Ondernemend Friesland editie 2 2021

Communicatiebureau Bomondo gelooft in een rondere wereld VERKENNINGEN IN VASTGOEDLAND THUISKOMEN MET REINOUT BEKHOF

HET FAMILIEGEVOEL VAN KUIPER VERZEKERINGEN

N0 02

2021 www.of.nl

Wij denken graag net even anders met u mee!

Duidelijk en betrokken advies. Daar ligt onze kracht en uw kans om het verschil te maken.

Wij zijn betrokken adviseurs die ervaring en visie meebrengen. Doelgericht op zoek naar kansen en inventieve oplossingen om samen succesvol te kunnen groeien.

www.vanbraakaccountants.nl

adres Kraaiheide 15 9202 PC Drachten

post Postbus 652 9200 AR Drachten

tel 0512 - 571250 mail drachten@vanbraakaccountants.nl

Vastgoed Het was begin dit jaar twee jaar geleden dat mijn vader is overleden. Ik mis hem nog, gelukkig. Eens per half jaar haal ik het zilveren plukje haar dat ik van hem bewaar uit een buisje en houdt het even tegen mijn wang. Stiekem wacht ik dan op een wonder, maar mijn nuchtere vader had geloof ik altijd al gelijk; na de dood is er niets meer.

Mijn vader was een wijs man en ik vroeg hem graag om raad. Omdat zijn ego klein was en hij iedere ruimte alleen maar vulde met een vredige wijsheid. Toch zijn de keuzes van mijn vader niet de mijne.

En dat komt allemaal door de geschiedenis. De oorlog maakte een geweldige indruk op mijn vader. Een Engels vliegtuig stortte neer en mijn vader en zijn broer slopen een dag later naar het wrak. Daar vonden ze een leren handschoen, maar toen mijn oom deze aantrok zaten er nog vingers in. De kreet van ontzetting alarmeerde een Duitse soldaat die verderop op wacht stond en toen was het rennen geblazen.

Gelukkig wisten de Bakkertjes te ontsnappen.

Veel indrukwekkender voor mijn vader was echter de dag dat hij mijn opa huilend thuis zag komen. Mijn opa en oma hadden een sigarenzaak in Steenwijk en dat was geen vetpot. Toen daar de oorlog bij kwam kelderde de omzet en wist mijn opa zich geen raad meer.

ontslagen. Met een enorme ijver studeerde hij er in de avonduren op los en verzamelde alle diploma’s die nodig waren om nóg meer zekerheid te krijgen in het leven. Daar draaide veel om: zekerheid.

Zo groeide ik ook op: financieel niet te veel risico’s nemen. Maar mijn ouders respecteerden vervolgens álle avontuurlijke keuzes die ik tóch maakte. Er was nooit een oordeel.

Het is heel frappant: ik heb dankzij mijn ouders zó’n onbezorgde jeugd gehad en zó veel geborgenheid gevoeld dat ik juist daardóór doe wat ze mij nooit hebben willen aanraden: risico’s nemen. Zo besloot ik een jaar geleden om in vastgoed te stappen. Een spannend avontuur, omdat ik mezelf daarmee flink in de schulden ga steken. En er zal veel ijver nodig zijn om voldoende kennis te vergaren en niet te veel geld te verliezen. Maar ik heb er hartstikke veel zin in. En ik weet: mijn vader denkt bij alles wat ik zal doen stilletjes met me mee.

Menno Bakker HOOFDREDACTEUR

Het is uiteindelijk nog goed gekomen, maar dat beeld van een huilende vader heeft mijn vader gevormd. Na de oorlog koos hij daarom voor een baan als gemeenteambtenaar, want dan kon je niet worden

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

,

EN

Meer lezen of reageren? linkedin.com/in/bakkermenno of op https://twitter.com/OF_nl

.

3

OF 2021-02

Colofon

‘Er komt iets positiefs uit deze tijd’

Uitgeverij Ondernemend Friesland BV

Opnieuw in lockdown vergt van schouwburgen en theaters weer een flinke aanpassing.

Maar corona leidt ook tot inventiviteit en creativiteit. Dat bewijs levert Schouwburg De Lawei in Drachten, waar ze sinds kort allerlei onlinediensten aanbieden, zoals live streamings en events.

