Editie 43, augustus / september 2022
LIFE
ESPECIAL Nederlandstalig magazine over het leven in Spanje
exclusief interview
De mores van gitanos Chiringuito of beach club? eten en drinken op het strand
4 dagen wandelen en feesten
Lekker in de zomer: natte voeten Paella is geen rijstprutje
Offline netwerken
t a i l o r - m a d e
l i v i n g
DESIGN & CONSTRUCTION - 5 GENERATIONS OF BELGIAN CRAFTSMANSHIP www.nalipemi.com
Costa del Sol
-
-
info@nalipemi.com
French Riviera
-
-
+34 619 34 20 43
Geneva
-
-
Marbella Club Hotel
Oman
-
Dubai
COLOFON
EDITORIAL
ESPECIAL LIFE TEAM Eva Meenhorst Helga van der Zon Marcel Boers Kees Diks Margriet Marbus Maybritte van Blijderveen
Heerlijk: tot ver na middernacht op het terras met een glaasje van het één of ander. Ook heerlijk: die nog relatief frisse vroege ochtenden waar je nog even wat werkzaamheden buiten kunt verrichten zonder te smelten. Als je beide dingen wilt doen moet er natuurlijk wel een siesta in de dagplanning opgenomen worden. En sowieso vanwege de hitte alles wat rustiger aan doen. Kortom, de zomer vraagt wat aanpassingen aan het dagelijks ritme.
Taco te Gussinklo
Of je dat moment van rust nu in de hangmat, op het strand of op de bank bij de airco doorbrengt, het is een prima moment om ESpecial Life te lezen. Onze nieuwe schrijfster Margriet Marbus wist Absolom Hernández over te halen tot een interview. Hij is lid van de belangrijkste familie binnen de zigeunergemeenschap in Coín.
PUBLISHERS
De ‘gitanos’ spreken nooit met journalisten, ze zijn een gesloten gemeenschap en vertrouwen de buitenwereld niet. Margriet vertelt hun verhaal.
Nazli van den Kieboom Ronald Dorlas Susanna Verboon
Marjan Schut (commercial director) sales@especial-life.com +34 680 674 188 Maria Kupers (creative director) maria@especial-life.com ADVERTENTIES sales@especial-life.com ESpecial Life is een tweemaandelijks GRATIS magazine dat ook online gepubliceerd wordt: especial-life.com
Susana Verboon ging uit eten en vroeg de kok naar zijn geheim voor een goede paella. Dat blijkt namelijk wat ingewikkelder te zijn dan een paar ingrediënten met rijst in een pan laten pruttelen. Ronald Dorlas zocht de lekkerste wijnen bij de diverse soorten paella, dus die maaltijd gaat zeker smakelijk worden! Tenzij je van wandelen bij maanlicht houdt, zijn de zomermaanden niet heel erg geschikt voor een kilometerlange tocht in de bergen. Aangezien Helga van der Zon alle leuke wandelpaadjes in de omgeving kent wist ze toch weer een route samen te stellen. Waterschoenen en een handdoek zijn geen overbodige luxe tijdens deze hike langs en door de rivier in de buurt van Istán. Terwijl jij van jouw relaxmoment met het magazine geniet, gaan wij in aangepast tempo door deze zomer. Werk afgewisseld met smakelijke gazpacho, frisse meloen en prachtige sterrenhemels. Het leven is zo slecht nog niet!
Heeft u vragen, suggesties of tips? Mail ons! info@especial-life.com Free bi-monthly Dutch magazine. Also published online: especial-life.com. If you have any questions or suggestions, mail us! info@especial-life.com Alle rechten voorbehouden ©2014-2021 Foto cover: François Luxembourg
Marjan & Maria ES Life 3
Interior design & renovation with a soul
Showroom Carril de Picaza 30, San Pedro | Mon-Fri: 9-17 Concept villa Senses Avenida Navarra 151A, Marbesa | On appointment only Contact www.acoola.eu | info@acoola.eu |+34 951 162 542
DECOR
SHADE
HOMES
INHOUD
LIFESTYLE, GASTRONOMIE & INTERVIEWS 06 De wereld van de gitano’s 17 Chiringuito of beach club? 23 Wijn bij elke smaak 52 Kunst onderweg 58 Offline netwerken
06
NIEUWS & COLUMNS 33 Beetje compassie 51 Poep aan je schoen 55 Tis koud 61 Geef zelf uitleg
36
46 ACTIVITEITEN, NATUUR & CULTUUR 36 Rivier hike 45 Marbella 4Days Walking & Fiesta
PRAKTISCH 62 Culturele agenda 64 Overzicht Nederlandstalige ondernemers en hulpverleners
ES Life 5
ES Life 6
een bestaan in de schaduw?
GITANOS IN SPANJE
ES Life 7
Absalom Hernandez Jimenez (42) is flamencozanger. Met een stem waar veel zangers jaloers op kunnen zijn. Hij is daarnaast evangelist, werknemer bij Punto Limpio en voormalig pastoor. Maar bovenal: Gitano. En trots op zijn afkomst. Van het beeld dat de meeste mensen hebben van deze bevolkingsgroep -dat van waarzeggers met kristallen bollen, kaartleggers die rondtrekken met paard en wagen- blijft na een interview met één van de zonen van een van de wijze oudsten van de Andalusische, gesloten gemeenschap der Gitanos weinig over. “Wij zijn christelijke mensen, met respect voor onze vrouwen en ouderen en hebben diep ontzag voor onze eeuwenoude cultuur. Familie en tradities staat boven alles.” Tekst: Margriet Marbus Foto’s: François Luzembourg
Hernandez Jimenez is met zijn witte bloes, zwarte bretels, de oorringen waar een kruis aan hangt, zwarte ogen en snor onder grijzend krullende haar een bijzondere verschijning. In restaurant La Bohemia in Coin, waar het interview plaatsvindt, draaien mensen hun hoofd even om bij zijn entree.
Uitzonderingspositie
De zanger heeft nog nooit met journalisten gepraat. Net zoals zijn vader Don Juan en zijn opa Don Ramon dat nooit hebben gedaan. Het is not done binnen de gemeenschap der Gitanos. Hoewel ‘not done’ misschien een understatement is. Praten met anderen: dat doe je niet. Verhalen en gebeurtenissen blijven ‘onder ons’. Gitano meisjes trouwen met Gitano jongens. Problemen worden onder elkaar opgelost. De reden: de discriminatie en de stigmatisering waaronder deze bevolkingsgroep nog steeds lijdt. Een Gitano heeft al sinds eeuwen weinig vertrouwen in de mensen buiten zijn clan. Het is ‘wij’ en ‘zij’. En voor het gevoel van veel Gitanos misschien wel ‘wij’ tegen ‘zij’. “Gisteren nog werd me de toegang tot een discotheek ontzegt,” illustreert Hernandez Jimenez de sfeer die er vandaag de dag jegens Gitanos nog steeds heerst onder de Spaanse bevolking. “Niet omdat ik iets verkeerd deed. Maar omdat ik Gitano ben. Uiteraard gebeurt zoiets met een smoesje. Want de discriminatie waar wij mee te maken hebben hier in Spanje, gebeurt in stilte. Zonder woorden.
ES Life 8
Discriminatie is ook in Spanje bij de wet verboden, daar is elke Spanjaard zich van bewust. Dus dan is de zaak zogenaamd vol als ik voor de deur sta. Of ze gaan bijna dicht. Of er is iets anders.”
Onbegrijpelijk voor een kind
Genegeerd worden in winkels. Mensen die met een boog om hen heen lopen. Scheldwoorden ook wel. Dat dit pijn deed in zijn jonge jaren kan hij alleen maar bevestigen. “Als kind begrijp je zoiets niet. Het is vreemd dat mensen raar tegen je doen. Niet leuk voor een klein jochie. Later, met de uitleg van de ouderen bij ons, weet je waar dat gedrag vandaan komt. En dan bouw je een muur om je heen. Het raakt je dan minder. Hoewel het nooit went als iemand je het gevoel wil geven dat je niet gelijkwaardig bent. Dus je bemoeit je maar beter met mensen buiten je gemeenschap, waar respect voor elkaar en goede manieren toch echt een groot goed zijn.”
Stem wel graag gehoord
Met optredens is het gelukkig anders. De stem van Absalom Hernandez Jimenez rijkt letterlijk en figuurlijk ver en doet denken aan El Camarón, de beroemde flamencozanger en Gitano die met zijn extravagante lifestyle die op zijn tweeënveertigste aan longkanker overleed. Maar Hérnandez Jimenéz vergelijken met hun icoon, dat kan niet.
ES Life 9
‘El Camerón staat qua zang voor allemaal op eenzame hoogte,’ zegt Hérnandez Jimenéz over zijn grote voorbeeld. Het is volgens hem zoiets als vloeken in de kerk, een vergelijking met het icoon. De zanger, die ook piano en gitaar speelt, wordt regelmatig geboekt voor optredens op feesten en partijen. De mond tot mond reclame werkt uitstekend in Andalusië. Optredens buiten Spanje zijn er tot nu toe nog niet. De zanger is zelfs nog maar tweemaal in het buitenland geweest. In Frankrijk. Op uitnodiging van de kerk in de tijd dat hij als pastoor werkte. “Moedertjelief, dat nooit meer,” zegt de zanger. “Ik werd ziek van een slechte garnaal. Ik kon alleen maar denken: mama! Mama, kom me halen!”
Solidariteit voorop
Reizen door Spanje waren er wel veel. Vanaf kinds af aan toerde de familie -vader, moeder en acht kinderen- door heel Spanje. Een poosje hier, een poosje daar. Madrid, San Sebastian, Barcelona, en Alicante om uiteindelijk neer te strijken in Coin, Andalusië. Waar Don Juan, zijn vader, de wijze oudste van de Gitano-gemeenschap is. Een titel die later de broer van Absalom Hernandez Jimenez, de jongste telg van de acht kinderen van het gezin van Don Juan, zal erven. Het woord van de wijze oudste van een Gitano-gemeenschap is wet. En, zoals Wikipedia het omschrijft: de gemeenschap is gebaseerd op verplichte solidariteit.
ES Life 10
Ongeschreven wetten die taai zijn als leer. Deze wijsheid uit Wiki beaamt de jongste zoon van de wijze oudste stellig.
Reizende clans
Van de mores der Gitanos staat sowieso weinig op schrift. De herkomst van het volk zonder land -maar mét vlag (!)- wordt vandaag de dag via onderzoek steeds duidelijker. Vanaf het jaar 1500 reist het volk vanuit Noord-India naar Europa, waar een groot deel in Roemenië blijft hangen. Verschillende clans, zoals die van de flamenco zanger, doen vanuit dat land een stap verder. Maar binnen het thuisland, bleef men tot op enkele generaties geleden, reizen. Een groot deel van de gemeenschap is daardoor nog steeds analfabeet. Ook voor de zanger, zijn broer en zes zussen was school er vroeger niet bij. Lezen en schrijven leerde Hernandez Jimenez vooral via de bijbel tijdens de vijftien jaar waarin hij het boek der boeken bestudeerde om pastoor te kunnen worden.
Talent voor muziek
Ook wat betreft muziek en zang is de zanger autodidact. Dat is in zijn geval nooit een probleem geweest als het om muziek gaat. “Ik hoef een stuk alleen maar te horen en ik weet welke toetsen of snaren ik moet aanslaan,” aldus de voormalige pastoor. “Ik heb nooit les gehad in wat dan ook maar wel een goed gevoel voor noten en geluid. Zoals elke Gitano dat heeft.
