BURN-OUT EN PSYCHIATRISCHE STOORNISSEN
c Welke behandeling zou u Jahid aanbieden? O opstellen crisisplan inclusief non-suïcideafspraken, psychotherapie en – zo nodig – antidepressiva. In een latere fase van de behandeling dient tevens aandacht gegeven te worden aan werkgerelateerde factoren O een activerende benadering in drie fasen O een afwachtend beleid
A2 Wat is burn-out? Wat is stress? Burn-out is een zogeheten stressorgerelateerd probleem. Maar wat is stress? Stress is een containerbegrip geworden. In de gezaghebbende Encyclopedia of Stress van Fick wordt stress gedefinieerd als: Het gespannen gevoel dat je hebt als de omgeving iets van je eist (de stressor), waaraan je alleen maar kunt voldoen door in actie te komen (de stressrespons). Biologische achtergrond De afgelopen jaren is er veel discussie geweest over de vraag of burn-out een psychiatrische aandoening is of meer een diagnose binnen het domein van de huis- en bedrijfsarts. Zo heeft de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) er recent voor gekozen burn-out als werkgerelateerd fenomeen te benoemen en is er binnen de DSM-5 geen plaats voor. Ter ondersteuning van de hypothese dat burn-out een psychiatrische aandoening is, heeft men geprobeerd de biologische basis ervan bloot te leggen. Hierbij heeft men zich gefocust op monoaminerge, endocriene en immunologische mechanismen. Vier systemen in het lichaam zijn van belang om de stressrespons te kunnen leveren: 1. Als eerste komt noradrenaline vrij uit de locus coeruleus in de hersenstam. Dit zorgt onder andere voor een gevoel van focus, alertheid en gespannenheid. 2. Gelijktijdig wordt vanuit de middenonder in de hersenen gelegen hypothalamus het autonoom zenuwstelsel aangezet tot de productie van adrenaline uit de zenuwuiteinden en uit het bijniermerg. Dit resulteert onder andere in een verhoogde hartslag. Noradrenaline uit de locus coeruleus en adrenaline uit het bijniermerg en de zenuwuiteinden zijn echter bij patiënten moeilijk op betrouwbare wijze te bepalen. In een recente review laten Jonsdottir en Dahlman (2019) dan ook zien dat dit onderzoek tot op heden geen verschillen heeft kunnen aantonen tussen patiënten met burn-out en gezonde controlepersonen. 3. Het derde stressresponssysteem, dat hiervoor nog niet werd genoemd, is het immuunsysteem. Activatie van het immuunsysteem in stressvolle situaties is van belang om infectie te
10
PS2020-3 Burn-out en psychiatrische aandoeningen_aangepast.indd 10
10-9-2020 17:05:58
