Jaargang 113 | Nummer 11 | November 2021
ZuivelZicht
Gespecialiseerd product heeft toekomst in Nederlandse zuivel 11_Cover_01L.indd 1
ADV I ES AC M Verduurzaming: doorbraak vraagt actieve rol overheid
JA ARR A PP OR T IDF Mondiale handel veert weer op na coronajaar
08-11-2021 09:29
21ZUI011_ADVERTENTIE.indd 2
04-11-2021 09:43
INHOUD
12
20
15 Visie 6
Congres Congres op Dairy Campus over technologische oplossingen voor zuivelketen
Markt 16 Jaarrapport IDF Meer handel en stijgende prijzen in 2021
20 Anuga
Bedrijf 8
Nutricia 125 jaar oude fabriek krijgt update
10 Bayerische Milchindustrie Danone investeert in Nederlandse producent hoogwaardige zuivel. Foto: Robin van Lonkhuijsen/ANP
Nieuwe strategie moet mokkende coöperatieleden aan boord houden
12 Denemarken Een nadere kennismaking met de nummers 2, 3 en 4
15 Arla Foods
Levensmiddelenbeurs bevestigt trends in de zuivel
22 Verduurzaming keten Agro-Nutri Monitor: inzicht in prijs- en margeontwikkeling voedselketens
26 A-Insights Het krimpende aanvoervolume bij DMK werkt door in resultaat
29 Marktcijfers De internationale zuivelmarkt in één oogopslag
Zuivelconcern presenteert vijfjarenstrategie Future26
www.zuivelzicht.nl
ZuivelZicht november 2021
11_Inhoud_01R.indd 3
3
08-11-2021 09:30
Engineered for you… onze pay-off
onderhouden van klimaatapparatuur
Op het gebied van oliebaden wordt het
zegt het al. Wij denken graag met
en apparatuur voor de analyse van
vaak wat lastiger een bad te vinden dat aan
u mee om voor uw vraagstuk de beste
zuivelproducten wereldwijd. De MoPlant
alle wensen voldoet, zeker als het gaat om
oplossing te vinden. Of het nu gaat
is een mooi voorbeeld van onze expertise.
het meten van coagulatie of stabiliteitstesten.
om houdbaarheid van melkpoeder, het
Het is namelijk een compleet product
Ons oliebad hiervoor is een maatwerk
meten van coagulatie, fermentatie-
(alles in 1) voor de bepaling van zowel
bad dat speciaal ontworpen is volgens
testen of monitoringsystemen ons
botervet als totale vaste stoffen in melk en
de testmethode voor het bepalen van de
team zal samen met u de mogelijk-
zuivelproducten volgens het Mojonnier-
hittestabiliteit in magere melkpoeder volgens
heden bespreken.
proces. Doordat alle te doorlopen stappen
Davies & White. Voor o.a. stabiliteitstesten
in 1 apparaat zitten bespaart het uw
van melkproducten zijn onze stabiliteitskasten
medewerkers veel tijd.
(PSC) verkrijgbaar in 2 volumes.
In 1946 werd onze onderneming (Dépex) opgericht met als doel medische apparatuur te laten vervaardigen met licenties van
Neem een kijkje op onze website
uitvinders. In de loop van de jaren werd ons
www.hettichbenelux.com of bel
doel breder, de organisatie groter en kwamen
088 221 99 00 voor een vrijblijvende
er meer markten bij waar wij ervaring
afspraak met één van onze account-
opdeden. Door een fusie met Elbanton
managers. Interesse om op de hoogte te
ontstond in 2011 het huidige Hettich Benelux
blijven van onze producten, volg ons dan
in Geldermalsen. Door de kennis en ervaring
op LinkedIn. Interesse in onze nieuwsbrief?
van beide bedrijven te bundelen zijn wij in
Stuur dan een mail met uw contactgegevens
staat advies, technische ondersteuning en
Houdt u zich bezig met het fermenteren van
standaard of maatwerk producten te leveren
zuivelproducten zoals yoghurt, kaas en ijs
aan hettlines@
voor de agro, voeding, farma, life science
dan is ons fermentatiebad interessant
hettichbenelux.com.
en medische sector. Het jaar 2021 was
voor u. Onze fermentatiebaden zijn inwendig
het jaar waarin wij met trots ons 75-jarig
gemaakt van roestvrij staal 316 wat zorgt
jubileum hoopten te vieren samen met onze
voor een hoge chemische weerstand.
relaties. Door COVID-19 is het vieren van
Elk compartiment is standaard
deze mijlpaal met genodigden niet mogelijk
voorzien van een afvoer voor het
geweest. Toch hopen we in 2022 nog iets
reinigingsgemak. Maar misschien
speciaals voor onze relaties te kunnen doen
is een standaard schudbad van
bij ons in Geldermalsen of op de World
Memmert beter passend, ook
of Technology & Science beurs in Utrecht
deze leveren wij. Wij zijn één
(september 2022).
van de oudste leveranciers van
Ons team is gespecialiseerd in het
Memmert en hebben dus veel
ontwerpen, produceren, installeren en
kennis van deze producten.
21ZUI011_ADVERTENTIE.indd 4
04-11-2021 09:43
ZuivelZicht
ZI JLI JN
ZuivelZicht is een uitgave van BDUvakmedia ISSN 0165-8573 Postbus 67, 3770 AB Barneveld www.bdumedia.nl
vakmedia Redactie ZuivelZicht Postbus 93044 2509 AA Den Haag T: 070 2191707
Duurzaam voedsel
E: redactie.zuivelzicht@bdu.nl I: zuivelzicht.nl Hoofdredactie René van Buitenen E: r.v.buitenen@bdu.nl Contentregie Albert Schuurman Medewerkers aan dit nummer Mathieu Geuskens, Yves de Groote, Bert Kleiboer, Hermann-Josef Martin, Bert Westenbrink Advertenties
Duurzame voedingsmiddelen zijn te duur voor de consument. Die kiest liever een goedkoper, gangbaar product. Die conclusie trekt de ACM nog maar eens een keer. De Autoriteit Consument en Markt schreef het vorig jaar ook al op in de Agro-Nutri Monitor, een onderzoek naar de prijsvorming in de voedselketen. Dat voert de ACM uit in opdracht van de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. Die wil weten wat de consument ervan weerhoudt om duurzamer te eten.
Hielke van der Werf T: 020 5736056, E: h.v.d.werf@bdu.nl Uitgeefteam BDUvakmedia
Dit jaar legt de karteldienst wederom de vinger op de zere plek. Deze keer heeft
Peter Vorstenbosch (uitgever vakmedia) Sonja Voois (adjunct-uitgever vakmedia) Martin ten Hoven (salescoördinator) Abonnementen Abonnementsprijzen (12 nummers): € 129,37 exclusief btw (studenten € 79,69 inclusief btw); België: € 144,49 exclusief btw, inclusief portokosten; buitenland: € 171,09 exclusief btw. Proefabonnement (3 edities): € 12,41 Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan en lopen automatisch door, tenzij uiterlijk 2 maanden voor de vervaldatum is opgezegd bij de abonnementenservice. Zakelijke abonnementen worden niet tussentijds beëindigd. Abonnementenservice Abonnementenservice BDUvakmedia Postbus 67, 3770 AB Barneveld
Waarom zou een producent iets op de markt brengen waar onvoldoende vraag naar is?
de ACM onder meer gekeken naar de hindernissen die biologische melkveehouders ervaren. Zij worden geconfronteerd met wachtlijsten voor het leveren van biologische melk. Want zuivelbedrijven stellen zich terughoudend op; onzeker als ze zijn over het volume melk dat ze als biologisch op de markt kunnen afzetten. Alleen als meer consumenten er meer voor willen betalen, dan willen zij meer biologische melk verwerken, stelt de ACM vast. Tja, logisch. Waarom zou een producent iets op de markt brengen waar onvoldoende vraag naar is? Om de vraag naar duurzamer voedsel te stimuleren doet de ACM enkele suggesties: subsidies voor boeren die duurzaam produceren of een btw-verlaging om duurzaam geproduceerde producten goedkoper te maken voor de consument. Dat is waarschijnlijk niet genoeg. De ACM bepleit ook afspraken tussen boeren om aan hogere duurzaamheidsnormen te voldoen, de vrijwillige uitkoop van boeren die regulier produceren en niet kunnen omschakelen of zelfs, in het uiterste geval, onteigening van boeren. Regelrechte productiebeperkende maatregelen dus, bedoeld om de markt te sturen. Juist van een karteldienst zou je anders verwachten.
E: service@bdu.nl, T: 0342 494882 Op werkdagen bereikbaar tussen 9.00 uur en 16.00 uur.
René van Buitenen Hoofdredacteur
Ontwerp: GiesbersRetail, Duiven Druk: Vellendrukkerij BDU, Werkendam
ZuivelZicht november 2021
11_Zijlijn_02R.indd 5
5
08-11-2021 09:40
VISIE
Congres Genootschap ter Bevordering van Melkkunde op Dairy Campus
Uitdagingen vragen om nieuwe technologische oplossingen Technologische oplossingen zijn nodig om de uitdagingen voor de toekomst van de zuivelketen het hoofd te bieden. Het congres van het Genootschap ter Bevordering van Melkkunde op de Dairy Campus laat verschillende voorbeelden zien. Tekst: Yves De Groote
Volgens manager Kees de Koning van de Dairy Campus zullen de onderzoeksbehoeften in 2030 door de consument worden bepaald. Hij was een van de sprekers op het najaarscongres van het Genootschap, afgelopen maand bij het onderzoekscentrum in Leeuwarden. “Wat zijn de behoeften op het gebied van de voeding uit menselijk oogpunt bekeken, hoe zal het voedselpatroon er dan uitzien? En welke technologieën zijn er nodig en van welke technologieën kan dan gebruik worden gemaakt? Programmaonderdelen zouden dan kunnen zijn: optimale melksamenstelling en aangepaste samenstelling van de melk. Ook wordt gedacht aan het toevoegen van meerwaarde aan de melk tijdens het verwerken en het voldoen aan ecologische en economische voorwaarden om te mogen produceren.”
