Editie 47. April/mei 2023

Page 24

ESPECIAL LIFE

Nederlandstalig magazine over het leven in Spanje

waterstof gaat wereld veranderen

Zonnige toekomst voor Andalusië

Op bedevaart naar El Rocio

totale devotie

Churros als ontbijt of bij de thee

Rijk, rijker, rijkst

Wandelen langs koud water

Wijn van een eiland

Editie 47 april/ mei 2023

COLOFON

ESPECIAL LIFE TEAM

Annebeth Vis

Eva Meenhorst

Helga van der Zon

Marcel Boers

Kaspar Huijsman

Kees Diks

Maybritte van Blijderveen

Nazli van den Kieboom

Ronald Dorlas

Susanna Verboon

Taco te Gussinklo

PUBLISHERS

Marjan Schut (commercial director)

sales@especial-life.com

+34 680 674 188

Maria Kupers (creative director) maria@especial-life.com

ADVERTENTIES

sales@especial-life.com

ESpecial Life is een tweemaandelijks GRATIS magazine dat ook online gepubliceerd wordt: especial-life.com

Heeft u vragen, suggesties of tips? Mail ons! info@especial-life.com

Free bi-monthly Dutch magazine. Also published online: especial-life.com. If you have any questions or suggestions, mail us! info@especial-life.com

Alle rechten voorbehouden

©2014-2023

Foto cover: waterstof

Iedereen heeft zijn of haar eigen favoriete gespreksonderwerpen. Marjan weet altijd alles over het weer, in Nederland en Spanje, en is altijd als eerste op de hoogte van nieuws dat Nederlanders in Spanje raakt. Heel handige gespreksonderwerpen in welke situatie dan ook. Het weer lijkt op dit moment sowieso het meest favoriete gespreksonderwerp te zijn. In een shirtje op een terras zitten mag dan wel heerlijk zijn, zelfs de meest fervente stadsbewoner maakt zich zorgen over de gevolgen van het gebrek aan regen voor de natuur en het platteland.

De gespreksonderwerpen van Maria wisselen nogal, de belevenissen met de recent aangeschafte kippen zijn altijd goed voor een leuk verhaal. Maar de laatste maanden was het vooral waterstof dat waar en met wie dan ook weer ter sprake kwam. Een waarschuwing eind vorig jaar over het mogelijk rantsoeneren van diesel leidde tot een zoektocht naar alternatieven. Het blijkt dat er over een tijdje een ombouwsetje komt om dieselmotoren om te zetten naar waterstof. Wat volgde waren een paar maanden van gretig volgen van alle ontwikkelingen op het gebied van deze duurzame energiedrager. In dit magazine lees je een samenvatting.

Al onze schrijvers hebben hun favoriete onderwerpen. Roep iets over gastronomie in Andalusië en Susana Verboon weet er alles al van. Ronald Dorlas weet precies hoe welke druivensoort smaakt en kent zelfs de smaakverschillen als ze op een andere bodem worden geteeld. Helga van der Zon kan door goed de kaart te bestuderen al inschatten of een geplande wandeling leuk is voor onze lezers. En al onze columnisten schrijven over situaties die ze in vak meemaken. Kortom, al onze verhalen zitten vol passie en kennis.

We hopen dat we ook met deze editie je weer inspireren nieuwe dingen te ontdekken en te ondernemen. Veel leesplezier!

ES Life 3
Marjan & Maria
EDITORIAL

WEGWIJS IN HET ERFRECHT

ERFENIS

NEDERLAND SPANJE TESTAMENT TESTAMENTO SCHENKINGEN DONACIONES HERENCIAS BELASTINGEN

IMPUESTOS

Nalatenschap in Nederland en Spanje, precies zoals u het wilt!

Of u nu in Nederland of in Spanje woont of in beide landen bezit heeft, wij stellen het juiste testament voor ú op. Zo weet u zeker dat uw wensen worden uitgevoerd en uw nabestaanden probleemloos en belastingvriendelijk erven.

Achtergronden en actuele informatie:

Op onze website vindt u zeer uitgebreide inhoudelijke informatie over erfrecht, nalatenschappen en schenkingen en de fiscale aspecten daarvan.

Scan de QR-code voor een eerste indruk van onze dienstverlening.

HAK & REIN VOS juridisch adviseurs en notarissen

Nederland: Het Ravelijn 50, Lelystad mr. J.T. (Judy) Tromp

www.erfrechtinspanje.nl info@erfrechtinspanje.nl tel.: 965.020.254 (vanuit Spanje) tel.: 0320-247394 (vanuit Nederland)

Spanje: Calle Jacinto Benavente 23, Marbella mr. R.L. (Renato) Zanardi

Calle W.A. Mozart 3 Spanje, Albir mr. J.T. (Judy) Tromp

HAK & REIN VOS JURIDISCH ADVISEURS EN NOTARISSEN

LIFESTYLE, GASTRONOMIE & INTERVIEWS

06 Waterstof is sexy

16 Vette hap

22 Rijk, rijker, rijkst

46 De Belgische connectie

PRAKTISCH

62 Culturele agenda

66 Overzicht Nederlandstalige ondernemers en hulpverleners

NIEUWS & COLUMNS

21 Roze wolk

32 Business Buzz

37 Ga toch fietsen

45 Carmen

51 De dikke en de dunne

61 Beleggen met valuta

ACTIVITEITEN, NATUUR & CULTUUR

38 Devotie in El Rocio

52 Wandelen langs koud water

ES Life 5 INHOUD
06
32 52

nieuwe toekomst voor Andalusië

WATERSTOF IS SEXY!

Gaat het nu dan daadwerkelijk gebeuren, auto’s die op water rijden? Of zelfs vliegtuigen die op een tank waterstof de wereld overvliegen? De ontwikkelingen op het gebied van duurzame energie gaan razendsnel en waterstof speelt een steeds grotere rol. De Europese Unie steekt 5,2 miljard euro in waterstofprojecten in diverse landen. De Spaanse overheid zet met 47 miljoen aan subsidies alleen al dit jaar fors in op waterstof en oliemaatschappij Cepsa investeert 3 miljard in het opzetten van de Valle Andaluz de Hidrógeno Verde. Spanje moet in Europa de grootste leverancier van groene waterstof worden, Andalusië speelt daarbij een sleutelrol.

Het tijdperk van de fossiele brandstoffen loopt op z’n eind. De voorraden zijn niet oneindig, het gebruik ervan heeft een grote impact op het milieu en een groot deel van de wereld is afhankelijk van een klein aantal leveranciers. Feiten die al lang bekend zijn maar de laatste jaren is pijnlijk duidelijk geworden dat er met spoed wat moet veranderen. Om niet met de hele mensheid terug te grijpen op vuur om warm te blijven en via rooksignalen te communiceren is energie nodig, veel energie.

Wat basiskennis

Energie die wordt opgewekt door windmolenparken en zonnepanelen is niet vervuilend en wordt daarom duurzaam genoemd. Het grote nadeel van deze energie is dat ze niet op grote schaal kan worden opgeslagen. Simpel gezegd, windmolens draaien ’s nachts voor niets en als niet iedereen alle apparaten aanzet op zonnige dagen gaat de rest van de energie van zonnepanelen gewoon verloren. Zou je die energie wel willen opslaan om bijvoorbeeld aan de grote vraag van de industrie te voldoen, heb je enorme lappen grond nodig om loodsen vol met batterijen te bouwen.

En dan is er nog het detail dat voor de productie van die batterijen lithium nodig is. Een vervuilend materiaal dat niet op grote schaal voorhanden is en de arbeidsomstandigheden van mensen die in lithiummijnen werken zijn ook niet echt best te noemen.

Eureka

En toen was er waterstof. Een geurloos en kleurloos gas dat niet in de natuur voorkomt maar geproduceerd moet worden. Daarvoor zijn water (H2O) of aardgas nodig. Vervolgens is energie nodig om de moleculen te scheiden.

Waterstof wordt tot op heden vooral als bouwsteen in de industrie gebruikt om er andere stoffen mee te maken. Ammoniak bijvoorbeeld, waarmee vervolgens kunstmest wordt gemaakt. Maar waterstof kan ook gebruikt worden als energiedrager en kan heel veel energie bevatten, meer dan elke andere stof. Bij verbranding geeft waterstof de energie vrij en kan deze gebruikt worden. Het voordeel is dat er bij die verbranding geen CO2 vrijkomt zoals dat bij fossiele brandstoffen wel het geval is.

Waterstof is goed op te slaan voor lange tijd. Het verliest weinig energie, minder dan wanneer deze voor lange tijd in een batterij wordt opgeslagen. Ideaal dus voor het voor langere periodes opslaan van een overschot aan energie. Zo heb je ook in tijden van een gebrek aan energie voldoende voorraad. Voor die opslag kunnen lege zoutkoepels of gasvelden worden gebruikt. Binnenkort wordt er in Burgos (Noord-Spanje) een proef gedaan met de opslag in ondergrondse grotten.

ES Life 8
Tekst: Maria Kupers. Foto’s: Stock, Maria Kupers

De toekomst?

Al met al dus een ideale vervanging voor aardolie en gas. Moet nu elk huishouden een elektrolyse apparaat aanschaffen en kunnen de zonnepanelen de prullenbak in? En worden elektrische auto’s in de toekomst allemaal vervangen door auto’s die rijden op waterstof? Daar is snel antwoord op te geven: nee. De reden is simpel, voor sommige doeleinden blijft de ‘oude vertrouwde’ elektriciteit, maar dan wel duurzaam opgewekt, de beste oplossing.

Dat neemt niet weg dat er wel geëxperimenteerd wordt met systemen die uiteindelijk de weg naar het huis van de consument gaan vinden. In Lochem (Overijssel) bijvoorbeeld hebben twaalf huishoudens drie jaar lang een warmtepomp die op waterstof draait.

Industrie en op weg

Om de CO2 uitstoot van de industrie te verminderen of zelfs naar nul terug te brengen is waterstof wel een heel goed alternatief. Het kan gebruikt worden voor productieprocessen waar hoge temperaturen voor nodig zijn. Daar wordt nu nog steenkool of aardgas voor gebruikt. Met andere duurzame methodes zijn die hoge temperaturen niet of nauwelijks te bereiken.

Ook in de transportsector gaat waterstof een grote rol spelen. Vrachtauto’s bijvoorbeeld, zijn niet zo geschikt voor aandrijving door elektriciteit op dezelfde manier als personenauto’s. Om een fatsoenlijk aantal kilometers te kunnen rijden zonder bij te tanken zouden ze een veel grotere batterij nodig hebben dan die van een personenauto. En dat is niet rendabel.

Overal in Europa wordt druk geëxperimenteerd met de grotere voertuigen. In Groningen, Aberdeen, Brussel, Arnhem en Touraine Vallée de l’Indre rijden nu vuilnisauto’s op waterstof.

In de scheepvaart en het vliegverkeer is men ondertussen ook druk aan het onderzoeken hoe waterstof ingezet kan worden. De eerste testvaarten met containerschepen zijn dit jaar al uitgevoerd en Airbus in Toulouse heeft afgelopen januari drie prototypes gepresenteerd die volledig op waterstof vliegen.

In stroomversnelling

De ontwikkelingen op het gebied van waterstof volgen elkaar razendsnel op. De ene uitvinding stimuleert de andere en de liefde voor waterstof wint snel terrein.

Niet voor niets investeren landen en de Europese Unie miljarden in onderzoek en geven subsidies aan bedrijven die diverse technologieën ontwikkelen.

De noodzaak om de CO2 uitstoot terug te brengen is duidelijk en de nog langer afhankelijk zijn van fossiele brandstoffen (en hun leveranciers) is onwenselijk. Er speelt ook een deel eigenbelang mee, het land of de regio die de beste omstandigheden heeft om waterstof te produceren kan in de toekomst de grootste leverancier worden. En die ‘race’ lijkt Andalusië te gaan winnen.

Wat gebeurt er hier allemaal?

Een zoektocht op internet leidt naar de Asociación Andaluza de Hidrógeno, een vereniging van bedrijven en instellingen die zich bezighouden met waterstof. Op een congres in Algeciras zijn vrijwel alle leden aanwezig, een goede gelegenheid om een beter beeld te krijgen van wat er gaande is.

Wat meteen opvalt is het enthousiasme van de diverse sprekers en het publiek. Wetenschappers van universiteiten, ingenieurs, producenten van elektrolyse apparaten, grote energiebedrijven, fabrikanten van specifieke producten en vertegenwoordigers van de overheid delen hun kennis. Je voelt dat iedereen gelooft in de toekomst van waterstof en de kansen die dit voor Andalusië biedt.

Enorme impuls voor economie

Een regio die zelf aan de vraag naar energie kan voldoen, kan ook zelf de prijzen bepalen. In dit geval is het duidelijk dat die prijzen dan lager zullen liggen dan elders, simpelweg omdat dat goed is voor de economie. Bedrijven zijn nu eenmaal altijd op zoek naar manieren om hun kosten te verlagen, verhuizen naar Andalusië zou dan een goede optie zijn.

