Kwartaalblad voor leden van de Fotobond
107 maart 2022
Nederlands Centrum voor Vrije fotografie
1922-2022
100 jaar Fotobond Eeuwfeesten vanaf 12 maart
Thema
Het Nederlandse Landschap
advertentie
Van de voorzitter
Colofon Fotobond In Beeld is een uitgave van de FOTOBOND, Nederlands Centrum voor Vrije Fotografie.
De inhoud van dit magazine valt onder verantwoording van de FOTOBOND. Het auteurs recht op deze uitgave en de daarin opgenomen artikelen wordt door de FOTOBOND voorbehouden. Het auteursrecht op geplaats te foto’s berust bij de auteurs. Het plaatsen van de foto’s van leden van de FOTOBOND geeft geen recht op enige vergoeding.
Tijd voor verandering
O
Hoofd- en eindredactie Wim Broekman
Redactieadres Wim Broekman Boomstraat 43a 1015 LB Amsterdam tel: 020 - 625 60 38 tel: 06 - 149 71 337 inbeeld@fotobond.nl
Elke vereniging ontvangt een groot aantal exem plaren van deze krant per post, ter verspreiding in uw omgeving, in de bibliotheek of bij de fotowinkels. Totaal zijn zo’n 40.000 exemplaren beschikbaar. Met de krant laten we aan de buitenwereld zien waar de Fotobond voor staat.
Bondsbureau/ledenadm. Annemieke Smit bondsbureau@fotobond.nl Algemeen secretaris André van Hooidonk secretaris@fotobond.nl
Druk Veldhuis Media, Raalte
Cora Sens Voorzitter Fotobond
Inhoud 04 Thema Het Nederlandse Landschap
08 Foto’s Spreken
Bij monde van bondsmentor Willem Hazenberg
Cover: Eddy Westdijk, FC Focel, Elst; wad bij Moddergat
Natuurlijk hopen wij u te zien op zaterdag 12 maart in Amersfoort bij de landelijke viering van het jubileum van de Fotobond. In dit magazine vindt u meer informatie over het programma.
De Jubileumkrant geeft u alle informatie over het 100-jarig jubileum van de Fotobond, voor zover die nu bekend is. In de regio’s wordt nog volop gewerkt aan de programma’s. Via de QR-code kunt u dagelijks op de hoogte blijven van de nieuwste ontwikkelingen in het land.
Redactie Diana Bokje Ron Agterdenbos Peter van Tuijl
Ontwerp & vormgeving Donna van Kessel, Twin Media bv, Zeist
Dankzij onze samenwerking met uitgeverij Van Duuren wordt het ons mogelijk gemaakt een jubileumboek uit te geven ter gelegenheid van het eeuwfeest van de Fotobond. Robert Theunissen en Tom Meerman voeren de redactie. Verder draagt eenieder zijn steentje bij: zo komen alle landelijke groepen aan bod met alle genres, wordt de historie belicht en tal van andere zaken die het bewaren waard zijn. Tussen 15 februari en 9 maart is het boek met korting te bestellen bij de uitgever. De link naar de bestelpagina vindt u op onze website en in berichten op social media. Daarna is het boek ook te bestellen via de reguliere boekhandel.
Voor de productie van In Beeld zijn we over gegaan naar een nieuwe leverancier: Virtùmedia in Zeist. Zij maken o.a. het Pf magazine op het zelfde, nu iets grotere formaat. Door de gunstige voorwaarden kan de printversie van In Beeld nu vier keer per jaar verschijnen. De In Beeld Online versie sluit daar vier keer per jaar op aan. In The Picture komt wekelijks op zaterdag in uw mailbox met elke week een nieuw thema. Door deze overstap worden voortaan alle uitingen van de Fotobond onder één dak gemaakt door resp. Virtùmedia en Twin Media.
Uitgever Pepijn Dobbelaer, Virtùmedia Postbus 595 3700 AN Zeist tel: + 31 (0) 30 6920 677 www.virtumedia.nl
Marketing & sales Rob van der Linden tel: +31(0)30-3031295 E: rvanderlinden@virtumedia.nl
Het jubileumboek
p het moment dat u deze editie van In Beeld uit uw brievenbus haalt, merkt u gelijk: dit voelt anders. Dat klopt, en niet alleen vanwege de Jubileumkrant die is bijgesloten.
Theo de Kreek
Dit magazine verschijnt vier keer per jaar rond de 1e van de maanden maart, mei, september en december. Het wordt in een oplage van 6.300 exemplaren gratis toegezonden aan alle leden van fotoclubs en persoonlijke leden aangesloten bij de FOTOBOND.
