RYNEK HOTELARSKI W POLSCE - RAPORT 2022

70 GUS: NOCLEGIOBIEKTYTURYŚCI Analiza rynku 2021: Walka o przetrwanie i zaskoczenie 4 Puls nieruchomości – ceny i ruch 14 STR: co mówią liczby? 24 Ile obiektów i hoteli w Polsce? 28 Warszawa – turystyka i segment mice 30 Gdańsk – sytuacja i perspektywy 40 Rynek MICE – liczby i tendencje 44 Segmentacja rynku turystycznego 50 Powrót z Krainy Elfów, czyli rynek condo 2021-2023 58 Turyści wracają, ale ze względu na ceny skracają pobyty 62 Sektor hotelowy zalicza krótkie odbicie 66 Szansa na odbudowę. Ale kiedy? 68 Turystyka i baza noclegowa GUS: obiekty, noclegi, turyści 70 Wykorzystanie małych obiektów 78 Podróże Polaków – gdzie, po co, za ile? 80 Obcokrajowcy u nas 86 Turystyka w górach 90 Ruch graniczny i wydatki – I kw. 2022 98 Podróże z apetytem, czyli jak Polacy jedzą na wakacjach? 100 Głos rynku – wybrane sieci i firmy hotelowe 106 Głos rynku – dostawcy 120 Wizytówki 125 SPIS TREŚCI 14 50 80 PULS NIERUCHOMOŚCI CENY I RUCH PODRÓŻE POLAKÓW GDZIE, PO CO, ZA ILE? SEGMENTACJA TURYSTYCZNEGORYNKU Dołącz do Redakcjafacebook.com/swiat.hotelinas:nieodpowiadazatreśćmateriałów reklamowych. Reprodukcja lub przedruk wyłącznie za pisemną zgodą Wydawcy. © 2022 Copyright by BROG B2B Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k. All rights reserved. Dział Sprzedaży Zbigniew Pąk dyrektor tel.z.pak@brogb2b.plsprzedaży664-463-083 Opracowanie graficzne/Skład DTP: Studio www.adekwatna.plAdekwatna Redakcja Karolina Stępniak redaktor naczelna dyrektor tel.k.stepniak@brogb2b.plwydawnicza664-463-096 Wydawca BROG B2B – media efektywnej komunikacji Spółka odpowiedzialnościąz ograniczonąSp. k. ul. Okopowa 47 01-059 biuro@brogb2b.plWarszawa Zapraszamy do odwiedzenia naszego newsowego portalu rynku HoReCa oraz subskrypcji codziennego Newslettera

H otele funkcjonowały z większymi lub mniej szymi ograniczeniami i przerwami od lockdownu do lockdownu. Wiele z nich w efek cie nie funkcjonowało (w tym także te zlokalizowane wzdłuż granicy Polski z Białorusią), tra cąc już na zawsze to, co najważ niejsze w hotelarstwie – pra cowników – i w efekcie wypa dając z rynku. Z punktu widzenia właścicieli hoteli i inwestorów najtrudniejszą jednak była nie pewność przyszłości, która powodowała brak możliwości sensownego planowania, w tym rozwoju i inwestycji. Hotele w swojej znakomitej większości realizowały więc strategię prze trwania, a inwestorzy powstrzy mywali się od podejmowania decyzji o realizacji kolejnych projektów. Kontynuowane były głównie te rozpoczęte wcze śniej. Pozostałe w większości zostały zamrożone. Rząd RP, próbując ratować sy tuację w ramach kolejnych tarcz, starał się wspomagać polskie firmy, w tym także właścicie li hoteli i bezpośrednio samych Polaków (bon turystyczny). Dzia łania te skutkowały nie tylko wzmożonym w stosunku do lat poprzednich zainteresowaniem

polskich turystów korzystaniem z krajowej bazy hotelowej, ale pośrednio także na rynku inwe stycyjnym, w tym sektorze in westycji condo realizowanych w segmentach hoteli, aparthoteli i apartamentów inwestycyjnych. Odnotowano znaczący przyrost zainteresowania ze strony in westorów (kupców apartamen tów) tego rodzaju inwestycjami w tym okresie. Znalazło to swoje odbicie w globalnym zaangażo waniu finansowym inwestorów w rozwój hotelarstwa. Hotelar stwo powróciło tym samym, po tąpnięciu w 2020 roku, na ścież kę wzrostu.

2021 rok zdominowała epidemia COVID-19. Trwała w najlepsze, wywierając katastrofalny wpływ na światowy, a więc i polski rynek przemysłu czasu wolnego, w tym turystyczny. Jej skutki przekładały się wprost na bardzo trudną sytuację większości hoteli na rynku usług noclegowych w Polsce.

JERZY MIKLEWSKI, ZAŁOŻYCIEL I PREZES ZARZĄDU PROJEKT HOTEL PARTNER FORTECH CONSULTING WALKA O PRZETRWANIE I ZASKOCZENIE

Co mówią liczby – hotele? GUS podaje, że w 2021 roku, licz ba hoteli w Polsce zwiększyła się do 2521 obiektów (co oznacza wzrost o 23 obiekty w stosunku do roku poprzedniego, z pozio mu 2498 obiektów) – patrz wy kres nr 1. I choć może to ozna czać odwrócenie trendu, to nadal jest to o 134 obiekty mniej niż w szczytowym 2019 roku. Zasoby powróciły tym samym do pozio mu w 2015 roku! Spadki liczby hoteli wystąpiły na terenie wo jewództw: dolnośląskiego (dwa obiekty), kujawsko-pomorskiego (dwa), lubuskiego (pięć), opolskie go (trzy), podkarpackiego (dwa),

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne4

RAPORT ANALIZA RYNKU

924 970 1 071 1 155 1 202 1 231 1 295 1 370 1 488 1 634 1 796 1 877 2 014 2 107 2 250 2 316 2 465 2 540 2 592 2635 2 498 2 5213 0002 5002 0001 5001 0005000 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 ANALIZA RYNKU RAPORT podlaskiego (jeden), świętokrzy skiego (dwa) i warmińsko-ma zurskiego (dwa). Natomiast liczba hoteli zwiększyła się na terenie województw: lubelskiego (cztery obiekty), małopolskiego (13), ma zowieckiego (sześć), pomorskiego (11), śląskiego (pięć) i wielkopol skiego (trzy). Na terenie woje wództwa zachodniopomorskiego nie doszło do zmiany liczby hote li. Z mapy Polski najwięcej zniknę ło hoteli dwugwiazdkowych (22), a przybyło hoteli trzy- i cztero gwiazdkowych (po 18). Liczba ho teli pięciogwiazdkowych wzrosła o dwa obiekty do 80. Wiele z hoteli dwugwiazd kowych albo zostało całkowicie wyłączonych z eksploatacji albo czasowo zmieniło swoje przezna czenie (przestało być hotelami) albo zmieniło (patrz: podwyższy ło) standard, zasilając segmenty trzy- i czterogwiazdkowe (transfe ry pomiędzy segmentami).

O tym jak głębokie było tąp nięcie w 2020 roku niech świad czy to, że średnie tempo wzrostu liczby hoteli w Polsce w latach 2000-2019 wynosiło 83 obiek ty, a w okresie 2000-2021 – 73 obiekty rocznie. Pod względem liczby hoteli zasoby polskiego ho telarstwa powróciły do lat 20162017 – patrz wykres nr 2. Co mówią liczby – pokoje? Tąpnięcie w 2020 roku nie odbi ło się jednak wprost na ogólnej liczbie pokoi w tych hotelach. W 2021 roku w stosunku do 2020 ich liczba wzrosła o 8554 pokoi, do poziomu 144 549 (patrz wykresy nr 3 i 4) i był to drugi (!) najwyż szy wzrost odnotowany w historii tych badań. Hotelarstwo w 2021 roku odrobiło więc straty ponie sione w 2020 roku. Wzrost ten wystąpił nierów nomiernie na terytorium całego kraju. Największy odnotowano na terenie województwa mazo wieckiego (wzrost o zaskakujące 3234 pokoje), następnie na te renie województwa małopol skiego (niemałe, gdy weźmie się pod uwagę sytuację na rynku hoteli w Krakowie – 1616 pokoi), a najmniej na terenie wojewódz twa świętokrzyskiego (25 pokoi) i województwa lubelskiego (187 pokoi). W kilku województwach wystąpił spadek liczby pokoi: w województwie podkarpackim o 136 pokoi, lubuskim o 91 pokoi, warmińsko-mazurskim o 78 po koi, opolskim o 37 pokoi i podla skim o 18 Wzrostpokoi.liczby pokoi w hote lach rozłożył się sprawiedliwie na wszystkie ich segmenty. Liczba pokoi w hotelach jednogwiazd kowych wzrosła o 643, 399 jed nostek w dwugwiazdkowych, 3314 w trzygwiazdkowych, 2814 w czterogwiazdkowych, 666 w hotelach pięciogwiazdkowych i 718 w hotelach w trakcie kate goryzacji.Średnie tempo wzrostu licz by pokoi hotelowych w Polsce w latach 2000-2021 obniżyło się jednak do 4558 pokoi rocznie (z 4476 dla okresu 2000-2019 i 4287 dla okresu 2000-2020). Przyczyną tego stanu rzeczy był, jak się okazuje jednorazowy choć znaczny, spadek liczby pokoi ho telowych odnotowany w 2020 roku. Wartość inwestorówzaangażowania Ten wysoki wzrost liczby pokoi hotelowych spowodował, że 2021 rok jest dużym, pozytywnym za skoczeniem pod względem za angażowania inwestorów w roz wój hotelarstwa. Szacujemy, że w 2021 roku inwestorzy zaanga żowali w tym sektorze 3,383 mld zł, tj. o 54 proc. więcej niż średnio w okresie lat 2000-2020 roku (2,185 mld zł średniorocznie) –patrz wykres nr 5. To jeden z naj lepszych okresów w prezentowa nych poniżej latach 2000-2021. Więcej zaangażowano jedynie w 2012 roku. Wykres 1 Wzrost liczby hoteli w Polsce w latach 2000-2021 Wydanie specjalne |

W tym ostatnim przypadku musiało się to wiązać z istotnymi inwestycjami.

ŚWIAT HOTELI 5

Najniższe zaangażowanie od notowano już tradycyjnie na te renie województw: lubuskiego, opolskiego, podkarpackiego, pod laskiego i świętokrzyskiego.

16 46 101 84 47 29 64 75 118 146 162 81 137 93 143 66 149 75 52 2635 136 23-100-150-200-50050100150200 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021

Wykres 2 Przyrosty liczby hoteli (rok do roku) + linia średniej

Pierwsza trójka Mazowieckie – wykres nr 11 Patrząc na cały okres lat 20002021, zaangażowanie na pozio mie 962 mln zł stanowi drugi po wyniku odnotowanym w 2008 roku wynik w tym okresie. Wy niknął z wprowadzenia na rynek obiektów, których realizacja zo stała spowolniona w 2020 roku, w tym także inwestycji zrealizo wanych w systemie condo. Małopolskie i Pomorskie – wy kresy nr 12 i 13

RAPORT ANALIZA RYNKU ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne6

Wysokość tego zaangażowa nia wynika nie tylko z opisanego wyżej wzrostu liczby pokoi ho telowych, ale także ze wzrostu w tym samym okresie kosztów budowy w stosunku do 2020 roku. Największe środki poświę cono na segmenty hoteli: czte rogwiazdkowych (1,292 mld zł; 38 proc. zaangażowania) i trzy gwiazdkowych (1,219 mld zł; 36 proc. zaangażowania) – patrz wykresy nr 6 i Oszacowaliśmy,7. że na prze strzeni lat 2000-2021, w rozwój hotelarstwa zainwestowano w sumie 45,881 mld zł. Struktura tego zaangażowania w poszcze gólne standardy hoteli została przedstawiona na wykresach nr 8 i 9.W okresie lat 2000-2021, najwięcej środków zaanga żowano w segmenty hoteli: czterogwiazdkowych (18,468 mld zł; 40 proc. zaangażowania) i trzygwiazdkowych (13,897 mld zł; 30 proc. zaangażowania). Po ważne inwestowanie w hotele o standardzie pięciogwiazdko wym rozpoczęło się w ostat nich latach i osiągnęło poziom 8,557 mld zł (19 proc. zaangażo wania).Zaangażowanie inwestorów w inwestycje hotelowe w 2021 roku w poszczególnych woje wództwach przedstawia wykres nr 10.Szacujemy, że najwięcej zaangażowano na terenie wo jewództwa mazowieckiego (962 mln zł) i małopolskiego (557 mln zł), co jest pochodną liczby nowych pokoi w hote lach w 2021 roku na ich tere nie. Na obszarze jeszcze trzech województw zaangażowanie przekroczyło 300 mln zł: po morskiego (406 mln zł), wielko polskiego (396 mln zł) i dolno śląskiego (345 mln zł).

Podobnie jak w przypadku województwa mazowieckiego, tak także dla tych obu woje wództw, 2021 rok, był jednym z tych, w których zaangażowano najwięcej pieniędzy w rozwój za sobów polskiego hotelarstwa. Był to jednak wynik zdyskontowania właśnie w tym roku odroczenia otwarć nowych hoteli wcześniej przewidzianych na 2020 rok. Podsumowanie Powyższa sytuacja zapewne w 2022 roku już się nie powtórzy i sektor nie będzie rozwijał się tak szybko. Tym bardziej, że na koniec 2021 roku epidemia COVID-19 nie została odwołana, sytuacja na granicy RP-Białoruś ciągle była niestabilna (stan zagrożenia), a informacje nadchodzące z po granicza Rosji i Białorusi z Ukrainą nie napełniały optymizmem.

50 413 51 858 57 621 61 209 64 260 66 212 69 192 72 534 79 918 84 945 90 592 93 141 100 100105 783113 965117 448126 165130 081136 080 2635 135 995144 549160 000140 000120 000100 00080 00060 00040 00020 0000 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 Wykres 3 Wzrost liczby pokoi hotelowych w Polsce w latach 2000-2021 Wykres 4 Przyrosty liczby pokoi (rok do roku) + linia średniej ANALIZA RYNKU RAPORT 188 1 445 5 763 3 588 3 051 1 952 2 980 3 342 7 384 5 027 5 647 2 549 6 959 5 683 8 182 3 483 8 717 3 916 5 999 2635 5 388 8 55410 000-2 000-4 000-6 000-8 00002 0004 0006 0008 000 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI 7

157 237 1 219 1 292 477 0 200 400 600 800 1 000 1 200 1 400 54321 1 764 1 144 852 1 268 1 512 1 179 998 2 147 3 375 2 547 1 742 2 489 3 820 2 368 3 110 1 860 2 769 1 885 1 993 2635 1 216 3 3834 5004 0003 5003 0002 5002 0001 5001 0005000 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 Wykres 5 Wartość inwestycji hotelowych w latach 2000-2021 (mln zł) Wykres 6 Wartość inwestycji hotelowych w 2021 r. według standardu (mln zł) RAPORT ANALIZA RYNKU ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne8

1 275 3 684 13 897 18 468 8 557 - 2 000 4 000 6 000 8 000 10 000 12 000 14 000 16 000 18 000 20 000 54321 Wykres 7 Zaangażowanie inwestorów w poszczególne standardy hotelowe w ujęciu procentowym Wykres 8 Zaangażowanie inwestorów w latach 2000-2021 w poszczególne segmenty hoteli (mln zł) ANALIZA RYNKU RAPORT 157; 5% 237; 7% 1219; 36% 1292; 38% 477; 14% 1 2 3 4 5 Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI 9

345 117 85 13 88 557 962 16 21 15 406 135 11 41 396 1751 2001 0008006004002000 Wykres 9 Zaangażowanie inwestorów w latach 2000-2021 w poszczególne segmenty hoteli w ujęciu procentowym Wykres 10 Wartość inwestycji hotelowych według województw w 2021 r. (mln zł) RAPORT ANALIZA RYNKU 1 275 ; 3%3684 ; 8% 13 897 ; 30% 18 468 ; 40% 8 557 ; 19% 1 2 3 4 5 ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne10

538 357 162 407 276 113 4 402 1 822 370 151 230 211 652 309 385 680 78 545 366 77 9621 4001 2001 00080060040020001 6001 8002 000 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2017 2019 2020 2021 Wykres 11 Wartość inwestycji hotelowych w województwie mazowieckim w latach 2000-2021 (mln zł) Wykres 12 Wartość inwestycji hotelowych w województwie małopolskim w latach 2000-2021 (mln zł) ANALIZA RYNKU RAPORT 125 152 125 144 353 184 173 227 266 278 229 478 403 137 544 341 466 680 279 384 111 5578007006005004003002001000 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI 11

55 73 84 11 73 65 63 167 32 455 46 229 462 90 150 124 208 229 166 2 635 344 4066005004003002001000 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 Wykres 13 Wartość inwestycji hotelowych w województwie pomorskim w latach 2000-2021 (mln zł)

O AUTORZE

Ceniony analityk biznesu hotelarskiego, niezależny ekspert, wykładowca, szkoleniowiec, inwestor, Funkcjonuje na rynku polskim od ponad 15 lat. Wła ściciel firmy doradczej PROJEKT HOTEL, której głównym celem jest rozwiązy wanie wszelkich problemów inwestorów hotelarskich. Posiada wieloletnie doświadczenie w zakresie definiowania i realizacji hotelarskich projektów in westycyjnych poparte wieloma realizacjami hoteli niezależnych i hoteli operu jących pod globalnymi markami hotelowymi. Pracował dla setek inwestorów, do dzisiaj współpracujących z firmami Hotelon, Projekt Hotel i Fortech Consul ting. Działa na rynkach Polski, Ukrainy i Białorusi.

RAPORT ANALIZA RYNKU ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne12

Branża zakwaterowania w ostatnich latach przeżywała dość trudny okres charakteryzujący się niespotykanej skali nieprzewidywalnością prowadzenia działalności. W roku 2022, który miał być szansą na powrót do normalności dla branży, firmy z sektora HoReCa być może będą musiały zmierzyć się z niższym popytem wynikającym z pogarszającej się sytuacji finansowej gospodarstw domowych. Podobnie jak przed rokiem, postanowiliśmy prześledzić ceny zakwaterowania oraz oszacować stopień wykorzystania miejsc noclegowych w popularnych kurortach.

RAPORT ANALIZA RYNKU

DEPARTAMENT ANALIZ EKONOMICZNYCH PKO BANK POLSKI PULS NIERUCHOMOŚCI CENY I RUCH ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne14

Ceny zakwaterowania w miejscowościach górskich z ofertą dla narciarzy wyraźnie różnią się pomiędzy zimą a latem –z analizowanych miejscowości najsilniejszą różnicę widzimy w Białce Tatrzańskiej. W takich miejscowościach obserwujemy także wyraźnie wyższe zróżnicowanie ceny pomiędzy dniem powszednim a weekendem. Cena w kurortach narciarskich może być także zależna od odległości apartamentu od infrastruktury dla narciarzy. Taką prawidłowość obserwujemy przede wszystkim w Tatrach. Poza Białką Tatrzańską nie jest ona jednak silna. Należy zatem wnioskować, że turysta odwiedzający góry zimą jest zmotoryzowany i ważnym dodatkowym atutem apartamentu jest wygodny parking. 9008007006005004003002001000

ANALIZA RYNKU RAPORT

sty lut mar kwi maj cze lip sie wrz paź lis gru sty lut mar kwi maj cze lip sie wrz paź lis gru sty lut mar kwi maj cze lip sie wrz paź lis gru Góry Jeziora Morze PLN/noc 2 os. weekendniedziela-piątek Najdroższe wiosenne i letnie weekendy nad morzem – wykresy 1-6. Wahania cen w kurortach tury stycznych są mocno zależne od kalendarza dni wolnych od nauki szkolnej, choć siła tych wahań jest zróżnicowana regionalnie. Zakwaterowanie w apartamen tach zlokalizowanych w kurortach górskich jest najdroższe zimą, w trakcie świąt grudniowych oraz ferii zimowych, zwłaszcza w miej scowościach posiadających cieka wą ofertę dla narciarzy. Wraz z kolejnymi porami roku zakwaterowanie w górach staje się tańsze. W przypadku wypo czynku nad jeziorami obserwu jemy dwa sezonowe szczyty w ciągu roku – w trakcie ferii zi mowych oraz wakacji, przy czym ofertę letnią charakteryzuje wy raźne zróżnicowanie pomiędzy cenami pobytu w dni powszednie i w weekend. Nad morzem se zon jest najkrótszy – ograniczony wyłącznie do miesięcy letnich. W tym regionie ceny zaczynają wzrastać od kwietnia – w okresie letnim i podczas długich week endów (majowy, świąteczny) wi doczna jest bardzo silna różnica pomiędzy ofertą w dni powsze dnie i Cenyweekendy.zakwaterowania w miej scowościach górskich z ofertą dla narciarzy wyraźnie różnią się pomiędzy zimą a latem – z ana lizowanych miejscowości najsil niejszą różnicę widzimy w Białce Tatrzańskiej. W takich miejsco wościach obserwujemy także wyraźnie wyższe zróżnicowanie ceny pomiędzy dniem powsze dnim a weekendem. Cena w ku rortach narciarskich może być także zależna od odległości apar tamentu od infrastruktury dla narciarzy. Taką prawidłowość obserwujemy przede wszystkim w Tatrach. Poza Białką Tatrzań ską nie jest ona jednak silna. Na leży zatem wnioskować, że tury sta odwiedzający góry zimą jest zmotoryzowany i ważnym do datkowym atutem apartamentu jest wygodny parking. Nad morzem ceny letniego wypoczynku są istotnie wyższe niż w górach – para planują ca pobyt w apartamencie musi liczyć się z kosztem noclegu przeciętnie wyższym o blisko 200 zł. Nad morzem różnice cenowe między odpoczynkiem feryjnym a wakacyjnym są wi doczne we wszystkich miejsco wościach. Wszędzie obserwuje my też wyraźne zróżnicowanie oferty dla dni powszednich oraz weekendu. Dużo silniejsza niż w przypadku miejscowości gór skich z dostępem do infrastruk tury narciarskiej jest natomiast w przypadku miejscowości nad morskich zależność pomiędzy cenami noclegów w apartamen tach nadmorskich a ich odległo ścią od plaży. Apartamenty po łożone nie dalej niż 500 metrów od plaży cechują się latem śred nio o 30 proc. wyższymi cenami zakwaterowania. W przypadku turysty odwiedzającego nadbał tyckie plaże bliska odległość od linii brzegowej jest zatem istot nymPośrednimwalorem. wyborem ceno wym zarówno w przypadku wa kacji, jak i ferii, są kurorty zlo kalizowane nad jeziorami. Cena wypoczynku latem jest nieco wyższa niż w górach, ale niższa niż nad morzem, natomiast zimą odwrotnie.Charakterystyczne dla oferty letniej jest jej cenowe zróżnico Wykres 1 Średnia cena ofertowa za nocleg w apartamencie

Źródło: Grupa PKO Banku Polskiego; Góry: Białka Tatrzańska, Bukowina Tatrzańska, Karpacz, Kościelisko, Krynica-Zdrój, Szczawnica, Szczyrk, Szklarska Poręba, Ustroń, Wisła, Zakopane; Jeziora: Augustów, Giżycko, Mikołajki, Mrągowo, Ostróda; Morze: Jastrzębia Góra, Kołobrzeg, Krynica Morska, Łeba, Mielno, Międzyzdroje, Pobierowo, Sopot, Świnoujście, Ustka, Ustronie Morskie, Władysławowo. W analizie uwzględniono jedynie apartamenty wysokiej jakości, cechujące się wysokimi ocenami klientów.

Puls Nieruchomości Lato, lato wszędzie Średnia cena ofertowa za nocleg w apartamencie

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI 15

TatrzańskaBiałka TatrzańskaBukowina Karpacz Kościelisko Szczyrk PorębaSzklarska Wisła Zakopane PLN / noc 2 os. do 500 powyżejm500 m

Źródło: Grupa PKO Banku Polskiego Źródło: Grupa PKO Banku Polskiego

Wykres

także wyraźnie wyższe zróżnicowanie ceny pomiędzy dniem powszednim a weekendem. Cena w kurortach być także zależna od odległości apartamentu od infrastruktury dla narciarzy. Taką prawidłowość obserwujemy w Tatrach. Poza Białką Tatrzańską nie jest ona jednak silna. Należy zatem wnioskować, że turysta odwiedzający zmotoryzowany i ważnym dodatkowym atutem apartamentu jest wygodny parking. Ceny noclegów w kurortach górskich Średnie ceny noclegów zimą w zależności wyciągu narciarskiego Źródło: Grupa PKO Banku Polskiego Źródło: Grupa PKO Banku Polskiego Nad morzem ceny letniego wypoczynku są istotnie wyższe niż w górach – para planująca pobyt w apartamencie z kosztem noclegu przeciętnie wyższym o blisko 200 zł. Nad morzem różnice cenowe między odpoczynkiem a wakacyjnym są widoczne we wszystkich miejscowościach. Wszędzie obserwujemy też wyraźne zróżnicowanie powszednich oraz weekendu. Dużo silniejsza niż w przypadku miejscowości górskich z dostępem do infrastruktury jest natomiast w przypadku miejscowości nadmorskich zależność pomiędzy cenami noclegów w apartamentach a ich odległością od plaży. Apartamenty położone nie dalej niż 500 metrów od plaży cechują się latem średnio cenami zakwaterowania. W przypadku turysty odwiedzającego nadbałtyckie plaże bliska odległość od linii istotnym walorem.

Wykres 3 Średnie ceny noclegów zimą w zależności od odległości od wyciągu narciarskiego 2

Ceny noclegów w kurortach górskich

RAPORT ANALIZA RYNKU wanie pomiędzy dniami powsze dnimi a weekendami. Różnice cen zakwaterowania w tym regionie nie są tak silnie pomiędzy po szczególnymi ośrodkami. Spośród analizowanych lo kalizacji najwyższą cenę turysta zapłaci w stolicy polskiego że glarstwa – Giżycku. Relatywnie najniższą cenę zakwaterowania notujemy w turystycznym cen trum województwa podlaskiego – Augustowie. W wakacje ruch turystów największy w nadmorskich kurortach – wykresy 7-10. Dla inwestujących w apartamen ty pod kątem wynajmu krótko terminowego obok oferty ceno wej zakwaterowania, istotny jest również stopień wykorzystania miejsc noclegowych. W naszej analizie staraliśmy się zaprogno zować obłożenie w sezonie wa kacyjnym 2022 jedynie w aparta mentach wysokiej jakości, cieszą cych się bardzo dobrymi ocenami wśród gości. Miejsca noclegowe słabszej jakości będą cechowały się niższym poziomem wyko rzystania. Według naszych sza cunków w wakacje największy stopień wykorzystania miejsc notujemy w Obserwowananamiejscjezioramioferującychpadkunichnamimożepoddynąszydlarozbudowanąnościpkt.rzystania80icjispośródzlokalizowanychmiejscowościachnadmorzem–analizowanychlokalizawSopocie,Świnoujściu,UstceMiędzyzdrojachjesttopowyżejproc.Wgórachstopieńwykomiejscjestnaweto20proc.niższy.Wszczególmiejscowościposiadającebazęnoclegowąnarciarzylatemcechujewiękodsetekwolnychmiejsc.Jemiejscowościągórską,którawzględemzajętościmiejsckonkurowaćzlokalizacjanadmorskimi,jestpołożonapograniczuBeskidówZachodiPieninSzczawnica.Wprzyanalizowanychkurortówwypoczyneknadstopieńwykorzystanianoclegowychoceniamyśrednioniecoponad70proc.przeznasliczba

Tatrzańska, Karpacz, Kościelisko, Krynica-Zdrój, Szczawnica, Szczyrk, Szklarska Poręba, Ustroń, Ostróda; Morze: Jastrzębia Góra, Kołobrzeg, Krynica Morska, Łeba, Mielno, Międzyzdroje, Pobierowo, uwzględniono jedynie apartamenty wysokiej jakości, cechujące się wysokimi ocenami klientów. górskich z ofertą dla narciarzy wyraźnie różnią się pomiędzy zimą a latem –widzimy w Białce Tatrzańskiej. W takich miejscowościach obserwujemy pomiędzy dniem powszednim a weekendem. Cena w kurortach narciarskich może infrastruktury dla narciarzy. Taką prawidłowość obserwujemy przede wszystkim jednak silna. Należy zatem wnioskować, że turysta odwiedzający góry zimą jest apartamentu jest wygodny parking. Średnie ceny noclegów zimą w zależności od odległości od wyciągu narciarskiego Źródło: Grupa PKO Banku Polskiego wyższe niż w górach – para planująca pobyt w apartamencie musi liczyć się 200 zł. Nad morzem różnice cenowe między odpoczynkiem feryjnym miejscowościach. Wszędzie obserwujemy też wyraźne zróżnicowanie oferty dla dni przypadku miejscowości górskich z dostępem do infrastruktury narciarskiej kwi maj cze lip sie wrz paź lis gru sty lut mar kwi maj cze lip sie wrz paź lis gru Jeziora Morze Zakopane (weekend)(weekend) 1 4001 2001 0008006004002000

TatrzańskaBiałka TatrzańskaBukowina Karpacz Kościelisko Krynica-Zdrój Szczawnica Szczyrk PorębaSzklarska Ustroń Wisła Zakopane PLN / noc 2 os. Lato (niedziela-piątek) Lato (weekend) Zima (niedziela-piątek) Zima (weekend)

TatrzańskaBiałka TatrzańskaBukowina Karpacz Kościelisko Szczyrk PLN / noc 2 os.

1 0009008007006005004003002001000

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne16

2 | Ceny zakwaterowania w miejscowościach górskich z ofertą dla narciarzy wyraźnie różnią się pomiędzy z analizowanych miejscowości najsilniejszą różnicę widzimy w Białce Tatrzańskiej. W takich miejscowościach

1 4001 2001 0008006004002000

PLN / noc 2 os. do 500 powyżejm500 m kurortach nad jeziorami Lato (niedziela-piątek) Lato (weekend)

GóraJastrzębia Kołobrzeg MorskaKrynica Mielno Pobierowo Sopot Świnoujście Ustka MorskieUstronie Władysławowo

Dla inwestujących w apartamenty pod kątem wynajmu krótkoterminowego również stopień wykorzystania miejsc noclegowych. W naszej analizie staraliśmy wakacyjnym 2022 jedynie w apartamentach wysokiej jakości, cieszących się noclegowe słabszej jakości będą cechowały się niższym poziomem wykorzystania. największy stopień wykorzystania miejsc notujemy w miejscowościach zlokalizowanych

Źródło: Grupa PKO Banku Polskiego Źródło:centrumnajniższązapłaciSpośródnieazróżnicowanieCharakterystyczneniższaCenawakacji,PośrednimGrupawypoczynkuniżweekendami.sątakw

Puls Nieruchomości Lato, lato wszędzie Ceny noclegów w kurortach nadmorskich ceny od plaży

Źródło: Grupa PKO Banku Polskiego 7006005004003002001000

GóraJastrzębia Kołobrzeg MorskaKrynica Łeba Mielno Międzyzdroje Pobierowo Sopot Świnoujście Ustka MorskieUstronie Władysławowo PLN / noc 2 os. Lato (niedziela-piątek) Lato (weekend) Zima (niedziela-piątek) Zima (weekend) 1 0009008007006005004003002001000

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI 17

1 2001 0008006004002000

Wykres 5 Średnie ceny noclegów latem w zależności od odległości od plaży

Źródło: Grupa PKO Banku Polskiego Źródło: Grupa PKO Banku Polskiego transakcji kartami płatniczymi w branży hotelowo-rekreacyjnej wskazuje, że pomimo lekkiego pogorszenia nastrojów konsu mentów w związku ze zmianami w sytuacji makroekonomicznej krajowy sezon wakacyjny 2022 nie musi być gorszy od znakomi tego 2021, w którym branża Ho ReCa mogła liczyć na dodatkowe wpływy z tytułu realizacji popytu odkładanego w czasie pandemii. Ceny gruntów mocno w górę – wykresy 11-13. Ostatni rok stał pod znakiem silnych wzrostów cen gruntów. W analizowanych miejscowo ściach turystycznych mediana cen ofertowych działek budowla nych wzrosła średnio o ponad 30 proc. Tak dynamiczny wzrost jest konsekwencją boomu budow lanego w tych miejscowościach w kilku poprzednich latach. War to zaznaczyć, że poza popytem inwestycyjnym dominującym na tym obszarze, czas pandemii przyniósł wzmożone zaintereso wanie terenami o wysokich wa lorach przyrodniczych ze strony kupujących na własne potrzeby mieszkaniowe.Oceniamy, że szybkie tempo wzrostu cen działek nie utrzyma się w kolejnych latach – wysokie koszty budowy, wzrost stóp pro centowych oraz pogarszające się otoczenie makroekonomiczne mogące negatywnie wpłynąć na stronę popytową branży tury stycznej zahamują zainteresowa nie inwestorów. Warto przy tym dodać, że niektóre z miejscowości turystycznych charakteryzuje już obecnie bardzo niska podaż grun tów i na takich rynkach ogólnie obserwowane trendy prawdo podobnie nie będą odzwiercie dlone. Należy także zaznaczyć, że w miejscowościach turystycz nych niektóre działki charaktery zują się wyraźnie ponadprzecięt nymi walorami inwestycyjnymi, co sprawia, że porównywanie cen średnich jest mocno uproszczoną percepcją zagadnienia cen.

Ceny noclegów w kurortach nad jeziorami

Wykres 4 Ceny noclegów w kurortach nadmorskich kurortach nadmorskich Średnie ceny noclegów latem w zależności od odległości od plaży Polskiego Źródło: Grupa PKO Banku Polskiego Pośrednim wyborem cenowym zarówno w przypadku wakacji, jak i ferii, są kurorty zlokalizowane nad jeziorami. Cena wypoczynku latem jest nieco wyższa niż w górach, ale Mielno Międzyzdroje Pobierowo Sopot Świnoujście Ustka MorskieUstronie Władysławowo Lato (niedziela-piątek) Lato (weekend) Zima (niedziela-piątek) Zima (weekend) 1 0009008007006005004003002001000

Augustów Giżycko Mikołajki Mrągowo Ostróda PLN / noc 2 os. Lato (niedziela-piątek) Lato (weekend) Zima (niedziela-piątek) Zima (weekend)

Średnie

ANALIZA RYNKU RAPORT

W wakacje ruch turystów największy w nadmorskich

nocGóraJastrzębiaPLN

3 | Źródło: Grupa PKO Banku Polskiego Źródło: Grupa PKO Banku Polskiego Pośrednim wyborem cenowym wakacji, jak i ferii, są kurorty Cena wypoczynku latem niższa niż nad morzem, Charakterystyczne dla zróżnicowanie pomiędzy a weekendami. Różnice cen nie są tak silnie pomiędzy Spośród analizowanych zapłaci w stolicy polskiego najniższą cenę zakwaterowania centrum województwa podlaskiego

Dla inwestujących w apartamenty pod kątem wynajmu krótkoterminowego obok oferty cenowej również stopień wykorzystania miejsc noclegowych. W naszej analizie staraliśmy się zaprognozować wakacyjnym 2022 jedynie w apartamentach wysokiej jakości, cieszących się bardzo dobrymi noclegowe słabszej jakości będą cechowały się niższym poziomem wykorzystania. Według największy stopień wykorzystania miejsc notujemy w miejscowościach zlokalizowanych nad lokalizacji w Sopocie, Świnoujściu, Ustce i Międzyzdrojach jest to powyżej 80%. W górach nawet o 20 pkt. proc. niższy. W szczególności, miejscowości posiadające rozbudowaną bazę cechuje większy odsetek wolnych miejsc. Jedyną miejscowością górską, która pod względem z lokalizacjami nadmorskimi, jest położona na pograniczu Beskidów Zachodnich i analizowanych kurortów oferujących wypoczynek nad jeziorami stopień wykorzystania średnio nieco ponad 70%. Obserwowana przez nas liczba transakcji kartami płatniczymi wskazuje, że pomimo lekkiego pogorszenia nastrojów konsumentów w związku ze zmianami krajowy sezon wakacyjny 2022 nie musi być gorszy od znakomitego 2021, w którym branża wpływy z tytułu realizacji popytu odkładanego w czasie pandemii.

MorskaKrynica Mielno Międzyzdroje Pobierowo

MorskieUstronie Władysławowo Jastrzębia Kołobrzeg MorskaKrynica Mielno

W wakacje ruch turystów największy w nadmorskich kurortach

Ceny noclegów w kurortach nad jeziorami Źródło: Grupa PKO Banku Polskiego 7006005004003002001000 Augustów Giżycko Mikołajki Mrągowo Ostróda

Wykres 6 Ceny noclegów w kurortach nad jeziorami

Jastrzębia Kołobrzeg Sopot Świnoujście

PLN / noc 2 os. Lato (niedziela-piątek) Lato (weekend) Zima (niedziela-piątek) Zima (weekend) Źródło: Grupa PKO Banku Polskiego Puls Nieruchomości Lato, lato wszędzie wykorzystania miejsc noclegowych w wakacje w górach … nad morzem … Źródło: Grupa PKO Banku Polskiego Źródło: Grupa PKO Banku Polskiego … i nad jeziorami Liczba transakcji kartowych rekreacyjnej

RAPORT ANALIZA RYNKU

Prognoza

1009080706050403020100 Szczawnica Ustroń Zakopane Wisła Bukowina Tatrzańska Kościelisko Krynica-Zdrój Karpacz PorębaSzklarska TatrzańskaBiałka Szczyrk % 1009080706050403020100 Sopot Świnoujście Ustka Międzyzdroje Władysławowo % Wykres 7 Prognoza wykorzystania miejsc noclegowych w wakacje w górach Źródło: Grupa PKO Banku Polskiego ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne18

Źródło: Grupa PKO Banku Polskiego

1009080706050403020100

Augustów Mrągowo 400350300250200150100500 sty

noclegowych w wakacje … nad morzem …

Wykres 8 … nad morzem …

Liczba transakcji kartowych w branży hoteloworekreacyjnej Źródło: Grupa PKO Banku Polskiego górę wzrostów cen gruntów. W analizowanych miejscowościach turystycznych mediana cen wzrosła średnio o ponad 30%. Tak dynamiczny wzrost jest konsekwencją boomu budowlanego poprzednich latach. Warto zaznaczyć, że poza popytem inwestycyjnym dominującym na tym wzmożone zainteresowanie terenami o wysokich walorach przyrodniczych ze strony

Karpacz PorębaSzklarska TatrzańskaBiałka Szczyrk Sopot Świnoujście Ustka Międzyzdroje Władysławowo MorskieUstronie Pobierowo MorskaKrynica Kołobrzeg Łeba GóraJastrzębia Mielno % lut mar kwi maj cze lip sie wrz paź lis gru 2019 2020 2021 2022 Źródło: Grupa PKO Banku Polskiego Wykres 9 … i nad jeziorami Puls

RAPORT ANALIZA RYNKU

sty'19=100

Nieruchomości Lato, lato wszędzie Prognoza wykorzystania miejsc noclegowych w wakacje w górach … nad morzem … Źródło: Grupa PKO Banku Polskiego Źródło: Grupa PKO Banku Polskiego … i nad jeziorami Liczba transakcji kartowych rekreacyjnej Źródło: Grupa PKO Banku Polskiego Źródło: Grupa PKO Banku Polskiego Ceny gruntów mocno w górę 1009080706050403020100 Szczawnica Ustroń Zakopane Wisła Bukowina Tatrzańska Kościelisko Krynica-Zdrój Karpacz PorębaSzklarska TatrzańskaBiałka Szczyrk % 1009080706050403020100 Sopot Świnoujście Ustka Międzyzdroje Władysławowo % 1009080706050403020100 Ostróda Giżycko Mikołajki Augustów Mrągowo % 400350300250200150100500 sty lut mar kwi maj sty'19=100 2019 Źródło: Grupa PKO Banku Polskiego ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne20

m2 2022 2021 Źródło:

MorskieUstronie PLN

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI 21

m2

250 PLN

Krynica-Zdrój Karpacz Szklarska TatrzańskaBiałka Szczyrk

…

1 4001 2001 0008006004002000 Sopot

Budownictwo

Średnia

1 4001 2001 0008006004002000 Zakopane

Władysławowo Ustronie Pobierowo Krynica Kołobrzeg Jastrzębia

Źródło: Grupa PKO Banku Polskiego Liczba transakcji kartowych w branży hoteloworekreacyjnej Źródło: Grupa PKO Banku Polskiego górę silnych wzrostów cen gruntów. W analizowanych miejscowościach turystycznych mediana cen wzrosła średnio o ponad 30%. Tak dynamiczny wzrost jest konsekwencją boomu budowlanego poprzednich latach. Warto zaznaczyć, że poza popytem inwestycyjnym dominującym na tym wzmożone zainteresowanie terenami o wysokich walorach przyrodniczych ze strony mieszkaniowe. Oceniamy, że szybkie tempo wzrostu cen działek nie utrzyma się w kolejnych wzrost stóp procentowych oraz pogarszające się otoczenie makroekonomiczne mogące popytową branży turystycznej zahamują zainteresowanie inwestorów. Warto przy tym dodać, turystycznych charakteryzuje już obecnie bardzo niska podaż gruntów i na takich rynkach ogólnie prawdopodobnie nie będą odzwierciedlone. Należy także zaznaczyć, że w miejscowościach turystycznych wyraźnie ponadprzeciętnymi walorami inwestycyjnymi, co sprawia, że porównywanie cen percepcją zagadnienia cen. Świnoujście Międzyzdroje Augustów Mrągowo

Źródło:

ANALIZA RYNKU RAPORT

400350300250200150100500

sty lut mar kwi maj cze lip sie wrz paź lis gru sty'19=100 2019 2020 2021 2022 Wykres 10 Liczba transakcji kartowych w branży hotelowo-rekreacyjnej Źródło: Grupa PKO Banku Polskiego 11 Średnia cena działki budowlanej w górach … Puls Nieruchomości Lato, lato wszędzie cena działki budowlanej w górach … … nad morzem … Grupa PKO Banku Polskiego Źródło: Grupa PKO Banku Polskiego i nad jeziorami Regiony turystyczne, Kościelisko Szczyrk PorębaSzklarska Karpacz TatrzańskaBukowina Wisła Krynica-Zdrój Ustroń PLN / m2 2022 2021 Międzyzdroje /34593633 / Grupa PKO Banku Polskiego

Wykres

Regiony turystyczne, co oczywiste, przyciągają inwestorów budujących na własne potrzeby, jak i z zamiarem przyszłego wynajmu. W ostatnich 5 latach sposród 20 analizowanych atrakcyjnych turystycznie powiatów, szczególnie powiaty nadmorskie sytuowały się wyraźnie powyżej średniego nasilenia budownictwa. Przy średniej krajowej 4,1 mieszkania oddawane do użytku na 1000 osób, w powiecie kołobrzeskim oddawano 13,5 mieszkań na 1000 osób, 12,7 w puckim, 11,4 w kamieńskim, 6,4 w nowodworskim i 5,8 w Utrzymywaniesłupskim.

Wisła Krynica-Zdrój Ustroń 1 4001 2001 0008006004002000 Sopot Międzyzdroje MorskieUstronie Kołobrzeg Świnoujście Ustka Mielno Łeba Władysławowo PLN Polskiego Źródło: Grupa PKO Banku Polskiego … i nad jeziorami Grupa PKO Banku Polskiego Regiony inwestorówturystyczne,budującychizzamiaremprzyszłego5latachsposródturystyczniepowiatów,nadmorskiesytuowałyśredniegonasileniakrajowej4,1mieszkania1000osób,wpowiecie13,5mieszkańnawkamieńskim,wsłupskim.Utrzymywaniesięwrozpoczętychpozwoleniachwostatnich

się dużego zainteresowania widać w rozpoczętych projektach oraz uzyskanych pozwoleniach w ostatnich latach. oraz w budownictwie indywidualnym

Rozpoczęte mieszkania deweloperskie oraz w budownictwie indywidualnym 1 4001 2001 0008006004002000 Zakopane Kościelisko Szczyrk PorębaSzklarska Karpacz TatrzańskaBukowina Wisła Krynica-Zdrój Ustroń PLN / m2 2022 2021 1 4001 2001 0008006004002000 Sopot Międzyzdroje MorskieUstronie PLN / m234593633 250200150100500 Augustów Giżycko Mikołajki Mrągowo Ostróda PLN / m2 2022 2021 Wykres 13 … i nad jeziorami Źródło: Grupa PKO Banku Polskiego ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne22

Budownictwo

/ m2 2022 2021 34593633 4000350030002500 Mrągowo Ostróda Wykres 12 … nad morzem … Źródło: Grupa PKO Banku Polskiego RAPORT ANALIZA RYNKU Puls Nieruchomości Lato, lato wszędzie Średnia cena działki budowlanej w górach … … nad morzem … Źródło: Grupa PKO Banku

Źródło:

górach … … nad morzem …

Źródło: Grupa PKO Banku Polskiego Budownictwo deweloperskie

liczby?mówią

Lipiec 2022 – trzecie lato od początku pandemii COVID-19. Pandemia nadal trwa, COVID-19 zaraża, ale jego siła zmalała. Społeczeństwa zaszczepione przeciwko wirusowi, nie wymagają już ochrony. Koniec pierwszego kwartału przynosi zniesienie restrykcji, obowiązku kwarantanny, testowania, noszenia maseczek oraz prezentowania góry dokumentów przy wyjazdach zagranicznych. Od tego momentu upłynęło tylko kilka miesięcy, a wydaje się, jakby to były lata…

RAPORT ANALIZA RYNKU co

JAKUB KLIMCZAK, REGIONAL MANAGER – CENTRAL EUROPE STR ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne24

P oziom obłożenia na świecie, w Europie i w Polsce zaczyna się

odbudowywać. Po miesiącach ograniczeń i restrykcji na reszcie możemy podróżować normalnie, bez testów i mase czek. Średni poziom obłożenia w Europie pod koniec czerwca był o 17 proc. niższy niż w roku 2019 (wyk. 1).

Popyt Tak jak w poprzednich dwóch latach popyt jest napędzany w pierwszej kolejności przez segment turystów indywi dualnych. Najwyższy poziom obłożenia rejestrowany jest w weekendy, piątki i soboty. Obłożenie w środku tygodnia również się odbudowuje, ale poprawa osiąganych wyników jest wolniejsza (wyk. 2). Goście Segment gości indywidula nych już w kwietniu przekra czał poziom sprzed pandemii. Pod koniec czerwca popyt tego segmentu był o 15 proc. wyż szy niż w roku 2019. Spragnie ni „wyjścia z domu” zaczęliśmy wyjeżdżać, chodzić na koncerty, do teatru i do kina. Jest efekt stłumionego przez miesiące re strykcji i niepewności popytu. Dalszy wzrost obłożenia w hotelach nastąpi, w miarę jak odrodzi się rynek grup i konfe rencji oraz gości biznesowych. Powrót tych segmentów wpły nie na wyższy poziomu obło żenia w dni robocze, głównie w ośrodkach miejskich (wyk. 3). Obłożenie W czerwcu 2022 najwyższy po ziom obłożenia osiągnęły hote le w Warszawie. Średnie obło żenie wyniosło 83,8 proc. i było o 3 proc. wyższe od wyniku z czerwca 2019. Na większości pozostałych rynków obłożenie

ANALIZA RYNKU RAPORT

Wykres 1 Wykres 2 Wykres 3 Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI 25

Wykres 4 Wykres 5 Wykres 6 RAPORT ANALIZA RYNKU ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne26

w czerwcu przekroczyło 70 proc., ale było niższe od rezulta tów z roku 2019 (wyk. 4). Wykres 5 najlepiej ilustruje zmiany w poziomie obłożenia, jakie nastąpiły pomiędzy latami 2020/2021 a rokiem bieżącym. Należy zaznaczyć, że prezen towany uśredniony wynik za pierwszą połowę roku obej muje okres, kiedy ograniczenia miały jeszcze swoją ważność, a prawdziwa poprawa następo wała od marca/kwietnia. Fala uchodźców z Ukrainy, ucie kających przed wojną, miała również ogromny wpływ na re zultaty osiągane w tych dwóch miesiącach. Ceny Średnia cena zarejestrowa na w największych miastach w Polsce również poszybowała do góry. Najwyższy ADR no tują hotele w Trójmieście, ale ceny w tym roku utrzymują się na poziomie z roku 2021. Naj wyższy wzrost w stosunku do poprzedniego roku zanotowały hotele w Warszawie (+43 proc.), Krakowie (+34 proc.) i Poznaniu (+25 proc.) – wyk. 6. Podsumowanie COVID-19 i pandemia schodzą na drugi plan. Wyniki najnow szej ankiety wykonanej przez zespół Tourism Consumers In sights (siostrzana firma STR) wskazują na nowe czynniki, które wpływają na decyzje dotyczące planowania wyjaz dów i pobytu w hotelach. Na pierwszym miejscu znalazły się rosnące koszty podroży. Taką odpowiedź podało 59 proc. respondentów. Rosnące kosz ty gospodarstwa domowego wskazało 45 proc. zapytanych. Pandemia oraz ryzyko odwo łania lotu znalazły się na kolej nych pozycjach. W przeciągu ostatnich trzech lat wiele się zmieniło. Na największych (i tych mniej szych) rynkach otworzyły się nowe hotele, a kolejne obiekty

O AUTORZE

Od roku 2014 należy do zespołu STR z siedzibą w Londynie, odpowiada tam za rozwój w regionie Europy Środkowej i Wschodniej. Posiada 10 lat doświadczenia w branży ho telarskiej. Praktykę w zakresie zarządzania przychodami zdobywał w londyńskich ho telach, miedzy innymi sieci Hilton i Intercontinental Hotel Group. Regularnie uczestniczy w spotkaniach z klientami i konferencjach branżowych w regionie. niedługo się otworzą (wzrost po daży był szeroko omawiany jesz cze przed pandemią). Zmienia się sytuacja gospodarcza w Polsce i na świecie. Istnieje realna groź ba recesji. Szybko rośnie inflacja, koszty energii, pozyskania oraz utrzymania pracownika. Powoli przestajemy odnosić wyniki do sytuacji sprzed pandemii (roku 2019). Czy rok 2022 stanie się no wym benchmarkiem?