Hoofdredactie Menno Bakker Bladmanagement Ed Klijnman Coverfoto Ed Klijnman Advertentie exploitatie en administratie Ondernemend Friesland BV Tussendiepen 21 9206 AA Drachten Telefoon 0512-366326 Jasper van der Sluis 06-46033589 Gerrit Landman 06-18882116

24

‘Straks meer behoefte aan bruisplekken’

Redactie NARVIC-media, met: Casper Ferwerda, Menno Bakker, Wiebrand de Boer, Tine van Knijff-van Hijum, Thea van der Schaaf, Klasina van der Werf, Willem Walda, Ingrid van Damme en Amanda de Vries

Acht jaar geleden startten Atje Deinum en haar man Oane Wierda hun bedrijf Wierda Design.

Vanuit hun woonplaats Boazum ontwerpen zij originele en functionele interieurs voor kantoren, hospitality, de zorg, het onderwijs en particulieren. Onlangs bundelden zij hun krachten met Simon Huismans en Willemijn Bergsma van FMXXL, wat resulteerde in een nieuw bedrijf op het gebied van interieur ontwerp, realisatie en facilitair management.

nieuwsberichten@of.nl

40

Vormgeving VDS Crossmedia Drukker Scholma Druk ISSN 1383-9314 © De uitgever kan op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van informatie. Uitgever aanvaardt dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor de schade, van welk aard dan ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebasseerd zijn op i­nformatie uit deze uitgave. Uit deze u ­ itgave mag na toestemming van de uitgever met bronvermelding geciteerd worden.

‘Wie zijn hand durft op te steken komt er straks beter uit’

34

Wanneer je ondernemer bent en je hebt ambitie kun je iedere dag tegen vragen aanlopen. Dan is het prettig om eens te kunnen sparren met een gelijkgestemde persoon. Bij voorkeur iemand die vanuit de praktijk veel ervaring meebrengt. En misschien ook: iemand die een eigen netwerk meeneemt, waar jij eventueel óók weer uit kunt putten. Met de ‘Raadgevende Ervaren ondernemers’ (REO) biedt Ynbusiness ondernemers de kans om met een dergelijke persoon in gesprek te komen.

www.of.nl

4

OF 2021-02

Verkenningen in Vastgoedland. Episode 1

Rijk worden voor geduldige mensen Hoofdredacteur Menno Bakker duikt in de wereld van het vastgoed. Hij leest boeken, volgt trainingen, leert mensen kennen en komt achter het geheim hoe je helemaal vrij kunt worden door een passief inkomen te krijgen met vastgoed. In episode 1: ‘Rijk worden voor ongeduldige mensen’. Over het verschil tussen een Hausse en een House.

42

59

Zonder actie geen avontuur

In Friezen in den Vreemde volgen we Friese ondernemers over de grens. Maar in coronatijd volgen we ze soms naar plekjes in Friesland, waar ze zich het meest thuis voelen. De rasechte Friese ondernemer Reinout Bekhof heeft zo’n plekje. Hij reist voor zijn werk de wereld over – maar thuiskomen in Friesland verveelt nooit. Een monoloog.

Kuiper Verzekeringen voelt als familie In verband met corona moesten de festiviteiten rondom het 75-jarig jubileum van Kuiper Verzekeringen worden uitgesteld. Directeur Jacco Kuiper: “Erg jammer, graag hadden we dit natuurlijk samen met onze klanten en medewerkers gevierd.”

Hard was de klap toen op 2 februari jl. zijn vader Jaap Kuiper, oud-directeur tot 2014, overleed.

62

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

,

EN

.

5

OF 2021-02

Buro Schaaf de one-stop-partner voor deelfietsen.

WAAROM SAMENWERKEN MET ONS? Onmiddellijk inzetbaar Een totaaloplossing, met vervoersmiddelen, hard- en software in één pakket.

Future-proof & schaalbaar Klein beginnen om te groeien? Ons platform is schaalbaar, past zich naadloos aan jouw IT-omgeving aan en kan meerdere partijen samenbrengen. n

f oplade

Inductie

All-in-one oplossing (Deel)fietsen, (deel)auto's en je beveiligde parking op maat, bestuurbaar vanuit één app.

