Jaargang 112 | Nummer 10 | Oktober 2020
ZuivelZicht
André Schilder bouwt eerste stal volgens het Cono-concept 11_Cover_01L.indd 1
‘OP HOOG NI VE AU ’ Nieuw zuivelrapport toont belang van topkwaliteit
DIALOOG Dilemma’s op tafel tijdens diners op het boerenerf
09-10-20 13:46
Een oplossing voor het snijden van kaas Snijmachines voor al uw productievereisten Urschel biedt een breed scala aan snijmogelijkheden voor kaas. Elke machine is uitgevoerd in roestvrijstaal en gemaakt volgens de kwaliteitsnormen van Urschel. We geven ondersteuning en service voor een lange levensduur van uw machine. Bediening met èèn druk op de knop bespaart tijd en arbeidskosten. De machines zijn ontworpen voor een continue, ononderbroken productie tegen een zo hoog mogelijke capaciteit. Neem contact op met Urschel en ontdek hoe wij u kunnen ondersteunen met de ontwikkeling van u product.
Neem contact met ons op voor een gratis demonstratie met uw product. URSCHEL B.V. | netherlands@urschel.com | www.urschel.nl ® Urschel, Urschel logo symbol, and The Global Leader in Food Cutting Technology are registered trademarks of Urschel Laboratories, Inc. U.S.A.
20ZUI010_ADVERTENTIE.indd 2
07-10-20 10:42
INHOUD
8
6
14 Visie 6
Dialoog Melkveehouders gaan op hun erf het gesprek aan over een duurzamere productie
8
Rapport
Belgische weidemelk in duurzamere verpakking
21 DSM ‘Nationaal kaaserfgoed blijft behouden’
‘Zuivel op hoog niveau’ toont het economisch belang aan van hoogwaardige kwaliteit
22 Ornua
Bedrijf
25 FrieslandCampina
André Schilder nam onlangs een nieuwe stal in gebruik – de eerste die gemaakt is volgens het concept van Cono Kaasmakers.
10 André Hoeve
Foto: Bert Westenbrink
14 Hollebeekhoeve
De eerste Cono-stal: vriendelijk voor dier, milieu en omgeving
Belgisch eerste CO2-neutrale zuivelonderneming
16 DMK www.zuivelzicht.nl
18 Campina
‘Leverancier van moderne voeding’ profiteert van investeringen
Ierse exportorganisatie ligt voor alsnog op schema
Nieuwe investeringen in Indonesië en Veghel
Markt 26 Biozuivel Biologische kaas en verse zuivel uitschieters in speciaalzaken
29 Marktcijfers De internationale zuivelmarkt in één oogopslag
ZuivelZicht oktober 2020
11_Inhoud_01R.indd 3
3
09-10-20 13:46
Aankomende veilingen Surplus machines PG-Kaas GmbH
Surplus machines Lebo Kaas B.V.
Veiling
Veiling
14-10-2020 28-10-2020
28-10-2020 11-11-2020
CFS Powerpak NT (GEA) Thermoformer
Vemag vacuümvuller met laadapparaat
Your auction partner in Dairy & Food equipment
dfm-auctions.com
20ZUI010_ADVERTENTIE.indd 4
C. van ‘t Riet Zuiveltechnologie b.v.
t. 0172- 57 1304 m. info@rietdairy.nl i. www.rietdairy.nl
07-10-20 10:43
ZuivelZicht
ZI JLI JN
ZuivelZicht is een uitgave van BDUvakmedia ISSN 0165-8573 Postbus 67, 3770 AB Barneveld www.bdumedia.nl
Marges
vakmedia Hoofd content Peter Vorstenbosch Redactie ZuivelZicht Postbus 93044 2509 AA Den Haag T: 070 2191707 E: redactie.zuivelzicht@bdu.nl I: zuivelzicht.nl Hoofdredactie René van Buitenen E: r.v.buitenen@bdu.nl Contentregie Albert Schuurman E: redactie.vakmedia@bdu.nl Medewerkers aan dit nummer Ria Besseling, Yves De Groote, Hermann-Josef Martin, Bert Westenbrink
Het zijn bitter stemmende conclusies die de Autoriteit Consument en Markt deze maand over de zuivelketen trok. In opdracht van het ministerie van Landbouw onderzocht de kartelwaakhond de prijsvorming in de agrarische sector. De zuivelsector komt er niet goed vanaf in deze eerste ‘Agro-Nutri Monitor 2020’: de melkveehouderij is verliesgevend; de verwerkende industrie heeft een negatieve marge en de overgang naar een duurzamere productie van zuivel hapert. Producenten en verwerkers van uien, tomaten, witte kool/ zuurkool, peren en (deels) varkensvlees komen er beter vanaf, vooral als zij de biologische variant van hun product op de markt brengen. Bij deze conclusies zijn enkele kanttekeningen noodzakelijk. De ACM heeft, in samenwerking met Wageningen
Advertenties Hielke van der Werf T: 020 5736056, E: h.v.d.werf@bdu.nl Abonnementen Abonnementsprijzen (12 nummers): € 134,30 (studenten € 75,90); buitenland: € 177,49 Proefabonnement (3 edities): € 12,41 Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan en lopen automatisch door, tenzij uiterlijk 2 maanden voor de vervaldatum is opgezegd bij de abonnementenservice. Zakelijke abonnementen worden niet tussentijds beëindigd. Abonnementenservice Abonnementenservice BDUvakmedia Postbus 67, 3770 AB Barneveld E: service@bdu.nl, T: 0342 494882 Op werkdagen bereikbaar tussen 8.00 uur en 16.30 uur. Ontwerp: GiesbersRetail, Duiven Druk: Vellendrukkerij BDU, Barneveld
De zuivelsector komt er niet goed af in het eerste prijsonderzoek van de ACM
Economic Research, een beperkte periode geanalyseerd: 2017-2018. Of de uitkomsten voor de zuivelsector over een langere periode anders uitpakken, zien we mogelijk pas in de monitor van 2021 als de ACM haar onderzoek herhaalt. Daarnaast hebben de onderzoekers de prijsvorming van boerderijmelk in de aanvoerketen vergeleken met de verkoop van dagverse melkproducten in het Nederlandse supermarktkanaal. Kaas, boter, melkpoederproducten en alle andere zuivelproducten zijn buiten beschouwing gelaten, evenals de prijsvorming in andere (buitenlandse) kanalen waar de zuivelsector zijn producten afzet. Er is zeker iets te zeggen voor zo’n afbakening. Het maakt het onderzoek overzichtelijk en behapbaar. En het is ook een aansprekende vergelijking: de melkprijs die de boer ontvangt versus de prijs van een pak melk op het schap bij de supermarkt. Dat levert straks ongetwijfeld beeldende betogen op tijdens het Kamerdebat over de verdeling van de marges in de voedselketen. Maar maatgevend voor de prijsvorming in de zuivelketen? Wetende dat hooguit 7 procent van alle boerderijmelk tot deze productcategorie wordt verwerkt? Op verzoek van het ministerie heeft de ACM ook een analyse gemaakt van de belemmeringen die de sector ervaart op weg naar verdere verduurzaming. De conclusie is weinig hoopgevend: het kan niet uit. De kosten die een melkveehouder er voor moet maken zijn eigenlijk te hoog. Want – zoals de ACM vaststelt in haar brief aan de minister – voor een grootschalige transitie naar duurzame productie in Nederland lijkt momenteel te weinig vraag te zijn. Anders gezegd: de consument zit er (nog?) niet op te wachten. René van Buitenen Hoofdredacteur
ZuivelZicht oktober 2020
11_Zijlijn_01R.indd 5
5
12-10-20 09:38
VISIE
Dineren op bij melkveehouder op het erf
Tafelgenoten helpen bedrijf verder te verduurzamen Met speciale diners op het eigen erf bespreken melkveehouders hun ambities om hun bedrijf verder te verduurzamen. De dilemma’s komen ook op tafel. Tekst: René van Buitenen
Melkveehouder Jeroen Briene uit Notter ontving vorige maand elf gasten voor een diner op zijn bedrijf. Te gast waren onder anderen vertegenwoordigers van de gemeente, het waterschap, de provincie en collega boeren. Jeroens ambitie om voldoende grond te houden om biologisch te kunnen boeren, stond tijdens het diner centraal. De tafelgenoten gingen met elkaar in gesprek over kansen en oplossingen voor het bedrijf. Het diner was er een in de reeks van zogenoemde ‘Doemee Dialoog Diners’. Die maken deel uit van de campagne ‘European dairy on track’ waarin de Europese zuivelsector laat zien hoe zij de verduurzaming aanpakt. De campagne loopt ook in Frankrijk, België, Ierland, Noord-Ierland en Denemarken en is medegefinancierd door de Europese Commissie. In Nederland is het zuivelorganisatie NZO die met diners op melkveebedrijven laat zien hoe melkveehouders resultaten boeken op thema’s als klimaat, grondgebondenheid, biodiversiteit en kringlooplandbouw.
Verkoop aan huis De familie Briene heeft een bedrijf met dertig melkkoeien plus jongvee en leghennen (biologische en scharrel). Via huisverkoop verkopen ze eigen producten rechtstreeks aan de consument. “Vandaag hebben we al meer dan tweehonderd klanten op bezoek gehad”, vertelde vader Johan de gasten. Zoon
6
22_Artikel_01L.indd 6
Jeroen (24) wil het familiebedrijf nog zeker veertig jaar voortzetten. Om dit te kunnen verwezenlijken, boert hij biologisch en levert hij een deel van zijn producten rechtstreeks aan de consument. Om biologisch te kunnen boeren heeft Jeroen meer grond nodig, grond die hij langjarig kan gebruiken. Voor zijn biologisch bedrijf is dat cruciaal.
Boeren zonder bank Jeroen stelde zijn tafelgenoten de vraag: “Hoe krijg ik meer grond zonder mij diep in de schulden te moeten steken? Boeren met grond, maar zonder bank, om op die manier meer zekerheid in mijn bedrijf te verkrijgen?” De aanwezigen bespraken de kansen en de blokkades die zij zagen. Ook keken ze naar de mogelijkheden die de vraag hun eigen organisatie bood. Om nog duurzamer te boeren en toekomstbestendig te blijven, is het van groot belang dat boeren voldoende grond hebben, en die grond ook langdurig kunnen gebruiken. Kortlopende pachtcontracten bieden – zeker voor het biologische bedrijf – eigenlijk te weinig zekerheid. Na twee jaar kan de grond pas echt als biologisch worden benut. En dan begint het
eigenlijk pas. Duurzaam grondbeheer en het versterken van de biodiversiteit in de regio vraagt een aanpak van meerdere jaren.
