DUURZAAMHEID
Duurzaam vliegen Duurzame vliegtuigbrandstof is een opwindende ontwikkeling in de zoektocht naar groenere manieren om te vliegen, maar kosten en herkomst zijn belangrijke kwesties.
32
I
nmiddels hebben de meeste vaste vliegers wel gehoord van duurzame vliegtuigbrandstof (SAF, ofwel Sustainable Aviation Fuel). Alle onderdelen van de luchtvaartindustrie - luchtvaartmaatschappijen, vliegtuigfabrikanten en luchthavens - hebben het belang ervan benadrukt. IAG, de eigenaar van Aer Lingus, British Airways en Iberia, heeft zich ertoe verbonden om tegen 2030 tien procent van zijn vluchten met SAF uit te voeren. Het recente ReFuelEU Aviationinitiatief van de Europese Unie heeft voorgesteld dat minimaal twee procent van de vliegtuigbrandstof SAF moet zijn. Vanaf 2025, oplopend tot vijf procent in 2030. Maar wat is SAF precies en wat zijn de uitdagingen bij het realiseren van deze doelen?
WAT IS SAF?
SEPTEMBER/OK TOBER 2021
SHUTTERSTOCK
SAF kan het best worden opgevat als een verzamelnaam voor veel verschillende soorten brandstof. Het is de grondstof - wat er in de mix komt om de SAF te creëren - en het proces waarmee het wordt gemaakt, die bepaalt hoe ‘duurzaam’ de brandstof is. De meeste bestaande vormen van SAF kunnen ook biobrandstoffen worden genoemd, wat, zoals de naam al doet vermoeden, een brandstof betekent die is geproduceerd uit biologische hulpbronnen (plantaardig of dierlijk materiaal), maar die ook gebruikt frituurvet en gemeentelijk en huishoudelijk afval omvat. Het is ook mogelijk om synthetische brandstoffen te maken van waterstof en koolstofdioxide, vaak aangeduid als e-kerosine, power-to-liquid en e-fuels. Als extra complicatie gebruiken sommige NGO's, zoals de campagnegroep voor schoon transport Transport en Milieu, de term SAF om te verwijzen naar "duurzame geavanceerde brandstoffen". Deze zijn hetzelfde als duurzame vliegtuigbrandstoffen, maar hebben niet de implicatie dat de brandstoffen voor de luchtvaart moeten worden gebruikt.
HOE DUURZAAM IS HET?
Het hangt af van hoe het is gemaakt. Om de term ‘duurzaam’ geldig te gebruiken, moet de brandstof voldoen aan criteria zoals vermindering van de koolstofemissies gedurende de hele levenscyclus, beperkte zoetwatervereisten, geen concurrentie met de benodigde voedselproductie (zoals biobrandstoffen van de eerste generatie) en geen ontbossing. Er zijn enkele processen die duidelijke voordelen lijken te hebben, bijvoorbeeld het gebruik van huishoudelijk afval of gebruikte frituurolie. Maar zelfs dan is het belangrijk om te certificeren dat de olie inderdaad afval is. Een recente studie toonde aan dat meer dan de helft van de afgewerkte frituurolie voor SAF in de EU uit het buitenland kwam. China levert meer dan een derde (34 procent) terwijl bijna een vijfde (negentien procent) van de afgewerkte olie afkomstig is van de grote palmolieproducenten Maleisië en Indonesië samen. Door de toenemende afhankelijkheid van import kan de prijs van gebruikt frituurvet soms oplopen tot boven de eerste persing, zoals palmolie. Dit zou er mogelijk toe kunnen leiden dat olijfolie van eerste persing opnieuw wordt geclassificeerd als afval om aan de vraag te voldoen, waardoor ontbossing wordt gestimuleerd. Het in Finland gevestigde bedrijf Neste is momenteel 's werelds grootste leverancier van SAF, maar het bevat in zijn grondstof palmvetzuurdestillaat (PFAD). Transport en Milieu zegt: “PFAD is een bijproduct van de palmolie-industrie. Dus de promotie van het gebruik van biobrandstoffen, die niet alleen een directe stimulans creëert voor meer palmolieteelt, laat een gat in deze andere industrieën, omdat ze andere grondstoffen nodig zouden hebben, zoals palmolie van eerste persing.’ Neste verdedigt het gebruik van PFAD en zegt dat het slechts een van de vele grondstoffen is die het gebruikt: ‘De verhoudingen van individuele grondstoffen in de raffinage van Neste variëren van jaar tot jaar, afhankelijk van bijvoorbeeld hun beschikbaarheid, prijs en specifieke →
businesstraveller.nl