De flamenco zit ons in het bloed. Zingen en dansen doen we in de avond en de nacht. Hun flamenco heeft volgens hem maar twee onderwerpen. “De liefde. Of de pijn van het leven. Op deze manier, met woorden in liederen, zo uitten wij ons. De emotie geeft kracht aan onze muziek en zang. Wat veel mensen ook niet weten is dat de flamenco van origine van ons is. Wij zijn het die deze vorm van zang en muziek het leven hebben gegeven.” De zanger praat graag over zijn muziek. Over zijn persoonlijke leven iets minder. Absalóm Hérnandez Jimenéz is vader van vier kinderen, variërend in de leeftijd van vijf tot twaalf jaar. Drieëntwintig jaar was hij getrouwd met zijn grote liefde, uiteraard een Gitana. Een jaar geleden is hij gescheiden. “Zeer tegen de wil in van mijn familie,” zucht hij. “Maar ja… Een sterke vrouw. Er waren te veel discussies. Maar mijn moeder zegt nog steeds: ‘ga naar je vrouw, jij!’ Voor haar is zij nog altijd mijn vrouw. Als we naar het strand gaan met de hele familie is zij er uiteraard bij. De kinderen zijn bij haar.”
Omhelzing alleen voor mannen
Het huwelijk is binnen de Gitano-gemeenschap iets heiligs, vertelt de zanger. Je vrouw kijkt niet naar andere mannen en mannen niet naar je vrouw. Als een Gitano een goede vriend begroet met een omhelzing en schouderklop, zal de vrouw zich houden aan een simpel ‘buenas’.
Aanrakingen zijn er niet bij en zelf het aankijken van een andere man is iets wat je als getrouwde vrouw niet doet. Ook binnen de familie wordt familiair gedrag niet geaccepteerd. Als de een gezin gemeenschappelijk eet met opa en oma, zal een Gitano zijn vrouw nooit een kus geven. Een aanraking van die schouder is zo ongeveer de limiet. “Zoenen in het openbaar is onmogelijk en al helemaal niet ten overstaande van onze ouderen. In het bijzijn van de ouderen in de samenleving hoor je je sowieso heel netjes te gedragen. Als zij praten, hou je je mond. Alleen als je een vraag wordt gesteld, kun je iets zeggen. Maar zij, zolang ze leven, zijn degenen die beslissen wat er gebeurt en hoe. Problemen binnen de gemeenschap, bijvoorbeeld als mensen ruzie hebben, lossen zij onder elkaar op. Hun uitspraken zijn wet. Dat mag je letterlijk nemen. Bij ons komt de politie niet over de vloer. Wij regelen onze zaken zelf. En de jeugd dient zich te gedragen.”
Als maagd het huwelijk in
Ook als het gaat over zedelijkheid zijn er strenge regels, zegt de zanger. Gitano-meisjes trouwen doorgaans vóór hun twintigste met een jongen uit de gemeenschap. Een meisje dat na haar twintigste nog ongetrouwd is, wordt een oude vrijster. Een Gitano meisje gaat altijd als maagd het huwelijk in. Zo niet: geen feest. Of helemaal geen trouwerij.
ES Life 11
ES Life 12
Een oma checkt daags voor het huwelijk met een witte doek met rozen erop geborduurd de maagdelijkheid van de aanstaande bruid. Als alles ok is bevonden door de oudere vrouw, gaat ze naar buiten met de doek en zwaait hem boven haar hoofd in het rond onder het uitspreken van de woorden: “deze schoot heeft drie rozen!” Voor de mannelijke leden van de gemeenschap zijn de wetten minder streng. Hernandez Jimenez, lachend: “ja. Als jongen mag je je in je jeugd best een beetje uitleven. Ook met dames van buiten. Maar een Gitano-meisje is voor een Gitanojongen. Zo is het en zo zal het altijd zijn.”
Kinderen graag binnen gemeenschap
Ook omtrent het krijgen van kinderen met een ‘buitenstaander’, zijn er ongeschreven wetten. Als een man trouwt met een meisje van ‘buiten’, zullen de kinderen altijd Gitano zijn. Andersom is dat niet zo. Meisjes die een relatie aangaan met iemand van buiten de gemeenschap en kinderen krijgen, valt de acceptatie van hun kinderen niet zo makkelijk ten deel. Maar iedereen binnen de gemeenschap is wel vrij zijn of haar eigen partner te kiezen. “Gearrangeerde huwelijken zijn er niet,” bevestigt de zanger. “Hoewel het natuurlijk wel zo is dat als twee vrienden kinderen hebben van dezelfde leeftijd, ze het fijn zouden vinden als de dochter van de ene vriend met de zoon van de ander trouwt. Dat maakt de familiebanden ook sterk. Maar verplicht is in deze niets.”
God op tweede plaats
Hoewel de flamencozanger een gelukkige indruk maakt, zegt hij zijn tijd als echtgenoot en pastoor wel te missen. “Of ik nu of toen gelukkiger was dan nu?” herhaalt hij de vraag. Lang hoeft hij over het antwoord niet na te denken. “Toen,” klinkt het beslist. En waarom? “Omdat ik toen god veel meer in mijn hart voelde dan nu,” zegt hij. “God is een kracht die groter is dan het leven zelf. Voor ons, Gitanos, is onze religie het belangrijkste goed binnen de samenleving na de familie. God en de oudsten binnen onze gemeenschap zijn krachtige waarden. Daar drijf je als Gitano nooit de spot mee.”
De verhalen die rondgaan over Gitano’s als voodoospecialisten, waarzeggers en kaartleggers veegt hij daarmee resoluut van de tafel. “Er was natuurlijk een tijd waarin we als gemeenschap arm waren,” legt hij uit. “Mensen moesten leven. Eten. Misschien dat dit soort dingen toen ooit gebeurd zijn. Vanwege onze afkomst zullen wij bij een sollicitatiegesprek bijvoorbeeld nooit de baan krijgen die we willen als er een Spanjaard met dezelfde papieren de baan wil. Dat gebeurt tot op de dag van vandaag nog steeds.”
Concentratiekampen en ghetto’s
Waarbij we weer terug zijn bij het begin van het gesprek. Dat, hoewel de zanger initieel alleen wilde praten over zijn passie, de flamenco, over discriminatie ging. “Dat was er, dat is er en dat zal waarschijnlijk altijd blijven,” zucht hij. “We zijn, net als de Joodse gemeenschap, tijdenlang doelwit geweest van pogroms. Ten tijde van de Tweede wereldoorlog zijn 400.000 van onze mensen omgebracht in concentratiekampen. Wij in Spanje hadden daar overigens geen last van onder Franco. Hij liet ons relatief met rust. Maar alleen omdat de communisten natuurlijk veel gevaarlijker waren voor deze opportunist. Zij kwamen we in Duitsland in de kampen terecht. Voor ons liet hij wijken bouwen. Allemaal dicht bij elkaar met elkaar. Dat leek hem een goed idee.” Overigens kijkt niet iedereen die in Spanje woont de zigeuners met de nek aan. “Latino’s, mensen met een donkere huid en Marokkanen hebben nooit moeite met ons gehad,” aldus Hernandez Jimenez. “Van hen ervaren we geen discriminatie.” Hij kijkt op zijn horloge. Er staat een afspraak met een vriendin op het programma. Een vriendin wiens vader niet blij is dat ze met een Gitano omgaat. Hernandez Jimenez schudt zin hoofd. “Begrijp jij het? Hij is in niets beter dan ik. Niet met zang, niet met werk, niet als mens. En toch die gedachten. Ach…” De zanger lacht. “Wij blijven toch wie we zijn. Gitanos. Sterk met elkaar. En trots op wie we zijn.”
ES Life 13
Cathelijne de Vilder: interior designer bij Acoola Decor
Showroom: Carril de Picaza, 30, San Pedro (Marbella) www.acoola.eu | info@acoola.eu | +34 951 569 655
Lampen als eye catcher Wandbekleding blijft vaak een uitdaging. Kunst is ontzettend persoonlijk, iedere keer weer is het te veel of te weinig. Dan speelt het budget uiteraard ook nog mee: is het bijv. een vakantie woning? Wordt het wellicht ook verhuurd? Willen we eens wat anders...? Kortom, het blijft een lastige! Nu heb ik al eens geschreven over behang waar zo ontzettend veel
mee gedaan kan worden maar we hebben een 2de oplossing gevonden: wandlampen! Superefficiënt want naast het decoratieve element geeft het ook nog eens licht! We hebben een groot aanbod om ons aan ieder interieur aan te kunnen passen, qua stijl en qua budget, zowel voor binnen als voor buiten. Zo geven we de gewenste ruimte een super sfeervol, cool en cosy, effect!
G E N I E T U G R A AG VA N E E N M O O I U I T Z I C H T ? U W H U I S O P M A AT G E M A A K T, K A N T E N K L A A R O P G E L E V E R D
Denkt u erover een villa te bouwen aan de Costa del Sol? Neem contact met ons op voor meer informatie of een afspraak TURNKEY CONTEMPORARY DESIGNER HOMES BUILT TO NOTHERN EUROPEAN STANDARDS
www.iddomus.com / info@iddomus.com / +34 627 183 118 · follow us /@iddomus
van chiringuito tot beach club
Vamos a la playa!
Er zijn maar weinig stranden in Spanje waar niet op z’n minst een kiosk met wat plastic stoeltjes staat. Langs de toeristische costa’s zijn de traditionele ‘chiringuitos’ uitgegroeid tot restaurants, hippe bars en luxe beach clubs. Voor wie zijn voeten niet aan het hete zand wil branden maar wel onder het genot van het geluid van de branding naar verre horizonten wil staren, is er keuze te over. Voordat naar het strand gaan een officiële vrijetijdsbesteding werd, was de strook zand langs de zee het domein van vissers. Aan het begin van de vorige eeuw kwamen daar de eerste slimme ondernemers bij: vanaf een simpel tafeltje verkochten ze broodjes en koffie met brandewijn aan de terugkerende vissers. Al snel werden daar wat stoelen en een afdakje bij gezet: de chiringuito was geboren. In Sitges aan de Costa Brava claimen eigenaars de oudste strandbar te hebben. De naam zou uit Cuba komen, koffie met een likeurtje zou daar een ‘chiringuito’ heten. Maar in Barcelona bestond lang voor die tijd al een Bar Chiringuito in de haven. Het was de plek waar reizigers uit Latijns Amerika hun eerste drankjes aan wal dronken.
ES Life 18
En in de visserswijk El Palo Málaga hadden deze strandtentjes een andere naam: de ‘merendero’ Bewoners van de huizen aan het strand bouwden in 1860 al hun veranda om tot terrasjes met schaduw waar de vissers konden eten. Alles werd in huis bereid, alleen de sardientjes werden op het strand geroosterd. Toeristische naam In de jaren vijftig kwam het nationale toerisme op gang en toen werd het woord chiringuito overal ingevoerd. Net als de gewoonte om citroen bij vis te serveren, de oorspronkelijke kustbewoners hebben die gewoonte altijd als vloeken in de kerk beschouwd. Biertjes, hippe cocktails en salades met geitenkaas werden aan de kaart toegevoegd en de eenvoudige chiringuito werd op veel plaatsen een trendy restaurant of beach bar. De liefhebbers van luxe kunnen tegenwoordig vanaf een groot bed op het strand een fles gekoelde champagne bestellen of dansen op trendy muziek bij een chique beach club. Herinnering aan vroeger De eenvoud van de chiringuito mag dan verdwenen zijn, de essentie is hetzelfde gebleven. De geur van vis en de zilte zee vermengd met factor 50 nodigt uit tot een paar uur relaxed genieten met zand tussen je tenen.
