GRAM augustus 2022 by NVRD

VAKBLAD VAN DE NVRD | JAARGANG 108 #05 JUNI 2017 SAMEN VOOR SCHONE EN AFVALVRIJE GEMEENTEN PERIKELEN RONDOM DE STOFFENHEFFINGAFVALBIJPLAATSEN VAN AFVAL BIJ AFVALCONTAINERSONDERGRONDSE OPLOSSING VOOR LUIERS DICHTERBIJSTEEDS GROF HUISHOUDELIJK RESTAFVAL, WEL OF NIET NASCHEIDEN? VAKBLAD VAN DE NVRD | JAARGANG 113 #06 augustus 2022 AL HET RESTAFVAL IN ÉÉN INZAMELVOERTUIG OOK LASTLEVERANCIERSVOERTUIGEN-HEBBENVAN SCHAARSTE VINDENWADDENEILANDEN EIGEN WEG BIJ AANPAK RESTAFVAL VERWERKING VAN LUIERAFVAL IN BEWEGING

Bezoekgelijktijdigook GROENTECHNIEKHOLLAND €5entreekortingviawww.agrotechniekholland.nlKortingscode:GRAM

AL HET RESTAFVAL IN ÉÉN INZAMELVOERTUIG

VERWERKING VAN LUIERAFVAL IN BEWEGING

ABONNEMENTENADMINISTRATIE NVRD, Postbus 1218, 6801 BE Arnhem Jaarabonnement ad €113,40 ex btw. België €131,25 (Europa en buiten Europa op aanvraag).

Jarenlang werden wegwerpluiers en incontinentiemateriaal eigenlijk alleen maar verbrand. Maar sinds 2016 zit er schot in de recycling en speelt ook preventie een belangrijke rol.

Gebundeld bedrijfsafval inzamelen draagt bij aan een schone en verkeersveilige stad. Gemeenten die meedoen aan Green Collective, zijn enthousiast maar er is ook veel geleerd.

SCHAARSTE IN DE MARKT ONTREGELT ALLES

ADVERTENTIE-EXPLOITATIE Elma Media B.V. Silvèr Snoek - Sales Manager 0226 33 16 67 - s.snoek@elma.nl www.elma.nl REALISATIE EN DRUK Print2Pack Coverbeeld: Pieter Bax

Lange levertijden, prijsverhogingen, tekort aan mensen om het werk uit te voeren. Iedereen heeft er momenteel mee te maken. De schaarste in de markt is allesbepalend en ontregelt aanbestedingen en contracten. Hoe ga je daar het beste mee om?

GRAM #06 augustus 2022 | 3 INHOUD 05 BEZEM 08 INTERNATIONAALONDERZOEKLAAT ZIEN DAT DE INZET VAN BEPERKTINZAMELVOERTUIGENSCHONENOGIS 11 UPV-ZWERFAFVAL,BETEKENISENSTAND VAN ZAKEN 12 WADDENEILANDEN VINDEN EIGEN WEG BIJ AANPAK RESTAFVAL 17 LEREN EN STIMULEREN VAN DE MARKT 17 COLUMN WENDY DE WILD 18 GROOT GENOEG VOOR EEN BOS BLOEMEN, TE KLEIN VOOR EEN AFVALZAK 20 HOOGSTEDELIJKEWONINGBOUWOPGAVEVRAAGTFRISSEBLIKOPAFVALINZAMELING 22 KWALITEITSBEOORDELINGINGEZAMELDGFT-AFVALBIJOVERSLAGOFVERWERKER 24 RACE AGAINST WASTE WEER IN VOLLE GANG 25 BRANCHENIEUWS 26 AGENDA COLOFON UITG EVER NVRD, WTC Arnhem Nieuwe Stationsstraat 10 6811 KS ARNHEM +31 (0)88www.nvrd.nlpost@nvrd.nl3770000 REDACTIECOMMISSIE Marc Veenhuizen, gemeente Oldebroek PeterIlseKeesMarianneFolkertAddie(hoofdredacteur)Weenk,RijkswaterstaatStarreveld,CyclusManagementZegwaard,StantecvanderLaan,GemeenteRotterdamvanderGrift,NVRDdeBoer,RoyalHaskoningDHV

BEËINDIGING ABONNEMENT Abonnementen moeten schriftelijk bij de NVRD en uiterlijk op 15 november worden opgezegd. Bij niet tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch verlengd. Gemeentereiniging en Afvalmanagement is het officiële vakblad van de NVRD. Hoewel door de uitgever de uiterste zorgvuldigheid is betracht, wordt voor de inhoud geen aansprakelijkheid aanvaard.

EINDREDACTIE Karin Hegeman, Berit Aagten en Suzie van de Pas Postbus 1218, 6801 BE Arnhem +31 (0)88hegeman@nvrd.nl3770000

ISSN 1569-0458 © GRAMNVRDwordt gedrukt op papier met het FSC®-keurmerk en verschijnt 10x per jaar.

Geen reinigings- of beheerprobleem is ons te groot. Krapte op de arbeidsmarkt, onderbezetting op de afdeling, te veel zaken die snel een oplossing vergen. Iedere beheerder van natte infrastructuur loopt wel eens tegen deze zaken op. Wij helpen u graag met kwalitatieve en snelle oplossingen. Of het nu gaat om huisaansluitingen, uitwerken van maatregelplannen of het maken van lange termijnplannen, vandervalk+degroot beheerst de hele keten van dienstverlening in het reinigen en onderhouden van natte infrastructuur. Of het nu om reinigen van straatkolken gaat, rioleringen, waterzuiveringsinstallaties of verkeerstunnels, met 11 vestigingen in Nederland zijn wij nooit ver weg.

HUISAANSLUITING EN MET ASSETMANAGEMENT... 190x130mm A.indd 1 02-11-2021 13:29

INTERESSE IN ONZE VOLLEDIGE SERVICE? Maak eens een afspraak met een van onze specialisten om te bespreken hoe we u van dienst kunnen zijn.

4 | GRAM #06 augustus 2022 22-2000-0778-02 NVRD GRAM 2022 aug SCAN MIJ! Ontdek onze cases, onze unieke werkwijze en wat wij voor jou kunnen betekenen. GEDRAGSVERANDERING IN AFVALLAND MET GOEDE DOORDACHTE COMMUNICATIE. 1-2_190x130mm_B.indd 1 24-06-2022 11:56 22-1000-1614-01 NVRD GRAM 2022 feb21-9000-1407-01 NVRD GRAM 2020 feb VAN HUISAANSLUITING TOT EN MET ASSETMANEGEMENT… ABC-Westland 231, 2685 DC Poeldijk • postbus 62, 2685 ZH Poeldijk • tel. 0174-247474 • www.valkdegroot.nl • info@valkdegroot.nl

GRAM #06 augustus 2022 | 5

STRIBBELEN

Hebt u nog een beetje kunnen stribbelen deze zomer? Of bent u daar nog lekker mee bezig? Beetje mee- of beetje tegenstrib belen. Nee, niet spartelen of spetteren in een rivier of badje, alhoewel het met de stijgende temperaturen best aan te ra den is. Meestribbelen is natuurlijk het leukste. Beetje de trend die we natuurlijk moeten volgen. Ideeën lanceren, voortvarend mee aan de slag gaan, in de pers mooie verhalen vertellen hoe geweldig het wel niet wordt en dan toch ineens ‘ach’ roe pen en vertellen dat het nét niet helemaal wordt wat je ervan hoopte. Dat dit vooral ook ligt aan ‘de ander’ die niet meewilde in die mooie ideeën en alleen maar kwam met mitsen en ma ren, bedenkingen of gewoon had aangegeven dat het niets zou kunnen worden. Meestribbelen (dank Rick Niemann) is vooral en eigenlijk alleen, tijd kopen. En in Nederland zijn wij daar meester in geworden. Was polderen iets waar we best trots op waren, namelijk dat je uiteindelijk samen tot een oplossing kwam, lijkt dat nu heel ver weg. De polders slibben dicht. Het aantal woorden voor deze bezem is te weinig om te beschrijven in welke crisissen we allemaal zitten. Van klimaat- tot woningen van stikstof- tot jeugdzorgcrisis. Er wordt eindeloos mee gestribbeld door een commissie hier, een enquête daar, een overlegje zus en een bemiddelaar zo. Maar echt keuzes maken? Nee, dat doen we later wel. Nu denkt u wellicht, wat hebben wij ermee te maken? Nou het woord meestribbelen komt uit de documentaire ‘de Haagse Lobby’ over statiegeld, waar ik u al eens eerder heb geadviseerd naar te kijken. Want eind dit jaar komt er ook statiegeld op blik. Er is uitstel gevraagd maar, verrassing, niet gegeven. Vooralsnog. Want het dossier blijkt vaak toch altijd op het laatst net weer anders te lopen dan verwacht. Laten we er dan maar van uitgaan dat de afspraken gevolgd worden en de producenten inderdaad op 1 januari hun verantwoordelijkheid nemen. Die keuze is gemaakt. Het besluit ligt er. En nu niet stiekem alle blikjes en kleine flesjes in nietrecyclebare statiegeldvrije drankpakjes omtoveren graag.

S chaarste aan grondstoffen speelt een belangrijke rol, maar het tekort aan mensen is zo mogelijk nog nijpender, zegt Klair-secretaris Willem van de Pieterman. Klair is de branche organisatie voor containerproducenten. “Goed opgeleide mensen zijn momenteel schaars. Het is voor fabrikanten een hele uitdaging om mensen te vinden voor hun productieafdelingen. Hun eerste zorg is dat ze hun product gemaakt krijgen, daarna moet het nog geplaatst en ge installeerd.” Volgens Van de Pieterman heeft deze schaarste aan arbeidskrach ten deels te maken met de nasleep van corona, maar ook met andere opkomende industrieën. “In Duitsland is Tesla bijvoor beeld hard aan het bouwen, dat trekt goe de mensen van de arbeidsmarkt.”

United Quality is gespecialiseerd in ad vies en aanbesteding in de afvalsector en automotive branche. Van der Klooster: “We leven momenteel in een bijzondere wereld waarin de coronacrisis en later ook de oorlog in Oekraïne leidt tot schaarste aan grondstoffen. Dit heeft geleid tot een verstoring van de mondiale leveringske

Waar het naartoe gaat weet niemand, maar zijn er ook nog lichtpuntjes te ont dekken, in de zorgelijke omstandigheden van nu? Van de Pieterman: “Wie weet leidt het tot betere samenwerking tussen pro ducenten en afnemers. Die partijen moe ten nu echt met elkaar in gesprek, om sa men tot oplossingen te komen. Dat leidt tot meer vertrouwen en hechtere relaties wellicht.”

PRIJSVERHOGINGEN “Blijf met elkaar in gesprek”, benadrukt ook Michel van der Klooster, managing partner van adviesbureau United Quality. “Dat geldt voor de aanbestedende dien sten, maar ook voor de leveranciers. Je kunt als leverancier niet zomaar prijsver hogingen over de schutting kieperen zon der motivatie of toelichting. In het con tract zijn immers voorwaarden, ook ten aanzien van prijsindexering, vastgelegd.”

SMOES Van de Pieterman beseft dat er ook wel eens algemeen wantrouwen heerst. Is de schaarste geen makkelijke smoes om de prijzen flink te verhogen, ofwel wordt er geen misbruik van gemaakt? “In de olie handel zie je inderdaad dat er plotseling miljarden worden verdiend, maar dat is in onze branche absoluut niet het geval. Integendeel, de containermarkt is een bekende, bestaande markt die gestoeld is op vertrouwensrelaties, daar is geen en kele ruimte voor irreële winstmarges. Als afnemer moet je natuurlijk kritisch zijn en kritisch blijven, maar dit is echt een gevolg van de ontwikkelingen op de we reldmarkt. Je kunt er als afnemer gewoon de indexen op naslaan, dan zie je zelf hoe het zit met de prijsontwikkelingen.”

“DE LEVERTIJD VAN EEN

NUINZAMELWAGENAFVAL-KANGERUSTOPLOPENTOT70WEKENOFLANGER.”

OVER ZIJN PIEK HEEN Maar de schaarste aan grondstoffen is ook in de containerindustrie een factor van belang. “Als we kijken naar kunststof dan is de prijs van virgin materiaal nu over zijn piek heen. Maar de prijs van re granulaat blijft oplopen. Eind 2020 kostte een ton virgin granulaat 1000,- euro, in juni dit jaar was dat verdubbeld naar 2000,- euro. Regranulaat ging in diezelfde periode van 650,- naar 1180,- euro per ton. In de metaalsector is het eenzelfde ver haal, ook daar stijgen de prijzen enorm. Dat is te danken aan schaarste, de groei ende wereldeconomie trekt de markt leeg, plus inflatie. In ons land was de in flatie in juni bijna tien procent.” De oor log in Oekraïne doet er ook al geen goed aan. Volgens Van de Pieterman worden in dat land vooral onderdelen gemaakt, zoals kabelbomen en ict-producten. “Die aanvoer ligt nu stil. Containers en voer Lange levertijden, prijsverhogingen, tekort aan mensen om het werk uit te voeren. Iedereen heeft er momenteel mee te maken. De schaarste in de markt is allesbepalend en ont regelt aanbestedingen en contracten. Hoe ga je daar het beste mee om?

