Door Maag Lever Darm Stichting
In de spotlight
Online keuzehulp gidst PDS-patiënt naar best passende behandeling Tien tot vijftien procent van de Nederlandse bevolking heeft het Prikkelbare Darm Syndroom (PDS). Zij vinden de weg naar een diagnose vaak hobbelig en de zoektocht naar een behandeling moeilijk. Daarom ontwikkelde de Maag Lever Darm Stichting (MLDS) de Keuzehulp PDS, samen met (huis)artsen, patiënten en andere zorgverleners. De tool is bedoeld voor patiënt en (huis)arts. Krampende buikpijn, winderigheid, vermoeidheid en schaamte. PDS belemmert het leven van veel patiënten, soms dagelijks. ‘Ik kan zomaar een aanval krijgen. Dan begin ik te zweten. Het voelt alsof ik weeën heb, alsof ik uit elkaar getrokken word. Daarna ben ik moe en heb ik hoofdpijn, dan wil ik alleen maar rust’, vertelt een deelnemer aan het PDS-
diagnose en behandeling zo hobbelig vinden. Het traject duurt lang en er is veel onzekerheid over de best passende behandeling’, vertelt Marijke Boersma, projectleider bij MLDS. ‘Terwijl de diagnose PDS niet lastig is te stellen, als je de Rome IV-criteria erbij pakt. Soms wil de (huis)arts nog aanvullend onderzoek laten doen aan de hand van niet-pluis symptomen, maar meestal is dat niet nodig.’
Wirwar aan informatie Maar met diagnose is de patiënt er nog niet. ‘PDS heb je voor het leven’, vertelt Boersma. ‘Er zijn veel verschillende behandelopties die de klachten kunnen verlichten. Variërend van een andere leefstijl tot een dieet of medicatie, of behandelingen als cognitieve gedragstherapie en hypnotherapie.
‘Huisartsen in onze werkgroepen verwachten met de Keuzehulp PDS een beter gesprek met de patiënt te kunnen voeren’ onderzoek van MLDS. De stichting liet in 2016 een representatieve steekproef uitvoeren onder 1.517 vrouwen van achttien jaar en ouder, met en zonder PDS en andere buikklachten. 139 huisartsen, diëtisten, MDL-artsen en internisten vulden ook een vragenlijst in.
Patiënten vinden het moeilijk om een passende behandeling te kiezen. De wirwar aan soms onbetrouwbare informatie op internet helpt niet. Zelfs samen met de (huis)arts een behandeling kiezen is vaak lastig, omdat elke behandeling zijn eigen voor- en nadelen heeft.’
Diagnose is niet lastig
Hulpmiddel voor patiënt én arts
Aan de diagnose PDS gaan vaak jaren van klachten vooraf. Toch zoekt maar een derde van de mensen met klachten hulp. ‘Van veel van die mensen horen we dat ze het pad naar een 24
HuisartsenService
De keuzehulp biedt hierbij inzicht en helderheid. De makers ervan zijn de MLDS, PDS Belangenorganisatie PDSB en Nederlandse Vereniging van
Maag, Darm en Leverartsen NVMDL. Zij hebben de inhoud zorgvuldig samengesteld op basis van de huidige medische richtlijnen voor PDS (NHG en multidisciplinair). Aangevuld met de kennis en bevindingen van een taskforce van MDL-specialisten en werkgroepen met huisartsen, andere zorgverleners en patiënten. Naast een betrouwbaar overzicht van de behandelingen met de voor- en nadelen voor patiënt en (huis)arts, geeft de Keuzehulp PDS inzicht in wat de individuele patiënt belangrijk vindt. Is deze bereid om medicijnen te slikken, met mogelijk kans op bijwerkingen? Wil hij of zij eerst kijken of de klachten met een dieet afnemen? Of kiest de patiënt liever voor hypnotherapie? Patiënten kunnen de behandelingen vergelijken, selecteren op thema’s en zelf aantekeningen maken. ‘De keuzehulp is vrij beschikbaar via onze website. Maar we zien liever dat de patiënt de lijst doorloopt met de huisarts, dan dat hij of zij zelf gaat dokteren’, zegt Boersma. ‘Huisartsen in onze werkgroepen gaven aan te verwachten dat ze met dezelfde informatie als startpunt, een beter gesprek kunnen voeren met de patiënt.’
Bewezen en aanvullend In de keuzehulp staat ook een kort gedeelte met niet-bewezen behandelingen. ‘Dat is een compromis’, legt Boersma uit. ‘De betrokken artsen wilden liever alleen wetenschappelijk bewezen behandelingen in de keuzehulp opnemen; de patiënten wilden graag ook aanvullende behandelingen opnemen, omdat ze regelmatig