ES Life 19
electro-experts voor thuis
THUIS ALLES GOED GEREGELD Judith en Eric, bekend van Satelliet Systemen, brengen expertise aan huis. Of u nu vernieuwing wenst op het gebied van televisie, internet, alarmsystemen of een wasmachine of koelkast nodig hebt, u kunt rekenen op vakmanschap, advies op maat, fantastische service en perfecte installatie. Alle merken leverbaar! Vandaag besteld, morgen in huis!
TV, AUDIO, INTERNET
ALARM INSTALLATIES
WITGOED & HUISHOUDING
BOUW BEGELEIDING
TV, internet en audio systemen vernieuwen snel. Wij beschikken over up-to-date kennis én apparatuur.
Er komt het één en ander kijken bij het installeren van een alarmsysteem. Wij staan klaar voor advies en montage.
Altijd lastig wanneer een huishoudapparaat kapot gaat. Eén telefoontje en u heeft morgen al een nieuwe machine in huis.
Tijdens de bouw is het handig alvast na te denken over uw electro-systemen. Wij geven graag advies en begeleiding.
Volg ons op facebook voor de laatste up-dates en mooie aanbiedingen: JEsystemsSPAIN
Mijas, Costa del Sol • 952 591 603 • 676 888 565
WWW.JE-SYSTEMS.NET | INFO@JE-SYSTEMS.NET
13.000 m² SHOWROOM & alles op voorraad
UW SPECIALIST IN BUITENMEUBILAIR Kom langs en bekijk de nieuwe collectie!
U vindt ons hier: Autovía del Mediterráneo A7 Exit 272 Vélez - Málaga Onze ingang bevindt zich achter tankstation Repsol. Gratis parkeren.
Openingstijden: Maandag - Zaterdag: 9:00 - 20:00 uur Zondag: gesloten
WWW.DETROPEN.ES INFO@DETROPEN.ES
(+34) 642 651 074 (+34) 678 30 7706
ES Life 22
DE GEHEIMEN VAN PAELLA
ES Life 23
Wie had ooit gedacht dat Spanjes meest bekende gerecht zo bewerkelijk is en ook nog eens zoveel geheimen bevat? De meeste mensen zien paella als mooi palet aan kleuren en geuren, waarin schelpdieren en rijst de boventonen voeren. Je voegt iedere keer weer wat ingrediënten toe, laten sudderen en pruttelen en voilá, een lekkere paella, toch? Niets is minder waar. Tekst:; Susana Verboon. Foto’s: Paella & Más, Ting Tian
We zijn te gast bij Javier Ponte, chef en eigenaar van restaurant Paella y Mas in Marbella. Javier is geboren in Brussel, uit Spaanse ouders. Hij heeft sinds 8 jaar een restaurant in het centrum van Marbella met een menukaart gevuld met de meest uiteenlopende soorten paella’s. Brussel We vragen Javier hoe hij op dit idee is gekomen. Javier: ‘Ik heb mijn hele leven in de horeca gewerkt. Met mijn broer had ik een gerenommeerd restaurant in Brussel: La Cueva de Castilië. Wij stonden bekend om de beste paella van Brussel en omstreken. In mijn jonge jaren, bracht ik veel tijd door in Valencia, de bakermat van de paella. Daar ontdekte ik dat iedere streek rondom Valencia zijn eigen specialiteit heeft: in de bergen, meer vlees met bijvoorbeeld konijn en kip, worsten en aan zee met vis en schaaldieren. Ik heb van iedereen daar geleerd, het was een culinaire ontdekkingstocht over paella´s! ´
Meer aandacht
Javier vervolgt: ´Ik heb altijd al gevonden dat paella meer aandacht verdient dan dat het daadwerkelijk krijgt. Ook binnen de gastronomie van vandaag de dag. Dat bracht mij op het idee om een restaurant te openen met alleen maar paella’s op de kaart. Wat maakt een paella zo bijzonder? Javier antwoordt: ´Eigenlijk is paella een heel complex gerecht. Natuurlijk begint het met de allerbeste producten. We gebruiken bijvoorbeeld alleen de schaaldieren uit Cádiz en hebben onze vaste leveranciers voor de rijst en bonen. Daarnaast moet je precies weten wanneer welke ingrediënten moeten worden toegevoegd en wanneer de rijst perfect gaar is.
ES Life 24
Als je kijkt waar buitenlanders op internet naar zoeken als ze uit eten willen, dan staat paella na sushi bovenaan de lijst. Dat was voor Javier ook een drijfveer om ook in Spanje zijn specialiteit in de markt te zetten. ‘Wij bieden een traditioneel gerecht met een creatieve inslag. We hebben bijvoorbeeld een paella met kwartel, een andere variant met chorizo en pancetta, er is paella uit de oven met spareribs en ook verschillende varianten met fideos (vermicelli). Ook een vegetarische versie ontbreekt natuurlijk niet op onze kaart’ voegt hij toe.
Paella naar ieders smaak
Hoewel er altijd toeristen zijn die ’s avonds paella eten, is het van oorsprong een lunchgerecht. ´Het is in Valencia, volgens velen de bakermat van dit gerecht, ondenkbaar om ’s avonds ergens paella te kunnen eten´. Waarom? Het antwoord moet hij ons schuldig blijven. Maar in zijn restaurant kun je wel de hele dag door genieten van een heerlijke paella. “We hebben veel buitenlandse klanten die ´s avonds komen genieten van een paella. We vragen standaard aan de gasten hoe ze de paella willen: de rijst licht gekarameliseerd, met de beroemde socarat (de rijst die aan de bodem geplakt zit) meer droog of juist vochtig, eigenlijk zoals bij een biefstuk, voegt hij lachend toe. Maar dat is niet het enige, soms wil een klant in plaats van de worst, juist lamsvlees, of vis, dat kan allemaal. We maken de paella´s dus helemaal op maat, buiten dat maken we het eten makkelijk: onze gasten hoeven geen botjes of graten meer uit de paella te vissen. Laatst hadden we een klant die vroeg om een zwarte paella (met inkt van de inktvis) met daarbij chorizo en morcilla (bloedworst). Ik ben daar niet op ingegaan, want er is een grens aan wat te combineren valt aan smaken, wat mij betreft.“
We vragen hem of buitenlanders uit een bepaald land een voorkeur hebben? Javier grinnikt: “Ja, de Nederlanders willen doorgaans een droge paella en de Belgen juist een wat vochtigere versie.” We krijgen een rondleiding en mogen een kijkje nemen in de keuken. De eerste paella´s staan al op het vuur en de geuren liegen er niet om, het water loopt ons in de mond. Javier laat voor ons een zwarte paella met zeevruchten bereiden: uitermate smaakvol! De rijst is zacht en heeft de perfecte korrel. De inktvisringetjes en de garnalen zorgen voor een zilte smaak. Met de toevoeging van de aioli wordt de paella een romige verrassing.
Geheimzinnig
Wat is nu het geheim van een goede paella vragen we nieuwsgierig. Javier lacht geheimzinnig en deelt (gedeeltelijk) zijn geheim: De rijst is heel belangrijk. De rijst die wij gebruiken komt uit de zoetwater laguna Albufeira (ten zuiden van Valencia). De prijs voor deze rijst schommelt tussen de vier en zeven euro per kilogram. Een derde van alle rijst in Spanje wordt aan de oostkust geproduceerd. Deze rijstsoort absorbeert goed en heeft een buitengewoon aangename textuur en smaak, perfect voor het bereiden van een paella. Allbufeira is de bakermat van de paella. Zouden de buitenlanders daar een paella proeven, dan zouden ze het heel waarschijnlijk niet lekker vinden want de smaak is veel te sterk, daarom hebben we het aangepast aan wat onze klanten lekker vinden. Daarnaast gebruiken we de beste saffraan, zelfgemaakte fumet (visbouillon) voor vispaella´s en verse inkt voor de zwartgekleurde paella´s. Maar er komt zoveel meer bij kijken. Naast de kwaliteitsproducten gaat het om het moment en de juiste hoeveelheid vocht (bouillon) om de rijst te garen. Dat blijft altijd heel spannend, zeker als een stuk of zeven paella´s tegelijkertijd worden bereid.” “In iedere chiringuito kun je paella bestellen, voor vaak een betrekkelijk lage prijs. Maar de kwaliteit laat dan ook vaak te wensen over, weinig vulling en vooral rijst. De gele kleur maken ze met kleurstof. Vaak zijn het diepgevroren pakketten die à la minute worden klaargemaakt in de pan. Wij willen ons juist onderscheiden met kwaliteit, de wensen van de klant en creatieve mogelijkheden. De vraag is nu natuurlijk of Javier zelf een favoriete paella heeft. ´Ik kan iedere dag rijst eten, maar vandaag zou ik extra veel zin hebben in een paella met spareribs uit de oven, daardoor krijgt de paella een licht krokant en gekarameliseerd laagje. ES Life 25
Dé zitspecialist van de Costa del Sol met de vertrouwde kwaliteit van Roger´s Linnerie
www.rogerslinnerie.com
Behalve uit onze ruime keuze kwaliteitsstoffen heeft u bij ons ook de keuze uit een ruim assortiment Italiaans kalfsleder van topkwaliteit
Sterk in Leder
Al onze modellen zijn in alle mogelijke uitvoeringen leverbaar! Heeft u een moeilijke nis, schuine muren of een bepaalde ruimte waar uw bank in moet passen? Bij Sofas by Kees Diks maken we uw bank precies op maat en volgens wens
BINNEN 4 WEKEN GELEVERD
T.: +34 624 03 69 44 E.: chris@sofasbykeesdiks.com www.sofasbykeesdiks.com Avenida Carlota Alessandri 82, Torremolinos, Carihuela I Op loopafstand van Roger´s Linnerie Openingstijden: maandag t/m zaterdag 10.00-14.00 uur, en verder op afspraak.
