Editie 42, juni / juli 2022
LIFE
ESPECIAL Nederlandstalig magazine over het leven in Spanje
flamenco & opera
Passie in Sevilla Windmolen in je achtertuin grenzen aan groene energie?
Virtuoos Nederlands talent
Blinkend wit tegen hemelsblauwe lucht Stroop om de mond smeren Wandeling met uitzicht
t a i l o r - m a d e
l i v i n g
DESIGN & CONSTRUCTIE - 5 GENERATIES BELGISCH VAKMANSCHAP www.nalipemi.com
Costa del Sol
-
Côte d’Azur
info@nalipemi.com
-
Genève
+34 619 34 20 43
-
Oman
-
Dubai
COLOFON
EDITORIAL
ESPECIAL LIFE TEAM Eva Meenhorst Helga van der Zon Marcel Boers Kees Diks Maybritte van Blijderveen Nazli van den Kieboom Ronald Dorlas Susanna Verboon Taco te Gussinklo
PUBLISHERS Marjan Schut (commercial director) sales@especial-life.com +34 680 674 188 Maria Kupers
We zijn klaar voor de zomer! Nou ja, min of meer. De voorjaarschoonmaak is achter de rug, de muren gewit, het terras grotendeels van rood stof ontdaan en de zomerkleding hangt weer in de kast. Maar ons lichaam is nog niet voorbereid op de aanslag die de hitte pleegt, laat staan dat we mentaal voorbereid zijn op de grote golf toeristen die de komende maanden weer naar onze provincie komt. Ondertussen is ons team de afgelopen maanden weer op pad geweest om mooie verhalen te verzamelen. We hebben genoten van muziek en wijn in Sevilla, maakten voor deze keer eens een korte wandeling en proefden ‘berengenas con miel’. Ondanks dat het schrijven van artikelen wat werk vereist: vooronderzoek, afspraken maken, altijd opletten dat er mooie foto’s gemaakt worden en dan het daadwerkelijke schrijfwerk, de ESpecial schrijvers genieten er altijd weer van. Behalve aandacht voor cultuur, gastronomie en natuur, hebben we deze keer een achtergrondartikel over duurzame energie. Een onderwerp dat al jaren actueel is en ook nog wel even zal blijven. Net als in andere landen wordt ook hier inmiddels geprotesteerd tegen de aanleg van grote energieparken. Niet alleen bewoners van het platteland vrezen vernieling van het landschap, ook milieuactivisten vinden dat er andere oplossingen gezocht moeten worden. Of je nu wel of niet klaar bent voor de zomer, er is altijd wel een plekje in de schaduw om even lekker deze nieuwe editie te lezen!
(creative director) maria@especial-life.com ADVERTENTIES sales@especial-life.com ESpecial Life is een tweemaandelijks GRATIS magazine dat ook online gepubliceerd wordt: especial-life.com Heeft u vragen, suggesties of tips? Mail ons! info@especial-life.com Free bi-monthly Dutch magazine. Also published online: especial-life.com. If you have any questions or suggestions, mail us! info@especial-life.com Alle rechten voorbehouden ©2014-2021 Foto cover: Flamenco danseres Maria Kupers
Marjan & Maria ES Life 3
Interior design & renovation with a soul
Showroom Carril de Picaza 30, San Pedro | Mon-Fri: 9-17 Concept villa Senses Avenida Navarra 151A, Marbesa | On appointment only Contact www.acoola.eu | info@acoola.eu |+34 951 162 542
DECOR
SHADE
HOMES
INHOUD
LIFESTYLE, GASTRONOMIE & INTERVIEWS 14 Wijntjes drinken in Sevilla 22 Nederlands gitaartalent 36 Duurzame energie verpest landschap 54 Stralend wit 56 Zwarte honing
06
NIEUWS & COLUMNS 27 Gescheiden slapen 30 Business Buzz 45 Pas op gras 57 Beter dan de AEX
48
36 ACTIVITEITEN, NATUUR & CULTUUR 06 Sevilla, stad van muzikale passie 48 Wandeling met uitzicht
PRAKTISCH 62 Culturele agenda 64 Overzicht Nederlandstalige ondernemers en hulpverleners
ES Life 5
opera en flamenco
Sevilla, stad van magische klanken
ES Life 6
ES Life 7
De rivier Guadalquivir heeft haar stempel op de geschiedenis van Sevilla gedrukt. Tot het begin van de achttiende eeuw was de stad het commerciële centrum van Spanje. De statige stad is nu het centrum waar het bestuur van Andalusië zetelt. Er stroomt echter niet alleen water door de stad, muziek stroomt door de smalle straatjes en vertelt een deel van de geschiedenis. De vrouwen van de tabaksfabriek inspireerden Bizet tot zijn opera Carmen. De zigeuners uit de wijk Triana maakten van Sevilla de bakermat van de flamenco. Twee heel verschillende soorten muziek, beiden een uiting van passie. Tekst: Maria Kupers. Foto’s: Maria Kupers, stock Met dank aan Ricardo de Castro
Granada, Córdoba en Sevilla staan op alle lijstjes van steden die je beslist moet bezoeken als je in Andalusië bent. Hun monumenten vertellen verhalen over het verleden, een tijdperk waar Christenen, Joden en Moslims de wetenschap en handel tot grote hoogten tilden. Waar Córdoba en Granada vooral bekend zijn om dat Moorse verleden, heeft Sevilla nog een andere geschiedenis die je tot de dag van vandaag in de stad voelt.
De wieg van de flamenco
Toen in vijftiende eeuw de eerste grote groepen zigeuners na een langdurige reis uit India in Europa aankwamen, vestigden ze zich ook in grote getalen naar Sevilla om daar een nieuw leven op te bouwen. Ze woonden net buiten de stadsgrenzen, aan de oevers van de Guadalquivir, in de wijk Triana. Daar woonden ze in kleine huisjes, meestal met een gedeelde patio. In deze ‘corrales’ werd lief en leed met elkaar gedeeld. Dat deed men met zang en dans. Zij waren degenen die de flamenco naar Spanje brachten en tot op de dag van vandaag maakt deze muziek deel uit van hun traditie. Blijdschap en verdriet werden door zang, dans en gitaarmuziek uitgedrukt. Niet alleen tijdens speciale gelegenheden, maar ook spontaan, omdat het gevoel van dat moment geuit moest worden. De wortels van flamenco zijn moeilijk terug te vinden maar er zijn documenten gevonden die vertellen over liederen van meer dan 500 jaar oud. Liederen die vertellen over de geschiedenis van zigeuners die altijd op de vlucht zijn. ES Life 8
In die tijd werd er alleen gezongen, de gitaar kwam er pas later bij. Flamenco heeft tientallen stijlen van zang die ‘palo’ heten. De complexe en traditionele ‘palos’ zijn bijvoorbeeld de ‘soleá’ of ‘siguiriyas’, die elk ook weer ongeveer 50 verschillende melodieën hebben waar teksten op worden geschreven.
Flamenco is pure emotie Nieuwe culturen, nieuwe ritmes
Op hun reis door het Midden-Oosten hebben de zigeuners hun traditionele ritmes vermengd met wat ze onderweg tegenkwamen en eenmaal in Spanje kwamen daar ook invloeden uit de Spaanse koloniën bij. De ‘milonga’, ‘tanquillo’ en ‘rumba’ zijn stijlen met een Latijns-Amerikaans ritme. Hoewel de grootste flamenco-artiesten nog steeds uit de zigeunerfamilies komen, zijn er vandaag de dag steeds meer musici uit andere milieus en zelfs buitenlanders die een vorm van flamenco ten gehore brengen. In de jaren zestig eigent dictator Franco zich de flamenco toe voor zijn eigen doeleinden. Hij liet nog wel steeds de zigeuners vervolgen vanwege hun afkomst maar hun muziek, dans en fleurige kleding waren een prima beeld om Spanje te promoten. Daarbij maakte hij gebruik van een lichte, makkelijk te verteren vorm van flamenco, in de volksmond enigszins laatdunkend ‘flamenquismo’ genoemd.
ES Life 9
Boven: straatoptreden in het centrum van Sevilla. Onder: zicht op de wijk Triana vanaf de Puente Isabel II
De garnaal
Eén van de bekendste flamencozangers van de afgelopen decennia is ongetwijfeld Camerón de la Isla. Hij werd in 1950 in San Fernando (Cádiz) geboren en stond al op tienjarige leeftijd bekend om zijn stem. Hij was een verlegen, introverte man die er niet van hield in het middelpunt van de belangstelling te staan maar verkreeg toch de status van rockstar. Hij werd bij het grote publiek bekend toen hij met de gitarist Paco de Lucia ging optreden. Samen maakten ze deel uit van de generatie musici die brak met de oude regels van de flamenco. Op het album ‘La leyenda del tiempo’ werd voor het eerst gebruik gemaakt van de ‘cajón’, de kist die als soort drumstel wordt gebruikt en speelde het Philaharmonisch Orkest mee. Er kwam veel kritiek uit puriteinse hoek, maar de geest was uit de fles. Sindsdien worden ritmes van flamenco vermengd met die van pop, jazz en hiphop. Muziek die op alle (internationale) radiostations gedraaid wordt, maar die nog steeds duidelijk herkenbaar is als Spaans.
Speciaal voor toeristen?
In Sevilla zijn diverse ‘tablaos’ waar je naar een flamencoshow kunt kijken en ook overal op straat wordt opgetreden. Inderdaad, die shows zijn er vooral voor de toeristen. Maar toeristisch betekent in dit geval niet automatisch duur en van slechte kwaliteit. De artiesten hebben een over het algemeen een gedegen opleiding achter de rug en doen hun werk met passie.
ES Life 10
De passie van Carmen
De klanken van flamenco zweven altijd door de straten van Sevilla maar de stad was ook het decor voor de opera Carmen van Bizet. Hoofdrolspeelster Carmen is een zigeunermeisje dat in Triana woonde en deel uitmaakte van de flamenco-traditie van die wijk. De Fransman Prosper Merimée schreef een novelle over haar leven als arbeidster in de tabaksfabriek in Sevilla. Toen Bizet werd gevraagd om een nieuw werk te componeren voor het Opéra-Comique-theater in Parijs, koos hij voor dit verhaal uit 1845. Maar dat ging niet zonder slag of stoot: het verhaal was voor die tijd behoorlijk schokkend, zeker voor een familietheater als de Parijse Opéra-Comique. Carmen is niet bepaald de voorbeeldige operaheldin die het negentiendeeeuwse publiek gewend was: ze is een losbandige verleidster, een femme fatale, zo gevaarlijk, dat ze zelfs Don José in een moordenaar weet te veranderen. Van de directie tot het orkest klonk er bezwaar en Bizet werd onder druk gezet om de opera te censureren. Hij zwichtte niet voor de druk, de opera werd wereldberoemd en er zijn diverse films over Carmen gemaakt.
Rijke tijden
Sevilla is jarenlang het commercieel centrum van Spanje geweest. Vrijwel alle goederen uit de koloniën werden via de Guadalquivir naar de stad vervoerd. Bij de Torre de Oro werden cacao, goud, zilver en andere exotische waren uitgeladen. Sevilla baadde in rijkdom, ambtenaren van de koning en kooplui lieten grote huizen bouwen. De ommezwaai kwam toen de koning besloot om alle overheidsinstellingen voor import en export naar Cádiz, dat aan de monding van de rivier ligt, te verhuizen.
In de oude tabaksfabriek zit nu de Universiteit van Sevilla, waar vroeger vrouwen hard werkten, zitten nu studenten in collegezalen.