Gebruiksvriendelijk & veilig Een glashelder dashboard dat op een veilige manier data genereert. Zo krijg je waardevolle info over het gebruik en regel je een feilloze exploitatie.

Specificaties - Licht en snel (tot 25 km/u) - Laad snel en draadloos: 100% in 2-3 uur - 1 parkeerplaats = 5 e-bikes - Bereik: 50 tot 70 km - Personaliseren in eigen kleur en huisstijl - Permanente track-and-trace

per fiets f € 180,a n * a v r u derhoud Te hu d incl on n a a m r pe d ks, 36 mn van 5 stu * op basis

Meer info op www.buroschaaf.nl

Verkoop | Aankoop | Taxatie | Vastgoedbeheer

www.jkoopmans.nl | 0512-381993

Jan Koopmans

Fetze Koopmans

Makelaarskantoor J. Koopmans is dé full-servicemakelaar uit het prachtige Beetsterzwaag.

Wij helpen u graag!

Initiatief Vitale Friese Bodem

TUINDERS AAN DE SLAG MET BODEMBIODIVERSITEIT

Een vitalere Friese bodem en herstel van en verbetering van bodembiodiversiteit. Dat is waar een groep van Friese tuinders, Mulder Agro, de Stichting CO2L Farming Advies en de Friese Milieu Federatie, de handen voor in een slaat in het project Vitale Friese Bodem. Het project wordt financieel gesteund door een subsidie vanuit de provinciale subsidieregeling ‘Herstel biodiversiteit Fryslân’. Huidige en instappende Friese fruit- en groentetelers (tuinders) van de koude grond krijgen in het project kennis over bodembiodiversiteit.

“Wij zijn zeer blij met deze subsidietoekenning”, aldus Theo Mulder van Mulder Agro. “Bodem,

plant, dier en mens zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Een duurzamer gebruik van de bodem is nodig en is mogelijk. It kin tûker.”

Mede-initiatiefnemer Monique Plantinga van FMF vult aan: “Een vitale bodem produceert langer voedsel, slaat CO2 op, bindt stikstof houdt water vast, zorgt voor meer biodiversiteit en levert een weerbaarder gewas en gezonder product op. Bodems staan wereldwijd onder druk, ook in Friesland. Actie om te komen tot een duurzamer bodemgebruik is belangrijk. Daarom hebben wij het initiatief genomen voor dit project.”

“Dit project voorziet in een behoefte”, zegt Johannes Bakker van de Stichting CO2L Farming

Advies. “Duurzaam gebruik van de bodem is belangrijk voor tuinders, want raakt ook hun economisch perspectief. Hoe vitaler hun bodem, hoe gezonder, smakelijker en weerbaarder het gewas. Inmiddels hebben wij al een mooie lijst aan aanmeldingen.”

Het project Vitale Friese Bodem past goed binnen de toenemende aandacht voor het belang van een gezonde bodem. Ook vanuit het Rijk wordt nadrukkelijk aangegeven dat verduurzaming van bodemgebruik prioriteit heeft. In het Nationaal Programma Landbouwbodems is als doel opgenomen dat alle bodems in 2030 duurzaam worden beheerd.

Subsidieregeling voor regio Noordoost-Fryslân Goed nieuws uit Noordoost-Fryslân: de subsidieregeling Versnellingsagenda biedt mooie kansen voor ondernemers, kennisinstellingen en overheden die gezamenlijk werken, investeren en aan de slag gaan in de regio. Via deze regeling wordt geld uit de Regiodeal Noordoost-Fryslân beschikbaar gesteld voor projecten die de sectoren agrofood, metaalindustrie, bouwnijverheid en recreatie & toerisme versterken.

Op de foto’s bij ‘hun’ winkelkarren, van links naar rechts de fotografen Marcel Renou, Marit Anker, Michel Beverloo en Arjan Sijtsma (foto: Marit Anker)

Rijdende expositie in Dokkumer supermarkt

In de maand mei wordt de subsidieregeling Versnellingsagenda opnieuw opengesteld voor aanvragen boven 5.000 euro, zo meldt een persbericht.