10
Droom en Drive Nathalie Kremers
14
Interview Yolanda Simarro
15
Jubileum Feest: 100 jaar Fotobond
19
Column Veilig schild
22
Eigen fotoboek Eb en (over)vloed
3
IN BEELD 107 | maart 2022
28 Boeken 15
Jubileum Leidse AFV 100 jaar
30 Mededelingen
o.a. expositie Mondriaan wedstrijd
THEMA
Het Nederlandse
Landschap Windmolens, koeien, wolkenluchten en bloeiende tulpen. Dat is wat een buitenlandse toerist in Nederland denkt aan te treffen. Dat zijn ook de motieven waarvan ik de meeste foto’s binnenkreeg. Door Rob Agterdenbos
Rosemary Sek, FC Optika, Deurne
4
IN BEELD 107 | maart 2022
Roelof Moorlag, AFV Daguerre, Groningen
Kevin Perston, FC Noordoostpolder; Schermer molen
Eddy Westdijk, FC Focel, Elst; wad bij Moddergat
et thema bestaat eigenlijk uit twee delen. De foto moet in Nederland zijn gemaakt en er moet een landschap op staan. Het eerste deel van het thema is heel selectief, want onze landsgrenzen zijn bekend, maar het tweede deel is al wat moeilijker te begrenzen, want wanneer is er sprake van een landschap? Ik heb de stadsland schappen er maar buiten gelaten. Voldoet een klein stukje landschap ook aan het thema? Inzenders interpreteren het thema vaak zo breed als hun fotoarchief groot is en zoeken daarbij de grenzen op. Het onderwerp is bij veel genres binnen de fotografie enorm belangrijk. Bij dit thema gaat het er juist om hoe je aanpak is geweest. Hoe een Hollandse windmolen er uitziet, is geen geheim meer. Je wil de kijker verrassen
5
IN BEELD 107 | maart 2022
met een eigen interpretatie van het onderwerp. Hoe kun je dat doen? Dat is de vraag waar een fotograaf zich continu mee bezig moet houden, als hij of zij er met een camera op uittrekt. Is er iets te zien in de buurt van de windmolen dat voor een opvallend contrast zorgt? Of er juist heel goed bijpast? Is de wolkenlucht of de lichtval uniek? De inzenders van de geselecteerde foto’s zijn zo te werk gegaan. Zij hebben zich bewust of onbewust deze vragen gesteld. De foto van Ger Sauer is een kenmerkend voorbeeld van een Nederlands Landschap. Molens, mist en ganzen horen allemaal bij ons thuis. De mist met de blauwe lucht komt niet dagelijks voor en onderscheidt de foto van veel shots van windmolens. De langs vliegende ganzen zorgen voor een unieke toevoeging, door de overeenkomst in kleur van de molens en de vogels. Precies op het goede moment
THEMA
Frans Moquette, LAFV Leiden
André Bergmans, persoonlijk lid; Wijk aan Zee
efotografeerd, waardoor er ook een aansprekende compo g sitie ontstaat. Ger maakte een foto die perfect in het thema past, met belangrijke unieke persoonlijke toevoegingen. Fons Bitter stuurde twee mooie foto’s van molens in, die ieder hun eigen kwaliteiten hebben. Ik heb ervoor gekozen om ook hier de combinatie van de molen met de langs vlie gende ganzen te laten zien. Ons landschap dramatiseert als je de kleur weglaat. Vormen, ritmes en wolkenluchten vormen de basiselementen van landschapsfoto’s en deze komen sterker tot uitdrukking in zwart-wit. De foto van Fons is heel klassiek door de keuze voor zwart-wit en door de genoemde beeldbepalende elementen. Fons’ foto is uniek, doordat hij alles samenvoegt in een perfect uitge balanceerde compositie. En net als Ger heeft hij op het beslissende moment afgedrukt. De foto van Kevin Perston is heel eenvoudig van opzet. De molen is letterlijk en figuurlijk in het middelpunt van de foto gezet en daarmee eigenlijk net niet de verwachte compositie met een iets uit het midden geplaatste molen. Het zijn echter de mooie kleuren die de foto een uniek karakter geven. Geen kleuren van de molen zelf maar de kleuren van het omringende landschap. Net als met molens, kun je ook met koeien alle kanten op. Rosemary Sek fotografeerde er vier op een rij in een door een zacht licht stemmig gekleurd weiland. Rosemary verleidt ons met deze feelgood foto, hier wil je zijn, dit wil je tijdens een wandeling tegenkomen en zelf ook foto graferen. Het unieke is de subtiele sfeer die de fotograaf weet over te brengen, een beeld dat we allemaal morgen zouden kunnen tegenkomen, zonder je te realiseren dat zo’n foto toch niet voor het oprapen ligt. Ook Wouter Vroom is gebiologeerd door koeien. Zijn geplaatste koeienfoto toont ons niet de koeien zelf
Ger Sauer, persoonlijk lid
6
IN BEELD 107 | maart 2022
Rob Jansen, Fotokring Arnhem
Wouter Vroom, AFV Vlaardingen
maar slechts een reflectie van deze dieren. Het strakke omringende weiland wordt aan de slootkant door een natuurlijke ruige berm gescheiden en dat zorgt voor speelse entourage rondom de koeienportretten. Het grafische effect van de kleurloze foto accentueert de essentie van de koeienportretten: nieuwsgierigheid, onbevangenheid en jeugdigheid. Een unieke foto van koeien. Ons landschap is terug te brengen tot vlakken en lijnen en blijft dan toch herkenbaar. André Bergmans houdt van minimalistische beelden en abstracties. Hij laat zien hoe onze kustlijn eruitziet als je alleen de essentie laat zien: lucht, zee en duinen. Door verder ieder detail weg te laten, ontstaat er een heel eigen interpretatie van het landschap. De foto van André was één van de weinige abstracties die werd ingezonden. Een foto die aan het werk van Franco Fontana doet denken. Roelof Moorlag deed hetzelfde in zwart-wit. In Neder land maken we overal wandelpaden in het landschap, zodat iedereen overal kan komen om te genieten van ons land. Wandelen lijkt een Nederlandse uitvinding te zijn. Roelof maakte een minimalistische foto van enkel wandelpaden. Een karakteristieke foto met een eenvou dige maar sterke compositie. Frans Moquete maakte zijn foto met een drone. Een nieuwe mogelijkheid om het landschap te fotograferen. Foto’s gemaakt vanuit een drone zien er veel abstracter uit. Je ziet het landschap vooral als een vlakverdeling. We zullen veel meer drone foto’s gaan zien bij de Fotobond. De inzenders hebben aangetoond dat het steeds mogelijk blijft opnieuw naar een onderwerp te kijken en dan weer verrassend te zijn. Dat is inspiratie voor ons allemaal.
Fons Bitter, Alphoto; the end of a splendid day
Jouw foto(’s) in In Beeld? Het volgende thema is “Portret van Mens of Dier”. Stuur alléén foto’s daarover t/m 14 maart naar Rob Agterdenbos, rob.agterdenbos@gmail.com. Maximaal 3 bestanden Jpeg, lange zijde 1500 pixels, als email-bijlage, géén Zip-bestanden of WeTransfer, geen prints. Vermeld erbij van welke club je lid bent (of persoonlijk lid). Na de selectie vragen we het bestand in hoge resolutie. We hopen dan op een omgaande reactie. Pak de kans op publicatie en werk mee aan een mooi artikel.