ES Life 9

Op dit moment zijn Toyota en Hyundai de enige merken die waterstofauto’s voor personenvervoer maken. De prijs voor de luxeuitvoering ligt rond de 70.000 euro.

Tanken duurt 3 minuten en dit jaar komen er modellen op de markt waarmee ruim 600 kilometer gereden kan worden. Daarvoor zijn drie cylindervormige tanks nodig die deels in de kofferbak verwerkt zijn, ze nemen dus iets meer ruimte in dan een benzinetank.

ES Life 10

“Wie had ooit gedacht dat de zon zo belangrijk zou zijn voor de toekomst van onze regio?” zegt de gedeputeerde van de Consejería de Politica Industrial y Energia, Jorge Paradela Gutiérrez. “Het was altijd de reden waarom miljoenen toeristen hier komen, maar nu kunnen we de zon gaan exporteren. En het goede nieuws is dat we niet meer hoeven te kiezen tussen economische groei en het milieu”

Maar Andalusië wil deze keer niet de fout begaan dat anderen aan de haal gaan met haar ‘grondstoffen’. In het verleden gebeurde dit met de technologie voor zonnepanelen en windenergie. Die komt uit andere landen, Andalusië is voor bedrijven uit China en Duitsland die hier hun energieparken bouwen een goudmijntje geworden.

“We hebben hier het talent, de infrastructuur en de natuurlijke omstandigheden om zelf de regie te houden over het hele waterstofpakket” aldus de gedeputeerde. De Junta doet er dan ook alles aan om bedrijven en onderzoekers te helpen. Eind maart is daarvoor de Alianza Andaluz de Hidrógeno Verde opgericht, een nog breder samenwerkingsverband tussen publiek en privaat dan de Asociación Andaluza de Hidrógeno.

Nieuwe banen

Behalve dat het kunnen leveren van goedkope en schone energie extra werkgelegenheid creëert doordat er nieuwe bedrijven zullen komen, liggen er binnen de waterstofsector zelf ook enorm veel kansen. Niet alleen op het gebied van technologie, ook voor de productie van allerlei benodigde materialen en het ombouwen van bestaande installaties zijn vakmensen nodig.

Daar ligt wel weer meteen een enorme uitdaging. Er zijn niet voldoende opgeleide mensen, simpelweg omdat de technieken zo nieuw zijn dat er nog maar weinig scholing is.

De Asociación Andaluza de Hidrógeno organiseert cursussen en webinars, bedrijven wisselen onderling kennis uit en universiteiten beginnen langzaamaan speciale masteropleidingen aan te bieden.

Scholing ontbreekt

Javier Galeano Bilbao van het bedrijf Évo Group uit Sevilla merkt dat het moeilijk is goed personeel te vinden. Het bedrijf is gespecialiseerd in het ontwikkelen van software voor voertuigen. Ze hebben een Europese subsidie ontvangen om voertuigen voor het transport van goederen in (lucht) havens te ontwikkelen die op waterstof rijden.

“We hebben de prototypes maar we hebben nu monteurs nodig om verder te kunnen. Werken met waterstof vraagt zeer specifieke kwaliteiten en die hebben monteurs vandaag de dag nog niet. We moeten mensen dus zelf gaan opleiden. Dit probleem kom je al tegen met elektrische auto’s, daar zijn opleidingen ook nog niet op voorbereid. Een heel simpel voorbeeld: de garantie op een elektrische BMW vervalt als iemand anders dan één van hun eigen monteurs de motorkap opent. Er is een speciaal vakje voor ruitenwisservloeistof waar je wel bij kunt, de rest is afgesloten. Te gecompliceerd en te gevaarlijk.”

Er wordt nu op meerdere fronten tegelijk gewerkt, op korte termijn gaat iedereen de gevolgen daarvan merken. Producenten van groene waterstof bouwen in vlot tempo hun energieparken om de stroom voor elektrolyse te produceren, ingenieurs onderzoeken alle toepassingen en benodigdheden voor de omschakeling, bedrijven ontwikkelen nieuwe producten en er wordt op steeds grotere schaal geëxperimenteerd met de toepassing van waterstof.

ES Life 11

Grijs, paars, blauw of groen

Welke manier en welke energie er ook wordt gebruikt om waterstof te maken, het resultaat is altijd hetzelfde: een kleurloos en geurloos gas. Toch hebben we het over groene, grijze, paarse en blauwe waterstof. Die kleurbenamingen zeggen niets over de kwaliteit van waterstof, maar over het soort energie waarmee de waterstof is gemaakt.

Grijs: waterstof die gemaakt is met energie uit fossiele brandstoffen

Blauw: waterstof die uit aardgas wordt gehaald

Paars: waterstof die gemaakt is met kernenergie

Groen: waterstof die gemaakt is met duurzame energie, volledig CO2 vrij

Van olie naar waterstof

Shell kwam onlangs nog in het nieuws met de verklaring dat ze niet op grote schaal in duurzame energie investeren omdat de aandeelhouders op korte termijn winsten willen. Toch zijn niet alle oliemaatschappijen zo kortzichtig en winstbelust.

Voormalig Shell-werknemer Maarten Wetselaar is sinds vorig jaar CEO van de Spaanse, ook beursgenoteerde, oliemaatschappij Cepsa en daar heeft daar het roer omgegooid. Het bedrijf zet vol in op groene waterstof en heeft 3 miljard euro geïnvesteerd in het opzetten van de Valle Andaluz del Hidrógeno Verde. In Huelva en Cádiz worden enorme windmolenen zonnepaneelparken gebouwd om energie te kunnen leveren voor de productie van waterstof.

Die waterstof wordt in eerste instantie regionaal gebruikt maar zal in de nabije toekomst worden geëxporteerd naar het noorden van Europa. Er is begin dit jaar een overeenkomst getekend tussen de havens van Algeciras en Rotterdam voor deze ‘green corridor.’ De schoorstenen van de raffinaderij in San Roque zullen dus in de toekomst geen CO2 meer uitstoten.

Droog Andalusië

Alles goed en wel, zon en wind zijn hier altijd voorradig maar hoe zit het met het water dat nodig is voor de productie van waterstof? Er is in grote delen van Andalusië immers al jarenlang sprake van droogte.

Ook op dat gebied wordt er volop geëxperimenteerd. Het water dat nodig is voor de elektrolyse hoeft niet de kwaliteit van drinkwater te hebben. Sterker nog, er worden nu proeven gedaan om zeewater te gebruiken, en daar is -zeker met een stijgende zeespiegel- altijd genoeg van voorradig.

Voor het maken van 1 liter waterstof is 9 liter water nodig. Om een idee te krijgen, een personenauto kan met 1 liter waterstof bijna 100 kilometer rijden.

Zonnige toekomst

Het moge duidelijk zijn, waterstof gaat een enorme verandering voor het milieu en de economie betekenen. Nu er op alle fronten tegelijk gewerkt wordt, komt het moment dat alle radartjes soepel gaan draaien steeds dichterbij. Andalusië gaat ongetwijfeld een belangrijke rol vervullen en hopelijk komen alle plannen uit zodat de deelstaat een economisch en gezonde toekomst tegemoet gaat waar het milieu niet onder te leiden heeft.

En mocht blijken dat ‘concurrenten’ Extremadura, Galicia of Portugal de sleutelrol in dit hele veranderproces gaan spelen, dan nog heeft het milieu gewonnen en zullen de verhoudingen binnen Europa op termijn totaal anders liggen.

ES Life 13

ALS JE ZELF NIET MEER KUNT VERTELLEN WAT JE LAATSTE WENSEN ZIJN

Je staat nu midden in het leven maar er kán een moment komen dat alles verandert. En dan wil je natuurlijk wel dat jouw wensen voor de laatste momenten van je leven gerespecteerd worden.

De enige manier in Spanje om dit juridisch vast te leggen, is via het medisch testament.

Daarin geef je aan wat je wilt op het gebied van:

√ behandeling

√ medicatie

√ donorschap

√ wettelijk vertegenwoordiger

√ euthanasie

Hulp en vertaling bij het invullen en registreren van jouw medisch testament.

www.medischtestament.com

ERVAAR AFRIKA

√ safari in Tanzania

√ op maat gemaakte reizen

√ avontuur is gegarandeerd

namastesafaris.nl

powered by nature namaste - s a f a r i s-

PERSOONLIJK & INDIVIDUEEL

Neemt u gerust contact op voor een persoonlijk gesprek, Gratis en vrijblijvend.

Mobiel: +41 79 236 23 21

Mail: johan.buckert@swisspartners.com

JOHAN BUCKERT Vermogensbeheer & Family Office

GEFRITUURDE PASSIE alles over

churros uit Málaga (&Madrid)

Churros, de goudkleurige, gefrituurde deegstengels die je in de warme chocolademelk doopt. Wie krijgt daar nu geen zin in! In Spanje het meest bekende ontbijt en tussendoortje voor aan het einde van de middag. Sommige mensen zweren zelfs dat een portie churros het beste anti kater-middel is na een avond of nacht flink doorhalen. Wat maakt deze lekkernij zo’n traditie? Waar komen ze vandaan? Dit en nog meer vragen we aan de kenners en churro-bakkers in Málaga.

Tekst:; Susana Verboon. Foto’s: Susana Verboon, Stock

Hoewel velen denken dat de oorsprong van de churros in Spanje ligt, zijn daar in werkelijkheid geen betrouwbare aanwijzingen over te vinden. Er doen meerdere verhalen de ronde over deze gefrituurde deegstengels. In de Moorse geschriften worden de buñuelos genoemd, die qua ingrediënten en manier van bereiden erg op de huidige churros lijken en er bestaat zelfs een verhaal over een oorsprong uit China.

Maar de meest waarschijnlijke en erkende theorie onder voedselhistorici en experts in de sector is dat de deegslierten zijn ‘uitgevonden’ door de Spaanse nomadische herders. Zij konden door de grote afstanden die ze dagelijks aflegden in afgelegen natuurgebieden niet dagelijks vers brood kopen. Daarom vonden een soortgelijk deeg uit dat gemakkelijk in een koekenpan kon worden gekookt. Deze theorie wordt zelfs ook nog mogelijk ondersteund door het bestaan van het schapenras, ‘de Navajo Churro’, afstammeling van het ‘Churra’ schaap, waarvan de hoorns qua vorm op een gefrituurde churro lijken.

Fanatieke kenners

Wij wisten niet dat er verschillende soorten churros bestaan. Kenners onder de churros hoef je niets wijs te maken, zij onderscheiden meteen hun voorkeursvariant. Voordat wij zo ver zijn zullen we ze eerst moeten proeven. Op een nagenoeg lege maag gaan we op onderzoek uit. We starten met de churros in Casa Aranda, vlakbij de markt Atarazanas in Málaga.

Churros of porras

In Casa Aranda wordt de churro of porra al sinds 1932 geserveerd. Ook de bediening laat daar geen twijfel over bestaan. Mannen van overwegend middelbare leeftijd, gekleed in witte jasjes, lopen af en aan met de bestellingen. Waarvan de meeste schalen met hoog opgestapelde churros zijn.

Juan Fajardo (25 jaar), churrero, werkt al zes jaar bij Casa Aranda. Bijzonder, want de meeste van zijn collega’s lopen tegen hun pensioenleeftijd aan. Volgens hem moeten we met zijn naamgenoot praten, dan kan nu nog want hij gaat volgende week met pensioen. Hij laat nog even snel een ingelijst, origineel document (geschreven briefje op bruin papier) zien, waar voor zo’n drie euro, de kleine winkelruimte aan de overkant gekocht werd in 1932. Daar is het allemaal begonnen.

Vast moment van de dag

We vragen Juan senior wat er is veranderd in de jaren. Zijn collega’s vallen hem bij: “Voorheen hadden we meer aanloop van onze vaste klanten. Sommigen kwamen uit de wijk Perchel iedere dag bij ons een kopje koffie drinken met wat churros erbij. Wij eten de churros vooral in de ochtend en als ‘merienda’ tussendoortje tussen vijf en zes uur ’s avonds. Die tijden zijn veranderd. Tegenwoordig moeten we ons meer aan het schema van de buitenlanders aanpassen. Die komen gewoonweg om 14.00 uur nog even churros bestellen, als wij net naar huis willen gaan om te lunchen.”

ES Life 17

We vragen naar het verschil tussen een porra en een churro. Juan: “Er is geen verschil, maar iedereen weet dat een porra een grote churro is, precies zoals wij ze serveren.’”

Geheim ingrediënt

We willen natuurlijk wel even weten wat het geheim is van hun churros. Juan lacht: “Wij hebben geen geheimen. Iedereen weet dat de churros gemaakt worden van meel, water, gist en zout. Ons enige geheim zou kunnen zijn dat we zuurdesem gebruiken voor de churros. Maar dat is dus nu geen geheim meer, voegt hij er lachend aan toe. De zuurdesem zorgt ervoor dat de churros luchtig van binnen en krokant van buiten zijn. Tijdens de Covid lockdown namen onze churreros het zuurdesem mee naar huis om deze te blijven voeden en ‘levend’ te houden. Dat is gelukkig gelukt.”