ANALIZA RYNKU RAPORT REKLAMA Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI 27

RAPORT ANALIZA RYNKU Liczba obiektów hotelarskich3417ogółem Poniżej prezentujemy dane dotyczące liczby obiektów hotelarskich, hoteli, miejsc noclegowych wraz z podziałem na rodzaje i kategorie. Źródłem jest Rejestr Centralny – Wykaz Obiektów Hotelarskich, który jest częścią Systemu Rejestrów Publicznych w Turystyce. Stan na 18 sierpnia 2022 r. Ile obiektóww Polsce?i hoteli Liczba obiektów hotelarskich z podziałem na rodzaj kemping 119 schronisko 48 pensjonat 282 hotel 2813 schronisko młodzieżowe 58 dom wycieczkowy 15 motel 82 Liczba hoteli z podziałem na kategorie 1* 151 2* 575 3* 1522 4* 481 5* 84 Liczba miejsc noclegowych obiektów hotelarskich ogółem 274625 Liczba miejsc noclegowych hoteli z podziałem kategorie 1* 8289 2* 28404 3* 107593 4* 75962 5* 17984 ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne28

Ostatnie 12 miesięcy (sier pień 2021 – lipiec 2022) to dla warszawskiej tu rystyki i branży MICE bez wąt pienia jedna z najbardziej dyna micznych faz globalnego kryzy su, który w Polsce rozpoczął się w pierwszych miesiącach 2020 roku. Długo oczekiwane (i przez wielu oceniane jako mocno spóź nione) wyjście z pandemicznego lockdownu jesienią 2021 nałożyło się na okres tradycyjnego spadku w odwiedzinach turystów IV-te go kwartału i samego początku I kwartału roku kolejnego. Wy buch wojny na Ukrainie w lutym 2022 położył kres nadziejom

ale w dużej mierze również uczestnicy szeroko rozumianego ruchu relokacyjnego; pracownicy ambasad, międzynarodowych in stytucji rządowych i pozarządo wych, przedsiębiorstw i korpora cji z Ukrainy, ale również Białorusi i Rosji szukali zakwaterowania w Warszawie na dłuższy lub krót szy okres. Następnie fazę wzro stową w obłożeniu stołecznych hoteli utrzymali turyści krajowi (w dużej mierze rodziny z dzieć mi) oraz indywidualni turyści za graniczni. Mimo że na oficjalne dane trzeba będzie jeszcze po czekać, to już teraz można stwier dzić, że w pierwszej połowie 2022 ich obecność jest o wiele bardziej zauważalna niż w poprzednich okresach czasowego luzowania restrykcji epidemicznych (lata 2020 i 2021). Jak widać na wy kresie nr 2, wraz z rozpoczęciem sezonu urlopowego, średnia cena pokoju w Warszawie zaczęła systematycznie rosnąć. Równo legle do zakwaterowania zaczął się również wzrost cen innych produktów i usług turystycznych w stolicy (wycieczki, zwiedzania, koncerty, etc.), co bez wątpienia pozwoliło wybranym przedsię biorcom na rozpoczęcie odrabia nia strat finansowych z okresu pandemii.

MATEUSZ CZERWIŃSKI, WICEPREZES WARSZAWSKA ORGANIZACJA TURYSTYCZNA

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne30

RAPORT ANALIZA RYNKU

na popandemiczne odrodzenie się grupowej turystyki przyjaz dowej z zagranicy oraz wstrzymał część międzynarodowych wyda rzeń MICEowych, głównie korpo racyjnych konferencji i incentive ’ów. Z drugiej strony wojna spo wodowała bardzo dynamiczny wzrost obłożenia w stołecznych hotelach, które utrzymało się na rekordowym poziomie aż do szczytu sezonu urlopowego (sier pień 2022, czyli moment powsta wania tego opracowania). Za wykorzystanie warszaw skich hoteli w pierwszych mie siącach rosyjskiej agresji na Ukra inę odpowiadali uchodźcy,

Wraz z rozpoczęciem sezonu urlopowego średnia cena pokoju w Warszawie zaczęła systematycznie rosnąć. Równolegle do zakwaterowania zaczął się również wzrost cen innych produktów i usług turystycznych w stolicy (wycieczki, zwiedzania, koncerty, etc.), co bez wątpienia pozwoliło wybranym przedsiębiorcom na rozpoczęcie odrabiania strat finansowych z okresu pandemii.

WARSZAWAturystykai segmentmice

Sierpień2021Wrzesień2021Październik2021Listopad2021Grudzień2021Styczeń2022 Luty2022Marzec2022Kwiecień2022 Maj2022Czerwiec2022 100% 75% 50% 25% 0% Obłożenie hoteli: Warszawa vs uśredniony wynik głównych polskich miast (Trójmiasto, Kraków, Wrocław, Poznań, Łódź) 08 2021 06 2022

Opracowanie: Warsaw Convention Bureau WOT; źródło danych: STR Warszawa Średnia głównych polskich miast (Trójmiasto, Kraków, Wrocław, Poznań, Łódź) Sierpień2021Wrzesień2021Październik2021Listopad2021Grudzień2021Styczeń2022 Luty2022Marzec2022Kwiecień2022 Maj2022Czerwiec2022 400 PLN 300 PLN 200 PLN 100 PLN 0 PLN Średnia cena za pokój (ADR): Warszawa vs uśredniony wynik głównych polskich miast (Trójmiasto, Kraków, Wrocław, Poznań, Łódź) 08 2021 06 2022

Opracowanie: Warsaw Convention Bureau WOT; źródło danych: STR Warszawa Średnia głównych polskich miast (Trójmiasto, Kraków, Wrocław, Poznań, Łódź) Sierpień2021Wrzesień2021Październik2021Listopad2021Grudzień2021Styczeń2022 Luty2022Marzec2022Kwiecień2022 Maj2022Czerwiec2022 100% 75% 50% 25% 0% Obłożenie hoteli: Warszawa vs uśredniony wynik głównych polskich miast (Trójmiasto, Kraków, Wrocław, Poznań, Łódź) 08.2021 06.2022

300 PLN

Opracowanie: Warsaw Convention Bureau WOT; źródło danych: STR Wykres 1 Wykres 2 Należy jednak pamiętać, że przed nadmiernym optymizmem powstrzymują następujące uwa

Warszawa Średnia głównych polskich miast (Trójmiasto, Kraków, Wrocław, Poznań, Łódź)

Opracowanie: Warsaw Convention Bureau WOT; źródło danych: STR Warszawa Średnia głównych polskich miast (Trójmiasto, Kraków, Wrocław, Poznań, Łódź) Sierpień2021Wrzesień2021Październik2021Listopad2021Grudzień2021Styczeń2022 Luty2022Marzec2022Kwiecień2022 Maj2022Czerwiec2022 400 PLN 200 100 PLN 0 PLN Średnia cena za pokój (ADR): Warszawa vs uśredniony wynik głównych polskich miast (Trójmiasto, Kraków, Wrocław, Poznań, Łódź) 08 2021 06 2022

•runkowania:Częśćbranży turystycznej i MICE wciąż dotknięta jest kryzysem (nie korzysta z czę ściowego odrodzenia rynku): touroperatorzy obsługujący segment zagranicznych przy jazdów grupowych, część agencji i dostawców MICE wy specjalizowanych w obsłudze wydarzeń międzynarodowych (DMC, PCO, obiekty, usługi AV, etc.), międzynarodowe firmy transportowe, etc.;

PLN

• Pandemia wywołała kryzys kadr we wszystkich sektorach rynku turystycznego i MICE (odpływ pogłębiąPlanurządowenamuszaoperacyjną,tylkocopracownikówwykwalifikowanychdoinnychbranż),wieluprzedsiębiorcomnieutrudniabieżącąpracęaledodatkowowyzwiększeniewydatkówwynagrodzenia(notabenezałożeniaKrajowegoOdbudowypotencjalnietętrudnąsytuację);

• Wywołany wojną na Ukrainie kryzys energetyczny wpły nie w decydujący sposób na koszty działalności operacyjnej hoteli, obiektów konferencyj nych i targowych, restauracji oraz wielu innych dostawców, a jednocześnie można się spo dziewać (w związku z postę pującą recesją, której jednym z objawów jest rosnąca infla cja), że skłonność konsumenta do akceptacji stale rosnących cen będzie miała swoje granice;

• Trudny do przewidzenia jest długofalowy wpływ wojny na zagraniczną turystykę przyjaz dową (leisure) oraz przyjazdo wą część rynku MICE, można się jednak spodziewać, że istotna część międzynarodowych to uroperatorów i meeting planne rów przestanie oferować swoim klientom Polskę jako destynację (dotyczyć to zapewne będzie w największej mierze tourope ratorów i planistów z tzw. ryn ków long haulowych, czyli USA,

RAPORT ANALIZA RYNKU ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne32

Indie, kraje azjatyckie, choć już dziś boleśnie odczuwalne są anulacje również z krajów są siedzkich jak np. Niemcy); • Wciąż rozwijający się kryzys (pandemia i wojna) uderzył w warszawską branżę hote larską i turystyczną w dość szczególnym momencie: lata 2018 i 2019 były rekordowe pod względem liczby nowo otwartych hoteli (nie wspomi nając o dynamicznym rozwoju sektora najmu krótkotermi nowego) – silna wewnętrzna konkurencja z pewnością nie jest okolicznością ułatwia jącą szybką odbudowę tego kluczowego segmentu tury stycznej Analizującgospodarki.szczegółowe wskaź niki opisujące wielkość i charak terystykę warszawskiego rynku konferencyjnego wyraźnie widać, że mimo zniesienia restrykcji pan demicznych jesienią 2021 ostat nim 12 miesiącom (sierpień 2021 – lipiec 2022) daleko jest jeszcze do analogicznego okresu sprzed kryzysu (sierpień

2018 – lipiec 2019). Dane z wykresu nr 3 pocho dzą z narzędzia Demand Outlook prowadzonego przez firmę Z-Fac tor, która na bieżąco monitoruje ponad 35 głównych hoteli konfe rencyjnych w stolicy. RAPORT ANALIZA RYNKU **** 68 7% ***** 27.2% *** 4 1% Okres Średnia liczba wydarzeń dziennie Średnia długość wydarzenia Średnia liczba uczestników wydarzenia Łączna liczba wydarzeń Łączna liczba uczestników wydarzeń 08 2018 07.2019 40,7 1,6 dnia 68,3 14 843 1 013 924 08.2021 07.2022 19,9 1,6 dnia 82,6 7 260 599 433 Różnica 2021/2022 do 2018/2019 51% spadek dziennej liczby wydarzeń Bez zmian 21% wzrost liczbby uczestników wydarzenia 51% spadek łącznej liczby wydarzeń 40,8% spadek łącznej liczby uczestników wydarzeń Liczba wydarzeń wg kategorii hotelu 08.2021 07.2022 Porównanie głównych wskaźników rynku konferencyjnego 2018/2019 vs 2021/2022 Opracowanie: Warsaw Convention Bureau WOT; źródło danych: Demand Outlook by Z Factor Opracowanie: Warsaw Convention Bureau WOT; źródło danych: Demand Outlook by Z Factor *** 4.1% Okres Średnia liczba wydarzeń dziennie Średnia długość wydarzenia Średnia liczba uczestników wydarzenia Łączna liczba wydarzeń Łączna liczba uczestników wydarzeń 08.2018 07.2019 40,7 1,6 dnia 68,3 14 843 1 013 924 08 2021 07.2022 19,9 1,6 dnia 82,6 7 260 599 433 Różnica 2021/2022 do 2018/2019 51% spadek dziennej liczby wydarzeń Bez zmian 21% wzrost liczbby uczestników wydarzenia 51% spadek łącznej liczby wydarzeń 40,8% spadek łącznej liczby uczestników wydarzeń Liczba wydarzeń wg kategorii hotelu 08 2021 07 2022 Porównanie głównych wskaźników rynku konferencyjnego 2018/2019 vs 2021/2022 Opracowanie: Warsaw Convention Bureau WOT; źródło danych: Demand Outlook by Z Factor Wykres 3 Wykres 4 ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne34

* * * * 66 7% * * * * 72.7% * * * * 68.5% * * * * * 23.9% * * * 7 6% * * * * 74 3% * * * 6,2% * * * * * 19.5% Poniedziałek Wtorek Środa Czwartek Piątek Sobota Niedziela 2500 2000 1500 1000 500 0 Wydarzenia 1 dniowe Wydarzenia 2 dniowe Wydarzenia 3 dniowe Wydarzenia 4 dniowe i dłuższe Liczba wydarzeń w poszczególne dni tygodnia 08 2021 07 2022 Liczba wydarzeń ze wszystkich dni tygodnia sumuje się powyżej 100%, ponieważ część wydarzeń trwa dłużej niż 1 dzień Ś d i li b ikó ól d i d i 1 338 2 084 2 222 2 290 148 61 786 1 238 1 846 Opracowanie: Warsaw Convention Bureau WOT; źródło danych: Demand Outlook by Z Factor Opracowanie: Warsaw Convention Bureau WOT; źródło danych: Demand Outlook by Z Factor 1 dniowe 62 3% 2 dniowe 24 2% 3 dniowe 7 8% 4 dniowe i dłuższe 5 7% * * * * 66.7% * * * * * 30 3% * * * 3% * * * * 72 7% * * * * * 21.8% * * * 5.5% * * * * * 23.9% * * * 7 6% * * * 6,2% * * * * * 19 5% Liczba wydarzeń ze względu na ich długość 08 2021 07 2022 Średnia długość wydarzenia wg kategorii hotelu 08.2021 07.2022 Wydarzenia 1 dniowe Wydarzenia 2 dniowe Opracowanie: Warsaw Convention Bureau WOT; źródło danych: Demand Outlook by Z Factor Opracowanie: Warsaw Convention Bureau WOT; źródło danych: Demand Outlook by Z Factor Wykres 5 Wykres 6 RAPORT ANALIZA RYNKU ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne36

ANALIZA RYNKU RAPORT 1 dniowe 62 3% * * * * 66 7% * * * * * 30 3% * * * 3% * * * * 72 7% * * * * * 21 8% * * * 5.5% * * * * 68 5% * * * * * 23 9% * * * 7 6% * * * * 74.3% * * * 6,2% * * * * * 19 5% 2500 2000 Średnia długość wydarzenia wg kategorii hotelu 08.2021 07.2022 Wydarzenia 1 dniowe Wydarzenia 2 dniowe Wydarzenia 3 dniowe Wydarzenia 4 dniowe i dłuższe Liczba wydarzeń w poszczególne dni tygodnia 08.2021 07.2022 2 084 2 222 2 290 Opracowanie: Warsaw Convention Bureau WOT; źródło danych: Demand Outlook by Z Factor Opracowanie: Warsaw Convention Bureau WOT; źródło danych: Demand Outlook by Z Factor Wykres 7 1 dniowe 62 3% * * * * 66 7% * * * * * 30.3% * * * 3% * * * * 72.7% * * * * * 21 8% * * * 5 5% * * * * 68 5% * * * * * 23 9% * * * 7 6% * * * * 74 3% * * * 6,2% * * * * * 19 5% 2500 2000 1500 Średnia długość wydarzenia wg kategorii hotelu 08 2021 07 2022 Wydarzenia 1 dniowe Wydarzenia 2 dniowe Wydarzenia 3 dniowe Wydarzenia 4 dniowe i dłuższe Liczba wydarzeń w poszczególne dni tygodnia 08 2021 07 2022 2 084 2 222 2 290 1 846 Opracowanie: Warsaw Convention Bureau WOT; źródło danych: Demand Outlook by Z Factor Opracowanie: Warsaw Convention Bureau WOT; źródło danych: Demand Outlook by Z Factor Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI 37

Największa liczba wydarzeń Farmaceutyka/Medycyna/ Zdrowie i uroda Najwięcej użytej powierzchni (w m2) 398 897 Farmaceutyka/Medycyna/ Zdrowie i uroda Największa liczba uczestników 120 164 Farmaceutyka/Medycyna/ Zdrowie i uroda Poniedziałek Wtorek Środa Czwartek Piątek Sobota Niedziela Poniedziałek Wtorek Środa Czwartek Piątek Sobota Niedziela 4000 3000 2000 1000 0 Stowarzyszeniowy 13% Instytucja Publiczna 11 6% Instytucja Publiczna 8 8% Stowarzyszenie 8, % Liczba wydarzeń ze wszystkich dni tygodnia sumuje się powyżej 100%, ponieważ część wydarzeń trwa dłużej niż 1 dzień Średnia liczba uczestników w poszczególne dni tygodnia 08.2021 07.2022 Najlepsze wyniki ze względu na branże 08 2021 07 2022 Segmenty klientów (korporacyjny, stowarzyszeniowy, instytucja publiczna) 08.2021 07.2022 2 397 2 591 3 743 3 874 3 628 2 776 1 598 1 328 Opracowanie: Warsaw Convention Bureau WOT; źródło danych: Demand Outlook by Z Factor Opracowanie: Warsaw Convention Bureau WOT; źródło danych: Demand Outlook by Z Factor Opracowanie: Warsaw Convention Bureau WOT; źródło danych: Demand Outlook by Z Factor Wykres 8 RAPORT ANALIZA RYNKU Największa liczba wydarzeń Farmaceutyka/Medycyna/ Zdrowie i uroda Najwięcej użytej powierzchni (w m2) 398 897 Farmaceutyka/Medycyna/ Zdrowie i uroda Największa liczba uczestników 120 164 Farmaceutyka/Medycyna/ Zdrowie i uroda Poniedziałek Wtorek Środa Czwartek Piątek Sobota Niedziela 2000 1000 0 Korporacyjny 75 4% Stowarzyszeniowy 13% Instytucja Publiczna 11 6% Korporacyjny 82 5% Instytucja Publiczna 8 8% Stowarzyszenie 8, % Najlepsze wyniki ze względu na branże 08 2021 07 2022 Segmenty klientów (korporacyjny, stowarzyszeniowy, instytucja publiczna) 08 2021 07 2022 Łączna liczna wydarzeń Użyta powierzchnia 1 598 1 328 Opracowanie: Warsaw Convention Bureau WOT; źródło danych: Demand Outlook by Z Factor Opracowanie: Warsaw Convention Bureau WOT; źródło danych: Demand Outlook by Z Factor Opracowanie: Warsaw Convention Bureau WOT; źródło danych: Demand Outlook by Z Factor Wykres 9 ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne38

ANALIZA RYNKU RAPORT

8, % Najlepsze wyniki ze względu na branże 08.2021 07.2022 Segmenty klientów (korporacyjny, stowarzyszeniowy, instytucja publiczna) 08.2021 07.2022 Łączna liczna wydarzeń Użyta powierzchnia 1 328 Opracowanie: Warsaw Convention Bureau WOT; źródło danych: Demand Outlook by Z Factor Opracowanie: Warsaw Convention Bureau WOT; źródło danych: Demand Outlook by Z Factor Opracowanie: Warsaw Convention Bureau WOT; źródło danych: Demand Outlook by Z Factor Wykres 10 Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI 39

Poniedziałek Wtorek Środa Czwartek Piątek Sobota Niedziela

Biznes MICE w liczbach Przyczyny zmniejszenia lokalnego rynku konferencyjnego o ponad połowę należy bez wątpienia szu kać w istotnie zredukowanej licz bie wydarzeń międzynarodowych (efekt restrykcji pandemicznych oraz wizerunkowe pokłosie woj ny); o potencjalnych pozostałych przyczynach (zmniejszeniu kor poracyjnych budżetów na organi zację spotkań, zwróceniu się firm i organizacji w kierunku innych narzędzi oddziaływania rynkowe go czy obawach sanitarnych po stronie meeting ownerów) moż na jedynie spekulować. Być może jednak fakt, że wydarzeń jest mniej, ale są liczniejsze (wzrost liczby uczestników przeciętnego wydarzenia o 21 proc.), jest ar gumentem przemawiającym za mniejszymi budżetami i nie tak dużymi obawami względem za grożeń epidemicznych (niektóre przewidywania co do rozwoju rynku spotkań po pandemii zakła dały, że klienci będą organizowali mniej liczne Przedstawionespotkania).nawykresach nr 4-10 pozostałe wskaźniki ob razujące biznes konferencyjny ostatnich 12 miesięcy nie wno szą jednak dalszych istotnych różnic w stosunku do analogicz nego okresu sprzed pandemii.

Dystrybucja wydarzeń pomiędzy obiektami 5*, 4* i 3* jest zbliżo na (również w podziale na dłu gość wydarzeń), podobnie jak ich rozłożenie na dni tygodnia. Analogicznie jak przed pandemią dominującą branżą jest farmacja i branża medyczna, a wśród orga nizatorów (co naturalne dla hubu biznesowego, jakim jest Warsza wa) dominują korporaci (zarówno jeśli chodzi o liczbę wydarzeń, jak i wykorzystaną przez ich wyda rzenia powierzchnię).

Absolwent Uniwersytetu Łódzkiego – Instytutu Kultu ry Współczesnej. Pracę w branży spotkań rozpoczął w 2008 roku, pracując w agencjach MICE przy realizacji konferencji i wydarzeń incentive w Polsce i zagranicą. Jako jeden z pierwszych w Polsce wdrażał w realizowa nych wydarzeniach rozwiązania standardu spotkań zrównoważonych BS 8901. Od 2010 roku w Warsaw Co nvention Bureau odpowiedzialny za planowanie i realiza cję działań marketingowych Warszawy jako destynacji spotkań, kontakty z zagranicznymi klientami, nadzór nad badaniami lokalnego rynku MICE oraz współpra cę z warszawskim środowiskiem naukowym. W latach 2015-2018 dyrektor działu Warsaw CvB w Warszawskiej Organizacji Turystycznej. Od czerwca 2018 roku pełni funkcję Wiceprezesa WOT.

Największa liczba wydarzeń Farmaceutyka/Medycyna/ Zdrowie i uroda Najwięcej użytej powierzchni (w m2) 398 897 Farmaceutyka/Medycyna/ Zdrowie i uroda Największa liczba uczestników 120 164 Farmaceutyka/Medycyna/ Zdrowie i uroda Korporacyjny 75 4% Stowarzyszeniowy 13% Instytucja Publiczna 11 6% Korporacyjny 82 5% Instytucja Publiczna 8 8% Stowarzyszenie

O AUTORZE

od około 54 proc. w miesiącach zimowych (grudzień – luty) do około 87 proc. w miesiącach let nich (czerwiec – sierpień). W 2019 roku średnie obłożenie hoteli wy niosło 72 proc. Na skutek pan demii gwałtownie spadło, do 34 proc. w roku 2020 oraz 42 proc. w roku 2021. W pierwszej poło wie bieżącego roku średnie obło żenie hoteli było na poziomie 53 proc. i jest to o 14 pkt. proc. mniej niż w roku Pomimo2019.tego, jak wspomnie liśmy we wstępie, rynek hotelo wy w Gdańsku stale się rozrasta. Najlepiej świadczą o tym twarde liczby. W ciągu ostatnich pięciu lat (2017-21) liczba hoteli wzrosła z 52 do 59, a liczba miejsc noc legowych z 8160 do 10954, czyli o 34 proc. Najbardziej zmienił się w tym czasie segment hoteli czte rogwiazdkowych. Ich liczba wzro sła z 10 do 17, a liczba miejsc noc legowych podwoiła się (z 2080 do 4308).

Obecna sytuacja Zacznijmy od kwestii, która spę dza sen z powiek hotelarzom, i nie tylko im, od ponad dwóch lat – COVID-19. Nie jest tajemnicą, że branża hotelarska była jedną z najbardziej poszkodowanych wskutekObłożeniepandemii.miejsc

sytuacjaGDAŃSKi perspektywy

nocle gowych drastycznie spadło, a w niektórych miesiącach wręcz zbliżyło się do 0 proc. Co gorsza, choć pandemia ustąpiła, nie ma gwarancji, że nie powróci np. je sienią, a wraz z nią nowe pakiety obostrzeń.Wcześniej ruch turystyczny w Gdańsku od lat systematycznie wzrastał. Oczywiście ten trend za łamał się w 2020 roku na skutek wspomnianej pandemii. W roku 2019 do miasta przyjechało 3,5 mln gości, w roku 2020 było to 2 mln (spadek wzgl. 2019 roku o 43 proc.), natomiast w roku 2021 już notowaliśmy optymistyczny sy gnał – wzrost do 3 mln.

Stan hoteli w Gdańsku (patrz grafika) Aktualnie w Gdańsku jest 59 ho teli oferujących 10954 miejsca.

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne40

Negatywnym skutkiem pande mii – poza zmniejszeniem się ru chu turystycznego – była zmiana jego struktury. Przed pandemią udział gości zagranicznych oscy lował około 33 proc., w ostatnich 2 latach było około 15 proc. To jak mocno kryzys dotknął hotelarstwo, obrazują następu jące dane. Odsetek gości nocują cych w hotelach spadł z 49 proc. w 2019 roku do 26 proc. w 2020 roku i 29 proc. w 2021 roku. W ostatnich dwóch latach goście częściej wybierali najem krótko terminowy lub korzystali z gości ny rodziny i przyjaciół. Można za łożyć, że stało się to częściowo ze względu na zamknięte hotele (lub wymuszoną, ograniczoną ofer tę). To spowodowało, że najem krótkoterminowy był łatwiej do stępny, a co za tym idzie bardziej popularny.WGdańsku obserwujemy se zonowość ruchu. Średnie obłoże nie hoteli w ciągu roku waha się

Dominują obiekty trzy- i cztero gwiazdkowe – odpowiednio 28 z 4819 miejscami i 17 z 4308 miej scami.Pamiętajmy jednak, że nie sa mymi turystami indywidualnymi żyją hotele. Poza sezonem let nim, jednym z głównych źródeł przychodu są goście biznesowi i organizacja wydarzeń takich jak spotkania, konferencje, kongresy czyDaneseminaria.Gdańskiej Organizacji Turystycznej pokazują, że liczba spotkań i wydarzeń w Gdańsku oraz liczba uczestników spadły względem 2019 roku o 75 proc., a dodatkowo część wydarzeń od bywa się w formie online lub hy brydowej.Pandemia pokazała, że spo tkania on-line są znacznie tań sze i łatwiejsze w organizacji. To

GDAŃSKA

Gdańsk to bez wątpienia jedna z najbardziej popularnych destynacji turystycznych w Polsce. Bogata historia, piękna architektura, zróżnicowana oferta kulturalna i położenie nad Bałtykiem niezmiennie budują ogromne zainteresowanie turystów. W parze z tym idzie wciąż rozbudowująca się infrastruktura hotelowa. Obecnie działamy w czasach, w których sytuacja branży hotelowej jest, nie bójmy się tego powiedzieć wprost – trudna, nie tylko w Gdańsku. Jak wygląda aktualna sytuacja i jak kształtuje się najbliższa przyszłość hotelarstwa? Gdańsk to świetny przykład, dzięki któremu można odpowiedzieć na te pytania. ORGANIZACJA TURYSTYCZNA

RAPORT ANALIZA RYNKU

Danielewicz, dyrektor generalny Hampton by Hilton Gdańsk Old Town oraz dyrektor regionalny VHM Hotel Management. „Mniej optymistycznie wyglądają już zapowiedzi ostatniego kwarta ły bieżącego roku. W porówna niu z rokiem 2019 każdy z trzech ostatnich miesięcy jest na chwi lę obecną (ilość przyjętych do tychczas rezerwacji) trzykrotnie słabszy. Nie załamujemy jednak rąk, ponieważ wiemy, iż w wyni ku pandemii tak zwane okno re zerwacyjne znacznie się skróciło i wynosi obecnie 5-8 dni”, dodaje. Trudno prognozować dalsze wzrosty w związku z tym, że sy tuacja gospodarcza przekłada się negatywnie także na możliwości wakacyjne turystów, a jak wcze śniej pisaliśmy ponad 80 proc. z nich w Gdańsku to obywate le Polski. Wydaje się, że w tym roku Polacy tęskniący za wypo czynkiem byli w stanie urucho mić swoje rezerwy finansowe, zwłaszcza wobec wyniszczającej oszczędności inflacji. Pytanie, czy będą to w stanie powtórzyć w 2023?

O AUTORZE

Gdańska Organizacja Turystyczna została założona w 2002 roku w Gdańsku, a jej siedziba znajduje przy ul. Uczniowskiej 22 w Gdańsku. Posiada status lokalnej or ganizacji turystycznej, zrzesza podmioty prawne i osoby prywatne: przedsiębiorców turystycznych, a także osoby zaangażowane w rozwój turystyki w mieście Gdańsku. Członkiem GOT jest również Miasto Gdańsk. GOT wyko nuje szereg zadań związanych z prowadzeniem infor macji turystycznej, promocją miasta na arenie krajowej i międzynarodowej oraz w zakresie turystyki biznesowej dla całego województwa pomorskiego (Gdańsk Conven tion Bureau). <http://www.gdanskconvention.pl/> Gdansk Convention Bureau aktywnie uczestniczy w pomocy przy organizacji wszelkich eventów na terenie Pomorza, służąc radą i doświadczeniem. Zapewnia wsparcie merytorycz ne, materiałowe oraz informacyjne, a także udostępnia bezpłatnie aplikację GCBEvent, która jest niezwykle uży teczna w zarządzaniu wydarzeniami. Wszystko to reali zuje w ramach zadania statutowego, czyli nieodpłatnie. GOT zrzesza ponad 150 członków – podmioty związane z branżą turystyczną. miejsc w

obiektach kategoryzowanych w Gdańsku, w podziale na kategorie RAPORT ANALIZA RYNKU ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne42

4 obiekty 763 miejsca 17 obiektów 4308 miejsc 28 obiektów 4819 miejsc 9 obiektów 1037 miejsc W TRAKCIE KATEGORYZACJI 1 obiekt 27 miejsc OBIEKTY KATEGORYZOWANE W GDANSKU Liczba

„odkrycie” przełożyło się i wciąż przekłada na zmniejszoną licz bę chętnych do organizacji wy darzeń w klasycznej formie. Na szczęście, z drugiej strony izolacja i długotrwała praca zdalna rozbu dziły w klientach chęć do podró żowania oraz do spotkań bezpo średnich, choć nie należy się spo dziewać, że w przypadku spotkań MICE szybko powrócimy do stanu z roku 2019. Co dalej? Na podstawie bieżącej sytuacji można pokusić się o prognozę tego, co wydarzy się w najbliż szym czasie. Oczywiście wciąż niepewna sytuacja związana z COVID-19 oraz niestabilność geopolityczna wywołana wojną w Ukrainie to dodatkowe czynni ki, które utrudniają predykcję. Aktualnie obserwujemy odbu dowę ruchu turystycznego. Liczba gości krajowych w 2021 roku była nieco wyższa niż w roku 2019. Byli to jednak przede wszystkim turyści indywidualni. W drugiej kolejności spodziewamy się od budowy turystyki biznesowej krajowej, a dopiero w kolejnych latach turystyki zagranicznej –najpierw indywidualnej, następ nieTobiznesowej.pozwala wierzyć, że rynek będzie dalej stopniowo odrabiał

straty ostatnich dwóch lat, tym bardziej, że wczesne szacunki z lata 2022 są bardzo optymi styczne. Wydaje się jednak, że długofalowy efekt sytuacji może spowodować chwilowe (2-3 let nie) odejście od planów budowy nowych, zwłaszcza dużych obiek tów. Sytuację pogarsza kryzys gospodarczy, zwłaszcza inflacja i coraz trudniej dostępne kredyty. Liczba turystów jednak, zarówno biznesowych, jak i indywidual nych, powinna dość szybko po wrócić do stanu z roku 2019. Chciałbym porównać tego roczny sezon oraz kilka nadcho dzących miesięcy do tego samego okresu w rekordowym jak dotąd dla Gdańskiego hotelarstwa roku 2019. Miesiące tegorocznego se zonu wysokiego są słabsze od tych rekordowych sprzed trzech lat o około 10 punktów procen towych. Uważamy to jednak za dobry wynik, tym bardziej, iż zno wu ponad 60 procent naszych Gości w sezonie wysokim to cu dzoziemcy, najczęściej wybiera jący samolot jako środek swojego transportu. To co cieszy nas jed nak najbardziej, to cena średnia, która w porównaniu do tej, jaką osiągaliśmy w sezonie sprzed trzech lat, jest w każdym z letnich miesięcy wyższa o około 10-15 procent” – podsumowuje Daniel

RAPORT ANALIZA RYNKU

Pandemia COVID-19, wojna, kryzys gospodarczy, transformacja cyfrowa i klimatyczna – na funkcjonowanie branży spotkań i wydarzeń w ciągu ostatnich 12 miesięcy wpłynęło wiele czynników. Podobnie jak miało to miejsce we wszystkich dziedzinach gospodarki, choć przemysł spotkań jest szczególnie wrażliwy na kryzysy. Z jednej strony stanowi podstawę do tego, aby inne sektory gospodarki mogły wracać do swojej biznesowej formy, z drugiej odbudowa po przerwie spowodowanej pandemią trwała w tej branży najdłużej. Teraz jednak powrót do organizacji spotkań jest tak silny, że pozwala prognozować szybkie tempo odradzania się branży. Choć widać w niej duże zmiany dotyczące między innymi współpracy z hotelami.

RYNEK MICE

MAGDALENA KONDAS, REDAKTOR NACZELNA MEETINGPLANNER.PL ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne44

liczby i tendencje

gospodarczego

W ydarzenia bizneso we, kongresy i kon ferencje, targi, mega eventy są kluczem do ożywienia na świecie po Covid-19. Mają ogromne zna czenie nie tylko w budowaniu na nowo relacji biznesowych, ale także personalnych, budo waniu zespołów, transferze wiedzy, rozwoju innowacji. Są integralną częścią nie tylko po stępu gospodarczego, ale i roz woju społecznego jako całości. Tymczasem branża ta była naj dłużej zamknięta lub działalność w znaczącym stopniu do marca 2022 roku ograniczały restryk cje wynikające z pandemii – tzw. odmrażanie spotkań przez długi czas było iluzoryczne. Kolejne wyzwania przyniosły inflacja i wybuch wojny w Ukrainie. Kluczową wartość spotkań, szczególnie w czasach niepewno ści i w kontekście kryzysu, stano wi możliwość nawiązania bezpo średniego kontaktu, budowania doświadczenia i wspólnoty. Choć w procesie organizacji wydarzeń bardzo ważną funkcję odgrywa ją dziś technologie – cyfryzacja spotkań stała się faktem – to ostatnie miesiące pokazały, jak potrzebne są spotkania na żywo. Co z perspektywy hoteli, które są ważną częścią tej branży (w Pol sce ok. 70 proc. wydarzeń przed pandemią odbywało się właśnie w hotelach), jest bardzo istotne. Branża spotkań i wydarzeń, która była przez kilkanaście miesięcy przykładem skutecznego dosto sowywania się, teraz odbudowu je się, ale w wersji określanej jako eventy 3.0. Liczby pokazują, że jest nieco lepiej W Polsce w 2019 roku bran ża spotkań i wydarzeń (według raportu Ponad Events Impact) odpowiadała za 1,5 proc. PKB, wkład w gospodarkę wahał się na poziomie 35 mld złotych (220 tys. miejsc pracy), a w wyda rzeniach wzięło udział ponad 16 mln uczestników. W tym samym czasie globalna wartość rynku wynosiła 1,2 miliarda dolarów. W 2020 roku, w efekcie pande mii, polskie firmy z branży spo tkań i wydarzeń, jak szacuje Rada Przemysłu Spotkań i Wydarzeń, odnotowały spadek przychodów o 73 proc. Straty dotyczyły całego łańcucha dostaw, w tym przede wszystkim lokalizacji i usług ca teringowych. 2021 – jak wynika z badania przygotowanego przez Poland Convention Bureau (PCB) – okazał się nieco lepszy, i choć daleko do dużego optymizmu, widać było, że branża powoli dy namizowała swoje działania po ograniczeniach spowodowanych przez pandemię. PCB w swoim corocznym raporcie „Przemysł spotkań i wydarzeń w Polsce” przeanalizowało 6400 spotkań i wydarzeń (liczących minimum 50 uczestników), które odbyły się w Polsce w 2021 roku. Było ich o 30 proc. więcej niż w roku 2020. Kolejny rok z rzędu najwię cej w Polsce odbyło się wydarzeń korporacyjnych oraz motywacyj nych (50 proc.) – i to ten sektor w drugiej połowie 2022 roku jest najbardziej aktywny – konferen cje i kongresy stanowiły 43 proc., a targi i wystawy – 7 proc. Wśród spotkań w 2021 roku najwięcej (37 proc.) było związanych z bran żą handlowo-usługową (wzrost o 4 proc. w porównaniu do 2020), humanistyczną (18 proc.) oraz medyczną (14 proc.). Prawie 75 proc. wszystkich wydarzeń od było się w okresie od września do grudnia. W porównaniu do 2020 roku wzrost liczby wydarzeń wi doczny był w niemal wszystkich miastach. Straty znacząco odro biła Warszawa (1210 wydarzeń w 2020 roku w stosunku do 2343 w 2021 r. – wg danych PCB), gdzie potencjał przemysłu spo tkań uznawany jest za najwyższy w kraju. W roku 2022 od marca do czerwca widać (jak wynika z badania rynku konferencyjnego w stolicy prowadzonego przez Z -Factor) zwiększającą się liczbę wydarzeń, uczestników oraz me trów kwadratowych powierzchni

REKLAMA Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI 45

ESG wśród priorytetów Coraz większy wpływ na funk cjonowanie branży spotkań i wy darzeń oraz współpracę organi zatorów z hotelami będzie miał zrównoważony rozwój (czynniki ESG), który w 2022 roku jest prio rytetem dla wielu firm i marek. Rada „Masters of Travel” działa jąca przy grupie Accor przewi duje, że z powodu negatywnego wpływu na środowisko i wspo mnianej już digitalizacji spotkań liczba podróży służbowych na świecie w 2022 może być mniej sza o co najmniej 20 proc. w po równaniu do 2019 roku. Zarówno agencje jak i obiekty muszą więc zwracać coraz większą uwagę na potrzebę wdrażania działań na rzecz zrównoważonego roz woju. Muszą, ponieważ w 2023 roku oprócz budżetu finanso wego biznes będzie skupiał się na budżecie węglowym. Dlatego zarówno organizacja podróży Coraz

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne46

rozwój.miałibranżyfunkwpływwiększynacjonowaniespotkańwydarzeńbędziezrównoważony

hotelowych wykorzystanych do organizacji tych spotkań. W re kordowym czerwcu było to 1051 spotkań, w których udział wzięło 83 738 uczestników. W Warsza wie prym wiodą spotkania branży farmaceutycznej, medycznej i be auty, które w czerwcu 2022 zajęły najwięcej konferencyjno-even towej powierzchni badanych 32 hoteli – ponad 45 tys. mkw. W Krakowie w ubiegłym roku odbyło się 2091 spotkań (dane z raportu „Branża spotkań w Kra kowie 2021”), co oznaczało wzrost o prawie 9 proc. w stosunku do poprzedniego roku, ale spadek o 75 proc. w stosunku do 2019 roku. Stabilnie w rankingach Pewną stabilność polskiego rynku spotkań w 2021 roku potwierdza pozycja Polski w rankingach mię dzynarodowych stowarzyszeń (dotyczą one organizacji między narodowych kongresów i kon ferencji stowarzyszeń). W ze stawianiu Union of International Assiociations (UIA) w 2021 roku Polska z 69 wydarzeniami (speł niającymi kryteria UIA) zajęła 23 miejsce (przed pandemią, w roku 2019 było to miejsce 24) w ran kingu światowym (99 państw) oraz 15 miejsce w Europie wśród 45 państw. Wśród 96 miast z ca łego świata w 2021 roku najlep szą pozycję wśród polskich miast uzyskała Warszawa (39 pozycja z 23 spotkaniami) oraz Kraków (43 pozycja, 21 spotkań). W ze stawieniu International Con gress and Convention Associa tion (ICCA) Polska znalazła się na 18. miejscu z 158 spotkaniami (w 2019 roku było to miejsce 19 z liczbą 213 spotkań). Wśród polskich miast ponownie naj lepsze były Warszawa i Kraków. Stabilność tych pozycji może zo stać nieco zachwiana w wyniku konsekwencji wojny w Ukrainie – w pierwszych miesiącach dzia łań wojennych branża spotkań mierzyła się z postrzeganiem Polski jako kraju frontowego, co z kolei miało wpływ na odwołania lub przesunięcia wydarzeń, które miały odbyć się w Polsce. Bezpośrednio i na żywo Mimo tego wyzwania pozytywne w kontekście odbudowy branży spotkań mogą być wyniki naj nowszego Światowego Barome tru Turystyki UNWTO, z którego wynika, że turystyka międzyna rodowa odnotowała silne od bicie w pierwszych pięciu mie siącach 2022 roku, z prawie 250 milionami międzynarodowych przyjazdów. W porównaniu z 77 milionami przyjazdów zanoto wanych w okresie od stycznia do maja 2021 roku oznacza to, że sektor turystyczny odzyskał prawie połowę (46 proc.) pozio mów sprzed pandemii w 2019 roku. Z kolei o odbudowie branży spotkań powyżej oczekiwań czy tamy w U.S. Meetings Recovery Forecast opracowanym przez fir mę Knowland, która prognozuje 72-procentowy wzrost spotkań do końca 2022 roku na rynku amerykańskim i podkreśla wyniki czerwca – dane z pokazują ponad 330-procentowy wzrost liczby spotkań w porównaniu z czerw cem 2021 roku. Są to przede wszystkim spotkania liczące do 200 uczestników, organizowa ne przez korporacje. Podobnie pozytywny komunikat płynie z międzynarodowego stowarzy szenia targowego UFI – według badania UFI przychody z imprez targowych w bieżącym roku mają szansę osiągnąć 73 proc. poziomu sprzed pandemii, a w 2023 roku wskaźnik ten może podnieść się do 83 proc. Po ogromnej liczbie anulowanych wydarzeń, przekła dania ich terminu bądź wybie rania formatu online dziś widać wyraźny powrót do organizacji spotkań stacjonarnych (bezpo średnich). Digitalizacja zostaje O ile w 2020 i 2021 pewność co do sensowności organizacji spotkań online (digitalowych, wirtualnych) była zdecydowa na, o tyle obecnie zdania co do digitalowego formatu są wśród organizatorów i klientów podzie lone. Obecnie zwiększyła się licz ba realizacji i zapytań ofertowych dotyczących spotkań na żywo, ale przy organizacji niektórych typów wydarzeń wykorzystanie kanału online zyskało grono zwolenni ków (dotyczy to np. szkoleń czy konferencji edukacyjnych). We dług Poland Convetion Bureau w 2021 roku w organizacji wyda rzeń w Polsce dominowała for muła stacjonarna (78 proc.), spo tkań online było z kolei o 5 proc. mniej niż rok wcześniej, a stano wiły one 10 proc. wszystkich wy darzeń. Ponad 80 proc. klientów korporacyjnych i stowarzyszenio wych zapytanych w 2021 w ba daniu „Digital Event” przeprowa dzonym przez MeetingPlanner.pl, z jakich formatów wydarzeń będą korzystać w przyszłości, wybra ło opcję łączenia kanałów offline i online i eventy hybrydowe. We dług PCB w 2021 roku odbyło się ich 12 proc. w skali kraju (o 7 proc. więcej niż w roku 2020). Chociaż organizacja eventów w wersji hybrydowej nie jest ani łatwym, ani tanim przedsięwzięciem. Ale ponad 70 proc. organizatorów konferencji zapytanych przez międzynarodowe stowarzyszenie IAPCO o oczekiwania dotyczące obiektu wskazało, że liczą na to, iż obiekty będą dysponowały in frastrukturą technologiczną do organizacji wydarzeń wirtual nych czy hybrydowych u siebie na miejscu. Dotyczy to rzecz ja sna obiektów konferencyjnych i hoteli dysponujących dużym zapleczem konferencyjnym, ale hotele, które chcą budować prze wagę konkurencyjną, powinny być przygotowane do organizacji wydarzeń z komponentem onli ne’owym bądź mieć opracowany scenariusz współpracy z pod wykonawcami na wypadek, gdy część uczestników wydarzenia nie będzie mogła wziąć udziału w spotkaniu na żywo. To, że orga nizatorzy planuję powrót do wy darzeń bezpośrednich, ale z włą czeniem elementu hybrydowego lub online, potwierdza także The Cvent 2022 Q1 Planner Sourcing Report: Europe Edition. Z tego badania wynika również, że or ganizatorzy chętniej (ponad 70 proc.) do przygotowania swoich wydarzeń będą wybierać hotele niż inne różnego rodzaju miejsca eventowe, ale liczą na nowocze sne technologicznie rozwiązania wspierające zarówno pobyt w ho telu, jak i organizację wydarzenia.

RAPORT ANALIZA RYNKU

RAPORT ANALIZA RYNKU ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne48

służbowej czy spotkania, jak i wybór partnera muszą być uza sadnione. O ile nadal czynnikiem warunkującym wybór hotelu jest lokalizacja i łatwe dotarcie do miejsca spotkania, o tyle ko lejnym decydującym może być polityka efektywnego zarządza nia zmierzająca do ograniczenia emisji CO2, redukcji ilości odpa dów oraz wrotuktórybardziej,winnybiznesowychpracęoferty,dróży).(optymalizacjadłuższychpracyoznaczabytówjestbranżynoważącychjestwiskonegatywnegotkaniaprzydarzenia,analiziecjępozwalającychcjijestwegowiającestająESG.darzeniawielukosztówbędąsięstrategięobiekty,wydarzeńponadprzezprowadzonymrozwojudotyczącymcertyfikatami.potwierdzonaprośrodowiskowośćniezależnymiChoćwbadaniuzrównoważonegowbranżyspotkańprzewiosnątegorokuSITEPolandtylkonieco30proc.organizatorówprzyznało,żewybierzektóremająwdrożonąsustainability,należyspodziewać,żeofertyhoteliporównywanepodkątemśrodowiskowychorazaspektóworganizacjiwyipobytuwkontekścieCorazbardziejpopularnesięteżkalkulatoryumożliobliczenieśladuwęglodowolnegowydarzenia,copunktemwyjściadorealizakolejnegokroku,czylidziałańnakompensategośladu.Poszczegółowejprocesuorganizacjiwyłańcuchadostawców,organizacjikolejnegosposugerowanajestredukcjawpływunaśrodowobszarach,wktórychmożliwa.JednymzesposobówrównegatywnywpływMICEnaśrodowisko,promowaniedłuższychpowhotelach,nawetjeślitobleisure(łączeniezwypoczynkiem)orazpodrożysłużbowychplanowaniapoNatakieułożenieswojejktórapozwolipołączyćzwypoczynkiemswoichgości,hotelepobyćprzygotowane.Tymżekolejnymtrendem,utrzymujesięmimopodopracystacjonarnej,jest

– konkurencyjna cena znalazła się dopiero na czwartym miej scu. Warte swojej ceny W 2022 r. najpopularniejsze for maty wydarzeń to spotkania stacjonarne, bezpośrednie, a na stępnie online. Hybrydowe, czyli dające „równy” dostęp uczest nikom na żywo i online, są nadal znacznie droższe w realizacji. Tak jak się spodziewano, wydarzenia są bardziej lokalne i regionalne, ale opierają się na budowaniu po głębionych doświadczeń. Są ana lizowane pod kątem ich wpływu na środowisko. Wydarzenia są mniejsze i mają krótki czas reali zacji. Są także droższe – koszty organizacji spotkań w 2022 roku wzrosły (zdaniem przedstawicieli hoteli i organizatorów wydarzeń) od 15 do 30 proc. Nadal jednak doceniana jest ich wartość i sku teczność w realizacji różnorod nych celów.

O AUTORZE

workation (połączenie wyjazdu wypoczynkowego i pracy). Wiąże się to także z budowaniem mar ki pracodawcy, dobrostanu pra cowników i odpowiedzią na tzw. wielką rezygnację (odchodzenie pracowników). Wydaje się, że przyszłość podróży służbowych, spotkań i wydarzeń to elimina cja tych mało istotnych, a bardzo świadomy wybór tych wnoszą cych coś ważnego z punktu wi dzenia wybranej grupy czy reali zacji celów firmy, planowanych w sposób zrównoważany. Nadal kluczowe relacje Przemysł spotkań nadal opiera się na relacjach. Dziś, jak pod kreśla Amadeus na podstawie swojego badania, bardziej niż kiedykolwiek ożywienie w bran ży spotkań zależy w dużej mie rze od relacji między hotelarzami a organizatorami wydarzeń. Dla klientów korporacyjnych klu czowa jest minimalizacja ryzy ka (zarówno biorąc pod uwagę warunki realizacji zdefiniowane w umowach, jak i zapewnienie bezpieczeństwa podczas even tu). Organizatorzy liczą więc na elastyczne warunki dotyczące przesuwania terminu czy anulo wania wydarzeń, sprawną i szyb ką komunikację, profesjonalną obsługę podczas pracy nad przy gotowaniem wydarzenia oraz w czasie jego realizacji. Ważny jest dla nich także czas przygo towywania ofert, chociaż ciągle utrzymuje się tzw. krótkie okno rezerwacyjne. Biorąc za przykład audyt przeprowadzony w ho telach i obiektach eventowych uczestniczących w ostatniej edy cji MP Power Awards®, jakość współpracy na etapie ofertowa nia poprawiła się w stosunku do 2020 – średni wynik badanych obiektów wzrósł o 5 proc. w sto sunku do poprzedniego roku, zwiększyła się też elastyczność działów sprzedaży. A to brak pro fesjonalizmu działu sprzedaży jest czynnikiem, który najczęściej (ponad 30 proc. respondentów 2021 Planner Sourcing Report: Europe Edition) podają organiza torzy jako powód braku powrotu do hotelu, gdzie wcześniej orga nizowali już wydarzenie. Kolejne to słaba ochrona zdrowia i bez pieczeństwa (30 proc.) oraz złe doświadczenia z rezerwacjami (27 proc.). Za największe wy zwania w ustaleniu warunków współpracy pomiędzy partne rami (w tym na linii organizator – hotel) uczestnicy spotkania organizowanego przez Meeting Planner.pl (organizatorzy spo tkań, przedstawiciele hoteli i firm świadczących usługi eventowe) uznali długi proces decyzyjny (65 proc.), warunki anulowania or ganizacji wydarzenia (58 proc.), inflację i zmienność kosztorysów (53 proc.). O wyborze partnera (w tym hotelu) obecnie decyduje elastyczność we współpracy (77 proc.), jakość oferty i szybkość odpowiedzi (70 proc.), doświad czenie w realizacji podobnych usług / projektów (64 proc.)

Prowadzi portal MeetingPlanner.pl, którego misją jest do starczanie informacji, narzędzi oraz budowanie społecz ności branży spotkań i wydarzeń i jej rozwój. Meeting Planner.pl jest także organizatorem konkursu MP Power Awards® i Kreatywny Roku Branży Eventowej. Absol wentka Uniwersytetu Warszawskiego, studiowała polo nistykę i dziennikarstwo, ale od kilkunastu lat zajmuje się branżą eventową. Jako PR-owiec współpracowała z agen cjami eventowymi. Przez kilka lat prowadziła branżowy magazyn „MICE Poland”. Członek jury konkursów MP Po wer Awards®, Kreatywny Roku Branży Eventowej, Procon Awards. Dyrektor programowa konferencji Event Biznes. Przewodnicząca Rady Biznesu Szkoły Głównej Turystyki i Hotelarstwa Vistula w Warszawie.

