Hotelarz 9'2022

AKTUALNOŚCI

RYNEK HOTELI

ZARZĄDZANIE

GŁOŚNe iMPrez Y

Grand Opening Q Hotel Plus Wrocław Bielany 106 Cyrkowe otwarcie ibis Styles Szczecin 107 Pierwsza rocznica AC by Marriott Kraków W hiszpańskich klimatach el partido 108 Pierwsza rocznica 1891 Garni Hotel Kraków We francuskich klimatach la fête 109

FeLieTON

COFFee Bre AK – ciacho z piachem by MAT Wyszedł z siebie, stanął obok Czeka nas parę tropikalnych felietonów

SPA & LIFESTYLE

2022 wrzesień HOTeLArz 1 www.e-hotelarz.pl codziennie świeże aktualności

Szanowni Państwo

60 lat „Hotelarza”. 60 lat hotelarstwa. To pozwala znaleźć trochę szerszą perspektywę w dzisiejszych trudnych czasach. Sam trafiłem do „Hotelarza” w kwietniu 2009 r., czyli w samym środku „największego kry zysu w branży hotelarskiej”, spowodowanego globalnym krachem finansowym. Potem było już tylko lepiej, lepiej i lepiej. A na początku 2020 r. zapowiadało się, że będzie jeszcze lepiej. I wybuchła pandemia – „gorsza niż wojna” dla branży hotelarskiej. A gdy już po dwóch latach praktycznie się skończyła, napraw dę wybuchła wojna – za naszą najbliższą granicą. Gdy już wszyscy się z nią, chcąc nie chcąc, oswoili, zaczęła się dwucy frowa inflacja, nienotowana od połowy lat 90., gdy polska gospodarka była na zupełnie innym etapie. W XXI wieku wzrost cen o 5 proc. rok do roku był czymś niewyobrażalnym, mogącym się z wydarzyć – wydawało się – tylko w związku z jakimś najgorszym katakli zmem. Teraz wynosi 17 proc. i zapowiada się, że będzie wyższa. Koszty mediów rosną o 300, 400, 500 proc. A to wszyst ko wydarza się w ciągu 2,5 roku. I ma największy wpływ – w każdym przypad ku – właśnie na hotelarstwo.

Można byłoby się załamać. Ale ratunkiem jest spojrzenie z szerszej pespektywy – 60 letniej. Hotelarstwo cały czas się rozwija i żaden kryzys ani żaden problem nie spowoduje, że będzie z nim – długofalowo – gorzej. Może być chwilowo ciężko, ale na końcu zawsze będzie lepiej. Nie za pięć, 10 czy 60 lat, ale już za rok, dwa. Tego uczy 60 letnie doświadczenie „Hotelarza”, który w każdych czasach pomaga hotelarzom radzić sobie z bieżącymi problemami. Dzięki fachowej wiedzy przekazywanej na naszych łamach przez najlepszych profesjonalistów z branży, tak jak i w tym wydaniu. Od 60 lat. I podczas naszych konferencji Hotel Trends już od blisko 10 lat.

Rafał Szubstarski Redaktor Naczelny

Ruszyły Hamptony by Hilton : w Łodzi…

Pod koniec września otwarty został Hampton by Hilton Łódź City Center ze 149 pokojami. Plany jego otwarcia ogłoszone zostały jeszcze w 2015 r., a praktycznie gotowy był już w 2020 r. Zarządza nim litewski operator Apex Alliance, który ma w swoim portfolio również m.in. otwartego w marcu Hamptona by Hilton Kraków Balice.

Hotel ulokowany jest w kompleksie Hi Piotrkowska z 20 piętrowym biurowcem. Część hotelowa znajduje się w przylegającym do niego siedmiopiętrowym budynku. Oferuje trzy sale konferencyjne, restaurację, fitness i garaż na 56 samochodów. Recepcja znajduje się na drugiej kondygnacji, a parter zajmują obiekty handlowo usługowe.

Inwestycja ma długą historię, bo działka kupiona została jeszcze w połowie pierwszej dekady XXI wieku przez firmę Bacoli Properties za 16 mln zł i planowany był na niej hotel pod marką Hilton, ale inwestycja ostatecznie nie doszła do skutku z powodu globalnego kryzysu finansowego. W 2015 r. podpisano umowę na Hamptona by Hilton, który dzierżawiony i zarządzany miał być przez, należącą do Satoria Group, spółkę VHM Hotel Management. Budowa całego kompleksu zaczęła się w 2016 r. i zakończyć miała w 2018 r., jednak już wiosną 2017 r. przerwano prace z powodu problemów finansowych inwestora. Wznowiono je po półtora roku.

Jesienią 2019 r. wybrano już nawet dyrektor generalną hotelu, którą została Joanna Płauszewska-Deka, wcześniej m.in. dyrektor sprzedaży i marketingu Satoria Group oraz DoubleTree by Hilton Łódź, a hotel otwarty miał być wiosną 2020 r. Jednak po wybuchu pandemii drogi VHM i inwestora się rozeszły i chociaż biurowiec został otwarty, powoli wypełniając się najemcami, budynek hotelowy stał pusty, a inwestor szukał nowego operatora. Ostatecznie została nim litewska firma Apex Alliance, która zarządza 10 hote lami pod markami Courtyard by Marriott, Hilton Garden Inn i Hampton by Hilton na Litwie, Łotwie, w Rumunii oraz Hamptonem przy lotnisku Kraków Balice. Dyrektorem pozostała Joanna Płauszewska Deka, która powróciła do hotelu po ponadrocznej pracy w innej firmie. Sales & revenue managerem jest Izabela Walczak, która również była w pierwszym zespole hotelu, a później przez rok pracowała jako pricing manager w Sun & Snow. Wcześniej związana była z hotelem Holiday Inn Łódź i siecią CFI Hotels Group. •

… i w Swarzędzu koło Poznania

W połowie września otwarty został Hampton by Hilton Poznań Swarzędz ze 103 pokojami i sąsia dującym centrum konferencyjnym o powierzchni 400 m kw. Pierwsze informacje o planach tej inwe stycji pojawiły się jeszcze w 2017 r.

Hampton w Swarzędzu, ok. 10 km od centrum Poznania, oferuje m.in. restaurację śniadaniową, fitness, game room i snack bar. W przylegającym budynku znajduje się centrum konferencyjne HUBO z czterema salami, które można połączyć w jedną o powierzchni 400 m kw., oraz restauracja à la carte i bar. Kompleks Hampton by Hilton wraz HUBO dysponuje parkingiem na 87 samochodów i trzy autokary oraz stacją ładowania samocho dów elektrycznych.

Inwestorem jest swarzędzka Grupa CLIP, w której skład wchodzą m.in. firmy CLIP Logistyka z magazynami o powierzchni ok. 450 tys. m kw. i STS Logistic, która jest europejskim liderem na rynku trans portu nowych samochodów, zajmując się dostawami do dealerów, magazynowaniem i  ekspedycją. CLIP jest też m.in. inwestorem fabryki VW Poznań. Dyrektorem generalnym hotelu została Justyna Staniszewska, wcześniej związana z Grupą CLIP, a kierownikiem sprzedaży i marketingu Ilona Chowaniec, wcześniej kierownik sprzedaży w Novotelu Poznań Malta.

Łącznie z Hamptonem w Łodzi w Polsce działa już 18 obiek tów pod tą marką i 29 sieci Hilton, a w przyszłym roku otwarte mają zostać Hamptony by Hilton w Tarnowie Podgórnym po drugiej stronie Poznania i w Szczecinie. •

REKLAMA

Hotel zaoferował 103 pokoje i przyległe centrum konferencyjne

REDAKTOR NACZELNY

RAFAŁ SZUBSTARSKI r.szubstarski@pws-promedia.pl tel. +48 22 333 88 01

Studio graficzne Elżbieta Grudzień

Korekta Dorota Ciepielewska

Redakcja internetowa Wiktor Kołakowski w.kolakowski@pws-promedia.pl

Akademia Hotelarza Wioleta Wiater tel. +48 22 333 88 10 w.wiater@pws-promedia.pl

Zespół i Współpracownicy Anita Bajdalska, Bogdan Czajkowski, Elżbieta Nitsze, Janusz Mitulski, Adam Pilczuk, Miłosz Stanisławski, Piotr Stawiński, Anna Patoleta, Marek Przeorski

Polskie Wydawnictwa Specjalistyczne ProMedia Sp. z o.o. ul. Paca 37, 04-386 Warszawa biuro@pws-promedia.pl tel. +48 22 333 88 14

ZarZąd prezes zar ządu – Małgorzata Windorbska członek zarządu – Helena Głuc członek zarządu – Krzysztof Gonciarek

REKLAMA kierownik działu – Małgorzata Grenda m.grenda@pws-promedia.pl tel. +48 22 333 88 02

zastępca kierownika działu – Wioleta Wiater w.wiater@pws-promedia.pl tel. +48 22 333 88 10

Katarzyna Chmal k.chmal@pws-promedia.pl tel. 606 858 767

Anna Sienkiewicz a.sienkiewicz@pws-promedia.pl tel. +48 22 333 88 06

International Sales: Mirek Kraczkowski mirek.kraczko@gmail.com tel. +48 22 401 70 01; mob. +48 600 344 881

FAK TURY/KADRY Marzena Michalik kadr y@pws-promedia.pl tel. +48 22 333 88 14

PrENUMEraTa I KOLPOrTaŻ Monika Sadowska-Kłakus prenumerata@pws-promedia.pl tel. +48 22 333 88 26

Drukarnia JANTAR, Nakład: 4500 egz. Zamówienia na prenumeratę realizują także: Kolporter Sp. z o.o. S.K.A., Garmond Press S.A., GLM Sp. z.o.o., RUCH S.A. – zamówienia można składać na stronie www.prenumerata.ruch.com.pl, e-mail: prenumerata@ruch.com.pl lub tel.: 801 800 803, 22 717 59 59 – w godz. 7.00–18.00. Koszt połączenia wg taryfy operatora. Sprzedaż egzemplarzy archiwalnych w dziale dystrybucji tel. +48 22 333 88 26 Publikacja jest chroniona przepisami prawa autorskiego. Wykonywanie kserokopii lub powielanie inną metodą oraz rozpowszechnianie bez zgody Wydawcy w całości lub części jest zabronione i podlega odpowiedzialności karnej. Redakcja zastrzega sobie prawo skracania i przeredagowywania tekstów. Materiałów niezamówionych nie zwracamy. Redacja nie ponosi odpowiedzialności za treść zamieszczanych reklam.

W Poznaniu ruszył pierwszy w Polsce Radisson Individuals

Sieć Radisson Hotel Group oficjalnie ogłosiła we wrześniu otwarcie Andersia Hotel & Spa Poznań jako Radisson Individuals. W maju operatorem hote lu została niemiecka grupa RIMC Hotels & Resorts, podpisując długoter minowe partnerstwo z właścicielem budynku Deka Immobilien Investment. Docelowo hotel działać będzie pod marką Radisson Blu.

RIMCzostał

operatorem hotelu po wygaśnięciu 15-letniej umowy na zarzą dzanie z siecią IBB, należącą do dewelopera Von der Heyden Group, który był inwestorem kompleksu, a potem sprzedał budynek Deka Immobilien. Hotel zajmuje dziewięć wyższych pięter wieżowca z panoramicznym widokiem na miasto i oferuje 172 pokoje, 1,8 tys. m kw. powierzchni konferencyjnej z 10 salami, restaura cję Flavoria oraz Harmonia Wellness Club & Pool z basenem, jacuzzi i sauną. – Cieszymy się, że możemy być częścią transformacji hotelu Andersia. Obiekt jest miejscem z ogromnym potencjałem do rozwoju i przyjmowania gości, którzy chcą odwiedzać Poznań w celach biznesowych i wypoczynkowych – mówi Przemysław Konieczyński, dyrektor generalny Andersia Hotel & Spa Poznań.

Jak opisuje sieć, „Radisson Individuals to marka, która pozwala obiektom hotelowym na zachowanie i promowanie ich unikatowych cech poprzez skupienie się na jedynych w swoim rodzaju lokalizacjach i doświadczeniach, przy jednoczesnym spełnieniu wyso kich standardów jakości i usług, których goście oczekują od Radisson Hotel Group. To marka uzupełniająca inne istniejące marki w portfolio, a także idealny pierwszy krok dla indywidualnych hoteli z silnymi ocenami usług, które mogą rozważać przejście do jednej z innych głównych marek na późniejszym etapie”. Andersia w ciągu roku ma wejść pod markę Radisson Blu, pod którą obecnie w Polsce działa osiem hoteli.

Całe portfolio sieci Radisson w Polsce składa się z 17 hoteli. Na początku 2023 r. otwarty ma zostać Radisson Blu Resort, Ostróda, latem Radisson RED Kraków wraz Radisson Serviced Apartments, które będą częścią kompleksu Unity Centre. W 2024 r. planowane jest otwarcie Radisson Blu Resort, Międzywodzie, a w 2025 r. Radisson Resort & Suites, Ustronie Morskie. – Reaktywowaliśmy nasz plan ekspansji w Polsce od 2016 r., kiedy to zainicjowaliśmy strategię wzrostu skoncentrowaną na tworzeniu zróżnicowanego portfolio w ośrodkach miejskich i wypoczynkowych, działając w seg mencie od średniej klasy do luksusu na podstawie umów o zarządzanie i franczyzę. Dziś możemy z dumą ogłosić, że osiągnęliśmy silny portfel docelowo 23 hoteli z ponad 5,2 tys. pokoi w sześciu markach Radisson Hotel Group – podkreśla Valerie Schuermans, vice president business development Central & Western Europe. •

wrzesień 2022 codziennie świeże aktualności www.e-hotelarz.pl

Na Starym Mieście we Wrocławiu powstanie Autograph Collection

Spółka Rafin, która w listopadzie ub.r. kupiła działkę po byłym pałacu Hatzfeldów, planując jego odbudowę i otwarcie w nim 5-gwiazdkowego hotelu, podpisała umowę franczyzową z siecią Marriott na markę Autograph Collection.

Wzrekonstruowanym pałacu Hatzfeldów, całkowicie zniszczonym podczas wojny, znajdzie się 149 pokoi, sala balowa, konferencyjna, SPA, basen i garaż podziemny. Rozpoczęcie odbudowy planowane jest na przełom roku 2023/2024, po zakończeniu trwającej inwestycji w hotel Grand, który działać będzie pod accorowską marką Mövenpick.

Pałac Hatzledów dziś

Po zakupie działki Rafin poświęcił kolejne miesiące na dokładną analizę marek hotelowych z segmentu 5-gwiazdkowego. – Odwiedzaliśmy najlepsze hotele w Berlinie, Londynie i innych europejskich miastach i właśnie Autograph Collection wywarł na nas największe wrażenie. Nie chodzi tylko o poziom wykończenia, wszechobecny luksus czy standard obsługi – bo te atrybuty odnaleźć można w wielu obiektach tej klasy – ale indywidualne przygotowanie autorskiego projektu hotelu w odniesieniu do jego wartości historycznej – podkreśla Grzegorz Rojek, prezes spółki Cohm, należącej do grupy kapitałowej inwestora, odpowiedzial ny za zarządzanie obiektami hotelowymi w portfolio Rafin. Pod marką Autograph Collection działa obecnie ok. 270 hoteli w 44 krajach, a kolej

nych ok. 90 jest w przygotowaniu, w tym w pałacu Szaniawskich i Branickich na Starym Mieście w Warszawie oraz w zabytkowej kamienicy w Krakowie, które otwar te mają zostać w najbliższych miesiącach. – Jesteśmy dumni, że inwestor wybrał Autograph Collection dla tak prestiżowego projektu jakim jest rewitalizacja pałacu Hatzfeldów. Pozycjonowanie oraz oryginalność obiektów Autograph Collection pozwoli podkreślić nieprzeciętne atuty tego unikatowego projektu – mówi Janusz Mitulski, starszy dyrektor ds. rozwoju na Europę Środkowo-Wschodnią Marriott International. Za przygotowanie zarówno projektu kubaturowego, jak i aranżacji wnętrz odpowiedzialna będzie pracownia Tremend.

Do spółki Rafin należą we Wrocławiu m.in. zrewitalizowane już hotele Europejski i Piast, obecnie realizuje ona przebudowę hotelu Grand i planuje renowację hotelu Polonia (który również wprowadzony ma być pod międzynarodową markę), wszystkie przy głównej ul. Piłsudskiego, oraz hotel Lothus (też ma działać pod globalną marką) naprzeciwko pałacu Hatzfeldów przy ul. Wita Stwosza prowadzącej na rynek. •

...a przy lotnisku w Warszawie TRIBE Airport

W wielofunkcyjnym kompleksie Fort 7 planowanym przy ul. Benneta w sąsiedztwie Lotniska Chopina powstać ma hotel TRIBE z 266 pokojami. Umowa podpisana została między spółką Ennismore, której większościowym udziałowcem jest Accor, a międzynarodową firmą deweloperską ATENOR.

Projekt kompleksu Fort 7 zakłada stworzenie nowoczesnej, przy gotowanej z troską o środowisko naturalne, inwestycji liczącej ponad 200 tys. m kw. na ok.14-ha działce, otoczonej przez 5,5 ha zielonego terenu z jeziorem w forcie Zbarż. Pierwszy etap obejmie otwarcie hotelu, zarządzanego przez Ennismore, oraz trzech nierucho mości biurowych zaprojektowanych przez JEMS Architekci. W kolejnych etapach powstać ma zróżnicowana zabudowa użytkowa z lokalami pod handel detaliczny, edukację, prywatne usługi wynajmu i mieszkania. Pierwszy hotel pod lifestyle'ową marką TRIBE ze średniego seg mentu otwarty został przez Accor w 2019 r. w australijskim Perth. Obecnie działa pod nią siedem obiektów. W 2021 r. stała się częścią firmy Ennismore (stworzyła m.in. markę Hoxton), która podpisała umowę joint venture z grupą Accor. Ennismore oferuje teraz lifestyle'owe marki i kreatywne koncepty hotelarskie z portfolio Accoru, jak m.in. luksusowe Morgans Originals, SLS, i SO/; z segmentu premium Mondrian, 21c Museum, 25hours; midscale'owe (podobnie jak TRIBE) Mama Shelter czy ekonomiczne JO & JOE. Jak opisuje sieć: „hotele TRIBE wyróżniają stylowo zaprojektowane nowoczesne przestrzenie

z prostym i funkcjonalnym designem”. Ennismore podpisał już kon trakty na 50 hoteli TRIBE i dąży do dynamicznej ekspansji marki w ciągu najbliższych pięciu lat.

ATENOR to z kolei notowana na giełdzie Euronext w Brukseli „zrównoważona, miejska firma deweloperska” obecna w 10 krajach europejskich z portfelem 32 projektów o łącznej powierzchni 1,3 mln m kw. – Zrównoważona polityka ATENOR w zakresie architek tury i budownictwa oraz wynikająca z niej dbałość o najwyższe stan dardy jakości, pozwalają nam przyczynić się do kształtowania krajo brazu miejskiego w Warszawie i stworzyć nową dzielnicę skoncentro waną na potrzebach najemców i mieszkańców Fort 7 – tłumaczy Sven Lemmes, executive officer w ATENOR. W realizacji inwestycji firmie doradza Hotel Professionals.

Plany otwarcia pierwszych hoteli w Polsce pod marką TRIBE ogło szone zostały w 2019 r. przez Orbis. Powstać miały w Warszawie –w  byłej centrali firmy przy ul. Brackiej, oraz w Krakowie – na działce obok Mercure Stare Miasto, ale po wybuchu pandemii plany te zostały zawieszone. •

W Szklarskiej Porębie otwarto trzeci Five Seasons

Five Seasons to kolekcja kameralnych aparthoteli butikowych z linii „przyjaznej dorosłym” sieci Górskie Resorty, która najbar dziej znana jest z kilkusetpokojowych resortów rodzinnych. W Szklarskiej Porębie otwarto niedawno trzeci już Five Seasons z 38 apartamentami.

W2019 r. otwarty został Five Seasons One „dla osób, które poszukują ciszy i prawdziwego wypoczynku” z 29 apartamentami, „dedykowany miłośni kom górskich wycieczek i rowerowych eskapad, którzy po intensywnym dniu, mogą znaleźć odprężenie w gabinetach Holistic SPA”. W 2021 r. ruszył Five Seasons Two z 52 apartamentami – „miejsce przeznaczone dla wielbicieli leniwych poranków i długich wieczorów przy basenie z jacuzzi”. W obiekcie znaj dują się koktajlbar i włoska restau racja Pasta i Basta. Latem tego roku obok Five Seasons Two otwarto Five Seasons Three z 38 apartamentami. Między budynkami znajduje się kameralny, całoroczny podgrzewany basen zewnętrzny z jacuzzi. W obiek tach oferowane są pokoje typu classic z salonem i sypialnią oraz classic plus – dodatkowo z prywatną sauną. Nabywcy pokoi mogą korzystać z pobytów właścicielskich w dowolnej liczbie dni w ciągu roku. Całość inwestycji opiera się na modelu podziału przychodu 50/50. Wszystkie obiekty znajdują się w sąsiedztwie kompleksu Górskich Resortów Platinum Mountain. •

…a w Karpaczu pierwszy

Pierwszy Five Seasons z 44 apartamentami otwarty też został w Karpaczu. Podobnie jak w Szklarskiej Porębie każdy składa się z pokoju dziennego i sypialni, niektóre dysponują też tarasem na dachu, a apartamenty w standardzie classic plus wypo sażone są w prywatne sauny. W obiekcie znajduje się też restaura cja śniadaniowa i Wilczy Bar (aparthotel znajduje się przy ul. Wilczej) z wyborem drinków i koktajli. Five Seasons Karpacz znajduje się na terenie kompleksu Green Mountain Resort, a goście mogą korzystać z jego pełnej oferty basenowej i SPA. Pokoje sprzedawane są w dwóch wariantach: z 7 procentowym zwrotem rocznie bez pobytu właścicielskiego lub 6 procentowym przy 14 dniowym pobycie właścicielskim. •

W ŚwieradowieZdroju planowany jest Infinity Mountain Resort

Infinity Mountain Resort ze 136 aparta mentami, strefą SPA & wellness z base nem, restauracją planowany jest w Świeradowie Zdroju. Składał się będzie z trzech budynków, połączonych ze sobą przejściami podziemnymi.

Inwestycja ma stanowić połączenie nowocze snych rozwiązań i regionalnego stylu z ele wacjami wykonanymi z naturalnych materia łów, takich jak kamień, drewno i szkło. Apartamenty o  powierzchni od 29 do 145 m kw. posiadały będą balkony lub tarasy, a na parterze ogródki. Na indywidualne życzenie nabywców będą mogły być też dodatkowo wyposażone w jacuzzi lub saunę. W strefie relaksu znajdą się basen, jacuzzi, sauny oraz gabinety SPA. Obiekt

zaoferuje też siłownię, wypożyczalnię nart i rowe rów, 137 miejsc dla samochodów oraz stację ładowania aut elektrycznych, a dla najmłodszych salę zabaw i brodzik ze zjeżdżalnią.

Infinity Mountain Resort będzie realizowany w dwóch etapach. W pierwszym zostaną wybudowane dwa z trzech budynków z 78 apartamentami, a w drugim 58. Lokale są oferowane w standardzie deweloperskim z możliwością wykończenia i wyposażenia apartamentu pod klucz we współpracy z wyko nawcą. Apartamenty na najwyższych kondy gnacjach będą klimatyzowane w standardzie deweloperskim. Obiekt zaprojektowano tak, aby bez wychodzenia na powietrze można było przejść do każdego z budynków, a łącznikiem budynków będzie lobby z recepcją. •

Koło Platinum Mountain

Przy kompleksie Green Mountain Resort FOT. GÓRSKIE RESORTY, WIZUALIZACJE

Zaplanowano 136 apartamentów

Marka Aries wkracza na Mazury

W Mierkach k. Olsztynka nad jeziorem Pluszne planowane jest otwarcie w połowie 2024 r. Lago Park Apartments by Aries z 77 apartamentami sprzedawanymi w condo, restauracją, 11 gabinetami SPA i basenem. To pierwsza inwestycja na Mazurach sygnowana marką Aries po dwóch już otwartych i czterech przygotowywanych w górach.

Projekt zakłada budowę dwóch trzypię trowych apartamentowców z lokalami o powierzchni od 25 do 60 m kw., które zostaną wykończone w standardzie pięciu gwiazdek. Wszystkie dysponować będą aneksami kuchennymi. W inwestycji zaplano wano też m.in. prywatną marinę, restaurację na wodzie i place zabaw. – Bogata infrastruk tura zaplecza hotelowego powstaje z myślą o  całorocznym obłożeniu. Z doświadczenia

wiemy, że to właśnie łatwy i bezpośredni dostęp do szerokiego wachlarza atrakcji hotelowych stanowi czynnik przewagi nad konkurencyjnymi projektami condo – tłumaczy Agnieszka Urbańska-Pucek, członek zarzą du i dyrektor ds. rozwoju grupy Platan. Apartamenty oferowane są w dwóch wariantach: na potrzeby własne oraz w mode lu 70/30, w którym właściciel czerpie 70 proc. przychodów generowanych przez jego apar tament. Lokal będzie można podnajmować samodzielnie lub skorzystać z pośrednictwa operatora Platan Hotels & Resorts. – Renoma hoteli marki Aries będzie dodatkowym czyn nikiem decydującym o przewadze Lago Park nad konkurencyjnymi projektami sektora condo – uważa Agnieszka Urbańska-Pucek.

Budowa Qubusa Katowice wznowiona

Po blisko dwuletniej przerwie wstrzymana na początku pandemii budowa hotelu Qubus z 97 pokojami w centrum Katowic zostaje wznowiona. Zakończenie planowane jest pod koniec 2023 r.

Budowa zatrzymała się po zrealizowaniu parkingu podziem nego i poziomu 0. – Dwa lata pandemii nie były łatwe dla hotelarstwa. Z pewnością wyszli śmy z nich z nowymi doświadcze niami i na pewno jesteśmy lepiej przygotowani na pojawiające się krytyczne sytuacje na rynku. Z radością wracamy do Katowic z nowym hotelem, w którym skon centrujemy się na rozwiązaniach eko i wyjątkowym designie – mówi Artur Hajduk, prezes sieci Qubus Hotel.

W hotelu o powierzchni 5,5 tys. m kw. znajdą się m.in. restauracja z barem, sale bankietowo-konferencyjne, fitness i zielony taras. – Zaczynamy prace żelbetonowe i stawianie konstrukcji pięter. Do budowy i aranżacji użyjemy biodegrado walnych oraz odnawialnych materiałów i tworzyw – opisuje Maciej Pabisz, dyrektor operacyjny Qubus Hotel. Będzie to 12. hotel pod marką Qubus. Na wznowienie czeka jeszcze wstrzymana po wybuchu pandemii budowa hotelu Puro. Wnętrza zaprojektowane zostały przez studio MIXD. •

– Od naszych dotychczasowych inwestorów otrzymujemy bardzo pochlebne opinie doty czące najwyższej jakości usług w działających obiektach hotelowych. Ten aspekt bardzo często stanowi silny impuls do wyboru naszych inwestycji, bo sprawdzona marka operatora obiektu czyni nas wiarygodnym partnerem w stabilnym wypracowywaniu zysków.

Grupa Platan po otwarciu dwóch skatego ryzowanych hoteli Aries, w Zakopanem i Wiśle, rozszerzyła w ostatnich latach spectrum działalności o rynek apartamentów inwesty cyjnych. W najbliższych miesiącach otwarte mają zostać Aries Residence & SPA Szczyrk i Aries Residence Bukowina Tatrzańska, a powstają też Aries Residence Krynica-Zdrój i Witkac Residence by Aries Zakopane. •

Rycerski w Szczecinie zmieni się w hotel butikowy

Grupa Polskiego Holdingu Hotelowego rusza z kolejną inwestycją – gruntowną modernizację przejdzie hotel Rycerski w centrum Szczecina, który ma stać się nowoczesnym hotelem butikowym.

Projekt przewiduje całkowi tą modernizację wnętrz, w tym 31 pokoi i dwóch apartamen tów, lobby z recepcją i barem, restauracji, sali konferencyjnej z foyer i kuchni. Obiekt zosta nie wyposażony w klimatyza cję, nową windę dla gości, wymienione też zostaną wszystkie instalacje. Nowa odsłona charakteryzować się ma lekkim eklektyzmem, industrializmem, zabawą kolorem i formą. – Grupa Kapitałowa PHH konsekwent nie realizuje swój biznesplan, który obejmuje modernizację większości posiadanych obiektów w całej Polsce. Dzięki wybranej koncepcji projektowej hotel Rycerski wprowadzi nową jakość i standard do swoich przestrzeni, które w pełni odpo wiedzą na potrzeby naszych gości – mówi Agnieszka Łebska, dyrektor ds. technicznych i realizacji inwestycji PHH.

Autorem koncepcji wnętrz jest Warszawskie Biuro Projektowe Miśkiewicz Design. Inwestor powierzył modernizację obiektu konsorcjum INFINE-HRCA. •

Hotel zaoferuje 97 pokoi

Projekt Miśkiewicz Design

77 apartamentów w condo

Wiecha nad Grano Marina Hotel

Budowa Grano Marina Hotelu w gdańskim kom pleksie Sol Marina osiągnęła stan surowy otwarty, zwieńczony zawieszeniem wiechy na dachu. W hotelu znajdzie się 128 pokoi oraz 15 aparta mentów w sąsiednim budynku, wszystkie sprze dawane w condo. Otwarcie planowane jest do końca 2023 r.

Ten 10-piętrowy hotel z elewacją przypominającą kształ tem rozpostarty żagiel stanowił będzie dominantę inwe stycji Sol Marina z ok. 30 niskimi budynkami apartamen towymi i mariną, powstającymi w trzech etapach przy nabrze żu Martwej Wisły koło Wyspy Sobieszewskiej. W hotelu znajdą się m.in. basen, gabinety SPA, fitness, restauracja i sale konfe rencyjne. Pokoje od 22 do 58 m kw. sprzedawane są w systemie condo z podzia łem przychodów 50/50 z usług noclegowych, mini malnym czynszem w wyso kości 5 proc. oraz umową dzierżawy na 15 lat. Właś ciciele pokoi będą mogli korzystać z 14-dniowego poby tu właścicielskiego. Taki sam model biznesowy funkcjonuje w innych obiektach firmy Dekpol Deweloper, którymi zarządza Grano Group, jak Number One by Grano i hotel Grano. Wszystkie pokoje będą wykończone pod klucz. Wnętrza zaprojektowane zostały przez pracownię Ideograf.

Pierwszy etap inwestycji Sol Marina z 92 apartamentami został już zakończony i przekazany do użytku. Obecnie trwa budowa drugiego etapu ze 127 apartamentami i budynkiem hotelowym. Cały projekt obejmie ok. 500 apartamentów oraz pokoi hotelowych. •

Hotel Almond dołączył do sieci Grano Hotels

Do sieci Grano Hotels, składającej się z gdańskich obiektów wybudowanych przez Dekpol, dołączył 4-gwiazdkowy hotel Almond położony w centrum miasta. Tym samym oferta sieci powiększyła się o 109 pokoi hotelowych, osiągając łącznie poziom ponad 630 pokoi oraz apartamentów na wynajem.

Sieć Grano Hotels poza Almondem tworzą też hote le Number One by Grano i Grano na Wyspie Spichrzów oraz ulokowane przy nich Grano Apartments, które obejmują wcze śniejsze Apartamenty Nowa Motława przy Number One oraz Premium Stare Miasto przy Grano, a także Sol Marina Apartments w nowej inwestycji przy nabrzeżu Martwej Wisły. Otwarty przez Dekpol w 2016 r. Almond znajduje się na Starym Przedmieściu koło Wyspy Spichrzów. – Nasza sieć hotelowa i apartamentów na wynajem rośnie w siłę. Bardzo cieszymy się z poszerzenia naszej oferty o bar dzo popularny wśród turystów obiekt znajdujący się w ścisłym centrum Gdańska. Hotel Almond będzie miał wspólny z siecią Grano Hotels dział rezerwacji indywidualnych, obsługi turysty ki grupowej i konferencyjnej. Dzięki temu będziemy mogli zaproponować naszym klientom jeszcze szerszą i ciekawszą ofertę spędzenia czasu na terenie Gdańska – mówi Dariusz Radtke, prezes zarządu Grano Group.

Obecnie oferta sieci Grano Hotels liczy 416 pokoi hotelowych oraz 215 apartamentów na wynajem. Zgodnie z planem w naj bliższym czasie będzie się zwiększała poprzez dołączanie do portfolio nowych obiektów. W przygotowaniu jest m.in. condo hotel Grano Marina ze 128 pokojami i 15 apartamentami w inwestycji Sol Marina. •

Sieć powiększyła się o 109 pokoi

Wnętrza zaprojektowane przez Ideograf

47 mln zysku netto Arche w l półroczu

Grupa Arche w I półroczu wygenerowała przychody netto ze sprzedaży w wysokości 238,5 mln zł i zysk netto 47,2 mln zł, podczas gdy rok wcześniej 31,5 mln zł. Przychody ze sprzedaży wybudowanych lokali wyniosły 126 mln zł (w tym samym okresie rok wcześniej 177 mln), a z usług świadczonych przez hotele 107 mln zł (rok wcześniej 31 mln).

Spółka przez pierwszych sześć miesięcy tego roku sprze dała 157 lokali, w tym 69 mieszkalnych i 88 hotelowych (w pierwszym półroczu 2021 r. odpowiednio 373, 240, 133). Na koniec okresu sprawozdawczego w ofercie znajdowa ło się 1540 lokali, w tym 364 mieszkalne i 1176 hotelowych. Spółka sprzedaje pokoje w hotelach w autorskim „Systemie Arche”, opierającym się na podziale zysków z inwestorami, którzy zakupili pokoje i apartamenty hotelowe, zarówno z najmu pokoi, jak i całej powierzchni pełniącej funkcje dodatkowe, jak restauracje, sale konferencyjne, SPA oraz powierzchnie usługowe. Do tego Arche oferuje pobyty właścicielskie bez ograniczeń. Obecnie spółka zarządza 16 hotelami, aparta mentowcem Arche Residence Łódź oraz siecią hoteli rozpro szonych Arche Siedlisko (łącznie 3447 pokoi i 150 ekoboksów w Siedliskach). W  budowie są Arche Fabryka Samolotów Mielno (116 pokoi), Arche Sanatorium Milicyjne Nałęczów (308), Arche Klasztor Wrocław (84) i Arche Hotel Gdańsk Airport (158), których ukończenie planowane jest w przyszłym roku. W przygotowaniu jest dziewięć kolejnych, m.in. w Bia­

Całkowita liczba sprzedanych lokali hotelowych (tzn. dla których spółka podpisała z klien tami przedwstępną umowę sprzedaży) w okresie 01.01.2022 r. – 30.06.2022 r.

łymstoku (Garnizon), Poznaniu (Fort VI), Bytomiu (EC), Otwocku (Sanatorium Sejmikowe), Siemianowicach Śląskich (Pałac Donnersmarcków), Konstancinie Jeziornie (Papiernia Królewska) i Krakowie (przy węźle komunikacyjnym Jana Pawła II / Nowohucka). •

PHH przygotuje koncepcję bazy hotelowej przy CPK

Centralny Port Komunikacyjny podpisał list intencyjny z Polskim Holdingiem Hotelowym, co jest wstępem do współpracy obejmującej m.in. przygotowanie koncepcji infrastruktury hotelowej na obszarze wokół planowanego Portu Solidarność.

Na mocy podpisanego porozumie nia strony zobowiązały się podjąć wspólne działania dotyczące m.in. oceny rynku hotelowego (szczególnie działalności w obszarze lotnisk), wypra cowania rekomendacji w zakresie bazy hotelowej na terenie tzw. Airport City (obszaru wokół Portu Solidarność), a także określenie wymagań lokalizacyjnych czy analizy rentowności. Ponadto PHH ma zostać włączony do prac koncepcyjnych nad zagospodarowaniem obszarów udostępnionych do wykorzystania po przeniesieniu cywilnego ruchu lotniczego z Lotniska Chopina. – PHH już obecnie jest jednym z największych właścicieli hoteli lotniskowych w Europie Środkowo

Wschodniej. Dzięki CPK przed spółką otwiera się nowe pole ekspansji. Dla CPK z kolei współpraca z doświadczonym partnerem trwale obecnym na polskim rynku to gwarancja najlepszej jakości usług dla pasażerów korzystających z Portu Solidarność – stwierdził Mikołaj Wild, prezes spółki CPK.

Jak podkreśla Gheorghe Marian Cristescu, prezes zarządu Polskiego Holdingu Hotelowego, PHH jest spółką posiadającą największe doświadczenie na polu hoteli przylotniskowych, nie tylko w Polsce, ale również w tej części Europy. – Posiadamy przy portach lotniczych sie dem hoteli, które w swoim segmencie biznesowym są liderami rynku, i to doświad

czenie chcemy wnieść do projektu, jakim jest Centralny Port Komunikacyjny. Od początku przedstawienia idei CPK byliśmy zwolennikami tych rozwiązań, tym bardziej że będąc bardzo blisko biznesowo ruchu lotniczego w Warszawie, widzimy, ile potencjału ucieka z Polski ze względu na ograniczone możliwości Lotniska Chopina. Jestem przekonany, że planowane otwar cie CPK, wstępnie dla 40 mln pasażerów rocznie, jest jak najbardziej uzasadnione, zwłaszcza przy tych wynikach, jakie obec nie osiąga stołeczny port, i przy ogólnym rozwoju ruchu lotniczego w Europie. Tym bardziej nie może nas zabraknąć przy tej inwestycji, gdzie również widzimy duże szanse rozwoju dla nas. •

Artbranding NYX Hotelu Warszawa

Rozstrzygnięty został konkurs NYX Hotels – Art Lives Here zorganizowany przez NYX Hotel Warsaw. Najlepsza praca stworzona podczas rezydencji artystycznych w hotelu została zakupiona przez hotel i włączona do jego kolekcji sztuki.

Konkurs NYX Hotels – Art Lives Here to autorski program rezydencji dla artystów. Na jego pierwszą edycję nadeszło ponad 100 zgłoszeń z całej Europy. Do finału zaproszono czterech rezydentów, którzy mogli spędzić trzy tygodnie w warszawskim NYX Hotelu. Specjalnie dla nich przearanżowano na pracow nię jeden z pokoi na 15. piętrze, a widok z okien miał stanowić kanwę do stworzenia pracy o temacie „Artysta inspirowany kra jobrazem miej skim”. Prace zaprezentowano podczas finało wego wydarze nia z udziałem gości, którzy mogli obejrzeć dzieła sztuki stworzone na cztery bardzo odmienne sposoby przez artystów z Rumunii, Francji, Ukrainy i Polski. Jury jednomyślnie ogłosiło zwycięską pracą imponujący kolaż autorstwa Laure Catugier – pochodzącej z Francji artystki, mieszkającej w Berlinie. Mural liczący prawie 8 m długości i blisko 2,5 m wysokości na stałe powiększy kolekcję sztuki NYX Hotel Warsaw. Dzieło będzie zdobi ło ścianę na czwartym piętrze hotelu.

Rezydencja NYX Hotel Warsaw to pionierski projekt z obszaru artbrandingu w Polsce, który ma udowadniać, że nowoczesne myślenie o rozwoju marki polega na docieraniu do licznych i bardzo różnorodnych grup odbiorców. Poprzez kampanię Art Lives Here hotel chce nawiązać naturalnie do tego, co wyróżnia go na mapie hoteli w Polsce, a NYX Hotel to obiekt, w którym od początku znaleźć można prace z obszaru street i urban artu, wykonane dla niego przez czołówkę lokalnych artystów. – Sztuka jest wpisana w DNA marki NYX, dla tego powstał pomysł na projekt rezydencji NYX Hotels – Art Lives Here. W ten sposób jeszcze szerzej otwiera my drzwi dla sztuki. Chcemy, żeby zdolni artyści mieli szansę na rozwój dzięki ciekawym inicjatywom takim jak ta – tłumaczy Paulina Kołodziejczyk, multi property manager Poland NYX Hotel Warsaw. •

Tematyczne spacery Mercure Kraków Stare Miasto

Zespół hotelu Mercure Kraków Stare Miasto przygo tował nową atrakcję dla swoich gości w postaci projektu, dzięki któremu mogą poznać miasto od zupełnie nowej strony. Cotygodniowe spacery z prze wodnikiem mają w unikatowy sposób ukazać lokalne dziedzictwo, pozwalając na zanurzenie się w wyjąt kowy klimat Grodu Kraka.

Wycieczki odbywają w zgodzie z ideą Discover Local. Narodziła się ona, by wszystkim gościom marki Mercure zapewnić doświadczenia związane z lokalnością. Dzięki tej idei uczest nicy mogą spotkać się z żywą historią okolic, poznać ich walory artystyczne oraz oryginalne smaki i aromaty. Teraz Mercure Stare Miasto zaprosił do wspólnego odkry wania autentycznych uroków miasta w  nowy sposób. Na gości czekają spacery podzie lone na sekcje tematyczne, a każdy z nich prezentuje miasto z innej perspektywy.

Pierwszy ze spacerów poka zać ma miejsca, które zwykle mijane są bezwiednie, a wie o nich tylko garstka turystów. Odcisk stopy królowej Jadwigi, noże przy przejściu w Sukiennicach, łańcuchy przy ul. Floriańskiej czy słynna cukiernia Redolfi, o których nie wspomi nają przewodniki. Perły lokalnej kuchni są przybliżane podczas dru giego spaceru, na którym goście odwiedzają m.in. położony obok hotelu Stary Kleparz, czyli najstarsze targowisko w Krakowie, mając okazję skosztować tradycyjnych produktów regionalnych. Na miło śników mrocznych historii czeka trzecia wycieczka. Z kolei czwarta pozwala zagłębić się w świat krakowskiej bohemy. Zwiedzający zapoznają się z najwybitniejszymi lokalnymi przedstawicielami Młodej Polski, zaglądają do kawiarni Jama Michalika, Teatru Słowackiego, kościoła franciszkanów ze słynnymi witrażami, Pałacu Sztuki czy Domu Mehoffera. – Dążymy do tego, aby nasz hotel był czymś więcej niż miejscem inspirowanym regionem. Zależy nam, aby kreować kom pletne doświadczenia pobytu, dzięki którym nasi goście mogą spędzić czas we wnętrzach inspirowanych lokalnie, rozsmakować się w auten tycznej, regionalnej kuchni, poznać lokalne dziedzictwo i tradycje, a także odkryć miasto od prawdziwej, żywej strony. Chcemy angażo wać gości do pełniejszego odkrywania tego, co najlepsze w regionie: doświadczenia wielu powiązanych ze sobą emocji osadzonych w lokalności – tłumaczy Tomasz Schweda, dyrektor generalny Mercure Kraków Stare Miasto. •

FOT. NYX HOTEL WARSAW, MERCURE KRAKÓW STARE MIASTO

Zwycięska praca w konkursie NYX Hotels – Art Lives Here

Hotel zaprasza do odkrywania autentycznych uroków miasta w nowy sposób

Noclegi.pl: mniejsze obiekty rezygnują z działania w zimie

Po bardzo dobrym wrześniu polska branża turystycz na wstrzymała oddech i wyczekuje. Z powodu galopujących cen prądu czy ogrzewania aż co piąty właściciel obiektów noclegowych rezygnuje z dzia łalności w sezonie zimowym, a 30 proc. odkłada otwarcie kalendarzy rezerwacji na święta i sylwestra – wynika z raportu platformy rezerwacyjnej Noclegi.pl, skupiającej głównie mniejsze obiekty, apartamenty i kwatery.

Wbrew obawom sezon letni był naprawdę dobry, tym bardziej że nie zakończył się wraz z wakacjami – we wrześniu obiekty sprzedawane przez Noclegi.pl odno towały aż 40 proc. więcej rezerwacji niż w ub.r., a średnia cena na osobę wzrosła z 91 do 109 zł. – Pomimo rosnących cen Polacy wciąż byli gotowi do wyjazdów. Odnotowujemy też coraz więcej zapytań o noclegi w sezonie zimowym, a nawet na przyszłoroczne wakacje. Problem polega jednak na tym, że na razie brak ofert, bo hotelarze po prostu nie wiedzą, co robić i jak odnaleźć się w rzeczywistości obecnych kosztów – mówi Natalia Jaworska z platformy Noclegi.pl.

