Vragen aan Frans
Frans van Natuurmonumenten werkt al jaren als redacteur voor Puur Natuur en kent bijna alle natuurgebieden. Als hij het antwoord op je vraag niet weet, klopt hij aan bij onze boswachters.
We worden omringd door vreemde kostgangers. Maar als je even verder kijkt, zijn het wonderen van vernuft, die planten en dieren die in tuinen, parken en natuurgebieden leven. Dankzij jullie vragen, lichten we weer een tipje van de sluier op.
1 Hm, dit is toch geen wesp?
BEELD: GETTY IMAGES
Komt daar weer zo’n zwartgeel monstertje langsgevlogen en wat is de eerste gedachte? Wesp. Oppassen dus. Alleen, vaak is het geen wesp, maar een zweefvlieg in de vermomming van een wesp. Dat is geen toeval. Veel zweefvliegen hebben een vorm of tekening die lijkt op die van een gevaarlijk insect, zoals wesp, hommel en bij. Zo proberen ze roofdieren af te schrikken. Mimicry heet dat verschijnsel. Ook vlinders maken er gebruik van. Denk maar aan de blauwe vlekken met een zwarte rand op de vleugels van een dagpauwoog. Net ogen. Als die ineens voor je opduiken, raak je als belager toch even in verwarring. Sommige plantensoorten hebben het ook. Zo lijkt de bloem van de vliegenorchis op een vrouwtjesinsect. Ze doet er zelfs de geuren bij. Onweerstaanbaar voor graafwespmannetjes. Die komen eropaf, denken te paren, maar blijken niet meer dan pakketbezorger voor de orchis te zijn. Want al parend met het ene na het andere fopinsect brengen ze stuifmeel rond.
2
Wat doet de egel ’s nachts? Overdag liggen egels te slapen tussen wat bladeren en mos, het liefst verstopt onder een struik. ’s Nachts trekken ze eropuit op zoek naar eten: wormen, kevers, rupsen, slakken, eieren, bessen. Daarbij kunnen ze fikse afstanden afleggen, zo bleek uit onderzoek van de Egelwerkgroep met gps-zenders. Gemiddeld komen egels al scharrelend tot 1,5 kilometer, maar er zijn nachten dat ze de 5 kilometer halen. Daarbij steken ze ook wegen en spoorlijnen over. Dat dat niet zonder risico is, blijkt wel uit het gegeven dat jaarlijks 135.000 egels onder de wielen van een auto komen. Wil je wat voor egels in je tuin doen? Zorg er dan voor dat er lage struiken staan. Een bakje water stellen egels ook op prijs. En als je dan ’s nachts wakker wordt omdat je denkt dat baby van de buren huilt, is de kans groot dat een egel is.