SEGMENTACJA

Segmentacja rynku to jedno z istotnych działań podejmowanych zarówno przez przedsiębiorstwa turystyczne, jak i instytucje odpowiedzialne za rozwój turystyki w regionach, będące jednocześnie implikacją rewolucji marketingowej i przejścia od tzw. marketingu masowego w stronę marketingu docelowego lub wręcz zindywidualizowanego. Poznanie potrzeb i oczekiwań konsumentów, którzy korzystają z usług turystycznych, a następnie podział rynku na segmenty, jest kluczem do określenia odpowiednich strategii marketingowych i wyboru właściwych narzędzi.

TURYSTYCZNEGORYNKU

RAPORT ANALIZA RYNKU

PROF. SGTIH VISTULA DR HAB. TERESA SKALSKA, DR PIOTR KOCISZEWSKI

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne50

Rezerwacja Podróżowanie ZadowolenieOdwiedziny

Niezwykle rzadko segmentację ogranicza się do jednej lub dwóch cech charakteryzujących klientów (np. wiek, miejsce zamieszkania czy też obie te cechy łącznie). Z reguły ma ona charakter wielowymiarowy i wieloetapowy. W sektorze turystyki zazwyczaj rozpoczyna się od segmentacji opartej na zmiennych demograficznych i co ma miejsce szczególnie w turystyce międzynarodowej geograficznych, wyodrębnionych na podstawie wcześniej

Schemat 2. Główne zmienne segmentacji rynku Źródło: opracowanie własne na podstawie Kotler (2005); Dziedzic (2015); Swarbrooke, Horner (1999)

PrzypominaniePoleceniePowtarzanie

Schemat 1. Etapy działań konsumenta usług turystycznych Źródło: Handbook on E marketing… (2008, s. 2).

Demograficzne: wiek, przynależność do pokolenia, płeć, poziom wykształcenia, wielkość rodziny, zawód, faza cyklu życia rodziny, stan zdrowia, dochody i inne

Źródło: opracowanie własne na podstawie Kotler (2005); Dziedzic (2015); Swarbrooke, Horner (1999).

Wydanie specjalne

ANALIZA RYNKU RAPORT Z aprezentowane w niniej szym opracowaniu infor macje są syntetycznym skrótem szerokiego opracowania pod redakcją T. Skalskiej zatytu łowanego „Segmentacja rynku turystycznego. Wybrane aspek ty” (2020), a jednocześnie pokło siem doświadczenia naukowego, prowadzonych badań i spoj rzenia praktycznego pracowni ków Szkoły Głównej Turystyki i Hotelarstwa VISTULA. Mimo że badania zostały zrealizowa ne w latach 2019-2020, to pro mocja publikacji miała miejsce w 2021 roku, a charakter zebra nych informacji zdaje się wykra czać poza stricte ramy formalne jednego roku kalendarzowego. Wydaje się ponadto, że mimo pierwotnie naukowego i badaw czego charakteru dane zaprezen towane w opracowaniu mogą mieć także wymiar aplikacyjny i rozszerzyć spojrzenie różnego typu podmiotów na rynku tury stycznym, a szczególnie w sferze usług hotelarskich.

Psychograficzne: cechy charakterystyczne dla docelowego konsumenta (wartości, osobowość, zainteresowania, postawy, motywacje, styl życia, opinie)

| ŚWIAT HOTELI 51

Geograficzne: miejsce zamieszkania (region geograficzny, państwo, miasto/wieś, wielkość miejsca zamieszkania)

Behavioralne: sposób podejmowania decyzji o zakupie i samego zakupu (postawy wobec produktu i marki, częstotliwość nabywania produktu, lojalność, postrzeganie korzyści, moment zakupu, inne)

2. Kryteria segmentacji rynku turystycznego –przegląd wybranych Niezwykle rzadko segmentację ogranicza się do jednej lub dwóch cech charakteryzujących klientów (np. wiek, miejsce zamieszkania czy też obie te cechy łącznie). Z reguły ma ona charakter wie lowymiarowy i wieloetapowy. W sektorze turystyki zazwyczaj rozpoczyna się od segmentacji opartej na zmiennych demo graficznych i – co ma miejsce szczególnie w turystyce mię dzynarodowej – geograficznych, wyodrębnionych na podstawie wcześniej definiowanych granic regionów czy też państw. Seg mentacja demograficzna dzieli rynek poprzez takie zmienne jak: wiek, płeć, poziom wykształcenia, wielkość rodziny, zawód, dochody i inne. Z kolei wstępna segmenta cja geograficzna uzasadniona jest z uwagi na znaczne różnice w za interesowaniach, wartościach i preferencjach turystów pocho dzących z poszczególnych regio nów geograficznych i krajów. W literaturze przedmiotu często znaleźć można segmen tację opartą na podziale kon sumentów na pokolenia (gene racje) lub kohorty, przy czym poszczególnym segmentom nadawane są nazwy odzwiercie dlające główne cechy osób, któ re zostały do nich zaliczone (np. millenialsi, tj. osoby urodzone 1 Cechy te szczegółowo omówiono w: Dziedzic, Skalska (2002, s. 14).

WybórPlanowanieInformacjaEntuzjazmMarzenie

Schemat 1. Etapy działań konsumenta usług turystycznych

Główne zmienne segmentacji rynku

Schemat 2. Główne zmienne segmentacji rynku

Źródło: Handbook on E-marketing… (2008, s. 2). definiowanych granic regionów czy też państw. Segmentacja demograficzna dzieli rynek poprzez takie zmienne jak: wiek, płeć, poziom wykształcenia, wielkość rodziny, zawód, dochody i inne. Z kolei wstępna segmentacja geograficzna uzasadniona jest z uwagi na znaczne różnice w zainteresowaniach, wartościach i preferencjach turystów pochodzących z poszczególnych regionów geograficznych i krajów.

W turystyce trudno odróżnić go od potrzeb. Nie występuje on na rynku, jednak nie powinien być lekceważony. Możliwość kreowa nia popytu (przy wykorzystaniu odpowiednich funkcji marke tingu), a zatem zamiany popytu potencjalnego w rzeczywisty, powoduje konieczność obser wowania obecnych i możliwych zachowań nabywców. Analizując popyt turystyczny i potrzebę jego segmentacji, zwraca się uwagę na konieczność poznawania emocji turystów jako motywacji do po dejmowania działań, chęci naśla dowania zachowań społecznych, a także konsumpcji jako sposobu na wyrażanie własnej osobowości (Kachniewska 2005).

1. Segmentacja rynku turystycznego – uwagi ogólne Wiele cech uważanych za typo we dla popytu turystycznego (np. substytucyjność, komplementar ność i restytucyjność)1 powoduje, że jest on bardzo zróżnicowany. Stąd, przystępując do procedu ry segmentacji, warto zwrócić uwagę na występowanie na ryn ku kompozycji popytu na różne produkty wzajemnie wobec sie bie komplementarne (np. noc leg + wyżywienie + transport) i/ lub substytucyjne (np. wyjazdy weekendowe zastępowane re kreacją w miejscu zamieszkania). Zjawisko to jest bardzo istotne nie tylko z ekonomicznego punk tu widzenia, ale także z perspek tywy segmentacji rynku, gdyż utrudnia (a często nawet fałszuje) analizę czynników oddziałujących na zachowania konsumentów. W tym kontekście warto pa miętać, że na decyzję o zakupie poszczególnych usług (dóbr) cząstkowych mogą oddziaływać inne czynniki, często wzajemnie wobec siebie sprzeczne, o prze ciwstawnym kierunku działania (np. spadek cen usług hotelowych przy równoczesnym wzroście kosztów transportu). Pojawia się więc problem łączenia jednostko wych produktów w wiązki (pakie ty) i badania czynników, które od działują na decyzje konsumentów co do ich Ważnymzakupu.pojęciem odnoszą cym się do popytu turystyczne go jest także popyt potencjalny.

2. Kryteria segmentacji rynku turystycznego przegląd wybranych

obserwowania obecnych i możliwych zachowań nabywców. Analizując popyt turystyczny i potrzebę jego segmentacji, zwraca się uwagę na konieczność poznawania emocji turystów jako motywacji do podejmowania działań, chęci naśladowania zachowań społecznych, a także konsumpcji jako sposobu na wyrażanie własnej osobowości (Kachniewska 2005).

RAPORT ANALIZA RYNKU na przełomie wieków XX i lub główne wydarzenia, wpły wające na ich życie (np. kohorta czasów kryzysu) (Kotler 2005, s. 291; Bolton i in. 2013; Soares i in. 2017). Generacja (pokolenie) rozumiana jest więc jako grupa osób urodzonych w tym samym okresie, które podlegają wpły wowi analogicznego środowiska kulturowego, ekonomicznego, społecznego, intelektualnego i politycznego. Z kolei kohorty, podczas trwania ich życia (wojny, katastrofy klimatyczne, kryzy sy ekonomiczne, spektakularne osiągnięcia ludzkości, podział kraju). Takie unikalne wydarzenia i wspólne doświadczenia, okre ślane jako momenty kluczowe, kształtujące lub redefiniujące systemy wartości, postawy, prze konania i preferencje jednostki, nie zmieniają się jako funkcja wieku lub stylu życia i nie zawsze są zgodne z wiekiem metrykal nym (Schewe, Meredith 1994); często pozostają na całe życie. Tak więc pokoleniowa teoria ko hortowa uznaje długoterminowe skutki wyjątkowych wydarzeń historycznych w życiu człowieka, które generują wspólne wartości które pozostają sta bilne, niejednokrotnie przez dal sze trwanie życia. Segmentacja pokoleniowa może być wykorzy stywana do kierowania kampa nii marketingowych produktów i usług do konkretnych pokoleń o zdiagnozowanych uprzednio potrzebach – takich jak genera cja Y (Millennialsi), generacja X czy wreszcie pokolenie seniorów, identyfikowanych jako Baby bo omers.

Najważniejsze elementy oferty turystycznej podczas wyjazdów o charakterze wypoczynkowym (Źródło: opracowanie własne) Wykres 2. Preferowany rodzaj zakwaterowania podczas wyjazdów turystycznych Źródło: opracowanie własne Wykres 1 Najważniejsze elementy oferty turystycznej podczas wyjazdów seniorów o charakterze wypoczynkowym Źródło: opracowanie własne Wykres 1. Najważniejsze elementy oferty turystycznej podczas wyjazdów o charakterze wypoczynkowym (Źródło: opracowanie własne) Wykres 2. Preferowany rodzaj zakwaterowania podczas wyjazdów turystycznych Źródło: opracowanie własne Wykres 2 Preferowany rodzaj zakwaterowania podczas wyjazdów turystycznych seniorów Źródło: opracowanie własne

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne52

organizację czasu podczas pobytu Wykreswypoczynkowych.1.

3. Przykład konkretnego segmentu odbiorców: segment seniorów –i uwarunkowaniapreferencje

Powinno być finalnie – W dal szej treści skupiono się na wybra nej grupie potencjalnych klientów na rynku turystycznych – odbior cach usług i pakietów, tj. osobach starszych – seniorach.

Należy wskazać, że obecnie we dług danych Banku Światowego i ONZ (World Population… 2019, 2021), już w 23 krajach świata udział osób powyżej 65 roku ży cia w ogólnej liczbie mieszkańców przekroczył 20 proc., podczas gdy w 2019 r. było to tylko 11 państw. Do piątki światowych liderów wg danych z 2021 r. należały: Japonia – 29 proc., Włochy – 24 proc., Por tugalia – 23 proc. oraz Finlandia i Grecja – po 23 proc. Warto pójść krok dalej i posta wić jednak pytanie o charakterze operacyjnym, a jednocześnie apli kacyjnym – na jakie atrybuty na leży zwrócić przy przygotowaniu, a następnie realizacji oferty tury stycznej dla seniorów? Które jej cechy wydają się aktualnie szcze gólnie istotne w opinii turystów seniorów? Aby udzielić właści wej odpowiedzi, zrealizowano w 2019 r. badania ankietowe na próbie 210 osób, zarówno podczas wycieczek autokarowych, wykła dów dla słuchaczy Uniwersytetów Trzeciego Wieku, jak i w formie indywidualnej – za pomocą narzę dzia internetowego Google Forms, które ostatecznie posłużyło rów nież do zakodowania wszystkich odpowiedzi respondentów. Po pierwsze, warto przywo łać wyniki pytania dotyczącego najważniejszych elementów oferty turystycznej podczas wy jazdów o charakterze wypoczyn kowym (wykres 1). Ewidentnie ze względu na stacjonarny charakter pobytu jest to właśnie kwestia zakwaterowania, a dopiero po nim znaczenie środka transpor tu czy możliwości uczestnictwa w wycieczkach fakultatywnych. Taki układ odpowiedzi może być jednak także podpowiedzią dla zarządzających np. obiektami wypoczynkowymi, aby za pomo cą różnych narzędzi budować już całościowe pakiety dedykowane klientom seniorom, troszcząc się zarówno o ich transfer, jak i wła ściwą organizację czasu podczas pobytu – np. w przypadku wcza sów w polskich zagranicznychZwewybierającydowaniewyjazdachdardziesząnajwiększymkrajowychdróży.zakwaterowaniająceprzedstawionewyższegowszczegółowepójśćtelegoryzacjętowanąstabilnościątopoziomuniunieżgościnne,terysąFakt,dzajuwaneiżgowypoczynkowych.miejscowościachPrzedstawionewynikikolejnezpytańpozwalająstwierdzić,seniorzymajądośćzróżnicowymaganiadotyczącerozakwaterowania(wykres2).iżjednakczęściejwybieranehoteleipensjonatyniżkwaagroturystyczneczypokojemożeświadczyćrówopewnymprzyzwyczajeseniorówdoodpowiedniegousług.Byćmożejestrównieżzwiązanezwiększąświadczeńgwaranprzezklasyfikacjęikateobiektów,takichjakhoczypensjonaty.Wartozatemkrokdalejizweryfikowaćspojrzenieseniorówzależnościodrodzajupodróży.Szczegółowąilustracjądlapokomentarzasądanewtabeli1,ukazuzależnośćpomiędzytypemarodzajempoWprzypadkuwyjazdówkrótkookresowychpowodzeniemciesiępensjonatyihoteleostanod1do3gwiazdek.Przydługookresowychzdeczęściejankietowaniośrodkiwypoczynkoikwateryagroturystyczne.koleiwprzypadkuwyjazdówkrótkookresowych długookresowezagraniczne Hotel 1-3* 33,3 3,7 18,5 44,4 Hotel 4-5* 25 12,5 2,5 60 Pensjonat 55,6 17,8 4,4 22,2 Ośrodek wypoczynkowy 29,7 45,9 0 21,6 Kwatera agroturystyczna 33,3 46,7 6,7 13,3 Pokoje gościnne 50 20 10 20 Inne 0 0 0 0 Źródło: opracowanie własne krajowych krótkookresowych największym powodzeniem cieszą się pensjonaty i hotele o standardzie od 1 do 3 gwiazdek. Przy wyjazdach długookresowych zdecydowanie częściej ankietowani wybierają ośrodki wypoczynkowe i kwatery agroturystyczne. Z ko lei w przypadku wyjazdów zagranicznych krótkookresowych można zaobserwować największe zainteresowanie hotelami do 3 gwiazdek, zmieniające się wraz z wydłużaniem czasu wyjazdu w stronę hoteli o standardzie 4 i 5 gwiazdek. Tabela 1. Rodzaj zakwaterowania a preferowany przez respondentów rodzaj podróży (w proc.) Rodzaj zakwaterowania Rodzaj podróży krótkookresowekrajowe krajowe długookresowe krótkookresowezagraniczne zagraniczne długookresowe Hotel 1 3* 33,3 3,7 18,5 44,4 Hotel 4 5* 25 12,5 2,5 60 Pensjonat 55,6 17,8 4,4 22,2 Ośrodek wypoczynkowy 29,7 45,9 0 21,6 Kwatera agroturystyczna 33,3 46,7 6,7 13,3 Pokoje gościnne 50 20 10 20 Inne 0 0 0 0 Źródło: opracowanie własne

Tabela 1. Rodzaj zakwaterowania a preferowany przez seniorów rodzaj podróży (w proc.) Wykres 3 Najważniejsze elementy zakwaterowania według seniorów Źródło: opracowanie własne Rodzaj zakwaterowania Rodzaj podróży krótkookresowekrajowe długookresowekrajowe krótkookresowezagraniczne

RAPORT ANALIZA RYNKU ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne54

można zaobserwować najwięk sze zainteresowanie hotelami do 3 gwiazdek, zmieniające się wraz z wydłużaniem czasu wyjazdu w stronę hoteli o standardzie 4 i 5 gwiazdek.Kolejne pytanie w kwestiona riuszu zostało powiązane z po przednim, stanowiąc jego uszcze gółowienie – respondenci zostali bowiem poproszeni o identyfika cję najważniejszych elementów zakwaterowania (wykres 3). Uwa żają oni, iż w największym stop niu liczy się lokalizacja obiektu, następnie wśród ważnych atry butów wskazują: wyposażenie i ofertę obiektu, wyposażenie po koju i jego położenie w obiekcie. Można przyjąć, iż katalog powyż szych odpowiedzi jest zbliżony do uzyskanego w toku poprzednich badań, choć wówczas mniejszą uwagę zwracano na aspekt udo godnień w postaci np. wind. Zarządzający obiektami noc legowymi, a także włączający je do swoich pakietów organizato rzy imprez turystycznych powin ni mieć na uwadze uzyskaną na podstawie niniejszego pytania listę cech, istotnych z punktu wi dzenia segmentu osób starszych. Warto przyjrzeć się w sposób bardziej szczegółowy niektórym z nich.Po pierwsze atrybut, jakim jest lokalizacja, należy zawsze postrzegać w konkretnym kon tekście, ponieważ na inne jej aspekty będą zwracać uwagę wypoczywający np. nad morzem (gdzie kluczową kwestią sta je się m.in. odległość od morza) niż turyści kulturowi poznający miasta (w tym przypadku istot ny może być czas dotarcia np. do centrum, ale i położenie obiektu względem np. arterii komunika cyjnych). Istotne, aby zarysowa ną wyżej wiedzę posiadał przede wszystkim personel zajmujący się prezentacją i właściwą sprzedażą bazujących na noclegach w da nym obiekcie pakietów – ofert turystycznych. Z obserwacji i do świadczenia autora opracowania wynika, iż przychodząc do biura i wybierając konkretny produkt, turyści-seniorzy szczególnie za interesowani ofertą o charakte rze wypoczynkowym właśnie do aspektu lokalizacji przywiązują dużą uwagę. Również wytwór cy oferty turystycznej powinni umieszczać niezbędne informa cje w swoich materiałach, a także w ramach prezentacji produktów na stronach internetowych. Zde cydowanie lepiej jest – np. w przy padku wypoczynku w miejsco wościach położonych na obsza rach górskich – od razu zaznaczyć, że dany obiekt znajduje się na wzniesieniu albo w znaczącej od ległości od centrum (warto podać

Wykres 4 Bariery (utrudnienia) w obiektach noclegowych w opinii seniorów Źródło: opracowanie własne

orientacyjny dystans, a nie przy bliżony czas dotarcia, który ma jednak wymiar subiektywny), aby uniknąć później reklamacji niepo informowanego i rozgoryczonego z tego powodu klienta.

Ponadto warto więcej uwagi poświęcić dość częstemu wybo rowi odpowiedzi „wyposażenie pokoju”, zarówno w toku aktu alnych badań, jak i poprzednich. W podsumowaniu poprzednich badań wspomniano już, że „se niorzy zwracają szczególną uwa gę m.in. na oświetlenie w pokoju (w tym obecność indywidualnych lampek), szafki przy łóżkach, wie szaki w szafach, półeczki na ko smetyki w łazienkach, obecność naczyń i czajnika do zagotowania wody, odległość pomiędzy łóżka mi itd. Obiekty noclegowe, a tym bardziej wybierający je do swo ich pakietów organizatorzy tury styki powinni być świadomi tych oczekiwań. Warto, analogicznie jak w przypadku lokalizacji obiek tu – także w drukowanej formie prezentacji oferty turystycznej, zawrzeć wyczerpujące informa cje o wyposażeniu pokoju” (Ko ciszewski 2016, s. 194). Warto ten wątek skomentować również w kontekście szerszych oczeki wań seniorów – co do udogod nień w obiekcie. Należy pamiętać o słabnącej sprawności fizycznej osób starszych, a z drugiej strony chęci ich komfortowego funkcjo nowania w obiektach noclego wych, przemieszczania się z ba gażem itd. W przypadku obiektów powyżej dwóch kondygnacji win dy stają się aktualnie już niejako standardem.Puentądla tego wątku może być powtórzenie konstatacji wy pracowanej na etapie wcześniej szych badań: „ważne, aby obiekt będąc przygotowanym na różne segmenty odbiorców, a więc bę dąc projektowanym uniwersal nie, także uwzględniał potrzeby seniorów i ich oczekiwania, para frazując – niejako zgodnie z archi tektoniczną zasadą »projektowa nia dla wszystkich«” (Kociszewski 2016, s. Rozszerzeniem195). powyższej dyskusji mogą być wyniki uzyska ne w ramach kolejnego z pytań, którego celem była identyfikacja barier (utrudnień) w obiektach noclegowych (wykres 4). Podcho dząc do tego zagadnienia w spo sób aplikacyjny, można sformu łować przywołane pytanie w spo sób bardzo konstruktywny – cze go zatem unikać w obiektach, tak aby spełniały one powyższe postulaty zarówno projektowa nia uniwersalnego, jak i realnego spełniania oczekiwań osób star szych?Podejmując się analizy uzy skanych odpowiedzi, na począt ku należy zaznaczyć, iż ich struk tura pozostaje bardzo złożona. Można bowiem zauważyć, iż najczęściej jako barierę wskazy wano zbyt niski standard obiek tu oraz nieodpowiedni rozmiar lub układ pokoi. Jednak znacze nie pozostałych utrudnień jest zbliżone. Pokazuje to również szerokie spojrzenie seniorów w kontekście towarzyszących im utrudnień, a nie tylko skupienie się na jednym elemencie. Jest to również sygnał, iż turystyka seniorów przyjmuje różne obli cza. Obok grupy osób poszukują cych ekonomicznych warunków i możliwości realizacji podró ży tanim kosztem jest obec na także grupa konsumentów, Wykres 4. Bariery (utrudnienia) w obiektach noclegowych w opinii seniorów Źródło: opracowanie własne. Podejmując się analizy uzyskanych odpowiedzi, na początku należy zaznaczyć, iż ich struktura pozostaje bardzo złożona. Można bowiem zauważyć, iż najczęściej jako barierę wskazywano zbyt niski standard obiektu oraz nieodpowiedni rozmiar lub układ pokoi. Jednak znaczenie pozostałych utrudnień jest zbliżone. Pokazuje to również szerokie spojrzenie seniorów w kontekście towarzyszących im utrudnień, a nie tylko skupienie się na jednym elemencie. Jest to również sygnał, iż turystyka seniorów przyjmuje różne oblicza. Obok grupy osób poszukujących ekonomicznych warunków i możliwości realizacji podróży tanim kosztem jest obecna także grupa konsumentów, przywiązanych nie tylko do ceny, ale i jakości. Niejednokrotnie zarówno w biurze w fazie sprzedaży, jak i przy realizacji i obsłudze imprez można spotkać się ze stanowiskiem, iż klient woli zapłacić więcej, ale mieć właśnie poczucie bezpieczeństwa, także w ujęciu jakościowym. Stąd ważne jest również, aby konkretnie sygnalizować w ofercie wszystkie szczegółowe informacje, różnicując być może także za pomocą ceny standard i dając klientom wybór. To postulowane różnicowanie może mieć dwa wymiary: w skali samego obiektu (różne standardy pokoi tj. inny rozmiar i wyposażenie), ale także w skali np. miejscowości wypoczynkowej (różne obiekty do wyboru). Wydaje się bowiem, iż dzisiejszy klient senior ma coraz większą świadomość i przez to chce aktywnie uczestniczyć we współtworzeniu oferty, m.in. przez wybór określonego obiektu noclegowego, pogłębiony wcześniejszą analizą.

RAPORT ANALIZA RYNKU ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne56

ANALIZA RYNKU RAPORT

PODSUMOWANIE Istotę segmentacji już w 1994 r słusznie definiował Alt korn (1994), wskazując, iż to „podział rynku na względnie jednorodne grupy konsumentów (segmenty rynku, rynki cząstkowe), które z uwagi na podobieństwo cech ujawniają podobny popyt”. W obliczu aktualnej heterogeniczności sfery popytu i coraz większej indywidualizacji potrzeb, oczekiwań i możliwości w praktyce segmentacja stanowi przejście od działania na rzecz wszystkich w stronę skupienia się na aktywności na rzecz konkretnej, w miarę homogenicznej grupy odbiorców Pozwala to na rozpoznanie ich oczekiwań, co powinno pomóc nie tylko w tworzeniu produktów dostosowanych do potrzeb konsumentów, ale także konkurencyjnych wobec innych.

• World Population Prospects 2019, High lights (2019), United Nations, New cations/Files/WPP2019_Highlights.pdf.https://population.un.org/wpp/PubliYork,

• Schewe Ch.D, Meredith G.E. (1994), Co hort effects and life insurance, „Marke ting Management”, y. 3.

Dziedzic E. (red.) (2015), Badania konsu mentów usług turystycznych w regio nach, Polska Organizacja Turystyczna, Warszawa.

Istotne jest, aby oferta dla seniorów wyróżniała się na tle wielu innych, standardowych propozycji rynkowych. Jaka zatem powinna być oferta turystyczna dla segmentu osób starszych? Jej docelowe, a jednocześnie pożądane cechy przedstawiono graficznie na schemacie 3. Poszczególne atrybuty, poprzez swoje pierwsze litery zostały oparte na wyjściowym słowie SENIOR.

• Kotler Ph. (2005), Marketing, Prentice Hall, Rebis, Poznań.

• Soares R.R., Zhang T.T., Proença J.F., Kandampully J. (2017), Why Are Gene ration Y Consumers the Most Likely to Complain and Repurchase?, „Journal of Service Management”, Vol. 28, Iss. 3.

przywiązanych nie tylko do ceny, ale i jakości. Niejednokrotnie za równo w biurze w fazie sprzeda ży, jak i przy realizacji i obsłudze imprez można spotkać się ze sta nowiskiem, iż klient woli zapłacić więcej, ale mieć właśnie poczucie bezpieczeństwa, także w ujęciu jakościowym. Stąd ważne jest również, aby konkretnie sygnali zować w ofercie wszystkie szcze gółowe informacje, różnicując być może także za pomocą ceny standard i dając klientom wybór. To postulowane różnicowanie może mieć dwa wymiary: w skali samego obiektu (różne standar dy pokoi – tj. inny rozmiar i wy posażenie), ale także w skali np. miejscowości wypoczynkowej (różne obiekty do wyboru). Wy daje się bowiem, iż dzisiejszy klient senior ma coraz większą świadomość i przez to chce ak tywnie uczestniczyć we współ tworzeniu oferty, m.in. przez wybór określonego obiektu noc legowego, pogłębiony wcześniej sząIstotneanalizą.jest, aby oferta dla se niorów wyróżniała się na tle wielu innych, standardowych propo zycji rynkowych. Jaka zatem po winna być oferta turystyczna dla segmentu osób starszych? Jej do celowe, a jednocześnie pożądane cechy przedstawiono graficznie na schemacie 3. Poszczególne atrybuty, poprzez swoje pierwsze litery zostały oparte na wyjścio wym słowie SENIOR. PODSUMOWANIE Istotę segmentacji już w 1994 r. słusznie definiował Altkorn (1994), wskazując, iż to „podział rynku na względnie jednorodne grupy konsumentów (segmenty rynku, rynki cząstkowe), które z uwagi na podobieństwo cech ujawniają podobny popyt”. W obliczu aktu alnej heterogeniczności sfery po pytu i coraz większej indywiduali zacji potrzeb, oczekiwań i moż liwości w praktyce segmentacja stanowi przejście od działania na rzecz wszystkich w stronę sku pienia się na aktywności na rzecz konkretnej, w miarę homogenicz nej grupy odbiorców. Pozwala to na rozpoznanie ich oczekiwań, co powinno pomóc nie tylko w tworzeniu produktów dosto sowanych do potrzeb konsumen tów, ale także konkurencyjnych wobec innych.

SPIS LITERATURY SENIOR / DLATURYSTYCZNAOFERTASENIORÓW Skoncentrowananaodbiorcy Ewdukacyjnaswojejformule Nastawiona na wysoki poziom świadczonychusługIndywidualna poprzez identyfikację poszczególnych oczekiwań i preferencji Otwarta odbiorcówdla i ichdedykowanapotrzebom R zprogramowoacjonalnaperspektywyuczestników, ale i możliwości realizacji Schemat 3. Oczekiwane cechy oferty turystycznej dla seniorów

Źródło: opracowanie własne O AUTORACH

Prof. SGTIH Vistula dr hab. Teresa Skalska Dziekan Wydziału Turystyki i Rekreacji Szkoły Głównej Turystyki i Hotelarstwa w Warszawie. Prezes Stowarzy szenia na Rzecz Badania, Rozwoju i Promocji Turystyki. Autorka wielu projektów i prac badawczych m.in. w za kresie zagranicznej turystyki przyjazdowej do Polski, od działywania turystyki na gospodarkę regionu, ekonomii współdzielenia, turystyki osób z niepełnosprawnościami. Aktualnie autorka lub współautorka takich badań, jak: wpływ turystyki na gospodarkę Warszawy i Mazow sza, rachunek satelitarny turystyki, regionalne rachunki satelitarne turystyki, badanie cen na rynku turystyczny m,opracowanie inteligentnego systemu predykcyjnego dla sektora turystycznego,ekonomia współdzielenia, kon sumpcja kolaboratywna, segmentacja rynku turystycz nego, turystyka osób z niepełnosprawnościami i senio rów. Autorka wielu publikacji m.in. z zakresu rachunku satelitarnego i turystyki osób z niepełnosprawnościami. dr Piotr Kociszewski Doktor nauk o Ziemi, absolwent Wydziału Geografii i Stu diów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego, pro dziekan i wykładowca w Szkole Głównej Turystyki i Ho telarstwa VISTULA, koordynator ds. internacjonalizacji i praktyk zawodowych, a także wykładowca na Wydziale Geografii i Studiów Regionalnych UW. Autor artykułów i opracowań naukowych (w tym monografii), sekretarz redakcji czasopisma naukowego „Turystyka kulturowa”, recenzent czasopism naukowych, włączony w projekty krajowe i europejskie dotyczące różnych form turystyki, a także uczestników – np. turystyki seniorów; prelegent, wykładowca, szkoleniowiec. Czynny pilot wycieczek, przewodnik miejski po Warszawie, właściciel biura po dróży PITUR. Od listopada 2015 r. trener krajowy prze wodnictwa (national trainer) WFTGA (World Federation of Tourist Guide Associations), certyfikowany egzaminator pilotażu Polskiej Izby Turystyki oraz Kadr Turystyki.

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI 57

• Dziedzic E., Skalska T. (2012), Ekono miczne uwarunkowania rozwoju usług turystycznych w Polsce, Stowarzyszenie na Rzecz Badania, Rozwoju i Promocji Turystyki, Warszawa.

• Swarbrooke J., Horner S. (1999), Consu mer Behaviour in Tourism, Oxford But terworth, Heinemann.

• Bolto R.N. i in. (2013), Understanding Generation Y and Their Use of Social Media: A Review and Research Agenda, Journal of Service Management dia_A_Review_and_Research_Agendaration_Y_and_Their_Use_of_Social_Metion/259452104_Understanding_Genehttps://www.researchgate.net/publica24(3).

SPIS LITERATURY • Altkorn J. (1994), Marketing w turystyce, PWN, Warszawa.

• Handbook on E-marketing for Tourism Destinations (2008), ETC-UNWTO, Ma Kachniewskadrid. M. (2005), Nowe trendy w turystyce, dzie_turystyki>nowewww.mrot.pl>images>lutrendy.

Schemat 3. Oczekiwane cechy oferty turystycznej dla seniorów Źródło: opracowanie własne

• Kociszewski P. (2016), Oferta turystycz na dla seniorów i jej społeczno-geo graficzne uwarunkowania, praca dok torska pod kierownictwem dr hab. M. Durydiwki, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski, Warszawa – maszynopis nieopubliko wany.

CONSULTING ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne58

ARTUR

W komentarzu do sytuacji na rynku apartamentów oferowanych w modelu condo w 2021 roku wskazywałem, że jest to segment pełen paradoksów. Z jednej strony, szczególnie w funkcjonujących już w formule kondominium obiektach hotelowych, widoczne były negatywne zjawiska związane z pandemią COVID-19. Z drugiej na sprzedaż pokoi hotelowych i apartamentów planowanych lub realizowanych w tym modelu wpływały pozytywnie dwie kwestie. Presja na pozyskanie alternatywnego dla finansowania dłużnego kapitału przez inwestorów w projekty hotelowe oraz silna potrzeba bezpiecznego lokowania nadwyżek finansowych przez nabywców indywidualnych i część przedsiębiorców. PIETRASZEWSKI, FORTECH

PARTNER

RAPORT ANALIZA RYNKU z KrainyPowrótElfówczylirynekCONDO2021-2023

ANALIZA RYNKU RAPORT REKLAMA Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI 59

N a rozgrzanym do czer woności, szczególnie w III i na początku IV kw. 2021 roku, rynku nieruchomości przedsięwzięcia condo odpowia dały na realną potrzebę kupują cych, kusząc w marketingowym przekazie – wysokimi w sto sunku do oprocentowania lokat bankowych, choć już nie gwaran towanymi, ale: spodziewanymi, oczekiwanymi, prawdopodobny mi, zakładanymi… (w zależności od pomysłowości zespołu mar ketingu wspieranego przez dział finansowy i prawników) stopa mi zwrotu, bezpieczeństwem wiążącym inwestycje w modelu condo z prawnym tytułem wła sności do lokalu i możliwością odliczenia podatku VAT. Także dobre wyniki branży hotelarskiej po wakacjach 2021 i stopniowy powrót klientów segmentu MICE dawały podstawy do optymizmu. Pojawiły się też elementy wskazujące na porządkowanie rynkowych standardów. Coraz częściej pozyskiwanie nabyw ców, a de facto w fazie dewelo perskiej, dostarczycieli nieopro centowanego kapitału do reali zacji przedsięwzięcia, wymagało wykazania kwalifikacji i referen cji przyszłego operatora, a nie tylko potwierdzenia zawarcia przez inwestora lub zarządzają cego umowy z rozpoznawalną siecią, czytelnych umownych zasad podziału zysków oraz za pewnień o możliwości pobytu właścicielskiego, postrzeganego przez kupujących jako istotny, dodatkowyInwestycyjnegobenefit. spokoju nie zburzyły nawet pierwsze nega tywne sygnały z gospodarki, któ rych konsekwencją było ostroż ne podnoszenie przez RPP stóp procentowych od października 2021 r. i niepokojące bardziej ekonomistów, niż konsumentów odczyty wskaźnika inflacji. Co więcej, „ochrona antyinflacyjna” stała się w kolejnych miesiącach nośnym hasłem wspierającym sprzedaż condo i ogólnie sprze daż na rynku nieruchomości. W podsumowaniach wyników sprzedaży mieszkań realizowa nych przez deweloperów w 2021 roku na sześciu największych rynkach mieszkaniowych w Pol sce wskazywano, że sprzedaż na poziomie 69 tysięcy jednostek, to nie tylko drugi w historii wy nik (w 2017 roku sprzedano na tych rynkach 72 tys.), ale przede wszystkim efekt braku podaży nowych inwestycji, efekt stymu lacji rynku przez najtańszy w hi storii kredyt i typowego dla gór nej fazy cyklu koniunkturalnego nakręcania spirali cenowej ma jącej wpływ na przyspieszenie decyzji zakupowych. W natu ralny sposób część tego popytu przeniosła się na rynek alterna tywnych inwestycji, w tym pro jektów condo, gdzie dominowała narracja o wysokiej zyskowności takich przedsięwzięć. Wobec rozproszenia danych o rynku condo Fortech Consulting szacu je, że sprzedaż w tym segmencie w 2021 roku wyniosła ok. 3 tys. jednostek, co, biorąc pod uwagę liczbę i skalę wprowadzonych projektów, znaczącą ich koncen trację w miejscowościach waka cyjnych oraz typowo inwesty cyjną specyfikę rynku, jest wyni kiem równie imponującym. Co przyniósł początek 2022 roku? Początek 2022 roku dla całego rynku nieruchomości okazał się czasem szoków. Na sekwencję gwałtownych podwyżek stóp

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne60

RAPORT ANALIZA RYNKU procentowych i ograniczenie akcji w kredytach hipotecznych, huśtawkę cen materiałów bu dowlanych, wyraźnie odczuwal ną w konsumenckich portfelach inflację, nałożył się jeszcze szok związany z wybuchem wojny w Ukrainie. Dźwięk strzelających podczas świętowania ubiegło rocznych sukcesów korków od szampana szybko zagłuszył re alny, niosący śmierć i zniszcze nie huk dział i obawa, jak będzie wyglądała nasza część Europy w nieodległej perspektywie. Po początkowym skupieniu uwagi na wielkiej geopolityce i proble mach uciekających przed wojną obywateli Ukrainy, uwaga na bywców inwestycyjnych szybko przeniosła się na rynki Hiszpanii, Portugalii, Grecji czy Czarnogóry. Zakup nieruchomości określanej jako „bezpieczna przystań” stał się dla wielu nie tylko kwestią zabezpieczenia kapitału, ale też stworzenia mieszkaniowej al ternatywy, na wypadek rozlania się konfliktu na większy obszar Europy. Co ciekawe, postrze gany przez pryzmat ostatnich cykli gospodarczych jako mało wrażliwy na gwałtowne zmiany ekonomicznego otoczenia polski rynek nieruchomości, tym razem zachował się zupełnie inaczej. Zanotował po serii historycz nych wzrostów, głębokie spad ki dynamiki sprzedaży i spadek zaufania do nieruchomości jako instrumentu tezauryzacji. To, co widać w statystykach za pierw sze półrocze 2022 roku na rynku nowych mieszkań, czyli spadek sprzedaży od czerwca 2021 do czerwca 2022 o 38 proc., widać też w statystykach sprzedaży projektów condo i decyzjach inwestorów planujących pro jekty hotelowe o opóźnianiu lub wstrzymaniu nowych in westycji. Wciąż na wysokim poziomie utrzymuje się stan oferty niesprzedanych jedno stek condo w zrealizowanych i uruchomionych bądź w będą cych w końcowej fazie realizacji przedsięwzięciach. Ograniczone jest też zainteresowanie takim produktem na rynku wtórnym. Choć brakuje dla tego segmen tu rynku szczegółowych danych, na podstawie analizy informacji tylko w największych projektach oferowanych pod markami mię dzynarodowych lub rodzimych sieci wolumen ten można osza cować na co najmniej ok. 1,4 tys. jednostek, z czego oferta w pa sie nadmorskim, w atrakcyjnych turystycznie miejscowościach wynosi ok. 460 jednostek, a na południu Polski ponad 550. W odróżnieniu od deweloperów mieszkaniowych, którzy starają się uplasować na rynku gotowe, a dostępne mieszkania wprowa dzając atrakcyjne systemy płat ności w postaci modeli 10/90 lub 20/80 czy dodatkowe zachę ty w postaci rabatów na miejsca postojowe, komórki lokatorskie czy pakiety wykończeniowe, w projektach condo katalog be nefitów jest mocno ograniczony. Agresywna polityka rabatowa ma istotny wpływ na rozliczenia z nabywcami w fazie działalności operacyjnej obiektu i wymaga stworzenia odpowiednich re zerw na okresy przyszłe. Czynniki wpływające na rozwój rynku Na dynamikę rozwoju i sprze daży w projektach realizowa nych w modelu condo w krótkiej perspektywie znaczący wpływ będą miały też wyniki ruchu tu rystycznego w sezonie wakacyj nym 2022 oraz realne stawki, za które sprzedawane będą w naj bliższych miesiącach pokoje ho telowe. Wysoka inflacja, wzrost kosztów pracy, kosztów wyży wienia i perspektywa istotnych dla obiektów hotelowych wzro stów cen nośników energii będą przekładać się na koszty opera cyjne i roczne wyniki finansowe. A to od nich zależy wypłata czyn szów i dodatkowych zysków dla właścicieli. Widoczne w czerwcu i lipcu skrócenie czasu pobytów w obiektach noclegowych to nie tylko spadek przychodów, ale też wyższe koszty związane z do tarciem, pozyskaniem i obsłu gą gości. Do tego deklarowane w długich okresach stopy zwrotu z inwestycji condo już zbliżają się do poziomu oprocentowa nia wybranych lokat bankowych, a w krótkim czasie mogą okazać się niższe. Co więcej, polityka indeksacji w wielu umowach dzierżawy jednostek condo nie odzwierciedla realnej inflacji lub reaguje na nią ze znaczącym opóźnieniem. A więc to, co było podstawową korzyścią dla na bywcy w świecie niskich stóp procentowych, w krótkim czasie staje się obciążeniem, które ra cjonalny inwestor musi brać pod uwagę. Prognozy tempa wzrostu inflacji z deklarowanym jej szczy tem w pierwszym kwartale 2023 roku pokazują, że zakup jednostki condo to dziś przede wszystkim „tarcza podatkowa”, atrakcyjna dla przedsiębiorców i osób fi zycznych poszukujących legal nej optymalizacji podatkowej. W mojej opinii, może być to zbyt mało, aby w krótkiej perspekty wie skupić uwagę rynku na oma wianej formule inwestycyjnej. Nie dziwi zatem odpływ klientów do projektów na południu Euro py, gdzie sezon turystyczny jest znacznie dłuższy, koszty działal ności bardziej przewidywalne, rynek usług turystyczny działa jako mocno sprofesjonalizowany, a przychody są bardziej uprawdo podobnione. Nieuchronne wej ście polskiego rynku nierucho mości w fazę spowolnienia lub, jak wolą niektórzy komentatorzy, uspokojenia i powrotu do stanu równowagi, może znacząco ogra niczyć zainteresowanie inwesty cjami condo wśród inwestorów, których podstawową motywa cją jest uzyskiwanie stabilnych i przewidywalnych dochodów wyższych niż oprocentowanie obligacji czy lokat bankowych tu i teraz. A perspektywa znaczące go wzrostu wartości rezydualnej nieruchomości to przysłowiowa „wisienka na torcie” i trudna do weryfikacji w fazie przystąpienia do inwestycji marketingowa de klaracja. Obietnica zysku, coraz trudniejsza do spełnienia przez deweloperów i późniejszych ope ratorów, będzie schodzić na dal szy plan. Czeka nas zatem zna czące przemodelowanie rynku, w którym (i tu kolejny paradoks) o powodzeniu sprzedaży condo mniej decydować będzie wskaź nik ROI, a bardziej emocje i war tości o charakterze life style, zdol ne do generowania dodatkowych strumieni pieniędzy elementy towarzyszącej funkcji noclegowej infrastruktury, sprawne zarzą dzanie czy silna marka sieci ho telowej, kojarzona ze stabilnością i bezpieczeństwem. Niestety, dla części źle zaprogramowanych lub zbytnio optymalizowanych pro jektów taka zmiana rynkowych postaw klientów może oznaczać biznesową porażkę i powrót „na tarczy” do hotelarskich korzeni. Przy typowych już długotermi nowych umowach dzierżawy jednostek codno w schema cie „10+10” czy „15+5”, wobec szybkości zmian gospodarcze go otoczenia, wszelkie bieżące prognozy przychodu mają war tość tożsamą z publicznie skła danymi deklaracjami prezesa NBP odnośnie spodziewanego poziomu inflacji. Tym, którzy nie dostrzegają tempa i kierunku zmian, pozostanie liczyć na wciąż obecnych na rynku klientów nie świadomych, a pełnych wiary w „antyinflacyjny” charakter tego typu inwestycji i korzyści płyną ce ze współposiadania obiektu

Fortech Consulting szacuje, że sprzedaż w segmencie condo w 2021 roku wyniosła ok. 3 tys. jednostek.

REKLAMA Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI 61

ANALIZA RYNKU RAPORT

Z rynkiem nieruchomości związany od 1992 roku. Jest doświadczonym konsultantem i operacyjnym mene dżerem odpowiedzialnym za kompleksowe zarządzanie przygotowaniem, komunikacją i komercjalizacją projektów deweloperskich, w szczególności projektów mieszkaniowych. Działał jako pośrednik, menedżer odpowiedzialny za marketing i działania PR, budował i kierował dużymi zespołami sprzedażowymi oraz pracował jako analityk rynku i konsultant na terenie całej Polski. Świadczył usługi dla spółek związanych z międzynarodowym funduszem inwestycyjnym private equity oraz zarządzał jako Dyrektor Sprzedaży i Marketingu procesami komunikacji marketingowej i sprzedaży w giełdowych spółkach deweloperskich. Jest członkiem Royal Institution of Chartered Surveyors (MRICS) oraz Członkiem Polskiego Stowarzyszenia Doradców Rynku Nieruchomości (PSDRN). W latach 2016 – 2017 Associate Director w strukturach CBRE Pol ska. W ramach działów Land & Advisory i Capital Markets Investment Properties zajmował się usługami dla firm deweloperskich oraz dla funduszy inwestycyjnych poszukujących projektów inwestycyjnych w ob szarze Private Rented Sector (PRS. W Fortech-Consulting odpowiada za projekty segmentu condo i apartho telowe oraz projekty mieszkaniowe.

O AUTORZE hotelowego. W końcu bycie wła ścicielem hotelu „…” (tu można wstawić dowolną, znaną markę) to powód do dumy, okazja do „selfie na Insta” podczas właści cielskiego pobytu lub pretekst do towarzyskich opowieści. Z tarczą z tego rynkowego starcia mają szansę wyjść Ci inwestorzy, dla których condo jest elementem dywersyfikacji portfela a nie klu czowym aktywem oraz Ci, którzy nie będą przeceniać aktywności nabywców condo i ich gotowości do łatwego wydawania pienię dzy. Model realizacji hotelarskich przedsięwzięć inwestycyjnych, w którym bazowano na szybkim pozyskiwaniu taniego kapitału od nabywców w zamian za często wygórowane obietnice zysków odchodzi do przeszłości. Czas wrócić z bezpiecznej, płynącej mlekiem i miodem Krainy Elfów do inwestycyjnego Śródziemia.

RAPORT ANALIZA RYNKU

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne62

W edług wielu prognoz odbicie w branży hotelowej miało na stąpić powoli. Zakładano, że po wrót do wyników notowanych w 2019 r. będzie możliwy dopie ro w 2024 r. Sytuacja zmieniła się diametralnie po wybuchu wojny w Ukrainie, która przyczyniła się do skokowego ożywienia w sek torze hotelowym, którego nikt się nie spodziewał. Hotele w marcu w większości miast w Polsce, jak Warszawa, Wrocław czy Kraków zapełniły się praktycznie z dnia na dzień. Uchodźcy, którzy mogli sobie na to pozwolić, spędzali w hotelu kilka tygodni. Miasta podpisywały też umowy z ho telami – oferowano wsparcie fi nansowe, o ile obiekt zdecyduje się udostępnić swoje pokoje dla uchodźców. Taka umowa obej mowała również posiłki. Pochodną wojny w Ukrainie było niemal 100 proc. obłożenie hoteli w Polsce (w dużych mia stach), ale efekt był tylko chwilo wy. Od maja za ruch w branży ho telowej znowu zaczęli odpowia dać turyści, również zagraniczni. Do tego ruszyły w końcu po blisko

3 latach konferencje i szkolenia stacjonarne, które wcześniej ze względu na sytuację pandemicz ną, były nagminnie odwoływane. Pokoje drożeją, kadry nie brakuje Jednym z największych wy zwań, z jakim mierzy się aktual nie branża hotelowa, są rosnące koszty, m.in. energii, które wpły wają na ostateczną cenę pokoju.

ale ze względu na ceny skracają pobyty

GRZEGORZ KALETA, SZEF DZIAŁU ZARZĄDZANIA NIERUCHOMOŚCIAMI HOTELOWYMI W CBRE

W pierwszym kwartale 2022 r. pokój w obiekcie 4- i 5-gwiazd kowym można było znaleźć w ce nie ok. 250-300 zł. Teraz koszt podskoczył do ok. 600 zł. Odszedł za to w niepamięć problem bran ży związany z brakami kadrowy mi. W hotelach pracują głównie kobiety, których na skutek wojny w Ukrainie w Polsce przybyło. Z ostatnich danych Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej wy nika, że już 307 tys. uchodźców znalazło pracę. Spora część z nich zasiliła branżę hotelową, pracując na recepcji, przy sprzątaniu czy w restauracjach i kuchniach. To oznacza, że pierwszy raz od wie lu lat nie ma deficytu kadrowego w hotelach, choć wyzwaniem jest

TURYŚCI WRACAJĄ

Branża hotelowa miała podnieść się z pandemii dopiero w 2024 roku. Boom przyszedł jednak wcześniej. W marcu i kwietniu br. na skutek wojny w Ukrainie hotele przeżywały oblężenie, bo część uchodźców właśnie w tego typu obiektach szukało krótkoterminowo schronienia. Teraz Ukrainki ratują sytuację kadrową w hotelach, bo choć jest drogo, turystów nie brakuje. Największą popularnością cieszą się hotele resortowe, których obłożenie wynosi ok. 70-80 proc. Co istotne, hotele w Polsce nadal będą budowane, bo wciąż mamy sporo do nadrobienia w stosunku do krajów Europy Zachodniej. Jednakże inwestorzy w swoich planach powoli zaczęli odchodzić od obiektów miejskich, biznesowych. Na skutek pandemii i przejścia na prace zdalną ten boom odchodzi w niepamięć, a jego miejsce zajęły hotele resortowe z basenami, SPA i pokojami rodzinnymi.