Eén van de producten die werd ingevoerd was tabak. Om die te verwerken werd aan het begin van de achttiende eeuw, op loopafstand van de Guadalquivir, de Real Fábrica de Tabacos gebouwd. Geen simpele fabriekshal waar de duizenden arbeiders konden werken maar een gebouw dat representatief was voor het vele geld dat met tabak verdiend werd. Het was de eerste tabaksfabriek van Europa en met dimensies van 185x149 meter ook de grootste. Het pand staat er nog steeds, duizenden studenten van de Universiteit van Sevilla studeren er nu aan één van de faculteiten die in het gebouw gehuisvest zijn.
Vrouwen voor het fijnere werk
In de begintijd werd er in de fabriek alleen pruimtabak gemaakt. De balen met tabaksbladeren werden op het enorme dak gedroogd om daarna in de hallen fijngehakt te worden. Duizenden mannen werkten in de diverse hallen op de begane grond. Toen pruimtabak uit de mode raakte en mensen tabak gingen roken, moest de tabak veel fijner gemalen worden. Daar bleken vrouwen veel beter in te zijn. Voor het eerst in de geschiedenis werden vrouwen op grote schaal ingezet (in totaal 5.000) als werknemers in de industrie, Carmen was één van hen. Omdat tabak uiterst waardevol was, werden er strenge controles bij aankomst en vertrek gehouden en elke overtreding werd bestraft. Op het terrein zelf staat naast de woning van de fabrieksdirecteur een speciale gevangenis voor het ‘hogere’ personeel dat betrapt was. De arbeiders werden afgevoerd naar de stadsgevangenis.
Het verhaal
Een plein tussen de sigarettenfabriek en de kazerne van Sevilla: dit is de plek waar het leven van de mooie zigeunervrouw Carmen en de eerzame soldaat Don José voor altijd zal veranderen. Iedere pauze staan de soldaten van de kazerne en de medewerksters van de fabriek op het plein naar elkaar te lonken. Dan gooit Carmen een bloem voor de voeten van soldaat Don José - een zeer uitdagend gebaar. Don José zwicht hopeloos voor de sensuele Carmen. Als zij wordt gearresteerd vanwege een vechtpartij, wordt Don José aangewezen om haar te bewaken. Carmen maakt het hem met haar geflirt echter behoorlijk moeilijk om zijn taak uit te voeren. Uiteindelijk helpt Don José Carmen te ontsnappen. Daar moet hij een maand voor boeten in de gevangenis. Zo zet hij door zijn liefde voor Carmen ook zijn eerste stappen op het verkeerde pad. Ze daagt hem uit om mee te doen aan smokkelpraktijken om zijn liefde voor haar te bewijzen. Don José wordt verscheurd tussen zijn gevoelens voor Carmen en zijn plichten als soldaat: hij wil eigenlijk niet, maar gaat toch mee. Eenmaal in de bergen aangekomen, beginnen Carmens gevoelens voor Don José te vervagen, ze vindt stierenvechter Escamillio interessanter. Don José wordt jaloers en vecht met Escamillio. Carmen en de anderen komen op tijd tussenbeide, waarop Escamillio hen uitnodigt voor zijn volgende stierengevecht. Carmen en Don José worden in de gangen van de arena met elkaar geconfronteerd. Terwijl het publiek binnen juicht voor Escamillio, blijft Don José wanhopig zijn liefde aan Carmen verklaren. Maar ze weigert: ze houdt nu van Escamillio. Dan steekt Don José Carmen dood, gek van jaloezie.
ES Life 11
electro-experts voor thuis
THUIS ALLES GOED GEREGELD Judith en Eric, bekend van Satelliet Systemen, brengen expertise aan huis. Of u nu vernieuwing wenst op het gebied van televisie, internet, alarmsystemen of een wasmachine of koelkast nodig hebt, u kunt rekenen op vakmanschap, advies op maat, fantastische service en perfecte installatie. Alle merken leverbaar! Vandaag besteld, morgen in huis!
TV, AUDIO, INTERNET
ALARM INSTALLATIES
WITGOED & HUISHOUDING
BOUW BEGELEIDING
TV, internet en audio systemen vernieuwen snel. Wij beschikken over up-to-date kennis én apparatuur.
Er komt het één en ander kijken bij het installeren van een alarmsysteem. Wij staan klaar voor advies en montage.
Altijd lastig wanneer een huishoudapparaat kapot gaat. Eén telefoontje en u heeft morgen al een nieuwe machine in huis.
Tijdens de bouw is het handig alvast na te denken over uw electro-systemen. Wij geven graag advies en begeleiding.
Volg ons op facebook voor de laatste up-dates en mooie aanbiedingen: JEsystemsSPAIN
Mijas, Costa del Sol • 952 591 603 • 676 888 565
WWW.JE-SYSTEMS.NET | INFO@JE-SYSTEMS.NET
G E N I E T U G R A AG VA N E E N M O O I U I T Z I C H T ? U W H U I S O P M A AT G E M A A K T, K A N T E N K L A A R O P G E L E V E R D
Denkt u erover een villa te bouwen aan de Costa del Sol? Neem contact met ons op voor meer informatie of een afspraak TURNKEY CONTEMPORARY DESIGNER HOMES BUILT TO NOTHERN EUROPEAN STANDARDS
www.iddomus.com / info@iddomus.com / +34 627 183 118 · follow us /@iddomus
wijntjes drinken in sevilla de beste wijnbars & bodegas
ES Life 14
ES Life 15
Als de grootste stad in het zonnige zuiden van Spanje, bruist Sevilla van de levendige Andalusische passie. Met Moorse invloeden die worden weerspiegeld in veel van de belangrijkste bezienswaardigheden, de grootste gotische kathedraal ter wereld en zelfs een paar indrukwekkende Romeinse ruïnes verspreid over de stad, is het gevarieerde culturele erfgoed van onschatbare waarde. Dwalen door de stad en alles in je opnemen, misschien zelfs vergezeld van een straatgitarist die een flamencodeuntje tokkelt, voelt als een droom. Ronald deelt zijn favoriete plekken om wijn te drinken in Sevilla. In een stad met meer dan 3.000 bars, is het geen sinecure om de beste te vinden! Maar Ronald’s keuzes zijn allemaal het bezoeken waard.
Tekst: Ronald Dorlas. Foto’s: stock
ES Life 16
Van strak droge sherry’s tot gedurfde, krachtige rode wijnen en alles daartussenin, Spaanse wijnen zijn zo gemakkelijk om van te houden. Bestel een fles om te delen, neem er iets te eten bij - of dat nu een eenvoudige plank charcuterie is of een voortreffelijk restaurant diner - en je hebt alles in huis voor een fantastische avond. Voor een nog mooiere ervaring, plaats je dit tafereel tegen de achtergrond van La Giralda, Las Setas of in Triana, met gepassioneerde flamencozang in de verte. Het zal moeilijk zijn om een stad te vinden met hetzelfde unieke gevoel voor magie en passie als Sevilla, of een stad met meer unieke plekken om te genieten van een Spaanse vino. Als het gaat om waar je wijn kunt drinken in Sevilla, heb je keuze te over. Met opties variërend van strakke, elegante wijnbars tot door een familie gerunde delicatessenwinkels, is elke plek uniek. Allemaal slagen ze erin het hart en de ziel van de stad te vangen op een manier die de toeristische bars gewoon niet kunnen.
1. Vineria San Telmo Paseo de Catalina de Ribera, 4 Vraag een willekeurige Sevillano waar je wijn kunt drinken en de kans is groot dat hij je naar Vinería San Telmo stuurt. Ondanks hun status als een van de populairste restaurants en wijnbars van de stad, blijft deze door een familie gerunde plek trouw aan zijn wortels en zijn toewijding om een aantal van de beste gerechten en wijnen in de stad te serveren. Je zult het moeilijk hebben om een indrukwekkendere wijnkaart te vinden in Sevilla - of een die zo zorgvuldig is samengesteld - dan die van Vinería San Telmo. Eigenaar Juan Manuel neemt wijn serieus en waagt zich vaak aan de verre wijnregio’s van Spanje om druivensoorten te ontdekken die je nergens anders op de kaart zult
vinden. Het resultaat: een zorgvuldig uitgekozen selectie van de beste en meest unieke wijnen van Spanje, waaronder een verscheidenheid aan voortreffelijke sherry’s uit Andalusië.
2. Séptimo Calle Pastor y Landero, 21 Verscholen tussen de bruisende wijk Santa Cruz en het mooie rivierfront, is de wijk Arenal in Sevilla een levendige, kleurrijke barrio die overloopt van het heerlijke eten. Een uitstekende optie, vooral als je je afvraagt waar je wijn kunt drinken in Sevilla, is Séptimo. Een relatief recente toevoeging aan de eetcultuur van Arenal, deze chique wijnbar heeft naam gemaakt in de slechts drie jaren dat hij open is. Hoewel de wijnkaart hier niet zo uitgebreid is als die van andere wijnbars in Sevilla, is elke wijn zorgvuldig geselecteerd om samen te gaan met een menu dat alleen het beste van het beste vertegenwoordigt. Eigenaar Julian kent wijn als zijn broekzak en geeft fantastische suggesties aan gasten die graag iets nieuws willen proberen (of gewoon niet weten wat ze willen). Veel van hun wijnen zijn verkrijgbaar per glas en passen prachtig bij Séptimo’s overheerlijke moderne kijk op traditionele gerechten.
3. Lama La Uva Calle Regina, 1, Local 4 Lama La Uva, weggestopt in de schaduw van Sevilla’s torenhoge Las Setas-sculptuur, is zoveel meer dan een wijnbar. De minimalistische, gastvrije ruimte dient als ontmoetingsruimte voor vrienden, waar iedereen zich meteen thuis voelt. De lokale, huiselijke sfeer strekt zich zelfs uit tot hun voedsel- en wijnselectie, die een ongekende nadruk legt op producten uit Andalusië.
ES Life 17
wijn is passie in Sevilla
ES Life 18
Kort na de opening van Lama La Uva vertelde eigenaresse Ana in een interview dat een stuk van haar motivatie bij het creëren van de ruimte het feit is dat zoveel bars en restaurants alleen de twee meest voorkomende wijnsoorten aanboden: Ribera del Duero en Rioja. Haar drive om de net zo goede wijnen van Andalusië in de kijker te zetten, raakte een snaar bij de lokale bevolking, en Lama La Uva geniet nu de status als een van de meest populaire wijnbars in Sevilla. Probeer ook hun uitstekende gastronomische proeverijen niet, die niet alleen wijn bevatten, maar ook andere uitstekende lokale producten, zoals extra virgin olijfolie.
4. La Comidilla Calle Callao, 1 Vergeet Triana niet als je bedenkt waar je wijn wil drinken in Sevilla. De bloeiende wijk aan de overkant van de rivier vanuit het stadscentrum heeft een trotse lokale cultuur, waaronder fantastisch eten en wijn. En als het op dat laatste aankomt, kun je niet veel beter krijgen dan bij La Comidilla. Deze bistro in Parijse stijl heeft een vintagechique inrichting en een menu dat is gebaseerd op verse ingrediënten van de nabijgelegen markt van Triana. Ze serveren regionale wijnen per glas. Hun vriendelijke, professionele medewerkers geven uitstekende aanbevelingen over wijnspijscombinaties, hoewel je niet fout kunt gaan met zo ongeveer alles wat je bestelt - samen met de fantastische wijn, zullen hun gastronomische gerechten om te delen ervoor zorgen dat je keer op keer terug wilt komen.
5. Flor de Sal Calle Carlos Cañal, 46 Al bijna tien jaar is Flor de Sal trots op zijn status als referentiepunt voor wijnbars in Sevilla. Hun missie is om hun passie voor Spaanse wijn met het publiek te delen, en daarbij biedt de door sommeliers gerunde winkel een van de beste wijnproeverijen in Sevilla. Elk van de proeverijen, die wekelijks plaatsvinden, bied je de mogelijkheid om vier tot zes zorgvuldig geselecteerde wijnen te proeven (uit de 80+ wijnen die in de winkel verkrijgbaar zijn). Als een heerlijke bonus bieden ze ook een kleine maar smakelijke keuze aan lichte tapas om bij de wijnen te combineren. Als je niet naar een proeverij kunt komen, hoef je je geen zorgen te maken, je kunt op elk moment een van hun 20 wijnen die per glas beschikbaar zijn proeven.