Najpewniejsi swojej pozycji są duzi gracze, szczególnie hotele. Rosnące koszty działalności starają się rekompensować sobie podniesieniem cen i oszczędnościami, np. poprzez rezygnację z iluminacji obiektów i terenów je otaczających. Inaczej rzecz się ma w przypadku właścicieli mniejszych obiektów. Jak wynika z raportu Noclegi.pl, aż 20 proc. właścicieli obiektów noclegowych już teraz podjęło decyzję o zawieszeniu działalności w okresie zimowym. Kolejne 30 proc. wstrzymuje się z udostępnieniem oferty na święta i Nowy Rok, choć to właśnie w końcówce września rozpoczynał się sezon rezerwacji na ten czas. – Obserwują, co się dzieje na rynku, kalkulują, na jakim poziomie ustawić ofertę, żeby była opłacalna, jeśli galopujące ceny się nie zatrzymają. Nie wykluczamy, że część z nich również zawiesi funkcjonowanie w sezonie zimowym – mówi Natalia Jaworska.

Na koniec września najczęściej wyszukiwanymi miejscowościa mi na okres świąteczno-noworoczny były Zakopane, Gdańsk, Sopot, Kraków i Świnoujście. W Zakopanem średnia cena za osobę za noc kształtowała się na poziomie 119 zł, w Gdańsku – 109 zł, nieco taniej w Krakowie. Za to w Sopocie wynosiła pod koniec września – 531 zł za osobę za noc. Goście rezerwują głównie cztery noclegi i  jest to średnio o dobę mniej niż np. w 2020 r. – Zazwyczaj większa dostępność ofert wiąże się z lepszymi cena mi, ale tym razem tak nie będzie. Gdy kolejne obiekty zdecydują się uruchomić swoje kalendarze, raczej w cenach uwzględnią rosnące koszty działalności – podkreśla Natalia Jaworska. •

Polski Bon Turystyczny przedłużony do 31 marca

Ważność bonu turystycznego, która wygasała 30 września, została wydłużona o pół roku, do 31 marca 2023 r. decyzją Sejmu, który w ostatniej chwili wprowadził taką poprawkę do ustawy o wsparciu podmiotów poszkodowanych w związku z sytuacją na Odrze. Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy 29 września.

Program Polski Bon Turystyczny został uruchomiony pod koniec lipca 2020 r., aby wesprzeć zarówno polską branżę turystyczną, która znala zła się w wyjątkowo trudnej sytuacji po pierwszych lockdownach wywo łanych pandemią, jak i rodziny z dziećmi. Świadczenie w wysokości 500 zł na każde dziecko i 1 tys. zł na dzieci z niepełnosprawnościami zostało automatycznie przyznane wszystkim uprawnionym do pobiera nia świadczenia 500+. Dotychczasowe statystyki aktywacji i wykorzy stania PBT pokazują, że do połowy września aktywowanych zostało ponad 3,8 mln bonów, co stanowi blisko 86 proc. wszystkich wygene rowanych. Suma zrealizowanych przy ich udziale płatności wyniosła blisko 2,9 mld zł. Wciąż jednak jest grupa osób, która nie skorzystała z przysługującego im świadczenia, a wśród bonów aktywowanych nadal są takie, które nie zostały wykorzystane w całości.

– Przedłużenie terminu obowiązywania programu do końca marca przyszłego roku będzie dodatkowym wzmocnieniem ekonomicznym krajowej branży turystycznej, szczególnie sektora małych i średnich przedsiębiorstw – podkreśla Andrzej Gut-Mostowy, minister sportu i turystyki. •

Nowy dyrektor generalny Hilton

Warszawa...

Matthias Herd, który wprowadzał na rynek DoubleTree by Hilton Wrocław sześć lat temu, został dyrek torem generalnym hotelu Hilton w Warszawie. Zastąpił Roberta Krygsmana, który zarządzał hotelem od 2015 r., a teraz został dyrektorem generalnym przygotowywanego do otwarcia Hiltona w Kinszasie (Demokratyczna Republika Konga).

Matthias Herd związany jest z hotelarstwem od 30 lat. Karierę zaczynał w Arabella Sheraton Congress we Frankfurcie nad Menem, a w 1997 r. został dyrektorem operacyjnym hotelu Heia Safari Ranch koło Johannesburga w RPA. W latach 1999 2008 związany był z siecią IHG, gdzie pracował m.in. jako kierownik rezerwacji w InterContinental Frankfurt, a później jako revenue manager w InterContinental Kolonia i cluster director ds. revenue management w InterContinental Düsseldorf. Od 2008 r. związany jest z siecią Hilton – w hotelu Hilton we Frankfurcie nad Menem był dyrektorem ds. rozwoju biznesu i pełnił obowiązki dyrektora generalnego, a w latach 2011 2015 był hotel managerem Hilton Vienna Plaza w Wiedniu. W 2015 r. został dyrektorem general nym powstającego DoubleTree by Hilton Wrocław, który wprowadził na rynek w 2016 r. i zarządzał nim przez kolejne sześć lat. •

… i  DoubleTree by Hilton Wrocław

Anna Wierus, związana z 5 gwiazdkowym hotelem DoubleTree by Hilton Wrocław od fazy pre openingu w 2016 r., została jego dyrektor gene ralną, zastępując Matthiasa Herda. Z hotelarstwem związana jest od ponad 20 lat. Karierę rozpoczęła we wrocław skim hotelu Dorint (który później zmienił markę na Sofitel, a ostatnio na Wyndham). W 2007 r. trafiła do otwie ranego wówczas hotelu Hilton Warszawa, gdzie spędziła siedem lat, dochodząc do stanowiska managera operacyjnego w dziale kongresów i bankietów. W 2013 r. wprowadzała jako dyrektor gene ralna ibisa Styles Wrocław, a w 2015 r. została zastępcą dyrektora generalnego wrocławskiego Sofitela. W 2016 r. przeszła do przygotowywanego do otwarcia DoubleTree by Hilton Wrocław jako operations manager, a rok temu objęła w nim funkcję commercial managera. •

Zmiany dyrektorów hoteli Radisson Blu

Lidia Wiszniewska, od 2015 r. zarządzająca hotelem Radisson Blu Kraków, od 2018 r. również Park Inn by Radisson, a przez ostatnie półtora roku pełniąca także funkcję dyrektor regionalnej Radisson Hotel Group na Polskę Południową, odpowiedzialnej za sześć hoteli, odeszła z działalności opera cyjnej sieci. Zastąpiła ją Andreea Cheratoiu, która od 2019 r. zarządza ła warszawskim Radissonem Blu Sobieski. Ją z kolei zastąpił Pascal Gadet, wcześniej cluster general manager przylotniskowych hoteli Radisson Blu i Park Inn by Radisson Szeremietiewo Moskwa.

Lidia Wiszniewska z siecią Radisson Hotel Group (wcześniej pod nazwą Carlson Rezidor) związana była ponad 30 lat. Zaczynała w pierwszym hotelu tej sieci w Polsce, w Szczecinie. Jako dyrektor sprzedaży i marketingu uczestniczyła w otwarciu hoteli Radisson w Warszawie i Sofii, a na poziomie regionu w Krakowie i Wrocławiu. Jako dyrektor generalna zarządzała obiektami marki Park Inn w Petersburgu, na lotnisku Szeremietiewo w Moskwie i w Jekaterynburgu. Teraz postanowiła wziąć przerwę w hotelarskim życiu operacyjnym, zająć się życiem prywatnym i realizacją swoich pozaprofesjonalnych zainteresowań. – Po tylu latach przyszedł czas na refleksję. Jestem niezmiernie ciekawa, jak funkcjonuje się poza takimi glo balnymi strukturami i czym mnie życie zaskoczy. Zawsze część mojego serca będzie w Grupie Radisson. Myślę, że z RHG jeszcze nie raz się spotkamy – mówi „Hotelarzowi” Lidia Wiszniewska.

Pochodząca z Rumunii Andreea Cheratoiu zarządzała Radissonen Blu Sobieski od 2019 r. Z Grupą Radisson związana jest od 2007 r. – zaczynała w Radisson Blu Bukareszt (wcześniej pracowała m.in. jako guest relationship manager w JW Marriott Bukareszt). W 2014 r. została dyrektor generalną Park Inn by Radisson w Jekaterynburgu, a od 2017 r. była odpowiedzialna za trzy obiekty grupy w Rydze: Park Inn by Radisson i Park Inn by Radisson Residence oraz Astor Hotel & Conference. Pochodzący z Holandii Pascal Gadet związany jest z Grupą Radisson od 18 lat. Pracował jako dyrektor generalny hoteli tej sieci w Kuwejcie i egipskim Al Kusajr, w latach 2012 2018 był dyrektorem gene ralnym Radisson Blu Amsterdam, od 2018 r. Radisson Blu OIimpijskij w Moskwie, a od 2020 r. dwóch hoteli sieci przy lot nisku Szeremietiewo. •

Paweł Lewtak prezesem Hoteli Warszawskich

„Syrena”

Paweł Lewtak, dotyczasowy członek zarządu, został prezesem Hoteli Warszawskich „Syrena” (Polonia Palace, Metropol i MDM). Zastąpił Krzysztofa Szadurskiego, który pełnił tę funkcję od 2005 r., a teraz rozstał się z siecią (od 2015 r. jest też wiceprezesem Izby Gospodarczej Hotelarstwa Polskiego). Paweł Lewtak związany jest z „Syreną” od 2007 r., gdy rozpoczął pracę jako room division manager w Polonia Palace, po roku awansował na zastępcę dyrektora generalnego, w 2013 r. został dyrektorem generalnym hotelu, a od 2015 r. łączy tę funkcję ze stanowiskiem dyrektora zarządzającego sieci i członka zarządu. Jest też wiceprezydentem stowarzyszenia EHMA – European Hotel Managers Association. W 2021 r. zdobył nagrodę European Hotel Manager of the Year. Jest też Hotelarzem Roku 2018 w kategorii Dyrektor generalny hotelu niezależnego. Sieć Hotele Warszawskie „Syrena” należy do austriackiej firmy Strabag,•

Małgorzata Łagodzińska odpowiada

za rozwój sieci Wyndham

w Polsce

Małgorzata Łagodzińska, przez ostatnie sześć lat development project manager sieci B&B Hotels Polska, objęła stanowisko development managera na region Europy Środkowo-Wschodniej sieci Wyndham Hotels & Resorts. Z branżą nieruchomości komercyjnych związana jest od 15 lat. Zaczynała w dziale doradztwa inwestycyjnego agencji King Sturge (obecnie JLL). W latach 2011-2013 pracowała jako konsultant w Horwath HTL, zajmując się doradztwem dla inwestorów hotelowych. Następnie była współwłaścicielką firmy doradczej Hotel GateWay, a w 2014 r. została dyrektor zarządzającą polskiego oddziału austriackiej firmy doradczej Hotels Asset Management. W 2016 r. związała się z grupą B&B Hotels jako development project manager. Wyndham Hotels & Resorts to największa na świecie pod względem liczby obiektów franczyzowa sieć hotelarska. W Polsce pojawiła się w ub.r., otwierając hotel pod marką Wyndham we Wrocławiu po byłym Sofitelu. Ostatnio kupiła markę Vienna House, pod którą działa m.in. sześć hoteli w Polsce. •

Nowa dyrektor klastra ds. sprzedaży trzech hoteli IHG w Warszawie i Gdańsku

Gessée Chartré będzie kierować zespołem sprzedaży i marketingu klastra trzech hoteli sieci IHG: Intercontinental i Holiday Inn w Warszawie oraz Holiday Inn w Gdańsku, zarządzając 10-osobowym zespołem. Przyjechała do Polski z Kanady, gdzie pracowała w DoubleTree by Hilton Montreal jako dyrektor ds. sprzedaży, marketingu i przychodów. Posiada ponad 20-letnie doświadczenie w branży. Karierę rozpoczęła w hotelu InterContinental Montreal. W 2008 r. objęła stanowisko kierownika sprzedaży w Holiday Inn Express Montreal, gdzie skupiała się na seg mencie rynku korporacyjnego. Po dwóch latach przeniosła się do Holiday Inn Select Montreal Centre Ville na stanowisko dyrektora sprzedaży i marketingu. W 2011 r. objęła takie samo stanowisko w Holiday Inn & Suites Pointe-Claire. Rok 2012 był dla niej początkiem kariery w sieci operatorskiej Urgo Hotels Canada, gdzie w 2017 r. objęła stanowisko regionalnego dyrektora sprzedaży. Była tam odpowiedzialna za działy sprzedaży w 11 hotelach. W 2017 r. zdobyła wraz ze swoi zespołem tytuł Sales Team of the Year za bardzo dobre wyniki finansowe osiągnięte przez te hotele. •

Nowa dyrektor sprzedaży i marketingu Belmonte w Krynicy-Zdroju

Jolanta Gawryś, wcześniej w Grupie Thermaleo & Uzdrowisko Szczawnica, została dyrektor sprzedaży i mar ketingu 5-gwiazdkowego Belmonte Hotel Krynica-Zdrój z 251 pokojami, który otwarty został w maju. Z branżą hotelarską związana jest od 10 lat. Karierę zawodową zaczynała w Krynicy-Zdroju na stanowisku specjalisty ds. sprzedaży i marketingu w hotelu Prezydent. W 2015 r. przeszła do nowo otwartego 5-gwiazdkowego Heron Live w Siennej na takie samo stanowisko, a po dwóch latach awansowała na kierownika ds. sprzedaży i marketingu. W 2019 r. została managerem sprzedaży i marketingu w Grupie Thermaleo & Uzdrowisko Szczawnica, która ma w swoim portfolio m.in. 5-gwiazdkowy hotel Modrzewie, kilka pensjonatów, restauracji, Centrum Kongresowe –Dworek Gościnny i przygotowywany do otwarcia Pieniny Grand. W połowie ub.r. awansowała na dyrektora sprze daży i marketingu grupy. W Belmonte po etapie pre-openingu jej główne działania nastawione będą na promocję i  budowanie marki Belmonte, otwarcie obiektu na rynek MICE, wdrażanie polityki cenowej, wejście w nowe seg menty odbiorców, przygotowanie hotelu do dużych realizacji eventowych. •

STR: dobry sierpień w hotelach miejskich

Sierpień, podobnie jak lipiec, był bardzo udany dla hoteli na największych rynkach miejskich. W Trójmieście i Warszawie RevPAR był wyższy o ok. 65 – 75 zł niż w sierpniu 2019 r., przede wszystkim dzięki dużo wyż szym średnim cenom, we Wrocławiu i Poznaniu o ok. 15 – 35 zł . Tylko w Krakowie niższy o 50 zł – jak wynika z danych firmy STR.

WARSZAWA

Warszawski rynek w sierpniu osiągnął 77 proc. obłożenia przy 370 zł średniej ceny, co przełożyło się na 285,5 zł RevPAR-u. W sierpniu 2019 r. RevPAR wynosił 219 zł, przy średnich cenach o 90 zł niższych i obłożeniu niższym o ok. 1,5 p.p. Na rynku tym widać też największe odbicie w porów naniu z zeszłorocznym sierpniem, gdy RevPAR był na poziomie 133 zł.

To efekt kilku czynników. Jak co miesiąc opisujemy, Warszawa jest beneficjentem zaangażowania Polski jako lidera pomocy Ukrainie na różnych płaszczyznach, co czyni ze stolicy miejsce pobytu wielu przedstawicieli różnych organizacji międzynarodowych i narodowych, koordynujących stąd swoje działania. Dzięki temu w zazwyczaj słabszych dla tego rynku miesią cach wakacyjnych teraz może liczyć na stałe obłożenie ze strony tego „segmentu” (w poprzednim sierpniu obłożenie wynosiło 52 proc.). Do tego dochodzi naturalnie rosnący ruch turystyczny, gdy city breaki już w trakcie pandemii stały się bardzo popularną formułą wyjazdów. I wreszcie ostatnie, ale nie najmniej ważne, a może wręcz najważniejsze dla sierpniowych wyników warszawskiego rynku – dwa koncerty Eda Sheerana. „Wyczyściły” one warszawskie hotele niemal do ostatniego pokoju, dzięki czemu nawet 3-gwiazdkowe obiekty mogły wystawiać na końcu oferty za 3 tys. zł.

We wrześniu 2019 r., który jest najlepszym miesiącem dla biznesowych rynków jak Warszawa, RevPAR wynosił 300 zł przy średnich cenach 360 zł. Biorąc pod uwagę inflację i rosnący popyt, należy oczekiwać, że średnie ceny powinny przekroczyć 400 zł. Ale to zależy od aktywności segmentu MICE, co będzie pierwszą realną weryfikacją powrotu do „biznesu as usual”.

TRÓJMIASTO

Trójmiasto zawsze w wakacje radziło sobie najlepiej spośród dużych rynków miejskich, bo z biznesowego zmienia się wówczas w turystyczny. Nawet w czasach pandemii nie mogło narzekać na wyniki w miesiącach letnich. Tak było i teraz, gdy był to rynek nie tylko najlepszy w Polsce, ale w całym regionie Europy Środkowo-Wschodniej z blisko 95 euro RevPAR-u (455 zł) i prawie 110 euro średniej ceny (blisko 520 zł), pozo stawiając resztę daleko w tyle (poza… Petersburgiem, gdzie RevPAR był bliski 94 euro, dzięki średnim cenom na poziomie 150 euro).

Podobnie jak w Warszawie były to wyniki bardzo podobne do lipcowych – tylko na wyższym poziomie – i dużo lepsze niż w sierpniu 2019 r. Średnia cena była wyższa o ponad 90 zł niż trzy lata wcześniej (i o 50 zł niż rok temu) przy niewiele niższym, o 3,5 p.p., obłożeniu – 86 proc.

KRAKÓW

W Krakowie po staremu – nadal daleko do wyników sprzed pandemii, jako jedynemu rynkowi hotelarskiemu w Polsce. Wprawdzie w sierpniu notował całkiem przyzwoite obłożenie, bo bliskie 70 proc., ale trzy lata temu było to 90 proc. Wydawałoby się, że średnie ceny – 348 zł, też są całkiem przyzwoite, tyle że jedynie o ok. 20 zł wyższe niż w sierpniu 2019 r., gdy w Warszawie, Trójmieście i Wrocławiu były wyższe o 70-90 zł. W efek cie RevPAR był o ponad 50 zł niższy niż trzy lata temu i wyniósł 242 zł (chociaż i tak o 85 zł więcej niż w sierpniu 2021 r.).

I nie zapowiada się, aby szybko miało się poprawić. Poza tym, że pandemia, a potem wojna w Ukrainie najbardziej uderzyły w segmenty, na których opierał się krakowski rynek, czyli klienta zagranicznego i kon gresowego, to jeszcze w ciągu ostatnich dwóch, kryzysowych lat otwo rzyło się i otwiera kilkanaście nowych hoteli z ok. 1,5 tys. pokoi (m.in. AC by Marriott, Mercure, ibis Styles, Curio Collection by Hilton, Hampton by Hilton przy lotnisku, w październiku Hyatt Regency, wkrótce marriottowski Tribute Portfolio, Campanile).

WROCŁAW

Wrocławski rynek odnotował wyniki bardzo zbliżone do lipcowych – ok. 74 proc. obłożenia, 318 zł ADR i 235 zł przychodu z dostępnego pokoju. I podobnie jak w lipcu obłożenie było niższe niż przed pandemią – o ok. 6 p.p. (a nawet niż rok wcześniej o 4,5 p.p.), za to znacząco wyższe były średnie ceny – o blisko 70 zł (i ponad 50 zł niż rok wcześniej). Dzięki temu RevPAR był wyższy o blisko 35 zł niż w sierpniu 2019 r.

Niższe obłożenie można tłumaczyć dużą podażą nowych hoteli we Wrocławiu w ciągu ostatnich trzech lat. Na rynek weszło w tym czasie kilkanaście obiektów z ponad 1,2 tys. pokoi (tylko w wakacje Q Hotel Plus, Altus Palace i aparthotel Studio Plac Dominikański, łącznie z ok. 430 pokojami). To, że udaje się znacząco podwyższać ceny, świadczy o tym, że to cały czas mocny rynek.

POZNAŃ

Poznań w sierpniu odnotował 62 proc. obłożenia, o 1,5 p.p. więcej niż przed pandemią, i 257 zł ADR – ponad 15 zł więcej niż w sierpniu 2019 r. W efekcie RevPAR – blisko 160 zł, był o prawie 15 zł wyższy niż trzy lata temu. Czyli rynek w wakacje powracał do normalności stabilnie. Ale dla Poznania kluczowe są imprezy targowe, więc jesień go zweryfikuje, czy jest już zupełnie normalnie, czyli lepiej niż było. •

Rafał Szubstarski

Turystyczny najem krótkoterminowy w Krakowie stawia nowe wyzwania

W ostatnim czasie, tematem wywołującym spore emocje jest zjawisko turystycznego najmu krótkoterminowego. Ta popularnie używana nazwa, określa nic innego niż świadczenie usług hotelarskich w obiektach niekategoryzowanych, takich jak: apartamenty, hostele czy pokoje gościnne. Często współtowarzyszy temu przekonanie, że w Polsce nie ma żadnych regulacji prawnych w tym zakresie. Nie jest to prawdą, ponieważ już od 1997 r. funkcjonują przepisy, które nakładają na przedsiębiorcę obowiązek zgłoszenia obiektu, w którym zamierza świadczyć usługi hotelarskie, do ewidencji prowadzonej przez samorząd gminy. Aktem prawnym bezpośrednio regulującym świadczenie usług hotelarskich, rozumianych jako turystyczny najem krótkoterminowy, jest ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach hotelarskich oraz usługach pilotów wycieczek i przewodników turystycznych (tekst jed nolity Dz. U. z 2020 r. poz. 2211). Od czasu wejścia w życie ustawy minęło prawie 25 lat. Przepisy nie odnoszą się do istotnych zmian, jakie w tym czasie zaszły na rynku usług hotelarskich. Wraz z pojawieniem się światowych platform rezerwacyjnych i uruchomieniem tanich linii lotniczych popularność wynajmowania lokali na cele turystyczne wzrosła. Podróżowanie stało się łatwe i ogólnodostępne. Nasiliła się gentryfikacja miast. Potęga Internetu sprawiła, że dostępność ofert noclegowych stała się powszechna. Pojawiły się inwestycje w mieszka nia-apartamenty z przeznaczeniem na najem turystyczny, pozwalające na szybki zysk w krótkim czasie.

Dla metropolii turystycznych takich jak Kraków, bardzo ważne jest zachowanie równowagi pomiędzy zasobami mieszkaniowymi prze znaczonymi na typowe cele mieszkalne i tymi z  przeznaczeniem na turystyczne. Obecne przepisy prawa krajowego nie dają samorządom żadnych możliwości regulacji tego zjawiska, które bywa uciążliwe dla stałych mieszkańców. Platformy rezerwacyjne zamieszczając oferty nie mają obowiązku współpracy z miastami, w których znajdują się ofero wane noclegi. Ponieważ działają one transgranicznie, niezbędne jest wypracowanie regulacji na poziomie całej Unii Europejskiej, a następnie ich implementacja do prawa krajowego.

Mając zatem na uwadze konieczność unormowania zjawiska tury stycznego najmu krótkoterminowego w celu m.in. ochrony zasobów mieszkaniowych, Kraków włączył się aktywnie w prace Sojuszu Miast Europejskich, który zrzesza ok. 22 miast europejskich m.in. Amsterdam, Berlin, Barcelonę, Paryż i Madryt.

Oczekiwana zmiana przepisów i już prowadzona ewidencja obiektów niekategoryzowanych mogą odgrywać istotną rolę w planowaniu prze strzeni turystycznej miasta. Kraków nie pozostaje bierny i wprowadza nowoczesne rozwiązania, np. oddając w 2021 r. do użytku pierwszą

w Polsce internetową aplikację pn. „Krakowskie Obiekty Noclegowe”. Służy ona przede wszystkim do ewidencjonowania i wyszukiwania obiektów noclegowych zgłoszonych do ewidencji prowadzonej przez Prezydenta Miasta Krakowa. Ze względu na swoją funkcjonalność (mapa) daje ona również pogląd na rozmieszczenie obiektów noclegowych na terenie miasta. Kraków wprowadził także numer rejestrowy dla obiektów, których gestorzy dopełnili obowiązku zgłoszenia obiektu do ewidencji. O wprowadzenie m.in. obowiązkowego numeru rejestrowego dla wpisanych obiektów, władze Krakowa ubiegają się w ministerstwach odpowiedzialnych za turystykę.

Kraków jest wiodącą destynacją turystyczną. Pandemia COVID-19 wpłynęła negatywnie na krakowską turystykę. Niezbędne są fundusze na jej odbudowę. Skutki ostatnich wydarzeń (pandemia, wojna) odczuwają nie tylko hotelarze, gastronomicy ale również inne branże pośrednio związane z turystyką. Odbudowa turystyki w Krakowie wymaga promocji miasta, ale także ponoszenia przez gminę dodatkowych wydatków związanych z szeroko pojmowaną obsługą ruchu turystycznego, np. na utrzymanie czystości, rewitalizację przestrzeni, a także poprawę bezpieczeństwa zarówno turystów jak i mieszkańców gminy.

Jednym ze źródeł finansowania turystyki, mogłaby być opłata turystyczna pozyskiwana od turystów –  funkcjonująca już w innych miastach europejskich. Wysokość takiej opłaty byłaby symboliczna w stosunku do kosztów noclegu turystów. Stanowiłaby ona swoistą rekompensatę dla społeczności lokalnej, łagodzącą negatywne zjawiska związane z turystyką. Jednak jej wprowadzenie przez Radę Miasta Krakowa, wymaga wcześniejszych rozwiązań legislacyjnych na poziomie organów krajowych.

Biorąc pod uwagę, że przestrzeń miasta dzielona jest pomiędzy stałych mieszkańców i turystów, ważne jest zachowanie w niej rów nowagi, dlatego też w Krakowie prowadzona jest akcja informacyjno -edukacyjna Respect Kraków. W ramach tej inicjatywy realizowany jest program City Helpers, polegający na przypominaniu o zasadach obowiązujących w naszym mieście oraz udzielaniu informacji tu rystycznej przez specjalnie przeszkolonych miejskich pomocników. City Helpersi są istotnym wsparciem dla budowania odpowiedniego wizerunku Krakowa: gościnnego, otwartego, ale też komunikującego reguły współużytkowania przestrzeni miasta.

Celem wypracowana optymalnego modelu zarządzania turystyką w Krakowie, po zapaści spowodowanej COVID-19, Rada Miasta Krakowa uchwaliła „Politykę zrównoważonej turystyki Krakowa na lata 20212028”. W dokumencie przedstawiono 9 rekomendacji długofalowych działań dla wszystkich grup interesariuszy publicznych i prywatnych. Wynika z nich chociażby uczestnictwo Krakowa w procesie legislacyj nym, w zakresie krajowych i międzynarodowych przepisów regulujących turystyczny najem krótkoterminowy i opłaty turystycznej. W celu przedyskutowania również innych koncepcji wdrażania „Polityki…” w 2021 r. odbyło się ponad 50 spotkań z reprezentantami poszcze gólnych sektorów gospodarki turystycznej miasta. Informacje w tym zakresie można śledzić na Facebooku na profilu „Kraków. Kierunek: Miasto dla wszystkich”.

Władze Krakowa chcą chronić interes publiczny i na różne sposoby eliminować niekorzystne zjawiska związane z turystyką. Jest to ważny aspekt w zrównoważonym jej zarządzaniu. Uprządkowanie turystycznego najmu krótkoterminowego oraz pozyskanie środków z opłaty turystycznej to jedne z podejmowanych przez Kraków działań. Dlatego też, co warto podkreślić jeszcze raz, wspólne dążenie do zmiany przepisów prawnych ustanawianych przez organy europejskie i krajowe, które chronić będą komfort życia mieszkańców, są jednym z wyzwań zawartych w głównym dokumencie turystycznym, tj. w „Polityce zrównoważonej turystyki Krakowa na lata 2021-2028”.

Wyndham kupuje markę Vienna House. I zmienia w  Vienna House by Wyndham

Największa na świecie hotelarska sieć franczyzowa Wyndham Hotels & Resorts kupiła za 44 mln euro od niemieckiej HR Group markę Vienna House z 42 obiektami, m.in. sześcioma w Polsce. Przekształci ją w swój 23. brand – Vienna House by Wyndham.

Najpierw 7 września firma HR Group z centralą w Berlinie przejęła austriacką spółkę hotelową Vienna House oraz jej spółki operacyjne. Fuzja objęła także dzierżawę wszystkich nierucho mości Vienna House od Vienna House Capital i U City (jeszcze w 2020 r. austriacko -tajlandzka spółka matka Vienna House Capital, należąca do tajlandzkiej U City, która kupiła sieć w 2017 r., postanowiła sprzedać 100 proc. swoich udziałów HR Group, kon centrując się na usługach inwestycyjnych i finansowych). Równolegle Wyndham Hotels & Resorts przejął markę Vienna House. W Polsce pod tą marką działają: Vienna House Andel’s Łódź i Kraków, Vienna House Easy Katowice i Kraków (dawny Chopin) oraz Vienna House Warszawa Mokotów i Amber Baltic w Międzyzdrojach, planowa ny jest też Vienna House R.evo w Katowicach. Hotele Vienna House obecne są też w Niemczech i Czechach oraz po jednym w Austrii, Szwajcarii, Rumunii i na Słowacji.

Wyndham W zm acnia się W  r egionie cee

Jak ogłosił Wyndham, sieć „przejmuje markę Vienna House od HR Group, wiodą cego europejskiego operatora hotelowego i wieloletniego partnera franczyzowego Wyndham, który będzie nadal posiadał lub dzierżawił i prowadził istniejące hotele Vienna House na podstawie długoterminowych umów franczyzowych z Wyndham. Posu nięcie to umożliwia rozwój marki Vienna House poprzez wykorzystanie ogromnej skali marketingowej Wyndhama i jego doświad

czenia w zakresie franczyzy, jednocześnie pozwalając HR Group skupić się na swoich podstawowych kompetencjach jako wiodą cego właściciela i operatora strategicznych nieruchomości w całej Europie. Po zamknię ciu transakcji marka Vienna House stanie się częścią portfolio kultowych marek Wyndham jako Vienna House by Wyndham”.

– Zorientowana na gości kultura Vienna House, wysoka rozpoznawalność marki i ambitne plany jej rozwoju są zgodne z naszy mi celami dystrybucyjnymi, co sprawia, że idealnie pasuje do kontynuacji naszego międzynarodowego wzrostu i wzmacnia naszą pozycję oraz zaangażowanie w regio nie – powiedział Geoff Ballotti, prezes i dyrek tor generalny Wyndham Hotels & Resorts.

W sieci Wyndham Hotels & Resorts działa ok. 9 tys. hoteli w 95 krajach z 810 tys. pokoi pod takimi markami, poza flagową Wyndham, jak Ramada, Tryp, Days Inn, Super 8, Howard Johnson czy Travelodge. W Polsce pojawiła się w ub.r., otwierając pod marką Wyndham na Starym Mieście we Wrocławiu hotel, który wcześniej funkcjonował jako Sofitel Old Town. W sieci Vienna House działa ok. 6 tys. pokoi. Wyndham będzie rozwijał markę Vienna House przy zaangażowaniu zespołu z Wiednia, który zarządzać też będzie 23 hotelami przejętej niedawno przez HR Group niemieckiej sieci Amedia, posiadającej też obiekty w Austrii, Holandii i Pradze.

Plany roz W oj o W e hr g ro u P

HR Group jest jednym z wiodących mul tibrandowych operatorów hotelarskich w Europie Środkowej. Berlińska firma od ponad dziesięciu lat nabywa i prowadzi

hotele, współpracując z takimi sieciami jak Accor, Hyatt, Radisson, IHG i Deutsche Hospitality. Działa również jako partner dla inwestorów instytucjonalnych, takich jak Pandox AB, DEKA, Union Investment i innych. Dzięki fuzji z Vienna House, HRG będzie dysponowała 145 hotelami posiadanymi na własność, w dzierżawie i zarządzaniu oraz 20 podpisanymi projektami.

– Dysponujemy ogromnym kapitałem wiedzy o hotelach i portfelem, który będzie harmonijnie rozwijał się w nową, silną firmę. Wierzę, że kluczem do sukcesu są innowa cyjna cyfryzacja i globalna dystrybucja, rozszerzenie obszarów biznesowych, jak również przekonujące pozycjonowanie marki – powiedział Ruslan Husry, chief executive officer i jedyny właściciel HRG. – Marka Vienna House cieszy się nieposzlakowaną reputacją w wielu europejskich kierunkach, a nasza rozbudowana i bliska współpraca z Wyndham zapewni siłę, skalę i doświad czenie potrzebne do szybszego rozwoju marki i sprawi, że jeszcze więcej gości doświadczy w pełni tego, co ma do zaofe rowania Vienna House.

Plany rozwojowe HR Group wykraczają poza Europę. Planowane jest przejęcie 50 proc. udziałów U City PCL w Absolute Hotel Services z siedzibą w Bangkoku. Do spółki należą hotele marek Eastin Hotels & Residences oraz U Resorts. Dzięki temu, do portfolio nowej spółki dołączą 32 istnie jące hotele oraz kluby golfowe, a także 35 projektów w Tajlandii, Wietnamie, Indiach, Hongkongu i Turcji. Przewiduje się, że nastąpi to jeszcze w 2022 r. •

Wiktor Kołakowski

Vienna House Andel’s Łódź – flagowy hotel sieci

– telewizja hotelowa, która sprzedaje

W tym roku Samsung Electronics wprowadził do swojej oferty B2B nowe serie telewizorów TV – HAU8000, HBU8000 oraz topową serię QLED HQ60A działające na najnowszym systemie Tizen dedykowanym dla biznesu. Wszystkie telewizory są smart, co oznacza, że mają dostęp do różnego rodzaju aplikacji i mogą się łączyć bezprzewodowo z urządzeniami mobilnymi.

NAJWAŻNIEJSZE CECHY TV

• Doskonała jakość obrazu wyświetlanych treści dzięki technologii 4K UHD Crystal Display

• Smukły design pasujący do każdego wnętrza i nie zajmujący dużo miejsca

• Scentralizowane zarządzanie telewizorami hotelo wymi z dowolnego miejsca

• Optymalizacja komunikatów i ofert promocyjnych na podstawie informacji o gościach

• Dynamiczne dostosowywanie treści – możliwość tworzenia strony powitalnej i oferty dla gości

Idąc z duchem czasu i podążając za preferencjami klientów bizneso wych telewizory bez systemu smart zostały zestawione na „tor boczny” i docelowo znikną z oferty z dwóch powodów: – multimedialność i łączność z urządzeniami mobilnymi jest kluczo wym elementem obok dostępu do kanałów telewizyjnych – cena modeli smart jest równa cenie TV hotelowych „nie smart”.

Najważniejszą cechą nowych produktów jest dostęp do chmurowej platformy Samsung Lynk Cloud, która pozwala między innymi na przybliżenie oferty hotelu i aktywną sprzedaż dodatkowych usług Hotel może zdefiniować jakie informacje i kiedy chce je przekazać go ściom, a system Lynk Cloud zajmie się przesłaniem tych informacji na właściwy TV. Komunikacja jest dynamiczna – w czasie rzeczywistym lub zaplanowana według harmonogramów. Przykładowo komunikacja w czasie rzeczywistym może dotyczyć oferty baru „happy hours” lub konieczności spotkania czy harmonogramu dla grupy konferencyjnej. Idąc krok dalej, i zakładając integrację z systemem hotelowym PMS, można dać gościom hotelu możliwość zamawiania usług hotelowych wprost z poziomu TV.

To może być dodatkowe medium obok tradycyjnego telefonu czy formy papierowej, ale coraz częściej hotele decydują się tylko na taką multi medialną ofertę. Zwłaszcza w dobie pandemii dobrą praktyką było przeniesienie oferty hotelu z tradycyjnej formy papierowej na TV. Do datkowo Samsung Lynk Cloud wykorzystuje najpopularniejszy CMS na świecie – Wordpress. Pozwala to na tworzenie w prosty sposób multimedialnych i interaktywnych prezentacji w narzędziu, które jest świetnie znane web developerom. Warto dodać, że dla maksymalnej personalizacji, Samsung nieprzerwa nie pracuje i certyfikuje TV z systemami TV obecnymi w sieciach hote lowych, takimi jak Otrum, Guesttek, Hoist czy rodzime iLumo. Bezpieczeństwo jest niezmiennie najistotniejszą cechą telewizji hotelo wej Samsung. Poza pełnym trybem hotelowym TV pozwalają również na bezpieczne przechowywanie i kasowanie po wymeldowaniu danych gości, którzy będą korzystać ze streaming, casting, Netflix, YouTube czy innych interaktywnych funkcji TV.

W tematyce wzornictwa i sprzętowych cech TV, wspierają one oczywi ście nowy standard broadcasting – DVB2 HVEC, ale są też wyposażone w tunery DVB-T/T2/C/S2 co pozwala na odbiór telewizji naziemnej, satelitarnej i kablowej. Podobnie jak w poprzednich latach, Samsung stawia na minimalistyczny design z cienką ramką i najmniejszą głębo kością TV na rynku hotelowym. Tylko 2,5 cm grubości w porównaniu z 6 cm czy nawet 8,5 cm w przypadku konkurencyjnych TV.

W obecnych czasach drastycznych wzrostów kosztów energii jest to bardzo istotny element, który również został zaadresowany nową se rią TV hotelowych Samsung. Warto na to zwrócić uwagę przy wyborze produktu, który będzie zużywał energię przez najbliższe 5-7 lat.

W razie pytań zapraszam do kontaktu przez formularz kontaktowy na dole strony https://www.samsung.com/pl/business/ wybierając „Tele wizory komercyjne”

Absolwent Wydziałów

Informatyki Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie i University of The West of Scotland.

Związany z technologiami dla branży hospitality od 12 lat. Doradca i trener technologii digital signage i AV dla branży zarówno w Polsce jak i Europie.

Obecnie odpowiedzialny w Samsung Electronics za doradztwo i sprzedaż systemów digital signage i systemów TV hotelowych w regionie Europy Środkowej.

Paweł Zaworski

CEE Hospitality Sales Manager Samsung Electronics

Podsumowanie wakacji 2022 – raport Profitroom

Wakacje 2022 przeszły już do historii. Stojąc u ich progu, wszyscy hotelarze zastanawiali się, czy zeszłoroczny, do tej pory rekordowy, wynik jest możliwy do pobicia. Czy w dobie inflacji, podwyżek, negatywnych przekazów medialnych dotyczących ciężkiej jesieni i zimy, która czeka każdego, Polacy wykorzystali szansę na letni wypoczynek w Polsce, czy też rozpoczęli już oszczędzanie?

Po raz kolejny okazało się jednak, że Polacy lubią zaskakiwać. I w myśl zasady, żeby nie odkładać przyjemności na później, większość zdecydowała się na wakacyjne wyjazdy w gronie rodzin, przyjaciół. Poniżej analiza sprzedaży wakacji 2022 na podstawie danych płynących z silników rezerwacyjnych Profitroom, zarówno w ujęciu ogólnorynkowym, jak i regionalnym, a także pod względem kategorii obiektów.

ANALIZA LIPCA I SIERPNIA 2022 VS 2021

Ilość i wartość rezerwacji na wakacje 2022 vs 2021.

Na wykresie uwzględniono dane z obiektów z Profitroom Booking Engine, które uruchomione zostały przed 2021 r.. Dane z wyłączeniem rezerwacji z kanału CRM.

Liczba rezerwacji: +2,83 proc.

Liczba pokojonocy: -1,67 proc.

Wartość rezerwacji: +7,08 proc.

ARR: 683,64 zł | +9,1 proc.

LOS (średnia długość pobytu): 3,1 | -4,5 proc.

MLOS (mediana średniej długości pobytu): 2 | -33,3 proc.

MBWIN (mediana okna rezerwacyjnego): 11 | -8,3 proc.

W rozbiciu na miesiące letnie wyniki prezentują się następująco: LIPIEC

Liczba rezerwacji: +3,90 proc.

Liczba pokojonocy: +1,83 proc.

Wartość rezerwacji: +11,59 proc.

SIERPIEŃ

Liczba rezerwacji: +1,86 proc.

Liczba pokojonocy: -4,96 proc.

Wartość rezerwacji: +2,84 proc.

Bardzo dużą popularnością cieszyły się pobyty w hotelach ulokowa nych nad jeziorem czy w lesie – niekoniecznie znajdujących się w regio nie stricte nadmorskim czy też górskim. Oczywiście wciąż najpopular niejszym kierunkiem wakacyjnym jest polskie morze. W tym regionie zarejestrowaliśmy największą liczbę rezerwacji. Na Pomorzu Zachodnim odnotowaliśmy wzrost rezerwacji o 2,1 proc., a na Pomorzu Środkowym o 1,6 proc. Większą liczbą rezerwacji niż w roku ubiegłym może też pochwalić się Podhale, tu zanotowaliśmy wzrost o 3,1 proc. Niewielki spadek można zaobserwować w pozostałych regionach górskich: Beskidy -0,5 proc. i Sudety -6,6 proc. Również Mazury nie poprawiły wyniku z 2021 r. i zanotowały spadek na poziomie 3,1 proc.

Udział poszczególnych regionów w sprzedaży wakacji 2022

REGIONY

Poniżej prezentujemy pogłębioną analizę danych w top 5 najpopularniejszych wakacyjnych kierunków w Polsce.

Pomorze Zachodnie

Wakacyjny pewniak, czyli region Pomorza Zachodniego, zanoto wał spadek wyłącznie w średniej długości pobytu, pozostałe wskaź niki notowały jedynie wzrosty.

Liczba rezerwacji: +2,1 proc. Wartość rezerwacji: +7,4 proc. ARR: 789,1 zł | +11,3 proc. LOS: 4,84 | -4,7 proc.

Ilość i wartość rezerwacji w regionie Pomorze Zachodnie

Profil gościa – region zachodniopomorski może pochwalić się ponad 15-procentowym udziałem gości zagranicznych, z czego najwięk szą grupę stanowili Niemcy (ponad 12 proc.).

Mazury

Tegoroczny sezon wakacyjny na Mazurach nie należał do łatwych – szczytowy popyt w tym regionie rozpoczął się dopie ro w okolicach połowy lipca i zakończył w połowie sierpnia.

Finalnie nie udało się poprawić zeszłorocznego wyniku pod kątem liczby rezerwacji, jednak ze względu na znaczny wzrost ARR całkowita wartość wszystkich rezerwacji również była dodatnia.

Zachodnie

Pomorze Zachodnie

Liczba rezerwacji: -3,1 proc. Wartość rezerwacji: +2,3 proc.

ARR: 799,01 zł | +10,8 proc.

LOS: 3,37 | -4,0 proc.

Ilość i wartość rezerwacji w regionie Mazury

Profil gościa – Mazury mogą pochwalić się wyjątkowym uwielbieniem polskich gości. Zaledwie 4 proc. stanowili goście zagraniczni, z czego największą liczebnie narodowością byli przybysze z Wielkiej Brytanii.

Podhale

W przeciwieństwie do Mazur, Podhale przez cały okres waka cji mogło cieszyć się stabilnym popytem, który zaczął spadać dopiero w ostatnim tygodniu sierpnia. Na uwagę zasługuje fakt, że Podhale zdobyło 9,1 proc. w ogólnej sprzedaży wakacji i tym samym zrównało się z Mazurami, co obala mit, że wakacje

letnie są przede wszystkim synonimem lokalizacji związanych z wodą.

Liczba rezerwacji: +3,1 proc. Wartość rezerwacji: +4,4 proc.

ARR: 725,76 zł | +5,3 proc. LOS: 3,44 | -4,2 proc.

Ilość i wartość rezerwacji w regionie Podhale

Mazury Mazury

Profil gościa – prawie 13 proc. gości, którzy zdecydowali się na spędzenie letnich wakacji na Podhalu, stanowili goście z zagranicy, wśród których największą grupą byli Słowacy (ponad 4 proc.), a wraz z Czechami była to blisko połowa gości zagranicznych.

Trójmiasto

Połączenie miejskich atrakcji z bliskością morza w tym roku także przyciągnęło wielu gości. Tego lata ponad 17 proc. rezerwacji w kraju dotyczyło właśnie dużych miast – Gdańsk, Gdynia i Sopot mają w tym odsetku swój znaczny udział. Mimo słabszego zain teresowania noclegami w czasie trwania Jarmarku św. Dominika (23 lipca-14 sierpnia) nadal na koniec wakacji Trójmiasto poprawi

ło wynik pod kątem liczby rezerwacji oraz ich wartości w stosunku do ubiegłego roku. Wpływ na końcowy wynik wywarła druga połowa sierpnia.

Liczba rezerwacji: +1,9 proc.

Wartość rezerwacji: +4,5 proc.

ARR: 636,49 zł | +10,2 proc.

LOS: 3,12 | -7,4 proc.

Ilość i wartość rezerwacji w regionie Trójmiasto

Profil gościa – spośród top 5 najpopularniejszych regionów to właśnie Trójmiasto może pochwalić się największym udziałem gości z zagranicy (blisko 16 proc.). Dwie najliczniejsze grupy stanowili Norwegowie (2,5 proc.) oraz Niemcy (2,4 proc.).

