Dom z Ogrodem Sierpien 2020

SIERPIEŃ 2020 • NR 109

Murki i obrzeża w ogrodzie Letnie plony Ogrodzenie na pochyłym terenie

Czy warto inwestować w fotowoltaikę?

772082 99 772082

570207 570207

08 08 IS SN 2082-5706

CENA 5,90 zł (W T YM 8% VAT)

INDEKS 270 474

BUDOWA I REMONT – BY MIESZKAŁO SIĘ LEPIEJ

Osiedle

Ludwinรณw

OD REDAKCJI

M

amy już późne lato. W ogrodach wciąż trwa intensywna feeria barw i zapachów.

Większość roślin wydała już owoce , ciągle zbieramy też plony z ogródków warzywnych. Sierpień to również czas przygotowywania przetworów, które posłużą nam w jesienno-zimowym czasie. Więcej na temat prac, które wykonujemy teraz w naszych ogrodach, przeczytają Państwo w naszych artykułach.

W temacie wydania poruszamy kwestię paneli fotowoltaicznych. Instalacje te stają się coraz bardziej popularne. Jakie są zalety paneli solarnych i komu to się opłaci – na te pytania odpowiadamy w artykule.

Przybliżamy też temat ocieplania fasad otynkowanych. Ekspert z branży podpowiada, jak prawidłowo wykonać jedną z najpopularniejszych metod wykończenia ścian zewnętrznych – metodę lekką mokrą.

Ponadto kilka słów o urządzaniu łazienki na poddaszu. By była funkcjonalna, trzeba dobrze zaplanować jej układ oraz dobrać odpowiednie rozwiązania dedykowane pomieszczeniom pod skosami.

Po raz kolejny już zachęcamy naszych Czytelników do zbierania deszczówki. Coraz częściej pojawiające się w okresie letnim niedobory wody skłaniają do rozmyślań, jak możemy pomóc naszej planecie. Inwestycja w zbiorniki do kolekcjonowania wody deszczowej, czy to te najprostsze, czy też bardziej zaawanasowane, to inwestycja w ekologię i przyszłość. Warto ją rozważyć. Życzę Państwu miłej lektury i samych przyjemnych, sierpniowych dni. redaktor naczelna

WYDAWNICTWO MAJERMEDIA ul. Tadeusza Kościuszki 26 21-500 Biała Podlaska tel. 83 411 50 11 redakcja@majermedia.com reklama@majermedia.com prenumerata@majermedia.com DYREKTOR ZARZĄDZAJĄCY Maciej Majerczak REDAKCJA Redaktor naczelna: Katarzyna Jaszczuk

4

SIERPIEŃ 2020

Zespół redakcyjny: Karolina Chmielewska, Rafał Nowicki Korekta: Anna Nalikowska PROJEKT I SKŁAD Gabriela Centkowska DRUK Mazowieckie Centrum Poligrafii REKLAMA Specjaliści ds. sprzedaży: Marek Jastrząb, Sylwia Łuciuk

ZDJĘCIE NA OKŁADCE Dariusz Jarząbek, Shutterstock WWW www.majermedia.com facebook.com/MajerMedia Wydawnictwo MajerMedia jest członkiem Izby Wydawców Prasy Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo redagowania nadsyłanych tekstów.

Wydawca nie odpowiada za treść zamieszczonych reklam.

80 Jak dbać o iglaki?

SPIS TREŚCI 8

A K T UA L N O Ś C I

T E M AT N U M E R U 18

Czy warto inwestować w fotowoltaikę?

POR ADNIK 26 Aranżacja łazienki na poddaszu 32 Przygotowujemy drewno na opał 38 Jak ocieplać fasady tynkowe?

44 Podlewanie roślin podczas urlopu

E K S P E R T R A DZ I 50 54

Odpływ liniowy a brodzik podpłytkowy Ogrodzenie na pochyłym terenie

W O KÓ Ł D O M U 58 64 72

Czyszczenie i pielęgnacja nawierzchni brukowanych Woda – źródło życia Murki i obrzeża w ogrodzie

OGRÓD

72

Murki i obrzeża w ogrodzie

80 Jak dbać o iglaki?

84 Plony z domowego ogródka 90 Poźne lato 94 Tamaryszek

54

32

Przygotowujemy drewno na opał

Ogrodzenie na pochyłym terenie

Czy warto inwestować w fotowoltaikę?

18

Polacy coraz częściej zaczynają myśleć o ekologicznych rozwiązaniach podczas budowy i modernizacji domu.

Instalacje fotowoltaiczne to jedno z rozwiązań, w które coraz chętniej i odważniej zaczynamy inwestować.

Jeśli zastanawiacie się, czy warto postawić na fotowoltaikę, postaramy się wam pomóc w podjęciu decyzji.

84 Plony z domowego ogródka

64

Woda – źródło życia

AKTUALNOŚCI

KAMIENIE NATURALNE DOMINUJĄCYM TRENDEM W ARANŻACJI OGRODÓW Od kilku lat obserwujemy w aranżacji przestrzeni obserwujemy dominujące wykorzystanie naturalnych materiałów, w tym kruszyw. Architekci oraz inwestorzy prywatni cenią to, iż kruszywa są produktami w 100% naturalnymi, trwałymi i nie wymagają dodatkowych czynności pielęgnacyjnych. Różnorodność kształtów i rozmiarów, a także bogata paleta kolorystyczna pozwalają tworzyć niepowtarzalne kompozycje ogrodowe. W przestrzeniach nowoczesnych oraz skandynawskich ogrodów istotną rolę odgrywa geometria, można ją uzyskać np. poprzez stworzenie kamiennych alejek o regularnych kształtach, wykorzystując kamienie w odcieniach bieli, czerni oraz szarości. Oryginalnego charakteru dodają także elementy gabionowe, z których można wykonać m.in. ławki, grille, donice, altany czy ogrodzenie. Kosze gabionowe wypełnione kruszywem i podświetlone lampkami tworzą po zmierzchu niesamowity klimat. W ogrodach japońskich, gdzie kluczowa jest harmonia, porządek i minimalizm, doskonale sprawdzą się powierzchnie żwirowe w kompozycji z trawą, układy kamieni symbolizujące skały, a także kamienne ścieżki w połączeniu z wodnymi kaskadami, które sprzyjają wyciszeniu i medytacji. Kruszywa wykorzystywane są również jako tradycyjne opaski wokół domu oraz na podjazdy, zamiast tradycyjnej kostki brukowej. Sprawdź ofertę CEMEX na: KRUSZYWAOGRODOWE.PL

MUSSO – PŁYTY DEKORACYJNE Nowoczesny i elegancki format 60 x 60 cm doskonale się sprawdza na dużych powierzchniach tarasów, patio czy alei. Płyty są dostępne w sześciu kolorach i dwóch rodzajach powierzchni. Dodatkowo można wybrać opcję jej uszlachetnienia technologią SILCO – w efekcie powstaje powierzchnia o satynowym blasku, wygładzona, a tym samym mniej pochłaniająca zanieczyszczenia i łatwiejsza do utrzymania w czystości. Na zdjęciu: taras z dekoracyjnych płyt MUSSO w kolorze lawa, uszlachetnionych SILCO. VESTONE.PL

CZYSTA ŁAZIENKA TO NIC TRUDNEGO! Płyn do mycia łazienek Sin-Lux to niedrogi i bardzo skuteczny preparat, dzięki któremu utrzymamy w czystości całą łazienkę: począwszy od każdego rodzaju umywalek, wanien i kabin prysznicowych, a skończywszy na armaturze i kafelkach. Dokładnie czyści nawet osad z kamienia, mydła oraz rdzy, nie zostawia smug, łatwo się spłukuje, przywraca połysk i nie niszczy powierzchni. Łatwa aplikacja w postaci piany pomaga przy myciu pionowych powierzchni. Płyn jest dostępny w czterech świeżych zapachach: cytrusowym, kwiatowym, lawendowym i morskim. Produkt polskiej marki ARA ze Szczecina zdecydowanie zasługuje na polecenie.

CENA: OD 6 ZŁ ARA.SZCZECIN.PL

NAWÓZ JESIENNY DO TRAWNIKA Wieloskładnikowy nawóz przeznaczony do jesiennego nawożenia trawnika. Brak azotu hamuje przyrost trawy, aby przy dłuższych okresach ciepła nie wymagała koszenia. Duża porcja potasu zwiększa odporność na wymarzanie. Nawóz długotrwale uzupełnia niedobory minerałów w glebie i tworzy zapasy składników odżywczych potrzebnych do rozpoczęcia wegetacji w następnym sezonie.

BIOPON

8

SIERPIEŃ 2020

FLUSH – innowacyjny design, na każdą pogodę. w w w. s o ko l k a . c o m . p l

AKTUALNOŚCI ZADBAJ O WODĘ W BASENIE Marka Planet Pool należąca do Chemoform Polska obejmuje produkty do zastosowania głównie przez klientów indywidualnych lub małe obiekty publiczne. Ostatnie lata pokazały, że dzięki zastosowaniu produktów do utrzymania czystości wody basenowej można cieszyć się krystalicznie czystą wodą od maja do września, bez konieczności wymiany wody. W skład zestawu wchodzą środki do regulacji pH wody, dezynfekcji, walki z glonami, koagulacji i flokulacji oraz utrzymania czystości i higieny. Produkty oferowane są w postaci płynnej, granulatu oraz tabletek. Opakowania są oznaczone kolorowymi piktogramami, wskazującymi krok, do którego zostały przeznaczone. Taki schemat wyróżnia markę spośród innych dostawców. Produkty można zakupić poprzez sieć DIY, hurtownie ogrodnicze i sklepy internetowe.

CHEMOFORM.PL

ŚCIANY OPOROWE TYPU L Wymagania stawiane ścianom oporowym w dzisiejszych czasach wykraczają poza podstawową funkcję podpierania czy odgradzania. Mury oporowe mogą być doskonałym rozwiązaniem w inwestycjach kształtowania terenu wokół budynków. Ściany oporowe Rekers produkowane są dla klas obciążenia: 5 kN/m2, 16,7 kN/m2 i 33,3 kN/m2, a standardowa klasa betonu to C35/45. Oferowane elementy posiadają zewnętrzną lub wewnętrzną stronę licową, w zależności od wybranej klasy obciążenia. Ściany są wytrzymałe, innowacyjne i wysokiej jakości.

REKERS.PL

CIESZ SIĘ PIĘKNYM BRUKIEM DZIĘKI IMPREGNATOWI EXTRABRUK! HEKOL ExtraBruk to jednowarstwowy impregnat do kostki brukowej i kamienia, który uwydatni piękny, głęboki kolor twojego bruku z efektem mokrej nawierzchni. Nie przejmuj się palącym słońcem, siarczystym mrozem ani ulewnym deszczem. Z dziecinną łatwością usuwaj zabrudzenia po grillu, z opon samochodu czy nawet oleju. Bezbarwny: uwydatnia naturalny, głęboki kolor i tworzy efekt tzw. mokrej kostki. Jednowarstwowy: gwarantowany efekt przy użyciu jednej warstwy oszczędza twój czas i pieniądze. Wszechstronny: idealny do kostki brukowej, betonu, kamienia, piaskowca i każdej innej chłonnej powierzchni.

HEKO.PL

ROLETY DZIEŃ/NOC, CZYLI O NIEBANALNEJ OSŁONIE OKIEN W aranżacjach wnętrz dużą uwagę zwraca się na przestrzeń okna. Jednak nawet najładniejsze okno trzeba czasem zasłonić, czy to w celu ochrony przed słońcem i uniknięcia nadmiernego nagrzania pomieszczeń, czy to w celu zapewnienia sobie intymności. Warto zwrócić uwagę na rolety dzień/noc, które są coraz bardziej popularne na polskim rynku. Ich sekret tkwi w samej nazwie – osłona tworzona jest z dwóch warstw materiału. Całość układa się w naprzemiennie ułożone pasy; jedne są transparentne i całkowicie przepuszczają światło, drugie natomiast blokują dostęp promieni słonecznych. Przesuwając warstwy za pomocą łańcuszka, możemy regulować natężenie światła w pomieszczeniu. Roletę dzień/noc można też zwinąć i całkowicie odsłonić okno. Dzięki materiałowi układającemu się w pasy wyglądają niebanalnie, a ich oferta kolorystyczna jest na tyle rozbudowana, że bez problemu można dopasować materiał do projektu wnętrza. Zestaw kolorów pozwala na wybór barw ciemniejszych, które w sposób naturalny będą dawały efekt zaciemnienia. Ponadto w sklepie Knall jest dostępna grupa tkanin BLACK OUT, które zapewniają 99% zaciemnienia. Wszystkie rolety są przygotowywane na indywidualnie podany wymiar.

KNALL

10

SIERPIEŃ 2020

AKTUALNOŚCI

POKOJOWY REGULATOR TEMPERATURY CALA KNX T 101 Regulator niemieckiej firmy Elsner Elektronik przeznaczony jest do pomiaru i ustawiania temperatury w systemie automatyki budynkowej KNX. Podświetlany wyświetlacz wskazuje temperaturę rzeczywistą i zadaną. Podświetlanie może być wyłączane automatycznie, w celu oszczędzania energii. Duże symbole „plus” i „minus” służą do regulacji wartości. Powierzchnia Cala KNX T 101 jest wykonana ze szkła i dostępna w kolorach czystej bieli i głębokiej czerni, które można łączyć z wieloma projektami przełączników i stylami wyposażenia. Zintegrowany czujnik określa aktualną temperaturę w pomieszczeniu.

Regulator temperatury do jedno- i dwustopniowych systemów ogrzewania oraz chłodzenia oferuje pełny zakres sterowania HVAC dla KNX i jest ustawiony w ETS. Rozszerzone modele sterownika ogrzewania to Cala KNX T 201 lub 202 – mają one dodatkowe powierzchnie dotykowe góra/dół do pozycjonowania ochrony przeciwsłonecznej lub zaciemnienia. Ponadto do uzupełnienia obsługi pomieszczenia można zastosować dopasowane przyciski KNX i wyświetlacze operacyjne KNX z serii Cala producenta. Kompaktowy regulator pokojowy jest instalowany w dowolnej ramce w standardzie 55 x 55 cm.

AUTOMATYKA-KNX.PL

LAKIEROBEJCA DEKORACYJNA UV Dekoracyjna, rozpuszczalnikowa lazura o bardzo wysokim poziomie ochrony przed UV oraz negatywnym wpływem czynników atmosferycznych. Jest uniwersalna, można ją stosować na różnego rodzaju drewnie na otwartej przestrzeni: do okien i drzwi (wraz z ich stronami wewnętrznymi), okiennic, do płotów i konstrukcji szachulcowych, do wiat samochodowych oraz altan ogrodowych. Powłoka jest łatwa do pielęgnowania i utrzymania w czystości. Charakteryzuje się wysoką ochroną przed UV – także w przypadku jasnych kolorów i wersji bezbarwnej UV+. Nie zawiera substancji biobójczych ani kobaltu. Idealna do ochrony drewnianych donic i skrzynek ogrodniczo-warzywnych.

REMMERS.PL

MIESZANKA GAZONOWA UNIWERSALNA Mieszanka o wszechstronnym zastosowaniu. Charakteryzuje się szybkim tempem wzrostu oraz dobrą zdolnością zadarniania. Dobrze znosi średnio intensywne użytkowanie. Idealnie nadaje się na tereny przydomowe, rekreacyjne oraz parkowe. Stosując ją, można uzyskać zadowalający efekt gęstego oraz intensywnie zielonego trawnika na większości typów gleb.

Opakowanie: kartonik – 1 kg, worek – 5 kg, worek – 20 kg SOWUL.PL

WYGODNE I NIEZAWODNE ZESTAWY SOLARNE Nowe zestawy solarne Komfort polskiego producenta Hewalex oferują maksymalny poziom wygody dla instalatora i użytkownika dzięki zastosowaniu sterownika MiniSOL. Jest to urządzenie nowej generacji typu „Plug&Work”, które instaluje się bezpośrednio w gnieździe elektrycznym i podłącza do niego wtyczkę z zespołu pompowego. Sterownik uruchamia się w sposób domyślny i instalacja solarna (niezależnie od liczby kolektorów słonecznych) jest od razu gotowa do pracy. Nie są wymagane żadne czynności programowania sterownika. Posiada on wbudowaną funkcję Wi-Fi, a jego obsługa odbywa się wyłącznie za pomocą funkcjonalnej aplikacji mobilnej (w wersji dla Androida lub iOS). Główne komponenty zestawów objęte są wydłużonymi okresami gwarancji –nawet do 11 lat w przypadku kolektorów słonecznych.