TEKST: HETTY DEKKERS BEELD: KLAIR tuigen worden daarom soms incompleet geleverd, zonder de juiste chips of andere belangrijke onderdelen.” Voor producenten én afnemers beteke nen al deze schaarste-ontwikkelingen veel onzekerheid. Van de Pieterman: “Wat je nu ziet, is dat de leverkwaliteit van containers niet meer gegarandeerd is, en zeker niet tegen de afgesproken prijs. Je kunt als gemeente of inzamelaar dan met de vuist op tafel slaan en zeggen ‘contract is contract’, maar dat helpt niemand ver der. Het is echt beter om met elkaar in ge sprek te gaan en kijken wat de mogelijk heden zijn. De meeste gemeenten stellen zich ook zo op, maar je hebt er enkele die er gelijk een rechtszaak van willen ma ken. Dat werkt niet. Voor producenten is het overmacht en ook voor hen is de si tuatie uiterst vervelend. Zij willen graag leveren, dat is het liefste wat ze doen.”

6 | GRAM #06 augustus 2022

SCHAARSTE IN DE MARKT

ONTREGELT ALLES

NIET VERSTANDIG Volgens Van der Klooster zijn er con tractpartijen die rigide vasthouden aan de gemaakte prijs- en leverafspraken in het contract. “Dat is niet altijd verstandig,

GRAM #06 augustus 2022 | 7 ten en resulteert in prijsverhogingen en langere levertijden van voertuigen, maar bijvoorbeeld ook van containers. De le vertijd van een afvalinzamelwagen kan nu gerust oplopen tot 70 weken of langer. Voorheen was een levertijd van 30 tot 40 weken gebruikelijk.” United Quality adviseert aanbestedende diensten om hier rekening mee te houden in aanbestedingen. Bijvoorbeeld ten aan zien van harde eisen aan de levertijd, maar ook ten aanzien van prijsindexering. “Stel geen onrealistische eis zoals maximaal 50 weken levertijd met een boeteclausule, maar maak daar bijvoorbeeld 100 weken van. Vervolgens kun je een kortere lever tijd positief waarderen in de kwalitatieve gunningcriteria. Op deze wijze sluit je marktpartijen niet bij voorbaat uit en heb ben ze zelf de keuze om een kortere lever tijd op te geven, indien mogelijk. Ook ad viseren wij aan aanbestedende diensten om de prijs te indexeren op het moment van levering. Vanzelfsprekend wel geba seerd op een transparante en verifieerbare prijsindex. Overigens ligt het besluit om hierin mee te gaan natuurlijk altijd bij de aanbestedende dienst. Deze suggesties verzachten wellicht niet alle pijn. Vanuit United Quality staan we open voor moge lijk andere oplossingen en suggesties van uit de markpartijen en de aanbestedende diensten.”

In veel sectoren is op het moment sprake van schaarste, zo ook in de afvalsector. als je om je heen kijkt en ziet wat er in de wereld gebeurt. Voor contractpartijen is het evenmin verstandig, en in de meeste gevallen ook niet toegestaan, om zonder transparante en verifieerbare motivatie de prijzen aan te passen. Elk contract is maatwerk, of het nu om levering van af valinzamelvoertuigen of containers gaat of om dienstverlening zoals transport of de verwerking van grondstoffen. Kijk per contract wat is afgesproken is en wat de mogelijkheden (ook in het kader van het aanbestedingsrecht) zijn om niet voorzie ne aanpassingen in het contract door te voeren. Zorg dat je met elkaar in gesprek gaat én blijft, als je om moverende rede nen vanwege de mondiale situatie niet kunt voldoen aan het contract. Dat is de enige oplossing, want we moeten het toch samen doen.”

ONDERZOEK LAAT ZIEN DAT DE INZET VAN SCHONE INZAMELVOERTUIGEN NOG BEPERKT IS

BELEMMERINGEN Een aantal landen, waaronder Nederland, neemt steeds meer initiatie ven voor grootschalige inzet van schone inzamelvoertuigen. Belem meringen zijn meestal de tijd en het budget benodigd om de laad-/ vulfaciliteiten aan te leggen en om daarvoor een geschikte locatie met voldoende capaciteit te vinden. Het maakt nogal een verschil of er één pilotvoertuig wordt ingezet of een hele vloot. Laadsnelheid en aanpas sing van de logistiek zijn daarnaast belangrijke factoren; bestaande routes en stalling vereisen aanpassingen. De aanwezigheid van en ondersteuning door geschikte voertuigen opbouwleveranciers blijkt tevens noodzakelijk om van een pilotpro ject op te schalen naar bredere inzet. De voertuigen worden steeds betrouwbaarder maar levertijden variëren. De toegepaste technie ken zijn relatief nieuw en worden steeds verder doorontwikkeld en daarmee efficiënter. Internationaal gezien is de verwachting dat voor elektrisch aangedreven voertuigen de energie-inhoud van de accupakketten flink zal toenemen en daardoor de inzetduur en actieradius stijgen. Het is daarnaast de verwachting dat het aantal producenten van fuelcells voor de toepassing van waterstof toeneemt zodat een grotere beschikbaarheid ontstaat. Vorig jaar heeft de NVRD een project geïnitieerd waarbij internationaal is gekeken naar de inzet van duurzame voertuigen bij de inzameling van afval. Duurzaam aangedreven voertuigen zijn noodzakelijk om de klimaatdoelen te behalen. Wereldwijd vinden steden ook de verbete ring van de luchtkwaliteit een belangrijk doel. Met duurzaam aangedreven bedoelen we inzamelvoertuigen die emissievrij zijn of op een duurzame brandstof rijden zoals CNG of HVO100.

Het onderzoek is gestart om de belemmeringen en valkuilen te onder zoeken bij de introductie van duurzame inzamelvoertuigen. In oktober 2021 hebben wij u gevraagd deel te nemen middels een enquête. Rea gerende steden werden benaderd voor een interview door het Engelse adviesbureau Frith Consultants Ltd om in aanmerking te komen voor een casestudy. Gedurende het onderzoekstraject zijn naast steden ook diverse voertuigfabrikanten en particuliere inzamelorganisaties be naderd. Zij hebben hun mening en ervaringen in het rapport gedeeld. In Nederland hebben Groningen, Rotterdam, RMN en Kampen actief bijgedragen aan het project. De conclusie is dat in veel landen de brede inzet van schone inzamel voertuigen nog in de kinderschoenen staat. Wereldwijd is er ook een diversiteit in de toegepaste brandstof/energie. Elektriciteit, waterstof, biodiesel en CNG worden veel ingezet maar zijn afhankelijk van de plaatselijke beschikbaarheid en laadfaciliteiten. In het onderzoek wor den de toegepaste brandstoffen of energie niet qua effect met elkaar vergeleken; vooral de opstartproblemen en ervaringen worden gedeeld.

TEKST: PETER DE LAAT BEELD: KEES VAN DE VEEN/ANP PRIJZEN Met een bredere inzet van duurzame voertuigen en dus stijgende pro ductieaantallen zullen de aanschafprijzen en bedrijfsvoeringskosten dalen. De hoge aanschafprijs van duurzame inzamelvoertuigen is voor een aantal reagerende steden nu nog een argument voor uitstel. De prijs is soms tot driemaal de aanschafprijs van een dieselvoertuig. In veel landen probeert de overheid daarom met subsidie en wetgeving duur zaam inzamelen te stimuleren. Aandachtsfactor na inbedrijfstelling is de energie-/brandstofprijs. Een monopoliepositie kan de prijs opdrijven en een project financieel onwerkbaar maken. Belangrijk is ook te con stateren dat alle energie/brandstof duurzaam dient te worden gepro duceerd; duurzaamheid stopt niet bij de stadsgrenzen. Voor een objec tief kostenvergelijk is het natuurlijk belangrijk alle kosten gedurende de totale gebruiksduur van het voertuig te bepalen. In enkele casestu dies wordt gesteld dat ondanks de hoge aanschafkosten de Total Cost of Ownership (TCO) op de lange termijn die van de traditionele diesel voertuigen benadert. In het openbaar vervoer is dat bij stadsbussen met het inmiddels voorbije Europese ZeEUS project al zichtbaar geworden.

Wij zien het onderzoek als een ijkpunt in de tijd bij de verdere wereld wijde toepassing van duurzame voertuigen in de afval-/grondstofinza meling. Wilt u graag het gehele gedetailleerde Engelstalige onderzoeks rapport ontvangen, stuur dan een mailbericht aan vanwunnik@nvrd.nl.

8 | GRAM #06 augustus 2022 INTERNATIONAAL

Over de auteur: Peter de Laat is projectleider van het onderzoek. Vuilniswagen op waterstof bij het tankstation in de stad Groningen.

aar voor het huishou delijk afval doorgaans één inzamelaar actief is, mogen bedrijven kiezen wie ze inscha kelen om van hun afvalstromen af te ko men. Het resultaat is een bonte schare van inzamelvoertuigen van uiteenlopende bedrijven in de drukke binnensteden, wat Gebundeld bedrijfsafval inzamelen draagt bij aan een schone en verkeersveilige stad. Ge meenten die meedoen aan Green Collective, zijn enthousiast maar er is ook veel geleerd. ‘Je moet als gemeente niet de lead willen nemen.’

GRAM #06 augustus 2022 | 9 GEBUNDELD

TEKST: PIETER VAN DEN BRAND BEELD: GREEN COLLECTIVE verkeersdrukte, schadelijke emissies en geluidsoverlast geeft en de veiligheid on dermijnt. In 2018 beet Haarlem het spits af met een prachtidee: haal het bedrijfsafval in de binnenstad samen op in een gedeeld voertuig. Onder de naam Green Collecting gingen GP Groot, PreZero, Renewi en het publieke Spaarnelanden samen de rolcon tainers met restafval en oudpapier bij on dernemers in de binnenstad ophalen in een gedeeld voertuig. Later dat jaar ging ook Gouda hiermee aan de slag, ditmaal onder de noemer Green Collective, met PreZero en Renewi als de drijvende krachten. In de loop van 2020 zijn Bergen op Zoom, Roosendaal en Amsterdam en sinds vo rig jaar ook Venlo en Rotterdam met Cruciaal vanuit gemeentelijk perspectief is dat gemeente en inzamelaars elkaar weten te vinden op de wens een schone en gezonde leefomgeving te realiseren.

INZAMELCONCEPT IN DE BINNENSTAD IN OPKOMST AL HET RESTAFVAL IN ÉÉN WAGEN

CO2-UITSTOOT In Venlo kan ook beleidsadviseur mobili teit Dieter Schepers mooie resultaten laten zien. De gemeente is inmiddels een vol jaar actief en het aantal ritten van PreZero en Renewi is met de helft teruggegaan, wat maandelijks twee ton minder CO2-uitstoot oplevert. De Venlose binnenstad was qua bedrijfsafvalaanbod te klein voor de twee inzamelaars achter Green Collective, daarom worden ook de omliggende wijken meegenomen (zo’n 880 bedrijven). “Ons is het er natuurlijk om te doen zo min mo gelijk vrachtverkeer in de binnenstad te hebben. De straten zijn daar zo smal dat de wagens van de verschillende inzamelaars ’s ochtends op elkaar moeten wachten. Ons droomscenario is dat al het bedrijfsaf val met één voertuig wordt opgehaald.” In het verleden deed de gemeente pogingen om afvalinzamelaars te verenigen, maar dat liep op niets uit. “Wat we als gemeente hebben geleerd is dat je niet de lead moet willen nemen. Inzamelaars weten alles van hun afval. Als je scherpe kaders gaat stel len, is dat lastig voor hun businessmodel. Het is begrijpelijk dat ze hun klantgegevens af willen schermen. In dat opzicht biedt de geheimhoudingsverklaring van Green Col lective uitkomst. We hopen nog steeds dat er meer inzamelaars mee gaan doen, maar dat moet wel uit eigen beweging gebeuren.”

10 | GRAM #06 augustus 2022 Green Collective gestart. Sinds juni doet ook Arnhem mee, Leeuwarden, Deventer en Maastricht volgen binnenkort. In Deventer, en in dezelfde route ook een deel van Apel doorn, wordt naast bedrijfsrestafval papier en karton ingezameld. “Het begint echt te lopen”, constateert Gerard Veldhuijzen van Green Collective tevreden, operationeel manager bij Renewi. “Inmiddels beschik ken we over een blauwdruk die we nu over het land uitrollen, getoetst aan de criteria van de Nederlandse Mededingingsauto riteit. We hebben een schoon en veilig en ook een slim concept, want we kunnen de meest efficiënte inzamelroutes plannen.”

“CRUCIAAL WENSENPERSPECTIEFGEMEENTELIJKVANUITISDATGEMEENTEINZAMELAARSELKAARWETENTEVINDENOPDEEENSCHONEENGEZONDELEEFOMGEVINGTEREALISEREN.”