Stan rezerwacji dokonanych w okre S ie 01.07-31.08.2022 r. na pobyty od 1.09 do 31.12.2022 r. Pomimo negatywnych prognoz obserwujemy większe wyprzedzenie i szybsze decyzje zakupowe w odniesieniu do dwóch dat: 11-13 listopada oraz 23-26 grudnia.

Ilość i wartość rezerwacji w okresie 01.07-31.08.2022 na pobyty od 01.09-31.12.2022

pop UL arno ŚĆ re G ion Ó w w po S zc ze GÓL ny ch ka te G or iach obi ekt Ó w W poniższych zestawieniach prezentowany jest wskaźnik ARR, który zgodnie z raportami dostępnymi w Profitroom Suite oznacza uśred nioną cenę pokoju za noc z uwzględnieniem dodatków, które były zawarte w pakiecie lub planie cenowym.

HOTELE 3*

HOTELE 4*

Agata Pielacha-Janiec, regional director w Profitroom

Odbudowa i modernizacja bazy noclegowej

– czy kurorty doganiają miasta i ośrodki regionalne?

Jacek Tokarski

Hotelarze i inwestorzy zaczynają być mistrzami w radzeniu sobie z wyzwaniami – dwa lata pandemii, napaść Rosji na Ukrainę, inflacja i szokujący wzrost kosztów energii. Mimo wszystko wiele hoteli radzi sobie całkiem nieźle. Jak obecnie wygląda segment nieruchomości noclegowych?

Najważniejsze wnioski po trzecim kwartale 2022 r.

Duże miasta – na podstawie wyników wydaje się, że mamy już business as usual, ale widać zmiany w segmentacji klientów oraz inne typy wydarzeń MICE. Wysoki popyt na długotermi nowy najem mieszkań oraz problemy z najmem krótkoterminowym w okresie pandemii spowo dowały, że znacznie zmniejszyła się dostępność mieszkań na najem krótkoterminowy. Zmniejsza to presję konkurencyjną na hotele i pozwala na podniesienie ADR, niezbędne ze względu na gwałtownie rosnące koszty.

Powrotu do sytuacji sprzed pandemii nie widać w wybranych segmentach, m.in. grupy turystyczne z krajów odległych, jak np. Japonia czy Chiny, nie wróciły, a MICE jeszcze nie odbudował się w pełni. Obserwujemy całe segmenty gości odstraszonych przez sąsiedz two z ogarniętą wojną Ukrainą, ale z tego samego powodu mamy wzmożony ruch dyplomatyczny, militarny oraz uchodźczy, również pośrednio, tj. gości i pracowników firm, które z Ukrainy musiały się przenieść, ale jednak w pobliże swojego kraju.

Miasta regionalne – sytuacja podobna jak przed 2020 r., ale zmiany postępują szybciej. Znikają obiekty przestarzałe, a nowoczesnych, potrzebnych, najczęściej ekonomicznych w wielu miejscach brakuje. W miastach regio nalnych z jednej strony widać potencjał, z drugiej wciąż powściągliwość w decyzjach i inwestowaniu w nowe obiekty.

Kurorty – w kurortach trwa odbudowa i moder nizacja bazy. Baza oparta na ośrodkach wcza sowych i domkach, w większości z poprzedniej epoki, nie wytrzymuje presji nowoczesnej konkurencji lub po prostu zamyka się z powodu

przestarzałej konstrukcji. Obawa o przerost rynku condo i apartamentów wydaje się uzasadniona, ale idzie w parze ze znikaniem dziesiątków ośrodków, domków itp. Jednakże były to często obiekty sezonowe. Dzisiaj w większości stawia się na obiekty całoroczne.

I tu również obserwujemy znaczne, jak nie największe, zmiany w hotelarstwie, chociaż zmiany są na tyle szerokie, że wpływają nie tylko na rynek hotelarski i noclegowy, ale na rynek nieruchomości ogólnie. Przed pandemią nieśmiało mówiono o „cyfrowych nomadach”, tj. pracownikach, głównie IT, którzy nie przywią zywali się do miejsca pracy, a wręcz sami wybierali, skąd pracują. Przez upowszechnie nie pracy zdalnej czy hybrydowej większość pracowników biurowych stała się cyfrowymi nomadami i wybiera, skąd chce pracować.

Rzeczywistość vs. R yn ek noclegowy sp R ze d dwóch lat Hotele i apartamenty w kurortach wcześniej nastawione były na zakupy inwestycyjne i zarządzanie sprzedanymi jednostkami przez cały rok. Obecnie coraz częściej oferują apar tamenty, gdzie nabywca może mieszkać przez nieograniczony czas i oddawać pokój w najem w wybranych okresach. Wynika to częściowo z zapytań samych nabywców, którzy chcą pracować w pięknych okolicach i nie muszą dojeżdżać do biura.

Właściciele apartamentów w kurortach, szczególnie tam, gdzie dojazd do miast jest dogodny, zadomawiają się w nich i sprzedają lub wynajmują swoje mieszkanie w mieście. Jeżeli muszą dojechać do pracy na kilka dni z rzędu, mogą skorzystać z hotelu – to nowy segment rynku, jeszcze nie do końca zbadany, ale rosnący.

s zanse na nowe nisze

Rynek i ekonomia nie stały w miejscu w trak cie pandemii. Po krótkim dołku w połowie roku 2020 Polska wróciła na ścieżkę wzrostu, który na tle „starej Europy” wciąż wygląda imponu jąco. Zupełnie przeciwnie w inwestycjach hotelowych, które zostały zamrożone lub ska sowane (zmiana funkcji) w okresie pandemii. W efekcie wzrostu gospodarczego oraz spadającej dostępności apartamentów na najem krótkoterminowy dają o sobie znać nisze widoczne już wcześniej. W wielu lokalizacjach znowu brakuje nowoczesnych hoteli ekono micznych. Ale teraz pojawiają się też wyraźne braki w  regionach wcześniej uznawanych za nieatrakcyjne, a to za sprawą silnego rozwoju miast regionalnych, które są coraz bardziej znaczącymi ośrodkami biznesowymi. W tych lokalizacjach szczególnie brakuje obiektów, w których goście chcieliby się zatrzymać, a nie tylko muszą.

Budowa nowoczesnej bazy noclegowej w wielu miejscach od podstaw stawia inwe storów przed szansą na uodpornienie obiek tów na bolączki budynków z poprzedniej epoki – energochłonność, potrzeba zatrudnienia dużej załogi oraz „ciężki” wystrój, bardzo drogi w modernizacji.

Uogólniając, w inwestycjach hotelowych wracamy do normalności, ale wreszcie zacznie my dążyć do nowoczesności. Trochę pod przymusem oszczędności, ale tylko nowocze sne rozwiązania pozwalają dostosować obiekty i standardy zarządzania do nowych wyzwań hotelarstwa bez szkody dla komfortu i bez szoku dla portfeli gości. •

Autor prowadzi firmę doradczą HIDA – Hotel Investment & Development Advisory, hida.com.pl

No i co dalej?

O sytuacji branży hotelarskiej i jej perspektywach

Wiktor Wróbel

W polskim hotelarstwie okres jesieni, zbiegający się z publikacją raportów z rynku i konferencjami branżowymi, daje tradycyjnie okazję do podsumowań i prognoz. W tym roku widać to tym wyraźniej, że zarówno w branży, jak i w gospodarce ogólnie jest „ciekawie” i konia z rzędem temu, kto przewidzi cokolwiek dalej niż na kilka miesięcy do przodu. Śledząc opinie, odnoszę mimo wszystko wrażenie, że większość branżystów dobrze odczytuje sytuację na rynku i potencjalne ryzyka.

Zastanawiałem się więc, co jeszcze można wnieść do tematu prognoz i analiz, nie tracąc przy tym cennego papieru sędziwego „Hotelarza” (gratuluję 60-latkowi!) i czasu jego czytelników. Dlatego – parafrazując Marka Twaina –poświęciłem trochę czasu, by napisać możliwie krótki tekst o sytuacji branży hotelarskiej i perspektywach na przyszłość. Tu nasunął się też pomysł, by do tematu polskiej branży hotelarskiej podejść kolejno z perspektywy gościa, hotelarza i inwestora – siłą rzeczy nieco wyrywkowo i z niezbędnym przymrużeniem oka.

Z perspektywy gościa

Kryzys czy nie, tyle mówimy o guest experience, że może warto zacząć rozważania właśnie z perspektywy gościa. Poza tym, jak wiemy, to on ma zawsze rację. Jak zatem gość hotelowy patrzy na polską branżę?

Zapewne nie docenia tego, jak niezwykle ciężka jest praca w hotelarstwie – chyba ostat nio skupiał się zdecydowanie bardziej na „paragonach grozy”. Rezerwuje pobyty z krótkim wyprzedzeniem, a jeżeli tylko można, to bez wcześniejszej płatności (jest zajęty – zawsze mogą mu się zmienić plany, a poza tym narzędzi do rezerwacji w biegu jest multum). Statystycznie ma już dziś szczuplejszy portfel (co widać po krótszych wakacyjnych pobytach), ma też mniejszą wyrozumiałość (przyzwyczaił się, że jest wszędzie coraz lepiej traktowany i ma w ręku absolutny element szantażu, jakim jest zostawienie opinii w internecie).

Gość ten patrzy z niepokojem na rosnące cały czas koszty podró żowania (paliwo, ekologiczny compliance, który wpłynie na ceny biletów lotniczych) i dlatego – jeżeli jest Anglikiem – mniej chętnie wyda ciężko zarobione funty na piwo w Krakowie. Jeżeli zaś jest Polakiem, to będzie skrupulatnie oglądał każdą złotówkę, choć w chwili refleksji pewnie uświadomi sobie, że wyjazd za granicę też bardzo podrożał (choć tam nie dają paragonów, więc nie ma do czego porównać), złotówka jest bardzo słaba, a do tego cały czas mówi się o kolejnej pandemii. I tu polski gość powinien chętniej zostać właśnie w Polsce, a że tego gościa jest (według różnych szacunków) 36-38 mln, to jest to potrzebny dziś powiew optymizmu – i trzeba pamiętać, że nie mają go hotele w krajach o zdecydowanie mniejszym rynku wewnętrznym.

Jak gość hotelowy patrzy na polską branżę? Zapewne nie docenia tego, jak niezwykle ciężka jest praca w hotelarstwie. Rezerwuje poby ty z krótkim wyprzedzeniem, a jeżeli tylko można, to bez wcześniejszej płatności. Statystycznie ma już dziś szczuplejszy portfel (co widać po krótszych wakacyjnych pobytach), ma też mniejszą wyrozumiałość

Gość polskich hoteli przyzwyczaił się już do jakościowych i nowo czesnych obiektów, do tego w przystępnej cenie – co było zasługą niskich kosztów budowy, relatywnie łatwo dostępnego kredytowania i przede wszystkim ciężkiej pracy polskich inwestorów. Niskie koszty i kredytowanie to już jednak pieśń przeszło ści, a nie każdy inwestor to filantrop i anioł biznesu. Mimo że część hoteli wejdzie dopie ro na rynek, to w dłuższej perspektywie nieuniknione wydaje się zmniejszenie liczby rozpoczynanych inwestycji –co za tym idzie, na rynku będzie pojawiało się mniej świeżych obiektów.

Inflacja może też spowodować, że hotele będą musiały ograniczyć koszty remontów (o czym wie każdy operator zamawiający dziś sprzęt czy materiały, a już na pewno, jeżeli ich cena powiązana jest z kursem euro). I to naszego gościa na pewno poirytuje (ale bardziej tego

polskiego, bo francuski będzie mniej zszokowany zapachem stęchli zny w pokoju). Ale będzie musiał się po prostu przyzwyczaić. Poza tym jego uwagę zwrócą również niedociągnięcia obsługi, która poza naprawdę najlepszymi hotelami będzie w coraz większym stopniu złożona z osób, które z hotelarstwem nie chcą mieć tak naprawdę nic do czynienia. Dyrektorzy, często hotelarze z przekonania, będą robić wszystko, by ukryć na zapleczu personel „z łapanki”, ale i tak gość to zauważy i wyrazi oburzenie w recepcji lub – nie daj Boże – na Bookingu.

Jeżeli nasz gość na wyjazd pojechał dzięki pracodawcy lub z hoj ności kontrahenta, to przymknie jeszcze na to wszystko oko, ale to z  kolei może się odbywać coraz rzadziej. Przed branżą eventową i organizatorami stoją bowiem spore wyzwania, gdyż popyt niewątpli we może ucierpieć z powodu inflacji i światowego spowolnienia gospodarczego. Co nie zmienia faktu, że najlepsze hotele – w atrak cyjnych miejscach i z odpowiednim zapleczem – będą dalej miały wystarczająco dużo wydarzeń. Ku zgrozie i oburzeniu organizatorów konieczne może być jednak podniesienie ceny powyżej poziomu z 2019 roku... Normalną reakcję na taką „pazerność” na pewno zna już każdy handlowiec negocjujący umowę na kolejne wydarzenia z powracającymi od lat klientami.

Czy są od strony gości jakieś pozytywy dla polskich hoteli? Na pewno są nimi wspomniany duży rynek wewnętrzny i korzystny (choć tylko od strony przychodowej) kurs złotówki. Można też założyć, że obecne realia doprowadzą do sytuacji, iż dobrze zarządzane obiekty, w których uda się skompletować odpowiedni zespół (nie muszą to być specjaliści z wieloletnim doświadczeniem, czasem wystarczy uśmiech) zaczną zyskiwać przewagę nad resztą rynku. Przebywając

w obiektach, które nie radzą sobie z bieżącymi wyzwaniami, nasz wymagający gość może (w końcu!) doceni styczność z prawdziwym hotelarstwem.

Z perspektywy hotelarZa – pracownika

A co z perspektywą samego hotelarza? U wielu już na pierwszy rzut oka widać zmęczenie materiału i tak trudnymi godzinami pracy czy desperacką walką o każdą złotówkę oszczędności i parę rąk do obsługi bankietu.

Branża hospitality z definicji opiera się na wyprzedzaniu oczekiwań, otwartości na potrzeby klientów i podejmowaniu ich jak we własnym domu. Wymagania gości (jak wyżej) i problemy operacyjne sprawiają jednak, że wykrzesanie z siebie niezbędnego entuzjazmu staje się coraz trudniejsze. Hotelarz jak mało kto odczuł pandemię COVID-19 oraz zawrotną karuzelę restrykcji i zakazów. To z jednej strony może i go uodporniło (jeżeli przyjąć, że cierpienie jednak uszlachetnia), lecz z drugiej bardzo mocno nadszarpnęło budżety większości hoteli i wydrenowało je z jakichkolwiek rezerw.

Choć zainteresowanie gości po pandemii (od lipca 2021 r.) pojawi ło się o wiele szybciej, niż sądzono (zaczęto się wręcz obawiać, czy hotele sprostają popytowi), to rok 2022 przyniósł swoje własne zagro żenia – wojnę w Ukrainie, dwucyfrową inflację oraz groźbę zbliżającej się światowej recesji. Hotele dopiero zaczęły stawać na nogi i po prostu nie zna branży ten, komu wydaje się, że prawie dwa lata obostrzeń, lockdownów i ograniczonego popytu dało się nadrobić przez kilka miesięcy dobrego sezonu letniego lub zimowego. Zgoda, skorzystaliśmy z dobrej koniunktury, ale to nie oznacza teraz odcinania kuponów, tylko dalszą walkę.

REKLAMA

Nasz hotelarz rozumie to aż nazbyt dobrze, wie też dokładnie, jak szybko trudna sytuacja gospodarcza może wpłynąć na dalszy popyt. Widać to było w wielu hotelach, które w sezonie wiosennym od razu odczuły początek wojny w Ukrainie poprzez zahamowanie rezerwacji MICE. Hotelarz wie też dokładnie, że wysoki odsetek kosztów stałych w hotelach wymaga osiągnięcia stałego, i to nieniskiego, obłożenia. Do tego dochodzi świadomość, że w dobie inflacji hotele muszą podwyższać ceny (coraz więcej z nich widzi już, że dumping cenowy to broń obusieczna).

Mimo to nasz hotelarz cały czas zastanawia się, na ile wystarczy cierpliwości (i portfeli) gości, i z niepokojem sprawdza codziennie wraz z revenue managerem poziom pick-upu z poprzedniego dnia. Wie jednak, że nie ma wyboru, bo wzrost kosztów żywności czy pracy już w tym roku oznacza, iż cena noclegów musi dalej iść w górę. Przewidując nadchodzące problemy (szcze gólnie astronomiczny wzrost kosztów mediów), niezwykle obawia się budżetowania na rok 2023 i rozmowy w tym temacie z właścicielem. Choć to oczywi ście przy założeniu, że już w tym roku nie płaci 2-3 tys. zł netto za MWh prądu – wtedy być może rozmowy z właścicielem (i zapew ne doradcą restrukturyzacyjnym) trwają właśnie w najlepsze.

czas (z rynku, od doradców lub sieci hotelowej, z którą współpracuje), że musi co parę lat robić refreshing wystroju wnętrz, uprawiać aktyw nie CSR i być „odpowiedzialnym” (a taka przyjemność, rzecz jasna, słono kosztuje). Te realia prowadzenia biznesu każą przemyśleć, czy warto dalej brnąć w hotelarstwo – jednak siła rozpędu i piękna historia wielu polskich hoteli przekonuje ich właścicieli, by dalej stawiać czoło kolejnym wyzwaniom.

W latach 2020-2022 niejeden inwestor wstrzymał rozpoczęcie kolej nej budowy z racji nieprzewidywalności sytuacji, a potem niekontrolo wanego wzrostu kosztów inwestycji. Inni z pośpiechem kończyli swoje projekty, by jak najszybciej zaczęły zarabiać. Są też oczywiście tacy, którzy jeszcze dziś myślą nad budowaniem hoteli. Część – nie mogąc ich finansować kredytem, gdyż nowe obiekty są na czarnej liście prak tycznie wszystkich banków – rozważa inwestycje w systemie condo. Tu jednak też wyzwań jest w bród, szczególnie że inwestorzy coraz bardziej muszą polegać na nabywcach lokali za gotów kę, a do tego obie strony nie chcą być „oczarowane” i oba wiają się wysokich obietnic przychodowych w realiach kompletnej nieprzewidywalno ści na rynku hotelarskim.

Hotelarz jak mało kto odczuł pandemię COVID-19 oraz zawrotną karuzelę restrykcji i zakazów. To z jednej strony może i go uod porniło (jeżeli przyjąć, że cierpienie jednak uszlachetnia), lecz z drugiej bardzo mocno nadszarpnęło budżety większości hoteli i wydrenowało je z jakichkolwiek rezerw

Czy hotelarz ma prawo do optymizmu? Wydaje się, że jed nak tak – branżyści z doświadczeniem, znający swój fach i lubiący mimo wszystkich przeciwieństw losu pracę w hotelarstwie, mają teraz ogromną siłę przebicia na rynku. Właściciele hoteli bardziej niż kiedy kolwiek potrzebują teraz kompetentnych ludzi. A hotelarze pracujący w dobrze zarządzanych firmach widzą też, że w trudnej sytuacji ryn kowej to właśnie ich obiekty mogą się obronić.

Po drugiej stronie ewentualnego kryzysu czekać będzie rynek po resecie, oferujący większą premię za profesjonalizm, dobrą lokalizację i mądrze zaprojektowaną infrastrukturę hotelową, choć z pewnością nieubłagany dla gorzej zaprojektowanych czy zarządzanych hoteli w mniej oczywistych lokalizacjach.

Z perspektywy właściciela/inwestora

Pozostał nam jeszcze inwestor lub właściciel – często jest on zresz tą właścicielem i hotelarzem w jednej osobie. To właśnie on pierwszy odczuł wykrwawianie się hotelu w okresie pandemii i musiał sam poprowadzić proces renegocjacji umów i zobowiązań, rozmowy z bankiem czy też z urzędami.

Widział, jak pomocne skądinąd tarcze antykryzysowe docierały nie do tych branż, które ich najbardziej potrzebowały (właśnie hotelarstwo czy gastronomia!), podczas gdy środki przeznaczone dla hoteli często nie wystarczały na pokrycie strat. Wraz z dyrektorem czekał niecierpli wie na kolejny update od IGHP lub konferencję prasową rządu, podczas której z parodniowym wyprzedzeniem miały zostać ogłoszo ne kolejne restrykcje. Po okresie pandemii wziął głęboki oddech i może nawet sam pojechał na urlop, by już w roku 2022 martwić się ponow nie o przyszłość swojego biznesu.

Właściciel ten z ogromnym niepokojem obserwuje wzrost kosztów i problemy ze skompletowaniem personelu, który zapewni wymaga jącym gościom odpowiedni poziom obsługi. Jednocześnie słyszy cały

Mniejsza podaż nowych obiektów hotelowych – niewi doczna jeszcze dzisiaj, lecz raczej nieunikniona w perspek tywie kilku lat – być może spowoduje, że istniejące obiekty będą dłużej cieszyć się popularnością. Niejeden inwestor, który w trakcie pandemii wykańczał hotel, pocieszał się zapewne, że ta zdąży się skończyć, zanim obiekt znajdzie się na etapie otwarcia. Dziś dobrze widać jednak, że po jednym wyzwaniu pojawiają się kolejne. To może wielu inwestorów (szczególnie tych dużych, jak fundusze inwestycyjne) na dłużej zniechęcić do branży hospitality, odsuwając w czasie kolej ną górkę na rynku hotelarskim.

Faktem jest jednak, że nawet podczas możliwego kryzysu będą lokalizacje i obiekty, które pozostaną dochodowe (takie jak centra miast, topowe lokalizacje kurortowe czy dobrze zaprojektowane obiekty mogące obsłużyć zarówno gości indywidualnych, jak i MICE). Ponownie wyzwanie będzie największe dla hoteli w gorszych lokaliza cjach o słabszej infrastrukturze. Właściciel takiego obiektu raz jeszcze poczuje się jak podczas pandemii.

Z każdej z trzech perspektyw hotelarstwo wygląda dziś nieco inaczej niż nawet trzy lata temu. Z każdej z nich widać też, że ta od początku niełatwa branża robi się tylko coraz bardziej wymagająca. Finalnie powodem do optymizmu może być jednak to, że odpoczywać nie da się online, a Polska to piękny kraj i bezpieczne miejsce w samym sercu Unii Europejskiej (a jeżeli coś miałoby się w tej ostatniej kwestii zmie nić, to wszyscy będziemy mieli zdecydowanie poważniejsze zmartwie nia). Oznacza to, że branża hotelarska – nawet jeżeli będzie mocno ewoluować – musi się jednak w dłuższej perspektywie obronić.

W idealnym świecie typowy gość wykaże się tu wyrozumiałością, hotelarzowi wystarczy cierpliwości, by w pocie czoła tego gościa obsłu żyć, a inwestor może w końcu doczeka się mniejszej biurokracji i niższych kosztów budowy. I tego właśnie – w całości lub przynajmniej w jakimś stopniu – życzmy sobie, myśląc tej jesieni nad tym, co będzie dalej. • Wiktor Wróbel, prezes zarządu spółki Nosalowy Dwór

60 lat temu, we wrześniu 1962 r., ukazał pierwszy numer pisma tworzonego przez hotelarzy dla hote larzy – „Biuletynu Informacyjnego Zrzeszenia Polskich Hoteli Turystycznych” – które od 1970 r. ukazuje się jako „Hotelarz”. Od sześciu kartek zapisanych obustronnie na maszynie w tekturowych okładkach i odbijanych na powielaczu do ponad 100-stronicowego magazynu, który trzymają Państwo w rękach, i absolutnego lidera hotelarskich mediów społecznościowych z blisko 20 tys. obserwujących na Facebooku i ponad 10 tys. na LinkedInie. Nie zmieniła się tylko misja naszego magazynu – służenie pomocą i wspieranie hotelarzy w ich codziennych wysiłkach na rzecz stałego podnoszenia jakości swoich usług.

Pismo zostało powołane do życia przez założone 19 stycznia 1962 r. w klubie warszawskiego hotelu Grand Zrzeszenie Polskich Hoteli Turystycznych z inicjatywy hotelarzy z Centralnego Zarządu Przedsiębiorstw Usługowych Orbis, wykładowców Szkoły Głównej Planowania i Statystyki (dzisiejsza SGH) oraz działaczy Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki. Jednym z podstawowych zadań ZPHT było stworzenie pisma, które informowałoby o najważniejszych wydarzeniach w branży krajowej i międzynarodowej, publikowałoby materiały warszta towe, stanowiło platformę wymiany doświadczeń między prak tykami hotelarstwa oraz forum, na którym można krzewić nowe idee i podejmować nawet kontrowersyjne tematy.

„PRZECZYTAJ TEN NUMER I NAPISZ DO REDAKCJI, CO CI SIĘ W NIM PODOBAŁO, A CO NIE”

Pierwszy numer, mimo skromnej objętości i szaty graficznej, od razu podjął najważniejsze dla branży tematy. Główna infor macja była poświęcona „Ewidencji zakładów hotelarskich”, czyli problemowi kategoryzacji. Redakcja ogłasza też „Konkurs na Wyposażenie Pokoju” – protoplastę naszego dzisiejszego „Hotelu z Pomysłem”. Jest Dział Porad, sekcja Polskie Hotelarstwo, Przegląd Zagraniczny z informacjami o otwarciach hoteli w Amsterdamie, Rotterdamie i Nikozji. Wszystko to, co powinno być w profesjonalnym magazynie branżowym od pierwszego numeru. I było.

Już w kwietniu następnego roku redakcja informowała, że: „Zwiększono nakład z 600 do 1000 egz. Nakład nadal jest niewystarczający”. W październiku kolejny komunikat: „Nakład naszego pisma wzrósł z 1000 do 1500 egz. 900 egzemplarzy pisma trafia bezpośrednio do zakładów hotelarskich, 100 wychodzi za granicę (do narodowych organizacji hotelarskich w różnych krajach i redakcji czasopism fachowych), 67 otrzy mują szkoły hotelarskie, resztę zaś – prasa krajowa, instytucje administrujące bazą hotelowo-turystyczną oraz wybitni fachow cy z tej branży”. Jak widać, pismo szybko zdobyło sobie uzna nie na rynku, a jego większym problemem były… braki przy działu na papier.

Redakcja wykazywała też od samego początku duży zmysł marketingowy. Już od 1963 r. na okładkach (cały czas szarych i tekturowych) pojawiały się hasła pobudzające czytelników: „BARDZO INTERESUJĄCY NUMER DLA WSZYSTKICH – BEZ WYJĄTKU PRACOWNIKÓW HOTELOWYCH”, „PRZECZYTAJCIE KONIECZNIE”, „PRZECZYTAJ TEN NUMER I NAPISZ DO REDAKCJI, CO CI SIĘ W NIM PODOBAŁO, A CO NIE”, „NUMER PODWÓJNY BARDZO CIEKAWY”. Bo też taki każdy numer był.

W 1969 r. bezpłatny dotąd „Biuletyn” wprowadził płatną pre numeratę, a cena jednego egzemplarza wynosiła wówczas 10 zł (dziś raptem 18 zł). W styczniu 1970 r. pismo ukazuje się z tytułem „Hotelarz” i z podtytułem: „Biuletyn Informacyjny Zrzeszenia Polskich Hoteli Turystycznych”. Wiąże się to z wprowadzeniem koloru na okładkę. Od stycznia 1972 r. na okładkach „Hotelarza” pojawiają się zdjęcia – najpierw hoteli, a potem ich pracowników.

W styczniu 1971 r. obchodzimy pierwszy poważny jubileusz w historii pisma – setne wydanie. W lipcu 1979 r. kolejny jubile usz – 200. numer „Hotelarza”. „W każdym miesiącu – 3 tysiące egzemplarzy pisma przeznaczonego przede wszystkim dla środowiska hotelarskiego oraz dla młodych adeptów tegoż zawodu (…). Większość listów napływających do redakcji zawiera skargi w rodzaju: za mało egzemplarzy, trudno dostać, nie mogę zaprenumerować. To nas martwi, a jednocześnie cieszy. Źle, że nie można powiększyć nakładu, a dobrze, że nas czytają, że szukają i komplementują”.

I powtarzamy również w 2022 r. słowa z 1971 r.: „Każdy egzemplarz powinien być czytany przez wieloosobowe zespo ły. »Hotelarz« może i powinien być wykorzystywany w toku narad i odpraw, a materiał powinien być dyskutowany i komentowany w zakładach i szkołach. (…) Dzielić się swym doświadczeniem, ustosunkowywać się do przeczytanych opinii lub wniosków to obowiązek każdego, któremu leży na sercu dalszy rozwój naszego hotelarstwa”.

„HOTELARZ” DZIŚ

Dziś „Hotelarz”, poza tym, że jest największym i najważniejszym pismem w polskiej branży hotelarskiej, stanowiąc źródło naj świeższych informacji z kraju i ze świata – również poprzez swoje media społecznościowe – narzędziowej wiedzy przekazywanej przez praktyków z rynku oraz platformę integrującą środowisko polskich hotelarzy, organizuje także takie przedsięwzięcia, jak:

– Forum Hotel Trends Poland & CEE (od 2013 r.) i Hotel Investment Trends Poland & CEE (od 2017 r.) – które stały się najważniejszymi wydarzeniami konferencyjnymi w regionie Europy Środkowo-Wschodniej, gromadząc w jednym miejscu właścicieli i inwestorów, kadrę zarządzającą globalnych i krajo wych sieci hotelarskich, managerów hoteli, przedstawicieli firm deweloperskich, funduszy inwestycyjnych, banków, architektów, projektantów i dostawców;

– Hotelarze Roku (od 2014 r.) – jedyny konkurs, który nagra dza nie hotele, ale managerów stojących za ich sukcesami. Kapituła złożona z czołowych przedstawicieli polskiego hotelar stwa, w tym wcześniejszych laureatów konkursu, wyłania Dyrektorów generalnych roku hotelu sieciowego i niezależnego,

Dyrektora sprzedaży i/lub marketingu, Revenue managera i Hotelarza do 35. Roku Życia;

– Akademia Hotelarza (od 2006 r.) – w ciągu ponad 15 lat ze szkoleń prowadzonych przez najlepszych specjalistów w różnych dziedzinach hotelarstwa skorzystało już ponad 4 tys. inwestorów, właścicieli, managerów i pracowników polskich obiektów, a w sześciopunktowej skali ocen wystawianych przez jej uczestników średnia wynosi 5,5;

– Hotel z Pomysłem (od 2007 r.) – konkurs, którego ideą jest przedstawianie ciekawych rozwiązań architektonicznych, pomysłów o dużych walorach estetycznych i użytkowych, pro mowanie inicjatyw łączących najnowsze trendy z zakresu architektury, designu i zarządzania ze specyfiką polskiego rynku. Jego zwycięzcy tworzą elitę hoteli w Polsce;

– 7 NAJ „Hotelarza” (od 2010 r.) – coroczne grudniowe podsumowania przez redakcję „Hotelarza” tego, co najważniej sze wydarzyło się w ciągu 12 miesięcy na polskim rynku, w postaci tytułów m.in. dla Człowieka, Debiutu, Marki i Sieci Roku; – Śniadania Hotelarza (od 2016 r.) – redakcyjne spotkania w regionach z najważniejszymi hotelarza mi, poświęcone

opisowi specyfiki i problemów poszczególnych rynków hotelar skich w Polsce.

„Hotelarz” rozwijał się tak, jak rozwijało się polskie hotelarstwo. Początki były szare i skromne, ale z biegiem lat osiągano coraz wyższy poziom edytorski i merytoryczny – aż do dziś, gdy oddajemy w Państwa ręce ok. 120-stronicowy nowoczesny magazyn pełny informacji z branży, pogłębionych analiz, przy datnych w praktyce hotelarza materiałów warsztatowych, pre zentacji trendów i najnowszych technologii. Ale też doceniający historię, w której jest głęboko osadzony, bo z tego wynika nasza siła – „Hotelarza” i hotelarstwa.

I cały czas aktualne jest zdanie z pierwszego wstępniaka z września 1962 r.: „Redakcja prosi wszystkich czytelników o nadsyłanie uwag i wniosków dotyczących Biuletynu [„Hotelarza”] oraz notatek informacyjnych, zwłaszcza z zakresu wymiany doświadczeń, które mogłyby zostać zamieszczone w Biuletynie”).

LUDZIE „HOTELARZA”

Pierwszym redaktorem naczelnym i najdłużej pełniącym te obowiązki, bo przez 31 lat, aż do śmierci w 1993 r. w wieku 64 lat, był Zygmunt Bałkowski. Uczestnik powstania warszaw skiego w Szarych Szeregach, członek Komisji Kategoryzacyjnej, wybitny znawca prawa turystycznego i hotelarskiego, które go zawiłości wyjaśniał przystępnie na łamach pisma, współautor podręcz nika „Hotelarstwo”.

Ważną postacią w kolegium redak cyjnym i płodnym autorem był Janusz Dutlinger, naczelnik wydziału hoteli w Orbisie. Od lat 60. aż do śmierci w 2015 r. w wieku 93 lat z pismem zwią zany był Tadeusz Tulibacki, dyrektor Domu Chłopa, a potem sekretarz generalny ZPHT w latach 1977-1991, autor wielu podręcz ników hotelarskich. Już w 1965 r. pojawia się pierwszy tekst Zenona Błądka, który przez następne dziesięciolecia tłumaczył zasady projektowania, programowania i wyposażania obiektów noclegowych. Nie można nie wspomnieć o Grażynie Konsewicz, która przez lata opisywała m.in. zagadnienia związane z kształtowaniem i doskonaleniem kadr hotelarskich, a także prowadziła niezwy kle przydatny „Poradnik językowy Hotelarza”. W „Hotelarzu” znalazł zatrudnienie opozycyjny poeta Leszek Szaruga, który pisywał tu felieto ny, a potem kierował m.in. działem poezji paryskiej „Kultury”. Do ważnych postaci pierw szych dekad „Hotelarza” zaliczyć trzeba też m.in. Marka Turkowskiego, który pisywał felietony jako Chilton.

Wszystkich nie da się wymienić, zdajemy sobie sprawę, że wielu autorów i współpracowników, którzy aktywnie dzielili się swoją wiedzą, doświad czeniem i umiejętnościami, nie zostało tu wymienio nych, ale wszystkim – byłym i obecnym – składamy podziękowania za zaangażowanie w rozwój polskie go hotelarstwa za pośrednictwem „Hotelarza”.

GRATULUJĄ „HOTELARZOWI”

IRENEUSZ WĘGŁOWSKI

Prezes Izby Gospodarczej Hotelarstwa Polskiego

Czy możemy sobie wyobrazić brak „Hotelarza” na rynku wydawniczym? Ja nie potrafię. Od kiedy rozpocząłem pracę w hotelach, a minęły właśnie 43 lata, zawsze chętnie sięgałem po nowe wydanie tego tytułu, żeby śledzić najnowsze informacje z rynku. Słowo „najnowsze” trzeba dzisiaj rozumieć zupełnie inaczej niż 30, 40 lat temu, przed erą powszechnego dostępu do internetu. Informacje z branży hotelarskiej czerpaliśmy wtedy z prasy drukowanej, czyli papierowego wydania „Hotelarza”. Ciekawe, że dzisiaj, po wielu latach, „Hotelarz” nadal stanowi poszukiwane źródło wiedzy o tym, co się dzieje na hote lowym rynku. Oczywiście w dobie internetu jest bardzo wspierany przez media elektroniczne, ale wiele osób, w tym i ja, chętnie bierze do ręki papierowy magazyn, gdy tylko pojawi się jego nowe wydanie.

„Hotelarz” przeszedł długą, ewolucyjną drogę i sukcesywnie dojrzewał, podobnie jak cała branża hotelowa w Polsce. Z roku na rok zmieniał się na lepsze, bo umiejętnie budował i wykorzystywał swój redakcyjny potencjał.

W związku z jubileuszem 60-lecia chciałbym serdecznie pogratulować Rafałowi Szubstarskiemu, redaktorowi naczelnemu „Hotelarza”, jego zespołowi redakcyjnemu i współpracownikom, niewątpliwego sukcesu, jaki osiągają od lat, tworząc bardzo profesjonalnie magazyn rynku hotelarskiego. Gratulacje należą się również wydawcy „Hotelarza”, firmie PWS ProMedia. Wartość merytoryczna publikowanych treści, a także wielu innych inicjatyw podejmowanych przez Redakcję i Wydawcę, jak choćby konferencje, konkursy czy szkolenia, jest zawsze na wysokim poziomie. Życzę wszystkim osobom zaangażowanym w tworzenie „Hotelarza” wielu jeszcze lat dalszych sukcesów z pożytkiem nie tylko dla nich, ale również, a może przede wszystkim, dla całej branży hotelarskiej w Polsce.

DOMINIK SOŁTYSIK

GHEORGHE MARIAN CRISTESCU Prezes Polskiego Holdingu Hotelowego

Czasopismo „Hotelarz” to najstarsze i najpopular niejsze czasopismo sektora branży hotelarskiej w Polsce, które śledzi i wytycza najnowsze trendy, dopasowuje się do zmieniających się trendów, wycho dząc naprzeciw nowym wyzwaniom z licznymi inicja tywami, platformami i konkursami.

„Hotelarz” jest również organizatorem najważniejszych konferencji, które przyciągają inwestorów i skupiają hotelarzy w Polsce i w Europie Środkowo-Wschodniej. Dzięki wymianie doświadczeń uczestniczący w konfe rencji hotelarze mają realny wpływ na kształtowanie rynku hotelarskiego w Polsce. Jestem dumny, że Polski Holding Hotelowy od wielu lat jest Partnerem Strategicznym tego wydarzenia i może gościć jego uczestników w swoim warszawskim hotelu Renaissance.

Z okazji 60-lecia pragnę pogratulować wszystkim, którzy swoją codzienną pracą i zaangażowaniem przyczynili się do świętowania tego diamentowego jubileuszu. Życzę kolejnych sukcesów w realizacji założonych celów i dalekosiężnych planów.

Prezes zarządu i dyrektor generalny, Orbis

W imieniu zarządu Orbisu pragnę złożyć serdeczne życzenia i gratulacje z okazji 60-lecia działalności „Hotelarza”. Wspaniały jubileusz! Cieszę się, że nasza grupa od wielu lat jest partnerem „Hotelarza”. Gratuluję dotychczasowej efektywnej działalności w mediach branżo wych, organizacji renomowanych konferencji w regionie oraz działań edukacyjnych, które wspierają i angażują branżę hotelarską.

Życzę całej redakcji i wszystkim, którzy tworzą „Hotelarza”, wszelkiej pomyślności, satysfak cji, niesłabnącej energii w działaniu i sukcesów w realizacji planów. Aby nie zabrakło determina cji, entuzjazmu, ciekawości świata i inspiracji w dostarczaniu czytelnikom potrzebnej wiedzy. Niech kolejne lata obfitują w dalszy rozwój, osiągnięcia, nowe projekty i promowanie naszej branży.

Budujemy, modernizujemy i ulepszamy przestrzenie w kluczowych lokalizacjach oraz miastach o dużych możliwościach. Wprowadzamy innowacje i inteligentne rozwiązania, aby projektować zrównoważone hotele, które spełniają najwyższe standardy oraz zapewniają wyjątkowe wrażenia.

Wychodzimy poza oczekiwania, aby spełniać potrzeby naszych gości, być częścią społeczności i chronić środowisko.

Zarządzamy naszą firmą w sposób prawy i umożliwiamy naszym utalentowanym, zintegrowanym zespołom osiągnięcie pełnego potencjału.

budujemy, inwestujemy, działamy i tworzymy naszą wartość.

KSZTAŁTUJEMY GOŚCINNOŚĆ JUTRA JESTEŚMY ACCORINVEST

AccorInvest ma w swoim portfelu ponad 800 hoteli własnych i dzierżawionych w 27 krajach Europy, Ameryki Łacińskiej i Azji.

Grupa konsoliduje i wzmacnia portfel nieruchomości poprzez nabywanie i renowację aktywów hotelowych oraz rozwój hoteli w Europie w segmencie ekonomicznym i średnim.

AccorInvest korzysta z wiedzy i doświadczenia hotelarskiego swojego wieloletniego partnera Accor - zarządcy i właściciela znanych na całym świecie marek, takich jak ibis, Novotel czy Mercure. To uprzywilejowane partnerstwo gwarantuje doskonałość operacyjną Grupy, atrakcyjność jej oferty hotelowej i zadowolenie gości.

AccorInvest Group jest właścicielem Orbis SA, największej w Polsce i w Europie Wschodniej grupy inwestującej w nieruchomości hotelowe.

HOTEL OWNER INVESTOR AND OPERATOR LEADER IN EUROPE*

Novotel Gdańsk Marina

Sofitel Warsaw Victoria

WŁADYSŁAW GROCHOWSKI

Prezes Arche SA

Rozumiemy się z „Hotelarzem” doskonale, bo jestem od niego zaledwie 10 lat starszy. Gratuluję Wydawnictwu pięknego wieku i jestem pewny, że kolejne lata obfitować będą w dalszy rozwój „Hotelarza”, jak również całej branży.

Najważniejsze w dążeniu do sukcesu jest to, żeby ciągle się nakręcać i zawieszać sobie kolejne poprzeczki. Z okazji moich 70. urodzin spełniłem jedno ze swoich marzeń – przejecha łem na rowerze 100 km, dlatego jestem przekonany, że nie ma rzeczy niemożliwych. Z okazji jubileuszu życzę Wam zawieszania poprzeczek wysoko i radości ze zdobywania kolejnych szczebli w dążeniu do celu.

Urodziny „Hotelarza” to także dobry moment na to, żeby podziękować panu Rafałowi Szubstarskiemu, który jako pierwszy dostrzegł moją koncepcję budowania nowego spojrzenia na branżę hotelarską, dodając mocnego wiatru w żagle. Za wszystko dziękuję i życzę optymistycznych 100 lat!

JAN WRÓBLEWSKI

Współwłaściciel Zdrojowa Invest & Hotels

60 lat to już prawie emerytura, ale dynamika zmian, wydarzenia w kraju i na świecie oraz wyzwania, przed jakimi stoi przeinwestowane hotelarstwo w ostatnio trudnych czasach, na pewno nie pozwolą na to redakcji „Hotelarza”. Wokół miesięcznika innowacyjnie została zbudowana społeczność, która jest aktywna na konferencjach czy w mediach społeczno ściowych, a serwis internetowy dostarcza naprawdę newsy i kształtuje obraz rynku. Tak trzymać! Gratuluję! Minimum sto lat!

tUR KOZIEJA Prezes spółki Europlan

Drogi „Hotelarzu”, Najlepsze życzenia w Twoją „sześćdziesiątkę”. Dziękuję za wspieranie sektora, jego jakości i za budowanie profesjonalnych postaw. Organizowane przez Ciebie konferencje to najlepsze forum wymiany doświadczeń i wiedzy wszystkich osób związanych z hotelarstwem, które w ostat nim niełatwym dla hoteli okresie było miejscem inspiracji i nawiązywania potrzebnych kontaktów. Kolejnych sześćdziesięciu lat w świetnej formie!

ELżBIEtA LENDO

Prezes zarządu, Polskie Hotele Niezależne

Antoine de Saint-Exupéry powiedział: „Doskonałość nie polega na tym, że nie można już nic dodać, ale na tym, że nie można nic ująć”. 60-lecie funkcjonowania na rynku to ogromny sukces, który jednoznacznie zaświadcza, że idea przyświecająca powstaniu Wydawnictwa dekady temu, jest wartością samą w sobie, nadal aktualną i jakże istotną dla kolejnych poko leń hotelarzy w Polsce, a całokształt dorobku stanowi bezcenną lekturę dla czytelników „Hotelarza”.

W imieniu Polskich Hoteli Niezależnych przede wszystkim dziękuję za te wszystkie dobre lata współpracy z naszą organizacją oraz profesjonalną i rzetelną pracę na rzecz naszej branży. Dziękuję również za ekspercką wiedzę i praktyczne rozwiązania biznesowe, z których nieustannie możemy czerpać, za integrację branży oraz liczne inicjatywy, które każdego z nas motywują do budowania pozy tywnego wizerunku polskiego hotelarstwa.

Diamentowy jubileusz to czas podsumowań, ale i planów na przyszłość. Życzymy, aby kolejne lata Waszej pracy nadal były dla wielu inspiracją, źródłem wiedzy, platformą do dyskusji o najistotniejszych dla nas kwestiach, a publikowane treści zawierały same dobre informacje na temat sytuacji branży hotelarskiej w Polsce i polskich hotelarzy.

Życzę rozwoju Wydawnictwa i kolejnych sukcesów, a Redakcji, Wydawcom i Współpracownikom nieustającej satysfakcji z pracy i samych dobrych chwil w życiu osobistym.

ANDRZEJ WÓJCIK

Prezes zarządu, SATORIA Group

60-lecie to wspaniały diamentowy jubileusz. Można uznać, że „Hotelarz”, podobnie jak diament, jest już odporny, wytrzymały i ciągle gotowy do nowych wyzwań, szczególnie w obecnych czasach. Z okazji jubileuszu pragnę złożyć najlepsze życzenia i gratulacje dla całego zespołu „Hotelarza” za wieloletnie wysiłki i wkład w rozwój szeroko rozumianej bran ży hotelarskiej w Polsce.