HEWALEX.PL 12

SIERPIEŃ 2020

W ofercie

www.bramtech.com.pl

AKTUALNOŚCI

BALUSTRADA – ELEMENT DEKORACYJNY We współczesnych wnętrzach dominuje balustrada w prostej formie. Wypełnieniem pomiędzy słupkami może być szkło. Czasem minimalistyczna balustrada przyjmuje postać stalowego profilu, a na jej ostateczny wygląd ma wpływ zastosowany materiał. Połączenie stali nierdzewnej, drewna i szkła pozwala uzyskać niepowtarzalny efekt dekoracyjny pomieszczeń. Śledząc aktualne i zmieniające się trendy w architekturze wnętrz, firma proponuje szeroką ofertę balustrad wewnętrznych i zewnętrznych. CHROM-SYSTEM – dzięki grupie profesjonalistów – zapewnia kompleksowe przeprowadzenie inwestycji z zakresu balustrad ze stali nierdzewnej, drewna i szkła. Więcej w serwisach firmy i na Facebooku.

CHROM-SYSTEM.PL NIERDZEWNYBALKON.PL

DOMEK DLA OGRODU Domek na narzędzia – i na dużo, dużo więcej – sprawi, że wszystko w ogrodzie i na działce będzie na swoim miejscu. Model Darwin zrobiono z tworzywa, które z wyglądu i w dotyku imituje drewno, ale jest od niego znacznie trwalsze. Kompozyt z technologią Evotech jest odporny na rdzewienie, nie butwieje, a pod wpływem silnego słońca nie zmienia koloru i nie łuszczy się.

Pasujący do każdego ogrodu domek Darwin nie wymaga żadnej impregnacji i odświeżania preparatami chemicznymi.

CENA: 1649 ZŁ KETER.PL

LATO NA TARASIE W okresie wakacyjnym chcemy jak najczęściej przebywać na świeżym powietrzu.

Chętnie więc korzystamy z uroków balkonów czy tarasów, które są naturalnym przedłużeniem naszych czterech kątów. Odpowiednia aranżacja może zmienić je w wygodną przestrzeń sprzyjającą romantycznym kolacjom czy popołudniowym drzemkom. Ta sielanka bywa jednak zakłócana przez brak prywatności, palące słońce czy wiatr, dlatego do ich urządzania należy podejść wielotorowo. Taras może być urządzony w każdym stylu – skandynawskim, śródziemnomorskim czy rustykalnym.

W Domondo z łatwością dopasujesz maty balkonowe, markizy, parasole czy żagle przeciwsłoneczne do upodobań kolorystycznych i możliwości aranżacyjnych. Ich montaż zapewni ochronę zarówno przed wzrokiem sąsiadów, jak i zmienną pogodą.

Dzięki temu sezon relaksu na zewnątrz można wydłużyć aż do jesieni.

DOMONDO.PL

FUNKCJONALNE I ESTETYCZNE Schody dywanowe to obecnie jedna z najpopularniejszych konstrukcji, stosowana powszechnie w nowoczesnych wnętrzach. Wykonywane są najczęściej w prostych i zgeometryzowanych przebiegach. Na szczególną uwagę zasługują schody dywanowe w formie spiralnej. Gięte balustrady ze szkła przekładają się na dość wysoki koszt wykonania takich schodów.

Efekt jednak wart jest swojej ceny.

WIĘCEJ INFORMACJI NA: TRABCZYNSKI.COM

14

SIERPIEŃ 2020

AKTUALNOŚCI

GRILL MONARCH 390 TO NAJCZĘŚCIEJ WYBIERANY PRZEZ POLAKÓW GRILL GAZOWY BROIL KING Grill Monarch 390 wyposażony jest w rożen wraz z dopasowanym do niego palnikiem i kuchenką boczną, dzięki czemu staje się prawdziwą kuchnią ogrodową. Zastosowano w nim system PGT (Performance Grilling Technology), czyli wydajny system grillowania stworzony przez Broil King, który wpływa na wydajność działania oraz smak, jaki uzyskujemy na grillu gazowym.

W jego skład wchodzą: dwustronne ruszty żeliwne Flav-R-Cast™ – w pozycji rynienkowej gromadzą soki z jedzenia, które po odparowaniu nadają potrawom smak, a w pozycji stożkowej pozwalają w łatwy sposób uzyskać charakterystyczną kratkę na steku. Aromatyzery Flav-R-Wave™ wypełniają dno piekarnika, dzięki czemu odparowują większość soków, tłuszczów i marynat, nadając potrawom charakterystyczny smak barbecue. Palniki z technologią Dual-Tube™, piekarnik Therma-Cast™ oraz zawory Linear-Flow™ zapewniają płynną i precyzyjną kontrolę temperatury. Grill Monarch 390 jest łatwy do utrzymania w czystości, a wyczyszczenie go po dużym grillowaniu zajmuje tylko kilka minut. Do grilla pasuje wiele akcesoriów Broil King, które ułatwią grillowanie, w tym: kamienie do robienia pizzy, żeliwne płyty, brytfanny do grillowania, stalowe skrzynki do wędzenia, deski do grillowania ryb i wiele innych akcesoriów.

BAŚNIOWE ŚWIECE DLA KAŻDEGO Świece parafinowe Elmer pochodzą z Magicznego Lasu, a ich przodkami były najznamienitsze Wielkie Dęby zza ósmego pagórka. Teraz misją Elmera jest rozświetlać twoje wnętrze pięknym płomieniem świecy. Precyzyjnie wykonana z certyfikowanych materiałów świeca stanie się wyjątkowym elementem wystroju wnętrza. Nie kopci, nie rozlewa się, a jej jasny płomień będzie przenosił cię w krainę relaksu przez wiele tygodni.

Waga: do 1 kg DOSTĘPNE NA AURORA-GARDEN.PL

WIĘCEJ INFORMACJI NA STRONIE: BROILKING.PL SZUKASZ PYSZNYCH PRZEPISÓW NA GRILLA? WEJDŹ NA: BROILKING.PL/PRZEPISY

ONE SHOT – POZBĄDŹ SIĘ ROBALI Ten preparat to najlepsza broń do walki ze szkodnikami.

Stworzony na bazie naturalnych składników dobranych w taki sposób, żeby zapewniły stuprocentową skuteczność.

Ponadto produkt nie ma negatywnego wpływu na środowisko. Komary i kleszcze już nie zawitają w twoim ogrodzie.

SPRAWDŹ NA ONESHOT.PL I WEŹ URLOP OD ROBALI 16

SIERPIEŃ 2020

www.knall.com.pl

ROLETY Rolety materiałowe to jedna z nowocześniejszych propozycji w dziedzinie osłon okiennych. Od kilku lat niezmiennie cieszą się popularnością. Wynika to raz z ich funkcjonalności, dwa z nietuzinkowej estetyki, która posiada zdolność ładnego dopełniania wystrojów wnętrz w różnych stylach. Sposób w jaki odsłaniamy okna również ulega modzie. Firany i zasłony coraz częściej łączone są razem z roletami. Dlatego ich projektanci prześcigają się w coraz to nowszych propozycjach i projektach, tak aby sprostać wymaganiom rynku. W sklepie knall proponujemy rolet tradycyjne materiałowe oraz nowoczesne rolety dzień i noc.

KNALL

CH

RONY KU

knall@knall.pl

RA M O

790 888 340 obsługa zamówień

YU  P  PA

G RO

790 888 300 obsługa zamówień

JĄCYCH PU

Sklep z akcesoriami okiennymi

CZY WARTO INWESTOWAĆ W FOTOWOLTAIKĘ?

18

SIERPIEŃ 2020

FOTO: IKEA

TEMAT NUMERU

Tekst: Paweł Ilczuk

Polacy coraz częściej zaczynają myśleć o ekologicznych rozwiązaniach podczas budowy i modernizacji domu. Instalacje fotowoltaiczne to jedno z rozwiązań, w które coraz chętniej i odważniej zaczynamy inwestować. Jeśli zastanawiacie się, czy warto postawić na fotowoltaikę, postaramy się wam pomóc w podjęciu decyzji.

TAKI MAMY KLIMAT Wiele osób jest przekonanych, że w polskim klimacie produkcja energii elektrycznej ze słońca nie jest zbyt wydajna. Niestety, to prawda – pełną moc ogniw fotowoltaicznych uzyskamy w najlepszym wypadku tylko w ciągu 3-4 miesięcy w roku.

Z drugiej strony rzesze zadowolonych użytkowników solarnych podgrzewaczy wody potwierdzą, że również w naszym klimacie słońce może podarować nam naprawdę dużo energii.

Nawet w naszej strefie klimatycznej możemy liczyć na zmniejszenie rachunków za prąd niemal do zera, jeśli instalacja została dobrze dobrana i wykonana.

Oczywiście, mieszkańcy słonecznej Hiszpanii uzyskaliby zwrot kosztów inwestycji znacznie szybciej, ale z drugiej strony bardziej intensywna eksploatacja mogłaby znacząco skrócić żywotność ogniw fotowoltaicznych. Choć gwarancja producenta obejmuje zazwyczaj okres do 10 lat, możemy liczyć

na znacznie wyższą trwałość. Szacuje się, że nowoczesne panele będą w stanie pracować nawet 25 lat, przy czym zwrot kosztów instalacji nastąpi po 7-10 latach. Z biegiem czasu ogniwa solarne będą stopniowo traciły swoją wydajność, jednak nawet po kilkunastu latach nie powinna ona być niższa niż 80% wydajności początkowej.

JAK TO DZIAŁA? Panele solarne wytwarzają energię tylko w ciągu dnia, kiedy pada na nie światło słoneczne. Paradoksalnie zużycie prądu w domu jest wtedy najniższe. W ciągu dnia domownicy zwykle są poza domem, a oświetlenie oraz urządzenia RTV i AGD nie są w użyciu. Korzystanie z wytworzonego przez panele słoneczne prądu po zmroku lub w zimowe pochmurne dni jest możliwe dzięki dwustronnej umowie z dostawcą prądu. Każdy dostawca ma obowiązek przyjąć nadwyżkę energii wytwarzaną przez instalacje fotowoltaiczne. Kiedy pobieramy prąd z sieci,

możemy odzyskać 80% przesłanego do sieci prądu. Pozostałe 20% jest pobierane jako opłata przesyłowa.

Jeśli zaś zużyjemy więcej prądu niż wyprodukowaliśmy, za różnicę zapłacimy standardową stawkę. Sieć energetyczna staje się w ten sposób czymś na kształt darmowego powerbanku o wydajności 80%. Zużycie i przesył prądu w ramach tzw. umowy kompleksowej są mierzone przez specjalne dwukierunkowe liczniki. Niestety, nie ma możliwości odsprzedania nadwyżki energii dystrybutorowi, dlatego warto dobrze oszacować moc naszej instalacji fotowoltaicznej.

Prąd wytwarzany przez panele ma zupełnie inną specyfikację niż ten płynący w gniazdkach elektrycznych. Prąd stały o niższym napięciu musi więc zostać przekonwertowany za pomocą inwertera – to jeden z droższych i w większości przypadków obowiązkowy element instalacji fotowoltaicznej.

19

TEMAT NUMERU

KIEDY WARTO?

jesteśmy w stanie przewidzieć zużycia energii. W takiej sytuacji powinniśmy się kierować uśrednionymi, typowymi wartościami, uwzględniając jednak pracę energochłonnych urządzeń, takich jak elektryczny podgrzewacz wody lub klimatyzator.

Pomijając kwestie ekologiczne, priorytetem dla inwestorów jest oczywiście redukcja kosztów utrzymania budynku.

By uznać instalację fotowoltaiczną za opłacalną, oszczędności muszą przewyższyć koszt montażu instalacji. Sytuację znacząco ułatwiają dopłaty oferowane przez lokalne samorządy, takie jak dostępny od pewnego czasu program Czyste Powietrze. Dofinansowania na zakup oraz montaż instalacji do produkcji prądu mogą pokrywać nawet 80% kosztów instalacji. W takiej sytuacji inwestycja w fotowoltaikę jest jak najbardziej opłacalna.

FOTO: SHUTTERSTOCK

Na opłacalność montażu paneli fotowoltaicznych ma wpływ wiele czynników. Pierwszym i najważniejszym z nich jest zużycie prądu w naszym gospodarstwie domowym. Łatwo je oszacować, jeśli mieszkamy w domu już od jakiegoś czasu – wystarczy sprawdzić wskazania licznika energii z ostatnich miesięcy. Problem pojawia się, gdy dopiero planujemy budowę domu i nie

20

SIERPIEŃ 2020

FOTO: ANDY SATZER/PIXELIO.DE

TEMAT NUMERU

Aby nasza przydomowa mikroelektrownia zwróciła się jak najszybciej, musimy pamiętać o kilku kwestiach. O ile rządowe dopłaty znacząco podnoszą opłacalność inwestycji, o tyle kredytowanie jej może sprawić, że nigdy się nie zwróci. Jeśli nie dysponujemy kwotą rzędu 30 tys. zł i nie mamy możliwości uzyskania dopłat, raczej nie powinniśmy prosić o pomoc banków. Wysokie odsetki rozłożone na długi okres kredytowania mogą być nawet wyższe niż koszt naszych dotychczasowych rachunków za prąd. W takiej sytuacji jedyną korzyścią będzie świadomość, że robimy coś dobrego dla środowiska.

Opłacalność instalacji stanie pod znakiem zapytania, jeśli zostanie położona na starym pokryciu dachowym. Gdy planujemy jego wymianę w ciągu najbliższych kilkunastu, a nawet kilkudziesięciu lat, będzie się ona wiązała ze zdjęciem i ponowną instalacją paneli fotowoltaicznych. Dodatkowe koszty zawsze negatywnie wpływają na opłacalność inwestycji. To samo dotyczy również zmiany miejsca zamieszkania – jeśli rozważamy sprzedaż domu w przyszłości, możemy sporo

22

SIERPIEŃ 2020

stracić na fotowoltaice. Choć niewątpliwie podniesie ona konkurencyjność nieruchomości w oczach potencjalnego nabywcy, to jednak my raczej na pewno na niej stracimy. Oszczędność z użytkowania instalacji o mocy 7 kWp przez 25 lat może wynieść ponad 60 tysięcy złotych, czyli nawet dwukrotnie więcej niż koszt jej założenia.

Takimi oszczędnościami cieszyć się będzie nowy nabywca domu, zaś my w najlepszym wypadku odzyskamy wydane pieniądze.

Jeśli chodzi o kwestie techniczne, najważniejszym etapem jest dobór odpowiedniej mocy i zaprojektowanie instalacji. Standardowa instalacja o mocy 4 kWp zajmuje około 25 m2 powierzchni dachu. Jeśli chcemy wykorzystać ogniwa cienkowarstwowe, potrzebna będzie nawet dwukrotnie większa powierzchnia. Wielkość powierzchni to jednak nie wszystko.

Ważniejsze są: kształt, kąt nachylenia i orientacja dachu. Optymalną sytuacją jest dach o dosyć prostym kształcie, opadający pod kątem 20-50 stopni oraz skierowany jak najbardziej na południe. Jeśli dach naszego domu lub np.

garażu nie spełnia tych założeń, możemy zamontować panele na stelażach przytwierdzonych do elewacji budynku lub do ziemi – o ile dysponujemy dosyć dużą działką.

Jeśli chcemy założyć dużą instalację fotowoltaiczną o mocy przekraczającej 10 kWp, np. by zasilić siedzibę firmy, musimy pamiętać o tym, że sprzedawca energii zwróci nam bezpłatnie nie 80, lecz tylko 70% energii oddanej do sieci. Pocieszeniem w takiej sytuacji jest intensywniejsze wykorzystanie prądu w ciągu dnia oraz stosunkowo korzystniejszy koszt instalacji. W przeliczeniu na 1 kWp mocy będzie on zdecydowanie niższy w przypadku bardziej rozległych instalacji. Jej stałe elementy, takie jak zakup inwertera, a także montaż i potrzebne do niego materiały rozkładają się wtedy na większą ilość paneli. Dużo bardziej opłaca się więc założyć więcej paneli solarnych, produkujących np. 5 kWp, niż niewielką instalację 2 kWp, która miałaby tylko częściowo zaspokoić nasze zapotrzebowanie na elektryczność. Większa moc i lepszy rozkład kosztów sprawią, że taka inwestycja zwróci się szybciej. ■

TEMAT NUMERU

Jakie moduły PV wybrać do własnej elektrowni słonecznej?