RAPORT ANALIZA RYNKU ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne64

brak znajomości języka polskiego i angielskiego ukraińskiej kadry. Jest drożej, więc jeździmy na krócej W poprzednich dwóch latach, ze względu na pandemię, większość Polaków została w kraju i tutaj też spędziła wakacje. Dużą rolę odegrał bon turystyczny, który spowodował, że więcej rodaków mogło sobie pozwolić na pobyt w hotelach 3- i 4-gwiazdkowych. W tym roku jest inaczej. Część osób, które na to stać, zdecydo wała się na wyjazd zagraniczny, mimo tegorocznych zniechęcają cych trudności na lotniskach. Inni całkowicie zrezygnowali z wakacji, a pozostali spędzają urlop w kraju. Zróżnicowane podejście Polaków do tegorocznych wyjazdów po woduje, że w niektórych regionach jest pusto. Przykładem są Mazury, gdzie nadal ok. 35-40 proc. poko jów jest niewynajętych. Również w Trójmieście nie ma takich tłu mów jak rok czy dwa lata temu, choć tu obłożenie jest na poziomie ok. 70 proc. I ogólnie w miejsco wościach turystycznych właśnie takie obłożenie się utrzymuje. Jeżeli chodzi o topowe loka lizacje w Polsce to w górach są to: Zakopane, Białka Tatrzańska, Szklarska Poręba, Karpacz czy Szczyrk. Natomiast nad morzem największą popularnością cieszą się: Kołobrzeg, Międzyzdroje, So pot, Jastarnia i Łeba. W przypad ku miast wielka piątka to Wro cław, Gdańsk, Kraków, Warszawa, do której ostatnio dołączył Toruń. Trzeba jednak powiedzieć, że go ście na skutek rosnących kosztów zaczęli swoje pobyty skracać. Te raz standardowy wyjazd to ok. 3-4 dni, podczas gdy w latach 20202021 było to średnio ok. 7 dni. Widać zatem, że goście zaczynają oszczędzać. Kolejnym trendem jest też rezerwowanie wyjazdów na ostatnią chwilę. Może być to pokłosie doświadczeń pande mii i jej nieprzewidywalności, jak i niepewnej pogody. Standardem staje się rezerwowanie pobytu na 2-3 dni przed wyjazdem. Po covidowym przestoju ruszają budowy Z boomem na hotelarstwo w Pol sce mamy do czynienia mniej więcej od 2010 r. Właśnie wtedy otworzono miedzy innymi Hotel Gołębiewski w Karpaczu, który okazał się wielkim sukcesem. To zachęciło innych do przyjrzenia się tej branży. Inwestorzy, któ rzy przewidzieli boom, zbierali żniwa. W 2016 r. notowano re kordy. Hotelarstwo zaczęło się rozwijać i powstało sporo hoteli m.in. we Wrocławiu, Krakowie czy Warszawie, które miały stanowić odpowiedź na potrzeby biznesu i turystów udających się do tych miast na tzw. city breaki. Jednak pandemia szybko zweryfikowała zachowania inwestorów, którzy dostrzegli spadające zaintereso wanie hotelami miejskimi. Problemy w hotelach miejskich Kraków był miastem, które naj bardziej ucierpiało w pandemii. Do 2019 r. każda inwestycja ho telowa w stolicy Małopolski była strzałem w dziesiątkę, a obłożenie cały rok utrzymywało się na po ziomie ok. 90 proc. W 2020 r. oka zało się, że to destynacja głównie dla gości zagranicznych, którzy w pandemii nie mogli tak licz nie odwiedzać Krakowa. Dlatego część zaplanowanych inwestycji w hotele miejskie po 2020 r. prze robiono na apartamenty. Inne miasta, takie jak Gdańsk, Sopot czy Wrocław świetnie so bie poradziły podczas sezonu letniego w pandemii, bo polscy turyści się tam wybierali. Nie które sieciowe hotele resortowe w Sopocie pobiły nawet rekordy w całym regionie EMEA. Nie co gorzej było w Warszawie, ale i tak miasto przetrwało pandemię dużo lepiej niż stolica Małopolski. Niemniej, na całym rynku spadło zainteresowanie hotelami miej skimi, a wzrosło obiektami resor towymi, które w pandemii prze żywały rozkwit. Zarówno w 2020, jak i 2021 r. Polacy masowo wy bierali wakacje w kraju. Swoją rolę odegrał także bon turystyczny, który spowodował, że więcej ro daków mogło sobie pozwolić na pobyt w hotelach 3- i 4-gwiazd kowych. Te wakacje były dosyć długie i zazwyczaj trwały ok. 7 dni, stąd hotelarze nie mogli narzekać na obłożenie ich obiektów. Dla inwestorów był to impuls do pla nowania inwestycji w hotele re sortowe. Bowiem o ile spotkanie biznesowe może się odbyć online i nie potrzeba do tego hotelu, już na urlop zdalnie nie można się wybrać.

Resortowy boom hotelowy Wiele hoteli resortowych po wstało zarówno w tamtym, jak i tym roku. Sporo jest też zapla nowanych. Na radarze inwesto rów znajdują się takie miasta jak m.in. Międzyzdroje, Wisła czy Krynica Zdrój, gdzie do tej pory nie było dobrych resortowych hoteli 5-gwiazdkowych. Pierw szy tego typu obiekt uruchomio no rok temu w Wiśle, a w Mię dzyzdrojach i Krynicy Zdroju zostały otworzone w kwietniu tego roku. Warto odnotować, że nawet zagraniczne fundusze inwestycyjne, które do tej pory stawiały w Polsce tylko na ho tele biznesowe w największych miastach, zaczynają także mówić głośno o inwestycjach resorto wych.

O AUTORZE

Grzegorz odpowiada za Dział Property Management w zakresie nieruchomości Hotelowych w firmie CBRE. Obecnie kieruje technicznym i komercyjnym zespołem odpowiedzialnym za pełen zakres reprezentacji właści cieli portfela 9 Hoteli zlokalizowanych w najlepszych lo kalizacjach, w kraju które operują pod takimi markami jak 5 gwiazdkowe Radissony i Sheraton, 4 gwiazdkowe Holiday Inn, Park Inn i Mercure czy też 3 gwiazdkowe Hampton by Hilton i Ibis Style. Oprócz reprezentowania właściciela obiektu, jego rola polega także na pełnym za rządzaniu wszelkimi projektami budowlanymi/remonto wymi. Grzegorz jest dyplomowanym inżynierem o spe cjalności Elektro-Automatyka, inżynierem zarzadzania jakością ISO 9000, a także absolwentem uniwersyteckich studiów na kierunku Transport i Logistyka. Posiada różne uprawnienia morskie i lądowe takie jak SEP/UDT/High Voltage/ETO. W przeszłości był zatrudniony firmie RCCL (USA) dysponującej flotą największych i najnowocześniej szych statków pasażerskich, pracując na różnych stano wiskach Oficersko-Technicznych, następnie jako Dyrektor Techniczny w sieci Starwood/Marriott Hotels, a także jako Hotel's Technical Advisory Director w Bilfinger/Apleona -GVA/Avison Young gdzie jego zadania dotyczyły głównie technicznego zarządzania nieruchomościami hotelowy mi i szeroko pojętym konsultingiem technicznym (TDD). Grzegorz posiada ponad 20 letnie doświadczenie zawodo we w branży technicznej i hotelowej, zarówno lądowej jak i morskiej.

RAPORT ANALIZA RYNKU

Najbliższe lata będą czasem kolejnych wyzwań dla hoteli wszystkich kategorii. Branża będzie się mierzyła z wysokimi kosztami, a nadchodzące spowolnienie gospodarcze wpłynie na wyniki operacyjne.

KATARZYNA TENCZA ASSOCIATE DIRECTOR INVESTMENT & HOSPITALITY W WALTER HERZ

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne66

firmowych część wyjazdów służ bowych i różnego rodzaju me etingów i eventów. Uchodźcy, eventy i wakacje ratują rynek Ten rok jest relatywnie dobry dla branży. Hotele miały szansę wyjść w dołka dzięki m.in. uchodźcom z Ukrainy. Straty, które prognozo wano, że sektor zacznie odrabiać dopiero za dwa lata, zaczął wy równywać w marcu tego roku. Na skutek wojny w Ukrainie obiekty hotelowe w największych mia stach w Polsce przeżywały wio sną oblężenie. Uciekający przed wojną poszukiwali w nich na kil ka tygodni schronienia. Zryw był niestety tylko czasowy. Później jednak ruszyły rezerwacje firmo we. Hotele organizowały szkole nia, eventy i konferencje, zarzu cone w pandemii. Teraz mamy sezon urlopowy i znów placówki zapełniły się turystami.

Jednakże te wakacje są inne. Odwiedzający miejscowości wy poczynkowe przyjeżdżają tylko na kilka dni, a nie jak wcześniej –tygodnie, bo pobyt w hotelu nie jestWłaścicieletani. obiektów reagu ją przede wszystkim na rosnące ceny energii i koszty personalne, co mocno rzutuje na ceny pokoi. Ceny pokoi w rodzimych ho telach są tak wysokie, że w prze ciwieństwie do zeszłych wakacji część podróżujących decyduje się na wyjazdy zagraniczne. To sprawia, że nie we wszystkich re gionach turystycznych w Polsce miejsca są wyprzedane. Nowe inwestycje można policzyć na palcach jednej ręki Najbliższe dwa lata będą czasem kolejnych wyzwań dla tego sek tora. Po ostatnich zawirowaniach w światowej gospodarce oraz zmianach otoczenia biznesowego na naszym rynku banki nie od budowały zaufania do inwestycji hotelowych. Nowe projekty ho telowe w największych miastach, na które decydują się inwestorzy, można policzyć na palcach jed nej ręki, a prowadzone budowy i oddawane obiekty to realizacje rozpoczęte jeszcze w spokojniej szych czasach. Trudno spodzie wać się w obecnej sytuacji roz woju sektora. Nie jest to jednak jedyny segment nieruchomości, który w najbliższych latach czeka zastój.Inwestycje poszły w innym kierunku. Nastąpił rozwój w tych segmentach rynku nieruchomo ści, które uważane są za dużo bardziej odporne na potencjalne zagrożenia pandemiczne i kryzys. Dziś możemy obserwować szybki wzrost rynku retail parków i PRS. Pandemia mocno nadszarp nęła także zaufanie funduszy in westycyjnych do tego typu akty wów. Inwestorzy zwracają się ku innym nieruchomościom, hotele nie są obecnie Prognozujemy,sexy.że sektor hote lowy wróci na ścieżkę wzrostu po 2023 roku.

SEKTOR HOTELOWY ZALICZA KRÓTKIE ODBICIE

Niełatwy dla hoteli czas zwiastują przede wszyst kim rosnące koszty ener gii i innych mediów, presja na wzrost wynagrodzeń oraz inflacja, która pustoszy portfele Polaków. Jednym słowem sektor mierzy się z kolejnymi wyzwaniami w obli czu pukającego do naszych drzwi kryzysu zostaćpandemii.niczeńzykowydatków.szychturystyczneWlatachwpodobieństwemdzącyznaczneroku,nie,Ostatnie,gospodarczego.globalnespowolniektórenastąpiłow2007-2009spowodowałoglobalniespadkiRevPAR.Nadchokryzyszdużymprawdoznowuuderzybranżępoostatnichtrudnychzwiązanychzpandemią.niepewnychokresachwyjazdysąjednymzpierwsposobównaograniczeniePonadto,istniejeryprzywróceniajesieniąograzwiązanychzkolejnąfaląWtedytakżemożewyeliminowanazagend

Jakkolwiek cynicznie to zabrzmi, tragedia Ukrainy niemal całkowicie zasłoniła skutki COVID. Dała społeczności międzynarodowej poczucie odzyskiwania swobody, utraconej dwa lata wcześniej. Szybko okazało się, że odzyskanie swobody podróżowania nie oznacza pełnej możliwości jej realizacji. (…) Branża wydawała się nie mieć perspektyw na szybkie odzyskanie sił – pisze w swoim komentarzu Grzegorz Wieczorek, partner IWH – hotel to biznes. Putinowska „operacja spe cjalna” wygasiła pandemię z dnia na dzień. Z tytu łów portali internetowych, z pa sków programów informacyjnych, z pierwszych stron tradycyjnych mediów zniknęły zestawienia przy rostu zakażonych, wykonanych szczepień, zajętych respiratorów czy statystyki zgonów, które po dwóch latach mocno się opatrzyły. Pojawił się nowy, zdecydowa nie bardziej nośny temat – wojna na Wschodzie Europy. W wy miarze praktycznym dla sąsia dów Ukrainy (szczególnie Pol ski) oznaczało to napływ tysięcy a w rezultacie milionów uchodź ców. COVID-owe obostrzenia, i tak już w dużej części zniesione, nie miały racji bytu (co nie znaczy, że nie miały Jakkolwiekuzasadnienia).cynicznieto za brzmi, tragedia Ukrainy nie mal całkowicie zasłoniła skut ki COVID. Dała społeczności międzynarodowej poczucie od zyskiwania swobody, utraconej dwa lata wcześniej. Szybko oka zało się, że odzyskanie swobody podróżowania nie oznacza pełnej możliwości jej realizacji. W ciągu dwóch lat hibernacji, gdzie ob łożenie w wielu hotelach spadło poniżej 20 proc, gdzie ADR w wie lu przypadkach stanowił mniej, niż połowę ceny średniej sprzed pandemii, gdzie realizacja MICE spadła do zera, branża wydawała się nie mieć perspektyw na szyb kie odzyskanie sił. Spowodowało to potężną migrację pracowników do innych, bezpieczniejszych seg mentów gospodarki. Podobnie, jeśli nie większe tąpnięcie prze żywają lotniska, gdzie nawet na tych największych personel na ziemny utrzymał się w szczątko wej liczbie. Na jednym z dużych europejskich lotnisk widziałem setki sztuk bagażu, porzuconego przez pasażerów. Handling nie

RAPORT ANALIZA RYNKU

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne68

ALENASZANSAODBUDOWĘ.KIEDY?

ANALIZA RYNKU RAPORT był w stanie w rozsądnym czasie wyładować wszystkiego z luków bagażowych.Imbliżej rosnącego ruchu wakacyjnego, tym częściej linie lotnicze odwołują połączenia, co rzecz jasna przekłada się bezpo średnio na funkcjonowanie hoteli. Zauważalny jest jednak istotny trend w polityce cenowej więk szości hoteli. Revenue Managers wytrzymują ciśnienie i trzymają ceny wysoko. I słusznie. Taniej już było, a hospitality jest jedną z tych branż, gdzie najprawdopo dobniej ceny pozostaną na pozio mie przekraczającym te sprzed pandemii. Często wyższym o kil kadziesiąt punktów procento wych.Bon turystyczny – przez część hotelarzy przyjmowany sceptycz nie, przez innych uważany za koło ratunkowe. W skali branży, na ko niec dnia, powinien być oceniony pozytywnie – dał wytchnienie w najtrudniejszym okresie pełne go niemal lockdownu. W szerszej skali jest kolejnym środkiem płat niczym bez pokrycia i elementem polityki socjalnej, rzadko liczącej się z przesłankami ekonomiczny mi. Interwencjonizm państwowy powinien być ostatnim narzę dziem po które się sięga w gospo darce rynkowej, nawet w sytuacji poważnego kryzysu. Warto też pamiętać, że ho spitality jest biznesem, opartym o twarde reguły, a nie działalno ścią„Paragonysocjalną. grozy” – w cudzy słowie, bo sformułowanie trudno przechodzi przez gardło. Pojawiło się gdzieś w czerwcu dla opisania rzekomo wysokich cen w restau racjach czy hotelach. Wysokich w stosunku do czego? Do pozio mu wynagrodzeń Polaków? A od kiedyż to wynagrodzenia mają kształtować ceny usług hotelar skich i gastronomicznych? Pro dukt, czymkolwiek jest, wart jest tyle, ile skłonni jesteśmy zań za płacić. Dobrze jest pamiętać o tej zasadzie.Inflacja, skokowy wzrost cen paliw i energii – abstrahując od powodów (to nie miejsce na pogłębioną analizę błędów, za niechań czy braku kompetencji) – branża musi zmierzyć się z re alnymi warunkami. Wyższe ceny usług hospitality to przecież nie tylko chęć odrobienia straconych dwóch lat, ale też odzwierciedle nie sytuacji makroekonomicznej tu i teraz. Trendy Inwestycje w branżę będą ściśle związane z dostępnością ko mercyjnego finansowania, czyli niewielu będzie stać na budowę nowych obiektów. Przy wkładzie własnym, wymaganym przez banki (70 proc. nakładów inwe stycyjnych) lewar zewnętrzny będzie dostępny dla nielicz nych. Na rodzimym rynku mamy przedsiębiorców, którzy wybrali inne modele biznesowe: rewitali zacja starych, atrakcyjnie zlokali zowanych obiektów hotelowych lub adaptacja budynków, których przeznaczenie było dotychczas zupełnie inne, ale biznesowo, po pełnej adaptacji, mają duży potencjał hotelowy. Dwie fir my, dwie marki, dwa nazwiska. Szczegóły byłyby już lokowa niemOpcjąproduktu.organicznego wzrostu, którą coraz częściej wykorzy stują sieci, jest długoterminowy najem starannie wyselekcjono wanych obiektów, rebranding i własne zarządzanie. Mamy spo ro hoteli, nieźle zlokalizowanych, których indywidualni właściciele nie chcą lub nie potrafią prowa dzić ich w sposób profesjonalny lub po prostu znudzili się hote larstwem.Popyt na podróże służbowe powinien wzrastać – pracownicy wracają do biur. Trend ten po twierdza pierwsza połowa roku. Trudno jednak wykluczyć, że po jawiające się kolejne warianty COVID nie zweryfikują sytuacji jużNawetjesienią. zakładając najlepsze możliwe wyniki, podróże służ bowe w 2022 r. raczej nie dotrą, a nawet nie zbliżą się do poziomu z 2019 r. Dyrektorzy finanso wi prawdopodobnie nadal będą uważnie przyglądać się wydat kom na podróże służbowe i ich wartości dodanej dla organizacji. Dwa lata życia w pandemii miały wpływ na istotne prze sunięcie końcowego odbiorcy (gościa) w zależności od grupy demograficznej. Branża powinna bacznie przyglądać się temu, któ ra grupa stanowi już w tej chwi li większość wśród odbiorców usług turystycznych. To młodzi, trzydziestoparoletni ludzie, naj częściej profesjonaliści w swojej branży. Z zasobnym portfelem. Mają zdecydowanie mniejsze obawy związane z podróżowa niem, niż osoby 40+ i starsze. Boomersi stawiają na bezpieczny, przydomowyHotelarstwo,ogród.zróżną dynami ką wynikającą z lokalizacji, odbu dowuje się. Warszawa osiągnęła w czerwcu lepszy RevPAR i obło żenie (84 proc), niż w tym samym miesiącu 2019. Dobrze radzi sobie Trójmiasto, z nieco niższym obło żeniem, niż przed dwoma laty, ale znacznie lepszym ADR (50 zł do góry). Kraków, choć widać popra wę, nadal niżej, niż przed pande mią. Linia trendu w dużych miast daje jednak powody do optymi zmu.Itak to w skrócie pewnie bę dzie. Chyba, że znów pojawi się zmienna, która postawi świat na głowie.

O AUTORZE Posiada doświadczenie w zarządzaniu w takich branżach, jak telefonia mobilna, security, prywatna opieka medycz na oraz hospitality. Do 2018 związany ze spółką Chopin Airport Development (obecnie Polski Holding Hotelowy). Jako dyrektor operacyjny uczestniczył w pracach zespołu projektowego, którego zadaniem było usprawnienie dzia łań związanych z budową Renaissance na lotnisku Cho pina w Warszawie. W 2015 roku zespół doprowadził do podpisania nowej umowy franczyzowej z siecią Marriott International na Hotel Renaissance, a w efekcie prowa dzonych rozmów uzyskano również podobny kontrakt na markę Moxy na lotnisku Katowice w Pyrzowicach. We współpracy z dyrektorami hoteli odpowiadał za ich bieżą ce funkcjonowanie, łańcuchy dostaw i negocjacje umów z partnerami handlowymi oraz szeroko rozumiany ob szar IT, w tym systemy rezerwacyjne, systemy telewizji hotelowej i internetu. Intensywna współpraca z osobami bezpośrednio odpowiedzialnymi za rozwój Marriott Inter national, Hilton Worldwide i Best Western pozwoliła mu poznać sposoby funkcjonowania tych organizacji oraz procesy związane z wprowadzaniem światowych marek hotelowych na polski rynek. Od 2018 partner w spółce do radczo-prawniczej IWH Hotel to Biznes. Wydanie specjalne | ŚWIAT

HOTELI 69

Jak co roku GUS zaprezentował dane dotyczące turystycznej bazy noclegowej i jej wykorzystania. Wynika z nich m.in., że na koniec lipca 2021 r. liczba funkcjonujących w Polsce turystycznych obiektów noclegowych wyniosła 18,4 tys., natomiast w ciągu całego 2021 r. skorzystało z nich 23,1 mln turystów, tj. o 23 proc. więcej niż rok wcześniej. GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne70

RAPORT TURYSTYKA I BAZA NOCLEGOWA GUS

obiekty, noclegi, turyści

1, 2) Według stanu w dniu 31 lip ca 2021 r. liczba turystycznych obiektów noclegowych w Pol sce wyniosła 18,4 tys., w tym 45,8 proc. (8,4 tys.) stanowiły obiekty posiadające mniej niż 10 miejsc noclegowych. W po równaniu z poprzednim rokiem liczba wszystkich obiektów noc legowych uległa nieznacznej zmianie, z tego o 4,3 proc. wię cej było obiektów posiadających mniej niż 10 miejsc, a o 3,4 proc. mniej obiektów posiadających 10 lub więcej miejsc noclegowych.

Wykres 1 Turystyczne obiekty noclegowe według wielkości i ich wykorzystanie w 2021 r. Wykres 2 Turystyczne obiekty noclegowe według rodzajów i ich wykorzystanie w 2021 r. Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI 71

W strukturze obiektów domino wały pokoje gościnne/kwatery prywatne (7 307), które stanowiły 39,8 proc. wszystkich turystycz nych obiektów noclegowych oraz kwatery agroturystyczne (3 719), których udział wyniósł 20,3 proc. W końcu lipca 2021 r. dla tury stów przygotowanych było 851,4 tys. miejsc noclegowych i było ich o 6,0 tys. (tj. o 0,7 proc.) więcej niż rok wcześniej. Całoroczne miej sca noclegowe stanowiły 69,8 proc. wszystkich miejsc ofero wanych przez obiekty, przy czym najwięcej takich odnoto wano w motelach (99,6 proc.), hotelach (99,3 proc.) zakładach

TURYSTYKA I BAZA NOCLEGOWA RAPORT

Turystyczne obiekty noclegowe wykorzystaniei ich(wyk.

miejsc

i

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne72

RAPORT TURYSTYKA I BAZA NOCLEGOWA uzdrowiskowych (98,1 proc.). Spo śród 257,1 tys. miejsc sezonowych najwięcej, bo 30,1 proc., znajdo wało się w ośrodkach wczaso wych, 18,5 proc. w pokojach go ścinnych/kwaterach prywatnych, a 10,9 proc. w zespołach domków turystycznych.W2021r. z turystycznych obiektów noclegowych skorzy stało 23,1 mln turystów, o 4.3 mln (tj. o 23,0 proc.) więcej niż rok wcześniej. Turystów zagranicz nych było 2,6 mln, (tj. o 11,5 proc. więcej) niż w 2020 r. Zdecydo wana większość turystów zagra nicznych (98,3 proc.) nocowała w obiektach posiadających 10 lub więcej miejsc. W obiektach tych turyści ko rzystali średnio z 2,8 noclegu, podczas gdy w obiektach po siadających mniej niż 10 miejsc przebywali średnio nieco dłużej, korzystając z 3,5 noclegu. Liczba noclegów udzielonych turystom w 2021 r. wyniosła 65,9 mln, w tym 7,3 mln udzielono tu rystomStopieńzagranicznym.wykorzystania miejsc noclegowych we wszystkich ro dzajach obiektów wyniósł 31,7 proc., w tym w obiektach posia dających mniej niż 10 miejsc noc legowych – 22,1 proc. Turystyczne obiekty noclegowe posiadające 10 lub więcej (wyk.wykorzystanienoclegowychmiejsci ich3,4,5,6,7)

Według wyników z badania KT-1 w końcu lipca 2021 r. w Polsce działalność prowadzona była przez 9 942 turystyczne obiekty noclegowe, w tym 3 949 obiekty hotelowe1. Wśród nich większość stanowiły hotele (2 521 obiek tów) oraz 5 993 pozostałe obiekty noclegowe, gdzie najliczniejsze były pokoje gościnne/kwatery prywatne (2 007). W porówna niu z 2020 r. liczba funkcjonują cych obiektów noclegowych była niższa o 349 jednostek (tj. o 3,4 proc.). Spadek dotyczył przede wszystkim obiektów należących

Wykres 3 Turystyczne obiekty noclegowe do grupy „pozostałych obiektów” – w porównaniu z poprzednim ro kiem było ich mniej o 308 (tj. o 4,9 proc.).Wśród nich najbardziej spa dła liczba gotowych na przyję cie gości pól biwakowych (o 9,3 proc.), a następnie domów wy cieczkowych (o 9,1 proc.), ośrod ków wczasowych (o 7,2 proc.) oraz pokoi gościnnych (6,6 proc.). Wzrost liczby obiektów wystą pił w szkolnych schroniskach młodzieżowych (o 6,5 proc.) oraz zakładach uzdrowiskowych (o 5,6 proc.). Obiektów hotelowych było mniej niż rok wcześniej o 41 (tj. o 1,0 proc.), w tym pensjonatów o 32 (tj. o 7,8 proc.). W porów naniu ze stanem w lipcu 2020 r. zwiększyła się jedynie liczba ho teli – o 23 obiekty (tj. ok. 1 proc.). Wzrost dotyczył prawie wszyst kich kategorii hoteli, z wyjątkiem hoteli 2-gwiazdkowych, których w porównaniu z poprzednim rokiem było mniej o 22 jednostki (tj. o 4,3 Większośćproc.).(ok. 71 proc.) tury stycznych obiektów noclegowych działających w Polsce oferuje tu rystom usługi noclegowe przez cały rok – wśród działających w końcu lipca 2021 r. obiektów, 7 031 było obiektami całorocz nymi (w 2020 r. – 7 219); wśród obiektów hotelowych – 96,3 proc., a wśród pozostałych obiektów –53,8 proc.

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI 73

TURYSTYKA I BAZA NOCLEGOWA RAPORT

W porównaniu z poprzednim rokiem największy spadek, pra wie 12-procentowy, liczby miejsc noclegowych odnotowano w do mach wycieczkowych, natomiast o ponad 6 proc. w kwaterach agroturystycznych, pensjonatach, schroniskach młodzieżowych orazWschroniskach.Polsce,podobnie jak rok wcześniej, przeważały turystycz ne obiekty noclegowe zlokali zowane w miastach. W 2021 r. stanowiły one 55,0 proc. ogółu obiektów (w 2020 r. – 54,4 proc.) i posiadały 61,4 proc. miejsc noc legowych (w 2020 r. – 60,4 proc.). W przeliczeniu na 100 km2 powierzchni w końcu lipca 2021 r. przypadały w Polsce niewiele po nad 3 turystyczne obiekty noc legowe oraz 251 miejsc noclego wych, z których mogli korzystać turyści (w 2020 r. było to również niewiele ponad 3 obiekty i 248 miejscObiektynoclegowych).dostępne dla tury stów w Polsce w końcu lipca 2021 r. były średniej wielkości – przeciętnie dysponowały 79 miejscami noclegowymi. Więk szość obiektów (56,5 proc.) po siadała jednak nie więcej niż 50 miejsc noclegowych (28,0 proc. ogółu stanowiły obiekty posia dające do 25 miejsc, a 28,5 proc. obiekty z liczbą miejsc od 26 do 50) i dysponowały one 19,9 proc. miejsc przygotowanych w Pol sce dla turystów. Przeważającą część miejsc noclegowych ofe rowały obiekty duże z ponad 100 miejscami noclegowymi. Obiekty takie stanowiły 22,1 proc. ogółu turystycznych obiektów nocle gowych w kraju, ale dysponowa ły 60,4 proc. ogółu miejsc noc legowych. Średnie turystyczne obiekty noclegowe (posiadające 51–100 miejsc noclegowych) stanowiły 21,4 proc. wszystkich Wykres 4 Miejsca noclegowe w turystycznych obiektach noclegowych

Według stanu w dniu 31 lip ca 2021 r., turystyczne obiekty noclegowe posiadały 784,2 tys. miejsc noclegowych przygotowa nych dla turystów, z czego 372,0 tys. miejsc (47,4 proc.) oferowa ły obiekty hotelowe, a 412,2 tys. pozostałe obiekty. Ponad 1/3 wszystkich miejsc noclegowych była przygotowana w hotelach – oferowały one turystom 296,8 tys. miejsc w 144,6 tys. pokoi. Najwięcej miejsc noclegowych posiadały hotele 3- i 4-gwiazd kowe (odpowiednio 124,3 tys. i 89,4 tys.). Hotele 5-gwiazdkowe dysponowały 22,4 tys. miejscami noclegowymi. Spośród pozosta łych obiektów noclegowych naj więcej miejsc dla turystów ofero wały ośrodki wczasowe (117,8 tys. miejsc), pokoje gościnne/kwatery prywatne (51,5 tys. miejsc) oraz ośrodki szkoleniowo-wypoczyn kowe i zakłady uzdrowiskowe (po ponad 39 tys. miejsc). W porównaniu z 2020 r. liczba miejsc w turystycznych obiektach noclegowych przygotowanych dla turystów w końcu lipca 2021 r. była wyższa o prawie 9 tys., (tj. o 1,1 proc.). Wzrost liczby miejsc noclegowych w stosunku do po przedniego roku odnotowano jednak tylko w 5 rodzajach obiek tów, w tym największy wystąpił w szkolnych schroniskach mło dzieżowych (o 10,7 proc.), a na stępnie w hotelach (o 7,3 proc.), zakładach uzdrowiskowych (o 3,5 proc.), hostelach (o 2,7 proc.) oraz ośrodkach szkoleniowo -wypoczynkowych (o 1,5 proc.).

1 Hotele, motele, pensjonaty i inne obiekty hotelowe.

posiadające przeciętnie 190 miejsc noclegowych oraz obiekty typowo wakacyjne posiadające średnio ponad 100 miejsc, takie jak kempingi (średnio 151 miejsc), ośrodki kolonijne (145 miejsc), ośrodki wczasowe (124 miejsca), pola biwakowe (123 miejsca) oraz ośrodki szkoleniowo-wypoczyn kowe (109 Obiektymiejsc).hotelowe w końcu lipca 2021 r. oferowały turystom zakwaterowanie w 176,6 tys. po koi (jeden obiekt dysponował przeciętnie 45 pokojami). Więk szość oferowanych pokoi została przygotowana w hotelach (144,6 tys.), w każdym z nich znajdowało się średnio 57 pokoi. Ponad poło wa hoteli (1 442 – 57,2 proc.) po siadała od 25 do 99 pokoi, a tylko 348 z nich (13,8 proc.) dyspono wało ponad 100 pokojami. Inne obiekty hotelowe oferowały tu rystom 23,3 tys. pokoi. Przecięt nie w każdym tego typu obiekcie znajdowały się 24 pokoje, a 66,9 proc. obiektów miało nie większą od średniej liczbę pokoi. Najmniej pokoi (8,8 tys.) było przygoto wanych dla turystów w mote lach oraz pensjonatach, gdzie 80,9 proc. z nich posiadało mniej niż 25 pokoi. W pensjonatach przygotowanych było średnio 19 pokoi, natomiast w motelach 18. noclegowychturystycznychWykorzystanieobiektów

RAPORT TURYSTYKA I BAZA NOCLEGOWA Wykres 5 Turystyczne obiekty noclegowe i miejsca noclegowe według wielkości obiektu w 2021 r. Wykres 6 Pokoje i miejsca noclegowe w hotelach według kategorii w 2021 r.

W 2021 r. z noclegów w turystycz nych obiektach noclegowych, po siadających 10 lub więcej miejsc noclegowych, skorzystało 22,2 mln turystów, tj. o 4,3 mln (24,2 proc.) więcej niż w roku poprzed nim; w 2020 r. w bazie noclego wej przebywało 17,9 mln osób. Prawie 3/4 turystów skorzystało w 2021 r. z noclegów w obiektach zlokalizowanych na terenie miast. W przeliczeniu na 1000 ludności Polski liczba turystów korzysta jących z bazy noclegowej była o 24,9 proc. większa niż w 2020 r. i wyniosła 582 wobec 466 przed rokiem.Wzrost liczby turystów korzy stających z noclegów w porów naniu z rokiem poprzednim od notowano w prawie wszystkich rodzajach obiektów noclegowych, z wyjątkiem pól biwakowych, na których w 2021 r. przebywało o 15,2 proc. mniej osób niż rok wcześniej.Struktura wykorzystania tu rystycznych obiektów noclego wych w Polsce nie uległa więk szym zmianom; zdecydowana większość turystów wybierała noclegi w hotelach, motelach, pensjonatach i innych tego ro dzaju obiektach. W 2021 r. udział turystów nocujących w obiektach hotelowych stanowił ok. 75 proc. ogółu korzystających z turystycz nych obiektów noclegowych. W obiektach hotelowych noco wało 16,6 mln osób, czyli o 1,4 p.proc. więcej niż przed rokiem, przy czym udział osób korzystają cych z hoteli w strukturze korzy stających ogółem zwiększył się o 2,4 p.proc. W porównaniu z po przednim rokiem mniejszym za interesowaniem wśród turystów (o 1,4 p.proc.) cieszyły się nocle gi w pozostałych turystycznych

obiektów i oferowały 19,7 proc. ogółu miejsc noclegowych w Polsce.Wśród obiektów hotelowych (posiadających średnio 94 miej sca) największe były hotele, które w 2021 r. dysponowały przecięt nie 118 miejscami noclegowy mi. Pozostałe obiekty hotelowe – motele, pensjonaty oraz inne obiekty hotelowe były znacznie mniejsze. W końcu lipca 2021 r. oferowały one przeciętnie od 38 do 57 miejsc noclegowych. Spośród pozostałych obiek tów noclegowych największe były zakłady uzdrowiskowe

Turyścinoclegówkorzystający(wyk.8)

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne74

TURYSTYKA I BAZA NOCLEGOWA RAPORT

Wykres 7 Hotele według liczby pokoi w 2021 r. obiektach noclegowych, w któ rych nocowało 25,2 proc. ogółu korzystających z turystycznej bazy noclegowej (5,6 mln tury stów). W 2020 r. udział ten wy nosił 26,6 proc. Niewielki wzrost zainteresowania turystów korzy staniem z tego rodzaju obiektów odnotowano tylko w ośrodkach kolonijnych, ośrodkach szkolenio wo-wypoczynkowych oraz w za kładach uzdrowiskowych – w każ dym z wymienionych obiektów nastąpił wzrost o 0,1 p.proc. w po równaniu z poprzednim rokiem. Udział turystów przebywających w ww. obiektach wyniósł odpo wiednio 0,4 proc., 3,1 proc. i 2,7 proc. W porównaniu z poprzed nim rokiem, odnotowano spadek udziału turystów w ogólnej liczbie korzystających z noclegów w 11 z 20 rodzajów obiektów, a jego wartość wahała się w przedziale od 0,1 do 0,7 p.proc. Najmniejszy miał miejsce w motelach, schro niskach, kempingach i kwaterach agroturystycznych (po 0,1 p.proc.), a następnie w zespołach domków turystycznych, polach biwako wych, pozostałych turystycznych obiektach noclegowych (po 0,2 p.proc.) i w pensjonatach oraz ośrodkach wczasowych (po 0,3 p.proc.). Największy spadek na stąpił w innych obiektach hotelo wych (o 0,7 p.proc.). Udział liczby turystów nocujących w domach wycieczkowych, schroniskach młodzieżowych, szkolnych schro niskach młodzieżowych, domach pracy twórczej oraz hostelach, w porównaniu z rokiem poprzed nim, nie uległ zmianie. Wśród osób przebywających w 2021 r. w turystycznych obiek tach noclegowych było 2,5 mln turystów zagranicznych i stano wili oni 11,3 proc. ogółu korzy stających z turystycznej bazy noclegowej. Było to o prawie 11 proc. więcej niż w 2020 r., kiedy to w Polsce nocowało 2,3 mln osób z zagranicy, stanowiąc 12,7 proc. ogółu turystów. W 2021 roku zdecydowana większość (2,2 mln) turystów zagranicznych wybrała, podobnie jak w latach Wykres 8 Turyści w turystycznych obiektach noclegowych

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI 75

poprzednich, zakwaterowanie w obiektach hotelowych. Goście z zagranicy preferowali głównie noclegi w hotelach. W obiektach tego typu zatrzymało się 2,0 mln turystów zagranicznych, tj. 79,9 proc. ogółu. Z oferty pozo stałych turystycznych obiektów noclegowych turyści zagraniczni, podobnie jak w latach ubiegłych, najczęściej wybierali hostele (92,6 tys.), kempingi (47,5 tys.), ośrodki wczasowe (42,6 tys.), pozostałe turystyczne obiekty noclegowe (35,9 tys.), pokoje gościnne/kwa tery prywatne (31,8 tys.) oraz za kłady uzdrowiskowe (20,9 tys.). Wśród turystów zagranicz nych przeważali turyści z Europy, którzy stanowili 88,7 proc. ogółu turystów zagranicznych korzysta jących z obiektów noclegowych zlokalizowanych na terenie Pol ski. W porównaniu z poprzednim rokiem, ich udział spadł jednak o 0,7 p.proc. Z pozostałych za granicznych turystów 5,0 proc. pochodziło z Ameryki Północ nej, natomiast 4,2 proc. z Azji. W ogólnej liczbie turystów zagra nicznych korzystających z bazy noclegowej najliczniejszą grupę stanowili turyści z Niemiec (835,3 tys.), a następnie z Ukrainy (208,8 tys.) i Wielkiej Brytanii (132,9 tys.). Turyści z tych krajów stanowili łącznie 46,9 proc. ogółu turystów zagranicznych korzystających z noclegów w 2021 r. Spośród pozostałych krajów, najwięcej turystów przyjechało ze Stanów Zjednoczonych (117,7 tys.). Dużą grupę zagranicznych turystów stanowili także turyści z Czech (97,5 tys.), Francji (94,9 tys.), Litwy (92,7 tys.) oraz Włoch (86,5 tys.). W 2021 r., podobnie jak w po przednim roku, na liczbę tu rystów korzystających z bazy noclegowej w poszczególnych miesiącach miała wpływ pande mia COVID-19. Wprowadzone obostrzenia nie spowodowały jednak istotnych zmian w sezo nowości ruchu turystycznego w Polsce. Prawie 70 proc. tury stów korzystało z obiektów noc legowych w miesiącach letnich i wczesnojesiennych (od czerwca do października), a szczyt sezonu turystycznego przypadał na mie siące wakacyjne. Spadek liczby turystów, w porównaniu z 2020 r., odnotowano jedynie w styczniu, lutym i marcu – odpowiednio o 90,7 proc., 70,7 proc. i 26,0 proc. W kwietniu, w związku ze znie sieniem obostrzeń, w obiektach noclegowych nocowało 379,8 tys. turystów i było ich ponad 4-krot nie więcej niż w kwietniu 2020 r. Ponad 3-krotnie więcej turystów przebywało w obiektach w listo padzie oraz grudniu. W okresie od lipca do sierpnia z noclegów sko rzystało 7,4 mln osób, tj. 33,5 proc. ogółu turystów (o 1,5 mln wię cej niż rok wcześniej – w 2020 r. było to 33,1 proc. ogółu turystów). Łącznie w okresie letnim (lipiec –wrzesień) z noclegów skorzystało 10,4 mln osób, tj. 47,0 proc. ogółu turystów (rok wcześniej 8,1 mln, tj. 45,4 proc. ogółu).

Udzielone noclegi (wyk. 9) Turystom korzystającym z obiek tów noclegowych w 2021 r. udzie lono 62,8 mln noclegów, (o 22,3 proc. więcej niż w 2020 r.), w tym turystom zagranicznym – 7,2

Wykres 9 Udzielone noclegi w turystycznych obiektach noclegowych

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne76

RAPORT TURYSTYKA I BAZA NOCLEGOWA

W miesiącach wakacyjnych (lipcu i sierpniu) 2021 r. tury ści skorzystali łącznie z 24,7 mln noclegów, co stanowiło 39,3 proc. ogółu udzielonych noclegów w ciągu roku (w analogicznym okresie 2020 r. – 38,5 proc.). Uwzględniając dodatkowo noclegi udzielone turystom we wrześniu, kiedy stosunkowo licz niej niż rok wcześniej korzystali oni z turystycznych obiektów noclegowych, ich liczba wynosi ła 32,4 mln, co stanowiło ponad połowę (51,6 proc.) wszystkich noclegów udzielonych turystom w ciągu roku (w 2020 r. w okre sie od lipca do września udzielono turystom 25,8 mln noclegów, sta nowiło to 50,2 proc. ogółu nocle gów).W 2021 r. turyści przebywali w turystycznych obiektach nocle gowych nieco krócej niż rok wcze śniej, korzystając przeciętnie z 2,8 noclegu (w 2020 r. z 2,9 noclegu). Biorąc pod uwagę typ obiektu, turyści znacznie krócej nocowali w obiektach hotelowych (średnio 2,1 noclegu) niż w pozostałych obiektach, w których spędzali średnio 5,0 noclegów. Turyści dłu żej niż w 2020 r. korzystali m.in. z noclegów w zakładach uzdro wiskowych (średnio 11,9 noclegu wobec 11,4 w 2020 r.), ośrodkach kolonijnych (średnio 7,3 noclegu wobec 6,9 w 2020 r.), kwaterach agroturystycznych (średnio z 4,1 noclegu wobec 4,0 w 2020 r.) oraz na polach biwakowych (średnio 3,6 noclegu wobec 2,7 w 2020 r.). W porównaniu z rokiem 2020 tu ryści przebywali krócej m.in. w do mach pracy twórczej (średnio 3,1 noclegu wobec 3,8 w 2020 r.) oraz w hostelach (średnio 2,6 noclegu wobec 2,8 w 2020 r.). Turyści zagraniczni w 2021 roku skorzystali z 7,2 mln nocle gów i było to o 542,1 tys. (o 8,2 proc.) więcej niż rok wcześniej. Noclegi udzielone turystom za granicznym stanowiły 11,4 proc. ogółu noclegów udzielonych wszystkim turystom w 2021 r. (w 2020 r. – 12,9 proc.). Więk szość turystów zagranicznych jako miejsce swojego zakwatero wania wybrało hotele, w których udzielono im 4,7 mln noclegów (65,8 proc. wszystkich noclegów udzielonych turystom zagra nicznym w 2021 roku), następ nie inne obiekty hotelowe (696,7 tys. noclegów), hostele (331,4 tys. noclegów), inne turystyczne obiekty noclegowe (329,2 tys.) oraz ośrodki wczasowe (227,0 tys. noclegów).Wporównaniu z 2020 r., naj większy wzrost liczby noclegów turystów zagranicznych odno towano w schroniskach (o 54,4 proc.), następnie w ośrodkach ko lonijnych (o 45,0 proc.), kwaterach agroturystycznych (o 40,3 proc.), ośrodkach szkoleniowo-wypo czynkowych (o 32,8 proc.) oraz szkolnych schroniskach młodzie żowych (o 30,0 proc.). Spadek liczby noclegów odnotowano w 8 rodzajach obiektów, w tym naj większy miał miejsce na polach biwakowych (o 55,8 proc.). W okresie miesięcy letnich (lipiec – wrzesień) turystom za granicznym udzielono 3,2 mln noclegów, co stanowiło 45,2 proc. wszystkich noclegów udzielonych turystom zagranicznym w 2021 r. Średni czas pobytu turysty zagra nicznego w obiekcie noclegowym w 2021 r. wynosił 2,9 noclegu i był zbliżony do średniego czasu po bytu turysty krajowego, który wy nosił przeciętnie 2,8 noclegu. Wykorzystanie pokoi w obiektach hotelowych (wyk. 10) W 2021 roku w obiektach hotelo wych, czyli w hotelach, motelach, pensjonatach i innych obiektach hotelowych, wynajęto 19,9 mln pokoi, tj. o 3,8 mln (o 23,5 proc.) więcej niż w 2020 r., z tego 17,0 mln (tj. 85,3 proc.) wynajęto w hotelach. Pokoje wynaję te turystom zagranicznym (3,4 mln) stanowiły 16,9 proc. ogó łu wynajętych pokoi w 2021 r. (niespełna 19 proc. w 2020 r.). Pokoje w obiektach hotelowych były wykorzystane w 36,3 proc., podczas gdy w poprzednim roku – w 30,1 proc. W hotelach sto pień wykorzystania pokoi był minimalnie wyższy i wyniósł 37,4 proc., w tym najwyższy odnoto wano w hotelach jedno- i czte rogwiazdkowych – odpowiednio 42,4 proc. i 40,2 proc. W mote lach, pensjonatach oraz innych obiektach hotelowych wskaźnik ten wahał się w przedziale od 24,7 proc. do 31,9 proc. Najwyż szy stopień wykorzystania pokoi w obiektach hotelowych od notowano, podobnie jak w po przednich latach, w sierpniu i wyniósł on 57,6 proc. (wobec 46,6 proc. w analogicznym mie siącu 2020 r.).

TURYSTYKA I BAZA NOCLEGOWA RAPORT

mln (o 8,2 proc. więcej niż przed rokiem). Większość (69,6 proc.) noclegów została udzielona tu rystom przebywającym w obiek tach zlokalizowanych w miastach. W porównaniu z poprzednim ro kiem było to o 1,1 p.proc. więcej. Najwięcej noclegów udzie lono turystom przebywającym w hotelach – 29,1 mln (46,3 proc. ogółu noclegów), a następnie w ośrodkach wczasowych – 7,9 mln (12,5 proc. ogółu), zakła dach uzdrowiskowych – 7,2 mln (11,4 proc. ogółu) oraz w innych obiektach hotelowych 4,5 mln (7,1 proc. ogółu), a najmniej w schroniskach młodzieżowych – 83,3 tys. (0,1 proc.) i w domach pracy twórczej – 96,4 tys. (0,2 proc.). Wzrost liczby udzielo nych noclegów w porównaniu z 2020 r. odnotowano prawie we wszystkich rodzajach obiek tów, w tym największy (o 56,1 proc.) w ośrodkach kolonijnych, następnie w zakładach uzdro wiskowych (o 34,9 proc.), szkol nych schroniskach młodzieżo wych (o 30,0 proc.), (owzliczby(oproc.),(oszkoleniowo-wypoczynkowychośrodkach27,8proc.),hotelach(o26,6domachpracytwórczej25,2proc.).Niewielkispadeknoclegów,wporównaniu2020r.,odnotowanojedynieschroniskachmłodzieżowych0,9proc.).

Wykres 10 Wynajęte pokoje w obiektach hotelowych według rodzajów obiektów w 2021 r.

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI 77

RAPORT TURYSTYKA I BAZA NOCLEGOWA MAŁYCHWYKORZYSTANIE*OBIEKTÓWZ turystycznychobiektównoclegowychposiadającychmniejniż10miejscnoclegowychw 2021r.skorzystało874,5tys.turystów,którymudzielono3,1mlnnoclegów.Stopieńwykorzystaniamiejscnoclegowychw tegotypuobiektachwyniósł22,1proc. *Dotyczy turystycznych obiektów noclegowych posiadających mniej niż 10 miejsc noclegowych ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne78

większość tury stów wybierała noclegi w poko jach gościnnych – 634,1 tys. osób (tj. 72,5 proc. ogółu turystów), podczas gdy w kwaterach agro turystycznych przebywało 240,3 tys. osób (tj. 27,5 proc.). W mie siącach wakacyjnych (w lipcu i sierpniu) w małych obiektach noclegowych przebywało 420,9 tys. turystów, co stanowiło 48,1 proc. ogółu osób korzystających z noclegów w ciągu całego roku. Turyści krajowi częściej korzystali z noclegów w sierpniu (203,2 tys. turystów) niż w lipcu (196,7 tys.), natomiast najwięcej turystów zagranicznych przebywało w obiektach noclegowych w lipcu (10,7Wtys.).2021 r. w pokojach gościn nych i kwaterach agroturystycz nych udzielono 3,1 mln noclegów, z tego 2,9 mln turystom krajo wym, natomiast 174 tys. turystom zagranicznym. W porównaniu z 2020 r. nastąpił wzrost liczby noclegów ogółem o 15,7 proc., turystów krajowych o 14,4 proc., natomiast turystów z zagranicy o 43,2Wśródproc.noclegów turystów za granicznych przeważały noclegi turystów z Niemiec, które stano wiły 51,3 proc. ogółu noclegów udzielonych osobom z zagranicy (w 2020 r. – 25,3 proc.). Noclegi turystów z Ukrainy stanowiły 22,3 proc. (w 2020 r. – 44,6 proc.). Zde cydowana większość noclegów w małych obiektach w 2021 r. została udzielona w pokojach go ścinnych (68,5 proc.). W 2021 r. Najwięcej noclegów udzielono tu rystom w województwie zachod niopomorskim – 24,4 proc. ogółu noclegów udzielonych w obiek tach posiadających mniej niż 10 miejsc noclegowych, a następnie w województwach: pomorskim (16,9 proc.), dolnośląskim (15,8 proc.) i małopolskim (9,1 proc.). W okresie od lipca do sierpnia udzielono ok. 1,6 mln noclegów, co stanowiło 52,1 proc. ogółu noclegów udzielonych w po kojach gościnnych i kwaterach agroturystycznych w 2021 r. Tu ryści spędzali średnio 3,5 nocy w małych obiektach noclego wych (w 2020 r. – 3,0); nieco dłu żej nocowali w kwaterach agro turystycznych (4,0) niż w poko jach gościnnych (3,3). W 2020 r. średni czas noclegu jednego tu rysty w pokoju gościnnym wy niósł 2,7 nocy, natomiast w kwa terze agroturystycznej – podob nie jak w 2021 r. – 4,0. Stopień wykorzystania miejsc noclegowych w małych obiektach w 2021 r. wyniósł 22,1 proc.; w po kojach gościnnych – 27,9 proc., natomiast w kwaterach agrotury stycznych – 15,2 proc.

r. najchętniej nocowali turyści z Niemiec, którzy stanowili 47,1% ogółu korzystającychturystów noclegów w tego typu obiek-

przebywali również w obiektach położonych w województwach: dolnośląskim (18,3%), pomorskim (16,6%) i małopolskim (10,0%)

Zdecydowana większość turystów wybiera ła noclegi w pokojach gościnnych 634,1 tys. osób (tj. 72,5% ogółu turystów podczas gdy w kwaterach agroturystycznych przebywało 240,3 tys. osób (tj. W miesiącach wakacyjnych ( małych noclegowych przebywało 420,9 tys. turystów, co stanowiło 48,1% ogółu osób korzystających noclegów w ciągu cał Turyści krajowi częściej korzystali z noclegów (203,2 tys. turystów) niż w najwięcej turystów zagranicznych przebywało w W 2021 r. w pokojach gościnnych i k terach agroturystycznych udzielono 3,1 mln noclegów, W porównaniu z 2020 r. nastąpił wzrost liczby noclegów ogół , turystów krajowych o 14,4%, st turystów z zagrani Wśród noclegów turystów zagranicznych przeważały noclegi turystów z Niemiec, które stanowiły 51,3% ogółu noclegów udzielonych osobom z zagranicy (w 2020 r. turystów z Ukrainy stanowiły 22,3% iększość noclegów w małych obiektach w 2021 r. została udzielona w pokojach gościnnych ( Noclegi udzielone w turystycznych obiektach noclegowych posiadających niż pokojach gościnnych i kwawięcej noclegów turystom zagranicznym niż w 2020 r. posiadających niż 10 przebywało turystów, z tego (tj. 94,9% ogółu) turystów krajoturystów zagranicznych. W porównaniu z 2020 r. liczba turystów ogółem korzystających z nocleg ów spadła osób Biorąc pod uwagę pochodzenie turystów odnotowano wzrost liczby turystów z zagranicy o turystów . Turyści w obiektach posiadających niż 10 Wśród turystów najliczniejsi byli turyści z Niemiec, którzy stanowili 47,1% ogółu turystów korzystających z noclegów w Liczni byli również turyści z Ukrainy, którzy stanowili 12,5% turystów orzystających z noclegów w pokojach gościnnych i kwawychmałychw2021

r. W 2021 r. w turystycznych obiek tach noclegowych posiadających mniej niż 10 miejsc noclego wych przebywało 874,5 tys. tu rystów, z tego 830,2 tys. (tj. 94,9 proc. ogółu) turystów krajowych i 44,3 tys. (tj. 5,1 proc.) turystów zagranicznych. W porównaniu z 2020 r. liczba turystów ogółem korzystających z noclegów spadła o prawie 2,0 tys. osób. Biorąc pod uwagę pochodzenie turystów od notowano wzrost liczby turystów z zagranicy o 64,6 proc. oraz spa dek turystów z Polski o 2,3 proc. Wśród turystów zagranicz nych najliczniejsi byli turyści z Niemiec, którzy stanowili 47,1 proc. (w 2020 r. – 32,0 proc.) ogółu turystów z zagranicy ko rzystających z noclegów w tego typu obiektach. Liczni byli rów nież turyści z Ukrainy, którzy stanowili 12,5 proc. wszystkich turystów zagranicznych korzy stających z noclegów (w 2020 r. – 26,7 proc.) w pokojach gościn nych i kwaterach agroturystycz nych.W 2021 r. turyści najczęściej korzystali z obiektów położonych w województwie zachodniopo morskim – 21,3 proc. ogółu tu rystów korzystających z małych obiektów noclegowych. Licznie przebywali również w obiektach położonych w województwach: dolnośląskim (18,3 proc.), pomor skim (16,6 proc.) i małopolskim (10,0Zdecydowanaproc.).

