Welke slagen van de Tweede Wereldoorlog als ‘onbekend’ kunnen worden beschouwd, hangt af van wie je het vraagt. De oorlog is een van de meest bestudeerde historische onderwerpen en vrijwel elk aspect is grondig belicht. Toch is er in de geschiedenisboeken meer plek voor het een dan voor het ander ingeruimd. Sommige slagen zijn blijven hangen in het collectieve geheugen, of ze nu echt belangrijk waren of niet.
In dit nummer hebben we verhalen bijeengebracht over confrontaties die het na afloop met wat minder aandacht hebben moeten stellen. Slagvelden die niet iedereen meteen kan aanwijzen op de kaart en waarvan niet iedereen zo een-twee-drie de strijdende partijen kan opnoemen. Maar ook minder bekende veldslagen kunnen zeer interessant zijn. Sommige hebben het verloop van de hele Tweede Wereldoorlog zelfs mede bepaald. Lees over plaatsen waar de oorlog eerder begon of later beëindigd werd, over gedurfde operaties die jammerlijk mislukten of juist een groot succes waren, en over soldaten die minstens even hard vochten als hun collega’s op bekendere slagvelden.
De slagen die zijn vergeten
‘Sommige onbekende slagen waren van groot belang.’
In de zomer van 1939 braken er gevechten uit tussen het Rode Leger en het Japanse 6e Leger bij Mongolië. Japan leed een nederlaag en gaf het plan om Siberië binnen te vallen op, waardoor de Russen niet op twee fronten hoefden te vechten. Dat was doorslaggevend in de oorlog.
Door LENNART SAMUELSON
Mongoolse soldaten vochten samen met het Rode Leger tegen de keizerlijke Japanse strijdkrachten bij de Halhin Gol.
4 Onbekende slagen van WOII
Tussen mei en september 1939 werd er stevig gevochten in het grensgebied tussen Mantsjoerije en Mongolië. Deze zomeroorlog, waarbij Japanse en RussischMongoolse troepen de confrontatie zochten, ging aan de buitenwereld vrijwel onopgemerkt voorbij, hoewel de uitkomst van groot belang was voor het verloop van de aanstaande wereldoorlog. De gevechten werden overschaduwd door de spanningen in Europa. De Sovjets behartigden hun belangen door, naast het uitvechten van een grensconflict in het zuidoosten, met de Fransen en Britten te onderhandelen over de verdediging van Polen tegen de Duitse agressie én met de Duitsers over een niet-aanvalsverdrag.
Halhin Gol
spionnen, en in 1937 besloot Stalin om zo’n 170.000 etnische Koreanen te deporteren van de kustgebieden aan de Japanse Zee naar onbewoond gebied in Kazachstan.
JAPAN
De slag vond plaats in een omstreden grensgebied in Mongolië.
toen japan in 1931 vanuit zijn kolonie Korea Mantsjoerije in China binnenviel, werden Stalin en zijn legertop onrustig. Ze wisten dat de Japanners plannen hadden om het oosten van Siberië binnen te vallen om zo de aanvoer van grondstoffen op de lange termijn veilig te stellen.
Terwijl Japan Mantsjoerije omvormde tot de vazalstaat Mantsjoekwo, wijzigde Moskou het vijfjarenplan om de oorlogsindustrie te versterken. Om de Japanners te intimideren verplaatste het Rode Leger demonstratief een eenheid bommenwerpers naar de omgeving van Vladivostok, vanwaar Japan binnen bereik lag. Het militaire district Verre Oosten werd versterkt, de infrastructuur (spoorlijnen, wegens en havens) werd uitgebouwd en er werden fortificaties aangelegd. De Russen breidden ook hun spionagenetwerk in China uit en wisten goed op de hoogte te blijven van de Japanse militaire plannen. De burgerbevolking in het uiterste oosten van de Sovjet-Unie was op haar beurt bang voor Japanse
Er vonden regelmatig schermutselingen plaats langs de lange grens tussen Mantsjoerije en de Sovjet-Unie. De grens was halverwege de 19e eeuw per verdrag vastgelegd, maar was op veel plaatsen omstreden. Af en toe haalden de Sovjets om diplomatieke redenen bakzeil en lieten ze de Japanners hun gang gaan, maar de Japanners werden ook regelmatig teruggedreven.
Ook de Mongools-Mantsjoerijse grens was her en der niet precies vastgelegd. Aan de rivier de Halhin Gol lag zo’n omstreden gebied. Volgens Japan vormde de rivier de grens, terwijl de Russen aanspraak maakten op een stuk land ten oosten van de Halhin Gol tot aan het dorp Nomonhan. Op 11 mei 1939 braken er vijandelijkheden uit tussen Mongoolse en Mantsjoerijse grenstroepen, waarna beide partijen versterkingen aanvoerden.
De mongools-Russische eenheden moesten zich terugtrekken van hun posities ten oosten van de rivier. Twee dagen later kwamen de Mongolen terug met versterkingen en heroverden ze het gebied. De leiding van het Japanse Kanto-leger zag dit als een kans om de Russische invloedssfeer binnen te dringen. Op 14 mei dreven twee Japanse regimenten de Mongoolse eenheden terug en bereikten ze de rivier, maar bij de volgende confrontatie omsingelden de Mongools-Russische troepen de Japanners, die tot 28 mei zware verliezen leden. Daarna begonnen beide partijen hun leger in het gebied te versterken. De Japanners verplaatsten 30.000 man naar Mongolië. Toen tegenstrijdige berichten over het grensconflict Moskou bereikten,
★ De gevreesde Dzjengis Khan vestigde in de 13e eeuw een enorm Mongools rijk. In de eeuwen daarna viel het weer uiteen, en in de 17e eeuw kwam Mongolië in handen van het China van de Mantsjoes.
Toen de laatste Chinese dynastie in 1912 ten val kwam, riep Mongolië de zelfstandigheid uit. In 1919 viel China het land binnen, maar tsaargezinde troepen uit Rusland verdreven de Chinezen in 1921. Zij werden op hun
werd besloten een officier te sturen om de situatie in kaart te brengen en een tegenaanval op touw te zetten. Die officier heette Georgi Zjoekov. Hij was zijn loopbaan begonnen in de Eerste Wereldoorlog, had in de Russische Burgeroorlog gevochten en was in de jaren 1930 bevelhebber in Wit-Rusland.
de legertop was bang dat de Japanse agressie de voorbode was van een grootscheepse inval in Mongolië, gevolgd door een aanval op het Rode Leger rond het Bajkalmeer. Zjoekov ging langs bij de staf van het 57e Korps in Tamtsak-Boelak in Mongolië. Commandant Feklenko had geen goed overzicht over de laatste ontwikkelingen en had geen verkenningsmissies uitgevoerd in het gebied waar gevochten werd, dat 120 kilometer van zijn hoofdkwartier lag. Zjoekov toog er met de commandant heen om de plaatselijke officieren te verhoren. Hij ontdekte dat ze geen informatie hadden over de vijand. Zjoekov ging ervan uit dat de gevechten in mei de opmaat waren van een groter invasieplan
beurt verslagen door Mongoolse en Russische communisten. In 1924 werd de Mongoolse Volksrepubliek uitgeroepen naar voorbeeld van de Sovjet-Unie. De twee landen hielden nauwe banden tot in de jaren 1990.
met verstrekkende gevolgen, en het 57e Korps was te klein om zo’n aanval te kunnen afslaan. Feklenko werd naar huis gestuurd en Zjoekov nam zelf het bevel op zich. Ondertussen stuurde het Rode Leger onder meer drie infanteriebrigades en een groot aantal kanonnen en granaatwerpers naar Mongolië. Zjoekov verzocht eveneens om vliegtuigen, en het 57e Korps werd uitgebreid en omgevormd tot de 1e Legergroep in Mongolië.
