want to enroll in Italian masters, PhDs, higher
I
ლების კურსებზე, იტალიური ენისა და კულტურის კურსებზე და სხვა. 2002 წლიდან დღემდე ამ სტიპენდიებით 300-ზე მეტმა ქართველმა ისარგებლა. მათ შორის უბრალოდ უნდა აღვნიშნო სახელოვნებო სექტორი -სოპრანო ნინო მაჩაიძე, მეცოსოპრანო ნინო სურგულაძე და ანიტა რაჭველიშვილი, რომელთა საოცარი ხმები ხიბლავს მთელ მსოფლიოს, თამარ ლიჩელი, ნიჭიერი პიანისტი, მრავალი პრესტიჟული საერთაშორისო კონკურსის გამარჯვებული და დამფუძნებელი საერთაშორისო მუსიკალური ფესტივალისა "თენგიზ ამირეჯიბი". განათლების საერთაშორისო ცენტრთან (IEC) ერთად იტალიის საელჩომ დაიწყო პარალელური კონკურსი იმ სტიპენდიებისთვის, რომლებიც შეთავაზებულია იტალიის 10 პრესტიჟული უნივერსიტეტის მიერ სხვადასხვა დარგში ბაკალავრის საფეხურებზე სწავლისთვის (განსაკუთრებული ყურადღება ეთმობა სამეცნიერო და ტექნოლოგიურ სფეროებს). ამ პროგრამის განხორციელება შესაძლებელი გახდა საქართველოს საერთაშორისო განათლების ცენტრისა (რომელიც უზრუნველყოფს თანადაფინანსებას) და იტალიის რექტორთა საბჭოს მიერ შეთანხმების საფუძველზე. იტალიის სხვა უნივერსიტეტები, სავარაუდოდ, მომავალ პროგრამაში ჩაერთვებიან, რაც გააფართოებს შესაძლებლობების სპექტრს ქართველი სტუდენტებისთვის. თავისი საოცარი მხატვრული და კულტურული მემკვიდრეობის, გემრიელი საკვებისა და თვალწარმტაცი ბუნების გარდა, იტალიას შეუძლია, დაიკვეხნოს შესანიშნავი აკადემიური სასწავლო გეგმითა და გარემოთი. ინჟინერიიდან ფიზიკამდე, დიზაინიდან ნანოტექნოლოგიებამდე, იტალიის უნივერსიტეტებს შეუძლიათ, დაფარონ დისციპლინების მთელი სპექტრი. იტალიის საუნივერსიტეტო სისტემის ისტორია ძალიან ძველია. პირველი თანამედროვე უნივერსიტეტი ევროპაში, Alma mater Studiorum - ბოლონიის უნივერსიტეტი, დაარსდა 1088 წელს. მას შემდეგ იტალიამ ხელი შეუწყო ყველა დროის ყველაზე დიდი „ტვინების“ ჩამოყალიბებას, გალილეო გალილეიდან დაწყებული ენრიკო ფერმიმდე და რიტა ლევი-მონტალჩინით დამთავრებული. დღესდღეობით იტალიის უმაღლეს საგანმანათლებლო სისტემაში შედის 61 სახელმწიფო უნივერსიტეტი, 30 კერძო უნივერსიტეტი, 11 საზოგადოებრივი კვლევითი ორგანიზაცია და მრავალი AFAM (ხელოვნების, მუსიკისა და ცეკვის მაღალი მომზადების ინსტიტუტები). ინგლისურ ენაზე ბევრი (300–ზე მეტი) კურსია შემოთავაზებული. 2016/2017 სასწავლო წელს იტალიის უნივერსიტეტებში კურსებზე ჩარიცხულმა სტუდენტებმა 1,6 მილიონი შეადგინა; 67.454 AFAM კურსებში. Qs Ranking– ის მიხედვით, 2019 წლის თებერვლის მონაცემებით საგნების რეიტინგში იტალია მეოთხე ქვეყანაა ევროპაში და მთელ მსოფლიოში მეშვიდეა, რომლის 44 უნივერსიტეტი მოიხსენიება 48 საგანში. იტალია ფლობს აკადემიური პუბლიკაციების ყველაზე მაღალ მაჩვენებელს ევროპაში ბრწყინვალების სამეცნიერო
artistic education courses, courses of Italian language and culture and more. Since 2002, more than 300 Georgians have benefited from these scholarships. Among them, just to mention the artistic sector, soprano Nino Machaidze, and mezzo sopranos Nino Surguladze and Anita Rachvelishvili, whose amazing voices enchant people all over the world, and Tamar Licheli, talented pianist, winner of many prestigious international competitions and founder of the International Music Festival “Tengiz Amirejibi”. Together with the International Education Center (IEC), the Embassy of Italy launched a parallel competition for scholarships offered by some ten Italian prestigious universities in different fields for post graduate education (a particular focus is devoted to the scientific and technological domain.) This program was made possible thanks to an agreement between the Georgian IEC (which provides cofinancing) and the CRUI (the Conference of the Italian Rectors). Other Italian universities are expected to join the program in the next future, broadening the range of opportunities for Georgian students. Other than its amazing artistic and cultural heritage, delicious food and breathtaking