Biznes, który prowadzimy, my, hotelarze, zawsze potrzebował i nadal potrzebuje własnych środków przekazu i komunikacji z szeroko rozumianą opinią publiczną. Bo chociaż „Hotelarz” służy jako platforma wymiany informacji dla profesjonalistów samej branży hospitality, to przecież realizuje nie mniej ważną misję informacyjną i edukacyjną dla znacznie szerszego kręgu odbiorców.

To już nie tylko wydawanie miesięcznika, ale również angażowanie się w organizację wydarzeń bran żowych, tworzenie opracowań i raportów czy udział w dyskusji społecznej na temat ważności tej części gospodarki. Z pewnością praca Zespołu Redakcyjnego i redaktora naczelnego Rafała Szubstarskiego przyczynia się do utrwalania dzisiejszego wizerunku polskiej branży hotelarskiej z jej wysokim profesjonalizmem. Raz jeszcze gratuluję i życzę, aby „Hotelarz” nadal z sukcesem reali zował swoją misję.

Andrzej Dowgiałło Prezes Grupy Anders

Zaczęło się 60 lat temu skromnie, od „Biuletynu Informacyjnego Zrzeszenia Polskich Hoteli Turystycznych”, którego głównym zadaniem była inwentaryzacja polskich zasobów hotelo wych. Od tego czasu rozpoczęła się godna podkreślenia ewolucja pisma. Nie tylko zmie niła się nazwa, na używaną do dziś „Hotelarz”, ale przede wszystkim zrodziła się formuła pisma, dzięki której stało się ono ważnym czynnikiem integrującym środowisko hotelarskie. Dostarczacie nam wielu ważnych informacji o tym, co dzieje się w polskim hotelarstwie, dokonujecie analiz przydatnych w planowaniu naszej pracy, podpowiadacie kierunki rozwoju. Niezwykle cenną jest także prowadzona pod hasłem „Akademia Hotelarza” działalność szko leniowa koncentrująca się na podnoszeniu kompetencji kadr zarządzających hotelami. Sam fakt trwania na polskim rynku wydawniczym przez 60 lat to też ogromy sukces warty odnotowania. W tym czasie wiele wydawnictw nie sprostało wymaganiom zmieniającej się rzeczywistości i odeszło w zapomnienie. Wy trwacie, bo doskonale znacie potrzeby waszego odbiorcy, wiecie, jak wydawnictwo powinno się przeistaczać, żeby wciąż być atrakcyjne i kompetentne. Dowodem na to jest Wasza dostępność zarówno w tradycyjnej – papierowej formie, jak i w internecie.

Dla mnie osobiście jest szczególnie ważne to, że dostrzegacie i popularyzujecie na swoich łamach także te trendy w polskim hote larstwie, które staramy się realizować od 30 lat w Grupie Anders, sprowadzające się do odbudowywania i adaptacji na cele hotelowe obiektów zabytkowych, takich jak: pałacyk Andersa w Starych Jabłonkach, zamek w Rynie czy przedzamcze i pałac biskupi w Lidzbarku Warmińskim. Prowadzenie działalności hotelowej w takich obiektach inspiruje nas do wzbogacenia standardowej oferty o kontekst historyczny. Przejawia się to na wielu płaszczyznach, takich jak wystrój pomieszczeń, kuchnia regionalna ale też dostarczenie naszym gościom wiedzy o historii miejsc, do których przybyli. Wy to dostrzegacie i za to Wam serdecznie dziękuję, życząc z okazji jubileuszu dzielnego trwania na rynku wydawniczym i dalszego doskonalenia zarówno wydawanego pisma, jak i portalu internetowego.

MARCIN GÓRZYŃSKI

CEO Aquila Group

„Hotelarz” ma 60 lat! 60 lat… • edukacji obecnych i przyszłych hotelarzy,

rzetelnych i najświeższych informacji z branży,

wyjątkowych inicjatyw,

przede wszystkim „Hotelarz” to ludzie, którzy towarzyszą i wspierają nas w codzien nej pracy.

całej grupy Aquila serdeczne gratulacje i wyrazy uznania za Wasz profesjonalizm i wsparcie w promowaniu wartościowych inicjatyw. Życzymy kolejnych, okrągłych jubileuszy!

WIKTOR WRÓBEL

Prezes zarządu spółki Nosalowy

Dwór

„Hotelarz” to obo wiązkowy tytuł dla każdego branżysty. Szczególnie w dobie dużej niepewności i zmian w branży warto mieć rzetelny punkt odniesienia co do podejmowanych działań i aktualne infor macje ze środowiska hotelarskiego. W tym właśnie poma ga „Hotelarz”, zarówno w papierowej, jak i internetowej formie, ale też dzięki organizowanym regularnie spotkaniom i konferencjom. Osobiście muszę też docenić pomoc zarówno „Hotelarza”, jak i jego wydawcy, PWS ProMedia, w oddolnych inicjatywach, w które byłem zaangażowany przez ostatnie dwa lata, a których celem była obrona inte resów branży poturbowanej przez pandemię COVID-19. Nadchodzące lata niewątpliwie przyniosą kolejne wyzwania i tu dalej ważne będzie wspólne, merytoryczne stanowisko hotelarzy, niezależne od typu i wielkości obiektu, struktury właścicielskiej czy przynależności do tej czy innej marki. Widzę dużą rolę dla „Hotelarza” właśnie w stworzeniu płaszczyzny do wypracowania takiego stanowiska i w efek cie spójnego głosu branży.

HENRYK ORFINGER

Przewodniczący rady nadzorczej Dr Irena Eris SA i współwłaściciel gr upy Hotele SPA Dr Irena Eris

Od przeszło pół wieku wnikliwym obserwatorem lep szych i gorszych czasów dla branży jest „Hotelarz”. Tytuł, który jest nie tylko źródłem ciekawych i rzetelnych informacji o kon dycji branży, ale także pojawiających się w hotelarstwie trendów, jest również promotorem nowości rynkowych. Jednocześnie jest to interesująca platforma wymiany cennych doświadczeń. Dzięki temu pismu możemy śledzić rynek, dowiadywać się, jak sobie radzą z podobnymi problemami inni, inicjować wprowadzanie zmian u siebie, lepiej poznać siebie nawzajem.

Z okazji jubileuszu 60-lecia gratuluję Wydawcy „Hotelarza” i Zespołowi Redakcyjnemu ogromnego sukcesu oraz życzę satysfakcji z dalszej działalności, jak również wielu jeszcze ciekawych tematów do poruszenia na łamach pisma.

nusZ MItulsKI

senior director Central & Eastern Europe, International Hotel Development, Marriott International

Serdeczne gratulacje przede wszystkim za Wasz profesjonalizm, obiektywizm oraz wytrwa nie w formacie, którego celem nie jest jedynie informowanie, ale także edukacja obecnych i przyszłych hotelarzy oraz inwestorów. Wasza Akademia Hotelarza, konferencja Hotel Trends oraz Hotel Investment Trends są wiodącymi wydarzeniami dla branży nie tylko w Polsce, ale Europie Środkowo-Wschodniej. Życzę kontynuacji tej dobrej passy na kolejnych wiele lat.

MACIEJ MIAZEK

Vice president operations Poland, Radisson Hotel Group

Chciałbym serdecznie pogratulować „Hotelarzowi” bycia inspiracją i źródłem informacji już od 60 lat. Pierwszy raz zetknąłem się z „Hotelarzem” w latach dziewięćdziesiątych i do dzisiaj jesteśmy razem, mimo iż przebywałem wiele lat za granicą. To, co najbardziej cenię w „Hotelarzu”, to umiejętne przedstawianie obecnych trendów i bycie zawsze na czasie. Serdecznie życzę kolejnych 60 lat!

PAWEŁ LEWTAK CEO, Hotele Warszawskie „syrena”

Nie pamiętam dokładnie, kiedy po raz pierwszy sięgnąłem po „Hotelarza”, ale do dziś wspominam związane z tą chwilą emocje. Na łamach „Hotelarza”, jak w mało którym miejscu, można poczuć puls branży i przeczytać o kierunkach jej rozwoju. Zaliczam się do wiernych czytelników, którzy z niecierpliwością czekają na każdy kolejny numer miesięcznika. Pewne jest, że gdyby nie „Hotelarz”, współczesne polskie hotelarstwo wyglądałoby inaczej.

„Hotelarza” czyta się od deski do deski, żywo dyskutując na temat wywiadów, artykułów i analiz, które pojawiają się na jego stronach. Zespół redakcyjny nie unika trudnych tematów, nieustannie sondując nastroje i próbując przewidywać trendy.

Branża hotelarska ciągle się zmienia, nie tylko dzięki technologiom, ale także w wyniku czynników ekonomicznych, ustawodawstwa, polityki, klimatu, wydarzeń, kryzysów itp. I właśnie dlatego, żeby stawić czoło pojawiającym się przed hotelarzami wyzwaniom, trzeba być na bieżąco i wiedzieć, co w trawie piszczy. Przyznaję z uznaniem, że „Hotelarz” wypełnia tę misję doskonale, umożliwiając dostęp do rzetelnej wiedzy i sprawdzonych informacji, bez których nie sposób odnosić sukcesów we współczesnym biznesie hotelarskim.

Niewątpliwie od 60 lat „Hotelarz” jest obowiązkową lekturą dla wszystkich, którym hotelarstwo jest bliskie. Przez te kilka dekad „Hotelarz” ewoluował i pracującym w nim pokoleniom pasjonatów udało się stworzyć czasopismo o wyjątkowej formule, które stało się ważną instytucją jednoczącą środowisko hotelarzy w Polsce.

Trudno wyobrazić sobie hotelarskie kalendarium wydarzeń bez zainicjowanych przez „Hotelarza” konferencji – Hotel Investment Trends Poland & CEE czy też Hotel Trends Poland & CEE. Konferencje są okazją do spotkań i wymiany doświadczeń, nie mówiąc o możliwości kontaktu z ludźmi, którzy liczą się w branży. Nie należy również zapominać o prężnie działającej sekcji edukacyjnej w postaci Akademii Hotelarza, dzięki której eksperci dzielą się wiedzą praktyczną, dbając o rozwój naszych pracowników.

W końcu, któż nie marzy o zdobyciu nagrody głównej w jednym w konkursów branżowych zapoczątkowanych przez „Hotelarza”, m.in. „Hotel z Pomysłem”, „Hotelarz Roku” czy „Hotelarska Inwestycja Roku”? Laury i wyróżnienia są bardzo cenione w środowisku, przyczyniając się nie tylko do promocji interesujących hoteli, ale również ludzi, którzy przyczynili się do ich rynkowych sukcesów.

W tym jubileuszowym roku pragnę złożyć wyrazy uznania na ręce Redaktora Naczelnego „Hotelarza” pana Rafała Szubstarskiego oraz całego zespołu redakcyjnego, życząc niekończącego się źródła inspiracji w poszukiwaniu ciekawych tematów i dalszej moty wacji do działania na rzecz rynku hotelarskiego.

MAGDALENA SEKUTOWSKA Dyrektor ds. rozwoju na

Europę

Wschodnią i Centralną, Hilton

Znamy się z redakcją „Hotelarza” od 14 lat i jestem przekonana, że bez poświęcenia całej jego ekipy rynek hote larski w Polsce byłby uboższy i mniej barwny – i niedoinfor mowany! Wiele więcej lat pomyślności i kontynuacji misji, jaką „Hotelarz” podtrzymuje w energiczny i przyjacielski sposób!

RCIN DRaGaN założyciel Profitroom

Powiedzieć, że 60 lat istnienia Waszego pisma to ogromny sukces – to jakby nie powiedzieć nic.

Jesteście wiodącym czasopismem branżowym, którego tak bardzo potrzebują hotelarze. Dostęp do najnowszych informacji o hotelach, dzielenie się wiarygodnymi danymi czy eksperckie artykuły i porady – to tylko niektóre z wyróżników miesięcznika. Na uwagę zasługują również organizowane konferencje takie jak Hotel Trends czy Hotel Investment Trends, stojące zawsze na wysokim poziomie.

Jesteśmy dumni, że od kilkunastu lat – od samego począt ku firmy Profitroom – możemy aktywnie współtworzyć czaso pismo, dzieląc się swoją ekspercką wiedzą z zakresu wspie rania strategii direct booking. „Hotelarzu”, życzę szerokiej bazy prenumeratorów i co najmniej kolejnych 60 lat.

DOROTA MALINOWSKA Partner Pro Value

„Hotelarz” towa rzyszy mi od 30 lat, a zatem od czasów moich studiów, kiedy tak naprawdę stanowił bardziej wartościowe źró dło wiedzy niż znakomita większość wykładów na nowo otwartej specjalizacji doty czącej organizacji turystyki na SGH (ówczesny SGPiS). A już wtedy miał 30 lat!!! Gratuluję „Hotelarzowi ” utrzyma nia wysokich standardów, jakości przekazywanych infor macji, podążania za trendami i bycia supernowoczesnym magazynem w wieku lat 60. „Hotelarzu”, współpraca z Tobą to zaszczyt.

Rafał abRamCzyk Chief executive officer, hotel AG

„Hotelarzu” – od 60 lat dostarczasz informacje, co się dzie je w tej wymagającej, ale wdzięcznej branży. Masz już zatem najdłuższą brodę w branży i wąsy dłuższe od Pana Grochowskiego. Hotelarstwo lubi cierpliwość i wynagradza tych, którzy mają jej pod dostatkiem – zatem czekam cierpliwie na 120-lecie. A tymczasem życzę Ci jednego – tego, czego życzę nam wszystkim bez względu na to, czy jesteśmy inwestorem czy operatorem, panią pokojową czy dyrektorem sprzedaży –życzę Ci i nam wszystkim Normalności.

ElżbIEta Pękala Dyrektor zar ządzający, Duravit Polska

Całemu zespołowi „Hotelarza”, jego Prezesowi, panu Rafałowi Szubstarskiemu, który – mam odczucie – od zawsze jest twarzą „Hotelarza”, ale też przykładem lidera rozwijającego pismo na stałym wysokim poziomie nie tylko w czasach hossy, z okazji dostojnego diamentowego jubileuszu życzę jak najmniej zmian. Ostatnie lata przyniosły nam ich wiele, powodując czasem kompletne reorganizacje dotychczasowego funkcjonowania.

Życzę konsekwencji w podejmowaniu trudnych tematów i wspieraniu środowiska hotelarzy. Dziękuję za dostęp do wiedzy branżowej, za dobre dyskusje z liderami branży na łamach pisma, na spotkaniach podczas konferencji realizowanych z wielkim zaangażowaniem od lat. Szczególne podziękowania kieruję przy tej okazji do Małgosi Grendy, która zawsze z uśmiechem i wyjątkową cierpliwością dba o komfort i satysfakcję klientów. Życzę powodzenia! Wieloletnia czytelniczka i obserwatorka „Hotelarza”.

WYPOWIEDZI PATRONÓW DODATKU JUBILEUSZOWEGO

Dariusz Futoma, Partner, Horwath HtL

60-lecie „Hotelarza” to świetna okazja do wspomnień na temat tego, jak zmieniała się branża hotelowa w Polsce. Horwath HTL miał przyjemność współorganizować z „Hotelarzem” największe konferencje hotelowe na polskim rynku: zorganizowaliśmy wspólnie pierwszą konferencję Hotel Trends. To jesienne wydarzenie stało się okazją do spotkań dla szerokiego grona osób zainteresowanych rozwojem branży hotelowej. Zainicjowaliśmy również pierwszą konferencję Hotel Investment Trends dedykowa ną inwestorom hotelowym. Obie konferencje wpisały się już na stałe w kalendarz najważniejszych wydarzeń branży. Branża hotelowa w Polsce była wówczas na zupełnie innym etapie rozwoju. Nowe projekty powstawały stosunkowo rzad ko, a inwestorzy podchodzili do sektora hotelowego z dużą rezerwą. Jako jedni z pierwszych na rynku, przy wsparciu „Hotelarza”, szerzyliśmy wiedzę na temat specyfiki tej branży, jej atrakcyjności, a także związanych z nią wyzwań. Przy okazji konferencji propagowaliśmy atrakcyjność branży wśród deweloperów, inwestorów i banków. Jednocześnie przez lata Horwath HTL patronował Akademii Hotelarza, której celem było szkolenie hotelarzy przez najlepszych specjalistów na rynku. Od lat branża hotelowa w Polsce przeżywa swój rozkwit. Z naszym udziałem międzynarodowe sieci hotelowe umocniły w Polsce swoją obecność. Zarówno w miastach, jak i miejscowościach turystycznych powstają co roku nowe hotele wyróż niające się stylem, designem i obsługą klienta. Obecna sytuacja na rynku hotelowym stawia przed nami nowe wyznawania. Inwestorzy oraz hotelarze na różnych szczeblach szukają informacji na temat konkretnych możliwości, które pozwolą zwięk szyć zyskowność hoteli i minimalizować koszty. Nowe pokolenia managerów hotelowych m.in. na łamach „Hotelarza” dzielą się swoim doświadczeniem i jednocześnie wspierają w trudnych czasach pandemii i rosnących kosztów. Widzimy, jak rosnące znaczenie, zarówno w Polsce, jak i na arenie międzynarodowej, ma odpowiednie zarządzanie akty wami hotelowymi (asset management). Dzięki coraz większej wiedzy inwestorzy i dyrektorzy hoteli szukają rozwiązań pozwa lających długofalowo stabilizować dochody hoteli i zwiększać ich atrakcyjność jako aktywów. Jesteśmy dumni, że od 13 lat, jako doradcy Horwath HTL, możemy Państwa wspierać na kolejnych etapach rozwoju branży. Wszystkim czytelnikom „Hotelarza” oraz całej jego redakcji życzymy kolejnych 60 lat sukcesów.

MICHAŁ WAJDA, Head of Client Strategy & Success Poland, Bookassist Polska

(R)ewolucja dzieje się na naszych oczach! Dzieje się także na łamach „Hotelarza”, który nieustannie publikuje artykuły o nowych technologiach w hotelarstwie i podąża z duchem czasu, aby dostarczać polskim hotelarzom wiedzy o bieżących trendach.

Hotelarstwo bardzo zmieniło się przez ostatnie lata zarówno w kwestii technologii, jak i dystrybucji. Jak bardzo zmieniła się ścieżka zakupowa gościa i jak hotele mogą wykorzystać dostępną technologię, aby kierować ruch na własne kanały sprzedaży online? Czy słuszne jest, aby nadal stosować parytet cen?

Wiele hoteli uważa, że jest to właściwa strategia. Z perspektywy gościa jednak nie ma to większego znaczenia. W więk szości przypadków kupuje on tam, gdzie znajdzie najniższą cenę. Czy zatem w dobie wszechobecnych – niejednokrotnie poza kontrolą hotelarzy – rabatów, promocji i programów lojalnościowych u pośredników nadal jest to właściwa droga? Otóż nie! Jeśli hotele nie zastosują takiej samej strategii dla swoich kanałów bezpośrednich, to pozyskanie gościa będzie zdecy dowanie droższe. Hotele bardzo często obawiają się, że jeśli wdrożą strategię preferującą sprzedaż bezpośrednią, to stracą na rankingu. Nie można wykluczyć takich konsekwencji, ale lepiej pozyskać lojalnych gości bezpośrednio i zmniejszyć odse tek anulacji, co finalnie pozwala obniżyć koszt ich pozyskania. Efektem takiej strategii jest zmniejszenie zależności od pośred ników i uzyskanie lepszej kontroli nad własną ceną.

Istnieje wiele źródeł, przez które goście wyszukują hotele. Warto mieć wiedzę, z jakich miejsc trafiają. Przy tym nie należy zapomnieć o trendzie, który od kilku lat niezależnie od wszystkich innych obszarów rozwoju technologii w sektorze hotelowym jest wyraźnie dominujący. Już ponad 70 proc. wszystkich wyszukiwań odbywa się za pośrednictwem telefonów komórkowych. Pandemia znacznie przyspieszyła ten proces. Kluczowe jest, aby strona hotelu i booking engine były oparte na technologii mobile first, co pozwoli uzyskać przewagę w pozyskiwaniu rezerwacji z urządzeń mobilnych. Stworzenie stawki widocznej tylko na telefonach komórkowych to dopiero początek. Warto zadbać również, aby była ona widoczna i wypozycjonowana w Google Hotel Ads (lub innych kanałach metasearch) oraz by można było kierować działania reklamowe w te miejsca, które dadzą przewagę nie tylko nad pośrednikami, ale i nad konkurencją. Jest to obecnie łatwiejsze niż kiedykolwiek. Nie tylko dzięki temu, że technologia jest coraz bardziej dostępna i łatwa w użyciu, lecz również dzięki zaufanym partnerom bizneso wym, który potrafią ją odpowiednio zaadaptować do unikatowych potrzeb każdego z hoteli.

KALENDARIUM HOTELARSTWA

WRZESIEŃ 1962 – pod S taW o Wą Z a S ad ą j ES t g ośc I

nn ość

„Ewidencja zakładów hotelarskich” – pod takim tytułem ukazuje się pierwsza informacja w pierwszym numerze „Biuletynu Informacyjnego Zrzeszenia Polskich Hoteli Turystycznych. HT”. „Prezydium Zrzeszenia Polskich Hoteli Turystycznych podjęło uchwa łę w sprawie ewidencji zakładów hotelarskich. Ewidencja obejmie wszystkie dostępne zakłady hotelarskie /hotele, pensjonaty, schro niska itd./ w miejscowościach położonych na centralnych trasach turystycznych (…). Podstawowe zasady oraz tryb ewidencji zakładów hotelarskich zostały uzgodnione z Ministerstwem Gospodarki Komunalnej oraz Głównym Komitetem Kultury Fizycznej i Sportu. Prace nad ewidencją hoteli są w pełnym toku”.

Od razu w pierwszym numerze redakcja rozwiązuje liczne proble my hotelarstwa, jak np. „Czy hotel powinien rezerwować miejsca na zamówienia listowne i telegraficzne?”. „Oczywiście tak. Tabliczek oznajmiających, iż »Na telefoniczne i telegraficzne zamówienia nie rezerwu jemy pokoi«, jakie spotkać można w wielu hotelach, nie można zaliczyć do dobrych zwyczajów hotelarskich.

PODSTAWOWĄ ZASADĄ OBOWIĄZUJĄCĄ W HOTELARSTWIE JEST GOŚCINNOŚĆ. Dobry hotelarz zatem czyni wszystko, by ułatwić warunki przyjmowania gości oraz udogodnić im pobyt w hotelu”.

Już w pierwszym numerze – można powiedzieć, że protoplasta naszego obecnego konkursu „Hotel z Pomysłem” – „Konkurs na Wyposażenie Pokoju Hotelowego oraz Domu Wycieczkowego”. „Jednym z podstawowych zadań, stojących przed zakładami hotelarskimi jest szybkie zmodernizo wanie i doposażenie bazy hotelowej. W planie działalności Zespołu do Spraw Modernizacji i Doposażenia ZPHT główną pozycję stanowi organizacja konkursu na wyposażenie pokoju hotelowego oraz w domu wycieczko

wym. W pracach nad organizacją konkursu uczestniczy szereg wybitnych fachowców z dziedziny budownictwa, aranżowania wnętrz oraz eksploatacji hoteli [czyli tak jak w obecnej kapitule „Hotelu z Pomysłem” – dop. red. 2022].

Jest też „Mały słownik hotelarski” oraz artykuł „O założeniach projektowych nowego hotelu w Warszawie” czyli rodzaj sekcji Aktualności. Z jego opisu wynikałoby, że chodzi tak naprawdę o… aparthotel („600 pokojowy hotel pierwszej kategorii. Razem na 1 tys. łóżek. Wszystkie pokoje z łazienkami i bidetami, garaże, parking, basen, a nawet kuchenki elektryczne w części pokoi. Pokoje te będą odnajmowane za dewizy cudzoziemcom na okres nie mniejszy niż 4 tygodnie”. Są też informacje ze świata o nowych hotelach Hilton w Nikozji, Amsterdamie i Rotterdamie. A wszyst ko to na 13 kartkach papieru maszynowego z twardszą, tekturo wą okładką. Adres redakcji: Krakowskie Przedmieście 13, Hotel Europejski.

WRZESIEŃ 1963

– ba R d Z o I nt ER ES uj ący num E R d la WS Z y S tk I ch

Wydanie reklamowane na okładce jako: „BARDZO INTERESUJĄCY NUMER DLA WSZYSTKICH – BEZ WYJĄTKU PRACOWNIKÓW HOTELOWYCH” przynosi m.in. informację, że „Rusza Metropol w Warszawie”. „Planowany i realny termin oddania do eksploatacji to IV kwartał 1964 roku. Uruchomienie hotelu Metropol w niczym jednak nie zmniejszy niedo boru miejsc hotelowych w Warszawie, ponieważ jednocześnie zamknięty został hotel Polonia w celu przeprowa dzenia przebudowy, rozbudowy i modernizacji”.

Bardzo aktualne pytanie zadaje „Kol. K.L. z Warszawy, uczestnik Zaocznego Kursu Hotelarskiego”, który „prosi o wyjaśnienie, czy celowe jest utrzymy

nocnych dyżurów pokojowych w hotelu, jeśli przedsiębiorstwo boryka

wanie

60 lat „Hotelarza” to 60 lat historii polskiego hotelarstwa, którego rozwój szczegółowo opisywaliśmy i analizowaliśmy na naszych łamach. I najlepiej o tym rozwoju można się przekonać, śledząc kolejne wydarzenia, problemy i tematy, jakie pojawiały się na łamach naszego pisma od 1962 do 2022 roku.

się z pewnymi trudnościami w zakresie etatów i funduszu płac”. „Hotelarz” podchodzi do sprawy zdroworozsądkowo: „W stosunku do istniejących obecnie norm zwyczajowych wydaje się, że można byłoby bez uszczerbku dla dobrej jakości obsługi gości, znacznie zmniejszyć liczbę pokojowych, pełniących dyżury w nocy – ale wymaga to jednocześnie zmian w rozkładzie dyżurów dziennych, które powinny być przedłużone, np. do godz. 23.00. Wówczas powinna wystarczyć jedna dyżurna pokojowa w hotelach mniejszych, a dwie – trzy w hotelach dużych”.

A w kolejnym numerze m.in. informacja o starcie działającego do dziś Domu Turysty PTTK w Krakowie. „W dniu 22 lipca 1963 r. zostanie oddany do użytku [w tamtych czasach numery były wysyłane do druku kilka miesięcy przez datą na okładce] turystów krajowych i zagranicznych Dom Turysty PTTK w Krakowie, największy tego typu obiekt w Polsce (…) Zasili swoimi 900 miejscami noclegowymi wystarczającą bazę noclegową Krakowa »mekki« wszystkich turystów”.

MARZEC 1964 – p RZ ys Z li Z wi E d Z ić M ój pokój

„Po pracy nocnej odpoczywałem w ciągu dnia w moim pokoju w hotelu – donosi p. St.R. – Około godziny 10.00, kiedy leżałem jeszcze w łóżku, zapukano do drzwi i po chwili weszła kilkuosobowa grupa ludzi, którzy zwiedzali hotel. Czy miał rację kierownik hotelu

odrzucający mój protest”. „Hotelarz” przyzna je, że kierownik zajął w tej sprawie stanowisko błędne.

s T y CZEŃ 1965 – CZ y g ość MA ZAws ZE R AC ję ? i C Z y wART o być ho TE l AR ZEM ?

Pojawia się fundamentalne pytanie. „Wielu czytelników zwraca się z pytaniem, jak należy praktycznie interpretować i wcielać w życie zasadę »Gość ma zawsze rację«, bo przecież zdarza się, że goście hotelowi żądają od personelu rzeczy niemożliwych lub niesłusz nych”. Odpowiedź: „Zasada »Gość ma zawsze rację«, oznacza, że w każdym przypadku należy wykazać maksimum dobrej woli, chęci i starań, aby sprawę załatwić – a gdyby było to absolutnie niemożliwe – uprzejmie przepro sić i wyrazić ubolewanie z tego powodu. Nigdy nie należy z gościem dyskutować, usiłując przekonać, że niesłusznie powołuje się na swoje uprawnienia. Wysłuchaj cierpliwie problemów, które zaprzą tają gościa i staraj się spojrzeć na nie z jego punktu widzenia”.

Z kolei w kwietniowym wydaniu następne fundamentalne pytanie: „Czy warto być hotelarzem”. „Pani Maria B. z Gdańska zapytuje nas, czy warto zdobywać zawód hotelarza, bo w Domu Wycieczkowym PTTK, w którym pracuje, nie widzi przed sobą perspektywy zarobie nia więcej niż 900 zł miesięcznie”. Odpowiedź: „Zawód nasz jest jednym z najbardziej interesujących i szczerze Panią namawiamy,

REKLAMA

aby w nim wytrwać. Na to zaś, żeby lepiej zarabiać – i w tym zawodzie, jak i w innych – trzeba podwyż szać swoje kwalifikacje”.

LIPIEC 1966 – no C na k ontro L a P ok oju

„Na jakiej podstawie prawnej oparte jest prawo hotelu do kontroli w nocy pokoju w celu spraw dzenia, czy nie znajdują się w pokoju osoby nie uprawnione do tego” – pyta „kol. T.B. z Bolesławca”.

Redakcja tłumaczy: „Nie ma podstaw prawnych do dokonywania w nocy tego rodzaju kontroli. Umowa hotelowa zawiera m.in. ele ment najmu lokalu miesz kalnego, gdyż istotnym składnikiem tej umowy jest prawo gościa do używania przez oznaczony czas pokoju oraz znajdujących się w nim ruchomości. W związku z tym należy stwierdzić, że każdy najem ca ma prawo do nietykalno ści jego mieszkania. Prawo to obejmuje także ochronę wypoczynku w nocy. W świetle powyższego wyja śnienia pracownicy nie mają prawa budzić gościa i dokonywać w nocy jakiejkolwiek kontroli wynaję tego pokoju hotelowego. Prawo to nie przysługu je również funkcjonariuszom Milicji Obywatelskiej. Nawet w przypadku podejrzenia o popełnienie przestępstwa, rewizja domowa może być doko nywana w zasadzie tylko na podstawie polecenia prokuratora, który może je wydać w porze nocnej tylko w wypadkach nie cierpiących zwłoki”. W teo rii wszystko więc było OK.

MAJ 1967 – JA k d ługo w ł A zi ence?

z  PAM ię T nik A M ło de J ke L ne R ki sieRPień 1971

w artykule „Pierwsze kroki” osoba podpisująca się pseudonimem „Hanka” wspo mina tr udne początki swojej pracy jako kelnerka w restauracji hotelowej należącej do, jak można się domyślić, ekskluzywnego hotelu w warszawie (europejski, Grand, Bristol?)

Gdy zorientował się, że znam francuski… „Mam dzisiaj obsługiwać Hotel. Najważniejsze oczywiście są śniadania. zamówiono 26 śniadań, a nas tylko dwie. Będzie gorąco. (…) Dwaj goście ze 139 proszą od rana o ½ wyborowej i gorącą zakąskę. Jajek nie chcą, na parów ki się nie zgadzają. Kończy się na wódce, piwie, większej ilości szynki i pudełku sardynek. Bez pieczywa! (…) Obydwaj w bardzo dobrych humorach, które na mój widok przeszły wręcz w entuzjazm. zostałam z miejsca zaproszona, bo przecież jeden kieliszeczek z rana nikomu jeszcze nie zaszkodził. z trudem wywinęłam się z opresji obietnicą, że przyjdę za kilka minut. (…) Śniadania przewaliły się dopie ro ok. 11. Gdy myślałam, że to już koniec wpadło jeszcze jedno zamówienie z i piętra. w apartamencie mieszkał jakiś gość z Afryki. Gdy zorientował się, że znam francuski zgłosił zaraz konkretną propozycję, zakończoną konkretną ceną: mogę wybrać sobie ciuchy w PKO do wartości 20 dolarów. wypadłam jak burza. z rozpędu opowiadam o tej przygodzie swej koleżance. – Dobrze zrobiłaś! Niech daje gotówkę, i to przynajmniej 30. z takimi trzeba stanowczo, trzeba się szanować. zbaraniałam.”

Pod każdym z talerzykiem banknot jednodolarowy „Na wieczór szykowało się przyjęcie w sali kawiarnianej. Jakaś grupa polonijna wyprawiała pożegnalną kolację przy udziale zaproszonych gości, razem 80 osób. Ucieszyłam się, gdy kierownik wyznaczył mnie jako jedną z czterech do obsługi. Trochę tremy, bo przecież trzeba serwować z półmiska i to gorące dania mięsne. (…) impreza udała się, goście byli wyraźnie zadowoleni. Trochę popili, trochę pośpiewali. Obsługiwałam 5 stolików. zostało trochę jedzenia i dla nas. Likwiduję pierwszy stolik i… niespodzianka: pod każdym z czterech talerzyków po torcie banknot jednodolarowy. szybko je schowałam niczym złodziejka, chociaż były przeznaczone wyraźnie dla mnie. Legalnie. A może i przy innych stolikach? Niestety. Ale jedzenia zostało tak dużo, że nawet mogłam zabrać sporo pieczonego mięsa do domu”.

Na okoliczność braku kilku gramów w każdej porcji

„Od razu mi się wydawało, że to nie zwyczajni goście. Jedna kobieta i trzech mężczyzn z teczkami. zamówili całą kolację typu kawiarnianego. A więc sporo zim nego mięsa i wędlin, ogórki, sos tatarski, pieczywo, masło. Był również alkohol. Poprosili też o kawę i tort. Po kilkunastu minutach ujawnili się – PiH [Panstwowa inspekcja handlowa – red. 2022]. zaczęło się skrupulatne ważenie i mierzenie. wezwano mnie do kierownika i przesłuchano na okoliczność braku kilku gramów w każdej porcji wędlin oraz dość znacznego zaniżenia ilości alkoholu. Taki nieprzyjemny typ usiłował mi wmówić, że to ja jestem odpowiedzialna za wszystko (…) Później oka zało się, że w bufecie w ogóle nie ma menzurki, a waga jest rozregulowana. No i kierownik zakładu zainkasował wniosek na kolegium. Biegał potem zły i starał się na nas odegrać. wszystko było źle, począwszy od ubrania, włosów, makijażu. Źle wysta wiałyśmy rachunki, zbyt wolno poruszałyśmy się po sali. Drugiego dnia takiej gonitwy nie wytrzymałyśmy nerwowo. Uzbierałyśmy na pół litra i po pracy zaprosiłyśmy kie rownika na kieliszek. Jakoś dał się udobruchać”.

„Jak długo można zajmować łazienkę” z takim problemem zwraca się do „Hotelarza” „p. K. J”. „W moich częstych wędrówkach po kraju spotka łem się kilkakrotnie z przypadkami ograniczania czasu korzystania z opłaconej kąpieli w łazience piętrowej. Czy są jakieś przepisy normujące to zagadnienie, a w szczególności, czy hotel może pobierać podwójną opłatę, jeżeli zajmuje się łazienkę dłużej niż 15 minut”. „Hotelarz” wyjaśnia: „Nie ma przepisów ogólnie obowiązujących. Kierownictwo każdego hotelu może natomiast zamieścić w swoim regulaminie dla gościa hotelowego postano wienia w tej sprawie (…). Za rozsądny czas użytkowania łazienki uważalibyśmy 30 minut, ale stanowczo odradzamy pobieranie opłaty za następne pół godziny, jeżeli czas użytkowania nieznacz nie tylko został przekroczony”.

cze R wiec 1968 – z A s A dy dosi A d A ni A się

„Czy można zezwolić na to, aby goście dosiadali się do stolików zajętych przez innych konsumentów – zapytuje p. Krzysztof K., kierownik sali”. „Wszystko zależy od tego, w której kategorii lokalu pracujemy” – odpowiada „Hotelarz”. „W zakładach kat. IV,

III i II dosiadanie się do stolików regulują sami konsumenci na zasadzie wzajemnego porozumie nia. W restauracjach kat. I, a szczególnie S ewentualne dosia danie może nastąpić tylko w zupeł nie szczególnych przypadkach i tylko pod warunkiem odpowied niego przygotowania tej operacji przez kierownika sali. Jeśli kierow nik uzna, że rzeczywiście wystę puje potrzeba szybkiego zorgani zowania konsumpcji posiłku nowo przybyłym gościom, powinien osobiście wyszukać dla nich miejsca. Po wytypowaniu tych miejsc kierownik powinien prze prosić towarzystwo konsumujące przy danym stoliku i poprosić je o zezwolenie na doprowadzenie nowych gości. W czasie tych pertraktacji nasi goście oczekują w hallu. Po uzyskaniu zgody kierownik sali dziękuje konsumentom za okazanie zrozumienia sytuacji”.

STYCZEŃ 1969 – Liban: kraj piękn YC h h o TE L i

W związku z XIX Kongresem International Ho-Re-Ca, który odbył się w Libanie, kilka refleksji na temat tego kraju. „Niewielki ten kraj liczący zaledwie 2,5 mln mieszkańców przeszedł w ostatnim dwu dziestoleciu nieprawdopodobną wręcz ewolucję. Zaskakują super nowoczesne budynki mieszkalne, gmachy użyteczności publicznej, hotele, zakłady gastronomiczne i rozrywkowe, rzadko tylko przepla tane architekturą wschodu. 600-tysięczny Bejrut zupełnie niepostrze żenie rozrasta się, pnąc się w pobliskie góry. Na jego zboczach, pokrytych drzewami piniowymi, urzekają znakomicie wkompono wane wille, domki, pensjonaty i hotele. Rozległe plaże morskie, klimat (7 miesięcy niemal nieprzerwanego słońca), liczne relikty bujnej przeszłości – oto podstawy tego raju turystów. (…) Konflikt egipsko -izraelski silnie zagroził rozrastającemu się przemysłowi turystycz nemu. Rok 1966 przyniósł rządowi libańskiemu rekordowe wpływy z turystyki w wysokości 150 mln dol. W 1967 roku średnie obłożenie hoteli wyniosło zaledwie 30 proc. (…) Piękne, nowoczesne hotele na wybrzeżu stały niemal puste. Smutnie wyglądają podjazdy hote lowe, bogate wnętrza przestronnych pustych hoteli i smętne spoj rzenia eleganckiej służby recepcyjnej” – pisze Leszek Wellmann w korespondencji z Libanu.

L i ST o pa D 1970 – ni E k T ó r ZY ob Y wa TE LE p r L

n i E mają prawa D o k or ZY ST an ia Z raba T u

Redakcję „zapytuje mgr Antoni P z Kielc”: „W czasie urlopu wyjechałem wraz z moim gościem z Węgier do Sopotu. Zamieszkaliśmy w identycznych pokojach w hotelu Grand i o dziwo wystawiono nam zgoła odmienne rachunki. Mój gość zapłacił więcej ode mnie. Czy to nie jest rodzaj dyskryminacji?”. Redakcja tłumaczy: „Zgodnie z obowiązującymi przepisami, część obywa teli PRL (wykaz zamieszczony został w Zarządzeniu nr 24 Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 6.IV.1966) otrzymuje w naszych hotelach rabat w wysokości 33%. Nie jest to jednak w żadnym wypadku przepis dyskryminujący cudzoziemców, gdyż niektórzy

obywatele PRL również nie mają prawa do korzystania z tego rabatu”.

STYCZEŃ 1971 – SE T n Y num E r „ h o TE L ar Z a”

Pierwszy poważny jubileusz w historii pisma – setne wydanie. Nie obyło się bez depesz gratula cyjnych od ministerstw, urzędów centralnych i najważniejszych przed siębiorstw turystyczno-hotelarskich. Z okazji setnego wydania Redakcja pisze aktualne do dziś słowa: „100 numerów pisma – to ponad 8 lat pracy w służbie hotelarstwa, upartego dążenia, by pierwszy branżowy organ polskiego hotelarstwa reprezentował coraz bogatszą formę i coraz wyższy poziom, by służył coraz lepiej hotelarzom (…). Narodziny Biuletynu były bardzo skrom ne. Wydawany w niewielkiej liczbie egzemplarzy odbijanych na zwykłym powielaczu stopniowo torował sobie drogę rozwoju. Od tego czasu nastąpiły istotne zmiany. Dzisiaj możemy

o kaTEG or YZ a C ji C ZErwiEC 1966

„Hotelarz” informuje o wprowadzeniu nowych przepisów katego ryzacyjnych. „Całe polskie hotelarstwo żyje pod znakiem wcielania w życie przepisów zar ządzenia nr 24 Ministra Gospodarki Komunalnej z dn. 6 kwietnia 1966 roku wydanego w porozumieniu z Prezesem Państwowej Komisji Cen. wytyczne w sprawie zaliczania hoteli do poszczególnych kategorii [Lux, i, ii, iii] stały się obowiązującym przepisem. zamykają one długotrwały okres dość dowolnego usta lania kategorii nowych i starych hoteli”. Nowe prawo określa m.in. stawki dla cudzoziemców i Polaków, nocujących w hotelach poszcze gólnych kategorii, a także kwalifikacje załogi i poziom znajomości języków obcych (np. w hotelach kat. i recepcjoniści powinni władać dwoma językami, telefonistki jednym, wśród pokojowych powinna być przynajmniej jedna na piętrze znająca jakiś język obcy, a w restau racji połowa kelnerów).

L iST opa D 1977

„w 1966 roku ustalono po raz pierwszy w naszym kraju system klasyfikacji oraz kategorii ogólnie dostępnych zakładów hotelarskich. Ponad dziesięcioletnie doświadczenia krajowe oraz rozwój hotelarstwa na świecie i związane z nim nowe wymagania stawiane przed zakła dami hotelarskimi stanowiły podstawę prac nad ustaleniem nowego systemu klasyfikacji kategorii, która wchodzi w życie (…) Klasyfikacja obejmuje, podobnie jak uprzednio, 6 rodzajów zakładów hotelarskich (hotele, motele, pensjonaty, schroniska, domy wycieczkowe, pokoje gościnne) i 2 rodzaje obozowisk turystycznych (campingi, pola biwakowe). (…) Cała baza powinna być ponownie skategoryzowana do 31.V.1978 r. Utrzymany pozostał w mocy podział hoteli na pięć kategorii oznaczonych gwiazdkami od 1 do 5 z tym, że najwyższa nazywana jest również kategorią »Lux«. Decyzje w sprawie przyzna nia hotelowi kategorii lux, **** i *** podejmuje Główny Urząd Kultury Fizycznej i  spor tu, a decyzje dla hoteli o dwóch i jednej gwiazdce wydaje terenowo właściwy urząd wojewódzki”.

HOTELARSTWO POLSKIE A.D. 1978

czyli to gość jest dla hotelu, a nie hotel dla gościa

„Poziom naszych usług pozostawia wiele do życzenia, jeśli chodzi o kulturę obsługi” – zagaja dyskusję z dyrektorami polskich obiektów hotelowych, publikowaną w grudniowym numerze „Hotelarza” z 1978 roku, redaktor naczelny zygmunt Bałkowski. „właśnie owa kultura obsługi jest głównym źródłem krytyki gości hotelowych, przede wszystkim krajowych. z ich lekceważeniem można się często spotkać także w hotelach orbisowskich, których poziom zdaje się obligować do szczególnej troski o gości. Ogólnie rzecz biorąc, sytuacja wygląda w ten sposób, że to nie gość, lecz recepcjonista czy kelner mają rację. Byłoby dobrze, gdybyśmy mogli wskazać na przyczyny niskiej kultury obsługi, a może nawet znaleźć środki zaradcze”. red. Bałkowski porusza od razu też drugi newralgiczny problem: „zagadnieniem niezwykle ważnym jest również czystość, zwłaszcza urządzeń higieniczno-sanitarnych. Jest to już niemal problem polityczny – cudzoziemcy bowiem najczęściej krytykują stan i czystość tych właśnie urządzeń”.

W niektórych obiektach, zwłaszcza wysokiej kategorii, wręcz skandalicznie traktuje się gości krajowych. Jeśli chodzi o stosunek do gości krajowych i zagranicznych czasami powstają sytuacje urągające zawodowej i ludzkiej godności

„w niektórych obiektach, zwłaszcza wysokiej kategorii, wręcz skandalicznie traktuje się gości krajowych” – przyznaje Antoni Mrug, dyrektor wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Turystycznego Turus z Gdańska. „Gdybyśmy np. spróbowali sprawdzić, ile miejsc danego dnia było nie obłożonych, choć goście tych miejsc poszukiwali, to często złapalibyśmy się za głowę ze zdumienia. Ja zrobiłem to u sie bie wówczas, gdy jeszcze nie znała mnie średnia kadra moich pracowników. Jednego dnia objechałem kilka obiektów. wszędzie brakowa ło miejsc. Po sprawdzeniu grafików okazało się, że miejsc wolnych jest jeszcze dość sporo. Jeśli chodzi o stosunek do gości krajowych i zagranicznych czasami powstają sytuacje urągające zawodowej i ludzkiej godności”.