6. La Antigua Abaceria Calle Pureza, 12 Om deze lijst met wijnbars in Sevilla af te sluiten, kies ik een klassieker. Als je La Antigua Abacería binnenloopt, is het alsof je teruggaat in een andere tijd (in feite verwijst het woord abacería naar zoiets als een ouderwetse supermarkt). Met de poten jamón die aan het plafond hangen en de kleurrijke wijnflessen en blikken voedsel langs de muren, staat het ver af de moderne gastrobars die overal in Sevilla opduiken - in plaats daarvan is het een terugblik naar die goede oude tijd. Deze door een familie gerunde delicatessenwinkel is gespecialiseerd in lokale sherry’s, die nog steeds op de traditionele manier worden geserveerd: rechtstreeks van het vat in het glas. Een echte no-nonsense bar de toda la vida in het hart van Triana, die vasthoudt aan zijn wortels als de plek voor eenvoudig, heerlijk eten en geweldige wijn, genoten in goed gezelschap.
ES Life 19
Uw advocaat en uw accountant werken samen voor u Uw zaken zijn in goede handen bij Marbella’s meest gerenommeerde advocaten, accountants
en belastingadviseurs. Om uw juridische en belastingzaken nog begrijpelijker voor u te maken, spreken we meerdere talen, waaronder Spaans, Nederlands, Engels, Duits en Frans.
• Gerechtelijke en buitengerechtelijke civiele zaken • Koop en verkoop van onroerend goed • Belastingadvies en accountantsdiensten • Corporate law, handelsmaatschappijen
• Erfrecht: testamenten en successie • Handelsmerken en patenten • Strafrechtzaken • Afwikkeling faillissementen • Algemeen fiscaal en juridisch advies
C/RAMÓN GÓMEZ DE LA SERNA 23, LOCAL 7 • 29602 MARBELLA
96
TEL: +34 952 775 521 • email: info@welex.es • www.welex.es ESPANJE!
Dé zitspecialist van de Costa del Sol met de vertrouwde kwaliteit van Roger´s Linnerie
www.rogerslinnerie.com
Eigen atelier: Handgemaakte bankstellen in alle mogelijke uitvoeringen Maatwerk tegen concurrende prijzen én snel geleverd
3-ZITTER
BARI
van € 1750, voor
€ 1250,-
Al onze modellen zijn in alle mogelijke uitvoeringen leverbaar!
HOEKBANK
TO RI NO van € 3450,voor
€ 2950,-
T.: +34 624 03 69 44 E.: chris@sofasbykeesdiks.com www.sofasbykeesdiks.com Avenida Carlota Alessandri 82, Torremolinos, Carihuela I Op loopafstand van Roger´s Linnerie Openingstijden: maandag t/m zaterdag 10.00-14:00 uur, en verder op afspraak.
Nederlandse passie op de gitaar
een gevoelige snaar
Als je aan flamenco denkt, zie je waarschijnlijk meteen mensen met gitzwart haar en donkerbruine ogen voor je. Dansers, zangers en musici die hun diepste gevoelens uiten met een passie die je van mensen met een Latijnse achtergrond verwacht. Wat je waarschijnlijk niet verwacht is een 24-jarige jongeman uit een kikkerlandje die zijn plek als gitaartalent in deze flamencowereld verovert. Joes Wieggers verhuisde van Eindhoven naar Sevilla om zich volledig te wijden aan de muziek. Tekst: Maria Kupers. Foto’s: Joes Wieggers
Een doordeweekse avond in een ‘tablao’ in hartje Sevilla, in een klein zaaltje zit het publiek op rieten stoeltjes te wachten op een uurtje passie. Als eerste komt een lange blonde jongeman met een gitaar het podium op. Het is Joes Wieggers, die op zijn dertiende voor het eerst de klanken van flamenco hoorde en meteen verkocht was. Zodra zijn vingers de snaren raken zie je dat er iets met hem gebeurt, met veel overgave speelt hij een prachtig openingslied.
Zwierende rokken
Even later komt de zangeres het podium op, bij een volgend nummer gevolgd door een danseres die op een intense manier de muziek met haar lichaam vertaalt in beweging. Als ik Joes de volgende dag in een cafeetje vlakbij zijn huis in het centrum van Sevilla tref, vertelt hij dat dansen een essentieel onderdeel is van de optredens in de ‘tablaos’. “Flamenco-optredens kunnen bestaan uit muziek, zang en/of dans. In de ‘tablaos’ wordt altijd gedanst, dat is nu eenmaal aantrekkelijk om te zien” vertelt de gitarist. Daarmee zet hij de deur open voor de vraag of de optredens voor toeristen wel de echte essentie van flamenco weergeven. Volgens Joes moet het woord ‘toeristisch’ hier niet opgevat worden als een goedkope kopie van iets dat van zichzelf wél kwaliteit heeft.
ES Life 23
ES Life 24
“De muziek is echte traditionele muziek, de artiesten hebben allemaal een goede opleiding achter de rug. Dit soort voorstellingen is bedoeld voor mensen die graag een keer een live-optreden willen zien om kennis te maken met dit deel van de Andalusische cultuur. De kans dat je nog eens ergens een authentiek spontaan optreden tegenkomt is niet heel groot. Er zijn nog wel families waar de flamenco door de aderen stroomt maar daar kom je als buitenstaander niet zomaar over de vloer.”
Gitaar en zang
Joes hoorde op zijn dertiende voor het eerst flamenco, de gitaarklanken van de wereldberoemde Paco de Lucía nodigden hem uit verder Youtube in te duiken. “Je weet hoe dat gaat, je krijgt de ene na de andere video voorgeschoteld en zo verloor ik me urenlang in de diverse stijlen die er zijn. Op het Conservatorium van Rotterdam studeerde ik bij Paco Peña en vervolgde mijn specialisatie op het Conservatorio Superior in Córdoba.” Joes heeft zich toegelegd op het begeleiden van zang, een vak apart. In Nederland houdt het publiek over het algemeen helemaal niet van zang.
Befaamd gitarist
Na wat omzwervingen in Andalusië heeft Joes in Sevilla zijn plek gevonden. Maar hoe komt het nu eigenlijk dat als je zijn naam googled, er zoveel artikelen uit Spaanse kranten over het ‘Nederlandse flamenco-fenomeen’ naar boven komen? “Ik kwam regelmatig in Cañete la Real (Málaga) en één van mijn beste vrienden daar is Rubén Lara, een jonge zeer bekende flamenco gitarist. Via hem ben ik in het circuit gekomen en blijkbaar vond men mij ook goed” vertelt Joes met een bescheiden lach. Joes treedt niet alleen op in de ‘tablaos’ in Sevilla. Hij wordt ook regelmatig gevraagd voor concerten in de zogenaamde ‘peñas’, verenigingen van flamencoliefhebbers. En daarnaast verdient hij wat bij met optredens op privéfeesten in heel Andalusië. “Mijn publiek is dus heel verschillend: mensen die nog nooit eerder flamenco hebben gehoord, echte kenners en mensen die genieten van een Spaans muzikaal tintje tijdens een feest bij iemand thuis. Ik doe het allemaal met evenveel plezier, flamenco biedt zoveel variatie dat er altijd een geschikte variant is voor elk moment.” https://www.facebook.com/joes.wieggers
ES Life 25
Ellas is een netwerk van Nederlandstalige zakenvrouwen aan de Costa del Sol. Dé ontmoetingsplaats om kennis en ervaringen uit te wisselen, van elkaar te leren en samen leuke dingen te ontdekken en doen.
• • • •
LEZINGEN SEMINARS EXCURSIES ACTIVITEITEN
“WIJ LEREN JOU GRAAG KENNEN! KOM VRIJBLIJVEND LANGS OP ÉÉN VAN ONZE BIJEENKOMSTEN.” > MELD JE AAN
Meer info: www.ellas-spanje.com Mail of app voor info: contact@ellas-spanje.com | +34 648 714 745
REAL ESTATE INVESTMENTS INSURANCES
ONTDEK MÉÉR VAN ZUID EUROPA
+34 639 67 18 93
admin@vancamp.es Vraag ons ! Wij spreken uw taal.
1 VAKANTIE 2 LANDEN COMBINEER STRAND, NATUUR EN CULTUUR
Vanessa Van Camp www.spainvancamp.com
Wakker worden aan een azuurblauw meer, herten spotten in een national park, lokale specialiteiten ontdekken, snorkelen bij verlaten stranden, bodega´s bezoeken, wandelen, fietsen... het kan allemaal vanuit een comfortabele en veilige camper met Nederlandse uitleg en service. Boek direct en besluit waar u naar toe wilt. Spanje, Portugal, óf allebei!
WWW.IBEROCAMPER.COM | +34 609 120 233
COLUMN Een gewone zaterdagochtend Een prachtige bolide parkeert keurig op onze parkeerplaats voor de winkel. Langzaam zet de linkerschoen voet op aarde, daarna volgt de rest van het heerschap om vervolgens dienst te doen als verdienstelijk echtgenoot: flamboyant opent de smaakvol geklede en mooie gentleman van ergens in de 70 het rechterportier om vervolgens een prachtige mooie dame op leeftijd het hof te maken richting onze winkel. Ik vind het heerlijk om te zien en vind het tegelijk jammer dat ik geen rode loper heb liggen met aan beide zijden in koper geknoopte baleinen: ik had het ze van harte gegund. Het enige wat je op zo’n moment nog kunt doen is met al je elegantie de deur openen met een ‘van harte welkom’.
Koffie en consult
Na de koffie te hebben geserveerd is het tijd voor het consult: meneer slaapt prima, kan naar eigen zeggen ‘op de grond gaan liggen en in slaap vallen’. Mevrouw heeft helaas niet de gave om zomaar als een roos te slapen: eerst moet ze zich door het gesnurk van manlief worstelen en haar plekje veroveren. Manlief neemt driekwart van het bed in en neemt voortdurend een andere positie in waarnaar zijn vrouw zich maar dient te schikken. Als mij duidelijk wordt dat deze echtelieden de nacht doorbrengen op een oud tweepersoonsbed van Spaanse makelij, weet ik wat mij te doen staat: ik haal deze tortelduifjes uit elkaar...
Tortelduifjes op leeftijd
Zorgvuldig mijn woorden kiezend leg ik het nieuwe slaapsysteem voor: ‘u gaat los van elkaar slapen maar wel héél dicht bij elkaar’. Beiden kijken elkaar enigszins verschrikt aan. “U bedoelt meneer?” “Nou eh..ik bedoel dat ik u beiden een eigen bed adviseer, een eigen bodem en matras waarop u individueel heerlijk zult slapen, máár: ik zet ze superdicht naast elkaar en ik plaats er een mooi tweepersoons hoofdbord achter. En we maken ze gewoon op als een tweepersoonsbed.”
Epiloogje
Twee weken later dezelfde bolide op de oprit. Ritueel als daarvoor: koffie, nog wat extra bedtextiel, ditjes en datjes en dan dít: “Wat slapen wij nu lekker, enneh...die spreekwoordelijke stoute beschuitjes doen we niet meer in bed op onze leeftijd, ontbijten doen we op ons balkon in de zon, de reden waarom we ooit eens wilden verhuizen naar de Costa del Sol.” Tja, en ík? Ik besef me gewoon dat ik een mooi vak heb en er trots op ben dat ik dat aan diezelfde heerlijke Costa del Sol uit mag oefenen...