PERSOONLIJK & INDIVIDUEEL
JOHAN BUCKERT Vermogensbeheer & Family Office Neemt u gerust contact op voor een persoonlijk gesprek, Gratis en vrijblijvend. Mobiel: +41 79 236 23 21 Mail: johan.buckert@swisspartners.com
ALS JE ZELF NIET MEER
KUNT VERTELLEN WAT JE LAATSTE WENSEN ZIJN
Je staat nu midden in het leven maar er kán een moment komen dat alles verandert. En dan wil je natuurlijk wel dat jouw wensen voor de laatste momenten van je leven gerespecteerd worden. De enige manier in Spanje om dit juridisch vast te leggen, is via het medisch testament. Daarin geef je aan wat je wilt op het gebied van: √ behandeling √ medicatie √ donorschap √ wettelijk vertegenwoordiger √ euthanasie Hulp en vertaling bij het invullen en registreren van jouw medisch testament. www.medischtestament.com
wijntjes BIJ PAELLA Als je een glas wijn bij het eten drinkt, is het de kunst om juist díe combinatie te vinden waardoor de smaken elkaar aanvullen. Paella is meer dan een simpel bord rijst waar één soort wijn bij past. Ik zocht de lekkerste wijnen bij de vijf meest voorkomende soorten paella. Er is geen eenvoudig antwoord op de ‘wijn met paellavraag’, maar ik denk dat u hiermee een eind in de goede richting komt! Tekst: Ronald Dorlas. Foto’s: stock
ES Life 28
ES Life 29
Paella Valenciana
De lokale bevolking van Valencia beweert dat niemand de kwaliteit van paella uit Valencia kan evenaren. Deze paella is gemaakt met rijst, kip- en konijnenvlees, slakken, soms varkensvlees in een of andere vorm (chorizo, stukjes varkenslende of karbonades), witte bonen, sperziebonen, tomaat, paprika, olijfolie, en het magische ingrediënt, saffraan. Het zetmeel uit de gegaarde rijst tezamen met het vet uit het vlees geven deze paella een rijk, “filmend” (romig) mondgevoel. De groente en specerijen voegen frisse zuren, zoete aroma’s en een heet pepertje toe. Die componenten zoeken we in de bijpassende wijn, het mag dus een volle wijn met een filmende structuur zijn, enige tannine om het vet in de paella te breken, maar ook een fris, fruitig zuurtje en misschien zelf een pepertje. Dan kom ik uit op een rode wijn uit La Rioja van tempranillo en garnacha druiven met lichte houtrijping, Crianza, misschien Reserva. Bijvoorbeeld Viña Ardanza, Bodegas Ramon Bilbao, Baron de Ley, Marques de Riscal, Bodegas Remelluri, Bodegas Roda. Een rode wijn van de Garnacha druif uit La Rioja of Navarra (zie ESpecial Life Magazine, Editie 41) zou ook goed passen. Serveert u de wijn op lage temperatuur (16-18 graden), maar niet uit de koelkast. Voor liefhebbers van witte wijn zoeken we ook het filmende mondgevoel en de frisse zuren. Bijvoorbeeld een witte Rioja van de Viura druif met lichte houtrijping, bijvoorbeeld Conde Valdemar Finca Alto Cantabria, Valenciso Fermentado en Barrica, Azpilicueta Blanco. Een wijn van de Godello druif uit Bierzo of Valdeorras zou ook goed passen, zoals Avancia, Escalada, Losada, Louro, Ultreia, O Luar do Sil. En zelfs een wijn van de Verdejo druif met houtrijping zou kunnen passen, zoals Belondrade y Lurton, Palacio de Bornos, José Pariente, Protos.
ES Life 30
Paella Mariscos
De paella met zeevruchten is de koning van de zee en wordt veel geserveerd in de chiringuitos aan het strand. Deze paella, bestaande uit inktvis, garnalen, langoustine, mosselen, kokkels en soms vis, is een gerecht dat meestal lichtere smaken heeft dan de Valenciaanse tegenhanger. Vanwege zijn delicate smaken heeft de paella met zeevruchten een lichte en frisse wijn nodig die zijn aroma’s niet zal domineren. Ik raad aan om een witte wijn te kiezen die gemaakt is van Albariño, Verdejo of Sauvignon Blanc druiven, die geen houtrijping hebben gehad. Mijn favoriet Albariño wijnen: Mar de Frades, Filaboa, Martin Codax, Paco & Lola, Paz San Mauro, Paz Señorans. Verdejo wijnen: Analivia, Finca la Colina, José Pariente, Mantel Blanco, Ossian, Palacio de Bornos, Yllera.
Paella mixta
Zoals de naam al doet vermoeden, kan deze paella van alles bevatten. Vaak wordt die gemaakt met kip, chorizo, diverse zeevruchten en groenten. Afhankelijk van welke ingrediënten de overhand hebben kiest u de wijn: als de paella vooral kip, chorizo en vlees bevat kiest u een wijn met meer structuur zoals bij de Paella Valenciana; maar als de vis en zeevruchten overheersen kiest u een lichte, frisse wijn zoals bij de Paella Mariscos. Hier kan een rosado wijn een goed compromis zijn, bijvoorbeeld Chivite Las Fincas, Izadi Larrossa, Flor de Muga of Lalomba van Ramón Bilbao.
Paella Vegetariana
Een gerecht vol groenten en kruiden en met weinig vet. Dat vraagt dus om een totaal ander type wijn. Bij deze paella past een lichte, frisse witte wijn
(zoals bij Paella Mariscos), een rosado (als bij de Paella Mixta), maar ook een frisse, droge cava zoals Freixenet Elyssia, Raventós i Blanc Cava de Nit, Pago de Tharsys, Juvé & Camps.
Paella negra
De ‘zwarte paella’ krijgt zijn zwarte kleur, consistentie en karakteristieke smaak van inktvisof octopusinkt. De inktvisringen en garnalen geven deze paella een zilte smaak. Bij deze paella wordt vaak aioli geserveerd, wat een romig mondgevoel toevoegt. Vanwege de smaakvolle aroma’s en krachtige aioli smaak zal een volle, aromatische witte wijn goed passen zoals Waltraud van Torres, gemaakt van Riesling druiven of de Finca Río Negro Gewürtztraminer, maar ook een volle Albarino wijn (gerijpt op de lies) zoals Martin Codax Lias, Altos de Torona Albariño sobre Lias, Mar de Envero Lias, Paco & Lola Prima Albariño Lias. Ook een licht zoete, mousserende moscatel zoals Bodegas Volver ‘Tarima’ uit Alicante, Piquitos uit Valencia of Infinitus uit Castilla zou de delicate structuur en licht scherpe smaak van deze paella prachtig aanvullen.
Locatie en tijdstip
Tenslotte, bij het kiezen van een passend wijn is het ook belangrijk om na te denken over wanneer en waar de paella wordt gegeten. Meestal een gerecht dat wordt genoten aan zee, vergezeld van warm weer en zeelucht, raad ik een gekoelde wijn met een laag alcoholgehalte aan. Ik hoop dat u geniet van het proberen van verschillende wijnen en smaakcombinaties om de voor u best passende wijn bij uw favoriete paella te vinden.
ES Life 31
Uw advocaat en uw accountant werken samen voor u Uw zaken zijn in goede handen bij Marbella’s meest gerenommeerde advocaten, accountants
en belastingadviseurs. Om uw juridische en belastingzaken nog begrijpelijker voor u te maken, spreken we meerdere talen, waaronder Spaans, Nederlands, Engels, Duits en Frans.
• Gerechtelijke en buitengerechtelijke civiele zaken • Koop en verkoop van onroerend goed • Belastingadvies en accountantsdiensten • Corporate law, handelsmaatschappijen
• Erfrecht: testamenten en successie • Handelsmerken en patenten • Strafrechtzaken • Afwikkeling faillissementen • Algemeen fiscaal en juridisch advies
C/RAMÓN GÓMEZ DE LA SERNA 23, LOCAL 7 • 29602 MARBELLA
96
TEL: +34 952 775 521 • email: info@welex.es • www.welex.es ESPANJE!
COLUMN Compassie aan de Costa Wij Nederlanders en Belgen zijn dol op de Costa del Sol in al haar facetten: het klimaat, de cultuur, de gastronomie ...we zijn er dol op. Voor wie hier permanent wil wonen en nog wil of moet werken is zelfstandig ondernemen vaak de meest logische keuze. Ondernemen aan de Costa is en blijft voor ons Nederlanders en Belgen een uitdaging maar zij die hier al langer wonen en ondernemen weten dat met een beetje empathie naar onze Spaanse mede-ondernemers en ambtenaren er best wel een modus bestaat om struikelblokken, valkuilen en onbegrip te kunnen beslechten. Geduld hierin is een schone zaak en niet voor niets zijn de kreten ´tranquilo tranquilo´en ´mañana mañana´ veelgehoorde sneertjes van ons als het even tegenzit en we gefrustreerd en onverrichterzake een stoffig kantoortje verlaten omdat we niet dat benodigde stempeltje krijgen vanwege het ontbreken van één papiertje. In de afgelopen 20 jaar waarin de digitale snelweg, de Europese Unie en de euro als betaalmiddel zich definitief nestelde in onze levens stond de deur ineens open voor internationale verhoudingen op elk gebied. Zo ook hier aan de Costa del Sol, waarbij aangetekend dient te worden dat lokale ambtenarij daarin altijd een uitzondering zal blijven, maar laten we dit vooral zien als de charme van het gebied waarin we terecht zijn gekomen en waarvoor we nu eenmaal wat extra tijd dienen uit te trekken. Hoe mooi is het als je met jouw (beperkte) Spaanse en een beetje ´Spaans kleuter-Engels´ datgene voor elkaar krijgt waarvoor je kwam en elkaar daarna welgemeend de hand kunt schudden én het wellicht even gezellig kunt afsluiten naar gelang het tijdstip met een cafelito of een caña? Boekhouders, ambtenaren, bankemployés vind je over de hele wereld en we hebben ze allemaal nodig. Het is alleen de manier waarop wij ermee omgaan. Met een beetje sympathie en geduld kunnen we veel bereiken en zéker hier aan de Costa del Sol waar de inheemse mens van nature warmbloedig en gepassioneerd in elkaar steekt. Neem eens de proef op de som en maak die dame achter het loket eens een compliment (al dan niet met handen en voeten) hoe mooi je haar gelakte nagels vindt of vraag die macho eens welke aftershave hij gebruikt... het zal je niet metéén dat stempeltje opleveren, maar zeker toch wél ietsje eerder is mijn ervaring...
Kees Diks, slaapspecialist www.rogerslinnerie.com
ES Life 33
MARBELLA CLUB HOTEL - LIJOMI.EU
MARBELLA CLUB HOTEL - LIJOMI.EU
HIKE DOOR DE RIVIER
Natte voeten in de zomer
ES Life 36
De zomer is zeker niet de beste tijd van het jaar om te wandelen in Zuid-Spanje. Dat is bekend. Maar als de wandeling grotendeels door heerlijk koel water gaat, ligt het anders. Naast rivieren, zijn er hier in Andalusië veel bronnen en riviertjes die ook in de zomer hun water behouden. Goede plekken voor een wandeling dus. De meest bekende, uitdagende ‘waterwandeling’ is die van Charco de las Mozas in Benahavis. Eenvoudig bereikbaar, dicht bij de bewoonde wereld en daarom helaas wat aan de drukke kant. Dus gingen we op zoek naar een alternatief en vonden dat in Istán. Tekst en foto’s: Helga van der Zon. Kaart: © OpenStreetMap contributors
Río Verde en Charco del Canalón
Vanaf Marbella nemen we de bochtige A-7176 naar Istán. Bij het dorpje aangekomen mijden we het centrum en slaan direct rechtsaf richting Hotel Altos de Istán en het sportpark. We houden links aan omlaag, langs de Nacimiento van de Río Molinos en volgen de weg nog zo’n 4 kilometer landinwaarts. Bij de Y-splitsing gaan we linksaf richting Las Vegas de Colmenar (de weg maar Monda-Tolox is overigens prachtig voor een mooie rit langs de pinsapos). We volgen de grindweg omlaag totdat we na 2 kilometer aankomen bij de Vado de Bornoque, waar we de auto tussen de struiken parkeren. (18 minuten rijden vanaf Istán) De grindweg is goed te doen met een normale auto. Laat je niet afschrikken door één kuil aan het begin van deze weg. Niet te hard rijden, dan heb je minder last van de hobbels. Misschien niet zo geschikt voor mensen met hoogtevrees want vangrails ontbreken, zoals bij vele bergweggetjes. We gaan starten: denk eraan om zo weinig mogelijk mee te nemen. Waardevolle spullen heb je sowieso al thuisgelaten. Autosleutel inpakken in twee plastic boterhamzakjes. Neem waterschoenen mee, een handdoekje, koud water en wat snacks.