Jan Arament, szef struktury skupiającej warszawskie hotele Orbisu – „Grand”, „solec” i „Novotel”, wyjaśnia przyczynę takiego stanu rzeczy: „w jednostkach przeze mnie kierowanych przebywa ponad 20 proc. Polaków. sytuacja hotelowa warszawy powoduje, że nie są to dla mnie goście pierwszoplanowi. Na przykład w październiku i listopadzie miałem trochę wolnych miejsc, przyjąłem więc rezerwacje dla polskich grup i turystów indywidualnych. Jednak później musiałem podjąć decyzję bezpardonowego wykwaterowania polskich grup i turystów indywidual nych z naszych obiektów”. Dlaczego?! „Przyczyna jest prosta – Ministerstwo Oświaty zorganizowało kongres pedagogów i musiałem przygotować na ten kongres odpowiednią liczbę miejsc. stawia nam się wymagania, którym musimy się podporządkować bez żadnych dyskusji”. Ale takie kongresy to dopust boży dla hoteli przede wszystkim z innego powodu. „Cała załoga uzyskuje premie wówczas, gdy hotel gości odpowiednią liczbę turystów zagranicznych. Natomiast kongresy zmniejszają wpływy w kasie walutowej, w Pewexie itp. rzutuje to na wykonanie planu, o zmniej szenie wpływów dewizowych mają do nas pretensje przełożeni”.

Ja i moi pracownicy praktycznie walczymy o odtrą cenie klienta. Wykorzystujemy w 97% bazę hotelową. Póki ta sytuacja się nie zmieni, póty nie ma co reko mendować. To mnie na razie trzeba rekomendować klienta

redaktor Bałkowski wraca do kwestii kultury obsługi. „Postawa recepcjonistów nie spełnia często nawet minimalnych wymogów. i tutaj należy zastanowić się nad jednym: czy szersze udostępnienie gościom książek skarg i wniosków mogłoby nam pomóc?” spotyka się to z ostrym sprzeciwem dyrektora Aramenta: „To by mnie zrujnowało. Na przykład dziś 22 gości ze strefy dolarowej miało do mnie pretensje o niedogrzanie pokoi. Ja na to nie mam żadnego wpływu – to jest sprawa elektrociepłowni. A skargi zanotowane w książce mają wpływ na wysokość premii”.

„Nie można rozpatrywać poziomu obsługi w oderwaniu od sytuacji na rynku pracy, a także od form obsługi, z którymi spotykają się nasi pracownicy, gdzie indziej. Każde szkolenie zostanie natychmiast zneutralizowane przez stosunki w sklepie, urzędzie itp. Poziom obsługi w hotelarstwie pozostaje w ścisłej relacji z poziomem i kulturą obsługi w innych dziedzinach” – tłumaczy Czesław witkowski, szef wPT syrena w warszawie, które skupia takie hotele jak Polonia, Metropol, warszawa i MDM.

Na przykład dziś 22 gości ze strefy dolarowej miało do mnie pretensje o niedogrzanie pokoi. Ja na to nie mam żadnego wpływu to jest sprawa elektrocie płowni. A skargi zanotowane w książce mają wpływ na wysokość premii

„zr zeszenie Polskich Hoteli Turystycznych podjęło problem rekomen dacji zakładów hotelarskich” – nie poddaje się redaktor naczelny „Hotelarza”. Ale dyrektor witkowski nie pozostawia żadnych złudzeń: „Dopóki będzie w  warszawie brakowało 5 tys. miejsc noclegowych dziennie, to nawet najlepsza rekomendacja jest sztuką dla sztuki. Gdy powstaną wszystkie zaprojektowane hotele będzie nam brakowało 13 tys. miejsc. Dynamika ruchu turystycznego wyprzedza wszelkie zamierzenia budowlane. Jeżeli mamy do czynienia ze zbyt szczupłą bazą to przecież w praktyce sprowadza się to do dystrybucji miejsc, co ma niewiele wspólnego z handlem. A jeśli nie mamy do czynienia z handlem to co tu rekomendować. Ja i moi pracownicy praktycznie walczymy o odtrącenie klienta wykor zystujemy w 97 % bazę hotelową. Póki ta sytuacja się nie zmieni, póty nie ma co rekomendować. To mnie na razie trzeba rekomendować klienta”. Na zmianę tej sytuacji trzeba było poczekać ok. 20 lat, do końca XX wieku.

chyba bez fałszywej skromności pochwalić się już znacznym i cen nym dorobkiem, tak w zakresie formy, jak i treści”. W majowym wydaniu cała Polska buduje Zamek Królewski w Warszawie. „Z ogromną przyjemnością pośpieszam złożyć meldunek, o tym że: wszyscy pracownicy Recepcji Hotelu Orbis-Panorama we Wrocławiu tj. recepcjoniści, portierzy, tele fonistki wraz z kierownictwem deklarują swój finansowy udział w odbudowie Zamku Królewskiego w Warszawie w  wysokości 700 zł. Jednocześnie zwracają się za pośrednictwem Biuletynu z ape lem do wszystkich koleżanek i kolegów zatrudnionych tak w hotelach Orbis, jak i w Hotelach Komunalnych w całym kraju do zadeklarowa nia swojego udziału w formie skromnej cegiełki od hotelarzy na odbudowę pięknego pomni ka naszej kultury. Zofia Tarnawska-Kocińska. Kierownik Recepcji. Hotel Panorama. Pl. Dzierżyńskiego 8”. Zamek zbudo wano. Panoramę zburzono. Dziś na jej miejscu działa Mercure Wrocław Centrum, pl. Dominikański 1.

WRZESIEŃ 1972

– hot E l n IE j ES t d o konf ER E nc j I

„Czy można wynająć salę klubową” pyta „kierownik p. Justyn O”. „W naszym hotelu posiadamy salkę klubową. Otrzymujemy w związ ku z tym wiele zapytań dotyczących wynajęcia tego pomieszczenia. Zainteresowani to organizatorzy różnego rodzaju konferencji, zjazdów, narad. Widzimy możliwość uzyskania dodatkowych wpływów, ale nie wiemy, jaką stawkę można zażądać”. Redakcja odpowiada: „Stawkę powinien ustalić dyrektor przedsiębiorstwa we własnym zakresie”, ale generalnie nie pochwala samego pomysłu: „Jesteśmy przeciwni wynajmowaniu sali klubu hotelowego na imprezy zamknię te. Idzie o to, że w ten sposób ograniczamy usługi, które zaofero waliśmy gościom hotelowym”.

MARZE c 1973 – 50 l A t oR b IS u

„Największe w Polsce przedsiębiorstwo turystyczne Orbis obcho dzi w br. 50-lecie swego istnienia. Polskie Biuro Podróży Orbis zostało założone w 1923 roku we Lwowie, zrazu jako małe biuro prywatne, aby następnie w końcu 1933 roku przekształcić się w spół kę akcyjną, której większość udziałów było w posiadaniu Banku Polskiej Kasy Opieki (…). Szczególnie pomyślny okazał się dla Orbisu rok 1972. Blisko ćwierć miliona turystów zagranicznych (157 tys. z krajów kapitalistycznych) zwiedziło w ub. roku nasz kraj za pośred nictwem Orbisu. Na wycieczki zagraniczne wyjechało natomiast ponad 90 tys. rodaków, ok. 700 tys. wypoczywało w kraju. (…) Obecnie ZPT Orbis grupuje 23 hotele kategorii Lux i I-ej. Frekwencja wynosi 85,4%”.

Kilka miesięcy później w materiale „Hotele Orbisu pionierem postępu w polskim hotelarstwie” Grażyna Konsewicz opisuje ich rolę

w unowocześnianiu polskiego hotelarstwa. „W celu umożliwienia prawidłowej obsługi gości zagranicznych przydzielono Orbisowi w 1950 roku odpowiednią uchwałą Prezydium Rządu szereg repre zentacyjnych hoteli. Ok. 1955 roku hotele orbisowskie wprowadziły, jako pierwsze w kraju, mydełka reklamowe dla gości. Pierwszym w Polsce hotelem, w którym wszystkie poko je wyposażono w pełne węzły sanitarne, był warszawski Grand, oddany do eksploatacji w 1957 roku. Hotel ten ma szczególne zasługi w rozwoju polskiego hotelarstwa. Tu po raz pierwszy zebrano razem i wydano zbiór prze pisów i instrukcji oraz zakresów czynności – była to »biblia hotelarska«, która służyła potem wszystkim nowo uruchamianym obiektom jako podstawowy materiał instruktażowy. Tutaj po raz pierwszy wprowadzono wywieszki np. »proszę nie przeszkadzać«, »proszę posprzątać«. Hotel Europejski pierwszy – i jak dotąd jedyny w Polsce – wprowadził w 1971 roku usługę Bed & Breakfast, czyli śniadania podawane do pokoju”.

c ZERWIE c 1974 – ZW IE d ZA n IE ZA ję

tych poko I

„Po ogłoszeniu dwugodzinnej przerwy w konferencji, w której uczestniczyłem, postanowiłem wrócić do hote lu, aby trochę odpocząć i przygotować się do wyjazdu. Ku mojemu zaskoczeniu, zastałem drzwi do pokoju otwarte, a w pokoju grupę osób zwiedzających hotel. Oprowadzający ograniczył się do informacji, że oprowadza zagranicznych hotelarzy i nie raczył mnie nawet przeprosić” pisze oburzony już „pan. Józef N. z Warszawy pro sząc o wyjaśnienie, czy tego rodzaju praktyki są dopusz czalne”. Redakcja „Hotelarza” udziela jednoznacznej odpowiedzi: „Pra wo wstępu do pokoju hotelowego zajętego przez gościa przysługuje jedynie dyżurnej pokojowej oraz personelowi tech nicznemu, jeśli zaistnieje nagła potrzeba dokonania naprawy urządzeń. Zwiedzanie pokoi zajętych przez gości należy do złej, ale bardzo częstej praktyki, której należy się energicznie przeciwstawiać”.

MA j 1975 – RE c E pc jon IS tA n IE odpoc Z y WA

„Czy w recepcji hotelu można umieścić fotel z wygodnym oparciem, na którym mógłby wypocząć dyżurujący w nocy pracownik – pyta ob. Marian T., recepcjonista jednego z zakładów hotelarskich w woj. rzeszowskim”. „Hotelarz” rozwiewa nadzieje obywatela Mariana T. „W zasadzie zakres obowiązków recepcjonisty jest tak obszerny, że

Trudna sztuka projektowania hoteli

Czy zajmując się zawodowo projektowaniem hoteli można ustrzec się od pokusy analizy każdego obiektu, w którym się zatrzymuje?

Wojciech Witek: Pierwszą rzeczą, jaką robię po przekroczeniu pokoju hotelowego, to zdjęcia pokoju z różnych perspektyw i kątów. To moja stała procedura. Później przeznaczam kilka minut na oględziny szafy hotelowej, wezgłowia, kilkanaście na analizę łazienki, oglądam cokoły, zawiasy, podpatruję sposoby łączenia materiałów. To nawyk, który traktuję jako okazję do zainspirowania się, nauki.

Jakie największe wyzwania czyhają obecnie na inwestorów w obszarze hospitality?

WW: W świecie, w którym koszty energii i produkcji rosną, a nasza dotychczasowa stabilizacja została zaburzona, coraz trudniej jest planować duże inwestycje, również hotelowe. Tym cenniejsze stają się dla inwestorów rozwiązania, które pozwalają na efektywniejszą kontrolę kosztów, bo ten aspekt wydaje mi się obecnie szczególnie istotny. Na tę potrzebę odpowiada bardzo celnie usługa, którą Iliard realizuje jako część spółki Reesco Hospitality.. Chodzi o realizację inwestycji w formule zaprojektuj i wybuduj. Klient przedstawia nam pułap oczekiwanego budżet i klasy swojego obiektu, a my – poprzez aktywne szukanie rozwiązań projektowych – dbamy o to, żeby te cele były po drodze dochowane. W ten sposób inwestycję można dużo lepiej zoptymalizować. Są sytuacje, gdy pewne procesy projektowe idą w parze z pracami budowalnymi. Już na początkowym etapie projektowania jesteśmy w stanie uruchomić niektóre procesy wykonawcze, np. zamawiać materiały. Zyskujemy dzięki temu bardzo dużo czasu, a finalny efekt naszych działań staje się bardziej spójny. Potencjał i znaczenie usług łączących projektowanie i wyko nawstwo rośnie, ponieważ pozwala na dużo bardziej rygorystyczne pilnowanie finansów i „mieszczenie się” w zakładanym budżecie.

Czy są podmioty, które mogą w szczególny sposób skorzystać na takiej usłudze? WW: Świetnym adresatem są tu właściciele hoteli sieciowych, które muszą remontować się ze względu na obowiązujące umowy. W przypadku sieci wygląd pokoi hotelowych jest bardzo jasno określony. I kiedy przychodzi moment, gdy trzeba wyremontować 200 czy 300 pokoi, potrzebna jest grupa pro jektantów i wykonawców, którzy będą wiedzieli, jak zoptymalizować taki proces pod kątem czasowym i finansowym. Szczególnie, że czasem taki remont musi odbyć się ekspresowo – np. podczas kilku miesięcy niskiego sezonu.

W Reesco Hospitality myślimy m.in. o tym, jak dobrać zakres remontu, aby nie zaburzać działalności operacyjnej obiektu, ograniczyć lub wyeliminować prace głośne i aby jak najwięcej prac wyprowadzić na zewnątrz. Ważne jest dla nas, aby optymalizować koszty nie poświęcając przy tym jakości i estetyki. W Iliard znamy standardy wszystkich dużych sieci oraz mamy wiedzę i doświadczenie, które pozwalają nam nie popełniać niepotrzebnych błędów. A do tego wszystkiego dysponujemy zapleczem wykonaw czym, aby w pełni zrealizować daną inwestycję.

Podczas projektowania hotelu, oprócz doświadczenia gości, ważne jest chyba również poznanie potrzeb hotelowej obsługi?

Wojciech Witek: współzałożyciel i CEO krakowskiego biura architektonicznego Iliard Architecture & Interior Design, specjalizującego się w realizacji projektów hoteli i miejsc pracy. Iliard jest akredytowanym biurem do współpracy z takimi sieciami jak Marriott, Hilton, Accor, Louvre czy Radisson Hotel Group, projektując w wielu europejskich i polskich miastach (m.in. Londyn, Leeds, Oslo, Praga, Kolonia, Bazylea, Sopot). W 2021 roku pracownia weszła w skład Grupy Reesco, specjalistów w dziedzinie przebudów i fit-outu biur, hoteli i galerii handlowych. Połączone siły obydwu podmiotów stworzyły spółkę Reesco Hospitality, świadczącą kompleksową ofertę design & build w sektorze hotelowym i mieszkań na wynajem (PRS) w Polsce.

WW: Szacunek do obsługi hotelowej i projektowanie tak, aby jej praca była efektywna i przyjemna, są bardzo ważne. Zawsze projektujemy z myślą o ergonomii, ale też ekonomice, chociażby czasowej. Musimy rozumieć mechanizmy od środka, żeby móc odpowiednio je zaprojektować. Dzięki bezpośrednim kontaktom z hotelową obsługą – pracownikami kuchni, baru, recepcji czy house keepingu – jesteśmy w stanie dowiadywać się o ich potrzebach u źródła. A dzięki wiedzy i umiejętności przekładania oczekiwań i potrzeb na język projektowy, możemy tworzyć dobre, funkcjonalne rozwiązania.

Czy są jakieś projekty, których Iliard by się nie podjął?

WW: Jeżeli tylko przychodzi do nas osoba z otwartą głową i o szczerych zamiarach, która otwarcie opowiada o swoich potrzebach i jest ich świadoma, to nie ma takiego projektu, którego byśmy się obawiali. Iliard nie jest pracownią autorską. Według mnie nie ma czegoś takiego jak „styl Iliard”. Za każdy razem to, co projektujemy, będzie inne, a każdy projekt uczy nas czegoś nowego. Nasze projektowanie jest opowieścią o potrzebach naszych klientów i ich gości, a nie o nas samych.

The Queens Hotel, Leeds projektu Iliard. Fot. mat. prasowe

Radisson Blu Hotel w Sopocie projektu Iliard. Fot. Hanna Połczyńska/ kroniki

nie może być mowy o możliwości odpoczynku podczas godzin pracy. Chociaż w godzinach nocnych ruch gości jest o wiele mniej szy, dyżurujący recepcjonista ma również do wykonania szereg czynności rachunkowo-biurowych”.

SIERPIEŃ 1976 – hołd Pow S ta n I u wa RS zaw S k IE m u

W tym numerze zamiast odredakcyjnego wstępniaka wiersz Władysława Broniewskiego o Warszawie z okazji, jak można się domyślić, bo nie jest to nigdzie napisane, wybuchu Powstania Warszawskiego.

„Miasto kochane, piękne rośniesz, twoje kontury, prawie że miękkie, wiosną uwiośniasz.

Jak wiele trudu, miasto kochane, trzeba, żeby zalepić każdą twą ranę kawałkiem chleba.

Od ust odjętym chętnie, o!, chętnie po to ażeby było pięknie ponad naszą robotą. Warczą warsztaty, dymią kominy, płynie Wisła…

Nasza Warszawa! Nasze czyny! My potrafimy zmartwychwstać!”

L ut Y 1977 – m E nta L no ść P R ac own I kó w V I cto RI I „Ostatnio dużo mówi się i pisze o hotelu Intercontinental Victoria w Warszawie. I to nie tylko w środowisku hotelarskim. Trudno się temu dziwić, bo hotel jest rzeczywiście reprezentacyjny” – tak zaczyna się artykuł pod tytułem „Nawet hotel kategorii Lux...” i z wiele mówiącym podtytułem „...łatwiej wybudować i wyposażyć, niż odpowiednio zorganizować i przygotować jego załogę”. „Ale zaraz po ceremonii otwarcia pożegnali się inwestorzy i projektanci oraz ci, którzy konsul towali, a pozostało kierownictwo przedsiębiorstwa sam na sam z poważnymi kłopotami”. Jakimi? „Największy – to załoga”. Redakcja tłumaczy. „Sam fakt zaangażowania się do pracy w hotelu kategorii Lux nie powoduje samoistnego wzrostu kwalifikacji zawodowych, sumienności i obowiązkowości, jak również nie wpływa na zmianę stosunku pracownika do powierzonych mu obowiązków” – stwierdza gorzko „Hotelarz” w materiale poświęconym jakości pracy personelu w najbardziej reprezentacyjnym polskim hotelu owych czasów. „Nie zdołano przebudować mentalności niektórych pracowników, którzy rozumują następująco: w hotelu kategorii Lux muszą być luksusowe zarobki, a jak ich nie ma – to po co się wysilać”.

LIPIE c 1978 – n IE ch P ła c I I  d z I ę kuj E

W materiale „Zniżka od ceny” Jerzy Dutlinger ubolewa: „Jakże często nasz stosunek do gościa sprowadza się do dezyderatu: niech płaci i dziękuje losowi za to, że w ogóle otrzymał pokój, jeśli będzie wybrzydzał to następnym razem »los« może okazać się mniej przy chylny! (…) Co szczególnie denerwuje gościa? Brak stałego, o każ dej porze dnia i nocy, dopływu ciepłej i zimnej wody, niezadowala jące oświetlenie, nieodpowiednia temperatura w pokoju i łazience, niesprawność urządzeń wodociągowo-kanalizacyjnych, zła praca

aparatu radiowego. Powiedzmy sobie szczerze, że jednostka miesz kalna nieprzygotowana w pełni na przyjęcie gości, w ogóle nie powinna być wynajmowana. Ale ponieważ występuje jak wiadomo nacisk potrzeb społecznych – musimy wynajmować pokoje niespeł niające wszystkich warunków”.

LIS to P ad 1979 – R ES zta w du ŃS k I m b IL on IE Felietonista „Hotelarza” zajmuje się problemem obsługi w hote lowych Peweksach. „Kioski Pewex w naszych hotelach są insty tucją niezwykle pożyteczną, przysparzają dewiz, a to w końcu argument najpoważniejszy. Jak wiadomo, instytucja ta obsługu je nie tylko obcokrajowców, lecz również obywateli polskich posiadających walory – czy będzie to żywa gotówka czy bony, to na jedno wychodzi. Lecz okazuje się, że nie ma jedno. Otóż sprawność działania obsługi Pewexu pozostawia delikatnie mówiąc wiele do życzenia. Po pierwsze – nagminnym obyczajem stało się wmuszanie w klientów reszty w bonach, wówczas gdy płacą oni gotówką. Jest to niemal regułą, zwłaszcza w hotelach – tak jest np. w Warszawie w Bristolu i Victorii (...) Po drugie – bardzo częstym obyczajem jest wydawanie reszty w walucie odmiennej od tej, którą klient wpłaca do kasy. A portmonetka gościa nie jest albumem numizmatycznym do gromadzenia monet z całego świata. Gdy płacę dolarami powinienem resztę otrzymać w cen tach, a nie w bilonie duńskim czy włoskim, to mimo wszystko nie to samo. W obu przypadkach najczęściej słyszy się: »Nie mam drobnych« jeśli w ogóle się coś słyszy. (…) Cóż. Handel »pewe xowski« toczy ta sama choroba, jaka opanowała cały polski handel. Nieuprzejmość, brak zainteresowania klientem, arogan cja – to tylko niektóre z cech charakterystycznych”.

G oś CI nn ość , a LE I M ar no T raw ST wo w rzESIEŃ 1980

„Co przybysza w Polski uderza w amerykańskich restauracjach?” – pyta się „Hotelarz” romana Frączyka, szefa produkcji w warszaw skim Bristolu, który pracował dwa lata w UsA. „Gościnność całego personelu” – stwierdza zdumiony polski kucharz. „Gdy wchodzi się do lokalu spotyka się niebywale gościnny i uprzejmy personel. Gościowi wydaje się, że był specjalnie oczekiwany. Konkurencja wyciska z ludzi pomysłowość, uśmiech, uprzejmość i pracowitość. (…) Jest natomiast spore marnotrawstwo i nikt się tym nie przejmuje. Np. wszystkie odpadki od polędwicy były wyrzucane; gdy pewnego dnia zużyłem je do bigosu, cała kuchnia była zdumiona, ale bigos pochwaliła”.

LIPIEC 1980 – oddać 100 do L ar ów?

W stałej rubryce „Gość i Ty”, w której redakcja przedstawia prak tyczne problemy, z jakimi mogą się spotkać pracownicy hotelu, kolejna „trudna sprawa”. „Portier hotelowy po odprowadzeniu do pokoju »zmęczonego« Szweda otrzymał od niego napiwek w wyso kości 100 dolarów [mniej więcej czterokrotność średniej pensji w tamtych czasach, czyli na dzisiejsze jakieś 20 tys. zł – red.]. Portier przekazał jednak banknot recepcji, wyjaśniając jego posiadanie. Czy postąpił słusznie? Odpowiedź w następnym numerze”. I następnym numerze jest odpowiedź. „Postąpił słusznie. Jak się okazało, gość rano stwierdził, że zgubił gdzieś poprzedniego dnia 100 dolarów. Po wyjaśnieniu uradowany i zaskoczony uczciwością personelu prze kazał portierowi suty napiwek”.

LUTY 1981 – brz Y dk I I PE C ho w Y

W artykule „Brzydki i pechowy” pojawia się „relacja z naszej reprezentacyjnej, najnowszej drogi szybkiego ruchu WarszawaKatowice, a konkretnie o zajeździe przy niej położonym na wysoko ści Piotrkowa (…). Jak dobry gospodarz najpierw poi konia, tak ja najpierw zatankowałem benzynę, o którą w tych dniach nie było łatwo (sierpień ’80). Do łez prawie wzruszył mnie pan »pompowy«, który widząc, że rozglądam się dookoła, pyta: – Jeszcze coś? Zapytałem o niewidoczny dla mnie zajazd, o którym informowała tablica przy drodze. – Jedź pan prosto do góry, trafisz pan po smrodzie. I faktycznie trafiłem. Około 300 metrów za stacją benzynową. Bez trudu trafiłem do toalety, spotykając po drodze dwóch Niemców, z ust których padło słowo »saustall«, czyli świński chlew. Faktycznie – sedesy zalane, do pisuarów podejść można, ale tylko w wysokich butach gumowych, brak papieru, mydła. Ręcznik prawdopodobnie powieszony w dniu otwarcia zajazdu czyli rok temu”.

SIE

r PIEŃ 1982

– na śn I ad an IE k IS zk a

I S a LC ES on

Sam środek stanu wojennego. W sekcji Szef Poleca „prezentujemy oszczędne receptury mistrza Janusza Ostrowskiego [z luksusowego wówczas warszawskiego hotelu Orbis-Forum – red.] na śniadanio

we dania garmażeryjne” takie jak: kiszka podgardlana, salceson, kaszanka. Przykładowo przepis na kaszankę. „Ugotować kaszę gryczaną: 14 kg + 6 kg ryżu, 9 l krwi, skórki słoniny 13 kg, wątróbka 7 kg, jelita 3,40 kg, sól, pieprz, majeranek, tłustości. Napełnić jelita, parzyć ok. 30 min., jeśli jelita grube ok. 1 godz.”.

C z E r w IEC 1983 – I n SPE k C ja ho TEL U G d Y n I a „Z trzyletnim opóźnieniem został przekazany do eksploatacji czterogwiazdkowy hotel Gdynia [obecny Mercure Gdynia Centrum – red. 2022]. (…) Do hotelu przyjechałem w dzień po otwarciu. Oto kilka refleksji na temat tego nowego obiektu orbisowskiego. Nie grzeszy on urodą. Ma kolor cementu, a ciężkawa, 11-piętrowa bryła nie stanowi ciekawego akcentu w panoramie miasta. (…) Basen robi wrażenie głównie wielkością. (…) Od krawędzi basenu tylko kilka kroków do barku Lido. Żeby zobaczyć wodne igraszki nie trzeba wcale na basen. Dodatkowa atrakcja za te same pieniądze przy ewentualnych toplessach można podnieść cenę kawy. Brawo angielscy projektanci! (…)

Tyle od siebie. Teraz oddam głos innym (…) Inż. Zdzisław Nowicki: Korzystam z pańskiej gościny w naszym hotelu i zapytam dlaczego tak nieregularnie otrzymujemy Hotelarza. Proponuję też redakcji, aby więcej zamieszczała materiałów na temat zagranicznych doświadczeń hotelarskich i gastronomicznych. (…) Krystyna Kujaczyńska: Mam już 11 lat pracy w zawodzie, poprzednio pracowałam w sopockim Grandzie (…) Mamy już pierwsze kradzieże i dewastacje pomiesz czeń. W Grandzie znałam wielu gości, których zachowanie budziło niepokój. Tu trzeba dopiero ich poznać, żeby móc odpowiednio reagować. Przydałaby się centralna kartoteka gości niepożądanych ze względu na ich obyczaje i niszczycielskie zapędy w stosunku do wyposażenia pokoi”.

LUTY 1984 – P o G od z E n IE z b YL E ja koś CI ą

„Nadal obniża się poziom usług w zakładach hotelarskich nale żących do różnych gestorów bazy w Polsce” – pisze Tadeusz Tulibacki w tekście głównym „Hotelarza” pod tytułem „Zrzeszenie bije na alarm”. „Tracą dobrą reputację nawet niektóre hotele orbisowskie, coraz częściej przestające być wizytówką staropolskiej gościnności”. A te uwagi dotyczą nie tylko hotelarstwa, ale także „innego rodzaju usług i produkcji związanej z działalnością zakładów hotelarskich”. „Niska jakość produkowanych wykładzin, narzędzi, urządzeń i maszyn, szybko prze palających się żarówek, rozpadających się mebli, nie mąci sumienia ich wytwórców. Niestety, coraz częściej godzimy się z powszechną zasadą bylejakości”.

SIE r PIEŃ 1985 – 20 L a T

Cra C ov II

„W czerwcu minęło 20 lat od momentu, gdy na turystycznej mapie Polski, w Krakowie pojawił się niezwykle nowocze sny jak na owe czasy hotel Orbis-Cracovia (…). W ciągu 20 lat hotel osiągnął bardzo dobre wskaźniki eksploatacyjne. I tak średni wskaźnik frekwencji wyniósł 90,5 proc., a szczytowe były lata 1977-1979,

gdy wskaźnik sięgnął powyżej 100 proc.” [sic! – red. 2022]. „Hotel Orbis-Cracovia to kawał historii polskiego hotelarstwa. Miejmy nadzieję, że następne lata będą równie pomyślne, jak dotychcza sowe”. Były, chociaż od końca lat 90. coraz mniej pomyślne, aż 30 czerwca 2011 r. zakończył działalność. Ale wpisany został do ewi dencji zabytków.

GRUDZIEŃ 1986 – t E l E fo n D o P o Z na n I a? P R os Z ę c ZE ka ć D w IE G o DZ I ny

Poradnik językowy „Hotelarza”. Scenka rodzajowa w trzech wer sjach – angielskiej, francuskiej i niemieckiej:

„– Moje nazwisko Schutz, pokój 319. Proszę połączyć mnie z Poznaniem, numer 10-07-22.

– Proszę bardzo.

– Jak długo będę musiał czekać?

– Proszę uprzejmie zaczekać chwilę, zaraz zapytam w urzędzie telekomuni kacyjnym… Halo, musi pan czekać ok. 2 godz.

– To straszne! Muszę za pół godziny iść na konferencję, ale przedtem muszę koniecznie porozumieć się z przedsta wicielem firmy, który chwilowo przebywa w Poznaniu. Co mam teraz zrobić?

– Mogę zamówić dla pana błyska wiczną, wtedy otrzyma pan natychmiast połączenie. Za błyskawiczną zapłaci pan jednak pięciokrotnie więcej.

– Ile będzie kosztowała taka rozmowa?

– Chwileczkę… Za trzy minuty zapła ci pan … zł.

– O, to bardzo drogo, ale nie mam innego wyjścia. Proszę zamówić błyska wiczną.

– Proszę bardzo. Proszę czekać przy aparacie”.

„W pewnym hotelu ukarano recepcjonistę, który na prośbę gościa o rozkład jazdy autobusów PKS odrzekł: – Proszę bardzo, ale i tak pan z tego mądry nie będzie.

A przecież udzielona informacja była prawdziwa i wyczerpująca”.

„tych n IE o D st R as Z aj ą wy sok IE c E ny ” Maj 1983 w debacie redakcyjnej „Nie każdy gość hotelarzowi święty” poświę conej „pozycji hotelarzy wobec negatywnych zjawisk społecznych występujących w hotelach”, pojawiają się ciekawe głosy.

Płk Andrzej Grabowski z Komendy Głównej MO: „Często się zdarza, że wśród ludzi z grup najsilniejszych finansowo, tych, których stać na hotele o wysokim standardzie przeważają przedstawiciele świata przestępczego lub marginesu społecznego. Tych nie odstraszają wysokie ceny usług hotelarskich. (…) w hotelach zawsze pojawiała się prostytucja. Także ci, którzy chcą przeprowadzić nielegalne trans akcje, wybierają na teren działania te miejsca, gdzie bywają cudzo ziemcy. (…) Jak to się dzieje, że niektóre hotele w Polsce mają bardzo dobrą, a inne bardzo złą renomę? Dlaczego np. w Krakowie goście zabiegają o miejsca we Francuskim, a nie w Cracovii, hotelu o wyż szym standardzie?”.

Tadeusz Tulibacki, sekretarz generalny zr zeszenia Polskich Hoteli Turystycznych: „Hotele nie są kaplicami, prostytucja była i będzie, ale należałoby ją sprowadzić do jakichś innych wymiarów. Obserwowałem te sprawy w kilku krajach”.

Jan ziebar t, kierownik recepcji w hote lu Forum w warszawie: „w hotelu Grand, gdzie pracowałem, pojawiało się stale pięć-sześć pań uprawiających ten proce der, ale przychodziły nie same i żadna do pokoi hotelowych nie wchodziła. zainteresowanych panów zabierały z dan cingu do siebie. wydaje mi się, że obec nie prostytutek w hotelach jest znacznie więcej i to głównie przyjezdnych z innych miast”.

„Największym problemem turystycznym Krakowa jest bez wąt pienia brak hoteli” – informuje „Hotelarz”. „Nie rozstrzyga tutaj sprawy jeden czy drugi hotel oddawany co kilkanaście (!) lat do użytku. Potrzebna jest sieć obiektów, które w zasadniczy sposób rozwiązywałaby chroniczny brak łóżek w mieście. Chwilowo na to się nie zanosi”.

Za to w Warszawie budują Marriott. „Jesienią przyszłego roku Warszawa stanie się jednym z ogniw międzynarodowego łańcucha hotelowego koncernu Marriott, dzięki pierwszej spółce powstałej w Polsce na zasadach Joint Venture, które tworzą LOT-Ibau-Marriott. Precedensem w bloku krajów RWPG jest to, że hotel w Warszawie ma pozostać pod całkowitą administracją Marriotta. (…) Dla Marriotta

wacław Michalik, zastępca dyrektora Przedsiębiorstwa Turystycznego wawelTourist: „w ostatnim czasie obserwujemy nasilenie negatywnych zjawisk. Mnożą się kradzieże, niszczenie mienia hotelowego, oszustwa. Analizujemy przyczyny takiej sytuacji. w latach 70. przyzwyczailiśmy się do turystyki zorganizowanej, zawieraliśmy umowy z biurami podróży, wiedzieliśmy kiedy i kogo przyjmujemy. Turystów indywidu alnych było niewielu. Kiedy turystyka zagraniczna przestała praktycz nie istnieć, krajowa stała się niewystarczająca do zapełnienia miejsc. Prawo zabraniające meldowania osób miejscowych przestało działać. Goście hotelowi okradają się nawzajem, okradają też hotel ze wszyst kiego co da się wynieść – telewizory, pościel, koce, ręczniki, zegary ścienne, ceramika, lampy. Często nie płacą rachunku”.

hotel w Warszawie stanie się sprawdzianem w zdobywaniu rynków Europy Wschodniej. A dla naszego kraju będzie konfrontacją z innym, nowym sposobem zarządzania”. Hotel otwarty został rok później, co było początkiem nowej ery hotelarstwa w Polsce.

M aj 1989 – 13 lat b UD ow y, 14 lat DZ I ał an I a „To zabrzmi może paradoksalnie, niejeden odnajdzie w tym coś z Mrożka czy Ionesco, faktem jest jednak, że krakowski Orbis Forum, hotel oddany do użytku zaledwie w maju ubiegłego roku, przecho dzi już pierwsze remonty. To zresztą budowa szeroko w Polsce znana.

c ZER w IE c 19 87 – o DP ow IE D ź P R aw DZ I wa I  w yc ZE RPU ją ca

P aź DZIER n I k 1988 – w  kR ak ow IE b R ak hot E l I , w  wa R s Z aw IE b UD U ją Ma RR I ot t

Dzielni krakowscy budowniczowie stawiali hotel 13 lat, kiedy ukła dano w łazienkach terakotę był rok 81 czy 82. (…) Dyrektorem hotelu jest mgr Witold Bochnio, hotelarz z wieloletnią praktyką”. Sam dyr. Bochnio jest też ciekawą postacią. Był dyrektorem pierwszego polskiego hotelu Holiday Inn, który otwarty został w… 1976 roku w Krakowie (o czym mało kto już pamięta, bo hotel wyszedł z sieci na początku lat 90. i obecnie działa jako Novotel City West)”. Bochnio wyjechał w 1980 roku na trzy lata do Nowego Jorku jako dyrektor tamtejszej spółki Orbis. „Kiedy wrócił trzy lata kierował Francuskim. Potem został dyrektorem Forum. To był rok 86, a dziesiąty rok budo wy. Mnóstwo spraw spaprano nieodwracalnie i wszyscy marzyli już o zakończeniu tej – nie przynoszącej ani miastu, ani firmie chluby – inwestycji”.

Hotel działał niewiele dłużej, niż trwała jego budowa. Zamknięto go w 2002 r. z powodu wad konstrukcyjnych. Popadający w ruinę budynek w sąsiedztwie Wawelu stoi do dziś i co pewien czas poja wiają się nowe pomysły na jego zagospodarowanie. Krakowskie środowisko architektów rozważa wpisanie go na listę zabytków, tak jak zamknięty w połowie 2011 r. hotelu Cracovia. Witold Bochnio zarządzał potem własnym hotelem Elektor na Starym Mieście w Krakowie.

wymieniłem kwotę 50 tys. zł, zaś dla gościa zagranicznego kwotę blisko dziesięciokrotnie wyższą. Odpowiedzią była salwa śmiechu młodych adeptów i niewiele starszego wykładowcy” – rozpoczyna swój tekst o jeszcze socjalistycznych absurdach w gospodarce już wówczas wolnorynkowej Marek Turkowski. Wedle zaleceń Ministerstwa Finansów dla przedsiębiorstw turystycznych, do 30 czerwca 1990 r. ceny te miały być zrównane. I w końcu zostały zrównane, ale do cen obowiązujących dotąd cudzoziemców.

„Dzięki genialnemu, a zarazem nieubłaganemu stanowisku Ministerstwa Finansów mamy jednolite ceny usług hotelarskich. Główny cel został osiągnięty: wszyscy traktowani są tak samo, nikt nie jest dyskryminowany. Chociaż, kto to wie? Jak wiadomo, ujed nolicenie cen nastąpiło z reguły na poziomie cen usług świadczonych cudzoziemcom. Oznacza to kilkukrotną, a nieraz kilkunastokrotną podwyżkę cen usług hotelarskich świadczonych rodakom. Czyż nie stanowi to jawnej ich dyskryminacji?! Cena pokoju hotelowego kategorii trzy lub cztery gwiazdki wynosząca od 200 do 500 tys. zł za dobę, a więc 20-50 dolarów nie znaczy wiele dla cudzoziemca. Dla Polaka, zarabiającego średnio 100 dolarów miesięcznie, jest to – powiedzmy otwarcie i szczerze – nieco za drogo”.

LUT y 1991 – ko LE jn y P od S ł U ch U jawn I on y REKLAMA

ny; słuchawka nieprzekreślona – podsłuch ujawniony, nie zdemon towany. Znak zapytania w trójkącie – podsłuch dotychczas nie ujawniony. Brak oznakowania – po staremu podsłuchuje kelner”.

SIERPIEŃ 1992 – otwa R c IE S ob IES k IE go

I g oł ęb IE w S k IE go

„Dnia 20 czerwca odbyło się nieofi cjalne tzw. miękkie otwarcie hotelu Jan III Sobieski. (…) Do czasu oficjalnego otwarcia hotelu, które przewidziane jest na wrzesień i w którym zapowiedzieli swój udział m.in. kanclerz Austrii i bur mistrz Wiednia, dyrektor nowego hote lu Hans-Peter Dietmann pragnie dopro wadzić do perfekcji organizację usług oraz doszkolić nowoprzyjęty personel. (…) Na tle szarzyzny ulic Ochoty 7-kon dygnacyjny obiekt bije w oczy wieloma barwami: żółtym, brązem, błękitem, różowym i innymi kolorami tęczy. Ta plama radosnych kolorów wciąż wzbu dza wiele emocji. Jak wyjaśnia autor tej barwnej elewacji, wykładowca ASP w Klagenfurcie prof. Hans Piccotini, Włoch z pochodzenia, chodziło o zła manie monotonii ścian. Długość fasady obiektu wymagała specjalnego zapro jektowania elewacji”.

We wcześniejszym wydaniu „Hotelarz” prezentuje hotel Gołębiewski w Mikołajkach „największy prywatny hotel w Polsce” z 280 pokojami i 30 apartamentami łącznie na 600 miejsc”. 30 lat później Gołębiewski w Mikołajkach ma już prawie 670 pokoi i apartamentów łącznie na ponad 1,3 tys. miejsc i centrum konfe rencyjno-wystawiennicze o powierzchni ok. 9 tys. m kw. z największa salą na 1,4 tys. uczestników. „Tadeusz Gołębiewski to ciekawa postać współczesnego polskiego biznesmena. Zaczynał przed 30-tu laty, prowadząc zakład kaletniczy w RFN. Następnie zaczął inwestować we własnej ojczyźnie. W podwarszawskim Wołominie prowadzi od wielu lat fabrykę wyrobów cukierniczych, wafli i słonych paluszków. Zajmuje się także produkcją wyrobów kandyzowanych, mrożonka mi i chłodnictwem. Jest także współwłaścicielem stoczni jachtowej Shanta, niedaleko Przasnysza. Spółka, której prezesuje T. Gołębiewski, produkuje także plastikowe pawilony handlowe, dwukrotnie tańsze od jugosłowiańskich. (…) W budowę hotelu zainwestował pan Gołębiewski oszczędności niemal całego swego życia oraz zaciągnął olbrzymią pożyczkę”. Zmarł w tym roku w trakcie budowy najwięk szego hotelu w Polsce z ok. 1,2 tys. pokoi w Pobierowie.

M a RZE c 1993 – hot E l E wyż SZ yc h kat E go RI I P ła cą wyż SZ y V at

Od początku roku w życie wszedł VAT. „W związku z uchwaleniem ustawy o podatku od towarów i usług oraz akcyzie, proszę o udzie lenie mi wyjaśnienia w sprawie zróżnicowania opodatkowania hoteli różnych kategorii – pisze Kol. J.R. w Warszawy.

Odpowiedź: „W świetle posiadanych informacji z przykrością informujemy, że hotele 4- i 5-gwiazdkowe zostały objęte podwyż

szoną stawką VAT (22 %). Wszystkie pozostałe hotele i inne zakłady hotelarskie objęte są stawką podstawową (7 %). Niewątpliwie spowoduje to sztuczny proces obniżania kategorii o jedną gwiazd kę, który już się rozpoczął”.

I na efekty tej decyzji rzeczywiście nie trzeba było długo czekać. Z materiału „Baza hotelowa w Polsce”, który ukazał się w czerw cowym wydaniu „Hotelarza” z 1994 r., wynika, że o ile liczba wszystkich hoteli zwięk szyła się w 1993 r. o 81 do 674 obiektów [dziś jest ich 2,8 tys.], to liczba hoteli 4-gwiazdko wych spadła z 68 do 26, a pokoi z 12 tys. do 5 tys.. Za to dynamicznie wzrosła liczba hoteli 3-gwiazdkowych – ze 124 do 195, a liczba pokoi z 8,5 tys. do 17,5 tys. Z innych

SIERPIEŃ 1994 – w M I ęd Z y Z d R oj ach n IE l ub I ą l ad y Pank

„W hotelu Merlin w Międzyzdrojach już nie lubią zespołu Lady Pank”. Dlaczego? Wyjaśnia to artykuł przedrukowany z „Gazety Wyborczej”: „bo jego członkowie obrazili nie tylko personel, ale i gości. Wczoraj muzycy jedli śniadanie na innym niż wszyscy tara sie. Chyba im trochę wstyd. W piątek rano muzycy zeszli po kon cercie na śniadanie mocno niewyspani i z niedopitą butlą Johnnie Walkera. Zataczali się i brali jedzenie ze szwedzkiego stołu rękami.

Potem przy stoliku jedli z obrusów. Na zwracane im uwagi reagowali obelga mi i pogróżkami. Jedna z kelnerek rozpłakała się. Wezwani policjanci też nie mogli dojść do ładu z krewkimi muzykami. Sporządzili więc wniosek o ukaranie członków zespołu przez kolegium. Czterej członkowie zespołu (w zajściu nie uczestniczył lider grupy Jan Borysewicz) staną przed kolegium ds. wykroczeń w Świnoujściu”.

LIPIEC 1995 – maf I a P ob IE ra organy do P rz E sz C z EP u w  polskich hotelach?

W Przeglądzie Prasy przytoczona jest taka oto informacja: „Niemiecka telewizja nadała program ostrzegają cy przed nocowaniem w polskich hotelach, w których grasuje mafia pobierająca od śpiących organy do przeszczepów. Jakoby na terenie Trójmiasta trzech Niemców obudziło się bez nerki”.

pa ŹDZ ie RN ik 19 96 – otwa R t y Z os taje s he R ato N War szaWa

„Ponad 1000 zaproszonych gości uczestniczyło w uroczystym otwarciu hotelu Sheraton z 355 pokojami w Warszawie w niedzielę 22 września. Gości witał Gerd Bauer w imieniu 370-osobowej zało gi. Żeby spędzić noc w apartamencie prezydenckim Sheratona, trzeba zapłacić 2 tys. dolarów, czyli ponad 54 mln starych zł. Jest to najdroższy pokój hotelowy w Polsce. Ceną wyprzedza apartamenty w Bristolu, za które trzeba zapłacić »tylko« 1140 dolarów”.

sie R pie Ń 1997 – mome N to mo R i i  R oo m kuba Ń sk i

W tekście „Czy warto uczyć się języków obcych” Bronisław Wolański przytacza „dla poprawienia nastroju kilka gaf językowych, które przytrafiły się naprawdę recepcjonistom, pracownikom gastronomii czy pilotom”.