Wykres 2 Turyści przebywający w obiektach posiadających mniej niż 10 miejsc noclegowych według miesięcy w 2021 r.

. Turyści przebywający posiadających niż 10 według miesięcy

Wykorzystanie pokoi gościnnych agroturystycznychi kwaterw 2021

TURYSTYKA I BAZA NOCLEGOWA RAPORT Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI 79

Wykres 1 Turyści w obiektach posiadających mniej niż 10 miejsc noclegowych

Uogólnione wyniki badania wykazały, że liczba mieszkańców Polski w wieku 15 lat lub więcej, uczestniczących w 2021 r. w przynajmniej jednym prywatnym wyjeździe turystycznym, z co najmniej jednym noclegiem, wyniosła 17,0 mln (o 20,6 proc. więcej niż w 2020 r.), co stanowiło 52,6 proc. mieszkańców Polski w tej grupie wiekowej. Najliczniejszą grupą wśród wyjeżdżających były osoby w wieku 25–44 lata – z tej grupy wiekowej wyjechało 7,1 mln Polski.mieszkańców GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY

zagdziepocoile? PODRÓŻE POLAKÓW

Wykres 1 Podróże turystyczne mieszkańców Polski w 2021 r.

Tabela 1 Podróże mieszkańców Polski

Wykres 2 Podróże turystyczne mieszkańców Polski w wieku 15 lat lub więcej w 2021 r.

N ajwięcej osób uczestni czących w wyjazdach, stanowiły osoby z wy kształceniem średnim i police alnym (36,4 proc. ogółu uczest niczących w wyjazdach), osoby z wykształceniem wyższym i zasadniczym zawodowym sta nowiły odpowiednio 34,6 proc. i 16,5 proc. Najmniejszy odsetek stanowiły osoby z wykształce niem gimnazjalnym, podstawo wym i bez wykształcenia (12,5 proc.). Biorąc pod uwagę status na rynku pracy najwięcej, bo aż 65,6 proc. wyjeżdżających, sta nowiły osoby pracujące. W 2021 r., 47,4 proc. miesz kańców Polski w wieku 15 lat lub więcej nie uczestniczyło w wyjazdach turystycznych (9,0 p.proc. mniej niż w 2020 r.). Zmniejszenie liczby nieuczestni czących w podróżach mogło być spowodowane między innymi zniesieniem części obostrzeń, wprowadzonych w 2020 roku, w związku z ogłoszeniem stanu epidemii wywołanej koronawi rusem SARS-CoV-2. Pomimo złagodzenia w 2021 r. restrykcji dotyczących SARS-CoV-2 rezy denci w wieku 15 lat lub więcej podawali, że główną przyczyną wpływającą na rezygnację z co najmniej dwudniowego wyjazdu w celach osobistych był korona wirus SARS-CoV-2 (32,3 proc.). W następnej kolejności były to powody finansowe (21,6 proc.) oraz brak motywacji do podróży (13,0 proc.). Liczba wy jazdów turystycznych (z co naj mniej jednym noclegiem) zreali zowanych przez gospodarstwa domowe naszego kraju w 2021 r. wyniosła 33,3 mln (o 14,5 proc. więcej niż w 2020 r.). Jedno go spodarstwo domowe w Polsce uczestniczyło średnio w 2 wy jazdach. Przeciętnie w jednym wyjeździe uczestniczyły 2 oso by. Spośród wszystkich wyjaz dów zdecydowaną większość (96,3 proc.) stanowiły wyjazdy w celach prywatnych. W 2021 r. mieszkańcy Polski odbyli łącznie 62,6 mln podróży

TURYSTYKA I BAZA NOCLEGOWA RAPORT Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI 81

Największą sezonowością charakteryzowały się podróże długookresowe. W przypadku długookresowych podróży krajo wych na lipiec i sierpień przypa dało 56,1 proc. ogółu tego typu podróży, w tym na sierpień 32,0 proc. Zagraniczne podróże na 5 dni lub dłużej podejmowano przede wszystkim w lipcu, sierp niu i we wrześniu (odpowiednio: 13,6 proc., 20,1 proc. i 14,4 proc.).

Tabela 2 Struktura podróży turystycznych mieszkańców Polski w wieku 15 lat lub więcej według wykorzystywanej bazy noclegowej w 2021 r.

RAPORT TURYSTYKA I BAZA NOCLEGOWA

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne82

z co najmniej jednym noclegiem (jedna osoba mogła odbyć kilka podróży) – o 18,1 proc. więcej niż w 2020 r. Zdecydowanie przewa żały podróże krajowe – było ich 55,1 mln (o 19,4 proc. więcej niż w 2020 r.), z tego 30,9 mln (o 18,5 proc. więcej niż w 2020 r.) podró ży krótkookresowych (2–4 dni) i 24,2 mln (o 20,6 proc. więcej niż w 2020 r.) podróży długookre sowych, tj. trwających 5 dni lub dłużej. Liczba podróży zagranicz nych mieszkańców Polski wynio sła 7,5 mln (o 9,2 proc. więcej niż w 2020 r.) i przeważnie były to po dróże na 5 dni lub dłużej – 6,0 mln (o 9,0 proc. więcej niż w 2020 r.). Podróży zagranicznych trwających od 2 do 4 dni było 1,4 mln (o 9,8 proc. więcej niż w 2020 r.). Z kolei w grupie wiekowej 15 lat lub więcej mieszkańcy Polski odbyli 53,1 mln podróży – o 18,6 proc. więcej niż w 2020 r. Liczba podróży krajowych wyniosła 46,3 mln, a podróży zagranicznych 6,8 mln. Wśród krajowych podró ży dominowały krótkookresowe (57,6 proc.), natomiast wśród za granicznych przeważały podróże długookresowe (80,1 proc.).

W 2021 r. na miesiące typowo wakacyjne (lipiec-sierpień) przy padło 39,9 proc. podróży, które mieszkańcy Polski odbyli na te renie kraju oraz 31,2 proc. z ogól nej liczby podróży zagranicznych.

W przypadku podróży krajowych, stosunkowo duża ich liczba przy padła również na czerwiec (10,0 proc.) oraz wrzesień (8,7 proc.).

Miesiące te cieszyły się również dużą popularnością w przypadku podróży zagranicznych (odpo wiednio: 12,5 proc. i 13,9 proc.).

Cel podróży Głównym celem podróży krajo wych dla 21,8 mln turystów (47,1 proc. ogółu podróży krajowych) było odwiedzenie krewnych lub znajomych. Cel ten mieszkańcy Polski wybierali zwykle w przy padku podróży krótkookresowych – 16,2 mln (60,6 proc. – krajowych podróży krótkookresowych). Z kolei wśród podróży krajowych długookresowych przeważały po dróże w celu wypoczynku, rekre acji i wakacji – 12,5 mln, co stano wiło 63,9 proc. krajowych podróży długookresowych. Natomiast za granicę mieszkańcy Polski wyjeż dżali głównie w celu wypoczynku i rekreacji – 3,5 mln podróży (51,7 proc. ogółu podróży zagranicz nych) oraz odwiedzin krewnych lub znajomych – 2,2 mln podróży (31,6 proc. ogółu podróży zagra nicznych). Zarówno podczas za granicznych podróży krótkookre sowych, jak i długookresowych Polacy wyjeżdżali głównie w celu wypoczynku, rekreacji i wakacji (odpowiednio 38,7 proc. zagra nicznych podróży krótkookreso wych i 55,0 proc. zagranicznych podróży długookresowych). W 2021 r. podczas 56,1 proc. podróży krajowych mieszkańcy Polski w wieku 15 lat lub więcej korzystali z niewynajmowanych miejsc zakwaterowania, przede wszystkim z mieszkania u krew nych lub znajomych (51,2 proc.). Ten rodzaj zakwaterowania wy brano w przypadku prawie 2/3

Najwięcej podróży krótkookre sowych odbyło się w czerwcu, sierpniu i grudniu (odpowiednio: 13,6 proc.,13,2 proc., i 13,0 proc.).

Podróże za granicę Mieszkańcy Polski podróżowali za granicę głównie do krajów eu ropejskich (95,7 proc. podróży).

podróży krótkookresowych. Zu pełnie inaczej przedstawiała się sytuacja w przypadku podróży zagranicznych, gdzie niezależnie od czasu trwania podróży korzy stano przede wszystkim z wy najmowanych miejsc zakwate rowania (w przypadku 66,2 proc. podróży), w tym głównie z obiek tów hotelowych (50,0 proc.).

W 2021 r., podczas podróży krajowych, mieszkańcy Polski korzystali najczęściej (84,8 proc.) z transportu samochodowego. Ten rodzaj transportu był wybie rany zarówno podczas podróży krótkookresowych, jak i długo okresowych. Z kolei podczas po dróży zagranicznych turyści ko rzystali najczęściej z transportu lotniczego (52,0 proc.). W 2021 r. podczas podróży krajowych z co najmniej jednym noclegiem najwięcej turystów w wieku 15 lat lub więcej odwie dziło województwo pomorskie i małopolskie – odpowiednio 6,7 mln i 6,4 mln osób, następnie zachodniopomorskie i mazo wieckie – 5,6 mln i 5,2 mln osób. Liczba turystów przyjęta przez wymienione cztery wojewódz twa stanowiła 51,6 proc. ogółu krajowego ruchu turystycznego. Do województwa dolnoślą skiego przybyło 3,5 mln osób, do warmińsko-mazurskiego i pod karpackiego – po 2,7 mln osób, śląskiego – 2,5 mln, wielkopol skiego i lubelskiego – po 2,1 mln osób. Powyższe 6 województw przyjęło łącznie 33,5 proc. ogółu turystów.Wczasie podróży krótkookre sowych mieszkańcy Polski naj częściej odwiedzali wojewódz two mazowieckie i małopolskie, zaś podczas podróży trwających 5 dni lub dłużej – województwa nadmorskie, tj. pomorskie i za chodniopomorskie.Głównymikierunkami wyjaz dów polskich turystów, podczas krajowych podróży krótkookre sowych, były miasta (57,1 proc.), tereny wiejskie (27,0 proc.) i rejo ny górskie (11,5 proc.). W przypad ku wyjazdów długookresowych również miasta były najpopu larniejszym kierunkiem podróży (41,2 proc.), kolejnymi miejscami odwiedzanymi przez mieszkań ców Polski były tereny nadmor skie (32,2 proc.) i tereny wiejskie (23,1 proc.).

Najwięcej podróży odbyli do Nie miec (1797 tys.), Chorwacji (492 tys.), Grecji (451 tys.), następnie do Włoch i Czech (po 383 tys.) oraz Wielkiej Brytanii (323 tys). Mieszkańcy Polski odbyli 290 tys. podróży do Hiszpanii, 248 tys. na Słowację, 231 tys. do Turcji i 210 tys. do Francji. Do popularnych krajów podróży mieszkańców Polski zaliczamy także: Austrię –196 tys. Szwecję – 189 tys., Nider landy – 167 tys., Bułgarię – 162 tys., Węgry – 158 tys., Norwegię – 127 tys. oraz Litwę – 114 tys. Krajami spoza Europy, do których najwię cej podróżowali mieszkańcy Pol ski były: Egipt – 94 tys. podróży oraz Stany Zjednoczone – 36 tys. W 2021 r. mieszkańcy Polski odbyli 17,4 mln zagranicznych podróży jednodniowych (bez noclegu) – o 15,9 proc. mniej niż w 2020 r. Celem tych wyjazdów było przede wszystkim dokona nie zakupów (43,6 proc.) oraz wy poczynek i rekreacja (34,5 proc.), w dalszej kolejności odwiedziny u krewnych lub znajomych (8,8 proc.) oraz w celach służbowych i zdrowotnych, odpowiednio 5,0 proc. i 1,7 proc. Podróże w pozo stałych celach stanowiły 6,4 proc. Wyjeżdżający za granicę na 1 dzień przekraczali granicę prze ważnie samochodem osobowym – 74,9 proc. (wobec 83,6 proc. w 2020 r.), samochodem ciężaro wym 11,4 proc. (2,0 proc. w 2020 r.) oraz pieszo lub rowerem – 11,0 proc. (8,4 proc. w 2020 r.).

W 2021 r. głównymi krajami docelowymi podczas podróży za granicznych jednodniowych były kraje sąsiadujące z Polską. Do minowały podróże do Niemiec,

REKLAMA Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI 83

RAPORT TURYSTYKA I BAZA NOCLEGOWA które stanowiły 43,1 proc., na stępnie do Czech – 34,2 proc. oraz na Słowację – 18,1 proc. Podróże na Litwę stanowiły 2,7 proc., na Ukrainę – 1,0 proc. oraz Białoruś i do Rosji – po 0,1 proc. ogólnej liczby zagranicznych podróży jed nodniowych. Wydatki Wydatki mieszkańców Polski związane z podróżami w 2021 r. wyniosły 57,7 mld zł (wzrost o 19,5 proc. w porównaniu z poprzed nim rokiem), z tego na krajowe wyjazdy z noclegami przypadało 31,9 mld zł (wzrost o 28,6 proc.), na zagraniczne wyjazdy z nocle gami – 17,2 mld zł (wzrost o 15,3 proc.), a na zagraniczne podróże jednodniowe – 8,5 mld zł (wzrost o 0,2 proc.). Wydatki na krajowe wyjazdy z noclegami stanowiły 55,3 proc. w wydatkach ogółem (więcej o 3,9 p.proc.), a na za graniczne wyjazdy z noclegami – 29,9 proc. (mniej o 1,1 p.proc.). Wydatki na zagraniczne podróże jednodniowe stanowiły 14,8 proc. (mniej o 2,9 p.proc.). W 2021 r. przeciętne wydatki jednej osoby na krajową podróż trwającą od 2 do 4 dni wyniosły 383 zł (wzrost o 6,7 proc.), na podróż trwającą 5 dni lub dłużej – 1106 zł (wzrost o 5,9 proc.), a na zagranicz ną odpowiednio 1740 zł (wzrost o 10,5 proc.) i 2724 zł (wzrost o 3,7 proc.). Na jedną zagraniczną podróż bez noclegu jedna oso ba przeznaczyła średnio 491 zł (wzrost o 19,2 proc.). Struktura poniesionych wy datków w 2021 r. była zróżnico wana w zależności od rodzaju podróży i długości jej trwania. W przypadku krótkookresowych wyjazdów krajowych, obok du żego udziału wydatków na wy żywienie (30,2 proc.), transport (26,2 proc.) i zakwaterowanie (25,3 proc.) znaczny udział miały wydatki na zakup towarów (12,6 proc.). W porównaniu z 2020 r. w strukturze wydatków poniesio nych podczas krajowych podróży krótkookresowych zaobserwo wano niewielkie zmiany. Podczas krajowych podróży, trwających 5 dni lub dłużej, mieszkańcy Polski największe wydatki po nieśli na zakwaterowanie (39,2 proc. z ogólnej kwoty wydatków), a następnie na wyżywienie (33,0 proc.) i na transport (15,0 proc.). W porównaniu z 2020 r., w struk turze wydatków poniesionych podczas podróży krajowych dłu gookresowych również nie zaob serwowano większych zmian. W czasie podróży zagranicz nych relatywnie największe kwoty wydano na transport, zarówno podczas podróży krót kookresowych (39,1 proc.), jak i długookresowych (35,0 proc.). Udział wydatków na zakwate rowanie wyniósł odpowiednio 24,1 proc. i 28,1 proc. Wydatki na wyżywienie stanowiły 19,8 proc. w ogólnej wartości wydatków poniesionych podczas zagranicz nych podróży krótkookresowych oraz 21,2 proc. w przypadku za granicznych podróży długookre sowych. Kwoty przeznaczone na zakup towarów stanowiły od powiednio 11,8 proc. i 12,2 proc. W porównaniu z 2020 r. w struk turze wydatków poniesionych podczas zagranicznych podróży krótkookresowych zaobserwo wano wzrost udziału wydatków na zakwaterowanie (o 5,6 p.proc.) oraz spadek udziału wydatków na zakup towarów (o 3,0 p.proc.), transport (o 1,9 p.proc.) oraz na wyżywienie (1,7 p.proc.). W przy padku zagranicznych podróży długookresowych zauważono wzrost udziału wydatków na transport (o 1,2 p.proc.) i zakup towarów (o 0,9 p.proc.), a naj większy spadek udziału wydat ków na wyżywienie (o 1,4 p.proc.). W przypadku jednodniowych wyjazdów zagranicznych miesz kańcy Polski w 2021 r. relatywnie największe wydatki ponieśli na zakup towarów (62,5 proc. warto ści wydatków), transport oraz na wyżywienie w restauracjach, ka wiarniach i barach (odpowiednio 18,0 proc. i 15,2 proc.). W przypad ku zagranicznych podróży jed nodniowych zauważono wzrost udziału wydatków na transport (o 4,6 p.proc.), a spadek udzia łu wydatków na zakup towarów (o 4,8 p.proc.). Wykres 3 Wydatki mieszkańców Polski w wieku 15 lat lub więcej związane z podróżami w 2021 r. ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne84

W 2021 r. do Polski przyjechało 51 mln nierezydentów i było to o 0,1 proc. mniej niż w poprzednim roku, z tego 9,7 mln turystów (o 15,5 proc. więcej niż w 2020 r.) i 41,3 mln odwiedzających jednodniowych (o 3,2 proc. mniej niż w 2020 r.).

GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY

OBCOKRAJOWCYU NAS

RAPORT TURYSTYKA I BAZA NOCLEGOWA

nasz kraj przeważali mieszkańcy Niemiec, którzy stanowili naj większy odsetek wśród ogółu zarówno turystów, jak i odwie dzających jednodniowych – od powiednio 37,3 proc. i 54,7 proc. Wśród turystów z krajów niegraniczących z Polską, naj większy odsetek stanowili nie rezydenci z Wielkiej Brytanii (4,0 proc. wszystkich turystów), następnie z Francji (3,2 proc.), Niderlandów (3,0 proc.), Włoch

W przypadku nymzagranicznych,turystówgłówcelemprzyjaz du były odwiedziny u krewnych lub znajomych (44,9 proc.), na stępnie sprawy służbowe (23,9 proc.) oraz wypoczynek, rekre acja, wakacje (19,3 proc.). Od wiedzający jednodniowi przy jeżdżali do Polski głównie w celu dokonania zakupów (73,3 proc.), następnie na wypoczynek, re kreację, wakacje (7,0 proc.) oraz w celu służbowym (6,6 proc.). W 2021 r. wśród przyjeżdżają cych cudzoziemców ponad po łowa turystów i odwiedzających jednodniowych była w wieku od 35 do 54 lat, a co 7 osoba była w wieku 55–64 lat lub 25–34 lat. Najmniejszy odsetek wśród po dróżujących do Polski stanowiły osoby w wieku poniżej 15 lat oraz w wieku 65 lat i więcej. W 2021 r. częściej do Pol ski podróżowali mężczyźni niż kobiety (54,0 proc. ogółu po dróży nierezydentów do Pol ski). Jedynie wśród osób po niżej 15 roku życia i w wieku 15–24 lata przeważały przyjaz dy Dokobiet.Polski przyjeżdżali głów nie mieszkańcy krajów sąsied nich, którzy w 2021 r. wśród tu rystów stanowili 65,8 proc., na tomiast wśród odwiedzających jednodniowych 98,1 proc. Wśród cudzoziemców odwiedzających

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne86

Wydatki Cudzoziemcy odwiedzający Pol skę w 2021 r. ponieśli (przed po dróżą u siebie w kraju i na terenie Polski) wydatki w wysokości 28,6 mld zł i było to o 4,3 proc. więcej niż w roku 2020, z tego turyści – 15,5 mld zł (o 15,8 proc. więcej niż w roku 2020), a odwiedzający

Tabela 1 Podróże nierezydentów do Polski według głównego celu przyjazdu w 2021 r.

specjalne | ŚWIAT HOTELI 87

TURYSTYKA I BAZA NOCLEGOWA RAPORT

(2,6 proc.), Hiszpanii, Norwegii i Szwecji (po 1,8 proc.). W przy padku odwiedzających jed nodniowych, przybywających z krajów niesąsiadujących z Pol ską, najwyższy udział w struktu rze stanowili nierezydenci z Ło twy (0,5 proc.) i Rumunii (0,2 proc.). Najwięcej przyjazdów turystów zagranicznych do Pol ski w 2021 r. odnotowano w lip cu i sierpniu (odpowiednio 14,4 proc. i 13,3 proc. ogólnej liczby przyjazdów turystów zagra nicznych). Natomiast najmniej odnotowano w styczniu i lu tym (odpowiednio 4,2 proc. i 4,4 proc.). W 2021 r. ponad połowa tury stów spędzała w Polsce 5 lub wię cej dni – takie przyjazdy stanowi ły 62,9 proc. ogółu ich przyjaz dów. Wśród mieszkańców krajów sąsiadujących z Polską domino wały jednak wizyty trwające 2–4 dni (wyjątek stanowiły przyjazdy mieszkańców Niemiec).

Wykres 1 Nierezydenci z krajów sąsiednich odwiedzający Polskę w 2021 r. Wydanie

RAPORT TURYSTYKA I BAZA NOCLEGOWA Wykres 2 Podróże turystów zagranicznych do Polski w 2021 r.

jednodniowi – 13,2 mld zł (o 6,6 proc. mniej niż w roku 2020). Łączne wydatki turystów i od wiedzających jednodniowych z krajów sąsiadujących z Polską wyniosły w 2021 r. 21,2 mld zł, co stanowiło 74,1 proc. ogółu wydat ków nierezydentów. W poprzed nim roku było to również 21,2 mld zł (77,4 proc.). W 2021 r. najwięk sze wydatki – biorąc pod uwagę kraje sąsiadujące z Polską – po nieśli turyści i odwiedzający jed nodniowi z Niemiec – łącznie 12,5 mld zł (58,8 proc. ogółu wydatków przyjeżdzających z krajów sąsied nich), następnie Czech i Ukrainy – po 2,6 mld zł (odpowiednio 12,3 proc. i 12,2 proc.), Słowacji – 1,7 mld zł (7,8 proc.), Litwy – 0,9 mld zł (4,1 proc.), Białorusi – 0,8 mld zł (4,0 proc.) i Rosji – 0,2 mld zł (0,8 proc. ogółu wydatków przy jeżdzających z krajów sąsied nich). Należy przy tym dodać, że w przypadku państw sąsiednich należących do strefy Schengen przeważający udział w wydatkach cudzoziemców miały wydatki od wiedzających jednodniowych, podczas gdy dla krajów spoza strefy Schengen – wydatki tu rystów. Dla całej grupy 7 krajów wydatki odwiedzających jedno dniowych stanowiły 60,6 proc. (w 2020 r. – 64,7 proc.). Łączne wydatki turystów i odwiedzają cych jednodniowych poniesione w 2021 r. w związku z podróżą do Polski dla większości krajów sąsiednich były wyższe niż przed rokiem. Najwyższy wzrost wydat ków w stosunku do poprzedniego roku zaobserwowano u przyjeż dżających z Ukrainy (o 3,9 proc.) i z Czech (o 3,4 proc.). Największy spadek wydatków w stosunku do poprzedniego roku odnotowano u nierezydentów z Rosji (o 62,8 proc.) i Białorusi (o 25,0 proc.). W grupie turystów najwyż sze wydatki w związku z podróżą do Polski ponieśli cudzoziem cy z Niemiec – 5,6 mld zł (36,0 proc. ogółu wydatków turystów w 2021 r.), następnie z Ukrainy –1,5 mld zł (9,7 proc.), Stanów Zjed noczonych – 0,9 mld zł (5,5 proc.) oraz Wielkiej Brytanii – 0,7 mld zł (4,5 proc.). Wśród odwiedzających jednodniowych najwyższe wydat ki w związku z podróżą do Polski również ponieśli cudzoziemcy z Niemiec – 6,9 mld zł (52,5 proc. ogółu wydatków odwiedzających jednodniowych w 2021 r.), następ nie z Czech – 2,4 mld zł (18,3 proc.), Słowacji – 1,5 mld zł (11,7 proc.), Ukrainy – 1,1 mld zł (8,2 proc.) oraz Litwy – 0,6 mld zł (4,2 proc.). Średnie wydatki poniesione przez turystę, w związku z po dróżą do Polski, wyniosły 1591 zł (przed rokiem 1586 zł), a odwie dzającego jednodniowego wynio sły 319 zł (w 2020 r. 330 zł). Wśród krajów sąsiadujących z Polską najwyższe przeciętne wydatki na osobę ponieśli turyści z Niemiec – 1535 zł, natomiast najniższe tu ryści z Czech – 851 zł na osobę. W przypadku odwiedzających jednodniowych najwyższe prze ciętne wydatki na osobę ponieśli Białorusini – 645 zł, natomiast najniższe, podobnie jak w przy padku turystów, Czesi – 278 zł na osobę.

Wykres 3 Wydatki nierezydentów związane z podróżami poniesione w czasie pobytu w Polsce w 2021 r.

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne88

RAPORT TURYSTYKA I BAZA NOCLEGOWA

Firma Selectivv na zlecenie Polskiej Organizacji Turystycznej przeprowadziła w tym roku analizę ruchu turystycznego w regionach górskich w Polsce, która obejmowała 186 gmin. W celu badania analizie poddani zostali użytkownicy urządzeń mobilnych, którzy w badanych okresach odwiedzali gminy w regionach górskich Polski.

TURYSTYKAW GÓRACH

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne90

Liczba unikalnych użytkowników wszystkie lokalizacje 10 2019-12-14 - 2020-02-29 2020-12-12 - 2021-02-28 2021-12-11 - 2022-02-28 Odwiedzający zagraniczni 130 764 6 427 71 320 Turyści zagraniczni 376 575 68 999 92 460 Odwiedzający krajowi 2 099 797 596 793 2 123 246 Turyści krajowi 3 638 367 1 072 775 3 471 001 1 000 000 2 000 000 3 000 000 4 000 000 5 000 000 6 000 000 7 000 000 Liczba unikalnych użytkowników w analizowanych okresach

Wykres nr 2 przedstawia pro centowy udział poszczególnych typów uczestników ruchu tury stycznego. W każdym z badanych okresów najliczniej reprezento waną grupą byli turyści krajowi, następnie odwiedzający jedno dniowi krajowi. W sezonie 2020/2021 oraz 2021/2022 odnotowano spadek udziału zagranicznych uczestni ków ruchu turystycznego (wykre sy nr 3 i 4).

Destynacje Na wykresie nr 5 zaprezentowano liczby turystów i odwiedzających z podziałem na poszczególne wo jewództwa.Najczęściej odwiedzane ob szary to województwo dolnoślą skie (39,5 proc. ogółu odwiedzają cych wszystkie badane lokalizacje w okresie 2019/2020 i 39,3 proc. w sezonie 2021/2022), małopol skie (odpowiednio 35,3 proc. oraz 37,9 proc.) oraz śląskie (16 proc. i 15,7 proc.). Łącznie wskazane wyżej trzy województwa odwie dziło w sezonie 2019/2020 90,8 proc. całości ruchu turystycznego, a w 2021/2022 93,0 proc.

Wykres 1 Liczba unikalnych użytkowników w analizowanych okresach

Wykres przedstawia procentowy udział poszczególnych typów uczestników ruchu turystycznego W każdym z badanych okresów najliczniej reprezentowaną grupą byli turyści krajowi, następnie odwiedzający jednodniowi krajowi W sezonie 2020/2021 oraz 2021/2022 odnotowano spadek udziału zagranicznych uczestników ruchu turystycznego (wykres prezentujący zmiany w poszczególnych okresach zaprezentowano na kolejnej stronie). Struktura unikalnych użytkowników wszystkie lokalizacje 2019-12-14 - 2020-02-29 2020-12-12 - 2021-02-28 2021-12-11 - 2022-02-28 Odwiedzający zagraniczni 2,1% 0,4% 1,2% Turyści zagraniczni 6,0% 4,0% 1,6% Odwiedzający krajowi 33,6% 34,2% 36,9% Turyści krajowi 58,3% 61,5% 60,3% unikalnych użytkowników w analizowanych okresach

100%90%80%70%60%50%40%30%20%10%0% Struktura

Wykres 2 Struktura unikalnych użytkowników w analizowanych okresach

TURYSTYKA I BAZA NOCLEGOWA RAPORT

Liczba unikalnych użytkowników w analizowanych okresach Wielkość turystycznegoruchu

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI 91

Turyści krajowi Odwiedzający krajowi Turyści zagraniczni Odwiedzający zagraniczni Na wykresie obok zaprezentowano łączną liczbę turystów i odwiedzających we wszystkich badanych gminach W bieżącym sezonie (2021/2022) zaobserwowano znaczący wzrost wielkości ruchu turystycznego w porównaniu do sezonu 2020/2021 (bardzo specyficznego z powodu pandemii Covid 19). W porównaniu do sezonu 2019/2020 odnotowano zbliżone wartości (ruch turystyczny w 2021/2022 w porównaniu do 2019/2020 zmniejszył się o 7,8%). Jednocześnie zaobserwowano zmiany zarówno w zachowaniach uczestników ruchu turystycznego zarówno pod względem wybieranych destynacji, miejsca zamieszkania jak i długości pobytu Na kolejnych slajdach zaprezentowano szczegóły Wielkość ruchu turystycznego 6 245 503 1 744 994 5 758 027 1 000 000 2 000 000 3 000 000 4 000 000 5 000 000 6 000 000 7 000 000 2019-12-14 - 2020-02-29 2020-12-12 - 2021-02-28 2021-12-11 - 2022-02-28

Na wykresie nr 1 zaprezentowa no łączną liczbę turystów i od wiedzających we wszystkich badanych gminach. W sezonie 2021/2022 zaobserwowano zna czący wzrost wielkości ruchu tu rystycznego w porównaniu do sezonu 2020/2021 (bardzo spe cyficznego z powodu pandemii COVID-19). W porównaniu do sezonu 2019/2020 odnotowano zbliżone wartości (ruch turystycz ny w 2021/2022 w porównaniu do 2019/2020 zmniejszył się o 7,8 proc.).Jednocześnie zaobserwowano zmiany zarówno w zachowaniach uczestników ruchu turystycznego zarówno pod względem wybiera nych destynacji, miejsca zamiesz kania jak i długości pobytu Struktura użytkownikówunikalnych

Wykres 3 Liczba unikalnych użytkowników – wszystkie lokalizacje

Na wykresie nr 6 zaprezen towano zmianę liczby turystów i odwiedzających sezonach 2020/2021 oraz 2021/2022 względem okresu 2019/2020. Największe spadki zaobserwo wano w przypadku województwa podkarpackiego oraz opolskiego.

Typ ruchu turystycznego Na wykresie nr 7 zaprezentowano udziały turystów i odwiedzają cych jednodniowych w poszcze gólnych województwach będą cych przedmiotem badania. W dwóch najliczniej odwie dzanych województwach (dolno śląskie i małopolskie) odnotowa no zbliżony udział turystów (oko ło 64 65 proc.). Na przeciwległym biegunie znalazło się wojewódz two opolskie, gdzie większość uczestników ruchu turystycznego w badanych gminach stanowili odwiedzający jednodniowi.

Turyści regionalni Na wykresie nr 8 zaprezentowano zachowanie turystów będących mieszkańcami badanych woje wództw z podziałem na wybie rane miejscowości docelowe po dróży (województwo zamieszka nia/inneNajwiększywojewództwo).udział wybiera jących destynacje w wojewódz twie zamieszkania odnotowano w przypadku mieszkańców Dol nego Śląska, następnie Małopol ski. Podkreślić należy niewielki odsetek mieszkańców wojewódz twa śląskiego, którzy w sezonie 2021/2022 wybierali destynacje w regionie swojego zamieszkania (17 proc.). Regionalni jednodniowiodwiedzający Na wykresie nr 9 zaprezentowano zachowanie turystów będących mieszkańcami badanych woje wództw z podziałem na wybie rane destynacje podróży (woje wództwo zamieszkania/inne wo jewództwo).Wporównaniu do zachowań turystów, wśród odwiedzają cych jednodniowych częściej

RAPORT TURYSTYKA I BAZA NOCLEGOWA Wykres 4 Procentowa zmiana wielkości ruchu turystycznego Wykres 5 Wielkość ruchu turystycznego z podziałem na województwa (destynacje) Procentowa zmiana wielkości ruchu turystycznego 11 72,1% 7,8% 70,5% 4,6% 71,6% 1,1% 81,7% 75,4% 95,1% 45,5%-100,0%-80,0%-60,0%-40,0%-20,0%0,0%20,0% 2020/2021 versus 2019/2020 Zmiany w porównaniu do sezonu 2019/2020 w podziale na rodzaj uczestników Ogółem Turyści krajowi Odwiedzający krajowi Turyści zagraniczni turystów i wszystkie w sezonie oraz 37,9%) wyżej 2021/202293,0%.90,8%trzyturystów 12 2 491 509 645 166 2 267 4322 229 550 677 604 2 187 149 1 008 195 297 943 904 469 494 292 129 165 332 946 67 969 7 445 58 043 18 126 1 245 13 809500 000 1000 000 1500 000 2000 000 2500 000 3000 000 2019-12-14 - 2020-02-29 2020-12-12 - 2021-02-28 2021-12-11 - 2022-02-28 Wielkość ruchu turystycznego z podziałem na województwa (destynacje) Dolnośląskie Małopolskie Śląskie Podkarpackie Świętokrzyskie Opolskie Procentowa zmiana wielkości ruchu turystycznego 13 72,1% 7,8% 74,1% 9,0% 69,6% 1,9% 93,1% 23,8% 73,9% 32,6% 70,4% 10,3% 89,0% 14,6%-100,0%-90,0%-80,0%-70,0%-60,0%-50,0%-40,0%-30,0%-20,0%-10,0%0,0% 2020/2021 versus 2019/2020 2021/2022 versus 2019/2020 Zmiany w porównaniu do sezonu 2019/2020 w podziale na odwiedzane województwa Ogółem Dolnośląskie Małopolskie Opolskie Podkarpackie Śląskie Świętokrzyskie Wykres 6 Procentowa zmiana wielkości ruchu turystycznego

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne92

Zmiana liczby turystów krajowych Na wykresie nr 11 zaprezentowano zmianę liczby turystów krajowych z poszczególnych województw w sezonie 2021/2022 w porów naniu do sezonu 2019/2020. Linia ciągła pokazuje zmianę łącznej liczby turystów Zaobserwowanokrajowych.wzrost

Na wykresie obok zaprezentowano zachowanie turystów będących mieszkańcami badanych województw z podziałem na wybierane miejscowości docelowe podróży (województwo zamieszkania/inne Największywojewództwo).udział wybierających destynacje w województwie zamieszkania odnotowano w przypadku mieszkańców Dolnego Śląska, następnie Małopolski. Podkreślić należy niewielki odsetek mieszkańców województwa śląskiego, którzy w sezonie 2021/2022 wybierali destynacje w regionie swojego zamieszkania (17%). Turyści regionalni 15 73,5% 64,1%

Wykres 9 Procent odwiedzających jednodniowych mieszkających w badanych województwach wybierających destynacje w województwie zamieszkania (regionalni) w sezonie 2021/2022

Regionalni odwiedzający jednodniowi 16 82,6% 69,7% 1,0% 54,2% 37,1% 19,8% 17,4% 30,3% 99,0% 45,8% 62,9% 80,2%100%90%80%70%60%50%40%30%20%10%0%

badanych

Dolnośląskie Małopolskie Opolskie Podkarpackie Śląskie Świętokrzyskie odwiedzających jednodniowych mieszkających w badanych województwach wybierających destynacje w województwie zamieszkania (regionalni) w sezonie 2021/2022

0,4% 40,7% 16,6% 13,3% 26,5% 35,9% 99,6% 59,3% 83,4% 86,7%100%90%80%70%60%50%40%30%20%10%0% Dolnośląskie Małopolskie Opolskie Podkarpackie Śląskie Świętokrzyskie Udział turystów mieszkających w badanych województwach wybierających miejscowości w woj. zamieszkania (regionalni) w sezonie 2021/2022

Procent

Na wykresie obok zaprezentowano udziały turystów i odwiedzających jednodniowych w poszczególnych województwach będących przedmiotem badania. W dwóch najliczniej odwiedzanych województwach (dolnośląskie i małopolskie) odnotowano zbliżony udział turystów (około 64 65%). Na przeciwległym biegunie znalazło się województwo opolskie, gdzie większość uczestników ruchu turystycznego w badanych gminach stanowili odwiedzający jednodniowi. turystyczny w województwach z turystów sezonie turystów mieszkających w badanych województwach wybierających miejscowości w woj. zamieszkania (regionalni) w sezonie 2021/2022

liczby turystów krajowych w badanych gminach pochodzących z woje wództw: województwciujednakorazpomorskiego,kujawsko-pomorskiego,wielkopolskiegomałopolskiego.Podkreślićnależy,żespośródpięnajliczniejreprezentowanychodnotowanospadki

i odwiedzających jednodniowych w

Turyści krajowi Miejsce zamieszkania Na mapie nr 1 zaprezentowano rozkład województw zamieszka nia turystów krajowych w sezonie 2021/2022.Najliczniej reprezentowani byli mieszkańcy województwa mazowieckiego, następnie dol nośląskiego oraz wielkopolskiego. Pomimo iż na czwartym miejscu znalazło się województwo śląskie, to ze względu na jego potencjał ludnościowy i lokalizację na połu dniu Polski można było oczekiwać większych liczebności, podobnie jak w przypadku województwa małopolskiego.Nawykresie nr 10 zaprezen towano ranking województw pochodzenia turystów krajowych w trzech badanych okresach (uszeregowane ze względu na se zon 2021/2022).

2021/2022 Wykres 8 Udział

podziałem na

Destynacje w województwie zamieszkania Destynacje w innych województwach Na wykresie obok zaprezentowano zachowanie turystów będących mieszkańcami badanych województw z podziałem na wybierane destynacje podróży Wzamieszkania/inne(województwowojewództwo).porównaniudozachowańturystów, wśród odwiedzających jednodniowych częściej wybierane były gminy w województwach zamieszkania. Największy udział wybierających destynacje w województwie zamieszkania odnotowano w przypadkumieszkańców Dolnego Śląska, następnie Małopolski i Podkarpacia. Ponownie podkreślić należy niewielki odsetek mieszkańców województwa śląskiego, którzy w sezonie 2021/2022 wybierali destynacje w regionie swojego zamieszkania (37%).

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI 93

Typ ruchu turystycznego 14 63,5% 64,5% 11,5% 61,4% 51,8% 71,2% 36,5% 35,5% 88,5% 38,6% 48,2% 28,8%100%80%70%60%50%40%30%20%10%0%90% Dolnośląskie Małopolskie Opolskie Podkarpackie Śląskie Świętokrzyskie Ruch turystyczny w badanych województwach z podziałem na turystów i odwiedzających jednodniowych w sezonie 2021/2022 Turyści Odwiedzający jednodniowi TURYSTYKA I BAZA NOCLEGOWA RAPORT Wykres 7 Ruch

Destynacje w województwie zamieszkania Destynacje w innych województwach wybierane były gminy w woje wództwach (37w2021/2022twasetekpodkreślićpolskinegowtwiejącychNajwiększyzamieszkania.udziałwybieradestynacjewwojewódzzamieszkaniaodnotowanoprzypadkumieszkańcówDolŚląska,następnieMałoiPodkarpacia.Ponownienależyniewielkiodmieszkańcówwojewódzśląskiego,którzywsezoniewybieralidestynacjeregionieswojegozamieszkaniaproc.).

RAPORT TURYSTYKA I BAZA NOCLEGOWA Mapa 1 Województwa zamieszkania 19100 000 200 000 300 000 400 000 500 000 600 000 Województwa zamieszkania turystów odwiedzających badane obszary 2019-12-14 - 2020-02-29 2020-12-12 - 2021-02-28 2021-12-11 - 2022-02-28 Wykres 10 Województwa zamieszkania turystów odwiedzających badane obszary w przypadku województw: ma zowieckiego, dolnośląskiego i ślą skiego, a wzrosty jedynie dla wiel kopolskiego i małopolskiego. Długość pobytu Na wykresie nr 12 zaprezento wano długość pobytu turystów krajowych w analizowanych gmi nach górskich w ZaobserwowanoPolsce.spadek od setka pobytów trwających dwa dni w sezonach 2020/2021 i 2021/2022 i wzrost pobytów długich trwających od 6 do 15 dni względem sezonu 2019/2020. Turyści zagraniczni Kraj pochodzenia Na wykresie nr 13 zaprezentowa no liczebności turystów zagra nicznych odwiedzających przy najmniej jedną spośród badanych gmin z podziałem na kraje pocho dzenia.Najliczniej reprezentowani były osoby z Ukrainy, ale pamię tać należy o specyfice tej naro dowości związanej z dużą liczbą obywateli UA pracujących w Pol sce. ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne94

Zmiana liczby turystów krajowych 20 7,6% 6,5% 4,9% 4,8% 0,9% 0,5% 0,5% 2,8% 3,3% 6,2% 6,7% 6,7% 7,7% 13,2% 13,7% 16,2%-10,0%-15,0%-20,0%-5,0%0,0%5,0%10,0%

Wykres 12 Długość pobytu turystów krajowych

Na wykresie obok zaprezentowano długość pobytu turystów krajowych w analizowanych gminach górskich w Polsce. Zaobserwowano spadek odsetka pobytów trwających dwa dni w sezonach 2020/2021 i 2021/2022 i wzrost pobytów długich trwających od 6 do 15 dni względem sezonu 2019/2020 Długość pobytu 43,0% 17,6% 25,8% 10,9% 2,7% 11,5% 15,0% 39,2% 32,5% 1,8% 12,5% 14,7% 38,6% 32,4% 1,7% 2 dni od 3 do 5 dni od 6 do 8 dni od 9 do 15 dni dłużej niż 15 dni Długość pobytu turystów krajowych 2019-12-14 - 2020-02-29 2020-12-12 - - 2022-02-28

Zmiana liczby turystów krajowych z podziałem na województwa w sezonie 2021/2022 versus 2019/2020 2021/2021 versus 2019/2020 zmiana ogółem

TURYSTYKA I BAZA NOCLEGOWA RAPORT

Wykres 11 Zmiana liczby turystów krajowych z podziałem na województwa w sezonie 2021/2022 versus 2019/2020

50,0%45,0%40,0%35,0%30,0%25,0%20,0%15,0%10,0%5,0%0,0%

2021-02-28 2021-12-11

Spośród pozostałych nacji należy zwrócić uwagę na oso by z Niemiec, które w sezonie 2019/2020 stanowiły drugą naj liczniej reprezentowaną nację, ale w efekcie ograniczeń związa nych z pandemią COVID-19 zna lazły się czwartym miejscu (za równo w sezonie 2020/2021 jak i 2021/2022), za Czechami i Sło wakami. Zmiana liczby turystów zagranicznych Na wykresie nr 14 zaprezentowa no zmianę liczby turystów zagra nicznych z poszczególnych krajów w sezonie 2021/2022 w porów naniu do sezonu 2019/2020. Linia ciągła pokazuje zmianę łącznej liczby turystów zagranicznych. Wśród turystów zagranicz nych odnotowano brak odbudo wy ruchu turystycznego w bie żącym sezonie względem okresu 2019/2020 (w przeciwieństwie do np. turystów krajowych). Zaobser wowano jednak zmiany w wiel kości tych spadków Najmniejsze dotyczyły turystów ze Słowacji, Ukrainy oraz Czech, natomiast naj wyższe w przypadku osób z Nie miec oraz innych krajów i Rosji. Długość pobytu Na wykresie nr 15 zaprezento wano długość pobytu turystów zagranicznych w analizowanych gminach górskich w Polsce. Turyści zagraniczni charaktery zują się krótszym czasem pobytu niż turyści Zaobserwowanokrajowi. spadek od setka pobytów trwających od 6 do 8 dni w sezonach 2020/2021 i 2021/2022 i wzrost pobytów trwających od 3 do 5 dni wzglę dem sezonu 2019/2020. wykresie obok zaprezentowano zmianę liczby turystów krajowych z poszczególnych województw sezonie 2021/2022 w porównaniu do sezonu 2019/2020. Linia ciągła pokazuje zmianę łącznej liczby turystów Zaobserwowanokrajowych.wzrostliczby turystów krajowych w badanych gminach pochodzących z województw: kujawsko pomorskiego, pomorskiego, wielkopolskiego oraz małopolskiego. Podkreślić jednak należy, że spośród pięciu najliczniej reprezentowanych województw odnotowano spadki przypadku województw: mazowieckiego, dolnośląskiego i śląskiego, a wzrosty jedynie dla wielkopolskiego i małopolskiego.

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI 95

Zmiana liczby turystów zagranicznych z podziałem na kraje pochodzenia w sezonie 2021/2022 versus 2019/2020 2021/2022 versus 2019/2020 Zmiana ogółem Na wykresie obok zaprezentowano długość pobytu turystów zagranicznych w analizowanych gminach górskich w Polsce. Turyści zagraniczni charakteryzują się krótszym czasem pobytu niż turyści krajowi. Zaobserwowano spadek odsetka pobytów trwających od 6 do 8 dni w sezonach 2020/2021 i 2021/2022 i wzrost pobytów trwających od 3 do 5 dni względem sezonu 2019/2020 Długość pobytu 61 30,7% 20,6% 41,5% 5,3% 2,0% 33,1% 32,6% 27,3% 4,1% 3,0% 32,2% 32,5% 28,4% 3,9% 3,0%45,0%40,0%35,0%30,0%25,0%20,0%15,0%10,0%5,0%0,0%

RAPORT TURYSTYKA I BAZA NOCLEGOWA

59 Ukraina Czechy Słowacja Niemcy Rosja Pozostałe 2019-12-14 - 2020-02-29 88 749 67 611 58 800 80 919 33 294 47 202 2020-12-12 - 2021-02-28 18 704 14 223 12 420 10 566 5 505 7 581 2021-12-11 - 2022-02-28 24 852 18 800 16 688 15 037 7 365 9 71910 000 20 000 30 000 40 000 50 000 60 000 70 000 80 000 90 000 100 000

Kraj pochodzenia

Liczba turystów zagranicznych z podziałem na kraje pochodzeniaWykres 13 Liczba turystów zagranicznych z podziałem na kraje pochodzenia

wykresie obok zaprezentowano liczebności turystów zagranicznych odwiedzających przynajmniej jedną spośród badanych gmin z podziałem na pochodzenia. Najliczniej reprezentowani były osoby z Ukrainy, ale pamiętać należy o specyfice tej narodowości związanej z liczbą obywateli UA pracujących w Polsce. Spośród pozostałych nacji należy zwrócić uwagę na osoby z Niemiec, w sezonie 2019/2020 stanowiły najliczniej reprezentowaną nację, efekcie ograniczeń związanych z pandemią Covid 19 znalazły się czwartym miejscu (zarówno w sezonie 2020/2021 jak i 2021/2022), za Czechami i Słowakami.