ES Life 37
Start van de wandeling (7,5 km heen en terug: 2,5 uur)
We volgen het pad, steken het stroompje (de vado) over en gaan daarna (bij het informatiebord) rechts, waar je aan het einde een hek ziet. Dit hek is geplaatst om auto’s tegen te houden, dus negeer alle borden die alles verbieden. Het ‘prive terrein’ is wel open voor wandelaars. We gaan rechts langs het hek, en dan direct naar links en komen zo op het wandelpad dat verder is aangegeven met geel/ witte routepaaltjes. Wanneer je dit pad blijft volgen kom je uiteindelijk na zo’n 40 minuten de rivier weer tegen. We steken over en lopen over de rotsen naar de eigenlijke Charco del Canalón, genoemd naar het irrigatiekanaal (acequia) dat hier de waterval veroorzaakt. Deze plek wordt wel door families en groepjes bezocht: het is erg rustig, erg mooi met de mogelijkheid om op de omringende rotsen te zonnen en af en toe af te koelen in het heldere water. Hier kun je je overtollige spullen achterlaten. Daar loop je natuurlijk altijd een risico mee, maar wij hadden het idee dat anderen er wel voor passen om op de warme weg terug met andermans spullen te zeulen.
Het water in
Hier gaan we het water in en het is, eind juni, lekker verkoelend. Begin mei waren we hier ook, maar toen was het water, zelfs alleen voor de benen, nog veel te koud. We volgen de rivier verder stroomopwaarts. Eerst is er een hindernis te nemen: we moeten de waterval passeren. Het water is hier diep met een pittige stroming. Met wat klimwerk op de rotsen aan de zijkant is de waterval te ontwijken. Je kunt elkaar ook wat helpen en bijvoorbeeld voor kinderen een stuk touw meenemen. Daarna is het verder gemakkelijk en, niet te vergeten, heel erg mooi. Overigens: kinderen moeten wel kunnen zwemmen. Na 40 minuten klauteren en zwemmen bereiken we de bron (nacimiento) van de acequia, een prachtige plek met watervallen en vol bloeiende oleanders. Wij hadden het geluk de rivier voor ons alleen te hebben, alleen op de terugweg kwamen we één groepje jongeren tegen. Die terugweg ging trouwens in de helft van de tijd. Terug bij de Charco ben je over de weg in een half uur weer op de plaats waar de auto staat. Wij nemen een alternatieve route.
De acequia als hulpmiddel bij klimaatverandering
Het stelsel van acequias werd oorspronkelijk aangelegd door de Moren om hun landbouwgronden te bewateren. Ze brachten irrigatietechnieken mee die tot dat moment onbekend waren. De irrigatiekanalen die ze aanlegden, begonnen hoog in de bergen van Andalusië en vervoerden smeltwater van sneeuw en regen naar lagergelegen gedeelten. Door de waterstromen te leiden, voorkwamen de Moorse boeren dat water snel wegstroomde naar de zee. Het was dé manier om al het beschikbare water te benutten en goed te verspreiden. Overal lopen acequias, bij elkaar over duizenden kilometers. De acequias raakten afgelopen eeuw meer en meer vergeten, doordat ze doorsneden werden door autowegen of overwoekerd raakten. Maar met de klimaatverandering waar we nu mee te maken hebben, helpen die acequias om de gevolgen van verdroging op zijn minst te verminderen. Op veel plaatsen worden ze daarom weer in ere hersteld.
We steken de rivier weer over en na een paar minuten zien we de acequia naar rechts afbuigen. We lopen hier langs het kanaal dat na een kleine twintig minuten weer bij het pad uit komt. Wel handig nog even de waterschoenen aan te houden en niet geschikt voor mensen met hoogtevrees en kinderen kunnen ook beter het ‘normale’ pad volgen omdat het acequia- paadje deels langs een afgrond loopt.
Terug door de rivier
Vanaf de Charco kun je er ook voor kiezen om de hele terugweg door de rivier te lopen, helemaal tot aan de parkeerplaats van de auto. Wij hebben dat niet gedaan omdat dit gedeelte lastiger is en zeker anderhalf uur duurt. Het is niet mogelijk halverwege de rivier te verlaten, iets dat eerder wel mogelijk was. De hekken op die plaats zijn gesloten.
De grote hoeveelheid kopergroen (veroorzaakt door algen) bedekt de rotsen die daardoor erg glad zijn. Aan deze groene kleur dankt de rivier ook haar naam. Wij vonden het hogere gedeelte, met grotere stenen, prima en in combinatie met de wandeling precies goed qua tijd en afwisseling. We rijden terug en besluiten in Istán nog een drankje te drinken. In het dorp zijn verschillende restaurants en bars. Tegen het einde van de middag vinden wij echter maar één bar geopend. Rond lunchtijd zal dat waarschijnlijk anders zijn. Maar het koude biertje smaakt na deze wandelmiddag heerlijk!
De blauwe route: van de auto (1) naar de nacimiento van de acequia in de boven rivier (2), via de charco (3) De groene route: terugweg via de acequia. De rode route: terugweg via de beneden rivier
WEGWIJS IN HET ERFRECHT HAK & REIN VOS JURIDISCH ADVISEURS EN NOTARISSEN
D
NEDERLAN
SPANJE
TESTAMEN
T
TESTAMENTO
SCHENKINGEN
DONACIONES HERENCI
ERFENIS
AS
GEN
IN BELAST
IMPUE
STOS
Nalatenschap in Nederland en Spanje, precies zoals u het wilt!
Achtergronden en actuele informatie:
Of u nu in Nederland of in Spanje woont of in beide landen bezit heeft, wij stellen het juiste testament voor ú op. Zo weet u zeker dat uw wensen worden uitgevoerd en uw nabestaanden probleemloos en belastingvriendelijk erven.
Op onze website vindt u zeer uitgebreide inhoudelijke informatie over erfrecht, nalatenschappen en schenkingen en de fiscale aspecten daarvan. Scan de QR-code voor een eerste indruk van onze dienstverlening.
HAK & REIN VOS
juridisch adviseurs en notarissen Nederland: Meentweg 8, 8224 BP Lelystad
www.erfrechtinspanje.nl info@erfrechtinspanje.nl tel.: 965.020.254 (vanuit Spanje) tel.: 0320-247394 (vanuit Nederland)
Spanje: Calle Jacinto Benavente 23, Marbella Calle W.A. Mozart 3 Spanje, Albir
REAL ESTATE INVESTMENTS INSURANCES
ONTDEK MÉÉR VAN ZUID EUROPA
+34 639 67 18 93
admin@vancamp.es Vraag ons ! Wij spreken uw taal.
1 VAKANTIE 2 LANDEN COMBINEER STRAND, NATUUR EN CULTUUR
Vanessa Van Camp www.spainvancamp.com
Wakker worden aan een azuurblauw meer, herten spotten in een national park, lokale specialiteiten ontdekken, snorkelen bij verlaten stranden, bodega´s bezoeken, wandelen, fietsen... het kan allemaal vanuit een comfortabele en veilige camper met Nederlandse uitleg en service. Boek direct en besluit waar u naar toe wilt. Spanje, Portugal, óf allebei!
WWW.IBEROCAMPER.COM | +34 609 120 233
Ellas is een netwerk van Nederlandstalige zakenvrouwen aan de Costa del Sol. Dé ontmoetingsplaats om kennis en ervaringen uit te wisselen, van elkaar te leren en samen leuke dingen te ontdekken en doen.
• • • •
LEZINGEN SEMINARS EXCURSIES ACTIVITEITEN
“WIJ LEREN JOU GRAAG KENNEN! KOM VRIJBLIJVEND LANGS OP ÉÉN VAN ONZE BIJEENKOMSTEN.” > MELD JE AAN
Meer info: www.ellas-spanje.com Mail of app voor info: contact@ellas-spanje.com | +34 648 714 745
MARBELLA
INFOSESSIES
18 AUGUSTUS 15 SEPTEMBER
AL WAT JE MOET WETEN VOOR JE VASTGOED KOOPT AAN DE COSTA DEL SOL WAAROM DEELNEMEN? We leggen je haarfijn uit wat de best scorende projecten aan de Costa de Sol zijn. Voorstelling van projecten key ready en nu extra voordelig. Voorstelling projecten op plan met de beste prijs/kwaliteit. OOK VOLGENDE VRAGEN KOMEN AAN BOD Hoeveel huurinkomsten haal je nu werkelijk?
Hoe zit het met bankgaranties, bouwvergunning? Welke kosten heb je als eigenaar? Hoe zit het met de belastingen?
AZULL OFFICE COSTA DEL SOL Our Space Oasis Business Centre Ctra. de Cádiz km 176 29602 Marbella, Málaga España Ontvangst vanaf 10u met een kopje koffie of thee Start presentatie stipt om 10u30 DEELNAME GRATIS Inschrijven verplicht via Mark Verhulst gsm +34 657 326 812 mark@azull.info Of via www.azull.info
VOLG ÉÉN VAN ONZE WEBINARS OF INFOAVONDEN EN WORD EEN PRO IN SPAANS VASTGOED.
Scan mij
Slim kopen. Jaren genieten
www.azull.info
Wandelen & feesten
Marbella 4Days Walking Van 6 tot en met 9 oktober is het weer zover: duizenden mensen uit de hele wereld komen naar Marbella om vier dagen lang te wandelen. Elke dag lopen ze een nieuwe route van 10, 20 of 30 kilometer door de stad, de buitenwijken en de omliggende natuur. Als ze terugkomen in de Walking Village op de Plaza del Mar is het tijd voor een feestje. Dit jaar kunnen de liefhebbers tot tien uur ’s avonds genieten van live muziek tijdens Marbella 4Days Fiesta. Voor bijna de helft van de deelnemers is de vierdaagse van Marbella inmiddels een jaarlijkse traditie. Dit jaar is er sprake van een piek in het aantal inschrijvingen. Volgens de nieuwe organisator Arabella M. Wessels kan dit alleen maar worden toegeschreven aan het feit dat mensen graag reizen en weer geweldige ervaringen willen hebben. “In de loop der jaren is ons evenement bekend geworden bij een groot publiek, en veel mensen komen terug met hun familie en vrienden. Dit jaar zien we vooral een enorme toename van vriendengroepen die samen willen genieten van een week of weekendje plezier en sport. Ze vragen ons naar de beste stranden, de lokale gastronomie en waar te feesten om het meeste uit hun vakantie te halen.”
Alternatieve route
De wandelaars kunnen bij inschrijving zelf kiezen hoeveel kilometers en welke dagen ze willen lopen. De routes hebben allemaal een eigen naam die aangeeft wat er die dag speciaal is zoals bijvoorbeeld het uitzicht of de natuurgebieden. De Verde Route van zaterdag heeft bovendien twee stukken alternatieve route voor mensen die van smalle wat steilere paadjes houden.
Routemanager Joop Huisman vertelt dat er elk jaar gekeken wordt wat er vernieuwd kan worden zodat het evenement aantrekkelijk blijft voor elk type wandelaar. “Marbella heeft veel onontdekte plekken, die willen we graag laten zien. Bovendien zijn we nu bezig de laatste hand te leggen aan een totaal nieuwe route voor mensen die van een uitdaging houden.”