„W drogiej restauracji siedzi Arab. Gość na migi zamawia jakieś dania. Kelner też, jak się okazuje, pod względem znajomości języków obcych »nie za bardzo«, chcąc poinformować, że trzeba poczekać, kilkakrotnie powtarza »momento mori« [od łac. memento mori –pamiętaj o śmierci] bardzo z siebie zadowolony.

Polowanie dewizowe. Pani z Niemiec ustrzeliła pierwszego w swym życiu dzika. Przy kolacji, pilot chcąc jej pogratulować, wstał i całując w rękę powiedział: świetnie Pani dzisiaj »geschissen« (zamiast »geschossen«), co dotyczyło czynności związanej… z wizytą w WC.

Hiszpanka podchodząc do recepcji powtarza kilkakrotnie słowo »konferencja«. Młody personel wpadł w popłoch, starając się jakoś wytłumaczyć, że w hotelu nie odbywa żadna konferencja. A pani chodziło o zamówienie rozmowy telefonicznej, która również tak właśnie nazywa się w jej ojczystym języku.

Anglik zwraca się do recepcjonistki mówiąc: check-out. Ta kiwa przecząco głową. Gość spokojnie odchodzi i siada na fotelu. Taka

scenka powtarza się dwukrotnie. Za trzecim razem zniecierpliwiona recep cjonistka udaje się do gabinetu kie rownika i pyta, co ma zrobić: Już trzy razy kiwam mu głową, że nikt nie czeka, a ten co chwilę przychodzi.

Goście hotelowi zapytali młodą kelnerkę, czy w hotelu jest room-servi ce. Młoda osoba, wróciwszy po chwili, oznajmiła z uśmiechem, że niestety, jest tylko rum kubański”.

marz EC

1998

– po R o Z umie N ie p ol ish pR es tige h ot els

„Z nową inicjatywą marketingową wyszli hotelarze. Oto grupa dyrektorów dziewięciu hoteli zawiązała porozu mienie o współpracy w celu… przyj mowania gości w swoich hotelach po niższych cenach!” – rozpoczyna się materiał o początkach Polish Prestige Hotels (dzisiejsze Polskie Hotele Niezależne). „Wystarczy tylko raz zamieszkać w jednym z hoteli należących do programu, by uzyskać prawo do 20 proc. zniżki we wszystkich pozostałych hotelach grupy PPH. Aby skorzystać z tego przywileju, wystarczy tylko okazanie recepcjoniście własnej karty pobytu w innym hotelu. Uprzywilejowany poziom cen zaoferowały swoim gościom hotele Jan III Sobieski, Park i Vivaldi w Poznaniu, Hanza w Gdańsku, Gołębiewski w Białymstoku i Mikołajkach, Pod Orłem w Bydgoszczy, Exbud w Kielcach i Demel w Krakowie”.

maj

1999 – goście wy N os Z ą ś N ia D a N ia

W rubryce Gość i Ty poruszony jest problem śniadań „na wynos”. „W czasie śniadań wielu gości, szczególnie grup zorganizowanych, pakowało do toreb drugie śniadanie. Przy wyjściu kierownik Sali poprosił o zapłacenie za dodatkową porcję. Spotkał się z odmową i oburzeniem. Po której stronie jest racja?”. „Hotelarz” nie ma wąt pliwości: „Całkowitą rację miał kierownik Sali. Zdarza się bardzo często, że tzw. grupowi turyści tak właśnie postępują. W czasie tego typu śniadań można najeść się dowoli, ale nie ma możliwości wyno szenia czegokolwiek. A swoją drogą szkoda, że w wielu obiektach przymyka się na to oko”.

w

RZ

esie

Ń 2000 – D ob R y D uc h Domu p ol o N ii w

p u łtusku

W obszernej prezentacji przedstawiony jest Dom Polonii w Pułtusku. „Dom Polonii znalazł siedzibę we wspaniałym, XV-wiecznym zamku biskupów płockich. Ten renesansowy zamek, stanowiący dziś cen trum polonijne należące do Stowarzyszenia Wspólnota Polska składa się z luksusowego kompleksu hotelowego jak również hotelu kategorii turystycznej oraz rozbudowanej części gastrono micznej (…). Zaplecze kuchni w Domu Polonii przypomina spiżarnię dawnych szlacheckich dworów. Szef produkcji kuchennej wędzi je sam według staropolskich receptur. Prawdziwą specjalnością restau racji jest dziczyzna (…) Dobrym duchem Domu Polonii jest od 1991 roku dr Grzegorz Russak, pochodzący z kresowej rodziny. Jest

posiadaczem ogromnego księgozbioru kulinarnego, który zawiera tysiące receptur potraw godnych wskrzeszenia, co zresztą czyni szef kuchni (…) Dom pułtuski przyjmuje nawet do tysiąca osób dziennie. Rywalizuje na rynku o klienta z najlepszymi hotelami stolicy”. Grzegorz Russak zmarł w 2018 r.

WRZESIEŃ 2001 – Jac E k cZ E pc Z yk : ZE S m ok IE m

W  h E R b IE

„Hotelarz” opisuje Jacka Czepczyka, ówczesnego prezesa Małopolskiej Izby Hotelarstwa i właściciela jednego z pierwszych zreprywatyzowanych hoteli w Krakowie. „38-letni Jacek Czepczyk dowodzi krakowskim hotelem Europejski od niemal 10 lat. Samodzielnie przejął obowiązki po ojcu w 1992 roku. W chwilę po odzyskaniu zniszczonego obiektu od państwowego przedsiębior stwa. Wrócił niezbyt chętnie z Alaski, gdzie studiował i pracował. Zadzwonił ojciec. »Odzyskaliśmy hotel. Wracaj do kraju, jesteś nam potrzebny«. Korzystał z doświadczeń, jakie zdobył w USA, pracu jąc w sieci hotelowej Marriott. Zaczynał swoją amerykańską przy godę od zmywaka. (…) Pan Jacek to kolejne, czwarte już pokolenie hotelarzy. Stąpa po śladach pradziadka, który w 1884 roku zbudował hotel Europejski od fundamentów. Symbolem powiązania z przeszłością jest herb widoczny w wielu miejscach w hotelu (…)”.

ma J 2002 – b I u R o m a Z u R ka S ot WI ER a h ot E l bES t W ES t ER n

„Imponująca kolacja, bal, świetnie bawiący się goście – słowem oficjalne otwarcie Best Western Hotel Mazurkas w Ożarowie Mazowieckim. W dniu 2 marca 2002 r. w ekskluzywnych, 4-gwiazd kowych wnętrzach zebrała się niemal cała śmietanka polskiego hotelarstwa. Uroczystą galę urozmaicił bogaty pro gram artystyczny, brawurowo poprowa dzony przez Andrzeja Rosiewicza. W kabaretowych występach doskonały był też cały hotelowy personel oraz prezes Andrzej Bartkowski. Okazało się, że oprócz talentu przedsiębiorcy (od kilkunastu lat prowadzi z sukcesem biuro podróży Mazurkas Travel), pan Andrzej jest też poetą, satyrykiem i tancerzem, stepującym niczym Fred Astaire. Dobry biznesmen musi mieć widocznie duszę i polot artysty”. Hotel opuścił już sieć Best Western i działa pod nazwą MCC Mazurkas Center & Hotel.

c ZERWIE c 2003 – no W y S po S ób na ma R k E t I ng

„Dogodne położenie – przy trasie wlotowej do Warszawy, w pobli żu lotniska Okęcie – to nie wszystko. O rosnącej popularności nowego, 3-gwiazdkowego hotelu Lord decydują m.in. trafione pomysły marketingowe. (…) Dzięki współpracy z telewizją Polsat przy realizacji popularnego programu »Idol«, otwarty zaledwie w sierpniu ubiegłego roku Lord szybko zdobył ogólnopolską popu larność. Natychmiast wyróżnił się wśród innych nowych hoteli. To w Lordzie kwaterowali uczestnicy »Idola«. Tu odbyła się całonocna dyskoteka dla 70 osób, prowadzona przez jednego z jurorów Roberta

Leszczyńskiego, tu można było posłuchać na korytarzach rozśpie wanych uczestników – Potęga mediów jest naprawdę imponująca – przyznaje właścicielka Lorda Alicja Nowakowska”.

luty 2004 – Qubu S pl anu JE hot E l W  Wa R SZ aWI E „Sieć hoteli Qubus chce otworzyć swój obiekt w Warszawie. 4-gwiazdkowy hotel miałby stanąć w narożniku ul. Wawelskiej i Czubatki. Miałby 6 pięter i 250 pokoi. Grunt został sprzedany sieci Qubus już kilka lat temu przez poprzednie władze stolicy. Obecnie jednak władze miasta nie chcą tej inwestycji. Powodem jest to, że obiekt stałby w pasie napowietrzającym stolicy. (…) – Od pięciu lat posiadamy ten grunt i decyzję o warunkach zabudowy – powiedział »Hotelarzowi« Leszek Mięczkowski, dyrektor operacyjny Qubus Hotel Management”. Od tego czasu w „pasie napowietrzającym stolicę” postawiono duże osiedle mieszkaniowe i park biurowy, ale teren stadionu Skry, gdzie powstać miał hotel, pozostał nietknięty. Sieć Qubus nadal nie ma swojego hotelu w Warszawie. Leszek Mięczkowski stworzył swoją sieć Dobry Hotel.

l I p I E c 2005 – Eu R op E JS k I Z amk n I ę ty

„1 lipca Hotel Europejski w Warszawie został zamknięty. Wyprowadzka Orbisu z Europejskiego ma potrwać do końca sierpnia. Budynek przejmie spółka Hotel Europejski SA (Hesa), czyli dawny jego właściciel. Przed wojną udziały w spółce miała rodzina Czetwertyńskich”. W paź dzierniku „Hotelarz” pisał: „Najpóźniej do 15 listopada powinny zakończyć się negocjacje właścicieli hotelu Europejski w Warszawie ze spółką, która zainwestu je w remont i gruntowną modernizację otwartego po raz pierwszy przed ponad 150 laty hotelu”. Według założeń, „Europejski stać się ma najbardziej luksusowym obiektem hotelowym w Warszawie. W hotelu zamiast 240, będzie 120-150 pokoi, ale o dwukrotnie większej niż obecnie powierzchni (…) Do urzeczywistnienia tych planów właścicie lom potrzebny jest jednak partner i ok. 50 mln euro”. Ostatecznie hotel otwarto w 2018 r. jako Raffles Europejski.

l I p IE c 2006 – Z W yk SZ ta łc E n IE m

Rozmowa z Robertem T. Żelewskim, dyrektorem ds. personalnych sieci Starwood m.in. na Polskę, o tym, kogo woli przyjmować do pracy: ludzi w wykształceniem kierunkowym czy osoby o wiedzy ogólnej. „W takich działach jak recepcja czy sprzedaż wykształce nie kierunkowe ma o wiele mniejsze znaczenie niż znajomość języków. To co jest najważniejsze i co można w systemie kształce nia poprawić to są praktyki. Kucharze mają sporo zajęć praktycz nych, kelnerzy mniej, zaś hotelarze zdecydowanie za mało. Kucharzy uczy się gotowania, ale z kolei nie uczy się np. obliczania produk tywności, czyli jaki powinien być koszt produktu i po jakiej cenie powinno się go sprzedawać. W systemie kształcenia uznaje się,

k IER unk o W ym c Z y ogólnym?

go tak ciężko Polakom zostać szefami kuchni”.

KWIECIŃ 2007– rusza p IE r W sz y H I lton W p ol s C E

„Hilton Warsaw Hotel & Convention Centre, pierwszy w Polsce obiekt sieci Hilton Hotels Corporation przyjął 19 marca pierwszego gościa. Z początkiem kwietnia ruszyło również zlokalizowane w Hiltonie centrum fitness i SPA prowadzone przez firmę Holmes Place. Miesiąc później ma zostać otwarte Olympic Casino należące do estońskiej grupy Olympic Entertainment Group. Wybudowany kosztem ponad 53 mln euro Hilton Warsaw oferuje 314 pokoi, 13 sal konferencyjnych, w tym salę konferencyjno-balową, która może pomieścić 1850 osób, fitness klub (3,8 tys. m kw.), basen, ośrodek SPA oraz podziemny parking na 1,2 tys. samochodów. Hotel ma docelowo zatrudniać około 260 osób. Obiekt należy do brytyjsko-izraelskiego konsorcjum Hilton Grzybowska”. Od tego czasu w Polsce uruchomiono wpraw dzie zaledwie dwa Hiltony – w Gdańsku i Świnoujściu, ale sieć Hilton jest jedną z najszybciej rozwijających się sieci w Polsce. Obecnie z blisko 30 hotelami, w tym 18 pod marką Hampton by Hilton.

KWIECIEŃ 2008 – WarszaW sKI sofI t El

„Grupa Hotelowa Orbis prowadzi rozmowy z Orco Property Group o wspólnej inwestycji w centrum Warszawy, wynika z informacji uzyskanych w Orco Group. O ile dojdzie do inwestycji, budynek miałby wysokość 350 metrów [blisko dwa razy większy od powsta łego potem obok „Żagla Libeskinda – red. 2022] i byłby jednym z najwyższych w Europie. Wstępna koncepcja zakłada, że wieżowiec zostałby podzielony na dwie części: górne kondygnacje zająłby prestiżowy hotel Sofitel z 250 pokojami, dolne część biurowa oraz powierzchnie handlowe. Być może architektem wieży zostanie Daniel Libeskind. Według wstępnych założeń inwestorów oba sąsiadujące ze sobą warszawskie budynki mają uzupełniać się architektonicznie i funkcjonalnie. Jeśli dojdzie do ostatecznego porozumienia między firmami i nie pojawią się dodatkowe trudności, wieża mogłaby zostać oddana do użytku tuż przed Euro 2012. Jej budowa mogłaby się rozpocząć dopiero po wyburzeniu stojącego w tym miejscu hotelu Holiday Inn, na którego prowadzenie licencja Orbisu wygasa pod koniec roku 2009”. Zmieniło się tyle, że markę Holiday Inn na fasa dzie zastąpiła marka Mercure.

s IE rp IEŃ 2009 – dno

„Czy w swojej długiej karierze w branży hotelarskiej pamięta pan taką sytuację, jaka ma miejsce na rynku w ciągu ostatniego roku?” – pyta „Hotelarz” Ireneusza Węgłowskiego, wiceprezesa Orbis SA, w wywiadzie zatytułowanym „Dno już było. W kwietniu”. „Muszę przyznać, że chociaż w branży jestem już 30 lat, tak dużego i dłu gotrwałego załamania nie pamiętam. Należy pamiętać o silnej korelacji branży hotelarskiej z makroekonomią, a zwłaszcza z tem pem wzrostu PKB. Gdy tempo spada, hotele odczuwają to w spo sób naturalny. Symptomy spadku wskaźników makroekonomicznych są wcześniej odnotowywane w hotelarstwie i generalnie w turystyce. Ta branża też jako ostatnia odbudowuje swą pozycję i wraca do sytuacji sprzed kryzysu”.

grudz IEŃ 2010 – zapo WI ad a s I ę r EK or do W y ro K 2 011

„Jak ocenia Pan rok 2010 dla polskiego hotelarstwa: był słaby, biorąc pod uwagę, że kryzys 2009 roku miał jeszcze wpływ na obecną sytuacją, czy był dobry, bo kryzys się kończy?” pyta „Hotelarz” Aleksa Kloszewskiego, partnera w dziale Hospitality Colliers International Poland. „Rok zaczął się niedobrze, pierwszy kwartał był kiepski, nawet w porównaniu do złego początku 2009 roku. Potem w kwietniu wydarzyła się katastrofa smoleńska, która trwała kilka tygodni w sensie jej przeżywania i wybuch wulkanu, co spowodo wało, że i gość korporacyjny nie przyjeżdżał do Polski, i gość krajo wy jeździł mniej. Ale już od maja zaczęło się poprawiać i rozpoczął się bardzo dobry okres, który trwa do dziś. Zapowiada się, że hotele, przynajmniej w Warszawie i innych dużych miastach, będą miały rekordowe obłożenie”.

W rz E s IEŃ 2011 – aC C or W pr o Wad za m E ga brand I b I s

„Accor wprowadził strategiczną zmianę w swoim portfolio marek. Rozszerzył markę ibis na dwa pozostałe brandy w segmencie ekonomicznym Etap i All Seasons. Teraz Etapy będą działały pod nazwą ibis Budget, a nieobecny dotąd w Polsce All Seasons jako ibis Styles. Stworzenie nowej architektury ma na celu zdynamizo wanie marek ekonomicznych Accoru, które będą korzystały z wio dącej roli megabrandu ibis, cieszącego się największą rozpozna walnością wśród nich”.

W 350-mE troWE j WIE ży oboK „ ż agla lIbE sKInda”?

WRZESIEŃ 2012 – Eu R op E j S k I o t W o RZ y

SI ę p od ma R ką

Raffl ES

„Ok. 65 mln euro będzie kosztować gruntowna modernizacja historycznego budynku Hotelu Europejskiego, która rozpocznie się w pierwszym kwar tale 2013 r. Hotel ma przyjmować gości od 2015 roku. Ma to być najbardziej ekskluzywny obiekt w Polsce. Większościowym udziałowcem Hotelu Europejskiego została Vera Michalski-Hoffmann, obywatelka Szwajcarii, która wraz ze spadkobiercami rodzin założycielskich hotelu – Przeździeckich i Czetwertyńskich, zamierza przy wrócić dawną świetność temu miejscu (…). Inwestorzy podpisali już umowę z przyszłym operatorem Hotelu Europejskiego. Zostanie nim międzynarodowa firma hote larska Raffles Hotels & Resorts, w której portfelu znajduje się obecnie osiem luksusowych obiektów w najbardziej renomo wanych lokalizacjach świata. Hotel Europejski będzie drugim po Paryżu hotelem tej marki w Europie”.

GR ud ZIEŃ 2013 – p IE RWSZ a E dy cja konf ER E n cj I „ Hot E l a RZ a” Hot E l tR E n d S „Pierwsza edycja konferencji Hotel Trends 2013, która odby ła się 28 listopada w hotelu Sofitel Warszawa Victoria, okazała się największym i najważniejszym spotkaniem branży hotelarskiej w Polsce. Zgromadziła 250 uczestników oraz panelistów ze świato wych sieci, grup i funduszy inwestycyjnych, a także najlepszych ekspertów branżowych z Polski. Na konferencji pojawili się właści ciele i inwestorzy hoteli, prezesi i członkowie zarządów spółek hotelarskich, dyrektorzy i managerowie obiektów hotelowych i gastronomicznych, przedstawiciele firm deweloperskich i funduszy inwestycyjnych, a także dostawcy produktów i usług dla branży hotelarskiej”. Dziś to największa konferencja hotelarska w regionie Europy Środkowo-Centralnej, a od 2016 r. ruszyliśmy z wiosenną imprezą Hotel Investement Trends, skupioną na kwestiach inwesty cyjnych.

WRZESIEŃ 2014 – R o ZW I ja SI ę f R an c Z y Z a

„Dynamiczny rozwój polskiej branży hotelarskiej w ostatnich latach związany jest po części z polityką globalnych sieci, które w swoich strategiach postawiły na rozwój przez franczyzę. Dzięki temu w Polsce nastąpił wysyp sieciowych hoteli: ibisów, Hamptonów, Best Western, Mercure, Golden Tulip, Hilton Garden Inn, DoubleTree by Hilton. Tylko w ostatnich miesiącach pojawiły się lub wkrótce pojawią DoubleTree i Hampton w Warszawie, ibis Styles i Best Western we Wrocławiu, Hilton Garden Inn w Krakowie, Mercure w Bydgoszczy, Best Western w Płocku. Dzięki umowie franczyzowej inwestorzy uzyskują rozpo znawalną markę przyciągającą gości zagranicznych, know-how i mocną pozycje w negocjacjach kredytowych z bankami. A sieci stały dopływ gotówki bez angażowania własnego kapitału“.

branża hotelarska. Główny akcent przenosi się z two rzenia jak najbardziej kameralnej, domowej atmosfery zgodnie z dotychczasowym mottem hotelarstwa »home away from home«, na tworzenie »miejsc społecznych«, opartych na wielofunkcyjnych publicznych przestrzeniach i otwartych na lokalne społeczności. Nowe pokolenie, nazywane też Generacją Y ma wpływ na wszystkie kategorie hoteli: od luksusowych do niskokosztowych. I we wszyst kich kategoriach widać zmiany, które mają zaspokoić oczekiwania tej grupy, opisywane jako potrzeba unikatowego przeżycia opartego na oryginalności, autentyczności, designie i kulturowej wymianie doświadczeń”.

luty 2016 – „Hot E la RZ ” I na u G u R uj E RE GI on aln E ś n I adan I a Hot E la R Z a

„Witamy Państwa na wydarzeniu historycznym, bo pierwszym w historii – Śniadaniu Hotelarza. Zaczynamy od Lublina, przykładu średniego miasta wojewódzkiego ze średniej wielkości rynkiem hotelarskim. I od najbardziej podstawowego pytania: czy jest to dobry rynek hotelarski czy kiepski, biorąc pod uwagę wskaźniki operacyjne osiągane przez hotele i perspektywy rozwoju? Ma on więcej mocnych stron czy słabych?”. Redakcja „Hotelarza” inaugu ruje nowy cykl debat poświęconych przedstawieniu charakterystyki poszczególnych miejskich rynków hotelarskich w Polsce. „Podczas tych spotkań z udziałem inwestorów, właścicieli i dyrektorów hoteli chcemy przybliżyć specyfikę konkretnych rynków, poznać ich mocne i słabe strony, szanse na rozwój i zagrożenia”. Dotychczas odbyło się już 10 – ostatnie jesienią 2019 r. w Sopocie, a następne plano wane było wiosną 2020 r. w Poznaniu. Jednak sytuacja covidowa od tego czasu powodowała, że już trzykrotnie musieliśmy je prze suwać. Ale wiosną 2023 r. na pewno je zorganizujemy, co będzie ostatecznym dowodem na powrót do normalności.

Klauzula sumienia w hotelarstwie

Opisujemy najważniejsze trendy w branży. „W nowoczesnym hotelarstwie coraz większe znaczenie odgrywa na nowo definiowa ny segment lifestyle, którego grupą docelową jest pokolenie tzw. millenialsów, czyli ludzi wchodzących w dorosłość w XXI wieku. Pokolenie to staje się najważniejszą, bo wkrótce największą grupą gości hotelowych. W odpowiedzi na ich oczekiwania zmienia się

SIER p IEŃ 2017 – jak W y G lą dałaby pol S k a b R an ża H ot E l a RS k a, G dy by n IE b yło p R ac o W n I k ó W Z u k R a I n y?

„Można sobie zadać takie pytanie, ale jest ono raczej czysto akademickie, bo chyba zdecydowana większość hotelarzy – wła ścicieli i managerów nie wyobraża sobie już takiego stanu rzeczy.

l I p IE c 2015 – no W y W ym I a R l I f ES ty l E ’u dla no WE j GE n ER ac j I G oś c I

Otworzyćwpadek hotel HOtelOwe łóżka i łazienki

Warszawie

Trudno znaleźć dziś hotel, w którym nie byłoby pracownika z Ukrainy. Wynika to z dwóch zjawisk, które nałożyły się na siebie. Z jednej strony – najniższego poziomu bezrobocia od 1989 r., co spowodowało wzrost oczekiwań płacowych polskich pracowników, z drugiej – szczytu cyklu koniunk turalnego w hotelarstwie, co oznacza pracę pełną parą ma maksy malnych obłożeniach, a więc i większe zapotrzebowanie na pracę, do czego dochodzi megaboom inwestycyjny”.

LUTY 2018

– dwa największe prob L em Y

„Dwa największe bieżące problemy polskiej branży hotelarskiej to rynek pracowników, czyli ich brak, i RODO, czyli wchodzące w maju w życie Rozporządzenie Ogólne o Ochronie Danych Osobowych, które zostało przyjęte przez Parlament Unii Europejskiej i Radę Unii Europejskiej w kwietniu 2016 r. Dotyczyć będzie każdego przedsiębiorcy, który przetwarza dane osobowe osób fizycznych, a hotele przetwarzają je na potęgę. Tymczasem enigmatyczność zapisów rozporządzenia i ogromna wysokość kar przy jednoczesnej dowolności ich interpreta cji powodują, że właściwie nikt nie wie, czego się spodziewać”. Ale też pojawiał się problem na rozgrzanym do czerwoności warszawskim rynku: „Nadeszła zapowiadana fala nowych hoteli w Warszawie. W ciągu kilkunastu tygodni otwierają się Renaissance, Raffles Europejski i Hampton by Hilton Mokotów z ok. 500 pokoja mi. Dołączają do otwartych w marcu ibisa Styles i jeszcze w grudniu Holiday Inn łącznie z blisko 500 pokojami. Wkrótce ruszyć mają hotele Arche Krakowska i Poloneza z kolejnymi 500 pokojami. A jeszcze w tym roku przyjmą też pierwszych gości Moxy, kolejny ibis Styles, Vienna House i Four Points by Sheraton z następnymi 650 pokojami. Ponad dwa tysiące pokoi w kilkanaście miesięcy. Jak wpłynie to na warszawski rynek hotelowy i jego wyniki? Jak odnajdzie się na nim kolejnych 20 hoteli z ponad trzema tysiącami pokoi, które mają być otwarte w latach 2019-2020?”.

L ipie C 2019 – po i LU L a Ta C h z wra C a s ię ho T e L i  za C z Y na generować C z Y s TY z Y sk?

„To pytanie stawia sobie chyba każdy inwestor. Nie ma to oczy wiście prostej odpowiedzi, ale jedno jest pewne – będzie się zwracał dłużej niż jeszcze kilka lat temu, a to z powodu drastycznie

rosnących w ciągu ostatnich dwóch – trzech kosztów budowy i pracy oraz dużo większej konkurencji. Jak przyznawa li uczestnicy panelu poświęconego temu tematowi podczas konferencji HIT – Hotel Investment Trends Poland & CEE trudno znaleźć dziś wchodzący na rynek hotel, który znacząco nie przekroczył planowanego budżetu budowy. Koszty budowy wzrosły w ostatnich latach ok. 30 proc., materiałów budowlanych jeszcze bardziej, a już po urucho mieniu hotelu trzeba się liczyć ze znacznie wyż szymi wydatkami na personel niż to było jeszcze 3-4 lata temu”.

marze C 2020 – 31 mar C a p o L sk ie ho T e L ar s T wo zos Tał o zamknię T e Wybucha epidemia COVID-19. „To był miesiąc dla polskiego hotelarstwa przełomowy. I jak rzadko – to określenie naprawdę tu pasuje. Na początku miesiąca generalnie rok zapowiadał się całkiem nieźle. Ostatniego dnia miesiąca oficjalnie zamknięto wszystkie hotele w Polsce, które i tak stały puste od dwóch tygodni. Teraz trzeba będzie sobie odpowiedzieć: co dalej? Ale to już w niewielkim stopniu zależy od branży hotelarskiej”.

pa Ź dziernik 20 21 – T o dziwn Y mi esią C „Październik 2021 to dziwny czas w polskim hotelarstwie – tak zwany międzyczas, dosłownie.

Z jednej strony, cały czas jest źle – rozkręca się na dobre czwar ta fala pandemii, więc w tym roku »lepiej już było«, hotelarze cały czas muszą funkcjonować w warunkach całkowitej niepewności, bo rozporządzenia rządowe ogłaszane są na dzień przed ich wpro wadzeniem, koszty wszystkiego rosną coraz szybciej, a pracowników jest jeszcze trudniej utrzymać, nie mówiąc o znalezieniu nowych.

Z drugiej strony, tak naprawdę nie było tak najgorzej (…). Teraz w październiku hotele resortowe nadal potrafiły notować ponad 90-procentowe obłożenia po wysokich cenach, przynajmniej w weekendy i rekordowe przychody. Hotele miejskie oczywiście miały gorzej (…). Natomiast popyt wewnętrzny był całkiem przy zwoity, na dobre zaczął wracać polski biznes, bo generalnie polska gospodarka radzi sobie nadspodziewanie dobrze. A do tego można było odnieść wrażenie, że do końca października wszyscy chcą zorganizować swoje wydarzenia – od tych przełożonych z ostatnich kilkunastu miesięcy po zaplanowane na późniejsze miesiące – zanim czwarta fala nie spowoduje ewentualnych lockdownów rządowych i firmowych”.

marze C 2022 – skoń C z Y ła się pandemia, za C zę ła się wojna

„Skończyła się pandemia, miało być już tylko lepiej, to zaczęła się wojna. 1 marca zniesione zostały wszystkie obostrzenia doty czące działalności hoteli, 28 marca zniesiony został nawet obowią zek noszenia maseczek, co można by uznać za symboliczny »koniec pandemii«. Ale 24 lutego wybuchła wojna w Ukrainie. Do końca marca granicę z Polską przekroczyło ok. 2,4 mln Ukraińców (podczas »kryzysu uchodźczego« w całym 2015 r. do Europy dotarło ok. 1,8 mln osób). Jakie to będzie miało przełożenie na polskie hotelar stwo? Wcale nieoczywiste”.

Jacy ludzie, taki hotel

Violetta Hamerska

Jeśli przyjmiemy, że jedno pokolenie to 20-25 lat, to śmiało możemy powiedzieć, że „Hotelarz” jest na rynku już prawie trzy pokolenia. Prawie połowa mojego życia zawodowego to życie z „Hotelarzem,” a w naszej branży pracują już co najmniej cztery pokolenia hotelarzy (baby boomersi, iksy, igreki i zetki).

Ta wspaniała rocznica urodzin szanowanego perio dyku skłoniła mnie do głębszych refleksji, a może przede wszystkim do próby spojrzenia w przeszłość z wnioskami na przyszłość. Byłam uczestnikiem i obserwatorem zmian, które zachodziły od końca lat 80., aż do dzisiaj. Właśnie w październiku minie dokładnie 33 lata mojej pracy zawodowej w branży turystycznej i hotelarskiej. Dlatego w tym artykule pozwolę sobie na więcej osobistych wątków, bo urodziny „Hotelarza” są taką okazją, by się na chwilę odnieść do przeszłości.

A co, jA k pr Acownicy zostA ną?

Mogę śmiało powiedzieć, że miałam przywilej załapania się na tzw. stare (czyt. profesjonalne) hotelarstwo, uczestniczyłam w dobrych i złych zmianach, obserwowałam, uczyłam się, roz wijałam i… poznawałam ludzi. Zaczynałam od nauki w szkole hotelarskiej przy ul. Krasnołęckiej na Mokotowie w Warszawie i praktyk, czyli pracy w recepcji hotelu Forum (dzisiaj to Novotel Centrum). Dla mnie naj większą wartością tych praktyk była praca z ludźmi i dla ludzi. Do tego doszła pasja, którą zarażali nas starsi hotelarze, a dla nich praca w tej branży to był prestiż i zaszczyt. Tak zaczynałam. Szłam po tej ścieżce krok po kroku, bez żadnych skrótów, czyli bez taryfy ulgowej.

o doświadczaniu. Dodam, że są już tacy inwestorzy, którzy o tym wiedzą i to robią. Jednak to jest cały czas za mała grupa, by nasza branża odczuła zmianę. Ale dobrze, że są.

„Nie będę wydawał pieniędzy na szkolenia pracowników, bo nauczą się i odejdą” – kiedyś to zdanie często słyszałam od inwestorów. I zawsze odpowiadałam w ten sam sposób: „A co pan zrobi, jak zostaną?” Na szczęście już nie muszę prowadzić takich rozmów, bo do mnie przychodzą już tylko tacy, którzy wiedzą, że pieniądze zainwestowane w edukację pracowników szybko się zwrócą.

w czym mogę ci pomóc, pr Acowniku

„Nie będę wydawał pieniędzy na szkolenia pra cowników, bo nauczą się i odejdą” – kiedyś to zdanie często słyszałam od inwestorów. I zawsze odpowiadałam w ten sam sposób: „A co pan zrobi, jak zostaną?”

Zatoczyłam koło i wróciłam do pracy w recepcji i restauracji. Właśnie mija mój rok pracy jako interim managera (czyt. wyna jętego człowieka do zadań specjalnych) i mam na koncie ponad 500 godzin spędzonych z zespołami recepcji czy w restauracji hotelowej, gdzie mieliśmy pracę edu kacyjną 1:1. Do tego ponad 80 godzin pogłę bionych wywiadów z kie rownikami liniowymi (dia gnoza potrzeb edukacyj nych) różnych obiektów w całej Polsce oraz warsztaty edukacyjne głównie z psychologii obsługi gości (trudne sytuacje z gośćmi) i mentoring budowania kompetencji kierowniczych.

I jedno zawsze było najważniejsze – ludzie. „To ludzie tworzą hotel” – usłyszałam na początku. Potem było zdanie: „Pokaż mi swój zespół, a powiem ci kim jesteś”. Hotelarstwo to praca zespołowa i praca z ludźmi.

Pisałam już o tym: „Jaki pracownik, takie doświadczenia gości”. I tym projektowaniem doświadczeń pracowników oraz gości trzeba się zająć, by korzystać z gospodarki opartej

Mój projekt „W czym mogę ci pomóc?” kierowany do pracow ników pokazał, jak bardzo ważne jest to pytanie i jak rzadko zadawane pracownikom. Z radością patrzyłam, jak ludzie się zmieniali, kiedy doskonaliliśmy komunikację z gośćmi, jak nabie rali pewności i entuzjazmu, a co najważniejsze wynikało z tych obserwacji – jak młodzi ludzie chcą się uczyć. Tylko trzeba się nimi zająć, zainspirować, wytłumaczyć, pokazać i wesprzeć emocjonalnie, by budowali swoją pewność na stanowisku pracy.

FITNESS W HOTELU

Zaoferuj swoim gościom to, co najlepsze

STREFA FITNESS

Bazując na naszym wieloletnim doświadczeniu, zaprojektujemy strefę fitness, dopasowaną do Państwa obiektu i potrzeb gości. Sprzęt Technogym jest wykorzystywany w wielu prestiżowych obiektach hotelowych na całym świecie. Cechuje go nie tylko piękny design, ale przede wszystkim duża wytrzymałość, funkcjonalność i komfort treningu.

IN ROOM SOLUTIONS

Coraz więcej gości chce ćwiczyć w zaciszu własnego pokoju. Jako Technogym posiadamy gotowe rozwiązania i materiały, które pomogą wprowadzić takie rozwiązanie w Państwa obiekcie. Usługi serwowane do pokoju mogą stać się istotnym źródłem przychodu w hotelu, a my wiemy jak to zrobić.

WSPARCIE POSPRZEDAŻOWE

Zapewniamy wsparcie i doradztwo na każdym etapie inwestycji. Z przyjemnością przygotujemy z Państwem kampanię marketingową, mającą na celu promocję obiektu. Zaoferujemy też indywidualną opiekę serwisową, pomożemy opracować ofertę oraz przeprowadzimy kompleksowe szkolenia dla zespołu.

Zaufało nam już ponad 16 000 hoteli na całym świecie

Chodzi o stworzenie odpowiednich warunków do rozwoju kompetencji. Poza tym, aby uczyć dorosłych, trzeba jednak bardzo dobrze znać metodykę nauczania dorosłych i mieć w tym praktykę. Rzucanie młodego człowieka na głęboką wodę, by się sam uczył w praktyce, jest dla niego raczej źródłem lęku i porzucenia pracy. My, pokolenie X, często o tym zapominamy, bo nas tak często rzucano, tyle tylko, że jednak dawano wspar cie i co najważniejsze – my dorastaliśmy w latach dynamicznej transformacji ustrojowej, gospodarczej i technologicznej. Zdecydowana większość z nas traktowała tamten czas niepew ności jako szansę na rozwój i dobre zarobki.

Do dziś wspominam moich mentorów, którzy mnie ukształto wali. Doceniam czas, który poświęcali, bo kiedyś myślenie o roz woju ludzi to było myślenie jako o długoterminowej inwestycji w przyszłość. I nie chodziło tylko o wsparcie na ścieżce zawodowej. To było coś więcej – wsparcie w roz woju następców lub zastęp ców. Poświęcano czas na dobre szkolenia, zwracano uwagę na sposób pracy, wspierano mentalnie, czyli to była wiedza, ale i system wartości, etos pracy. A między tym wszystkim była ich pasja i doświadczenie, które budowały nasze zaangażowanie.

dawania z siebie wszystkiego i dotyczy wielu czynników, takich jak indywidualna motywacja, efektywność zespołu, ogólne zadowolenie pracowników i ich wydajność. Zaangażowanie pracowników ma przede wszystkim na celu podniesienie wydaj ności, by zmaksymalizować ich wkład, zarówno indywidualny, jak i zbiorowy w działalność hotelu.

przywództwo, przywództwo i przywództwo

Jak dobrze wiemy, zaangażowani pracownicy nie pojawiają się w magiczny sposób w progu hotelu (jeśli w ogóle się poja wią na rozmowę rekrutacyjną). Niektóre osoby mają oczywiście naturalną skłonność do dawania z siebie wszystkiego, ale jeśli nie ma odpowiednich warunków, to nawet one mogą obniżyć swoje wyniki lub (co bar dziej prawdopodobne) przenieść się w poszukiwa niu środowiska, w którym będą mogli się rozwijać z pełnym zaangażowaniem.

Zaangażowany pracownik jest nie tylko zadowolony z pracy, ale także przekłada tę satys fakcję na wyższą wydajność. Wierzy w to, co właściciel próbuje osiągnąć, chętnie pomaga w realizacji celów i odgrywa aktywną rolę w tworzeniu sukcesu hotelu

Co to znaC zy „zaangażowany praCow nik”

Na czym polega zaangażowanie pracowników i co to właści wie znaczy?

Zaangażowanie pracowników – to jedno największych wyzwań dla zarządzających w naszej branży, co najczęściej słyszę w rozmowach, kiedy mówimy o motywowaniu. To też jeden z najbardziej ukrytych kosztów w hotelarstwie, które blokują osiąganie rezultatów przedsiębiorstwa.

Pandemia na nowo zdefiniowała budowanie zaangażowania pracowników. O ile przed pandemią zaledwie 30 proc. pracow ników było aktywnie zaangażowanych w działalność firm, w któ rych pracowali, o tyle teraz może to być nawet mniej. Jeśli pomyślimy, że na 10 pracowników tylko trzech jest zaangażowa nych, czyli wierzą w to, co robią i całkowicie się angażują, pięciu będzie tylko w pewnym stopniu, a jeden lub dwóch będzie cał kowicie niezaangażowanych, to osłabia znacząco osiągnięcie zakładanych celów, a tym bardziej uniemożliwia doskonalenie, co jest bardzo ważne w zarządzaniu doświadczeniami gości.

Zaangażowanie pracowników stało się w ostatnich latach ważnym zagadnieniem. Kwestie takie, jak budowanie zespołu, motywacja, satysfakcja i wzmacnianie zawsze były ważne, a zaangażowanie można nazwać pojęciem parasolowym, które łączy te wszystkie wątki. Zaangażowany pracownik jest nie tylko zadowolony z pracy, ale także przekłada tę satysfakcję na wyższą wydajność. Wierzy w to, co właściciel próbuje osiągnąć, chętnie pomaga w realizacji celów i odgrywa aktywną rolę w tworzeniu sukcesu hotelu. Jego praca ma dla niego samego znaczenie i widzi prawdziwy cel w tym, co robi.

Zaangażowanie pracowników polega na zajęciu się każdym problemem, co wpływa na zdolność lub chęć danej osoby do

Co zatem się składa na zaangażowanie pracowni ków? Odpowiedź jest bar dzo prosta: przywództwo, przywództwo i przywódz two. To nic nowego – można pomyśleć. Jednak od tego trzeba zacząć zmiany w zaangażo waniu pracowników. Chodzi mi o prawdziwe przywództwo. Definicji jest bardzo wiele, ale co się składa na efektywne przywództwo? Oto kilka kluczowych czynników dla naszej branży: • kultura organizacji, • DNA marki hotelu, • jasność celów, • kompetencje, • współpraca, • kontrola, • komunikacja, • wyzwania, • rozwiązywanie konfliktów, • otwartość na zamiany, • elastyczność w działaniu. W następnym artykule opiszę, jak to przenieść do praktyki i jak to połączyć, by angażować pracowników obiektów hotelowych. Na koniec chciałabym przypomnieć ważną prawdę: bez klientów nie ma firmy, ale bez pracowników nie możesz prowadzić firmy, tzn. zadowoleni klienci będą kupować twoje usługi, a zadowole ni pracownicy ułatwią im zakup twoich usług, bo są bardziej produktywni, pozytywnie nastawieni, zrobią więcej niż to możliwe i zrobią to chętnie oraz będą promować zalety twojego hotelu, ponieważ sami są pozytywnie nastawieni do twojego hotelu.

Last but not least – kilka słów do Szanownego Jubilata. Życzę Wam, abyście towarzyszyli kolejnym pokoleniom hotelarzy, inspirowali, przekazywali wiedzę i żeby zawsze chciało się Was czytać. I bardzo bym Wam życzyła, aby z Waszą pomocą przy wrócić prestiż zawodu hotelarza, bo jacy ludzie, taki hotel. •

Autorka jest konsultantem i mentorem, a przede wszystkim praktykiem z zakresu zarządzania jakością usług hotelowych oraz psychologii obsługi gości i psychologii motywacji, www.ViolettaHamerska.pl

P rojekt H otel #10

Buduj, nie buduj, buduj, nie buduj…

Rafał Abramczyk

To, co się dzieje obecnie w gospodarce, zarówno naszej lokalnej, jak i światowej, budzi ogromne emo cje i niepokój zarazem. W tym artykule postaram się przedstawić subiektywne zdanie dotyczące rynku inwestycyjnego w branży hotelowej, podzielone na trzy sytuacje (etapy) inwestycji hotelowej: 1. Planuję budowę hotelu, 2. Jestem w trakcie budowy hotelu, 3. Za chwilę otwieram hotel.

To jubileuszowe wydanie „Hotelarza” jest specjalne i wyjąt kowe, zatem warto pokusić się o spostrzeżenia, które za 60 lat przypomną czytelnikowi, w jakich to dziwnych czasach żyli autorzy.

Planuję budowę hotelu

Etap ten daje inwestorowi najwięcej możliwości. Można się jeszcze wycofać w całości i sprzedać projekt „as-is” (w obecnym stanie), można także inwestycję zamrozić i potraktować jako „półkownika” (czyli odłożyć na półkę), no i można też zdecydować o wejściu w projekt pełną parą. Pierwsze dwa rozwiązania nie wymagają szczególnego komentarza, skupmy się za zatem na rozpoczęciu inwestycji. Ale czy dziś warto i czy jest sens? Jakie są ryzyka z tym związane, a jakie szanse?

Finansowanie. Polski rynek inwestycji hotelowych jest mocno zdominowany przez projekty realizowane w systemie condo. Jest to związane z całkowitym zablokowaniem systemowego finansowania bankowego dla przedsięwzięć hotelowych. W systemie condo, w zdecy dowanej większości ogłasza nych projektów, prace budow lane finansowane są właśnie z wpłat nabywców pokoi hote lowych (choć deweloperzy wolą bardziej prestiżową nazwę dla 25-metrowego lokalu: apartament). W tak przygotowanej inwestycji, z minimalnym wkładem własnym po stronie inwestora, można rozpocząć działania. Dobrze przygotowany projekt, w dobrej lokalizacji i z dobrym operatorem zdecydowanie zmniej sza ryzyko niepowodzenia i potyczek w przyszłości, lecz nie może ich w pełni wykluczyć. I uwaga! Najważniejsze będzie tempo sprzedaży lokali i napływu wpłat od klientów.

I tu widzę pierwsze, dość duże ryzyko związane właśnie z tempem sprzedaży, na które wpływa zbyt wiele niezależnych od nas czynni ków. Istotne spowolnienie może zatem skutkować niebezpieczeń stwem braku środków na prowadzenie prac budowlanych, a także roszczenia klientów.

Koszty budowy. Tu można napisać oddzielny tekst na 50 stron. Koszty materiałów budowlanych wystrzeliły do niespotykanych wcześniej poziomów. W efekcie wykonawcy prac budowlanych z tygodnia na tydzień zmieniają wartość prac, które mają przed sobą. Praktycznie wszyscy więksi wykonawcy wprowadzili do swoich umów chroniące zapisy indeksacyjne, które powodują przeniesienie ryzyka związanego z kosztem materiałów na inwestora. Dodatkowo silna presja na wynagrodzenia pracowników firm wykonawczych także utrudnia jakiekolwiek negocjacje.