Kees Diks, slaapspecialist www.rogerslinnerie.com
ES Life 27
namaste - s a f a r i spowered by nature
ERVAAR AFRIKA √ safari in Tanzania √ op maat gemaakte reizen √ avontuur is gegarandeerd namastesafaris.nl
ALS JE ZELF NIET MEER
KUNT VERTELLEN WAT JE LAATSTE WENSEN ZIJN
Je staat nu midden in het leven maar er kán een moment komen dat alles verandert. En dan wil je natuurlijk wel dat jouw wensen voor de laatste momenten van je leven gerespecteerd worden. De enige manier in Spanje om dit juridisch vast te leggen, is via het medisch testament. Daarin geef je aan wat je wilt op het gebied van: √ behandeling √ medicatie √ donorschap √ wettelijk vertegenwoordiger √ euthanasie Hulp en vertaling bij het invullen en registreren van jouw medisch testament. www.medischtestament.com
WEGWIJS IN HET ERFRECHT HAK & REIN VOS JURIDISCH ADVISEURS EN NOTARISSEN
D
NEDERLAN
SPANJE
TESTAMEN
T
TESTAMENTO
SCHENKINGEN
DONACIONES HERENCI
ERFENIS
AS
GEN
IN BELAST
IMPUE
STOS
Nalatenschap in Nederland en Spanje, precies zoals u het wilt!
Achtergronden en actuele informatie:
Of u nu in Nederland of in Spanje woont of in beide landen bezit heeft, wij stellen het juiste testament voor ú op. Zo weet u zeker dat uw wensen worden uitgevoerd en uw nabestaanden probleemloos en belastingvriendelijk erven.
Op onze website vindt u zeer uitgebreide inhoudelijke informatie over erfrecht, nalatenschappen en schenkingen en de fiscale aspecten daarvan. Scan de QR-code voor een eerste indruk van onze dienstverlening.
HAK & REIN VOS
juridisch adviseurs en notarissen Nederland: Meentweg 8, 8224 BP Lelystad
www.erfrechtinspanje.nl info@erfrechtinspanje.nl tel.: 965.020.254 (vanuit Spanje) tel.: 0320-247394 (vanuit Nederland)
Spanje: Calle Jacinto Benavente 23, Marbella Calle W.A. Mozart 3 Spanje, Albir
COSTA DEL SOL BUSINESS BUZZ
Zorg op wielen
Elk jaar wordt er op de haringparty van de Marbella Dutch Business Club geld ingezameld voor een goed doel. De afgelopen jaren is dat Cudeca, de organisatie die gratis zorg voor kankerpatiënten en hun familie biedt. Vorig jaar werd er 27.000€ binnengehaald. Voldoende voor een nieuwe auto voor het mobiele medische team en drie maanden salaris voor een verpleegkundige.
De FUNDACIÓN CUDECA is een nonprofitorganisatie die professionele medische zorg biedt aan patiënten met kanker en andere gevorderde ziekten, evenals ondersteuning aan hun families. CUDECA biedt palliatieve zorg en besteedt niet alleen aandacht aan lichamelijke ziekte, maar ook aan de psychologische, sociale en spirituele aspecten.
De auto werd officieel gepresenteerd aan de leden van de club tijdens een bijeenkomst in restaurant La Cascada in Marbella, op een regenachtige dag die een paar zonnestralen toeliet voor het maken van de officiële foto. De auto heeft met opzet niet het logo van Cudeca maar dat van de Business Club. Op die manier is de anonimiteit van de patiënten gewaarborgd.
In 2020 zorgde CUDECA voor meer dan 1.600 mensen en ondersteunde meer dan 2.400 familieleden. Sinds 1992 zijn er al meer dan 17.000 patiënten verzorgd door de multidisciplinaire programma's van CUDECA: thuiszorg, dagcentrum en revalidatie, klinische afdeling, psychosociaal programma, counseling en poliklinische behandeling.
Het team van Cudeca vertelde over hun werkzaamheden en hoe de auto ook voor hen therapeutisch werkt. Voorheen ging het team namelijk met apart vervoer naar het huis van de patiënt, samen kunnen rijden betekent dat ze over hun emoties kunnen praten en weer ‘fris’ aan een volgend bezoek kunnen beginnen.
De zorg van CUDECA is volledig gratis. CUDECA werkt volgens haar idee van waardigheid aan het einde van het leven. Het begon in 1992 dankzij het harde werk en de toewijding van Joan Hunt, een in Engeland geboren inwoner van de Costa del Sol. Na de dood van haar man aan kanker, besloot ze haar leven te wijden aan het helpen van anderen in dezelfde situatie. Daartoe richtte ze CUDECA op. Het CUDECA-team weet dat ze niet meer dagen aan het leven kunnen toevoegen, maar met hun zorg kunnen ze leven aan de dagen toevoegen. Om zorg te kunnen blijven geven, heeft CUDECA de hulp nodig van vele donateurs en supporters, evenals het werk van vrijwilligers.
De vertegenwoordigers van Cudeca Foundation, Dr. Marisa Martín Roselló, CEO en medisch directeur; Irene Pelegrín, arts, Anabel Jiménez, verpleegster, en Esther Raéz Martínez schoven vervolgens aan voor de lunch met de leden. www.marbelladutchbusinessclub.nl
www.cudeca.org
ES Life 30
COSTA DEL SOL BUSINESS BUZZ
Nieuwbouwprojecten Benahavis
Mijas
&
Tulpenborrel 2022 in het nieuwste hotel van Marbella “El Castillo”
StartGroup is een Nederlands-Zweedse makelaardij met 3 kantoren aan de Costa del Sol. De eigenaren Pascal van der Woude en Christofer Fogelberg zijn de makelaardij in 2003 begonnen met een klein kantoor in Calahonda en nu, bijna 20 jaar later, zijn we één van de makelaars met het ruimste aanbod van zowel bestaande als nieuwbouw woningen.
Op dinsdagavond 14 juni organiseert Businessclub Ellas, na drie jaar afwezigheid, opnieuw de Tulpenborrel waarbij Nederlandstalige zakenvrouwen, werkzaam aan de Costa del Sol, met elkaar kennis kunnen maken om een zakelijke en/of vriendschappelijke band op te bouwen. Het is ons gelukt een mooi programma samen te stellen in samenwerking met de hotelgroep Ciudadela Marbella. Dit bedrijf is onlangs begonnen met de exploitatie van een drietal nieuwe boutiquehotels in het oude centrum van Marbella.
StartGroup is de exclusieve makelaar voor meerdere nieuwbouw projekten. Binnenkort beginnen we met de verkoop van 2 nieuwe projekten in La Cala de Mijas en Benahavis, met respectievelijk appartementen en villa´s. Wilt u uw woning verkopen? Ook hierbij kunnen wij u helpen! StartGroup biedt een zeer aantrekkelijk pakket met onder andere een 360° video, professionele foto´s, on-line en off-line marketing en drone locatie van uw woning! Dit alles op basis van no cure – no pay.
Wil je graag een uitnodiging voor de Tulpenborrel ontvangen? Neem dan contact op met de secretaris van Ellas door een mail te sturen aan contact@ellas-spanje.com. Voor meer informatie over het event: https:// ellas-spanje.com/ellas-tulpenborrel-2022/
www.startgroup.com
ES Life 31
MARBELLA
INFOSESSIES
23 JUNI 28 JULI
AL WAT JE MOET WETEN VOOR JE VASTGOED KOOPT AAN DE COSTA DEL SOL WAAROM DEELNEMEN? We leggen je haarfijn uit wat de best scorende projecten aan de Costa de Sol zijn. Voorstelling van projecten key ready en nu extra voordelig. Voorstelling projecten op plan met de beste prijs/kwaliteit. OOK VOLGENDE VRAGEN KOMEN AAN BOD Hoeveel huurinkomsten haal je nu werkelijk?
Hoe zit het met bankgaranties, bouwvergunning? Welke kosten heb je als eigenaar? Hoe zit het met de belastingen?
AZULL OFFICE COSTA DEL SOL Our Space Oasis Business Centre Ctra. de Cádiz km 176 29602 Marbella, Málaga España Ontvangst vanaf 10u met een kopje koffie of thee Start presentatie stipt om 10u30 DEELNAME GRATIS Inschrijven verplicht via Mark Verhulst gsm +34 657 326 812 mark@azull.info Of via www.azull.info
VOLG ÉÉN VAN ONZE WEBINARS OF INFOAVONDEN EN WORD EEN PRO IN SPAANS VASTGOED.
Scan mij
Slim kopen. Jaren genieten
www.azull.info
13.000 m² SHOWROOM & alles op voorraad
UW SPECIALIST IN BUITENMEUBILAIR Kom langs en bekijk de nieuwe collectie!
U vindt ons hier: Autovía del Mediterráneo A7 Exit 272 Vélez - Málaga Onze ingang bevindt zich achter tankstation Repsol. Gratis parkeren.
Openingstijden: Maandag - Zaterdag: 9:00 - 20:00 uur Zondag: gesloten
WWW.DETROPEN.ES INFO@DETROPEN.ES
(+34) 642 651 074 (+34) 678 30 7706
MARBELLA CLUB HOTEL - LIJOMI.EU
MARBELLA CLUB HOTEL - LIJOMI.EU
grenzen aa
Windmolenpark bij Puerto Real (Cñadiz)
protesten tegen zonnepanelen en windmolens
an duurzaam? Rond 2030 moet ruim 40 procent van de elektriciteitsbehoefte in Spanje duurzaam worden opgewekt. Dat betekent bijna een verdubbeling van de bestaande capaciteit en een investering van naar schatting 91 miljard euro. Politici zijn dan ook druk bezig met plannen voor de aanleg van nieuwe energieparken. En daar wordt hevig tegen geprotesteerd. Hoe zit het met de groene stroom in Andalusië en wat zijn de internationale trends? Tekst: Susana Verboon., Maria Kupers. Foto’s:: Maria Kupers
Wat is groene stroom?
Groene stroom is elektriciteit die is opgewekt uit duurzame bronnen zoals waterkracht, wind, zon, aardwarmte en biomassa. Als je groene stroom koopt, koop je een bewijs dat er eenzelfde aantal kilowatturen groene stroom wordt geproduceerd als je afneemt. Omdat het vrijwel onmogelijk is om een apart stroomnet aan te leggen voor groene stroom, wordt de stroom die duurzaam wordt opgewekt aan het bestaande stroomnet toegevoegd. Mensen met groene stroom krijgen dus gewone stroom uit hun stopcontact maar hebben de zekerheid dat eenzelfde hoeveelheid groene stroom op het net is gezet.
Addertje onder het groene gras
Energie die op een duurzame manier wordt opgewekt krijgt een certificaat; een zogenaamde Garantie van Oorsprong (GvO). Deze certficaten worden uitgegeven door CertiQ, een onafhankelijke organisatie. Energieleveranciers die zelf niet voldoende groene stroom produceren kopen voor een zacht prijsje groene stroom certificaten uit met name Noorwegen om hun grijze stroom te ‘vergroenen’. De Noren maken echter alleen maar gebruik van groene stroom en hebben de certificaten niet nodig om dat te bewijzen.
ES Life 38
De roep om groene stroom wordt de laatste jaren steeds groter. In eerste instantie vanwege het milieu maar nu de energieprijzen zo enorm zijn gestegen twijfelt niemand meer over de urgentie van alternatieven. Goed nieuws voor iedereen met ook maar een greintje milieubewustzijn zou je zeggen. Toch zijn er inmiddels actiegroepen in Almeria die protesteren tegen de aanleg van een windmolenpark in het Parque Natural Cabo de Gata en ook in de provincie Málaga worden rechtszaken aangespannen om de aanleg van akkers vol zonnepanelen tegen te houden.
Maar het is toch groen?