Projecten die bijdragen aan economische groei, innovaties in de bouwen metaalsector, versterking van het technisch beroepsonderwijs, stimulering van werkgelegenheid, regiomarketing en een duurzame landbouwsector komen in aanmerking. Subsidies tot en met 5.000 euro kunnen overigens het gehele jaar door aangevraagd worden.

Een rijdende expositie met meer dan 180 foto’s is sinds maart te bewonderen in Jumbo Dokkum. Vier fotografen legden hun trots op Dokkum en de regio vast voor deze ‘bewegende expositie’ op de winkelwagens van de supermarkt.

“Ik ben meer dan trots op onze regio en deze fotografen leggen dat geweldig vast. Het fleurt het boodschappen doen enorm op”, vertelt ondernemer Titus Vogt van de Jumbo supermarkt over de expositie. “En het is een mooie aanvulling op het toeristenseizoen dat voor de deur staat. Dit is hoe we de stad en regio willen laten zien.”

De regionale organisatie Qop stimuleert bedrijven en instellingen om subsidie aan te vragen en brengt hen onderling met elkaar in contact.

Wie goede ideeën heeft voor deze Versnellingsagenda kan contact opnemen met de organisatie ‘Qop’. Mailadres: info@qop.nl of kijk voor meer informatie op www.qop.nl.

Michel Beverloo van Drone Aces is een van de deelnemende fotografen: “Ons Friesland kent veel prachtige plekken maar vanuit de lucht gezien springt Dokkum er echt uit. Drone vluchten bieden unieke perspectieven en daarom vlieg ik graag in en rond Dokkum om zo iedereen mee te laten genieten van de vestingwerken, de doorkruisende waterwegen, de kenmerkende skyline van torens en van de twee molens op wacht aan de linie.”

Ook landschapsfotograaf Arjan Sijtsma is helemaal geïnspireerd: “Deze regio spreekt mij zo aan om haar diversiteit; Dokkum met haar prachtige oude stadscentrum, ons schitterend stukje Werelderfgoed De Waddenzee, het Nationaal park Lauwersmeer en de wijdse polderlandschappen. Hier kan ik zeker als landschapsfotograaf mijn hart helemaal ophalen wat je weer terugziet in mijn foto’s.” De vier fotografen selecteerden met elkaar ruim 180 foto’s voor de expositie op 100 winkelwagens. De expositie is nog tot en met de zomer te zien in Jumbo Dokkum.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

,

EN

.

7

OF 2021-02

De Energie|Fabriek is sparringpartner voor management, leidinggevende of HR-adviseur en geeft daarbij HR-advies.

Of het nu gaat om een tijdelijke of eenmalige opdracht: wij geven professioneel en deskundig advies en afronding van de opdracht geeft weer nieuwe energie!

Energie|Fabriek - voor werkplezier!

HR Advies en HR Projecten Tuorrebout 22, 9251 TE Burgum 06 5325 5352 info@energie-fabriek.nl www.energie-fabriek.nl

Ondernemen is verantwoordelijkheid nemen.

Het is een verantwoordelijkheid om succesvol te zijn en keuzes te maken.

Durf te kiezen voor de beste mix in weet wat uw succes bepaalt!

Wat bepaalt uw succes?

een nuchtere samenwerking met mensen die oplossen!

Kijk ook eens op: www.polderloon.com: Payroll www.polderwerk.com: ZZP’ers

Polderkracht Klaproos 2, 1761 VS Opmeer Telefoon: 0226 212000 info@polderkracht.com PolderNoord Smidsstraat 13, 8601WB Sneek 0515 727050 info@poldernoord.com www.polderkracht.com

EFFECTIEVER COMMUNICEREN

DOOR BETERE TEKSTEN Corona heeft voor grote taakverschuivingen binnen het bedrijfsleven gezorgd. Veel werkzaamheden die voorheen werden uitbesteed, worden uit oogpunt van efficiency in eigen beheer gedaan. Zo ook het schijven van de ‘eenvoudige’ berichten op Facebook, LinkedIn, nieuwsbrieven, noem het maar op. Volgens communicatiedier bij uitstek Jan Coehoorn uit Beetsterzwaag ligt bij het eigen beheer produceren van dat soort content wel een risico. “Soms gaat dat goed, vaker gaat dat mis”, stelt de reclamenestor. “Dan werkt het bericht averechts op de doelstelling en negatief op de merkwaarde van de afzender. Het is daarom goed om de grondbeginselen van ‘copywriting’ intern onder de aandacht te brengen.”

