natuur
natuuronderzoek | natuurbescherming biologie | nachtvlinders
Onze selectieve blindheid is dodelijk voor de levende wereld Elke generatie normaliseert de aftakeling van onze omgeving en de verwoestende verliezen aan kwetsbare ecosystemen stapelen zich op. Wat jij ziet is niet wat anderen zien. We bewonen namelijk parallelle werelden van waarneming, begrensd door onze interesses en ervaringen. Wat voor sommigen duidelijk is, is voor anderen onzichtbaar. Ik stond bijvoorbeeld aan de grond genageld, kijkend naar een sperwer die tussen de struiken jaagde, verbaasd dat andere mensen het konden negeren. Bron George Monbiot, Brits zoöloog & columnist voor The Guardian
M
aar ze kunnen zich net zo goed afvragen hoe ik de nieuwe Jeep V6 Pentastar Sahara, die net voorbijreed, niet had gezien. Zoals de psycholoog Richard Wiseman opmerkt: “Op eender welk moment hebben je ogen en brein alleen de verwerkingskracht om naar een heel klein deel van je omgeving te kijken … je brein identificeert snel wat het als de belangrijkste aspecten van jouw omgeving beschouwt en concentreert bijna alle aandacht op deze elementen.” Al het andere blijft ongezien.
Dadamagazine
# 04 .2018
Onze selectieve blindheid is doodsbedreigend voor de levende wereld. Joni Mitchell’s bewering “you don’t know what you’ve got till it’s gone” is helaas niet waar: ons collectieve geheugen wordt schoongeveegd als gevolg van ecologisch verlies. Een van de belangrijkste concepten die onze relatie tot de natuurlijke wereld bepalen, is het Shifting Baseline Syndrome, bedacht door de visserijbioloog Daniel Pauly. De mensen van elke generatie ervaren de toestand van de ecosystemen, die ze in hun jeugd tegenkwamen, als normaal en natuurlijk. Wanneer wilde dieren uitgeroeid zijn, merken we het verlies op, maar we zijn ons er niet van bewust dat de basis waarmee we de achteruitgang beoordelen in feite een toestand van extreme uitputting is. We vergeten dus dat de standaardstatus van bijna alle ecosystemen – op het land en op zee – bestaat uit de dominantie van een megafauna. We zijn ons er niet van bewust dat er iets raars is aan onze
zeeën; ze worden niet bewoond door grote walvissen of enorme scholen blauwvintonijn, twee meter grote kabeljauwen en heilbotten zoals een paar eeuwen geleden. We zijn ons er niet van bewust dat de afwezigheid van olifanten, neushoorns, leeuwen, sabeltandkatten, hyena’s en nijlpaarden, die in deze regio leefden tijdens de laatste interglaciale periode (toen het klimaat bijna identiek was aan dat van vandaag), ook een kunstmatig gevolg is van menselijke activiteit. En ook de verwering neemt toe. Weinig mensen weten nog dat het ooit normaal was om velden vol witte champignons te zien, of rivieren die tijdens de herfstnachtevening zwart zagen van palingen, of dat netels werden uitgeroeid door rupsen. Ik kan me een moment voorstellen waarop de vogels stoppen met zingen, mensen wakker worden, ontbijt klaarmaken en naar het werk gaan zonder te merken dat er iets veranderd is. Daarentegen zorgt de duisternis waarin we leven ervoor dat we niet beseffen wat we hebben, terwijl het toch bestaat. Blue Planet II onthulde het complexe sociale leven en de opmerkelijke intelligentie van bepaalde soorten die we slechts behandelen als niets anders dan zeevruchten. Als we ons bewust waren van de vernietiging, die we met onze routinematige visvangst veroorzaken, zouden we dan niet drastisch onze koopgewoonten veranderen? Maar de marketing en