Praktycznie wszyscy więksi wykonawcy wprowadzili do swoich umów chroniące zapisy indeksacyjne, które powodują prze niesienie ryzyka związanego z kosztem materiałów na inwestora

W takim przypadku rozwiązaniem i szansą na znaczne zamroże nie cen może okazać się budownictwo modułowe. W momencie podpisania umowy z taką firmą większość kosztów jest znana. Wynika to z faktu, że dość duża część materiałów jest kontrakto wana z chwilą złożenia podpisu. Co więcej, wszystkie te materia ły i surowce są najczęściej zama wiane i składowane w halach produkcyjnych należących do firm modułowych. Mamy więc szansę na istotne zamrożenie kosztów budowy i znaczne skrócenie całego procesu. Zaznaczam, że nie każdy hotel można wybudować metodą modułową i nie wszystkie powierzchnie. Recepcja czy basen będą wymagały meto dy tradycyjnej.

Projektowanie i sprawy formalne. Okres pandemii był nieła skawy dla terminów urzędowych. Decyzyjność, a także wydawanie jakiejkolwiek formalnej dokumentacji przez urzędników graniczyły

z cudem. Dodatkowo brak kontaktu z zamkniętym urzędem powo dował frustrację wśród inwestorów. Okres pandemii jest już za nami (oby bezpowrotnie) i można zauważyć udrożnienie decyzyjności urzędów, ale do huraoptymizmu jeszcze daleko. Miejmy to na uwadze.

Zupełnie inaczej jest z projektowaniem. Jeśli wybierzemy do współpracy biuro projektowe z doświadczeniem w branży hotelar skiej, to raczej nie musimy się martwić. Jeżeli jednak wybraliśmy do współpracy partnera bez doświadczenia, kierując się wyłącznie ceną, to może być trudno zrealizować hotel w ustalonym budżecie i terminie.

Zielony hotel. ESG. Certyfikacja nowych budynków powoli staje się naturalnym elementem procesu inwestycji. To dobrze. Czołowi deweloperzy z branży biurowej i logistycznej praktycznie każdy nowy budynek poddają certyfikacji, gdyż doskonale rozumieją, że końco wy najemca (czy też inwestor, który odkupi taki działający obiekt) będzie wymagał dużo bardziej efektywnego niż dotych czas wykorzystania energii odna wialnej do zasilenia w media swojego budynku.

Niestety w Polsce dewelope rzy hotelowi w zdecydowanej większości dążą do jak najniż szych nakładów na budowę, celowo rezygnując z pakietu ekologicz nych rozwiązań zmniejszających zużycie energii czy ciepła/chłodu. Dlaczego? Jest to związane z faktem, że deweloper/inwestor naj

częściej nie jest później długoterminowym operatorem obiektu, a więc nie zależy mu na dodatkowych kosztach tych instalacji. To się jednak niedługo zmieni.

Pamiętajmy, że raportowanie ESG (Enviromental, Social, Governance) będzie od 2026 r. obowiązkowe dla wszystkich spółek: inwestorów, deweloperów, najemców czy operatorów hotelowych. Warto już teraz przygotować inwestycje do tego, aby w przyszłości działały zgodne z obowiązującymi przepisami bez konieczności dodatkowych kosztów/opłat/podatków. Taki hotel będzie najzwyczaj niej tańszy w utrzymaniu, a zatem atrakcyjniejszy dla potencjalnych inwestorów końcowych.

Jestem w trakcie budowy hotelu

To najtrudniejsza sytuacja, gdyż nie ma złotego środka, co zrobić i jak przetrwać ten trudny czas. Kontynuować budowę, czy ją wstrzy mać? A jeżeli wstrzymać, to na jak długo?

Pamiętajmy, że raportowanie ESG (Enviromental, Social, Governance) będzie od 2026 r. obowiązkowe dla wszystkich spółek: inwestorów, deweloperów, najemców czy operatorów hotelowych

Niestety takie pytania zadaje sobie dziś wielu inwestorów prowadzących inwestycje, a rynek i gospodarka nie ułatwia ją podjęcia decyzji. W dalszym ciągu niektóre projekty, rozpo częte jeszcze przed marcem 2020 r., pozostają wstrzymane, jak np. Puro Katowice czy Four Points by Sheraton w Gdańsku. Jednocześnie wznowione zostały budowy hoteli Qubus w Katowicach czy Hilton Garden Inn w Radomiu.

iCombi Pro. iVario Pro.

Nagle wszystko jest o wiele bardziej możliwe.

Obejmują 90% wszystkich tradycyjnych metod termicznego przyrządzania potraw, ale wymagają mniej miejsca ze względu na szeroki zakres zastosowań, synergię i inteligentne funkcje. Pomaga to oszczędzać energię, surowce i czas. A nadal produkujesz więcej niż kiedykolwiek wcześniej.

Zaprojektowane i wymyślone na nowo.

Zapraszamy do rejestracji na jedną z naszych prezentacji. rational-online.com

Bardzo trudno jest ocenić, czy zamrożenie projektu jest lepsze od jego kontynuacji. Każdy hotel jest inny i inaczej finansowany, każdy ma inną koncepcję wielobranżową. Patrząc jednak na przyszłość i na koszt mediów, wyraźnie można wskazać, że wygrają te projekty, które nie bały się zastosowania nowoczesnych rozwiązań odzyskiwania energii i zainwestowały w takie, które znacznie efektywniej wykorzystują naturalną energię i są ekolo gicznie zrównoważone. Obecnie w Polsce inflacja jest niemal dwukrotnie wyższa niż w strefie euro i nic nie zapowiada, aby w najbliższym, a nawet średnim czasie wróciła do poziomu celu NBP (2,5 proc.). To z pewnością mocniej odbije się na kosztach operacyjnych prowadzenia hotelu, który nie zastosował takich rozwiązań.

Kolejnym negatywnym argumentem są szalejące ceny materia łów budowlanych. Oferty, które otrzymujemy na poszczególne zakresy, czasami są ważne przez… zaledwie kilka dni. Generalni wykonawcy stoją pod ścianą i muszą akceptować wyceny pod wykonawców, przerzucając je w znacznym stopniu na inwe stora. Właściwie standardem jest dziś indeksacja zawarta w umowie, i to nie tylko u naj większych generalnych wyko nawców. To oczywiście kompli kuje kwestię finansowania i określenia wartości całej inwe stycji, której niemal do ostatnie go dnia budowy nie znamy. I jak tu budować z głową?

To, co można zrobić tu i teraz, to profesjonalizacja prowadzenia swojego projektu. Jeżeli do tej pory prowadzone prace budowlane były bez spe cjalistycznego hotelowego zespołu, to powinien zaświecić się wyraźny wykrzyknik. Zatrzymajmy się na chwilę. Nawiążmy współpracę z hotelową firmą doradczą. Dzięki temu bardzo dużo zyskamy i unikniemy niepotrzebnych kosztów w przyszłości. Wiedza i doświadczenie takiego partnera znacznie ułatwią póź niejsze zarządzanie hotelem i będzie on znacznie bardziej przy jazny dla gości i obsługi.

Hotel Premium w Bydgoszczy, B&B w Lublinie i Poznaniu, Ferreus w Krakowie, Radisson RED w Gdańsku, The Loom w Łodzi, a w condo m.in. Mercure Szklarska Poręba, Belmonte w Krynicy-Zdroju, Elements Hotel & Spa w Świeradowie-Zdroju, Saltic Resort & Spa w Łebie, Aqua Resort w Międzyzdrojach czy Royal Tulip Apartments w Warszawie. Jak widać, inwestorzy mimo niekorzyst nych warunków gospodarczych postanowili uruchomić wcześniej przygotowane inwestycje.

Teoretycznie jest to dla inwestora najbardziej komfortowa sytuacja, gdyż obiekt jest na ukończeniu. Teoretycznie. Przyjdzie mu się zmierzyć z kolejnymi wyzwaniami rynkowymi, którymi dziś są powszechny brak jakichkolwiek rąk do pracy na wszystkich stano wiskach. Jest to oczywiście efekt bezpowrotnego odejścia z bran ży ogromnej liczby pracowników liniowych. Osoby te nie czekały na odmrożenie hotelarstwa, tylko zmieniły branżę. Czy wrócą? Częściowo pewnie tak, ale nie spodziewałbym się jakichś spekta kularnych tłumów, gdyż cała branża HoReCa (obok transportu i rozrywki) chyba najbardziej ucierpiała w wyniku ograniczeń pandemicznych i najzwyczajniej przestała być atrakcyjna.

Patrząc na przyszłość i na koszt mediów, wyraźnie można wskazać, że wygrają te projekty, które nie bały się zastosowania nowoczesnych rozwiązań odzyskiwania energii i zainwestowały w takie, które znacznie efektywniej wykorzystują naturalną energię oraz są ekologicznie zrównoważone

Innym wyzwaniem jest osza cowanie kosztów działalności operacyjnej. Wyobraźmy sobie, że otwieramy właśnie hotel sieciowy w centrum miasta, który podpisuje wszelkie umowy na media. Wyliczenie GOP w pierwszym roku działalności hotelu to jak schemat działania Wielkiego Zderzacza Hadronów. Zadanie co najmniej karkołom ne. Coś jednak musimy przyjąć, przychody oszacować, a koszty zwaloryzować jakimś wskaźnikiem. Bez celu daleko nie zajedziemy, dlatego tu proponuję rozwiązanie, które wymaga od dyrektora hotelu, a także inwestora ponadprzeciętnej współpracy. Budżet dynamiczny.

Słowem kluczem jest tu doświadczenie. Dział techniczny firmy doradczej, mający wiedzę i doświadczenie w projektach hotelowych, będzie niezbędny do skutecznego wprowadzenia optymalizacji budowlanych. I tu nie ma przebacz – tylko osoby, które z sukcesem historycznie prowadziły kompletny proces budowlany od momentu wbicia łopaty do przecięcia wstęgi podczas grand openingu, zdo łają poprowadzić projekt tak, aby bez zmiany standardu i jakości hotelu poprzez optymalizacje doprowadzić wskaźniki do poziomów akceptowalnych. Zdolność do jednoczesnego skutecznego koor dynowania generalnego wykonawcy z siecią hotelową, a także biurem projektowym jest tu niezbędna.

Otwieram h O t el

Tu nie ma innej rady: otwierajmy hotel jak najszybciej!

Po dość zagmatwanych perturbacjach ruszyły Hampton by Hilton w Łodzi, a także w Swarzędzu. W ostatnim czasie otwarte zostały m.in. ibis Styles w Szczecinie, Saski Hotel Kraków Curio Collection, Altus Palace we Wrocławiu, Q Hotel Plus Wrocław Bielany, Focus

Jest to rozwiązanie oparte na mechanizmie podobnym do indeksacji w umowach z generalnymi wykonawcami. W skrócie: w tabeli P&L określamy pozycje, których zmiana jest bardziej niż pewna. Te co miesiąc są analizowane i obustronnie aktuali zowane. Nie jest to idealne rozwiązanie i w swojej konstrukcji ma wiele wad, ale ma też podstawową zaletę: pracujemy na panującej rzeczywistości i na aktualnych cyfrach. Nie ma nic bardziej bezproduktywnego od comiesięcznych spotkań zarząd czych, na których omawiany jest P&L hotelu w porównaniu z kompletnie oderwanymi od rzeczywistości tabelami z minio nego roku.

Podsumowując – nie ma uniwersalnego klucza czy rady, co zrobić na każdym z tych etapów. Jeżeli ktoś nam mówi, że „na bank wie, co zrobić”, to uważajmy. Jedno jest jednak pewne: to, co abso lutnie powinien zrobić inwestor, to jak najbardziej sprofesjonalizować każdy etap budowy i prowadzenia hotelu. W ten sposób w przyszło ści jego hotel będzie bardziej efektywny operacyjnie i ekonomicznie.

Czy to łatwe? Nie. To bardzo trudne. Ale gdyby to było łatwe, to by nas w tej branży nie było. •

Autor jest współzałożycielem i CEO firmy doradczej hotelAG

CRM w sprzedaży MICE, czyli inwestycja w zespół

Rynek MICE ewoluuje coraz szybciej. Klienci będąc coraz bardziej świadomymi odbiorcami naszych usług mają coraz większe oczekiwania. Coraz mniej czasu poświęcają również na sam proces przygotowania eventów oczekując, że to sprzedawca i event manager zrealizuje wszystko często „czytając w myślach”. Jednocześnie w wielu przypadkach nasze kadry eventowe po pandemii Covid’19 uległy mocnej rotacji. W rezultacie osoby, które zasiliły nasze zespoły MICE czasem nie maja branżowego doświadczenia. To zdecydowanie podnosi ryzyko podczas realizacji eventów. Aby to ryzyko minimalizować oraz zwiększać efektywność sprzedażową i jakość opieki nad klientami warto uzbroić sprzedawców MICE w narzędzia CRM, które dostarczą wiedzy o naszych klientach oraz będą przypominały nam o zaplanowanych zada niach, abyśmy wywiązywali się z ustalonych terminów.

Jednym z dostępnych na rynku CRM do obsługi MICE jest system Horeca Idea. Jak wygląda sytuacja w obiektach pracujących na systemie? Które funkcjonalności CRM są najistotniejsze?

– Zdecydowanie kalendarz, w którym znajdują się wszystkie rezer wacje. Dostęp online pozwala na określenie dostępności bądź doko nanie wstępnej rezerwacji już na pierwszym spotkaniu. Dodatkowo harmonogramy przystosowane do każdego działu zdecydowanie ułatwiają pracę. Każdy pracownik otrzymuje, tylko tę informację które są mu potrzebne do pracy. Opcje raportowe oraz łatwość ich gene rowania, zdecydowanie ułatwiają pracę oraz pozwalają w lepszej organizacji – mówi Michał Kaczmarz, Deputy General Manager Mercure Poznań Centrum

Małgorzata Kołnierzak, Dyrektor Hotelu Sadova w Gdańsku dodaje – Dla mojego działu sprzedaży, bardzo przydatną funkcjonal nością systemu jest kalendarz z zadaniami do wykonania każdego dnia. Pozwala im to na ułożenie planu dnia i określenie priorytetów. W obu przypadkach niezwykle ważna jest strona raportowa, pozwa lająca ocenić nie tylko rentowność tego segmentu działalności hotelu, lecz również efektywność pracowników.

A czy wykorzystując w codziennej pracy Horeca Idea klienci odczuwają zmianę w obsłudze?

– Zdecydowanie tak. Główną zaletą systemu jest oszczędność czasu. Jesteśmy w stanie przygotować spersonalizowaną ofertę dla naszych klientów w ciągu kilkunastu minut. Tworząc ofertę praktycznie od razu możemy wygenerować umowę, a po zakończonym evencie pobieramy z systemu gotowe rozlicznie, które przesyłamy do akcep tacji zamawiającego. Po zakończonej imprezie dział sprzedaży doda je uwagi do wydarzenia, dzięki czemu przy kolejnym spotkaniu jesteśmy w stanie spersonalizować ofertę i jeszcze lepiej spełnić oczekiwania klienta bazując na doświadczeniu – mówi Małgorzata Kołnierzak

Michał Kaczmarz uzupełnia – Nasze oferty są spójne, profesjonalne i zdecydowanie szybciej wysyłane. Dzięki temu nasi Goście otrzymują komplet informacji w odpowiednim formacie. Taka zmiana buduje również nasz wizerunek co pozwala na długotrwałe budowanie relacji.

Czy warto inwestować w narzędzia CRM dla działów sprzedaży? – Moim zdaniem posiadanie systemu CRM w obecnych czasach jest konieczne. Nie tylko ze względu na wcześniej już wspomnianą oszczędność czasu, ale przede wszystkim w celu budowania bazy klientów firmowych wraz ze szczegółową historią współpracy, co stanowi ogromną wartość dla firmy. Hotele często koncentrują się jedynie na budowaniu bazy klientów indywidualnych, do których powracają z ofertami pakietowymi, a nierzadko to branża eventowa przynosi największe zyski dla obiektów – potwierdza Małgorzata Kołnierzak, Hotel Sadova

– CRM taki jak Horeca Idea zdecydowanie poprawia jakość pracy nie tylko działu sprzedaży, ale także działów operacyjnych. Wszystkie informacje dotyczące wydarzeń mamy w jednym miejscu do którego mamy cały czas dostęp – dodaje Michał Kaczmarz

Zarządzający obiektami potwierdzają, że narzędzia typu CRM są inwestycją w zespół. Poprawiają jakość komunikacji między działami, którymi pozwalają precyzyjnie zaplanować pracę, a tym samym zachować spokój w obiekcie nawet w okresach natężonej pracy w obszarze konferencyjnym. W opinii Małgorzaty Kołnierzak w odniesieniu do działu sprzedaży hotelu CRM pozwala na oszczęd ność co najmniej jednego etatu. „Nawet pracownik techniczny nie wyobraża sobie pracy bez CRMu, który wyznacza mu zadania na każdy dzień”.

Inwestowanie w zespół zwykle kojarzy się ze szkoleniami i podno szeniem kompetencji. Nie należy zapominać jednak, jak istotne jest też ergonomia i komfort codziennej pracy sprzedawców. Dostęp online, łatwość dotarcia do danych na temat współpracy z klientami i ich analizy, a także szybkość przygotowania oferty, agendy czy roz liczenia dzięki zautomatyzowaniu procesów – to wszystko sumuje się w słowie efektywność. Warto zatem inwestować w zespół uzupełniając jego umiejętności o narzędzia, które dają wiedzę, a dzięki temu zawsze wpływają na podniesienie jakości obsługi i pomagają w dedykowanej i świadomej obsłudze klienta i  pracy na jego potrzebach.

Chcesz wiedzieć więcej:  www.horecaidea.pl

Zaprojektuj i wybuduj

– na czym polega ten model realizacji inwestycji hotelowej

Bogdan Czajkowski

Model realizacji inwestycji w systemie „zaprojektuj i wybuduj”, zwanym też czasami „pod klucz” czy D&B (ang. design and build) staje się od kilku lat coraz popularniejszy. Na czym polega? Kiedy warto go stosować w odniesieniu do inwestycji hotelowych takich jak budowa nowego obiektu, przebudowa, modernizacja czy remont? O czym inwestor powinien pamiętać, decydując się na realizację inwestycji w formule D&B? Jakie niesie ona korzyści i jakie ryzyka dla inwestora?

Wtradycyjnych modelach, tj. generalnym wykonaw stwie i realizacji pakietowej, wykonawca realizuje prace na podstawie dostarczonej przez inwestora szczegółowej dokumentacji projektowej. W mode lu „zaprojektuj i wybuduj” zwyczajowo inwestor przekazuje wykonawcy jedynie opis, program, założenia i wytyczne dla obiektu będącego przedmiotem inwestycji. Następnie na pod stawie otrzymanej oferty i koncepcji wyłaniany jest generalny wyko nawca inwestycji, czasem zwany też generalnym realizatorem, który sporządza dokumentację projektową w zakresie architektury, branż i wnętrz, uzyskuje wymagane pozwolenia, realizuje prace według wykonanego przez siebie projektu, a w końcu często także zamawia i dostarcza wyposażenie niezbędne do funkcjonowania obiektu.

Powodzenie inwestycji realizowanej w formule „zaprojektowanej i wybuduj” ze strony inwestora uwarunkowane jest w dużej mierze zdolnością i możliwością przeprowadzenia na wstępnym etapie projektu odpowiedniego przygotowania, przeanalizowania istotnych założeń i specyfiki planowanej inwestycji, opisania jej przedmiotu i zakresu, jak również oczekiwanego standardu, parametrów funk cjonalno-użytkowych oraz innych wymagań i oczekiwań odnoszących się np. do sposobu prowadzenia budowy czy odbioru prac.

Program Funkcjonalno- u ży tkowy

W realiach zamówień publicznych wspomniany opis inwestycji stanowi tzw. program funkcjonalno-użytkowy (PFU), który jest dla inwestycji realizowanych w modelu „zaprojektuj i wybuduj” kluczowym dokumentem, przygotowywanym przez zamawiającego w postępo waniach przetargowych prowadzonych na podstawie ustawy – Prawo zamówień publicznych. PFU zawiera założony program i zakres inwestycji, wymagania techniczne oraz ekonomiczne, architektonicz ne, materiałowe i funkcjonalne oczekiwania inwestora.

Szczegółowe warunki, co powinien zawierać PFU, zostały opisane w rozporządzeniu ministra infrastruktury z 2 września 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfika cji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz progra mu funkcjonalno-użytkowego (Dz.U. nr 202, poz. 2072). Rozporządzenie to mówi, z jakich dokumentów ma się składać PFU, ale nie określa,

jakie konkretnie dokumenty mają stanowić podstawę do jego sporzą dzenia, dając w tym zakresie pełną swobodę jego autorowi.

Jeżeli inwestor nie posiada własnych wyspecjalizowanych służb, przygotowanie PFU powinien bezwzględnie zlecić profesjonalistom, np. projektantowi lub doradcy hotelowemu i technicznemu, posia dającym doświadczenie i potwierdzoną wiedzę na temat specyfiki obiektu, którego dotyczy inwestycja, oraz warunków technicznych, jakie powinien spełniać. Daje to inwestorowi dużą szansę, że PFU zostanie właściwie przygotowany i opracowany, a wykonawcy otrzy mają niezbędne do przygotowania oferty informacje, założenia, materiały i wymagania.

Czasem inwestor zleca przygotowanie PFU podmiotom, które nie potrafią, nie mogą lub z jakichś powodów nie chcą przeprowadzić dokładnej analizy, i przygotowują program pobieżnie, bez koniecznych szczegółów, wymagań i oczekiwań. Bywa też, że inwestor decydu je się na przygotowanie PFU we własnym zakresie. Stanowi to duże ryzyko, zwłaszcza gdy robi to po raz pierwszy i nie ma ani doświad czenia w definiowaniu optymalnego programu oraz standardu obiektu, ani świadomości zagrożeń związanych z wadliwie bądź pobieżnie opracowanym PFU.

Niestety zdarza się też, że inwestor świadomie nie podaje wyko nawcom wszystkich szczegółów, posiadanych przez niego informa cji, licząc, że w ten sposób dostanie tańsze oferty, co wbrew pozo rom wcale nie musi być dla niego korzystne, bo w konsekwencji może otrzymać gorszy produkt lub na późniejszych etapach inwe stycji pojawi się konieczność wykonania prac dodatkowych.

Jeżeli w PFU zostaną przedstawione wykonawcom niekompletne informacje na temat przedmiotu zamówienia czy wymagań inwesto ra o charakterze technicznym i funkcjonalnym albo zostaną pomi nięte konieczne analizy, ekspertyzy czy opinie, to wycena zadania inwestycyjnego przez wykonawcę będzie utrudniona i można spo dziewać się, że inwestor otrzyma mocno zróżnicowane oferty.

Niektórzy wykonawcy mogą być przesadnie ostrożni, np. gdy ich doświadczenie w realizacji podobnych inwestycji podpowiada im zasadność uwzględnienia w wycenie potencjalnych ryzyk. Z kolei inni wykonawcy z powodu niskiej szczegółowości PFU mogą nie wycenić w odpowiedni sposób przedmiotu zamówienia, np. nie

uwzględniając części koniecznych prac czy wyposażenia. Zdarza się też, że nawet gdy PFU został przygotowany należycie, to wyko nawca, sporządzając jak najtańszą ofertę (czasem w wyniku presji inwestora), udaje, że niektórych zapisów nie zauważył, i liczy, że inwestor związany umową i terminami zgodzi się na późniejszym etapie realizacji na pewne ustępstwa.

Gdy kierując się przede wszystkim niską ceną, inwestor powie rza realizację inwestycji takiemu wykonawcy, wcześniej czy później okazuje się, że ten nie może wykonać zadania na ustalonych w umowie warunkach. Gdy inwestor nie daje zgody na zwiększe nie wynagrodzenia za prace dodatkowe, część wykonawców usiłuje oszukiwać inwestora, np. stosując gorsze materiały czy próbując pomijać wykonanie pewnych robót. Taka sytuacja jest szczególnie groźna, gdy inwestor nie zadbał o odpo wiedni, profesjonalny nadzór. W skrajnych przypadkach wyko nawca może odstąpić od umowy lub ogłosić upadłość, co nieuchronnie spowoduje wydłużenie inwestycji i narazi inwestora na nieprzewidziane koszty. Z kolei zgoda inwestora na zwiększenie wynagrodzenia wykonawcy może oznaczać przekroczenie budżetu założo nego na wykonanie przedmiotu zamówienia, co grozi wstrzyma niem inwestycji, a w skrajnych przypadkach nawet konieczno ścią rezygnacji z jej realizacji.

• wymagania formalne odnoszące się do doświadczenia i poten cjału wykonawcy oraz projektanta.

W miarę możliwości inwestor powinien rozważyć też dołączenie do PFU takich dokumentów jak: • informacje na temat ochrony obiektu jako zabytku i ewentualnie zalecenia lub wymogi konserwatora zabytków, • wyniki badań geologicznych, geotechnicznych i zanieczyszcze nia gruntu, • inwentaryzację zieleni, • posiadane analizy, raporty, opinie lub ekspertyzy dotyczące obiektu i nieruchomości.

Czasem inwestorzy decydują się na opracowanie i dołączenie do PHU koncepcji, w której ujmują szczególnie istotne z ich punktu widzenia rozwiązania architekto niczne, funkcjonalne czy tech niczne, jakie wykonawcy powin ni uwzględnić w trakcie wyceny i projektowania.

W modelu „zaprojektuj i wybuduj” zwycza jowo inwestor przekazuje generalnemu wykonawcy jedynie opis, program, założenia i wytyczne dla obiektu. Następnie na podstawie otrzymanej oferty i koncepcji wyłaniany jest generalny wykonawca inwe stycji, który sporządza dokumentację projektową, uzyskuje pozwolenia, realizuje prace według wykonanego przez siebie projektu, a w końcu często także zamawia i dostarcza wyposażenie

Trzeba mieć świadomość, że wykonanie profesjonalnego PFU, na podstawie którego można dokładnie wycenić realizację inwestycji, nie jest łatwe. Wymaga sporo czasu, analiz, konsultacji, czasem wykonania badań i ekspertyz, a co za tym idzie, jest kosztowne. Jednak błędy i uchybienia przy jego opracowaniu często prowadzą do poważnych zakłóceń w reali zacji inwestycji lub sporów z wykonawcą, których rozwiązanie może kosztować inwestora bardzo dużo.

Co powinno się znaleźć w  p FU

Mając to na uwadze – i na podstawie własnych doświadczeń –przedstawiam poniżej zestawienie informacji i materiałów, które, w mojej ocenie, zawsze powinny znaleźć się w PFU:

• charakterystyczne parametry określające wielkość obiektu, zestawienie i powierzchnie wymaganych pomieszczeń wraz z okre śleniem ich funkcji oraz wymagania jakościowe,

• aktualne i oczekiwane parametry funkcjonalno-użytkowe obiektu, • przedmiot i zakres robót budowlanych,

• istotne uwarunkowania wykonania przedmiotu zamówienia oraz związane z budową, jej prowadzeniem, odbiorem prac,

• inwentaryzacja lub dokumentacja obiektu, jeżeli podlega on przebudowie, modernizacji lub remontowi,

• wskazania dotyczące zachowania urządzeń i wyposażenia,

• wskazania dotyczące fragmentów obiektu przewidzianych do wyburzenia oraz ewentualne uwarunkowania tych wyburzeń,

• przepisy, normy prawne i uregulowania, istotne do osiągnięcia oczekiwanych przez inwestora parametrów użytkowych i technicznych,

• posiadane zgody i pozwolenia oraz otrzymane warunki tech niczne dotyczące sieci i instalacji wodociągowych, kanalizacyjnych, cieplnych, gazowych, energetycznych i teletechnicznych oraz dróg i cieków wodnych,

• standardy i wymogi marki, dla której będzie realizowana budo wa lub modernizacja obiektu hotelowego,

• proponowany wzór umowy,

w izja lokalna

W trakcie postępowania ofertowego zdarza się, że u wykonawców pojawiają się pytania czy wątpliwości. W tej sytuacji powinni oni mieć możliwość zadania inwestorowi pytań i wystąpienia o uszczegóło wienie podanych w PFU informacji, a inwestor w swoim interesie powinien udzielić rzetelnych odpowiedzi.

Wydaje się oczywiste, że wykonawca, który podjął się przygoto wania i wyceny oferty na realizację inwestycji dotyczącej moderni zacji, przebudowy czy remontu istniejącego obiektu w formule „zaprojektuj i wybuduj”, powinien bezwzględnie przeprowadzić wizję lokalną obiektu. Wielu inwestorów słusznie wymaga, by taka wizja została obowiązkowo odbyta przez wykonawców, którzy zdecydo wali się złożyć ofertę.

Wizja pozwala ocenić stan techniczny obiektu, jakość użytych materiałów budowlanych, urządzeń i instalacji oraz określić zakres działań niezbędnych do osiągnięcia oczekiwań i wymagań wskaza nych przez inwestora w PFU. Wykonawca może też wyrobić sobie pogląd co do ryzyka związanego z realizacją inwestycji i oszacowa niem ceny. Trzeba jednak uczciwie powiedzieć, że w realiach użyt kowanego obiektu i ograniczonego czasu na przygotowanie oferty rzadko jest możliwe przeprowadzenie kompletu badań, odkrywek czy ekspertyz, które dałyby wykonawcy pełny ogląd sytuacji i pozwo liłyby już na etapie ofertowania przyjąć optymalne i ostateczne rozwiązania.

Plus i minusy dla inwestora i wykonawcy

Model „zaprojektuj i wybuduj” ma wielu zwolenników, ale i sporo przeciwników. Formuła ta jest często wybierana przez inwestorów, którzy nie mają wyspecjalizowanych służb do prowadzenia dużych inwestycji lub mają niewielkie doświadczenie w prowadzeniu tego typu inwestycji. Dla inwestora model „zaprojektuj i wybuduj” ozna cza zdjęcie wielu obowiązków związanych z prowadzeniem i koor dynacją inwestycji realizowanej w tradycyjny sposób czy z zapew nieniem odpowiedniej współpracy między projektantem a wyko nawcą. Chociaż tryb ten nie zwalnia inwestorów z obowiązku zapewnienia nadzoru procesu inwestycyjnego, mogą oni to zadanie zlecić innej profesjonalnej jednostce, np. inwestorowi zastępczemu.

Wydaje się jednak, że to, co głównie motywuje inwestorów do jego stosowania, to chęć skrócenia czasu potrzebnego do wyko nania inwestycji, ale też dążenie do przerzucenia na wykonawcę jak najwięcej ryzyk i odpowiedzialności związanych z jej realizacją. Wynika to z tego, że istotną zaletą modelu D&B dla inwestora jest jego mniejsze zaangażowanie w proces inwestycyjny, a co za tym idzie – mniejsza liczba problemów związanych z koordynacją działań i rozwiązywaniem sporów między projektantem a wyko nawcą, z którymi w modelach tradycyjnych musi się liczyć.

Ponadto inwestor w tym modelu prowadzi jedno postępowanie, a nie dwa (odrębnie dla wyło nienia projektanta, a potem wykonawcy), co przekłada się na oszczędność czasu i mniej sze koszty. Dobrze przygoto wany PFU pozwala inwestoro wi na przeniesienie wielu ryzyk na wykonawcę, który powinien sobie z nimi poradzić bez angażowania zamawiającego. Nie bez znaczenia jest to, że inwestor nie bierze odpowie dzialności za projekt, a tym samym redukuje ryzyko związane z roszczeniami wykonawcy z tytułu wadliwej lub niekompletnej dokumentacji przygotowanej na zlecenie zamawiającego.

ściami związanymi z opracowaniem i wyceną oferty na wykonanie zamówienia. Wymaga to od nich specjalistycznej wiedzy i doświad czenia w realizacji podobnych inwestycji, gdyż oferta sporządzana jest na podstawie programu i wytycznych zawartych w PFU, przygotowanej na ogół przez samego wykonawcę koncepcji wie lobranżowej, koncepcji aranżacji wnętrz i kilku fotorealistycznych wizualizacji. Wykonawca nie dysponuje jeszcze szczegółowym projektem technicznym czy przedmiarem, a co za tym idzie, zmu szony jest w dużym stopniu wyceniać wartość prac czy wyposa żenia, opierając się na wskaźnikach kosztów inwestycyjnych wypracowanych na podobnych inwestycjach i co najwyżej jedynie częściowych kosztorysach.

W tej sytuacji wykonawcy często uwzględniają ryzyka z tego wynikające w cenie, ustanawiając rezerwę finansową na wyko nanie prac dodatkowych, których nie można było szczegółowo przewidzieć w ofercie, a mogą okazać się konieczne do wyko nania. Im bardziej ogólnie i niejednoznacznie przygotowany został PFU, tym większe ryzyko, że wartość rezerwy, którą przyjmą wykonawcy, będzie wyższa.

Nie bez znaczenia jest to, że inwestor nie bierze odpowiedzialności za projekt, a tym samym redukuje ryzyko związane z roszczeniami wykonawcy z tytułu wadliwej lub niekompletnej dokumentacji przygotowanej na zlecenie zamawiającego

Brak szczegółowego kosztorysu ofertowego stanowi również dla inwestora istotny czynnik ryzyka. Dlatego też zamawiający powinien bezwzględnie wymagać od wykonawców jasnych i jednoznacznych informacji, które pozwolą mu sprawdzić, czy zakres objęty ofertą, przewidziane cechy funkcjonal ne i parametry użytkowe obiek tu, przynajmniej główne mate riały i urządzenia, zakres, ilość i standard proponowanych elementów wyposażenia są zgodne z wymogami i oczeki waniami zawartymi w PHU. Dobrą praktyką jest zatwierdze nie przez zamawiającego, na etapie projektowania, próbek kluczowych materiałów wykoń czenia wnętrz (np. okładziny ścienne, wykładziny, sufity), obić i oklein mebli oraz przynajmniej podstawowych elementów wypo sażenia hotelowego i technicznego.

W interesie zamawiającego jest takie opracowanie PFU i umowy, aby pozostawić wykonawcy – na podstawie jego doświadczenia i umiejętności – jak najwięcej swobody działania i szerokie możliwo ści wykorzystania w dokumentacji projektowej i na budowie opty malnych dla siebie rozwiązań oraz metod, by spełnić wymagania i oczekiwania inwestora określone w PFU.

Dla wykonawcy korzyści płynące z realizacji inwestycji w mode lu „zaprojektuj i wybuduj” wynikają w dużym stopniu z tego, że nie jest on związany dokumentacją projektową przekazaną mu przez inwestora. Wykonawca uczestniczy w procesie inwestycyj nym od samego początku i we własnym zakresie eliminuje wady tej dokumentacji. Ma też możliwość uzgadniania z projektantem materiałów i rozwiązań technicznych, które ma najlepiej opano wane, dla których może uzyskać najkorzystniejsze warunki dostawy czy zapłaty i na które jest najlepiej przygotowany sprzę towo i organizacyjnie. W konsekwencji może lepiej przeprowadzić optymalizację kosztów inwestycji, a tym samym przygotować atrakcyjniejszą ofertę.

Inwestor powinien mieć świadomość, że realizacja budowy w tej formule skutkuje po stronie wykonawców szczególnymi trudno

Innym ryzykiem, z którym musi liczyć się inwestor, jest to, że część wykonawców wybiera nie zawsze doświadczonego projektanta, kierując się głównie kryterium niskiej ceny. Zdarza się, że projektant jest poddawany przez wykonawcę presji, by w dokumentacji pro jektowej stosować materiały i rozwiązania, które pozwalają uzyskać jak najniższe koszty realizacji inwestycji, nawet jeżeli pozostają w sprzeczności z zapisami PHU i oczekiwaniami inwestora. Takie zagrożenie występuje szczególnie wówczas, gdy inwestor nie zadbał o właściwy nadzór zarówno na etapie projektowania, jak i wykonywania prac budowlanych. Inwestor może, a nawet powi nien ograniczyć to ryzyko, wpisując do PFU wymóg, by projektant posiadał potwierdzone doświadczenie i umiejętności w zakresie podobnych inwestycji.

d la jakiego ty P u i nwestycji hotelowych

Kilka lat moich doświadczeń w modelu „zaprojektuj i wybuduj” wskazuje, że przy prawidłowo napisanym programie funkcjonalno -użytkowym, właściwym wyborze doświadczonego i przede wszyst kim dobrze znającego specyfikę branży hotelowej wykonawcy, kontrakty zawierane w tej formule realizowane są taniej, szybciej

i z zaangażowaniem inwestora znacząco mniejszym niż dla trady cyjnych formuł realizacji inwestycji. Wydaje się, że najlepiej w tym modelu wychodzą małe i średnie modernizacje i przebudowy hoteli, dla których przygotowanie oferty na podstawie PFU wymaga od wykonawców rozsądnego nakładu pracy, a co za tym idzie – nie za wysokich kosztów przygotowania oferty.

W przypadku dużych inwestycji hotelowych, których zakres jest rozległy i złożony, przygotowanie oferty w modelu „pod klucz” jest bardzo czasochłonne i ryzykowne, przez co wymaga od wykonaw cy dużego nakładu pracy i jest kosztowne. Z tych powodów prak tyka pokazuje, że wykonawcy niechętnie przystępują do takich przetargów, a otrzymywane przez inwestorów oferty są mało atrak cyjne w stosunku do tradycyjnych modeli realizacji inwestycji.

Kluczowa K or zyść

I na koniec o tym, co wydaje się jedną z kluczowych korzyści, jakie odnosi inwestor, wybierając realizację planowanej inwestycji w modelu „zaprojektuj i wybuduj”. Decydując się na zastosowanie klasycznego modelu „generalnego wykonawcy”, inwestor do prze prowadzenia postępowania zmierzającego do otrzymania ofert i wyboru wykonawcy zmuszony jest zlecić opracowanie kompletnej

Dobrą praktyką jest zatwierdzenie przez zamawiającego, na etapie projektowania, próbek kluczowych materiałów wykończenia wnętrz (np. okładziny ścienne, wykładziny, sufity), obić i oklein mebli oraz przynajmniej podstawowych elementów wypo sażenia hotelowego i technicznego

dokumentacji projektowej wielobranżowej i wnętrz. Wymaga to znacząco więcej czasu i kosztów niż nawet rzetelne i profesjonalne przygotowanie PFU, które jest warunkiem powodzenia zastosowania formuły „zaprojektuj i wybuduj”.

Nasze doświadczenia jednoznacznie wskazują, że wcale nierzad ko inwestor, kierując się atrakcyjnością przedstawionych mu przez projektanta wnętrz czy architektury obiektu, zleca opracowanie wielobranżowego projektu budowlano-wykonawczego oraz projektu wnętrz, który dopiero po otrzymaniu ofert na generalnego wykonaw cę okazuje się rozmijać, czasami znacząco, z założonym budżetem inwestycji. Nie zawsze da się szybko i łatwo zoptymalizować taki projekt, choćby dlatego, że na jego podstawie inwestor uzyskał wymagane pozwolenia. Zdarza się, że konieczne jest wprowadzenie istotnych zmian w projekcie, uzyskanie nowych lub zamiennych pozwoleń i powtórzenie postępowania przetargowego w celu wybo ru generalnego wykonawcy. To wszystko wymaga dużo czasu i  przekłada się na dodatkowe koszty dla inwestora, zwłaszcza przy tak niestabilnym rynku usług i materiałów budowlanych jak obecnie. Decydując się na model „zaprojektuj i wybuduj”, inwestor wpraw dzie nie ma gwarancji, że otrzymane oferty będą mieścić się w zało żonym przez niego budżecie, ale dostosowanie przyjętych przez wykonawców w ofercie i koncepcji założeń i rozwiązań jest zdecy dowanie łatwiejsze i zajmuje mniej czasu. •

i prezes firmy HRCA

Bogdan Czajkowski, założyciel

Dbałość o zrównoważony rozwój także w hotelowej łazience

Presja kosztowa na hotele wciąż rośnie. Jednocześnie dążą one do redukcji śladu węglowego i chcą w hotelowych łazienkach atrakcyjnych kosmetyków, które przyciągają wzrok i zachwycają gości. Jak sprostać tym wszystkim wyzwaniom?

Zrównoważony rozwój należy w dzisiejszych czasach do priorytetów hoteli. Zmiana w sposobie myślenia zachodzi również w łazience hotelowej – najpóźniej od unijnego zakazu jednorazowego plastiku. Nowoczesne systemy dozujące coraz częściej zastępują tam buteleczki z kosmetykami. Na jakie kryteria zwracać uwagę przy wyborze?

Designerski Motel One w Warszawie ma jasną koncepcję. Każdy szczegół został dopasowany do stylu firmy. Dozowniki z pompką – etykietowane zgodnie z tożsamością wizualną grupy – wykonane z odzyskanego plastiku w pełni nadają się do recyklingu. Są napeł niane serią kosmetyków naturalnych, stworzoną na indywidualne potrzeby hotelu, z certyfikatami Ecocert i Cosmebio. – Szukaliśmy rozwiązania dobrego zarówno dla naszych gości, jak i środowiska, a zarazem charakterystycznego dla nas wizualnie – mówi Verena Ferner, manager CSR & sustainability Motel One Group. Reakcja gości jest tak pozytywna, że teraz można w recepcji nabyć te pro dukty do użytku domowego.

– Ten przykład pokazuje, jak ważny dla sukcesu systemu dozu jącego jest spójny ogólny obraz – mówi Hans Steisslinger, ekspert ds. zgodności kosmetyków i zrównoważonego zarządzania. W Motel One spójne jest wszystko: dekoracyjny kształt ekologicznych dozow ników, harmonizujących z atmosferą łazienki i naturalne kosmetyki z uznanymi znakami ekologicznymi. To sygnał, że hotel rozpieszcza swoich gości, biorąc przy tym odpowiedzialność za środowisko. Systemy dozujące wygrywają również pod względem ekonomicznym. Uzupełnianie produktów pielęgnacyjnych z dużych opakowań to czysta oszczędność, nawet przy droższych składnikach i materiałach.

Dziś dozowniki można znaleźć w około dwóch trzecich hoteli, np. w 4-gwiazdkowym hotelu Bukovina w Bukowinie Tatrzańskiej. Wybór padł tam na zamknięty system dozujący Smart Care. Jego wyraźny, nowoczesny design od razu przyciąga wzrok. Wkłady z nietoksyczne go tworzywa można ponownie wprowadzić do obiegu materiałowego. Ponadto hotel wybrał kosmetyki naturalne, uszlachetnione wyciągiem z liści organicznego aloesu i certyfikowane ekologiczną etykietą Nordic Swan. Zestaw redukuje odpady plastikowe i płynne nawet o 85 proc.

Do tej decyzji przyczynił się fakt, że nowe dozowniki zapewniają nie tylko oszczędność kosztów nawet do 40 proc. w porównaniu z małymi opakowaniami, ale także stuprocentowe bezpieczeństwo higieniczne. Blokada systemu, zabezpieczonego przed ingerencją i kradzieżą, niezawodnie zapobiega wnikaniu zarazków. Odciążony zostaje również housekeeping. Nie trzeba dolewać płynu. Wymiana wkładu zajmuje tylko kilka sekund. Można go przy tym łatwo czyścić i dezynfekować. To wielkie ułatwienie. – Nasze kosmetyki w pełni spełniają założenie zrównoważonego i odpowiedzialnego działania. Dają naszym gościom uczucie kompleksowej pielęgnacji – mówi Renata Bukowska, wicedyrektor hotelu Bukovina.

Systemy dozujące dają optymalne możliwości. Czy to hotel bizne sowy, rodzinny, czy luksusowy – w osiągnięciu pożądanego efektu liczy się harmonia materiału, kształtu, rozmiaru, koloru i wyglądu powierzch ni. Tak samo ważna jest seria kosmetyków, którymi są napełniane. Powinna ona pasować do koncepcji firmy, gości i otoczenia.

Hotele, które ponadto chcą podkreślić własną markę, powinny sięgać po dostawców oferujących różnorodne możliwości persona lizacji i indywidualnej inscenizacji marki. •

BEST WATER HOTELS

Rozwiązania biznesowe

Nasze rozwiązania pomagają oszczędzać na kosztach zużycia energii i chronią systemy instalacyj ne, zapewniając dłuższe działanie i mniej napraw. Systemy BWT gwa rantują wysokie standardy higienicz ne.

Dzięki miękkiej wodzie BWT Twoi goście będą zadowoleni z puszy stych ręczników, przytulnych szlafro ków i miękkiej pościeli. Dłuższa ży wotność i mniej detergentów to trwała redukcja kosztów.

Lobby

Pozwól doświadczać Mineralizo wanej Magnezem wody BWT nale wanej prosto z dystrybutorów AQA drink. Daj wybór swoim gościom i niech poczują różnicę między zim ną, chłodną i gazowaną wodą BWT.

Mineralizowana Magnezem woda BWT to idealny towarzysz do wspa niałego obiadu. Magnez poprawia smak wody, kawy, herbaty i sprawia, że wyniesione doświadczenia z re stauracji będą niezapomniane.