Milieu-impact op boerderijniveau “Slimme en innovatieve oplossingen zijn nodig om de toenemende wereldbevolking van voldoende waardevolle voedingsstoffen te voorzien zonder dat dit ten koste gaat van onze planeet”, zegt Jeroen Heck, senior scientist bij Friesland Campina. Het gaat over het op duurzame wijze voeden van de mensheid met zuivelproducten en de wijze waarop een gemiddeld Nederlands melkveebedrijf daaraan kan bijdragen.
6
22_Artikel_09L.indd 6
ElkeMelk wordt op de boerderij gepasteuriseerd en afgevuld en is te traceren tot op een melkbeurt van een individuele koe. (Foto: ElkeMelk)
De milieu-impact van de bedrijfsvoering moet minimaal zijn. Het gaat om veel factoren. FrieslandCampina ontwikkelde voor haar leden een app waarmee de veehouders kunnen uitrekenen wat het duurzaamheidseffect is van een te nemen maatregel. De berekende duurzaamheidseffecten hebben betrekking op belangrijke bedrijfsfactoren, met name de koe, de kosten, de omgeving, stikstofuitstoot en de melk. “Een effect kan gelijktijdig voor een bepaalde factor positief zijn en voor een andere negatief. Kijkt men naar rood zeewier dan mag dat als positief – remmend dus – voor de methaanproductie worden gezien, maar helaas werkt het in de melk negatief in op vitamine B12”, aldus Heck.
ElkeMelk Een masterclass ‘Stad en Platteland’ inspireerde twee jaar geleden Mathijs
Baan, melkveehouder in Molenaarsgraaf, om de melk van zijn koeien op een nieuwe wijze bij de consument te brengen. Hij ontwikkelde in samenwerking met Top, DeLaval en Albert Heijn een werkwijze om de melk van iedere koe apart te verwerken en gelabeld met de naam van de koe en de voedingswaarden op het etiket via de supermarkt aan de consument aan te bieden. Binnen tien minuten na het melken met de robot is de melk gepasteuriseerd en verpakt. De melk wordt tijdens het melken inline onderzocht op celgetal. De pasteurisator werkt op variabele snelheid. Op het bedrijf wordt volgens de Hygiënecode voor de Boerderijzuivelbereiding gewerkt, Qlip doet regelmatig tests en de consumenten van de melk mailen herhaaldelijk hun feedback. De marketing loopt vooral via de social media en influencers. Ook de website wordt vaak
ZuivelZicht november 2021
08-11-2021 09:30
V I SI E
geraadpleegd via de QR-code. Baan hoopt dat in de toekomst twintig melkveehouders ElkeMelk gaan produceren en dat er wereldwijd honderd van dergelijke systemen zullen ontstaan.
Melkstromen scheiden Twee gescheiden melkstromen in een zuivelfabriek, is een actuele ontwikkeling, vertelt Jan Andries van der Veen, technisch consultant werkzaam bij Strukton Worksphere Industrie. Aan de basis hiervan liggen de verschillende wensen van de consument, die resulteren in concepten als On the way to PlanetProof of Vlog (‘Ohne Gentechnik’). De productieautomatisering houdt bij welke melksoort zich waar bevindt en borgt dat de melksoort te allen tijde traceerbaar is. Voor iedere processtap checkt het systeem of deze stap mag worden genomen; zo niet, dan wordt de actie geblokkeerd. Hiervoor wordt een zogenoemd Meerdere Melkstromen Systeem geïntegreerd in de PLC. Directe aanpassingen in de installaties zijn niet
nodig. Er kan niet parallel kan worden geproduceerd.
Data melktechniek Volgens Johan Knol, salesspecialist bij GEA, heeft de automatisering bij het melken geleid tot een hogere kwaliteit melk. Hij schrijft dit toe aan het uitschakelen van de menselijke inbreng waardoor er geen fouten gemaakt worden. “Automatisering geeft de mogelijkheid om veel gegevens te verzamelen en te analyseren voor verbetering in het melkproces en in het voeren en houden van de koeien.” Knol schat dat bij gebruik van de juiste data de levensduur van een koe gemiddeld met een halve lactatieperiode kan worden verlengd. Verschillende bedrijven maken al gebruik van een dubbel leidingensysteem. Op basis van de analysegegevens kan gericht actie worden ondernomen om de dieren zo nodig te behandelen bij mastitis, droog zetten en insemineren. “Ook kan melk in meerdere stromen worden gescheiden op basis van bepaalde data, bijvoorbeeld wanneer er
De Fryske uit unieke melk De Fryske kaas wordt geproduceerd van de melk van vier Friese melkveebedrijven die hun bedrijfsvoering duurzaam hebben ingericht en daarbij het voortbestaan van de grutto tot doel hebben. De keten is kort. De Fryske is een natuurinclusieve koploper. Dat houdt in dat 20 procent van het bedrijfsoppervlak van een boerenbedrijf broedgebied is. De kaas werd bekroond met een prijs bij de World Cheese Awards. De melk wordt via Friesland Campina opgehaald en in Rouveen verwerkt tot wielen van 12 kilo en euroblokken, gerijpt in een natuurpakhuis van Remijn, en verkocht in Friese winkels en bij Albert Heijn.
bloed in de melk zit.” Knol verwacht dat de technologische ontwikkelingen, gestimuleerd door de groei van de wereldbevolking en de groei van de omvang van de bedrijven zullen doorgaan. Hij verwacht ook dat er groei zal zijn naar preventiemanagement, groei naar grotere bedrijven zal de noodzaak om minder fouten te maken, doen toenemen.
Milieuonderzoek op DairyCampus: het mobiele voerstation GreenFeed meet methaan in de adem van koeien als deze eten. (Foto: Dairy Campus)
ZuivelZicht november 2021
22_Artikel_09L.indd 7
7
08-11-2021 09:30
De Nutriciafabriek in Zoetermeer wordt uitgebreid en gemoderniseerd. (Foto: Robin van Lonkhuijsen/ANP)
Danone ziet perspectief in Nederlandse productie gespecialiseerde voeding
Nutricia-fabriek in Zoetermeer krijgt een update Danone gaat zijn Nutriciafabriek in Zoetermeer moderniseren. De aankondiging komt twee jaar nadat het Franse concern in het Brabantse Haps een nieuwe fabriek opende. In beide fabrieken maakt Danone medische en babyvoeding. De vraag naar deze producten zit wereldwijd al jaren in de lift, en tijdens de coronapandemie nam de vraag naar deze gespecialiseerde voedingsproducten nog eens flink toe. Tekst: Bert Westenbrink
Met name in het begin van de Covid-19crisis zag de zuivelproducent de vraag naar sondevoeding toenemen, laat een woordvoerder weten. En vervolgens was er ook meer vraag naar drinkvoeding die geschikt is voor herstel na ziekte. Dat zijn duidelijke signalen uit de markt voor Danone om de productiecapaciteit in Zoetermeer uit te breiden. Nutricia in Zoetermeer heeft een lange geschiedenis. In 1896 begon deze met de oprichting van de Stoomzuivelfabriek
8
22_Artikel_06L.indd 8
‘Wilhelmina’, waar al snel babyvoeding als vervanger voor moedermelk werd gemaakt. Vanaf 1901 gebeurde dat onder de naam Nutricia. Sindsdien is geïnvesteerd in de ontwikkeling van gespecialiseerde voeding. In 2007 kwam de fabriek in bezit van het Franse voedingsmiddelenbedrijf Danone, dat de productielocatie overnam van Numico.
Nog niet uitgewerkt In het jaar dat de fabriek 125 jaar
bestaat, kondigt Danone een modernisering aan, na goedkeuring van het masterplan voor de toekomst van de fabriek. De moderniseringsplannen zijn nog niet uitgewerkt, blijkt uit de reactie van de woordvoerder. Vragen over de aanvoer van grondstoffen en de omvang van de productieverhoging kunnen nog niet worden beantwoord. Het Franse voedingsmiddelenconcern ziet veel perspectief in medische en gespecialiseerde voedingsproducten die
ZuivelZicht november 2021
08-11-2021 09:32
B E D R I JF
in Nederland worden geproduceerd. De vraag naar deze producten groeit wereldwijd. Dat was ook de reden voor het concern om € 240 miljoen te investeren in de bouw van de nieuwe Nutricia-fabriek in Haps waar gespecialiseerde kindervoeding wordt geproduceerd voor de Nederlandse en wereldmarkt. In de in 2019 geopende ‘ultramoderne fabriek’ is de productiecapaciteit verdubbeld en worden onder meer de babyvoedingsmerken Nutrilon en Aptamil geproduceerd. In Zoetermeer wordt een variatie aan speciale baby- en medische voeding voor kwetsbare doelgroepen (jongeren, ouderen en zieken) gemaakt, die merendeels alleen onder medisch toezicht mogen worden gebruikt. Dit betreft met name sonde- en drinkvoeding, waaronder de merken Nutrison, Infatrini, Nutridrink en KetoCal.
Onderzoekscentrum De update die de fabriek krijgt, richt zicht op toename van de productiecapaciteit, investering in kwaliteit en innovatie, digitalisering van processen en belangrijke stappen in duurzamere productie, laat Nutricia weten in een persverklaring. “Het gaat erom dat wij in de toekomst nog beter in staat zijn onze processen waar nodig flexibel in te richten”, licht een woordvoerder desgevraagd toe. “Nutricia leunt sterk op de nieuwe wetenschappelijke inzichten uit het
Danone Nutricia Research Centre in Utrecht. De investering helpt de fabriek de samenwerking met het onderzoekscentrum nadrukkelijker te benutten, waardoor pilots met nieuwe technologieën, processen en producten nog gemakkelijker worden.” In de fabriek in Zoetermeer wordt apparatuur vernieuwd. “Onder andere de elektronica.” In de vernieuwingsslag wordt voorts gekeken of en hoe zogeheten collaboratieve robots (cobots) kunnen worden ingezet in het productieproces.