Geen van de actievoerders is persé tegen duurzame energie, de protesten gaan vooral over het feit dat het platteland en natuurgebieden volgebouwd worden met energieparken. Niet alleen gaat het landschap er op deze manier visueel niet bepaald op vooruit, men klaagt ook over de impact die de parken zullen hebben op de lokale en regionale economie. Politici doen beloftes over werkgelegenheid en extra inkomsten vanwege bouwvergunningen voor gemeentes die te maken hebben met sterk dalende inwonerscijfers. Dat klinkt leuk, maar velen vrezen dat de praktijk er anders uitziet. Er hoeft namelijk maar één keer een bouwvergunning afgegeven te worden. Ondanks dat ook eenmalige inkomsten gunstig zijn voor kleine gemeentes, is dit geen oplossing op de lange termijn. Voor de aanleg is veelal gespecialiseerd personeel van het bedrijf zelf nodig, een betonnen platform kan wel door de lokale aannemer worden gemaakt. De windmolens en de zonnepanelen worden vervolgens gewoon vanuit het hoofdkantoor via computers in de gaten gehouden. Het argument werkgelegenheid en inkomsten is dus niet helemaal valide.
Verstoorde rust
Het platteland is bij uitstek de plek waar toeristen naartoe gaan om even tot rust te komen. Ze komen natuurlijk niet om selfies te maken naast velden vol zonnepanelen of een windmolen. Dat is dan ook precies het argument dat inwoners gebruiken bij hun protesten. Ze vrezen dat er minder bezoekers zullen komen als die tijdens een wandeling naar de top van een berg voortdurend het geluid van draaiende molenwieken horen. Voor een deelstaat die enorm investeert in toerisme, en de laatste jaren vooral de aandacht vestigt op de prachtige natuur die in Andalusië te vinden is, lijkt de logica van dit nieuwe beleid ver te zoeken.
Zonnepanelen in plaats van sinasappelbomen
Op zich is het begrijpelijk dat boeren, die het steeds meer moeite kost het hoofd boven water te houden, hun akkers graag verhuren of verkopen. Gegarandeerde inkomsten geven financiële rust. Maar het gaat niet altijd om het vrijwillig afstaan van akkerbouwland. In de provincie Málaga is van plan hectares grond te onteigenen om daar zonnepanelen te plaatsen.
Transparantie
We spreken met Rodolfo, secretaris van een van de eerste actiegroepen ´Vereniging Valle Natural Rio Grande’, in de regio Guadalhorce, ten noordwesten van Málaga. “De provincie Málaga wordt helemaal volgelegd met megazonnepaneelparken”, aldus Rodolfo. Volgens hem is er sprake van een probleem omdat niet alle projecten bekend gemaakt worden. “Er is geen transparantie. We krijgen maar een maand de tijd om onze bezwaren in te dienen en iedere dag komen er nieuwe projecten bij. In de provincie Málaga zijn er nu ongeveer tweehonderd projecten voor het opwekken of transporteren van groene stroom gepresenteerd, maar wij gaan er van uit dat het er meer zijn, zeker zo´n vijfhonderd.”
Milieu-impact
In Coin bijvoorbeeld gaat het om circa duizend hectare aan projecten, waarvan tweehonderd hectare aan mega-zonnepaneelparken. Rodolfo is zelf ook gedupeerde als de projecten inderdaad doorgaan. Zijn vrouw is boerin en heeft drie hectare land waarvan delen binnen de gepresenteerde plannen vallen. Rodolfo en zijn vrouw zijn vooral bang voor de milieu-impact van deze grote zonnepaneel parken: de lokale temperatuur rondom een park kan naar schatting met gemiddeld vijf á zes graden oplopen, er wordt insecticide gebruikt om de parken op ´schone´ grond te installeren, de inheemse bomen worden verwijderd en als gevolg daarvan zullen de vogels verdwijnen.
Gemeentebesturen
Hoe zit het met de politieke besturen van de dorpen? Rodolfo antwoordt: “Het hangt heel erg af van de burgemeester, in bijvoorbeeld Monda, Ojen en Guaro zijn de burgemeesters tegen de gepresenteerde projecten, vooral tegen de hoogspanningslijn van Coín naar Marbella via deze dorpen.
Maar ondanks dat de Junta de Andalucia eerst op de bezwaren van de gemeenten zou moeten reageren, hebben zij deze terzijde geschoven en zijn doorgegaan met de plannen. De gemeenten moeten op hun beurt dan nog meer investeren in advocaten en bezwaarschriften.”
Archeologische gronden
Er zijn ook steden als Ronda of dorpen zoals Álora, Tolox, Alozaina of Zalea, die voor de plannen zijn. In Ronda bijvoorbeeld zijn er inmiddels vijf projecten gepresenteerd aan de inwoners maar er zijn in totaal zesentwintig projecten in de omgeving te vinden. Rodolfo voegt toe: “Sommige projecten zijn gepositioneerd op archeologische gronden en andere projecten zullen zeker de wijngaarden aantasten. Soms lijkt het al een gelopen race voor de bewoner of boer, zoals bijvoorbeeld in Alozaina waar zeven eigenaren van grote boerderijen met land niet eens wisten dat ze in de plannen voorkwamen. Het kwam voor hen als een grote verrassing. Daarnaast zien we regelmatig uitbreidingsmogelijkheden in de projecten, zoals in Tolox, waar in de toekomst nog twee megaparken kunnen worden aangelegd.” “Nogmaals”, benadrukt Rodolfo, “wij zijn zeker niet tegen groene stroom of zonnepanelen, maar de plannen voor de aanleg zijn in dit geval desastreus voor het landschap, flora en fauna. We vinden het belangrijk dat er transparantie is en dat we met bezwaren kunnen komen die serieus worden behandeld.” Inmiddels zijn er meer protestgroepen opgestart in andere dorpen zoals Álora, Casarbonela, Pizarra en Ronda.
Maar wat dan?
Alles goed en wel, het is een feit dat er op een andere manier stroom opgewekt zal moeten worden om aan de nog steeds groeiende vraag te kunnen voldoen. Daar zijn ook de actiegroepen het over eens. Hoe doe je dat zonder hele landschappen en landbouwtradities te vernietigen? Volgens Gerard Lathouwers van Van Hall Innovations ligt de oplossing bij de burgers. Kort samengevat: als iedereen zelf duurzame energie zou opslaan, en idealiter ook zou produceren, is het grootste deel van de vraag gedekt en zijn er minder akkers vol zonnepanelen of windmolens nodig. Hoe zit dat precies?
ES Life 39
ES Life 40
“Op dit moment is het zo dat alle elektriciteit die door huishoudens wordt opgewekt, slechts voor een klein deel direct door dat huishouden zelf gebruikt wordt. Het grootste deel wordt via het bestaande netwerk naar de energiecentrales afgevoerd. In sommige landen krijgen mensen betaald voor de elektriciteit die door hun panelen wordt opgewekt, ze zijn dus eigenlijk kleine producenten. Voorheen kreeg je daarvoor in Nederland bijvoorbeeld nog een leuk bedrag terug. Nu is dat al een stuk lager en in de toekomst ga je daar helemaal niets voor krijgen. Bovendien kan het netwerk al die instroom eigenlijk niet meer aan, er zijn al energiebedrijven die weigeren de opgewekte stroom af te voeren. De oplossing is heel simpel: mensen zouden allemaal zelf thuis elektriciteit op moeten slaan.”
Je eigen energievoorziening
Dat klinkt leuk, maar toen Spanje een aantal jaren geleden belasting ging heffen op de door mensen zelf geproduceerde energie, kwamen slimme koppen natuurlijk al met het idee om die energie op te slaan. En toen zagen elektriciteitsbedrijven donkere wolken boven hun toekomst verschijnen. De toenmalige regering besloot dan ook dat het opslaan van elektriciteit niet toegestaan was. Dan denk je als milieubewuste burger wel leuk bezig te zijn, maar heel veel voordeel heb je niet van je eigen zonnepanelen tenzij je als de zon op het hoogste punt van de hemel staat al je apparaten tegelijk aanzet. Dat verschijnsel van energie die verloren gaat komt volgens Gerard Lathouwers niet alleen bij huishoudens voor. Ook de grote elektriciteitsbedrijven hebben geen opslagcapaciteit voor de zonne- en windenergie die ze in hun parken genereren. Daarom zijn zij nu in overleg met onder andere Tesla over het gebruik van accu’s. Dat zou betekenen dat er behalve hele akkers vol zonnepanelen, nu ook grote hallen nodig zijn voor al die accu’s.
“Het kan allemaal veel simpeler en ruimtebesparender door mensen zelf de energie op te laten slaan. Overal waar je kunt leg je zonnepanelen op daken en parkeerplaatsen, die energie sla je op en gebruik je als huishouden of bedrijf zelf. Op regenachtige dagen (door wolken is de opbrengst gemiddeld 40% minder) of bij meer verbruik dan wat je zelf direct uit de zon of uit je accu haalt, haal je de stroom van het net. Vergeet niet dat de huidige zonnepanelen nog steeds elektriciteit nodig hebben om te kunnen functioneren. De energiebedrijven halen daardoor wel minder geld binnen maar ze kunnen nieuwe inkomsten genereren door zelf de accu’s te gaan verkopen. Je gaat dus niet helemaal ‘off the grid’ en bent altijd verzekerd van stroom” aldus Gerard.
Is het de oplossing?
Iedereen een eigen accu, dat klinkt leuk maar Gerard heeft zelf zo’n accu ontwikkeld, is dit een verkooppraatje? “Ik heb zelf een huis in Puerto Rico dat volledig ‘off the grid’ is, dat is daar vanwege de orkanen en aardbevingen geen overbodige luxe. Na jaren zelf computers te hebben geproduceerd wilde ik daar van een vroeg pensioen genieten. Toen ik na orkaan Maria zag dat mensen letterlijk omkwamen van de honger en dorst besloot ik de systemen die ik daar had te verbeteren en op de markt te brengen. Simpelweg omdat het nodig is om het milieu te beschermen en omdat niet overal ter wereld schoon drinkwater en elektriciteit voorhanden is. Ik heb absoluut niet de illusie dat ik degene ben die nu de hele wereld van accu’s gaat voorzien, maar ik heb natuurlijk wel een goed beeld van de tendensen in de wereld van de energievoorziening. En ik denk dat binnen vijf jaar de helft van de Nederlandse huishoudens een accu in huis heeft waarmee ze hun eigen stroomvoorziening hebben geregeld. Dat betekent dan ook dat er geen enorme percelen grond voor panelen of molens nodig zijn, daar zouden de actievoerders in Andalusië hun focus dan ook op moeten richten.”
Zonnepanelen langs de A384 bij Almargen (Málaga)
ES Life 41
Uw Tieleman keuken... waar ook ter wereld!
"HET KOPEN VAN EEN KEUKEN MOET EEN FEEST ZIJN!"