Op de vraag hoeveel churros er per dag over de toonbank gaan antwoordt Juan dat er zo tussen de drie- en vierduizend geserveerd worden. “Maar soms komen we weleens tot de vijfduizend stuks op speciale dagen zoals in de periode van Kerstmis of Semana Santa.”

Bij de churros horen natuurlijk het kopje warme chocolademelk of koffie. De Malagueños dopen het liefst hun churros in de koffie of chocolade. Als we hem vragen naar het dippen in de suiker moet hij lachen: “dat is iets voor kleine kinderen of voor de buitenlanders. De chocolademelk is tegenwoordig poeder die met melk wordt gemengd. Vroeger kregen we bakken met cacaosnippers, die we moesten smelten in de melk.”

We proeven de churros met chocolademelk en zijn het unaniem eens: dit zijn absoluut heerlijke churros, niet vet, luchtig, krokant en in de chocolademelk een ware verslaving.

Tejeringos

We hebben ook gehoord over de ‘tejeringos’, letterlijk afgeleid van het woord spuit (jeringa). De naam in ontstaan vanwege het feit dat het deeg meet een soort grote spuit in de hete olie worden gespoten. De naam tejeringo is vooral in Málaga en omgeving te horen. Een van de meest beroemde cafés waar je ze kunt proeven is: Churreria La Malagueña. Een café met een inrichting die geïnspireerd is door die van de cafés uit de jaren zestig en zeventig.

Kennisloze buitenlanders

Antonio Llorente, een nog jonge churrero, zwaait hier de scepter over de tejeringos. Hij neemt ons graag even mee naar de keuken en laat ons de spuit zien, vult hem en laat het deeg soepel in de hete olie glijden, waar de tejeringos goudbruin kleuren.

We zien grote vaten met deeg klaar staan. Antonio: “Hier serveren we alleen tejeringos, vraag hier niet naar churros, want die hebben we niet, nou ja, misschien alleen voor de buitenlanders, want die kennen het verschil niet,” voegt hij grijnzend toe. “Onze traditie van tejeringos gaat al even terug, uit de jaren zestig, heb ik me laten vertellen. De tejeringo is een variant van de churro die bestaat uit een veel compacter deeg, die een meer vaste structuur geeft en dus meer vult. Vroeger waren de tejeringos voor de gezinnen met minder koopkracht een uitkomst; ze hoefden minder tejeringos te bestellen want ze vulden meteen de maag.”

ES Life 18

Voortdurend vers

Antonio gaat enthousiast verder: “Alles wordt hier ter plaatse door ons vers bereid met de hoogste kwaliteit aan grondstoffen.” Hij neemt ons mee naar een soort voorraadruimte naast de keuken, waar het deeg in de hoek staat te rijzen. Hij tilt het doek op van de deegton en we zien een beslag wat gevuld is met luchtbelletjes. Het doet ons denken aan oliebollenbeslag. Het meel staat ernaast en hij vertelt ons dat hij het deeg op ‘gevoel’ maakt. Iets meer meel, iets meer water, alles precies voor de juiste dikte om straks de spuit te kunnen vullen.

Na de rondleiding in de keuken en een demonstratie bestellen we de tejeringos met koffie en chocolademelk. Je proeft een versgebakken product, gemaakt met passie en de beste ingrediënten!

Cafe Madrid

De churros met chocolademelk vullen aardig maar toch moeten we nog een typische churro proeven en dat is de Madrileense variant. Deze is compleet anders dan wat we tot nu toe hebben geproefd. Deze churros zijn veel kleiner, zijn geribbeld van buiten en de textuur is veel compacter. De enige plek waar je deze in Málaga kunt krijgen is, hoe kan het ook anders, café Madrid.

Liefhebbers van traditie en churros weten hun stekje al sinds jaar en dag te vinden bij dit emblematische café. Het lijkt of je teruggaat in de tijd. Niet verwonderlijk want door de jaren heen is alleen het meest noodzakelijke aangepast of laten we zeggen, gemoderniseerd.

Maar de sfeer en uitstraling zijn nog bijna zoals ze ooit zijn begonnen, eind negentiende eeuw. Toen was het café een patisserie met een klein zitgedeelte, maar in de jaren daarna vond er een forse uitbreiding plaats. Café Madrid was in die tijd vierentwintig uur per dag, zeven dagen per week open. Zo konden ze alle fabrieksarbeiders, die in continue diensten werkten, ook bedienen.

Eerst proberen we maar eens een plekje te vinden, wat al niet meevalt. Dit café lijkt altijd vol te zitten, zowel beneden als boven. De temperatuur lijkt hierbinnen wel met tiental graden te zijn gestegen.

Vanuit het buitenterras of boven kun je hier lekker wegdromen met je churros en chocolade en het voorbij slenterende publiek bestuderen. Ook deze churros zijn weer erg smaakvol, knapperig en de chocolademelk is een ware traktatie. Dik, smeuïg en romig van smaak.

Niet alles op 1 dag gaan proeven...

Verschillende churros, verschillende cafés, allemaal met hun eigen verhaal, bereidingswijze en sfeer. Een ding hebben ze allemaal gemeen: de kwaliteit en de passie, die is overal terug te zien en te proeven.

Laat er nu ook nog eens de internationale dag van de churro bestaan: elf november. De liefhebbers van zoete tradities kunnen die dag dus alvast in de agenda zetten!

ES Life 19

Ellas is een netwerk van Nederlandstalige zakenvrouwen aan de Costa del Sol. Dé ontmoetingsplaats om kennis en ervaringen uit te wisselen, van elkaar te leren en samen leuke dingen te ontdekken en doen.

Uw advocaat en uw accountant werken samen voor u

Uw zaken zijn in goede handen bij Marbella’s meest gerenommeerde advocaten, accountants en belastingadviseurs. Om uw juridische en belastingzaken nog begrijpelijker voor u te maken, spreken we meerdere talen, waaronder Spaans, Nederlands, Engels, Duits en Frans.

• Gerechtelijke en buitengerechtelijke

civiele zaken

• Koop en verkoop van onroerend goed

• Belastingadvies en accountantsdiensten

• Corporate law, handelsmaatschappijen

• Erfrecht: testamenten en successie

• Handelsmerken en patenten

• Strafrechtzaken

• Afwikkeling faillissementen

• Algemeen fiscaal en juridisch advies

Meer info: www.ellas-spanje.com Mail of app voor info: contact@ellas-spanje.com | +34 648 714 745 “WIJ
• LEZINGEN SEMINARS EXCURSIES • ACTIVITEITEN > MELD JE AAN
LEREN JOU GRAAG KENNEN! KOM VRIJBLIJVEND LANGS OP ÉÉN VAN ONZE BIJEENKOMSTEN.”
96 ESPANJE!
C/RAMÓN GÓMEZ DE LA SERNA 23, LOCAL 7 • 29602 MARBELLA TEL: +34 952 775 521 • email: info@welex.es • www.welex.es

Roze wolk in het buitenland

Het lijkt een sprookje: samen met je geliefde opnieuw beginnen in het buitenland. Mogelijk heb je ooit programma’s gekeken als Ik vertrek, Het roer om, Grenzeloos verliefd: de keuze is reuze als je geïnteresseerd bent in het wel en wee van Nederlandse emigranten die voor of met hun geliefde naar het buitenland verhuizen.

Wie weleens een dergelijk programma heeft gekeken, weet dat het in werkelijkheid lang niet altijd een sprookje is. Een verhuizing naar het buitenland is een ingrijpende levensgebeurtenis en kan nogal druk zetten op de relatie. Als je samen met je partner naar het buitenland verhuist, breekt een nieuwe en spannende tijd aan. Voor jullie beiden als individu, maar ook zeker als partners in een relatie.

Hieronder kun je lezen over een aantal zaken die invloed hebben op je relatie:

- Het opbouwen van je leven in het nieuwe land kost tijd. Doorgaans wordt gesteld dat migranten een veranderingscyclus doorlopen. In deze cyclus volgen verschillende fasen elkaar op, beginnend met de ‘honeymoonfase’, gevolgd door disoriëntatie, ontkenning, frustratie en tot slot aanpassing en integratie. Het is gebleken dat deze cyclus voor een niet-werkende migrant gekenmerkt wordt door diepere dalen dan voor de werkende partner. Ook duurt de aanpassing en acclimatisering langer bij de niet-werkende partner. Hierdoor kunnen partners elkaar soms niet goed volgen bij een verhuizing naar het buitenland, omdat ze niet tegelijkertijd in dezelfde fase zitten.

- Een veel voorkomende reden voor verhuizing naar het buitenland is vanwege het werk van een van beide partners. Vaak bekent dit dat de andere partner zijn of haar baan heeft moeten opzeggen. Dit heeft gevolgen voor de verhoudingen binnen de relatie, zowel op financieel vlak als op het gebied van dagbesteding. De niet-werkende partner kan zich hierdoor (financieel) afhankelijk voelen. Het wegvallen van werk kan ook leiden tot verveling en eenzaamheid.

- Verhuizing naar het buitenland betekent ook een verandering van sociale omgeving. Je laat vrienden en familie achter en bouwt een nieuwe sociale kring op in het nieuwe thuisland. Hierdoor kun je bij problemen minder gemakkelijk terugvallen op je oude vertrouwde steungroep. Zeker in de eerste periode ben je vooral op elkaar aangewezen bij het bespreken van problemen. Dit kan extra druk uitoefenen op je relatie.

Tot slot kan het volgende gezegd worden: een goede relatie is een belangrijke basis bij een gezamenlijke verhuizing naar het buitenland. Relatieproblemen die je hebt in Nederland zullen waarschijnlijk niet verdwijnen bij verhuizing naar het buitenland. Sterker nog het kan een extra druk op je relatie leggen en het is daarom aan te raden hierover in gesprek te blijven met elkaar.

ES Life 21 COLUMN

RIJK, RIJKER, RIJKST

Elke stad heeft een eigen wijk waar de duurdere huizen staan. Marbella heeft zelfs de reputatie een paradijs te zijn voor mensen met veel financiële rijkdom. Grote villa’s, luxe winkels en restaurants en beach clubs waar extreem dure flessen champagne voor de lol over het publiek worden gespoten zijn voor velen de symbolen van geld. Alles over de balk gooien zou snel een einde maken aan die rijkdom, we vroegen Johan Buckert van Swiss Partners over hoe je verstandig met geld omgaat.

Tekst: Maria Kupers. Foto: Stock

“Iedereen heeft een andere maatstaf voor wat rijkdom is, voor de ene is een spaarpotje van 10.000 euro hebben een droom, voor de ander is een paar miljoen achter de hand hebben het bewijs dat ze rijk zijn” vertelt Johan Buckert. “In mijn werk als vermogensbeheerder kom ik mensen met heel verschillende visies op geld tegen. Als ze bij mij komen hebben ze allemaal wel één ding gemeen: ze willen hun vermogen zoveel mogelijk in stand houden. Het hebben van geld geeft over het algemeen een gevoel van rust. Weten dat je in ieder geval op financieel gebied allerlei onverwachte gebeurtenissen in het leven kunt opvangen is prettig.”

Ik heb met Johan afgesproken bij een cafeetje op het terrein van Puente Romano. Op de parkeerplaats staan auto’s die overduidelijk heel veel geld hebben gekost, in de straatjes zie je tuinmannen, vrouwen in schorten die vuilniszakken wegbrengen of het portaal aan het dweilen zijn en keurig geklede en gekapte mensen die op weg zijn naar een ons onbekende bestemming. Het is één van de duurdere resorts van Marbella, daar waar de klanten van Johan ook zouden kunnen wonen. Johan zelf blijkt echter een gewone nuchtere Nederlander te zijn. Al die rijkdom maakt op hem geen indruk.

Breed laten hangen

Omdat Johan via zijn werk als partner bij vermogensbeheerder Swiss Partners dagelijks te maken heeft met miljonairs, is hij de uitgelezen persoon om eens mee te filosoferen over rijkdom. “Volgens mij geeft het hebben van geld voor iedereen het gevoel van zekerheid en veiligheid. Hoe men vervolgens met dat geld omgaat verschilt enorm. Je hebt de zogenaamde

‘stille rijken’ die investeren in kwaliteit van hun huis bijvoorbeeld en van wie je nooit zult weten hoeveel geld ze daadwerkelijk hebben. En dan heb je de mensen die graag aan de wereld laten zien dat ze financieel succesvol zijn. Onlangs vertelde één van de klanten die ik begeleid met zijn financiële planning trots dat hij een Porsche had gekocht. Een week later kocht hij een andere kleur die hij bij nader inzien toch mooier vond. Dat is natuurlijk pure kapitaalvernietiging” vertelt Johan.

De jackpot Dat brengt ons op het onderwerp ‘plotseling rijk worden’. Voetballers of loterijwinnaars bijvoorbeeld zijn helemaal niet gewend om met grote bedragen om te gaan. “De meeste voetbalclubs hebben financieel planners die de spelers helpen en een verplicht pensioenfonds want op jonge leeftijd denk je er absoluut nog niet aan dat je vanaf je dertigste ongeveer op een andere manier je geld moet gaan verdienen.”