Vertrouwen Meerjarig gebruik van grond vraagt bovenal om vertrouwen. Vertrouwen tussen de boer en de grondeigenaar en de omliggende stakeholders als waterschap, gemeente en provincie. Dat vertrouwen ontstaat als je op de grond verschillende belangen kunt samen brengen. Hoe kunnen de natuurdoelen van de gemeente en de behoefte aan waterberging van het Waterschap worden gecombineerd met het doel van duurzaam grondgebruik van Jeroen Briene? “Kan ik als boer meer bijdragen aan biodiversiteit en kunnen we daarover dan concrete afspraken maken?” vroeg Jeroen. Het eerste aanbod dat hij kreeg was helder: “Als je daar een goed onderbouwd plan voor hebt, dan ga ik voor je op zoek naar particuliere investeerders die deze gronden kunnen helpen aankopen.”
Samenwerken De vraag van Jeroen is een vraag die speelt op meer bedrijven. Een colle-
‘Kan ik als boer meer bijdragen aan biodiversiteit en kunnen we daarover dan concrete afspraken maken?’
ZuivelZicht oktober 2020
09-10-20 13:47
V I SI E
Dineren op het erf van Jeroen Briene in Notter. (Foto: Ruud Ploeg)
ga-veehouder stelde tijdens het diner meteen voor om als jonge bioboeren samen te werken en kennis uit te wisselen. Naast dit initiatief kreeg Briene ook het aanbod om aan te sluiten bij een lopend project voor jonge boeren om elkaar te helpen bij het maken van een plan van aanpak voor de toekomst van hun bedrijf. Gemeente en provincie spraken de ambitie uit om het vraagstuk op te pakken als pilot voor een vergelijkbare aanpak voor andere melkveehouders. Kortom, de conclusie bij het toetje luidde: als we belangen van meer partijen verbinden, kunnen we echt invulling geven aan langdurig duurzaam grondgebruik.
Eten en gezondheid Op het melkveebedrijf Erf-1 van Irene Prinsen-Bruins in Kampen werd eerder vorige maand ook een ‘Doemee Dialoog
Diner’ gehouden. Daar bogen diëtisten, coaches, hoogleraren, een kunstenares en ondernemers zich over de vraag hoe je een duurzaam melkveebedrijf en bewustwording over eten en gezondheid, kunt koppelen in één bedrijf. Want het is de ambitie van Irene, die ook diëtiste is, om van haar huidige boerenerf een Agro, Food en Health centrum te maken. De disgenoten waren helder: Erf-1 biedt een prachtige plek voor bewustwording. Het bedrijf nodigt uit om meer bewust te kijken naar de herkomst van je eten, en laat zien hoe gezonde bodem, gezonde koeien én gezond en duurzaam voedsel met elkaar verbonden zijn. Een nieuw bedrijfsconcept moet daarop aansluiten én moet voortborduren op de actualiteit en de behoeften van de maatschappij. Ook de aanwezige onderzoekers van Wageningen UR wilden mee zoeken hoe
gezondheid en bewustwording op het bedrijf concreet kan worden gemaakt.
Rendement Het is de uitdaging om maatschappelijke behoefte om te zetten in financieel rendement voor de melkveehouder. Daarvoor kwamen enkele voorwaarden op tafel. Zo moet rekening worden houden met gezondheidslabelsystemen en regelgeving. En moet er gezocht worden naar klanten die de missie van het melkveebedrijf onderschrijven. Zorgverzekeraars en zorgverleners zouden een rol kunnen spelen. Ook werd gesproken over de mogelijkheid van Erf-1 als proeftuin voor duurzame agrodiëtiek, waarin ook onderzoeksinstituten participeren. Na afloop van het diner maakten de deelnemers concrete afspraken met elkaar en namen zij nieuwe inzichten mee die ze ook in hun eigen bedrijf kunnen toepassen.
ZuivelZicht oktober 2020
22_Artikel_01L.indd 7
7
09-10-20 13:47
VISIE
Nieuw rapport toont economisch belang en kwaliteit Nederlandse zuivelsector
‘Zuivel op hoog niveau’ De Nederlandse Zuivel Organisatie heeft een nieuw economisch rapport uitgebracht. De kwaliteit van het Nederlandse product staat daarin centraal. Tekst: René van Buitenen
Het rapport ‘Zuivel op hoog niveau’ brengt de Nederlandse zuivelketen in beeld. In elke schakel staat de kwaliteit van het product voorop. (Foto’s: NZO)
8
22_Artikel_18L.indd 8
Kwaliteit is dé pijler waarmee Nederlandse zuivel zijn sterke marktpositie in de wereld heeft veroverd. Dankzij die hoge kwaliteit levert de zuivelsector een belangrijke bijdrage aan de Nederlandse economie. Dat blijkt uit het rapport ‘Zuivel op hoog niveau’, dat de Nederlandse Zuivel Organisatie (NZO) heeft uitgebracht. Het rapport bevat actuele cijfers over de zuivelsector en toont het economisch belang en de kwaliteit van de zuivelsector. Daarmee geeft het rapport geeft een waardevol kijkje achter de schermen van een hoogwaardige voedingsindustrie. Scheidend VNO-NCW-voorzitter Hans de Boer ontving onlangs het eerste exemplaar van het rapport uit handen
van Albert de Groot, NZO-vicevoorzitter en bestuurslid van VNO-NCW. De Boer, zelf zoon van een melkveehouder: “De zuivelsector draagt al decennialang stabiel bij aan de Nederlandse economie. Dit rapport toont een sector die vooroploopt en continu blijft innoveren. Indrukwekkend!” Zuivel uit Nederland onderscheidt zich vooral door de hoge kwaliteit en de aandacht voor duurzaamheid. Dat zorgt voor sterke internationale handelsrelaties én geeft een spin-off naar andere sectoren. Zo draagt de Nederlandse zuivelsector met hoogwaardige producten en kennis bij aan een duurzame en veilige voedselvoorziening in de wereld.
Met een exportwaarde van € 7,6 miljard levert de zuivelsector een bijdrage van 7 procent aan het Nederlandse handelsoverschot. Dat is vooral te danken aan de afzet richting onze buurlanden. Van alle melk die in Nederland wordt verwerkt, blijft 75 procent in Europa. Duitsland is de belangrijkste handelspartner. De export van alleen al Nederlandse kaas naar onze oosterburen is jaarlijks goed voor € 1,2 miljard. Nederlandse kaas behoort wereldwijd tot de favorieten, en ook melkpoeder en hoogwaardige voedingsingrediënten zijn belangrijke exportproducten.
Samenwerking Het rapport bevat niet alleen interessant cijfermateriaal. De data zijn geïllustreerd met bijdragen van enkele hoofdrolspelers in de zuivelketen. Zij gaan nader in op het verhaal achter de cijfers. De zuivelsector is een van de topsectoren waarin Nederland wereldwijd excelleert, zegt Guido Landheer,
ZuivelZicht oktober 2020
09-10-20 13:48
V I SI E
Industriële koeling directeur Europees, Internationaal en Agro-economisch Beleid bij het ministerie van LNV in het rapport. Dat is naar zijn mening te danken aan de ‘gouden driehoek’: de samenwerking tussen overheid, bedrijfsleven en kennisinstituten. “Kwaliteit is doorslaggevend, want daarom staan we internationaal bekend. Onze deskundigheid van kaas, boter, melkpoeder, machines, veevoer, mestverwerking en melkvee is zeer gewild. We ondersteunen onder meer China met programma’s voor de verbetering van de lokale veestapel. Dat gaat in de basis over hoe je een boerderij duurzaam runt en met welk type koeien. Daar zijn we goed in. De wortels daarvan liggen in de traditie van samenwerking.”
Highcare Kaasrijping Cleanrooms Airconditioning Maatwerk
IJzersterke reputatie “Over de hele wereld is onze zuivel synoniem voor kwaliteit”, vertelt Albert de Groot, ceo bij Vreugdenhil Dairy Foods in het rapport. “Waar ik ook kom, over de kwaliteit van Nederlandse zuivel hoef ik niet uit te wijden. Ze weten gewoon dat die goed is, want door de jaren hebben we een ijzersterke reputatie opgebouwd.” Het rapport gaat niet alleen uitgebreid in op de uitvoer van kaas, boter,
melkpoeder en andere zuivelproducten. Het behandelt ook de export van de hoogwaardige zuivelkennis. Daarin speelt onder andere het ministerie van Landbouw een voorname rol. Die positioneert Nederland zich als het land dat hoogwaardige kwaliteitsproducten voortbrengt. Daarmee wordt Nederland op de kaart gezet als gidsland voor duurzame agrarische productie elders. Het rapport besteedt ook aandacht aan de rol die organisaties elders in de keten daarbij spelen, zoals de Dairy Campus en een bedrijf als Bles Dairies. De Engelse vertaling van het rapport ‘Dairy at the highest level’ verschijnt deze maand.
Voets & Donkers ontwikkelt met grote precisie luchtbehandelingssystemen
Albert de Groot (rechts) overhandigt het rapport aan VNO-NCW-voorzitter Hans de Boer. (Foto: Freek van den Bergh)
die exact de juiste condities creëren voor kaasrijping.
www.voetsdonkers.nl
22_Artikel_18L.indd 9
09-10-20 13:49
B E D R I JF
De eerste stal volgens het Cono-concept:
Vriendelijk voor dier, milieu en omgeving In Spierdijk staat de eerste Cono-stal. Het concept gebaseerd op kenmerken als energiezuinig, transparant en landschappelijke inpassing, past goed in de duurzame opzet van het melkveebedrijf van de familie Schilder die aansluit bij de kringloopvisie in Den Haag. Toch is de stal met het karakteristieke exterieur er alleen gekomen dankzij een flinke bijdrage uit een subsidiepot van de provincie. Tekst: Bert Westenbrink
Blik vanuit de skybox in de André Hoeve. (Foto’s Bert Westenbrink)
10
33_Artikel_03L.indd 10
ZuivelZicht oktober 2020
09-10-20 13:49
B E D R I JF
De wil om niet afhankelijk te willen zijn van anderen is nog steeds leidend in de besluiten die worden genomen op de André Hoeve, het melkveebedrijf van André, Jolanda en Stan Schilder in Spierdijk. “Mijn vader zei altijd al dat je niet afhankelijk moet zijn”, vertelt André Schilder als hij een rondleiding geeft. “En wij zeggen het ook, daarom zijn we ook nog steeds een grondgebonden bedrijf.” Het familiebedrijf in Spierdijk is bijzonder. Met dagopvang voor mensen met een verstandelijke beperking of psychische aandoeningen (ADHD, autisme) en een tak voor groepsactiviteiten, is het een komen en gaan van mensen op het melkveebedrijf. Die stroom is de laatste maanden nog toegenomen. Reden is de nieuwe stal. De open dagen vielen door beperkende coronamaatregelen in het water. Nu komen de mensen op eigen initiatief. Ze krijgen elk tekst en uitleg van André Schilder.