7
IN BEELD 107 | maart 2022
DROOM EN DRIVE
Als de Dood
Als de Dood
Als de Dood
8
IN BEELD 107 | maart 2022
Nathalie Kremers
Lid FK Uithoorn en Olympus Camera Club
“De fascinatie voor fotografie is ontstaan door mijn reislust. Ik reis ‘al mijn hele leven’ en maakte ook foto’s, die ik nu achteraf herinneringsfoto’s zou willen noemen.” Ik denk dat Nathalie hierover iets te bescheiden spreekt, omdat ze ook in die tijd met verschillende foto’s al prijzen behaalde en met haar werk regelmatig in ‘de etalage van de reisbranche’ verscheen. Door Peter van Tuijl Fotografie Nathalie Kremers
och is het nu anders. Ik reis nu om te fotograferen. Vreemde culturen, plaatsen en vooral mensen doen me naar verre oorden trekken. Mijn fotografie is ook veran derd. Was vroeger het mooie plaatje het belangrijkste, nu gaat het me vooral om de boodschap van een foto. Daarmee is fotografie veel meer een ontdekkingstocht naar wat me bezigt en fascineert in de mensheid.” Nathalie was zowel in 2020 als in 2021 één van de geselecteerde fotografen van de prestigieuze salon Foto Nationaal. Jaarlijks krijgen fotografen van de Landelijke Groepen van de Fotobond én fotografen op
9
IN BEELD 107 | maart 2022
voordracht van de afdelingen de gelegenheid om een serie van vijf samenhangende foto’s voor deze jaarlijkse expositie in te sturen. Een jury van professionals uit de fotografiewereld selecteert dertien series uit de pakweg 350 inzendingen, die kwalitatief hoogstaand zijn en bovendien qua genre een brede afspiegeling zijn van de hedendaagse vrijetijdsfotografie. De serie waarmee Nathalie in 2020 tot de meest aansprekende series behoorde heeft als titel ‘als de dood’. “Ik ben zowel bang voor de dood als er door gefascineerd. De dood is onvermijdelijk en houdt me bezig. Op een reis door Indonesië was ik per toeval getuige van een uitvaart op een zonnig strand, vol ritu elen en zonder tranen. Daar ervoer ik de dood zonder angst en als een prachtige én krachtige manier om ermee om te gaan. In eerste instantie volgde ik de
DROOM EN DRIVE
Patterns Thailand
Patterns Thailand
10
IN BEELD 107 | maart 2022
ceremonie wat schuchter en op afstand, maar al snel werd ik als fotograaf uitgenodigd om er echt dichtbij te zijn, zowel letterlijk als figuurlijk. Uiteindelijk heb ik een serie samengesteld waarin naast het feitelijke juist de voelbare emotie van de gebeurtenis voor mij het allerbelangrijkste is.” In de geaccepteerde serie van 2021 zijn abstracte zandpatronen te zien, die welhaast een contradictie vormen met het idee van ‘de mens centraal’ in Nathalies fotografie. “Toch heeft het meer met mens zijn te maken dan je wellicht op het eerste gezicht denkt. We leven in een wereld vol hectiek en vluchtig heid. We lijken steeds meer geïnteresseerd in materiële zaken, zoals het grote huis met kookeiland, of de nog luxere auto en ik vraag me weleens af of we ‘als mens’ de kleine dingen nog wel zien. Met deze serie wil ik juist de aandacht vestigen op wat misschien onbedui dend lijkt, maar juist waardevol kan zijn in de beleving en in het leven van alledag. Zoals in deze paar vier kante centimeters zand op het strand, waarin zoveel moois en schoonheid zit waarvan mensen kunnen genieten. Uit beide series spreekt ‘mijn eigen ik’, wat valt me op, waar ben ik nieuwsgierig naar, of waardoor raak ik verwonderd. De ‘fotografie van nu’ komt steeds dichter bij mijzelf en mijn fascinatie voor de mens en de omgeving.”
Patterns Thailand
Sateeters Myanmar
“ Het heeft meer met menszijn te maken dan je op het eerste gezicht ziet”
Games
11
IN BEELD 107 | maart 2022
DROOM EN DRIVE
De verwondering van het bijzondere in het alledaagse zie je niet alleen terug in deze twee series, maar in Nathalies hele portfolio. Het licht speelt een essentiële rol in nagenoeg alle foto’s. Soms zijn het de kleuren die tot een bijzondere kijkervaring leiden en weer een andere keer is het de harmonieuze compositie die zorgt dat je door de foto blijft dwalen. Naast het esthe tische aspect is de compositie steeds zodanig gekozen, dat de inhoud versterkt wordt. Bijvoorbeeld door de contouren in het silhouetportret of het toegepaste vogelperspectief bij de twee foto’s waarin het groeps gevoel bij de maaltijd of het spel belangrijk is. Ik vind het een belangrijke waarde dat de foto’s ruimte laten voor een beschouwende en eigen inter pretatie. In haar foto’s is meer te ervaren dan hetgeen je feitelijk ziet. Er is een laag die verder gaat dan wat er is afgebeeld. Daarmee treed je in de wereld van de persoonlijke verbeelding. Een fictieve wereld, waarin beschouwer en fotograaf elkaar ontmoeten. Je kunt dat de kunst van het zien en beschouwen noemen. De kunst van de fotografie en wat mij betreft hebben de foto’s van Nathalie dat zeker in zich! Wet Boy Tanzania Zanzibar
“ Wat valt me op, waar ben ik nieuwsgierig naar, waardoor raak ik verwonderd?”