Volgens Johan kun je wel denken dat je niet verandert als je plotseling de loterij wint maar hij weet uit de praktijk dat ook de meest nuchtere persoon lichtelijk gek kan worden.

“Je gaat toch andere dingen doen, of je het nu over de balk gaat gooien of niet, je krijgt andere mensen in je omgeving en ook bestaande vrienden benaderen je op een andere manier dan voorheen. Dat werkt nu eenmaal zo. Daarom is het zo belangrijk om een goed doordacht plan te hebben. Een plan waarbij je even los kan gaan met een bepaald bedrag en voor de rest duidelijk je doelen vaststelt. Er zijn voorbeelden genoeg van mensen die in korte tijd miljoenen in hun

ES Life 22

bezit hebben gekregen en die vijf jaar later failliet waren. En dat is precies wat ik doe, zorgen dat dit niet gebeurt.”

Schaapjes op het droge

Goed, je hebt dus een leuk bedrag in je bezit en je wilt daar nog jaren van genieten. Hoe werkt dat dan? Volgens Johan kun je het gewoon op je bankrekening laten staan en dan heb je daar vandaag bijvoorbeeld 100.000 euro staan en over 10 jaar nog steeds. Het enige probleem is dat je over tien jaar voor dat bedrag veel minder kunt kopen dan vandaag. De beroemde inflatie. Die zou je dus moeten afdekken door te investeren. Dat kun je doen in onroerend goed of op de beurs. Swiss Partners is gespecialiseerd in het investeren in diverse producten op de beurs.

“Onroerend goed brengt zo zijn eigen problemen met zich mee en net als bij alle investeringen zijn ook hier geen garanties op rendement. Dat is ook op de beurs niet het geval, je hebt daar echter wel meer mogelijkheden om allerlei risico’s af te dekken. Je moet voor jezelf duidelijk hebben wat je doelen zijn en hoeveel zekerheid je wilt. Met staatsobligaties bijvoorbeeld ligt het rendement vast en is je startbedrag altijd veilig. En je moet natuurlijk nooit je hele vermogen investeren, het is verstandig om een bedrag direct tot je beschikking te hebben voor allerlei soorten noodgevallen. Die regel geldt voor iedereen, ongeacht hoe rijk je bent. Ik neem altijd de tijd om met mensen een gedegen plan op te stellen zodat er een reëel investeringsdoel voor de middellange en/of lange termijn vastgesteld kan worden en we aan de slag kunnen. En ik moet zeggen dat we ook in barre tijden op de beurs goede resultaten behalen voor onze klanten” sluit Johan af.

www.swisspartners.com

M: +41 79 236 23 21

johan.buckert@swisspartners.com

Interior design & renovation with a soul

Showroom

Carril de Picaza 30, San Pedro | Mon-Fri: 9-17

Concept villa Senses

Avenida Navarra 151A, Marbesa | On appointment only Contact www.acoola.eu | info@acoola.eu |+34 951 162 542

DECOR
HOMES
SHADE

MEGEN S

REAL ESTATE

+34 951 204 286

info@megens.es

www.megens.es

Kantoor: San Pedro (bezoek op afspraak)

DRINGEND HUIZEN TE KOOP GEVRAAGD

Deelnemer Second Home Beurs Utrecht sinds 2006

Vele Nederlanders (ver) kochten naar tevredenheid

Nederlandstalige begeleiding van begin tot eind

Gediplomeerd makelaar in Spanje

Eduard Megens

+34 686 931 876

- Marbella -
-
Benalmadena - Mijas
Estepona
Benahavis
aire

WIJNREVOLUTIE op MALLORCA

exquisiete smaken

ES Life 26

Onlangs was ik een week op Mallorca, mijn laatste bezoek daarvoor aan het eiland zal twintig jaar geleden zijn geweest. Ik herinner me dat ik toen niet onder de indruk van de lokale wijnen was. Er waren in die tijd misschien 10 wijnmakerijen die wijn van gemiddelde kwaliteit van Franse druivensoorten als Cabernet Sauvignon en Chardonnay produceerden voor de niet erg kritische toeristen.

Maar tegenwoordig lijken er wel 100 wijnmakerijen op het eiland te zijn, in ieder restaurant zag ik andere namen op de wijnkaart. Niet alleen van nieuwe wijnproducenten, maar ook van Mallorcaanse druivensoorten die zo recent zijn herontdekt dat ze nog niet voorkomen op de lijsten van geautoriseerde druiven voor de twee belangrijkste herkomstgebieden op het eiland.

ES Life 28
Tekst: Ronald Dorlas. Foto’s: bodega’s

D.O. Binissalem is het oudste herkomstgebied en is vooral bekend om de volle rode wijnen gemaakt van de Mantonegro druif. In de jaren 1990 is daar de D.O. Pla i Llevant (dat zich vertaalt als ‘vlak en oostelijk’) in het zuidoosten van het eiland bijgekomen. Daar is de belangrijkste druif de frisse, lichte Callet.

Beide wijndistricten produceren ook verfrissende, droge witte wijnen van de inheemse druif Moll of Prensal Blanc. Wijnen (van druivensoorten) die niet aan de regels van één van de Denominacións de Origen worden geclassificeerd als Vi de la Terra.

Huizen of wijn

De meeste Mallorcaanse wijn wordt op Mallorca zelf gedronken. De productie is laag en de wijnen zijn niet goedkoop (€15-€30). De grondprijzen zijn hoog door de grote vraag naar woningen van Noord-Europese vakantiegangers en pensionado’s en daar kan de wijnbouw moeilijk mee concurreren.

Maar deze nieuwe, welvarende inwoners vragen ook om betere restaurants en wijnen van hogere kwaliteit. En zij zijn vooral geïnteresseerde in de inheemse druivensoorten van Mallorca, vooral Callet, die beantwoorden aan de huidige trend van lichte en frisse rode wijn die licht gekoeld gedronken wordt.

Oud met smaak

Een van de oudste bodega’s op Mallorca is Ribas in Consell, die in 1771 begon wijn in bulk te verkopen. In de jaren 1980 begonnen zij onder leiding van Doña Concepción (afgekort Sió) de wijn zelf te bottelen. Haar dochter Maria-Antonia ging onderzoek doen naar bijna uitgestorven inheemse druivensoorten zoals Giró Ros en Gorgolassa.

Maria-Antonia vertelt: “Ik gebruik Gorgollasa graag voor rosados, want die geeft frisheid en elegantie. Voor wit vind ik Giró Ros ideaal, want die maakt de wijn rond en vult Prensal goed aan”.

Sió Blanc is een blend van Prensal Blanc, Giró Ros en Viognier met aroma’s van boter, honing en gekonfijte citrusvruchten. Sió (€21) is een blend van Mantonegro, Gorgollasa en Syrah met een krachtig en complex aroma van zwarte kersen, pruimen met een hints van nootmuskaat en kaneel.

Kippenwijn

Wijnmaker Francesc Grimalt heeft een sleutelrol gespeeld in het terugbrengen van de Callet druif op Mallorca. In 1994 begon hij met het aanplanten van Callet op Anima Negra bij Felanitx in het zuidoosten van Mallorca. In 2006 richtte hij samen met Sergio Caballero de bodega 4Kilos op. Op 40 hectare aan wijngaarden in het noorden en zuiden van Mallorca telen zij nu Callet, Mantonegro, Cabernet Sauvignon, Fogoneu, Merlot, Monastrell en Syrah.

In 2012 lanceerden zij een rode wijn, Gallinas & Focas (Kippen & Zeehonden) in samenwerking met de stichting Amadip Esment voor mensen met een geestelijke beperking. “Eén van hen verzon de naam voor de wijn, omdat kippen grappig zijn en zeehonden altijd klappen” vertelt Grimalt. Het is een wijn van 90% Mantonegro en 10% Syrah, hij is complex en aromatisch met een lange afdronk. Een deel van de verkoopopbrengst gaat nog steeds naar Amadip Esment. Verder maken zij 4Kilos, een rode wijn van 90% Callet en 10% Mantonegro en 12Volts, een rode wijn van Callet, Fogoneu, Syrah, Cabernet Sauvignon en Merlot.

Catalina Ribot van de wijnmakerij Galmés i Ribot is een van de belangrijkste voorvechters van inheemse druivensoorten: zij teelt Callet, Fogoneu, Prensall Blanc, Giró Ros en Gorgollassa. Som Blanc is gemaakt van Giró Blanc; Petit Som Negre is gemaakt van Cabernet Sauvignon, Callet, Fogoneu en Gorgolassa. Catalina experimenteert ook met druivensoorten die in Mallorca groeiden voor de phylloxera plaag van 1860: Escursar, Vinater Blanc, Vinater Negre en Argamussa. Som Pubil 2018 was de eerste wijn van 100% Escursar, het is een lichte rode wijn met aroma’s van rode kersen, framboos en aardse tonen van paddenstoelen; het doet denken aan een Gamay wijn uit de Beaujolais.

Beter zelf doen

Steeds meer druiventelers op Mallorca zijn zelf wijn gaan maken, in plaats van hun druiven te verkopen aan de grote producenten. Antonia Garau had een kleine wijngaard in Consell waar zij Mantonegro verbouwde. In 2004 ontstond bij de families Garau en Moray het idee een eigen wijnmakerij, Tianna Negre, te bouwen en wijngaarden bij te kopen. In 2007 maakten zij hun eerste wijn. Zij hebben nu 55 hectare wijngaarden, waar zij inheemse druiven telen: Mantonegro, Callet, Gorgollassa and Escurçac voor rode wijn en Moll of Prensal Blanc, Giró Ros en Moscatell de Frontignac voor wit.

ES Life 29
Kwalitatief Maatwerk en Keukens mt-interiors.com Mt-interiors mt_interiors_malaga Official dealer of

Op het label van de Ses Nines wijnen zien we Antonia als kind touwtjespringen op het plein van Consell. Ses Nines is er in Blanc, Rosat of Negre, allen blends van inheemse en Franse druiven. The Sommelier Collection is de toplijn van Tianna Negre: Tianna Negre 1 is 100% Callet, Tianna Negre 2 is 100% Mantonegro en Tianna Negre 3 is 100% Escursac. Ook vermeldenswaardig is de Tianna TN5.2 Orange wine van Giró Ros.

Wijn en shampoo

Er zijn ook buitenlandse nieuwkomers, zoals Hans-Peter Schwarzkopf (van de shampoo), die in 1999 Finca Can Axartell nabij Pollença in het noordoosten van Mallorca als vakantiehuis kocht. Intussen heeft hij 34 hectare wijngaarden geplant, die organisch bewerkt worden. Er wordt vooral Callet, Mantonegro, Gorgolassa en Fogoneu voor rode wijn verbouwd; Prensal, Malvasia en Giró Ros voor witte wijn, en ook Franse druivensoorten als Moscatel, Merlot, Monastrell en Petit-Verdot. De wijnmakerij is gebouwd in een voormalige steengroeve, die plaats biedt aan een gebouw van 4 verdiepingen met een volledig door zwaartekracht gedreven systeem (zonder pompen) voor wijnproductie.

Can Axartell maakt 3 reeksen van wijnen: wijnen voor alledag: Can Axartell in Blanco, Rosado en Tinto, allen blends van inheemse en Franse druiven. Dan volgen de gastronomische wijnen (specifiek voor bij de maaltijd): Corum, een witte wijn van Malvasia de Banyalbufar (een inheemse Malvasia kloon), Aurorum is een rosé van Merlot, de rode Terrum is van Callet, en Ventum is een blend van Merlot, Syrah en Callet. Tenslotte zijn er Special editions: The Artist van Mantonegro en Syrah; Gorgollasa is 100% die druif; Amber Macerat is 100% Prensal Blanc.

Zoals gezegd wordt de meeste Mallorcaanse wijn op Mallorca gedronken, maar u kunt ze op het vasteland ook in toenemende vinden in de wijnspeciaalzaken en online bij Bodeboca, Vivino en Decantolo. Maar een weekje naar Mallorca is alleen al voor de wijnen ook zeker de moeite waard!

Lekker slapen op de bank

Als u op zoek bent naar een veelzijdige bank die ruimte bespaart én uw leven gemakkelijker maakt, dan is een slaapbank de beste optie. Een combinatie van een bank en een bed met als doel een comfortabele extra slaapruimte te creëren. Ideaal voor als er iemand blijft slapen óf uw vakantie appartement geschikt te maken voor meer gasten. Woont u in een klein appartement, dan is een slaapbank zelfs geschikt voor dagelijks gebruik.

Voorbij zijn de dagen dat slaapbanken het gevoel gaven op een houten plank te slapen. De slaapbanken van tegenwoordig bieden een maximaal comfort. In enkele seconden kan een slaapbank worden omgetoverd tot een comfortabel en gezond bed.

Bij Sofas by Kees Diks leggen we vanzelfsprekend de nadruk op comfort, maar we vergeten het design niet. We hebben dan ook een betaalbare moderne slaapbank ontworpen die goed tot z´n recht komt in alle soorten interieurs. Onze slaapbank heeft een opklapbaar matras waardoor de zitkussens niets met het matras te maken hebben en de bank dus zit als een bank en slaapt als een echt bed. Onze slaapbank is hierdoor zeer geschikt voor zowel dagelijks als incidenteel gebruik.