Vormgeving De stal is bijzonder door zijn ontwerp dat geënt is op de vormgeving van de kaasmakerij De Tijd van Cono Kaasmakers. De door architect Bastiaan Jongerius ontworpen kaasmakerij in Westbeemster geldt als een geslaagd (en prijswinnend) voorbeeld van integratie in een landschappelijke omgeving. Aansluitend bij de karakteristieken van de droogmakerij De Beemster zijn de maatverhoudingen van de kaasmakerij (221 meter lang, 56 meter breed) nauwkeurig afgestemd op het mathematische systeem van de polder. Op de André Hoeve staat nu de eerste Cono-stal. De stal heeft door het karakteristieke exterieur een bijzondere uitstraling, gelijk de kaasmakerij. “Het ontwerp is van Cono, de inrichting van de stal is van ons”, zegt Schilder. Waar de kaasmaker ‘de duurzaamste kaasmakerij ter wereld’ wilde realiseren, streeft de melkveehouder naar een duurzame bedrijfsvoering. Die overeenkomende ambitie van coöperatie en melkveebedrijf is de reden dat de eerste Cono-stal op de André Hoeve in Spierdijk staat. Ze hadden al een vergunning voor de
bouw van een traditionele stal, vertelt Schilder. De vergunning lag een tijd in de la, wachtend op het moment dat het zeker zou zijn dat zoon Stan (zesde generatie) het bedrijf wilde voortzetten. Eigenlijk was dat van kinds af aan wel duidelijk (Jolanda: ‘Hij was áltijd achter, de banden van zijn eerste speelgoedtrekker waren al snel versleten’), maar de ambitie moest in de puberteitsjaren wel overeind blijven. Inmiddels zit Stan in een maatschap met zijn ouders. De opleiding veehouderij op het Clusius College maakte hij niet af, hij leerde, vertelt hij aan de keukentafel, thuis meer dan op school. De onlinelessen als gevolg van de coronabeperkingen deden hem definitief afhaken. “Daar had ik helemaal niets mee.” Bij de uitwerking van de plannen voor een nieuwe stal, kwam het Conoconcept in beeld. Schilder werd erop gewezen toen het hoge energiegebruik op zijn bedrijf ter sprake kwam, met name toe te schrijven aan de zorgtak. Het stalconcept gebaseerd op kenmerken als energiezuinig, transparant en landschappelijke inpassing, paste in de visie van Schilder gericht op kringloop en onafhankelijkheid. Zo kwam er een proces op gang dat zou leiden tot de bouw van de eerste Cono-stal, vijf jaar nadat het concept werd geïntroduceerd door de Noord-Hollandse coöperatie. De switch naar het Cono-concept betekende wel dat er een nieuwe bouwvergunning moest worden aangevraagd, vertelt Schilder. Het leidde tot bezwaren van omwonenden die pas met bemiddeling van een mediator konden worden weggenomen. Schilder: “Het was niet altijd makkelijk.”
Bijdrage Dat geldt ook voor de financiering. Cono levert dan wel het stalontwerp en ondersteuning in het bouwproces, maar
‘Zonder de subsidie was deze stal er niet gekomen’
draagt in centen niets bij. De meerprijs van het concept met het karakteristieke exterieur, extra ruimte in de stal, geïsoleerde dak, duurzame houten spanten en gordingen, skybox en de emissiearme vloer is voor rekening van de melkveehouder. Schilder heeft de financiering rond gekregen, omdat de accountant hem erop wees dat hij aanspraak kon maken op de POP3subsidie van de provincie, vertelt hij. Daarmee kreeg hij 40 procent van de meerkosten vergoed. “Zonder de subsidie was deze stal er niet gekomen”, zegt de melkveehouder. Die provinciale bijdrage uit het Plattelands Ontwikkeling Programma wordt maar spaarzaam toegekend voor projecten zoals op de André Hoeve. Dat het melkveebedrijf de bijdrage toch kreeg heeft te maken met het ‘totaalplaatje’, vertelt Schilder. Want het bedrijf heeft met de dagopvang al een maatschappelijke functie en zal die rol verder uitbouwen. Zo wordt de skybox gebruikt voor vergaderingen, (boerderij)educatie, bijeenkomsten van het door de oudste dochters gerunde het evenementenbureau ‘Fun by André’ en praktijkexamens van de mensen op de zorgboerderij, van wie een aantal meewerkt op het bedrijf nadat ze zijn opgeleid door de melkveehouder.
Warmteleverancier Met de monomestvergister die achter de stal is geplaatst, verwarmt het melkveebedrijf drie woningen in het wijkje dat op een steenworpafstand van het melkveebedrijf wordt opgezet. Zo is de melkveehouder ook warmteleverancier geworden, verantwoordelijk voor aanleg en onderhoud van de infrastructuur (leidingen et cetera) en de levering van warmte. De monomestvergister is in het stalproject een noviteit op zich. De installatie wordt gevoed met dagverse mest, die vanuit een verzamelkelder naar de vergistingstank wordt gepompt. In de verwarmde silo komt methaan vrij die twee motoren aandrijft en waarmee warmte én stroom wordt geproduceerd. De warmte gaat naar het woonwijkje, de energie die niet wordt gebruikt op het
ZuivelZicht oktober 2020
33_Artikel_03L.indd 11
11
09-10-20 13:49
B E D R I JF
eigen bedrijf wordt geleverd aan het net, waarbij Cono Kaasmakers gebruikmaakt van de Groene-stroomcertificaten. De droge vergiste mest wordt gebruikt als strooisel in de ligboxen en wat er overblijft wordt uitgereden. “En we hebben gemerkt dat de planten het beter opnemen dan gewone mest”, stelt de melkveehouder tevreden vast.
Emissiearme vloer Met het verwerken van methaan blijft Schilder stappen zetten op het duurzame pad. Zoals hij ook deed met de inrichting van de stal, die onder de eisen van de Maatlat Duurzaam Veehouderij (MDV) valt. In de stal ligt een emissiearme vloer, waarmee een uitstootreductie van ammoniak (45 procent) en methaan (15 procent) wordt verwacht. De licht hellende vloer van De Boer Beton bestaat uit beton en tegels van rubber, een concept dat Schilder niet kende. Hij twijfelde aan de beloopbaarheid, ging naar de Dairy Campus in Leeuwarden, waar de vloer werd getest,
André Schilder en zijn zoon Stan, de zesde generatie op het bedrijf.
en maakte daar de koeien aan het schrikken. “De mensen zeiden: wat doe jij nou? Maar ik wilde zien of de koeien goed op hun poten bleven staan.” En dat
Cono-stal: ‘Inbreng van experts is belangrijk’ Het bouwen van een stal is geen sinecure en dat geldt gezien de bijzondere kenmerken zeker ook voor de Cono-stal. Het idee voor het stalconcept is ontstaan in 2014, vertelt duurzaamheidsmanager Grietsje Hoekstra van Cono Kaasmakers. De bouw van de kaasmakerij De Tijd en de geslaagde inpassing van het gebouw in het landschap van de Beemster gold als inspiratiebron. Met het afschaffen van de melkquota in 2015 werd een hausse in de stallenbouw voorzien. Die kwam er ook en Cono sprak met meerdere melkveehouders over het concept, vertelt Hoekstra, maar alleen op de André Hoeve bleek realisering tot dusver haalbaar. Hoekstra: “Er hangt wel een prijskaartje aan. Het verdienmodel moet kloppen. En die puzzel was op het bedrijf van de familie Schilder te leggen.” Verdienmodel Vanuit het Cono-stalproject faciliteert Cono boeren die willen bouwen of verbouwen met een ondersteuningsteam onder de vlag van Boerenverstand, bestaande uit Jona Geers, Wouter Goudriaan en Frank Verhoeven. De inbreng van experts is belangrijk, zegt Hoekstra, wat ook blijkt uit de ervaringen van André Schilder. Dat geldt niet alleen voor het inpassen van het stalontwerp in het landschap, maar ook voor het vinden van fondsen, zoals de POP3-subsidie waar Schilder voor in aanmerking kwam. Het Cono-stalconcept zet de ondernemer aan tot nadenken over groei in toegevoegde waarde en niet per se in omvang, stelt Hoekstra. “Hoe kan het verdienmodel op duurzame wijze uitgebreid worden bijvoorbeeld met verbreding van het bedrijf? Veel ideeën komen samen in het ontwerp van de stal. Hoe ga je met je koeien om, met gras-bodem-mest en natuur, en met de mensen op je bedrijf. Ons concept helpt daarbij.” Cono voert op het ogenblik geen gesprekken over de bouw van de stal met nieuwe gegadigden, vertelt Hoekstra. De gedachte was om groepen boeren te inspireren tijdens de open dagen op de André Hoeve, maar dat plan is door de afgelasting vooralsnog in het water gevallen.
12
33_Artikel_03L.indd 12
was zo, zegt hij als hij in de skybox uitkijkt over zijn stal, die door de lichtstraat en de open wanden veel lichtinval heeft. De spanten zijn gemaakt van duurzaam hout, conform de gedachte achter de Cono-stal: vriendelijk voor dier, milieu en omgeving. Door gebruik van hout hebben de koeien minder last van straling. Andere welzijnsattributen naast de klauwvriendelijke vloer zijn: ruime ligboxen, koeborstels en een koevolgsysteem waarmee de koeien 24/7 worden gemonitord. Elk koe die iets onder de leden heeft, wordt gespot. Schilder is er blij mee: “Ik zie het ook, maar het systeem vertelt het mij twee dagen eerder.” En hoewel de André Hoeve inmiddels veel meer is dan een melkveebedrijf blijft de ondernemende Schilder toch vooral melkveehouder. Hij wil elke dag in ieder geval een uur in de melkput (2 x 16 stands) staan, vertelt hij. Met de nieuwe stal en de uitbreiding van de veestapel (240 melkkoeien met tachtig stuks jongvee), is er niet voor gekozen om over te stappen op robotmelken. Reden: de weidegang. “Daar wilden wij aan vasthouden”, zegt Schilder, passend bij de duurzame visie die wordt vormgegeven op het melkveebedrijf in de Beemster.