Met de nieuwe eenheden kwamen ook enkele van de meest ervaren gevechtspiloten van de Sovjet-Unie naar het gebied, waardoor de Japanse aanvallen op
De Slag aan de Halhin Gol tussen de Sovjet-Unie en Japan in de zomer van 1939 was een van de eerste grote tankslagen. Hier rukken Russische soldaten op achter een BT-5.
Duitse Fallschirmjäger met hun karakteristieke helm zonder rand roken een sigaretje na de verovering van het fort.
In 1940 veroverden Duitse Fallschirmjäger het ‘onneembare’ fort Eben-Emael in België. Deze gewaagde operatie kwam uit de koker van Hitler en dwarsboomde de plannen van de geallieerden.
Doebno-Brody 1941
De clash tussen 4000 Duitse en Russische tanks in het westen van Oekraïne in juni 1941 werd de grootste tankslag tot dan toe: de slag bij Doebno-Brody. De Duitse opmars werd eerst gestuit door de zware Russische tanks – totdat de Luftwaffe het overwicht in de lucht kreeg.
Duitse Panzer III-tanks in de eerste weken van Operatie Barbarossa in juni 1941.
De slag bij Doebno-Brody eind juni 1941 was een van de grootste tankslagen aller tijden. Hoewel ruim 4000 tanks eraan deelnamen, was dit enorme gevecht vrij onbekend tot ver in de jaren ’90 van de vorige eeuw. In het Zweedse tijdschrift Andra världskriget dag för dag uit 1977 wordt slechts vermeld dat Legergroep Zuid eind juni op ‘hevige tegenstand’ stuitte. Pas in het boek The Road To Stalingrad van John Erickson worden de operaties aan het zuidwestelijke front nader beschreven. Ericksons leerling David Glanz heeft sindsdien meer onderzoek gedaan naar deze slag.
In de zomer van 1941 zag de Duits-Russische grens tussen de Pripjatmoerassen en de Karpaten eruit als een S in spiegelbeeld. In de zuidelijke bocht lag de voorheen Poolse stad Lviv. In de noordelijke bocht was het kleine plaatsje Sokal het meest oostelijke punt in de linie van Legergroep Zuid onder leiding van Gerd von Rundstedt. Hij had orders om vanuit de noordelijke bocht aan te vallen richting Kiev. De voorhoede werd gevormd door Panzergruppe 1 onder Ewald von Kleist. Ten noorden hiervan rukte het 6e Leger op langs de rand
van de Pripjatmoerassen en in het zuiden voerde het 17e Leger de druk op de bocht rond Lviv op.
Aan Russische zijde was het front langgerekt. De bevelhebber was generaal Michail Kirponos. Hij was ervan overtuigd dat de Duitsers zouden aanvallen en daarom probeerde hij al wekenlang de verdediging te versterken. Omdat hij geen hulp kreeg van bovenaf, liet hij zelf maar voorbereidingen treffen. Het schijnt dat Stalin hem belde met de mededeling dat ‘het echt geen oorlog wordt’. Op 21 juni 1941 kreeg Kirponos toch toestemming om in de hoogste staat van paraatheid te gaan. Hij gaf opdracht om de zogeheten Molotovlinie te bemannen. Gigantische hoeveelheden troepen en materieel kwamen in beweging, bevolkten wegen en treinstations, en stroomden naar het front. De mobilisatie bracht aan het licht dat er gebrek was aan wapens en voorraden, en dat er weinig was geoefend. Toch konden de troepen van Kirponos al binnen 24 uur het verschil maken. Ze namen razendsnel hun stellingen in – in tegenstelling tot de troepen ten noorden van de Pripjatmoerassen.
In de ochtend van 22 juni begon Legergroep Zuid met de aanval op de Molotovlinie. Ze brak er zonder al te veel moeite doorheen. De gevechten
Suomussalmi 1940
Volgens Stalin zouden zijn soldaten als bevrijders worden onthaald in Finland. Maar de strijd bij Suomussalmi in januari 1940 bewees het tegendeel.