nature, Italy can boast an excellent academic curriculum and environment. From engineering to physics, from design to nanotechnogies Italian universities can cover the whole spectrum of disciplines. Understandably so. The history of Italian university system is very old. The first modern University in Europe, the Alma mater Studiorum – University of Bologna, was founded in 1088. Since then, Italy formed some of the greatest minds of all times, from Galileo Galilei to Enrico Fermi and Rita Levi-Montalcini. Nowadays, Italian higher-educational system includes 61 public universities, 30 private universities, 11 public research organizations and many AFAM (The Institutes of High Training in Art, Music and Dance). There are many (over 300) courses offered in English. In the academic year 2016/2017, the students enrolled in Italian universities courses were 1,6 million; 67.454 in AFAM courses. According to the Qs Ranking by subject of February 2019, Italy is the fourth country in Europe and seventh in the whole world, with 44 universities cited in 48 subjects. Italy holds the highest rate record of academic publications on research magazines of excellence in Europe, especially in the fields of biology,
DIPLOMAT 55
ჟურნალებში, განსაკუთრებით ბიოლოგიის, საბუნებისმეტყველო მეცნიერებების, ფიზიკის, ფარმაციის, მედიცინის, მათემატიკისა და კომპიუტერული მეცნიერების სფეროებში. იტალიელი მკვლევრებისა და პროფესორების წარმომადგენლებს ყოველთვის ჰქონდათ შესანიშნავი რეპუტაცია საზღვარგარეთ და მათგან ბევრი მუშაობს მთელ მსოფლიოში პრესტიჟულ უნივერსიტეტებში. იტალიაში სწავლის მსურველები უნდა ეწვიონ ვებსაიტს StudyInItaly, რათა მეტი ინფორმაცია მიიღონ და დაგეგმონ მომავალი აკადემიური კარიერა იტალიაში. ასევე არსებობს მრავალი სტიპენდია, რომელიც უშუალოდ უნივერსიტეტებს აქვთ მინიჭებული; სტუდენტებმა რეგულარულად უნდა შეამოწმონ საელჩოს ვებსაიტი(ambtbilisi.esteri.it) იმისათვის, რომ იხილონ შეთავაზებული უამრავი შესაძლებლობა. იტალიის საელჩო ბევრ რამეს ცდილობს საქართველოში იტალიური ენისა და კულტურის პოპულარიზაციისთვის. იტალიური ენა სულ უფრო პოპულარული ხდება ქართველ სტუდენტებში. გასულ წელს დაახლოებით 20-მა სკოლამ დაიწყო იტალიურის სწავლება, სხვებიც აპირებენ, მათ შორის აჭარის რეგიონში. ვახტანგ ესვანჯიას იტალიური სკოლა ,,ცისკარი“ გთავაზობთ ორენოვან, იტალიურ-ქართულ, განათლებას თბილისში. ევროკავშირის წევრებიდან საქართველოს ერთ-ერთი მთავარი სავაჭრო პარტნიორისა და ევროპაში მეორე ინდუსტრიული ძალის ენის შესწავლა შეიძლება, ახალგაზრდებისთვის ძალიან საინტერესო დამატებითი უპირატესობა იყოს. იტალიის საელჩომ მჭიდრო კოორდინაციით იმუშავა საქართველოს განათლების, მეცნიერების, კულტურისა და სპორტის სამინისტროებთან, ხოლო მუდმივი კონტაქტი აქვს დირექტორებთან და მასწავლებლებთან. საელჩო უზრუნველყოფს პროგრამის გადახედვას, სკოლებს აწვდის დაფინანსებას, ხელს უწყობს იტალიური ენის კათედრების შექმნას და სკოლაში სახელმძღვანელოების შეძენას. საელჩომ ასევე ხელი შეუწყო სტუდენტებისთვის იტალიური ენის ახალი სახელმძღვანელოს პროექტის შექმნას, რაც შედეგია სიენას უნივერსიტეტისა და თბილისში იტალიური ენის მცოდნეთა სამუშაო ჯგუფის კოლაბორაციისა. ამ გეგმაში არასამთავრობო ორგანიზაცია Minerva მნიშვნელოვან როლს ასრულებდა. საქართველოს განათლე-
56 DIPLOMAT