Fiestas
Na terugkomst kiezen sommige wandelaars voor een siesta op het strand of een frisse douche in het hotel, maar het grootste deel heeft dan nog wel zin in een feestje. De afgelopen tien jaar is gebleken dat de sluitingstijd van 18 uur voor velen te vroeg is. Daarom wordt de Walking Village aan het einde van de middag veranderd in de Fiesta Village. Tot tien uur ’s avonds zijn er live optredens en zijn de diverse food stands en barretjes op het plein open voor iedereen. Tickets voor de fiestas zijn te koop op www.marbella4dayswalking.com. Het eerste feest is de openingsparty op woensdag 5 oktober, een White Party.
ES Life 45
Uw Tieleman keuken... waar ook ter wereld!
"HET KOPEN VAN EEN KEUKEN MOET EEN FEEST ZIJN!"
Tieleman Keukens is al 60 jaar een hecht en zelfstandig familiebedrijf gevestigd in Middelharnis op Goeree-Overflakkee, hét kookeiland van Nederland! Tieleman is een keukenspecialist die keukens levert en monteert door heel Nederland en veel ervaring heeft met het leveren van keukens in het buitenland. Bij Tieleman Keukens gaan we voor 100% klanttevredenheid. Dit is de basis van al onze medewerkers in het doen en denken. We zijn trots op onze reputatie als leverancier van kwaliteitskeukens. In de afgelopen 20 jaar heeft Tieleman Keukens vele onderscheidingen gekregen en hebben een hoge klanttevredenheidsscore. Kiest u voor een Tieleman-keuken, dan kiest u voor kwaliteit, een uitstekende service en een eigen hoogwaardige montagedienst. Spanje is voor ons geen onbekend terrein. Ook een Tieleman-keuken in uw w o ni n g i n S p a n j e ? W e b e s p r e k e n g r a a g met u de mogelijkheden. info@tieleman.nl +31 187 602555
LUXE ELEKTRISCHE GOLFTROLLEYS met of zonder afstandsbediening partner van www.golfted.com info@golfted.com T. +31 6 2222 3303
vanaf
€ 769,-
astonishing furniture for flabbergasting homes
uponcode Maak gebruik van de co nmalig NGM2021 en ontvang ee oop! nk € 49,- korting op uw aa
www.meublaria.eu | info@meublaria.eu +34 683 640 425
BOUW- EN AANNEMINGSBEDRIJF SINDS 1997 • • • • • • • • •
nieuwbouw verbouwingen renovatie schilderwerk tegelwerk metselwerk electra loodgieterswerk advies
Poligono Industrial Los Perales Calle Pera Trinidad, Nave 6 29651 Mijas
Alles in en rondom uw woning van Málaga tot Estepona Frank van Krimpen +34 951 135 973 | +34 628 111 989 admin@construxus.es
COLUMN Poep aan je schoen Als je een hond hebt moet je die niet alleen verzorgen. Er zijn nog wat andere verplichtingen. Een daarvan is het oprapen van hondenpoep. In Andalusië is het oprapen van hondenpoep verplicht. De boete kan oplopen tot 300 euro, maar in sommige gemeenten worden nog hogere boetes uitgeschreven. In plaats van een geldboete kan ook een taakstraf worden opgelegd: het opruimen van alle hondenpoep in de stad. In veel gemeenten is het inmiddels ook verplicht, nadat de hond een plas heeft gedaan, deze met wat water weg te spoelen. Om smoesjes in de kiem te smoren zijn er steeds meer gemeenten die een DNA register hebben opgesteld. Je kunt dus niet alleen op heterdaad betrapt worden maar ook naderhand nog een boete ontvangen omdat het DNA van de hond ook in de ontlasting terug te vinden is. Aangezien honden verplicht een microchip moeten hebben en geregistreerd staan bij de gemeente, is het toevoegen van het DNA dus een kleine moeite.
Zacht in de hand?
De gemiddelde hond poept 2 keer per dag een mooie, makkelijk op te rapen, hondendrol. Er zit natuurlijk variatie in, maar als de ontlasting te afwijkend wordt, dan raden we aan om een monster naar de dierenarts te brengen. In onze kliniek worden regelmatig ontlasting monsters onderzocht en daarom zien wij een verscheidenheid van poepzakjes. Variërend van de gratis zakjes bij de groente in de Mercadona, tot lekker ruikende zakjes, of de nieuwste ecologisch verantwoorde poepzakjes met een binnenlaagje opdat de warme drol niet zo vies aanvoelt bij het oprapen. De meest voorkomende oorzaak van diarree in deze omgeving is Giardia. Dit is een protozoo, een flagellaat ofwel een eencellig organisme die de binnenkant van de darm beschadigt. Vaak begint het met een lichte diarree voor een aantal dagen, die vanzelf weer overgaat. Maar het beestje is nog niet weg. Op een gegeven moment, als de dikke darm ook aangetast is, zien we slijm en vers bloed op de ontlasting. Honden worden vooral besmet door het eten van gras waar de eitjes/cysten lang kunnen overleven in de buitenlucht. Na een lekkere regenbui begint het gras te groeien en dan zien we ook de meeste infecties met Giardia. De behandeling is een kuur van 10 dagen, maar vaak zien we herinfecties. Ook de mens kan besmet worden dus reinheid is van groot belang.
Nazli van den Kieboom Dierenarts bij Pointer Clinic in Estepona. pointerclinic.com ES Life 49
JE ZIT HIER HEERLIJK! JE EET HIER GEWELDIG! Beach Restaurant “Chringuito La Moraga” bestaat al meer dan 25 jaar en is een begrip aan de Costa del Sol. Eigenaar en chefkok Miguel Angel, alom bekend om zijn heerlijke maaltijden, heeft van La Moraga een echte must-go-to gemaakt. Je geniet hier van zowel de bekende Mediteraanse keuken (salades, gefrituurde boquerones, calamares, schelpjes etc) maar ook zeker van overheerlijke Aziatische én Italiaanse gerechten. En als tip, probeer eens onze wraps!
www.pequenascosas.eu info@pequenascosas.eu
Bel ons om te reserveren: T: +34 685858382 W: www.chiringuitolamoraga.com P.º de Maritimo Torremolinos, s/n Torremolinos, Málaga
CDS
CLINICA DENTAL SORIANO
Uw Nederlandse tandarts aan de Costa del Sol gespecialiseerd in kroon- en brugwerk
Leonard Pelzer: We zijn gespecialiseerd in herstellen van uw gebit door middel van kronen en bruggen waarbij vaak implantaten (en chirurgie) overbodig zijn.
Leaking taps, clogged drains, loose parts, don´t let it ruin your holidays!
Second Home Repair Service We are a team of professionals and we speak Spanish, English, Dutch and German. Become a member and enjoy unlimited services throught the year.
Maak een vrijblijvende afspraak voor een informatie consult.
951 31 70 21 of bezoek onze site: www.cdsoriano.com voor
na
voor
na
ANNUAL CONTRIBUTION: • • •
unlimited consultation from professional team as many repairs or chores as you wish action within 24 hours
+34 683 275 010
Calle Calvario 8, Edificio Marbelsun 1, 6e etage, deur 11 (tegenover de kerk in calle Calvario) Marbella - Centrum
24H GP HOME DOCTOR SERVICE Helicopteros
Sanitarios, is the leading GP Home Doctor and Emergency Service on the coast. English speaking professionals. No age limit or medical restrictions. Fleet of ambulances equipped with the most advanced technology. Less than the price of a cup of tea per day. d
Always by your side Become a member now
www.helicopterossanitarios.com info@helicopterossanitarios.com (+34) 952 81 67 67 MARBELLA - FUENGIROLA - MANILVA
LET’S GET SOCIAL:
bezoek aan huis Dalí
KUNST ONDERWEG Ook al heb je nog nooit van je leven een schilderij van Dali gezien, je kent zijn werk waarschijnlijk wel vanwege het iconische ‘Salvador Dalí’masker dat beroemd is geworden door de populaire tv-serie La Casa de Papel (of Money Heist in het Engels). De grote gekrulde snor was het handelsmerk van Dali. Het grootste deel van Dali’s nalatenschap is te zien in Figueres; schilderijen, films, sieraden, en beelden. Dus de volgende keer als je met de auto naar Nederland rijdt, vergeet niet een tussenstop te maken in dit gebied rondom Púbol, Portlligat en Figueres. Voor kunstliefhebbers is het een must maar neem van mij aan ook degenen die niet veel met kunst hebben, geïntrigeerd zullen zijn bij het zien van zoveel gekke maar tegelijkertijd ook knappe ‘eigenaardigheden’. Tekst & foto’s: Eva Meenhorst
Iets over de Spaanse grens met Frankrijk en genesteld in de uitlopers van de adembenemende Pyreneeën ligt Figueres; een charmante Spaans stad met veel traditionele architectuur en een verscheidenheid aan authentieke Spaanse eetgelegenheden. De stad is ook de geboorteplaats van de bekende schilder Salvador Dalí. Ik kom regelmatig in dit gebied van Spanje omdat mijn moeder hier vaak vertoeft. Elke keer weer valt het me op hoe leuk Figueres is. Vooral omdat je overal verwijzingen naar Dali vindt. De wereldbekende schilder werd hier geboren.
Verre van reëel
Salvador Domingo Felipe Jacinto Dalí i Domènech was een van de belangrijkste kunstenaars van de twintigste eeuw. Hij werd in 1904 in Figueres geboren en door koning Juan Carlos in de adelstand (markies de Dalí de Púbol) verheven na zijn jarenlange werk als adviseur van Walt Disney in de Verenigde Staten. In verschillende perioden van zijn leven woonde hij in zowel in New York als Parijs. Dalí was een productief schilder, beeldhouwer en sieradenmaker en er wordt vaak gezegd dat hij de vader is van moderne surrealistische kunstwerken. Enkele van zijn beroemdste stukken zijn The Temptation of St. Anthony en The Persistence of Memory.
De jaren in Figueres
De beroemde Spanjaard werd op 11 mei in Figueres geboren als zoon van Salvador Dalí Cusí (notaris) en zijn vrouw Felipa Domènech Ferrés. Het geboortehuis is te vinden aan Carrer Monturiol 20, vlakbij het historische stadscentrum. Aan de zijkant van het gebouw kun je vintage foto’s van de beginjaren van de kunstenaar bewonderen. Je kunt er helaas niet in vanwege een juridische kwestie. Figueres was niet alleen de plaats waar Dalí werd geboren, maar ook de plaats waar hij stierf op 23 januari 1989. Tussendoor heeft Dalí ook nog in de toren van Púbol gewoond. Deze toren had hij aan zijn vrouw Gala geschonken.
Van tentoonstelling naar eigen museum
Het verhaal van de grote kunstenaar begon in wat nu het Teatre-Museu Dalí is, zonder twijfel de topattractie van de stad. Je weet dat je op de juiste plek bent als je de fantastische eieren op het rode dak, de glinsterende gouden figuren verspreid over de façade van het gebouw, of gewoon de indrukwekkende glazen koepel ziet. In 1919 was dit pand het Stadstheater van Figueres, daar toonde de jonge Dalí zijn kunstwerken voor het eerst, als onderdeel van een groepstentoonstelling van diverse kunstenaars.