VERTROUWEN De kiem van Green Collective ligt in de Green Deal Zero Emissie Stadslogistiek (ZES) uit 2016 waar ruim 200 partijen, waar onder PreZero en Renewi, bij zijn aangeslo ten. Doel is een emissievrije stadslogistiek vanaf 2025. In de geest van de Green Deal ZES is in mei ook OpenWaste® gestart, een coöperatieve samenwerking van twaalf afvalinzamelaars, waaronder GP Groot. In welke gemeenten zij aan de slag gaan, is nog niet bekend. Voor gemeenten en be drijven die aan Green Collective mee willen doen, ligt een plan van aanpak met een sa menwerkingsovereenkomst klaar. Een cru ciaal onderdeel hiervan is geheimhouding. “Vertrouwen is belangrijk, deelnemers wer ken immers met elkaars klantgegevens. We hebben een team, dat erop toeziet dat alles correct verloopt”, legt Veldhuijzen uit. In middels wordt een ICT-platform getest om de informatiesystemen van de deelnemers te koppelen. Op basis van een nulmeting wordt aan de hand van halfjaarlijkse eva luaties vastgesteld welke resultaten er zijn geboekt. Veldhuijzen laat een staatje over 2021 zien met de duurzaamheidswinst van de eerste vijf initiatieven: samen zijn ze goed voor 127 duizend vermeden transport kilometers, 200 ton CO2-reductie en zo’n 60 duizend liter uitgespaarde diesel. Op een handvol elektrische inzamelvoertuigen na rijdt het merendeel met Euro6-diesels. “Vergeet niet dat dit een tussenstap is, we zijn op weg naar zero-emissie.”

MAASSTAD Rotterdam, dat nu bijna een jaar bezig is, gaat binnenkort met Green Collective om de tafel om de resultaten op een rij te zet ten”, vertelt adviseur inzameling en her gebruik Dixie Hoek. In de Maasstad doen in voorlopig nog een beperkt deel van het centrum bijna duizend bedrijven mee (goed voor ruim duizend ledigingen). De gemeente heeft zo’n twintig klanten ingebracht, waar ze bedrijfsafval in rolcontainers inzamelt. De meeste klanten via het Bedrijfsreini gingsrecht bieden hun restafval in onder grondse containers aan. “Voor de klanten met een rolcontainer maakt de komst van Green Collective weinig verschil. Voor enke len is de ophaaldag gewijzigd, maar dat was geen probleem.” De komende evaluatie moet meer zicht geven op hoe het Green Collec tive-model kan groeien. Rotterdam wil van af 2025 voor een groot deel van de gemeente een zero-emissiezone voor vrachtverkeer invoeren. “We willen het huidige gebied uit breiden en we zien graag dat er meer inza melaars aanhaken”, zegt Hoeks collega en adviseur mobiliteit Jos Streng. “De hele af valbranche moet zich ervan bewust zijn dat gebundeld inzamelen veel oplevert. Wat we nu doen is een prima start, maar we zijn er nog lang niet. Verder moeten we naar meer afvalstromen opschalen. Als je ook die kunt bundelen, maak je pas echt impact.”

AFVALKETEN In Amsterdam is ook programmamanager Anita Numan bij de directie Afval en Grond stoffen positief over de deelname aan Green Collective. “Het is evident dat er veel winst te behalen valt”, verwijst ze naar de recente evaluatie. In een gebied rond de Dam en het Rokin haalt de gemeente samen met de twee afvalbedrijven sinds najaar 2020 het bedrijfsafval samen op. De CO2-emissies van het drietal in het inzamelgebied zijn met 47 procent afgenomen. Het aantal verkeersbe wegingen is gehalveerd. Vanwege het grote marktaandeel kon de eigen gemeentelijke inzameldienst zo’n 450 klanten inbrengen. Rond de tien procent van de ondernemers in het gebied doet mee. “Financieel kunnen we de plussen en minnen tegen elkaar weg strepen. De gezamenlijke uitvoering vergde wel de nodige afstemming. Ieder moest de inzet van eigen personeel en voertuigen plannen. In de aanloop was voor onderne mers veel onduidelijk.” Cruciaal vanuit ge meentelijk perspectief, stelt Numan, is dat gemeente en inzamelaars elkaar weten te vinden op de wens een schone en gezonde leefomgeving te realiseren. “Dat we de inzet van grote vrachtwagens beperken, is prima. Op termijn moeten we wel naar een scho nere en fijnmazigere stadslogistiek toe met kleinere elektrische voertuigen en andere inzamelvormen.”

Producenten worden vanaf het peiljaar 2023 verantwoordelijk voor de kosten die gemeen ten maken voor het opruimen van zwerf afval. Dit betekent dat gemeenten (en datvergoedinggebiedsbeheerders)andereeenkrijgenvoordeelvandeopruimkosten dat betrekking heeft op de SUP-product categorieën verpakkingen, drinkbekers, lichte plastic tassen, vochtige doekjes, tabaksproducten met filter en ballonnen.

GRAM #06 augustus 2022 | 11 UPV-ZWERFAFVAL, BETEKENIS EN STAND VAN ZAKEN

HOE WORDT DE OPRUIMVERGOEDING VASTGESTELD? De bijdrage van producenten en de vergoeding voor gemeenten en overige gebiedsbeheerders wordt door de minister vastgesteld op ba sis van een kostenonderzoek en een onderzoek naar de samenstelling van het zwerfafval. Het kostenonderzoek wordt minimaal één keer in de vier jaar uitgevoerd en het samenstellingsonderzoek jaarlijks. Het kostenonderzoek, waarin de kosten van 75 gemeentelijke gebiedsbe heerders in kaart worden gebracht, is in juni gestart en zal in het na jaar worden afgerond. De NVRD heeft samen met de VNG en andere gebiedsbeheerders zitting in de Klankbordgroep van het onderzoek.

TEKST: BAS PEETERS BEELD: MARCEL KRIJGSMAN / ANP vergoeding hier niet door het ministerie vastgesteld maar zullen de VNG en het Afvalfonds overeenstemming moeten bereiken over de vergoeding voor gebruikmaking van de openbare inzamelstructuur van prullenbakken.

WANNEER IS MEER BEKEND OVER DE HOOGTE VAN DE VERGOE DING? De uitkering van de opruimvergoedingen aan gemeenten gebeurt uiterlijk voor 1 november in het kalenderjaar na het peiljaar. Dit betekent dat de vergoeding over het jaar 2023 pas uiterlijk in no vember 2024 wordt uitgekeerd. Het is nog niet bekend hoe hoog die vergoeding zal zijn en wanneer dat bekend wordt. Hoogstwaar schijnlijk bieden de uitkomsten van het kostenonderzoek eind 2022 iets houvast. De wegingsfactoren per overheidsorganisatie over het peiljaar worden voor 1 juni 2024 door de minister gepubliceerd.

WELKE KOSTEN WORDEN VERGOED? De vergoeding heeft in ieder geval betrekking op de volgende kosten componenten: handmatig en machinaal reinigen, transport en ver werkingskosten, participatie door vrijwilligersorganisaties en wat be treft tabaksproducenten: openbare inzamelsystemen zoals asbakken.

Nee, de UPV-zwerfafval is louter een financiële verplichting voor de producenten om de kosten te dekken die gemeenten nu maken. Pro ducenten hebben in tegenstelling tot andere UPV’s geen operationele verplichting om bijvoorbeeld het opruimen zelf te regelen. Er worden ook geen doelstellingen aan de producenten opgelegd. De hoogte van de financiële bijdragen die producenten moeten betalen wordt door de minister vastgesteld. Ook voor gemeenten zijn er geen voorwaarden verbonden aan de vergoeding. De daadwerkelijk door gemeenten ge maakte kosten worden vergoed. De beleidsautonomie van gemeenten in hun zwerfafvalaanpak blijft bestaan.

HOE ZIT DAT MET OPENBARE PRULLENBAKKEN? De SUP-richtlijn heeft ook betrekking op de kosten voor openbare prullenbakken. De vergoeding voor de kosten voor openbare prullen bakken is in Nederland echter niet geregeld in het Besluit Kunststof fenproducten voor eenmalig gebruik, maar in het gewijzigde Besluit Beheer Verpakkingen. Dit is enerzijds positief: dit besluit heeft betrek king op alle verpakkingen en niet alleen de verpakkingen die vallen onder de productcategorieën SUP. Aan de andere kant is het jammer dat de UPV in dit besluit niet gaat over dekking van de kosten maar over het aanbieden van een passend innamesysteem. Ook wordt de Op 23 maart dit jaar werd ‘de ministeriële regeling kunststofverpakkingen eenmalig gebruik’ gepubliceerd. Hiermee geeft Nederland nadere invulling aan de Europese Single Use Plasticrichtlijn. De ministeriële regeling bevat regels voor het terugdringen van het gebruik van een malige verpakkingen en drinkbekers, uitgebreide producentenverantwoordelijkheid en bewust wordingsmaatregelen. De uitgebreide producentenverantwoordelijk voor zwerfafval treedt op 1 januari 2023 in werking. Wat betekent dit voor gemeenten en wat is de stand van zaken?

WAT BETEKENT UPV-ZWERFAFVAL?

STAAN HIER (TEGEN) PRESTATIES TEGENOVER?

HOE ZIT DAT MET DE ZWERFAFVALVERGOEDING?

Als onderdeel van de Raamovereenkomst Verpakkingen 2012-2022 ontvangen gemeenten jaarlijks 20 mln. voor de extra aanpak van zwerfafval. Deze vergoeding stopt eind dit jaar. Over de besteding van de resterende gelden overleggen de VNG/NVRD en het Afvalfonds op dit moment. Feit is wel dat de huidige zwerfafvalvergoeding eind dit jaar ophoudt en gemeenten pas uiterlijk 1 november 2024 weer een vergoeding ontvangen. Gemeenten die hun huidige activiteiten willen voortzetten zullen dus een jaar financieel moeten overbruggen. Het is ook goed om te realiseren dat de huidige zwerfafvalvergoeding een gelabelde vergoeding is voor de extra aanpak van zwerfafval waar voor gemeenten plannen indienen en besteding verantwoorden. Voor de opruimvergoeding is dat niet het geval. Iedere gemeente ontvangt jaarlijks een door de minister vastgesteld bedrag dat niet gelabeld is. Het is aan gemeenten om dit al dan niet te besteden aan hun zwerfaf valaanpak.

NASCHEIDING “Afvalverwerker Omrin voert het huishoudelijk afval af naar het vasteland voor nascheiding. Je haalt zo een minder hoog schei dingspercentage dan bij bronscheiding. Het is voor ons dan ook niet doelmatig om te proberen de VANG-doelen te halen. Je maakt dan zulke hoge kosten, dat staat niet meer in verhouding tot de op brengst. De afvalstoffenheffing wordt dan zo hoog, dat kun je je bur gers en bedrijven niet aandoen.”

Toch laten zij zich niet ontmoedigen, blijkt uit voorbeelden van de grootste (Texel) en kleinste (Schiermonnikoog) Wadden-gemeente.

Hetzelfde geldt voor de autoluwe gemeente Schiermonnikoog, ver telt Gerard Buining, Beleidsmedewerker openbare ruimte. Oud pa pier wordt apart ingezameld, er zijn centrale locaties om tuinafval naartoe te brengen en in het dorp staan glascontainers. Maar het merendeel is toch restafval.

oerisme is een belangrijke bron van inkomsten voor de Waddeneilanden. De keerzijde van het grote aan deel van toerisme in de lokale economie is de grote hoeveelheid rest- en zwerfafval. Dit maakt het rea liseren van de oorspronkelijke VANG-doelen (<100 kg restafval per jaar per huishouden, >75% afvalscheiding) al een uitdaging. Laat staan de nieuwe doelen van VANG-HHA tot en met 2025, zoals meer inzetten op afvalpreventie, hoogwaardiger ingeza melde afvalstromen.

Als grootste Waddengemeente kan Texel wel aan bronscheiding doen, schetst Jakob Jan Brouwer, Manager afdeling Gemeentewer ken. “Qua schaal zijn we anders dan de andere vier Waddeneilanden. We verzorgen normale bronscheiding aan huis of ondergronds: rest afval, pmd, gft, papier en glas. We hebben onze eigen inzameldienst en werken voor de afvalverwerking met HVC. Die neemt de afvalstro men van ons over op een afvalbrengstation. Dat is een compleet sta tion met alle verschillende fracties. Het gaat dus niet zoals bij andere Waddeneilanden in één container naar het vasteland.” Medewerkers van de eigen afvalinzameldienst van Texel.

Texel herkent zich in deze problematiek. Op het bedrijfsmatig af gevoerde afval na van vakantieparken als De Krim en Landal is in principe al het toerisme-afval huishoudelijk afval, stelt Foppe Vis ser, verantwoordelijk voor het afvalbeleid van de gemeente Texel. Ook kunnen toeristen zich nogal gemakzuchtig tonen als het gaat om afval op stranden en na afloop van hun verblijf netjes opruimen.

IN HET ROOD “De Waddeneilanden staan mede hierdoor in het rood als het gaat om de hoeveelheid restafval. Het zijn dus vertekende cijfers. Daar om adviseren wij de gemeenteraad en B&W ook: de gemeente Texel aan de VANG-doelen committeren, is niet haalbaar. We moeten onze eigen, reële doelen stellen. De vermenging van huishoudelijk afval van de eilandbewoners en de toeristen is onontkoombaar.”

