Tekst: Joke Dame Foto: Karen van Gilst
Wat moet je als de ene lockdown op de andere volgt en projecten steeds uitgesteld of drastisch aangepast moeten worden? Voor Katinka Reinders (Educatie) bleek afgelopen Corona-jaar een periode van snel schakelen, nieuwe vaardigheden leren en continu creativiteit aan de dag leggen.
‘We blijven een zaadje planten’
Z
e loopt na elke persconferentie van premier Rutte een dag lang met een knoop in haar maag. En het valt haar in toenemende mate zwaar niet de moed te laten zakken na de somber makende zoomvergaderingen met haar landelijke collega’s bij de orkesten. Maar Katinka Reinders, Hoofd Educatie bij het Rotterdams Philharmonisch, is niet het type dat neerslachtigheid omarmt. Weliswaar niet van oorsprong Rotterdamse heeft ze zich het Maasstadse credo van de schouders eronder goed eigengemaakt. De kern van Katinka’s educatietaken bij het orkest bestaat uit het verzorgen van voorstellingen en projecten voor het hele onderwijs, van de kleuters op de basisschool tot de pubers en jongeren in het voortgezet onderwijs. Voor kinderen spelen betekent dat je een brug moet slaan naar de doelgroep, zegt Katinka. ‘Kinderen in een grote zaal zetten en dan een symfonie spelen, dat werkt niet. De muziekvoorstelling moet passen bij hun belevingswereld. Er komt beeld bij en er is een verhaal, maar altijd met de bedoeling de kinderen te leren luisteren naar symfonische muziek. We willen op jonge leeftijd dat zaadje planten.’ Participatie komt er ook bij. Meer en
meer krijgen de kinderen een rol en worden ze zelf onderdeel van de voorstelling. Bijvoorbeeld doordat ze meezingen. ‘In het project Mission Symphonic zingen de kinderen van de bovenbouw basisschool kleine melodietjes vierstemmig mee met de instrumenten uit het orkest. Vorig jaar hebben we zo Uit de nieuwe wereld van Dvořák gedaan. Als voorbereiding oefenen de kinderen die stukjes eerst op school. Was heel spannend, de eerste keer in de Doelen. Achthonderd pubers en bijnapubers die vierstemming meezingen met klassieke muziek – ik moest er bijna van huilen.’ De eerste lockdown vorig jaar was schrikken voor het educatieteam. Katinka: ‘We zaten net voor de Kinder-
muziekweek, die tien jaar uitsluitend in Rotterdam had plaatsgevonden en nu landelijk was georganiseerd. Alle activiteiten moesten we annuleren. We hebben nog wel een aflevering van Mission Symphonic gemaakt, maar dan uitsluitend online. Met de organisatie ZangExpress, die muzieklessen ontwikkelt voor het onderwijs, zijn we naar een aantal scholen gegaan waar we die fragmentjes met de klassen hebben geoefend. De opnames hebben we gemonteerd tot een filmpje. Beetje 28 14
vergelijkbaar met hoe het orkest in die tijd dat beroemde filmpje heeft gemaakt van Beethoven 9, waar we later trouwens ook met schoolkinderen mee aan de slag zijn gegaan – Alle Menschen werden Brüder, in het Duits en meerstemmig.’ Gelukkig kon in september de familievoorstelling van Peter en de Wolf nog worden gemaakt. Voor een klein publiek en zonder voorprogramma, dus zonder schminken en instrumenten uitproberen, wat er normaal gesproken altijd bij hoort. Het educatieteam zocht daarnaast de samenwerking met LessonUp, een landelijk leskanaal, waarvoor het bestaande lesmateriaal werd geüpdatet en interactief gemaakt. Kinderen kunnen thuis op hun eigen telefoon meedoen met quizjes en filmpjes bekijken. Verder rolde Katinka nog in een heel bijzonder project: de samenwerking met het televisieprogramma Apennoten, een KRO/NCRV-programma voor kleuters. ‘We hebben een format ontwikkeld onder de titel Apennoten Klassiek. We hebben vijf afleveringen gemaakt met een paar musici uit het orkest, en bewerkingen laten maken van klassieke stukken als Het Carnaval der Dieren, Peter en de Wolf, De Vier Jaargetijden. De musici vertellen iets over hun instru-
