TOEZICHTSVERHALEN
Verbindende en faciliterende rol NZa
SAMEN OP WEG NAAR ‘HET NIEUWE NORMAAL’ Het zijn hectische tijden in de zorg; ook voor u als zorgfinancial. Waar in een eerste fase van de corona-uitbraak met name de aandacht uitging naar de IC-capaciteit, voldoende beschermingsmiddelen en het omscholen en inzetten van personeel, kijken we sinds enkele weken naar wat de bredere implicaties zijn van de virusuitbraak. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) neemt als toezichthouder hierin haar verantwoordelijkheid. Dit doen we door aandacht te hebben voor de toegankelijkheid en financiële continuïteit van de zorg. Hiermee proberen we de randvoorwaarden van het zorgsysteem te borgen in haar transformatie naar ‘ het nieuwe normaal’. De NZa als coördinator van het opschalen van de reguliere zorg Allereerst de toegankelijkheid van zorg. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft aan de NZa gevraagd om een coördinerende rol te pakken in het opschalen van de reguliere zorg.1 De reguliere zorg is immers niet altijd verleend de afgelopen weken, enerzijds omdat de capaciteit nodig was voor coronagerelateerde zorg en anderzijds omdat mensen zich niet durven te melden uit angst om besmet te raken of omdat ze denken dat hun problematiek niet urgent genoeg is. Dit kan echter voor problemen zorgen. Serieuze gezondheidsklachten, stuwmeren en (nog) langere wachttijden kunnen ontstaan als patiënten geen toegang hebben tot de reguliere zorg. Het is dus wenselijk om deze zorg op te schalen. Maar hoe doen we dat? Enerzijds door op landelijk niveau de regie te nemen in de verschillende zorgsectoren.2 De NZa brengt alle organisaties bij elkaar en faciliteert zo de transitie naar ‘het nieuwe normaal’; het gaat hier met name om het afstemmen tussen organisaties om optimale samenwerking tussen zorgaanbieders te realiseren.3 Anderzijds geven we kwantitatieve duiding aan de hand van dataanalyses.4 Zo maken we op basis van beschikbare data schattingen over de omvang van de zorgvraag, ontwikkeling van de wachttijden en terugloop van declareerbare zorg. Samenwerking op basis van feiten is dus gewenst en cruciaal om de zorg weer toegankelijk te maken voor patiënten die dit zo hard nodig hebben.
Zonder financiële continuïteit, geen toegang tot zorg Daarnaast kijken we naar de financiële continuïteit van zorginstellingen, omdat dit de toegankelijkheid van de zorg borgt. VWS heeft al gesteld dat geen enkele zorginstelling financieel in de problemen mag komen door de
18
corona uitbraak.5 Cruciaal is het dus om te kijken of zorginstellingen in liquiditeitsproblemen komen en bedreigd worden in hun voortbestaan. In samenwerking met het ministerie van VWS, Zorgverzekeraars Nederland en het Zorginstituut hebben we daarom een beleidsregel opgesteld die de financiële ondersteuning van zorgverzekeraars aan zorgaanbieders mogelijk maakt.6 De beleidsregel richt zich zowel op de omzetderving (prestatie continuïteitsbijdrage) als op extra kosten die zorgaanbieders maken (prestatie meerkosten) voor het leveren van de zorg in verband met de uitbraak van het coronavirus. De twee prestaties hebben betrekking op alle zorg waarvoor de NZa prestatie- en tariefregulering vaststelt, met als uitzondering de langdurige zorg, waar een aparte regeling voor is.7 Zorgaanbieders kunnen hierdoor hun energie richten op het leveren van zorg, zonder zich zorgen te hoeven maken over hun financiële situatie. Wanneer een zorgaanbieder ondanks deze regeling toch in de continuïteitsproblemen raakt, kunnen zij zich melden bij de zorgverzekeraar en de NZa. Wij verwachten van zorgverzekeraars dat zij de regie nemen en actief de ontwikkelingen op de markt volgen.
Hoopvolle ontwikkelingen in het gebruik van e-health Het is onduidelijk wat de corona-uitbraak doet met de kosten van de zorg. Naast de extra kosten die gemaakt worden voor coronagerelateerde zaken, stellen we ook vast dat er op bepaalde onderdelen minder kosten worden gemaakt. Deze crisis geeft daarom momentum om te heroverwegen of we nog wel de zorg willen genereren op de manier zoals we dat altijd hebben gedaan. Hier zijn bijvoorbeeld de ontwikkelingen in e-health interessant.8 De grootste stijger, beeldbellen, is erg toegenomen.9 De NZa verwacht dat deze trend zal doorzetten en juicht dit toe. Dankzij digitale toepassingen
03 2020