En dat biedt Coehoorn dus aan. In twee sessies van elk twee uur en een praktische begeleiding in de dagelijkse praktijk, verbeter je de copyoutput al meet- en merkbaar, zo stelt Coehoorn. “Natuurlijk word je in deze korte training geen door-de-wol-geverfde copywriter. Maar je leert wel om vanuit het juiste perspectief met de merkwaarden van je bedrijf om te gaan en op eensluidende wijze vanuit het merk te communiceren.

Dat is met name belangrijk als meerdere personen zich met externe communicatie bezighouden en uniformiteit ontbreekt.”

Gebroeders Wassenaar op overnamepad

‘DIT KONDEN WE NIET LATEN SCHIETEN’

Per groep kunnen tot 3 personen uit één organisatie deelnemen.

Wie meer wil weten kan even mailen: coehoorn@me.com

INSTROOM FRIESE BOUWOPLEIDINGEN GROTER DAN IN REST VAN NEDERLAND De instroom in klas 3 VMBO opleiding Bouwen, Wonen en Interieur (BWI), de vooropleiding voor MBO Bouw-Infra, is over de afgelopen 10 jaar in Friesland flink hoger dan landelijk. Dat concludeert het bureau RVL Onderwijs Ontwikkeling op basis van cijfers van DUO, onderdeel van het Ministerie van Onderwijs. Is dit het resultaat van het project De Bouw Iets Voor Jou? De Bouw Iets Voor Jou een project van de Friese leden van Bouwend Nederland. De Friese aannemers namen vijftien jaar geleden het initiatief om jongeren enthousiast te maken voor de Bouw en Infra en men is daar nog steeds hard mee bezig. “Dat enthousiast maken begint al op de basisschool met onder andere gastlessen en bedrijfsbezoeken voor groep 7 en 8”, aldus Tineke de Groot, projectleider De Bouw Iets Voor Jou. “We zetten dat soort activiteiten vervolgens op tal van manieren voort in het voortgezet onderwijs.

We doen overigens meer; zo zijn we actief bij Open Dagen, techniek-events en op social media. Dat doen we samen met onze partners Bouwmensen, Bouwloket Friesland en de bouwopleidingen. Daarnaast voeren we ook al enkele jaren campagne met promotiefilmpjes, die bij de doelgroepen goed blijken aan te slaan.”

Of de betere instroom op het VMBO op ons conto kan worden geschreven?

“Dat is niet één op één aan te geven”, aldus De Groot. “Maar waar de instroom in klas 3 VMBO-BWI in de afgelopen 10 jaar landelijk met 20% is afgenomen, is deze in Friesland met 15% toegenomen. Dat is toch een mooi resultaat. De Bouw en Infra hebben heel hard mensen nodig. Voor nu en in de toekomst.”

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

,

EN

Sinds kort mogen ondernemers Jan en Durk Wassenaar zich de nieuwe eigenaren noemen van Autoschade Friesland in Burgum. De tweelingbroers hadden al een autoschadeherstelbedrijf, namelijk ASN Autoschade Leeuwarden (verrassend genoeg gevestigd in: Menaldum).

De ondernemers wilden er echter graag een vestiging erbij om op die manier het verzorgingsgebied te verbreden. Behalve allround schadeherstel aan personenauto’s, bestelauto’s en vrachtwagens, doen beide ondernemingen aan het herstel van caravans, campers en industrieel spuitwerk.

Jan Wassenaar: “De bedrijven passen goed bij elkaar, met een vergelijkbare laagdrempelige sfeer en vergelijkbare werkzaamheden.”

De bedrijfsnaam Autoschade Friesland blijft ongewijzigd, evenals de service. Voor 1 personeelslid is ander werk gevonden. De overige zes medewerkers van Autoschade Friesland gaan mee in de overname, waaronder oud-eigenaar Hette de Vries die zelf een stapje terug wilde doen. “Het managen van een bedrijf is niet mijn ding’’, aldus De Vries in een persbericht.