Kijk op https://www.fotoscholing.nl/ voor meer informatie over Nathalie Kremers. Finished Fishing
12
IN BEELD 107 | maart 2022
Column Willem weet van wanten
Veilig schild Tekst en foto Willem Melching
We moeten het eens over voyeurisme hebben. Is fotografie een kunst, of meer een alibi voor voyeurisme? Een excuus om de wereld en vooral de mensen in die wereld te observeren? De bioscoopbezoeker kan zijn voyeurisme uitleven in de veilige duisternis van de bioscoopzaal. Dat kan een fotograaf per definitie niet. Voor fotogra fie moet er toch tenminste een sprankje licht zijn. Maar wij fotografen zoeken de veiligheid achter de camera. Het fototoestel of de smartphone als veilig schild bij het zonder gêne gadeslaan en vastleggen van de wereld om ons heen. Maar is dat voyeurisme erg? Ik denk eigenlijk van niet. Van oudsher is de mens op zijn ogen aangewezen. We ruiken nu eenmaal niet zo goed als een hond en horen niet zo goed als een kat. Maar we houden wél onze omgeving voortdurend goed in de gaten, we zijn geoefende waarnemers. Susan Sontag was een beroemde Amerikaanse schrijfster die ook veel heeft na dacht over fotografie. Zij omschreef de fotograaf als “de gewapende versie van de flaneur, de voyeuristische wandelaar”. Wij kijken en denken in vaste patronen, altijd op zoek naar een afwijking in het alledaagse. Klaar om te ‘schieten’ zodra iets opmerkelijks in beeld komt. Dat maakt straatfotografie tot
zo’n interessant genre. Meesters in het vak, zoals Garry Winogrand, Tony Ray-Jones en Joel Meyerowitz, trokken als guerrilla’s door de urban jungle, met de camera altijd doorgeladen. Bij het maken van deze foto aan een Spaanse boulevard werd mijn oog getroffen door de vrouw op het bankje. Ze zat daar fraai, precies gevangen in de diagonale lijnen in het plaveisel van de boulevard. Ze viel me op. Niet alleen omdat ze probeerde er elegant uit te zien, maar ook omdat ze nogal hard praatte. Haar gespreks partner was een onzichtbare persoon aan de andere kant van het Whats-App universum. Hun gesprek was een typische moderne bezigheid in een wereld waarin de grenzen tussen privé en openbaarheid steeds meer vervagen. Maar eerst moest ik nog op zoek naar een beter standpunt. Dichterbij gaan staan is bij vrijwel elke foto een goed idee, en zeker bij straatfotografie. Maar voordat ik zover was, kwam er een man van rechts aanlopen. Hij negeerde mij, want ook hij keek aandachtig naar de vrouw op het bankje. Daarmee was mijn compositie compleet. Het enige wat ik moest doen was wachten tot de man mijn beeld binnenliep. En zo fotografeerde ik een voyeuristisch moment. Of zijn het er eigenlijk twee tegelijkertijd?
13
IN BEELD 107 | maart 2022
“ Ze zat daar fraai, precies gevangen in de diagonale lijnen in het plaveisel”
JUBILEUM
100 jaar
Leidse Amateur Fotografen Vereniging (LAFV) In 2022 bestaat de LAFV 100 jaar. We vieren dit jubileum met tal van activiteiten, waar u welkom bent. Op onze site (www.lafv.nl) en die van de Fotobond (www.fotobond.nl) houden we u op de hoogte van de verschillende evenementen. Hier een kort overzicht met de stand van zaken. Voor meer informatie: mail naar jubileum@lafv.nl. Wat: Foto-expositie ‘100 jaar in beeld’ Wanneer: Tot 31 december 2022’ Waar: Maarsmansteeg Leiden (etalage voormalig V&D) Op 8 januari is de foto-expositie ‘100 jaar in beeld’ geopend, die het hele jaar duurt. Vorig jaar hebben bijna alle LAFV-leden foto’s gemaakt die gerelateerd zijn aan bijzondere gebeurtenissen van de afgelopen 100 jaar in Leiden en omgeving. Dit heeft geresulteerd in een afwisselend en boeiend beeld van de afgelopen eeuw. Wat: Expositie Fotowedstrijd voor de jeugd Wanneer: april en mei Waar: Buurthuizen en Centrale Bibliotheek (Nieuwstraat 4, Leiden) In het voorjaar houden we een fotowedstrijd voor de hoogste groepen van de Leidse basisscholen. We doen dat samen met de gemeente Leiden, de Leidse cultuurcoaches en de Cultuureducatiegroep. De mooiste foto’s worden geëxposeerd. Wat: Symposium ‘Photography meets Science and the City’ Wanneer: zaterdag 11 juni Waar: Lipsiusgebouw Universiteit Leiden (Cleveringaplaats 1)
Jos Jansen, Playground
www.lafv.nl. Deze bijzondere dag kost slechts € 15,inclusief lunch.
Jan Dirk van der Burg
Sacha de Boer
Een van de hoogtepunten van het jubileumjaar is het symposium, dat we samen met de Fotobond en de Universiteit Leiden organiseren. Dit symposium vindt plaats in het kader van de ‘European City of Science Leiden 2022’, waarbij we de relatie tussen fotografie en wetenschap uitwerken met lezingen en workshops. Het wordt een uniek ontmoetingspunt voor amateurfotografen, wetenschappers en studenten, met de bedoeling van elkaar te leren en nieuwe samenwerking op te zetten. Op het programma staan o.a. bijdragen van wetenschapsfotograaf Jos Jansen, van Mattie Boom, conservator bij het Rijksmuseum en van microfotograaf Wim van Egmond. ‘s Middags zijn er presentaties over astrofotografie, microfotografie, dronefotografie, straatfotografie en experimentele fotografie. Ook kunt u deelnemen aan een workshop smartphone fotografie, uw portfolio laten beoordelen door Leidse fotoprofs, of een bezoek brengen aan de fotocollectie van de Universiteit. Fotograaf des Vaderlands Jan Dirk van der Burg zorgt voor een komisch intermezzo. Dit alles onder voor zitterschap van fotografe en presentatrice Sacha de Boer, die ook haar eigen werk laat zien. Het volledige programma en inschrijvings formulier komen binnenkort op
14
IN BEELD 107 | maart 2022
Wat: Photowalk Wanneer: vrijdag 19 augustus Waar: Haagweg 4, Leiden Op de Dag van de Fotografie organiseren we een Photowalk in de Leidse binnenstad. Onder leiding van ervaren fotografen van de LAFV kunt u op pad om de k neepjes van het fotograferen in de stad beter te leren. Aanmelding t.z.t. op www.lafv.nl. Wat: Expositie ‘Een dag uit het leven van een 100-jarige’ Wanneer: van 11 november t/m december Waar: volgt Op 11 november wordt de expositie over 100-jarige Leidenaren geopend. Leden van de LAFV fotograferen 100-jarigen uit Leiden en omgeving in hun dagelijks leven. Dit is een vervolg op de succesvolle expositie van 90-jarigen, tien jaar geleden. We organiseren dit samen met de Leyden Academy on Vitality and Ageing. Wat: Presentatie Jubileumboek Wanneer: 24 november Waar: volgt Het jubileumboek beschrijft het wel en wee van de LAFV in de afgelopen 100 jaar. Uiteraard met veel foto’s, maar ook aandacht voor anekdotes, buitenlandse belevenissen en fotowedstrijden. Het wordt op 24 november, de verjaardag van de LAFV, gepresenteerd. Het boek kost € 20,- en is te koop bij de LAFV, in de boekhandel en bij bol.com. Deelnemers aan het symposium kunnen bij inschrijving een boek reserveren voor de gereduceerde prijs van € 15.