Lanceringsaanbieding € 1295,- (geldig tot 30 april)

www.sofasbykeesdiks.com

Pijntjes

De Nederlandse orthopedisch chirurgen Jan Willem van Ommeren en Joris van der Lugt starten per 1 april 2023 een samenwerking met CostaSpine chiropractie en fysiotherapie. Van Ommeren heeft meer dan 25 jaar ervaring als sport en knie orthopeed en werkt nog bij Bergman Clinics in Nederland. Van der Lugt werkte ruim 13 jaar in Den Haag als heup/knie en elleboogspecialist. Afgelopen zomer is hij met zijn gezin in Marbella komen wonen.

Wekelijks zijn Van Ommeren en Van der Lugt aanwezig in de vestiging van CostaSpine in Aloha(Marbella) voor orthopedische consulten. Zij richten zich op de conservatieve (‘niet-operatieve’) orthopedie.

Als de pijnklachten veroorzaakt worden door artrose of een peesontsteking, kan een injectie in het gewricht of de pees een oplossing zijn. Vaak wordt eerst een injectie met corticosteroïden geprobeerd.

Een alternatief hiervoor zijn injecties met Hyaluronzuur, Platelet Rich Plasma (PRP) en Autologous Protein Solution (nStride®). PRP wordt gemaakt uit afgenomen bloed van de patiënt. Door de aanwezige bloedplaatjes te concentreren ontstaat er een bloedplaatjes rijk plasma met groeifactoren die essentieel zijn voor het stimuleren van het genezingsproces.

Een injectie met Autologous Protein Solution (nStride®) is ontworpen om pijn te verlichten en het evenwicht in het ontstoken gewricht te herstellen door de introductie van hoge niveaus ‘goede’ eiwitten uit uw eigen bloed.

+34 722 39 06 15, +34 649 83 32 41, (Engelstalig) joris.vanderlugt@msbflex.nl of jwvanommeren@gmail.com.

ES Life 32 COSTA DEL SOL BUSINESS BUZZ

Missie droombaan

In ‘Missie droombaan’ besluit Rowan na haar tussenjaar niet verder te gaan studeren maar op zoek te gaan naar haar droombaan. Maar… wat is dat nu eigenlijk, een droombaan? En waar wordt ze nu echt gelukkig van? Waar ze voorheen ontzettend perfectionistisch was, wil Rowan dit keer alles loslaten. Geen honderd vacaturewebsites afgaan, maar genieten van de zoektocht.

Eenmaal thuis, omgeven door vrienden en familie met allerlei verwachtingen en goedbedoelde adviezen, blijkt dat echter nog niet zo gemakkelijk. Dankzij een waardevolle tip volgt een sollicitatie bij een droombedrijf, maar daar komen ook een hoop twijfels bij kijken. Durft ze voor haar hart te kiezen, ongeacht wat haar omgeving vindt?

Mentale gezondheid jongeren

De mentale gezondheid van jongeren staat sinds de coronacrisis flink onder druk.

“Vanwege de maatschappelijke druk en de constante informatiestroom zitten jongeren alsmaar in hun hoofd”, aldus Van OmbergenJong. “Met dit boek wil ik hen laten zien dat ze niet alleen zijn en dat ze voor hun eigen keuzes mogen durven gaan. Het leest lekker weg op je strandbedje, maar er zijn ook een hoop levenslessen en tips uit te halen als je zelf met dit soort problemen worstelt.”

Bibliografische gegevens

Auteur: Joyce van Ombergen-Jong

Uitgeverij: Your Journey

ISBN: 978-9-08-306441-3

Bindwijze: Soft cover

Je wensen vastgelegd

Je kunt in het leven nooit alles in de hand houden, maar toch kun je wél een aantal zaken vastleggen. Je wensen voor de laatste dagen van je leven bijvoorbeeld. Daar wil je nu waarschijnlijk nog helemaal niet aan denken maar er kán een moment komen dat je zelf niet meer kunt communiceren en andere mensen beslissingen moeten nemen over behandelingen, donorschap en medicatie.

Weten je geliefden wel wat jouw ideeën over je laatste levensfase zijn? Wil je zeker weten dat er gebeurt wat jij wilt? De enige juridisch geldige manier om je wensen vast te leggen is via de Voluntad Anticipada (medisch testament). Een document dat bij de overheid wordt geregistreerd en in heel Spanje geldig is. Je geeft niet alleen aan welke medische handelingen jij nog wel en niet wilt in het geval dat je niet zelf meer helder kunt communiceren maar ook of je bijvoorbeeld thuis wilt overlijden.

Euthanasie

Met dit document kun je niet alvast je euthanasie aanvragen maar al wel aangeven dat je je beroept op het recht op euthanasie. Een door jou aangewezen vertegenwoordiger heeft dan bewijs in handen om de aanvraag voor jou te doen. Dat maakt het voor de beoordelingscommissie (de procedure is ongeveer hetzelfde als in Nederland) makkelijker een beslissing te nemen.

Kijk voor meer informatie op www.medischtestament.com

ES Life 33 COSTA DEL SOL BUSINESS BUZZ
“Het kopen van een keuken moet een feest zijn!” Familie Tieleman Korendreef 15 | 3241 AS Middelharnis | +31 187 602555 | info@tieleman.nl | www.tieleman.nl
Dé zitspecialist van de Costa del Sol Avenida Carlota Alessandri 82, Torremolinos, Carihuela I Op loopafstand van Roger´s Linnerie Openingstijden: maandag t/m zaterdag 10.00-14:00 uur, en verder op afspraak. met de vertrouwde kwaliteit van Roger´s Linnerie www.rogerslinnerie.com T.: +34 624 03 69 44 E.: chris@sofasbykeesdiks.com www.sofasbykeesdiks.com Ruime keuze uit stoffen, leder en kleuren én binnen 30 dagen geleverd www.sofasbykeesdiks.com Met de hand en geheel naar uw wens gemaakte kwaliteitsbanken

Ga toch fietsen... in Barcelona

Toen ik in 2002 in Barcelona belandde voor mijn studie, was er geen haar op mijn hoofd die eraan dacht om te gaan fietsen. Want, hoe dan? En vooral, waar dan? Er was nauwelijks een fietspad te bekennen in de stad. En dan dat chaotische verkeer om je heen, het leek me niks.

Na een paar maanden van vreselijke hitte op de ondergrondse perrons van de metro - ook in de winter -, veel te koude airco eenmaal binnen in bus, metro of trein in de zomermaanden, een plattegrond met buslijnen waar ik nooit iets van heb begrepen (het was nog in het pre-smartphone tijdperk waarin er geen handige apps waren, die je precies vertellen welke bus je waar moet pakken), vertragingen en overvolle treinen, begaf ik me naar de Decathlon om een eenvoudige fiets aan te schaffen.

Ik vond het heerlijk. Ik was sneller dan voorheen, ik genoot van de stad, leerde deze veel beter kennen en in tegenstelling tot Nederland, was het bijna altijd lekker weer. Het enige nadeel? Het overige verkeer. Waar moest je fietsen op een driebaansweg met rechts een busstrook? De stoep? Dat voelt voor een Hollandse wel heel onnatuurlijk. En als er dan een fietspad lag, kon het zomaar zijn dat ‘ie ineens was verdwenen en je geen idee had hoe je weg te vervolgen.

Gelukkig was daar in 2007 Bicing, het stedelijke leenfietsensysteem. En dat bleek me toch een partij populair. Blijkbaar was ik niet de enige die wilde fietsen. Zo werd ook de noodzaak geboren om meer en betere fietspaden aan te leggen. Barcelona moest een fietsstad worden. Recentelijk, gedurende de pandemie, stapten bovendien nog veel meer mensen over van het ov op een stalen ros. Momenteel ligt de halve stad open, omdat de ‘ruimte moet worden teruggegeven aan de burger’ en auto’s moeten wijken voor voetgangers én fietsers.

Kan ik als doorgewinterde fietser in Barcelona (sinds mijn 40ste wel elektrisch, geef ik toe) alleen maar toejuichen. Al vraag ik me soms wel af hoe ze het verzinnen. Een zebrapad op een fietspad bijvoorbeeld. Te herkennen aan een zwart-wit blokkenpatroon. In de meeste gevallen bedoeld voor bewoners die het fietspad moeten oversteken om hun vuilnis in de container te deponeren. Of fietspaden die niet aan de buitenkant van een rotonde liggen, maar de middelste ring beslaan. En dan ook nog niet eens de volledige rotonde, maar slechts de helft. Voorsorteren voor een stoplicht, waarbij een fietspad dat eigenlijk net breed genoeg is voor één fietser, ineens in drieën wordt verdeeld. En zo kan ik nog wel even doorgaan. Eigenlijk heb je om in Barcelona te fietsen eerst een paar lessen nodig. Ik heb wel eens een delegatie uit Nederland meegenomen op een fietstour met als thema fietsen. Ze keken hun ogen uit.

Maar hoewel fietsen in de stad door de jaren heen mijns inziens dus ingewikkelder is geworden, ben ik blij met elke extra meter fietspad die wordt aangelegd. Het is fijn te merken dat de fietser steeds meer meetelt in het verkeer. Er kan zeker nog heel veel verbeterd worden, maar als ik locals of nieuwkomers hoor klagen over het ov, denk ik in ieder geval steevast ‘ga toch fietsen’.

ES Life 37 COLUMN
Annebeth Vis Barcelona Expert www.barcelonatips.nl annebeth@barcelonatips.nl

DEVOTIE in EL ROCIO

De Spaanse cultuur is doordrenkt met religieuze tradities. Hoewel de meeste Spanjaarden geen fervente kerkbezoekers meer zijn, worden de diverse heiligen met hart en ziel vereerd.

De grootste pelgrimstocht van heel Spanje is die van El Rocío. Honderdduizenden mensen trekken met Pinksteren naar het dorp om de Virgen del Rocío te eren.

ES Life 39
Tekst & foto’s: Maria Kupers

Meteen nadat ik de afslag El Rocío heb genomen, lijkt het alsof ik in een totaal andere wereld ben beland. Geen asfalt meer te bekennen: de straten hier zijn brede zandpaden. Er is geen verkeerslicht, verkeersbord of belijning te zien. Alle huizen hebben grote voordeuren waar koetsen en paarden door kunnen en voor het huis staan hekjes om een paard aan vast te binden.

Op diverse plekken zijn grote groenzones te vinden en op een straathoek is een dressuurring waar paarden getraind kunnen worden. In El Rocío spelen paarden de hoofdrol, dat is al eeuwen zo en zal waarschijnlijk ook nog eeuwenlang zo blijven.

El Rocío is kleine deelgemeente van Almonte in de provincie Huelva. Er wonen ongeveer 1.200 mensen maar elk jaar met Pinksteren blijkt dat er ruimte is voor een miljoen personen en ongeveer evenveel paarden. Al die mensen komen van heinde en verre voor de processie van de Virgen del Rocío, ook wel de Madre de las Marismas (moeder van de moerassen) en de Paloma Blanca (witte duif) genoemd.

De maagd is de patroonheilige van Almonte maar staat in een kapel in de kerk van El Rocío, vlakbij de plaats waar ze gevonden is.

Er is wat onduidelijkheid over de geschiedenis van de maagd. Volgens de legende werd ze in de vijftiende eeuw door een jager in de buurt gelegen ondoordringbare bossen van El Rocino gevonden. Het beeld zou op een boomstam hebben gestaan, zwaar beschadigd door het weer, en tegen de man hebben gesproken. Toen hij terugkeerde in het dorp om zijn verhaal te vertellen besloot men het beeld op te halen en in een kerk in Almonte te zetten. Daarna werd de maagd verplaatst naar El Rocío en daar bleef ze tot een aardbeving in 1755 de kapel vernielde en ze tijdelijk weer in een kerk in Almonte werd ondergebracht.

Er zijn echter documenten gevonden waarin staat dat koning Alfonso X in 1270 al een kapel bouwde in El Rocío. Hij was fervent aanhanger van de Maagd Maria en bouwde op zijn veroveringsreizen overal kapellen ter ere van haar. Volgens geschiedkundigen staat die kapel op de plek waar al eeuwenlang de Godin van de Vruchtbaarheid werd aanbeden.

ES Life 40

Religieuze magie

Alles in het dorpje draait om de Virgen en de bijbehorende processies. Al eeuwenlang trekken broederschappen uit heel Andalusië te paard en met huifkarren naar El Rocio om de maagd te aanbidden. Ik vraag bij de gemeente wat er nu eigenlijk zo speciaal is aan haar. Per slot van rekening heeft ieder dorp zijn eigen patroonheilige, waarom dagenlang onderweg gaan naar die van een ander dorp? Men weet het antwoord daarop eigenlijk ook niet. De inwoners zijn trots op hun geschiedenis, maar objectief gezien is hun beschermheilige niet heiliger dan enig andere. Het is simpelweg een traditie die ooit is ontstaan en inmiddels wereldwijd bekend is.

