4 - ZONNEKONING
ooit plaats op 1 en 2 september 1859. Daar waar een plasmawolk normaal gesproken met een snelheid tussen de 1000 en 2000 kilometer per seconde naar de aarde wordt geschoten, zodat de reis ongeveer drie à vier dagen duurt, bereikte deze plasmawolk de aarde al binnen achttien uur. Hierdoor kreeg de telegraafverbinding tussen Amerika en Europa kortsluiting, met zelfs branden tot gevolg. Bovendien was het noorderlicht tot in Rome waarneembaar. Er gaan ook verhalen dat mensen in Boston ’s nachts op straat de krant konden lezen. Tijdens de Koude Oorlog, in mei 1967, was er ook een grote zonnestorm. Hierdoor werden verschillende radarinstallaties van het Amerikaanse luchtafweersysteem uitgeschakeld. De Verenigde Staten dachten dat de Sovjets de radarinstallaties onklaar hadden gemaakt. Daarom vond Amerika dat het een tegenaanval moest voorbereiden. Echter, voordat de aanval daadwerkelijk werd uitgevoerd, ontdekte het Solar Forecasting Center van de North American Aerospace Defence Command dat een
zonnestorm de oorzaak was voor het uitvallen van de radars. De wereld kon opgelucht ademhalen; een kernoorlog werd op het nippertje afgewimpeld. Ruim twintig jaar later was er ook weer een grote zonnestorm. De plasmawolk zorgde voor een lichtspektakel op aarde. Bovendien werd een energiecentrale in Québec (Canada) overbelast. Als gevolg hiervan hadden zes miljoen mensen voor negen uur lang geen stroom, terwijl het in de nacht afkoelde tot zes graden onder nul. In de stad Montréal lag het openbaar vervoer plat. Dezelfde zonnestorm zorgde er ook voor dat transformatoren in Groot-Brittannië doorbrandden. Hoewel zonnestormen van dergelijke omvang niet heel vaak voorkomen, dachten astronomen in 2012 dat de kans op een nieuwe zonnestorm binnen tien jaar – qua omvang gelijk aan die van 1859 – twaalf procent was. Negen van de tien jaar zijn inmiddels voorbij, dus laten we hopen dat dit ons ook volgend jaar bespaard blijft. d
De ‘zonnekoning’ van Frankrijk - Lodewijk XIV Anna van Schouten - Lodewijk XIV (1638-1715), ook wel bekend als de ‘zonnekoning’, was de Franse koning vanaf 1643, op dat moment nog maar 5 jaar oud, tot 1715. Lodewijk XIV was de zoon van Lodewijk XIII en Anna van Oostenrijk. Of Lodewijk XIV echt de zoon was van Lodewijk XII wordt betwijfeld omdat Lodewijk XIII en Anna van Oostenrijk een slecht huwelijk hadden. In 1643 stierf Lodewijk XII en werd Lodewijk XIV de troonopvolger onder het regentschap van zijn moeder Anna en kardinaal Mazarin. Lodewijk XIV heeft als een van de langste geregeerd over Frankrijk, ruim 72 jaar. Lodewijk XIV stierf op 1 september 1715 in Versailles waar hij gebalsemd en opgebaard is. Over de bijnaam zonnekoning twijfelen kunsthistorici of hij zichzelf zo heeft genoemd. Maar waarom wordt Lodewijk XIV eigenlijk gezien als de zonnekoning? EINDELOOS JAARGANG 24, NR. 8