Tieleman Keukens is al 60 jaar een hecht en zelfstandig familiebedrijf gevestigd in Middelharnis op Goeree-Overflakkee, hét kookeiland van Nederland! Tieleman is een keukenspecialist die keukens levert en monteert door heel Nederland en veel ervaring heeft met het leveren van keukens in het buitenland. Bij Tieleman Keukens gaan we voor 100% klanttevredenheid. Dit is de basis van al onze medewerkers in het doen en denken. We zijn trots op onze reputatie als leverancier van kwaliteitskeukens. In de afgelopen 20 jaar heeft Tieleman Keukens vele onderscheidingen gekregen en hebben een hoge klanttevredenheidsscore. Kiest u voor een Tieleman-keuken, dan kiest u voor kwaliteit, een uitstekende service en een eigen hoogwaardige montagedienst. Spanje is voor ons geen onbekend terrein. Ook een Tieleman-keuken in uw w o ni n g i n S p a n j e ? W e b e s p r e k e n g r a a g met u de mogelijkheden. info@tieleman.nl +31 187 602555
LUXE ELEKTRISCHE GOLFTROLLEYS met of zonder afstandsbediening partner van www.golfted.com info@golfted.com T. +31 6 2222 3303
vanaf
€ 769,-
astonishing furniture for flabbergasting homes
uponcode Maak gebruik van de co nmalig NGM2021 en ontvang ee oop! nk € 49,- korting op uw aa
www.meublaria.eu | info@meublaria.eu +34 683 640 425
BOUW- EN AANNEMINGSBEDRIJF SINDS 1997 • • • • • • • • •
nieuwbouw verbouwingen renovatie schilderwerk tegelwerk metselwerk electra loodgieterswerk advies
Poligono Industrial Los Perales Calle Pera Trinidad, Nave 6 29651 Mijas
Alles in en rondom uw woning van Málaga tot Estepona Frank van Krimpen +34 951 135 973 | +34 628 111 989 admin@construxus.es
COLUMN Pas op: niet gemaaid gras! Dit jaar heeft het behoorlijk veel en lang geregend. Buiten in de campo en andere gebieden waar niet wordt gemaaid, staat het gras hoog en beginnen zich de grasaren te vormen. Door de zon en de komende droogte rijpen deze en drogen ze op en dan komen ze los om zich ergens te settelen in de grond voor volgend jaar. Ze doen dit door op de punt te vallen en kruipen dan met behulp van de uitsteeksels in de gond. En daar ligt dus het gevaar! Mensen met katten weten dat deze stukjes van de diverse grassoorten lekker in de vacht blijven kleven. Meestal ‘knaagt’ een poes zelf de vacht weer schoon. Als dat niet lukt kun je ze zelf lostrekken maar bij langharige katten moet de schaar er soms bijgehaald worden. Honden kunnen zich over het algemeen niet in zoveel bochten buigen als een kat en zijn sowieso niet zo vernuftig in het onderhouden van hun vacht. Maar bij honden kunnen de grasaren ook op plekken terechtkomen waar ze problemen veroorzaken. Een hond die door dat hoge gras rent, waarbij de oren op en neer flappen, zou dus zo een grasaar in zijn gehoorgang kunnen krijgen, die kruipt dan naar binnen tot het trommelvies bereikt wordt. Dat is zeer pijnlijk. De hond piept, schudt met de kop en houdt dat oor lager. Behalve in het oor kunnen ze natuurlijk ook in de neus, het oog, tussen de tenen, de plasbuis of zomaar door de huid naar binnen kruipen. Bij langharige honden die niet voldoende worden geborsteld worden deze grasaren niet op tijd gevonden en kunnen leiden tot ernstige infecties. Dus na een wandeling in een grasrijk gebied is het belangrijk op de hond te onderzoeken of er een grasaar aan het oor hangt voordat het naar binnen kruipt, tussen alle tenen te kijken of er grasaartjes zitten en de rest van de hond na te lopen op grasaren. De behandeling bestaat uit het verwijderen van de grasa(a)r(en). Zit het al diep in het oor dan kunt u daar zelf niet meer bij. Bij een hond die zich makkelijk laat onderzoeken wordt door middel van een otoscoop met verlengstuk en een korentang de grasaar verwijderd. Laat de hond dit niet toe dan moet dat onder verdoving gebeuren. Zit er een in het oog dan is deze meestal met wat lokale verdoving te verwijderen. Tussen de tenen kruipen ze naar binnen en veroorzaken daar een ontsteking en het is nog wel een uitdaging om de grasaar te vinden! Dit gaat uiteraard onder verdoving. Een gewaarschuwd mens telt voor twee. Check de hele hond na een wandeling in een grasrijk gebied.
Nazli van den Kieboom Dierenarts bij Pointer Clinic in Estepona. pointerclinic.com ES Life 45
JE ZIT HIER HEERLIJK! JE EET HIER GEWELDIG! Beach Restaurant “Chringuito La Moraga” bestaat al meer dan 25 jaar en is een begrip aan de Costa del Sol. Eigenaar en chefkok Miguel Angel, alom bekend om zijn heerlijke maaltijden, heeft van La Moraga een echte must-go-to gemaakt. Je geniet hier van zowel de bekende Mediteraanse keuken (salades, gefrituurde boquerones, calamares, schelpjes etc) maar ook zeker van overheerlijke Aziatische én Italiaanse gerechten. En als tip, probeer eens onze wraps!
Bel ons om te reserveren: T: +34 685858382 W: www.chiringuitolamoraga.com P.º de Maritimo Torremolinos, s/n Torremolinos, Málaga
CDS
CLINICA DENTAL SORIANO
Uw Nederlandse tandarts aan de Costa del Sol gespecialiseerd in kroon- en brugwerk
Leonard Pelzer: We zijn gespecialiseerd in herstellen van uw gebit door middel van kronen en bruggen waarbij vaak implantaten (en chirurgie) overbodig zijn.
Maak een vrijblijvende afspraak voor een informatie consult.
951 31 70 21 of bezoek onze site: www.cdsoriano.com voor
na
voor
na
Calle Calvario 8, Edificio Marbelsun 1, 6e etage, deur 11 (tegenover de kerk in calle Calvario) Marbella - Centrum
www.pequenascosas.eu info@pequenascosas.eu
Leaking taps, clogged drains, loose parts, don´t let it ruin your holidays!
Second Home Repair Service We are a team of professionals and we speak Spanish, English, Dutch and German. Become a member and enjoy unlimited services throught the year.
ANNUAL CONTRIBUTION: • • •
unlimited consultation from professional team as many repairs or chores as you wish action within 24 hours
+34 683 275 010
24H GP HOME DOCTOR SERVICE Helicopteros
Sanitarios, is the leading GP Home Doctor and Emergency Service on the coast. English speaking professionals. No age limit or medical restrictions. Fleet of ambulances equipped with the most advanced technology. Less than the price of a cup of tea per day. d
Always by your side Become a member now
www.helicopterossanitarios.com info@helicopterossanitarios.com (+34) 952 81 67 67 MARBELLA - FUENGIROLA - MANILVA
LET’S GET SOCIAL:
MEER VAN ISTÁN
Wandeling met uitzicht ES Life 48
Op korte afstand van Marbella, voorbij de golfbanen van Nueva Andalucia en de wijk Aloha, is er een mooie, niet al te lange wandeling die loopt naar de rand van het stuwmeer van Istán. Het pad kent nauwelijks schaduw en daarom is het verstandig, om in de zomermaanden, de wandeling in de vroege ochtend te maken. Van eind april tot begin juni wandel je door één grote bloemenzee. Tekst en foto’s: Helga van der Zon. Kaart: © OpenStreetMap contributors
Via Google Maps rij je naar het startpunt (Ruta-Puerta Verde de Marbella) waar zich een klein parkeerterrein bevindt. Vanaf hier volg je het grindpad waarbij je de Concha aan onze rechterhand in al haar pracht kunt aanschouwen. Na 3 minuten lopen is er een splitsing. Blijf het grotere pad (de linker) volgen. We gaan over de brug van de tolweg en zien links achter ons de Marokkaanse kust, Gibraltar en het vlakbij gelegen Lago de Las Tortugas. Voor ons zien we boven op de hellingen de voorbereidingen voor de bouw van een nieuw megaproject, Real de la Quinta. Tussen twee heuvelruggen wordt een groot meer aangelegd met daar omheen een hotel, restaurants, tennisbanen, een kleine 6 holes golfbaan en een enorm aantal huizen en appartementen. Volgens de brochure is het een duurzaam project, wij begrijpen dat je met dergelijke terminologie blijkbaar makkelijker een vergunning krijgt voor een wijk aan de rand van een Nationaal Park. Steeds blijven we het grote pad volgen en negeren we de afsplitsingen. Na een half uur treffen we een splitsing aan, die loopt naar het stuwmeer. Hier slaan we voor het eerst af van het grote pad, in de richting van het meer en de rots met het eenzame boompje. We verbazen ons over het hoge waterpeil van het meer. Maandenlang was er een grote rand van zand te zien maar na alle regen van maart en april is het meer voor 95% gevuld; een garantie dat Marbella, zo hopen we, in ieder geval voor de zomer weer genoeg water heeft om alle toeristen, huizenbezitters en zwembaden te kunnen voorzien.
ES Life 49
Embalse de la Concepción
Lago de las Tortugas
Na een klein kwartier treffen we een boom waarvan de schaduw wat verkoeling biedt, ideaal voor een kleine stop of picknick met uitzicht over het meer. Hierna lopen we door naar de rots met het eenzame boompje. Ook daar is een schaduwplek. Dit is het eindpunt van de route en keren we om.
Samen wandelen
Het stuwmeer, met een oppervlakte van 214 ha en een capaciteit van 57 miljard liter water (57 hm3), strekt zich uit over een lengte van 5 kilometer van de Rio Verde die begint in de Sierra de las Nieves en 40% van het meer vult. Het ontvangt daarnaast water van de rivieren Guadaiza, Guadalmina en Guadalmansa, totaal voor 60%. Het bevoorraad Marbella, Benalmádena, Fuengirola, Mijas, Benahavis, Estepona, Casares en Manilva.
Nadat we weer op het pad zijn aanbeland volgen we bij het groene paaltje het grotere pad (rechts). Na een kleine stijging slaan we boven bij de splitsing linksaf. We maken nu op de weg terug een aantal lussen die steeds weer op het grotere grindpad van de heenweg uitkomen. Uiteindelijk komen we weer bij het startpunt terug.
Vlakbij ligt de Lago de las Tortugas (schildpaddenmeer) dat eigenlijk ook een reservoir is. Aan de zuidkant is in 1890 een 20 meter hoge dam gebouwd. Vroeger waren dit soort reservoirs (zoals o.a. de Cable Ski plas in San Pedro en het huidige meer van de Los Flamencos golfbaan) verbonden via een aquaduct, voor die tijd uniek in Spanje, om de sinaasappel boomgaarden en suikerriet-plantages van water te voorzien. Behalve vogels zie je hier ook schildpadden, waaraan het meer haar naam dankt. Het is mogelijk hier te zwemmen en te picknicken. Helaas bevindt zich hier in de buurt nergens een restaurant, dus drankjes en hapjes meenemen is de enige optie. Wil je deze route liever in oktober en in gezelschap wandelen? De routes van 20 en 30 kilometer van Marbella 4Days Walking gaan op zondag 9 oktober ook via de Puerta Verde en de Lago de las Tortugas. Wikiloc: Ruta Verde de Marbella-Embalse de la Concepción www.marbella4dayswalking.com
FRESH & ECOLOGICAL 1. check the product list on the website 2. order via whatsapp 3. pick up your veggies in Coín (near A355) or get them delivered
Met ons advies onderneemt ú de juiste stappen in Spanje. Fiscaal & Juridisch Advies Spanje Nederland Aan- & Verkoopbegeleiding Onroerend Goed Spanje Belasting Aangiftes Spanje Nederland Overige fiscale en juridische diensten Nieuw adres: Calle Venus Edf. 8, prt. 9, 1D Urb. Sun Beach - Costalita Area Marbella - Estepona
Spanje: Marbella Nederland: Breda (+34) 951 419 998
info@doorakkerstaxlaw.com www.doorakkerstaxlaw.com
huertapavon.com
605 150 923
MEGENS REAL ESTATE
+34 951 204 286
DRINGEND HUIZEN TE KOOP GEVRAAGD
info@megens.es www.megens.es Kantoor: San Pedro (bezoek op afspraak)
Deelnemer Second Home Beurs Utrecht sinds 2006 Vele Nederlanders (ver) kochten naar tevredenheid Nederlandstalige begeleiding van begin tot eind Gediplomeerd makelaar in Spanje
Eduard Megens +34 686 931 876 Benalmadena - Mijas - Marbella - Estepona - Benahavis
Cathelijne de Vilder: Creative Director bij Acoola Decor
Showroom: Carril de Picaza, 30, San Pedro (Marbella) www.acoola.eu | info@acoola.eu +34 951 569 655 |+34 661 435595
MODULAIRE SOFA’S Deze keer wil ik u graag kennis laten maken met de module bank, een trend waar wij op het moment veel gebruik van maken. U kunt hiermee namelijk speelse ontwerpen creëren en blijven afwisselen, zodat u uw bank nooit beu raakt. Een modulaire bank is een bank die bestaat uit verschillende modules die kunnen worden verplaatst en op verschillende manieren kunnen worden gecombineerd, afhankelijk van uw smaak, ruimte en voorkeuren. Modulaire banken zijn een
geweldige en veelzijdige keuze die er net zo mooi uitziet in kleine ruimtes als in grote ruimtes. De truc is om de juiste pasvorm te vinden voor uw specifieke behoeften en voorkeuren. Zo kunt u in het midden een leuning plaatsen, zodat u er vanaf 2 kanten gebruik van kan maken, zet u tussen 2 modules een tafeltje in of zet u 2 rugleuningen tegen elkaar aan zodat je vanaf beide kanten plaats kunt nemen op de bank. Zoals u hoort zijn er genoeg mogelijkheden, dus ook bij u thuis!
