KURIER PLUS 21 MAJA 2022
www.kurierplus.com
17
El¿bieta Baumgartner radzi
Czy m¹¿ mo¿e pozbawiæ ciê renty Social Security?
El¿bieta Baumgartner Problemy z ¿ycia. Pani Irena ma nastêpuj¹ce pytanie: „M¹¿ pobiera emeryturê Social Security, a ja dostajê po³owê jego œwiadczeñ. Niestety, ma³¿eñstwo nie uk³ada siê. M¹¿ uwa¿a, ¿e moja renta pomniejsza jego œwiadczenia. Chce siê ze mn¹ rozwieœæ, ¿ebym zosta³a pozbawiona renty i ubezpieczenia Medicare. Czy to prawda? Jesteœmy ma³¿eñstwem od oœmiu lat, mam 68 lat i ju¿ nie dam rady wypracowaæ w³asnej emerytury. Co mam zrobiæ?” Oto problem pani Teresy: „Nigdy w Stanach nie pracowa³am, bo wychowywa³am trójkê dzieci. Dwadzieœcia lat po œlubie m¹¿ znalaz³ sobie inn¹ kobietê. Domaga siê rozwodu, na co nie chcê siê zgodziæ. On mnie straszy, ¿e jak siê nie zgodzê, to on nie pozwoli, ¿ebym ja dostawa³a po nim rentê Social Security. Czy to prawda, ¿e on mo¿e mnie pozbawiæ tych œwiadczeñ?” Zgoda mê¿a nie potrzebna OdpowiedŸ jest prosta. M¹¿, ani by³y m¹¿, nie mo¿e odebraæ ¿onie nale¿nych jej œwiadczeñ Social Security: renty ma³¿eñskiej (spousal benefits) i ubezpieczenia zdrowotnego Medicare. Zgoda mê¿a czy by³ego mê¿a nie jest wymagana. Co prawda, rozwiedziona ¿ona potrzebuje co najmniej dziesiêciu lat ma³¿eñstwa, by kwalifikowaæ siê do renty po by³ym mê¿u. Je¿eli ¿ona jest ju¿ na rencie i rozwiedzie siê po mniej ni¿ dziesiêciu latach ma³¿eñstwa, to renta bêdzie jej wstrzymana. Przeto pani Teresa nie musi siê martwiæ o rentê ma³¿eñsk¹, ale pani Irena powinna odwlec rozwód o co najmniej dwa lata, ¿eby mieæ pe³ne dziesiêæ lat ma³¿eñskiego sta¿u. Ile renty dla ¿ony Nawet osoba, która nigdy nie pracowa³a w Stanach, mo¿e dostaæ rentê Social Security tytu³em ma³¿eñstwa z amerykañskim pracownikiem, który wypracowa³ swoj¹ w³asn¹ emeryturê albo otrzymuje rentê inwalidzk¹ (Social Security disability). A¿eby unikn¹æ niepotrzebnych uogólnieñ, za³ó¿my, ¿e pracownikiem jest m¹¿, a ¿ona swoich œwiadczeñ nie wypracowa³a, choæ, oczywiœcie, sytuacja mo¿e byæ odwrotna. Niepracuj¹cej ¿onie mo¿e nale¿eæ siê renta ma³¿eñska w wysokoœci do po³owy emerytury mê¿a. Je¿eli ¿ona jest uprawniona zarówno do w³asnej emerytury, jak i renty po mê¿u, to Administracja Social Security zawsze wyp³aca w pierwszej kolejnoœci jej w³asn¹ emeryturê, a je¿eli jest ona ni¿sza od renty po mê¿u, to otrzyma ona œwiadczenia ³¹czne w wysokoœci renty ma³¿eñskiej. ¯ona dostanie rentê ma³¿eñsk¹ dopiero wtedy, gdy jej m¹¿ z³o¿y wniosek o swoj¹ emeryturê. Uwaga na redukcjê aktuaryjn¹! Ma³¿onkowie, którzy bior¹ swoje renty przed osi¹gniêciem pe³nego wieku emery-
nie jest prawnikiem, a artyku³ ten nie powinien byæ uwa¿any