CBS-statistieken geven steevast aan dat de Waddeneilanden het hoogste afval- en grond stoffenaanbod hebben van alle gemeenten in Nederland. De vele toeristen die in gehuurde huisjes of B&B's verblijven, vormen een belangrijke oorzaak. Vrijkomend afval en grondstof fen worden vaak in één inzamelroute opgehaald. De Waddeneilanden kunnen zo moeilijk voldoen aan de VANG-doelstellingen.

12 | GRAM #06 augustus 2022

TEKST: MARTIJN KREGTING BEELD: GEMEENTE TEXEL

WADDENEILANDEN VINDEN EIGEN WEG BIJ AANPAK RESTAFVAL

MEER CIRCULARITEIT

HERGEBRUIK, PREVENTIE

GRAM #06 augustus 2022 | 13

DIFTAR, OMGEKEERD INZAMELEN Kunnen initiatieven zoals het inzetten van gedifferentieerde tarie ven (diftar) en omgekeerd inzamelen de Waddeneilanden uitkomst bieden? Dergelijke instrumenten zijn bij Schiermonnikoog in ieder geval niet aan de orde, benadrukt Buining kort en krachtig. “Met zo’n kleine afvalhoeveelheid is dat niet aantrekkelijk.”

Inzetten op meer hergebruik of preventie – zoals VANG-HHA na streeft – is voor de Waddeneilanden ook lastig, meent Visser (Texel). Zeker het hergebruik van grondstof is een lastige opgave. “Daarvoor heb je ook een afzetgebied nodig en voor zoiets als een volwaardig circulair ambachtscentrum is ook een eiland als Texel toch te klein. Een kringloopwinkel kan wel , maar dat is meestal een particulier initiatief.” Toch zijn er wel degelijk mogelijkheden, stelt Visser. De eigen Texelse afvalinzamelaar, Amsing Recycling, zamelt behalve oud papier ook harde kunststoffen en piepschuim in. “We slagen er toch vrij goed in om ondernemers ertoe te brengen hun spullen – denk aan te vervangen stoelen in de horeca - naar Amsing te brengen en niet bij het restafval te stoppen. We proberen hierin een coördine rende rol te spelen.”

ondersteunt de gemeente een project om organische rest stromen nuttig toe te passen als meststof op de agrarische be drijven op het eiland. Buining hierover: “Als wij, het Wetterskip of Natuurmonumenten stukken maaien, wordt dat maaisel omgezet via compost of bokashi in meststof voor agrarische bedrijven die zo de bodem verbeteren. Voor de gemeente is het voordeel dat we dit groenafval niet naar het vasteland hoeven af te voeren maar dat het op het eiland blijft.” Ook Texel heeft dergelijke voorbeelden, laat Brouwer weten. Zo is Oesterzwammenkwekerij (novalishoeve.nl) een initiatief waarbij koffieprut wordt gerecycled. “Niet echt relevant voor onze afvalstro men - of dat prut nu in de groenbak beland, of niet maakt niet zoveel uit - maar wel een inspirerend voorbeeld van lokaal hergebruik.”

Bij Texel ligt het volgens Visser iets genuanceerder. Afvalinzame laar en -verwerker HVC hanteert het concept recycletarief in plaats van diftar. Maar ongeacht de naam of de invulling: om dat in te voe ren, heb je draagvlak nodig vanuit bestuur én inwoners. “Daar moet in beide gevallen nog hard aan gewerkt worden.”

Ook moet de inzamelmethodiek – diftar is onder meer gekoppeld aan registratie en sleutelmanagement – goed op orde zijn, bena drukt Visser. “Als we het invoeren, dan is dat overigens niet zozeer uit financiële noodzaak. Het gaat dan om de prikkel die van vast en variabel tarief uitgaat. Dat mensen beter beseffen wat iets kost wanneer het niet gescheiden wordt. Dat is een proces dat ons nog wel enkele jaren gaat kosten, maar technisch gezien kan het wel.”

Visser meent dat de gemeente op dat laatste gebied wel geholpen wordt door een mentaliteitsverandering bij veel ondernemers. “Je ziet echt een trend richting duurzaam beleid. Niet eenmalig plastic, maar te recyclen kartonnen bakjes bij horecaondernemers bijvoor beeld. Daar denken we graag actief in mee. Als de overheid nu ook nog eens een vuist zou maken en bepaalde vormen van plastic ver biedt of beperkt, dan zou dat ook geweldig helpen.”

“DE GEMEENTE TEXEL AAN DE VANG-DOELEN COMMITTEREN, IS NIET HAALBAAR. WE MOETEN ONZE EIGEN, REËLE DOELEN STELLEN.”

VAN AFVAL NAAR GRONDSTOF Schiermonnikoog kijkt volgens Buining de laatste tijd meer naar hoe afval als grondstof gebruikt kan worden. “We ondersteunen nu enkele initiatieven, deels met een oorsprong vanuit het bedrijfsle ven. Zo kweekt de tuin naast de Branding, een dynamisch-biologi sche groentekwekerij, oesterzwammen op koffiegrond van de ho reca. “Zij leveren weer groente aan die horeca. Een kleine kringloop Verderdus.”

Brouwer stelt wel dat de nadruk bij Texel qua afvalbeleid sterk op service gericht is. “Dat zie je al aan onze eigen inzameldienst, die zo nodig nog een keer extra rijdt of omrijdt als iemand een bak heeft die vol is. Dat is de balans die we proberen te vinden tussen het eco nomisch belang – zoals de vele toeristische ondernemers – en het milieubelang. Gemak staat heel hoog in het vaandel en de focus op circulariteit zou nog wat beter kunnen.”

14 | GRAM #06 augustus 2022 I n 2024 of in 2025 opent afval- en grondstoffenbedrijf Meer landen in het Westelijk Havengebied van Amsterdam een luierverwerkingsinstallatie voor de recycling van 25.000 ton luiers. Een enorme berg luiers die niet meer verbrand gaat worden en in combinatie met de reststromen uit de recy cling van luiers een forse milieuwinst oplevert. ARN in Weurt bij Nijmegen verwerkt intussen een slordige 15 duizend ton apart in gezamelde luiers tot o.a. kunststof producten. “Dat is 4 procent van het luierafval. Als de nieuwe luier- en VERWERKINGincontinentierecyclingsin VAN LUIER- EN INCONTINENTIEMATERIAAL IN BEWEGING

UIT DE LUIERS

TEKST: RENÉ DIDDE In Nederland komt jaarlijks 200 duizend ton babyluiers van 600.000 baby’s en peuters en 200 duizend ton incontentiemateriaal van 400.000 ouderen vrij. Deze enorme luierberg vormt acht procent van het restafval in Nederland! Jarenlang werden de wegwerpluiers en het incontinentiemateriaal eigenlijk alleen maar verbrand. Maar sinds 2016 zit er schot in de recycling en speelt ook preventie een belangrijke rol. stallatie van Meerlanden in bedrijf komt, stijgt de recycling tot 10 procent”, rekent Henk Dillingh voor. Hij is namens Rijkswaterstaat projectleider van het Luierketenproject. “En als er twee schapen over de dam zijn, volgen er meer”, klinkt het blijmoedig. Hij duidt op mogelijk initiatieven van andere recyclers. SUBSIDIE Dillingh wijt de wankele recyclingscore aan het moeilijke busi nessmodel. Tweederde tot driekwart van de luier is poep en pies Foto Hetty Dekkers

INZAMELAARSKANINCONTINENTIEMATERIAALENDEDOORBRAAKZIJNWAARNEDERLANDSEGEMEENTENENALENIGETIJDOPHOPEN.”

PREVENTIE De luiers recyclen volgens een intussen beproefd proces (zie kader) is een route, maar de preventie van de wegwerpluierberg is een tweede weg. Daar maakt onder meer CIRCO zich sterk voor. Dit tra ject van het Luierketenproject van RWS organiseert een worksho preeks waarbij zoveel mogelijk partijen uit de luierketen van produ centen tot gemeenten en van kinderdagverblijf tot zorg-instelling onder leiding van trainers ‘verkennen’ hoe ze de berg luierafval kunnen ‘ombuigen’ en wat dit betekent voor logistiek van inza meling. Nieuwe ontwerpen van luiers, nieuwe businessmodellen, nieuwe samenwerking is het doel. “Ook producenten van wasbare luiers hebben zich aangemeld”, zegt woordvoerder Eddy Carree. “We hebben ook een sensor-expert aan boord, over sensoren die melden of een luier wel of niet moet worden gewisseld. Alle deelnemers zetten stappen in de goede richting, bijvoorbeeld door standaar disatie van materiaalgebruik en met de keten nadenken over een UPV. Circulair Design, recyclebaar, wasbaar en de business cases gaan hand in hand.” Priovention is zo’n leverancier van services die luiers wassen. Een inlegvel vol poep en pies moet je weggooien, het broekje kan via een geurvrije container in de eigen wasmachine of in een industriële machine circa 200 keer worden gewassen. Opmerkelijk is dat een Nederlandse peuter de afgelopen veertig jaar anderhalf jaar later zindelijk is geworden. “Dat komt door tal van oorzaken”, zegt Nathan Volkers van het Future Diaper Project, een spinoff bedrijf dat in de luiers terechtkwam vanwege een zoektocht naar afzet van het rwzi-grondstofproject Kaumera. “De zorgtaken tussen vader en moeder, opa en oma en de kinderdagverblijven zijn gaandeweg de jaren anders verdeeld. Bovendien is de wegwerpluier steeds droger geworden dus een peuter voelt ook geen prikkel dat er iets mis is.” Als een peuter niet op 4 jaar maar al na 2,5 jaar zindelijk wordt, dan scheelt dat een enorme klap op de wegwerpbabyluier berg. Volkers zette samen met collega’s Toddy op, een bedrijf dat naast bewustwording over zindelijkheid ook de aandacht vestigt op wasbare luiers, hybride luiers en biobased wegwerpluiers en deze ook aanbiedt. Wasbare luiers zijn de meest milieuvriendelijke op lossing, aldus Volkers. “En dat zijn allang niet meer de zware

GRAM #06 augustus 2022 | 15 die je moet vergisten. De waardevolle bestanddelen zijn plastics als polypropeen en polyetheen. “Daar begint pas de laatste jaren een betere markt voor te ontstaan onder meer door de sterk gestegen recycling van kunststof in allerlei toepassingen en bijbehorende hogere prijzen voor plastic recyclaat.” Het Rijk stimuleert via RVO in de SDE-plusregeling en de VEKI-subsidieregeling de investeringen in de luierinstallaties.

“Anders waren de drie reactoren in Weurt er niet gekomen en zal de Amsterdamse installatie van Meerlanden er ook niet staan”, aldus Dillingh. Er is een aantal gemeenten die luiers apart inzamelt en er tientjes per ton meer voor betaalt om het te recyclen, maar het materiaal desondanks moet verbranden wegens gebrek aan recyclingcapaciteit. “Het is een politieke keuze van gemeenten om een hoger poorttarief te betalen maar daarmee wel een stimulans te geven aan meer recycling.” In december 2021 wees adviesbureau TAUW in opdracht van Rijks waterstaat op slepende knelpunten, waaronder ook het ontbreken van een zogenaamd poorttarief waarmee de recycling economisch geholpen wordt in afwachting van de introductie van een produ centenbijdrage. ‘Alle partijen wachten af vanwege onzekerheden en risico’s en het ontbreken van een ‘dwingende kracht’ of ‘gerichte prikkels’, aldus het rapport. Ook is er geen ‘wetgeving of normering die producenten dwingt om hun producten aan te passen en ge meenten en recycelaars dwingt om inzamelings- en verwerkings capaciteit op te richten.’ TAUW ziet heil in een productontwerp voor luiers volgens een Europees eco-design, in combinatie met een uit gebreide producenten verantwoordelijkheid (UPV), waardoor pro ducenten meebetalen aan de inzameling en verwerking van luiers. Dat zou tevens moeten leiden tot meer recyclingscapaciteit en een inzamelplicht voor gemeenten, gecombineerd met een minimum standaard tot recycling. Een garantieprijs zou tot een verbeterde afzet van de secundaire materialen uit de luiers leiden, aldus TAUW.