Stralend wit In de dorpjes op het platteland is het een nog steeds een traditie: vrouwen die in het voorjaar met emmers witkalk op de ladders staan om de muren weer van een frisse laag wit te voorzien. Die kalk werd gemaakt van stenen uit de bergen. Overal op het platteland zijn nog de resten van kalkovens te zien waar stenen uit de bergen bij een temperatuur van 1000 graden gedroogd werden. Tegenwoordig huren de meeste mensen een schilder in of kopen zelf een emmertje verf. Er zijn nog steeds mensen die dat ook elk jaar doen. Tekst: Maria Kupers. Foto: David Pisnoy
Wit is de ideale kleur in een gebied waar de temperaturen in de zomer hoog oplopen. Het stoot de warmte af en dat scheelt toch snel een paar graden in huis. Oscar van der Westen heeft al vijftien jaar een schilderbedrijf in Nederland en is sinds kort ook actief in de provincie Málaga. “Ik zie in het toch regelmatig bewolkte Nederland al het verschil tussen buitenkozijnen die met een lichte of een donkere kleur zijn geschilderd. Donker wordt warmer, het tast het hout en ook de verf aan. Je moet dus vaker schilderen. In Spanje zou niemand het in zijn hoofd halen om überhaupt donkere kleuren te gebruiken voor buiten, of het nu om kozijnen of muren gaat” vertelt Oscar.
Van witkalk naar kwaliteitsverf
Het maken van kalk om mee te witten behoort inmiddels tot de oude ambachten. Het werk begon met het verzamelen van kalkhoudende stenen en grote voorraden hout. In de ronde kalkovens liep de temperatuur op tot 1000 graden Celsius en van de stenen bleef uiteindelijk alleen nog kalk over. Die werd vermalen en de poeder werd vervolgens gemengd met water. “Dat was eigenlijk de voorloper van verf zoals we die nu kennen. Niet meer dan wit water dat men op de muren smeerde. Het maakte de
ES Life 54
muren minder poreus en het zag er weer een jaar fris uit. In de vorige eeuw begon men met het maken van de verven die we nu kennen en tot op de dag van vandaag blijft er sprake van nieuwe ontwikkelingen” vertelt Rens Zwanenburg enthousiast. Hij is eigenaar van InterGreen, een bedrijf dat al jaren verf, lak en latex maakt voor bedrijven en particulieren. In eerste instantie werd er vooral veel gebruik gemaakt van chemische stoffen. Toen bekend werd dat dit voor zowel mens als natuur niet heel gunstig is, wordt ook nu weer voornamelijk water gebruikt als basis om de diverse stoffen te mengen tot een verf. Het recyclen van verf komt tegenwoordig ook steeds vaker voor. In de dorpen van Andalusië blijft het de gewoonte om voor Semana Santa, of anders in ieder geval voor de dorpsfeesten, het hele huis te schilderen. Vrijwel nooit meer met kalk maar met een emmertje latex van de bouwmarkt of speciaalzaak.
De Sahara in Andalusië
De stofregen van april heeft overal sporen achtergelaten. Sporen die met een regenbui niet zomaar verdwijnen. Tenminste niet als je goeie verf hebt gebruikt.
“Dit voorjaar kon je heel goed zien wie voor goedkope latex heeft gekozen en wie voor kwaliteit is gegaan. Goedkope latex bestaat voor een groot deel uit water. Gemiddeld duurt het iets minder dan een jaar voor de weersomstandigheden het dunne laagje dat wel redelijk gehecht is weer wegspoelt. Hoe meer bindmiddel er in een verf zit, hoe duurder deze is. Maar dat betekent ook dat je de eerstkomende vier of vijf jaar niet weer een schilder hoeft te laten komen” vertelt Oscar. “De letterlijke modder die uit de lucht kwam vallen bleef op deze betere onderlaag plakken. Maar met een hogedrukspuit kun je zonder de verflaag te vernielen alles makkelijk weer schoon krijgen.”
De basis
Er wordt hier en daar door buitenlanders flink geklaagd over de kwaliteit van de woningen hier. Oscar merkt bij het schilderen dat het stucwerk regelmatig te wensen overlaat. “Bij de oudere huizen heeft men zowel binnen als buiten gewoon een laagje cement op de muren gesmeerd, daar gaat dan direct de verf overheen en klaar. Dat gaat een paar maanden goed en je kunt er in theorie lagen latex op blijven smeren maar het wordt er niet mooier op. Bovendien wordt de latex vaak gebruikt als een soort lijm om verbrokkelde stukken stucwerk bij elkaar te houden. Toen ik dat voor het eerst zag wist ik niet of ik moest lachen of huilen, deze houtje-touwtje manier van werken past niet bij mij. Ik haal het slechte stucwerk altijd weg, doe het opnieuw en dan gaat er eerst een primer op. Pas daarna komt de echte verf of latex erop. Uiteraard werk ik alleen met materialen van goede kwaliteit. Kortom, je kunt hier in Spanje net als in Nederland of België gewoon jarenlang plezier hebben van het schilderwerk.” Tel: +34 641 090 980 west-schilderwerken@outlook.com
ES Life 55
OP MAAT GEMAAKTE MEUBELS VAN STEIGERHOUT Kom langs in onze 400m2 showroom in San Pedro de Alcantara. Voor inspiratie & meubels op maat! Ma - Vrij: 10-16 uur Za: op afspraak
Calle Budapest 16 San Pedro de Alcantara Tel.: 620 230 376 www.woodfactory.es info@woodfactory.es
West
Schilderwerken
West Schilderwerken, al decennia lang een vertrouwd gezicht in Nederland, nu ook voor al uw binnen- en buitenschilderwerk aan de Costa del Sol. Wij werken uitsluitend met Nederlandse materialen zoals Sikkens, in samenwerking met InterGreeN. Mail, bel of Whatsapp voor een vrijblijvende offerte.
west-schilderwerken@outlook.com +31 6 403 820 44 | +34 641 090 980
VOOR
NA
COLUMN Ik doe het beter/slechter dan de AEX Het aanhouden van 1 of meerdere posities voor de langere termijn wordt ook wel een ‘buy and hold’ strategie genoemd. Die klinkt misschien aantrekkelijk, en ook wel makkelijk, maar ik denk dat deze manier van beleggen ook zijn eigen risico’s heeft. Natuurlijk is het continu inspelen op (koers)veranderingen een vak apart en is niet elke belegger daar altijd in geïnteresseerd. Maar het letterlijk op de plank leggen van uw beleggingen en per definitie niets mee doen de komende jaren…dat is misschien ook weer niet de oplossing Ik denk dat een ‘buy-and-hold strategie’ ook alleen maar voor een specifieke groep beleggers geschikt is. Als u bijvoorbeeld zeer specifieke kennis van een markt of een bedrijf heeft, dan kan ik mij voorstellen dat u 1 of meerder posities heeft en waarbij u korte termijn bewegingen voor lief neemt en echt naar de lange termijn kijkt. In de praktijk zijn er niet heel veel mensen die deze specifieke kennis hebben. Sterker nog, er zijn mensen die op basis van praatprogramma’s op TV, nieuwsflashes op de telefoon en gesprekken op de golfbaan een ‘buy-and-hold strategie’ toepassen. In dit geval spreek ik van een struisvogelstrategie.
Buy and hold met de AEX
Veel beleggers evalueren hun beleggingen mede door het vergelijken met een index, bijvoorbeeld de AEX. Heeft u zelf een aantal individuele aandelen zoals Philips, Aegon, Shell en ga zo maar door in portefeuille, dan is het natuurlijk verleidelijk om eens te kijken wat uw prestaties zijn ten opzichte van de AEX. Maar…. als u vergelijkt met de AEX, dan moet u zich realiseren dat de index echt uitgaat van een buy-and-hold strategie. Het jaarrendement van de AEX is de actuele stand van deze index vergeleken met de beginstand van dit jaar. Terwijl u zelf wellicht een aandeel later in het jaar heeft gekocht, misschien een keer heeft bijgekocht, verkocht etc. En hier komt nog bij, als u het minder goed doet dan de AEX, wat zou u dan doen met deze informatie? Zou dat u kunnen doen besluiten om ‘dan maar helemaal in de AEX te gaan’? Ook al is een index zoals de AEX een mand waarmee u dus een bepaalde spreiding krijgt, als u verder niets onderneemt krijgt u dus wel met alleen de AEX een ‘buy-and-hold’ belegging zonder management, die ook hard kan dalen (en stijgen). U ziet het, als u actief bent op de beurs ontkomt u er niet aan om na te denken met welk plan, met welke tijdsbesteding, welke soorten beleggingen u gaat werken!
Taco te Gussinklo is account manager bij Hugo Investing (voormalig BinckBank Spanje) en is zelf ook gepassioneerd belegger. In zijn columns schrijft hij over zijn ervaringen op de beurs en de economie. Heeft u een vraag, mail dan naar taco@hugoinvesting.com De informatie is niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als een individuele aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen.
ES Life 57
ES Life 58
zwarte honing Wie kent ze niet, berenjenas con miel de caña (de gefrituurde aubergine plakjes, overgoten met suikerrietstroop). Op iedere menukaart in het zuiden van Spanje zijn ze als bijgerecht of tapa te bestellen. De combinatie van de zachte en licht gezouten plakjes aubergine met de suikerrietstroop, geeft een explosieve smaaksensatie. Het gerecht vindt, inclusief de suikerrietstroop zijn oorsprong in de Arabische keuken, ooit geïntroduceerd tijdens de Moorse overheersing in Andalusië. De stroop was tot aan de introductie van de geraffineerde suiker, de meest gebruikte zoetstof in de Andalusische keuken.
Tekst:; Susana Verboon. Foto’s: De La Torre SL
ES Life 59
Paleis van de graven van Frigiliana
De enige suikerrietstroopfabriek in heel Europa staat in Frigiliana. Een pittoresk dorp, dat al enkele malen is uitgeroepen tot mooiste dorp van Spanje, ten oosten van Málaga. Deze fabriek is gehuisvest in het voormalig paleis van de Graaf van Frigiliana en dateert uit 1508. Op dit terrein stond ooit, rond 1630, al een kleine molen om suikerriet te malen. Als we de fabriek binnengaan door de enorme poort, waan je je meteen eeuwen terug in de tijd. De machinerie doet denken aan de industriële revolutie of zelfs van voor die tijd.