FOTO: IKEA

mgr inż. Michał Redliński, Dyrektor Techniczny ds. PV, SELFA GE S.A. W związku z rosnącą świadomością społeczną dotyczącą konieczności korzystania z odnawialnych źródeł energii oraz nieuniknionym wzrostem cen energii elektrycznej, coraz więcej właścicieli domów decyduje się na własną elektrownię słoneczną. Stale też poszerza się gama oferowanych na polskim rynku modułów fotowoltaicznych, ale ich cena nie zawsze idzie w parze z wysoką jakością i przede wszystkim trwałością.

Decydując się na inwestycję we własną mikroinstalację fotowoltaiczną, warto zastanowić się nad kwestią udzielanych przez producentów gwarancji na produkt, a przede wszystkim na realne możliwości ewentualnego ich egzekwowania w przyszłości. Nie bez znaczenia jest zatem fakt, czy firma będąca gwarantem na moduł, czy też inwerter fotowoltaiczny, posiada siedzibę na terytorium naszego kraju lub przynajmniej w Europie.

Każdy użytkownik instalacji fotowoltaicznej wie, że moduły PV powinny działać bezawaryjnie przez 25 lat, bo na tyle lat zazwyczaj udzielana jest gwarancja producenta na moc paneli fotowoltaicznych. Natomiast mało kto zdaje sobie sprawę z tego, że moduły fotowoltaiczne o wysokiej jakości, wyprodukowane z dbałością o materiały i przy użyciu nowoczesnych technologii, będą mogły pracować bezawaryjnie przez co najmniej 35 lat!

Wyobraźmy sobie teraz sytuację, że nasza elektrownia słoneczna po kilku latach eksploatacji przestanie generować energię elektryczną w wyniku awarii tylko jednego modułu fotowoltaicznego. Co wtedy możemy zrobić? Czy producent udzielający gwarancji wymieni nam nieodpłatnie wadliwy egzemplarz?

Pamiętajmy zatem, że właśnie lokalizacja producenta na terenie Polski lub UE, gwarantuje realną możliwość skutecznego skorzystania z procedury gwarancyjnej. Warto wziąć ten fakt pod uwagę przy wyborze modułów fotowoltaicznych i inwertera do własnej elektrowni słonecznej. Być może te kilkaset złotych różnicy (przy inwestycji za kilkanaście tysięcy złotych!) nie jest warte niepotrzebnego stresu związanego z mogącymi potencjalnie wystąpić problemami z prawidłową eksploatacją naszej elektrowni słonecznej w przyszłości.

24

SIERPIEŃ 2020

PRODUCENT BRAM SEGMENTOWYCH ➲ dla przemysłu ➲ dla domu tel. 56 623 55 77

fartprodukt.pl

PORADNIK

KĄPIEL POD SKOSAMI – radzimy, jak urządzić funkcjonalną łazienkę na poddaszu Tekst: Aleksandra Drozdalska, ekspert marki TECE

Poddasza mają swój niepowtarzalny urok. Nie dziwi więc fakt, że coraz częściej adaptowane są na łazienki. Takie wnętrza stawiają jednak przed nami sporo wyzwań. Wśród nich – praktyczne wykorzystanie skosów dachowych i pogodzenie funkcjonalności z estetyką. Oto sprawdzone sposoby i rozwiązania, dzięki którym łazienka na poddaszu będzie ustawna i komfortowa.

26

SIERPIEŃ 2020

FOTO: TECE

POWIERZCHNIA UŻYTKOWA

FOTO: SHUTTERSTOCK

Pierwszym krokiem do stworzenia projektu łazienki ze skosami jest dokonanie dokładnych pomiarów. Przede wszystkim musimy określić wielkość powierzchni użytkowej, uwzględniając zarówno rzut, jak i przekrój.

W przypadku tego typu wnętrz pod uwagę brane są tylko te części pomieszczenia, których wysokość od podłogi do sufitu wynosi minimum 190 cm, co umożliwia swobodne i bezpieczne poruszanie się. Przyjmuje się, że powierzchnia użytkowa powinna wynosić nie mniej niż 2,56 m², jeżeli chcemy wyposażyć łazienkę w prysznic, toaletę i umywalkę, oraz 3,2 m² – jeśli planujemy umiejscowić w niej także wannę. Pozostałą przestrzeń warto przeznaczyć na szafki, blaty czy wannę.

27

FOTO: SHUTTERSTOCK

PORADNIK

FOKUS NA ERGONOMIĘ Chcąc uniknąć efektu ograniczonej przestrzeni, zadbajmy o to, aby centralny punkt pozostał niezagospodarowany. Cel ten osiągniemy dzięki wykorzystaniu narożników pomieszczenia. Na rynku istnieje szereg rozwiązań sanitarnych do użycia w nietypowych sytuacjach, które realnie wpływają na komfort użytkowania i potencjał aranżacyjny wnętrza. Są to np. stelaże podtynkowe z regulowaną ramą pod umywalkę, moduły do WC przeznaczone do niskiej zabudowy, a także profile z możliwością montażu narożnego.

Istotne znaczenie ma także wysokość ścianki kolankowej, tj. ścianki dobudowanej na wieńcu ostatniej kondygnacji budynku w celu podniesienia dachu i zwiększeniu powierzchni użytkowej poddasza. Przyjmuje się, że dla swobodnego korzystania z toalety jej wysokość powinna wynosić nie mniej niż 130 cm.

Strefy trudno dostępne, tj. bezpośrednio pod skosami, warto z kolei wykorzystać pod kątem zabudowy meblowej. Ta przestrzeń idealnie sprawdzi się jako miejsce do przechowywania, np. kosmetyków, akcesoriów toaletowych czy ręczników.

CZAS NA PRYSZNIC Sporym wyzwaniem w przypadku łazienek na poddaszu jest znalezienie dogodnego miejsca na kabinę prysznicową.

28

SIERPIEŃ 2020

Z jednej strony jej usytuowanie podyktowane jest lokalizacją pionu kanalizacyjnego, z drugiej brakiem ograniczeń ze strony skosów czy belek stropowych. Niemniej, dzięki szerokiej ofercie rozwiązań na miarę, i taka sytuacja nie musi stanowić wyzwania.

W łazienkach na poddaszu sprawdzą się w szczególności kabiny walk-in. Dzięki opcji docięcia drzwi do skosu możemy swobodnie kreować przestrzeń prysznicową. Warto także mieć na uwadze fakt, że optymalna wysokość montażowa kabiny wynosi 210 cm. Dlatego też, jeżeli sytuacja instalacyjna na to pozwala, rekomendowane jest zastąpienie tradycyjnego brodzika odwodnieniem liniowym i zlicowanie podstawy prysznica z płaszczyzną posadzki.

Co w sytuacji, gdy w pomieszczeniu nie sposób wygospodarować odpowiedniej przestrzeni na komfortową kabinę? Tu sprawdzi się wolnostojąca lub asymetryczna wanna z armaturą podłogową. Takie rozwiązanie podkreśli dodatkowo urok łazienki. Zwróćmy jednak uwagę na jej przeznaczenie. Jeżeli zamierzamy brać w niej prysznic w pozycji stojącej, to ustawienie jej pod skosem może być problematyczne. Wanna bez nóżek ma wysokość 40-50 cm. Z kolei człowiek w niej siedzący ma czubek głowy zazwyczaj na wysokości 95-110 cm. Zatem w co najmniej takiej odległości od poziomu posadzki powinien się znajdować skośny sufit w najniższym miejscu nad wanną.

Wanny wolnostojÄ…ce the north bath

thenorthbath.pl

PORADNIK

Na rynku istnieje szereg rozwiązań sanitarnych do użycia w nietypowych sytuacjach, które realnie wpływają na komfort użytkowania i potencjał aranżacyjny wnętrza.

W DOBRYM TONIE

FOTO: TECE

Jasne kolory, odpowiednio dobrane oświetlenie, a także lustrzane powierzchnie – to najlepsi przyjaciele niewielkich wnętrz. Ściany w odcieniach pastelowych lub w kolorach ziemi optycznie powiększą pomieszczenie.

Oprócz kolorystyki ważna jest także forma. Płytki nie powinny być zbyt duże, a dekoracje zbyt bogate. Zamiast strojnych wykończeń zdecydujmy się na lustra – najlepiej bez ram. Jeżeli warunki pozwalają na zakup dużego zwierciadła „od ściany do ściany”, nie wahajmy się wybrać takiego rozwiązania. Dzięki temu optycznie powiększymy pomieszczenie. Najkorzystniej byłoby, gdyby łazienka była naturalnie doświetlona światłem słonecznym. Jeżeli nie jest to możliwe, wybierzmy barwę oświetlenia jak najbardziej zbliżoną do naturalnej. Łazienka na poddaszu, mimo że trudniejsza do zaaranżowania, nie musi oznaczać kompromisów między estetyką a funkcjonalnością. Jeżeli będziemy trzymać się zasad i wytycznych, ta odwdzięczy się nam komfortem i pięknem swojego wnętrza. ■

30

SIERPIEŃ 2020

PORADNIK

Przygotowujemy drewno na opał

32

SIERPIEŃ 2020

Do zimy jeszcze daleko, aby jednak móc cieszyć się długimi wieczorami przy kominku i ciepłem w domu, musimy już teraz pomyśleć o przygotowaniu drewna na opał. Jeśli zajmiemy się tym odpowiednio wcześniej, drewno zdąży wyschnąć, przez co my w pełni wykorzystamy jego potencjał energetyczny.

Przed przystąpieniem do pracy warto zadbać o swoje bezpieczeństwo, wybrać odpowiedni rodzaj drewna oraz użyć właściwych narzędzi.

JAKIM DREWNEM PALIĆ?

FOTO: CELLFAST

Drewno na opał powinno być zdrowe i dobrze wysuszone, tzn. jego wilgotność nie powinna przekraczać 15%. Im bardziej mokre, tym gorzej się pali i wydziela mniej ciepła. Najlepsze jest drewno drzew liściastych, ze względu na dużą wartość opałową – wytwarza niewiele dymu i sadzy, pali się wolno i spokojnie.

Drzewa takie jak buk, brzoza i dąb to gatunki, które długo się palą i wytwarzają najwyższą temperaturę. Drewno z drzew iglastych nie nadaje się na opał, gdyż zawiera duże ilości żywic, które zanieczyszczają palenisko i komin podczas spalania.

To, jak długo drewno musi być suszone, zależy od rodzaju drewna, czasu ścinki i sposobu jego przechowywania. Im większa gęstość drewna i im mniejsza cyrkulacja powietrza w miejscu składowania, tym dłuższy jest czas jego suszenia. Najlepszy okres na ścinkę drewna przypada na miesiące od listopada do marca, ponieważ w tym okresie drewno w naturalny sposób wykazuje najmniejszą wilgotność. Świeże drewno liściaste powinno schnąć około dwóch lat. Dla drewna dębowego optymalny czas schnięcia wynosi trzy lata. Można jednak dokonać zakupu gotowego, już odpowiednio wcześniej sezonowanego drewna opałowego.

Decydującą rolę w określaniu wartości opałowej odgrywa wilgotność drewna. Woda może stanowić nawet 50% wagi świeżo ściętego drewna. Metr przestrzenny świeżo ściętego drewna bukowego musi oddać ok. 350 l wody, zanim osiągnie pożądaną, niską wilgotność. W przypadku spalania drewna mokrego najpierw musi wyparować zawarta w nim woda. Skutkiem tego jest brak możliwości całkowitego spalenia wszystkich składników drewna ze względu na obniżoną temperaturę spalania oraz niższą wartość energetyczną. Gazy generatorowe opuszczają komin niespalone, względnie osadzają się w jego wnętrzu pod postacią sadzy. Spalanie wilgotnego drewna stanowi duże obciążenie dla środowiska, jest to proces nieekologiczny.

33

PORADNIK

Posiadacze kominków powinni regularnie dokonywać przeglądów kominiarskich oraz stosować się do porad dotyczących prawidłowego palenia w piecu.

BEZPIECZEŃSTWO PRIORYTETEM

ODPOWIEDNI SPRZĘT Wybór odpowiedniego sprzętu ma kluczowe znaczenie dla wydajności i bezpieczeństwa pracy. Do przygotowania drewna na opał potrzebować będziemy pilarki, aby pociąć drewno, i siekiery, aby je porąbać.

FOTO: PIXABAY

Do przygotowania drewna opałowego potrzebne są odpowiednie urządzenia oraz narzędzia. Gromadzone na opał drewno z reguły wymaga dodatkowego przygotowania, dzięki któremu będzie je można w wygodny sposób przechowywać i transportować do kominka lub pieca. Co niezwykle istotne, cięcie i rozszczepianie drewna zwiększa także jego powierzchnię zewnętrzną i dzięki temu znacznie przyspiesza proces jego schnięcia. Podczas pracy z urządzeniami mechanicznymi najważniejszą kwestią jest bezpieczeństwo. Cięcie i rąbanie drewna to czynności niebezpieczne, to także praca, przy

której łatwo o kontuzję. Pilarki łańcuchowe bardzo ułatwiają i przyspieszają pracę, ale w pewnych okolicznościach mogą być groźne dla użytkownika. Pamiętajmy zatem, aby przed startem pracy z pilarką zaopatrzyć się w odpowiednią odzież ochronną.

Przydadzą nam się solidne buty z dodatkowym zabezpieczeniem przed przecięciem, ocieplane rękawice, spodnie wykonane ze specjalnego materiału antyprzecięciowego, z podwójnie wzmocnioną strefą kolan, okulary ochronne i ochronniki słuchu lub hełm ochronny z osłoną twarzy.

34

SIERPIEŃ 2020

PORADNIK

ZDJĘCIA: PIXABAY

Osoby niedoświadczone, które miały niewielki kontakt z pilarką, powinny wybrać sprzęt o niższej mocy silnika i mniejszych rozmiarach. Prace przydomowe, takie jak cięcie drewna, znacznie ułatwi pilarka o niskim poziomie drgań uchwytów, łatwym rozruchu i dobrym wyważeniu. Warto także zwrócić uwagę na różne systemy, które zwiększają bezpieczeństwo pracy, jak hamulec bezwładnościowy, który zapobiega skutkom odbicia maszyny. Do kolejnego etapu pracy potrzebna będzie siekiera – ważne jest, aby jej głowica lekko wchodziła i skutecznie rozłupywała drewno, a ciężar był rozłożony tak, aby przyspieszał cięcie. Stąd dużym powodzeniem cieszą się siekiery o głowicach powlekanych materiałem zmniejszającym tarcie w drewnie i specjalnej geometrii ułatwiającej łupanie.

PORZĄDEK I WYGODA Wybór miejsca, w którym zamierzamy składować przygotowane drewno, nie może być przypadkowy. W miarę możliwości warto umieszczać je po południowej stronie budynku – ciepło oddawane przez nagrzane ściany będzie dodatkowo wspomagało proces schnięcia. Niezwykle ważne jest stworzenie odpowiednich warunków, w jakich składowane jest drewno. Jeśli nie dysponujemy zadaszoną przestrzenią, koniecznie należy zabezpieczyć górną warstwę regału lub stosu. Ustawiając go przy ścianie, pamiętajmy o zachowaniu kilkucentymetrowej szczeliny, która zapewni lepszą cyrkulację powietrza i bardziej skuteczne odparowywanie wody. ■ Opracowanie: redakcja na podstawie materiałów prasowych firm Husqvarna, Lange Łukaszuk, Stihl

36

SIERPIEŃ 2020

R EK L A M A

PORADNIK

A może jednak brykiet?

Maciej Piotrowski, Eco-Pal

38

SIERPIEŃ 2020

FOTO: MOSES/PIXABAY

Problem drewna kominkowego jest dużo głębszy, niż nam się wydaje. W naszej naturze leży obcowanie z ogniem i palenie w kominkach lub paleniskach. Niestety, na naszym rodzimym rynku panuje wszechobecny deficyt SUCHEGO drewna kominkowego! Co rusz spotykamy się z drewnem kominkowym na stacjach paliwowych lub w sklepach, ale jakość tego drewna jest bardzo niska. Nie wynika to wcale ze słabych walorów samego drewna, lecz z nadmiernej jego wilgotności.