Door CHRISTER BERGSTRÖM
De gevechten in Oost-Finland waren bloedig. Russen die in paniek de Raateweg bij Suomussalmi ontvluchtten, werden neergemaaid.
Jevgeni Chaldej, de maker van de iconische foto van de Sovjetvlag op de Berlijnse Rijksdag, kiekte dit rendier tijdens een Duitse luchtaanval op Moermansk. Omdat de foto er niet zo dramatisch uitzag als hij had gehoopt, voegde hij later een explosie en Britse Hawker Hurricanes toe.
Het doel van de Duitse Operatie Platinfuchs, de verovering van Moermansk, maakte deel uit van een plan om de nikkelmijnen in Petsamo in het hoge noorden van Finland in handen te krijgen. Maar de actie draaide uit op het eerste grote fiasco van de Wehrmacht.
Door MAGNUS OLOFSSON
Britse en Griekse troepen zitten aan het ontbijt als de rust verstoord wordt door de sirene van het luchtalarm. Na een tijdje houdt het geluid even op, waarna het weer begint. Het is het teken dat de verwachte Duitse invasie van het eiland Kreta is begonnen. We schrijven 20 mei 1941, een paar minuten voor 8 uur ’s morgens. Weldra klinkt uit de verte een diep gedreun, dat snel
aanzwelt. Honderden Duitse vliegtuigen in dichte formaties verschijnen aan de horizon. Als ze dichterbij komen, is het alsof de lucht trilt. De verdedigers van het eiland weten zich even geen raad met dit overweldigende machtsvertoon.‘Ongeveer een minuut gebeurde er helemaal niets terwijl de mannen probeerden te begrijpen wat er aan de hand was. Maar toen werd er overal om me heen het vuur geopend,’ schreef de soldaat Peter Butler later.
In mei 1941 wordt het luchtruim boven Kreta gevuld door duizenden parachutes. De luchtlandingstroepen van Hitler voeren een aanval uit die zijn weerga niet kent. Het is de eerste invasie ooit die volledig via de lucht verloopt.
Door BORIS KOLL & NADIA CLAUDITwee van de 10.000 Duitse Fallschirmjäger die in de zomer van 1941 op Kreta zijn geland, turen naar de kust.
In 1942 vielen Britse troepen de Franse kolonie Madagaskar binnen. Een felle strijd werd gevolgd door een maandenlange opmars, waarbij de controle over de hele Indische Oceaan op het spel stond.
Door CHRISTER BERGSTRÖM
Madagaskar ligt zo’n 400 kilometer van de Oost-Afrikaanse kust.
Ambararata
Antsisikala
BAAI VAN COURRIER No. Comman o
Anamakia
Betsimiranja
Diego Suarez
Antsirane
HMSAnt on Hoofdmacht 5 km
Antsararano
MADAGASKAR
Tijdens hun opmars worden de soldaten van de Britse 29e Infanteriebrigade plotseling onder vuur genomen en moeten ze dekking zoeken. Vanuit een paar goed gecamoufleerde bunkers en schuttersputjes wordt de hele omgeving beschoten. De brigadecommandant, generaal Francis Festing, weet ternauwernood te ontkomen als zijn pantservoertuig van het type Universal Carrier (ook bekend als Bren Gun Carrier) geraakt wordt. De bestuurder komt om het leven.
De B-compagnie van het Royal Armoured Corps onder leiding van majoor Jocelyn Simon komt in beweging met vijf tanks. Ze snellen toe. Hun 40mm-kanonnen bulderen en de mitrailleurs beschieten de vijandelijke stellingen. Maar vanwege het lastige terrein en het vijandelijke geschut kunnen ze geen frontale aanval uitvoeren.
Daarom geeft majoor Simon bevel tot een omtrekkende beweging naar rechts, in de hoop dekking
te kunnen zoeken achter een paar heuvels en vandaar de vijand te bestoken. Maar de tegenstander is hem een stapje voor en heeft zijn 7,5cm-kanonnen al gericht op de andere kant van de heuvels als de Britse tanks daar aankomen.