Een overname in Coronatijd klinkt niet logisch maar Jan en Durk Wassenaar zijn vol vertrouwen over de toekomst. “Natuurlijk is het aanbod iets minder, met name als het om schadeherstel aan personenauto’s gaat, maar je hoort ons niet klagen. We hebben een groot klantenbestand en het werk aan bestelauto’s en vrachtwagens is nagenoeg onverminderd doorgegaan. Met de zomer voor de boeg zien we nu al een toename van caravans en campers die hersteld moet worden - de mensen willen straks toch op vakantie - en ook voor industrieel spuitwerk weet men ons te vinden. Dat is echt een specialisme. Verder spuiten we ook andere objecten, zoals meubels en keukens. Corona of niet, we zien altijd kansen.

De overname van Autoschade Friesland was ook zo’n kans. Die konden we niet laten schieten.’’

.

9

OF 2021-02

Bouwkundige opnames: 0-metingen Schade inspecties Trillingsmetingen ankoop- en A opleveringkeuringen (NHG) eerjarenonderhoudsplannen M “NEN2767”

Productontwikkeling Embedded Systemen Elektronica en Software Industriële Automatisering

erekeningen dak B t.b.v. zonnepanelen (particulier en zakelijk)

PEIL B.V. Oedsmawei 18a 9001 ZJ GROU www.peiladvies.nl

www.visionsandbeyond.nl

20% KORTING op vlaggen!

Actiecode: OF20 Bestel snel op vlaggenunie.nl

vlaggen & vlaggenmasten

ONDERNEMERS STEUNEN CULTUUR IN SNEEK PlusNauta, producent van zakelijke bijeenkomsten uit Sneek, heeft zich als Betrokken Bedrijf verbonden aan Cultuur Kwartier Sneek (CKS). Zij waren daarmee het vijftigste bedrijf dat de kunst en cultuur in de gemeente Súdwest-Fryslân een warm hart toedragen en dat ook in daden omzet.

AMERIKAANS AVONTUUR VOOR MECONEF

CKS bestaat uit Theater Sneek, Poppodium Bolwerk, Kunstencentrum Atrium en Akte2. De vier onderdelen leveren een onmisbare bijdrage aan het culturele leven in Súdwest-Fryslân, zo stellen de partners zelf. Wiebren Buma, directeurbestuurder CKS: “Zowel bedrijven als cultuur dragen bij aan een prettig leefklimaat en maken een stad of gemeente aantrekkelijk om in te wonen. De bedrijven zorgen ervoor dat bijzondere culturele projecten mogelijk zijn en dat al het jonge talent in onze gemeente zich cultureel kan ontwikkelen. We zijn alle vijftig leden dan ook ontzettend dankbaar voor hun bijdrage.”

Van Vuuren: nieuwe productielijn Van Vuuren in Grou kondigde recentelijk de realisatie van een compleet nieuwe volautomatische productielijn van 70 meter lang bij 25 meter breed. ‘Hiermee is de capaciteit meer dan verdubbeld, de doorlooptijd en levertijd aanzienlijk verkort en voldoet het aan de toenemende variatie van de klantvraag in binnen- en buitenland’, aldus het bedrijf.

De succesvolle deurenfabrikant levert overal, zo leren we. En soms gaat het om érg grote opdrachten. Zo leverde het Friese bedrijf onder andere 4.000 deuren voor het gebouw De Rotterdam, waar ook het befaamde nhow-hotel in is gevestigd.

Een serie van zes filmpjes over het bedrijf is te zien op www.of.nl

Meconaf uit Franeker, gespecialiseerd in afzuiging en filtering van verschillende industriële productieprocessen, ‘veroverde’ in het coronajaar Amerika en kon voor de afzuiging van een uien-sorteerinstallatie een drietal cycloonfilters ‘plaatsen’.