natural sciences, physics, pharmacy, medicine, mathematics and computer science. Italian researchers and professors have always had an excellent reputation abroad and many of them work in prestigious universities all over the world. People interested in studying in Italy should visit the website StudyInItaly in order to get more information and plan their future academic career in Italy. There are also many scholarships given directly by universities; students should regularly check the Embassy website (ambtbilisi.esteri.it) in order to be updated on the numerous opportunities offered. The Embassy of Italy is working hard to promote Italian language and culture in Georgia. Italian language is becoming increasingly popular among Georgian students. Last year, around 20 schools started offering Italian as a second foreign language, others are following suit, also in the Adjara region. The Vakhtang Esvanjia Italian School Tsiskari offers bilingual Italian-Georgian education in Tbilisi. Learning the language of one of the main trading partners of Georgia among the EU members and the second industrial powerhouse in Europe can prove a very interesting asset for young Georgians. The Italian Embassy has worked in close coordination with Georgia’s Ministry of Education, Science, Culture and Sport, and in continued contact with principals and teachers. The Embassy is advising on the review of the programs, provided funding to the schools, to facilitate the creation of chairs of Italian language and the purchase of textbooks for school. The Embassy even promoted the project of a brand new Italian language textbook created for Georgian students as the result of the collaboration of experts from the University for Foreigners of Siena and a working group in Tbilisi of Georgian Italianists. The NGO Minerva played a key role in this plan. Thanks to an agreement
ბის სამინისტროსთან შეთანხმების წყალობით მინერამ 2018 წლის შემოდგომიდან დაიწყო საქართველოს განათლების სამინისტროს მიერ აღიარებული ტრენინგის კურსები იტალიურის მასწავლებლებისთვის. მან ასევე შექმნა Moodle პლატფორმა, რომელიც მიზნად ისახავს მასალების გაზიარებას იტალიური ენის ქართველ მასწავლებლებთან და დაეხმარა საელჩოს, უკეთესად დაედგინა ის სკოლათა სია, სადაც უნდა გააქტიურებულიყო იტალიური ენის სწავლება. სკოლების მიღმა ხაზგასასმელია "Società Dante Alighieri-ის" როლი. Tbilisi Dante ძალიან აქტიურია, გთავაზობთ ენისა და ხელოვნების კურსებს, განსაკუთრებით ძალიან ახალგაზრდა სტუდენტებისთვის. კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი პუნქტია ილიას უნივერსიტეტის იტალიური ცენტრი. ამ და სხვა ბევრ დაინტერესებულ პირთან ერთად საელჩო ორგანიზებას უწევს ღონისძიებებს, რომლებიც მოიცავს განათლების გამოფენებში მონაწილეობის მიღებასა და იტალიური ენის კვირეულის ორგანიზებას - ”Settimana della lingua italiana”, ინიციატივას, რომელიც ხორციელდება ყოველწლიურად ოქტომბერში იტალიის საგარეო საქმეთა და საერთაშორისო თანამშრომლობის სამინისტროს მიერ 2001 წლიდან. 2019 წლის ღონისძიებაში ყურადღება გამახვილებულია იტალიურ ენასა და ინფორმაციული ტექნოლოგიების ურთიერთმიმართებაზე, ასევე ციფრული ტექნოლოგიების პოტენციალზე სწავლებისა და სწავლისთვის. 2019 წლის სეზონის მთავარი თემა იქნება „იტალიური სცენაზე“ (21.10-27.10). საელჩო ასევე მხარს უჭერს იტალიელი მწერლებისა და პოეტების მონაწილეობას სხვადასხვა პროგრამებში. ტრადიციულად, მასშტაბური წარმომადგენლობა უზრუნველყოფილია თბილისის ლიტერატურის საერთაშორისო ფესტივალზე. გასულ მაისში სამმა ქალმა პოეტმა -ანიტა პისკაციმ, რიტა პაჩილიომ და როსარია ლო რუსომ წარმოადგინეს თავიანთი ნამუშევრები, რომლებიც ქართულად თარგმნა ნუნუ გელაძემ; ეს იყო საქართველოს განათლების, მეცნიერების, კულტურისა და სპორტის მინისტრის და"ნოდარ დუმბაძის" ფონდის მიერ ორგანიზებული პროექტი "Libri Viventi" (ცოცხალი წიგნები). უფრო მეტიც, მელანია მაზუკომ იტალიის საგარეო საქმეთა და საერთაშორისო თანამშრომლობის სამინისტროს მხარდაჭერის წყალობით, ხათუნა ცხადაძის მიერ ქართულად თარგმნილი თავისი ცნობილი რომანი "ვიტა" განიხილა და გამოქვეყნდა გამომცემლობა "სულაკაურის" მიერ. მრავალი სხვა იტალიელი ავტორი - პასოლინიდან ეკომდე - ითარგმნა ქართულად იტალიური ინსტიტუტების მხარდაჭერით. საელჩოს მხარდაჭერით მოღვაწეობს ლექტორი იტალიიდან, რომელიც კურსებს ატარებს წამყვან აკადემიურ ინსტიტუტებში, მაგალითად, თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი, თბილისის