Duurzamer maken Naast een vergrote en flexibelere productie wil Danone de fabriek in Zoetermeer duurzamer maken, in lijn met ‘One Planet. One Health’, de visie waarmee de onderneming duurzaamheid centraal stelt in investeringen en gezondere en meer duurzame eet- en drinkgewoonten wil promoten. In Nederland maken de Danone-fabrieken gebruik van groene stroom en heeft Nutricia het doel om in 2025 alleen nog gebruik te maken van circulaire verpakkingen. In dat jaar wil Danone ook als een van de eerste multinationale ondernemingen volledig B Corpgecertificeerd zijn, wat betekent dat de hele bedrijfsvoering goed scoort op sociale duurzaamheid, transparantie en milieuprestaties. Wereldwijd wil het Franse voedingsconcern in 2050 klimaatneutraal zijn.
Tweede thuisland “Nederland is het tweede thuisland van Danone”, zegt Paul Oerlemans, general manager Danone in Nederland, bij de aankondiging van de investering in de Nutriciafabriek in Zoetermeer. “Voor Danone is Nederland zeer belangrijk, niet alleen als markt, maar ook omdat Nederland een zeer prominente rol vervult binnen Danone.” Die rol spitst zich toe op de Specialized Nutrition-divisie. Sinds de overname van Nutricia in 2007 investeerde Danone veelvuldig in locaties in Nederland. In 2013 werd het onderzoekscentrum in Utrecht, Danone Nutricia Research geopend. Zes jaar later volgde de opening van de nieuwe fabriek in Haps en het mondiale hoofdkantoor van de Specialized Nutrition-divisie van Danone in Hoofddorp. In het laatste kwartaal van dit jaar staat de opening van een nieuw distributiecentrum naast de fabriek in Haps op de agenda.
De ambitie is om in Zoetermeer nu “significante stappen” te zetten op het gebied van duurzaamheid, laat de woordvoerder weten. Het energieverbruik moet met 25 procent omlaag, het watergebruik met 50 procent. In Zoetermeer wil Danone een flink deel van de waterreductie realiseren door hergebruik van het proceswater. Om energiegebruik te beperken kijkt het concern naar ‘warmtepomptechnologieën’ en naar ‘adiabatic cooling systemen’, een energie-effectieve manier van koelen door verdamping van water.
Advertentie
ZuivelZicht november 2021
22_Artikel_06L.indd 9
9
08-11-2021 09:32
B E D R I JF
Zuid-Duitse coöperatie BMI worstelt met matige resultaten
Nieuwe strategie moet mokkende leden geruststellen Bayerische Milchindustrie eG (BMI) worstelt na een matig boekjaar 2020 met onrust bij leden en aandeelhouders. Ondanks omzetgroei van 1,8 procent (€ 665 miljoen) leed het bedrijf een verlies van € 3,5 miljoen. Tekst: Hermann-Josef Martin
Volgens een bekend gezegde is het gras bij de buren altijd groener. De melk is er misschien ook wel romiger, eiwitrijker én natuurlijk beter betaald. De melkprijs die de bij BMI aangesloten producenten ontvingen, lag de afgelopen jaren weliswaar boven het landelijke (Duitse) gemiddelde, maar bleef achter bij de prijs die veehouders elders in de Beierse regio kregen. Dat gegeven, opgeteld bij de schrale financiële jaarresultaten over 2020,
zorgt voor onzekerheid bij de achterban. Twee aangesloten deelcoöperaties hebben inmiddels aangegeven hun heil elders te zoeken. De eerste, een biologische melkproducentenvereniging (41 miljoen kilo melk per jaar) stapt begin 2022 over naar de particuliere zuivelfabriek Gropper, dat samenwerkt met het bekende merk Dr. Oetker. Een tweede lid, goed voor 53 miljoen kilo melk, vertrekt per 2023. Andere leden twijfelen.
De bedrijfstop beschouwt de matige resultaten over 2020 vooral als het gevolg van de lockdownmaatregelen. Het in het Beierse Landshut zetelende BMI levert veel aan de groothandel en horeca. Daarnaast waren er vorig jaar grote opstartproblemen bij de gemoderniseerde kaasmakerij in Jessen (SaksenAnhalt). BMI wil er best op terugblikken, maar liever kijkt men nu vooruit. Om de eigen leden gerust te stellen en leegloop te voorkomen, werd de ‘Strategie BMI 2025’ gelanceerd. De overkoepelende coöperatie en de aangesloten deelcoöperaties spreken daarin samen nieuwe doelen af. Toewerken naar een concurrerende melkprijs is er een van. Om zich een betere concurrentiepositie te verschaffen, legt het in 1952 opgerichte BMI het
In de vernieuwde fabriek in Jessen (Saksen-Anhalt) is geïnvesteerd in de verfijning van wei tot wei-eiwitconcentraat WPC 80 en lactose. (Foto: DPA/Alamy Stock Photo)
10
22_Artikel_06L_0002.indd 10
ZuivelZicht november 2021
08-11-2021 09:32
B E D R I JF
accent de komende jaren vooral op groei. Zowel in de eigen Zuid-Duitse regio als in de rest van Duitsland ziet het bedrijf kansen.
Drie aparte businessunits Binnen BMI werken coöperaties uit de deelstaten Beieren, Saksen-Anhalt en Thüringen samen. Ook enkele zuivelbedrijven uit buurland Oostenrijk zijn lid. Om de nieuwe BMI-strategie te ondersteunen, investeert de centrale coöperatie in 2021 voor € 23,3 miljoen in de ontwikkeling van de productielocaties, digitalisering en automatisering. Ook gaat er geld naar innovatie en marketing. De hoeksteen van de plannen is de indeling van de zuivelproductie in drie aparte businessunits: kaas, ingrediënten en verse zuivel. Voor elk van deze terreinen is een strategische richting uitgewerkt, inclusief ontwikkelingsprioriteiten. De kaasdivisie is qua omzet de grootste pijler onder BMI. In 2020 genereerde de onderneming € 236 miljoen met kaasverkoop. BMI verkocht in 2020 3,5 procent meer kaas dan in het voorgaande jaar en dankzij een stijging van de verkoopprijzen leverde dat 4,9 procent meer inkomsten op dan in 2019. De productie bedroeg 67,5 ton. Het assortiment bestaat uit circa twintig verschillende soorten in verschillende vetniveaus, vormen, maten en verpakkingsvarianten. De meeste kazen vinden hun weg naar de markten onder de overkoepelende merknaam Paladin. Sinds 2016 bezit BMI ook biologische kaaslijnen, deels voorzien van het Bioland-keurmerk dat strikte eisen stelt aan onder meer dierenwelzijn, arbeidsomstandigheden en verpakkingsmaterialen. Enkele grote Duitse ketens, zoals Lidl, nemen deze keurmerkkazen van BMI af. BMI zegt extra te willen investeren in de winstgevendheid van de kaasdivisie. Men verkent in dat kader ook partnerschappen met concurrenten.
Divisie ‘Ingredients’ De divisie ‘Ingredients’ is een ervaren speler op internationale zuivelmarkten.
In 2020 zette BMI voor ongeveer € 211 miljoen aan gedroogde melkproducten om, 2 procent minder dan in 2019. De producten vinden hun weg over de hele wereld. Met name weipoeder en weipoederderivaten zijn in trek: BMI geldt op dit vlak als een van de grootste Duitse producenten. In het segment van de biologische weiderivaten is het bedrijf een van de internationale marktleiders. De gedroogde producten worden wereldwijd door voedselproducenten gebruikt voor de productie van gebak en zoetwaren, repen, dranken, spreads en baby- en sportvoeding. In de hiervoor al genoemde vernieuwde fabriek in Jessen is geïnvesteerd in de verfijning van wei tot wei-eiwitconcentraat WPC 80 en lactose. In vier fabrieken produceert BMI een breed scala aan wei- en melkpoedervarianten. In het strategieplan voor 2025 spreekt het BMI-management een stevige ambitie uit: ‘BMI-ingrediënten in elke fles kindervoeding, overal ter wereld’. Om dat te bereiken, wil men onder meer het marktleiderschap op het gebied van biopoeders uitbreiden. Ook wil de onderneming in de fabrieken nieuwe droogcapaciteit creëren ‘op het allerhoogste hygiëneniveau’. De versdivisie is het kleinste onderdeel van de coöperatie. De omzet in 2020 droeg € 193 miljoen bij aan het bedrijfsresultaat. Dat betekende een daling van 3 procent vergeleken met het voorgaande jaar. Omdat de marktprijzen stegen, bleven de verliezen beperkt. Ook het hogere verkoopaandeel van (duurdere) biologische zuivel hielp mee om de schade te beperken. Bij veel Duitse consumenten doen biologische en (extra) diervriendelijk geproduceerde producten het goed. BMI kwam in 2020 onder meer met verse bioweidemelk onder het eigen merk Paladin, dat een keurmerk voor dierenwelzijn mag dragen.