talnego (obecnie od 66 do 67 lat w zale¿noœci od roku urodzenia), maj¹ te œwiadczenia na sta³e pomniejszone. Stopieñ redukcji zale¿y od wieku. Na przyk³ad wyst¹piwszy o rentê w wieku 62 lat, ¿ona urodzona w roku 1960 i póŸniej dostanie tylko 32.5 proc. emerytury mê¿a. Redukcja wynosi 25/36 jednego procenta za ka¿dy miesi¹c przed pe³nym wiekiem emerytalnym ¿ony, do 36 miesiêcy. Je¿eli liczba miesiêcy przekracza 36, to renta ma³¿eñska pomniejszna jest o 5/12 procenta za ka¿dy miesi¹c, o który przyspieszy³o siê przejœcie na spoczynek. Wiêcej informacji SSA podaje w swojej witrynie: www.ssa.gov/oact/quickcalc/spouse.html Renta po rozwodzie Rozwódka otrzyma rentê ma³¿eñsk¹ je¿eli spe³ni wszystkie nastêpuj¹ce warunki: æ osi¹gnie wiek emerytalny – co najmniej 62 lata, æ nie wysz³a ponownie za m¹¿, æ ma³¿eñstwo z pracownikiem trwa³o co najmniej 10 lat, æ by³y ma³¿onek (pracownik) jest uprawniony do emerytury (ukoñczy³ 62 lata) albo renty inwalidzkiej Social Security. Je¿eli ex-ma³¿onek ukoñczy³ 62 lat, ale nie jest na emeryturze, wtedy rentê mo¿na otrzymaæ dopiero dwaZosiaa lata po rozwodzie. Renta rozwiedzionej ¿ony nie powoduje pomniejszenia emerytury pracownika, ani renty jego drugiej ¿ony. Renta w Polsce Rodziny amerykañskich pracowników mog¹ pobieraæ amerykañskie renty rodziny, nawet je¿eli mieszkaj¹ w Polsce i nie maj¹ amerykañskiej zielonej kary ani obywatelstwa. Jak by³o: Przed 1 marca 2009 cz³onkowie rodzin ubezpieczonych osób, nie bêd¹cy obywatelami, byli uprawnieni do odbioru rent rodzinnych w Polsce tylko pod warunkiem, ¿e w przesz³oœci mieszkali w USA przez co najmniej piêæ lat bêd¹c w zwi¹zku, który upowa¿ni³ ich do tych œwiadczeñ. Mogli oni pobieraæ renty rodzinne w Polsce, ale po up³ywie szeœciu miesiêcy to prawo tracili. A¿eby je odzyskaæ, musieli wróciæ do USA co najmniej na miesi¹c. Te przepisy nadal obowi¹zuj¹ obywateli innych krajów, ale nie Polski. Jak jest: Po wejœciu w ¿ycie Umowy emerytalnej (Totalization Agreement), te dwa wymogi s¹ dla Polaków zniesione. Oznacza to, ¿e œwiadczenia rodzinne Social Security mog¹ w Polsce dostaæ osoby uprawnione na zasadach takich samych, jak Amerykanie, bez wzglêdu na to, ¿e mieszkaj¹ w Polsce, ¿e nigdy nie by³y w Stanach, czy nie maj¹ numeru Social Security. Nie-
stety, nie wszyscy urzêdnicy SSA o tym wiedz¹ i czasami udzielaj¹ Polakom niew³aœciwe informacje. Gdy ma³¿onkowie rozliczaj¹ podatki oddzielnie Pani Elwira w pracowa³a w Stanach tylko kilka lat i liczy na rentê po swoim drugim mê¿u, z którym jest w zwi¹zku od siedmiu lat. Jednak nie jest pewna swojej przysz³oœci, bowiem jej m¹¿ rozlicza ich podatki oddzielnie (married filing separately). Nie wie, czy w takiej sytuacji nale¿eæ jej siê bêd¹ jakieœ œwiadczenia. OdpowiedŸ: Sposób sporz¹dzania deklaracji podatkowych nie ma wp³ywu na rentê Social Security. To nie rozlicznie podatkowe z ma³¿onkiem daje podstawê do renty ma³¿eñskiej, lecz sam fakt istnienia ma³¿eñstwa. Rozwód a konta emerytalne Je¿eli m¹¿ ma pension plan w pracy, to po