Pierwszy podstawowy sygnał, że mamy do czynienia ze zbyt dużą wilgotnością w drewnie, to szybkie zabrudzenie się szyby substancjami smolistymi w kominku podczas spalania w palenisku. Co istotne, dużą część energii zamiast na wytwarzanie ciepła spalane drewno oddaje na samo osuszanie się, co jest realną stratą dla konsumenta. Substancje smoliste z kolei zaczynają osadzać się na przewodach kominowych, co stanowi duże zagrożenie pożarowe. Na szczęście istnieje rewelacyjna alternatywa dla mokrego drewna, która została wymyślona już blisko 100 lat temu przez naszych zachodnich sąsiadów. Już wtedy pomyślano o zagospodarowaniu odpadu drzewnego, jakim była trocina, i produkowaniu brykietu drzewnego. Nikt wtedy nie sądził, że uda się stworzyć produkt, który z tak dobrym skutkiem może konkurować z drewnem opałowym. Moim zdaniem spalanie brykietu idealnie wpisuje się w proekologiczne wzory zachowań, mające na celu ochronę środowiska naturalnego.

Dlaczego mamy niszczyć rosnące drzewa i lasy, skoro w przemyśle drzewnym powstaje ogromna ilość możliwych do zagospodarowania czystych odpadów i pozostałości, z których można stworzyć pełnowartościowe, a czasem nawet lepsze produkty? Wystarczy zrównoważona i mądra gospodarka, żeby wykorzystać w 100% drzewa, które i tak ścinamy. Oprócz promowania ekologicznych postaw warto wspomnieć o zaletach samego brykietu, które są bardzo istotne. Taką pierwszą podstawową wartością brykietu jest to, iż dobrze zbity brykiet z trocin liściastych (koniecznie certyfikowany) potrafi być o 40% kaloryczniejszy od suchego drewna. Kolejnym atutem jest powtarzalność brykietów i ich zachowanie w kominku, co przekłada się na łatwość rozpalania i samego spalania.

Mniejsza objętość względem drewna daje z kolei oszczędność miejsca w magazynowaniu. Natomiast znikoma ilość popiołu pozostająca po spalaniu przełoży się na pewno na rzadsze czyszczenie urządzeń i palenisk. W końcu musimy wspomnieć o tak bardzo oczekiwanym efekcie czystej szyby, wynikającym z bardzo dużej temperatury i wysokiego płomienia, uzyskiwanych dzięki paleniu dobrym brykietem. Brykiet kominkowy powstał nie po to, by konkurować z drewnem kominkowym, lecz raczej by go wspomagać i dać klientowi alternatywę. Drewno twarde, dobrze pocięte i ułożone pod dachem schnie ok. 1 centymetra rocznie, dlatego warto mieć wybór.

PORADNIK

40

SIERPIEŃ 2020

Metoda lekka mokra bez tajemnic.

Jak ocieplać fasady otynkowane?

Fasada otynkowana to prawdziwy budowlany „evergreen” – trudno znaleźć drugi, równie popularny sposób na wykończenie ścian zewnętrznych budynku. Ale im mocniej zakorzenione są w praktyce wykonawczej potencjalne błędy, tym kosztowniejsze bywają ich późniejsze następstwa. W niniejszym poradniku podpowiadamy zatem, jak wykonać idealną izolację termiczną metodą lekką mokrą z zastosowaniem systemów cienkowarstwowych oraz płyt z wełny kamiennej.

T

emat ocieplenia ścian, dość logicznie, warto zacząć od… samego ocieplenia. Ogromna popularność metody lekkiej mokrej, znanej też jako ETICS, wynika nie tylko z tego, że można ją z powodzeniem stosować zarówno przy budowie nowych, jak i renowacji starszych budynków.

Dużym plusem jest też możliwość wyboru spośród szerokiej palety dostępnych na rynku rozwiązań izolacyjnych i wykończeniowych. W tym kontekście coraz więcej inwestorów w Polsce dostrzega zalety wełny kamiennej jako materiału niepalnego, chroniącego od niepożądanych dźwięków oraz, dzięki wysokiej przepuszczalności pary wodnej, pozwalającego „oddychać” realizowanym konstrukcjom.

Ocieplając ściany metodą lekką mokrą, można wykorzystać dwa podstawowe typy produktów z wełny: standardowe płyty fasadowe lub płyty lamelowe o włóknach ułożonych prostopadle do podłoża.

– Dzięki dużej elastyczności pierwsze rozwiązanie stosuje się wówczas, gdy powierzchnia elewacji jest nierówna lub gdy konstrukcję ściany nośnej wykonano z drewna. To dobry wybór, jeśli przystępujemy do renowacji starej ściany i chcemy uzyskać gładką powierzchnię bazową do zaprawy tynkarskiej – wyjaśnia

Adam Buszko, ekspert firmy Paroc Polska, producenta izolacji z wełny kamiennej. – Jeśli mamy do czynienia z powierzchniami zakrzywionymi, a planujemy grubsze ocieplenie i wolimy uniknąć stosowania łączników mechanicznych, lepszym rozwiązaniem jest zastosowanie płyt lamelowych – dodaje.

PO PIERWSZE – PRZYGOTOWANIE PODŁOŻA Bardzo istotnym elementem prac wykonawczych jest odpowiednie przygotowanie ściany. Stosując wełnę kamienną, do pewnego stopnia możemy sobie pozwolić na pewne nierówności izolowanego podłoża. Zawsze musi ono jednak zapewniać dobrą przyczepność dla zaprawy klejącej. Podłoże powinno być suche, nośne, zwarte oraz wolne od wszelkich zatłuszczeń. Jeżeli stary tynk lub farba nie są dostatecznie związane ze ścianą, usuwamy je. Podłoża mocno nasiąkliwe gruntujemy zaś preparatami obniżającymi chłonność.

Wykonawcy niekiedy rezygnują z tej ostatniej czynności, nakładając tynk cienkowarstwowy bezpośrednio na warstwę z siatką.

To błąd, który na późniejszym etapie może skutkować prześwitami kleju oraz nierównościami na wykończonej elewacji.

Można tego jednak łatwo uniknąć, wykonując próbę spoistości.

Na czym to polega?

41

PORADNIK

– Do podłoża przyklejamy wycięty kawałek wełny kamiennej, który po upływie co najmniej czterech dni odrywamy mechanicznie. Jeśli próbka zostanie rozerwana, a jej część zostanie na ścianie, podłoże będzie miało dostateczną przyczepność. Jeśli uda nam się oderwać próbkę wraz z zaprawą klejącą, podłoże powinniśmy jeszcze raz dokładnie oczyścić – wyjaśnia Adam Buszko.

PO DRUGIE – MONTAŻ OCIEPLENIA Kiedy część przygotowawczą mamy za sobą, można przystąpić do montażu samego ocieplenia. Czynność sama w sobie nie należy do najbardziej skomplikowanych. Oczywiście, pod warunkiem że zachowujemy maksymalną dokładność oraz przestrzegamy kilku żelaznych zasad. Po pierwsze, przed klejeniem płyty izolacyjne z wełny czyścimy szczotką, by pozbyć się pyłu i luźnych cząstek.

Po drugie, zaprawę klejową zawsze nanosimy w dwóch etapach – najpierw szpachlując płytę gładką stroną pacy, a po wyschnięciu nanosząc pacą zębatą kolejną warstwę kleju.

Niezwłocznie po nałożeniu zaprawy płyty mocujemy do przygotowanego podłoża, zaczynając od dołu. W jasnym określeniu, w którym miejscu ma rozpoczynać się warstwa ocieplenia,

42

SIERPIEŃ 2020

PORADNIK

pomoże nam listwa cokołowa, która wyznacza granicę izolacji przeciwwilgociowej ścian piwnicy. Listwę bez problemu możemy odkręcić po zakończeniu prac montażowych. Ważne jest, by płyty układać z przesunięciem o pół długości w stosunku do rzędu poniżej. Ponieważ procesy wiązania zachodzą dość szybko, nie poprawiamy ułożenia płyt po upływie kilku minut od ich przyklejenia. Kolejne płyty starajmy się przykładać kilka centymetrów od tych już ułożonych, a następnie do nich dociskać, usuwając na bieżąco wyciskany nadmiar kleju.

Większe wyzwanie mogą natomiast stanowić wszelkie naroża, gzymsy, ościeża. Nie tylko z wykonawczego punktu widzenia.

– Krawędzie budynków są silniej narażone na działanie wiatru niż płaskie, monolityczne powierzchnie. Jeszcze na etapie przygotowania podłoża wykonawca może odkuć wyprawę na zewnętrznych ościeżach okien i drzwi tak, aby umieścić tam materiał izolacyjny o możliwie dużej grubości i dobrych parametrach mechanicznych – wyjaśnia Adam Buszko. – W tym celu zalecamy zastosowanie płyt o zwiększonej wytrzymałości na naprężenia ściskające i rozciąganie prostopadłe do powierzchni. Rozwiązanie to zapewnia uzyskanie gładkiej i szczelnej otynkowanej powierzchni fasady oraz miejsc wokół okien i drzwi – dodaje ekspert Paroc.

PO TRZECIE – WYKOŃCZENIE ELEWACJI

ZDJĘCIA: PAROC

Po upływie 24 godzin od zamontowania warstwy ocieplenia, przystępujemy do wykończenia elewacji. W tym celu najpierw usuwamy wszelkie nierówności pomiędzy poszczególnymi płytami. Możemy w tym celu wykorzystać pacą drewnianą z papierem ściernym o grubym uziarnieniu.

Na wyrównane i wyczyszczone podłoże nakładamy cienką warstwą zaprawy zbrojącej, w której zatapiamy listwy narożnikowe z siatką, dodatkowo wzmacniając elementy takie jak ościeża czy krawędzie budynku. Po zabezpieczeniu miejsc

44

SIERPIEŃ 2020

newralgicznych, całą powierzchnię fasady ponownie szpachlujemy cienką warstwą zaprawy zbrojącej, co powtarzamy po wyschnięciu pierwszej warstwy.

Po związaniu warstwy zbrojonej, przychodzi czas na ułożenie nośnej warstwy podkładowej, a następnie – wykonanie samego tynku. Masę nakładamy równomiernie i jednocześnie na całej powierzchni fasady. W tym celu ścianę najlepiej roboczo podzielić na poziome pasy szerokości ok. 1-1,5 m. Prace należy zorganizować wówczas tak, aby żaden pas tynku nie zdążył wyschnąć przed połączeniem z sąsiadującymi pasami i przed nadaniem mu pożądanej faktury.

Na koniec nie wolno nam zapominać, że wykorzystanie izolacji o dużej paroprzepuszczalności wymaga zastosowania odpowiedniego rodzaju tynku.

– Do systemów na bazie wełny najczęściej stosuje się więc tynki mineralne lub silikatowe – radzi Adam Buszko. – Nie sprawdzą się z kolei tynki akrylowe z dodatkiem żywic, które zamkną dyfuzyjność ściany w ostatniej warstwie muru i wilgoć, przenikająca przez ścianę na zewnątrz, napotka barierę, prowadząc do uszkodzenia przegrody – podsumowuje ekspert Paroc. ■

PORADNIK

Podlewanie wygodne i efektywne Właściciele domów jednorodzinnych z ogrodami to prawdziwi szczęściarze. Relaks na świeżym powietrzu wśród zieleni w otoczeniu własnego domu to marzenie wielu z nas. Jednak oprócz dawania przyjemności posiadanie ogrodu wiąże się też z wieloma obowiązkami. Jednym z nich jest konieczność regularnego podlewania, tak aby nasz trawnik i rośliny miały optymalne warunki do wzrostu.

KONEWKI W DŁOŃ!

Amatorzy prac ogrodniczych wciąż doceniają zalety wykorzystania najzwyklejszej w świecie konewki. Oczywiście ma ona rację bytu, szczególnie jeśli jesteśmy posiadaczami ogrodu o małej powierzchni z niewielką liczbą nasadzeń. Świetnie sprawdzi się też na tarasie i balkonach, gdzie będzie najłatwiejszym narzędziem do wykorzystania przy podlewaniu roślin w pojemnikach i doniczkach.

A MOŻE JEDNAK AKCESORIA?

FOTO: SHUTTERSTOCK

Zupełnie inaczej sytuacja się prezentuje, jeśli jestemy posiadaczami dużego ogrodu z pokaźną ilością rabat i nasadzeń.

Ręczne podlewanie krzewów, rabatek z kwiatami, zagonek z warzywami czy trawnika za pomocą konewki zmęczy niejednego doświadczonego ogrodnika. Dobrym rozwiązaniem będzie więc wykorzystanie bębna, wózka na wąż ogrodowy

46

SIERPIEŃ 2020

lub po prostu automatycznego systemu nawadniania. Nasz ogród możemy nawadniać na dwa sposoby – za pomocą automatycznego systemu nawadniania oraz ręcznie za pośrednictwem pistoletu zraszającego lub zraszacza ogrodowego.

O ile to pierwsze rozwiązanie sprawdza się w przypadku dużych ogrodów i posesji, to w wypadku mniejszych powierzchni polecane są manualne formy nawadniania z wykorzystaniem wężów ogrodowych. Wąż jest jedynym łącznikiem pomiędzy przyłączem wodnym a naszym ogrodem, przez co pełni bardzo ważną rolę w zieleńcu. Warto więc zainwestować w wąż wysokiej jakości, który posłuży nam długie lata.

47

ZDJĘCIA: GARDENA

PORADNIK

WĄŻ NA KÓŁKACH Wielu ogrodników zastanawia się, co zrobić z wężem po skończonej pracy. Zazwyczaj wąż zwijany jest w kłąb i rzucony w kąt, gdzie niszczeje, będąc poddawany promieniom UV. Istnieje kilka sposobów bezpiecznego i wygodnego przechowywania węży ogrodowych. Jednym z nich jest specjalny wózek na wąż. Posiada on prowadnicę, która pozwala na kontrolę równego zwijania węża na bęben. Oprócz tego wyposażony jest w duże koła, które ułatwiają transport.

Wózki na wąż mogą dodatkowo posiadać specjalny króciec, który zapobiega wyciekaniu wody z węża po zakończeniu nawadniania. Wózek jest doskonałym rozwiązaniem, aby wygodnie przetransportować wąż do schowka i nie ubrudzić przy tym rąk. Co więcej, chroni nasze plecy przed ciągłym pochylaniem się i pracą w niewygodnych pozycjach.

Innym sposobem na przechowywanie węża są automatyczne bębny. Rozwiązanie to jest o tyle wygodne, iż bęben można zamontować na ścianie domu, gdzie jest on łatwo dostępny. Bębny naścienne mogą być dodatkowo wyposażone w akumulator litowo-jonowy, przez co zwijanie węża następuje automatycznie. Wąż zwija się samoczynnie, równomiernie i bezpiecznie. Akumulator można naładować w każdej chwili, a bęben posiada wskaźnik naładowania baterii. Takie rozwiązanie jest idealne dla ogrodników, którzy nie mają dużo miejsca w schowku. Bęben daje możliwość obracania o 180° w przypadku montażu na ścianie, a uchwyt na bębnie umożliwia łatwe zawieszanie i ściąganie bębna ze ściany.

NAWADNIAJ ZA POMOCĄ ZRASZACZA Zraszacz to doskonałe narzędzie, aby indywidualnie pokryć nawadnianą powierzchnię poprzez różnorodny zasięg zraszania. Niektóre zraszacze są w stanie nawodnić obszar o powierzchni do 350 m2, dzięki czemu wyrzut dotrze do każdego zakątka w ogrodzie. Funkcja dokładnego określenia nawadnianej powierzchni pozwala na oszczędność wody i precyzyjne zraszanie.

AUTOMATYCZNE SYSTEMY NAWADNIANIA Nie ma co ukrywać – tak jak w przypadku innych urządzeń działających automatycznie, tak i w przypadku systemów nawadniania możliwość zdalnego zaprogramowania jest dużą wygodą i ułatwieniem dla posiadaczy ogrodów. Oczywiście taki system jest dość kosztowny i powinien być dobrze zaplanowany. Możemy pokusić się o samodzielne wykonanie takiego systemu, jednak zlecenie tego zadania specjalistycznej firmie zagwarantuje nam profesjonalne wykonanie oraz serwisowanie systemu.

URLOP – A CO Z ROŚLINAMI? System automatycznego nawadniania docenimy szczególnie wtedy, gdy planujemy dłuższy urlop i nie mamy komu powierzyć opieki nad naszym domem i ogrodem. Dzięki czujnikom deszczu nasz ogród zostanie podlany tylko wtedy, gdy naprawdę będzie tego wymagał.

Są też rozwiązania, dzięki którym przetrwają również rośliny na naszych tarasach i balkonach. Wystarczy napełnić wodą duży pojemnik i umieścić go w sąsiedztwie pojemników z kwiatami.