ZuivelZicht oktober 2020
09-10-20 13:50
IN- EN VERKOOP VAN TWEEDEHANDS ZUIVEL APPARATUUR +31(0)6 - 2297 1253 |
www.scconsultancy.net |
info@scconsultancy.net
FT JS HEELKPRI EIKT? ME BER DE DEM BO DE
• Nieuw en gereviseerde zuivelapparatuur
• RVS (proces) tanks • Ontwerp en realisatie van zuivellijnen ,XFMEBNXFH B 2973 -" Molenaarsgraaf The Netherlands T +31 184 64 1266 E info@heuvelzuivelmachines.nl www.heuvelzuivelmachines.nl
GA NAAR WWW.ZUIVELZICHT.NL VOOR ZUIVELNIEUWS UIT DE EERSTE HAND!
Wanneer kennis en
kwaliteit telt
De beste plank voor kwaliteitskaas
engineered wood products
20ZUI010_ADVERTENTIE.indd 13
Meer informatie: www.vidarwood.nl of tel. 0031 (58) 251 87 57.
07-10-20 10:43
B E D R I JF
Primeur in Belgische industrie:
Hollebeekhoeve is CO2-neutraal zuivelbedrijf De Hollebeekhoeve, gespecialiseerd in verse zuivel, in Kruibeke is het eerste CO2-neutrale zuivelbedrijf in België. “De cirkel is rond”, verwijst François Apers naar de moderne melkveestal, de biogasinstallatie en de waterzuivering op één locatie. Tekst: Yves De Groote
Niet ver van de autoweg E17 bij Antwerpen, te midden van de landelijke omgeving van Kruibeke en dicht aan de Schelde, bevindt zich de Hollebeekhoeve op een groot terrein van 3 hectare. De historie van het melkveebedrijf gaat veertig jaar terug. In 2016 namen de twee broers Bart en Frank en een neef Jimmy Quirynen uit Merksplas het bedrijf over. In 2008 hadden ze hun naast elkaar liggende melkveebedrijven
in Merksplas samengevoegd en investeerden ze in een biogasinstallatie vanwege de mestproblematiek. Ook participeert het trio in een producent van organische meststoffen, Fertikal, in het havengebied van Antwerpen.
Duurzame zuivel Vanuit hun visie op een duurzame zuivel breidde de familie als Quirynen Groep in 2019 de Hollebeekhoeve uit met een
De melk gaat rechtstreeks van de melkstal naar de melkfabriek. (Foto: Yves De Groote)
14
22_Artikel_09L.indd 14
nieuwe volledige geautomatiseerde zuivelfabriek, een biogas- en een waterzuiveringsinstallatie. De nieuwe fabriek werd gebouwd naast de kleinschalige oorspronkelijke zuivelfabriek uit het jaar 2000. Het zuivelbedrijf is volledig zelfvoorzienend in elektriciteit, warmte en proces-, reinigings- en drinkbaar water. “Dit getuigt van ondernemerschap”, benadrukt ceo François Apers. “Quirynen Groep durft zich te onderscheiden en kiest niet voor de makkelijkste manier.” Hij legt uit: “We kozen zeer bewust voor het CO2 Neutral-label (zie kader) van CO2logic omdat dit garandeert dat we onze lokale en wereldwijde klimaatimpact berekend, verlaagd en gecompenseerd hebben. Bovendien kun je dit label enkel bekomen door zelf serieuze klimaatinspanningen te doen. De Hollebeekhoeve slaagde er in om een derde van de uitstoot met eigen maatregelen – dus binnen het eigen bedrijf – te reduceren. De resterende emissie wordt gecompenseerd door deelname aan een gecertificeerd Gold Standard klimaatproject (Clean Cookstoves) van CO2logic. Door 100 procent CO2-neutraal te werken, zorgen we voor een daling van 12.727 ton CO2 (te vergelijken met de uitstoot van meer dan 70 miljoen gereden autokilometers, red.). De komende jaren voeren we onze inspanningen nog op zodat we voor nog minder uitstoot kunnen zorgen.”
ZuivelZicht oktober 2020
09-10-20 13:51
B E D R I JF
Een gekoelde melkleiding boven een weg verbindt de moderne melkveestal – met 250 uitsluitend lacterende Holstein Friesian-koeien – met de nieuwe volledig geautomatiseerde zuivelfabriek. “Binnen 24 uur verwerken we de aangeleverde melk, ruim 8.000 liter”, benadrukt Apers. “Dagelijks levert een RMO ook nog eens 30 ton melk van het melkveebedrijf in Merksplas aan de fabriek.” Het productgamma, onder eigen merk en private label, omvat in het bijzonder verse, gepasteuriseerde (karne)melk, (zure) room, yoghurt, kwark, maar ook hoeveboter. Van oorsprong levert het bedrijf aan de detailhandel met name in OostVlaanderen, waaronder de Avevewinkels van de Boerenbond. “In het afgelopen jaar zijn we ons meer gaan richten op groothandelaren en de grote retailers, zodat we onze markt verder uitbreiden over heel België.” De nieuwe fabriek is hier op voorzien. “We kunnen, door te investeren in grotere installaties, onze capaciteit uit breiden. ” Nieuw is de UHT-lijn voor de productie van lang houdbare melk in een duurzamere Tetra Pak Aseptic Edgeverpakking. “85 procent van de verpakking bestaat uit hernieuwbaar materiaal”, weet Apers. “Voor ons is dit een nieuwe mijlpaal, omdat we van oudsher uitsluitend verse zuivel produceerden. De verse melk wordt twee keer gebactofugeerd voor een langere houdbaarheid.”
Duurzame melkveestal Een volledige CO2-neutrale landbouw is vooralsnog een utopie zolang methaanuitstoot niet verhinderd of afgevangen
François Apers: “Quirynen Groep durft zich te onderscheiden en kiest niet voor de makkelijkste manier.”
kan worden. Onder de ligboxen-loopstal met mestschuif bevindt zich de mestkelder, waardoor de mest zo snel mogelijk verwerkt kan worden en de emissie naar de lucht minimaal is. “Een keer per uur veegt de schuif de vloer van de stal schoon, waardoor de mest in de mestkelder van 1800 m3, beland”, legt zaakvoerder Bart Quirynen uit tijdens de rondleiding. “Een bjkomend voordeel is dat de 250 koeien nauwelijks in de mest staan en dat is goed voor de klauwgezondheid en dus de melkproductie.” Ventilatoren onder een geïsoleerd dak dragen bij aan een aangename temperatuur (ongeveer 22 °C) en voorkomen warmtestress. Borstels en matten zorgen voor het welzijn van de dieren. Melken gebeurt volledig automatisch door vier Lely-robots. De
CO2 Neutral-label CO2logic ontwikkelde in samenwerking met Vinçotte, een onafhankelijke derde partij, het label CO2 Neutral, gebaseerd op de internationaal erkende PAS 2060 norm, de internationaal erkende eerste norm betreffende CO2-neutraliteit. Dit label alleen bekomen worden dankzij reële klimaatinspanningen. Sinds 2007 garandeert dit label dat organisaties die dit label verdienden actief hun lokale en globale klimaatimpact berekenen, verminderen en compenseren.
melkstal wordt beheerd door één persoon.
Biogas- en waterzuiveringsinstallatie Een pomp in de mestkelder verpompt de mest naar een vergistingsinstallatie, waar ook nog voedingsresten van voedingsbedrijven en supermarkten, worden toegevoegd, voor de productie van biogas. “De installatie bestaat uit een voor- en navergistingsinstallatie, op respectievelijk 40 en 55 °C, voor het doden van mogelijk salmonellabacteriën in de mest en voedingsafval.” Het biogas gaat naar een warmtekrachtinstallatie de productie van groene stroom en warmte voor onder meer de stoomproductie voor de zuivelproductie en de verwarming van de gebouwen. Het afvalwater van de fabriek, maar ook regenwater wordt gezuiverd tot loosbaar water en later tot drinkwater. “Binnenkort installeren we een omgekeerdeosmose-installatie voor de productie van drinkwater dat aan de hoogste eisen voldoet en ook geschikt is voor menselijke consumptie. We willen aanzienlijk minder grondwater oppompen door 80 procent van al het water dat we gebruiken te recupereren. Het is belangrijk om problemen op te lossen voor ze nijpend worden.”
ZuivelZicht oktober 2020
22_Artikel_09L.indd 15
15
09-10-20 13:51
B E D R I JF
‘Onze investeringen werpen nu hun vruchten af’
DMK wil vooral ‘leverancier van moderne voeding’ zijn Duitslands grootste zuivelcoöperatie DMK blikt tevreden terug op 2019. Het jaar bracht onder meer een omzetstijging ter waarde van € 204 miljoen en de uittocht van ontevreden melkleveranciers lijkt te zijn gestopt. Uit de eerste strategische veranderingen in 2020 blijkt dat het bedrijf druk doende is zich nog verder te herpositioneren. Tekst: Hermann-Josef Martin
Deutsches Milchkontor eG Konzern (DMK) staat er prima voor en de forse investeringen van de afgelopen jaren gaan nu hun vruchten afwerpen. Ceo Ingo Müller wordt niet moe deze boodschap te verkondigen. 2019 ziet hij
vooral als een jaar waarin DMK zich wist te ontdoen van allerlei knellende problemen uit de jaren ervoor. Bijvoorbeeld het feit dat veel melkveehouders overstapten naar de concurrentie, omdat DMK structureel onder de
gemiddelde melkprijs uitbetaalde. “Inmiddels kunnen we het prijsverschil met onze concurrenten overbruggen”, stelt Müller. “We bereiken in 2020 de gemiddelde melkprijs van vergelijkbare zuivelfabrieken.”
DMK zet de weiactiviteiten van de voormalige joint venture DVN in Hoogeveen sinds vorige maand voort onder de naam Wheyco Netherlands. (Foto’s DMK)
16
22_Artikel_19L_2.indd 16
ZuivelZicht oktober 2020
09-10-20 13:52
B E D R I JF
Hij noemt ook de verkoop van bedrijfsonderdelen die niet meer bij de corebusiness van DMK zouden passen. Bijvoorbeeld de in voedingssupplementen gespecialiseerde dochteronderneming Sanotact. Dit bedrijf werd eerder dit jaar voor een onbekend bedrag van de hand gedaan. De ceo benadrukt de “stabiele kerncijfers” en “solide resultaten” over 2019. De omzet steeg met € 204 miljoen tot een totaal van € 5,775 miljard. En het verlies van ongeveer 1 miljard kilo melk door vertrekkende melkveehouders is keurig opgevangen, onder meer door minder rendabele fabrieken te sluiten. Neemt niet weg dat de nettowinst van het concern ten opzichte van 2018 met 20 procent daalde, tot € 24,5 miljoen. Volgens financiële topman Frank Claassen kostten de maatregelen om bij te sturen geld, maar zorgden diezelfde ingrepen ervoor dat DMK een sterkere concurrentiepositie kreeg. Claassen meldt verder dat DMK sinds januari 2020 het programma ‘Pacesetter’ uitvoert. Het programma richt zich op inkoopbesparingen ter waarde van tientallen miljoenen euro’s.