rozwodzie czêœæ emerytury nale¿eæ siê bêdzie ¿onie. Podzielone te¿ musi zostaæ zak³adowe konto emerytalne mê¿a, stosownie do d³ugoœci lat ma³¿eñstwa. M¹¿ nie mo¿e tego odmówiæ. Je¿eli grozi ci rozwód, koniecznie zwróæ siê do prawnika, ¿eby wyegzekwowa³ on twoje prawa. Prawnik za³atwi podzia³ funduszy emerytalnych miêdzy ma³¿onkami. S³u¿y temu Qualified Domestic Relations Order – sporz¹dzona przez s¹d instrukcja dla administratora planu emerytalnego, by przeniós³ czêœæ udzia³u w planie na nazwisko ex-ma³¿onka, zachowuj¹c uprzywilejowany status podatkowy (tax deferral). QDRO jest wydawany przez s¹d. Mo¿e on dotyczyæ ka¿dego rodzaju programu emerytalnego (jak profit-sharing, 401 (k), Keogh, SEP etc.) z wyj¹tkiem IRA. Ad-
za poradê prawn¹. Jest autork¹ wielu ksi¹¿ek-poradników, m.in. „Ubezpieczenie spo³eczne Social Security”, „Powrót do Polski”, oraz „Emerytura reemigranta w Polsce”. S¹ one dostêpne w ksiêgarni Polonia, 882 Manhattan Ave., Greenpoint, albo bezpoœrednio od wydawcy Poradnik Sukces, 255 Park Lane, Douglaston, NY 11363, tel. 1-718-224-3492, www.PoradnikSukces.com
ministrator planu musi zaakceptowaæ QDRO, pod warunkiem, ¿e zarz¹dzenie jest prawomocne. Je¿eli rozporz¹dzenie jest nieprawid³owo przygotowane, to przywileje podatkowe mog¹ byæ utracone. Przed podjêciem jakiejkolwiek decyzji przeczytaj ksi¹¿kê pt.”Amerykañskie emerytury” oraz skonsultuj siê z prawnikiem albo doœwiadczonym ksiêgowym. Wniosek Programy emerytalne stanowi¹ najwiêkszy przedmiot maj¹tkowy typowego Amerykanina, zaraz po domu. Rozchodz¹cy siê ma³¿onkowie mog¹ przypuszczaæ, ¿e niewiele maj¹ do podzia³u, ale po parudziesiêciu latach pracy programy emerytalne bywaj¹ warte ma³¹ fortunkê. Czêœæ tych pieniêdzy nale¿y siê drugiemu ma³¿onkowi: czy w formie gotówki czy czêœci miesiêcznej emerytalnej pensji. M¹¿ nie mo¿e odmówiæ tego prawa swojej ¿onie. Równie¿ nie mo¿e pozbawiæ jej renty Social Security z tytu³u ma³¿eñstwa. m
Wracasz do Polski? Masz tam maj¹tek? Pomog¹ ci ksi¹¿ki El¿biety Baumgartner” „Powrót do Polski” – finansowe i prawne dylematy amerykañskich reemigrantów. „Emerytura reemigranta w Polsce” – podrêcznik seniora wracaj¹cego z USA. „Emerytura polska i amerykañska” ich ³¹cznie i skutki Umowy emerytalnej. Równie¿: „WEP: Jak walczyæ z redukcj¹ Social Security dla Polaków” ($30), “Amerykañskie emerytury”, “Ubezpieczenie Social Security” oraz “Obywatelstwo z przeszkodami” (z nowymi pytaniami na egzamin obywatelski). Cena: po $35 plus po $5 dolary za przesy³kê. Ksi¹¿ki s¹ dostêpne w Ksiêgarni Polonia, 882 Manhattan Ave., Greenpoint, i u wydawcy: Poradnik Sukces, 255 Park Lane, Douglaston, NY 11363, tel. 718-224-3492. Przy nabyciu czterech ksi¹¿ek od wydawcy pi¹ta jest bezp³atna i nie ma op³at za przesy³kê. Spis treœci tych i trzydziestu innych poradników w Internecie:
www.PoradnikSukces.com