Jubileumkatern
Jubileumkatern
Jubileumkatern
Jubileumkatern
Boeken Door Wim Broekman
Bijzondere fotolocaties Het is niet onze gewoonte boeken van reguliere uitgevers te bespreken, laat staan technische handleidingen, maar voor een aantal recente uitgaven maken we om verschillende redenen graag een uitzondering.
Bijzondere fotolocaties 21x24 cm, paperback, 208 pagina’s, Van Duuren Media, ISBN 978 94 6356 233 1, € 34,99.
In het vorige nummer werd bij het interview met Diana Bokje al veel gezegd over haar boek ‘Van maken tot raken, in 50 stappen van idee naar fotoproject’. Bij dezelfde uitgever Van Duuren Media verscheen van Jeroen Jazet ‘Bijzondere fotolocaties in Nederland en omstreken’. Dat ‘bijzonder’ klopt en de ‘omstreken’ omvatten ook enkele verder weg gelegen locaties, kennelijk favoriet bij de auteur, waaronder locaties in Scandinavië en zelfs een op IJsland. De locaties vallen merendeels onder de ‘gebouwde omgeving’. De opzet is per locatie steeds een beschrijving, kaartje van de ligging, bereikbaarheid,
fotografische mogelijkheden en technische tips, plus tot slot in symbooltjes schematisch ‘houd rekening met’. Die tips zijn enigszins op de beginner gericht, maar bevatten ook voldoende praktische aanwijzingen die zelfs een gevorderde wel eens kan vergeten. Daarbij een paar overzichtsfoto’s en het creatieve resultaat dat de auteur ervan maakte. Ik zou zeggen: bekijk dat eventueel thuis, en trek ter plaatse je eigen plan, geef je eigen creativiteit en visie de ruimte – het heeft geen zin de foto’s van de auteur te gaan herhalen. Maar je kunt zeker op ideeën komen om je zelf eens aan zo’n locatie te wagen.
Winter in Amsterdam Een geheel ander boek is ‘Winter in Amsterdam’ door Marie-Jeanne van Hövell tot Westerflier met een essay van Oek de Jong als inleiding. Het onderwerp lijkt heel eenzijdig: rust en stilte, bijna altijd sneeuw, want waaraan kun je anders zien dat het winter is, behalve aan kale bomen? De foto’s ontstonden dan ook in de loop van 20 jaar, want zo vaak valt er tegenwoordig geen fotogenieke sneeuw meer in de stad, en zeker geen sneeuw die langer dan een paar uur blijft liggen – in de stad wordt de sneeuw al gauw smurrie. Als geheel komt het thema me voor als voorbeeld van iets waarvan elke vrijetijdsfotograaf
een langlopend project zou kunnen maken, in elke stad met ‘schilderachtige’ wijken, als hij er voldoende tijd (meerjarenplan) in steekt. Hier gaat het vooral om de Amsterdamse grachtengordel (waar de fotografe zelf woont) in overzichten en enkele details. Merendeels ’s avonds en ‘s ochtends vroeg als de maag delijke sneeuw nog nauwelijks is verstoord en er geen mensen op straat te vinden zijn. Ja, behalve als er geschaatst wordt op de grachten. De foto’s zijn overwegend vierkant (Hasselblad) en bevatten veelal nogal veel zwart, met een sfeer van nostalgie en tijdloosheid. Twee openings-
19
foto’s zijn van G.H. Breitner, die in hetzelfde stadsdeel woonde en werkte. Die richtte zich minder op de verstilling, meer op beweging, mensen en de dynamiek van bouwactiviteiten, maar de vergelijking is zeker niet misplaatst.
Winter in Amsterdam 24x28 cm, gebonden, 144 pagina’s, Waanders Uitgevers, Zwolle, ISBN 978 94 6262 365 1, € 29,95.
IN BEELD 107 | maart 2022
Eregalerij van NL fotografie Alleen vermelden wil ik hier het monumentale ‘Eregalerij van de Nederlandse fotografie’, het boek bij de permanente tentoonstelling in een vorig jaar toegevoegd gedeelte van het Ned. Fotomuseum in Rotterdam. Een selectie van 99 + 1 foto’s uit de 180-jarige geschiedenis van de fotografie in ons land, afkomstig uit vele bronnen en geselecteerd door een team van het museum. Iconische beelden, artistieke hoogtepunten, al zal eenieder zich verbazen over de deze status van een enkel beeld, en bij andere direct ‘vanzelfsprekend’ roepen. En de 100e foto mag je zelf toevoegen. Eregalerij van NL fotografie 23x29 cm, gebonden, 248 pagina’s, uitgave Ned. Fotomuseum/Lecturis, ISBN 978 94 6226 397 0, € 30,-.