Meebewegen In het licht van de strategie 2025 maakt BMI duidelijk dat ook de winstgevendheid van de versdivisie de komende jaren omhoog moet. Om dat te bereiken,
wil het bedrijf meer meebewegen met de huidige consumententrends. Naast aandacht voor dierenwelzijn en duurzaam verpakkingsmateriaal gaat het ook om het gebruik van ‘gezondere’ ingrediënten, bijvoorbeeld door suiker en gelatine te vervangen of weg te laten. BMI wil ook ‘zichtbaarder’ worden binnen winkels. In dat kader werd medio september 2021 het regionale merk Frankenland opnieuw gelanceerd. Het nieuwe, uniforme verpakkingsontwerp opent de deur naar nieuwe markten, denkt men bij BMI. Frankenland kende in 2020 een omzetgroei van 44 procent. Het submerk Frankenland Bio piekte zelfs naar een verkooprecord van 240 procent ten opzichte van 2019. Naast drinkmelk, yoghurt en room omvat het Frankenland-assortiment inmiddels ook kwark, boter, mozzarella en chocolademelk. In het licht van de nieuwe strategie wil BMI nog enkele andere regionale merken versterken. Ook ziet men groeikansen binnen het segment ‘etnische producten’. BMI verkoopt in heel Duitsland de zure melkdrank Ayran en verschillende yoghurtspecialiteiten onder het merk Haydi. Dat laatste merk is in nog veertien andere landen te koop en heeft volgens de makers veel groeipotentie. Voedingswinkels met een niet-WestEuropese achtergrond zouden in Europa als verkoopkanaal kunnen dienen. Advertentie
• In- en verkoop van zuivelapparatuur • RVS tanks (nieuw en gebruikt)
Van den Heuvel Dairy and Food Equipment E info@heuvelzuivelmachines.nl | T 0184-641266
ZuivelZicht november 2021
22_Artikel_06L_0002.indd 11
• Complete projecten • Engineering
11
08-11-2021 09:32
B E D R I JF
Zuivelbedrijven in Denemarken:
Wie groeien er in de schaduw van Arla Foods? Is er in Denemarken in de schaduw van multinational Arla Foods nog plek voor andere zuivelbedrijven om een goede boterham te verdienen? Een nadere kennismaking met drie van de in totaal 23 bedrijven. Tekst: Hermann-Josef Martin
Arla Foods is met een omzet van € 10,6 miljard in 2020 van een heel andere orde de andere Deense zuivelbedrijven. Verspreid over het land gaat het om 23 kleine tot middelgrote zuivelondernemingen. Zes ervan zijn coöperaties en resterende zeventien particuliere bedrijven. De zes coöperaties verwerken melk van hun eigen leden. Acht particuliere ondernemingen hebben eigen leveranciers. De overige negen zijn enerzijds zuivelboerderijen die hun eigen melk verwerken en anderzijds bedrijven die producten van derden verder bewerken en dan als eindproduct verkopen. Van de middelgrote Deense melkverwerkers lichten we er in dit artikel drie uit: de Nordex Holding, de coöperatieve Thise Mejeri en de particuliere kaasmakerij Mammen Mejerierne.
Nordex Holding Van die drie is Nordex de enige met eigen productiefaciliteiten en dochterondernemingen in het buitenland. De onderneming beschikt over fabrieken in Denemarken, Groot-Brittannië, Oostenrijk en Roemenië. Daarnaast zijn er verkoopvestigingen in Duitsland, België, het Verenigd Koninkrijk, Oostenrijk, Denemarken en de Verenigde Staten.
12
22_Artikel_10L_0002.indd 12
Nummer 3 in Denemarken, coöperatie Thise Mejeri, produceert biologische zuivel. (Foto: Deanpictures/Alamy Stock Photo)
De vooral in witte kazen gespecialiseerde vennootschap is gevestigd in Dronninglund, op Jutland. De Deense familie Pedersen heeft een meerderheidsbelang in het in 1984 opgerichte beursgenoteerde bedrijf. Sinds begin 2019 is Martin Aagaard Pedersen ceo. Hij nam de voorzittershamer over van zijn vader Keld Petersen, die nu voorzitter is van de raad van commissarissen.
Recordomzet Het bedrijf levert per jaar ongeveer 50.000 ton kaas en andere zuivelproducten aan meer dan duizend klanten, verspreid over zeventig landen. Tussen 2016 en eind 2020 steeg de omzet met bijna de helft, mede dankzij overnames in binnen- en buitenland. In het boekjaar 2020 groeide de omzet met 6,2 procent naar bijna € 293 miljoen. Dat was een record, vooral te danken aan de gestegen verkoop aan de voedingsdetailhandel, in combinatie met de overname
van de Belgische groothandel Türk Food Impex in juni 2020. De EU was in 2020 goed voor 84,1 procent van de omzet. Als gevolg van de coronamaatregelen – met name het wegvallen van de foodservicesector – bleef de nettowinst vorig jaar steken op € 2 miljoen.
Thise Mejeri Qua grootte is de coöperatieve zuivelfabriek Thise Mejeri de nummer drie van Denemarken. Het bedrijf werd opgericht in 1988 als het eerste volledig biologische zuivelbedrijf van het land. Er werken momenteel circa 250 mensen. Het hoofdkantoor is te vinden in Thise, in het Noordwesten van Jutland. Drie dochterondernemingen spelen de hoofdrol binnen de coöperatieve groep: Mejeriet Dybbækdal, Thise Food Ingredients en Komplementarselskabet Mejeriet Dybbækdal. Samen zorgden ze in het boekjaar 2020 voor een omzetstij-
ZuivelZicht november 2021
08-11-2021 09:33
B E D R I JF
ging van 7,4 procent ten opzichte van het voorgaande jaar, wat leidde tot een nieuw omzetrecord ter waarde van € 155,2 miljoen. Thise Mejeri staat bekend om z’n consequente innovatie- en duurzaamheidsstrategie. Qua duurzaamheid en aandacht voor dierenwelzijn heeft het bedrijf al jaren het beste imago van Denemarken, blijkt uit marktonderzoek onder Deense consumenten.
Groeikansen De complete productie van Thise Mejeri komt uit de eigen fabriek in Thise. Deze is recent uitgebreid, wat € 10,7 miljoen kostte. De coöperatieve groep wil de investering terugverdienen door meer te exporteren. Ze ziet vooral China en de Verenigde Staten als kansrijke groeimarkten. In 2020 groeiden de exportactiviteiten naar landen buiten Europa met bijna 70 procent. China en de Verenigde Staten waren daarbij de meest winstgevende markten. De divisie ‘Consumptiemelk en verse melkproducten’ genereerde in 2020 de meeste inkomsten: € 71,9 miljoen, een groei van 1,6 procent ten opzichte van 2019. De tweede productgroep ‘Boter & gemengde vetten’ verkocht in 2020
De Deense nummer 4 Mammen concentreert zich op witte, feta-achtige saladekazen. (Foto: Mammen)
Nordex is gespecialiseerd in witte kazen. (Foto: Nordex)
6,5 procent meer dan in het voorgaande jaar. Ook de kaasmakerij – de kleinste divisie binnen het bedrijf – deed het vorig jaar met een omzetstijging van 9,2 procent uitstekend.
Mammen Mejerierne Het in Bjerringbro (Midden-Jutland) gevestigde Mammen Mejerierne is de nummer 4. Het moederbedrijf is eigendom van de Deense ondernemersfamilie Staunsbæk. In vier fabrieken verwerkt het concern jaarlijks meer dan
200.000 ton melk tot uitsluitend kaas. De productie concentreert zich op witte, feta-achtige saladekazen en gesneden en harde kazen van koemelk. De omzet steeg in 2020 met 1,3 procent tot € 148,4 miljoen. Er staan 230 mensen op de loonlijst van het in 1982 opgerichte bedrijf.
Exportgericht Mammen is sterk exportgericht. Er worden ruim zestig buitenlandse markten bediend. Naast de afzet van zelfgeproduceerde kazen handelt het bedrijf ook in merken van andere producenten. De brutowinst uit export lag in 2020 rond de € 2,2 miljoen. Dat was flink lager dan winsten in voorgaande jaren. Volgens ceo Lars Staunsbæk stagneerde de winst vooral door de wereldwijde gevolgen van de Covid-19-pandemie. De lockdownmaatregelen binnen de Deense foodservicesector veroorzaakten ook een daling met 3,7 procent van Mammens binnenlandse verkoop. Het management zegt dat het om de verkoop overeind te houden ook producten verkocht onder de eigenlijke marktwaarde. Voor 2021 verwacht Mammen Mejerierne betere cijfers. Staunsbæk spreekt van ‘toenemende concurrentiedruk op zowel de Deense als de internationale zuivelmarkt’, maar denkt dat zijn kaasmakerij op koers ligt om het lopende boekjaar af te sluiten met een lichte omzet- en winststijging.
ZuivelZicht november 2021
22_Artikel_10L_0002.indd 13
13
08-11-2021 09:33
De Nr.1 specialist in gereviseerde zuivelmachines Melk Yoghurt Boter Margarine Smeltkaas
Kaas 2.000 machines in voorraad Garantie bij levering Snelle levertijden Lage investering Complete projecten
+31(0)348-558080 info@lekkerkerker.nl
www.lekkerkerker.nl
ENGINEERED FOR YOU
Bent u op zoek naar een fermentatiebad, oliebad, stoof of een product voor het bepalen van vet en vaste stofgehalte in zuivel? Hettich Benelux levert standaard apparatuur en maatwerk. Of het nu gaat om een aanpassing of een nieuw FRQFHSW VDPHQ PHW X YLQGHQ Zğ GH EHVWH RSORVVLQJ 1HHP FRQWDFW RS PHW RQV YHUNRRSWHDP YRRU PHHU LQIRUPDWLH :ğ NRPHQ JUDDJ Eğ X ODQJV RI EH]RHN RQ]H VKRZURRP in Geldermalsen.
www.hettichbenelux.com zuivelzicht 185x129.indd 1 21ZUI011_ADVERTENTIE.indd 14
088 2219900 28-10-2021 09:14:25 04-11-2021 09:43
B E D R I JF
Ceo Tuborgh bij nieuwe strategie: ‘Zuivelsector staat voor beslissend moment’
Arla Foods investeert meer in duurzaamheid en klimaat Arla Foods gaat de komende vijf jaar haar investeringen met 40 procent opschroeven tot een totaal van meer dan € 4 miljard. Verdere verduurzaming van de productie is – naast waardecreatie – een belangrijk thema. Dat blijkt uit de presentatie van de nieuwe vijfjarenstrategie Future26. Peder Tuborgh: “Als er ooit een tijd was om op te staan en de toekomst van zuivel te vorm te geven, dan is het nu.”