Dertig fabrieken
Francisco López is industrieel ingenieur en directeur van de fabriek en werkt al vanaf zijn twintiger jaren in de fabriek. Hij vertelt met passie over de historie van het suikerriet en de fabriek: ´Suikerriet is een plant die oorspronkelijk uit Zuidoost-Azië komt. Het waren de Arabieren die het meenamen naar het Iberisch schiereiland en het door de eeuwen heen verbouwden in de kustgebieden van Málaga en Granada. In de vorige eeuw waren er alleen al in de provincie Málaga meer dan dertig fabrieken die deze rietsuikerstroop produceerden. De komst van de veel goedkopere geraffineerde suiker (gemaakt uit suikerbieten) zorgde voor een drastische terugloop in de productie. Veel fabrieken zagen zich genoodzaakt hun deuren te sluiten. De een na laatste fabriek in Salobreña (Granada) sloot haar deuren in 2006. Als enige bleef de fabriek in Frigiliana overeind. Francisco gaat verder: “Niet alleen de fabrieken zijn gesloten, ook het suikerriet zelf is praktisch verdwenen uit het gebied. Ooit besloeg het duizenden hectaren van het bouwland tussen Málaga en Motril, nu zijn deze plantages vervangen door avocado's, mango's en ander tropisch fruit.”
ES Life 60
Eigen plantage
Waar komt het suikerriet vandaag de dag dan vandaan? “Gelukkig beschikken wij nog steeds over een eigen plantage in de regio, alhoewel deze maar klein is. Daarom moeten we extra ´ruw sap´ importeren uit Zuid Amerika. We importeren het ruwe sap van het suikerriet omdat we geen risico willen lopen met de suikerriet planten die vol kunnen zitten met insecten, bacteriën of schimmels.”
Export
Francisco gaat verder: “We produceren jaarlijks gemiddeld vijfhonderdduizend kilo riethoning. We zien een stijging in de verkoop, omdat veel consumenten de suikerrietstroop als een gezonder alternatief zien dan de geraffineerde kristalsuiker. Een groot deel van wat we produceren is bestemd voor eigen land. Ons product is bijna in alle grote supermarktketens te vinden. Er zijn ook bedrijven die bulkvaten tot wel veertienhonderd kilo inkopen en de stroop als natuurlijke zoetstof gebruiken voor de productie van snoep. Daarnaast exporteren we naar andere landen in Europa, Amerika en ook naar Israël. De laatstgenoemde heeft haar eigen etiket in het Hebreeuws ontworpen omdat voor hen de afbeelding van Maria met Jezus op haar arm niet acceptabel is.”
Nuestra Señora del Carmen
De laatste molen in Europa is eigendom van de De la Torre S.L., een familiebedrijf dat de fabriek in 1928 overnam. Op dat moment heette de fabriek nog San Raimundo, maar de nieuwe eigenaren besloten de naam te veranderen in Nuestra Señora del Carmen, en kozen voor een afbeelding van de Maagd met het Jezuskind op de etiketten. De firma De la Torre moest alleen haar productie tijdelijk stopzetten tijdens de burgeroorlog, toen de fabriek werd ingericht en
gebruikt als veldhospitaal. Daarna werden de installaties gemoderniseerd zodat de productie verhoogd kon worden.
Rietsuikerstroop
Tussen maart en mei vindt de oogst plaats: de suikerrietstokken worden afgesneden, in trossen of schoven bij elkaar gebonden en vervoerd naar de fabriek. Het suikerriet wordt gemalen, waarbij walsen worden gebruikt om het samen te persen. Het sap wordt vervolgens gekookt totdat het de gewenste dikte en smaak heeft. Het resultaat: een geconcentreerde, donkere, vloeibare substantie. De officiële naam voor deze vloeistof is melasse, maar hier in Andalusië heeft het altijd bekend gestaan als ´honing´ vanwege de textuur en de zoete smaak. Voordat de stroop verpakt kan worden, wordt het gefilterd om alle onzuiverheden eruit te krijgen.
Gastronomie
De suikerrietstroop heeft de laatste jaren aan bekendheid gewonnen in de (sterren)restaurants aan de Costa del Sol. De chef-koks gebruiken dit product maar al te graag om hun bijzondere smaaksensaties te creëren. Naast de beroemde ´berenjenas con miel´ (aubergine met stroop), wordt er met de stroop in allerlei gerechten geëxperimenteerd. In vlees- en visgerechten maar ook in salades, sauzen en natuurlijk desserts. Als laatste willen we graag weten of de stroop nu gezonder is dan kristalsuiker. Fransisco: “voor het grootste deel bestaat de stroop uit fructose, glucose en sacharose, deze worden snel opgenomen door ons lichaam. Maar daarnaast bevat de stroop veel vitamines uit de vitamine B groep en mineralen zoals kalium, calcium, magnesium en ijzer. De suikerrietstroop werd vroeger veel gebruikt bij diverse ziektes, onder andere bij bloedarmoede. Gezond genoeg dus!” voegt hij lachend toe.
ES Life 61
AGENDA ACTIVITEITEN / MUZIEK Málaga en torno al vino- Málaga 11 juni - 11.20-14u https://museovinomalaga.com
Festival de Música Cueva de Nerja 21 - 30 juli www.cuevadenerja.es
Brisa Festival 1,2 & 3 juli - Plaza de Toros Málaga www.brisafestival.com
Marbella 4Days Walking 6 - 9 oktober www.marbella4dayswalking.com
NEDERLANDSTALIGE CLUBS COSTA DEL SOL Marbella Dutch Business Club (marbelladutchbusinessclub.nl) Bijeenkomsten eerste dinsdag van de maand Ellas (ellas-spanje.nl) Bijeenkomsten tweede dinsdag van de maand Belgian Business & Community Club (bbcce.be) Nederlandse Club Costa del Sol (nccs.es)
SPAANSE FEESTDAGEN juni, juli, augustus veelvoud aan lokale feestdagen patroonheiligen en dorpsfeesten 15 augustus Maria ten Hemelopneming 12 oktober Fiesta Nacional 1 november Todos los Santos (puente)
Club Tulipan (www.clubtulipan.nl) Golfwedstrijden elke dinsdag op verschillende banen ES Life 62
Evenement vermelden? Stuur een e-mail naar info@especial-life.com
San Francisco is een sfeervolle en hedendaagse kosmopolitische gastrobar met een stedelijk terras in het hart van Marbella.
NU OOK TAKE AWAY & THUIS BEZORGING
Chef Javier Ponte brengt u met zijn enthousiasme, creativiteit en passie voor koken een veelzijdig en werelds menu. Hij haalt zijn inspiratie uit de vele reizen die hij gemaakt heeft en de verschillende culturen waar hij gewoond heeft, waaronder België, Zwitserland, Spanje en de Verenigde Staten. Bel ons of reserveer direct op onze website: T: +34 952 868 898 W: sanfranciscomarbella.com Calle Camilo Cela José 4 Marbella
NU OOK TAKE AWAY & THUIS BEZORGING
TRADITIE EN PASSIE OP ELK BORD
Calle Hermanos Salom 3, Marbella | +34 952 822 511 reservas@restaurantepaellasymas.com | www.restaurantepaellasymas.com
NEDERLANDSTALIGE ONDERNEMERS Jan Doorakkers International Tax Law info@doorakkerstaxlaw.com Fiscaal & juridisch advies www.doorakkerstaxlaw.com
INTERNATIONAL
Martin Faessen WeCare Mortgages (+34) 952 263 023 info@wecaremortgages.com www.spanjehypotheek.com hypotheken
MORTGAGES
Lynn Van Wilderode Primrose Real Estate info@primrose-realestate.com Belgische Costa del Sol makelaar www.primrose-realestate.com
Andrea Ruiz Hijma Spaans recht, Nederlandse communicatie OTIS Advocaten Spanje ruiz@otisadvocaten.es www.otisadvocaten.es
Zigtema Idiomas Asociación Parasol Costa del Sol Onderwijs in de Nederlandse taal zigtema.com - nscds.nl (+34) 649 335 336
Barbara Ingenbleek EuroEconomics marbella@euroeconomics.com Advocaten en accountants www.euroeconomics.com
Welex Abogados y Economistas Advocaten, Economen & Acccountants C/Ramón Gómez de la Serna 23, Marbella Telf +34 952 775 521 www.welex.es
Baika & Erik Bablo Marbella makelaar regio Marbella info@bablomarbella.com www.bablomarbella.com
AJ Automotive Services Auto invoer – uitvoer – transport – ITV Telf +31 492 477 522 +34 617 781 091 www.invoerinspanje.nl
Roger’s Linnerie / Bornelli by Kees Diks Slaapspecialisten Avenida Carlotta Alessandri 158 Torremolinos www.rogerslinnerie.com
B
BaBlo MARBELLA
Uw bedrijf in een kadertje? Stuur een mail naar: sales@especal-life.com
ES Life 64
NEDERLANDSTALIGE HULPVERLENERS HUISARTSEN Alhaurin el Grande Medical Centre Alhaurin - Ch. M van Meer 952 597 230 El Morche Mar y Salud - Bernadette Veeger - 952 532 065 Fuengirola Medisch Centrum PG - Henri Guemal - 952 461 992 Nerja Medical Clinic Nerja - Rik Heyman - 952 526 775 Nueva Andalucía Centro Medico Romano - Carlos Azcona 952 810 154 Torremolinos J.O. Landman - 952 388 872 Frank Buster - 952 380 279 TANDARTSEN Marbella Clinica Dental Soriano - Leonard Pelzer 951 317 021 Clinica Dental Doctor Wouter Teng 952 827 392 Mijas Clinica Monte Blanco, Hans Kools - 952 475 972 Nueva Andalucia Dental Arts - Jose Luis Morena Miranda 952 817 110 Torremolinos Clinica Montemar - Snezana Kools 661 470 111 FYSIOTHERAPIE / OSTEOPATIE / MASSAGE Pizarra / Monda Markus Link Fasciatherapie & massage- 684 123 107 Benalmadena Body Center - Mireille Rinchard - 607 153 025 Fuengirola/Mijas Marielle de Bruin - 670 663 910 Stanley Groot - 952 933 975 Marbella Centro de Fisioterapia Roda Robina vd Berge - 639 926 228 Patrick Vervaeke - 691 320 710
Nerja Fisioterapie Holandesa - Rutger - 952 526 881 KRAAMZORG Costa del Sol Esther de Vries - +31(0)634893247 ORTHOPETEN Nerja Ortopedia Chatelin - 685 773 857 UROLOOG Marbella / Pizarra Urologie Marbella - Wim de Bruyn - 619 992 369 THUISZORG Algarrobo Costa Miranda van Poortvliet van Tiel - 618 552 919 Benalmadena Anneke Verhoeff - 619 287 481 Fuengirola Bep van de Bremer - 687 487 291 El Morche Mar y Salud - Jolanda de Kuijer - 676 991 443 PSYCHOLOOG Marbella Marlies van Boxtel - 697 878 694 Mijas/Fuengirola Clinica Monte Blanco Maryna Khorolska - 657 198 928 Nerja/Málaga Gerlinda Smit - 669 579 996 PODOLOOG / PEDICURE Torremolinos Desiré González Bossaers- 951 339 219 DIERENARTSEN Estepona Pointer Clinic - Nazli Kreft - 952 804 165 Tamara Veterinary clinic - Marcel Vet - 952 795 049 Nueva Andalucía Pointer Marbella - André Evers - 952 906 626
algemeen noodnummer 112 Voor correcties of toevoegingen: stuur een e-mail naar info@especial-life.com
ES Life 66
ARCHITECTUUR & INTERIEUR
Blvd. Alfonso de Hohenlohe s/n, Marbella Club Hotel, 29602 Marbella www.lijomi.eu
showroom@lijomi.eu
+34 951 17 79 09
SL
ONLINE CURSUS
LEREN
BELEGGEN
WAAROM MET ONS? 3 deskundige leraren 60 jaar gezamenlijke ervaring Gepersonaliseerd beleggersplan Interactief 95% video content Bonus lessen Live-Chat met leraren
Koop nu via academy-for-investors.com
EC
HT
S
€9
9