Babyvoeding In 2019 nam DMK verschillende Duitse babyvoedingsbedrijven over, zoals het gerenommeerde, tachtig jaar oude Alete. Begin 2020 volgde een reorganisatie van de gehele divisie voor babyvoeding. De eigen DMK-merken voor babyvoeding en de nieuw verworven merken ondergaan een herpositionering, wat tot een nieuw assortiment leidt. Naar verwachting zal een flink deel van het vernieuwde assortiment onder de merknaam Alete in de winkels komen te liggen. DMK heeft sowieso grote plannen voor de babyvoedingsdivisie. Het streven is om in de komende tien jaar de verkoop te verdubbelen, naar € 400 miljoen in 2030. Om dit te bereiken, investeert het concern onder meer in nieuwe productiefaciliteiten zoals de onlangs omgebouwde zuivelfabriek in het Nedersaksische Strückhausen. Ook wordt er geïnvesteerd in innovatieve verpakkingsmaterialen.
Tijdens het ‘innovatieoffensief’ dat DMK in 2018 presenteerde, zette het concern ook nadrukkelijk in op de verkoop van ijs. Dat blijkt schot in de roos. Chocolade-ijs in allerlei varianten, zeezout met karamel, proteïne-ijs en aardbeienijs die naar de roomlikeur Baileys smaakt: de lijst is lang en gevarieerd. DMK gaat hiervoor steeds vaker partnerschappen aan met bekende ijsmerken. In maart kwam bijvoorbeeld in samenwerking met het merk Katjes Fassin de nieuwste variant in de winkel: Waldmeister-Himbeere-Eis mit Zitronensaucen-Topping. Hoe dan ook, volgens divisiemanager Dominik Hauck is DMK Ice Cream inmiddels de op een na grootste ijsleverancier aan de Duitse detailhandel, na marktleider Froneri. De jaaromzet bedraagt ongeveer € 220 miljoen.
Foodservice DMK werkt sinds eind 2019 aan een verbeterde positionering op de internationale foodservicemarkt. Hiervoor zijn nieuwe concepten ontwikkeld. Zo is er het concept Oldenburger Professional dat volgens de marketeers van DMK waarde creëert voor chef-koks. Ook heeft het concern enkele nieuwe varianten van zijn Nederlandse kaasmerk Uniekaas op de markt gebracht: stroopwafelkaas en Uniekaas drop cheese die ‘zoethout combineert met Gouda’. DMK benut bij de ontwikkeling van dergelijke concepten zijn wereldwijde netwerk van chef-koks, die het vernieuwde portfolio van het bedrijf verder willen uitrollen in tal van landen. In Nederland nam DMK per 1 januari 2020 de joint venture DOC-Volac Nutrition over. Dit bedrijf, dat sinds 2004 onder de naam DVN wei-eiwitten en lactosehoudende ingrediënten produceert, was oorspronkelijk een joint venture tussen DOC Kaas en het Britse Volac. Met de overname van de bv DOC Kaas in 2016 werd DMK mede-eigenaar van de joint venture. Direct na de overname van het belang van Volac begin dit jaar heeft DMK de weiverwerker uit Hoogeveen geïntegreerd in zijn businessunit Industrie. Sinds vorige
maand gaat DVN verder onder de naam Wheyco Netherlands.
Emotionalisering Het verhaal van DMK is niet compleet zonder stil te staan bij het bekendste en grootste merk dat het bedrijf te bieden heeft: Milram. Het merk wordt dit jaar opnieuw in de markt gezet. Het zuivelconcern wil graag dat Milram meer gevoel gaat losmaken bij de klant. Er wordt gesproken van ‘emotionalisering’ van het merk. Die klus moet geklaard worden via reclamecampagnes, nieuwe verpakkingen en speelse promotieactiviteiten via sociale media. Een voorbeeld is de tv-commercial ‘Liebe’, waarin naast kaas ook een gevoel van liefde (voor Noord-Duitsland) de huiskamer binnenkomt. De bonte verzameling van Milram-artikelen zal een Noord-Duits of zelfs ietwat Scandinavisch imago meekrijgen, zoveel is duidelijk. Ook dialectwoorden en streeknamen uit de Noord-Duitse regio krijgen een plek in de campagnes. De eerste verkoopresultaten na de herpositionering lijken goed. Zeker in het noorden van het land, maar ook in de zuidelijke deelstaten lijkt men gevoelig voor ‘het nieuwe Milram’. Topman Ingo Müller kan dus tevreden zijn. Hij liet weten dat DMK anno 2020 geen bedrijf is dat grondstoffen recyclet, maar een ‘leverancier van moderne voeding’. Dat ziet de consument terug als hij een Milram-product zoals ‘Friesen Drink Himmlische Blaubeere mit Hibiskus’ tegenkomt. Uiteraard met Scandinavische frisheid en de belofte van een relaxte manier van leven.
ZuivelZicht oktober 2020
22_Artikel_19L_2.indd 17
Reclamefoto voor het merk Milram. DMK wil dat het merk meer emotie oproept bij de consument.
17
09-10-20 13:52
B E D R I JF
Belgische weidemelk van Campina in duurzamere brikverpakking
‘De uitdaging is de consument mee te krijgen’ De UHT Campina weidemelk in België is sinds maart verpakt in een duurzamere verpakking van Tetra Pak. Deze bestaat voor 85 procent uit hernieuwbare materialen. De CO2-voetafdruk is 20 procent lager dan die van de vorige brikverpakking. Tekst: Yves De Groote
FrieslandCampina werkt vanuit de ‘purpose nourishing by nature’. Dit staat voor betere voeding voor de wereld en goede inkomsten voor de boeren, nu en in de toekomst. Op basis hiervan bepaalt het zuivelconcern zijn strategische doelen. De strategie ‘Our Purpose, Our Plan’ omvat vier thema’s: vooroplopen met gezonde voeding, zijn waar de klant is, altijd en overal, leiden in duurzaam-
heid en meer halen uit basiszuivel. “Eerder dit jaar introduceerden we de papieren rietjes voor al onze portieverpakkingen van de merken Cécémel, Joyvalle en Fristi”, zegt Jeroen Van de Broek, managing director FrieslandCampina België. In België alleen komt dat neer op ruim 14.000 kilo minder plastic. Het zuivelconcern loopt hiermee voor op het EU-verbod op
wegwerpplastic rietjes. “De nieuwe verpakking voor Campina weidemelk (Tetra Brik Aseptic Edge met Tetra Pak Craft) is opnieuw een mooi voorbeeld van onze duurzame ambitie over de hele keten, van gras tot glas. We streven naar een voedzaam productportfolio uit duurzame landbouw en productie in duurzame verpakkingen. Onze ambitie is dat in 2025 alle verpakkingen herbruikbaar of recycleerbaar zijn.”
Verpakkingsstrategie Naast FSC-gecertificeerd duurzaam karton bestaat de verpakking uit een biogebaseerde plastic folie en dop. Deze zijn gemaakt van polymeren uit restproducten van de suikerrietproductie. In combinatie met het karton bedraagt het aandeel van materialen uit hernieuwbare bronnen in de verpakking 85 procent. “De kartonnen verpakking telt aan de buitenkant één laagje minder dan de vroegere verpakking en is daardoor duurzamer en heeft een bruine kraftkleur in plaats van wit. De ecologische CO2-afdruk is hierdoor 20 procent lager”, aldus Van de Broek. “De uitdaging bij het omschakelen naar de nieuwe verpakking is de consument mee te krijgen. Dit hield natuurlijk een risico in: tijdens het shoppen gaan consumenten op zoek naar producten en verpakkingen die ze gewend zijn te kopen.” In deze coronatijd is het volgens hem evenwel moeilijk vergelijkingen te
De duurzamere verpakking bestaat voor 85 procent uit hernieuwbare materialen.
18
22_Artikel_19L.indd 18
ZuivelZicht oktober 2020
09-10-20 13:54
B E D R I JF
maken tussen het succes van de huidige en de vorige verpakking. “Maar de nieuwe duurzamere verpakking lijkt alvast aanvaard te worden door de consument.” Van de Broek verduidelijkt de gevolgde strategie. “Ongeveer een maand vooraf zijn we gaan communiceren op de oude verpakkingen dat we zouden overstappen naar een duurzamere verpakking die er ook anders en bruin van kleur zal uitzien. Om een tipje van de sluier te lichten en de consument al wat te laten wennen, toonden we een hoekje van de verpakking in de nieuwe kleur.”
Klimaatneutraal in 2050 De duurzamere verpakking is een van de stappen binnen het kader van FrieslandCampina’s ambitie om in 2050 volledig neutraal te zijn in de hele zuivelketen. “Als zuivelcoöperatie bevinden wij ons in een goede uitgangspositie”, vervolgt de directeur. “We stimuleren onze melkveehouders, waarvan bijna driehonderd in België, duurzame landbouw te voeren op het vlak van klimaat, energie, dierenwelzijn en biodiversiteit.” Meer dan 90 procent van de melkleveranciers bevinden zich binnen een straal van 30 kilometer van de grootste melkfabriek in Aalter. Naast deze duurzaamheidsinspanningen en de duurzamere verpakkingen innoveert het zuivelbedrijf in zijn vier fabrieken in België ook in procesoptimalisatie op het vlak van CO2-uitstoot, energie- en waterverbruik en -hergebruik, afvalreductie, minder en groener transport en efficiëntere distributie.
Respackt Voor het kiezen van de duurzaamste verpakking ontwikkelde FrieslandCampina, in samenwerking met experts van WUR, de softwaretool Respackt. Er wordt niet alleen gekeken naar het gebruik van de grondstoffen en de CO2-impact, maar ook naar de mogelijke voedselverspilling door de restanten die achterblijven. Respackt werkt op basis van wetenschappelijke data en houdt ook rekening met de regionale verschillen, bijvoorbeeld op het gebied van afvalverwerking en energiegebruik.
Jeroen Van de Broek: “Voor 3,2 miljoen verpakkingen is een 20 procent lagere CO2-voetafdruk een significante bijdrage aan de totale vermindering van de CO2-uitstoot bij de verwerking van de melk.”