Tekst: Bert Kleiboer
Bij de presentatie, op 3 november, spreekt ceo Peder Tuborgh van een “beslissend moment in de ontwikkeling van de zuivelsector”. Aan de ene kant vraagt een groeiende wereldbevolking hoogwaardig voedsel, aan de andere kant vereist de klimaatverandering actie. “Als er ooit een tijd was om op te staan en de toekomst van zuivel te vorm te geven, dan is het nu.” Arla richt zich op de doelen in het klimaatakkoord van Parijs. “Wij willen koploper zijn in de zuivelindustrie.” Voor de komende vijf jaar heeft het coöperatieve concern zijn doelen voor uitstoot van broeikasgassen aangescherpt. Voor de productie en logistiek
Jan Toft Nørgaard: “Consumenten verwachten dat wij een deel van de oplossing zijn.”
wordt de ambitie een reductie van 63 procent in 2030, in plaats van 30 zoals eerder is bepaald. Maatregelen zijn onder meer omschakeling naar groene stroom, versnelde ontwikkeling van fossielvrij transport en verduurzaming van verpakkingen.
worden door kostenbesparingen van € 500 miljoen.
Dividend melkveehouders Waardecreatie Arla gaat uit van groei. Daarbij rekent de zuivelproducent op een toename van de mondiale vraag met gemiddeld 2 procent. In Europa zoeken consumenten volgens Arla vooral naar producten die voldoen aan hun behoeften op het gebied van gezondheid en welzijn, gemak en duurzame productie. Buiten Europa ziet Arla kansen op markten waar de vraag naar betaalbare zuivelvoeding groter is dan de lokale productie, zoals China, West-Afrika en Zuidoost-Azië. Arla’s vijfjarenstrategie Future26 richt zich op waardecreatie. Belangrijk daarvoor zijn de sterke retailmerken in Noord-Europa, het Verenigd Koninkrijk en het Midden-Oosten, zoals Arla, Lurpak, Castello, Puck en Starbucks. Daarnaast verwacht het zuivelconcern groei van hoogwaardige melk- en wei-ingrediënten. Ook zijn er plannen voor verdere ontwikkeling van e-commerce. De investeringen in de komende vijf jaar moeten mede mogelijk
Volgens Arla staan ook melkveehouders voor grote investeringen op hun bedrijven. Coöperatievoorzitter Jan Toft Nørgaard: “Consumenten willen dat voedsel verantwoord en duurzaam wordt geproduceerd. Ze verwachten dat wij een deel van de oplossing zijn. De manier waarop wij als boeren melk produceren wordt alleen maar belangrijker.” Om de leden te ondersteunen, heeft de coöperatieve onderneming haar winstbestemming aangepast. In de toekomst ontvangen ze 1,5 cent nabetaling per geleverde kilo melk, mits het bedrijf een nettowinst behaalt van ten minste 2,8 procent van de omzet. Nu is dat 1,0 cent. Het ledendividend wordt verdeeld over twee termijnen in plaats van een. Het ledendividend voor de 9.400 eigenaren komt naar verwachting uit op meer dan € 1 miljard in de komende vijf jaar. De uitkering is een aanvulling op een marktconforme melkprijs. Het doel van Arla is dat deze melkprijs 3 tot 7 procent boven het gemiddelde ligt van een groep vergelijkbare bedrijven.
ZuivelZicht november 2021
11_Artikel_07R.indd 15
15
08-11-2021 09:33
MARK T
Nieuw jaarrapport International Dairy Federation
Zuivelmarkt bloeit op: meer handel en stijgende prijzen In de nasleep van de coronacrisis ziet de International Dairy Federation de zuivelmarkt opveren. De koepelorganisatie van de mondiale zuivelsector constateert dat de wereldwijde vraag naar zuivel weer aantrekt. Bij een beperkt aanbod zorgt dat voor oplopende prijzen. Ondertussen neemt de omvang van de handel in zuivelproducten wereldwijd toe. Tekst: René van Buitenen
Melkveebedrijf in de Verenigde Staten, de regio waar de zuivelproductie het hardst is gegroeid. (Foto: Cavan Images/Alamy Stock Photo)
16
33_Artikel_02L_0002.indd 16
De internationale zuivelhandel maakt dit jaar een sterke groei door. Dat stelt de International Dairy Federation (IDF) in haar jaarrapport, dat vorige maand werd gepresenteerd tijdens de wereldzuivelconferentie in Kopenhagen. Het rapport schetst de situatie op de mondiale zuivelmarkt en is gemaakt door analisten van de Franse zuivelorganisatie Cniel en het Nederlandse ZuivelNL. Zij constateren dat de handel in
zuivelproducten dit jaar stevig doorgroeit. De handel nam in de eerste zes maanden met 4,5 procent toe, vergeleken met de eerste helft van 2020. Dat had alles te maken met het lage niveau waarop de handel zich vorig jaar gedurende de eerste zes maanden afspeelde, na de uitbraak van het coronavirus. Maar in de nasleep van de pandemie blijkt de markt zich ongekend snel te herstellen. “Het weerspiegelt de dynamische ontwikkeling volgend op de
stijgende wereldmelkproductie”, schrijven de samenstellers van het rapport. De toegenomen handel in zuivelproducten komt vooral voor rekening van Oceanië en de Verenigde Staten. De Amerikaanse zuivelexporteurs hebben veel meer mager melkpoeder, weipoeder, boter en boterolie op de wereldmarkt afgezet, vergeleken met vorig jaar. Hun collega’s in Nieuw-Zeeland voerden meer vol poeder en kaas naar de
ZuivelZicht november 2021
08-11-2021 09:34
MARK T
De wereldmelkproductie volgens de International Dairy Federation.
wereldmarkt. Australië exporteert dit jaar onder andere meer boter en melkpoeder.
Europese Unie Tegelijkertijd ontwikkelt de uitvoer vanuit de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zich minder voorspoedig. Dat is in lijn met de melkproductie in Europa. Die bleef in de eerste helft van dit jaar min of meer stabiel in vergelijking met de eerste zes maanden in 2020. De analisten wijten de haperende export in Europa voor een deel aan de nieuwe handelsbetrekkingen die de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk sinds 1 januari 2021 weer moeten opbouwen. De brexit heeft de bestaande handelsstromen verstoord. Overigens schaalt de IDF de Britten nu in als de zesde zuivelexporteur van de wereld, na achtereenvolgens de EU, NieuwZeeland, de Verenigde Staten, WitRusland en Australië. Omdat de zuivelmarkt zich al in de tweede helft van 2020 begon te herstellen van de coronacrisis, verwacht de IDF niet dat het huidige groeitempo de rest van dit jaar gehandhaafd blijft. Het ligt voor de hand dat de groei van de mondiale zuivelhandel de komende maanden in vergelijking met vorig jaar iets zal afvlakken. Desondanks rekenen de analisten voor heel 2021 op een stevige toename van het handelsvolume,
33_Artikel_02L_0002.indd 17
met ongeveer 3 procent. Daarmee zou de hoeveelheid melkequivalenten dat dit jaar wereldwijd wordt verhandeld, uitkomen op 93,8 miljoen ton. In 2020 bedroeg het totale verhandelde volume 91,1 miljoen ton. Concrete uitspraken over de prijzen van de rest van dit jaar doet de IDF niet. Zij constateert wel dat het toegenomen handelsvolume tot dusver gepaard gaat met flink oplopende prijzen. De gemiddelde prijs voor mager melkpoeder uit Oceanië lag over de eerste acht maanden van dit jaar 20 procent boven het niveau van 2020; in West-Europa lag de prijs 26 procent hoger. De boterprijzen stegen in de genoemde periode nog harder: 36 procent in West-Europa en 29 procent in Oceanië.
Great things happen! Gecertificeerd voedselveilig!
Wij produceren al 30 jaar kaasplanken van formaat uit het beste Noord Europese vuren.
Beperkt aanbod De prijsstijgingen worden gevoed door een beperkt aanbod van melk. Dat wil zeggen: de productie neemt wel toe, maar in een trager tempo dan de laatste jaren gewoonlijk was. De analisten van CNiel en ZuivelNL ramen de toename van de totale melkproductie voor dit jaar wereldwijd op 2,1 procent. Dat is iets onder het gemiddelde van de periode 2015-2020; dat bedraagt 2,4 procent. De raming is gebaseerd op productiecijfers tot en met juni/juli van de voornaamste zuivelproducerende landen.