Wykres 15 Długość pobytu turystów zagranicznych Na wykresie obok zaprezentowano zmianę liczby turystów zagranicznych z poszczególnych krajów w sezonie 2021/2022 w porównaniu do sezonu 2019/2020 Linia ciągła pokazuje zmianę łącznej liczby turystów zagranicznych Wśród turystów zagranicznych odnotowano brak odbudowy ruchu turystycznego w bieżącym sezonie względem okresu 2019/2020 (w przeciwieństwie do np turystów krajowych) Zaobserwowano jednak zmiany w wielkości tych spadków Najmniejsze dotyczyły turystów ze Słowacji, Ukrainy oraz Czech, natomiast najwyższe w przypadku osób z Niemiec oraz innych krajów i Rosji Zmiana liczby turystów zagranicznych 60 71,6% 72,0% 72,2% 77,9% 79,4% 81,4%-72,0%-74,0%-76,0%-78,0%-80,0%-82,0%-84,0%-70,0%-68,0%-66,0%

Wykres 14 Zmiana liczby turystów zagranicznych z podziałem na kraje pochodzenia w sezonie 2021/2022 versus 2019/2020

Słowacja Ukraina Czechy Rosja Pozostałe Niemcy

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne96

2 dni od 3 do 5 dni od 6 do 8 dni od 9 do 15 dni dłużej niż 15 dni Długość pobytu turystów zagranicznych 2019-12-14 - 2020-02-29 2020-12-12 - 2021-02-28 2021-12-11 - 2022-02-28

cudzoziemców w 1 kwartale 2022 r. ukształtowała się na po ziomie 6,5 mld zł, natomiast wy datki poniesione w tym okresie za granicą przez mieszkańców Polski wyniosły 4,0 mld zł. Było to odpowiednio o 60,9 proc. i o 78,6 proc. więcej niż przed rokiem. W stosunku do poprzed niego kwartału wydatki cudzo ziemców były mniejsze o 2,8 proc., natomiast Polaków wzro sły o 1,7 proc. W strukturze wydatków po niesionych w Polsce przez cudzo ziemców przekraczających lądo wą granicę w 1 kwartale 2022 r. największy udział miały wydatki przekraczających granicę z: Niem cami (57,7 proc.), następnie z Cze chami (14,6 proc.), Ukrainą (11,9 proc.), Słowacją (8,7 proc.), Litwą (4,5 proc.), Białorusią (2,4 proc.) i Rosją (0,2 proc.).

RUCH

W 1 kwartale 2022 r. odnotowano wzrost ruchu granicznego cudzoziemców o 55,6 proc., a Polaków o 48,5 proc. w stosunku do analogicznego okresu poprzedniego roku. Wartości towarów i usług zakupionych w tym okresie przez cudzoziemców w Polsce oraz towarów i usług zakupionych przez Polaków za granicą były większe niż w 1 kwartale 2021 r., odpowiednio o 60,9 proc. i o 78,6 proc.

Cudzoziemcy przekraczający zewnętrzną lądową granicę UE na terenie Polski na zakup towarów nieżywnościowych przeznaczyli 81,3 proc. swoich wydatków, na żywność i napoje bezalkoholowe – 13,3 proc., a na pozostałe wydat ki (usługi) – 5,2 proc. Mieszkańcy Polski, przekracza jący zewnętrzną lądową granicę UE na terenie Polski, większość (60,9 proc.) wydatkowanych za granicą środków przeznaczyli na zakup towarów nieżywno ściowych, na pozostałe wydatki

Wydatki cudzoziemców w Polsce i Polaków za granicą Wartość towarów i usług za kupionych w Polsce przez

RAPORT TURYSTYKA I BAZA NOCLEGOWA

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne98

Ruch graniczny W 1 kwartale 2022 r. liczba prze kroczeń granicy Polski wynio sła 53,8 mln. W ogólnej liczbie przekroczeń granicy cudzoziem cy (nierezydenci) stanowili 57,8 proc., a mieszkańcy Polski (rezy denci) – 42,2 proc. Ruch graniczny (z Polski i do Polski) był większy o 18,5 mln przekroczeń w porów naniu z analogicznym okresem poprzedniego roku. W stosunku do poprzedniego kwartału ogólna liczba przekroczeń wzrosła o 4,3 proc. (cudzoziemców wzrosła o 10,2 proc., a Polaków zmalała o 2,8Wproc.).omawianym kwartale 80,9 proc. ogółu przekroczeń dotyczy ło granicy lądowej Polski z kraja mi Unii Europejskiej (UE), 9,5 proc. granicy na lotniskach, 8,9 proc. zewnętrznej granicy lądowej UE i 0,7 proc. granicy morskiej.

W strukturze ruchu graniczne go na granicy lądowej największy udział miały przekroczenia odcin ka granicy z Niemcami (52,2 proc.), następnie z Czechami (22,9 proc.), Słowacją (11,8 proc.), Ukrainą (8,8 proc.), Litwą (3,2 proc.), Białorusią (1,1 proc.) i Rosją (0,1 proc.). Wśród cudzoziemców prze kraczających poszczególne od cinki lądowej granicy Polski do minowali obywatele kraju sąsia dującego, na przykład: na granicy z Ukrainą – obywatele Ukrainy (95,0 proc.), na granicy z Biało rusią – obywatele Białorusi (88,7 proc.), a na granicy z Rosją – oby watele Rosji (62,8 proc.).

W przypadku mieszkańców Polski, przekraczających lądową granicę kraju, największe wydatki za granicą ponieśli przekraczający granicę z Niemcami (63,9 proc.), następnie z Czechami (22,9 proc.), Słowacją (10,3 proc.), Litwą (2,0 proc.), Ukrainą (0,6 proc.), Biało rusią (0,1 proc.) i Rosją (0,1 proc.).

I WYDATKIGRANICZNYI kw.2022

przekroczeń przez cudzoziem ców granicy Polski z Ukrainą. W analogicznym okresie po przedniego roku odnotowano 1 przekroczenie, a w 4 kwarta le 2021 r. – 126,0 tys. Wartość wydatków poniesionych przez cudzoziemców w 1 kwartale 2022 r., przekraczających grani cę w ramach MRG, wyniosła 37,6 mln zł.

Wyniki badań pokazują, że przekraczający w 1 kwartale

Delimitacja lądowejoddziaływaniaobszarugranicy

W przypadku mieszkańców Polski, przekraczających lądową granicę kraju, największe wydatki za granicą ponieśli przekraczający granicę z Niemcami (63,9%), następnie z Czechami (22,9%), Słowacją (10,3%), Litwą (2,0%), Ukrainą (0,6%), Białorusią (0,1%) i Rosją (0,1%).

2

Cudzoziemcy przekraczający zewnętrzną lądową granicę UE na terenie Polski na zakup towarów nieżywnościowych przeznaczyli 81,3% swoich wydatków, na żywność i napoje bezalkoholowe 13,3%, a na pozostałe wydatki (usługi) 5,2%.

Wydatki cudzoziemców w Polsce i Polaków za granicą

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI 99

Wykres 1 Struktura wydatków cudzoziemców w Polsce i Polaków za granicą w 1 kwartale 2022 roku Wykres 2 Struktura wydatków cudzoziemców w Polsce i Polaków za granicą według grup asortymentowych w 1 kwartale 2022 roku (usługi) przeznaczyli 17,5 proc., a na żywność i napoje bezalkoho lowe – 9,3 Zróżnicowanieproc. wydatków, w tym także pod względem struk tury asortymentowej, występo wało wśród przekraczających poszczególne odcinki granic cu dzoziemców oraz Polaków. Zwią zane jest to m.in. ze sposobem podróżowania, celem podróży, długością pobytu czy też opłacal nością dokonywania zakupów za granicą.W1 kwartale 2022 r. w ra mach małego ruchu granicznego (MRG) odnotowano 107,2 tys.

Mieszkańcy Polski, przekraczający zewnętrzną lądową granicę UE na terenie Polski, większość (60,9%) wydatkowanych za granicą środków przeznaczyli na zakup towarów nieżywnościowych, na pozostałe wydatki (usługi) przeznaczyli 17,5%, a na żywność i napoje bezalkoholowe 9,3%.

W strukturze wydatków poniesionych w Polsce przez cudzoziemców przekraczających lądową granicę w 1 kwartale 2022 r. największy udział miały wydatki przekraczających granicę z: Niemcami (57,7%), następnie z Czechami (14,6%), Ukrainą (11,9%), Słowacją (8,7%), Litwą (4,5%), Białorusią (2,4%) i Rosją (0,2%).

Cudzoziemcy przekraczający zewnętrzną lądową granicę UE na terenie Polski na zakup towarów nieżywnościowych przeznaczyli 81,3% swoich wydatków, na żywność i napoje bezalkoholowe 13,3%, a na pozostałe wydatki (usługi) 5,2%.

W strukturze wydatków poniesionych w Polsce przez cudzoziemców przekraczających lądową granicę w 1 kwartale 2022 r. największy udział miały wydatki przekraczających granicę z: Niemcami (57,7%), następnie z Czechami (14,6%), Ukrainą (11,9%), Słowacją (8,7%), Litwą (4,5%), Białorusią (2,4%) i Rosją (0,2%). W przypadku mieszkańców Polski, przekraczających lądową granicę kraju, największe wydatki za granicą ponieśli przekraczający granicę z Niemcami (63,9%), następnie z Czechami (22,9%), Słowacją (10,3%), Litwą (2,0%), Ukrainą (0,6%), Białorusią (0,1%) i Rosją (0,1%)

Wykres 2. Struktura wydatków cudzoziemców w Polsce i Polaków za granicą według grup asortymentowych w 1 kwartale 2022 roku Cudzoziemcy Polacy

Wykres 1. Struktura wydatków cudzoziemców w Polsce i Polaków za granicą w 1 kwartale 2022 roku Cudzoziemcy Polacy

2022 r. lądową granicę Polski, zarówno cudzoziemcy jak i Po lacy, byli najczęściej mieszkań cami miejscowości zlokalizo wanych w odległości do 50 km od granicy – 69,2 proc. cudzo ziemców i 73,1 proc. Polaków, przy czym 49,6 proc. cudzo ziemców i 61,5 proc. Polaków mieszkało w pasie do 30 km od granicy.Wprzypadku zewnętrznej granicy UE na terenie Polski 45,2 proc. cudzoziemców oraz 72,1 proc. Polaków przekraczających lądową granicę Polski mieszka ło w pasie do 50 km od granicy, a w przypadku wewnętrznej gra nicy UE odpowiednio 71,5 proc. i 73,1Większośćproc. cudzoziemców dokonywało zakupów w pasie do 50 km od granicy, w przypad ku zewnętrznej granicy UE na terenie Polski – 54,0 proc. prze kraczających, natomiast w przy padku granicy wewnętrznej UE – 84,1 proc. Z kolei odsetek Po laków dokonujących zakupów w pasie do 50 km od granicy zewnętrznej wyniósł 78,8 proc. przekraczających, natomiast w przypadku granicy wewnętrz nej 66,5 proc.

Wykres 2. Struktura wydatków cudzoziemców w Polsce i Polaków za granicą według grup asortymentowych w 1 kwartale 2022 roku Cudzoziemcy Polacy

Wartość towarów i usług zakupionych w Polsce przez cudzoziemców w 1 kwartale 2022 r. ukształtowała się na poziomie 6,5 mld zł, natomiast wydatki poniesione w tym okresie za granicą przez mieszkańców Polski wyniosły 4,0 mld zł. Było to odpowiednio o 60,9% i o 78,6% więcej niż przed rokiem. W stosunku do poprzedniego kwartału wydatki cudzoziemców były mniejsze o 2,8%, natomiast Polaków wzrosły o 1,7%.

Wartość zakupionych towarów i usług, zarówno przez cudzoziemców w Polsce jak i laków za granicą, była większa niż w 1 kwartale 2021 r 2 sze o 2,8%, natomiast Polaków wzrosły o 1,7%. Wykres 1. Struktura wydatków cudzoziemców w Polsce i Polaków za granicą w 1 kwartale 2022 roku Cudzoziemcy Polacy

Mieszkańcy Polski, przekraczający zewnętrzną lądową granicę UE na terenie Polski, większość (60,9%) wydatkowanych za granicą środków przeznaczyli na zakup towarów nieżywnościowych, na pozostałe wydatki (usługi) przeznaczyli 17,5%, a na żywność i napoje bezalkoholowe 9,3%.

nowe miejsca, ludzi, lokalną kul turę i tradycję. Ponadto w przybli żeniu 3 osoby na 10 przyznają, że kuchnia ma wpływ na wybierane przez nich kierunki podróży. Aby bliżej poznać zwyczaje żywie niowe Polaków podczas urlopu, w pierwszej kolejności spraw dziliśmy, gdzie go spędzają. Aż 69 proc. zazwyczaj wypoczywa w kraju, a pozostali za granicą.

PODRÓŻE

RAPORT TRENDY I PREFERENCJE

W yniki badania nie pozostawiają wątpli wości – dla niemal ¾ z nas jedzenie stanowi ważny aspekt podróżowania. Od kilku lat na znaczeniu zyskuje również zjawisko turystyki kulinarnej, a głównym celem takich wy cieczek jest poznawanie kuchni i zwyczajów żywieniowych da nego regionu oraz degustacja nowych smaków. Jaki rodzaj wy żywienia preferuje statystyczny Polak? Ile średnio wydaje na je dzenie i picie w trakcie wyjazdu? Czy na urlopie przestrzega diety? Zapytaliśmy ponad 1000 osób o ich podejście do poszczegól nych kwestii związanych z jedze niem podczas wyjazdów wypo czynkowych. Zachęcamy do za poznania się z wnioskami, które wyciągnęliśmy z badania. Rybka nad Bałtykiem czy all inclusive na południu Europy? – Wyk. 1 Wakacje i dobre jedzenie – chyba trudno wyobrazić sobie przyjem niejsze połączenie. Aż 72 proc. ankietowanych uważa, że poży wienie stanowi dla nich ważny aspekt podróżowania (takie po dejście częściej spotykane jest jednak u kobiet niż u mężczyzn). Jeszcze więcej, bo 77 proc., zga dza się ze stwierdzeniem, że po przez jedzenie może poznawać

Na wyjeździe wakacyjnym Po lacy preferują wyżywienie w lo kalnych restauracjach i knajpkach, które wskazało 59 proc. badanych. Na kolejnych miejscach znala zły się opcje takie jak: częściowe wyżywienie w hotelu (24 proc.), samodzielne przygotowywanie jedzenia (23 proc.) i all inclusive (21 proc.), czyli wszystkie posiłki wliczone w cenę pobytu. Nieco mniejszą popularnością, na pozio mie kilkunastu procent, cieszy się uliczne jedzenie (food trucki, bud ki i bazary gastronomiczne) oraz bary i lokale serwujące jedzenie typu fast food. Tylko 2 proc. na wakacyjnym wyjeździe korzysta z cateringu dietetycznego. W okresie wakacyjnym dy namika zamówień diety pudeł kowej zmienia się. Obserwuje my wówczas wzmożone ruchy konsumentów dzielących się na tych, którzy całkowicie rezygnują z diety i tych, którzy ją zawieszają. Osoby planujące wakacje w kraju

nad Wisłą coraz częściej decydują się na dostawę ze zmienionym, urlopowym adresem. Możliwość zawieszenia diety oraz zmiany adresu jej dostawy bezpośrednio przez Panel Klienta, którą udało się wdrożyć na Cateromarket.pl jeszcze przed okresem wakacyj nym, od momentu startu cieszy się sporym zainteresowaniem wśród naszych użytkowników. Rozwiązanie to daje pełną i wy godną kontrolę zarządzenia dietą w jednym miejscu i jest elemen tem strategii „All in one” obranej w ubiegłym roku – komentuje Kamil Wójtowicz, Marketing Di rector Cateromarket.pl. Inaczej w Polsce niż za granicą Przy omawianiu preferowanego rodzaju wyżywienia warto jednak wprowadzić rozróżnienie na oso by spędzające wakacje w kraju i za granicą. Odsetek zwolenników spożywania posiłków w lokalnych restauracjach kształtuje się w obu grupach bardzo podobnie. Nato miast duże różnice pojawiają się na drugim miejscu – więcej niż co trzeci wypoczywający poza Pol ską stawia na wygodę, wybierając opcję all inclusive. Podczas wy jazdu krajowego taka opcja cieszy się jednak dużą mniejszą popu larnością – zdecydowanie częst szą praktyką jest w tym wypadku samodzielne przygotowywanie

jedzenia, które deklaruje 27 proc. badanych z tej grupy. Jak Polacy przygotowują je dzenie na wyjeździe urlopowym? Połowa z nich przyrządza posiłki na bazie produktów zakupionych w sklepie na miejscu – to chyba najbardziej praktyczne i całkiem zrozumiałe rozwiązanie. Zaledwie 14 proc. w celu zakupu potrzeb nych składników odwiedza miej scowe targi (warzywne, mięsne lub rybne). Co dziesiąty badany przy wozi potrzebne produkty z domu, aby uniknąć konieczności robienia zakupów na miejscu. Natomiast ¼ respondentów deklaruje, że pod czas wyjazdu w ogóle nie gotuje.

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne100

Z APETYTEM

czyli jak Polacy jedzą na wakacjach?

Jedzenie w trasie – domowy prowiant wygrywa z hot dogiem na stacji? Warto przyjrzeć się jeszcze kwestii jedzenia w trasie. Wiadomo prze cież, że wakacje to nie tylko kąpie le słoneczne, górskie wędrówki czy inne, równie przyjemne sposoby spędzania wolnego czasu. To także droga z domu do miejsca docelo wego i z powrotem, często długa i żmudna, podczas której łatwo zgłodnieć. Jak sobie radzimy, kiedy burczenie w brzuchu staje się nie do zniesienia, a do przejechania zostało jeszcze wiele kilometrów? 36 proc. badanych zatrzymuje się wtedy na posiłek w restauracji lub barze znajdującym się po drodze. Nie brakuje opinii, że wakacje rządzą się swoimi prawami. W myśl tej zasady podczas urlopu często pozwalamy sobie na więcej, chcąc chociaż przez tydzień lub dwa wolnego zrekompensować sobie wiele codziennych wyrzeczeń i niczym się nie przejmować. Czy dotyczy to także odżywiania? Rozpoczynający się zaraz sezon urlopowy skłonił nas do sprawdzenia, jak Polacy podchodzą do kwestii jedzenia na wakacyjnych wyjazdach.

TRENDY I PREFERENCJE RAPORT Wykres 1 Wykres 2 Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI 101

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne102

Z kolei 32 proc. posila się kanapka mi bądź innym prowiantem przy gotowanym wcześniej w domu (lub w miejscu noclegu, jeśli mó wimy o drodze powrotnej). Na tomiast 27 proc. w jedzenie za opatruje się już w drodze, w razie potrzeby zatrzymując się w skle pie czy na stacji benzynowej, gdzie niekwestionowanym królem szyb kich przekąsek jest hot dog. Tylko 5 proc. respondentów twierdzi, że w ogóle nie je w trasie. Głodni turyści pieniędzy nie liczą? – Wyk. 2 Są chyba dwa podstawowe pyta nia, które u progu sezonu wakacyj nego zadają sobie polscy turyści: jaka będzie pogoda oraz ile w tym roku zapłacimy nad Bałtykiem za dorsza z frytkami i surówką. Im bliżej lata, tym w sieci pojawia się więcej informacji na temat cen za obiad w nadmorskiej restaura cji bądź smażalni ryb. Jak co roku dużo emocji budzą kwoty znajdu jące się na publikowanych przez internautów rachunkach, które media okrzyknęły mianem para gonów grozy. W ramach badania sprawdziliśmy, jak to jest z na szym wakacyjnym budżetem na jedzenie i picie oraz czy podczas urlopu mniej przejmujemy się wy sokimi cenami niż na co dzień. Określony budżet na wyży wienie podczas wyjazdów wy poczynkowych zawsze zakłada tylko 12 proc. badanych. Co trze cia osoba takie wydatki planuje zazwyczaj, a niemal co czwarta robi to czasami. Natomiast rzadko budżet na jedzenie i napoje ustala 18 proc. respondentów, a 13 proc. nie robi tego nigdy. Wcześniejsze zakładanie wydatków na okre ślonym poziomie jest częstsze wśród osób spędzających urlop w kraju. Oznacza to, że przeby wając za granicą, z reguły mniej przejmujemy się tym, ile wydamy. Ile pieniędzy przejadamy podczas urlopu? Wydatki na jedzenie i napoje podczas tygodniowego urlopu poza miejscem zamieszkania kształtują się najczęściej na po ziomie 201-400 zł lub 401-600 zł za jedną osobę – kwoty w ta kich przedziałach wskazało od powiednio 27 proc. i 26 proc. badanych. Respondentów, którzy w ciągu jednego tygodnia na wy żywienie wydają na siebie kwotę 601-800 zł jest 17 proc., nato miast 10 proc. badanych przezna cza na ten cel między 801 a 1000 zł. Więcej niż 1000 zł wydaje tylko 7 proc., a jeszcze mniejszej grupie wczasowiczów udaje się zmieścić w maksymalnie 200 zł (ok. 6 proc.). Wyniki wyraźnie po kazują, że wyższe kwoty na jedze nie częściej wydajemy podczas pobytu za granicą. Należy przy tym dodać, że nie wszyscy potra fili odpowiedzieć na to pytanie, ponieważ część badanych koszty wyżywienia miała najczęściej wli czone w cenę całego pobytu. Czy wakacyjny wyjazd jest jed ną z tych okazji, kiedy Polacy mniej przejmują się oszczędzaniem i po zwalają sobie na nieco większe wy datki? Z odpowiedzi udzielonych przez naszych ankietowanych wynika, że często tak właśnie jest. Nieco ponad połowa responden tów twierdzi, że podczas urlopu nie żałuje pieniędzy na jedzenie –w końcu czym byłyby wakacje bez dogadzania sobie pysznymi potra wami i przekąskami… 3 na 10 ba danych deklaruje, że na wyżywie nie wydaje wtedy podobne kwoty jak na co dzień, natomiast tylko 16 proc., będąc na wczasach, stara się oszczędzać na jedzeniu.

Gdzie i co zjeść – Wyk. 3 Wybór miejsca, w którym spo żyjemy posiłek to często nie lada wyzwanie, szczególnie gdy podróżujemy większą grupą i każdy ma inne upodobania ku linarne. Ponadto przebywając po raz pierwszy w danym miejscu, nie wiemy czego się spodziewać po lokalnych restauracjach. A te w turystycznych miejscowo ściach, mówiąc delikatnie, są na różnym poziomie. Jak więc nie trafić do pierwszego lepszego lokalu gastronomicznego, który

RAPORT TRENDY I PREFERENCJE Wykres 3

bardziej niż do przyjmowania go ści nadaje się do „Kuchennych re wolucji” albo kontroli sanepidu? Być może warto wszystko sobie zaplanować z wyprzedzeniem. Jednak tylko co piąty badany z reguły ustala wcześniej, gdzie i co będzie jeść na wyjeździe. Nie robi tego średnio co trzecia osoba, natomiast prawie połowa wszyst kich respondentów odpowiedzia ła, że uzależnia tę decyzję od róż nych czynników. Pięć gwiazdek w internecie czy polecenia bliskich? Od uczestników naszego badania dowiedzieliśmy się, skąd czerpią inspiracje i informacje na temat miejsc, w których można zjeść coś dobrego na wyjeździe. Zde cydowanie najpopularniejszym źródłem jest internet. Aż 62 proc. badanych sprawdza w sieci oceny restauracji, korzystając np. z opi nii Google. Zapewne wynika to z wygody, ponieważ liczbę gwiaz dek i recenzje możemy sprawdzić nie tylko wpisując nazwę lokalu w wyszukiwarce, lecz także po dróżując palcem po Google Maps. Dokładnie 1/3 respondentów po szukuje takich informacji w me diach społecznościowych, np. na Facebooku. Taki sam odsetek kie ruje się również rekomendacjami rodziny bądź znajomych. Z ko lei 1/4 pyta o zdanie lokalnych mieszkańców. Prawie tyle samo korzysta z blogów podróżniczych i kulinarnych, a niecała 1/5 ze spe cjalnych aplikacji mobilnych, ta kich jak Tripadvisor. O ile recenzje w internecie są najważniejsze zarówno dla tury stów krajowych, jak i zagranicz nych, to drugie pod względem ważności źródło informacji w obu przypadkach jest zupełnie inne. Wypoczywający w Polsce chęt niej korzystają z poleceń bliskich, z kolei ci poza Polską częściej za glądają na blogi. Natomiast w obu tych grupach obecnie mniej po pularne są książki lub przewodniki turystyczne, po które sięga śred nio tylko 11 proc. respondentów – prawdopodobnie ze względu na możliwość szybkiego zdezaktuali zowania się znajdujących się tam informacji.Skoro tak chętnie czytamy recenzje, czy sami staramy się pomóc innym w wyborze dobre go miejsca na posiłek, dzieląc się swoimi spostrzeżeniami o odwie dzonym lokalu gastronomicznym na Google Maps, Facebooku czy w innym miejscu? Okazuje się, że nie zawsze jesteśmy chętni do wystawiania opinii. Praktycznie zawsze robi to zaledwie 7 proc. badanych, a często – 20 proc. Największą grupę stanowią oso by, które recenzują restauracje tylko czasami – jest to 38 proc. uczestników naszego badania. 18 proc. nie robi tego prawie nigdy, a 17 proc. – nigdy. Bartek Kieżun, dziennikarz kulinarny, bloger i fotograf zna ny jako Krakowski Makaroniarz, również podkreśla istotę przygo towań do wyjazdów pod kątem gastronomii:Szykując się do wyjazdu, więk szość z nas wykonuje naprawdę ciężką pracę. Przekopujemy się przez dziesiątki ofert, szukamy najtańszych lotów i hoteli. A po tem liczymy na to, że będzie już z górki. Od lat podróżuję zawodo wo i nie mogę się pozbyć wraże nia, że odrobina przygotowania do wyjazdu od strony kulinarnej jest w stanie sprawić, że wakacje będą naprawdę niezapomnia ne. Kilka przeczytanych tekstów na blogach, rzut oka na koniec przewodnika do działu „Bary i re stauracje” oraz popytanie przy jaciół i znajomych mają szansę przełożyć się na pyszne jedzenie podczas urlopu. Możemy jeść lo kalnie i odrzucić przyzwyczajenia, bo przecież sushi czy schabowy wszędzie smakują tak samo. A do tego nieprzypadkowe wybory bardzo często oznaczają także oszczędności w budżecie. Jak za pomocą social mediów wzbudzamy apetyt u innych? Relacjonowanie swojego życia w mediach społecznościowych jest znakiem naszych czasów i nie

REKLAMA Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI 103

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne104

O BadanieBadaniu:zostało przeprowadzone w dniach 8-24 kwietnia 2022 r. metodą CAWI, czyli za pomocą an kiety rozsyłanej drogą elektronicz ną. Wzięło w nim udział 1005 peł noletnich respondentów z całej Polski, zarówno kobiet, jak i męż czyzn. Wszyscy ankietowani to osoby wyjeżdżające poza miejsce zamieszkania w celach wypoczyn kowych przynajmniej raz w roku na minimum tydzień.

• Moje wspomnienia związane są z obszarem Riwiery Adria tyckiej – bombolone na śnia danie, cassoni albo piadina na lunch i pyszna pizza na kolację. Jeśli chodzi o miejsca w Polsce, respondenci wskazywali głównie nasze wybrzeże. Spośród nich najwięcej osób najmilsze wspo mnienia kulinarne wiąże z Trój miastem, a na drugim miejscu z Kołobrzegiem. Czy to oznacza, że tamtejsza gastronomia jest tak wybitna? Być może Polacy podchodzą do tego sentymental nie. Nadbałtyckie miejscowości to najpopularniejsze miejsca na wypoczynek w kraju, które wie lu z nas kojarzą się ze słońcem, lenistwem oraz czasem wolnym od pracy i obowiązków. Chętnie tam wracamy i często mamy swo je ulubione knajpki – nawet jeśli z punktu widzenia krytyka kulinar nego serwują przeciętne jedzenie. A co poza Bałtykiem? Oczywi ście przeciwległy kraniec Polski, a więc góry na czele z Tatrami i Zakopanem (choć spora gru pa wskazała też na Bieszczady). Wielu respondentów ma również miłe skojarzenia z kuchnią Warmii i Mazur, a konkretne miejsca, któ re wymieniali to m.in. Mrągowo, Ostróda czy Mikołajki. W rankingu miejsc, z którymi mamy najlepsze wspomnienia kulinarne, oprócz morza, gór i jezior wysoko znalazł się również Kraków. Regionalne dania i produkty Jednak czym byłyby te wszystkie miejsca bez swoich specjałów? Ankietowanych poprosiliśmy o wymienienie konkretnego dania lub produktu spożywczego, który szczególnie zapadł im w pamięć podczas wakacyjnej podróży. Może wydawać się to zaskakują ce, ale najwięcej osób wskazało na ryby, na co dzień chyba trochę przez nas niedoceniane. Respon denci wymieniali tutaj różne ga tunki, których próbowali, przeby wając nad morzem lub jeziorem oraz rozmaite sposoby ich przy rządzania. Drugie miejsce zajęła specjalność Włochów, czyli pizza. Tuż za nią znalazły się owoce mo rza, w tym m.in. krewetki, ośmior nice, kalmary czy homary. Uczestnicy badania często wspominali jeszcze o zupach – za równo znanych w całej Polsce (np. żurek, kwaśnica, pomidorowa), jak i bardziej regionalnych czy charak terystycznych dla innych krajów (molokhia, karmuszka, minestrone, zupa z raka). Wśród respondentów znaleźli się też miłośnicy regional nych serów: francuskich, greckich czy naszego rodzimego oscypka, najlepiej grillowanego i podawa nego z żurawiną. Dość często wy mieniane były również włoskie makarony, turecki kebab, hiszpań ska paella czy po prostu owoce – szczególnie te egzotyczne, któ re w wybranych krajach czasami można zjeść prosto z drzewa. Poniżej przykładowe doświad czenia kulinarne z podróży, który mi podzielili się z nami badani:

• Oryginalna włoska pizza w ma łej restauracji w Wenecji – ten klimat i smak… A myślałam, że wiem, co to prawdziwa pizza. A gdyby tak przenieść smak wakacji do życia codziennego… Mówi się, że najbardziej lubimy to, co już znamy. Postanowiliśmy sprawdzić, czy zasada ta dotyczy również wakacyjnego jedzenia. Wybieramy bezpiecznie czy pró bujemy przeróżnych rzeczy? Oka zuje się, że Polacy odmiennych smaków się nie obawiają – aż 81 proc. deklaruje, że chętnie degu stuje nowe dania, a tylko 8 proc. jest do nich sceptycznie nasta wiona. Popularne jest też kupo wanie lokalnych przysmaków czy trunków, aby obdarować bliskich lub móc sobie przypomnieć smak wakacji we własnym domu. Ta kie kulinarne pamiątki przywozi większość z nas – przyznaje to 62 proc.Niektórebadanych.potrawy z wakacji smakują nam na tyle, że staramy się później odtworzyć je w domu. Do samodzielnego przygotowy wania dań poznanych na urlopie przyznało się 52 proc. badanych. Zjawisko to jest jednak znacznie powszechniejsze u osób powra cających z pobytu zagraniczne go – próbuje tego aż 64 proc. wypoczywających poza Polską. Warto dodać, że powakacyjne eksperymenty w kuchni częściej są domeną kobiet (55 proc.), choć mężczyźni również licznie próbu ją swoich sił (49 proc.).

• Cataplana i ośmiornica w Por tugalii, paella i owoce morza w Hiszpanii, steki w Skandy nawii.

RAPORT TRENDY I PREFERENCJE stanowi wyłącznie domeny influ encerów. Bardzo popularne jest wrzucanie do sieci zdjęć jedzenia, a na liście najpopularniejszych hashtagów na Instagramie figu rują m.in. #food, #foodporn i #in stafood (pod pierwszym z nich znajdziemy już prawie pół miliar da postów). Czy Polacy chętnie publikują w social mediach zdję cia tego, co jedzą na wyjeździe? W tej kwestii jesteśmy podzieleni – 48 proc. jest na tak, a 52 proc. na nie, przy czym nieco częściej robi my to podczas urlopu za granicą. Swoimi niapowodem15przestrzecniadyrobi.lubirespondentkobietkawe,estetycznychidealnieżecozdjęcia,żuje,matpodzielićgastronomiczny.sposóbtejnaszychczegoiwielkaróżnicaląprzeżyciamipodróżniczo-kulinarnymiwsiecichętniejdziesiękobietyniżmężczyźni,alejestwtymprzypadkunie(deklarujeto50proc.pań46proc.panów).Pozostajejeszczepytanie,dlazdjęciapotrawlądująnaprofilach.Ponadpołowagrupybadanychchcewtenpolecićinnymdanylokal40proc.pragniesięinformacjaminatemiejsca,doktóregopodróa29proc.osóbudostępniaabypochwalićsiętym,jadły.Zkolei27proc.uważa,jedzenietoformasztuki,któranadajesiędozrobieniafotografii(cocieuważatakaż2razywięcejniżmężczyzn).Coczwartydeklaruje,żepoprosturelacjonowaćnabieżącoto,coZdarzająsięteżsytuacje,kieodwiedzanemiejsceniespełnaszychoczekiwańichcemyprzedniminnych–dlaproc.badanychtojestwłaśniewrzucaniazdjęćjedzedosieci.

• Najlepsze skojarzenia mam z Portugalią. Lubię ich słodko ści oraz dania na bazie świe żych ryb i owoców morza.

• Był to dorsz z talarkami ziem niaczanymi, z cudowną surów ką z czerwonej kapusty, poda ny na cytrynach – nic tak nie smakuje jak ryba nad morzem.

Kulinarna mapa wspomnień Wspomnienia z wakacji to naj częściej piękne widoki, niezapo mniane przygody i… oczywiście dobre jedzenie! Właściwie każde miejsce – niezależnie czy w Pol sce, czy poza nią – ma swoje specjały i kulinarną specyfikę. Z jakimi miejscami związanymi z wyjazdem wypoczynkowym Polacy mają najmilsze kulinarne skojarzenia? W pierwszej kolej ności weźmy pod lupę kierunki zagraniczne. Wśród odpowiedzi bezapelacyjnie królują Włochy. Jednak warto przy tym podkre ślić, że ankietowani wskazywali różne części Półwyspu Apeniń skiego aż po Sardynię i Sycylię. Na kolejnym miejscu znalazła się Hiszpania (w szczególności Wy spy Kanaryjskie, ale również Bar celona i Majorka), a tuż za nią Gre cja (przede wszystkim Zakynthos, Korfu i Kreta). Dość często prze wijały się też Turcja i Chorwacja. Co jeszcze mówili na ten te mat badani? Poniżej prezentuje my przykładowe odpowiedzi: • Najmilsze kulinarne wspo mnienia mam z Czech. Bardzo smakowały mi tamtejsze wy roby mączne i regionalne piwa.

o jedna z największych polskich sieć hoteli. W swojej kolekcji ma już 16 obiektów i stawia przede wszystkim na rewitalizację za bytków. Warto wspomnieć tu, chociażby o Pałacu i Folwarku w Łochowie, Zamku Biskupim w Janowie Podlaski, Cukrow ni Żnin czy Dworze Uphagena w Gdańsku, który jest najnowszą, północną perłą z kolekcji hoteli Arche. Przyjmuje gości od grud nia zeszłego roku. W historycz nym dworze z 1800 r. zachowane zostały ściany szachulcowe, po lichromie, naturalna cegła, belki stropowe oryginalne, co tworzy wyjątkowy design. Hotel był m.in. bazą noclegową Siatkar skiej Ligii Narodów. Arche wciąż inwestuje. W sprzedaży są już takie inwesty cje jak rewitalizowany Klasztor we Wrocławiu, Fabryka Samolotów w Mielnie (2023 r.), gdzie można zostać właścicielem pokoju z wi dokiem na morze lub jezioro, Ar che Hotel Sanatorium Milicyjne w Nałęczowie (2023 r.) czy Metalowiec w sku Muszyna Złoc kie. Grupa Arche w sierpniu pod pisała także umowę na zakup skich,nerówkontenalowychhotenostekcjęprodukuruchomiłarokumiu.wbierkiSzompłownitrocieElekbytkowejzaBytoW2021firmajedbaziemorrozstawionych

ARCHE

T

inwestycje i RAPORT GŁOS RYNKU – WYBRANE SIECI I FIRMY HOTELOWE AKTUALNE

to lokalne centra kultu ry. Znajdziemy w nich Arche Księgarnię, Arche Muzeum sKraj Kultur, a także delikatesy z pro duktami regionalnymi. W Arche Hotelach pojawiają się własne marki, takie jak Krainy Polskie oraz Arche Podróże.

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne106

w różnych ciekawych miejscach w ramach hoteli rozproszonych, pod mar ką Arche Siedlisko. To 17 projekt – projekt społeczny, którego ce lem jest umożliwienie poznania niezwykłych miejsc i ludzi, dala od tłumu. Pomysł zrodził się z funkcjilarskiejprzebywaniapotrzebywśródnatury,wsposóbniewymuszony,wmiejscachnieoczywistych,zdalaodtychzpierwszychstrongazet,zatobliskolokalnychtradycjiispołeczności.ArcheHoteleoprócztradycyjnejdziałalnościhotepełniąwielespołecznych.Są

PREZESGROCHOWSKIWŁADYSŁAWZARZĄDU

W tym roku sytuacja w hote larstwie jest wyjątkowo dobra. Odniosę się do tego na naszym przykładzie. W tym roku zano towaliśmy wzrost sprzedaży w hotelach, które były otwarte w 2019 r. Mam tu na myśli okres od stycznia do lipca, o blisko 25 proc. W przypadku Arche moc no procentuje przede wszystkim aktywność społeczna. Trafiają do nas duże korporacje, z którymi wcześniej zdecydowanie trud niej było nawiązać kontakty. Ten wzrost sprzedaży jest również wi doczny w całej Grupie i jest dwu krotnie wyższy niż w 2019 r. Na to niewątpliwie ma wpływ również fakt, że w tym czasie przybyło nam hoteli. Średnie obłożenie w hotelach w pierwszej połowie 2022 roku do ponad 85 proc.

Księgarnie, które są bardzo do brze odbierane przez gości. Moż liwość zakupu książki to jedno, natomiast w ramach tego pro jektu organizujemy także bardzo ciekawe spotkania z autorami. Planujemy rozwinąć także pro dukcję własnych imprez. Wspo mnę również o Arche Podróże, czyli naszym biurze turystycz nym. Jesteśmy pierwszą mar ką hotelową, która słyszy głos seniorów i dla nich organizuje wycieczki. To ogromna grupa i nie można wykluczyć, że to wła śnie ona będzie miała pieniądze za rok, gdy kryzys się pogłębi, a młodzi będą mieć coraz więk sze sumy do spłacenia kredytów. Dlatego seniorzy zajmują u nas bardzo wysokie miejsce, zaraz za firmami, które organizują wy darzenia. Będziemy także wpro wadzali sprzedaż produktów lokalnych, przetworów i innych wyrobów rzemieślniczych, ręcz nie wykonanych. W ten sposób dajemy kolejnej grupie pracę.

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI 107

AKTUALNE DANE

komentarze WYBRANE SIECI I FIRMY HOTELOWE – GŁOS RYNKU RAPORT

Jeżeli chodzi o moją progno zę na najbliższe miesiące, jest oczywiście optymistyczna. Jed nak nigdy nie wiadomo, co się może zdarzyć. Kryzys oczywiście będzie i w innych branżach jest bardzo mocno widoczny. To nie wątpliwie przełoży się na inne aspekty życia, ale nie wiem, w ja kim stopniu sięgnie hotelarstwa.

W ramach Grupy Arche funk cjonują dwie organizacje pożyt ku publicznego Stowarzyszenie Wspólnota Arche oraz Fundacja Leny Grochowskiej, która daje pracę osobom z niepełnospraw nościami intelektualnymi.

U nas na pierwszej linii są firmy, czyli szkolenia i konferencje. Po tych dwóch latach przerwy, na jesień mamy bardzo dużo zakon traktowanych konferencji, ale nie jestem w stanie przewidzieć, co się stanie za rok. Mam nadzieję, że kontakty bezpośrednie i re lacje będą potrzebne. Wiele biur jest albo pozamykanych, albo tyl ko częściowo funkcjonuje, więc ludzie muszą spotykać się w in nych warunkach. Dlatego w tym aspekcie nadal pozytywnie oce niam sytuację. Jest oczywiście pewna wątpliwość, co się stanie, jeśli kryzys będzie bardzo długi i głęboki. Firmy mogą wówczas zacząć oszczędzać na organizo waniu tego typu wydarzeń. Nie wiadomo, jaka będzie przyszłość, a branża deweloper ska odczuwa już skutki kryzysu. My podjęliśmy pewne kroki i na 15 obiektów, w 2/3 zawiesiliśmy przygotowania do budowy. Sku piliśmy się na 1/3, na 5-6 obiek tach, gdzie przyspieszamy cały proces, aby jak najkrócej dany obiekt nie pracował. Kolejne bę dziemy wprowadzali, w zależno ści od Mimosytuacji.wszystko jesteśmy spokojni. Lubimy trudne sy tuacje i dla nas ciekawsze jest poruszanie się w takich niepew nych czasach. Dlatego też wcho dzimy mocno z nowymi produk tami. Przede wszystkim społecz nymi. I tak na przykład w naszych hotelach uruchomiliśmy Arche

miastach – Gdańsku, Katowicach, Poznaniu. Znaczącą rolę odgrywa ją wyniki osiągane w Rzeszowie. Zaznaczę, że decyzja o inwesty cjach w Rzeszowie, a zwłaszcza o budowie nowego hotelu przy lotnisku, oparta była na naszej wizji rozwoju tego portu lotni czego. Oczywiście nikt nie zakła dał w biznes planie, że dojdzie do konfliktu zbrojnego na Ukrainie. Wraz z zespołem prognozowali śmy, iż w normalnych warunkach Port Lotniczy Rzeszów-Jasionka stanie się głównym punktem gene rującym ruch biznesowy, łączący przedstawicieli biznesu zachodnie go z rynkiem wschodnim. Drugim najważniejszym dla nas kierunkiem jest rzeczywistość in westycyjna poszczególnych rejo nów Polski. Grupa PHH prowadzi obecnie około 30 procesów inwe stycyjnych, które znajdują się na różnych etapach zaawansowania. Obecnie ze względu na sytuację na Ukrainie, globalną sytuację in flacyjną na świecie, wzrosty cen materiałów i usług budowlanych stawiane są przed nami wyzwa nia przy negocjowaniu obsługi naszych inwestycji. Zaznaczam, że mamy zabezpieczone środki na nasze inwestycje, które gwarancjęzłotych,ponadplanowanesąnamiliardcooznaczapewnych

Mówiąc o grupie PHH, musimy rozpatrywać sy tuację wielotorowo, ze względu na szczególne warunki, w których się znajdujemy. Uwzględ niając hotele samej spółki PHH, osiąga my w tym roku bardzo dobre wyniki. Przo dują wszawiesięznajdująceniskoweprzylothoteleWarorazpozostałych

RAPORT GŁOS RYNKU – WYBRANE SIECI I FIRMY HOTELOWE

o spółka w 100 proc. z ka pitałem państwowym, której celem jest nowo czesne zarządzanie obiektami świadczącymi usługi hotelar skie należącymi do Skarbu Pań stwa. Rolą PHH jest kształtowa nie standardów na polskim rynku hotelarskim, jak również wpro wadzanie innowacji, nowocze snych rozwiązań i optymalizacji działania obiektów. W Grupie PHH, która jest jed nym z największych graczy na rynku hotelowym w Polsce, znaj duje się łącznie 10 spółek, 54 ho tele i obiekty z blisko 6 tysiącami pokoi. Spółki należące do grupy PHH to Polski Holding Hotelowy, PHH Hotele, Gliwicka Agencja Tu rystyczna, Wojewódzkie Przed siębiorstwo Usług Turystycznych, PHN Property Management, Przedsiębiorstwo Usługowe Hol tur, Interferie, Interferie Medi cal SPA, Geovita i Elbest. Grupa PHH oferuje rozbudowaną sieć hoteli i obiektów, zlokalizowa nych w różnych częściach Pol ski – w dużych miastach, mniej szych miejscowościach, a także turystycznych rejonach górskich i nadmorskich, o zróżnicowanym standardzie: biznesowe premium, wypoczynkowe premium, bizne sowe, ekonomiczne, wypoczyn kowe, uzdrowiska. Współpracuje – jako franczyzobiorca – z czoło wymi światowymi sieciami ho telowymi, takimi jak Marriott In ternational, Hilton International, Best Western Hotels&Resorts, InterContinental Hotels Group i Louvre Hotels Group. Aktualnie, w grupie PHH li czącej 54 hotele i obiekty, pro wadzonych jest szereg proce sów inwestycyjnych o różnym stopniu zaawansowania, mają cych na celu podniesienie stan dardu w wybranych obiektach. Obecnie prowadzonych jest 10 projektów, związanych z pierw szą konsolidacją, z czego w nie których obiektach prace są już mocno zaawansowane, jak np.

T

POLSKI HOLDING HOTELOWY

i stabilnych kontraktów dla potencjalnych partnerów. Za kładamy, że prognozowana wizja spowolnienia gospodarczego po zwoli potencjalnym wykonawcom przedstawiać bardziej realistyczne oferty do składanych dzisiaj. Kolejnym i trzecim elementem, który ma wpływ na naszą dzia łalność, są przemiany związane z akwizycjami i pracami nad inte gracją obiektów w naszej grupie kapitałowej. Są to procesy czaso chłonne i skomplikowane. Musimy brać pod uwagę nie tylko moderni zacje obiektów, ale również zmia ny segmentacji, polityki sprzeda żowej, procedur operacyjnych oraz zmianę nastawienia pracowników, które musi być skoncentrowane na wynik i jak najwyższy standard ob sługiMającgości.na uwadze powyższe –pomimo bardzo dobrych wyników osiągniętych do tej pory – patrzy my z dużą obawą na drugą część roku i przyszły 2023 rok. Nie jest przewidywalny dalszy rozwój sytuacji na Ukrainie. Polska po strzegana jest nawet w Europie jako kraj graniczący z wojną, wi doczny jest spadek w segmencie turystyki przyjazdowej. Obawę i niepewność wywołuje sytuacja ekonomiczna w Europie i na świe cie, która niestety będzie miała znaczący wypływ na nasz sektor działalności. Dodatkowo powra cają obawy związane z sytuacją covidową, o których mówi się coraz głośniej na całym świecie. Dwa lata temu, kie dy byliśmy pytani o powrót do normalności w branży turystycznej, zakładaliśmy, że będzie to 2024 r. Dzisiaj, uwzględniając powyższe, pokładamy nadzieję i pro gnozujemy, że 2024 rok to jest ten moment, kiedy powinniśmy powracać do tak zwanej normal ności, aczkolwiek w „nowym oto czeniu i innych realiach”. Zakłada my, iż w roku 2024 będziemy już po wszelkich sytuacjach kryzyso wych, wynikających z epidemii, inflacji czy wojny.

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne108

JACEK OPERACYJNYDYREKTORSZYMANOWICZ

w Hotelu Kopernik w Toruniu. Inwestycje prowadzone są m. in. w hotelu Huzar w Lublinie w celu przystosowania do marki Holiday Inn Express, w Hotelu Katowice w związku z doprowadzeniem do standardów marki voco sie ci IHG, a w hotelu Reymont do wymogów marki Aiden by Best Western. W hotelu Wieniawa we Wrocławiu i Ikarze w Poznaniu prowadzone są procesy inwesty cyjne mające na celu dostosowa nie do standardów Four Points by Sheraton sieci Marriott Interna tional. Ponadto PHH kontynuuje inwestycje w krakowskim hotelu Royal, który będzie funkcjono wał pod marką Le Méridien sieci Marriott International, Hotelu Hetman w Rzeszowie, który funk cjonować będzie pod marką Best Western Plus. W maju tego roku rozpoczął się generalny remont w ośrodku wypoczynkowym „Za groń” w Szczyrku, a w lipcu br. ukończona została całościowa modernizacja w Cassubi w Helu. W związku z drugą konsolidacją i włączeniem kolejnych spółek do grupy w pierwszym kwartale 2022 r. zaplanowanych jest ko lejnych 13 projektów, związanych z nowo przyjętymi obiektami.