Basen, SPA & Wellness

Pozwól swoim gościom zanurzyć się w Jedwabiście miękkiej, Perłowej wodzie basenowej BWT. Prawdziwe doznanie luksusu na wyciągnięcie ręki dbając jednocześnie o koszty konserwacji.

Gdy goście pojawią się w pokojach, mogą cieszyć się mocnym i orzeź wiającym łykiem wody BWT. Peł nowartościowe, świeże, pyszne –prosto ze szklanki, karafki lub nowej butelki BWT do zabrania ze sobą.

Prysznic & Łazienka

Jedwabiście miękka Perłowa woda BWT to idealne rozwiązanie dla miękkiej, aksamitnej skóry i gład kich, lśniących włosów. Zmniejsza osadzanie się kamienia na płytkach, armaturze, ułatwiając czyszczenie.

DEZYNFEKCJA UV

PERŁOWA WODA BASENOWA

TECHNOLOGIA BASENOWA

MINERALIZOWANA MAGNEZEM WODA

OCHRONA INSTALACJI GRZEWCZEJ

TECHNOLOGIA DOZOWANIA

ZMIĘKCZANIE I OCHRONA PRZED KAMIENIEM

Apartamenty & Pokoje

Bar & Restauracja

Pralnia

Technologia BWT zapewnia nieska zitelnie czyste i błyszczące szklanki i naczynia. Przedłuża żywotność urządzeń gastronomicznych, popra wia smak potraw i obniża zużycie detergentów, chroniąc środowisko.

Kuchnia

Na całym świecie hotele i restauracje robią wszystko by otrzymać jak najwięcej gwiazdek wyznaczających prestiż obiektu oraz uznanie poziomu obsługi. BWT ułatwia ich zdobycie wyznaczając nowe standardy w kwestii uzdatniania wody ustanawiając prestiżowe oznaczenie:

Znak BEST WATER HOTELS to gwarancja obcowania z najlepszą jakościową wodą. Zapraszamy do korzystania z naszego know-how oraz nowoczesnych i innowacyjnych technologii oraz dołączenia do obiektów o najwyższej jakości.

Czy da się podgrzewać baseny i strefy SPA zimą i nie zbankrutować?

Piotr Boreczek

Zima tradycyjnie oznacza podwyżki cen mediów, które z kolei przekładają się na wzrost cen właściwie wszyst kich usług. boleśnie odczuwa to w swoich budżetach oczywiście także branża hotelarska. Ale w tym roku sytuacja jest bezprecedensowa. Hotelarze dopiero co zaczęli wychodzić z postpandemicznych strat, a już widać kolejne gigantyczne problemy. A że perspektywa dalszego podnoszenia cen noclegów jest ryzykowną ostatecznością, pozostaje dogłębna analiza zużycia mediów w poszukiwaniu oszczędności.

Część hoteli rozważa zamknięcie całych obiektów lub niektórych części na okres jesienno-zimowy, większość z obawą patrzy na przyszłoroczne budżety. W poszu kiwaniu oszczędności niektórzy właściciele decydują się też na wyłączenie stref basenowych i SPA. Nie wydaje się to jednak dobrym wyjściem dla polskiego rynku, gdzie kryte baseny i SPA są często jedną z głównych atrakcji przyciąga jących gości podczas dominującego okresu chłodnej pogody. Nie ulega zatem wątpliwości – w polskich hotelach baseny muszą działać także wtedy, kiedy za oknem jest zimno, bo właśnie wówczas najczęściej goście szukają relaksu w ciepłych wnętrzach.

Należy pamiętać, że basen to nic innego jak otwarty zbiornik wodny, a woda, pomimo że jest najpopularniejszym nośnikiem ciepła, bardzo szybko oddaje je do otoczenia, przez co utrzymy wanie pożądanej temperatury w basenie jest kosztowne i wymaga zużycia dużej ilości energii. Energia do podgrzewa nia wody w basenie jest największym kosztem ponoszonym przez właściciela – w zależności od źródła może sięgać nawet 80 proc. całkowitych kosztów rocznych związanych z użytkowaniem. Chcąc zniwelować ten koszt, warto zapoznać się z cenami energii i współ czynnikami wydajności oraz sprawności urządzeń. Poniżej przykła dowa analiza kosztu ogrzewania, oparta jeszcze na cenach z 2019 r., czyli dużo niższych.

Pom P a cie P ła, czyli właściwie co?

W dużym uproszczeniu – każda pompa ciepła to urządzenie techniczne, którego zadaniem jest podniesienie temperatury dane go medium (w tym wypadku wody) do parametrów niezbędnych do wykorzystania ciepła.

Istnieją trzy rodzaje pomp ciepła: gruntowe, wodne i powietrzne. I to ten ostatni rodzaj pomp cieszy się na rynku największą popularnością, a to dzięki łatwej instalacji, dużej sprawności i niskim kosztom eksploatacji

Istnieją trzy rodzaje pomp ciepła: gruntowe, wodne i powietrzne. I to ten ostatni rodzaj pomp cieszy się na rynku największą popu larnością, a to dzięki łatwej instalacji, dużej sprawności i niskim kosztom eksploatacji. Zasada działania powietrznej pompy ciepła jest prosta. Można powiedzieć, że pracuje ona na zasadzie odwrot nej do klimatyzacji czy lodówki, czyli urządzenie do podgrzewania czynnika wykorzystuje ciepło atmosferyczne, które przekazy wane jest do wymiennika i dalej do instalacji. Pompy typu powietrznego swoją popular ność zawdzięczają łatwej insta lacji i bardzo dobrym parame trom COP, czyli Coefficient of Performance, w Polsce nazy wanym współczynnikiem wydaj ności, który mówi, ile mocy grzewczej dane urządzenie może dostarczyć z 1 kW mocy pobranej.

Oczywiście najtańsze i najbardziej ekologiczne źródło to fotowol taika, jednak w naszej szerokości geograficznej efektywne wykorzy stanie jej poza (dwoma) najbardziej słonecznymi miesiącami w roku bywa mocno utrudnione. Niestety fotowoltaika jako jedyne źródło całorocznego ogrzewania basenu staje się nieefektywna. Dlatego najlepszym rozwiązaniem, gwarantującym komfortowe użytkowanie basenu przez cały rok są pompy ciepła.

Nowoczesne urządzenia cechują się współczynnikami COP powyżej sześciu, przy odpowiednich parametrach temperatury powietrza i wody na wyjściu. Dodatkowo mogą one pracować w temperaturach ujemnych nawet do -25ºC, co istotne, gdyż to właśnie czyni je urządzeniami całorocznymi. W związku z tymi zale tami znalazły one zastosowanie tam, gdzie koszty ogrzewania są największe, czyli do podgrzewania basenów.

Jaki model i  J ak ą moc P om P y w ybrać?

Tutaj sprawa jest bardziej skomplikowana i trzeba odpowiedzieć sobie na wiele pytań, a jeszcze lepiej zadać je specjalistom, którzy wyliczą moc grzewczą i dobiorą najodpowiedniejsze urządzenie.

Przy dobieraniu pompy należy odpowiedzieć sobie na takie pytania jak: czy jest to basen całoroczny czy sezonowy, kryty czy otwarty? Zakładając, że chodzi o basen kryty: jakie są wymiary pomiesz czenia, planowana temperatura w środku, jak funkcjonuje wentylacja? Ponadto: jaka ma być temperatura wody w basenie? Z jakiego materiału jest zbudowana niecka basenowa i jaka jest jej izolacja? Ile osób będzie go użytkować w ciągu doby? Jaki będzie czas pracy pompy obiegowej? Czy basen jest wyposażony w inne atrakcje wodne? Gdzie zlokalizowany jest obiekt?

Na tej podstawie profesjonalna firma może przedstawić wyniki, czyli model urządzenia rekomendowanego, szacunkową ilość zużycia energii, w jakich miesiącach pompa będzie pracować, na jakich parametrach i kiedy będzie najbardziej efektywna. Hotel w ten sposób może oszacować budżet, policzyć czas zwrotu inwestycji czy zaplanować przyłącze obiektu do sieci elektrycznej.

Należy pamiętać, że jeżeli hotel ma instalację fotowoltaiczną zain stalowaną przed zmianami, od tego roku może obniżyć znacząco koszt związany z zasilaniem pompy ciepła lub zredukować go do zera, a przy takich parametrach zwrot inwestycji może być krótszy niż rok.

Na rynku jest bardzo wielu producentów basenowych pomp ciepła, dlatego wybierając, warto zwrócić uwagę w tym przypadku na renomę danej marki oraz na to, czy dany producent posiada serwis w Polsce. Choć pompy znanych marek zazwyczaj praktycz nie nie wymagają prac serwisowych, to jednak każde urządzenie potrafi się popsuć, i to w najmniej oczekiwanym momencie, co wiąże się z przestojem w pracy obiektu.

W tym wypadku serwis ma znaczenie. Dostępne są nawet urzą dzenia, które mają zdalny podgląd i technicy łączą się z jednostką,

która jest podłączona do sieci Wi-Fi, żeby od razu sprawdzić przy czynę awarii. Prawie zawsze jest to drobna sprawa związana z insta lacją i taka usługa nie kosztuje więcej niż czas i telefon do centrum serwisowego, a pozwala uniknąć przestoju urządzenia i opłat np. za przyjazd serwisanta.

Pom P a cie P ła do basenu nie P os łuży do ogrzania budynku

Na koniec należy rozwiać mity, z którymi mam do czynienia w mojej wieloletniej praktyce. Otóż pompa ciepła do basenu nie posłuży do ogrzania budynku, bo jej konstrukcja uniemożliwia osiągniecie parametrów potrzebnych do ogrzania domu. Czy pompą ciepła do domu ogrzejemy wodę w basenie? Tak, ale tylko przerabiając insta lację i montując odpowiednie podzespoły. Należy pamiętać, że wydajność takiej instalacji jest zdecydowanie niższa i z punktu ekonomicznego nie ma większego sensu.

Podsumowując, pompa ciepła to obecnie najlepszy wybór jako źródło ciepła do basenu pod względem ekonomicznym i technicz nym, należy jednak zwrócić uwagę na kilka szczegółów, takich jak producent urządzenia czy możliwości serwisowe, a kluczowy jest odpowiedni dobór jednostki do potrzeb obiektu. Poświęcając trochę czasu i odpowiadając na pytania specjalisty, można nie tylko zaoszczędzić sporo pieniędzy, ale też uniknąć wielu problemów, a niezadowolenie ze złej jakości trwa znacznie dłużej niż np. radość z niskiej ceny. •

Piotr Boreczek, ekspert ds. technologii basenowych BWT, europejskiego lidera systemów uzdatniania i filtrowania wody, w tym dla branży HoReCa

Jak obniżyć koszty w hotelowym SPA?

Anita Bajdalska

Kryzys energetyczny nikogo nie ominie. Czy w hotelowych SPA można oszczędzać, a jeśli tak, to na czym? Na pewno nie na wszystkim, ale są obszary, które należy poddać obiektywnej ocenie i zastano wić się nad programem oszczędnościowym.

Plan działań oszczędnościowych należy rozdzielić na dwa obszary: strefę zabiegów i strefę rekreacji, w skład której wchodzą wszystkie atrakcje wodne, sauny, jacuzzi i oczywiście baseny. Nie jest tajemnicą, że w każdym hotelu baseny, ale też sauny są bardzo kosztochłonne, nieco inaczej sprawa ma się z zabiegami SPA.

ZABIEGI. Koszty produktów Zacznijmy od łatwiejszego obszaru, czyli zabiegów. Na pierwszy ogień ocenie poddajemy koszty produktów do zabiegów. Te, w zależ ności od ich pochodzenia, mają różne ceny. Wiadomo, że pracując na markach kosmetycznych z obszaru euro, płacimy za nie więcej niż za polskie marki. Nie jest to jednak duża różnica, ponieważ polscy producenci kupują surowce kosmetyczne, w dużej mierze, także w strefie euro i dolara, a kursy walut wraz z rosnącą inflacją w Polsce stale rosną. Produkty profesjonalne do zabiegów general nie nie są tanie i dlatego kluczowym wyzwaniem jest racjonalna gospodarka magazynowa i minimalizowanie strat, które jeszcze niestety w wielu obiektach SPA się zdarzają. Jak to zrobić? Na pewno stałym monitoringiem otwartych już kosmetyków, sumiennym oznaczaniem daty ich otwarcia i stałą kontrolą wydawa nia nowych produktów. Kto robi systematycznie inwentaryzację SPA, czyli co miesiąc zwraca na to szczególną uwagę? Dobrą praktyką jest, aby wydawać nowe produkty do zabiegów tylko wtedy, kiedy otrzymamy puste opakowanie od pracownika. Jeśli tak się nie stanie, należy zainteresować się, gdzie i dlaczego personel nie korzysta z otwartych kosmetyków i jaka jest tego przyczyna.

Koszty zużycia K os mety K ów na zabieg Inną istotną kwestią są koszty zużycia kosmetyków na zabieg. Takie dane podawane są przez dystrybutorów kosmetyków, ale nie zawsze są to dane prawdziwe. Niestety, niekiedy trzeba je weryfiko wać, ponieważ są zaniżone. Jeśli tak się dzieje, w wątpliwość można podać rzetelność dystrybutora, ale zanim to zrobimy, upewnijmy się, że pracownicy, co niekiedy także się zdarza, nie stosują „własnych” receptur zabiegowych, gdyż uważają, że tak będzie lepiej. Aby być dobrze zrozumianą – nikogo nie namawiam na oszczędzanie kosme tyków do zabiegów, za które goście płacą, ale na rzetelną ocenę ich zużycia i weryfikację zasadności zmian receptur zabiegowych. Idealną formą kontroli w takich sytuacjach powinna być inwentary zacja, pod warunkiem że będzie rzetelnie przeprowadzona i zostaną na jej podstawie wyciągnięte odpowiednie wnioski. Czy używamy za dużo produktów do zabiegów, wbrew temu, co deklaruje dystrybutor, czy też mamy stare, wyschnięte kosmetyki, których nie chcą używać terapeuci SPA, a także ile takich otwartych produktów mamy na stanie?

Dobrą praktyką jest, aby wydawać nowe produkty do zabiegów tylko wtedy, kiedy otrzymamy puste opakowanie od pracownika. Jeśli tak się nie stanie, należy zainteresować się, gdzie i dlaczego personel nie korzysta z otwartych kosmetyków i jaka jest tego przyczyna

Co roku mamy do czynienia z podwyżkami cen kosmetyków, a tym bardziej w obecnej sytuacji. Wraz ze wzrostem tych cen zmniejsza się zysk na zabiegach i trzeba rekompensować sobie to podwyżkami stawek na nasze usługi. W zależności od skali takich podwyżek nie zawsze będą one akceptowane przez gości SPA. Dlatego kontrola wykorzystania produktów profesjonalnych do zabiegów powinna być jednym z pierwszych kroków w planie ograniczania kosztów.

Racjonalne wy K o R zy stanie czasu p R ac y

Z praktyki wiem, że często w zakamarkach szafek i szuflad można znaleźć po kilka sztuk tych samych produktów otwartych, ale nie do końca zużytych. To sprawia, że jakość takich produktów jest zła, a pra cownicy idą do managera SPA po kolejne, aby pracować na świeżych.

Kolejnym elementem, który należy podać ocenie, jest racjonalne wykorzystanie czasu pracy pracowników, a to stanowi największą część kosztów w każdym zabiegu. W 2023 r. będziemy mieli do czynienia z dwiema podwyżkami stawki minimalnego wynagrodzenia, a jest ono punktem odniesienia, jaki obowiązuje w wielu departamentach SPA. Pierwsza wejdzie w życie 1 stycznia i wówczas będzie wynosić 22,80 zł brutto. Dla przypomnienia – dzisiaj jest to 19,70 zł, czyli już mamy spory wzrost. Od 1 lipca ma być podniesiona jeszcze do 23,50 zł.

Tym bardziej więc teraz każdy manager SPA musi bardzo skrupu latnie planować czas pracy terapeutów. Każda godzina bez zabiegów powinna być wykorzystana. Poziom obłożenia terapeutów to najwięk

sze wyzwanie, z jakim mamy do czynienia w hotelowych SPA, i ogrom ne obciążenie w budżetach SPA. Codzienna kontrola rezerwacji zabiegów w połączeniu z elastycznym grafikiem pracy jest koniecz nością, z którą dobrze zarządzane SPA musi sobie teraz radzić jeszcze bardziej. Analiza obłożenia pracowników SPA wykonujących zabiegi jest obecnie, dosłownie, codziennością w praktyce biznesu SPA.

En E rgochłonność urządz E ń

Ostatnim elementem, który należy podać ocenie, jest energochłon ność urządzeń wykorzystywanych do zabiegów. Ile pobierają energii, jak są wykorzystywane i czy faktycznie na siebie zarabiają? Kluczowym wskaźnikiem jest moc poszczególnych urządzeń w SPA. Te informacje powinny znajdować się w dokumentach i książkach serwisowych urządzeń. Jeśli takich dokumentów nie mamy, to należy sprawdzić tabliczki zna mionowe, które umiesz czone powinny być na każdym urządzeniu w SPA. Nie oczekiwa łabym, aby managero wie SPA potrafili odczy tać te dane, bo zwy czajnie się na tym nie znają, ale wspólnie z pracownikami działu technicznego powinni taką inspekcję urzą dzeń przeprowadzić.

Pomieszczenia, w których wykonywane są zabiegi SPA, powinny mieć temperaturę 24-26oC, ale jeśli mamy podgrzewane łóżka do masażu oraz podgrzewacze ręczników, możemy obniżyć ją do 23oC (jeśli pomieszczenie jest wyłączone z użytkowania, możemy tam także obniżyć temperaturę, co będzie dawało finalnie pewne oszczędności). A podgrzewane leżanki na szczęście nie mają dużej mocy, bo tylko 240 W, chociaż podgrzewacz do kamieni już 1,2 kW. Dlatego jeśli nie jest potrzebny, powinien być wyłączony z zasilania.

w ELL n E ss . b as eny i sauny Ogromnym kosztem w budżecie hotelu jest zawsze strefa wellness z basenami i saunami. Są to naprawdę duże koszty, które stanowią pokaźną część w opłatach za hotelowe media. Przez kilka lat byłam dyrektorem takiego aquaparku i wiem, jakie rachunki musiałam wtedy podpisywać. Dzisiaj będą one dużo więk sze i już widać, że niektóre obiekty wodne podejmują trudne decyzje o zamknięciu na pewien czas dzia łalności w oczekiwa niu, aż koszty mediów będą niższe.

Autoklaw medyczny ma moc 1,8 kW/h, podgrzewacz do ręczników – 200 W, a frezarka do manicure i pedicure 500 W. Najbardziej energochłonne są solaria, które zużywają od 12-20 kW/h. Nieco mniej tzw. słoneczne łąki – do 4 kW. Podgrzewane leżanki to tylko 240 W, chociaż podgrzewacz do kamieni już 1,2 kW. Piece elektryczne do saun suchych – od 3 do 20 kW/h

Jaką moc ma poszczególne urządzenie, ile czasu jest włączone i jak często w rzeczywistości wykonywane są tam zabiegi – to są pytania, na które trzeba będzie odpowiedzieć. Obiektywnie należy zauważyć, że w większości nie są one bardzo energochłonne, jednak warto każdemu z nich przyjrzeć się z osobna, szczególnie teraz, gdy naprawdę szukamy już oszczędności każdej złotówki.

Oto kilka przykładów wartości mocy urządzeń SPA. Autoklaw medycz ny do sterylizacji narzędzi ma moc 1,8 kW/h, podgrzewacz do ręczni ków – 200 W, a frezarka do manicure i pedicure 500 W. Najbardziej energochłonne są solaria, które zużywają od 12-20 kW/h. Nieco mniej tzw. słoneczne łąki, które mają moc do 4 kW. Gdzie znaleźć te dane? Właśnie na tzw. tabliczkach znamionowych urządzenia. To pozwoli na wyliczenie, ile kosztuje nas praca danego urządzenia w ciągu godziny, dnia czy miesiąca.

Na pewno droższe będą zabiegi wodne w wannach SPA czy np. bicze szkockie. Pojemność wanny, cena za metr sześcienny wody, ciepłej, zimnej i oczywiście ścieków ma dzisiaj jeszcze większe zna czenie. Wanny z hydromasażem dodatkowo zużywają jeszcze prąd, dlatego koszt takiej kąpieli na pewno będzie większy. Czy są to duże kwoty? Jednostkowo na pewno nie, ale przy dużej liczbie zabiegów w wannach to już jest efekt skali.

Prąd i t E m PE r atura w str E fi E z abi E gó w Generalnie strefa zabiegów SPA, jeśli nie ma zbyt wielu urządzeń, nie jest bardzo energochłonna – w przeciwieństwie do strefy basenów i saun. Prądu do oświetlenia nie zużywa się prawie wcale, wyjątkiem jest sprzątanie, kiedy używane jest górne, mocne światło, ale jeśli przeprowadzane jest sprawnie, to nie zajmuje wiele czasu. Terapeuci pracują przy świeczkach, podgrzewają olejki do masażu małymi świe cami, zatem część zabiegowa nie generuje dużych kosztów energii.

Sauny także do tanich w eksploatacji nie należą, zatem przyjrzyjmy się, ile zużywają energii czy gazu. Piece elektryczne do saun suchych – od 3 do 20 kW/h, również w przypadku sauny parowej koszt eksploata cji generatora pary oraz podgrzania sauny jest spory. Jak zatem sobie dziś radzić?

Nie ma chyba wyjścia i należy zastanowić się nad ograniczeniem czasu włączania tych stref dla gości. Zamiast 12 godzin może nale ży ograniczyć je do ośmiu godzin dziennie albo włączać je wraz z  deklaracją pierwszego gościa, że chce skorzystać z sauny (choć oczywiście wtedy narażamy się na to, że będzie on musiał poczekać, aż sauna się nagrzeje, ale jeśli wiemy z doświadczenia, że zazwyczaj pierwszy gość pojawia się tam po południu albo po śniadaniu, to należy to rozważyć). Pamiętać też należy, że sauny można wyłączać wcześniej, ponieważ nowsze modele dają jakieś 30-45 minut ekstra, czyli po wyłączeniu zasilania stygną dużo wolniej i to daje pewne oszczędności.

W przypadku basenu koszty jego ogrzania są cały miesiąc takie same, ale skrócenie czasu użytkowania, jeśli mamy na etacie ratow ników, sprawi, że zaoszczędzimy na godzinach ich pracy. Co prawda, kosztów mediów nie obniżymy znacząco, ale chociaż zmniejszymy koszty pracownicze. Obniżenie temperatury wody w basenach raczej nie wchodzi w grę, zwłaszcza w porze zimowej, ale w lecie, zwłaszcza upalnym, jest to możliwe. W najlepszej sytuacji są baseny, które korzy stają z wody termalnej, ale nie ma ich na rynku tak dużo.

Jedno jest pewne: nie można zgasić światła, zamknąć drzwi do stref wellness & SPA i czekać na zmianę cen mediów. Trzeba działać, wprowadzić nowe zasady funkcjonowania tych stref i stalą kontrolę kosztów oraz minimalizować straty. Nowe realia gospodarcze stawia ją dużo wyzwań, ale hotelarze to bardzo kreatywna grupa zawodowa i jestem pewna, że także tym razem sobie poradzą. • Autorka prowadzi firmę Manager Spa

Oferujemy kompleksową obsługę klientów instytucjonalnych, od etapu doradztwa, poprzez realizację, po obsługę posprzedażową, w zakresie tworzenia nowoczesnych stref spa i wellness oraz fitness w hotelach oraz salonach odnowy biologicznej.

HO­TEL Z PO­MY­SŁEM 2022

Ideą naszego konkursu jest przedstawianie ciekawych rozwiązań architektonicznych, pomysłów o dużych walorach użytkowych, promowanie inicjatyw łączących najnowsze trendy ze specyfiką i tradycją polskiego rynku.

W konkursie zostaną wyłonieni laureaci w kategoriach:

• Na­gro­da Ju­ry

• Na­gro­da Czy­tel­ni­ków

ZA S A D Y

W konkursie może brać udział każdy obiekt noclegowy, który posiada wyjątkową lokalizację, program funkcjonalny, architekturę bądź inne nietypowe rozwiązania .

Najciekawsze z nadesłanych zgłoszeń publikować będziemy na łamach pisma.

Wszystkie zgłoszone obiekty zamieścimy na stronach konkursowych na portalu www.e-hotelarz.pl

Do konkursu zgłosiły się m.in.:

Warunkiem udziału w konkursie jest nadesłanie zgłoszenia z kompletem fotografii obiektu

Sponsorem konkursu jest:

FOCUS PREMIUM, Warszawa

VISLOW RESORT, Wisła

AC BY MARRIOTT, Kraków

PARK RESIDENCE BY NOSALOWY, Zakopane

vIENNA hOUSE, Warszawa

SIxTY SIx, Warszawa ThE LOOM, Łódź 1891 GARNI hOTEL, Kraków

hERBAL hOTEL, Wrocław LIBERTE 33, Poznań

Hote l z Pomy słem 2022

Mercure Katowice Centrum

Hote l z Pomy słem 2022

Green & clean

w duchuodpowiedzialnego hotelarstwa

wykorzystanie ekologicznych rozwiązań, które są przyszłością współczesnego i odpowiedzialnego hotelarstwa. Obiekt został zaprojektowany w myśl

największa w Katowicach ściana z naturalnymi roślinami. Technologie przyjazne środowisku są dostępne w całym obiekcie.

MERCURE CENTRUM

MIASTO: Katowice

KATEGORIA: 4****

POKOJE: 268 / MIEJSCA: 535

SALE GASTRONOMICZNE: 2 / MIEJSCA: 150

SALE KONFERENCYJNE: 2 / MIEJSCA: 75

BIURO ARCHITEKTONICZNE: AIR Jurkowscy

PROJEKT WNĘTRZ: Tremend

DATA OTWARCIA: wrzesień 2021 r.

POMYSŁ: Motywem przewodnim całego obiektu jest wykorzystanie ekologicznych rozwiązań. Obiekt został zaprojektowany w myśl filozofii green & clean, a jego fasadę pokrywa największa w Katowicach ściana z naturalnymi roślinami.

P

onadto hotel przykłada ogromną wagę do działań na rzecz społeczności lokalnej oraz wspiera kultywowanie śląskich tradycji. Tym samym czynnie uczestniczy w transformacji Katowic z miasta przemysło wego – w zielone.

Już od początku realizacji inwestor brał pod uwagę kwestie ekologicznych rozwiązań. Budowa była prowadzona zgodnie z zasadami zrównoważonego działania – łącznie z doborem odpowiednich materiałów. W hotelu zastoso wano np. jasną kostkę brukową czy odpowied nie pokrycie dachu, które mają na celu odbija nie promieni słonecznych. Energia dostarcza na jest przez panele fotowoltaiczne, a zielone ściany nawadniane są wodą deszczową. Ponadto zastosowano nowoczesne systemy zarządzania energią oraz zużyciem wody. Dla gości przy gotowano również stacje do ładowania samo chodów elektrycznych. Na etapie projektu wnętrza wzięto pod uwagę naturalne materia

ły, elementy z recyklingu oraz mnóstwo natu ralnej zieleni. Wystrój nawiązuje również do regionu, równocześnie inspirując się środowi skiem naturalnym i przyrodą. Wyrazem zaan gażowania hotelu w ekologię jest mural w lobby przygotowany przez miejscową artystkę stre etartową Monę Tusz, nawiązujący do muralu, który widniał na Urzędzie Miasta Katowice, a był związany ze szczytem klimatycznym ONZ w Katowicach.

Na etapie operacyjnym w hotelu ciągle rozwijane są działania na rzecz środowiska. Dotychczas wyeliminowano jednorazowe opakowania plastikowe, małe kosmetyki łazien kowe zamieniono na pojemniki, które można uzupełniać, w restauracji podawana jest woda filtrowana, a w pokojach wszelkie materiały papierowe zostały zastąpione elektronicznymi. Zespół hotelowy również jest świadomie zaangażowany w działania proekologiczne. Na wiosnę wspólnie z Zielenią Miejską w Katowi­

cach zorganizowano Dzień Sprzątania Ziemi, podczas którego pracownicy zebrali kilkanaście worków opadów.

Hotel dąży do tego, aby stać się miejscem odpoczynku i spotkań zarówno dla gości przy jezdnych, jak i dla mieszkańców Katowic. Wspierając działania na rzecz społeczności lokalnej, realizuje najnowszy projekt Planeta Duszy. Jest to cykl spotkań organizowanych w kooperacji Mercure Katowice Centrum, Balinese – The Body & Soul Clinic i Instytutu Szkoleniowo Rozwojowego Leadit, pod patro natem Regionalnej Izby Gospodarczej w Katowicach. Misją Planety Duszy jest two rzenie przestrzeni do spotkań z ciekawymi osobami ze świata biznesu, rozwoju, literackie go, duchowego czy akademickiego poprzez udział w prelekcjach, wywiadach i spotkaniu z ich uczestnikami, a tym samym tworzenie miejsca do wymiany wiedzy, przemyśleń i do lekkiej formy networkingu. •

Hote l

z Pomy słem 2022

VISLOW RESORT Wisła

Hote l z Pomy słem 2022

W klimacie slow life i eko

Vislow Resort to dziewięć wolnostojących budynków w Wiśle Czarnem ze 125 apartamentami o wysokim standardzie, restauracją, kawiarnią, strefą wellness i SPA, a dla dzieci bawialnią, gaming roomem oraz placem zabaw. Z racji położenia w sercu Beskidu Śląskiego nadrzędnym celem było połączenie resortu z otaczającą przyrodą. Symbolem tej harmonii jest zachowanie naturalnego stawu oraz widok z każdego apartamentu na okalające resort lasy.

Przestrzeń, światło i funkcjonalność – to trzy najważniejsze cechy apartamentów. Przestrzeń wynika z powierzchni, która wynosi od 33 do 60 m kw. Światło dają duże okna oraz przeszklone tarasy z widokiem na lasy wiślańskie. O funkcjonalność zadbano, dodając do każdego apartamentu aneks kuchenny z jadalnią.

Slow life – to jedno z założeń, którymi kierowano się przy jego two rzeniu według zasady: mamy szacunek do tego, co nas otacza, korzystamy z naturalnych produktów, stosujemy ekorozwiązania. W apartamentach nie ma jednorazowych kosmetyków, a pojemniki są uzupełniane produk tami polskiej marki Yope. Apartamenty mają na wyposażeniu szklane butelki i  karafki, które można napełnić górską wodą pitną na parterze każdego z budynków. Rozwiązanie to zastępuje jednorazowe butelki z wodą. W każdym apartamencie znajdują się też pojemniki do segregacji śmieci. Drewno jako naturalny, wytrzymały i ekologiczny surowiec jest dostrze galne wszędzie, zarówno pod względem architektonicznym, jak i w wypo sażeniu wielu miejsc – przykładem może być bawialnia pełna naturalnych, kreatywnych zabawek, w głównej mierze właśnie z drewna. Obiekt stara

się też do minimum ograniczać używanie papieru, m.in. dzięki nowator skiemu rozwiązaniu, jakim są tablety w apartamentach zintegrowane z telewizorami Smart. Na tablecie można sprawdzić wszystkie najważniej sze informacje, np. o godzinach otwarcia poszczególnych części resortu, ofercie zabiegów SPA, atrakcjach w okolicy czy też zamówić room service.

VISLOW RESORT

MIASTO: wisła

KATEGORIA:

POKOJE: 125 / MIEJSCA: 350

SALE GASTRONOMICZNE: 2 / MIEJSCA: 200

SALE KONFERENCYJNE: 1 / MIEJSCA: 100

DATA OTWARCIA: kwiecień 2021 r.

POMYSŁ: Obiekt, w którym czas płynie wolniej, otwarty na to, go otacza. Nadrzędnym celem było połączenie resortu z otaczającą przyrodą.

Hote l z Pomy słem 2022

głośne imprezy

Grand Opening Q Hotelu Plus Wrocław Bielany

W piątek 2 września w  Q Hotel Plus Wrocław Bielany odbyła się oficjalna gala otwarcia z udziałem ok. 250 osób, na którą zapros zeni zostali m.in. przedstawiciele lokalnych władz, mediów oraz firm z branży eventowej. Galę poprowadził Krzysztof Ibisz, a gwiazdą wieczoru był zespół Enej.

Hotel, który pierwszych gości pr zyjął w c zerwcu, nastawiony jest pr zede wszystkim na organizację eventów i konferencji. Uc zestnicy wydarzenia mogli lepiej poznać miejsce i jego możliwości konferencyjne or az gastro nomiczne. Zależało nam, aby w sposób of icjalny zaprezentować nasz nowy hotel or az wymienić się doświadczeniami i spostrzeżeniami na jego temat, nie rezygnując pr zy tym z dobrej zabawy mówił Pr zemysław Winiarski, dyrektor Q Hotel Plus Wrocław Bielany. Wydarzenie rozpoczęło się o godz. 17, kiedy to zaproszeni goście zaczęli się spo tykać w znajdującej się na najwyższym piętrze hotelu restauracji Tarasova z dużym tarasem. Odbywający się tam cocktail hour poprzedzający of icjalną część wieczo ru pozwolił na swobodne rozmowy i zapoznanie się pr zy akompaniamencie muzy ki jazzowej Vertigo Jazz Club & Restaurant. Przybywających gości witali c yrkow cy i mimowie zachęcający do wspólnej zabawy. C zęść oficjalna rozpoczęła się na znajdującej się na pierwszym piętrze sali balowej. Radosław Altheim, dyrektor zarządzający sieci Q Hotel, dziękował osobom i firmom, k tóre przyczyniły się do powstania hotelu, a t akże zaprosił na scenę kluczowych pr acowników hotelu i c ałej sieci, co zostało zwieńczone pr zecięciem ws tęgi symbolizującym of icjalne ot war cie. Gościom zaserwowano cz terodaniową kolację pr zygotowaną pr zez szefa kuchni hotelu Michała Chrapowicza. Do dyspozycji by ł te ż bufet z daniami cie płymi, zimnymi oraz deserami, a także bar z paletą koktajli do w yboru. Wydarzenie uatrakcyjniały tr zy występy taneczne w w ykonaniu X-Ray Dance Group w choreografii Anny Milej. Gwiazdą wieczoru by ł zespół Enej, a po jego występie na scenę zaproszono formację Snatched Project, która gr a największe pr zeboje w nowoczesnych, klubowych br zmieniach. Projekt tworzą wokalistka klubowa Neya, sk rzypaczka Sara, saksofonistka Nastya or az DJ Matthew Clark. Pr zy coverach w w ykonaniu Snatched goście bawili się do rana. W organizacji i obsłudze wydarzenia hotel wsparła m.in. Agencja Smerek, Anseba Music Agency oraz Twórcy. •

Cyrkowe otwarcie ibis Styles Szczecin

Cyrkowe atrakcje i sztuczki, uroczyste przecięcie wstęgi przez przedstawicieli AccorInvestu, z Gillem Clavie na czele, i Accoru oraz koncert Reni Jusis – tak 22 września oficjalnie otwarty został ibis Styles Szczecin Stare Miasto.

Wystrój hotelu nawiązuje do estetyki cyrku, magii i iluzji. I w takiej atmosferze utrzymane było całe wydarzenie. Hotel zmienił się na chwilę w cyrkową arenę, pełną sztuczek, pokazów i atrakcji rodem ze świata magii. – To wyjątkowe miejsce, jakiego nie było do tej pory w Szczecinie. Wszystkich gości odwiedzających nasz hotel zapraszamy do podróży w świat dziecięcych marzeń ukrytych w cyrkowej przygodzie i magii, jaka się z nią wiąże. Chcemy, by każdy już na samym początku pobytu poczuł pozytywną atmosferę radosnej zabawy, kreatywności i s wobody – mówiła Helena Pinkowska, dyrektor hotelu ibis Styles Szczecin Stare Miasto. •

Pierwsza rocznica

AC by Marriott Kraków. W hiszpańskich

klimatach el partido

W sobotę 10 września swoją pierwszą rocznicę działalności obchodził AC Hotel

Kraków zarządzany przez operatora Portfel Inwestycyjny Apartamenty & Hotele. Motywem przewodnim była Hiszpania, gdyż marka AC Hotels ma hiszpańskie korzenie.

ACHotels to marka s tworzona w 1998 r pr zez hiszpańskiego hotelarza A ntonio C atalano. W 2011 r sieć AC Hotels z 90 obiektami w Hiszpanii, Portugalii i Włoszech została kupiona pr zez Marriott International, który pozycjonuje ją w segmencie 4-g wiazdkowym.

W sobotni wieczór hotel pr zepełniony by ł gorącymi ry tmami flamenco, kuchnią hiszpańską or az szerokim wyborem tr adycyjnych tapasów pr zygotowanych pr zez zespół restauracji Sobre Mesa. Już od godz. 12 rozpoczął się open day dla wszystkich lokalnych gości, a od 19.00 kolacja serwowana z muzycznym i t anecznym show, które zapewnili Duo Flamenco, Trio Mariachi i Perfect Show. Menu skomponował szef kuchni Rafał Drobniak, który bazował na nowej karcie, aby pr zybliżyć smaki Hiszpanii, a w  szczególności paelli. Wieczór zwieńczyło taneczne show Corrida i t aniec hiszpański z wachlarzami Tango & Pasodoble. •

by Marriott

Pierwsza rocznica

1891 Garni Hotel Krakow. We francuskich klimatach la fête

W sobotę 3 września pierwszą rocznicę działalności na kra kowskim rynku obchodził 1891 Garni Hotel (otwarty pod nazwą King Salomon), którym zarządza obecnie Portfel Inwestycyjny Apartamenty & Hotele. Motywem przewodnim była Francja, dlatego dominowały kasztany, piosenka fran cuska oraz kankan i burleska.

Już od godz. 12 rozpoczął się open day dla wszystkich gości, a wcho dzących witał akordeonista. Wewnątrz rozbrzmiewały dź więki for tepianu i piosenka fr ancuska. Od godz. 19 można by ło wykupić urodzinową kolację w patio hotelowym w anturażu fr ancuskich kafejek z muzyką na ży wo w w ykonaniu Jana Jakuba Należytego or az z tanecznym Burlesque Show. Szef kuchni Michał Kopsztajn skomponował menu bazujące na karcie restauracji Garnish Food & Wine, m.in. z pâté z gęsich wątróbek, zupą bouillabaisse i piersią z kaczki, aby pr zybliżyć smaki Francji. Hotel w marcu zmienił operatora, który postawił na zmianę wize runku obiektu, nazwy i pomysłu na hotel. •

COFFEE BREAK – ciacho z piachem by MAT

Wyszedł z siebie, stanął obok. Czeka nas parę tropikalnych felietonów

Ostatni felieton zakończyłem z szeroko przymkniętymi oczami: „wyjechałem, zaraz wrócę, jeśli ziemia jest wciąż okrągła”. Na chwilę, na Hotel Trends, bo na razie dotarłem tylko do Indochin, czyli obróciłem się jakieś 90 stopni, i to na ukos, więc nadal nie mam pewności, czy dalej nie ma jakiejś przepaści. Tym bardziej że księżyc jakoś na plecach leży, widocznie w tym klimacie ma wyrąbane na wszystko.

WW liceum modne było powiedzenie odnoszące się do superambitnych kujonów, do których wtedy raczej nie należałem: „Wyszedł z siebie i stanął obok”. Grażynie Kulczyk to powiedzenie by się na pewno spodobało, choć nie sądzę, aby koniecznie chciała tak zwyczajnie wyjść ze swojej ufortyfikowanej artystycznej baszty w Starym Browarze i stanąć na Półwiejskiej, gdzie kiedyś była kultowa knajpa serwująca studentom pyzy z sosem myśliwskim, a teraz są tylko stare baby i kebaby.

Ja lubię czasami popatrzyć z innej perspektywy. Jak we śnie, tuż przed brzaskiem, kiedy lecę nad polami i lasami i widzę z góry siebie samego. Taka poranna nieznośna lekkość bytu Milana Kundery, zanim bezlitośnie współcześnie zadzwoni Apple Watch.

No więc wyszedłem z siebie i stanąłem w bezpiecznym dystansie 10 tys. km dalej, azymut południowo-wschodni. Tak aby codziennie móc się nacieszyć spokojnym porankiem, zanim Polska obudzi się w politycznym, gospodarczym i religijnym jazgocie. Kiedyś wyjechałem do Szwajcarii i stanąłem obok Jeziora Genewskiego, ale tam góry widok zasłaniają, wiec pętałem się 20 lat po świecie, zanim wróciłem dumnie budować współczesne polskie hotelarstwo. Nabudowałem się jak Birkut – od Sopotu do Krakowa i na ziemiach odzyskanych, zidentyfikowałem kilku ambitnych i utalentowanych hotelarzy, którzy dziś ciągną ten wózek na dziurawych oponach (właściwie to już na samych obręczach), zanim uprzejmi ludzie nie podrzucili mi rozgrzanej do czerwoności cegły. No cóż, życie. Więc poparzony i zabandażowany dalej brnąłem przez nadmorskie i podlaskie mokradła, ale dziś znów przyszła pora na zmianę klimatu. Inaczej zimą wywinę Orła Białego, na którego przecież nie zasługuję, bo niewidzialnego prochu nie wynalazłem.

A więc korę brzozową zamieniłem na smukłe palmy, wyznaczające maksymalną wysokość hoteli. Choć palmy też bywają niebezpieczne. Idąc na plażę, lepiej patrzeć w górę, bo kokosy są szybsze od holly woodzkich meteorów i gdyby Newton urodził się w tropikach, to do dziś nie mielibyśmy grawitacji, tylko ostrą sałatkę z jego mózgu.

I tak zgrabnie wracamy do nieznośnej lekkości bytu w tropiku. Hotele na Pukacie jeszcze puste, lotnisko leniwe, bary ospałe, drogi bez korków, nawet w klinikach wyraźnie brakuje ofiar wypadków na motobikach. Ale zaraz przyjdzie sezon i zacznie się dziać. Przygotowania idą pełną parą. Wyspa odradza się po covidzie, tak jak odrodziła się po tsunami. Wygląda więc na to, że czeka nas kilka tropikalnych felietonów. Ale

obiecuję za bardzo nie denerwować słonecznym patrolem, kiedy w kraju mróz i ciemnota. Na pocieszenie, z pewnością tutaj też znajdzie się coś do ponarzekania. Trzeba tylko dobrze poszukać.

A wracając do prozy naszego kraju, IGHP dzielnie walczy z wiatrakami o przyszłość swoich członków. Sekretarz pertraktuje z innymi członkami, z rządu, wprowadzenie systemu nakazowego obniżenia temperatury w pokojach hotelowych do 19oC, na wzór wspomnianej Szwajcarii, a cotygodniowe live-chaty pozwalają uczestnikom dyskutować strategię termiczną, którą co bardziej kreatywni dyrektorzy próbują połączyć z revenue managementem – za każdy stopień Celsjusza stosowna dopłata.

Co wtorek regularnie opróżniamy czarę goryczy. Co też nastąpiło w superspektakularnej formie, na VII forum IGHP. W poczciwym Sofitelu à la Victoria z widokiem na pomnik, front burzowy budował się przez cały dzień, ale w końcu bańka pękła i kilku odważnych kolegów wytknęło rządowe zakusy na jeszcze większy przerost administracji i kontrolę, pod pretekstem nowej ustawy kategoryzacyjnej. Ustawy, której w dzisiej szym wydaniu (z 1997 r.) martwe przepisy w niczym nie przeszkadzają hotelom funkcjonować równolegle i budować własny image. My gwiazdki chętnie oddamy generałom i zajmiemy się ścieleniem łóżek. Tak à propos, we Francji nadal w ogóle nie ma pięciu gwiazdek, a Booking wyrysuje nam tyle kółeczek, ile zadeklarujemy. Więc może dajmy sobie spokój z Urzędem Marszałkowskim, rozmundurujmy się i wyluzujmy.

Bo czara goryczy jest coraz większa i nadal pęcznieje, wprost propor cjonalnie do inflacji. A czujny prezes NBP konsekwentnie osłabia złotego i zaraz będziemy drukować półmilionowe banknoty. Właściwie można odprasować te, które już były. Wydawałoby się, że jest gites, złoty slaby, więc zagranica powinna zainteresować się tanim krajem. A w dodatku to działa w dwie strony, z pewnością Polacy za granicą za złotówki nie poszaleją, więc ochoczo zapełnią rodzime kurorty i będą city-brejki i eko-stejki od Podlasia do Zielonej Góry.

Oczywiście nie zapominając Arłamowa i Mazur – cudu natury. No i Powiśla, z nowo przekopanym kanałem dla płaskodennych łodzi desantowych, który wygląda superancko, jak sen o majestatycznie przepływającym Latającym Holendrze. Dopóki rzeczywistość i grawi tacja nie powrócą, kiedy wpłynie tam jakiś statek kamikadze i realnie ugrzęźnie w zalewowym mule, blokując skutecznie kanał i polskie sny o potędze.

Cheers folks, MAT