Prime Quality Cheese Board Panels
LAMICO B.V. Papierbaan 16-22 9672 BH Winschoten Tel: +31 (0) 597 - 47 17 40 info@lamico.nl
www.lamico.nl
08-11-2021 09:34
MARK T
IDF telt honderd fusies en overnames Of het aan de toegenomen handel in zuivel ligt, of dat de coronacrisis er iets mee te maken heeft, is niet duidelijk. Feit is dat fusies en overnames in de mondiale zuivelwereld de afgelopen periode gewoon zijn doorgegaan. De samenstellers van het IDF-rapport hebben de voornaamste fusies en overnames uit 2020 en die van begin dit jaar zoveel mogelijk bijgehouden. Op basis van openbare publicaties turfden zij al met al zo’n honderd deals. De meeste fusies en overnames werden geteld in Europa: 44 stuks. Ook in Azië verwisselden relatief veel zuivelbedrijven van eigenaar: 21 transacties werden er gesloten. Waarbij opvalt dat Westerse bedrijven een stap terugdeden in China. Fonterra, Danone en Reckitt Benckiser deden hun posities daar over aan lokale partijen. In Noord-Amerika werden veertien overnames genoteerd. De aankoop van 44 zuivelfabrieken van Dean Foods door het coöperatieve concern Dairy Farmers of America à $ 433 miljoen springt daar in het oog. In Latijns-Amerika (zes) en in Afrika (een) was het aanzienlijk rustiger wat betreft fusies en overnames. In het overzicht duiken de Franse concerns Lactalis en Danone en ook het Canadese Saputo in diverse regio’s op. Ook zien we investeringsmaatschappijen aan het front
De grote groei in de melkproductie vindt dit jaar plaats in de Verenigde Staten. Daar produceerden de veehouders in de eerste zeven maanden van dit jaar al 2,3 procent meer melk. De verwachting is dat de groei in de loop van dit jaar iets zal afnemen. Als gevolg van oplopende voerkosten houden melkveebedrijven minder vee aan. In de Europese Unie, de grootste producent in de wereld, was de melkproductie tot en met juli min of meer gelijk aan het volume van vorig jaar (-0,1 procent). Nederland is in dat
18
33_Artikel_02L_0002.indd 18
Ranglijst van zuivelbedrijven gerangschikt naar omzet in miljard dollar. (Uitgezonderd Kerry, Unilever, PepsiCo en Mondelez. A=exclusief babyvoeding; B= inclusief plantaardige alternatieven C=op basis van gebroken boekjaar; D= schatting) (Bron: IDF)
verschijnen. Die steken hun geld met name in Aziatische zuivelbedrijven. Ranglijst Al die mutaties hebben niet geleid tot verschuiving in de top van de mondiale zuivelindustrie. De IDF-ranglijst van wereldspelers wordt nog steeds aangevoerd door Lactalis, waar de omzet met 7 procent pluste mede als gevolg van overnames. Daarna volgt Dairy Farmers of America met een omzetgroei van 12 procent. De ranglijst laat een wisselend beeld zien wat betreft de omzetten die de bedrij-
opzicht een uitzondering met een dalende melkproductie van bijna 2 procent.
Geen significante groei In de EU wordt geen significante groei verwacht vanwege de stijgende voerkosten. De melkprijzen in de EU zijn nu relatief hoog, maar volgens de IDF niet hoog genoeg om de stijgende productiekosten te kunnen compenseren. De productie in Nieuw-Zeeland laat tot op heden een plus zien van 5,6 procent,
ven in 2020 boekten. In China slaagde Yili (nummer 4 op de lijst) er in het groeitempo van voorgaande jaren vast te houden, terwijl concurrent Mengniu (#9) voor het eerst sinds 2015 een omzetverlies moest slikken (-4 procent). In Europa was het beeld niet anders: Arla Foods (#7) en Savencia (#12) groeiden; FrieslandCampina (#6) stabiliseerde, maar Danone (#3), Sodiaal (#14) en DMK (#11) zetten vorig jaar iets minder om. In Canada zette Agropur (#13) de opmars voort (+5 procent), maar zag marktleider Saputo (#10) ondanks enkele overnames de omzet teruglopen met 4 procent.
dankzij gunstige weersomstandigheden. Australische melkveebedrijven hebben dit jaar ongeveer evenveel melk geleverd dan vorig jaar. In Zuid-Amerika laten Argentinië en Uruguay een stevige groei zien (respectievelijk 4,0 en 5,7 procent) omdat de boeren hun marges de afgelopen tijd zagen verbeteren, bij gunstige weers-omstandigheden. In Brazilië – de belangrijkste producent van het continent – bleef de groei van de melkproductie beperkt tot een half procent.
ZuivelZicht november 2021
08-11-2021 09:35
Wanneer kennis en
kwaliteit telt
De beste plank voor kwaliteitskaas
engineered wood products
21ZUI011_ADVERTENTIE.indd 19
Meer informatie: www.vidarwood.nl of tel. 0031 (58) 251 87 57.
04-11-2021 09:43
MARK T
Zuivelkennis ligt aan de basis van zuivelalternatieven
Anuga 2021 bevestigt de trends in de zuivel Op de Anuga 2021 in Koeln Messe was niet alleen economisch en productnieuws over zuivel te horen en te zien. Duidelijk werd ook dat producenten van zuivelalternatieven het vak leerden van de zuivelproducenten. Tekst: Yves De Groote
Om met economisch nieuws te beginnen: A-Ware breidt zich uit naar verschillende landen en zet duurzaamheid voorop. Op de stand van A-Ware vertelde Marga van der Neut, hoofd marketing en innovatie, dat dit bedrijf samen met de coöperatie Aaremilch in
Zwitserland in 2020 een nieuwe duurzame CO2-neutrale kaasfabriek heeft gebouwd voor de productie van vier typen Zwitserse Simmental kaas. De fabriek verwerkt ongeveer 30 miljoen kilo melk. De kaasopslagcapaciteit bedraagt 3.500 ton harde en halfharde
kaas. A-Ware zal de export voor haar rekening nemen. Naast de kaasproductie vult de zuivelfabriek ook melk af voor de regionale markt. Een soortgelijk samenwerkingsverband ging A-ware aan met Glanbia, de grootste zuivelcoöperatie van Ierland,
Stand van kaasbedrijf Vandersterre. (Foto’s: Anuga)
20
22_Artikel_19L.indd 20
ZuivelZicht november 2021
08-11-2021 09:35
MARK T
vervolgt de woordvoerder van A-Ware. Beide gaan samen een kaasfabriek exploiteren die in 2022 opgeleverd moet zijn en die 450 miljoen kilo melk kan verwerken. Hetzelfde verhaal geldt voor de samenwerking met SCE E-Piim en Interfood Group. Ze gaan een moderne en duurzame zuivelfabriek bouwen in Estland. Hierdoor wordt de capaciteit van de Estse zuivelindustrie aanzienlijk verbeterd en worden de inspanningen voor de verdere ontwikkeling van de melkveehouderij in de regio versterkt. De oplevering is de zomer van 2023.
besteed aan het geleidelijk vrijkomen van de smaak in de mond, vertelt Jack Visser.
Mozzarella succes in China
Merken
Mozzarella is bijzonder populair bij de Chinezen, weet Ilse Hermans, businessdevelopmentmanager Azië bij Milcobel. “De markt groeit ongeveer 25 procent per jaar.” Mozarella wordt in Europa vaak gezien als de pizzakaas, maar in Azië, Afrika en het Midden-Oosten wordt het gebruikt in lokale keuken- en fusionrecepten, wat leidt tot gloednieuwe toepassingen, zoals mozzarella als topping op traditionele gerechten, in sauzen of salades bijvoorbeeld. Maar Chinezen laten zich pizza’s goed smaken, ziet Hermans die normaal vanuit Hongkong werkt. “De stretch kan voor de Chinees niet lang genoeg zijn. Voor het smeltgedrag is een constante kwaliteit van de kaas van groot belang.” Nieuw in het assortiment van Kaashandel Remijn is de Nora jong belegen Geitenkaas 50+, die recent werd onderscheiden met de Goud Gouda Cheese Award. Kaashandel Remijn nam voor de zomer ook de verkoop en distributie van natuurgerijpte kaas van Meester-Affineurs over. Eerder werd de rijping, verkoop en distributie van gecoate kaas van deze partij al overgenomen. MeesterAffineurs is een van de vooroplopers in duurzame graskazen en recepturen met melk van specifieke rassen. Jack Cheese bracht twee nieuwe kazen onder de aandacht van de Anuga bezoekers: Tabasco Pepper en Texas Barbecue, geproduceerd door boerderijkaasbereider De Producent. Bij de ontwikkeling is de nodige aandacht
FrieslandCampina zette op deze editie van de Anuga verschillende merken in het zonnetje voor de Europese markt, liet Anouk Bels weten. “Wij geloven sterk in A-merken.” De businessdevelopmentmanager Valess EU en VS noemde met name de merken Chocomel en Parrano (Italiaanse kaasstijl), dat in 2018 over werd genomen van Best Cheese Holland. “Valess nu ook in Duitsland op de markt.” Nieuw is de Valess Burger, gemaakt van weidemelk en bevat daarom de voedingstoffen die onmisbaar zijn voor de gezondheid van de consument. Voor een kilo Valess is twee tot drie liter melk nodig. Tijdens de eerste stap worden de essentiële eiwitten gescheiden van de melk. Voor de stevige, vleesachtige structuur worden voedingsvezels uit algen toegevoegd. Na McDonald’s Oostenrijk (2015), België (2017) en Kroatië (2018) is McDonald’s Nederland overtuigd van Valess. De McChicken Veggie en de Homestyle Crispy Chicken Veggie zijn sinds kort verkrijgbaar in vrijwel al hun fastfoodrestaurants in Nederland. Volgens Bels en Paul Wilde, global business development director Valess, is er een markt voor zuivelalternatieven naast de zuivelproducten. Wilde voorspelt een synergie tussen de twee productsegmenten.
Belangstelling voor vegan kaas bij Dr. Mannah, winnaar van een Anuga taste Innovation Award.