WYBRANE SIECI I FIRMY HOTELOWE – GŁOS RYNKU RAPORT ORBIS O

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI 109

PrzystęCentrum.pujemy

które będziemy kontynuowali również w najbliższych miesiącach oraz prace związane z otwarciem ibis Styles Szczecin Stare Miasto (161 pokoi). W nowym obiekcie z do skonałą lokalizacją w historycz nej części Szczecina znajduje się restauracja Winestone, WineBar, 4 przestronne i nowocześnie wyposażone sale konferencyjne, strefa fitness oraz parking pod ziemny. Nowa inwestycja speł nia wymagania postawione bu dynkom ekologicznym i została realizowana zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju oraz certyfikacją BREEAM – syste mem oceny budynków pod ką tem ich wpływu na środowisko. ibis Styles Szczecin Stare Mia sto jest pierwszym obiektem tej marki na Pomorzu Zachodnim. Szczecin stale rozwija się pod ką tem turystycznym, kulturalnym i biznesowym. Jest to również rynek, na którym odnotowujemy jedne z najwyższych frekwencji, dlatego wierzymy, że to otwarcie wpłynie pozytywnie na osiągane przez nas wyniki. W tym roku rozpoczniemy prace modernizacyjne pokoi i czę ści wspólnych w hotelach Novo tel Warszawa Centrum, Mercure Warszawa Centrum, Novotel Vilnius i ibis Budapest

Przewagę konkurencyjną daje nam dywersyfikacja na inne kra je i segmenty biznesowe. Orbis wspólnie z właścicielem Acco rInvest pozostaje aktywny i go towy na nowe wyzwania. Acco rInvest jest obecny w 27 krajach i dysponuje ponad 800 hotelami zarządzanymi przez Accor. Jako inwestor i właściciel hoteli, misją Grupy jest zarządzanie i optyma lizacja aktywów. Mamy wysokie ambicje generowania zwrotu z kapitału, który przyspieszy nasz rozwój: odnawiamy istniejące ak tywa, żeby zwiększyć ich poten cjał, nabywamy nieruchomości, żeby poszerzyć nasz portfel, bu dujemy nowe hotele, żeby wyko rzystać najbardziej dynamiczne lokalizacje i rynki oraz wybieramy najlepsze, najbardziej doświad czone marki do zarządzania ho telami i maksymalizacji wartości nieruchomości. W ten sposób kreujemy wartość dla wszyst kich interesariuszy, od naszych pracowników i gości po naszych akcjonariuszy oraz partnerów. Dzięki ich niesłabnącemu wspar ciu Grupa nieustannie staje się silnym punktem odniesienia na rynku hotelarskim.

również do realizacji podjęcia budowy nowego hotelu własnego w centralnej lokalizacji w Krakowie, pod nową marką Tribe z segmentu lifestyle. Otwarcie obiektu zaplanowane jest na 2025 rok. Na bieżąco monitorujemy sy tuację i będziemy podejmowali kolejne decyzje inwestycyjne wraz z jej rozwojem, w zależności od kondycji rynku hotelowego.

rbis to największa w Polsce i w Europie Wschodniej grupa in westująca w nieruchomości ho telowe. Należą do niej 68 hotele z ponad 13 000 pokoi w 6 krajach regionu: w Czechach, na Litwie, w Polsce, Rumunii, Słowacji i na Węgrzech. Hotele działają pod markami należącymi do Accor tj.: Sofitel, MGal lery, Novotel, Mercure, ibis, ibis Styles i ibis budget. Właścicie lem Orbisu jest Ac corInvest, inwestor, właściciel i operator hotelowy z pozycją lidera w Europie. Inwestycje Od drugiej połowy 2021 r. prowadzimy przede cjonującychmodernizacjewszystkimfunkhoteli,

DOMINIK SOŁTYSIK PREZES GENERALNYI DYREKTORZARZĄDU W ostatnim czasie nastroje konsumentów znacząco się po prawiły, a poziom obłożenia w ho telach powraca do satysfakcjonu jących poziomów. Z optymizmem patrzę na przyszłość branży hote larskiej i turystycznej, choć coraz trudniej ją prognozować głównie ze względu na widmo powrotu pandemii, wojnę na Ukrainie, nie pewność gospodarczą, presję pła cową oraz wzrost kosztów, przede wszystkim cen żywności, gazu i energii elektrycznej. Pomimo wyzwań i niepewności, w hotelach podejmowane są wszelkie nie zbędne kroki, aby zapewnić Pra cownikom jak najlepsze warunki do pracy, a Gościom bezpieczny i pełen doświadczeń pobyt. Turystyka krajowa w Polsce przeżywa rozkwit, co również po winno być kontynuowane w przy szłości. W polskich hotelach ro śnie frekwencja, wyniki zarówno hoteli miejskich (biznesowych), jak i turystycznych są naprawdę zadowalające, choć lepiej radzą sobie destynacje turystyczne, co jest również widoczne w wyni kach osiąganych przez hotele naszej Grupie. Wyniki naszych hoteli w dużych miastach, szcze gólnie w Warszawie, w ostatnich miesiącach wracają do poziomów z 2019 r. w związku z powraca jącym klientem indywidualnym, biznesowym i turystycznym oraz organizacją wydarzeń muzycz nych czy sportowych. Polska nadal pozostaje jednym z pożądanych miejsc do inwestowania w sektorze hotelarskim, jednak przyjmuje się ostrożne podejście ze względu na uwarunkowania gospodarcze i do datkowe koszty. Aby rozwijać działalność, musi my trzymać rękę na pulsie, wycią gać wnioski z wydarzeń na prze strzeni ostatnich miesięcy oraz obserwować zmieniające się tren dy. Szukać rozwiązań mających na celu utrzymanie relacji z gośćmi oraz szybką odbudowę biznesu, np. poprzez dodatkowe wykorzy stanie przestrzeni hotelowych. Goście chcą mieć dzisiaj szybki i ła twy dostęp do informacji, dlatego ważne jest, aby hotele zapewniały im zarówno cyfrową, jak i fizyczną wygodę. Hotele muszą skupić się na dostarczeniu technologii, która pozwoli im cieszyć się pobytem bez kłopotów i stresu. Nowa generacja podróżują cych poszukuje takich operatorów i obiektów, w których na pierwszy plan wysuwa się długoterminowa dbałość o planetę i jej mieszkań ców, a zrównoważony rozwój sta nowi podstawę ich działalności. Po szukują autentycznych doświad czeń i zaangażowania społecznego, co oznacza, że chcą spędzać czas w miejscach, które są powiązane z ich zainteresowaniami i pasjami. W sytuacji, gdy zmiany klimatycz ne postępują w niespotykanym do tąd tempie, nierówność i ubóstwo jeszcze bardziej się pogłębiają ze względu na kryzys wywołany pan demią COVID-19, a kwestie global nego ładu korporacyjnego znajdują się na pierwszych stronach gazet, zrównoważony rozwój jest kwestią ważniejszą niż kiedykolwiek. Kon sumenci zmieniają swoje wzorce, regulacje pozafinansowe stają się coraz ważniejsze, a wyniki zwią zane ze środowiskiem, społeczeń stwem i ładem korporacyjnym (ESG) w sektorze prywatnym uwa ża się za kluczowy czynnik strate giczny.

Ju racie oraz Vista Mikołajki. Prognoza Przed nami zapowiada się drugi, trudniejszy kwartał roku, który z reguły w turystyce jest sezo nem o niskim obłożeniu. Cały czas pozostajemy w trendzie re zerwacyjnym na ostatnią chwilę, który wymusza na nas rozsądne

HOTELOWA CONDO.PL G

rupa Hotelowa Condo. pl wspiera hotele i in westycje apartamento we w sposób kompleksowy we wszystkich aspektach rozwoju biznesu. Jej celem jest stworze nie konkurencyjnej i nowocze snej marki w branży hotelar skiej oraz tworzenie najlepszych miejsc do wypoczynku w Polsce. Łączy znajomość lokalne go rynku nieruchomości, ducha przedsiębiorczości, ale przede wszystkich doświadczenie w ob szarze zarządzania hotelami au torskimi i sieciowymi, zarządzania gastronomią, sprzedaży usług ho telowych oraz marketingu. Grupę tworzą hotele o różnych standar dach i znaczeniu funkcjonalnym, dzięki czemu zapewnia lepszą ob sługę gościa indywidualnego oraz klientaGrupabiznesowego.Hotelowa Condo.pl to część Condo.pl, która wspiera in westorów indywidualnych chcą cych zarabiać na rynku nierucho mości.

Tremonti Ski & Bike Resort ze 124 apartamentami. 15 czerwca 2022 rozpoczęliśmy zarządzanie ope racyjne Mercure Hotel Szklarska Poręba. Inwestycja położona jest w świetnej lokalizacji, blisko centrum miasta i zaledwie 600 m od wyciągu nar ciarskiego Ski Arena Szrenica. Mimo sporych turbulencji ForestPréférencetelm.in.:więćmywrzemwychnaszegowiniemżymobiektymiczno-politycznychekonociesząsięduzainteresowaGościzPolskizzagranicy.Jesteśmytrakcierozbudowyportfolioo6noobiektównadmoigórach.W2024zarządzaniubędziemiećwsumiedzieobiektów,wtymMövenpickHoKarpacz,Hôtels&SzklarskaPoręba,Międzyzdroje,Lidow

zobowiązuje. Dlatego trwająca trzy lata prace prowadzone były z wyjątkową dbałością o każ dy detal architektury i wystroju wnętrz, żeby spełnić najśmielsze oczekiwania zarówno naszych gości, jak i mieszkańców Krakowa.

GRUPA

ARTUR WSPÓŁZAŁOŻYCIELWACH

i dynamiczne zarządzanie polity ką cenową, dopasowywanieanalizęorazsytuacjialnejaktutyoferdobieżącąrynku.Wa

HOTEL SASKI KRAKOW CURIO

Wjesiennym.naszychzapewnićwydarzeńnajwiększychsportowychwokolicyorazwspółpracujemyzkonkurencjąiwspieramysięobopólnie.Intensyfikujemynaszedziałaniasprzedażowo-marketingowejużodkilkumiesięcy,abyobłożeniehoteliwokresiekontekścieinwestycyj

CHRISTIAN SCHWENKE GENERAL MANAGER Dziś jesteśmy naprawdę dum ni z tego, co udało się osiągnąć.

Najlepszym tego świadectwem są doskonałe opinie gości, które otrzy mujemy. Dla mnie jako hotelarza, najważniejszym celem jest połą czenie wspaniałego wyposażenia hotelu z prawdziwą gościnnością, doskonałą obsługą i wyjątkową ofertą kulinarną. Zapewniam, że jest się czym zachwycić. Każdego dnia zaciekawieni mieszkańcy Krakowa oraz goście przybywają do nas, aby zobaczyć

hotel w nowej odsłonie i przeko nać się, jak współczesność została połączona z bogatą historią tego miejsca. Hotel Saski Krakow Curio Collection by Hilton jest najwięk szym hotelem w historycznym centrum Krakowa z 117 pokojami i apartamentamiJużodwejścia nasz hotel wpro wadza gości w świat muzycznych i kulturalnych tradycji, m.in. za sprawą dzieł światowej sławy

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne110

naszymi hotelami branżą MICE, odnotowujemy bardzo inten sywny wzrost zapytań klientów biznesowych i ich dobrą konwer sję. Dodatkowo, nawiązujemy stałą współpracę z organi zatorami

kacje kończymy ze średnim obło żeniem na poziomie 85-90 proc. w zależności od hotelu i lokali zacji, co jest bardzo dobrym wy nikiem w kontekście teżchalisłabychekonomiczno-politycznej.sytuacjiMimoprognoz,Polacywyjenawakacje.Obserwujemybardzodużezainteresowanie

COLLECTION BY HILTON

RAPORT GŁOS RYNKU – WYBRANE SIECI I FIRMY HOTELOWE

Inwestycje W atmosferze sporej niestabil ności w roku poprzednim uda ło nam się otworzyć nasze dwie pierwsze inwestycje, zespół 30 apartamentów w Pobierowie oraz

P o trzech latach pełnej re nowacji, legendarny Ho tel Saski powrócił do ży cia. Pierwszy w Polsce obiekt sy gnowany marką Curio Collection by Hilton ponownie przywitał swoich gosci 27 lipca 2022 roku. Hotel Saski, którego dzieje sięgają początków XIX wieku, zlokalizowany jest w samym ser cu Starego Miasta, tuż przy Ryn ku Głównym w Krakowie. A to

nym mamy do czynienia z trud ną sytuacją rynkową i szalejącą inflacją – według najnowszych danych osiągnęła ona najwyż szy poziom od 25 lat. Wiele osób szuka możliwości, aby ochronić przed nią swój kapitał. Wciąż jednym z najbardziej opłacalnych przedsięwzięć jest inwestycja w nieruchomości. Wraz z cenami nieruchomości rosną dynamicz nie ceny najmu, dlatego możemy zaobserwować większą liczbę za kupów mieszkań w celach inwe stycyjnych – jako źródło stałego dochodu z wynajmu.

r. Flaner Hotel WordHotels Crafted Col lection w Warszawie. Będzie to pierwszy w Polsce funkcjonujący pod tą marką hotel. Obiekt zaofe ruje gościom 66 pokoi.

SAIJA I ŚRODKOWYROSJĘ,BAŁTYCKIE,NADYREKTORKEKKONENZARZĄDZAJĄCAFINLANDIĘ,KRAJEPOLSKĘ,TURCJĘWSCHÓD

Jest to czas, kiedy wychodzimy pandemii i cieszę się, że udało się nam przez to wspólnie przejść, w naszych hotelach widzimy powracających gości. I cho ciaż nasze trudności jeszcze się nie skończyły, nasza marka jest silna i mamy dobrą pozycję, aby wyko rzystać możliwości, które przed nami stoją. Wiemy, że wyzwania na dal nas nie opuszczają. Nasze hotele borykają się z niedo borem pracowników i dostaw, wyzwaniami związanymi z podró żami lotniczymi oraz inflacją, która doprowadziła do znacznego wzrostu kosztów. Jednak pomimo tych trud ności, w wielu częściach świata ob serwujemy silne ożywienie.

Obłożenie, ADR i RevPAR wyka zują tendencję wzrostową, a na nie których rynkach nawet przekraczają poziom sprzed pandemii. To bardzo dobry znak, napawający optymi zmem.Niezmiennie stawiamy na za pewnienie niezapomnianych

WYBRANE SIECI I FIRMY HOTELOWE – GŁOS RYNKU RAPORT fotografa Ryszarda Horowitza. Dech w piersiach zapiera przestronna sala balowa z oryginalnymi freskami na ścianach. Jednak co równie ważne, że historia u nas umie jętnie przeplata się z nowoczesnością na basenem,nymzSaskibytziomie.kowympięciogwiazdnajwyższym,poPoumilaSPAprzestronkrytymsauną, łaźnią parową i gabinetami zabiegowymi czy „Rega le Bar & Restaurant”, w której polecam da nia Romana Pawlika, jednego z najbar dziej znanych sze fów kuchni w re gionie.Dla osób poszu kujących dodatko wych „smaczków” i „historii” oddajemy Secret Bar nazwany na cześć pierwszego właści ciela hotelu Knotz Room. Sam Kraków jest bardzo atrakcyjną destynacją zarówno dla krajowych, jak i międzyna rodowych podróżnych. Dawna stolica Polski przepełniona jest zabytkami, kulturą i zróżnicowa ną ofertą gastronomiczną. Stąd też utrzymujące się każdego roku duże zainteresowanie wśród tu rystów. Po szczytowym okresie wakacyjnym wiele osób planuje pobyt związany z licznymi wy darzeniami pod Wawelem, także tymiJesteśmymiędzynarodowymi.zaszczyceni mogąc być ponownie częścią historii Kra kowa i z przyjemnością powitać gości hotelu Saski Krakow Cu rio Collection by Hilton z całego świata.

Hotel by Best Western Old Town w Poznaniu. Będzie to pierwszy w Polsce obiekt funkcjonujący pod tą marką. Położony w centrum miasta hotel do dyspozycji gości odda 40 komfortowych pokoi.

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI 111

– W czwartym kw. 2024 pierw szy w Polsce hotel Vīb w Warsza wie. Jest to innowacyjna marka hoteli butikowych, której obiekty zlokalizowane są w sercach miast na całym świecie. Warszawski gości2024100dysponowaćbędzieVībpokojami.–Zkońcemr.pierwszychprzyjmieSure

BWH HOTEL GROUP To światowa sieć hoteli, składająca się z trzech firm hotelowych: WorldHotels® Collection, Best Western® Hotels & Resorts oraz SureStay Hotel Gro up®. Sieć obejmuje około 4500 ho teli w ponad 100 miejscach na ca łym świecie. Portfolio BWH Hotel Group odpowiada na oczekiwania inwestorów oraz gości i obejmuje marki: Best Western®, Best We stern Plus®, Best Western Premier® , Executive Residency by Best We stern®, Vīb®, GLō®, Aiden®, Sadie® , BW Premier Collection® i BW Si gnature Collection®. W wyniku przejęcia sieć wzbogaciła swoją ofertę o marki: WorldHotelsTM Lu xury, WorldHotels Elite, WorldHo tels Distinctive i WorldHotels Cra fted. Portfolio uzupełniają także marki franczyzowe SureStay®, Su reStay Plus®, SureStay Collection® i SureStay StudioSM. W Polsce Best Western Hotels & Resorts re prezentuje obecnie 11 hoteli. Inwestycje – 2021 We wrześniu 2021 nastąpiło otwarcie Best Western Plus Hotel Olsztyn Old Town. Obiekt w no wej odsłonie oferuje swoim go ściom wypoczynek w doskonałej lokalizacji w samym sercu Olszty na, tuż obok Starego Miasta. Do dyspozycji gości oddane zostały 83 pokoje. Plany na przyszłość Pod różnymi markami do sieci dołą czą 2 funkcjonujące obecnie hotele: – W pierwszym kwartale 2024 r. pierwszych gości przyj mie hotel Aiden by Best Western w Łodzi. Położony jest w cen trum Łodzi, w pobliżu Ma nufaktury, znanej w mieście galerii handlowo-rozryw kowej. Pod nową marką będzie oferował 72 pokoje hotelowe.–Wpierwszym kwar tale 2024 r. do portfo lio sieci dołączy Best Western Plus Hotel Rzeszów City Cen ter. Hotel ty:nowootwartejasnymiprzestronnymi,dysponowałbędzie58pokojami.Wramachsiecibędąrównieżwybudowaneobiek–Zpoczątkiem2023

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne112

S półka działa na rynku od 1997 roku i jest jedną z największych krajowych sieci hoteli i ośrodków wypo czynkowych, funkcjonujących pod marką NAT. Spółka główną siedzibę ma w Tychach i od kilku lat kierowana jest przez dwuoso bowy Zarząd (Lucjan Karasiewicz – prezes zarządu i Aleksander Wierzba – wiceprezes zarządu). NAT to przede wszystkim obiekty o rodzinnym charakte rze rozmieszczone w najbardziej atrakcyjnych turystycznie lokali zacjach w Polsce. Sieć posiada 10 hoteli trzygwiazdkowych oraz sie dem ośrodków wypoczynkowych. Oferta NAT obejmuje wypoczynek rodzinny, pobyty prozdrowotne oraz promujące aktywne spędza nie wolnego czasu na Pomorzu, Mazurach, Ziemi Kłodzkiej, w Be skidach i na Podhalu. Obok poby tów wypoczynkowych, sieć NAT organizuje wydarzenia dla firm z profesjonalną obsługą. Własne sale konferencyjne, szkoleniowe oraz bogata infrastruktura dają wiele możliwości. Dodatkowo NAT posiada przystań żeglarską z wypożyczalnią sprzętu wodne go, kolej linową Cieńków w Wiśle (zimą Stacja Narciarska Cieńków, latem rodzinny szlak spacerowy PętląEfektemCieńkowską).utrzymującej się pan demii, koniunktury gospodarczej w kraju i wojny na Ukrainie są duże zmiany na rynku turystycz nym oraz zachwianie stabilno ści branży. Sytuacja jest bardzo dynamiczna. Wymaga zarówno szybkiego reagowania, jak i dużej elastyczności w działaniach. Cała branża musi dostosowywać się do nowych realiów i nowych wy magań klientów.

NADWIŚLAŃSKA AGENCJA TURYSTYCZNA

PREZESKARASIEWICZLUCJANZARZĄDU

roku,alizujemy.planyaleniczyćwestycjizaplanowanychwstrzymaćMusieliśmyczęśćinlubograichzakres,całyczasmamyipowolijereJużwubiegłymktóryokazałsię

W tym roku, podobnie jak rok temu, wypoczynek krajowy cie szy się dużym zainteresowaniem. Przedłużenie możliwości realiza cji Polskiego Bonu Turystycznego zapewne przyczyniło się do tego i pozwoliło na wypoczynek wielu polskim rodzinom, któ re jeszcze w ubiegłym roku bały się wyjeżdżać. Niestety wzrost kosztów utrzymania oraz obawa przed dalszymi podwyżkami cen prądu, gazu i paliwa sprawiają, że wielu Polaków zmienia plany na letni wypoczynek lub całkowi cie z niego rezygnuje. Obserwuje się ogólny trend skrócenia czasu wypoczynku oraz krótkiego okna rezerwacyjnego. Wypoczynek organizowany jest na ostat nią chwilę, sąrezerwacjeniejednokrotniedokonywanezdnianadzień.

dla nas bardzo dobry, mimo iż dzia łaliśmy jeszcze w dużej części roku z ograniczeniami spowodowanymi pandemią, powoli zaczęliśmy wzbo gacać naszą ofertę. W Ośrodku Wy poczynkowym Gwarek w Ustroniu Morskim, zlokalizowanym nad sa mym morzem, wykonaliśmy nową elewację, remont sali restauracyj nej, a także kawiarni. Techniczne re monty zostały wykonane w Ośrod ku Wypoczynkowym „Posejdon” w Jastarni, a także w Hotelu*** NAT Piwniczna Zdrój, które dotyczyły wymiany pokryć dachowych czy też instalacji.Polacy chcą korzystać z wypo czynku, wrócił też Klient zagranicz ny, a nasza baza hotelowa cieszy się dużym zainteresowaniem. Po zwala nam to na tworzenie planów nowych inwestycji. Chcemy opty malizować portfel hotelowy tak, aby niebyłyobiektynaszewstastawićczo ła wymaganiom rynku, były atrakcyjne dla Klienta i jednocześnie zyskow ne dla Jeszczespółki.w tym roku planuje my rozpocząć odłożony w czasie remont Hotelu*** NAT Kołobrzeg Planowana inwestycja ma na celu głównie podnieść standard zakwaterowania i wypoczynku. Remont ma objąć części wspólne oraz pokoje wraz z wymianą wy posażenia i Przygotowujemyłazienki. się także do gruntownej przebudowy obiek tu OW Posejdon Jastarni. Tutaj poza pokojami powstanie zupeł nie nowa cześć gastronomiczno -restauracyjna oraz strefa biznes z nowoczesnymi salami konferen cyjnymi.Planujemy rozbudowę infra struktury noclegowej Hotelu*** NAT Krynica Morska. Tutaj nowe modułowe domki campingowe. Nowością w naszej ofercie będzie camperowisko.Wprzygotowaniu jest także gruntowny remont Ośrodka Wypoczynko wego „Carbo” w Dąb kach. Obecnie jeste śmy w fazie projek tów i Działająckosztorysu.na za sadach ściodpowiedzialnospołecznejbiznesu,dbamy o ekologię. Wprowa dzona segregacja odpa dów i eko-gadżety to tylko początek. Rozpoczęliśmy już wymianę źródeł ciepła w naszych obiektach. Część z nich posia da już panele fotowoltaiczne. A w przyszłym roku moderniza cję sieci grzewczych wykonamy w Hotelu*** NAT Bukowina Ta trzańska i Hotelu*** NAT Piw niczna Zdrój. W obecnej chwili mogę powie dzieć, że ten rok patrząc na obłoże nie i przychody naszych obiektów jest dla nas bardzo dobry. Liczę na to, że zamkniemy ten rok z dobrym wynikiem i zrealizujemy wszystkie nasze plany. wrażeń naszym gościom z pobytu oraz na najwyższą jakość obsługi oraz stylowe, inspirujące wnętrza naszych hoteli. Dlatego też, mimo że z opóźnieniem spowodowanym pandemią z wielką niecierpliwością, oczekujemy otwarcia Flaner Ho tel WordHotels Crafted Collection w Warszawie czy Aiden by Best We stern w Łodzi. Ważną kwestią niezmien nie pozostaje spersonalizowa na obsługa oraz stosunek ceny do jakości. Możemy to zapew nić naszym gościom, oferując im program lojalnościowy Best Western Rewards – na człon ków czekają specjalne promocje, a punkty, które zdobyli nie tracą ważności.

RAPORT GŁOS RYNKU – WYBRANE SIECI I FIRMY HOTELOWE

Nadal odczuwamy skut ki pandemii, czujemy też piętno wojny na Ukra inie.

HOTELE NOSALOWY H

patrzećoptymizmemwprzy szłość – szczególnie, gdy okazało się, że restrykcje pandemiczne w sezonie zimowym 2021/2022 nie obejmą praktycznie gości zaszcze pionych przeciwko COVID-19. Ta nieco lepsza niż spodziewa na sytuacja dała bardzo potrzebny oddech hotelom, słusznie oba wiającym się o płynność po wielu miesiącach dotkliwych restrykcji pandemicznych. Niestety, oddech ten okazał się krótkotrwały. Już na przełomie roku 2021 i 2022 infla cja zaczęła przybierać naprawdę niepokojące rozmiary, stawiając przed hotelami wyzwanie ciągłe go podwyższania cen w sytuacji ograniczonej tolerancji polskiego klienta na podwyżki. Oczywiście równolegle pojawiły się w mediach pierwsze doniesienia o „parago nach grozy” i wzroście cen, co po mijało kompletnie fakt, że hotele były nie tylko najmocniej dotknięte pandemią, ale też bardzo mocno odczuwały inflację; dotyka ona bowiem niezmiennie w pierwszej kolejności dominujących pozycji kosztowych w hotelach, czyli me diów, surowca gastronomicznego i kosztów pracowniczych. Jakby tego było mało, wybuch wojny na Ukrainie – tragiczny w skutkach i mający konsekwen cje ekonomiczne i humanitarne o niespotykanej dotąd skali – nie tylko przyspieszył inflację do nie widzianych u nas od ponad 20 lat poziomów, lecz także wpłynął na popyt w praktycznie w każdym eventyuznały,czeństwa,klientów.segmencieGościeindywidualnizaczęliobawiaćsięwydawaniaoszczędnościipodróżywobliczupoczuciabrakubezpieafirmyżekonferencjemogąbyćjed nak zbędnym wydatkiem. Dla gości zagranicznych Polska zaczęła jawić się jako kraj „przy frontowy”, co załamało dopiero co odbudowujący się popyt. Co prawda niektóre hotele doraźnie skorzystały z fali wyjazdów z Ukrainy i wzmożo nego ruchu dyplomatycznego w Pol sce, ale wszyscy mamy świadomość, że był to popyt jedynie tymczasowy.

WIKTOR WRÓBEL PREZES NOSALOWYZARZĄDUDWÓR (SPÓŁKI ZARZĄDZAJĄCEJ HOTELAMI NOSALOWY) Na początku 2022 roku zdawało się już, że rynek hotelarski w Pol sce znalazł się w sytuacji względnej stabilizacji. Pandemia koronawiru sa najszybciej i najmocniej dotknę ła właśnie branży hotelarsko-tury stycznej, ale okres popandemiczny przyniósł szybsze niż wszyscy oczekiwaliśmy odbudowanie po pytu. Praktycznie od wakacji 2021 roku hotelarze borykali się więc z wyzwaniami związanymi przede wszystkim z brakiem pracowników oraz wzrostem kosztów, natomiast mniej z brakiem popytu, którego tak się obawialiśmy na etapie wyj ścia z pandemii. Powrót zaintere sowania pobytami u Polaków i co prawda powolne, ale jednak odbu dowywanie się popytu wśród go ści zagranicznych i MICE-owych pozwalały z bardzo ostrożnym

WYBRANE SIECI I FIRMY HOTELOWE – GŁOS RYNKU RAPORT

Dla całej gospodarki nadchodzą wymagające czasy i hotele nie są tu wyjątkiem.

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI 113

Czerwiec i wakacje 2022 roku przyniosły nieco spokoju z racji od dalenia się od polskiej granicy dzia łań wojennych i pierwszego okresu stabilizacji inflacji (co prawda cały czas na wysokim poziomie). W po łączeniu z bardzo słabą złotów ką (zniechęcającą część gości do wyjazdów zagranicznych) stwo rzyło to szansę dla polskich hoteli pobytowych i resortowych, które próbują obecnie w miarę możli wości najlepiej wykorzystać popyt. To właśnie te hotele, szczególnie w znanych destynacjach turystycz nych oraz posiadające zaplecze MICE, są w relatywnie najlepszej sytuacji, by stanąć na nogi po pan demii i w kolejnych miesiącach budować poduszkę finansową na kolejne lata. Dalszy rozwój sytuacji jest jednak całkowicie nieprzewidy walny i może okazać się, że miesiące jesienne przyniosą kolejne wyzwa nia. Co prawda hotelarze są przy gotowani do wszelkich wyzwań – od dwóch lat walcząc o każdą złotówkę przychodu i oszczędności – niemniej pytanie o wsparcie ze strony Rządu, chociażby w formie korzystnej poli tyki podatkowej, jest dalej zasadne.

istoria Hoteli Nosalowy sięga roku 2000 kiedy to u samych stóp Tatr powstała Restauracja Regionalna oraz hotel Nosalowy Dwór ofe rujący 29 pokoi. Dziś firma za rządza prawie 550 pokojami. Fla gowe obiekty to Nosalowy Dwór Resort & Spa oraz Nosalowy Park Hotel & NosalowySpa. Dwór to cztery hote le, z blisko 400 pokojami w stan dardzie cztero- i pięciogwiazdko wym oraz szeroką infrastrukturą towarzyszącą. W Resorcie znajdu je się strefa wellness i SPA, kom pleksowo wyposażona siłownia, trzy restauracje, lobby bary, wi dokowa kawiarnia, rozległe tereny zewnętrzne z wiatami grillowy mi oraz bogata infrastruktura dla dzieci, idealnie dostosowana do pobytów rodzinnych. Wyróżni kiem Resortu jest także wielokrot nie nagradzane zaplecze MICE, jedno z największych w kraju. Nosalowy Park znajduje się w samym sercu Zakopanego. Duszą obiektu jest Villa Marilor, która w okresie 20-lecia między wojennego była jednym z naj ważniejszych salonów towa rzyskich Zakopanego, a obecnie znajduje się tam prowadzona przez Hotele Nosalowy autorska restauracja z nowoczesną polską kuchnią. Nosalowy Park to najwy żej oceniany pięciogwiazdkowy obiekt na Podhalu, oferujący luk susowe apartamenty, unikatowe SPA oraz strefę wellness, a także doskonale wyposażone zaplecze konferencyjne i gastronomiczne. Jego atutami są usługi concierge i starannie dobrana obsługa, dba jąca o każdą potrzebę gościa. Oferta Hoteli Nosalowy to tak że SPA działające w ramach autor skiej marki – NABE SPA. Marka ta powstała z połączenia koncepcji „NATURE” oraz „BEAUTY”, czer piąc inspiracje z natury i sił żywio łów. Oferuje ona holistyczną pie lęgnację i rytuały w oparciu o au torskie zabiegi oraz własną linię naturalnych kosmetyków. Salony NABE znajdują się w obu hotelach zarządzanych przez firmę. Inwestycje Najnowszym obiektem Hoteli No salowy jest pięciogwiazdkowy No salowy Park Hotel & Spa, otwarty permanentnie po pandemii od czerwca 2021 roku. Równolegle firma otworzyła kolejny salon NABE SPA, a później również Restaurację Marilor znajdującą się w historycznej części nowe go hotelu.Wwakacje 2021 roku firma otwarła się na kolejny segment klientów, uruchamiając w samym centrum Zakopanego kompleks doskonale wyposażonych i wy kończonych apartamentów wa kacyjnych z aneksami kuchenny mi i dostępem do infrastruktury hotelowej – Apartamenty Park Residence by Nosalowy. Grupa firm, której częścią są Hotele Nosalowy realizuje obecnie również dalsze inwestycje apar thotelowe na terenie Podhala.

Znajduje się w tym samym bu dynku co hotel Courtyard by Marriott otwarty w zeszłym roku. W planie na ten rok jest ramondPortfolioorazotwarciejeszczehoteluAutographCollectionwPałacuBranickichprzyul.Miodowej6wWarszawieTributeTheGaHotelwKrako

J est jedną z największych i najbardziej dynamicznych grup hotelowych na świecie. Rodzinę marek Radisson można znaleźć na całym świecie w po nad 120 krajach, z obecnie ponad 1,7 tys. hotelami działającymi i w trakcie rozwoju. Radisson Hotel Group prowadzi działal ność w regionie EMEA i APAC, gdzie działa i rozwija się ponad 1000 hoteli. Grupa szybko się powiększa z planem podwoje nia globalnego portfolio do 2025 roku. W Polsce Radisson Hotel Group posiada 23 obiekty w eks ploatacji i w fazie rozwoju. Port folio rodziny marek Radisson obejmuje Radisson Collection, Radisson Blu, Radisson, Radisson RED, Radisson Individuals, Park Plaza, Park Inn by Radisson, Co untry Inn & Suites by Radisson oraz prizeotel.

Marriott In ternational w Polsce należy już 20 obiektów trzy- cztero- i pię ciogwiazdkowych zlokalizowa nych w największych miastach: Warszawie, Krakowie, Po znaniu, Sopocie, Gdyni, Szczecinie, Katowi cach i Wrocławiu. Łącznie dysponują 4300 pokojami. W regionie Eu ropy roku,cizInternationalBałtyckiechy,mującej-WschodniejŚrodkowoobejPolskę,CzeSłowacjęiKrajesiećMarriottposiada34hoteleponad7000pokoi.20-stymhotelemsiewPolsce,otwartymwtymjestMoxySzczecinCity.

RAPORT GŁOS RYNKU – WYBRANE SIECI I FIRMY HOTELOWE

J est największą na świecie firmą turystyczną, posiada jącą ponad 8000 hoteli na całym świecie. Do sieci, obecnej w 139 krajach, należy 30 marek, które łączy program lojalnościo wy Marriott Bonvoy z ponad 160 milionami uczestników. – Dzięki bogatemu portfolio marek, dy namicznej platformie sprzedaży i marketingu oraz globalnej skali właściciele obiektów korzysta ją z przewagi konkurencyjnej i możliwości maksymalizacji każ dej inwestycji hotelowej – mówi Janusz Mitulski, starszy dyrektor ds. rozwoju sieci na Europę Środ kowo-Wschodnią.Dosiecihoteli

i opracować nowe ofer ty biznesowe. Kolejne 100 milionów dolarów zainwesto waliśmy w chodówściamigości,niaściomto,infrastrukturęnajnowocześniejsząIT.Wszystkopoabydaćwłaścicielomigoświatowejklasyrozwiązacyfroweułatwiająceobsługęzarządzanienieruchomoorazoptymalizacjęprzyikosztów.

wie. Na przyszly rok planowane jest otwarcie m.in. Autograph Collection w Krakowie. A jeśli mówimy o regionie, to też na przyszły rok planowane jest otwarcie luksusowego W Hotel w Pradze w Czechach. Aby pokazać dynamikę rozwo ju sieci w Polsce, warto napisać, że w siedem lat Marriott Interna tional urósł z dwóch hoteli z 750 pokojami do 20 z 4,3 tys. pokoja mi. W regionie odpowiednio był to wzrost z ośmiu hoteli z 1,8 tys. pokojami do 34 z ponad 7 tys. po koi.Warto dodać, że w przygo towaniu jest kolejne ponad 20 hoteli z ponad 3 tys. pokoi w re gionie CEE, a wśród nich np. – już wspomniany – hotel W Prague, a także Le Meridien Krakow Royal, Renaissance Gdansk, Four Points Poznan, Four Points

RADISSON HOTEL GROUP

VALERIE SCHUERMANS VICE PRESIDENT BUSINESS DEVELOPMENT

MARRIOTT

INTERNATIONAL

Wyjątkowo zróżnicowane portfo lio Radisson Hotel Group w Polsce składa się z 17 hoteli działających w segmentach od średniego do luk susowego w środowisku miejskim, jak również w miejscowościach wypoczynkowych na terenie całe go kraju. Ta różnorodność sprawi ła, że jesteśmy bardzo odporni na zmieniające się w ostatnich mie siącach wymagania podróżnych. Nasze rozwiązania dla aparta mentów z obsługą i ośrodków wypoczynkowych mocno wy różniają nas. Oferujemy od powiedni model biznesowy we właściwej lokalizacji, dla właściwego partnera. Naszym celem jest wdra żanie rozwiązań dostoso wanych do każdego typu współpracy, czy to w ramach franczyzy, zarządzania czy umowy najmu, i jesteśmy za angażowani w tworzenie war tości dla naszych właścicieli we wszystkim, co robimy. Ra disson Hotel Group prowadzi w Polsce hotele pod markami Radisson Collection, Radisson Blu, Radisson i Park Inn by Ra disson, a ostatnio wprowadziliśmy na rynek dwie nowe marki: pierw szy w Polsce obiekt lifestylowej marki Radisson RED został otwar ty w sierpniu tego roku w Gdań sku. Inwestycja zlokalizowana jest na gdańskiej Wyspie Spichrzów. Obiekt posiada 30 pokoi i mentyapartacztery o wierzchnipo do 50 mkw. W sierpniu otwarto również Andersia Hotel & Spa Poznań, należący do Radisson Individu als, wprowadzając na polski ry nek markę konwersyjną Radis son Individuals. Hotel, położony w centrum Poznania, oferuje komfortowy pobyt w jednym ze 172 eleganckich i przestron nych pokoi. Mamy silną po zycję w Polsce z 23 dzia łającymi i czeniehotelamirozwijanymizponad5.200pokojami.Globalnie,wciąguostatnichtrzechlat,zainwestowaliśmyponad400milionówdolarów,abyjeszczebardziejwzmocnićznanaszychmarek

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne114

larzamiOczywiścienąwydatki,słówwWdrożonychkosztami.zostałożyciewielepomyograniczającychktórezostaznamijużnastałe.przedhotestojąterazkolej

| ŚWIAT HOTELI 115

WYBRANE SIECI I FIRMY HOTELOWE – GŁOS RYNKU RAPORT

B&B HOTELS B&B Hotels to dyna micznie rozwijająca się, międzynarodowa sieć skupiająca w swoich struktu rach ponad 600 hoteli w 14 eu ropejskich krajach oraz w Brazy lii. Wszystkie wyróżnia świetna lokalizacja. Atrakcyjne położenie poszczególnych obiektów, w po łączeniu z wyważoną polityką cenową, komfortem wynikającym z wyposażenia i estetyki wnętrz oraz miłą, profesjonalną obsłu gą przekłada się na pozytywne doświadczenia gości z pobytu i dużą popularność marki wśród podróżujących. W Polsce hotele marki B&B Hotels można znaleźć we Wrocławiu, w Toruniu, War szawie, Katowicach, Łodzi, Kra kowie, Nowym Targu, Rzeszowie, Lublinie i Poznaniu. Dwa ostatnie wpisały się na tę listę w pierwszej połowie 2022 roku. Nowe hotele w Polsce B&B Lublin Centrum przyjął pierw szych gości 16 maja. Mieszczący się przy ul. Dolnej 3 Maja 7, nieopodal lubelskiej starówki, obiekt oferuje 130 pokoi. Niespełna miesiąc póź niej, bo 6 czerwca, swoje podwoje otworzył B&B Poznań Old Town przy Placu Wolności 16 – najwięk szy dotąd hotel sieci B&B Hotels w naszym kraju udostępnia 156 pokoi. W obu obiektach, oprócz komfortowych, funkcjonalnie urządzonych pokoi, goście do swo jej dyspozycji mają także hotelowe lobby ze strefą relaksu, kameralną

salę konferencyjną oraz parking. Podobnie jak pozostałe obiekty należące do sieci, są one w całości klimatyzowane, świetnie wyciszo ne i zapewniają bezpłatny dostęp do szybkiego internetu. Osoby za trzymujące się w hotelu docenią też z pewnością przytulny, nowo czesny design wnętrz, odpowiada jący najnowszym trendom i sprzy jający odpoczynkowi. Podobnie jak w kilku innych obiektach, koncept aranżacyjny opie ra się na indywidualnym wystroju części wspól nych i Tremend.cowniąwspółpracystrzenimatycznejStworzeniewbywającegofestiwalumiędzynarodowegoswojąobiekcieparterkalizacjiwiązującychdekoracyjnychelementachnadolohotelu–np.wpoznańskimnawiązujestylistykądoMaltaodsiętymmieście.kliprzetoefektzpraprojektowąNoweotwarciaw

Lublinie i Poznaniu powiększyły polskie portfolio sieci do dziesięciu ho teli, które oferują już łącznie 1198 pokoi. Plany Sieć B&B Hotels pracuje nad ko lejnymi otwarciami w naszym

kraju – zarówno w lokalizacjach zupełnie nowych, jak i w mia stach, w których jest już obec na. Białystok, Elbląg, Gdańsk, Gdynia, Gliwice, Kalisz, Katowice, Kraków, Łódź, Olsztyn, Poznań, Radom, Sopot, Szczecin, Tarnów, Tychy, Warszawa, Wrocław, Zie lona Góra – to właśnie te de stynacje znajdują się w obszarze największego zainteresowania sieci. BEATRICE BOUCHET PREZES ZARZĄDU Na razie relatywny koniec pande mii daje hotelarzom w Polsce zła pać drugi oddech. Sektor hotelar ski z jednej strony adaptuje się do

nowej rzeczywistości, wynikającej ze zmiany podejścia do podróżo wania i sposobu pracy, z drugiej zaś – odrabia straty z ostatnich dwóch lat. Sprzyja temu wysoki popyt krajowy na usługi tury styczne (zainteresowanie ho telami w całej Polsce, nie tylko zlokalizowanymi w miejscach turystycznych), goście z Ukrainy, goście powracający z zagranicy, także podniesienie cen za noclegi.Ostatnie dwa lata na uczyły hotelarzy kre atywności, jak radzić sobie z brakiem ludzi do pracy oraz z ro snącymi

ne wielkie wyzwania, między innymi takie jak znaczny wzrost kosztówCzasy,energii.wktórych następują ograniczenia w wydatkach go ści oraz zmniejszają się budżety w firmach na wyjazdy służbo we, są jednak szansą dla hoteli ekonomicznych. Dlatego jako B&B Hotels z nadzieją patrzy my w przyszłość i pomimo spię trzeń trudności widzimy przede wszystkim duże możliwo ści. Chcemy nadal rozwijać sieć B&B Hotels w Polsce, sięgając Wroclaw, Moxy Warsaw Towa rowa. – Poza rozszerzaniem biznesu, warto podkreślić, że sieć stawia na zrównoważony rozwój. Do stan dardów należy teraz obowiązek instalacji w parkingach ładowa rek do aut elektrycznych i hybryd plug-in czy wdrażanie filozofii zero waste w hotelowych kuchniach – mówi Angela Saliba, dyrektor hotelu Sheraton Grand Warsaw i przewodnicząca Marriott Busi ness Council w Polsce, Czechach, na Litwie, Łotwie i Słowacji. –Przykładem tej drugiej praktyki jest produkcja dżemu na bazie skó rek od arbuza czy czipsy zrobione ze skórek z kolei z pomarańczy – to planowane nowości w obszernym menu śniadaniowym warszaw skiego Sheratona. – Innym aspektem, na któ rym się skupiamy, jest HR, a dokładnie employer branding czyli, krótko mówiąc, promocja hotelu jako nie tylko świetne go miejsca dla gości, ale też dla pracowników. To nie tajemnica, że po pandemii w naszej branży jest duży problem z pracowni kami, a dokładnie ich brakiem, ale nie poddajemy się. Oferuje my nie tylko rozwój w najwięk szej sieci hoteli na świecie, co dla młodego człowieka może brzmieć zbyt górnolotnie, ale też umowę o pracę, liczne korzyści takie jak bonusy, prywatna opie ka zdrowotna, szkolenia, karta Multisport czy bezpłatny obiad. A poza tym nasze hotele są zna komicie położone, a więc loka lizacja miejsca pracy należy do zdecydowanych plusów – doda je Joanna Czechowska, dyrektor marketingu Marriott Internatio nal w Polsce. Wydanie specjalne

GRUPA DOBRY HOTEL

z jednoczesnym zachowaniem oryginalnych, zabytkowych ele mentów. Budynek został również wzbogacony o nowoczesne aran żacje, które dodają mu współcze sności i wyjątkowego, niepowta rzalnegoNajnowszymklimatu. osiągnięciem Grupy Dobry Hotel jest nawią zanie współpracy z Polskim Ko mitetem Olimpijskim, które za owocowało podpisaniem umowy nadającej Grupie status Partnera Polskiego Komitetu Olimpijskiego i Polskiej Reprezentacji Olimpij skiej.

DANIEL DYREKTORŁUKASZEWICZZARZĄDZAJĄCY

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne116

Ostatnie dwa lata, najpierw pan demii, a następnie wybuch wojny w Ukrainie, wprowadziło wiele nie pewności związanych ze stabilno ścią nie tylko wśród operatorów hoteli, ale całego sektora HoReCa. Niemniej jednak ten czas pokazał również, jak ogromny jest potencjał polskiego rynku turystycznego oraz hoteli. Kolejne atrakcyjne lokaliza cje to dla nas możliwość oferowa nia szerszej oferty pobytowej dla naszych Gości. Stale obserwujemy rynek i poszukujemy atrakcyjnych inwestycji. Jeśli tylko dany hotel bę dzie się wpisywał w nasze cele biz nesowe, zawsze z chęcią rozważymy możliwość podjęcia współpracy. Bę dziemy dokładali wszelkich starań, aby nasi Goście czerpali satysfak cję nie tylko z najwyższego pozio mu usług hotelarskich w naszych obiektach, ale również z szerokiego wachlarza możliwości pobytowych w Polsce. przy tym po strategię rozwo ju przez najem i dając w tych trudnych, niepewnych czasach naszym inwestorom siłę duże go, stabilnego gracza na rynku nieruchomości w Europie. Nie przerwanie poszukujemy bu dynków, do których mogliby śmy wprowadzić się na okres 10-15 lat z opcją przedłużenia. Poszukujemy istniejących hote li do przejęcia, a także obiektów (np. biurowych), nadających się do szybkiej adaptacji pod taką funkcję. Do współpracy za praszamy również inwestorów skłonnych wybudować obiekt zgodny z wytycznymi naszej sieci, a następnie nam go udo stępnić. Ważna przy tym po zostaje dla nas lokalizacja, za pewniająca dobrą widoczność hotelu w przestrzeni miejskiej. To od początku ważny element naszej przewagi konkurencyj nej i cecha obiektów, za którą szczególnie cenią nas goście, niezależnie od celu swojej po dróży.Oprócz nowych otwarć pla nujemy również dalszy rozwój infrastruktury technologicznej oraz wprowadzenie nowocze snych rozwiązań cyfrowych, któ re będą służyć zarówno naszym klientom, jak i pracownikom.

To polska spółka specjali zująca się w zarządzaniu obiektami hotelowymi i ga stronomicznymi. Grupa systema tycznie i konsekwentnie powięk sza ilość hoteli, którymi zarządza. Obecnie grupa prowadzi 17 obiek tów zlokalizowanych w bardzo atrakcyjnych lokalizacjach na te renie Polski – Trójmieście, Jastarni, Mikołajkach, Poznaniu, Warszawie, Wrocławiu, Krakowie i Zakopa nem. Spółka zarządza również nie zależną restauracją, mieszczącą się w Gdańsku – Trattoria Sano. Realizacje W minionym roku Grupa Dobry Hotel zdecydowanie postawiła na rozwój portfolio. Pierwszą z alizacji jest pięciogwiazdkowy H15 Luxury Palace, zlokalizo wany w ścisłym centrum Starego Miasta w Krako wie w odległości kilku minut pieszo od Rynku Głównego. To, co czy ni obiekt gęHotelswpiękniejszychznalazłjedynyLuxuryczęści.nowonychczterechpowstałLubomirskich,kowymznajdujewyjątkowymszczególnietofakt,żesięonwzabytbudynkuPałacuktóryzpołączeniaXVI-wieczkamienicorazdobudowanejObiektH15PalacejakohotelwPolsce,sięnaliście15najhoteliwEuropiezestawieniu„Fodor’sFinest2022”.Naszczególnąuwazasługujeprzedewszystkim hotelowa Restauracja Artes se, której kuchnia bazuje na re cepturach z minionych wieków i tradycjach kulinarnych dawnej Polski. Udogodnienia propono wane przez obiekt czynią go zde cydowanym faworytem wśród turystów odwiedzających stolicę Małopolski, gwarantując gościom absolutnie niepowtarzalną atmos ferę i niezapomniane wrażenia. Drugim krakowskim obiektem, który poszerzył portfolio Grupy Dobry Hotel, jest H15 Hotel Fran cuski, posiadający równie bogatą i niezwykłą historię. Zbudowany został w latach 1911-1912 bardzo szybko, zy skując najnowocześniejszerenomę go i zarazem najbardziej presti żowego hotelu w całym Krako wie – stanowił wówczas miejsce spotkań intelektualnej elity kra kowskiej. Hotel Francuski może również poszczycić się faktem, że to właśnie w jego murach 12 paź dziernika 1919 roku narodził się Polski Komitet Olimpijski. Obec nie historię osiągnięć polskiego sportu związaną z Polskim Ko mitetem Olimpijskim można po dziwiać w Sali Olimpijskiej Hotelu Francuskiego, w której, odtwo rzony został Klub Olimpijski. Do grona luksusowych obiek tów zarządzanych przez Dobry Hotel w minionym roku dołączył również warszawski H15 Bouti que, mieszczący się wewnątrz za bytkowej, XIX-wiecznej kamieni cy w samym centrum Warszawy butikowy obiekt z 47 nowo czesnymi apartamentami o unikatowym wzor nictwie, restaura cją, dwiema zeczonelek.Operamiasta,nieopodalnegoLeipzigera,budynkutuowanyHotelpięciogwiazdkowyniuotwartykonferencyjnymi,salamiatakżecentrumfitnessigabinetemSPA.Najnowsząrealizacjąspółkijestwsierpbr.wrocławskiAltusPalace,usywzabytkowymdawnegoPałacuwsąsiedztwiepiękOgroduStaromiejskiego,największychatrakcjitakichjakStaryRynek,WrocławskaczyTeatrLaHistoryczne,niezwyklezniszwnętrzaobiektuzostałysmakiemodrestaurowane

RAPORT GŁOS RYNKU – WYBRANE SIECI I FIRMY HOTELOWE

WYBRANE SIECI I FIRMY HOTELOWE – GŁOS RYNKU RAPORT REKLAMA Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI 117

godędopierowestorów,imająinekcuchykosztypowiedniejpowiedniążemioteminwestycjeczenia,naktu.obecnegorebrandingufunkcjimiruchomościaniedozmianyczyobiekNiemniejjedwiemyzdoświadżenowobudowanerównieżbędąprzedrozmowypodwarunkiem,jesttoodpowiedniprojekt,zodmarkąhotelowąiwodlokalizacji.Rosnącebudowlane,zaburzonełańdostawizmieniającysięrypracypowodują,żerebrandingkonwersjeistniejącychobiektówdzisiajsensinwestycyjnysąmocnoposzukiwaneprzezinzwłaszczatych,którzyrozpoczynająswojąprzyzsektoremhotelowym.

Keith Barr, nasz CEO powiedział ostatnio, że pierwsze sześć miesię cy tego roku było naprawdę dobre w skali globalnej działalności IHG. Popyt turystyczny i liczba rezerwacji biznesowych rosły prawie na wszyst kich rynkach na świecie. Dzięki temu nasz RevPAR zbliżył się do poziomu sprzed pandemii, a ADR go przewyż szył. Takie informacje dają nam dużo optymizmu na drugą połowę roku. Zdajemy sobie sprawę z niepewności ekonomicznej, ale widzimy pozytyw ne efekty działań, które prowadzimy w zakresie doświadczeń gości, po przez program lojalnościowy IHG One Rewards, w kanałach cyfrowych czy w działalności operacyjnej obiek tów. Nasi pracownicy są skupieni na wspieraniu właścicieli i zespołów w hotelach i na szukaniu nowych dróg do dalszego rozwoju naszej ro dziny marek IHG. Od początku roku zaobserwo waliśmy powrót dużego popytu na inwestycje hotelowe w Polsce i Eu ropie Środkowo-Wschodniej. Nawet w miastach takich jak Kraków czy Pra ga, które ucierpiały najmocniej pod czas pandemii, zainteresowanie inwe storów powróciło, z jeszcze większym

IHG HOTELS & RESORTS

dla nowych hoteli pod mar ka mi IHG. Jest to spowodowane tym, że właściciele widzą korzyści współpra cy z IHG Hotels & Resorts. Jesteśmy również zaangażo wani w wiele rozmów z bankami i instytucjami finansującymi, aby pomóc im zrozumieć rynek hote lowy zarówno dzisiaj, jak i trendy nadchodzące w najbliższej przy szłości. Banki są nadal zaintere sowane projektami hotelowymi,

temsąniezmiennieorazregionalnecjach.imościachnieruchotegicznychsięskupieniemnastralokalizaMiastaresortyprzedmiodyskusji

najchętniej ist niejącymi

To globalna firma z branży hotelarskiej, której celem jest zapewnienie prawdzi wej gościnności dla wszystkich. Posiadając w portfolio 17 marek hoteli oraz IHG One Rewards, jeden z największych programów lojalno ściowych na świecie, IHG ma ponad 6 tys. hoteli w ponad 100 krajach. Zaplanowane jest otwarcie kolej nych 1,8 tys. obiektów IHG w ciągu najbliższych pięciu lat. ANDRZEJ EUROPEPOLANDDEVELOPMENTSZYMCZYKDIRECTOR&EASTERN

kondycją poszczególnych segmen tów. Z pewnością największy wpływ na sytuację w naszym sektorze mają pandemia, sytuacja geopoli tyczna Polski oraz kondycja świato wej gospodarki. Tak jak na początku 2022 r. to wydarzenia za wschodnią granicą budziły największe obawy i zachwiały ożywieniem w hotelar stwie, tak w tym momencie – w po łowie 3 kwartału – z obawą patrzy my na rosnącą liczbę zachorowań na COVID-19 oraz na coraz wyższe koszty działalności operacyjnej ho teli. Galopująca inflacja w zesta wieniu ze wzrostami cen energii i potencjalnymi blackoutami może ponownie zachwiać branżą.

wie, Łodzi, Warszawie i Międzyzdrojach. Vienna House w Polsce obecna jest od 31 lat, kiedy to otwarty został Vienna House Amber Baltic Miedzy zdroje.