Het is een gebulder en geratel vanjewelste als de Valentine- en Mark VII Tetrarch-tanks zich over het rotsige terrein voortbewegen.
Aan Britse zijde heeft niemand de 7,5cm-kanonnen ontdekt die het vuur openen vanuit hun goed gecamoufleerde stellingen. De Tetrarch-tank van vaandrig Walker wordt geraakt door een granaat,
Britse soldaten landen op Madagaskar in mei 1942. Met Operatie Ironclad wilden de Britten voorkomen dat Vichy-Frankrijk en de asmogendheden het eiland als basis konden gebruiken voor aanvallen in het gebied.
De Universal Carrier was een Brits pantservoertuig met een Brenmachinegeweer.
‘AANVANKELIJK
Om Stalin te vriend te houden landden de geallieerden al in augustus 1942 in het Franse Dieppe. Er is nooit grondig onderzoek gedaan naar het enorme fiasco waar deze actie op uitdraaide.
Door CHRISTER BERGSTRÖM
Om 05.07 uur, vlak voor zonsopkomst, liepen de eerste landingsvaartuigen op het stenige strand bij het Noord-Franse Dieppe. Het was 19 augustus 1942, en Frankrijk was al twee jaar bezet door de Duitsers toen de geallieerden hun eerste grote landingsoperatie uitvoerden.
Op het strand waren maar 60 Duitse soldaten gelegerd, onder luitenant Willi Weber, maar de meeste zaten wel in vier betonnen bunkers – een ervan gecamoufleerd als een strandhuisje – aan de oostkant van het strand. Andere troepen lagen op de duinen aan de andere kant van de promenade.
zodra de landingsboten hun klep hadden neergelaten, openden de Duitsers het vuur met machinegeweren en granaatwerpers. Majoor George Schofield, die de voorste aanvalsgolf leidde, zette als eerste zijn voet op de neergeklapte klep. Onmiddellijk werd zijn lijf doorzeefd door kogels uit Duitse mitrailleurs.
De Canadese soldaten renden wanhopig vooruit, recht de kogelregen in. Velen bezweken meteen. Anderen sprongen over stapels dode en gewonde kameraden en renden blind op het strand af. Het was een verschrikkelijke slachtpartij. Van de 250 man van de eerste aanvalsgolf wist maar een handvol soldaten het 50 meter brede strand heelhuids over te steken en de strandwal te bereiken, die enige bescherming bood. Ze lagen er plat op hun buik – sommigen buiten zichzelf van angst, anderen verdoofd door het onvoorstelbare bloedbad. Toen ze achter zich keken, zagen ze dat het strand bezaaid lag met doden, gewonden en lichaamsdelen.
De mislukte geallieerde landing bij Dieppe op 19 augustus 1942 bezorgt historici al 75 jaar hoofdbrekens. De beweegredenen van de geallieerden zijn nooit helemaal blootgelegd. Het militaire nut van het veroveren en verwoesten van de bescheiden haven van Dieppe was zeer twijfelachtig. Ook het argument dat de aanval nodig was om de kracht van de verdediging te testen, houdt geen steek. We weten zelfs niet wie er groen licht gaf voor de operatie. Volgens de oorlogsverslaggever Ross Munro was het een ‘haastig genomen besluit’. Feit is wel dat de Britse minister-president Winston Churchill op 15 augustus 1942 zijn chef-staf, generaal Hastings Ismay, telegrafeerde om vaart te zetten achter de uitvoering van het plan.
drie dagen eerder was Churchill op het matje geroepen bij Sovjetdictator Jozef Stalin. De 67-jarige Britse regeringsleider was gearriveerd in het Kremlin nadat zijn vliegtuig een paar uur eerder in Moskou was geland, en Stalin gaf hem de wind van voren: het Rode Leger was al ruim een jaar moederziel alleen tegen de Duitsers aan het vechten, zonder noemenswaardige steun uit het Westen.