UPV OP LUIERS IN AANTOCHT Staatsecretaris Heijnen gaat aan de slag met uitgebreide producentenverantwoordelijkheid (UPV) op luier- en incontinentiemateri aal. De NVRD riep haar begin dit jaar al op om werk te maken van een UPV omdat dit noodzakelijk is voor een sluitende keten. Mits goed ingevuld kan dit de doorbraak zijn waar Nederlandse gemeenten en inzamelaars al enige tijd op hopen. Als publieke ketenpart ner pleit de NVRD ervoor dat gemeentelijke inzamelaars een formele positie krijgen bij de invulling van deze UPV. Uit een enquête onder NVRD-leden blijkt dat de beperkte recyclingcapaciteit gemeenten weerhoudt van het gescheiden inzamelen van luiers en in continentiematerialen. Tegelijkertijd geven zij aan bereid te zijn om deze handschoen op te pakken. Vanwege de relatief hoge kosten wachten gemeenten en inzamelaars nu op de producenten om verantwoordelijkheid te nemen en recyclebare luiers te produceren. Het succes van een dergelijke uitgebreide producentenverantwoordelijkheid hangt echter sterk af van de concrete invulling. Zoals eerder bleek uit een onderzoek van de Universiteit van Utrecht, moeten we voorkomen dat het principe van de vervuiler betaalt, leidt tot de vervuiler bepaalt. “Het onderzoek laat zien dat wij als gemeentelijke inzamelaars in een houdgreep zitten, desalniettemin is de NVRD bereid hier namens de gemeenten en de gemeentelijke inzamelaars samen met het ministerie van IenW invulling aan te geven”, aldus Wendy de Wild, directeur NVRD.

“EEN UPV OP OP LUIER-

16 | GRAM #06 augustus 2022

WERKELIJKE KOSTEN Het Future Diaper Project signaleert een tegenstelling. “Alle aan dacht voor recycling leidt tot enorme maatschappelijke kosten: het opzetten van een inzamelstructuur en logistiek, de bouw van re cyclingsinstallaties en de afzet van secundaire grondstoffen”, somt Volkers op. Het wekt de suggestie van een oplossing, maar eentje van het ka liber letterlijke ‘end of pipe’, de laagste trede op de circulaire lad der. Als de producenten en luiergebruikers voor de werkelijke kos ten zouden opdraaien moet een conventionele wegwerpluier flink duurder worden. Uit een nog te publiceren onderzoek in samenwer king met True Price, blijkt dat de ‘werkelijke prijs’ de luier €0,15 per stuk duurder zou maken. Ter vergelijking: een wegwerpluier kost nu circa €0,20. “De doorberekening zou voor de consument een flinke prijsdruk geven, dus dat zie ik niet snel gebeuren. Retailers maken de luiers extra goedkoop om klanten binnen de winkel te halen. Voor hen is gescheiden inzameling een stimulans van hun busi nessmodel, terwijl kijken naar wasbare luiers en zindelijkheidstrai ning de consument en de gemeenten veel geld en moeite kan be sparen. De overheid zegt tot nog toe evenmin dat het wasbare luiers of zindelijkheidscursussen gaat stimuleren.”

Bij Meerlanden bevestigt manager beleid en advies Guido Israels de plannen voor de bouw van de luierrecyclingsinstallatie, die nabij de afvalverbrandingsinstallatie van AEB en de rwzi van Waternet zal verschijnen om van elkaars (rest)energie en eventuele afvalproduc ten te profiteren. “Preventie van het ontstaan van luierafval is het allerbeste”, valt hij Volkers van Future Diaper Project bij. Dat is de reden waarom Meerlanden meewerkt aan regionale projecten van de Metropoolregio Amsterdam zoals ‘Mazzelkontjes’ waarbij jonge ouders gedurende twee maanden gratis wasbare luiers kunnen uit proberen. Per kind scheelt de wasbare luier €500. De trend naar wasbaar is mogelijk gaande, in de toekomst mis schien ook wel voor incontinentiemateriaal. Dat neemt niet weg dat de hoeveelheid wegwerpluiers en incontinentiemateriaal de allergrootste blijft, aldus Meerlanden. Alleen al in de regio Amster dam komt voorlopig jaarlijks 57 duizend ton wegwerpluierafval vrij. “We zien die hoeveelheid de komende jaren niet afnemen", zegt Israels. “We willen daarom onze maatschappelijke verantwoorde lijkheid nemen door de luiers niet langer te laten verbranden maar met een eigen installatie te verwerken tot restproducten. Daarmee kan een einde komen aan het gebrek aan recyclingscapaciteit in de regio en gemeenten die nu apart inzamelen de luiers niet langer noodgedwongen moeten verbranden.” Ook Henk Dillingh van RWS is die mening toegedaan: “Er zijn verschillende reizigers die langs meerdere wegen in Rome komen.”

HOE WERKT RECYCLING?

Foto Michiel Wijnberg / ANP katoenen doeken met veel veiligheidsspelden.” Volgens Volkers zijn (hybride) wasbare luiers of biobased wegwerpluiers 10 tot 20 procent goedkoper voor de gebruiker en produceren veel minder afval en CO2-emissies.

Het recylingsproces van de ARN-installatie is een verbetering ten opzichte van het eertijdse Knowaste proces. Knowaste scheidde de luiers bij lage temperatuur in verschillende frac ties. De verschillende plasticfracties werden niet volledig van elkaar gescheiden. In de ARN-installatie wordt de luierslurry onder hoge druk (44 bar) en bij een temperatuur van 255 gra den gesmolten. Bacteriën en ziektekiemen worden gedood, medicijnresten desintegreren. Door stoom af te laten, koelt de massa af waarbij de plasticfracties PP en PE stollen en als vlokken worden afgezeefd. Na wassen dienen ze onder meer als basis voor bloempotten, emmers en auto-interieur. De resterende slurry wordt vergist tot biogas en een digestaat. Het biogas is onder meer een brandstof voor voertuigen en het digestaat kan worden gebruikt in compost en ammoniumsul faat (kunstmest). Met verbeterde regelgeving kunnen de pro ducten uit het proces nog hoogwaardiger worden ingezet. De installatie van Meerlanden zal met een geoptimaliseerd ARNproces werken.

MODELBESTEK

Het is alweer even geleden dat ik voorzien van een dikke buik ongerust berekende hoeveel lui erafval ik ging produceren. De kleine van toen is inmiddels 16 jaar. Na lang zoeken destijds vond ik één luierrecycling optie. En toen ging de be treffende organisatie failliet. Natuurlijk hebben we serieus overwogen wasbare luiers in te zet ten. Mijn man (altijd al realistischer dan ik) vroeg mij hoe we dat gingen doen naast twee voltijdba nen en in mijn geval een voltijd studie? We ko zen de weg van de minste weerstand en kochten wegwerpluiers. Vorig jaar verhuisde mijn vader door dementie naar een gesloten instelling. Zon der in details te treden, de luierkwestie was ook hier actueel. Ik realiseerde me - daar rondlopend - de dagelijkse praktijk van een verpleeghuis, met onderbezetting en tekorten. Het maakt dat ik met realisme de discussie bekijk als het gaat over de 8% huishoudelijk restafval die luiers ver oorzaken. Babyluiers én incontinentiemateriaal. Daar komen de bergen vanuit kinderdagverblij ven en verpleeghuizen nog bij. Hier moeten we dus echt iets mee. Producenten moeten naden ken over ontwerp en meedenken over recycling. Wij moeten nadenken over inzameling, en ande ren moeten het lef hebben te gaan investeren in recycling. Bij elke oproep die we als NVRD doen om de kip-ei impasse te doorbreken met een producentenverantwoordelijkheid op luiers (die inzet op eco-design en de bekostiging van re cycling) krijg ik een bak reacties over me heen dat dát niet de weg kan zijn. We moeten immers helemaal af van afval, en collectief wassen zul len we. Radicaal en helemaal waar. Maar hoewel de puberhormonen me om de oren vliegen thuis, ben ik niet vergeten in welke achtbaan je als jonge ouder terecht komt. En geen seconde heb ik het afgelopen jaar overwogen de luiers van mijn vader te gaan wassen. En als ik dit niet kan opbrengen, vermoed ik dat ik niet alleen sta. En dus gaan we met alleen wassen de luierberg niet voldoende terugbrengen. Niet de komende tien jaar. Dus. Lang leve de innovatieve radicale or ganisaties die dat wassen promoten. Daarnáást lang leve slimmeriken als Willem Elsinga die net zo lang puzzelen tot ze iets met het luierafval kunnen. Lang leve bedrijven als Dar & ARN die het aandurfde de sprong te wagen. En lang leve Meerlanden die nu ook serieus werkt aan luier recycling capaciteit. En en en. Niet of of of. Al leen als we meerdere oplossingen inzetten naar minder afval en meer recycling, helpen we álle dikke buiken en demente vaders.

Het initiatief om de marktconsultatie te laten uitvoeren komt vanuit een projectteam van de NVRD; de Koplopergroep H2. In deze Koplopergroep trekken 15 leden gezamenlijk op om te komen tot een modelbestek voor een waterstof aangedreven inzamelvrachtwagen en in meer algemene zin te kijken naar de (on)mogelijkheden van waterstof als brandstof bij inzameling. Denk hierbij bijvoorbeeld ook aan de noodzakelijke laadinfrastructuur. Alleen als je ook een waterstoftankstation hebt, heeft het immers zin om een waterstof aangedre ven inzamelvrachtwagen aan te schaffen. De Koplopergroep is ook aangesloten bij een landelijk programma vanuit het ministerie I&W dat de ontwikkeling van waterstof in logistiek stimuleert. Omdat er meer is dan alleen waterstof is er tevens een Expertgroep Duurzaam Wagenpark actief binnen de NVRD waarin een tiental leden de sector vertegenwoordigt in het reali seren van een emissievrije inzameling. Steeds meer (binnen)steden krijgen emissievrije zones. Daarnaast hebben onze leden vaak te maken met aanbestedingen van inzamel voertuigen en moeten daarmee voldoen aan de Clean Vehicles Directive zaamMeervanrective)nl/sectoren/mobiliteit/regeling-bevordering-schone-wegvoertuigen-clean-vehicles-di(www.pianoo.nl/dievoorschrijftdatjebijaanschafmoetvoldoenaaneenminimumpercentageschoneenemissievrijevoertuigen.wetenoverdemarktconsultatie,deKoplopergroepH2ofoverdeExpertgroepDuurWagenpark?NeemdancontactopmetGuyvanWunnik,vanwunnik@nvrd.nl.

Foto:

Op dit moment loopt een marktconsultatie op het gebied van waterstof aangedreven inzamelvrachtwagens. De consultatie, waarvan de NVRD namens de leden opdrachtgever is, wordt uitgevoerd door United Quality.

COLUMNLuiers

Wendy de Wild, directeur NVRD Bart van Dieken LEREN EN STIMULEREN

Doel van de marktconsultatie is om actuele kennis te verkrijgen over de mogelijkheden die er zijn om een waterstof aangedreven inzamelvrachtwagen te kopen. Welke leveranciers kunnen deze leveren, welke voertuigconfiguraties en opbouw zijn mogelijk?

GRAM #06 augustus 2022 | 17

VAN DE MARKT

We weten uit eerdere ervaring met bijvoorbeeld de circulaire minicontainers dat er ook een stimulerende werking uitgaat van een marktconsultatie zoals deze: potentiële leve ranciers merken dat het ons ernst is om waterstof aangedreven inzamelvrachtwagens te kopen en kunnen alvast een goede indruk krijgen van het type vrachtwagen dat veel gevraagd kan worden. Een marktconsultatie verloopt in een aantal stappen waarvan we op dit moment in de eerste stap zitten: 1. Inventarisatie (welke inzamelvrachtwagens gebruiken we nu) 2. Opstellen marktconsultatiedocument: wat gaan we concreet vragen, denk bijvoorbeeld aan functionele en technische eisen aan de vrachtwagens 3. Marktconsultatie publiceren 4. Analyse reacties en aanvullende interviews 5. Eindanalyse en rapportage van de resultaten De resultaten van de marktconsultatie worden eind november 2022 verwacht en zullen dan worden gedeeld in de NVRD-nieuwsbrief.

SOORT TRECHTER Het probleem van de ontoegankelijke gfecontainer vroeg dus om een oplossing. Wanders: “We hebben op de gemeentewerf een test gedaan met een nieuwe container. Het oude type heeft een speciale inworp voorziening, met een soort trechter, om te voorkomen dat mensen ander afval dan gfe erin werpen. Het nieuwe type dat we nu getest hebben, heeft die trechter niet. Daar door is hij lager, maar ook gevoeliger voor vervuiling van de fractie. Je kunt er nu gro tere zakken in doen, zoals restafval.” Arnhem gaat de nieuwe container uittes ten bij een complex waar veel minderva liden wonen. De proef moet uitwijzen of de nieuwe container geschikt is om uit te rollen over de hele stad. Wanders: “We zijn De meeste verzamelcontainers zijn, dankzij hun lage zuiltjes, goed toegankelijk voor minder validen. De gemeenten Arnhem en Rotterdam zochten echter naar speciale oplossingen voor hun gfe-containers. Zodat ook mensen in een rolstoel hun keukenafval makkelijk kwijt kunnen.

TEKST: HETTY DEKKERS BEELD: GEMEENTE ROTTERDAM heel benieuwd naar die proef. Momenteel hebben we 100 procent goedkeur van gfe, dat is een mooie prestatie waar we best een beetje trots op zijn. Mocht de nieuwe con tainer veel afkeur opleveren in onze gfefractie, dan schieten we ons doel voorbij uiteraard. Dat zou minder milieuwinst en hogere kosten opleveren, daar willen we niet Volgensnaartoe.”Wanders is er op de markt weinig keus voor toegankelijke containertypes. “Wij konden alleen deze ene container vin den die we nu gaan testen. Mocht de proef niet slagen, dan moeten we verder gaan kij ken naar een andere oplossing. Misschien kom je dan uit bij service op maat, ofwel het afval thuis ophalen bij mindervaliden. Maar dat weten we nog niet, eerst deze proef maar eens afwachten.”