BOEK
Het eigen fotoboek
Eb en (over)Vloed Door Wim Broekman
en fotoboek is nu eenmaal iets anders dan een serie losse foto’s”, licht Marc van Ingen toe bij zijn boek ‘Eb en (over) Vloed’. Hij plaatste telkens twee foto’s even groot tegenover elkaar vanwege de samenhang of het contrast, in vorm, beeld taal, kleur of op welke manier dan ook. Soms zijn de twee luiken op/in dezelfde locatie of omgeving gemaakt, soms zit er jaren of een enorme afstand tussen. De coronapandemie gaf Marc van Ingen opeens een gedwongen rustpauze na twee decennia van reizen en fotograferen. Toen het reizen buiten eigen land weg viel, had Marc tijd om terug te kijken op een inmiddels overvloedig fotoarchief. Hij fotografeerde aanvankelijk zonder concept, bewondert Stephan Vanfleteren en Carl De Keyzer. De Keyzer ging voor zijn boek, het bij Marc altijd voor het grijpen liggende ‘Moments before the flood’, uit van een serie kustlandschappen zonder menselijke aanwezigheid en mondde uit in een soort straatfotografie. Marc maakte aanvankelijk mooie vakantie- en reisfoto’s en ontwikkelde geleidelijk meer interesse in straatfotografie. “Ik heb de men selijke aanwezigheid zelden gezocht, maar hij deed
20
IN BEELD 107 | maart 2022
zich wel voor. Dat ben ik in de loop der jaren beter gaan zien, doordat ik beter heb leren kijken. “De selectie bleek toch verrassend snel te gaan. De meeste foto’s waren niet in mijn geheugen weg geëbt, ze stonden klaar in mijn hoofd, wachtend om gekozen te worden. Ik had ze eerder al gebruikt voor een vakantiealbum of mijn website. Maar toen ik met het concept van dit boek in gedachten terug keek en mijn archief doorspitte, vond ik ook foto’s terug die wel in de vergetelheid waren geraakt.” Het ‘overvloed’ is afgeleid van een Latijns woord dat in het Nederlands ‘Hoorn des overvloeds’ betekent. “De zee brengt niet alleen vloed, maar ook overvloed. Dat is de reden dat mensen vaak aan de kust, op het strand of in een haven, te vinden zijn. Mijn boek is de oogst van 20 jaar fotograferen langs de kust van vijf continenten en vooral in Europa. Dat Ina en ik dat hebben kunnen doen is ook overvloed.” Het boek is gedrukt bij Saal Digital in de Profes sional Line op 30x30 cm. De cover is van 5 mm dik acrylglas, de bladen van 1 mm dik fotokarton, vlak openend, zodat het totaal 35 mm dik is, een echte ‘stoeptegel’. Het omvat inclusief cover 38 foto’s (van de oorspronkelijk 70 geselecteerde, kwestie van ‘kill your darlings’). Misschien als object enigszins een ‘overkill’, maar inhoudelijk mooi en boeiend.
Pärnu, Estland
Oostende, België
21
IN BEELD 107 | maart 2022
INTERVIEW
Yolanda Simarro
Nee heb je, ja kun je krijgen Sportfotografie op de kaart zetten binnen de Fotobond is het doel van Yolanda Simarro. Samen met Ton Thomassen is zij de coördinator van de Landelijke Groep Sportfotografie. Daarnaast is Yolanda medeoprichter van de nieuwe fotoclub Sportbeeld, die afgelopen jaar direct een vierde plaats bemachtigde in de Bondsfotowedstrijd.
N
a haar drukke promo tieonderzoek wilde Yolanda tijd vrijmaken voor haar twee passies: sport en fotografie. Via haar uit de hand gegroeide hobby als aerobicsinstructrice rolde ze in de streetdance en turnwereld. Yolanda wacht niet af wat er op haar pad komt, maar jaagt actief haar dromen na. Zo benaderde zij de Kon. Ned. Gymnastiek Unie, omdat zij graag het NK Turnen wilde fotograferen.
Door Diana Bokje Fotografie Yolanda Simarro
“Dat gaat natuurlijk niet zomaar. Ik heb foto’s ingestuurd en in ruil mijn foto’s be loofd voor b.v. hun nieuwsbrief. Zo kreeg ik mijn eerste persaccreditatie. Vanuit de zaal kun je natuurlijk foto’s maken en dat is heel leuk, maar als je op ooghoogte staat met de sporters is dat fantastisch.” Bij sportfotografie komt veel kijken. Ten eerste zijn er gedragsregels. Zoals waar je mag staan en waar niet. Je mag de spor ters niet hinderen. Flitsen is uit den boze. Bovendien is het belangrijk dat je de sport leert kennen. Yolanda raadt fotografen aan
22
IN BEELD 107 | maart 2022
om bij een voor jou nieuwe sport altijd eerst een keer te kijken zonder camera. “Zo leer je de sport kennen en kun je rustig bekijken wat mooie posities zijn om fotografisch je slag te slaan. Het is goed om de spelregels te kennen, zodat je begrijpt wat er gebeurt in het veld. Ook wanneer je je goed hebt voorbereid, gaat het nog wel eens mis. Zo had ik tijdens een basketbalwedstrijd een prachtige plek veroverd van waaruit ik een mooi over zicht had, maar tijdens de wedstrijd liepen continu de scheidsrechters voor mijn
NK Turnen
NK Paalfitness
“Op ooghoogte met de sporters is fantastisch” NK Turnen
23
IN BEELD 107 | maart 2022
INTERVIEW
Baanwielrennen, achtervolging
Baanwielrennen, de val
“Het gaat vaak zo snel, dat ik soms pas achteraf echt zie wat er gebeurde” 24
IN BEELD 107 | maart 2022
neus. Die onverwachte omstandigheden zorgen voor een extra creatieve uitdaging. Toen heb ik er gebruik van gemaakt door b.v. tussen hun benen door te fotograferen, of hen aan de zijkant te zetten als een soort extra coulisse. Naast de creatieve foto’s die ik voor mezelf maak, zorg ik ervoor dat ik ook de beelden maak die de sporters zelf willen zien. Ik kies van tevoren op welk soort foto’s ik me ga richten. Ga ik voor de emotie of de actie, het schakelen vind ik heel lastig.” Juist amateursporten bieden veel mo gelijkheden om te oefenen. Daarom is dat volgens Yolanda een mooi startpunt voor de beginnende sportfotograaf. “Net zoals jij als fotograaf hebt moeten oefenen, moeten de sporters dat ook. Wanneer je een training bezoekt, kun je een sporter vragen één oefening steeds opnieuw te doen. Hierdoor kun jij je helemaal uitleven, terwijl de sporter zijn vaardigheden versterkt. Zodra je een band hebt opgebouwd met een club weten ze ook wat ze van je kunnen verwachten. Als huisfotograaf van de Amsterdam IJshockey Tigers hoef ik maar iets te roepen en het kan. Zo werd er direct een trap voor me geregeld, toen ik opperde dat ik wel eens van boven de glazen boarding wilde foto graferen. Tijdens de coronaperiode heb ik de Tigers buiten de zaal geportretteerd. Buiten het stadion hebben ze een ander leven en zijn ze stratenmaker, schilder of financiële mannen in pak. Met dit project ‘Tiger Op Het Droge’ kon ik toch blijven fotograferen en houd je de band in stand. Allemaal heel leuk, maar ik zal blij zijn als er straks weer echte wedstrijden zijn met publiek, dan komt het fanatisme van de sporters naar boven. “Een nadeel van sportfotografie binnen zijn de lichtomstandigheden. Goede zaal foto’s vragen om een flinke investering. Voor een bevredigend resultaat heb je minimaal een fullframe camera met licht sterke lenzen nodig (diafragma f/2.8) en goede prestaties op minimaal ISO 2000.