Dzięki kroplownikom i specjalnej pompie elektrycznej, ładującej się za pomocą panelu słonecznego, woda z pojemnika zostanie doprowadzona do nawet kilkunastu doniczek jednocześnie. Za pomocą sterownika wybieramy jeden z dostępnych programów i gotowe! Możemy jechać na urlop.

Opracowanie: redakcja na podstawie materiałów prasowych Gardena ■

48

SIERPIEŃ 2020

EKSPERT RADZI

DWA ROZWIĄZANIA, TEN SAM EFEKT – ODPŁYW LINIOWY A BRODZIK PODPŁYTKOWY Tekst: Piotr Fuhrmann, ekspert firmy Schedpol

Decyzja podjęta! W naszej łazience zamontujemy kabinę prysznicową bez brodzika. To jednak nie koniec dylematów. Teraz musimy zdecydować, czy postawimy na brodzik podpłytkowy, czy odpływ liniowy. Oba rozwiązania zapewniają bowiem ten sam końcowy efekt wizualny, choć konstrukcyjnie znacznie się od siebie różnią. Jakie są wady i zalety obu tych opcji? Podpowiadamy!

C

oraz częściej we współczesnych łazienkach spotkać można kabinę prysznicową bez widocznego brodzika. To rozwiązanie posiadające szereg zalet – zarówno wizualnych, jak i funkcjonalnych. Dzięki zrównaniu wysokości brodzika z podłogą uzyskujemy jeden poziom w łazience, tworząc niczym niezaburzoną, minimalistyczną i jednocześnie przestronną przestrzeń aranżacyjną. To również bezpieczna opcja dla dzieci i osób starszych. Bez wysokich progów wchodzenie i wychodzenie spod prysznica jest łatwe i możliwe nawet dla osób z ograniczoną sprawnością ruchową lub dla poruszających się na wózku inwalidzkim. Warto jednak pamiętać, że gdy brodzika nie widać, całość jego konstrukcji, czyli to, co najważniejsze, ukryte jest pod podłogą. Warto zatem wiedzieć, jakie rozwiązania technologiczne oferuje rynek, by stworzyć bezpieczną, solidną i wytrzymałą strefę prysznicową na lata.

CZAS NA WAGĘ ZŁOTA Jednym z elementów wymagających rozważenia podczas podejmowania decyzji dotyczącej wyboru brodzika podpłytkowego lub odpływu liniowego jest czas montażu. Remont łazienki to sytuacja, która przysparza mieszkańcom najwięcej kłopotów – w mieszkaniu, w którym przeprowadzane są prace remontowe w łazience, zwyczajnie nie można pozostać. Zwykle korzystamy w tym czasie z uprzejmości rodziny i przyjaciół lub wynajmujemy pokój w hotelu, by móc pójść do łazienki, kiedy tego potrzebujemy. Dlatego też wybór rozwiązań, które znacznie skracają czas prac, jest kwestią kluczową. Specjalista

50

SIERPIEŃ 2020

zdecydowanie szybciej zamontuje brodzik podpłytkowy niż odpływ liniowy. Wynika to z faktu, iż w przypadku odpływu liniowego konstrukcję z odpowiednim spadem, zabezpieczeniem przed wilgocią, a także uszczelnieniem z rynną odpływową instalator wykonuje samodzielnie na miejscu, montując odpływ. W przypadku brodzika podpłytkowego monter posiada już fabrycznie zintegrowany z płytą spadkową odpływ liniowy, który jest odpowiednio zabezpieczony, uszczelniony i wzmocniony konstrukcyjnie, dzięki czemu montaż trwa stosunkowo krótko, dając jednocześnie większą pewność, że poprawnie został zamontowany system odprowadzania wody. Obrazując zagadnienie – czas pracy podczas montażu brodzika podpłytkowego wynosi 3 godziny, podczas gdy zamontowanie odpływu liniowego może potrwać nawet 10 godzin, nie licząc oczywiście przestojów technologicznych, które w przypadku montażu odpływu mogą się przeciągnąć nawet do 11 dni.

PEWNOŚĆ BEZPIECZNEJ I SOLIDNEJ KONSTRUKCJI Zarówno brodzik podpłytkowy, jak i odpływ liniowy to rozwiązania bezpieczne i solidne, pod warunkiem że są profesjonalnie zamontowane przez specjalistę z wiedzą i doświadczeniem. Niemniej przez wzgląd na większe prawdopodobieństwo wystąpienia błędu podczas montażu to konstrukcje z odpływem liniowym narażone są na częstsze usterki i awarie. Brodziki podpłytkowe to wykonane fabrycznie konstrukcje z gwarancją szczelności, zachowania 2-procentowego spadku oraz zgodnie z nowoczesnymi standardami prac glazurniczych w Europie Zachodniej. W przypadku odpływów liniowych istnieje niebezpieczeństwo wystąpienia takich uszkodzeń jak pęknięcia w miejscu połączeń materiałowych, odspajanie się zapraw cementowych od powierzchni odpływów, a także rozszczelnienia warstw. Wszystko to prowadzi do nieszczelności konstrukcji, a tym samym do zawilgocenia strefy prysznica, co w konsekwencji przyczynia się do rozwoju szkodliwych dla zdrowia pleśni i grzybów.

Zarówno brodzik podpłytkowy, jak i odpływ liniowy to rozwiązania bezpieczne i solidne, pod warunkiem że są profesjonalnie zamontowane przez specjalistę z wiedzą i doświadczeniem.

51

EKSPERT RADZI

CENA, KTÓRA MA ZNACZENIE

ZDJĘCIA: SCHEDPOL

Przez wzgląd na większą pracę, którą musi włożyć monter w zamontowanie odpływu liniowego, właśnie to rozwiązanie konstrukcyjne brodzika wiąże się z większymi kosztami dla klienta. Przykładowo – koszt zamontowana odpływu liniowego wraz z materiałami to ok. 1150 zł, podczas gdy całkowity koszt materiałów i robocizny przy wyborze brodzika podpłytkowego to ok. 964 zł. ■

52

SIERPIEŃ 2020

nowość

ACO ShowerDrain E+

Kanał prysznicowy 3

2

1. Odpływ skierowany jest równolegle do korytka zapewnia optymalne posadowienie i połączenie z rurą kanalizacyjną w jastrychu 2. Niezawodne uszczelnienie dzięki fabrycznie zamocowanemu mankietowi uszczelniającemu

1

3. Szczeliny przesiąkowe pozwalają na szybkie odprowadzenie wody nawet spod powierzchni płytek z kamienia naturalnego 4. Łatwa regulacja wysokości za pomocą dwóch śrub

4

nowość

nowość

nowość

www.aco.pl

EKSPERT RADZI

Ogrodzenie na pochyłym terenie – jest na to sposób!

Tekst: Paweł Zajkowski z Firmy ZED, partner handlowy Plast-Met Systemy Ogrodzeniowe

Działka na skarpie lub terenie o znacznym pofałdowaniu wymaga niestandardowego podejścia, mimo to grodząc taką posesję, można osiągnąć bardzo dobry efekt estetyczny, a wybór modeli przęseł i bram wcale nie jest ograniczony.

Trzeba po prostu przestrzegać kilku ważnych zasad, a montaż powierzyć doświadczonej ekipie.

54

SIERPIEŃ 2020

N

iewielkie nierówności terenu można zniwelować albo „zgubić”, odpowiednio wbudowując krawężniki lub podmurówkę. Bardziej kłopotliwa sytuacja pojawia się przy dużych spadkach.

Nie zawsze mamy do czynienia z idealnie równą działką. Jeśli na całej długości ogrodzenia, która przykładowo wynosi 20 m, pojawia się różnica w wysokości terenu rzędu 10-20 cm, nie wymaga to nietypowych kroków i takie zlecenie jest realizowane jako całkowicie standardowe. Działkę o większym spadku też można prawidłowo ogrodzić, ale taką inwestycję warto powierzyć doświadczonej ekipie. Wymaga to bowiem dokładności pomiaru i wyboru takiego sposobu montażu, który będzie najlepiej odpowiadał danej sytuacji gruntowej.

RÓWNANIE GÓRĄ, SKOS LUB „SCHODKI” Zasadniczo są trzy metody grodzenia posesji na pochyłym terenie – równanie górą, skos równoległy do pochyłości gruntu lub metoda schodkowa. W pierwszej z nich prowadzi się ogrodzenie tak, aby w górnej części zachować poziom, a powstałe różnice wysokości niweluje się, zamawiając większe (często skośne przęsła) lub budując odpowiednią podmurówkę. Metoda ta stosowana jest najczęściej przy ogrodzeniach frontowych. Skos równoległy do pochyłości gruntu to metoda polegająca na prowadzeniu ogrodzenia zgodnie z nachyleniem działki. Uzyskujemy wówczas u góry linię biegnącą pod kątem. W ten sposób zwykle montuje się ogrodzenia z siatki. W trzecim przypadku, czyli „schodków”, dzielimy ogrodzenie na krótkie odcinki i każdy z nich obniżamy o określoną wartość. Tak zamontowane przęsła tworzą kaskadę.

Jest to metoda uniwersalna i stosuje się ją zarówno do ogrodzeń frontowych, jak i panelowych.

Wykorzystując sposób schodkowy, możemy ogrodzić praktycznie każdą posesję. W przypadku stromej skarpy trzeba czasem zastosować przęsła krótsze niż typowe. Nie ma natomiast przeciwwskazań, aby wybrać wzór taki, jaki odpowiada gustowi inwestora i architekturze budynku.

Wiele osób jest przekonanych, że jeśli posiadamy pochyłą działkę, jesteśmy skazani na wykorzystanie siatki.

Tymczasem okazuje się, że dobrze zaplanowane ogrodzenie może być wykonane z ozdobnych przęseł.

Wybór słupków i podmurówki również jest szeroki. Odpowiednio planując całą konstrukcję, możemy więc uzyskać efekt wizualny, na jakim nam zależy.

NAJWAŻNIEJSZY PIERWSZY KROK Od czego zatem zacząć budowę ogrodzenia na skarpie? Kluczowy dla powodzenia całego przedsięwzięcia będzie prawidłowy pomiar. Powinien go przeprowadzić specjalista wyposażony w odpowiedni sprzęt, który już na tym etapie przewidzi, w jaki sposób ogrodzenie będzie zamontowane. W przypadku nierównej działki zwykła miara nie wystarczy, niwelator to absolutna podstawa. Nie wolno też zapomnieć o zbadaniu stabilności podłoża. Pomocnym narzędziem jest oprogramowanie umożliwiające rozrysowanie planowanego ogrodzenia z uwzględnieniem ukształtowania terenu. Nie każdy inwestor potrafi wyobrazić sobie efekt końcowy, a program pozwala zobaczyć, jaki rezultat dadzą poszczególne rozwiązania, i ułatwia podjęcie decyzji.

Wiele osób jest przekonanych, że jeśli posiadamy pochyłą działkę, jesteśmy skazani na wykorzystanie siatki. Tymczasem okazuje się, że dobrze zaplanowane ogrodzenie może być wykonane z ozdobnych przęseł.

55

EKSPERT RADZI

A CO Z BRAMĄ I FURTKĄ?

zaś wjazd usytuowany jest „pod górę”, może pojawić się problem z otwieraniem bramy dwuskrzydłowej. Z pomocą przychodzą tu specjalne okucia, które nachylają skrzydła pod odpowiednim kątem i unoszą je nad ziemią.

Nawet dla działki na bardzo trudnym terenie można znaleźć metodę na estetyczne i trwałe ogrodzenie.

Trzeba tylko liczyć się z tym, że każde niestandardowe rozwiązanie będzie podwyższało cenę inwestycji. Warto więc skonsultować się z ekspertem i poznać dostępne opcje. ■

ZDJĘCIA: PLAST-MET SYSTEMY OGRODZENIOWE

Montaż na skarpie części ogrodzenia wbudowanych na stałe z pewnością wymaga dobrego przemyślenia. W przypadku elementów ruchomych dodatkowo musimy wziąć pod uwagę, czy pochyłość nie będzie utrudniała ich otwierania. Jeśli spadek jest równoległy do wjazdu, skrzydło bramy przesuwnej, otwieranej w kierunku wzniesienia, może kolidować z gruntem.

Rozwiązaniem jest wykonanie wąskiego koryta, w które będzie wjeżdżał ten element bramy. Jeśli

56

SIERPIEŃ 2020

WOKÓŁ DOMU

Czyszczenie i pielęgnacja nawierzchni brukowanych Tekst: Michał Radecki

Kostka brukowa to najczęściej wybierany materiał do budowy podjazdu, ścieżek oraz innych nawierzchni ogrodowych. Nic w tym dziwnego, bo prawidłowo wykonana inwestycja jest nie tylko estetyczna, ale przede wszystkim charakteryzuje się trwałością, odpornością i długą żywotnością.

N

awierzchnie brukowane nie wymagają zbyt wiele troski, ale należy pamiętać, że nawet najtrwalsza, z pozoru niezniszczalna rzecz ulegnie degradacji, jeśli nie będziemy o nią dbać. Tak samo jest z kostką.

Brak odpowiedniej pielęgnacji i regularnego czyszczenia z czasem sprawi, że brukowana nawierzchnia zwyczajnie się zniszczy. Dlatego także tu sprawdzi się zasada: lepiej zapobiegać, niż leczyć. Zwłaszcza że to zapobieganie wymagać będzie od nas niewielkiego wysiłku.

Zachowaniu dobrej kondycji nawierzchni brukowanych będzie sprzyjało ich regularne czyszczenie. Oczywiście nie należy przesadzać z takimi zabiegami, ale zamiatanie i mycie kostki to podstawa. Jeśli chodzi o tę pierwszą czynność, to wykonujemy ją według zapotrzebowania, jeśli uznamy, że nawierzchnia jest zaśmiecona – łapiemy za miotłę i sprzątamy. Alternatywą dla klasycznej miotły są zamiatarki elektryczne, które znakomicie sprawdzą się szczególnie w przypadku dużej powierzchni. Niektóre modele są także wyposażone w coś w rodzaju odkurzacza, nie tylko zamiatają, ale też skutecznie usuwają z nawierzchni wszelkie sypkie nieczystości.

58

SIERPIEŃ 2020

FOTO: BOSCH

CZYŚCIMY!

Ważne jest również mycie kostki brukowej. Najlepiej zrobić to 1-2 razy w roku (na wiosnę i ewentualnie jesienią) przy użyciu myjki ciśnieniowej, bo niezwykle dokładnie oczyszcza brukowane nawierzchnie. W razie miejscowego zabrudzenia, np. olejem samochodowym, nie zwlekajmy z usunięciem plam.

Szybka interwencja to większa szansa powodzenia na całkowite usunięcie zabrudzenia, zwłaszcza jeśli mamy do czynienia z substancją wnikającą w strukturę kostki. Znakomicie

sprawdzi się szczotka z twardszym włosiem oraz roztwór klasycznego płynu do mycia naczyń z wodą w stosunku 1:3. Po potraktowaniu plamy takim roztworem spłukujemy zabrudzenie zwykłą wodą, np. z węża ogrodowego.

Podczas czyszczenia kostki brukowej zwróćmy szczególną uwagę na fugi, gdyż to w tych miejscach zbiera się najwięcej zanieczyszczeń. Co więcej, to właśnie one są narażone na porastanie mchem i chwastami, a niestety zielone fugi

59

WOKÓŁ DOMU

FOTO: BOSCH

FOTO: PIXABAY

nie wyglądają zbyt estetycznie. W przypadku chwastów, takich jak perz lub mniszek, musimy uzbroić się w cierpliwość i zwyczajnie jeden po drugim sukcesywnie usuwać. Jeśli problem będzie powracał, można sięgnąć po herbicydy – jednak pamiętajmy – są to silne substancje chemiczne, które muszą być stosowane według ściśle określonych przez producenta instrukcji i zasad.

Dobrym sposobem na pozbycie się mchu jest wspomniana wcześniej myjka, która dzięki odpowiedniemu ciśnieniu wyskrobie go z fug. Jeśli nie mamy takiego sprzętu, możemy użyć specjalnych szczotek ze szpikulcem, za pomocą którego usuniemy te inwazyjne rośliny.

Takie rozwiązanie będzie wymagało od nas nieco więcej energii, ale także zda egzamin.