Obserwując wzrost cen w wielu gałęziach gospodarki, niepokoi nas, że budżety noclegowe niektórych korporacji są wciąż nieadekwatne do cen oferowanych przez hotele. Pozytywem jest powrót firm do organizacji spotkań i konferencji oraz ożywienie w segmencie po dróży służbowych, jednak nie jest to jeszcze poziom z 2019 r. Sze reg firm decyduje się na mniejsze i krótsze spotkania, a wiele między narodowych kongresów w ogóle nie powróciło. Widać to szczególnie na rynku krakowskim, na którym sytuacja jest aktualnie najtrudniej sza. Za granicą, szczególnie w Ame ryce czy Azji, Polska postrzegana jest jako kraj przyfrontowy i turyści indywidualni oraz grupy turystycz ne rezygnują z przyjazdu do nasze go kraju. Ciągle problematyczne jest niezwykle krótkie okienko re zerwacji – zarówno w przypadku pobytów indywidualnych, jak i grup biznesowych czy konferencji. Daje się zauważyć, że hotele resortowe radzą sobie zdecydowanie lepiej niż miejskie, nastawione na klienta biznesowego. Trudności z progno zowaniem przychodów jednak ich nie omijają ponieważ frekwencja zależy niezwykle mocno od sytuacji pogodowej. W Vienna House Am ber Baltic Miedzyzdroje początek sezonu pozostawiał wiele do życze nia, gdyż pogoda w pierwszej poło wie lipca była niesprzyjająca. Sier pień wygląda zdecydowanie lepiej. Obłożenie naszych hoteli w War szawie, Łodzi czy Katowicach po kazuje, że gdyby nie niepewność związana z sytuacją geopolityczną i ekonomiczną moglibyśmy z opty mizmem patrzeć na rok 2023. Jed nak ostatnie lata nauczyły nas, że długofalowe planowanie jest nie zwykle trudne. Wiemy, że ciągłe podnoszenie efektywności jest bardzo ważne z punktu widzenia właściciela czy inwestora. Robimy to poprzez m.in. rozwiązania w procesie zakupów czy optymalizacji kosztów budowy lub remontu. W 2022r. wprowadziliśmy na rynek nasz zmieniony program lojalnościowy IHG One Awards, któ ry od razu zaczął zwracać na siebie uwagę, jako prawdopodobnie naj lepsza propozycja dla gości w swojej kategorii. Dokonaliśmy wielu du żych zmian w naszych systemach cyfrowych, wliczając w to aplikację najnowszej generacji, czy też więk szą personalizację dla gości podczas rezerwacji i pobytów. Otwieramy kolejne fantastyczne hotele, powięk szając tym samym nasze portfolio. Dodatkowo zwiększamy ambitne zamierzenia redukcji śladu węglo wego w ramach naszego 10-letniego planu Journey to Tomorrow. Klu czową dla nas kwestią jest to, w jaki sposób pracujemy z naszymi hote lami i ich właścicielami, aby zmniej szyć emisje dwutlenku węgla zgodnie z nauką o klimacie, wyeliminować przedmioty jednorazowego użytku, redukować odpady czy współpraco wać z lokalnymi podmiotami w te macie dostępności wody i jej zrówno ważonego wykorzystania. W ramach naszego zobowiązania do zmniejszenia liczby odpadów, nie dawno ogłosiliśmy rozpoczęcie glo balnej współpracy z firmą Unilever, aby wymienić miniaturowe butelki w łazienkach w ponad 4 tys. hoteli, co oznacza, że na wszystkich rynkach, na których istniejemy, dostępne są rozwiązania w dużych opakowa niach. Sama ta inicjatywa powinna umożliwić hotelom oszczędności rzędu 10-30 proc. w stosunku do obecnie ponoszonych kosztów. Od 2009r. w IHG mierzymy i analizujemy dane dotyczące wpływu na środowisko poprzez narzędzie IHG Green Engage, gdzie przedstawiamy również różne roz wiązania dla hoteli w tym zakresie. Jednakże w tym roku wprowadzili śmy nowy wskaźnik, Energy Reduc tion Metric, aby móc skupić się na zwiększaniu efektywności energe tycznej tak, aby dało się ją kontrolo wać w 100 proc., lepiej porównywać z innymi lokalizacjami i zbierać lep sze dane w łatwiejszy sposób. W poprzednich latach, zmie niliśmy IHG Hotels & Resorts poprzez inwestycje w jakość na szych hoteli, dodanie niesamo witych nowych marek, poprawę zwrotów dla właścicieli i naszego planu zrównoważonego rozwoju oraz dalszy rozwój i wzmacnia nie naszej kultury organizacyjnej. Biorąc to wszystko pod uwagę, można śmiało stwierdzić, że pod stawą naszej każdej decyzji są goście i właściciele naszych hoteli. Obecnie na całym świecie otwar tych jest 6028 hoteli działających pod markami IHG, z czego 2291 obiektów znajduje się w Europie, a kolejnych 176 jest przygotowy wanych do otwarcia. W Polsce działa obecnie 14 hoteli pod mar kami IHG, a podpisano umowy na kolejne 23 obiekty (*dane na dzień 30.06.2022).

KATARZYNA NIEZGODA DYREKTOR SPRZEDAŻYBIURAW POLSCE

RAPORT GŁOS RYNKU – WYBRANE SIECI I FIRMY HOTELOWE

VIENNA HOUSE

ryn kami dla Vienna House są Niem cy, Polska i Czechy. Prezesem od 2014 r. jest Rupert Simoner, zaś dyrektorem do spraw operacyj nych jest Martin Ykema. Od 2017 r. grupa prowadzona jest przez Vien na House Capital AG, austriacką spółkę zależną tajlandzkiej spółki akcyjnej U City PCL (U City) z sie dzibą w Wiedniu. Głównym akcjo nariuszem U City jest grupa BTS (BTSG) – jedna z największych

Obecny stan branży hotelarskiej w Polsce jest lepszy niż się spo dziewaliśmy w roku ubiegłym, jednak jest naznaczony wielką nie pewnością oraz nierównomierną

To niezależna, europejska grupa hotelowa z ponad 30-letnim doświadcze niem w zarządzaniu hotelami i posiadająca udokumentowane know-how w obszarze rozwoju projektów. Grupa wywodzą ca się z Austrii kładzie szcze gólny nacisk na krajach.44zfoliowAktualniewibiznesoweobiektymiejskieEuropie.portsiecinajdująsięhotelew7Głównymi

notowanych na giełdzie spółek w Tajlandii.Dogrupy należą obiekty Vien na House, Vienna House Easy, Vienna House R.evo oraz ViennaHouse:orazgrupaWTownhouse.PolsceposiadadwaobiektyViennaHouseEasywKrakowieiKatowicach4ViennawKrako

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne118

Zrównoważony rozwój zyskuje na znaczeniu WALDEMAR TKACZYK SALES DIRECTOR POLAND ADA COSMETICS INTERNATIONAL O becnie u podróżnych dostrzega się potrzebę nadrobienia zaległości. Biznes przyspieszył, nadal nie osiągając jednak stanu sprzed pandemii. Branża hotelarska jest wciąż pod dużą presją. Inflacja jest wyższa niż kiedykolwiek, koszty rosną, brak siły roboczej. Wymagania stawiane dziś ko smetykom hotelowym są przy tym jasne: mają być naturalne, wegańskie, zrównoważone i nie drogie. W branży przez ostatnie dwa lata zrównoważony rozwój jeszcze bardziej zyskał na zna czeniu. Hotele szukają dostaw ców oferujących funkcjonalne rozwiązania produktowe i pasu jących do ich filozofii zrównowa żonego rozwoju. ADA Cosmetics stosuje zrównoważone praktyki biznesowe już od dawna. Jak

RAPORT GŁOS RYNKU – DOSTAWCY

dotąd jesteśmy jedynym pro ducentem w branży z certy fikatem Cradle-to-Cradle –tachwięcplanetylepszychkreatywnychSafe.”prising.myproduktówtowaniaetapieklingowi.poddaćny,iodpowiedzialnyrzanychduktów,standardemmiędzynarodowymdlaprowytwawsposóbzrównoważoktóremożnarecyJużnaprojeknowychkierujesięmottem„SurSustainable.Chodziotworzenieproduktów,dlagościhotelowych,iportfela.KliencimogąwpełnipolegaćnaprodukADA.

DOSTAWCYperspektywy specjalne

Systemy dozujące nie są no wym trendem, ale zyskują na popularności. W naszym wolnym od plastiku świecie coraz częściej podbijają łazienki hotelowe. Jako lider technologiczny ADA oferuje różne dozowniki wielokrotnego napełniania z pompką oraz roz wiązania w zakresie zamknię tych dozowników. Każdy model swoim wyjątkowym wyglądem mówi sam za siebie: od nowo czesnego niedopowiedzenia po ponadczasową elegancję. Ich wspólną cechą są wysoka funk cjonalność i różnorodność opcji brandingu. Jeden z naszych naj bardziej udanych systemów to SMART CARE, stanowiący dosko nałe połączenie estetyki, funkcjo nalności i bezpieczeństwa higie nicznego.Wśród produktów naszych własnych marek każdy znajdzie coś dla siebie. Wciąż dużą po pularnością cieszą się kosmetyki naturalne, jak NATURAL REME DIES z cennymi organiczny mi ekstraktami roślinny mi. Nasza najnowsza seria BE świeżewnoszącemodne,nadtoLalique,silnymimeryjnychnychmenciewprowadzającaDIFFERENT,dobrynastrójwcodziennąpielęgnacjęciała,wpełniodpowiadastylowiżyciamłodej,nowoczesnejklienteli.Wnaszymasortymarekznadomówperfuimodowychgraczamisąm.in.AspreyiAmouage.Pozawszejestpopytnanaszemłode,niszowemarki,dopokojuhotelowegowibracje.

ŚWIAT HOTELI | Wydanie

120

perspektywy i rozwój

MICHAŁ ŁAWNICZAK

DYREKTOR HANDLOWY RADAWAY W niełatwym dla bran ży czasie do każdej sprawy podchodzimy indywidualnie. Z tym samym za angażowaniem tworzymy ofer tę dla obiektu na 300 pokoi, jak i dla remontowanego pensjonatu potrzebującego zaledwie sześć kabin prysznicowych. W na szej ofercie znajdziemy modele dedykowane do luksusowych hoteli, jak również rozwiązania ekonomiczne, sprawdzające się w niewielkich obiektach. Aby poznać oczekiwania inwestorów, zapewniamy bezpośrednie do radztwo na terenie ich inwestycji w całej Polsce. Dzięki temu mo żemy stworzyć idealnie dopaso waną ofertę, nawet na kilka kabin prysznicowych. Przedstawiciele handlowi Radaway służą pomo cą przez cały czas realizowania projektu. Zarówno na etapie przygotowania inwestycji, ale też już po urucho mieniu obiektu. Za wsze istnieje moż liwość skorzysta nia z właścicielegospodarki.zmyJednakżepowoliwysłużyimcałyIdawaylatorównychCertyfikowatechnicznychumiejętnościfachowychInstaRa(CIR).podobnieteż,czasswodoradztwemnaszfirmoserwis.Aktualnasytuacjasięstabilizuje.nadalodczuwadużąniepewnośćzwiązanąepidemiąCOVID-19istanemZtychwzględówhotelioczekująod

DOSTAWCY – GŁOS RYNKU RAPORT

dużej

Hotelarze oczekują elastyczności

nas dużej elastyczności w dosta wach. Tutaj szczególnie ważna jest nasza umiejętność szybkiego dostosowywania oferty produk towej do zmieniającego się oto czenia. Inwestorzy hotelowi po szukują dostawcy, który zapewni fachowy montaż produktów, lub szkolenie własnych ekip montu jących. Chętnie prowadzimy takie instruktaże dla instalatorów, bo wiemy, że prawidłowy montaż naszych kabin to gwarancja ich niezawodności.Dziśsposobem wyróżnienia się dla hoteli jest postawienie na design. Oferta Radaway uła twia to zadanie. Nasz program „Na Miarę” pozwala wykonać do wolny nadruku lub grawerunek na szkle. Może to być fan tazyjny wzór czy logo obiektu – tu klienci mają ogromną do wolność. InwestorzytakichwiaobiektówcorazdualizacjaIndywiwystrojułazienkimożliwajestteżdziękinaszymróżnymrodzajomszkłaibogatejgamiekolorystycznejbrodzików.Stądmniejzamakilkadziesiątsamychmodeli.częściejdecy

dują się na mieszanie różnych rozwiązań, a dzięki naszej naj głębszej na rynku ofercie staje się to niezwykle proste.

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI 121

DOSTAWCY O RYNKU

RAPORT GŁOS RYNKU – DOSTAWCY COVID-19

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne122

BUDUJEMYWIFI.PL Od początku pandemii minęło kilkadziesiąt miesięcy. Okres ten zmienił całkowicie wymagania klientów rynku hotelowego. Hotel stał się nie tylko miejscem wypo czynku, ale tak że pracy zdal nej. dzaniasobieniewania.iprezentacjebiznesowe,spotkaniaWróciłypodsumoNiktwyobrażaterazspęczasuw ho telu bez sieci WiFi dobrej jakości. Oglądanie serwisów stre amingowych, granie w gry online, komunikacja za pośrednictwem narzędzi do spotkań na żywo i wiele innych rozwiązań uży wanych na co dzień, wymaga od hotelu coraz lepszej jakości sieci. WiFi to nie tylko hotspot, to tak że urządzenia, które dostarczają do nich internet, systemy bezpie czeństwa oraz sam szkielet sieci znajdujący się w budynku. Wiele nowych hoteli inwestuje w za awansowane rozwiązania, które mają poprawić wrażenia gościa. Nie zawsze jednak sieć WiFi w hotelu jest zaplanowana zgod nie z zasadami budowania tego typu rozwiązań. Często takie sieci projektują osoby, które z sieciami WiFi na co dzień nie mają zbyt wiele do czynienia. Skutki tego często wymagają kosztownych poprawek. Za dużo sprzętu lub za mało, zakupione złe hotspo ty, w starym standardzie, błędy konfiguracji i zabezpieczeń. Co warto zrobić, aby nie otrzymy wać gwiazdki mniej lub nega tywnych komentarzy? Koniecz nie zainwestuj w to, co pomoże zapewnić komfort Twoim klientom. Większość hoteli ma już do stęp do inter netu a pręd kości instalacjizachęcająTesetczająprzekrakrotnieniejednołączykilkaMb/s.prędkościdourządzeń w standardzie WiFi6, które pozwalają osiągać trans misję bezprzewodową o pręd kości powyżej 1 Gb/s. Polecamy, a wręcz zalecamy korzystanie z zarządzania w chmurze, które umożliwi dowolnym delegowa nym pracownikom sterowanie środowiskiem z każdego miejsca na świecie, zapewni analitykę tego co się dzieje w sieci, pokaże na żywo problemy i pomoże jej rozwiązać. Tam, gdzie występuje dużo nowych systemów AV za lecamy i zachęcamy do wyboru rozwiązań wspierających dzia łanie tego typu systemów. Gdy już w hotelu będzie działo dobre WiFi, można śmiało pomyśleć o wykorzystaniu bezprzewodo wej łączności VoIP dla pracowni ków oraz central IP-PABX w celu optymalizacji i automatyzacji obsługi gości. Te wszystkie ele menty pozwolą nawet najwy bredniejszym klientom poczuć swobodę wypoczywania lub pra cy w Państwa obiektach.

PRZEMYSŁAW FRĄK

DYREKTOR KOORDYNATORZARZĄDZAJĄCY,PROJEKTÓWWIFI

sąiBezpieczeństwoprywatnośćgłównymitrendami

MARTA MAKAREWICZ

hotelarskie w różny sposób. Podczas, gdy podróże służbowe ucierpiały, niektóre hotele w de stynacjach wypoczynkowych po radziły sobie całkiem nieźle. Wy gląda na to, że hotelarze, którzy już wcześniej byli zaangażowani i proaktywni w swoich operacjach hotelowych, odnieśli sukces pod czas pandemii, podczas gdy firmy, które wahały się przed podjęciem działań w czasie pandemii ucier piałyEfektembardziej.pandemii jest nie tylko problem ze znalezieniem pracowników do obsługi hoteli, ponieważ wiele osób przeniosło się do innych branż, ale także oczekiwania gościa względem zachowania bezpieczeństwa oraz hotelarzy względem cyfryzacji branży. Idzie za tym znaczący rozwój aplikacji skierowanych do gości, co pozwala na więcej bezdotyko wych interakcji i pieczne.danetechnologicznego,narzędziamogązgości,bezpieczeństwowaćtrendami.watnośćstwołygościdoświadczeń,samodzielnychzapewniającjednocześnie,żewrażenianiezostazmniejszone.BezpieczeńgościiprysągłównymiHotelemusząstosotechnologię,którazapewniadanychswoichzwłaszczajeśliintegrująsięaplikacjamiinnychfirm.Hotelewygodniedodawaćnowedoswojegozestawuwiedząc,żeichidanegościpozostanąbez

wymaganiazmieniłklienta

REGIONAL MANAGER SHIJI POLAND B iorąc pod uwagę duże zmiany, jakich doświad czyliśmy w branży na przestrzeni ostatnich lat, jest wiele tematów, na których sku piamy się wspólnie z naszymi klientami. Pracujemy nad za pewnieniem hotelom różnorod nych rozwiązań technicznych, które pomogą im między inny mi zarządzać i pracować nad danymi, wypełnić luki informa cyjne i potencjalnie zmniejszyć zależność od OTA. Wkład Shiji w dzisiejsze wyzwania branżowe dotyczy koncepcji „Przejrzystego Gościa” (Transparent Guest aka Single Guest Profile), która do tej pory była nieuchwytną ideą, że można mieć jeden profil gościa ze wszystkimi ważnymi informa cjami. Z punktu widzenia syste mów, jest to pojedynczy profil gościa, ale z punktu wi dzenia hotelarza, chodzi o pozna nie gościa na każdym etapie jego podró ży w dzisiajdwieosiągnięciabyłataPodczas,hotelu.gdykoncepcjatrudnadozaledwalatatemu,jesttomożliwe.Dziękiróżnorodności rozwią zań, jakie Shiji Group oferuje ho telarzom, otwartości na integracje poprzez API i swoje doświadcze nie jesteśmy w stanie wesprzeć ich w cyfryzacji doświadczeń go ści, zwiększenia satysfakcji oraz zwiększeniuPandemiaprzychodów.wywołała ewolu cję, wpływając na różne biznesy

ALEKSANDRA KIELAK DYREKTOR DS. SPRZEDAŻY JULIUS MEINL POLSKA

rozwiązaniaPoszukiwaneekologiczne

JERZY KOS DYREKTOR DS. SPRZEDAŻY AREA COOLING SOLUTIONS W ostatnim czasie chłodnictwo komer cyjne stoi u progu wyzwań związanych z rosnący mi kosztami energii i potrzebą ochrony środowiska naturalnego. W zgodzie z ideą zrównoważo nego rozwoju, w sektorze chłod niczym poszukuje się rozwiązań ekologicznych i efektywnych energetycznie. Należy pamiętać, że chłodnictwo stanowi znaczący udział w bilansie energetycznym całego obiektu. W związku z tym, dążymy do rozwiązań pozwala jących zoptymalizować zużycie energii i znacząco obniżyć koszty eksploatacyjne.Agregatychłodnicze iCOOLTM to rozwiązanie szyte na miarę ak tualnych potrzeb sektora komer cyjnego. Urządzenia tej serii to ponad 12 lat doświadczeń w tech nologii inwerterowej oraz ponad 14 tysięcy jednostek wyprodu kowanych w Polsce przez firmę Area Cooling Solutions i zainsta lowanych w różnych aplikacjach na całym świecie. Dzięki zastosowaniu sprężar ki z płynną regulacją wydajności możemy zaoszczędzić do około 35 proc. energii elektrycznej po bieranej przez sam agregat. A to dopiero początek. Precyzyjne dopasowanie temperatury do bieżącego zapotrzebowania gwa rantuje zmniejszenie oblodzenia urządzeń, a co za tym idzie, oszczędności pośrednie wynika jące ze znacząco zmniejszonej ilości cykli odtajania. Mniejsze wahania temperatur to również lepsza jakość towaru dzięki pre cyzyjnej kontroli i zmniejszone muAgregatwysuszaniu.inwerterowy daje nam komfort możliwości podłączenia wielu komór chłodniczych i dopa sowywania wydajności do obcią żenia w sposób ciągły. Ponadto, mamy też możliwość wyłączania zbędnych pomieszczeń, obniżając przy tym koszty eksploatacyjne. Agregaty iCOOLTM to gwa rancja długoletniej i komforto wej eksploatacji. Każdy agregat opuszczający fabrykę jest przete stowany, wstępnie zaprogramo wany i gotowy do pracy. Dzięki technologii inwerterowej, zmniej szamy ilość włączeń i wyłączeń agregatu co zwiększa jego żywot ność. Dajemy również możliwość korzystania z opcji monitoringu Area Cloud, który gwarantuje sta ły dostęp zdalny do urządzenia oraz prewencję awarii. Ponadto, urządzenia serii iCOOLTM to jed no z najcichszych rozwiązań na rynku. A możliwość pracy w wie loma dostępnymi obecnie czynni kami chłodniczymi, wpisującymi się w trendy ekologiczne, czyni je liderem na rynku kompaktowych agregatów skraplających.

na obecności naszego baristy, profesjonalnego baru, ekspre su kolbowego i degustacji kawy najwyższej jakości podczas typo wego śniadania, czasami rozsze rzone o mini szkolenie kawowe dla chętnych, na którym można sprawdzić różnice pomiędzy Ara bicą i Robustą. Takie weekendo we doznania pozwalają bardziej uatrakcyjnić krótszy pobyt i za chęcić do powrotu. Wydanie specjalne

Obserwująckawy.hotelamizarządzającychważnajestsprawna,szybkaiprofesjonalnaobsługa,takabykażdegoporankagościemielimożliwośćdelektowaćsięfiliżankąaromatycznejtrendywi dzimy, że dużo częściej niż do tychczas goście chcą dzielić się swoimi pozytywnymi opiniami o odwiedzanych przez nich miej scach. Są bardzo wyczuleni na poziom obsługi, jakość używa nych produktów oraz smak kawy. Zauważalny jest zdecydowanie trend wyższych standardów, które są dziś synonimem bez pieczeństwa i zdrowia. Doceniają dbanie o produkty wysokiej jako ści, certyfikowane i wspierające zrównoważony rozwój. Chętnie korzystają z dodatkowych aktyw ności, które oferują hotele, takie jak np.: Śniadanie z Baristą Julius Meinl. To usługa, która sprawdza się podczas urodzin hotelu lub wizyty ważnych gości, polegająca

| ŚWIAT HOTELI 123

N

DOSTAWCY – GŁOS RYNKU RAPORT Goście wysokądoceniająjakość

asz dynamiczny rozwój w segmencie hotelo wym zawdzięczamy przede wszystkim długoletnie mu doświadczeniu, jakości pro duktów oraz serwisu wysokiej klasy urządzeń. W dzisiejszych czasach bardzo ważnym czyn nikiem wyboru dla dużych ho teli jest stabilny, doświadczony partner handlowy, który sprosta wysokim oczekiwaniom obsłu gi. Ważne jest bezpieczeństwo współpracy oraz kom pleksowość, która pozwala zaosz czędzić bez cenny lana.serwetnikidodatki,urządzenia,ta,kawa,dostawcy:uWszystkoczas.jednegoherbaczekolada,cukry,iporceTowłaśnie ofe ruje duża międzynarodowa marka Julius Meinl. Kolejnym naszym działaniom będzie to warzyszyć duże doświadczenie z segmentem hotelowym, które pomaga sprawnie przygotować oferty szyte na miarę, zapew nić wsparcie marketingowe oraz nawiązać długofalowe relacje, satysfakcjonujące dla obydwu stron. Planujemy już wkrótce po informować o kolejnych naszych wspaniałych partnerach. Patrząc na aktualną sytuację – choć przy tak dynamicznych zmianach trudno o niej mówić – widzimy, że luksusowe hote le cieszą się dużą popularnością, chociaż goście czekają bardzo często z rezerwacją do ostatniej chwili. Dalekosiężne plany, póki co odeszły w zapomnienie. Bar dziej popularne są rezerwacje na zdecydowanie krótszy okres, częściej są to przedłużone wyjaz dy weekendowe. Czy to znaczy, że żyjemy teraz z dnia na dzień? Nie, to tylko oznacza, że żyjemy nauczeni doświadczeniem nieco bardziej spontanicznie. Adekwat nie do sytuacji segment hotelowy poszukuje elastycznych współ pracowników, rozumiejących rynek i zasady działania hoteli. Dla osób

SZCZAWNICAW CHMURACHZ GŁOWĄ

Podstawa sukcesu to oczarowanie gościa

RAPORT GŁOS RYNKU – DOSTAWCY

PROMOCJA ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne124

Zaledwie kilka tygodni temu otwarto nowy bu dynek Szczawnica Park Residence o wysokim standar dzie. Jest on uzupełnieniem bo gatej oferty Hotel Szczawnica Park Resort & Spa **** – infor muje nas Dyrektor Techniczny hotelu Dominik Wójcik Budynek zlokalizowany jest w bezpośrednim sąsiedztwie promenady spacerowej nad Grajcarkiem oraz Mostu Za kochanych. Posiada własny bezpośredni dojazd drogą we wnętrzną z ulicy Głównej. Jest to wyjątkowe kameralne miejsce, które idealnie sprawdzi się jako odskocznia od zgiełku i szumu miasta. Mieści się w nim 27 luk susowych apartamentów, część z nich z własnym jacuzzi oraz je den wyjątkowy z przestronnym tarasem i jacuzzi na powietrzu. W Hotelu znajduje się rów nież niepowtarzalna sala bankie towa Residence, która jest w sta nie pomieścić nawet 400 osób. Wyposażona została w najno wocześniejsze rozwiązania tech nologiczne, dzięki którym może my animować dowolnie sufit sali w technologii LED. Wprost z basenu, za sprawą szklanych ścian, nasi Goście mogą podziwiać niepowtarzalną pano ramę Małych Pienin oraz potoku Grajcarek.Całyhotel i wszystkie syste my odpowiedzialne za komfort i bezpieczeństwo gości wy magały wydajnej i bezpiecznej sieci. Przemysław Frąk CTO w firmie BudujemyWiFi tak opi suje zakres wykonanych prac: „W hotelu zbudowaliśmy roz wiązanie oparte o systemy biz nesowe pozwalające na korzy stanie z wydajnych rozwiązań AV, szybkiego WiFi oraz dające możliwość sterowania wszyst kimi systemami pracującymi w hotelu. Czy to sterowanie kli matyzacją, zarządzanie muzyką i dźwiękiem, monitoring wizyjny lub sterowanie systemami ener getycznymi wymaga stabilnej, pewnej i szybkiej łączności. Aby zapewnić zdalny monitoring i możliwość zdalnego sterowa nia, została wdrożona platfor ma zarządzana z chmury. Dzię ki temu rozwiązaniu można za pomocą przeglądarki zmieniać wszelki ustawienia przełącz ników sieciowych, systemów WiFi, automatyzować podłącza nie nowych urządzeń będąc set ki kilometrów od hotelu. Dodat kowo pełna analityka systemu pokazuje wszystkie informacje o awariach, prowadzi predykcję potencjalnych awarii, pozwala przewidywać rozwój systemu w przyszłości. Wszystkie te roz wiązania znacząco skróciły czas uruchomienia obiektu i zapew niły dynamiczną konfigurację systemu w trakcie początkowej fazy rozruchu.”

MACIEJ WROŃSKI

RATIONAL O statnie dwa lata nie oszczędzały branży hotelarskiej. Pande mia, wojna, rosnąca inflacja, brak pracowników i wzrost kosztów mediów – to czynniki, jakie na pewno nie pomagały w rozwo ju branży. Pomimo tych wy zwań otwierają się nowe hotele, a chcąc zorganizować impre zę firmową czasami trudno o wolny termin. Jednak słychać gło sy o spad ku którabyćatrakcją,teżcyjną,konkurenPrzewagąbieszejichodówprzymniejliczgości.aledodatkowąmożesmacznakuchnia,możeprzyciągnąć wielu klientów.Podstawy sukcesu to oczaro wanie gościa wystrojem, obsłu gą, oryginalnymi pomysłami czy ciekawą ofertą potraw. Z punktu widzenia gościa wydaje się to oczywiste, jednak w rzeczywi stości wymaga ciężkiej pracy, także w kuchni. W nowoczesnej kuchni część zadań można zle cić inteligentnym urządzeniom takim, jak piec konwekcyjno-pa rowy iCombi Pro czy urządzenie wielofunkcyjne iVario Pro. Praca obydwu urządzeń zaczyna się już od śniadania, poprzez ban kiety, obiady a la carte, room service czy kolacje. iCombi Pro automatycznie rozpoznaje, czy ma zostać przyrządzonych je den czy 20 steków i automa tycznie dostosowuje precyzyjne ustawienia. Dzięki temu nawet niewykwalifikowany personel może w łatwy sposób zapew nić dania na wysokim poziomie. Wspiera użytkowników, dostar czając plany produkcji z opty malnym czasem lub poborem uchylne,czytownicenatomiastiVarioenerProzastępujetradycyjneurządzeniajakkotły,frypatelnieprzej mując takie czynności jak gotowanie, smażenie i fry towanie. Dzięki temu można oszczędzić miejsce w kuchni, ograniczyć koszty inwestycji oraz znacząco zredukować bie żące koszty, zachowując naj wyższą jakość potraw. Trudno teraz przewidywać, w którą stronę będzie rozwijać się branża hotelarska, aby poko nać wyzwania, które piętrzą się w ostatnim czasie. Rational jako doświadczony partner w zakre sie wsparcia hoteli niezależnie od okoliczności oferuje kom pleksowe doradztwo i opraco wuje indywidualne koncepcje dopasowane do różnych potrzeb i wyzwań.

MANAGING DIRECTOR

Brenntag to światowy lider w dystrybucji standardowych oraz specjalistycznych surowców chemicznych i dodatków funkcjonalnych, wykorzystywanych w wielu branżach przemysłowych, m.in. przemyśle spożywczym, farmaceutycznym, żywienia zwierząt, kosmetyce i chemii gospodarczej oraz w technologiach zwią zanych z ochroną środowiska. W tym zakresie oferuje pełną paletę produktów do uzdatniania wody, oczyszczania ścieków komunalnych i przemysłowych oraz zapewnia profesjonalne wsparcie technologiczne.

BudujemyWiFi Al. Jerozolimskie 55/8 00-697 Warszawa tel. (22) 110-27-26 570-445-886

Best Company Solutions ul. Wagonowa 2c/1 53-609 Wrocław tel. www.best-cs.plinfo@best-cs.pl717-948-110

Hotel Saski ul. Prof. Michała Życzkowskiego, nr 19 31-864 Krakow tel. (12) 333-42-70 www.saskikrakow.comSaski_Krakow@hilton.com

BEST Company Solutions od ponad 12 lat przyczynia się do rozwoju branży HoReCa oferując firmom kompleksową obsługę – od analizy potrzeb klienta, poprzez dobór, sprzedaż i montaż urządzeń, po serwis technologiczny i szko lenia. BEST CS jest oficjalnym dystrybutorem ekspresów do kawy FRANKE i Dalla Corte, wyciskarek ZUMEX, pieców i systemów kuchennych PALUX, pieców Pratica i Cuppone oraz marek QualityFry, Curtis, Compak, Hobart, Danube, Brita, BluPura, BOVO i GelMatic.

To zespół doradców, specjalistów marketingu, sprzedaży oraz osób zarzą dzających obiektami hotelarskimi w Polsce i Europie. Posiadamy ponad 20 lat doświadczenia w branży, zdobytego przy współpracy z najlepszymi hotelami pol skimi jak i markami międzynarodowymi. Współpracujemy z deweloperami, inwe storami oraz właścicielami hoteli i we wszystkich aspektach rozwoju biznesu, zarządzania operacyjnego, oraz różnych modeli finansowania portfeli inwesty cyjnych.

Brenntag Polska ul. J. Bema 21 47-224 Kędzierzyn-Koźle tel. (77) 472-15-00 fax (77) www.brenntag.combiuro@brenntag.pl472-16-00

Firma ADA Cosmetics, założona w 1979 roku, produkuje wysokiej klasy kosme tyki hotelowe dostosowane do potrzeb branży hotelarskiej. W portfolio znajduje się ponad 20 marek: od lifestylowych po luksusowe, od mainstreamowych po ekskluzywne, w tym certyfikowane kosmetyki naturalne oraz znane międzyna rodowe marki designerskie . ADA jest również wynalazcą i liderem rynku w dzie dzinie systemów dozujących. Firma z certyfikatem Cradle-to-Cradle jest ukie runkowana na przyjazny dla środowiska, zrównoważony sposób prowadzenia działalności.

Nasz hotel może poszczycić się ponad 200-letnią historią trwania jako perełka centrum, zaledwie jedną przecznicę od głównego placu Starego Miasta i Sukiennic. Prawie wszystkie staromiejskie restauracje, muzea, galerie i sklepy są oddalone od nas niecałe 10 minut spacerem, a Zamek Królewski na Wawelu – 15 minut. Wybierając podróż tramwajem, można z kolei łatwo dojechać do żydowskiej dzielnicy Kazimierz. Po dniu pełnym atrakcji zapraszamy na prze kąskę i drinka do naszej hotelowej restauracji z barem.

WIZYTÓWKI

ADA Cosmetics International Rastatter-Str-2AHeadquarters: / 77694 Kehl / Germany tel. www.ada-cosmetics.comwaldemar.tkaczyk@ada-international.com602-326-867

Area Cooling Solutions ul. Relaksowa 27 55-080 Nowa Wieś Wrocławska tel. (71) www.area.plarea@area.pl354-56-24

Czołowy producent urządzeń chłodniczych w tym inwerterowych agregatów skraplających iCOOLTM, do zastosowań w obiektach handlowych, gastrono micznych oraz hotelach. Posiada najszerszą gamę kompaktowych agregatów inwerterowych w zakresie od 0,8kW – 42 kW, do pracy z większością czynników chłodniczych oraz z ekologicznym gazem CO2. Dział projektowy, produkcja oraz doradztwo techniczne znajdują się w Polsce – czas dostawy na urządzenia z magazynu 48h. Potwierdzony standardem TÜV oraz ISO PN-EN 9001:2009 B&B Hotels Polska pl. Przymierza 6 03-944 Warszawa tel. (22) www.hotelbb.comcontact.pl@hotelbb.com672-53-07

To jedna z największych polskich sieć hoteli. W swojej kolekcji ma już 16 obiektów i stawia przede wszystkim na rewitalizację zabytków. Zarządza również siecią barów Kuchnia za Ścianą w Warszawie, a także Parkiem Handlowym w Siedlcach. Projekty firmy otrzymały wiele wyróżnień i nagród zarówno w branży deweloper skiej, hotelowej jak i gastronomicznej.

B&B Hotels to dynamicznie rozwijająca się, międzynarodowa sieć skupiająca w swoich strukturach ponad 600 hoteli w 14 europejskich krajach oraz w Brazylii. Atrakcyjne położenie obiektów, w połączeniu z wyważoną polityką cenową, kom fortem wynikającym z wyposażenia i estetyki wnętrz oraz profesjonalną obsługą przekłada się na pozytywne doświadczenia gości. W Polsce hotele B&B można znaleźć we Wrocławiu, w Toruniu, Warszawie, Katowicach, Łodzi, Krakowie, Nowym Targu, Rzeszowie, Lublinie i Poznaniu.

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI 125

Arche ul. Puławska 361 02-801 Warszawa tel.: 22 319 80 80 arche@arche.plwww.arche.pl

www.budujemywifi.plkontakt@budujemywifi.pl Zajmujemy się projektowaniem, budową i modernizacją sieci WiFi oraz sys temów bezpieczeństwa. Współpracujemy z wieloma producentami, dzięki czemu dobieramy rozwiązanie dla każdego hotelu indywidualnie. Wdrażamy rozwią zania w chmurze, co pozwala oszczędzać budżety, zarządzać i szybko modyfi kować ustawienia sieci. Wspomagamy też budowę rozwiązań AV, telefonii hote lowej, nowoczesnego oświetlenia, systemów monitoringu. Dostarczamy również szybki internet tam, gdzie inni nie potrafią. Zapraszamy do bezpłatnych konsul tacji i audytów. Condo.pl ul. Wioślarska 8 00-411 Warszawa 570-009-884 www.condo.pl

Julius Meinl to globalna kawowa marka premium istniejącą na rynku od 1862. Jako pierwszy profesjonalny roaster w Europie, wprowadzając ciągłe inno wacje, Julius Meinl stworzył unikalną, odnoszącą sukcesy kulturę kawy opartą na wiedeńskiej tradycji. Jesteśmy dumnym ambasadorem wiedeńskiej kultury kawiarnianej, a misja marki jest uczynienie świata bardziej poetyckim, a przez to lepszym miejscem. Naszych klientom na 70 rynkach świata dostarczamy kompleksowe rozwiązania obejmujące najwyższej jakości kawę i herbatę wraz z pełnym wsparciem sprzętowym, doradczym i szkoleniowym.

www.nosalowy-dwor.eu www.nosalowypark.pl Historia Hoteli Nosalowy sięga roku 2000 kiedy to u samych stóp Tatr powstała Restauracja Regionalna oraz hotel Nosalowy Dwór oferujący 29 pokoi. Dziś firma zarządza prawie 550 pokojami. Flagowe obiekty to Nosalowy Dwór Resort & Spa oraz Nosalowy Park Hotel & Spa. Impet Computers ul. Marywilska 34 03-228 tel.Warszawa(22)397-77-50, www.impetcomputers.plgrandstream@impetc.pl661-922-804 Oficjalny dystrybutor marki GRANDSTREAM w Polsce od 2004 roku. Firma ofe ruje rozwiązania i urządzenia z zakresu VoIP i sieci internetowych. Produkty zmniejszają koszty komunikacji, zwiększają bezpieczeństwo i gwarantują poprawę wydajności w firmach z każdego sektora. Nasze rozwiązania zostały zaimplementowane w takich miejscach jak Park Wodny Suntago, Hotel Nobu, Deo Plaza na wyspie Spichrzów, Energylandia i wielu innych. Przez 26 lat na rynku udało nam się zbudować wartościowe relacje z naszymi partnerami i inte gratorami. Dzięki temu jesteśmy w stanie spełnić oczekiwania najbardziej wyma gających klientów. Dodatkowo w 2002 roku stworzyliśmy własną markę iBOX, która w ciągu minionych 20 lat zdążyła zaskarbić sobie sympatię wielu fanów elektroniki użytkowej. Zapraszamy do kontaktu.

WIZYTÓWKI

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne126

Johnson Health Tech. Poland ul. Działkowa 62 02-234 Warszawa tel. (22) 280-94-30 tel. kom. 513-111-902 fax (22) www.matrixfitness.plkontakt@johnsonfitness.eu101-20-77

Julius Meinl Polska ul. Pogodna 10 05-850 Piotrkówek Mały tel. (22) www.juliusmeinl.com721-07-61

Nadwiślańska Agencja Turystyczna ul. Towarowa 23 43-100 Tychy tel. (32) 326-23-50 505-623-666 www.nat.plnat@nat.pl NAT – polskie hotele i ośrodki wypoczynkowe. Sieć NAT to 10 hoteli trzygwiazd kowych i 7 ośrodków o rodzinnym charakterze, rozmieszczonych w najbardziej atrakcyjnych turystycznie lokalizacjach w Polsce. Firma posiada także Stację Narciarską Cieńków w Wiśle. Oferta sieci obejmuje wypoczynek rodzinny, pobyty prozdrowotne i promujące aktywne spędzanie wolnego czasu na Pomorzu, Mazurach, Ziemi Kłodzkiej, w Beskidach i Tatrach. Hotele organizują także konfe rencje, szkolenia i spotkania firmowe.

LSI Software S.A. jest wiodącym na rynku polskim producentem oprogramo wania dla branży HoReCa oraz sektora detalicznego, systemu klasy ERP oraz oprogramowania do obsługi obiektów rekreacyjno-sportowych. Kompleksowa oferta obejmuje również usługi konsultacyjne, wdrożeniowe, serwis, a także dostawy specjalistycznych rozwiązań sprzętowych. LSI Software jest również generalnym dystrybutorem Robotów Pudu. Więcej o robotach można znaleźć na stronie puduroboty.pl. Media Management Europe ul. Gołębia 1 A 05-825 Grodzisk Mazowiecki tel. (22) www.mm-eu.tvinfo@mm-eu.tv734-48-90 Media Management Europe (MME) powstała w 2004 roku w oparciu o 10-letnie doświadczenie w doradztwie, sprzedaży, instalacji i zarządzaniu usługami tele fonicznymi, TV satelitarnej oraz IT dla klientów komercyjnych i mieszkanio wych. Nadrzędnym celem przyświecającym utworzeniu MME było propagowanie wiedzy na temat legalnej reemisji w kontekście obowiązującego prawa i ochrona nadawców. MME koncentruje się na jednym obszarze wiedzy – udzielaniu prawa do reemisji ponad 100 kanałów telewizyjnych w imieniu kilkunastu nadawców, zarówno lokalnych, jak i międzynarodowych. Wieloletnie doświadczenie, dosko nała znajomość aspektów prawnych oraz branży HoReCa i CATV czynią z MME profesjonalnego doradcę pod silną i dobrze rozpoznawalną marką.

Hotele Nosalowy ul. Balzera 21 d 34-500 Zakopane tel. (18) 202-24-00 797-708-997 fax (18) konferencje@nosalowy.plrezerwacja@nosalowy.pl202-24-01

LSI Software ul. Przybyszewskiego 176/178 93-120 Łódź tel. (42) 680-80-00 fax (42) www.lsisoftware.plinfo@lsisoftware.pl680-80-99

Matrix to marka należąca do globalnego koncernu Johnson Health Tech. Ltd., który od 1975 roku produkuje profesjonalne urządzenia fitness. Jest uznaną marka należącą do czołowych producentów sprzętu fitness i najszybciej roz wijającą się marką w tej branży na Świecie. Sprzęt spełnia surowe wymagania europejskich norm ISO 9002 i ISO 9001, wyróżniając się innowacyjnością, nie powtarzalnym designem i trwałością. Matrix jest globalnym dostawcą sprzętu do hotelowych stref fitness, m.in. Marriott, IHG, Wyndham, The Ascott, a także współpracuje z siecią Hyatt na kontynencie amerykańskim. Polskie biuro han dlowe Matrix oferuje klientom kompleksową obsługę od momentu planowania projektu, wsparcie podczas procesu zakupu – m.in. pomoc w pozyskaniu finan sowania oraz profesjonalny serwis posprzedażowy.

Francuska profesjonalna marka kosmetyczna dla spa, salonów urody, odnowy biologicznej, specjalizująca się w naturalnej morskiej pielęgnacji. Oferuje zabiegi, terapie, rytuały pielęgnacyjne do twarzy i ciała w połączeniu z filozofią wellness, masażami oraz kosmetyki do pielęgnacji domowej. Jej produkty spełniają najbar dziej restrykcyjne wymagania pod względem bezpieczeństwa, tolerancji i jakości.

WIZYTÓWKI ORBIS ul. Złota 59 00-120 recepcja.orbis@accorinvest.comtel.www.orbis.plWarszawa(22)829-39-69

Radisson Hotel Group Avenue du Bourget 44 1130 Bruksela (Belgia) Valerie Schuermans Vice President Business radissonhotels.com/developmentvalerie.schuermans@radissonhotels.comDevelopment

Jest jedną z największych i najbardziej dynamicznych grup hotelowych na świecie. Rodzinę marek Radisson można znaleźć na całym świecie w ponad 120 krajach, z obecnie ponad 1,7 tys. hotelami działającymi i w trakcie rozwoju. Radisson Hotel Group prowadzi działalność w regionie EMEA i APAC, gdzie działa i rozwija się ponad 1000 hoteli. Grupa szybko się powiększa z planem podwo jenia globalnego portfolio do 2025 roku. W Polsce Radisson Hotel Group posiada 23 obiekty w eksploatacji i w fazie rozwoju. Portfolio rodziny marek Radisson obejmuje Radisson Collection, Radisson Blu, Radisson, Radisson RED, Radisson Individuals, Park Plaza, Park Inn by Radisson, Country Inn & Suites by Radisson oraz prizeotel. Radaway ul. Rabowicka 59, Jasin 62-020 Swarzędz tel. (61) 835-75-10 fax (61) www.radaway.ploffice@radaway.pl835-75-11

RATIONAL jest globalnym liderem rynkowym i technologicznym w zakresie termicz nego przyrządzania potraw w kuchniach profesjonalnych. Lider innowacji od momentu stworzenia technologii konwekcyjno-parowej regularnie proponuje udoskonalenia swoich urządzeń. Oferuje najlepsze w swojej klasie piece konwekcyjno-parowe iCombi oraz urządzenie multifunkcyjne iVario. Celem firmy jest nie tyle projektowanie maszyn, a oferowanie innowacyjnych rozwiązań. Dzięki ponad 1 000 000 sprzedanych urzą dzeń stały się one standardem w restauracjach, stołówkach, kantynach czy rozwijają cych się strefach gorącej lady, wędliniarskiej czy piekarniczej w sklepach.

Firma SCM działa od września 2005 roku, a od lipca 2012 jest Wyłącznym Dystrybutorem Produktów Monin na Polskę. Główne obszary działalności firmy to: Rozwój i kreowanie nowych rozwiązań w kategorii produktów i napojów dla kanału HoReCa oraz doradztwo w zakresie ich przetwarzania; Zakupy i sprzedaż surowców rolnych oraz produktów gastronomicznych; Efektywne zarządzanie łańcuchem dostaw obejmującego produkty, opakowania i dystrybucję. Marka Monin jest obecnie uznawana za numer jeden na świecie na rynku syropów klasy Premium, puree owocowych oraz sosów deserowych. To zasługa ponad 105-let niego doświadczenia oraz bogatej oferty – ponad 250 smaków sprzedawanych w 150 krajach na świecie. Od kwietnia 2016 r. SCM jest także wyłącznym impor terem i dystrybutorem profesjonalnych urządzeń do miksowania i mieszania napojów oraz potraw – marki Vitamix. Shiji Poland ul. Chorzowska 148, 40-101 Katowice Marta Makarewicz Sales Manager Polska marta.makarewicz www.shijigroup.com572-312-185@shijigroup.com

To polski producent i ekspert w dziedzinie nowoczesnych kabin prysznicowych, dostępnych zarówno w rozmiarach standardowych jak i niestandardowych. W ofercie marki znajdują się także parawany nawannowe, drzwi wnękowe, bro dziki prysznicowe i podpłytkowe, jak również cała gama przydatnych akcesoriów i dodatków. Produkty sygnowane logo Radaway dedykowane są najbardziej wyma gającym odbiorcom, stanowiąc odpowiedź na wszelkie potrzeby i wyzwania aran żacyjne, jakie stają przed klientami.

Polski Holding Hotelowy ul. Komitetu Obrony Robotników 39G 02-148 Warszawa tel. (22) 264-64-64 fax (22) www.phh.plbiuro@phh.pl650-08-73

RATIONAL ul. Bokserska 66 02-690 Warszawa tel. (22) 864-93-26 fax (22) info-poland@rational-online.com864-93-28 www.rational-online.com

To największa w Polsce i w Europie Wschodniej grupa inwestująca w nierucho mości hotelowe. Należą do niej 68 hotele z ponad 13 000 pokoi w 6 krajach regionu: w Czechach, na Litwie, w Polsce, Rumunii, Słowacji i na Węgrzech. Hotele działają pod markami należącymi do Accor tj.: Sofitel, MGallery, Novotel, Mercure, ibis, ibis Styles i ibis budget. Właścicielem Orbisu jest AccorInvest, inwestor, właściciel i operator hotelowy z pozycją lidera w Europie. Phytomer ul. Rakoniewicka 12 60-111 Poznań tel. 618-329-107, www.phytomer.plbiuro@bimprofessional513 765 560

Jest ekspertem w dziedzinie biotechnologii morskiej i wzorem eco-przyjaznej dla skóry i środowiska firmy.

Polski Holding Hotelowy to spółka w 100 proc. z kapitałem państwowym, której celem jest nowoczesne zarządzanie obiektami świadczącymi usługi hotelarskie należącymi do Skarbu Państwa. Współpracuje – jako franczyzobiorca – z czoło wymi światowymi sieciami hotelowymi, takimi jak Marriott International, Hilton International, Best Western Hotels&Resorts, InterContinental Hotels Group i Louvre Hotels Group. W Grupie PHH, która jest jednym z największych graczy na rynku hotelowym w Polsce, znajduje się łącznie 10 spółek, 54 hotele i obiekty z blisko 6 tysiącami pokoi.

SCM ul.al. Jana Pawła II 11 00-828 Warszawa tel. (22) 586-54-00 fax (22) www.scmpoland.plbiuro@scmpoland.pl586-54-01

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI 127

Grupa Shiji to globalna sieć platform technologicznych i rozwiązań dla branży hotelarskiej, detalicznej, gastronomicznej i rozrywkowej. Od 1998 roku dostarcza narzędzia do zarządzania hotelami, systemami F&B i handlem detalicznym, dys trybucją online, bramki płatnicze, i wiele więcej do ponad 91 tys. hoteli, 200 tys. restauracji i 600 tys. punktów sprzedaży detalicznej. Grupa Shiji składa się z 3 niezależnych od siebie centrów regionalnych w Azji, USA i Europie. W Europie posiada ponad 600 pracowników, z czego ponad połowa pracuje w Polsce, w biurze w Katowicach.