IJshockey
IJshockey
Wanneer je in de hogere sportregionen mag fotograferen, is het licht vaak beter. Om binnen te komen is het handig als je contacten hebt. Binnen de Landelijke Groep stimuleren we fotografen om met elkaar mee te gaan, zodat ze hun ervaringen kennis kunnen uitbreiden en delen.” Yolanda fotografeerde ook bij kickbok sen. Ze stond vlakbij de ring en middenin de hitte van de wedstrijd.
“Het is lastig om dan je kalmte te bewa ren. Door me op vorm en compositie te concentreren, kan ik emotioneel afstand houden. Het is een kwestie van continu focus houden en kijken waar het moment zich afspeelt. Het gaat vaak zo snel, dat ik soms pas achteraf echt zie wat er gebeurde.” Emotie speelt een belangrijke rol in haar fotografie. De roes van de overwinning en de teleurstelling van de verliezer.
25
IN BEELD 107 | maart 2022
IJshockey
“Blije emoties zijn gemakkelijk te foto graferen, maar negatieve emoties vind ik lastiger. Wanneer iemand zich achter de schermen terugtrekt om zijn verlies te verwerken, vind ik het moeilijk om in zijn persoonlijke zone te komen met je camera. Toch hoort dit er ook bij. Het is voor mij een van mijn persoonlijke verbeterpunten op mijn lijstje.” Klaas Jan van der Weij is Yolanda’s grote voorbeeld. “Ik voel me soms net een
INTERVIEW
groupie en heb inmiddels meerdere plakboeken met zijn krantenfoto’s. Wat ik het meest in hem bewonder is de manier waarop hij zijn standpunt kiest en de perfecte momenten vastlegt. Wanneer alle persfotografen links van het veld staan, klimt hij rechts in een boom. Met zijn standpunten en doorkijkjes creëert hij bijzonder creatieve en unieke sportfoto’s. Ik heb hem al een paar keer mogen ont moeten en mijn grootste droom is dat Klaas Jan ooit tegen mij zegt dat hij mijn foto’s goed vindt. Maar ja, dat durf ik eigenlijk niet hardop te zeggen. Want dat zou echt waanzinnig zijn…“ NK Skeeleren
Voetbal-Rookies
26
IN BEELD 107 | maart 2022
advertentie
FOTO’S SPREKEN
Bondsmentor Willem Hazenberg aan het woord Onder redactie van Peter van Tuijl Foto Remco Wolfgram, Individueel lid
Actiefoto
Een sterke foto qua compositie, symmetrie en het ritme in het beeld. Ook de kleurcombinaties zijn treffend; de standaardkleur blauw/geel voor de bal in combinatie met de kleuren van het T-shirt van de speelster. Ieder detail in deze foto is scherp, de actie is bevroren en komt zo goed tot zijn recht. Waarschijnlijk is de foto gemaakt bij het opslaan op het hoogste punt dat het meisje een moment ‘stil hangt’. Er is een goed standpunt gekozen om speelster en achtergrondafbeelding met elkaar in lijn te brengen. Ook de positionering van de bal tussen de speelster en geschilderde bal op de muur is goed gedaan en geeft extra beweging in het beeld. De overeenkomst tussen speelster en afbeelding was nog sterker geweest als het meisje dezelfde arm had gebruikt, maar dan wordt het waarschijnlijk een meer in scène gezette foto dan een fraaie actiefoto tijdens een wedstrijd.
Foto Marijke van de Hoef, FC Daguerre
Portret
In dit portret heeft Marijke gekozen voor zwart-wit. Daarmee krijgt de essentie van de foto, de vrolijke uitstraling, meteen alle aandacht. De open mond, de gulle lacht is het eerste dat opvalt. Bovendien wordt dat geaccentueerd door het licht op het gezicht. Het model is redelijk krap in beeld gezet met als gevolg dat de hand aan de rechterzijde is afgesneden en deels de onderarm onderaan de foto. Omdat die linkerhand het jasje een beetje open houdt, had die hand wel volledig in beeld gemogen. Temeer
omdat er qua betekenis een verband gesuggereerd wordt tussen de houding en de gezichtsuitdrukking van het meisje. De stofuitdrukking en de print van jasje en hoed komen redelijk goed tot hun recht. De lichtbalans in de foto had iets beter gekund: onder het jasje is rechts onvoldoende licht, waardoor het ‘dichtgeslagen’ is tot een zwart vlak. Wat me verder opvalt is het grote verschil tussen links en rechts van de haarlengte. Zegt misschien nog iets over de ‘eigenzinnigheid’ van het model.