ES Life 53
ES Life 54
Woonhuis als museum
Samen met zijn vrouw Gala woonde hij in een dorpje vlakbij Figueres. Het huis in Portlligat was Salvador Dalí’s enige echte verblijfplaats, de plaats waar hij normaal woonde en werkte tot 1982, toen hij na de dood van Gala, naar het Púbolkasteel verhuisde. Dit ‘Casa Museo’ kun je wel bezoeken en dat is zeker de moeite waard. Zoals hij het zelf definieerde, heeft dit huis “een echte biologische structuur”. Elke nieuwe gebeurtenis in zijn leven had zijn eigen nieuwe cel, zijn eigen kamer. De uiteindelijke vorm bestaat uit een labyrintische structuur die zich uitstrekt over opeenvolgende ruimtes verbonden door smalle gangen, kleine niveauverschillen en blinde doorgangen. Boordevol objecten en herinneringen van Dalí. De zones zijn versierd met tapijten, white wash, gedroogde bloemen, fluwelen bekleding en antiek meubilair. Bovendien hebben alle kamers ramen in verschillende vormen en verhoudingen die een landschap omlijsten dat een constant referentiepunt is in het werk van Dalí: de baai van Portlligat.
Dali en Vermeer
Voor ons Nederlanders is het leuk om te weten dat er ook een connectie met Nederland is: ‘The ghost of Vermeer of Delft which can be used as a table’ is een van Dali’s schilderijen.
Dit werk is een klein surrealistisch olieverfschilderij. Het verwijst naar ‘The Art of Painting’ van Johannes Vermeer, een beroemd zeventiende-eeuws werk waarin een schilder (men denkt dat het een zelfportret van Vermeer is) is afgebeeld met zijn rug naar ons toe, in kenmerkende klederdracht. Het is een van een aantal schilderijen die de enorme bewondering van Dalí voor Vermeer uitdrukken. Vermeer wordt voorgesteld als een donkere spichtige figuur in een knielende positie. Het uitgestrekte been van de figuur dient als tafelblad, waarop een fles en een klein glas staan. Dit been loopt taps toe; er is een schoen in de buurt. De muren en het verre uitzicht op de bergen zijn gebaseerd op echte uitzichten in de buurt van Dalí’s huis in Portlligat. In het schilderij van Vermeer leunt de kunstenaar op een maulstick en is zijn hand beschilderd met een ongewone wazigheid, misschien om beweging aan te geven. Op Dalí’s schilderij rust Vermeer dezelfde arm op een kruk. Het is niet ondertekend en niet gedateerd, maar het is bekend dat het rond 1934 is voltooid. Het is momenteel te zien in het Salvador Dalí Museum in St. Petersburg, Florida. Bovendien is er ‘De kantwerkster’ (naar Vermeer’s The Lacemaker) in 1955 door Dali gemaakt.
ES Life 55
FRESH & ECOLOGICAL 1. check the product list on the website 2. order via whatsapp 3. pick up your veggies in Coín (near A355) or get them delivered
Met ons advies onderneemt ú de juiste stappen in Spanje. Fiscaal & Juridisch Advies Spanje Nederland Aan- & Verkoopbegeleiding Onroerend Goed Spanje Belasting Aangiftes Spanje Nederland Overige fiscale en juridische diensten Nieuw adres: Calle Venus Edf. 8, prt. 9, 1D Urb. Sun Beach - Costalita Area Marbella - Estepona
Spanje: Marbella Nederland: Breda (+34) 951 419 998
info@doorakkerstaxlaw.com www.doorakkerstaxlaw.com
huertapavon.com
605 150 923
MEGENS REAL ESTATE
+34 951 204 286
DRINGEND HUIZEN TE KOOP GEVRAAGD
info@megens.es www.megens.es Kantoor: San Pedro (bezoek op afspraak)
Deelnemer Second Home Beurs Utrecht sinds 2006 Vele Nederlanders (ver) kochten naar tevredenheid Nederlandstalige begeleiding van begin tot eind Gediplomeerd makelaar in Spanje
Eduard Megens +34 686 931 876 Benalmadena - Mijas - Marbella - Estepona - Benahavis
COLUMN Extreme kou Kou, extreme kou. Falende elektra. Een ingestorte beerput. Lekkende daken. Rioolwater in de keuken. Ramen die uit de vermolmde kozijnen vielen: het was me het wintertje wel, van december tot en met maart, april dit jaar. Toen we op één september vorig jaar uit Dubai -waar mijn man tot zijn pensioen gezagvoerder op een Boeing was bij Emirates- naar onze finca in Coin verhuisden, leek het allemaal nog zo romantisch: wonen in een originele, Andalusische finca. En ach ja, dat het een beetje vervallen was, daar moesten we ons maar overheen zetten. We gingen ‘gewoon’ verbouwen. En van het Spaanse leven genieten. Nooit meer niet naar buiten kunnen door de hitte. Schone, veilige straten. Weinig gezeur over Covid. Heerlijk en goedkoop uit eten. De Spaanse wijnen proberen. Self growing greens in de tuin, in plaats van zoals in Dubai alles altijd maar tweemaal per dag water moeten geven. Ja: Spanje! Hier was alles maar dan ook echt alles wat we ons wensten. En dat is het nog steeds. Maar een vervallen finca… De ongemakken die daarbij kwamen… Dat was voor een gezin dat het gemak van een oosters emiraat gewend was, iets teveel van het goede. Maar goed: over het huis. We zaten er nu eenmaal en we moesten er iets mee. Dus begonnen we. ‘s Morgens, als we uit onze bedden, voorzien van elektrische dekens en met de drie dekbedden over elkaar, kropen eerst loeiheet douchen. Als de stoppen niet doorsloegen, tenminste. Ontbijten in een keuken naast een elektrische kachel. De verwarming in de auto full force op weg naar school. Dan schoonmaken. Voorbereiden op de bouw. Die in november in gang werd gezet. Electra in de muren boren. Met als resultaat stof in onze kleren, bedden, neuzen en poriën. Buiten, in de modder, gingen graafmachines aan de slag voor de nieuwe riolering. En dat allemaal in de kou die februari, maart en april met zich meebrachten. Maar nu, eindelijk dan, zijn we aan het verven. En staan de kasten er. En kunnen we gewoon naar de wc, in plaats van bang te moeten zijn voor een fontein van poep in de keuken omdat het vuil door alle boomwortels in de oude leidingen niet weg kon. Het huis wordt een thuis. En Spanje, met lekker weer nu, is zoals we verwacht hadden: een veilig, schoon, vriendelijk en betaalbaar paradijs. Salud!
Margriet Marbus (53) is journaliste en schrijfster en woont sinds één september 2021 met haar man Etienne (65) en haar dochters (Freddy 19) en Felicia (15) in Coin, Malaga. Vanuit hier schrijft ze voor bladen en kranten over de hele wereld. ES Life 57
niet alles kan online
Live netwerken? Een jarenlange traditie: de haringparty van de Marbella Dutch Business Club. Maar wat heeft haring eigenlijk met zakelijk netwerken te maken? We doken in het feestgedruis en vroegen en passant een aantal gasten of zij vinden dat business clubs in deze tijden van online zakendoen überhaupt nog bestaansrecht hebben. Een tipje van de sluier: LinkedIn en haring kunnen niet zonder elkaar. Tekst: Maria Kupers. Foto’s: Marbella Dutch Business Club
In een tijd waarin je via de sociale media vrijwel iedereen en elk bedrijf kunt volgen, zou je je kunnen afvragen waarom je je smartphone of laptop aan de kant zou moeten leggen om naar een feestje te gaan waar al die mensen die je toch al volgt komen. Die vraag, en of een business club überhaupt nog toegevoegde waarde heeft, gooien we in de diverse groepjes die met een drankje in de hand van het feest genieten.
Net een date
“Je kunt het vergelijken met Tinder, je kunt wel op de bank blijven zitten swipen en appen maar uiteindelijk wil je wel een date met die ene persoon” zegt Alphons Gerritsen. “De mens is een sociaal wezen, je wilt elkaar toch in de ogen kunnen kijken.” Die behoefte aan contact is duidelijk als ik om me heen kijk. Overal staan groepjes mensen te praten, lachen of dansen. Er worden zo te zien geen zaken gedaan, of misschien ondertussen toch wel?
ES Life 58
“De haringparty is natuurlijk niet het moment om contractonderhandelingen te voeren maar wel een plek om mensen op een andere manier te leren kennen. Als ondernemer zoek je natuurlijk altijd de beste deals maar je wilt ook een goede relatie met je leveranciers en klanten. En daarvoor zijn dergelijke evenementen uitstekend geschikt” aldus Marjan Schut, lid van de MDBC en voorzitter van het zakelijk netwerk voor vrouwelijke ondernemers Ellas.
Totaal andere markt
In de provincie Málaga zijn geen grote Nederlandse bedrijven te vinden. Er zijn veel zzp-ers en ondernemingen met tussen de vijf en twintig werknemers. “Tijdens en na alle lockdowns zijn veel Nederlandse zzp-ers naar het zuiden vertrokken. Ze werken vanuit hier voor klanten in Nederland maar zoeken ook hier naar zakelijke mogelijkheden” vertelt Femke Eliza Utrecht van Hugo Investing. “De eerste contacten leg je tegenwoordig meestal online maar daarna wil je elkaar toch ontmoeten. Vooral aan de Costa del Sol is het nuttig een uitgebreid netwerk te hebben, aanbevelingen gaan via via in deze toch relatief kleine gemeenschap. En ja, dan is ook een feestje op z’n tijd een goede gelegenheid mensen te leren kennen.”
Sjiek en fanatiek
De achttiende editie van de Haringparty werd gehouden bij Divot Gastro Grill in Marbella. Hoewel het merendeel van de gasten sjiek gekleed gaat en veel dames nog steeds volgens traditie een hoed of een toefje op hun hoofd hebben, blijkt de behoefte om te feesten groter dan die van het vasthouden aan stijl en elegantie. Er wordt fanatiek gedanst en meegezongen op de klanken van oude hits. Het is dan ook alweer twee jaar geleden dat er voor het laatst losgegaan kon worden. “Toen we de uitnodigingen de deur uitdeden werd al vrij snel duidelijk dat men zin had in een avondje uit” vertelt Eduard Megens, penningmeester van de Marbella Dutch Business Club. Onder de 180 gasten bevonden zich niet alleen leden maar ook genodigden van sponsoren en mensen die op uitnodiging een toegangsbewijs hadden aangeschaft. “De haringparty is een traditie en heeft op zich alleen een sociaal doel. Maar ondernemersbloed kruipt altijd waar het niet gaan kan, dus er worden altijd weer contacten gelegd. Uit diverse enquêtes en gesprekken tijdens de Algemene Ledenvergadering is gebleken dat mensen niet alleen lid van de Business Club zijn omdat ze over een zakelijk netwerk willen beschikken, ook het sociale aspect is van belang. En bovendien gaven veel mensen aan dat ze het feit dat we als club geld inzamelen voor een goed doel ook erg belangrijk vinden. Je kunt zelf natuurlijk wel een bepaalde hoeveelheid per jaar doneren, maar als je als club die bedragen bij elkaar legt dan kan er echt iets tastbaars voor gedaan worden. Begin dit jaar konden we op die manier een auto schenken aan Cudeca” vertelt Eduard. Tijdens de gesprekken rondom de borreltafel blijkt dat veel ondernemers juist door het échte contact met hun collega’s in de diverse sectoren veel prettiger zaken doen in Spanje. Ze vinden onder de leden partners om even mee te sparren, kunnen advies vragen over hoe met bepaalde zaken hier om te gaan en maken gebruik van de jarenlange ervaring van oud-ondernemers. Als je elkaar kent is het veel makkelijker even de telefoon te pakken en met iemand die uit dezelfde cultuur komt van gedachten te wisselen of om voor een bepaald project samen te gaan werken. Of het nou onder het genot van haring, oesters of een kopje koffie is: offline contact is ook vandaag de dag dus niet te vervangen. ES Life 59
OP MAAT GEMAAKTE MEUBELS VAN STEIGERHOUT Kom langs in onze 400m2 showroom in San Pedro de Alcantara. Voor inspiratie & meubels op maat! Ma - Vrij: 10-16 uur Za: op afspraak
Calle Budapest 16 San Pedro de Alcantara Tel.: 620 230 376 www.woodfactory.es info@woodfactory.es
West
Schilderwerken
West Schilderwerken, al decennia lang een vertrouwd gezicht in Nederland, nu ook voor al uw binnen- en buitenschilderwerk aan de Costa del Sol. Wij werken uitsluitend met Nederlandse materialen zoals Sikkens, in samenwerking met InterGreeN. Mail, bel of Whatsapp voor een vrijblijvende offerte.