In België mogen de drankkartons in de transparante blauwe PMD-zakken (plastic, metaal en drankkartons, die een keer per twee weken aan de straat gezet worden. Bij de sortering van de PMD-zakken door afval- en sorteerbedrijven worden drankkartons als een van de aparte fracties uitgesorteerd. Zij worden vervolgens in balen geperst en vertrekken vanuit de sorteercentra in België richting een recyclagecentrum. “We zamelen jaarlijks ongeveer 16 kiloton drankkartons selectief in”, zegt Valerie Bruyninckx, corporate, communication & pr-manager bij Fost Plus. Deze organisatie staat in voor de promotie, de coördinatie en de financiering van de selectieve inzameling, sortering en recyclage van huishoudelijk verpakkingsafval in België. “Drankkartons worden in onze buurlanden gerecycleerd, voornamelijk in Duitsland en Spanje. Daar worden ze eerst ontbaald. Vervolgens worden ze net als oud papier in water onder gedompeld om de papiervezels los te weken van de tussenlagen. De losgekomen kartonvezels worden daarna verder gerecycleerd zoals papier en karton. De pulp van drankkartons levert lange vezels van hoge kwaliteit op, die de duurdere primaire papierpulp kan vervangen. De overige bestanddelen worden afzonderlijk gerecycleerd of gevaloriseerd.”
Andere verpakkingscomponenten Plastic (polyethyleen of PE, red.) en aluminium in drankkartons werden in
het verleden voornamelijk thermisch gerecycleerd. “Dat is vandaag onvoldoende en voor de toekomst onaanvaardbaar”, benadrukt Frank Vandewal, cluster collection programmes director Europe & Central Asia bij Tetra Pak. Voor het recycleren van deze verpakkingscomponenten werken Tetra Pak en de rest van de industrie samen aan de ontwikkelingen en bouw van recyclagebedrijven op Europese en wereldwijde schaal. “De nodige technologiën zijn intussen ontwikkeld en in Europa is er volop gestart met de bouw van recyclagecapaciteit voor het recycleren van deze materialen.” In 2018 kondigde dit Zweedse verpakkingsbedrijf een baanbrekende samenwerking aan met Veolia. Het doel is tegen 2025 alle component en te recycleren van gebruikte drankkartons die binnen de EU worden ingezameld. Ook met andere innovatieve bedrijven wordt samengewerkt. “Een eerste project voor het recycleren van polyethyleen en aluminium is opgestart in Nederland en zal dit jaar nog worden aangekondigd. Ook in andere Europese landen wordt er niet stilgezeten. In Duitsland bijvoorbeeld start Palurec volgend jaar met het terugwinnen van plastic en aluminium uit drankkartonverpakkingen. Naast Tetra Pak zijn ook twee andere kartonverpakkingsbedrijven, SIG Combibloc en Elopak, hierbij betrokken. De Duitse vereniging van kartonnen verpakkingen voor vloeibaar voedsel nam in 2017 het initiatief.
ZuivelZicht oktober 2020
22_Artikel_19L.indd 19
19
09-10-20 13:54
20ZUI010_ADVERTENTIE.indd 20
07-10-20 10:44
B E D R I JF
‘Nationaal kaaserfgoed blijft behouden’
DSM voltooit integratie met CSK De overname van CSK door DSM Food Specialties deed enig stof op waaien in de kaassector. Een klein jaar later vertelt André de Haan van DSM over de mogelijkheden die de krachtenbundeling de zuivelsector biedt. Tekst: René van Buitenen
Eind vorig jaar kondigde DSM de overname aan van CSK Food Enrichment. Dat leidde tot vragen in de markt over de toekomst van de befaamde zuursels en stremsels die Nederlandse kaas wereldwijde roem hebben bezorgd. Bleef het erfgoed van de Nederlandse zuivelsector met de verkoop van CSK aan DSM wel in goede handen? André de Haan, business director Cheese bij DSM, begreep die zorg volkomen. “Toen de eigenaren van CSK het besluit kenbaar hadden gemaakt om het bedrijf onder te brengen in een groter geheel, werden klanten nieuwsgierig. Ze vroegen zich af wat dat voor hen zou betekenen. Dat vond ik heel begrijpelijk.” Beide partijen hebben die zorg vroegtijdig onderkend, stelt hij. “Vanaf het begin in het verkoopproces was het voor de eigenaren van CSK een voorwaarde dat het Nederlandse kaaserfgoed bewaard zou blijven. CSK is een belangrijke ingrediëntenleverancier met een gespecialiseerd portfolio bacteriële cultures en met een uitgebreide kennis van de Nederlandse kaasindustrie en de kaaskwaliteit. Hoe dat goed te borgen tijdens het integratieproces, heeft de afgelopen tijd bij ons vooropgestaan. Wij hebben altijd benadrukt dat we het nationale kaaserfgoed van CSK beschikbaar willen blijven houden. Dat is een commitment dat we graag uitspreken.
Je kunt daar wel contractuele afspraken over maken, maar persoonlijk denk ik dat het veel belangrijker is dat er bij de medewerkers een sterke passie is voor de Nederlandse kaasindustrie. Dat is ook hetgeen beide partijen bindt.”
Het onderzoekscentrum van DSM in Wageningen. (Foto Eyelike)
‘Mooie match’ Hoewel het DSM-concern vele malen groter is dan CSK blijken beide partijen elkaar goed aan te vullen, ervaart De Haan. Hij spreekt van een “hele mooie match”. Waar CSK een wereldwijde positie heeft opgebouwd vanuit de Nederlandse Goudsekaastechnologie , heeft DSM een vooraanstaande positie opgebouwd in onder andere cheddar in de Verenigde Staten en Australië. CSK had de laatste jaren zijn portfolio uitgebreid met cultures voor yoghurt, kwark en mozzarella. Vorig jaar nog lanceerde het speciale cultures voor roer-, stand-, drink- en geconcentreerde yoghurts. Segmenten waar ook DSM actief in is en verder in wil groeien, vandaar de investering. Zoals DSM ook de mozzarellamarkt als veelbelovend had aangemerkt. De Haan: “We waren allebei bezig ons portfolio te verbreden. Nu brengen we de stammencultures van beide bedrijven bij elkaar. Daardoor hebben we plotseling een veel grotere toolbox tot onze beschikking. Dat is heel interessant voor onze klanten, want we kunnen ze nu nog veel meer oplossingen bieden. Je
ziet bij voorbeeld op dit moment veel verschillen merkkazen op de markt. Wij beschikken nu over een nog sterkere portfolio met smaakcultures. Samen met de kennis van de kaasmakers zijn we daardoor in staat om nieuwe unieke smaken voor onze klanten te ontwikkelen als wel hun processen nog efficiënter te maken. En dit niet alleen voor kaas maar nu ook voor verse producten als yoghurt en kwark.”
Naam CSK verankerd Om die extra mogelijkheden optimaal te benutten voegt DSM de R&D-activiteiten van beide bedrijven samen. De bestaande onderzoekscentra in Wageningen en Delft blijven bestaan, maar worden centraal aangestuurd. Daarmee is het integratieproces nagenoeg afgerond, aldus De Haan. Hij wijst erop dat CSK weliswaar als zelfstandige entiteit verdwijnt, maar dat alles waar CSK voor staat, blijft. “De naam CSK is verankerd in de producten, maar nog veel meer in de kennis en de passie van de mensen die hier werken. Dat verdwijnt niet.”
ZuivelZicht oktober 2020
11_Artikel_04R.indd 21
21
09-10-20 13:55
B E D R I JF
Corona-effect nog onduidelijk
Ierse exportorganisatie ligt voorlopig nog schema De in Dublin gevestigde exportcoöperatie voor zuivelproducten Ornua legt de lat hoog als het gaat om verkoop- en winstdoelstellingen. Die ambitieuze strategie legt het concern geen windeieren, blijkt uit cijfers over het boekjaar 2019. Tekst: Hermann-Josef Martin
De Raad van Bestuur van Ornua verkondigde in 2017 al dat het wil doorgroeien naar een omzetwaarde van € 3 miljard. Dit streefbedrag zou in 2021 gehaald moeten worden, met daarbij ingecalculeerd een winstmarge van minimaal 3 procent. Zoals ZuivelZicht enkele jaren geleden al schreef, betekende dit dat de omzet van 2017 in vier
jaar tijd met zo’n 45 procent zou moeten groeien. Is het realistisch om de bedrijfsomvang in korte tijd bijna te verdubbelen? Volgens de leiding van het bedrijf wel. Men zag volop kansen op buitenlandse markten. De producten van ‘originele Ierse weidemelk’ zouden hun weg wel vinden, mede dankzij hogere marketing- en reclameuitgaven.
Met de nodige durf werd ook fors geïnvesteerd in moderne, effectievere productie- en distributiestructuren. De financiering was geen probleem: een internationaal bankenconsortium verleende een krediet ter waarde van € 610 miljoen. Geld dat niet alleen wordt ingezet om de groeistrategie te financieren. De aangesloten zuivelfabrieken benutten een deel van het bedrag als werkkapitaal.
Omzet- en winststijgng
Productielijn van Kerrygold op het gelijknamige zuivelpark in Mitchelstwonin, Cork, Ierland. (Foto Ornua)
22
22_Artikel_15L.indd 22
€ 3 miljard omzet in 2021 is dus de stip op de horizon. Gaat Ornua dat halen? De cijfers over 2019 laten een omzet zien ter waarde van € 2,3 miljard, ten opzichte van 2018 een groei van 11,5 procent. Het bruto bedrijfsresultaat lag liefst 21,5 procent hoger dan in het voorgaande jaar en de nettowinst steeg met 37,5 procent tot bijna € 34,5 miljoen. Het eigen vermogen kon worden aangevuld tot een hoogte van € 565,4 miljoen netto. Uitstekende resultaten, die de coöperatie in staat stelden om de aangesloten Ierse zuivelbedrijven een ‘lidmaatschapsbonus’ uit te keren ter waarde van in totaal € 26 miljoen. Daarmee viel de bonus bijna 37 procent hoger uit dan in 2018. Kortom, de groei zat er in 2019 goed in, wat ook gold voor het personeelsbestand. Er waren 247 meer mensen in dienst dan in het voorgaande jaar (+11,3 procent). Ze werken verdeeld
ZuivelZicht oktober 2020
09-10-20 13:56
B E D R I JF
over dertien productielocaties en negen innovatiecentra, waar. Het Verenigd Koninkrijk heeft vijf productielocaties, de Verenigde Staten drie en Ierland, Duitsland, Spanje, China en SaoediArabië elk één.