Groot-Brittannië en de VS hadden weliswaar wat materieel en grondstoffen aan de Russen geleverd,
Omdat er te weinig lucht- en artilleriesteun was, liepen de geallieerde tanks vast op het strand en werden ze door de Duitsers verwoest.
De geallieerde landing bij Salerno begon goed. Maar een onervaren commandant – generaal Mark Clark – en fikse Duitse tegenstand zorgden ervoor dat Operatie Avalanche stokte. Dagenlang was de uitkomst ongewis en Clark dacht al aan terugtrekken. Door MARCO SMEDBERG
Amerikaanse soldaten gaan aan land vanuit een landingsvaartuig. De Amerikaanse troepen stuitten op fellere tegenstand dan de Britten, omdat Clark niet om een beschieting vanuit zee had gevraagd.
In Noord-Afrika vochten de VS voor het eerst tegen Duitsland. Hoewel het aanvankelijk goed leek te gaan, ontstonden er al snel problemen met de bevelvoering, waardoor de geallieerden de belangrijke Slag om de Kasserinepas verloren.
Een Amerikaanse Sherman-tank bij Sened in Tunesië in 1943. Na de landing in Noord-Afrika maakten de Amerikanen voor het eerst kennis met Duitse pantserdivisies.
Amerikaanse soldaten van het 6e Leger gaan aan land bij SaintTropez. Geniesoldaten hebben het strand al schoongeveegd. 15 augustus 1944.
Op 15 augustus 1944 begon Operatie Dragoon, de geallieerde invasie in Zuid-Frankrijk. Het doel waren de havens van Marseille en Toulon, en contact leggen met de troepen die net een uitbraak uit Normandië hadden geforceerd. De Duitsers vochten wanhopig om de geallieerden terug in zee te drijven.
Door ANDERS FAGER
Operatie Dragoon was gericht op Marseille en Toulon.
Parijs Dijon Nice
Al in 1942, nog voor de invasie in Italië, dachten de geallieerden in het westen na over hoe een invasie in Frankrijk eruit moest komen te zien. Ze wilden tegelijk in het noorden en zuiden aan land gaan, en die operaties kregen de naam Sledgehammer en Anvil (Hamer en Aambeeld), maar werden later omgedoopt tot Overlord en Dragoon. Het gebrek aan landingsvaartuigen leidde ertoe dat Overlord in Normandië als eerste werd uitgevoerd en Dragoon aan de Rivièra zodra het mogelijk was, misschien pas een aantal maanden later.
De planning van Dragoon verliep rommelig. De benodigde troepen moesten aan het front in Italië worden onttrokken, wat weerstand opleverde van de commandanten daar. Stalin wilde daarnaast dat Roosevelt de druk in het westen zou opvoeren en De Gaulle wilde dat de Franse troepen uit Noord-Afrika zouden worden ingezet om Frankrijk te bevrijden. Om het allemaal nog lastiger te maken lag Churchill dwars, omdat hij vond dat Stalin en Roosevelt hem niet genoeg steun boden om avontuurlijke operaties op de Balkan op te starten.
Operation Dragoon zag officieel op 14 juli 1944 het licht. Het plan was om in de Rivièra te landen met het 6e Korps van Truscott, een bruggenhoofd te vestigen en vervolgens de Franse Legergroep B van De Tassigny aan land te zetten. Het doel was de havens van Toulon en Marseille innemen, Zuid-Frankrijk bevrijden en contact leggen met de geallieerde troepen in het noorden die net uit Normandië waren gebroken.
heel zuid-Frankrijk werd verdedigd door Legergroep G van generaal Blaskowitz. Deze eenheid bestond uit het vrij kleine 19e Leger aan de Rivièra en het nog kleinere 1e Leger aan de Atlantische kust. Blaskowitz was een zachmoedig en gelovig man, die al in Polen in aanvaring was gekomen met de nazi’s en het sindsdien moest doen met minder aantrekkelijke baantjes. Zijn legergroep was een nogal treurig geheel van vrijwillige Osttruppen,
Generaal Blaskowitz leidde de Duitsers in Zuid-Frankrijk.
eenheden die waren bewapend met in beslag genomen Franse wapens en eenheden die moesten worden gereorganiseerd. Sommige divisies moesten wel 100 kilometer kust verdedigen. Het enige wat nog enigszins in orde was aan deze versterkte Zuidwal, was de kustartillerie, die bestond uit buitgemaakte Franse kanonnen. Een ander probleem voor de Duitsers werd gevormd door de warrige commandostructuur. De Duitse marine (inclusief de kustartillerie) deed wat ze wilde en dit gold ook voor de luchtmacht (die zelfs eigen grondeenheden had en de controle over de luchtafweer). Verder was er nog de veiligheidsdienst die haar eigen oorlog voerde tegen het Franse verzet. De landmacht had dus helemaal niets te vertellen.
Blaskowitz en de andere Duitse commandanten verwachtten al een nieuwe landing na Overlord, ergens in het zuiden. Hij begon plannen te maken voor de ontruiming van Zuid-Frankrijk, maar na de aanslag op Hitler op 20 juli 1944 was dit plan uit den boze. Blaskowitz bleef in het geheim wel bezig met een terugtocht naar Dijon en hij verplaatste daarom zijn enige reserve, de 11e Pantserdivisie naar de oostzijde van de Rhône.
Generaal Truscott leidde het 6e Korps.
De geallieerde strijdmacht bestond uit twee zeer verschillende onderdelen. Het 6e Korps van Truscott bestond uit drie ervaren divisies, een luchtlandingseenheid en de gemechaniseerde Task Force Butler. Truscott zelf was een geharde veteraan die had gevochten bij Guadalcanal en er bekend om stond dat hij jeuk kreeg van ‘idioten’. Zijn landing zou worden ondersteund door vijf slagschepen, ruim 20 kruisers en zo’n negen escortevliegdekschepen. Bovendien stonden er nog 3500 vliegtuigen klaar op Corsica en Sardinië. Op de eerste dag moesten er 55.000 man en 6500 voertuigen aan land worden gezet.
Generaal de Tassigny leidde Legergroep B.
De Franse Legergroep B was een heel ander verhaal. Dit onderdeel was iets groter dan het korps van Truscott en bestond uit een pantser- en drie infanteriedivisies. De Franse koloniën moesten het moederland komen redden, onder aanvoering van
★ Voorafgaand aan Dragoon hadden de geallieerden een
aantal Duitse kustbatterijen
aangemerkt als bedreiging voor de landingen. De dag voordat de hoofdmacht aan land ging, werden er twee kleinere landingen uitgevoerd om deze
kanonnen uit te schakelen. Op de eilanden bij Hyères ten oosten van Toulon voerde de Amerikaans-Canadese 1e Special Service Force (ook wel ’Zwarte Duivels’ of ‘Fredericks Fighters’ genoemd, en voorgangers van de Groene
Baretten) een raid uit en Franse commando’s gingen in het westen bij Cap Nègre aan land. Er werden meer kleine raids uitgevoerd om de Duitsers van de wijs te brengen.
Embleem van de 1e Special Service Force.
Om de haven van Antwerpen te kunnen gebruiken, moesten de geallieerden de Duitsers van Walcheren verdrijven. Daartoe werd het eiland onder water gezet en vond een aanval vanaf zee plaats.
Bij het krieken van de dag zagen de commando’s in de landingsboten alleen de contouren van de kust, waar de Duitse vijand wachtte. Ze namen deel aan Operatie Infatuate, een verrassingsaanval op Vlissingen op het toenmalige eiland Walcheren in Zeeland. In de voorste boot zaten de soldaten Donkin en McVeigh. Met zijn 41 jaar was Donkin, mijnwerker en vader van negen kinderen, de oudste van de vierde groep. McVeigh was al zijn makker sinds ze beiden in 1940 uit Duinkerken waren geëvacueerd. Ze hadden zich samen aangemeld voor de commando’s, maar aan hun kameraadschap zou weldra een abrupt einde komen.
