34 – MILITAIRE COURANT
INTERVIEW Een gemakkelijke prooi is het tweede boek van Norman Jansen waarin de hoofdpersonen te maken krijgen met mensenhandel en -smokkel. Een grotendeels onzichtbare en ongrijpbare wereld, waarvan de auteur meer bewustwording wil kweken. Jansen: ‘Niet iedereen heeft een keus.’
Verhalen met een boodschap DOOR MIREILLE BREGMAN
N
orman Jansen heeft al decennialange werkervaring bij de Koninklijke Marechaussee, waaronder in het Caribische deel van het Nederlandse Koninkrijk. Op het moment dat ik hem spreek, is hij wederom gestationeerd op Curaçao. Hoe is hij eigenlijk het schrijverschap ingerold? ‘Tijdens mijn werk houd ik notities bij van situaties die we aantreffen. Soms zijn er geuren, kleuren en emoties die je bijblijven en om deze van me af te zetten schrijf ik ze op. In 2010 ben ik ingezet op Haïti, waar de verwoestende aardbeving had plaatsgevonden. Later dat jaar waren we voor een onderzoek naar mensenhandel op Tortola, een eiland behorend tot de Britse Maagdeneilanden, en daar spraken een collega en ik met een aangespoelde vrouw. Kort daarvoor was ze als slachtoffer van een schipbreuk door de Amerikaanse kustwacht uit het water gered. Haar verhaal bleef me bij: ze was slachtoffer van mensensmokkel en sprak over een blanke politieagent die haar zoon na de aardbeving op Haïti een blauw speelgoedautootje had gegeven. Het kon niet anders dan dat dat van ons kwam. Op Tortola was ze op dat moment echter alleen en onbekend met het lot van haar kinderen; wat was er gebeurd? ‘Met een bevriende collega besprak ik een paar jaar later over PTSSgerelateerde klachten. Zij vond dat ik de ervaringen van Haïti en Tortola in elk geval voor mezelf moest
uitschrijven en er misschien verder iets mee moest doen, een roman schrijven bijvoorbeeld. Aanvankelijk dacht ik nog dat de term “roman” weinig van doen had met mijn waargebeurde verhalen, maar het blijkt een vorm van schrijven waarin je jezelf dichterlijke vrijheden toekent. Dus heb ik aan dat eerste verhaal een boodschap toegevoegd, dat De stilte van het water is geworden. Het schrijven is dus begonnen als een manier om waargebeurde gebeurtenissen van het werk een plaats te geven in mijn hoofd.’ Mali In Een gemakkelijke prooi volg je de twee jongens Youssef en Thiemo, die tegen hun wil in de keiharde wereld van de georganiseerde misdaad terechtkomen. Youssef groeit op in Mali en besluit,
NORMAN JANSEN, EEN GEMAKKELIJKE PROOI, UITGEVERIJ FUTURO, 218 PAGINA’S (€ 20,00)
aangespoord door de vele succesverhalen, naar Europa te vertrekken. Eenmaal in Nederland blijkt het smokkelnetwerk hem nog niet los te laten. Thiemo is Nederlands, heeft het niet makkelijk in de thuis- en schoolsituatie en wordt verleid door een lovergirl. Beide verhaallijnen zijn gebaseerd op echte personen en ervaringen. Jansen vertelt dat hij voor Defensie enkele jaren geleden ook in Mali is geweest. ‘De beginscène van het boek, waarin een baby bijna doodgaat op de vuilnisbelt, is gebaseerd op onze bevindingen tijdens een patrouille in Bamako, de Malinese hoofdstad. Daar werd ons een baby in handen gedrukt die duidelijk nog niet lang geleden geboren was en het zonder hulp ook niet lang meer zou maken. In Mali hebben we veel gesproken met lokale mensen over hun wil naar Europa te reizen, een reis die allerlei gevaren met zich meebrengt. Er zijn smokkelaars actief die je bijvoorbeeld kunnen dwingen drugs en wapens mee te nemen. Ook dit is een vorm van mensenhandel, want het gaat altijd gepaard met bedreiging en chantage. Het is belangrijk deze verhalen en beweegredenen te delen met een publiek dat die wereld niet kent. Niet elke vluchteling en asielzoeker is zomaar een gelukszoeker en komt vrijwillig naar een West-Europees land. Ik verwerk daarom een boodschap in mijn boeken: kijk verder dan wat er in een krantenkop staat. Sommige mensen hebben echt veel ellende meegemaakt voordat ze in