Voedingstransitie Jan Kos, directeur van Vandersterre, ziet vegan vooral als onderdeel van een voedingstransitie, waarbinnen zuivel en
vegan naast elkaar kunnen bestaan. Hij bracht een breed assortiment kaasalternatieven van het Nederlandse bedrijf Willicroft onder de aandacht. Om de consument niet in verwarring te brengen zijn de productnamen creatief: Young Dutch (Gouda), Original fondue (fondue) Italian Aged (Parmezaan), Greek White (feta), Italian White (mozzarella) en Mature (cheddar). De producten zijn volgens Kos vanuit een duidelijke duurzaamheidsvisie ontwikkeld. De producten smaakten goed. Het Duitse bedrijf Dr. Mannah won een Anuga taste Innovation Show award met haar alternatieve camembert, gemaakt op basis van bloemkool en bedekt met witte schimmel. Ook dit product is gerijpt. Ze doet niet alleen visueel denken aan zijn dierlijke tegenhanger uit Normandië, maar smaakt goed. Ook de juryleden waardeerden de romige textuur van het product met een lichtzure smaak dat smelt op de tong. Het Italiaanse bedrijf Dall’ Albero presenteerde een soortgelijk product op basis van cashewnoten. De vraag die beide bedrijven bij de productontwikkeling stelden was: waarom geen traditionele zuiveltechnieken gebruiken voor de verwerking van 100 procent plantaardige producten? Het geheim van de veganistische producten ligt in de kwaliteit van de grondstoffen en jarenlang onderzoek en ontwikkeling om de productieprocessen te perfectioneren, zegt ook Moritz Braunwarth, medeoprichter en ceo van VF Nutrition. Onder het merk Vly, met als baseline ‘No milk today’, brengt het bedrijf met groot succes goed smakende alternatieve, gezonde zuiveldranken op basis van erwten op de markt.
ZuivelZicht november 2021
22_Artikel_19L.indd 21
21
08-11-2021 09:36
Als er een duidelijk prijsverschil is, is er onder consumenten slechts beperkt bereidheid om voor een duurder duurzaam product te kiezen. (Foto: LADO/ Shutterstock)
Agro-Nutri Monitor 2021: prijs is bottleneck voor substantiële groei
ACM: ingrijpen nodig voor groei duurzamere voedselketens Voor een doorbraak in de verduurzaming van voedselproductieketens zal de overheid moeten ingrijpen. De Autoriteit Consument & Markt (ACM) ziet twee typen oplossing: het duurzame product goedkoper maken voor de consument of het reguliere aanbod beperken. Tekst: Bert Kleiboer
22
33_Artikel_02L.indd 22
ZuivelZicht november 2021
08-11-2021 09:36
MARK T
Industriële koeling De verduurzaming stagneert bij de kassa. Boeren hebben een hogere opbrengst nodig als ze biologisch werken, maar de bereidheid van consumenten om voor een duurder product te kiezen is beperkt. Daarom moet de overheid bijsturen als deze een transitie naar duurzamere productiesystemen op gang wil brengen. Dat concludeert de Autoriteit Consument & Markt (ACM) in de Agro-Nutri Monitor 2021. De monitor is een inventarisatie in opdracht van het ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Voedselkwaliteit (LNV). De minister wil inzicht in de prijsontwikkeling in de keten en een beter beeld krijgen van de mogelijke belemmeringen die boeren en tuinders ervaren als ze verduurzamen. Vorig jaar verscheen de eerste editie. Op 4 oktober dit jaar heeft de ACM de tweede monitor aangeboden aan demissionair minister Carola Schouten. Deze editie schetst een beeld voor zeven producten in de supermarkt, waaronder melk. Voor de margeverdeling in de keten kijken de onderzoekers naar de kosten en opbrengsten in drie schakels: boer, verwerker en supermarkt. Ze vergelijken de reguliere en biologische variant. De nieuwe monitor beslaat de periode 2017-2019. De margeverdeling in de keten blijkt consistent met de cijfers in de vorige Agro-Nutri Monitor. (zie ook kader Margeverdeling keten).
Marge smaller Voor melk zijn de gemiddelde kosten van de productie van biologische grondstof circa een derde hoger dan de kosten van gangbare boerderijmelk. In de meeste gevallen worden de meerkosten voor biologische productie gedekt door de opbrengsten, stelt de ACM in de monitor. Het netto rendement per kilogram melk is bij biologische melkveehouders echter iets lager dan bij hun gangbare collega’s. Opmerkelijk genoeg zijn biologische melkveehouders wel meer tevreden
Biologische melkveehouders zijn tevredener met de prijzen dan hun gangbare collega’s
Highcare Kaasrijping Cleanrooms Airconditioning
metdeprijzen,concludeertdeACMuitonlineonderzoek.
Maatwerk
Belemmeringen Voor de Agro-Nutri Monitor is – in een online-enquête – ook gevraagd naar de belangrijkste belemmeringen voor een omschakeling. De beperkte afzetmogelijkheden blijken de grootste belemmering in de ogen van melkveehouders die van plan zijn om om te schakelen. Bij hun vaste afnemer hebben zij vaak te maken met wachtlijsten voor het leveren van biologische melk. Deze zuivelbedrijven zijn terughoudend, omdat ze onzeker zijn over de consumentenvraag en de bereidheid om extra prijs te betalen, meldt de Agro-Nutri Monitor. Ook voor andere duurzame alternatieven, in de vorm van aparte melkstromen zijn de mogelijkheden voor deelname beperkt. Biologische bedrijven die al omgeschakeld zijn, vinden achteraf de hoge inkoopkosten van bijvoorbeeld voer de belangrijkste belemmering. Daarnaast werd de beschikbaarheid van grond en de omschakelingsperiode genoemd
Stimuleren en beperken Onder de huidige marktomstandigheden zal de verduurzaming geen grote vlucht nemen, voorspelt de ACM. Voor een “significante omschakeling van reguliere naar duurzamere productie” zijn beleidsmaatregelen nodig. In de aanbiedingsbrief voor de minister suggereert de marktautoriteit twee soorten maatregelen: de consumentenvraag stimuleren en het aanbod beperken. Het stimuleren van de binnenlandse vraag zou kunnen met subsidies of belastingen (btw-tarief) om zo het kostprijsverschil te verminderen of zelfs
Voets & Donkers ontwikkelt met grote precisie luchtbehandelingssystemen die exact de juiste condities creëren voor kaasrijping.
www.voetsdonkers.nl
33_Artikel_02L.indd 23
08-11-2021 09:36
MARK T
Margeverdeling keten De prijs voor een liter melk in de supermarkt was in de periode 2017-2019 gemiddeld € 0,81 (exclusief btw) voor gangbare en € 1,03 voor biologische melk. In 2019 was de melk iets duurder geworden ten opzichte van voorgaande jaren van het onderzoek. Voor gangbare melk had de melkveehouder in deze periode een opbrengst van €0,41 per kilogram. De nettomarge op boerderijniveau was negatief: -2 procent. Voor verwerkers was de brutomarge (omzet minus inkoop) € 0,11. De nettomarge (brutomarge minus kosten) was -3 procent. De supermarkten hadden een brutomarge van € 0,30 en een positieve nettomarge: +8 procent. De gemiddelde opbrengst van de biologische melkveehouder was duidelijk hoger dan van gangbare melkveehouders, maar de kosten ook. De melkopbrengst was € 0,52 per kilo, de nettomarge -9 procent. Voor de verwerkers was de brutomarge € 0,20, de nettomarge 0 procent. De brutomarge van supermarkten was € 0,33 per kg, de nettomarge 0 procent. Opvallend is dat supermarkten aan een liter biologische melk minder overhouden dan van gangbare melk. De marge is krapper omdat het volume van deze productgroep relatief klein is en de kosten daardoor hoger.
weg te nemen. Het effect van een binnenlandse maatregel is echter beperkt, want een groot deel van de productie wordt geëxporteerd. Ook de buitenlandse consument zal bereid moeten zijn de meerprijs te betalen. De overheid zou samenwerkingen in de keten verder kunnen stimuleren, stelt de ACM. Harmonisatie van Nederlandse keurmerken en promotie in het buitenland zou de vraag naar duurzame producten op export-markten kunnen
24
33_Artikel_02L.indd 24
Tabel 1. Bruto- en nettomarges per ketenschakel, 2017-2019. a) De brutomarges in de keten tellen niet op tot het totaal van de consumentenprijs doordat inkoopprijs van de ene schakel niet helemaal gelijk is aan de verkoopprijs van de voorliggende schakel; opbrengsten exclusief subsidies en overige opbrengsten. (Bron: Agro-Nutri Monitor 2021)
Tabel 2. Overzicht prijzen, exclusief btw, kosten en marges voor verwerker en supermarkt. NB: De inkoopwaarde en prijzen van de verschillende schakels in de tabellen sluiten in sommige gevallen niet helemaal op elkaar aan. Dat komt doordat verschillende bronnen zijn gebruikt, door seizoensinvloeden, en door de manier waarop prijzen per ketenschakel zijn geaggregeerd en gemiddeld over bedrijven. (Bron: Agro-Nutri Monitor 2021)
stimuleren. De ACM oppert ook een verdere stimulering van pan-Europese keurmerken.
Duurzaamheidsafspraken De ACM vreest dat alleen vraagstimulerende maatregelen niet genoeg zijn. Als de binnenlandse en buitenlandse vraag niet snel genoeg stijgt, zouden voor een significante verduurzaming, ook “productiebeperkende maatregelen overwogen moeten worden.” Dat kan
bijvoorbeeld met duurzaamheidsafspraken tussen producenten of binnen de keten, waarvoor aldus de ACM “de mededingingsregels meer ruimte bieden dan nu soms wordt verondersteld”. Andere opties volgens de toezichthouder: een verscherping van de minimumduurzaamheidseisen voor landbouwproducten, het uitkopen van regulier producerende boeren die niet rendabel kunnen omschakelen of – als meest vergaande maatregel – onteigening.