Botervloot Ierland produceert momenteel zo’n 8 miljard liter melk per jaar. Het lukt Ornua om daarvan circa 3,4 miljard liter in de vorm van allerlei zuivelproducten in het buitenland af te zetten. Het vlaggenschip van de Ierse ‘botervloot’ is al jaren het internationale premiummerk Kerrygold. Het Kerrygoldassortiment bestaat voornamelijk uit boter, gemengde vetten, kaas, yoghurt en melkpoeder. Het merk zorgde in 2019 voor een recordomzet: volgens cijfers van Ornua bracht de Kerrygold-lijn voor het eerst meer dan € 1 miljard op. Hiermee was Kerrygold het meest waardevolle voedselmerk van de Republiek Ierland. De bij Ornua aangesloten bedrijven die deze producten vervaardigden, kregen in 2019 een extra ‘merkpremie’ uitbetaald ter waarde van in totaal ongeveer € 18,5 miljoen.
Promotie Wat verklaart het internationale succes van de Kerrygold-producten? “Het heeft te maken met de unieke smaak en kwaliteit”, luidt steevast het antwoord van het Ornua-management. Want het zijn producten die “in Ierland zijn geproduceerd uit melk van koeien die het overgrote deel van het jaar buiten lopen en met gras worden gevoed”. Toch zullen de wereldwijde marketinginspanningen er ook debet aan zijn. Commercials met de slogan ‘A True Taste of Kerrygold’ lijken goed te werken op de strategisch belangrijke afzetmarkten Duitsland, de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk. In elk van deze markten wist Ornua vorig jaar haar marktaandeel te vergroten. De totale waarde van de Ierse zuivelexport naar Duitsland steeg vorig jaar naar € 773 miljoen, 5 procent meer dan in 2018. Ornua neemt het leeuwendeel van deze export voor haar rekening. Kerrygold-boter heeft inmiddels een
Het verloop van de jaaromzet van Ornua, de exportorganisatie van de Ierse zuivelindustrie.
positie bereikt als ‘populairste zuivelmerk van Duitsland, met het hoogste consumentenvertrouwen’, blijkt uit onafhankelijk marktonderzoek. Ook op de Britse eilanden doet Ornua goede zaken. De omzet steeg in 2019 met 10 procent tot € 388,7 miljoen. In het Verenigd Koninkrijk leunt de moedermaatschappij sterk op vier dochterondernemingen, waarvan Ornua Foods UK en Ornua Butter Trading UK de belangrijkste zijn. De Spaanse tak, Ornua Ingredientes Spain, fuseerde in 2019 met haar Britse evenknie Ornua Ingredients UK. In de Verenigde Staten doen de Ornuaproducten het de afgelopen jaren uitzonderlijk goed. Ook hier is het vooral het Kerrygold-assortiment dat records verbreekt. Ornua Ingredients North America, de Amerikaanse dochteronderneming, maakte in juli 2020 bekend dat het € 10 miljoen wil investeren in uitbreiding van de kaasfabriek in Wisconsin.
ren 2020 en 2021 laat zich nog niet voorspellen. In Dublin zullen ze er niet gerust op zijn. Advertentie
Covid-19 2019 bracht Ornua al met al veel goeds, zowel in Ierland als daarbuiten. Zit men daarmee op schema om de doelen voor 2021 daadwerkelijk te halen? Begin 2020 leek het er op dat Ornua nog mocht dromen van het doorbreken van de omzetgrens van € 3 miljard. Daarna raakte de wereld in de ban van covid-19. Wat de impact daarvan is op de boekja-
ZuivelZicht oktober 2020
22_Artikel_15L.indd 23
23
09-10-20 13:56
Laat uw machines veilen Online veilingen
Als marktleider in de LED verlichting is Unique Lights de juiste partner voor verduurzaming in de zuivelindustrie.
Pottenbakkersstraat 6 8601 WS SNEEK The Netherlands
Contactpersoon André Feddema T +31 (0) 6 29581066 E-mail info@uniquelights.com URL www.uniquelights.com
Your auction partner in Dairy & Food equipment
dfm-auctions.com/page/sell
U se w pa rvi ce rtner ,o nd voo erh r p ou om d e pe n o n, a nd dvi erd es ele , n.
Uw voordelen: V Beste reinigbaarheid: CIP/SIP V EC1935/2004, FDA, 3A, EHEDG, ATEX V Low shear: geen productbeschadigingen V Lage Total Cost of Ownership (TCO)
VERDER HYGIËNISCHE POMPEN Om de perfecte zuivelproducten mee te maken
VERDER BV Leningradweg 5
TEL +31 (0)50 549 59 00
9723 TP Groningen
MAIL info@verder.nl
The Netherlands
WEB www.verder.nl
20ZUI010_ADVERTENTIE.indd 24
07-10-20 10:44
B E D R I JF
Nieuwe investeringen FrieslandCampina FrieslandCampina kondigde recent enkele grote investeringen aan – zowel in binnen- als buitenland. Tekst: René van Buitenen
FrieslandCampina gaat in Jakarta een grote, nieuwe zuivelfabriek en een distributiecentrum voor dochterbedrijf Frisian Flag Indonesia bouwen. De ledenraad van de coöperatie heeft daar enkele weken geleden toestemming voor verleend, heeft de onderneming bekendgemaakt. De totale investering bedraagt circa € 250 miljoen. Volgens FrieslandCampina maakt de investering het mogelijk om verder te kunnen groeien in de Indonesische markt, die voor het zuivelconcern een van de grootste, snelst groeiende en meest winstgevende markten is. De nieuwe vestiging moet volgens Hein Schumacher, ceo bij FrieslandCampina, de meest duurzame productielocatie van FrieslandCampina worden en daarmee tegelijkertijd een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van de Indonesische economie. “Met deze uitbreiding zijn we in staat om in de toekomst nog meer mensen in Indonesië van onze voedzame zuivelproducten te voorzien. Frisian Flag, of ‘Susu Bendera’ zoals de Indonesiërs het noemen, is in bijna honderd jaar uitgegroeid tot een merk dat iedereen in Indonesië kent.” Het is de bedoeling dat in april 2021 wordt gestart met de bouw van de nieuwe zuivelfabriek voor de productie van gecondenseerde en gepasteuriseerde melk. De totale productiecapaciteit zal meer dan een half miljard kilo eindproduct bedragen met de mogelijkheid om uit te breiden naar 1 miljard kilo. Tegelijkertijd wordt gestart met de ombouw van de productielocatie Pasar
De productielocatie van Friesland-Campina Ingredients in Veghel. (Foto: RFC)
Rebo tot het centrale productiecentrum van lokale kindervoedingsmerken voor Azië. Beide projecten moeten in de eerste helft van 2024 zijn afgerond. Frisian Flag Indonesia is een van de grootste zuivelbedrijven van Indonesië. In totaal werken er bij Frisian Flag Indonesia ongeveer 3.000 mensen.
“Daarnaast willen we als bedrijf groeien in ingrediënten met toegevoegde waarde. Dankzij onze technologische positie, onze kennis en ervaring kunnen wij onze afnemers een kwaliteitsproduct aanbieden dat aan de strenge eisen en wereldwijde regelgeving voldoet.”
Kindervoeding Lactoferrine In eigen land gaat FrieslandCampina de productiecapaciteit van lactoferrine in Veghel vergroten. De capaciteit wordt in 2022 met 60 ton uitgebreid. De totale capaciteit bedraagt daarmee 70 ton per jaar. Daarmee is FrieslandCampina Ingredients ’s werelds grootste producent van lactoferrine. “De wereldwijde vraag naar lactoferrine is tussen 2014 en 2019 bijna verdubbeld. Door de productiecapaciteit fors uit te breiden, kunnen we aan de vraag van onze klanten voldoen”, stelt Herman Ermens, president ad interim bij FrieslandCampina Ingredients.
Lactoferrine is een ingrediënt in kindervoeding en is van nature aanwezig in koemelk en moedermelk. In een aantal wetenschappelijke onderzoeken is vastgesteld dat lactoferrine verschillende potentieel gezondheid bevorderende eigenschappen heeft, waaronder antibacteriële, antivirale en ontstekingsremmende eigenschappen. FrieslandCampina wint de lactoferrine rechtstreeks uit rauwe melk in de productielocatie in Veghel, waar het wordt gesproeidroogd. De onderneming begon ruim 25 jaar geleden met de productie van lactoferrine en was daarmee een van de eerste producenten.
ZuivelZicht oktober 2020
11_Artikel_02R.indd 25
25
09-10-20 13:57
MARK T
De verkoop van biologische zuivelproducten in de supermarkt nam vorig jaar met bijna 5 procent toe. (Foto: Shutterstock)
Zuivel en kaas vormen uitschieters
Omzet biologische speciaalzaken neemt weer toe De omzet van biologische speciaalzaken is voor het eerst sinds vijf jaar gestegen, zo blijkt uit het Bionext trendrapport 2020. Met name de verkoop van vers, zoals zuivel en kaas, is aanzienlijk toegenomen. Tekst: Ria Besseling
Nederland telt 11.500 versspeciaalzaken en 315 biologische speciaalzaken. Bijna een derde van deze winkels valt onder de formule Ekoplaza (82 winkels) of Odin (24 winkels). De speciaalzaken
26
22_Artikel_04L.indd 26
zagen vorig jaar hun omzet toenemen naar in totaal € 327,4 miljoen, een kleine plus van 1,8 procent. De trend vormt een keerpunt; tussen 2015 en 2018 nam de biologische omzet van speciaalzaken
sterk af, van € 340 miljoen naar € 321,6 miljoen. Dit kwam deels door een afname van het aantal biologische speciaalzaken. Naast stevige concurrentie van de supermarkten sloten kleinere
ZuivelZicht oktober 2020
09-10-20 13:57
MARK T
winkels hun deuren vanwege leeftijd van de ondernemers. Zuivel en kaas vormen met 5 procent groei de uitschieters in de verkoop van biologische versproducten in de speciaalzaak. Deze winkels verkochten in 2019 voor € 42,3 miljoen aan zuivel en kaas tegenover € 40,3 miljoen in 2018.
Supermarktkanaal Supermarkten (5.622 winkels) zijn het belangrijkste verkoopkanaal voor biologische producten. De totale omzet van biologische producten in de supermarkt is in 2019 met 4,9 procent gestegen naar € 883,9 miljoen. In 2018 was dit € 842,7 miljoen. Het aandeel biologische voeding in de supermarkt komt daarmee op 3,21 procent. Was biologische zuivel volgens cijfers van IRI in 2018 nog goed voor een omzet van € 152,8 miljoen, vorig jaar klom de biologische zuivelverkoop naar € 158,6 miljoen. Dit betekent een marktaandeel biologisch van 4,07 procent in de categorie zuivel. Bionext constateert dat het prijsverschil tussen gangbare en biologische producten kleiner is geworden. In veel gevallen werden biologische producten goedkoper dan A-merken. Daarnaast ontstaat er in het biologische segment naast ‘basic bio’ ook ruimte voor biologische producten met toegevoegde waarde.
