Door Wolter Paans
Opinie
De duurzaamheid van e-health toepassingen: een broos en complex samenspel Een dichter op pad ‘Nu ik kan zien hoeveel kilometer ik wandelend afleg, ben ik in een soort wedstrijd met mijzelf verwikkeld; een te gering aantal stappen ervaar ik als een nederlaag. Eens merkte ik halverwege een voettocht dat ik vergeten had het vernuftige apparaatje bij me te steken. Toen was het allemaal voor niks geweest’. Dit schrijft Jean Pierre Rawie op 10 april jongstleden in een van zijn vermakelijke wekelijkse columns in het Dagblad van het Noorden. Je kunt deze voorname dichter ook vrij gemakkelijk in de Groningse binnenstad tegen het lijf lopen. Hij meldt dat hij de stappenteller geschonken kreeg van ‘De Jonge Vrouw Die Over Mijn Welbevinden Waakt’. De heer Rawie wandelt wellicht dus ook niet alleen voor zichzelf, maar ook om het resultaat van zijn ‘flaneren’ - zoals hij de invulling om tot zijn conditionele resultaten te komen noemt - met een naaste te delen en zo ongetwijfeld daarmee diens waarderende reflecties te kunnen ontvangen. En hier, in dit korte stukje tekst, schuilt nu precies de kern van het succes van een gezondheidondersteunende technologische adoptie door een burger. Het betreft de combinatie tussen een interne en een externe motivatie die gestimuleerd wordt door een non-invasief, veilig, relatief goedkoop, betrouwbaar en eenvoudig apparaatje. Maar is dit voldoende voor een man in wiens werk, naast de liefde, drank, vergankelijkheid en doodsverlangen terugkerende thema’s zijn? Houdt hij het vol? Ook als de nieuwigheid er 28
HuisartsenService
wat van af is? En als zijn geliefde nu wel weet hoe vaak hij wekelijks de Martinitoren rondt? Of als het gure klimaat tegenzit? Uit de wetenschap weten we dat er een gerede kans bestaat dat de gemiddelde dichter dan toch de neiging heeft terug te vallen op thematiek uit eerder werk: ‘De dag wordt kort. Het loof verdort. Ik drink weêr port’ (J.P. Rawie, Het meisje en de dood, 1979).
eHypes In een eerdere editie van Huisartsen Service werd uitgelegd wat ‘Gartner’s Digital Health Hype Cycle’1 is. Kortgezegd: een jaaroverzicht van de mondiale aanstormende e-health toepassingen en van de applicaties die alweer zo’n beetje passé zijn. Hierbij de meest recente top vijf van veelbelovende e-health ontwikkelingen volgens Gartner in 2021. Hyperautomation technology: houdt zich bezig met de toepassing van kunstmatige intelligentie (KI) en machine learning (ML) om menselijke
processen steeds meer (digitaal) te automatiseren. Het betreft een intelligente vorm van robotisering, waarbij zelflerende computers (‘avatars’) de resultaten van het eigen handelen voortdurend trachten te verbeteren. Babylon Health is een bekend Brits bedrijf dat zich hierop met name toelegt2. Multi-experience technology: verlaat het traditionele idee van een computer dat slechts een enkel interactiepunt (een beeldscherm) kent. Maar gaat uit van multi-sensorische en ‘multi-touchpoint-interfaces’. Dat wil zeggen dat meerdere interacterende biosensoren gekoppeld worden aan apparaten waarmee de resultaten aantrekkelijk worden gepresenteerd, zoals wearables en de representatie van (hoorbare, voelbare, zichtbare) resultaten op trackers, horloges, brilmonturen en tablets. Er zijn reeds veel relatief eenvoudige toepassingen op het internet hierover te vinden3 Democratisation technology: is erop gericht om steeds meer mensen eenvoudiger digitaal vaardig te krijgen; de applicaties als het ware ‘klunsvaster’, intuïtiever en aantrekkelijker voor een breed publiek te maken, zonder dat langdradige, uitgebreide uitleg of training nodig is4. Human augmentation: is in dit kader het gebruik van technologie om iemands cognitieve en fysieke ervaringen te verbeteren waarmee bijvoorbeeld de motivatie om aan leefstijlverbetering te doen kan toenemen (virtuele 3D-technieken). Transparency & traceability technology: speelt in op de toe-