Behalve dat de infrastructuur van het dorp al zeer opvallend is, hangt er merkbaar een speciale sfeer. Ik ben zeker geen liefhebber van geïnstitutionaliseerde religies maar als ik de kapel bezoek raak ik toch onder de indruk. Niet vanwege de pracht en praal van het beeld zelf, dat is in Spanje zeer gebruikelijk, maar vanwege de mensen in de kerk. Sommigen zitten biddend in de bankjes, bij anderen zie je tranen over de wangen rollen en ondanks dat er natuurlijk ook ‘broodnodige’ selfies worden gemaakt, heeft de sfeer iets magisch.

In een speciale ruimte op een paar meter afstand van de kerk kunnen mensen een kaars aansteken. De muren bij de ingang zien eruit alsof er een brand gewoed heeft en als ik binnenkom zie ik waarom: de muren zijn zwartgeblakerd van het roet van de vele kaarsen. In een hoek staat een beeld dat ook helemaal zwart is, op de handen na.

Als je hier een kaars aansteekt leg je je wens in handen van Maria en bij het weggaan raak je dan haar handen aan om die wens nogmaals te bevestigen. Ik vind het een mooi gebaar en besluit bij een van de winkeltjes in de buurt ook een kaars te kopen. Je zou denken dat de commercie wel zou proberen de devote bezoekers geld uit hun zakken te kloppen, maar je vindt hier geen schreeuwerige uithangborden of extreem hoge prijzen.

Pinksteren & de kleine processies

Pinksteren valt dit jaar in het laatste weekend van mei. Maar in de eerste weken van mei beginnen de ruim honderd deelnemende broederschappen, binnen en buiten Andalusië, al met de voorbereidingen. Er wordt een speciale mis gevierd om het begin van de Romería te vieren.

ES Life 41

Van oudsher was dat ook het moment dat men aan de reis naar El Rocío begon en de groep pelgrims werd uitgezwaaid. Maar omdat tegenwoordig veel mensen ook gewoon met de auto gaan heeft deze mis vooral een symbolische betekenis. Toch trekken er jaarlijks nog tienduizenden mensen door het natuurpark naar El Rocío, te paard, met een huifkar en ook met auto’s. Langs de stoffige zandpaden slaan ze hun kampen op en wordt er gezongen en gedanst.

De meeste broederschappen hebben een eigen huis in het dorp. Daar is ruimte voor gemiddeld 50 mensen en hun paarden en koetsen. De rest van de huizen zijn allemaal verhuurd en daar moet fors voor betaald worden. Sowieso geeft de gemiddelde Romería-ganger minstens 1.000 euro uit aan deze paar dagen. Op de zaterdag voor Pinksteren gaan alle broederschappen een optocht door het dorp om bij de deur van de kerk begroet te worden door de Hermandad de Almonte.

Op Pinksterzondag wordt er een mis gehouden maar de echte gekte breekt zondagnacht uit. Alle leden van de broederschappen bezoeken dan het beeld van de Virgen in de kerk en als laatste zijn die van de Hermandad de Almonte aan de beurt.

hoog oplopende emoties door de Maagd

Zij zijn degenen die de ‘salta de rejas’ doen: ze nemen de Maagd op hun schouders en beginnen aan een processie door het dorp. Er wordt geroepen, gezongen, mensen vallen flauw: het is een uitermate emotioneel moment voor iedereen. Op maandag begint de grote uittocht dan weer, vermoeid maar intens tevreden keert iedereen weer huiswaarts.

Ook een kijkje nemen?

Behalve dat het hele jaar door veel mensen speciaal voor de Virgen del Rocío naar het dorp komen, zijn er ook steeds meer bezoekers die in eerste instantie voor de natuur komen.

Je kunt overnachten in Almonte, El Rocío of in de kustplaats Matalascañas. De keuze aan accommodaties is in Matalascañas veel groter maar het is niet de mooiste plek om te verblijven.

In El Rocío zijn veel Casas Rurales die als klein hotel functioneren. Bovendien zijn daar alle voorzieningen op loopafstand te vinden.

www.elrocio.com

www.spain.info/en/nature/donana-nationalpark/

ES Life 42
Spanje: Marbella Nederland: Breda (+34) 951 419 998 Met ons advies onderneemt ú de juiste stappen in Spanje. Fiscaal & Juridisch Advies Spanje Nederland Aan- & Verkoopbegeleiding Onroerend Goed Spanje Belasting Aangiftes Spanje Nederland Overige fiscale en juridische diensten info@doorakkerstaxlaw.com www.doorakkerstaxlaw.com Nieuw adres: Calle Venus Edf. 8, prt. 9, 1D Urb. Sun Beach - Costalita Area Marbella - Estepona GOEDKOOPSTE VAN SPANJE BIJ AANSCHAF QUOOKER CUBE NU 4 GRATIS CO2 FLESSEN SPANJE & GIBRALTAR | WWW.AQUA-SANA.ES | +34 622 088 234 • SPARKLING • KOUD • KOKENDHEET • GEFILTERD WATER

De bezielende leiding van Carmen

Je herkent het vast wel: je stapt bij je collega of goede vriend in de auto, je begint met “zo, we hebben er lekker weer bij” of een andere onbenulligheid en vervolgens valt er een dodelijke stilte en ga je in je brein op zoek naar de openingszin van een nieuw gesprek waarvan jij noch je gesprekspartner weet waarover het zal gaan en op het moment dat je denkt ´EUREKA´ en je op het punt van oreren staat, wordt je inspanning volledig verstoord door een vreselijke onnatuurlijke mechanische stem: “bij de volgende rotonde linksaf..”

Zo zit ik meerdere malen per week in onze bus met mijn twee Spaanse mannen, een 20 plusser en een 60 plusser, beiden met hun eigen specialisatie en met mij als supervisor. Ook wij hebben wel eens van die dodelijke stiltes in onze bus als ons locatie-meisje ‘Carmen’ zoals wij haar noemen niet verder komt dan af en toe een “linksaf” of “rechtsaf”. De verharde weg maakt plaats voor een onverharde, en die wordt met de seconde smaller, vangrails zijn ineens niet meer te zien, de afgronden worden dieper, de haarspeldbochten worden meer haarspeld dan bocht en Carmen zwijgt....

Ondergetekende begint te transpireren maar mijn bijrijders geven geen krimp want Carmen is met hen en instructies zijn er om te volgen. Ik weet als geen ander dat Nederlanders kampioen zijn in het zoeken naar onmogelijke locaties aan de Costa del Sol en dat mijn klanten daarin zonder meer er met kop en schouders bovenuit steken. De helling wordt met de seconde steiler en in notime krassen de harde olijftakjes de verf van onze bus en ineens kunnen we écht niet meer verder; het lijkt alsof we door een maanlandschap rijden. Volgens Carmen moeten we gewoon door en de chauffeur geeft trouw gehoor aan haar orders maar dan stuiten we op een 2 meter hoog kippengaas met daarachter een werkende man.

Mijn ´60 plusser´ gebiedt de man (van gelijke leeftijd) aan de kant te gaan teneinde ónze weg, die van Carmen dus, te kunnen vervolgen. De man antwoordt dat er geen weg is te vervolgen: hij staat aardappels te rooien op zijn eigen terrein.

Eenmaal op de goede locatie volgt de discussie over de stelling Nederlands versus Spaans: ´Er klopt iets niet´ versus ´Systeem is systeem´.

Zoals altijd ligt het gelijk in het midden en blijft hierom lachen een gezonde zaak!

Kees Diks, slaapspecialist www.rogerslinnerie.com

ES Life 45 COLUMN

de Belgische connectie

Vrijwel alle nationaliteiten ter wereld zijn vertegenwoordigd aan de Costa del Sol. Internationale vriendschappen en (zaken) relaties zijn dan ook heel normaal. De Belgische Peter Verplancke en de Deense Søren Christensen kennen elkaar al jaren uit het noorden van Europa. Samen hebben ze de keukenwinkels van Kvik een Spaans tintje gegeven. Dit is hun verhaal.

“In 2008, net in het begin van de financiële crisis, hadden we dringend iemand nodig die ons kon helpen om ons dochterbedrijf, dat een NoordEuropese cultuur had, om te vormen tot een Spaans bedrijf”, vertelt Peter Verplancke aan de telefoon vanuit België. Peter Verplancke heeft drie Kvik-keukenwinkels in België, maar is ook Kvik-directeur Zuid-Europa en de man achter het succes van de keukenfabrikanten in Nederland en België, waar ze nu zestig winkels hebben.

Spain is different

“We moesten onder ogen zien dat het leven en ondernemen in Spanje anders is dan in België en Nederland. We kwamen er al snel achter dat onze ontwerpen goed werkten, de Spanjaarden vonden het geweldig, maar als organisatie hebben we volledig gefaald. Ik ben helemaal weg van Spanje, maar ik ben er vrij zeker van dat de lezers begrijpen wat ik bedoel als ik zeg dat het hier anders werkt”, legt Peter uit.

Een andere oplossing

Peter en Kvik gingen op zoek naar een persoon die hun Spaanse dochterbedrijf kon omvormen tot een goed gedreven Spaanse organisatie. En ze vonden het waar ze dit het minst verwachtten: in Chili.

Søren Christensen, geboren en getogen in Denemarken, had zijn eigen wijnproductiebedrijf in Chili en exporteerde deze met succes naar zijn vaderland. Een wederzijdse kennis stelde Søren voor aan Peter, die er al snel achter kwam dat Søren de persoon was waarnaar ze op zoek waren. Een rasechte ondernemer die zijn hele carrière al bezig was met het opzetten van de Latijns-Amerikaanse activiteiten voor NoordEuropese bedrijven. Het moment leek perfect, hij en zijn Zwitserse vrouw Nicole waren net van plan hun wijnhandel te verkopen en terug te keren naar Europa. Nadat ze het team van Kvik hadden ontmoet was de beslissing snel genomen.

Toch weer terug

Het hoofdkantoor van Kvik was in Barcelona, waar Søren enkele jaren woonde om alles over het keukenvak te leren. De bedrijfsstructuur werd vernieuwd en die werkte prima. De enige tegenslag was de financiële crisis, niet het beste moment voor een bedrijf. De heren besloten uit elkaar te gaan en Søren en Nicole gingen weer terug naar Latijns-Amerika.

Onverklaarbare liefde Voor Søren was het geen probleem om weer terug te keren. “Om de een of andere reden blijft LatijnsAmerika me trekken. Ik kom van het platteland in Denemarken en heb de ondernemersgeest van mijn vader geërfd. Hij moedigde me altijd aan risico’s te nemen en mijn dromen waar te maken”, vertelt Søren. Het eerste land dat ik in Latijns-Amerika leerde kennen was Mexico. Daar kreeg ik de kans vrijwilligerswerk te doen met straatkinderen. Ik twijfelde geen moment, ondanks dat ik niet meer dan twee woorden Spaans kende”.

Mexico werd het begin van een lange flirt met Zuid-Amerika en Spanje. Hij leerde Spaans en ontmoette Nicole, die in Mexico werkte als vrijwillig verpleegster. Ze besloot Søren terug te volgen naar Denemarken, waar ze allebei hun studie voortzetten. Maar Zuid-Amerika bleef trekken. Søren werd als diplomaat naar Chili gestuurd, maar zag al snel kansen in de export van wijn van Chili naar Denemarken en zette uiteindelijk zijn eigen wijnproductiebedrijf op.

Het moest zo zijn

“We hebben altijd contact gehouden”, zegt Peter Verplancke. “Veertien jaar gingen voorbij en onze Spaanse organisatie was flink gegroeid. We hadden inmiddels winkels in de grote steden zoals Madrid, Barcelona en Valencia, en de tijd was gekomen om een investeerder te vinden om de provincie Malaga op te bouwen als franchisenemer. Het is een heel kosmopolitisch gebied, dus mijn eerste gedachte was dat Søren en Nicole het perfecte koppel zijn om dit te doen. Dus belde ik Søren.”

Ondertussen ging het in Chili steeds slechter. In 2019 begon er een sociale opstand en sindsdien is het geweld toegenomen en raakte de economie in een vrije val. Dus toen Nicole en Søren in juli 2021 het telefoontje van Peter kregen, waren ze al van plan om terug te keren naar Europa. Alsof het zo moest zijn hadden ze bedacht dat ze hun eigen Kvik-winkels in Malaga op wilden zetten.

“Het is grappig hoe het leven in cirkels lijkt te gaan. Nu, 15 jaar nadat we voor het eerst in Spanje aankwamen, werken we weer samen met Kvik, en met een aantal van dezelfde mensen die vele jaren eerder voor het succes van Kvik zorgden” sluit Søren af.

www.kvik.es

ES Life 47

THUIS ALLES GOED GEREGELD

Judith en Eric, bekend van Satelliet Systemen, brengen expertise aan huis. Of u nu vernieuwing wenst op het gebied van televisie, internet, alarmsystemen of een wasmachine of koelkast nodig hebt, u kunt rekenen op vakmanschap, advies op maat, fantastische service en perfecte installatie. Alle merken leverbaar!

Vandaag besteld, morgen in huis!

