EXPERT VISIE
DE SOCRATISCHE VRAGEN VAN EEN COMMISSARIS Het vervullen van de rol van commissaris is voor CFO’s een zeer waardevolle ervaring. Het beoefenen van afstand en nabijheid en het stellen van goede vragen in plaats van het geven van antwoorden, voegen een nieuwe dimensie toe aan de persoon en bestuurder. Tekst Antje Kuilboer-Noorman
“
Wat is onze ambitie met deze investering?” of “Wat is duurzaamheid voor onze organisatie?” en “Wat is transparantie naar onze stakeholders?” zijn vragen die een commissaris of toezichthouder stelt aan de bestuurder(s), wanneer tijdens de vergadering nieuwe plannen of de onderbouwing voor een besluit worden toegelicht. Natuurlijk wordt indringend gekeken naar de instrumentele werkelijkheid op basis van de vergaderstukken - begrotingen en rapporten - om de goede afwegingen voor besluitvorming gezamenlijk te toetsen. Maar bovenal is het van belang dat ook tijd wordt genomen om de meer fundamentele werkelijkheid en gevolgen van beleid te bespreken. Het socratische gesprek met strategie, lange termijn waardecreatie, continuïteit en welbevinden van de medewerkers in ogenschouw. Het mooiste van commissaris zijn, is wel het op enige afstand kunnen meedenken in de grote lijnen waarlangs een organisatie zich ontwikkelt, te kunnen helpen vormgeven en realiseren.
7 6 • CFO MAG A ZINE
Maar zeker niet alleen van een afstand. De betrokkenheid van de raad van commissarissen kenmerkt zich ook door een nabijheid. Bij ad hoc gebeurtenissen, wanneer zich omstandigheden voordoen die impact kunnen hebben op deze uitgezette lijnen. Dan is de raad beschikbaar en komt zo nodig direct in actie. Klankbord en vangnet voor de bestuurder(s) in roerige tijden. Op mijn veertigste werd ik voor het eerst benoemd tot commissaris, bij een familiebedrijf in groottransport. En al snel daarna in dat jaar ook bij een grote publiek-private structuur NV in de afvalverwerking. In beide raden was ik nog de enige vrouw en daarnaast ook de jongste. Ik bracht diversiteit en een ander perspectief mee. Met effect, zowel op de inhoud als in de dynamiek. Waar de andere leden van de raad de prestaties van de bestuurder bespraken in een evaluatie, besprak ik het gedrag. Een ‘eye opener’ die het bewustzijn van het effect daarvan in de organisatie blootlegde. In die boardroom is veel dynamiek. Die van de organisatie zelf,
tussen de bestuurder(s) of directie en het eigen team aan leidinggevenden, de dynamiek tussen de toezichthouders en bestuurder(s),
MR. DRS. ANTJE KUILBOER-NOORMAN is meervoudig commissaris en ad interim bestuurder, zowel in publiek-private als commerciële omgeving. Als zelfstandig professional, jurist en econoom met ruim 20 jaar ervaring, is zij graag met veel verschillende werkvormen bezig en heeft een voorkeur voor complexe dossiers. Naast toezicht houden, adviseert zij midden- en groot MKB ondernemers en fungeert regelmatig als tijdelijk bestuurder of crisismanager. Filosoferen, onderzoeken en schrijven behoren ook tot haar passies, met name wanneer het haar affiniteit met accountancy en financials betreft. Haar artikelen en columns staan op accountant.nl. Vanaf september 2020 is zij ook docent aan Business University Nyenrode in het nieuwe vak Beroepsfilosofie voor accountants.
