00 |ΕΙΣΑΓΩΓΗ
I.έννοιες
Π
ροσεγγίζοντας την έννοια τόπος, χρειάζεται να σκεφτούμε, όσα συγκροτούν την ταυτότητά του καθώς βιώνεται από τον/την άνθρωπο παρατηρητή/επισκέπτη/κάτοικο. Εξαιτίας της σύντομης ή διαρκούς κατοίκησης ο/η άνθρωπος μεταμορφώνει/ερμηνεύει τον χώρο σε τόπο, ορίζοντας τη σημασία του, την φυσική, πολιτική αξία, τον δυνατό βαθμό οικειοποίησής του. Όταν ο φυσικός χώρος αρχίζει να τροφοδοτείται με λειτουργίες, να ενισχύει-υποθάλπει όνειρα, να εκλύει συναισθήματα, να επιτρέπει την ενεργοποίηση σημασιών, που πριν βιωθεί από τον/την άνθρωπο επισκέπτη δεν είχε, τότε μετατρέπεται σε τόπο. Ο/Η άνθρωπος κάτοικος/επισκέπτης και ο τόπος που τον περιέχει συνδέονται σε αμφίδρομη σχέση παραγωγής και έκλυσης νοημάτων. Συναποτελούν ένα σύστημα ανταλλαγής σημασιών, μια σκηνή αέναης αλληλεπίδρασης. Για τον λόγο αυτό ο/η άνθρωπος προσπαθούσε πάντα να δημιουργήσει, να ορίσει ταυτότητες τόπων πραγματικών αλλά και φανταστικών ώστε να συνδιαλέγεται σωστά με την επιρροή τους. Ο Γάλλος φιλόσοφος Gaston Bachelard επισημαίνει πως “Ο χώρος έτσι όπως τον συλλαμβάνει η φαντασία δεν έχει πια σχέση με τον αδιάφορο χώρο που παραδίνεται στο μέτρο και στο λογισμό του γεωμέτρη. Είναι ένας βιωμένος χώρος. Βιωμένος όχι μόνο στη θετικότητα του, αλλά και με όλες τις μεροληψίες της φαντασίας, το χαρακτηριστικό του είναι ότι σχεδόν πάντα μας γοητεύει.”2 9