სამხატვრო აკადემია და თბილისის სახელმწიფო კონსერვატორია. კიდევ ერთი პროფესორი იტალიიდან გაგზავნეს სკოლებში სამუშაოდ და ძირითადად დასაქმებულია ცისკარის “Scuola italiana-ში” და სხვა საჯარო სკოლებში. ”თუ გავითვალისწინებთ იტალიური ენის მუდმივად მზარდ პოპულარობას როგორც მოზრდილებში, ისე ბავშვებში, მათ დიდ სიყვარულს იტალიელთა და იტალიური კულტურის მიმართ, იტალიელი ტურისტების მიერ საქართველოში ჩამოსვლაზე გაჩენილ ბოლოდროინდელ ინტერესს და ჩვენს ძლიერ პასუხისმგებლობას იტალიური ენის პოპულარიზაციის საქმეში, დარწმუნებულები უნდა ვიყოთ, რომ ჩვენ შეგვიძლია, მივაღწიოთ კარგ შედეგს. ეს აშკარად გააძლიერებს ჩვენს ორმხრივ კავშირებს ყველა სფეროში”, - განაცხადა იტალიის ელჩმა ანტონიო ბარტოლიმ.
with the Georgian Ministry of Education, Minerva started offering, since autumn 2018, training courses for teachers of Italian, recognized by the Georgian Ministry. It also created a Moodle platform aimed at sharing material with Georgian teachers of Italian language, and helped the Embassy better identify the school where to activate the teaching of Italian. Beyond schools, the role of “Società Dante Alighieri” has also to be underscored. Tbilisi Dante is very active, offering courses of language and art, especially for very young students. Another important point of reference is the Ilia University Italian Center. With these and many other stakehdolders, the Embassy organizes a series of activities spanning from the participation in the Education fairs to the organization of the week of Italian language, “Settimana della lingua italiana”, initiative promoted every year in October by the Italian Ministry of Foreign Affairs and International Cooperation since 2001. The 2019 edition, focused on the relationship between Italian language and information technologies, exploring also the potential of digital technologies for teaching and learning. “Italian on stage” will be the main theme of the 2019 edition (21.10-27.10) The Embassy also supports the participation of Italian writers and poets in different programs. Traditionally a strong presence is ensured in the Tbilisi International Festival of Literature. Last May three female poets, Anita Piscazzi, Rita Pacilio and Rosaria Lo Russo, presented their works, translated into Georgian by Nunu Geladze; this was part of the project “Libri Viventi” (Alive Books) of the Georgian Ministry of Education, Science, Culture and Sport, organized by the Nodar Dumbadze Foundation. Moreover, Melania Mazzucco discussed her famous novel “Vita”, translated into Georgian by Khatuna Tskhadadze and published by Sulakauri Publishing, thanks to the support of the Italian Ministry of Foreign Affairs and International Cooperation. Many other Italian authors – from Pasolini to Eco - have been translated in Georgian with the support of the Italian institutions. The Embassy can count on a lecturer from Italy, giving course at primary academic institutions such as Tbilisi State University I. Javakhishvili, Tbilisi State Academy of Art and Tbilisi State Conservatoire V. Saradjishvili. Another professor was sent from Italy to deal with schools, and is primarily employed in the “Scuola italiana” Tsiskari and other public schools. “Considering the constantly increasing popularity of Italian language among Georgians, both adults and children, their great love of Italy and its culture, the recent interest shown by Italian tourists for Georgia, and our strong commitment in promoting our nice language, we are confident that we can achieve good results. And this will obviously strengthen our bilateral ties in every field”, concludes the Italian Ambassador Antonio Bartoli.
DIPLOMAT 57
58 DIPLOMAT