60

SIERPIEŃ 2020

FOTO: SHUTTERSTOCK FOTO: 123RF

Nawierzchnie brukowane nie są wymagające. Wystarczy zadbać o nie raz na jakiś czas, by móc cieszyć się estetycznym wykończeniem ciągów komunikacyjnych na posesji.

PIELĘGNUJEMY! Niestety czyszczenie fug z chwastów, mchu albo z odpadków z czasem będzie powodowało ich uszkadzanie. Z tego powodu zasadniczym działaniem oprócz samego czyszczenia jest uzupełnianie ubytków. Wszystko zależy od tego, z czego wykonana jest fuga. Jeśli jest to piasek płukany, uzupełnianie fug wykonujemy tak jak podczas pierwszego fugowania. Zasypujemy nim szczeliny i ubijamy. Najlepiej użyć do tego celu zagęszczarki do kostki brukowej, czyli wibratora – nie zapomnijmy o silikonowej lub gumowej macie ochronnej. Taki zabieg warto powtórzyć dwukrotnie.

61

FOTO: KÄRCHER

WOKÓŁ DOMU

Ważnym zabiegiem pielęgnacyjnym nawierzchni brukowanych jest również impregnacja kostki. Jesień to dobry czas na tego typu czynność, gdyż zaimpregnowana nawierzchnia lepiej zniesie zmienną zimową aurę. Jeśli mamy do czynienia ze stosunkowo nową nawierzchnią, do której budowy użyliśmy fabrycznie impregnowanej kostki, nie musimy tego zabiegu wykonywać w tym samym roku. Jeśli jednak nasza kostka ma już swoje lata lub nie była impregnowana, warto ją zabezpieczyć. Okres ochronny nawierzchni jest podany na opakowaniu preparatu i zazwyczaj to minimum 2 lata. W związku z tym impregnacja nie będzie uciążliwym zabiegiem. Musimy tylko pamiętać, że przed jej wykonaniem kostkę należy dokładnie oczyścić. Powinna być sucha, dlatego jeśli decydujemy się na

62

SIERPIEŃ 2020

takie czynności, wybierzmy ciepły i suchy dzień. Dobierzmy także odpowiedni preparat, który zagwarantuje nie tylko piękny wygląd kostki po samej impregnacji, ale ułatwi także jej czyszczenie w późniejszym czasie. Warto postawić na wysokiej jakości impregnaty działające hydrofobowo i stanowiące barierę dla zanieczyszczeń oraz cieczy agresywnych – wnikających w strukturę kostki. W takim wypadku plamę np. z oleju silnikowego będzie można łatwo usunąć.

Nawierzchnie brukowane nie są wymagające. Wystarczy zadbać o nie raz na jakiś czas, by móc cieszyć się estetycznym wykończeniem ciągów komunikacyjnych na posesji. Koniec lata i początek jesieni to doskonały czas na takie zabiegi. ■ ■

Legowisko Lancaster

Zestawy do aranĹźacji psiej przestrzeni w Twoim domu znajdziesz na

www.e-hunter.pl

WOKÓŁ DOMU

WODA – ŹRÓDŁO ŻYCIA FOTO: 123RF

W czerwcu obchodziliśmy Światowy Dzień Walki z Pustynnieniem oraz Suszą i chociaż aktualnie trend związany z długotrwałym brakiem opadów deszczu na szczęście się odwrócił, to warto podkreślić, że niedobory wody w Polsce są nadal faktem. Warto zatem troszczyć się o jej gromadzenie i oszczędzać ten cenny zasób we własnym gospodarstwie domowym, korzystając z alternatywnych metod jego pozyskiwania.

W

oda to źródło życia. Jest składnikiem wszystkich organizmów żywych, a co za tym idzie – okazuje się niezbędna do ich prawidłowego funkcjonowania i rozwoju. Potrzebuje jej człowiek i jego otoczenie. Każdy, kto posiada ogród i chce, aby w sezonie prezentował się pięknie, musi co jakiś czas nawadniać roślinność. Co więcej, zorganizowanie przydomowej retencji to nie tylko doskonały sposób na suszę, lecz także magazynowanie wody z opadów wtedy, gdy jest jej nadmiar, aby mieć ją „pod kontrolą”. Co zrobić, aby korzystać z zasobów tego drogocennego płynu rozsądnie, a jednocześnie cieszyć oczy soczystą zielenią?

CO DO KROPLI Ogród to doskonałe miejsce na wypoczynek, otoczenie przyrody działa na człowieka kojąco. W dobie zagrożenia epidemicznego, gdy ograniczamy wyjazdy, doceniamy taką przestrzeń jeszcze bardziej. Dlatego warto zadbać o jej wygląd, w tym przede wszystkim o kondycję roślin, a więc ich porządne nawodnienie. Najprostszą opcją byłoby podlewanie trawy, kwiatów i krzewów przy wykorzystaniu zasobów wodociągowych, ale z pewnością szybko przekonalibyśmy się, że to rozwiązanie mało ekologiczne i dość kosztowne. Jest wiele innych sposobów, aby nasz zielony gaj tętnił życiem, małym kosztem i w duchu eko.

Pierwszą propozycją jest magazynowanie deszczówki, którą z uwagi na właściwości (taka woda jest miękka, nie ma w niej magnezu i potasu, nie zawiera również chloru) roślinność dużo lepiej przyswaja. Pojemny zbiornik ustawiamy przy elewacji domu, w miejscu zacienionym, aby nie namnażały się w nim bakterie czy glony. Istnieją specjalistyczne systemy do tego celu, instalowane nawet pod ziemią, ale na początek wystarczy nam beczka z kranem u dołu, co pozwoli wygodnie czerpać

64

SIERPIEŃ 2020

65

FOTO: SHUTTERSTOCK

FOTO: GARDENA

WOKÓŁ DOMU

FOTO: GEBERIT

wodę czy podłączyć wąż ogrodowy. Aby dobrze wkomponować ją w przestrzeń przydomową, możemy zrobić prostą obudowę z deszczułek. – Pamiętajmy, że zawsze, gdy używamy drewna w naszym ogrodzie, należy je zabezpieczyć odpowiednimi preparatami przed działaniem warunków atmosferycznych – tłumaczy Anna Szymaszek, Specjalista ds.

PR Produktowego w FFiL Śnieżka SA.

Odzysk deszczówki możemy przeprowadzić na kilka sposobów, wśród których najpopularniejsze są naziemne i podziemne systemy zbierania wody deszczowej.

A MOŻE JEDNAK SPECJALISTYCZNE SYSTEMY? Systemy zbierania wody deszczowej są łatwe w utrzymaniu i oparte na prostej technologii, a łączny koszt ich instalacji i eksploatacji jest znacznie mniejszy niż systemów oczyszczania czy pompowania wody. Także ich konserwacja nie wymaga wiele czasu ani energii. Odzysk deszczówki możemy przeprowadzić na kilka sposobów, wśród których najpopularniejsze są naziemne i podziemne systemy zbierania wody deszczowej.

– Jednym z najprostszych, choć bardzo efektywnych sposobów, jest montaż wyłapywacza wody, zwanego również zbieraczem deszczówki. To element montowany bezpośrednio do rury spustowej, posiadający odpowiednie wyjście, którym deszczówka przedostaje się do podstawionego wcześniej zbiornika mogącego pomieścić od kilkuset do nawet kilku tysięcy litrów. Wyłapywacz wody posiada specjalnie odchylaną „klapkę”, a odpowiednio dobrany zbiornik wykazuje nie tylko walory użytkowe, ale potrafi stać się ciekawym elementem ozdobnym każdego ogrodu – podpowiada Michał Gryszówka, ekspert firmy Galeco.

Dobrym pomysłem jest zamontowanie specjalnych skrzynek rozsączających, które montujemy pod ziemią. Takie rozwiązanie pozwala stworzyć specyficzny „magazyn”, z którego woda stopniowo wsiąka w otaczający grunt.

Istotną cechą skrzynek jest to, że zaprojektowane są w taki sposób, by podczas opadów gromadziły duże ilości wody, a następnie powoli rozprowadzały ją w ziemi.

66

SIERPIEŃ 2020

Zdobądź nawet 5.000zł dofinansowania na system zbierania wody deszczowej!

Program NFOŚiGW

MOJA WODA

Zapytaj, które zbiorniki spełniają wymogi programu i posiadają Krajową Ocenę Techniczną Instytutu Techniki Budowlanej, niezbędną do uzyskania dofinansowania do 5.000zł!

KOT 2019/0829

Szczegółowych informacji o naborze do Programu „Moja Woda” udzielają Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

GRAF Polska Sp. z o.o. ul. Unii Europejskiej 26 96–100 Skierniewice

Tel. +48 46 834 86 50 info@grafpolska.pl www.grafpolska.pl

10 LAT

LAT

GWARANCJI

GWARANCJI

na zbiorniki podziemne

na zbiorniki naziemne

/ GRAF Polska www.grafpolska.pl

5

Poznaj pełną gamę produktów

WOKÓŁ DOMU Należy pamiętać, że w przypadku odprowadzania wody z rury spustowej bezpośrednio do kanalizacji deszczowej lub ogólnospławnej konieczne jest zamontowanie osadnika wraz z koszyczkiem, które zatrzymają wszelkie zanieczyszczenia, np. liście czy gałęzie. Deszczówkę można wykorzystywać w urządzeniach, które zużywają najwięcej wody, np. do nawadniania i podlewania ogrodu, napełniania oczek wodnych czy basenów kąpielowych, a także do sprzątania, a dzięki temu ograniczyć jej zużycie nawet do 50%. Woda ta jest miękka, więc znakomicie nadaje się do prania (środki piorące lepiej się pienią) oraz do mycia samochodu (nie pozostawia białych śladów). Ponadto posiadanie dużych zbiorników z zebraną wodą jest doskonałym pomysłem na obszarach, gdzie pożary lasów i krzewów są powszechne w miesiącach letnich. Nie bez znaczenia jest też fakt, że dzięki wykorzystywaniu wody deszczowej wiele rodzin i małych firm może znacznie zaoszczędzić na rachunkach, a w skali przemysłowej zgromadzona deszczówka może zaspokoić zapotrzebowanie całego zakładu przemysłowego, bez konieczności wyczerpywania pobliskich źródeł wody.

68

SIERPIEŃ 2020

FOTO: 123RF FOTO: S. HERMANN & F.RICHTER/PIXABAY FOTO: CAPRI23AUTO/PIXABAY

ŁĄKI KWIETNE Coraz częściej w polskich domostwach tradycyjne trawniki zastępują łąki kwietne (ewentualnie funkcjonują tuż obok nich). Dzięki temu rozwiązaniu nawet w domu w mieście możemy poczuć się sielsko niczym na wsi. A co najważniejsze – taka bioróżnorodna, piękna, a przy tym mało wymagająca zieleń, wspomaga bioretencję i jest odporna na ewentualną suszę. Jak to działa? Złożony system korzeniowy roślin wiąże wodę deszczową w glebie, zatrzymując wilgoć dłużej niż trawnik, wpływa ponadto pozytywnie na bilans wód gruntowych. Taka roślinność sprzyja też owadom zapylającym. W dodatku możemy zbierać z niej atrakcyjne plony, np. jadalne kwiaty czy szczaw, i komponować z nich smaczne potrawy. Przed wysiewem kwietnej łąki pamiętajmy jednak, że należy przygotować pod nią dobrze glebę – spulchnić ją i wyrównać. Przy takiej boho zieleni możemy postawić drewnianą ławeczkę czy huśtawkę z bali – jedną i drugą konstrukcję wykonamy bez problemu samodzielnie.

Możemy też zaaranżować drewnianą pergolę, która zapewni delikatnej ogrodowej roślinności pożądany cień. – Olej, lakierobejca czy impregnat? O tym, jaki produkt wykorzystać do malowania i renowacji drewna w ogrodzie, decyduje kilka czynników, np. rodzaj drewna. Dobre dopasowanie wyrobu do zadania sprawi, że prace przebiegną szybko, a my będziemy mogli w pełni cieszyć się pięknym wyglądem drewnianych mebli, które dzięki naszym działaniom zyskają nowe życie. Warto wybrać sprawdzone rozwiązania – podpowiada Anna Szymaszek. ■ Opracowanie: redakcja na podstawie materiałów prasowych Galeco, FFiL Śnieżka SA

69

Deszczówkę można wykorzystywać w urządzeniach, które zużywają najwięcej wody, np. do nawadniania i podlewania ogrodu, napełniania oczek wodnych czy basenów kąpielowych, a także do sprzątania, a dzięki temu ograniczyć jej zużycie nawet do 50%.

Andrzej Piwoda, doradca techniczno-handlowy Fatra Polska Wybierając sposób zagospodarowania i gromadzenia wody deszczowej, musimy dopasować rozwiązanie techniczne do powierzchni naszej działki, jak i sposobu późniejszego wykorzystania zgromadzonej wody opadowej. Jeśli dysponujemy dużym terenem wokół naszego domu, możemy rozważyć budowę oczka wodnego lub małego zbiornika retencyjnego. Takie rozwiązanie pozwoli na proste kolekcjonowanie deszczówki i rozwiąże problem jej przechowywania. Należy jednak pamiętać, by zarówno oczko wodne, jak i zbiornik retencyjny były odpowiednio przygotowane. Bardzo ważne jest zastosowanie specjalistycznej folii służącej do uszczelniania oczek ogrodowych, zbiorników retencyjnych, stawów rybnych, stawów kąpielowych i innych powierzchni wodnych. Folia PVC całkowicie zapobiega wyciekom wody ze zbiornika, odznacza się doskonałą rozszerzalnością, dostosowuje się do nierówności wykładanych powierzchni oraz jest odporna na przerastanie korzeniami roślin. Wielkość zbiornika retencyjnego możemy dopasować do powierzchni podziemnej podjazdu, parkingu i powierzchni trawnika i zabudować go w sposób niewidoczny. W ten sposób nie tracimy walorów użytkowych i praktycznych przestrzeni wokół naszego domu.

70

SIERPIEŃ 2020

FOTO: PIXABAY

WOKÓŁ DOMU

FOLIA HYDROIZOLACYJNA AQUAPLAST 805 do uszczelniania oczek wodnych i zbiorników retencyjnych • zapobiega wyciekom wody • odznacza się doskonałą rozszerzalnością • dostosowuje się do nierówności wykładanych powierzchni • odporna na przerastanie korzeniami roślin

FATR A POL SK A ul. S łonec zny Sad 10A

|

72- 0 02 Do łuje

|

kont ak t @ fatr a-polsk a .pl

W W W.FATR AFOL .PL

|

+48 787 624 0 05

WOKÓŁ DOMU

MURKI I OBRZEŻA W OGRODZIE

SPOSÓB NA PORZĄDEK

72

SIERPIEŃ 2020

Tekst: Małgorzata Trębicka-Żuk

FOTO: SHUTTERSTOCK

Piękny ogród to taki, w którym rośliny mimo swej różnorodności stanowią jedną spójną całość. Aranżując idealny ogród, weźmy pod uwagę także inne elementy, nie tylko samą florę. Mowa tu przede wszystkim o małej architekturze, która nie tylko może urozmaicić naszą przydomową strefę, ale przede wszystkim umożliwi nam jej uporządkowanie.

73

FOTO: SHUTTERSTOCK

WOKÓŁ DOMU

N

iezawodnymi elementami, które pozwalają zaprowadzić porządek w ogrodzie, są murki i obrzeża oraz inne tego typu wyroby kamienno-betonowe.

Na rynku dostępna jest cała gama gotowych produktów, które pozwolą nam wyznaczyć strefy dekoracyjno-ozdobne oraz użytkowe w ogrodach, nie tylko zaprowadzając w nich ład, ale także nadając im charakter, harmonię oraz walory estetyczne.

PO CO NAM OBRZEŻA I MURKI W OGRODZIE? Pod pojęciem „obrzeża” rozumiemy tu wszystkie elementy mogące tworzyć obramowanie wyznaczanych przez nas stref. Jakie zadania mają obrzeża i murki w ogrodzie?

Przede wszystkim optycznie rozdzielają strefy o różnych funkcjach. Pozwalają nam także wyeksponować wybraną roślinę. Co więcej, murki i obrzeża spełniają także funkcję

74

SIERPIEŃ 2020

zabezpieczającą. Jest to pewnego rodzaju wzmocnienie nawierzchni, ustabilizowanie jej krawędzi i zabezpieczenie przed rozsuwaniem się jej elementów pod wpływem obciążenia.