28
IN BEELD 107 | maart 2022
Foto Martin van Timmeren, FC Noorder licht Hoogezand
Herfstkleuren Als we een referentiefoto zoeken voor herfstkleuren dan is dit zeker een kandidaat. Het landschap is in een lichte nevel gehuld. Het slingerpad komt iets uit het centrum het beeld in en kronkelt naar achteren richting opgestapelde boomstammen aan het einde van pad. Deze foto loopt in het kleurenspectrum van lichtgroen tot de bruine kleur zonder ergens de doortekening te verliezen. De vijf bomen links geven een mooie stevige basis aan de foto en dwingen de beschouwer om langs het pad te kijken. De lichtinval van links naar rechts geeft de foto een mooie extra dynamiek en een speels element waarvan vooral het zachte groen profiteert.
Foto Jan Doddema, Fotoclub Daguerre
Architectuur en raampartijen De foto is bewust frontaal opgenomen wat hem sterker maakt dan in een 3D perspectief. Nu komen alle verticale en horizontale lijnen en vlakken goed tot hun recht. De fotograaf heeft mooi met de compositie ½ - 2/3 gespeeld, zowel met de blauwe waterbuis als de plaatsing van de voetganger. Het is een redelijk vervallen buurt waar de meeste ramen onderaan zijn afgesloten, terwijl ze op de eerste verdieping wat smoezelig zijn. De twee transportbuizen zijn zo in het beeld geplaatst, dat ze precies de onderkant van de bovenste ramen afdekken en hiermee de lijnwerking versterken. Het blauw geeft ook iets ‘cools’ aan deze grauwe omgeving. Terwijl de rozerode bloes van de dame juist de actie benadrukt. Het enige menselijke aan deze foto is de vrouw voor de deur, maar haar houding en kleding geven de indruk dat ze niet echt uit deze buurt komt en die maar snel achter zich wil laten.
29
IN BEELD 107 | maart 2022
Mededelingen » In Beeld en exposities
Expositie Fotowedstrijd 150 jaar Mondriaan. Maart 2022 is het 150 jaar geleden dat de schilder Piet Mondriaan in Amersfoort werd geboren. Fotokring Eemland, Fotoclub Keistad en Zone V uit Amersfoort hebben het eeuwfeest van de Fotobond aangegrepen voor het organiseren van een fotowedstrijd ter ere van zijn baanbrekende kunstenaarschap. Leden van fotoclubs uit de Afdeling Utrecht-’t Gooi en een aantal clubs die ‘binnen het bereik van’
Amersfoort liggen, werden uit genodigd om mee te doen. De uitgangspunten voor deze wedstrijd waren zo gekozen, dat er alle ruimte was voor een brede, individuele interpretatie. Ook Mondriaans vroege werk kon daarbij als inspiratie dienen, of zijn zoektocht die uiteindelijk eindigde in zijn onvoltooide werk ‘Victorie Boogie-Woogie’. 67 Fotografen hebben totaal 204 foto’s ingediend.
De beste 20-30 foto’s worden van 3 maart t/m 3 april 2022 samen met werk van professionele fotografen en kunstenaars geëxposeerd in het Rietveld paviljoen aan De Zonnehof in Amersfoort, centrum voor fotografie en beeldcultuur in Midden-Nederland. Nieuwsgierig wat het geworden is? Kijk voor de bezoektijden op de website van 033Fotostad: https://www.033fotostad.com/.
CORRECTIE
Helaas overheen gekeken: één naam kwam onterecht tweemaal voor onder de foto’s bij het thema-artikel in het vorige nummer 106. Op pagina 5 is de foto van het vervallen huisje, een dame met parasol en de maan gemaakt door Ger Sauer, persoonlijk lid. Dat maakt ook de tekst beter begrijpelijk. Excuses.
» In Beeld in 2022
DE RUBRIEK
Je eigen Fotoboek Het eigen fotoboek is meer dan het ‘moderne vakantiealbum’, want vakantiealbums zijn meestal vooral leuk voor de betrokkenen zelf. Tussen interessante foto’s staan (te) veel kiekjes van familieleden of andere reisgenoten, het eten en drinken, vervoersmiddelen en zwembadvertier. Niets mis mee als persoonlijke herinneringsplaatjes, vooral leuk voor de vakantievierders zelf. Er wordt zoveel méér aan fotoboeken gemaakt, b.v. bij mentoraten. Ze verschijnen in een oplaag van één of enkele exemplaren, maar zijn niettemin voor een breder publiek interessant door hun thema, benadering of diepgang. Aan die
Voor ‘gewone’ clubexposities verwijzen naar de Fotobond website, die er overzichtelijk en actueler méér kan opnemen, met meer informatie en een foto. Bekijk alle exposities op www.fotobond.nl. Stuur expositieberichten naar webmaster@ fotobond.nl (instructies op de site). Alleen voor de In Beeld nrs. 108 (mei) en volgende óók naar de r edactie (inbeeld@fotobond.nl) als de statuur van de expositie, activiteit of het jubileum een artikel in dit blad r echtvaardigt.
boeken wil In Beeld meer aandacht geven. Als je dus zo’n boek hebt, stuur dan wat materiaal naar inbeeld@fotobond.nl. Nog niet in superhoge resolutie, het gaat om een eerste indruk op basis waarvan we de beslissing van wel of geen aandacht kunnen baseren. Bij een positief besluit nemen we contact op over wat we precies nodig hebben. We ontvingen al 33 suggesties, en ca. een-derde zéér bruikbaar. Dat is al voldoende voor meer dan een hele jaargang, niettemin staan we open voor nieuwe aanmeldingen, al hebben we voorlopig even voldoende reisverhalen.
30
IN BEELD 107 | maart 2022
Dit is het 1e nummer van een nieuwe jaargang, afkomstig van een andere vorm gever, drukker en uitgever en op een iets breder formaat. Het gaat de komende jaren weer 4x per jaar verschijnen, zowel op papier als digitaal, zodat er geen halve ‘alleen-digitale’ tussennummers meer komen. Dat heeft o.a. het voordeel dat verzoeken om nazending van de alleen-digitale nummers zullen verdwijnen. Die vind je op de Fotobond website en kunnen we niet eens nazenden (de nrs. 98, 100, 103 en 105).
advertentie
advertentie