TV, internet en audio systemen vernieuwen snel. Wij beschikken over up-to-date kennis én apparatuur.

Er komt het één en ander kijken bij het installeren van een alarmsysteem. Wij staan klaar voor advies en montage.

Altijd lastig wanneer een huishoudapparaat kapot gaat. Eén telefoontje en u heeft morgen al een nieuwe machine in huis.

Tijdens de bouw is het handig alvast na te denken over uw electro-systemen. Wij geven graag advies en begeleiding.

Volg ons op facebook voor de laatste up-dates en mooie aanbiedingen: JEsystemsSPAIN

TV, AUDIO, INTERNET ALARM INSTALLATIES WITGOED & HUISHOUDING
electro-experts voor thuis Mijas, Costa del Sol • 952 591 603 • 676 888 565 WWW.JE-SYSTEMS.NET | INFO@JE-SYSTEMS.NET
BOUW BEGELEIDING
+34 639 67 18 93 admin@vancamp.es Vanessa Van Camp REAL ESTATE INVESTMENTS INSURANCES www.spainvancamp.com Vraag ons ! Wij spreken uw taal.

HEEFT U EEN TWEEDE HUIS AAN DE COSTA DEL SOL?

WIJ STAAN VOOR U KLAAR !

Uw Nederlandse tandarts aan de Costa del Sol

gespecialiseerd in kroon- en brugwerk

PROPERTY MANAGEMENT/SLEUTELBEHEER

Wij zorgen voor uw woning in tijden dat u er niet bent en treden op in geval van onderhoudsproblemen of calamiteiten.

VAKANTIE VERHUUR

Wilt u meer rendement uit uw tweede huis halen? Wij verzorgen het gehele verhuur traject, zodat uw gasten een top vakantie ervaren zonder dat u er omkijken naar heeft.

Leonard Pelzer:

We zijn gespecialiseerd in herstellen van uw gebit door middel van kronen en bruggen waarbij vaak implantaten (en chirurgie) overbodig zijn.

Maak een vrijblijvende afspraak voor een informatie consult.

951 31 70 21

of bezoek onze site: www.cdsoriano.com

TORREMOLINOS - BENALMADENA - FUENGIROLA

+34 605 328 689

WWW.THEFRONTDESK.ES

Frank van Krimpen +34 951 135 973 | +34 628 111 989 admin@construxus.es BOUW- EN AANNEMINGSBEDRIJF SINDS 1997 • nieuwbouw • verbouwingen • renovatie • schilderwerk • tegelwerk • metselwerk • electra • loodgieterswerk • advies Alles in en rondom uw woning van Málaga tot Estepona Poligono Industrial Los Perales Calle Pera Trinidad, Nave 6 29651 Mijas voor na voor na
Calle Calvario 8, Edificio Marbelsun 1, 6e etage, deur 11 (tegenover de kerk in calle Calvario)
CDS
Marbella - Centrum
CLINICA DENTAL SORIANO
UW HUIS, ONZE ZORG

Noem je mijn hond dik?

Zoals zo goed als dagelijks gebeurt, belt iemand om een afspraak te maken voor de sterilisatie van een hond. In dit geval een 2 jarig teckeltje dat volgens de eigenaar ongeveer 5 kilo weegt. Dat is voor ons van belang om te weten hoeveel anaesthesie middelen, de pijnstillers en eventuele andere medicatie we nodig hebben en om dus een kostenraming te maken. We prikken een datum en geven de instructies voor de voorbereiding thuis.

Vandaag was de dag! De hond wordt gebracht en van een afstand is al te zien dat ze veel meer dan 5 kg weegt. De weegschaal zegt 11 kg!!!!!! Mensen hebben vaak niet in de gaten dat de hond met de tijd dikker is geworden maar dit was wel heel erg. De kostenraming moest bijgesteld worden –eigenaar niet blij. We mogen toch doorgaan met de sterilisatie.

Het inleiden van de anaesthesie gaat vlekkenloos, de hond ligt klaar op tafel en bij de eerste snede kom ik al een vetlaag van 5 cm tegen – pff. Eenmaal ik de buik zit het vet overal en puilt overal uit, eierstokken zitten verstopt in een laag vet van 3 cm, maar we doen wat we moeten doen en steriliseren de ‘kleine’ teckel en hechten alle vetlagen en andere lagen - weer netjes aan elkaar. Al met al duurde de hele ingreep dus twee keer zo lang en tijd is ook geld dus....

Maar gelukkig zijn niet alle dieren die op de behandeltafel komen te dik. Later op de dag, net voor sluitingstijd, wordt met spoed een Yorky puppie van 4 maanden binnengebracht. Ze is ietwat te enthousiast van de bank op de gladde marmeren vloer gesprongen en schreeuwt van de pijn aan haar pootje. Ze weegt 1,3 kg, is dus klein en mager. Na een lekkere pijnstiller worden er rontgenfoto’s gemaakt en helaas is haar rechtervoorpootje gebroken. Deze botten genezen erg slecht en moeten dus chirurgisch aan elkaar worden gezet met een plaatje en schroeven. We zetten alles klaar voor een tijdelijk spalkverband maar zelfs de kleinste verband rol is nog te breed voor dit kleine pootje. Dus dan maar de rol doormidden knippen en de tape doormidden scheuren en voorzichtig het verband aanleggen.

Morgen weer een dag!

pointerclinic.com

ES Life 51 COLUMN
Nazli van den Kieboom Dierenarts bij Pointer Clinic in Estepona.

DE GROTTEN VAN

Wandelen langs koud water

BENAOJÁN

Het stond al een tijdje op het programma, een bezoek aan de ‘Cueva del Gato’, een kristalhelder meertje net even ten noorden van Ronda. “En prima wandelen in de omgeving” zo hadden vrienden ons verzekerd. Dat kristalheldere water bleek in mei echter wel héél erg koud en dat zou niet veel warmer worden in de zomer, zo hoorden we op de ernaast gelegen strandjes. Hoe kan dat nu?

We gaan op onderzoek uit en dan blijkt van alles te ontdekken te zijn. Het koude water is afkomstig van een ondergrondse rivier, de Río Gaduares. Een aftakking van de Río Guadiaro die uitmondt in zee bij Sotogrande. Deze rivier stroomt maar liefst 8 kilometer ondergronds, uit onderzoek van speleologen blijkt dat er onderweg allerlei kamers en meren zijn.

Zwemdiploma voor grotten

Als je bij het meertje van Cueva del Gato wat omhoogklautert zie je de grot waar het water uitkomt. Een indrukwekkend schouwspel. In het verleden zijn hier mensen verongelukt omdat zij de grot ingingen en overvallen werden door een plotselinge stijging van het water. Toegang derhalve verboden.

Dan maar eens kijken aan de andere kant van de berg, op de plaats waar de rivier onder de grond verdwijnt. Om daar te komen heb je hier wel de auto voor nodig. Hier bevindt zich de Cueva del Hundidero. Om deze te bekijken moet je een flinke afdaling maken. Maar dan kom je wel bij een indrukwekkende rotsformatie uit. Alleen geoefende speleologen kunnen een vergunning krijgen om deze grotten in te gaan. Dat is dan wel weer jammer, maar de waarschuwing zal er niet voor niets zijn.

ES Life 53
Tekst en foto’s: Helga van der Zon. Kaart: © OpenStreetMap contributors

Vanaf de parkeerplaats kun je een wandeling maken van een uurtje (Wikiloc 92493023- 2,75 km).

Niet ingewikkeld, gewoon het pad volgen naar beneden en daarna weer omhoog. Maar, best een klim. En…..naarmate je lager komt wordt het warmer in de kloof: dus niet heel geschikt voor hete namiddagen in de zomer.

Nieuwerwetse dam

Behalve de ingang van de grot bevindt zich hier ook een stuwdam, die in 1924 in slechts negen maanden tijd werd gebouwd volgens een toen nieuwe methode: met gestort beton. Het destijds hoogste gewelfde stuwmeer van Spanje was daarmee uniek in haar soort.

Toen de dam eenmaal was gebouwd, bleek dat het water na een paar dagen verdween door gaten op de bodem van het moeras. Waar niemand rekening mee had gehouden bij alle planning, was de doorlaatbaarheid van de reservoirbodem. Het land waarop de dam is gebouwd bevindt zich boven de HundideroGato-kloof. Het water filterde door de grond naar die kloof, er kon dus nooit een meer ontstaan.

Er werden pogingen gedaan om de gaten te dichten maar het water zocht toch weer nieuwe wegen. Zo is de dam, die met een trap te bereiken is, verlaten en ongebruikt, indrukwekkend maar nutteloos.

Na het bezoek aan de ingang van twee van de grotten, die dus verboden zijn voor wandelaars zoals wij, bezoeken we de grot die wel toegankelijk is.

Cueva de la Pileta

Deze grot werd in 1905 ontdekt door José Bullón Lobato, toen hij op zoek was naar mest (guano) voor zijn land. Hij zag iedere avond een enorme zwerm vleermuizen de grot verlaten via een groot gat in de rotsen en besloot naar een ingang te zoeken. Terwijl hij binnen was, observeerde hij ook bijzondere grotschilderingen en overblijfselen van mensen. Dit spectaculaire nieuws verspreidde zich snel. De jaren erna kwamen verschillende wetenschappers de grot bezoeken. De ontdekker was inmiddels aardig gevorderd met zijn onderzoek en in 1924 kreeg het grotstelsel het predicaat cultureel monument. Later werden wat doorgangen verruimd en trappen aangelegd.

In 1992 ontdekten speleologen nog een nieuwe gang. Al sinds jaren verbreedt de grot geleidelijk zijn galerijen. Sommige delen liggen onder het niveau van de rivier en staan daarom onder water, terwijl andere galerijen droog blijven. Door filtratie van het water vol mineralen, ontstaan ook stalagmitische structuren.

Aan de hand van de schilderingen, skeletten en voorwerpen heeft men bepaald dat al 20.000 jaar geleden verschillende groepen jagers de grotten hebben bewoond. De grot is nog steeds privéeigendom van de familie van de ontdekker en te bezoeken met afspraak. De toegangsprijs is € 10 pp en de rondleiding (van 1,5 a 2 uur) wordt gedaan in het Spaans en Engels.

De grot is niet verlicht en daarom ontvang je bij de ingang een lantaarn. Gelukkig maar want zo kunnen we ook de vele vleermuizen in de gaten houden.

Een afspraak maken kan via +34 677 610 500, meer informatie op www.cuevadelapileta.es

De wandeling: Cueva del Gato (Wikiloc 83520616- 8 km -2 uur)

Startpunt: Parkeerterrein Cueva del Gato in Benaoján.

Dit parkeerterrein heeft verschillende niveaus. Voor de start van de wandeling dalen we af naar de rivier, de Rio Guadiaro, maar we blijven aan de kant van de parking en starten de wandeling op het pad naar links.

Al snel passeren we het Eco Hotel Cueva del Gato en even later is er een mooi terras aan de rivier, met een beetje geluk is het geopend voor een koffietje of drankje. Na zo’n half uur bereiken we het punt waar dit pad onder de brug door gaat. We vervolgen de weg en volgen de bordjes richting het ‘Estación’. Ook wanneer deze even later wijst naar de overkant van het water.

Via stenen die in het water gelegd zijn steken we over. Waarom maken ze dit niet vaker, leuk en handig, wanneer een brug overdreven zou zijn? Eenmaal aan de overkant, slaan we links af over een schaduwrijk paadje.

Na zo’n 8 minuten bereiken we de huizen rond het station. We lopen nog 10 minuten door naar een oude fabriek van worsten met de woorden ‘embutidos en aguilar’. Nog steeds maakt men in Benaoján heerlijke hammen, chorizo’s en meer, maar nu op een andere plaats. We lopen onder het gebouw door en slaan links af, een pad op.

Benaoján het dorp

Eenmaal op het pad, maken we een klim omhoog van 7 minuten. We komen uit bij de doorgaande weg en slaan links af. Nog steeds ‘vals plat’ omhoog tot aan het dorp. In het hoger gelegen deel, aan onze linkerhand, speelt het dorpsleven zich af. Maar wij blijven beneden. Deze kant van het dorp is de ‘niets -aan-dehand-kant’. Gelukkig wel met “Bar El Encuentro” op de rotonde zodat er toch nog iets koels te drinken en iets eenvoudigs te snacken valt.

We vervolgen de weg, langs de begraafplaats, langs tuintjes met zelf verbouwde groenten en heel veel hele grote schuren. Waar zouden die voor zijn? Daar gaan we het, al lopend, nog lekker een kwartiertje over hebben.

Dan komt er een splitsing (rood-wit markeerpunt) waar we rechtsaf slaan. We hebben eerder al even argwanend naar boven gekeken. Dat wordt heftig, zo dachten wij. Over de top klimmen om weer bij het startpunt uit te komen. Maar het valt mee, 30 minuten na ons vertrek vanuit El Encuentro, staan we boven.