Zes groepen van het Britse 4e Commando waren onderweg naar Walcheren, en toen de landingsboten
bij de uitgekozen plek waren, wist elke commandosoldaat precies waar hij heen moest en wat hem te doen stond. Bij de eerste aanvalsgolf was het doel niet om zo veel mogelijk troepen aan land te zetten. Het 4e Commando had tot taak om opdrachten uit te voeren die van tevoren door de legerleiding waren vastgelegd.
Birmingham
Soldaten zetten altijd hun leven op het spel, maar voor de Britse commando’s was het extra gevaarlijk. Zij wisten dat Hitler had bepaald dat ze moesten worden geëxecuteerd als ze werden gesnapt.
Walcheren was het meest versterkte deel van de hele Atlantikwall. Misschien had veldmaarschalk Bernard Montgomery er daarom geen aandacht aan besteed toen hij in recordtijd Operatie
Walcheren
LAND
BELGIË
FRANKRIJK
Walcheren is nu een schiereiland, maar was in de oorlog nog een eiland.
Toen het Rode Leger op 24 januari 1944 aanviel bij Korsoen en Tsjerkasy, raakten bijna 60.000 Duitse troepen omsingeld. Op 2 februari besloot generaal Von Manstein een uitbraakpoging te doen met zijn slecht uitgeruste korpsen. Een nieuw Stalingrad
moest worden voorkomen.
De Duitse verdediging bestond vooral uit vermoeide infanteristen.
‘HET 1E EN 2E OEKRAÏENSE FRONT ZOUDEN DE DUITSERS VANUIT HET WESTEN EN OOSTEN OMSINGELEN.’
Bogoeslav
De situatie 24 jan.-3 feb. 1944
DNJEPR ROS
42 2
Aanval Rode Leger
Front op 24 januari
Front op 3 februari
Duits legerkorps
XLIIe Legerkorps
Korsoen TIKITS
Tsjerkasy
Sjanderovka
Gorodisjtsje
XIe Legerkorps
Het 1e en 2e Oekraïense Front van het Rode Leger vielen van twee kanten aan en sneden de Duitsers af. De foto is van het offensief aan de Dnjepr in oktober 1943.
2e Oekraïense Front
HISTORIEARKIV
Een kordate luitenant van de U.S. Army, een gedesillusioneerde Wehrmacht-majoor en een Franse toptennisser vormden een front bij een van de laatste slagen van de Tweede Wereldoorlog: die om Kasteel Itter op 5 mei 1945.
‘DE BOSSEN WEMELDEN VAN DE VERBITTERDE
SS’ERS DIE UIT WAREN OP HET BLOED VAN DE VIJAND.’
Door OLLE BERGMAN
Kasteel Itter werd gebouwd in de middeleeuwen om een klassiek beleg te kunnen weerstaan. In 1945 was de situatie niet veel anders.
Jack
Josef
Zodra Ben-Gurion in 1948 de staat Israël uitriep, brak de strijd om de heilige stad Jeruzalem los. Het Israëlische leger, de Hagana, stond lijnrecht tegenover de Arabische buurlanden.
Door ARTUR SZULC
Op 29 november 1947 stemde de Algemene Vergadering van de VN met een krappe meerderheid voor een opdeling van het Britse mandaatgebied Palestina in een Arabische en een joodse staat. Ook zou Jeruzalem onder VN-bewind komen staan. Het plan werd geaccepteerd door de joden, maar afgewezen door de Arabische buurlanden, die de
opdeling onrechtmatig vonden. De Arabieren waren in de meerderheid en bezaten meer grondgebied in het mandaat. Daarom beschouwden de Arabische leiders het verdelingsplan als gezichtsverlies. In die tijd woonden er ongeveer 100.000 joden in de geplande internationale zone, waar ook de stad Bethlehem lag. De joodse bevolking had zich voornamelijk gevestigd in West-Jeruzalem, buiten de stadsmuren, maar er lag ook een joodse wijk in de