RODZAJE OBRZEŻY Strefy w ogrodzie możemy wyznaczyć różnymi rodzajami obrzeży. Należą do nich zarówno klasyczne krawężniki i obrzeża trawnikowe, jak i palisady, a nawet koryta ściekowe czy gazony. Aby nadać ogrodowi bardziej surowy wygląd, można użyć także naturalnych kamieni obsadzanych pojedynczo lub w postaci tzw. minigabionów. Jako obrzeży można użyć także takiej samej kostki brukowej, jaka później będzie tworzyć ścieżkę czy taras. Taki zabieg zdecydowanie ujednolici całość posesji, która będzie wtedy spójna i przejrzysta, a każdy jej element będzie do siebie pasował.

TWOJE OTOCZENIE, TWOJA WIZJA YOUR ENVIRONMENT, YOUR VISION

Inspiracja | Inspiration Beton | Concrete

FOTO: SHUTTERSTOCK

WOKÓŁ DOMU

Perfekcyjny montaż Ekspert: Grzegorz Nowacki, Buszrem Pierwszym krokiem jest wykonanie wykopu o szerokości odpowiadającej planowanej szerokości fundamentu.

Z reguły powinna to być grubość elementu plus po 10 cm z każdej strony. Zasada ta dotyczy głównie krawężników, palisad i kostki brukowej, w wypadku gazonów i koryt wystarczająca jest szerokość elementu.

Głębokość wykopu powinna uwzględniać wysokość samego obrzeża i ławy betonowej, ale także grubość ewentualnej warstwy odsączającej oraz wysokość oparcia, która z tylnej strony krawężnika powinna wynosić 10-20 cm. Krawężniki układamy na fundamencie z tzw. chudego betonu, zachowując między poszczególnymi elementami fugę szerokości 3-5 mm, której nie wypełniamy betonem ani innym spoiwem. Musi ona zniwelować efekty występowania naprężeń termicznych oraz nierównomiernego osiadania gruntu. Nieco bardziej restrykcyjne obwarowania dotyczą fundamentowania palisad. Muszą one być osadzone w betonie, przy czym głębokość osadzenia powinna wynosić od 1/4 do 1/3 wysokości elementu, a jeżeli ma to być jednocześnie niewielki mur oporowy – przynajmniej 1/3 elementu musi znajdować się pod ziemią. Dodatkowo pod fundamentem betonowym powinna znaleźć się warstwa podbudowy z zagęszczonego żwiru o grubości około 10 cm. Używając więc palisady o wysokości 90 cm, możemy stworzyć uskok wysoki na 60 cm. Zdecydowanie łatwiejsze do osadzania są elementy stosunkowo szerokie, tj. koryta ściekowe i gazony. W tym wypadku jako fundament wystarczy warstwa chudego betonu o szerokości równej szerokości elementu obrzeżowego. Stosunkowo najprostsze jest osadzanie listew mocowanych do podłoża za pomocą szpilek. Tu jednak ograniczeniem są stosunkowo niewielkie obciążenia, które takie obramowanie może przenieść.

76

SIERPIEŃ 2020

Szeroki wachlarz elementów obrzeżowych oferowanych na rynku daje nam nieskończone możliwości aranżacji przestrzeni przydomowej. Co więcej, z powodzeniem możemy łączyć ze sobą poszczególne rodzaje obrzeży, szczególnie jeśli wykonane są z takiego samego materiału lub mają taką samą barwę.

ZDJĘCIA: BUSZREM

Strefy w ogrodzie możemy wyznaczyć różnymi rodzajami obrzeży. Należą do nich zarówno klasyczne krawężniki i obrzeża trawnikowe, jak i palisady, a nawet koryta ściekowe czy gazony.

DOBÓR OBRZEŻY I MURKÓW – NA CO ZWRACAĆ UWAGĘ?

Tak naprawdę to, jaki rodzaj obrzeża wybierzemy, zależeć będzie od kilku czynników. Po pierwsze, oczywiście jest to kwestia gustu i naszych indywidualnych upodobań. Jedne elementy będą się nam bardziej podobały, inne mniej. Jedno jest pewne, każdy planujący wykonanie obrzeży w swoim ogrodzie na pewno znajdzie coś dla siebie, zarówno pod względem kształtu, jak i koloru.

Fanom minimalistycznych rozwiązań proponowane są raczej te niskie elementy, tj. kostka brukowa, niskie palisady czy też klasyczne krawężniki.

Z powodzeniem wykorzystamy je do oddzielenia np. rabaty kwiatowej od trawnika.

Zwolennikom większych konstrukcji rynek oferuje chociażby gazony, czyli wracające do łask donice betonowo-kamienne. Są one bardzo ciekawym rozwiązaniem nie tylko jako wolnostojące donice, ale także jako obrzeża schodów terenowych. Różnego rodzaju gazony doskonale nadają się także do budowy murów oporowych, umacniania skarp i nasypów czy konstruowania ogrodzeń. W przeciwieństwie jednak do tradycyjnie w tym celu stosowanych elementów betonowych czy murowanych odpowiednio dobrane gazony po obsadzeniu roślinnością mogą tworzyć zielone ściany.

77

FOTO: BUSZREM

WOKÓŁ DOMU

W kwestii wyboru obrzeży, które zastosujemy w naszym ogrodzie, powinniśmy zastanowić się także nad tym, jakie strefy chcemy oddzielić od siebie. Jeśli są to powierzchnie występujące na tym samym poziomie, to niemal każde z dostępnych rozwiązań znajdzie tu zastosowanie.

Jeśli natomiast oddzielamy strefy o innych poziomach, np. skarpę lub wyższy skalniak od trawnika lub chodnika, należy wtedy zastosować bardziej wytrzymałe i większe elementy obrzeżowe przeznaczone do budowania murków i murów oporowych. Zasada jest jedna: im większe obciążenie – tym mocniejsze i większe muszą być obrzeża i murki.

W tej roli doskonale sprawdzą się duże gazony, największe palisady oraz gotowe minigabiony.

NIE TYLKO LINIE PROSTE, CZYLI OBRZEŻA PO ŁUKU

rozwiązanie daje możliwość bardzo płynnego przechodzenia jednej strefy w drugą. Niestety chęć poprowadzenia obrzeża po łuku automatycznie ogranicza możliwość zastosowania niektórych rodzajów elementów, np. długich krawężników. Powstaje więc pytanie, co zrobić, aby uzyskać ładne łuki z typowych elementów, np. palisad czy też kostki brukowej, bez konieczności stosowania modułowych promieni i szerokości?

Od strony technicznej obsadzanie elementów na łukach nie różni się niczym od biegnących po linii prostej. Znacznie większa jest jednak rola poprawnego od strony geometrycznej wytyczenia przebiegu nawierzchni.

Jeśli zostanie to wykonane prawidłowo, w zasadzie mamy pewność, że przynajmniej z pewnej odległości nasze obrzeża będą wyglądały dobrze.

Punktami newralgicznymi są tu miejsca i kierunki styku poszczególnych odcinków łukowych i prostych. Aby uzyskać łagodne przejście bez rzucających się w oczy i drażniących „przełamań”, poszczególne odcinki powinny być ze sobą styczne i łączyć się dokładnie w punktach styczności. Warto także poświęcić trochę więcej czasu i ułożyć „na sucho” pojedyncze rzędy kostek lub płyt, które precyzyjnie wyznaczą ostateczny kształt obrzeża.

Obrzeża i murki znajdą zastosowanie niemal w każdym ogrodzie – czy to w postaci czysto dekoracyjnej, czy też jako element konieczny, np. jako zabezpieczenie skarpy lub nasypu. Jedno jest jednak pewne, oprócz tych funkcji pełnią one jeszcze jedną – porządkują przestrzeń i wyznaczają konkretne strefy, np. użytkowe i dekoracyjne. Warto więc stosować takie rozwiązania w swoim ogrodzie. ■

78

SIERPIEŃ 2020

FOTO: SHUTTERSTOCK

Jeśli układamy powierzchnie ograniczone liniami prostymi, montaż obrzeży jest wręcz banalnie prosty. Trochę bardziej skomplikowane jest układanie ich po krzywej, czyli po łukach. Oczywiście obrzeża w kształcie fali są bardzo efektowne i doskonale się prezentują. Co więcej, takie

PRODUCENT PERGOLI ALUMINIOWYCH PERGOLA KLIMALUX Nowoczesne i technologicznie zaawansowane zadaszenie tarasu. System daje pełną kontrolę nad światłem słonecznym, deszczem oraz zapewnia naturalną wentylację w upalne dni.

Specjalizujemy się w produkcji oraz profesjonalnym montażu pergoli aluminiowych o różnych rozmiarach i kształtach zawsze dobranych do potrzeb klientów. Nasz wykwalifikowany zespół pracowników przeprowadzi Cię przez cały proces inwestycji, począwszy od koncepcji, doradztwa poprzez produkcję Twojej pergoli KLIMALUX. Zapewnia również fachowy montaż wodoszczelnej pergoli.

Firma KORAJ powstała dzięki pasji do tworzenia innowacyjnych rozwiązań i wyjątkowych, funkcjonalnych przestrzeni. Specjalizujemy się w produkcji, a także profesjonalnym montażu pergoli aluminiowych, zewnętrznych rolet SCREEN czy okiennic przesuwnych o różnych rozmiarach i kształtach w zależności od potrzeb Klientów. Dzięki wieloletniemu doświadczeniu zaprojektowaliśmy dla naszych odbiorców m.in. tarasową pergolę aluminiową KORAJ KLIMALUX. To najsolidniejszy produkt dostępny na rynku. Aluminiowe pergole tarasowe – z lamelowym ruchomym dachem, oświetleniem, ogrzewaniem i automatyką pogodową. Proponowane przez nas elementy o nowoczesnym designie, uatrakcyjnią każde miejsce. Pergola jest zaprojektowana i produkowana w Polsce. Serdecznie zapraszamy do współpracy!

W W W. KO R A J . PL DZIAŁ KONSTRUKCYJNY TEL . 731 411 100 DZIAŁ HANDLOWY TEL . 731 211 100 biuro@koraj.pl

/korajpergole

/koraj_pl

PRODUCENT PERGOLI ALUMINIOWYCH

OGRÓD

JAK DBAĆ O IGLAKI? Tekst: Karolina Chmielewska

Iglaki to rośliny bardzo popularne w naszych ogrodach, przede wszystkim dlatego, że są dekoracyjne przez cały rok i nie wymagają od nas zbyt dużo pracy. Jednak by były w dobrej kondycji i pięknie się prezentowały, należy pamiętać o kilku zabiegach pielęgnacyjnych.

80

SIERPIEŃ 2020

PODLEWANIE

ZDJĘCIA: SHUTTERSTOCK

Jednym z podstawowych warunków, jaki należy zapewnić wszystkim roślinom, jest odpowiednie nawodnienie. Nie inaczej jest w przypadku iglaków.

Najbardziej narażone na suszę są młode okazy, dlatego należy pamiętać o ich regularnym podlewaniu. Najlepiej podlewać iglaki rzadziej, ale obficiej.

Oczywiście trzeba też uważać, by nie przelać roślin, gdyż zbyt duża wilgotność sprzyja gniciu korzeni.

Można też stosować spryskiwanie, które zwiększy wilgotność otoczenia iglaków. Najlepszą porą na podlewanie roślin jest poranek lub wieczór.

Nie zapominajmy również o podlewaniu iglaków w przypadku suchej jesieni, co pozwoli im lepiej przetrwać zimę. Rośliny zimozielone bardzo często usychają zimą właśnie z powodu braku wody, dlatego przed nadejściem mrozów należy im zapewnić odpowiednią ilość wody, która jest im potrzebna przez cały rok.

FOTO: PIXABAY

NAWOŻENIE I ŚCIÓŁKOWANIE Nawożenie roślin iglastych rozpoczynamy wczesną wiosną. Marzec to czas, kiedy rośliny te rozpoczynają wegetację i bardzo im się przyda zastrzyk składników pokarmowych i mikroelementów. Dzięki zastosowaniu odpowiedniego nawozu iglaki będą szybciej rosły i poprawi się ich ubarwienie. Jeśli zdecydujemy się na nawóz o przedłużonym działaniu, będziemy mieli mniej pracy. Raz zastosowany, będzie się uwalniał stopniowo przez cały sezon. W przypadku zwykłych nawozów najlepiej wykonać ok. 3 nawożeń w sezonie wegetacyjnym, czyli do końca lipca. Nawożenie jesienią pomoże iglakom lepiej przetrwać zimę. Od sierpnia do października możemy stosować preparaty zawierające fosfor i potas, które przygotują je na nadejście mrozów. Tak jak w przypadku wszystkich roślin, warto ściółkować ziemię wokół iglaków, dzięki czemu zatrzyma się w niej więcej wilgoci i wytworzy się bardzo przydatna do rozwoju wszystkich roślin próchnica. Kilkucentymetrowa warstwa ściółki zabezpieczy rośliny przed wysuszeniem fizjologicznym w czasie mroźnych i bezśnieżnych zim. Ważne jest także odchwaszczenie otoczenia iglaków przed nadejściem zimy, gdyż chwasty pobierają dużo wody i składników mineralnych z podłoża, co hamuje rozwój iglaków.

81

OGRÓD

PRZYCINANIE I ZABEZPIECZANIE

Odpowiednia pielęgnacja pozwoli nam cieszyć oko widokiem zdrowych i pięknie ubarwionych iglaków przez cały rok. ■

FOTO: FREEPIK

Generalnie iglaki nie wymagają przycinania, chyba że chcemy je formować i regulować ich wysokość. Do formowania najlepiej nadają się cisy, modrzewie, świerki, choiny i cyprysy. Należy też usuwać uszkodzone, przemarznięte i zasychające pędy. Do cięcia używajmy czystych i dobrze naostrzonych narzędzi, co zapobiegnie przenoszeniu chorób z innych roślin i ich uszkodzeniom.

Przed zimą warto także zabezpieczyć gałęzie młodych okazów, które pod wpływem dużych hałd śniegu mogłyby się złamać. Można je podwiązać miękkim

sznurkiem. W przypadku dużych roślin będziemy musieli pamiętać o otrząsaniu gałęzi z nagromadzonego śniegu.

Nowo posadzone drzewka warto okryć przed nadejściem silnych mrozów. Należy jednak pamiętać, by wykonać to w odpowiednim czasie, po lekkim zahartowaniu rośliny przy mniejszych przymrozkach, i o regularnej kontroli okrycia, by nie dopuścić do zaparzenia roślin.

82

SIERPIEŃ 2020

N 0 I 1 O -2 T 8 WA lu R te TE go

D

www.api-baseny.com.pl www.api-baseny.com.pl

Pompa ciepła JD PAC Zostań Dystrybutorem Podgrzewa wodę oraz przedłuża sezon korzystania z basenu.

Ekonomiczna, ekologiczna, niezawodna i łatwa w obsłudze Desjoyaux

www.desjoyaux.pl

1 zł

* Przy zakupie kompletnego basenu z jednostką filtracyjną - Pompa ciepła za 1 zł

Warszawa, 05-805 Otrębusy, Warszawska 30; tel. (22) 758-95-21 Wrocław, 55-095 Byków, Wrocławska 44; tel. (71) 385-11-91

Zostań Dystrybutorem Desjoyaux

Łódź, 95-030 Starowa Góra, ul.Centralna 46; tel. 512-355-512

w w w. d e s j o y a u x . p l

Poznań, 62-002 Suchy Las, ul. Obornicka 76 tel (61) 652-21-70 05-805 Otrębusy, Warszawska 30; tel. (22) 758-95-21

OGRÓD

Letnie zbiory Tekst: Andrzej Pawłowski

Pełnia lata w ogrodach to czas długo oczekiwanych plonów. Właściciele przydomowych ogrodów i sadów rozpoczęli już prace związane ze zbiorem owoców i robieniem z nich przetworów oraz zapasów na zimę. Choć pierwsze wiśnie i czereśnie zostały już zebrane w lipcu, to sierpień przynosi nam kolejne owoce.

OWOCE W sierpniu dojrzewa większość odmian jabłoni, grusz, śliw i brzoskwiń. Ich zbiór wymaga staranności. Takie owoce należy zrywać dojrzałe, gdyż gwarantuje to najlepszy smak i mogą być dłużej przechowywane. Oznaką dojrzałości jest łatwość oddzielenia ogonka od pędu. Co więcej, nie wszystkie owoce dojrzewają jednocześnie, dlatego zbiory należy rozłożyć na kilka etapów.