18 | GRAM #06 augustus 2022 ‘GROOT GENOEG VOOR EEN BOS BLOEMEN, TE KLEIN VOOR EEN AFVALZAK’

EIGEN ONTWERP De gemeente Rotterdam liet zelf een gfecontainer ontwerpen. “Toen we als ge meente wettelijk verplicht werden gfe bij hoogbouw in te zamelen, gingen we op De gemeente Rotterdam liet zelf een gft-container ontwerpen die nu op zo’n 350 plaatsen in de stad staat.

e gemeente Arnhem krijgt relatief weinig klachten over containers die ontoegan kelijk zijn voor mindervali den. “Af en toe gaat het om een hinderlijke stoeprand, als we daar een melding over krijgen passen we op de be strating aan”, zegt Mark Wanders, adviseur afval van de gemeente Arnhem. Een groter probleem vormen de gfe-verzamelcontai ners bij hoogbouw. “Die zijn bovengronds en dat betekent dat de inwerpopening te hoog zit. Mensen in een rolstoel kunnen er niet of moeilijk bij, zo liet het APCG, het Arnhems gehandicaptenplatform, ons we ten.” Arnhem heeft nu 240 van dat soort gfe-containers staan en in de toekomst komen er nog eens 400 bij. “We zamelen bij de hoogbouw nu nog veel in met city bins, 40-liter containertjes. In de komende jaren willen we die afschaffen en volledig overstappen op verzamelcontainers”, aldus Wanders.

22-1000-1568-01 NVRD GRAM 2022 aug S T I L | O N D E R H O U D S A R M | K O S T E N B E S P A R E N D | E M I S S I E V R I J | A L L S E A S O N E N D A T A L L E S 1 0 0 % E L E K T R I S C H T E L . + 3 1 ( 0 ) 4 1 6 5 4 0 7 1 8 W W W . W E E D C O N T R O L . N L I M P O R T E U R N E D E R L A N D : 1 V O L L E A C C U = 1 W E R K D A G M A A I E N M A A R L I E F S T 2 7 0 C M ! 190x130mm_F.indd 1 14-07-2022 09:53

GRAM #06 augustus 2022 | 19 zoek naar een geschikte container”, ver telt Jeanine Wolfs, projectleider gemeente Rotterdam. “We konden niets vinden wat aan onze eisen voldeed, zoals een voor ie dereen bereikbare inworpopening en een vormgeving die past bij de ‘Rotterdamse stijl’, waarin ook andere containers en straatmeubilair is ontworpen. Dus lieten we zelf een model ontwerpen, samen met een designbureau.” Dat resulteerde in een 140 liter container in een metalen behui zing. “De container staat een beetje schuin en is gedeeltelijk ingegraven, waardoor de inwerpopening laag genoeg is voor mensen in een rolstoel”, aldus Wolfs. De speciale gfe-container is eerst getest en staat nu op zo’n 350 plaatsen in de stad. Hij bevalt goed maar er moeten nog en kele dingen ding aangepast worden, aldus Wolfs. “Voor mindervaliden is het handig als de klep even open blijft staan. Dat is nu niet het geval, dus daar zijn we mee bezig. Als we alle aanpassingen hebben getest gaan we weer containers produceren en plaatsen in de stad. In totaal hebben we er zo’n 4000 nodig om de hele stad te voor zien.”

INWORPOPENING Bij het ontwerp werd ook rekening gehou den met de eigen medewerkers die de bak moeten legen. “De inhoud is nogal zwaar en aanvankelijk was de helling te steil, waar door het te zwaar was voor onze medewer kers om de bak uit de behuizing te halen. Daarop is de hellingshoek aangepast.” Ook over de afmeting van de inwerpopening is goed nagedacht. “Die is te klein voor een vuilniszak maar groot genoeg voor een bos bloemen. Dat bleek een goede keus, want de gfe-fractie is nauwelijks vervuild. Af en toe zit er een plastic zak in, maar de mees te mensen gebruiken de composteerbare zakjes die we speciaal voor gfe uitgedeeld hebben. Dat de stroom zo zuiver is, komt misschien ook omdat het onze enige con tainer is met toegangscontrole, toevallige voorbijgangers kunnen er niet zomaar iets ingooien.”

Over de andere inzamelcontainers krijgt Rotterdam eigenlijk weinig klachten als het gaat om toegankelijkheid voor mindervali den. “De lage zuiltjes van de ondergrondse rest-, glas- en papiercontainers zijn goed toegankelijk voor rolstoelers. Waar we wel vragen over krijgen, is de textielcontainer. Dat is gewoon een lastige bak, met een hoge inwerpopening die wat moeilijker te bedie nen is. Om de inzameling van textiel laag drempeliger te maken, hebben we daarom extra inzamelplekken georganiseerd, zoals bij kringloopwinkels. Ook starten we met een huis-aan-huis ophaaldienst.”

De Rotterdamse gfe-container, ontworpen door Spark Design & Innovation, viel vorig jaar in de prijzen. De container kreeg de er kenning Goed Industrieel Ontwerp 2021 en op de Dutch Design Week in Eindhoven verwierf de container de Special Award voor functio naliteit. Het ontwerp is, na overleg, eventueel kosteloos beschikbaar voor andere gemeen ten. Wie interesse heeft, kan daarvoor con tact opnemen met de gemeente Rotterdam.

MOGELIJKE OPLOSSINGEN Pas als de uitgangspunten helder zijn, komen de concrete oplossingen in beeld. Is ‘uit het zicht inzamelen’ bijvoorbeeld een leidend principe, dan is een Ondergronds Afval Transportsysteem (OAT) een mogelijke optie. Daarbij gaat het afval via een ondergronds buizenstelsel naar een Tot 2030 zijn in Nederland ruim één miljoen nieuwe woningen nodig. Een uitdagende bouwopgave, die voor een aanzienlijk deel in bestaand hoogstedelijk gebied moet worden gerealiseerd. De gebruikelijke afvalinzamelsystemen zijn daarvoor niet zonder meer pas send. Adviesbureau Stantec begeleidde de afgelopen jaren diverse gemeenten en project ontwikkelaars in de zoektocht naar geschikte oplossingen. Een overzicht van de belangrijk ste do’s en don’ts.

HOOGSTEDELIJKE

INNOVATIEVE ELEMENTEN Bij het overwegen van oplossingen is het uiteraard van belang een brede scope te hanteren en innovatieve elementen niet op voorhand uit de weg te gaan. Denk bijvoorbeeld aan een voedselrestenvermaler, een instrument dat naar verwachting een positief effect heeft op het scheidingspercentage van GFE. In Nederland is met deze techniek nog weinig ervaring opgedaan, maar in onder meer de Verenigde Staten is het gebruik ervan al jaren gemeengoed. Hoewel het elders toegepaste concept zeker niet één-op-één te kopiëren is, lijkt het ook in Nederland kansen te bieden. Een ander voorbeeld is het inpandig toepassen van mini-perscontainers. Het verdichten van afval beperkt het inpandige ruimtebeslag, terwijl zwaar verkeer voor de lediging niet nodig is. Tot slot is ook het combineren van de afvalinzameling met pakketbezor ging een innovatieve oplossing die in theorie kansen biedt.

OPSTELLEN AFWEGINGSKADER Hoe eerder de afvalinzameling op de agenda staat, hoe breder het palet aan oplossingen dat in theorie toepasbaar is. De eerste stap bij het ma ken van een afweging is het scherp formuleren van de gezamenlijke ambities. Is het doel de kwaliteit van de openbare ruimte te optimali seren en moet de inzameling daarom uit het zicht plaatsvinden? Of staat het maximaliseren van het scheidingsresultaat voorop en draagt zichtbare afvalscheiding daar juist aan bij? En zijn er koppelkansen met andere logistieke stromen, zoals de pakketbezorging? Aanvullend daarop is inzicht in vaststaande operationele randvoorwaarden es sentieel: is het gebied autoluw en daarom uitsluitend toegankelijk voor licht verkeer, welke eisen stelt de inzameldienst, bieden ondergrondse parkeervoorzieningen ruimte voor afvallogistiek en - niet onbelangrijk - wat zijn de financiële kaders? Door op deze manier met alle publieke en private stakeholders het speelveld in kaart te brengen, ontstaat een helder afwegingskader voor het vervolg van het proces. Essentieel daarbij is écht alle partijen te betrekken - anders vallen op voorhand kansrijke innovaties later vaak alsnog af.

WONINGBOUWOPGAVE

20 | GRAM #06 augustus 2022 K enmerkend voor nieuwe hoogstedelijke wijken zijn de grote bebouwingsdichtheid met (zeer) hoge gebouwen, de combinatie van woon-, werken verblijfsfuncties én de focus op duurzaamheid. Openbare ruimte is schaars en wordt bij voorkeur ingericht als autoluwe, groene verblijfsruimte voor bewoners en gebruikers. Het legen van on dergrondse containers met zware voertuigen past daar niet in en het af- en aanrijden van bedrijfsafvalinzamelaars al evenmin. Maar hoe kan het beter? Het vinden van een alternatief vereist dat het thema af val vroegtijdig wordt meegenomen bij de ontwikkeling van een gebied, dat alle relevante stakeholders daarbij aan tafel zitten én dat er con sensus is over de criteria waaraan het nieuwe systeem moet voldoen.

TEKST: JUDITH BELTMAN BEELD: GUUS SCHONEWILLE/ANP

VRAAGT FRISSE BLIK AFVALINZAMELINGOP

‘afvalhub’ aan de rand van het gebied. Voordeel is dat er geen zichtbaar afvaltransport in het gebied plaatsvindt. Nadeel van een dergelijk sys teem is het relatief kostbare en weinig flexibele karakter. Vanuit het oogpunt van scheidingsresultaat is een OAT niet per definitie de beste keuze. Zichtbaar scheiden met een hoog serviceniveau biedt in dit verband mogelijk betere kansen. Door álle afvalsoorten hoogfrequent in ieder complex op te halen, is het mogelijk een aantrekkelijke open bare ruimte te realiseren én flexibel te sturen op goede afvalscheiding, bijvoorbeeld door in te zetten op sociale bewijskracht. Het transport binnen het plangebied kan plaatsvinden met geschakelde elektrische karren, analoog aan het bagagetransport op luchthavens. Dergelijke voorbeelden laten zien hoe uit de leidende principes voor het gebied mogelijke oplossingen voor de inzameling volgen.

GEDRAG VRAAGT AANDACHT Een belangrijk aandachtspunt bij álle bestaande en nieuwe oplossin gen is aandacht voor communicatie en gedrag. Uit een recente case studie in het kader van een onderzoek aan de Radboud Universiteit Nijmegen blijkt dat hier nog veel winst te boeken is. Het aloude credo: ‘schoon houdt schoon’ is daarbij onverminderd van toepassing. Het re aliseren van inzamelmiddelen in een schone, aantrekkelijke én veilig toegankelijke omgeving draagt positief bij aan de scheidingsresulta

Een complex onderdeel van de afvalinzameling in hoogstedelijk ge bied betreft het bedrijfsafval. De complexiteit zit zowel in de onzeker heid over het toekomstige aanbod als in de juridische belemmeringen bij het gecombineerd inzamelen van huishoudelijk en bedrijfsafval. Als het gaat om bedrijfsafval kan de gemeente een stimulerende, re gulerende of uitvoerende rol aannemen. Stimuleren kan bijvoorbeeld Meer informatie over de rol van gemeenten bij de inzameling van KWD-afval is te vinden op de recent gepubliceerde ‘Infor matiekaart inzameling KWD in binnenstedelijk gebied’. Deze is te downloaden op www.vangbuitenshuis.nl door een gebiedsorganisatie te ondersteunen bij het aangaan van een collectief bedrijfsafvalcontract. Deelname hieraan kan aangemoe digd worden door de inzamelkosten te verdisconteren in de lidmaat schapskosten van de gebiedsorganisatie. Reguleren is mogelijk door in de afvalstoffenverordening regels op te nemen voor de inzameling van bedrijfsafval en/of een milieuzone in te stellen. Tot slot biedt het reinigingsrecht mogelijkheden om als gemeente zelf de uitvoering ter hand te nemen. In dat geval is het noodzakelijk het inzamelsysteem voor huishoudelijk afval voldoende ruim te dimensioneren voor een onvoorspelbaar bedrijfsafvalaanbod.

GRAM #06 augustus 2022 | 21 ten. Bij het werken met een afvalhub in een gebouw is daarbij onder meer het moment van lediging cruciaal. Het onbeheerd aanbieden van inzamelmiddelen in de openbare ruimte leidt zowel binnen als buiten tot bijplaatsingen. Dit pleit er voor de inzamelmiddelen op het moment van lediging uit de hub te laten halen door een conciërge of de inza melaar. Daarnaast is ook structurele en begrijpelijke communicatie over de wijze van inzamelen van groot belang. In complexen waar de traditionele afvalkalender niet geldt, is dit nog wel eens een onderge schoven kindje. Met als gevolg dat de ingezamelde stromen vervuild zijn of afval op straat belandt. Koppeling met de informatievoorziening over andere gebouwvoorzieningen, bijvoorbeeld via een bewonersapp, biedt in dit verband kansen.