We vervolgen het pad en volgen verder de rood witte markeringen naar beneden. Eerst lopen we globaal met de berg aan onze linkerhand. Na verloop van tijd maken we een scherpe bocht naar rechts (let op!!! Daar waar het roodwitte paaltje staat, volgt iets later de afslag) en vervolgen de weg naar beneden met de berg aan onze rechterhand. Uiteindelijk komen we weer uit bij de treinbaan, bij het parkeerterrein via een splinternieuwe brug en de echte die-hards kunnen natuurlijk nog even afkoelen in het meertje van Cueva del Gato.

al decennia lang een vertrouwd gezicht in Nederland, nu ook voor al uw binnen- en buitenschilderwerk aan de Costa del Sol.

Wij werken uitsluitend met Nederlandse materialen zoals Sikkens, in samenwerking met InterGreeN.

Mail, bel of Whatsapp voor een vrijblijvende offerte.

58 keukenwinkels in Nederland & België, nu ook aan de Costa del Sol! MAAK EEN AFSPRAAK Av. Ricardo Soriano 59 Marbella +34 951 51 92 20 www.kvik.es/marbella west-schilderwerken@outlook.com +31 6 403 820 44 | +34 641 090 980
Schilderwerken,
West
VOOR NA West Schilderwerken

Cathelijne de Vilder: creative director bij Acoola

Funky tapijten

Rechthoekige tapijten met neutrale tinten hebben hun tijd gehad. Het is nu tijd om je interieur wat op te pimpen met funky tapijten.

Kies een keer voor een uitdagende kleur, in een bijzondere vorm of juist een abstract patroon.

Leg het daarnaast een keer niet op een traditionele manier, maar juist half onder de bank, schots en scheef of midden in een ruimte. Plaats er dan niets op zodat het tapijt, het mooiste accessoire in de ruimte wordt.

Carril de Picaza, 30, San Pedro (Marbella) www.acoola.eu | info@acoola.eu | +34 951 569 655
Showroom:

JE ZIT HIER HEERLIJK!

JE EET HIER GEWELDIG!

Kom langs in onze 400m2 showroom in San Pedro voor inspiratie.

Ma-vrij: 10 – 18 uur Za: op afspraak

Calle Budapest 16 San Pedro de Alcantara Tel: 620230376

www.woodfactory.es

info@woodfactory.es

Eigenaar en chefkok Miguel Angel, alom bekend om zijn heerlijke maaltijden, heeft van La Moraga een echte must-go-to gemaakt.

Je geniet hier van zowel de bekende Mediteraanse keuken (salades, gefrituurde boquerones, calamares, schelpjes etc) maar ook zeker van overheerlijke Aziatische én Italiaanse gerechten.

En als tip, probeer eens onze wraps!

Bel ons om te reserveren:

T: +34 685858382

W: www.chiringuitolamoraga.com

P.º de Maritimo Torremolinos, s/n Torremolinos, Málaga

OP MAAT GEMAAKTE MEUBELS EN MEER VAN STEIGERHOUT Beach Restaurant “Chringuito La Moraga” bestaat al meer dan 25 jaar en is een begrip aan de Costa del Sol.

Heeft u genoeg aan de euro?

Wist u dat u een beleggingsplatform ook kunt gebruiken voor beleggingen in of met valuta? Ik denk dat iedereen eens goed zou moeten nadenken of zij/hij blootstaat aan valutaschommelingen, je kunt namelijk geld verliezen als je belegt in buitenlandse aandelen die je met buitenlandse valuta betaalt, simpelweg omdat de wisselkoersen nooit gelijk blijven.

De handel in valuta wordt gedaan op de Forex of nog korter FX. Daar wordt veel en groot verhandeld, zeker ook door professionele partijen. Niet alleen professionele handelaren zijn actief met valuta, ook wel genoemd. Als particulier heeft u ook gewoon toegang tot FX, voor speculatie en als belegging, maar ook voor het afdekken van valuta-risico.

Voor dat laatste, het afdekken van valuta-risico, moet u natuurlijk weten of en welke blootstelling u heeft. Gaat u op vakantie naar Amerika, dan is er al een vorm van blootstelling. Een dure dollar (bijvoorbeeld 1:1) kan er dan voor zorgen dat de reis, het hotel en de uitstapje uitgedrukt in ‘uw’ euro duurder dan gepland wordt. Vervelend, maar misschien nog geen ramp.

Anders wordt het natuurlijk als u op een bepaald moment dollars (of ponden, Zwitserse francs etc.) nodig heeft voor een aankoop. Kijken we even naar het koersverloop van de EURUSD vanaf 2020 tot nu. In 2020 was 1 euro 1,22 dollar waard, dat was in de herfst van 2022 nog maar 0,96 dollar. Om vervolgens in februari dit jaar weer naar de 1,10 te lopen.

Met FX kunt u het koersrisico 1 op 1 afdekken zodat er noch risico, noch potentieel meer is. Maar ook kunt u de risico’s afdekken (tegen betaling van een verzekeringspremie) en zo ook nog het potentieel van uw valuta te behouden. Natuurlijk vereist dit kennis, maar het is ook weer geen hogere wiskunde.

Mocht u zich ondanks de eerdere twee voorbeelden nog steeds niet aangesproken voelen en bent u wel belegger? U weet dat uw beleggingen in bijvoorbeeld Apple, Coca Cola of de S&P500 in USD noteren. Naast in het bedrijf/index zelf belegt u daarmee dus ook in de dollar. Het kan zo maar zijn dat uw belegging na verloop van tijd een hogere koers heeft, maar uw portefeuille (in euro’s) toch afgenomen is. En andersom natuurlijk. En? Kunt u mij de verklaring al geven.....?

Wilt u ook op deze wijze zelf beleggen, of heeft u vragen of opmerkingen, laat het mij weten.

ES Life 61 COLUMN Taco te Gussinklo ‘understand your options’ taco@hugoinvesting.com www.hugoinvesting.com De informatie is niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als een individuele aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen.

ACTIVITEITEN / MUZIEK

Málaga en torno al vino Rondleiding stad en wijnmuseum

29 april, 13 mei, 10 juni https://museovinomalaga.com/

Alle culturele evenementen kijk voor de meest actuele agenda op: www.mmalaga.es

Orquesta Filarmonica Málaga

13 april, 20u - Málaga www.teatrocervantes.com/

Noche en Blanco Málaga

20 mei www.lanocheenblancomalaga.com

NEDERLANDSTALIGE CLUBS COSTA DEL SOL

Marbella Dutch Business Club (marbelladutchbusinessclub.nl)

Bijeenkomsten eerste dinsdag van de maand

Ellas (ellas-spanje.nl)

Bijeenkomsten tweede dinsdag van de maand

Belgian Business & Community Club (bbcce.be)

Nederlandse Club Costa del Sol (nccs.es)

Club Tulipan (www.clubtulipan.nl)

Golfwedstrijden elke dinsdag op verschillende banen

Evenement vermelden?

Stuur een e-mail naar info@especial-life.com

ES Life 62 AGENDA SPAANSE FEESTDAGEN 6 april Jueves Santo 7 april Viernes Santo 1 mei Día del trabajador 15 augustus Maria Hemelvaart

1 VAKANTIE 2 LANDEN

Wakker worden aan een azuurblauw meer, herten spotten in een national park, lokale specialiteiten ontdekken, snorkelen bij verlaten stranden, bodega´s bezoeken, wandelen, fietsen... het kan allemaal vanuit een comfortabele en veilige camper met Nederlandse uitleg en service. Boek direct en besluit waar u naar toe wilt. Spanje, Portugal, óf allebei!

TRADITIE EN PASSIE OP ELK BORD Calle Hermanos Salom 3, Marbella | +34 952 822 511 reservas@restaurantepaellasymas.com | www.restaurantepaellasymas.com NU OOK TAKE AWAY & THUIS BEZORGING
COMBINEER STRAND, NATUUR EN CULTUUR ONTDEK MÉÉR VAN ZUID EUROPA WWW.IBEROCAMPER.COM | +34 609 120 233

Jan Doorakkers International Tax Law

info@doorakkerstaxlaw.com

Fiscaal & juridisch advies

NEDERLANDSTALIGE ONDERNEMERS

INTERNATIONAL

Martin Faessen

WeCare Mortgages

+34 952 263 023

info@wecaremortgages.com

MORTGAGES

Lynn Van Wilderode

Primrose Real Estate

Estepona - Casares Costa - Manilva - La Duquesa www.primrose-realestate.com

+34 952 893 289

+34 661193789

Zigtema Idiomas

Asociación Parasol Costa del Sol

Onderwijs in de Nederlandse taal zigtema.com - nscds.nl

(+34) 649 335 336

Welex Abogados y Economistas

Advocaten, Economen & Acccountants

C/Ramón Gómez de la Serna 23, Marbella

Telf +34 952 775 521 www.welex.es

AJ Automotive Services

Auto invoer – uitvoer – transport – ITV

Telf +31 492 477 522 +34 617 781 091

www.invoerinspanje.nl

www.clinica95.com

Tlf: +34 654737083 clinica95marbella@gmail.com

Hugo Investing

De broker die zorgt voor beleggers Zelf beleggen & Managed Portfolios

hugoinvesting.com I info@hugoinvesting.com

+ 34 951 56 56 56 I + 31 20 499 07 62

Baika & Erik Bablo Marbella makelaar regio Marbella

info@bablomarbella.com www.bablomarbella.com

Roger’s Linnerie / Bornelli by Kees Diks Slaapspecialisten & op maat gemaakte bankstellen

Avenida Carlotta Alessandri 158 Torremolinos

www.rogerslinnerie.com

BaBlo MARBELLA

Uw bedrijf in een kadertje?

Stuur een mail naar: sales@especal-life.com

ES Life 64
www.spanjehypotheek.com hypotheken
www.doorakkerstaxlaw.com
Amber de Kroes Fysiotherapie - revalidatie - trainingB

NEDERLANDSTALIGE HULPVERLENERS

HUISARTSEN

Alhaurin el Grande

Medical Centre Alhaurin - Ch. M van Meer

952 597 230

El Morche

Mar y Salud - Bernadette Veeger - 952 532 065

Fuengirola

Medisch Centrum PG - Henri Guemal - 952 461 992

Nerja

Medical Clinic Nerja - Rik Heyman - 952 526 775

Nueva Andalucía

Centro Medico Romano - Carlos Azcona

952 810 154

Torremolinos

J.O. Landman - 952 388 872

Frank Buster - 952 380 279

TANDARTSEN

Marbella

Clinica Dental Soriano - Leonard Pelzer

951 317 021

Clinica Dental Doctor Wouter Teng

952 827 392

Mijas

Clinica Monte Blanco, Hans Kools - 952 475 972

Nueva Andalucia

Dental Arts - Jose Luis Morena Miranda

952 817 110

Torremolinos

Clinica Montemar - Snezana Kools

661 470 111

FYSIOTHERAPIE / OSTEOPATIE / MASSAGE

Pizarra / Monda

Markus Link Fasciatherapie & massage- 684 123 107

Benalmadena

Body Center - Mireille Rinchard - 607 153 025

Fuengirola/Mijas

Marielle de Bruin - 670 663 910

Stanley Groot - 952 933 975

Marbella

Centro de Fisioterapia Roda

Robina vd Berge - 639 926 228

Patrick Vervaeke - 691 320 710

Nerja

Fisioterapie Holandesa - Rutger - 952 526 881

KRAAMZORG

Costa del Sol

Esther de Vries - +34 603115125 / +31 634893247

ORTHOPEDEN

Nerja

Ortopedia Chatelin - 685 773 857

Marbella / Estepona

Joris van der Lugt (tevens traumatoloog) - 603115125

UROLOOG

Marbella / Pizarra

Urologie Marbella - Wim de Bruyn - 619 992 369

THUISZORG

Algarrobo Costa

Miranda van Poortvliet van Tiel - 618 552 919

Benalmadena

Anneke Verhoeff - 619 287 481

Fuengirola

Bep van de Bremer - 687 487 291

El Morche

Mar y Salud - Jolanda de Kuijer - 676 991 443

PSYCHOLOOG

Marbella

Marlies van Boxtel - +31 627 320 264

Mijas/Fuengirola

Clinica Monte Blanco Maryna Khorolska - 657 198 928

Nerja/Málaga

Gerlinda Smit - 669 579 996

PODOLOOG / PEDICURE

Torremolinos

Desiré González Bossaers- 951 339 219

DIERENARTSEN

Estepona

Pointer Clinic - Nazli Kreft - 952 804 165

Tamara Veterinary clinic - Marcel Vet - 952 795 049

Nueva Andalucía

Pointer Marbella - André Evers - 952 906 626

algemeen noodnummer 112

Voor correcties of toevoegingen: stuur een e-mail naar info@especial-life.com

ES Life 66
TURNKEY CONTEMPORARY DESIGNER HOMES BUILT TO NOTHERN EUROPEAN STANDARDS Denkt u erover een villa te bouwen aan de Costa del Sol? Neem contact met ons op voor meer informatie of een afspraak UW HUIS OP MAAT GEMAAKT, KANT EN KLAAR OPGELEVERD www.iddomus.com / info@iddomus.com / +34 627 183 118 /@iddomus
250.18
Villa Sara • Altos de Los Monteros • Idd-ref.

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.