Opóźnienie zbiorów (zbyt późne zbieranie plonów) jest równie niekorzystne, co przedwczesne zbiory, gdyż sprawia, że owoce nie nadają się do przechowywania, a jedynie bezpośrednio do spożycia. Gdy takie owoce będą zbyt długo czekać, będą tworzyć się w nich związki powodujące gnicie. Ta zasada dotyczy również owoców obitych i uszkodzonych mechanicznie.

Świeże, nieprzejrzałe owoce są najlepszym surowcem do robienia przetworów, gdyż obecność kwasów sprawia, że przetwory mają zdecydowany i ostrzejszy smak, a ponadto lepiej się przechowują.

Owoce przeznaczone do przechowywania, głównie jabłka i gruszki, należy umieścić w skrzynkach wypełnionych wiórami, suchą słomą lub sianem. Pomieszczenie do przechowywania zbiorów musi być chłodne, ale nie wilgotne. Nie należy przechowywać w jednym pomieszczeniu owoców i warzyw, szczególnie ziemniaków. Ziemisty zapach jarzyn zostaje bowiem wchłaniany przez owoce (głównie jabłka).

84

SIERPIEŃ 2020

Świeże, nieprzejrzałe owoce są najlepszym surowcem do robienia przetworów, gdyż obecność kwasów sprawia, że przetwory mają zdecydowany i ostrzejszy smak, a ponadto lepiej się przechowują.

85

OGRÓD OWOCE JAGODOWE W sierpniu dojrzewają również owoce jagodowe, także te sprowadzone z odległych zakątku świata. Wiele z nich zadomowiło się już na stałe w naszych przydomowych ogrodach.

Do gatunków takich należą: aronia czarnoowocowa, borówka wysoka, pigwowiec, jagoda kamczatka, cytryniec, dereń jadalny. Coraz częściej także powracają zapomniane rodzime odmiany i gatunki roślin, które kiedyś były bardzo popularne i stanowiły źródło witamin. Do takich owoców zaliczamy: bez czarny, jarzębinę, tarninę, berberys czy też głóg. Owoce te stają się coraz bardziej popularne. Tworzy się nawet ich nowe wartościowe odmiany. Jest to bardzo pozytywny trend, gdyż rośliny te zawierają związki działające korzystnie na stan naszego zdrowia, a ponadto są bardzo smaczne.

Rozwój cywilizacji sprawił, że znacznie wzrosły możliwości przetwarzania, konserwacji i przechowywania owoców. Najczęściej letnie owoce służą do produkcji win, nalewek, soków, marynat, marmolad i kompotów.

86

SIERPIEŃ 2020

✔

✔ ✔

ZD

JĘC

IA:

SH

UT

TER

S TO

CK

OGRÓD

WARZYWA I JARZYNY Zbiorom owoców towarzyszą zbiory jarzyn z przydomowych zagonów. Podobnie jak w przypadku owoców, także i część warzyw przeznaczymy na bieżące zużycie. Część trafi także do przechowywania, stanowiąc zapas na czas zimy. Warzywne ogrody stanowią dziś popularny motyw w otoczeniu domów. Przyczyną jest tu głównie moda na zdrową żywność, którą gwarantuje własna uprawa. Wyhodowane własne jarzyny są synonimem zdrowego odżywiania. Wiele odmian warzyw i jarzyn pełni w ogrodach funkcje ozdobne. Nikogo już nie dziwią kolorowe zagony wielobarwnych sałat i kapust o ozdobnych liściach, kwitnących fasoli czy niezwykle dekoracyjnego rabarbaru. Okazuje się, że powszechnie znane użytkowe warzywa mogą być równie dekoracyjne jak ich stricte ozdobni kuzyni.

Podobną rolę w ogrodach pełnią coraz modniejsze zioła, których obecność w ogrodach nikogo już nie dziwi. Oprócz znaczenia kulinarnego mają także estetyczne: są elementem wystroju, który wprowadza do ogrodu niepowtarzalny zapach oraz atmosferę. Do najbardziej charakterystycznych roślin tego typu należy lawenda, niegdyś uprawiana w donicach – dziś królująca na rabatach i w zagonach. Jej suszone

88

SIERPIEŃ 2020

gałązki umieszczone w szafie nadadzą jej niepowtarzalny zapach. Lawenda jest bardzo prosta w uprawie. Okazało się, że jest odporna na mróz i suszę. Wystarczy jej żwirowe podłoże i słoneczne stanowisko. Środek lata to czas, kiedy ogrody tętnią życiem. Część roślin jeszcze kwitnie, inne owocują, a o tym, że za progiem stoi już jesień, świadczy zachodzące coraz bardziej na czerwono słońce i stada bocianów zataczających kręgi. ■

PARKIETY Producent podłóg drewnianych Ponad 500 wzorów podłóg: • deski podłogowe • jodełka francuska • parkiety • mozaiki

www.PRODEXPOL.pl

poczta@prodexpol.pl

tel. 22 499 55 44, 864 65 35

OGRÓD

PÓŹNE LATO JUŻ PRZYSZŁO Tekst: Andrzej Pawłowski

Trwający od początku sierpnia do mniej więcej 10 września okres nazywany późnym latem jest zapowiedzią zbliżającej się jesieni w ogrodach. Kwitną jeszcze barwne rośliny, wśród nich wyróżniają się niezastąpione dalie, róże, ale dołączają już gatunki jesienne: cykoria, zimowit, wrzos, hibiskus błotny.

W

zależności od temperatury i wilgotności podłoża wydłuża się kwitnienie niektórych letnich gatunków i roślin sezonowych. Na przekwitłych kwiatostanach pojawiają się nasiona. Wilgotny czerwiec i lipiec sprawiły, że tegoroczne nasiona są liczne i wyrośnięte. Przykładem niech będzie akant, który w ubiegłym sezonie nie był w stanie zawiązać nasion. Kwitnące wiosną i latem krzewy ozdobne pokryte są owocami, ich barwy tworzą jesienny akcent w letnim jeszcze ogrodzie. Należą do nich bez koralowy, kalina, dereń jadalny, jeżyna, głóg, berberys. Wśród egzotycznych przybyszy są takie krzewy, które kwitną późnym latem.

Należy do nich szupin japoński, kalina japońska, tawułki. W sadach trwają zbiory jabłek, gruszek, śliw, w tym starych odmian, coraz popularniejszych w ostatnich latach. Zrobione z nich konfitury będę przypominać o lecie w czasie zimowych

90

SIERPIEŃ 2020

miesięcy. Właściciele ogrodów warzywnych korzystają z obfitości plonów na grządkach, większość warzyw jeszcze rośnie i nadaje się do bieżącego użycia, wśród nich wyróżniają się niezastąpione pomidory, dla których sierpień jest miesiącem masowego dojrzewania.

LETNIE PRACE W OGRODACH Letni sezon ogórkowy kojarzony z wypoczynkiem nie dotyczy właścicieli ogrodów – zarówno użytkowych, jak i ozdobnych.

Sierpień jest miesiącem, w którym dokonuje się cięć prześwietlających i odmładzających wiśni, czereśni oraz wczesnych odmian śliw (po zbiorach), od tego zabiegu zależy plonowanie drzew w następnych sezonach. Zabezpieczone rany nie ulegną uszkodzeniom mrozowym i zakażeniom grzybowym. Kolorowe rabaty z przenikającymi się barwnymi grupami roślin wymagają zabiegów, których celem jest zapewnienie optymalnych

warunków do wzrostu. Do najważniejszych należy rozsadzanie roślin nadmiernie zagęszczonych i zestarzałych.

Dotyczy to większości, są jednak takie, u których zabieg ten trzeba powtarzać regularnie. Należy do nich piwonia – roślina o dużych wymaganiach glebowych.

Wykopane w sierpniu i podzielone karpy staną się nowymi zdrowymi roślinami.

Podobne zabiegi dotyczą lilii trawiastych i całej rodziny cebulowych. Rośliny tworzące zwarte kępy należy dzielić przez podział, powstałe liczne sadzonki mogą stać się prezentem dla znajomych lub sąsiadów. Zaschnięte kwiatostany trzeba usuwać, są bowiem miejscem żerowania szkodników. Wyjątek to rośliny mateczne, których owoce zostaną użyte do rozmnażania generatywnego. Późne lato to dobry czas do sadzenia truskawek – sadzonki ukorzenione jesienią będą owocowały na wiosnę. Zabieg ten wykonuje się co 4 lata. Trawniki będące

91

OGRÓD

elementem większości ogrodów wymagają licznych zabiegów, poczynając od koszenia do wertykulacji. W sierpniu trzeba wykonać nawożenie, które wzmocni murawę i pozwoli jej przetrwać okres zimowy. Do tego celu należy stosować nawóz o przedłużonym rozkładzie azotu.

W czasie prac na trawniku można zrobić napowietrzanie (aerację) oraz uzupełnić murawę w miejscach jej pozbawionych.

Późne lato jest okresem przesadzania roślin iglastych, druga wiosna to okres, w którym przyrasta drugi ciemny słój na przekroju pnia. W zależności od pogody koniec sierpnia jest dobrym czasem do przesadzania roślin iglastych i zimozielonych. Warunkiem przyjęcia jest ściółkowanie i zapewnienie wilgotności w podłożu. Najlepiej przyjmują się świerki, najtrudniej jodły i jałowce.

Jako ścioły używać można kory drzew iglastych, igliwia – nie nadają się do tego trociny, wiórki z obróbki drewna, gdyż rozkładające je bakterie pobierają z gleby dużą ilość azotu potrzebnego roślinom do wzrostu.

Powstałe w ogrodach resztki zawierają cenne składniki pokarmowe, część z nich jest siedliskiem patogenów, które wywołują choroby, dlatego porażone resztki roślin nie mogą być składnikiem kompostu.

Chore rośliny najlepiej zakopać lub spalić w specjalnych piecach, bowiem palenie otwartego ognia jest zakazane. Organiczne resztki, a szczególnie skoszona

trawa i liście, są cennymi składnikami do zrobienia kompostu, który możemy wykorzystać przy uprawie większości roślin. Do kompostu nie należy dodawać resztek jedzenia, papieru, kości, impregnatów, chemii gospodarczej czy chwastów z nasionami. Izolacja stosu kompostowego w zimie przyspieszy proces rozkładu – można do tego celu użyć mat, ziemi i liści.

Atmosfera późnego lata sprawia, że staramy się jak najczęściej przebywać wśród otaczającej nas przyrody. Kontakt z nią daje nam poczucie wolności, spokoju, czasem zadumy nad tym, że jesteśmy jej częścią. ■

Sierpień jest miesiącem, w którym dokonuje się cięć prześwietlających i odmładzających wiśni, czereśni oraz wczesnych odmian śliw (po zbiorach), od tego zabiegu zależy plonowanie drzew w następnych sezonach.

92

SIERPIEŃ 2020

OGRÓD

Tamaryszek Tekst: Andrzej Pawłowski

T

amaryszek ( Tamarix parviflora) tworzy krzewy lub małe drzewa dorastające do kilku metrów. Jego bardzo cienkie pędy pokryte są drobnymi liśćmi w postaci maleńkich łusek lub igieł. Wczesnym latem pojawiają się różowe drobne kwiaty zebrane w wąskich kłosowatych gronach. Rośliny kwitną bardzo intensywnie, tworząc barwne dekoracje. Owoce w kształcie drobnych torebek dojrzewają na jesieni, opadają razem z jednorocznymi pędami, podobnie jak u siekierzycy i oliwinika. Znanych jest około 100 gatunków, od Europy Zachodniej poprzez rejon śródziemnomorski do Indii i wschodniej Azji. Większość występuje w suchych rejonach, na pustyniach i stepach. Tamaryszek odznacza się dużą wytrzymałością na warunki siedliskowe, zwłaszcza na gorące i suche powietrze. Znosi także znaczne zasolenie gleby – wiele gatunków występuje w pobliżu wykwitów soli na pustyniach. Głęboki system korzeniowy o licznych drobnych korzeniach pozwala na zasiedlanie wydm piaskowych niedostępnych dla innych roślin.

W trakcie wegetacji roślina wymaga intensywnego oświetlenia, w miejscach zacienionych przestaje rosnąć i zamiera. To ważne przy wyborze stanowiska do uprawy. Wytrzymałość tamaryszka na mrozy jest niewielka i zależy od gatunku. Uprawiana u nas powszechnie odmiana drobnokwiatowa łatwo odrasta

94

SIERPIEŃ 2020

ozdobnych. Rośliny najlepiej sadzić pojedynczo lub po kilka w luźnych grupach na dużych przestrzeniach, pojedyncze okazy można eksponować na tle większych drzew od strony południowej. Dobrym miejscem uprawy są suche zbocza, hałdy pozbawione roślinności, piaszczyste nieużytki. W trakcie uprawy co kilka lat należy dokonać cięć odmładzających – dla uzyskania regularnego pokroju. W naszych warunkach tamaryszki dorastają do wysokości kilku metrów, są długowieczne.

FOTO: WHISPERINGJANE_ASMR/PIXABAY

po uszkodzeniach mrozowych, wypuszczając liczne nowe pędy z uszkodzonych starych. Ze względu na dużą odporność na zanieczyszczenie powietrza pyłami i gazami tamaryszka można uprawiać w miastach i rejonach przemysłowych jako składnik zieleni miejskiej. Jego główną zaletą są liczne różowe kwiaty pojawiające się (w zależności od gatunku) od wiosny do lata. Długi czas kwitnienia oraz orientalna oryginalność sprawiły, że stał się cennym składnikiem zieleni w ogrodach i kolekcjach roślin

95

OGRÓD

ZDJĘCIA: SHUTTERSTOCK

Starsze okazy tworzą liczne odrosty z pnia, przy ziemi tworząc gęste zarośla. Przesadzać należy młode okazy rozmnażane z sadzonek zdrewniałych, starsze przyjmują się bardzo trudno, wiele zasycha lub bardzo długo choruje. Łatwym sposobem rozmnażania są zrazy grubości ołówka i długości 20 cm lub fragmenty pędów i gałęzi długości kilkudziesięciu centymetrów – umieszczane w ziemi i podlewane, wytworzą korzenie, stając się nową rośliną. Kwiaty tamaryszka są źródłem nektaru dla pszczół, a jego twarde i aromatyczne drewno używane jest do wyrobu galanterii drewnianej, zwłaszcza fajek. W Egipcie i Afganistanie występuje tamaryszek, którego zaschnięty sok z uszkodzonych przez owady gałązek tworzy białe kulki zwane manną jesionową. Zbierane o świcie, są namiastką cukru ze względu na dużą zawartość cukrów. Na terenie Polski uprawianych jest kilka gatunków tamaryszka, najczęściej spotykany jest tamaryszek drobnokwiatowy, pochodzący z południowej Europy. Popularność zawdzięcza największej wytrzymałości na niskie temperatury. Z innych gatunków można wymienić tamaryszek francuski, pięciopręcikowy i czteropręcikowy. ■

96

SIERPIEŃ 2020

Moda na meble z palet

@meble_spalet

+ 48 530 419 908

kontakt@meblespalet.pl

MebleSpalet

FOTO: REJS

FOTO: SHUTETRSTOCK

W NASTĘPNYM NUMERZE

Strefa przechowywania w kuchni

98

SIERPIEŃ 2020

Jesienna pielęgnacja trawnika

INWERTERY SOLIS w ofercie Fotowoltaiki HEWALEX • Sprawdzone rozwiązania od uznanych producentów • 10 lat gwarancji bez dodatkowych kosztów • Szczelna obudowa - montaż w budynku i na zewnątrz • Naturalne bezawaryjne chłodzenie • Możliwość zdalnego odczytu danych

Z KREATOREM OFERT PV dobór fotowoltaiki to nic trudnego

Bezpłatny dobór i analiza ekonomiczna Automatyczne generowanie oferty Wizualizacja zabudowy panelu na domu Kompleksowe wsparcie Klienta Wysokoefektywne markowe komponenty Wydłużony okres gwarancji

hewalex.pl Fot. Energosys Roman Głaz – Partner Hewalex

99

Zastosuj ExtraBruk i ciesz się pięknym brukiem!

Uwydatnij piękny, głęboki kolor Twojego bruku z efektem mokrej nawierzchni.

Nie przejmuj się palącym słońcem, siarczystym mrozem ani ulewnym deszczem.

Z dziecinną łatwością usuwaj zabrudzenia po grillu, z opon samochodu czy nawet oleju.

Zapraszamy do współpracy hurtowników

Unikalna Polimerowa Receptura!

- opracowana przez laboratorium HEKO blokuje wodę przed wnikaniem, wiąże piasek w szczelinach!

extrabruk@heko.pl