Discounters Discounters Aldi en Lidl hebben in Nederland in 2019 aan totaal marktaandeel ingeleverd. Het marktaandeel van Lidl daalde van 10,9 procent in 2018 naar 10,7 procent. Het marktaandeel van Aldi zakte van 6,8 procent naar 5,9 procent. Lidl brengt vooral biologisch eigen merken en ging vorig jaar samenwerken met het Bioland-
keurmerk, een extra kwaliteitsnorm boven op het EU-biologisch keurmerk. Aldi geldt in Duitsland als de grootste aanbieder van biologisch en wil deze positie verder versterken. De formule claimt 26 procent aandeel biologisch in het totale assortiment. Hoewel omzetresultaten van Aldi en Lidl niet worden meegenomen in de cijfers van de Nederlandse supermarkten ligt er in Nederland een duidelijke nadruk op biologisch. Het segment foodservice blijft achter op het aandeel biologisch in retail, onderzocht Stichting EKO. De belangrijkste drempels zijn: een beperkt aanbod en een gebrek aan kennis. Biologisch groeide in bijna alle marktsegmenten, behalve bij On the move en in Catering (-10 procent). De krimp komt hier vooral door een forse omzetdaling van biologische zuivel (-12 procent).
Flevoland Flevoland blijft ook in 2019 Nederlands kampioen biologisch areaal met 12.496 hectare (inclusief in omschakeling), goed voor een areaalaandeel van 14 procent. Er zijn enkele redenen waarom het percentage biologisch areaal zo hoog is in Flevoland. Ten eerst speelt de vruchtbare kleigrond, die voor een lage onkruiddruk zorgt, een belangrijke rol. Ook het feit dat er inmiddels veel biologische boeren in Flevoland zitten, zorgt ervoor dat gangbare boeren makkelijker omschakelen. De groei in Flevoland, maar ook in de andere provincies komt met name van biologische boeren die verder uitbreiden. Friesland en Zeeland laten de hoogste groeicijfers zien. In Friesland komt die groei met name tot uiting in een stijging van het aantal biologische melkveehouders.
Het prijsverschil tussen gangbare en biologische producten is kleiner. In veel gevallen werden biologische producten goedkoper dan A-merken
22_Artikel_04L.indd 27
09-10-20 13:57
Als marktleider in de LED verlichting is Unique Lights de juiste partner voor verduurzaming in de zuivelindustrie. Partnerschap, ambassadeur of samenwerking; welke benaming het ook krijgt, Unique Lights en Jongsma Engineering Solutions troffen elkaar in oktober 2019 en kennen sindsdien een extensief gezamenlijk portfolio. En met rede; met inmiddels meer dan 15 jaar ervaring is Unique Lights één van de eerste pioniers in duurzame LED systemen. Daar waar anderen afhaakten, bleef Unique Lights innoveren in hoog tempo en hebben kansen gepakt resulterend tot waar ze nu staan: in de absolute voorhoede op het gebied van LED verlichting. Unique Lights is primair geen product verkopende entiteit, maar een oplossingsgerichte partner. We regelen niet alleen de LED verlichting, maar bieden complete Turnkey oplossing van A-Z. Van eerste lichtplan tot installatie, en van advies tot financiering. Kortom, compleet ontzorgd. Zo is Unique Lights als marktleider in de LED verlichting de juiste partner voor verduurzaming in de zuivelindustrie. Turnkey geregeld van eerste plan tot en met installatie en onderhoud. In het bijzonder in de zuivelindustrie kan namelijk veel winst worden behaald met LED verlichting. Uitdagingen rondom HACCP, strikte hygiëneregels en omvang zijn door slimme toepassingen duurzaam op te lossen. Bij ieder project bekijken we samen met u de locatie, de werkzaamheden en de beoogde oplossingen. Om deze in kaart te brengen stellen we een lichtplan en plan van aanpak op. Zo kunnen we voor ieder project de beste verlichting realiseren; overal in uw bedrijf het juiste verlichtingsniveau met mogelijk minder armaturen dan in een conventionele bestaande situatie. Vervolgens voeren onze specialisten voor u alle werkzaamheden op weg naar probleemloos LED conform
Pottenbakkersstraat 6 8601 WS SNEEK The Netherlands
20ZUI010_ADVERTENTIE.indd 28
afspraak uit. Van projectbegeleiding, installatie en vlekkeloze oplevering tot en met onderhoud. Zo komen we niet alleen tot de duurzaamste oplossing, ook kiezen we zo de voordeligste oplossing voor u. Efficiënte implementatie door optimale afstemming in het voortraject. Naast een duurzame en voordelig oplossing biedt LED verlichting echter nog veel meer voordelen. Zo draait LED verlichting aanzienlijk bij aan de veiligheid door beter licht en zicht en behoeft het vele male minder onderhoud. Bovendien kunnen we door nauw betrokken te zijn bij de implementatie de installatie zo soepel mogelijk laten verlopen. Vooraf kijken we zorgvuldig naar hoe we de installatie zo efficiënt mogelijk kunnen insteken. Onze kennis van de zuivelindustrie en de bijzondere vraagstukken die verlichting hier met zich meebrengt zetten we in om ook hier duurzaam en budgetbewust te werk te gaan. Door optimale afstemming in dit voortraject kunnen wij uw overstap naar LED verlichting realiseren zonder hierbij uw dagelijkse werkzaamheden en productie te verstoren. Profiteren van de beste LED oplossing zonder zelf te investeren. De besparing in LED verlichting is er één voor de lange termijn. Onderhoud- en energiebesparingen betalen zichzelf over de jaren heen terug. Echter is de investering die voorafgaand nodig is soms een aanslag op uw werkkapitaal. Unique Lights werkt met flexibele financiële oplossingen, op maat gemaakt per project. Budget neutrale concepten waarin uw werkkapitaal intact blijft en u toch direct kunt profiteren van de voordelen van LED verlichting. Uit onze calculaties blijkt dat in de meeste situaties de besparingen per maand zelfs hoger kan zijn dan de uitgaven. Zo kunnen we u een oplossing bieden die verder gaat dan budgetneutraal zijn.
Contactpersoon André Feddema T +31 (0) 6 29581066 E-mail info@uniquelights.com URL www.uniquelights.com
07-10-20 10:48
MARK TCIJFERS
PRODUCTIE Melkaanvoer mondiaal (jan’ 20 - juli ’20, % t.o.v. ’19) EU-27+VK waarvan: Duitsland Duitsland
Verwerking EU (jan’ 20 - jul ’20, % t.o.v. ’19)
+1,3% 1.500
+0,9%
Frankrijk Frankrijk
+0,9% +2,2%
Nederland Nederland Verenigde Staten
Boter
MMP
x 1.000 ton
x 1.000 ton
1.250
1.250
+1,5%
1.000
-0,1%
1.000 +0,2% 750
+1,8%
Nieuw-Zeeland
-0,1%
Argentinië
+9,0%
Australië
+5,1%
Wit-Rusland
+6,1%
750
+2,3%
500
+10,2% -9,7%
+4,9% 0
25
50
75
100
125
500
+5,6% +1,5% -8,5% +7,3% -5,3%
250
250 Uruguay
+6,4%
+1,6%
0
0
Overig IE
Overig IE FR
NL FR
PL DE
x miljard kg
NL PL
BE DE
PRIJZEN Melkprijs (aug ’20 t.o.v. jul ’20, in %)
Marktprijs (sep ’20 t.o.v. aug ’20, in %)
LTO melkprijsvergelijking 36
€/100 kg 2018 2020
35
7.000
2019
€/1.000 kg
3.500
6.000
34 +0,6%
32 31 jan
2.500
4.000
2.000
3.000
1.500
2.000 sep-18
dec
sep-19
€/1.000 kg
3.000
NL +1,3% WM -1,3%
5.000
33
Mager melkpoeder ADPI
Boter 82%
sep-20
NL +3,9% WM +2,2%
1.000 sep-18
sep-19
sep-20
EXPORT Boter en -olie (jan’ 20 - jun ’20, % t.o.v. ’19) Wereldhandel
Intrahandel EU
x 1.000 ton 250 -11,4%
750
200
600 +63,7%
150
Mager melkpoeder (jan’ 20 - jun ’20, % t.o.v. ’19)
500
+96,3%-14,9%
0
-15,9% -1,3%
EU*
NL*
VS
+24,9% 400
300
+1,5%
150
100
NL
-2,3%
200 100
-24,4%
+6,0%
0 EU
x 1.000 ton
300 -0,8%
200
0 NZ
500
400
300
50
Intrahandel EU
x 1.000 ton
x 1.000 ton
450
100
Wereldhandel
0 EU*
NL*
VS
NZ
EU
NL
*Derde landen export
Bron: ZuivelNL
www.zuivelnl.org
ZuivelZicht oktober 2020
11_Marktcijfers_02R.indd 29
29
09-10-20 13:58
BELRUBRIEK KAASPROMOTIE
KAASBEWERKINGSMACHINES
INDUSTRIËLE AUTOMATISERING
Jouw partner in procesautomatisering Zorgt voor: hoogwaardige automatiseringsoplossingen op maat
veilig en verantwoord werken business continuÏteit en betere traceerbaarheid
Actemium adviseert, ontwerpt, bouwt en onderhoudt industriële processen. Door onze marktgerichte kennis en gedreven aanpak maken wij van veelomvattende projecten een groot succes.
Meer weten? Neem contact op met Sebastian Taken: sebastian.taken@actemium.com - 31 (0)88 83 18 200
Kijk op actemium.nl
IN- EN VERKOOP TANKS
LUCHTBEHANDELING
KAASVERWERKINGSMACHINES RVS TANK- EN APPARATENBOUW
20ZUI010_ADVERTENTIE.indd 30
07-10-20 10:49
20ZUI010_ADVERTENTIE.indd 31
07-10-20 10:49
Tel 0522-463684
info@koster-nl.com
www.koster-nl.com
Gebruikte tanks en machines voor de zuivelindustrie Ook nieuwe tanks uit voorraad leverbaar Wij zijn doorlopend op zoek naar: - RVS tanks - Warmtewisselaars - Pompen - Poedermengers - Zeefmachines - Indampers - Losse roerwerken
20ZUI010_ADVERTENTIE.indd 32
07-10-20 10:51