west-schilderwerken@outlook.com +31 6 403 820 44 | +34 641 090 980
VOOR
NA
COLUMN Ik beleg in... en wel hierom: Ik denk dat iedere belegger een ander persoon moet kunnen uitleggen waarom hij in een bepaald aandeel of Etf belegt. Daar zijn twee redenen voor: die andere persoon kan je wijzen op eventuele fouten in je redenering, maar misschien nog wel belangrijker is dat je door hardop te zeggen waarom je iets doet je kunt dubbelchecken of je eigenlijk wel echt overtuigd bent. Het moge duidelijk zijn dat ‘dit hebben ze op TV gezegd’ of ‘mijn buurman belegt hier ook in’ nou niet echt overtuigende redenen zijn om ergens geld in te investeren. Uw eigen duidelijke visie op een belangrijke wordende sector is een goed uitgangspunt. En bent u op de hoogte van het meerjarenplan van een onderneming, de verschillende ratio’s en het orderboek, dan denk ik dat u goed bezig bent. Naast het aan een ander kunnen uitleggen waarom u in een bepaald aandeel investeert, vind ik dat iemand ook kunnen uitleggen op welke wijze hij dit doet. Het maakt nogal uit op welke punt u instapt, of u dat direct via het aandeel of wellicht via een derivaat doet en of u ook een ‘stop-loss’ of ‘neem-winst’ order heeft geplaatst. Ik ken niet veel beleggers die ongeacht de koersontwikkeling en kerncijfers onvoorwaardelijk hun geld in een bepaald bedrijf of sector stoppen. Het kán wel, als je tot in detail bent ingevoerd in de business, de markpositie etc. en overtuigd bent dat de waarde vroeg of laat van 10 euro naar 30 euro gaat, met misschien een tussenstop op 5 euro. Voor een ‘gemiddelde belegger’ denk ik dat het nuttiger is om wel degelijk stil te staan bij de instapmomenten, bijvoorbeeld via het gefaseerd inkopen van een positie. Natuurlijk moet een belegger altijd vertrouwen in de onderliggende waarde hebben, maar voor u portefeuille maakt het nogal verschil of uw gehele positie op 20 hebt geopend, of dat u begonnen bent op 15 en met extra inkopen op een lagere koers gemiddeld op 12 bent gestart. In 2022 tot nu toe is wel weer gebleken dat dergelijke manieren toch weer succesvol zijn. Natuurlijk had het ook kunnen zijn dat u na de eerste aankoop op 15 er geen aandeel mee bijkomt als de koersen alleen maar stijgen – dat moet u zicht goed realiseren. Als u goed kunt uitleggen waarop u in een aandeel belegt EN u kunt ook nog aan geven op welke koersen u bereid bent te kopen en later te verkopen, dan denk ik dat u goed bezig bent. En mocht uw gesprekspartner toch nog goede opmerkingen hebben, dan is dat mooi meegenomen.
Taco te Gussinklo is account manager bij Hugo Investing (voormalig BinckBank Spanje) en is zelf ook gepassioneerd belegger. In zijn columns schrijft hij over zijn ervaringen op de beurs en de economie. Heeft u een vraag, mail dan naar taco@hugoinvesting.com De informatie is niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als een individuele aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen.
ES Life 61
AGENDA ACTIVITEITEN / MUZIEK Noche del Vino 15 augustus - 12-00u. Cómpeta www.competa.es
Cala Mijas Festival 1, 2 & 3 september www.mijas.es
Andalucía Big Festival 8, 9& 10 september - Sacaba Beach Málaga www.andaluciabig.com
Marbella 4Days Walking & Fiestas 6 - 9 oktober www.marbella4dayswalking.com
NEDERLANDSTALIGE CLUBS COSTA DEL SOL Marbella Dutch Business Club (marbelladutchbusinessclub.nl) Bijeenkomsten eerste dinsdag van de maand Ellas (ellas-spanje.nl) Bijeenkomsten tweede dinsdag van de maand Belgian Business & Community Club (bbcce.be) Nederlandse Club Costa del Sol (nccs.es)
SPAANSE FEESTDAGEN augustus, september veelvoud aan lokale feestdagen patroonheiligen en dorpsfeesten 15 augustus Maria ten Hemelopneming 12 oktober Fiesta Nacional 1 november Todos los Santos (puente)
Club Tulipan (www.clubtulipan.nl) Golfwedstrijden elke dinsdag op verschillende banen ES Life 62
Evenement vermelden? Stuur een e-mail naar info@especial-life.com
San Francisco is een sfeervolle en hedendaagse kosmopolitische gastrobar met een stedelijk terras in het hart van Marbella.
NU OOK TAKE AWAY & THUIS BEZORGING
Chef Javier Ponte brengt u met zijn enthousiasme, creativiteit en passie voor koken een veelzijdig en werelds menu. Hij haalt zijn inspiratie uit de vele reizen die hij gemaakt heeft en de verschillende culturen waar hij gewoond heeft, waaronder België, Zwitserland, Spanje en de Verenigde Staten. Bel ons of reserveer direct op onze website: T: +34 952 868 898 W: sanfranciscomarbella.com Calle Camilo Cela José 4 Marbella
NU OOK TAKE AWAY & THUIS BEZORGING
TRADITIE EN PASSIE OP ELK BORD
Calle Hermanos Salom 3, Marbella | +34 952 822 511 reservas@restaurantepaellasymas.com | www.restaurantepaellasymas.com
NEDERLANDSTALIGE ONDERNEMERS Jan Doorakkers International Tax Law info@doorakkerstaxlaw.com Fiscaal & juridisch advies www.doorakkerstaxlaw.com
INTERNATIONAL
Martin Faessen WeCare Mortgages (+34) 952 263 023 info@wecaremortgages.com www.spanjehypotheek.com hypotheken
MORTGAGES
Lynn Van Wilderode Primrose Real Estate info@primrose-realestate.com Belgische Costa del Sol makelaar www.primrose-realestate.com
Andrea Ruiz Hijma Spaans recht, Nederlandse communicatie OTIS Advocaten Spanje ruiz@otisadvocaten.es www.otisadvocaten.es
Zigtema Idiomas Asociación Parasol Costa del Sol Onderwijs in de Nederlandse taal zigtema.com - nscds.nl (+34) 649 335 336
Barbara Ingenbleek EuroEconomics marbella@euroeconomics.com Advocaten en accountants www.euroeconomics.com
Welex Abogados y Economistas Advocaten, Economen & Acccountants C/Ramón Gómez de la Serna 23, Marbella Telf +34 952 775 521 www.welex.es
Baika & Erik Bablo Marbella makelaar regio Marbella info@bablomarbella.com www.bablomarbella.com
AJ Automotive Services Auto invoer – uitvoer – transport – ITV Telf +31 492 477 522 +34 617 781 091 www.invoerinspanje.nl
Roger’s Linnerie / Bornelli by Kees Diks Slaapspecialisten Avenida Carlotta Alessandri 158 Torremolinos www.rogerslinnerie.com
B
BaBlo MARBELLA
Uw bedrijf in een kadertje? Stuur een mail naar: sales@especal-life.com
ES Life 64
NEDERLANDSTALIGE HULPVERLENERS HUISARTSEN Alhaurin el Grande Medical Centre Alhaurin - Ch. M van Meer 952 597 230 El Morche Mar y Salud - Bernadette Veeger - 952 532 065 Fuengirola Medisch Centrum PG - Henri Guemal - 952 461 992 Nerja Medical Clinic Nerja - Rik Heyman - 952 526 775 Nueva Andalucía Centro Medico Romano - Carlos Azcona 952 810 154 Torremolinos J.O. Landman - 952 388 872 Frank Buster - 952 380 279 TANDARTSEN Marbella Clinica Dental Soriano - Leonard Pelzer 951 317 021 Clinica Dental Doctor Wouter Teng 952 827 392 Mijas Clinica Monte Blanco, Hans Kools - 952 475 972 Nueva Andalucia Dental Arts - Jose Luis Morena Miranda 952 817 110 Torremolinos Clinica Montemar - Snezana Kools 661 470 111 FYSIOTHERAPIE / OSTEOPATIE / MASSAGE Pizarra / Monda Markus Link Fasciatherapie & massage- 684 123 107 Benalmadena Body Center - Mireille Rinchard - 607 153 025 Fuengirola/Mijas Marielle de Bruin - 670 663 910 Stanley Groot - 952 933 975 Marbella Centro de Fisioterapia Roda Robina vd Berge - 639 926 228 Patrick Vervaeke - 691 320 710
Nerja Fisioterapie Holandesa - Rutger - 952 526 881 KRAAMZORG Costa del Sol Esther de Vries - +31(0)634893247 ORTHOPETEN Nerja Ortopedia Chatelin - 685 773 857 UROLOOG Marbella / Pizarra Urologie Marbella - Wim de Bruyn - 619 992 369 THUISZORG Algarrobo Costa Miranda van Poortvliet van Tiel - 618 552 919 Benalmadena Anneke Verhoeff - 619 287 481 Fuengirola Bep van de Bremer - 687 487 291 El Morche Mar y Salud - Jolanda de Kuijer - 676 991 443 PSYCHOLOOG Marbella Marlies van Boxtel - +31 627 320 264 Mijas/Fuengirola Clinica Monte Blanco Maryna Khorolska - 657 198 928 Nerja/Málaga Gerlinda Smit - 669 579 996 PODOLOOG / PEDICURE Torremolinos Desiré González Bossaers- 951 339 219 DIERENARTSEN Estepona Pointer Clinic - Nazli Kreft - 952 804 165 Tamara Veterinary clinic - Marcel Vet - 952 795 049 Nueva Andalucía Pointer Marbella - André Evers - 952 906 626
algemeen noodnummer 112 Voor correcties of toevoegingen: stuur een e-mail naar info@especial-life.com
ES Life 66
ARCHITECTURE & INTERIOR
Blvd. Alfonso de Hohenlohe s/n www.lijomi.eu
-
-
Marbella Club Hotel
showroom@lijomi.eu
-
-
29602 Marbella +34 951 17 79 09
Private banking service, brokerage prices Dat kan dus ook
Hugo
Spanje: (+34) 951 56 56 56 Nederland: (+31) 20 4990762 Email: info@hugoinvesting.com www.hugoinvesting.com