Over de auteur: Judith Beltman is Senior Consultant Waste & Resour ces bij Stantec. VEILIG

DE JUISTE BRIL

Al met al komt er veel kijken bij het realiseren van vernieuwende op lossingen voor de afvalinzameling in hoogstedelijk gebied. Het succes staat of valt bij vroegtijdige samenwerking van uiteenlopende partijen én de bereidheid afgewogen risico’s te nemen bij het realiseren van nog niet bewezen oplossingen. Van groot belang daarbij is steeds te blijven kijken naar de ambities voor een gebied als geheel en ook de financiering in dat brede perspectief te plaatsen. Wanneer uitsluitend door de bril van een efficiënte inzameling wordt gekeken, vallen inno vatieve oplossingen veelal vroegtijdig af wegens praktische complica ties en de hogere kosten dan gebruikelijke systemen.

EN BEDRIJFSAFVAL?

“HET REALISEREN VAN INZAMELMIDDELEN IN EEN SCHONE, AANTREKKELIJKE ÉN

TOEGANKELIJKE OMGEVING DRAAGT POSITIEF BIJ AAN SCHEIDINGSRESULTATEN.DE”

22 | GRAM #06 augustus 2022 S inds begin jaren negentig za melen we in Nederland het gft-afval apart in om er scho ne compost van te kunnen maken. De laatste jaren is er een tendens dat aan de ene kant het gftafval meer vervuild raakt en aan de ande re kant de eisen van de compostafnemers steeds strenger worden. Gemeenten en verwerkers moeten daarom samen aan de slag en daarvoor is meer sturingsinfor matie nodig over de kwaliteit van het gftafval. Wat daarbij helpt zijn duidelijke en werkbare afspraken over de manier waar op een vracht gft-afval wordt beoordeeld en hoe hierover wordt gecommuniceerd. Veel gemeenten en inzameldiensten heb ben in hun verwerkingscontracten op dit moment al artikelen (eisen) opgenomen over de maximale vervuiling, de manier van controleren, de afhandelwijze en de communicatie. In de praktijk ontstaat er regelmatig discussie tussen gemeenten en verwerkers over deze eisen. En dis

KWALITEITSBEOORDELING INGEZAMELD GFT-AFVAL BIJ OVERSLAG OF VERWERKER BASISAFSPRAKEN EN HANDVATTEN

TEKST: MARIANNE ZEGWAARD (STANTEC) EN ADDIE WEENK (RIJKSWATERSTAAT) BEELD: ATTERO cussies leiden niet per se tot meer en schoner gft-afval. HUIDIGE PRAKTIJK Verwerkers zijn de laatste jaren in toe nemende mate data aan het verzamelen over de kwaliteit van het gft-afval dat zij aangeleverd krijgen. Gemeenten merken daar sinds medio 2021 steeds meer van: door strengere eisen aan de compost zijn verwerkers meer en strenger gaan controleren. Niet alle kwaliteitsdata van procesafspraken

Overzicht

VOOR GEMEENTEN OM MEER INZICHT TE KRIJGEN IN DE KWALITEIT VAN HUN GFT-AFVAL

GFTINGEZAMELDKWALITEITBEOORDELINGAFVAL1 Contracterende partij Gemeente of inzameldienst Verwerker Communicatie kwaliteitsbeoordelingfeedbackloop&Technische Overslaande partij (indien van kwaliteitsbeoordelingVrachtsgewijzetoepassing)1 kwaliteitsbeoordelingVrachtsgewijze1 kwaliteitsmetingPeriodieke2 interventiesTerugkoppeling4 beoordelingkwaliteitsuitvoeringInstructie5 3 kwaliteitsbeoordelingTerugkoppeling3 3 kwaliteitsmetingPeriodieke2

MORGEN AAN DE SLAG! Gemeenten en verwerkers hoeven niet te wachten tot een nieuwe aanbesteding om over deze afspraken in gesprek te gaan. Het document is een oproep aan alle ge meenten en verwerkers om morgen om tafel te gaan zitten om de huidige proce safspraken tegen het licht te houden. En om vervolgens met behulp van de voor beeldafspraken realistische en werkbare afspraken te maken. De sturingsinforma tie die dit oplevert is de basis voor inter venties om uiteindelijk meer en schoner gft te krijgen en hoogwaardige compost te kunnen produceren.

Natuurlijk kunnen gemeenten ook mor gen aan de slag om zelf meer onderzoek te doen naar de kwaliteit van het gft-af val in de containers. Wat is er al bekend bij de inzamelploegen, afvalcoaches en BOA’s over de kwaliteit? En wat leveren visuele inspecties bij het inzamelen van minicontainers en verzamelcontainers op aan informatie? Allemaal praktische manieren om ook aan de voorkant van het inzamelproces meer zicht en grip te krijgen op de gft-kwaliteit. In de VANGHHA publicatie ‘Regie op kwaliteit GFT – Handboek voor gemeenten’ (juni 2021) leest u hier meer over. Binnen het nieuwe VANG-programma, dat een focus heeft op kwaliteit, wordt verder onderzoek gedaan naar (nieuwe) manieren om de kwaliteit van gft-afval snel en goed te kunnen beoordelen. Ook wordt gekeken naar de kansen om ver vuiling uit ingezameld gft-afval te halen (voorschoning), zowel bij de verwerkers als op de overslagstations.

GRAM #06 augustus 2022 | 23 de verwerkers zijn te herleiden naar een specifieke vracht, vooral omdat bijna de helft van het gft-afval (47%) via een overslagstation naar de verwerker gaat. En zonder kwaliteitsinformatie over een specifieke vervuilde vracht is het voor een gemeente lastig om te bepalen waar ze moet bijsturen. De kwaliteitsbeoorde ling zelf is een visuele beoordeling die vrij grof en subjectief genoemd kan worden en meestal wordt deze uitgevoerd door een ervaren medewerker. De resultaten van de beoordeling worden niet altijd ge registreerd, waardoor deze informatie ook niet altijd bij de gemeenten terecht komt. Een positieve ontwikkeling hierin is dat verwerkers steeds meer met apps en fo to’s werken om de resultaten eenvoudig en eenduidig vast te leggen en makkelijk en snel te kunnen delen met de aanleve rende gemeenten.

Het volledige document met basisafspra ken vindt u op de kennisbibliotheek van www.vang-hha.nl, ‘Beoordeling kwaliteit ingezameld gft-afval: basisafspraken en handvatten voor verbetering’ (Stantec, juni 2022).

GEWENSTE SITUATIE: BASISAFSPRA KEN EN PLUSVARIANTEN Om beter op de kwaliteit van het aange leverde gft-afval te kunnen sturen, is het belangrijk dat gemeenten en verwerkers goede procesafspraken maken over de kwaliteitsbeoordeling: niet alleen over de manier waarop de kwaliteitsbeoorde ling plaatsvindt, maar ook over de com municatie en feedback. De afbeelding laat zien welke procesafspraken gewenst zijn. Daarin is ook een duidelijke rol en verant woordelijkheid weggelegd voor de over slagstations, omdat bijna de helft van het gft-afval via deze weg naar de verwerker Duidelijkegaat. afspraken over het proces zijn dus belangrijk. Maar deze werken alleen als ze goed aansluiten bij de praktijk en de specifieke context. Is er voldoende ruimte, tijd en personele capaciteit voor de beoordeling en kan deze onder vei lige omstandigheden worden uitgevoerd? De verwijderingsketen voor gft-afval kan tussen gemeenten flink verschillen. Daarom gaat het genoemde document niet uit van ‘eisen’ maar van afspraken. Er zijn basisafspraken die gemeenten en verwerker bij voorkeur vastleggen in hun contractafspraken. Het gaat dan in eerste instantie om afspraken over de vrachts gewijze beoordeling: hoe vaak, hoe beoor delen, toetsen aan welke norm, wat re gistreren. Maar ook basisafspraken over de uitvoering van sorteeranalyses en de terugkoppeling van alle kwaliteitsinfor matie. En – niet onbelangrijk – afspraken over de instructie van de medewerkers die de kwaliteitsbeoordeling op de over slag en/of bij de verwerker moeten uit Voorvoeren.gemeenten die meer willen dan al leen de basisafspraken zijn diverse plus varianten opgenomen. Daarvoor moet in onderling overleg tussen gemeente en verwerker blijken of het mogelijk is om deze te implementeren. Een voorbeeld van zo’n plusvariant is het apart houden van afgekeurde vrachten en het kunnen bekijken van zo’n vracht.

Ook voor Race Against Waste heeft de co rona-pandemie voor de nodige uitdagingen gezorgd. Periodes waarin scholen gesloten waren, zorgden ervoor dat we geen fysieke gastlessen meer konden geven. De inzame ling van elektronische apparaten en textiel werd beperkt en kwam soms zelfs helemaal stil te liggen. Maar na twee jaar vol met uit dagingen en aanpassingen zijn we terug, en sterker dan ooit! Hieronder een aantal hoogtepunten van het afgelopen jaar:

Overhandiging van de Gouden Cirkel Award.

Samen werken we aan het behalen van lan delijke inzamelen VANG-doelstellingen en dragen we bij aan het doel om 65% e-waste recycling te behalen. Daarnaast creëren we natuurlijk duizenden jonge, duurzame am bassadeurs voor een circulaire economie!

We zijn op zoek naar nog meer partners die samen met ons impact willen maken en de circulaire economie willen versnellen!

Of het nou een E-waste Race, Textiel Race, onze nieuwe Energy Race of een maatwerk project is: try us! Benieuwd wat wij voor uw organisatie kunnen betekenen? Neem dan contact met ons op via www.raceagainst waste.org!

• En we zijn druk bezig met uitbreiding naar meer Europese landen.

URGENTIE Ruim de helft van het elektronisch afval en textiel in Nederland wordt op dit moment niet ingeleverd voor hergebruik of recy Race Against Waste neemt iedereen mee in de transitie naar een circulaire wereld. We com bineren educatie met actie. Onderzoek van TU Eindhoven bevestigt dat onze projecten zor gen voor blijvende gedragsverandering. Inmiddels kunnen we met trots zeggen dat jaarlijks maar liefst 7% van alle basisscholen in Nederland deelneemt aan onze E-waste en Textiel Races, waarbij scholen de strijd aangaan met elektronisch afval of oud textiel.

• In Duitsland stonden er afgelopen jaar al meer dan tien E-waste Races op de plan ning in onder andere Hamburg, Berlijn en Frankfurt; oftewel 100 deelnemende scholen;

• Uit een sorteeranalyse van twee Textiel Races in de regio Roosendaal bleek dat 25% van het ingezamelde textiel van winkelkwaliteit is; 45% daarbovenop herdraagbaar was; Ofwel een totaal van 70% herdraagbaar; dat is sterk boven gemiddeld!

• In 2022 organiseren we maar liefst 48 races - dat zijn ruim 500 deelnemende scholen; • In september starten we met de eerste Energy Race in de gemeente Eindhoven, gericht op energiebesparing en energie armoede; • In april wonnen we de Gouden Cirkel Award met onze Textiel Race;

• Teamuitbreiding van 4 naar 8 medewer kers; allemaal jonge, gedreven mensen, klaar om zoveel mogelijk mensen te be trekken bij de transitie naar een circulaire Maarwereld.wegroeien ook op internationaal vlak:

• Met de Textiel Race hebben we in één jaar al 100.000 kg textiel ingezameld; met de opschaling van de races wordt dit ko mende jaren alleen maar meer.

• Na de zomer gaat de allereerste Textiel Race in Frankrijk van start in opdracht van Refashion, de uitvoerder van de Fran se UPV;

De impact die we hiermee maken:

cling. Door bewustwording te creëren over het belang van minder kopen, meer herge bruiken, repareren en tweedehands kopen, kunnen we de transitie naar een circulaire economie versnellen.

• We bereiken honderdduizenden mensen via de media; zo zijn we bij het Jeugd journaal, Hart van Nederland en op NPO Radio1 geweest. Daarnaast verschijnen we ook veel op lokale media door het hele land.

DOE MEE! We werken altijd samen met lokale inzame laars, verwerkers en gemeenten. Al meer dan 150 gemeenten en inzamelaars doen mee!

TEKST: MARLIN ADRIAANSEN BEELD: EDDIE MOL RACE AGAINST WASTE WEER IN VOLLE GANG

• Met onze E-waste Race redden we jaar lijks meer dan een half miljoen apparaten van de afvalberg.