ZuivelZicht november 2021
08-11-2021 09:36
CENTRIFUGAAL, LOBBEN EN SCHROEFSPINDELPOMPEN
PACKO
Hygiënische pompen voor de zuivel
VERDER is fabrikant van PACKO pompen VERDER BV Tel.: +31 (0)50-549 59 00
sales@verder.nl
www.verder.nl
SA
VakbladVoedselind_adv_185x129mm.indd 2
21-04-2021 13:19
Sijtsma N oord bv
EMS SYST TY E F
F OO D
P HACC
Specialisten in betonrenovatie, stralen, vloer- & wandcoating
IED
CERTIF
• Ruim 35 jaar dé specialist binnen de zuivel- en voedingsmiddelenindustrie • HACCP coating systemen voor vloeren, wanden, plafonds en pekelbaden • Werkzaamheden kunnen tijdens productieproces worden uitgevoerd 9&$ HQ +$&&3 JHFHUWLÀFHHUG
+31(0)517 23 22 00
21ZUI011_ADVERTENTIE.indd 25
info@sijtsma-noord.nl
www.sijtsma-noord.nl
04-11-2021 09:43
Marges onder druk ondanks hogere omzetgroei per kilo melk
DMK kampt met gevolgen afgenomen aanvoervolume A-Insights gelooft dat het gebruik van data in toenemende mate van belang is om de juiste strategische beslissingen te kunnen nemen. In deze editie kijkt het naar de Duitse zuivelcoöperatie Deutsches Milchkontor (DMK), waar de aangeleverde volumes in de afgelopen jaren sterk teruggelopen zijn vanwege de ondergemiddelde melkprijs. Tekst: Mathieu Geuskens
Het bij DMK aangeleverde melkvolume daalt fors: sinds 2017 is de coöperatie 19 procent van de aanvoer kwijtgeraakt, wat neer komt op circa 1,5 miljoen ton rauwe melk. De daling
26
22_Artikel_10L.indd 26
van het aangeleverde volume is ten dele te wijten aan de melkprijs die DMK haar leden biedt: deze lag in de afgelopen jaren steevast onder het niveau van concurrenten. Als gevolg
daarvan heeft een aanzienlijk deel van de boeren de coöperatie verlaten. In 2017 had DMK nog 6.600 melkleverende leden, in 2020 waren er nog 5.600 van over.
ZuivelZicht november 2021
08-11-2021 09:38
MARK T DMK slaagt er wel in de omzet per kilo verwerkte melk met 19 procent te verhogen door de productie van goedkopere bulkproducten terug te schroeven, onder andere door de sluiting van enkele fabrieken. De lagere melkprijs en de daaropvolgende uitstroom van melkveehouders is een negatieve cyclus: door de lagere verwerkte volumes heeft een coöperatie de fabrieken niet vol, terwijl de vaste lasten gelijk blijven. Dit legt druk op het resultaat, waardoor de uit te keren melkprijs verder afneemt en er weer meer boeren vertrekken. Reden genoeg voor DMK om alle zeilen bij te zetten om de verdere uitstroom van melkveehouders te voorkomen. Mede door externe marktomstandigheden lukte het de coöperatie aanvankelijk niet om de melkprijs de verbeteren.
Grafiek 1. Verwerkt rauw melkvolume en omzet per 100 kilogram rauwe melk.
Verschil melkprijs wordt kleiner In 2020 slaagde het bedrijf er in het gat tussen de eigen melkprijs en die van concurrent Royal FrieslandCampina (RFC) fors te verkleinen. Een jaar eerder daalde de melkprijs van DMK nog met 70 cent per 100 kilo terwijl RFC de boeren 40 cent per 100 kilo méér uitkeerde. Het totale verschil in melprijs bedroeg toen nog ruim € 4. In 2020 is dat teruggebracht tot € 1,50. De toegevoegdewaardestrategie is duidelijk terug te zien in de kostenstructuur van DMK: waar in 2017 nog de helft van de omzet werd uitgegeven aan rauwe melk, is dit aandeel in 2020 teruggelopen naar 38 procent. Een deel van deze daling wordt ingegeven door de gedaalde melkprijs, die ten dele het gevolg is van marktomstandigheden. Wel is te zien dat DMK in 2020 € 51,70 per 100 kilo rauwe melk uitgaf aan de inkoop van andere grondstoffen en operationele kosten zoals personeel, energie en afschrijvingen. In 2017 bedroeg dit nog € 35,10 per 100 kilo, wat aangeeft dat de hogere toegevoegde
Grafiek 2. Melkprijzen DMK en Royal FrieslandCampina in euro per 100 kilogram.
Grafiek 3. Kostenniveaus en marge.
waarde die DMK probeert te leveren ook beduidend hogere kosten met zich meebrengt. Vooralsnog slaagt de coöperatie er getuige de melkprijsdaling nog niet in om de verkoopprijzen aan te passen op dit kostenplaatje, terwijl juist dat belangrijk is om de huidige melkaanvoer te behouden.
Nieuwe markten en segmenten
DMK lanceert in het voorjaar van 2022 vegan kaas
Om de benodigde verkoopprijzen te realiseren blijft DMK in de komende jaren inzetten op het verhogen van de waarde die het toevoegt op de rauwe melk. Dit gebeurt door in te zetten op
nieuwe markten, onder andere met de opening van een nieuwe kaasfabriek in Rusland. Ook richt de coöperatie haar pijlen op de groeiende markt voor plantaardige zuivelalternatieven met de lancering van vegan kaas, die in de lente van 2022 op de markt zal komen. Tot slot stoot DMK activiteiten met lagere marges af. Zo werd in oktober 2021 het aandeel in zuivelhandelaar Fude+Serrahn teruggebracht van 51 procent naar 10 procent. Mathieu Geuskens is zuivelanalist bij A-Insights.
ZuivelZicht november 2021
22_Artikel_10L.indd 27
27
08-11-2021 09:38
Meetbaar Beter! Zuivelanalyses met FTNIR voor Lab en Proces • 10 jaar onderhoudsvrij • Uitwisselbare accessoires • Analyses in melk, wei, WPC, (ijs)room, gemalen kaas, wrongel, melkpoeder, boter, yoghurt • Modeloverdracht ook naar inline • ISO/IDF21543
Anaspec Solutions BV | Phone +31 182 304 005 | info@anaspec.eu
21ZUI011_ADVERTENTIE.indd 28
04-11-2021 09:44
MARK TCIJFERS
WZK h d/ DĞůŬĂĂŶǀŽĞƌ ŵŽŶĚŝĂĂů (jan’ 21 - aug ’21, % t.o.v. ’20) EU-27
ƵŝǀĞůƉƌŽĚƵĐƚŝĞ h (jan’ 21 - aug ’21, % t.o.v. ’20) x 1.000 ton
-0,0%
Duitsland ǁĂĂƌǀĂŶ͗ ƵŝƚƐůĂŶĚ
7.500
-1,7%
Frankrijk &ƌĂŶŬƌŝũŬ
-1,1%
Nederland EĞĚĞƌůĂŶĚ
+2,0%
-1,9%
6.000
Verenigde Staten
+1,9%
Nieuw-Zeeland
+4,1%
Verenigd Koninkrijk
+0,6%
Argentinië
4.500
+3,9%
Australië
3.000
-0,5%
Wit-Rusland
+1,2%
Uruguay
-1,0%
+5,5% 0
-1,3%
1.500 25
50
75
100 125 x miljard kg
-10,4% 0
Totaalvolume in de periode januari-augustus 2021: 217,0 miljard kg (+1,1%).
Kaas
Boter
NMMP
MMP
WZ/: E EĞĚĞƌůĂŶĚƐĞ ŶŽƚĞƌŝŶŐĞŶ ;ƚŽƚ ĞŶ ŵĞƚ ǁĞĞŬ ϰϯ ϮϬϮϭͿ
'ĞŵŝĚĚĞůĚĞ h ŵĞůŬƉƌŝũƐ (sep ’21 t.o.v. aug ’21, in %) euro per 100 kg
700
40
euro per 100 MMP
600
38
+1,0%
Boter
500
36
400
34
300 200
32 2019
2020
2021
100 jul-21
jan-21
jul-20
jan-20
jul-19
jan-19
jul-18
jan-18
jul-17
jan-17
dec
jul-16
jan
jan-16
30
yWKZd tĞƌĞůĚŚĂŶĚĞů (jan’ 21 - jul ‘21, % t.o.v. ’20)
EĞĚĞƌůĂŶĚƐĞ ĞdžƉŽƌƚ Melkequivalenten
Waarde
x 1.000 ton NMMP
+8%
MMP
-1%
Kaas
5.000
8.000
4.000
6.000 +4%
2.523
2.447
4.994
5.440
jan-jul '20
jan-jul '21
4.000 2.000
Boter en -olie
x miljoen euro
10.000
1.475
1.396
2.967
3.204
3.000 2.000 1.000
-7% 0
0 0
Bron: ZuivelNL
500
1.000
1.500
2.000 2.500 x 1.000 ton
EU
Derde landen
jan-jul '20 EU
jan-jul '21
Derde landen
www.zuivelnl.org
ZuivelZicht november 2021
11_Marktcijfers_02R.indd 29
29
08-11-2021 09:39
BELRUBRIEK KAASPROMOTIE
KAASBEWERKINGSMACHINES
INDUSTRIËLE AUTOMATISERING
Jouw partner in procesautomatisering Zorgt voor: hoogwaardige automatiseringsoplossingen op maat
veilig en verantwoord werken business continuÏteit en betere traceerbaarheid
Actemium adviseert, ontwerpt, bouwt en onderhoudt industriële processen. Door onze marktgerichte kennis en gedreven aanpak maken wij van veelomvattende projecten een groot succes.
Meer weten? Neem contact op met Sebastian Taken: sebastian.taken@actemium.com - 31 (0)88 83 18 200
Kijk op actemium.nl
IN- EN VERKOOP TANKS
LUCHTBEHANDELING
KAASVERWERKINGSMACHINES RVS TANK- EN APPARATENBOUW
21ZUI011_ADVERTENTIE.indd 30
04-11-2021 09:44
21ZUI011_ADVERTENTIE.indd 31
04-11-2021 09:44
Tel 0522-463684
info@koster-nl.com
www.koster-nl.com
In- en verkoop van:
- RVS TANKS - RVS POMPEN - WARMTEWISSELAARS
21ZUI011_ADVERTENTIE.indd 32
04-11-2021 09:44
