CIRCULAIRE AMBACHTSCENTRA: VAN ALLE KANTEN WAARDE ‘Van stort naar trots,’ zo omschrijft een projectmanager bij een gemeente een circulair ambachtscentrum. Het is een plek waar vanuit verschillende invalshoeken wordt gewerkt aan producthergebruik en reparatie. Door het verbinden van een kringloopwinkel, een reparatiewerkplaats, een milieustraat en het onderwijs wordt onnodig weggooien van producten en grondstoffen voorkomen. TEKST: GUNHILD MEIJER BEELD: RIJKSWATERSTAAT Doel van een circulair ambachtscentrum is hergebruik en reparatie bevorderen. Het gaat bij een circulair ambachtscentrum namelijk om het zo min mogelijk verliezen van waardevolle grondstoffen: dus hoe zorg je dat je producten repareert of hergebruikt? Door hergebruik en reparatie kan de waarde van een product behouden worden. En hergebruik kan ook weer waarde bieden. Zo draagt een circulair ambachtscentrum bij aan een snellere transitie naar een circulaire economie. Ook het onderwijs vervult een belangrijke plek in een circulair ambachtscentrum. Zo leren jongeren de waarde van reparatie en hergebruik. Daarnaast heb je de makers, ontwerpers en reparateurs van de toekomst hard nodig. De spullen die zij repareren of hergebruiken kunnen een uitkomst zijn voor mensen met een kleinere portemonnee. Een circulair ambachtscentrum wordt zo een centrum van werkgelegenheid, onderwijs en een ontmoetingsplek in één. IMPACTMETING Een circulair ambachtscentrum heeft een sterk maatschappelijke waarde. Om deze waarde in beeld te brengen, deed Impact
Circulair Ambachtscentrum La Poubelle Tilburg.
Institute dit voorjaar een impactmeting. Bij deze meting werd gekeken naar het houtbewerkingsproces van twee circulaire ambachtscentra; het Tilburgse kringloopbedrijf La Poubelle en Circulaire Werkplaats Utrecht. Zij hergebruiken afgedankte meubelen voor de productie van nieuwe houten producten. Dit doen zij met mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. TOENEMEND WELZIJN Uit de meting kwam naar voren dat de grootste impact zichtbaar was in het toenemende welzijn van de werknemers. Dit kwam mede door het mogelijk maken van werk voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Het hebben van werk draagt namelijk bij aan hun welzijn: er ontstaan nieuwe sociale relaties en ze krijgen een groter gevoel van eigenwaarde. Ook op het gebied van circulariteit bewijzen de houtbewerkingsactiviteiten waarde. Zo laat de impactmeting zien dat de vermeden milieukosten van afvalverwerking van oude producten en de productie van nieuwe producten ruimschoots hoger zijn dan de milieukosten van upcycling, zoals energie- en materiaalverbruik bij houtbewerking.
Nieuwsgierig naar alle uitkomsten van de impactmeting? Lees het volledige rapport in de kennisbibliotheek van www.vang-hha.nl. NIEUWE IMPACTMETING EIND 2022 De impactmeting richtte zich alleen op de houtbewerkingsactiviteiten van beide organisaties. Uiteraard werken circulaire ambachtscentra met veel meer type materialen dan alleen hout. Houtbewerking is relatief arbeidsintensief en de milieuvoetafdruk van het materiaal is relatief laag ten opzichte van materialen als kunststoffen, metalen en textiel. Zo heeft elke grondstoffenstroom ieder een andere en eigen impact – die met dezelfde gestructureerde meting doorgelicht kan worden. Daarom wordt er eind 2022 een impactmeting gedaan bij een volledig circulair ambachtscentrum. Met deze inzichten kan steeds meer stuurinformatie worden verzameld voor de impact van Circulaire Ambacht. OOK EEN CIRCULAIR AMBACHTSCENTRUM OPZETTEN? Zelf ook weleens gedacht om een circulair ambachtscentrum te starten? Lees dan eens het Inspiratiedocument Circulair Ambachtscentrum, dat we samen met onze partners VNG, NVRD, Repair Café en BKN hebben gemaakt. Dit interactieve document, dat u eveneens kunt vinden in de kennisbibliotheek van www.vang-hha.nl, neemt u mee in vijf verschillende perspectieven vanuit de verschillende pijlers van een circulair ambachtscentrum. U vindt er concrete voorbeelden, handige tips uit de praktijk en ervaringen van experts. Het kan een handig startpunt zijn om het gesprek te starten met partners en te verkennen wat de mogelijkheden zijn om zelf een circulair ambachtscentrum op te zetten.
GRAM #05 juni/juli 2022 | 21