24 | GRAM #06 augustus 2022

Verleng de inzameling interval, zelfs in de zomer

1-4_190x62mm_A.indd 1 14-04-2022 14:00

Verminder CO2 footprint De Biofilterdeksel nl.biologic.de

GRAM #06 augustus 2022 | 25 BRANCHE NIEUWS

Geen overlast van maden & stank

Ideaal voor het inzamelen van etensresten

2021

PIXIEDUST 22-2000-0541-01 NVRD GRAM 2022 Mei

Een nieuw initiatief in afvalland met een opvallende magische naam: Pixiedust! Initiatiefnemer Reinoud Wolff gaat voor een andere communicatie-aanpak in afvalland. Hij heeft de afgelo pen jaren veel ervaring opgedaan met communicatie rondom verduurzaming en afvalbeleid in het bijzonder. “Maar gemeen ten, bedrijven en instellingen krijgen hun doelgroepen vaak lastig mee. En dat komt doordat de communicatie naar een hoger niveau moet”, aldus Wolff. “Het moet gewoon inspire render, pakkender maar vooral veel meer gestuurd vanuit de neurowetenschap. Het communicatievak heeft zich dooront wikkeld omdat er steeds meer bekend is over hoe onze herse nen werken en hoe je het gedrag van mensen kunt beïnvloe den”. Neuromarketing & communicatie is klaar om toegepast te worden in afvalland. Wolff: “We willen mensen aanzetten en aanjagen. Meenemen en meekrijgen. In visie en ideeën. Onze klanten helpen impact maken, niet alleen in woord maar juist ook in daad!” Pixiedust heeft speciaal een gratis magazine gemaakt. Wolff: “We willen laten zien dat het anders kan en moet. En dat dit leuk is voor iedereen! Willen we de toekomst verduurzamen en circulair maken, dan moeten we met elkaar kennis, houding en gedrag aanpassen. Dat betekent een cruciale samenwer king tussen beleid en communicatie. En dat is precies de re den waarom wij met Pixiedust ook inzetten op het ontwikkelen en stimuleren van bewustwording met het gewenste gedrag! Communiceren en verandering teweegbrengen doen wij door het vertellen van verhalen in woord, geluid en beeld. Verhalen die doelgroepen bereiken en beraken. Pixiedust is een club be vlogen communicatiespecialisten, storytellers met een passie voor een betere wereld!” MET

NEUROMARKETING

Bewezen toename in kwantiteit & kwaliteit GFT-e afval

De hoeveelheid gerecycled oud papier en karton in Europa heeft een nieuwe mijlpaal bereikt. Uit de jaarstatistieken van de Europese papierbranchevereniging Cepi blijkt dat in 2021 50,7 Mton aan oud papier en karton (opk) is gebruikt voor recycling. Het is voor het eerst dat deze hoeveelheid boven de 50 Mton ligt. Deze mijlpaal gaat gepaard met een daling van de export van opk voor recycling buiten Europa van ongeveer 18%. Van de 50,7 Mton aan gerecycled opk werd 5,2% gere cycled in Nederland. Het verbruik van papier en karton steeg in 2021 met 5,8 pro cent ten opzichte van 2020. Ook de productie steeg, met 6,1 procent. Verder werd in papierfabrieken 90% van de capaciteit benut, tegen 85% in 2020. Deze positieve trends zetten zich voort in het eerste kwartaal van 2022: de sector heeft in het eerste kwartaal van 2022 de productieniveaus van het eerste kwartaal van 2021 overtroffen. Achter deze groei zit een hernieuwde vraag naar papier op zo wel binnenlandse als mondiale markten: de export van papier en karton overtrof de niveaus van 2019 en vooral de verkoop aan Noord- en Zuid-Amerikaanse markten is sterk gegroeid. Eén trend die verantwoordelijk is voor deze toename is de opkomst van online winkelen, die tijdens de lockdowns een impuls gaf aan de markt voor papieren en kartonnen verpakkingen. Daar bovenop profiteerde de papierindustrie ook van de vervanging van andere oplossingen, vaak als gevolg van de EU-Richtlijn wegwerpplastics. Eerder maakte de Europese Raad voor Papier recycling bekend dat het een recyclingdoelstelling voor opk voor ogen heeft van 76% tegen 2030. In 2020 bereikte de papierin dustrie een recyclingpercentage van 73,9%. WAS GOED JAAR VOOR DE PAPIERINDUSTRIE

CONSUMPTIEGOEDERENTRANSITIEAGENDASTAKEHOLDEREVENT

Op donderdag 29 september vindt de jaarlijkse stakeholderbijeenkomst van de Transitieagenda Consumptie goederen plaats. In de transitie naar een volledig circu laire consumptiegoedereneconomie kijken we naar de koplopers. Waar staan ze nu? Hoe krijgen we alle spelers uit het systeem mee? Daar moet nu de focus liggen, want we hebben iedereen nodig om deze transitie tot een succes te maken. Het belangrijkste thema van de dag is dan ook ‘De koplopers centraal’. Na een toespraak van Jacqueline Cramer en een opening door voorzitter Anne-Marie Rakhorst gaan we uiteen in verschillende deelsessies. Per productgroep verdiepen we ons in een circu laire koploper uit de sector. Wat is hun visie voor de toekomst? Wat zijn hun grootste uitdagingen? En wat is onze eigen rol in hun verhaal? De deelsessies richten zich op meubels, verpak kingen & verbruiksartikelen, textiel, elektrische apparaten en chemische producten. Uiteraard informeren we over de meest recente ontwikkelingen vanuit de EU en sluiten we af met een borrel. Als deelnemer aan het jaarlijkse stakeholderevent oe fent u directe invloed uit op de totstandkoming van het nieuwe Uitvoeringsprogramma circulaire consumptiegoederen. In een

8015F FULLY ELECTRIC ZERO-EMISSION WERKTUIGENDRAGER

ALLTREC

2022

12 t/m 18 september

Verspillingsvrije Week 14 t/m 17 september

Over élk onderdeel en élke plaatsing van de Alltrec is nagedacht. Lage bodemdruk zorgt ervoor dat deze machine zeer steady aanvoelt tijdens het werken op hellingen. Het uitgangspunt bij de eerste schetsen was het maximaliseren van de beschikbare ruimte voor maxi male capaciteit. En dat is gelukt. Deze machine is volledig voorbereid op de aankomende Green Deal en het Europese klimaatakkoord. WeedControl B.V. distribueert deze elektrische werktuigdragers veelal met een werktuig geschikt voor onder andere onkruidbeheer.

Walibi Biddinghuizen

Met een accucapaciteit tot 70kWh heeft deze machine een heel hoog uithoudingsvermogen. Uit evaluatie bleek dat na een werkdag van netto 6.57 arbeidsuren met het 270cm maaidek een accucapaciteit overbleef van maar liefst 43%. De nieuwe standaard in elektrisch groenbeheer is hiermee gezet. Alle versies worden geleverd met uniek en zelfontworpen ATC-systeem (onder andere maximale grip en specifiek vermogensafgifte), energiebesparende EPAS-steering en IoT module (waaronder live connectie met voertuig, analyse veld gegevens) die zorgt voor next level aftersales mogelijkheden. Over deze laatste tool gesproken; de IoT module is uniek in de markt. Deze module verzamelt onder meer veldgegevens waardoor het mogelijk is een gedetailleerde analyse te maken van de verkregen data. Hierdoor is het mogelijk de chauffeur in het vervolg heel gericht te navigeren naar de plekken die noodzakelijk zijn. Dit bespaart tijd (en dus geld). Bovendien wordt de beeldkwaliteit van het bestek nog beter gewaarborgd.

KLAAR VOOR DE TOEKOMST

Vakbeurs Openbare ruimte

BRANCHE NIEUWS

Denk aan een krachtige stalen onkruidborstel WB700E of de AIR E-Variator op basis van hete lucht recycling. Maaidekken van 165-195270cm of de krachtige LB7000 bladblazer behoort ook tot de toebehoren. Kortom, multifunctioneel inzetbaar.

Meer informatie: www.weedcontrol.nl informele setting gaan we met elkaar in gesprek over wat er nodig is om de transitie naar circulaire consumptiegoederen te versnellen. Zo bundelen we onze krachten om de overgang naar Nederland Circulair in 2050 te realiseren. Wilt u vanuit uw ervaring als professional of ondernemer ook uw stem laten horen? Kijk dan op circulaireconsumptiegoederen.nl/nieuws/ stakeholderevent/

Agro- en Groentechniek Holland

5 en 6 oktober Jaarbeurs Utrecht

26 | GRAM #06 augustus 2022

5 oktober 2022 De Fabrique AfvalconferentieUtrecht

Evenementenhal Gorinchem Vakbeurs Recycling

15 t/m 17 november

AGENDA

Afvalbeheer op het Real-Time Transportation Visibility Platform van Prometheus ontzorgt planners en ondersteunt chauffeurs bij route-georiënteerde werkzaamheden. Het doel van het platform? Compleet real-time inzicht creëren in de logistieke operatie. Onder andere oplossingen zoals geregistreerd inzamelen, Guided Navigation, container management en digitale acceptatie dragen bij aan slimme data gedreven inzamelingsprocessen.

KIJK VOOR MEER INFORMATIE OVER DE OPLOSSINGEN OP WWW.PROMETHEUS.NL

Een belangrijk aandachtspunt dat niet vergeten mag worden is veiligheid. De oplossing biedt de mogelijkheid om bepaalde gebieden (binnen bepaalde tijden) te ontwijken. Zo rijden chauffeurs niet in de buurt van scholen tijdens haal- en brengmomenten. Ook draagt rijstijlanalyse bij aan veilig rijgedrag. Met real-time inzicht in snelheid, remgedrag of acceleratie kan de chauffeur het rijgedrag aanpassen. Dit leidt tot veiligere ritten en meer veiligheid in het verkeer. Daarnaast wordt data verzameld over brandstofgebruik, bandenslijtage en onderhoud van het wagenpark, waarvan kostenbesparing een bijkomend voordeel is.

TOTAALOPLOSSING

Hoge brandstofprijzen en tekort aan chauffeurs. Resultaat: Zowel de transport- als afvalsector kampen met terugloop in efficiëntie binnen de logistieke processen. De roep voor de juiste ondersteuning wordt groter. Ook in de afvalinzameling is de volledige ondersteuning cruciaal voor de dagelijks operatie. De inzet van slimme softwareoplossingen speelt hierbij een sleutelrol.

GUIDED NAVIGATION Narijden van ‘vergeten containers’, meerdere keren rijden over dezelfde wegen en het ontbreken van routekennis zijn problemen die onderkend worden in de uitvoering. Dit betekent extra brandstofverbruik en meer inzet van personeel. Guided Navigation stuurt chauffeurs gericht via de meest efficiënte inzamelroute. Het grootste voordeel is minder gereden kilometers. Resultaat: besparingen op brandstofverbruik en minder CO2-uitstoot. Ook draagt de digitaal opgeslagen routekennis bij aan efficiëntie. Zo zorgt het aannemen van nieuwe of tijdelijke chauffeurs niet meer voor vertragingen. Waar eerst een ervaren chauffeur mee zou rijden, kunnen onervaren chauffeurs met de gedetailleerde route op de boordcomputer direct alleen starten. Dit draagt bij aan een flexibele planning en vermindert het narijden van ‘vergeten containers’.

COMPLEET AFVALBEHEER

PROMETHEUS: BESPAAR KOSTEN EN TIJD MET AFVALINZAMELINGOPTIMALE [Advertorial]

Wie voor maximaal inzicht gaat, combineert afvalbeheer met andere oplossingen zoals dispatch of rijstijlanalyse. Met de nieuwste oplossing – dispatch – wijzen planners snel en gemakkelijk orders toe aan voertuigen en chauffeurs. Mèt behoud van een optimale planning en toegestane rij- en rusttijden. Ook aan de chauffeurskant verhoogt het gemak en de duidelijkheid. Zo krijgen zij voorafgaande de dienst via de app inzicht in de planning en blijven tijdens de uitvoering geïnformeerd over relevante opdrachten en wijzigingen via de boordcomputer.

KLIKO GROEP Standaardruiter 36 3905 PZ Veenendaal +31(0)318 www.kliko.nlinfo@kliko.nl559393 “Al meer dan 40 jaar toonaangevend in minicontainers, innovator van ondergrondse containers, marktleider in chipregistratiesystemen en trendsetter in toegangselektronica.” KLIKO GROEP Innovators van afvalinzamelsystemen KLIKO.BE | KLIKO.NL BEZOEK ONZE NIEUWE WEBSITE vierwielcontainers chipregistratie ondergrondse containersminicontainers containerbehuizingonderhoudenreinigingpalletboxen containermanagementtoegangscontrole ALLES ONDER 1 DAK

GRAM augustus 2022

Articles inside

AGENDA

HOOGSTEDELIJKE WONINGBOUWOPGAVE VRAAGT FRISSE BLIK OP AFVALINZAMELING

UPV-ZWERFAFVAL BETEKENIS EN STAND VAN ZAKEN

BEZEM

WADDENEILANDEN VINDEN EIGEN WEG BIJ AANPAK RESTAFVAL

INTERNATIONAAL ONDERZOEK LAAT ZIEN DAT DE INZET VAN SCHONE INZAMELVOERTUIGEN NOG BEPERKT IS

GROOT GENOEG VOOR EEN BOS BLOEMEN, TE KLEIN VOOR EEN AFVALZAK

BRANCHENIEUWS

RACE AGAINST WASTE WEER IN VOLLE GANG