So Kahiyat Hai Soora
Volume 08 | Issue 01 | January 2022 | S.A.S. Nagar (Mohali)
ÕÆ éÅî ÜêäÅ å¯åÅ ðàä ÔË?
×°ðîÇå-éÅî çÅ ÁÇíÁÅà ÕðéÅ Áå¶ éÅî-×°ðî³åz ðÅÔƺ êðîÅåîÅ çÆ ÇÃøåÃÅñÅÔ ÕðéÆ ×°ðîÇå çÅ î³ÇéÁÅ-ç³ÇéÁÅ ÁÃÈñ ÔË Ü¯ ÇÕ ×°ðìÅäÆ ÇòÚ ìÔ°å ÷¯ð ç¶ Õ¶ êðÚÅÇðÁÅ Ç×ÁÅ ÔËÍ Ü¶Õð ÇÂÔ ÕÇÔ Çç¾åÅ ÜÅò¶ ÇÕ ×°ðîÇå-éÅî-ÁÇíÁÅà ÕðéÅ ×°ðîÇå çÅ Ãí 寺 ÁÇÔî ÁÃÈñ ÔË å» Õ¯ÂÆ ÁÇåÕæéÆ éÔƺ ÔËÍ ÁÃñ ÇòÚ ×¹ðîÇå-éÅî çÅ ÜÅê ÕðéÅ ×°ðîÇå ÇòÚ Ç³éÅ ÷ðÈðÆ ÔË ÇܳéÅ îé°¼ÖÅ ÃðÆð ñÂÆ ÃÅÔ ñËäÅ ÷ðÈðÆ ÔË Ü» ÇÜò¶º î¼ÛÆ òÅÃå¶ Üñ ÷ðÈðÆ ÔËÍ éÅî ÇÃîðé 寺 ÇòÔÈä¶ ÜÆòé ÇòÚ ×°ðîÇå òÅñÆ Úó·çÆ ÕñÅ Õç¶ éÔƺ Ô¯ ÃÕçÆÍ íÅò¶º Õ¯ÂÆ ÇÃ¾Ö ÇÕ³éÅ òÆ ÃÅÇÔì¶ ëÔî¯ ÷ÕÅ Ô¯ò¶ (íÅò ÁÕñî³ç Ô¯ò¶) Áå¶ ÇÕ³éÅ òÆ ì¹ñ§ç ÇÂõñÅÕÆ ÜÆòé òÅñÅ Ô¯ò¶ êð ܶÕð À°Ã ç¶ ÜÆòé ÇòÚ éÅîÇÃîðé éÔƺ ÔË Áå¶ Á³Çîzå ò¶ñ¶ çÆ ÕÆåÆ Ô¯ÂÆ ÒÒÃÚ¹ éÅÀ° òÇâÁÅÂÆ òÆÚÅð°ÓÓ éÔƺ ÔË å» ÁÇÜÔÅ ÇòÁÕåÆ õÅñÃÂÆ Ü÷ì¶ òÅñÅ ÇòÁÕåÆ éÔƺ Ô¯ ÃÕçÅÍ À°µÚ¶ ÇÂõñÅÕÆ ÜÆòé òÅñ¶ å» Áé¶Õ» éÅÃåÕ ñ¯Õ òÆ ÇÂà ç¹éÆÁÅ ÇòÚ î½ÜÈç Ôé Áå¶ ÁÅéîå èðî» ÇòÚ Áé¶Õ» ñ¯Õ Ôé ܯ ÇÕ ìó¶ À°µÚ¶ ÇÕðçÅð ç¶ îÅñÕ Ôé êð ÇòÚÅð Õðé çÆ ñ¯ó ÔË ÇÕ ÁÇÜÔ¶ ÇÃ¾Ö Ü¯ éÅî-ÇÃîðé 寺 Çòðò¶ Ôé Ü» ܯ éÅî-ÇÃîðé éÅñ ÃÇÔîå éÔƺ Ôé êð úç» Ú³×¶ ÁÃÈñ» ç¶ îÅñÕ Ôé Áå¶ À°µÚ¶ ÇÕðçÅð òÅñ¶ Ôé, À°é·» ÇòÚ Áå¶ ÁÅéîåÆ À°µÚ ÇÂõñÅÕÆ ñ¯Õ» ÇòÚ ÕÆ øðÕ ÔË? ÇÃ¾Ö çÆ Çòô¶ôåÅ ÇÂà ÇòÚ å» éÔƺ ÔË ÇÕ ÇÂÕ ÇÃ¾Ö ÇÕö ç¹ÇéÁÅòÆ ÁÃÈñ çÅ ìóÅ êÅì³ç ÔË Ü» Õ°Þ Ú¯äò¶º ÇÂõñÅÕÆ ÁÃÈñ» çÅ èÅðéÆ ÔËÍ ìñÇÕ ÇÂÕ ÇÃ¾Ö çÆ õÅÃÆÁå å» ÇÂà ׾ñ ÇòÚ Ô°³çÆ ÔË ÇÕ À°Ô ×°ðîÇå-éÅî ç¶ ðÅÔƺ Áå¶ Á³Çîzå çÆ èÅðÅ, è¹ð ÕÆ ìÅäÆ ç¶ Ã¶òé çÅ ÃçÕÅ, êzí± ç¶ ÇÂñÅÔÆ ð§× ÇòÚ ðÇåÁÅ Ô°³çÅ ÔËÍ Ü¶Õð ÇÂÕ ÇÃ¾Ö ç¶ ÜÆòé ÇòÚ¯º éÅî-ÇÃîðé Õ¼ã Çç¾åÅ ÜÅò¶ å» Çê¾Û¶ Õ°Þ òÆ éÔƺ ìÚçÅÍ Ã³é 1708 ÇòÚ ÃzÆ ×°ðÈ ×¯Çì³ç ÇÃ³Ø ÜÆ îÔÅðÅÜ é»ç¶ó ÇòÖ¶, ÃzÆ ×°ðÈ ×z³æ ÃÅÇÔì ÜÆ ù ×°ðåÅ×¼çÆ ìõô Õ¶ ܯåÆ-ܯÇå ÃîŠ׶ Ãé Áå¶ À°Ã 寺 ìÅÁç Ü篺 ìÅìÅ ì³çÅ
íÅÂÆ Õ¹ñìÆð ÇÃ§Ø à¯ð»à¯
ÇÃ³Ø ìÔÅçð çÅ ç½ð Ú¾ÇñÁÅ å» î¹öñÆÁÅ ÃðÕÅð é¶ Çþֻ À°êð ìÔ°å ÃõåÆ ô°ðÈ Õð Çç¾åÆ Áå¶ À°Ã 寺 ìÅÁç, Çþֻ çÆÁ» åÕðÆìé ç¯ êÆó·ÆÁ» ܳ×ñ»-ì¶ÇñÁ» ÇòÚ ÔÆ ðÔÆÁ» Áå¶ ÔÅà ê¼àä (é×ð ×zÅî») 寺 ç¹ð¶â¶ ÔÆ ðÔÆÁ»Í Çþֻ ç¶ ÇÃð» ç¶ î¹¼ñ êË ðÔ¶ Ãé Áå¶ Çþֻ ç¶ ×°ðç¹ÁÅÇðÁ» çÆ Ã¶òÅ òÆ õÅñÃÅ éÔƺ ìñÇÕ À°çÅÃÆ Ã³êðçÅ òÅñ¶ Õð ðÔ¶ ÃéÍ ÇÂà Ã ç½ðÅé Çþֻ çŠùéÇÔðÆ ÇÂÇåÔÅà ÇÃðÇÜÁÅ ÜÅ ÇðÔÅ ÃÆ êð Çþֻ Õ¯ñ ÇÂÇåÔÅà ÇñÖä ñÂÆ éÅ å» Ãî» ÃÆ Áå¶ éÅ ÔÆ ÃÅèéÍ À°ç¯º å» Çþֻ ñÂÆ ÇÃð-èó· çÆ ìÅ÷Æ ñ¾×Æ Ô¯ÂÆ ÃÆÍ êÅéÆêå çÆ åÆÜÆ Ü³× å¯º ìÅÁç Ü篺 îðԼචÁå¶ Áø×Åé Õî÷¯ð Ô¯ ׶ Áå¶ ê³ÜÅì ÇòÚ ÇîÃñ» ðÅÔƺ Çþֻ çÅ ðÅÜ ÔÆ ÁÃæÅêå Ô¯ Ç×ÁÅ å» À°ç¯º òÆ Çþֻ òñ¯º å¼å õÅñÃÂÆ ðÇÔå îÇðïÅçÅ Áå¶ ×°ðîÇå çÅ êðÚÅð éÅ Ô¯ ÃÇÕÁÅÍ Ã¯ ìÅìÅ ì³çÅ ÇÃ³Ø ìÔÅçð 寺 ñË Õ¶ ÇÃ³Ø ÃíÅ ñÇÔð å¼Õ, Çþֻ çÅ ÇÂÇåÔÅà Áå¶ øñÃøÅ À°é·» ñ¯Õ» òñ¯º ÇñÇÖÁÅ Ç×ÁÅ ÃÆ Ü¯ ÁÅê õÅñÃÂÆ ðÇÔå-ìÇÔå ç¶ èÅðéÆ éÔƺ ÃéÍ À°é·» é¶ ×°ðîÇå çÆ ÇòÁÅÇÖÁÅ ò¶ç»å Áå¶ Ô¯ð ò¶ÇçÕ ÇøñÅÃøÆ çÅ ÚôîÅ ñ×Å Õ¶ ÕÆåÆ, ÇÜà çÅ éåÆÜÅ ÇÂÔ ÇéÕÇñÁÅ ÇÕ ×°ðîÇå-éÅî-ÇÃîðé Áå¶ ×°ðîÇåêz¶îÅ-í×åÆ çÆ ÁÃñ åÃòÆð, ò¶ç»å Áå¶ ò¶ÇçÕ Ã³ÃÇÕzåÆ çÆ èÈó· éÅñ è¹³çñÆ Õð Çç¾åÆ ×ÂÆÍ ÇÃ³Ø ÃíÅ ñÇÔð ç¶ À°ç¶ Ô¯ä 寺 ìÅÁç Ç×ÁÅéÆ Çç¼å ÇÃ³Ø Áå¶ êz¯ëËÃð ×°ðî¹Ö ÇÃ³Ø å¯º ÁÅð³í Ô¯ Õ¶ íÅÂÆ ÃÅÇÔì ðäèÆð ÇÃ³Ø ÜÆ òð׶ îÔÅé ×°ðÇþֻ é¶ ×°ðîÇå çÆ ÃÔÆ åÃòÆð ù À°ÜÅ×ð ÕÆåÅ Áå¶ ñ¯ÕÅÂÆ ù ÃîÞÅÇÂÁÅ ÇÕ ×°ðîÇå ò¶çÆ Ü» Õå¶ìÆ î¼å» 寺 Çí³é ÇÂÕ ÁÅ÷Åç èðî ÔËÍ ×°ðÈ ÃÅÇÔì ÜÆ çÆ ÇÕðêÅ Ô¯ÂÆ Áå¶ À°Ã Ã ×°ðîÇå çÅ ì¶ÇîÃÅñ êðÚÅð Ô¯ÇÂÁÅ Áå¶ ìÔ°å îÔ¼åòêÈðé ×°ðîÇå ÃÅÇÔå À°ç¯º ðÇÚÁÅ Ç×ÁÅ, ÇÜà ÇòÚ íÅÂÆ ÃÅÇÔì ðäèÆð ÇÃ³Ø ÜÆ çÆÁ» ê¹ÃåÕ» çÅ çðÜÅ Ãí 寺 Áë÷ñ ÔËÍ ÜçÇÕ êÇÔñ¶ Ã ÇòÚ îÃñÅ ÇÂÔ ÃÆ ÇÕ ×°ðîÇå-êz¶îÅ-í×åÆ
ù ò¶ÇçÕ ÇøñÅÃøÆ ç¶ Úôî¶ éÅñ ç¶ÇÖÁÅ Ü»çÅ ÃÆ Ü» ò¶ç»å 寺 î¹åÅÇÃð ԯ¶ ñ¯Õ ×°ðîÇå-éÅî-ÁÇíÁÅà çÆ ÇòÁÅÇÖÁÅ òÆ îé À°Õå ÇÃÁÅäê» ðÅÔƺ ÕðéÅ ñ¯Úç¶ Ãé À°æ¶ Á¾Ü çÆ Ãî¾ÇÃÁÅ ÇÂÔ ÔË ÇÕ Á¾Ü ç¶ ÕÂÆ ÇòçòÅé ×°ðîÇå-éÅî-ÇÃîðé ç¶ ÇÃè»å 寺 îÈñ¯º ÔÆ î¹éÕð Ô¯ ׶ ÔéÍ À°Ô êðÚÅðç¶ Ôé ÇÕ ÇÂÕ ôìç ù ìÅð-ìÅð ì¯ñÆ ÜÅäÅ ÇÂÕ ÒÒׯðÖ è³çÅÓÓ ÔË Ü» Õ¶òñ ÒÒå¯åÅ ðàéÓÓ ÔËÍ À°é·» çÅ ÕÇÔäÅ ÔË ÇÕ ì¾Ã êðîÅåîÅ ç¶ Ô°Õî ÇòÚ ðÇÔäÅ Áå¶ ×°ðìÅäÆ ù ÃîÞ Õ¶ êó·éÅ, ì¾Ã ÇÂÔ¯ ÔÆ éÅî-ÇÃîðé ÔËÍ À°Ô ÇÂÔ éÔƺ ÃîÞç¶ ÇÕ ×°ðìÅäÆ ù ÃîÞ Õ¶ êó·é 寺 ìÅÁç òÆ å» ÇÂÔ¯ À°êç¶ô ÇîñçÅ ÔË ÇÕ ×°ðìÅäÆ çÅ ÜÅê ÕðÆ Ú¾ñ¯ Ü» éÅî ×°ðî³åz çÅ ÜÅê êz¶î ÃÇÔå ÕðÆ Ú¾ñ¯ êð ÇÂÔ ñ¯Õ å» ×°ðÈ-Øð ç¶ éÅî ×°ðî³åz ç¶ ÜÅê ç¶ ÇÃè»å 寺 îÈñ¯º ÔÆ î¹éÕð ÔéÍ ÇÂà ñ¶Ö ÇòÚ À°é·» çÆÁ» Õ°Þ çñÆñ» ù ïè-êzì¯è Õ¶ ×°ðîÇåêz¶îÅ-í×åÆ ç¶ ÇÃè»å ù Çþè Õðé çÅ ïåé ÕÆåÅ ÜÅò¶×ÅÍ Üê¹ÜÆ ÃÅÇÔì çÆ 32òƺ êÀ°óÆ ÇòÚ ×°ðîÇå éÅî ÜÅê ìÅð¶ ìÔ°å îÔ¼åòêÈðé À°êç¶ô ÔË Ü¯ ÇÕ ÇÂà êzÕÅð ÔË: ÇÂÕ çÈ ÜÆí½ ñÖ Ô¯ÇÔ ñÖ Ô¯òÇÔ ñÖ òÆè ñÖ¹ ñÖ¹ ׶óÅ ÁÅÖÆÁÇÔ Â¶Õ° éÅî¹ Ü×çÆè Â¶å° ðÅÇÔ êÇå êòóÆÁÅ ÚóÆÁË Ô¯Ç ÇÂÕÆè ùÇä ×ñÅ ÁÅÕÅà ÕÆ ÕÆàÅ ÁÅÂÆ ðÆè éÅéÕ éçðÆ êÅÂÆÁË ÕÈóÆ ÕÈóË áÆè32¨(¨38¨) (êÀ°óÆ 32, Üê¹ ÜÆ ÃÅÇÔì, ê³éÅ 7) À°êð çðÜ ×°ðòÅÕ ÇòÚ Õ¯ÂÆ òÆ î¹ôÇÕñ ôìç éÔƺ ÔË Áå¶ ÇÂÃ ç¶ Áðæ òÆ Ãðñ Ôé êð êåÅ éÔƺ ÇÕÀ°º ÇÂà Ãðñ ôìç ç¶ êz¯ëËÃð ÃÅÇÔì ÇÃ³Ø ÜÆ é¶ Áå¶ Á¾Ü-Õ¾ñ· ç¶ Ô¯ð éòÆé ì¹¾èÆ òÅñ¶ ÇòçòÅé» é¶ ÇìñÕ°ñ À°ñචÔÆ Áðæ Õ¼ã Çç¾å¶ ÔéÍ À°êð çðÜ êÀ°óÆ çÆÁ» ê³ÕåÆÁ» ç¶ Ã½Ö¶ íÅò ÇÂà êzÕÅð Ôé ÜÆ : 1) ÇÂÕ ÜÆí 寺 ñ¼Ö ÜÆí» Ô¯ ÜÅä Áå¶ ÇÂÔ ñ¼Ö ÜÆí» òÆÔ ñ¼Ö Ô¯ ÜÅäÍ 2) ÇÂé·» òÆÔ ñ¼Ö ÜÆí» éÅñ ÁÅÇÖÁÅ ÜÅò¶ êðîÅåîÅ Ü×çÆô çÅ ÇÂÕ éÅîÍ ÒÒ¶հ éÅî¹ÓÓ ç¶ ÁÖÆð ÇòÚ ñ¾Ç×ÁÅ
20