Sikke Bijlsma, die het bedrijf samen met broer Jan-Dirk Bijlsma runt, verklaart: “Dat hebben we te danken aan onze partner John Rietveld van Rietveld Equipment in Amerika (gevestigd ten zuiden van Chicago, red.). Hij bedacht een unieke mogelijkheid om geheel volgens planning onze afzuiginstallatie op een complete nieuwe sorteerlijn te kunnen plaatsen.”

Rietvelds creatieve oplossing haalde in de VS het ‘Potato Grower Magazine’ en dat gaf ook het Franeker bedrijf leuke publiciteit. “Een afzuiginstallatie overzees leveren is één, maar daarmee ook nog via je buitenlandse partner in de publiciteit komen, is natuurlijk een geweldige opsteker”, aldus Bijlsma.

In het bewuste artikel vertelt Rietveld dat, op het moment dat COVID-19 ‘business as usual’ onmogelijk maakte, hij als eerste de zorgen over de gezondheid van zijn installatieploeg moest wegnemen. Dat deed hij onder andere door een grote camper te kopen, waardoor ze veilig konden reizen naar de klanten en ook veilig konden verblijven op de betreffende locaties.

Gelukkig voor het Friese Meconaf waren de Rietveld installateurs voor de uitbraak nog in Europa opgeleid en gecertificeerd. Alle onderdelen voor de afzuiginstallatie en cyclonen zijn dan ook bij Meconaf gefabriceerd. Vervolgens zijn die als bouwpakket in drie volle containers verscheept naar Amerika. De drie cyclonen met perslucht gereinigde filters zorgen in de VS voor de afzuiging van stof en vellen bij de verwerking van uien.

Ook avontuurtje over de grens?

Ben je een Friese ondernemer en heb je onlangs ook een mooi avontuur in het buitenland beleefd?

Deel het met de redactie van OF. Mail: nieuwsberichten@of.nl

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

,

EN

.

11

OF 2021-02

Advies voor en door ondernemers

Meer informatie over onze diensten is te vinden op www.bnngroep.nl T 085-1301216

Voor ondernemers die behoefte hebben aan een actief betrokken adviseur. Iemand die naast u staat en uw passie voor ondernemen deelt.

Ons doel is om het beste uit uzelf te halen. Onze jarenlange ervaring op het gebied van ondernemen en adviseren zetten we graag in om uw onderneming succesvol te maken.

E info@bnngroep.nl U kunt bij ons terecht voor onder andere: • Strategisch en beleidsadvies • Ondersteuning bij bedrijfsvoering en reorganisaties • Financieel bedrijfsadvies en financiële planning • Begeleiding bij verkoop of overdracht • Sparring partner • Interim-opdrachten.

Al ruim 100 jaar de veelzijdige aannemer uit Eastermar...

Grote Hornstweg 19-D, 9261 VW Eastermar telefoon: 0512 - 47 13 00 www.bouwbedrijfswart.nl swart@bouwbedrijfswart.nl

eigenaar van de PLUS-supermarkt in Harlingen, schafte onlangs enkele auto’s bij ons aan, waaronder de geheel elektrische Peugeot e-2008”, aldus Mark Voolstra, Accountmanager Zakelijke Markt bij Autogroep Haaima. “Deze elektrische Peugeot beschikt over een WLTP-actieradius van 320 km, een hogere instap dan concurrenten en is met een 100 kW-lader binnen een half uur tot 80 % op te laden.”

SASKIA BAAS AAN HET ROER BIJ PHILADELPHIA ZORG Saskia Baas (56) wordt per 1 juni voorzitter van de Raad van Bestuur van Stichting Philadelphia Zorg, dat over meerdere vestigingen in Friesland beschikt. Zij is op dit moment Directeur Publieke Gezondheid bij de gemeente Rotterdam; een functie waarmee ze tevens directeur van de GGD en de Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie (GHOR) Rotterdam-Rijnmond is. Bij Philadelphia volgt Baas Greet Prins op, die per 1 april 2021 bestuursvoorzitter bij KVK wordt.

Baas startte haar loopbaan in sales, marketing en strategie in de bankenwereld. In 2010 maakte zij de overstap naar de zorg. Zij bekleedde verschillende directieen bestuursposities bij een aantal Rotterdamse ziekenhuizen, onder andere bij het Erasmus MC en het Havenziekenhuis. Sinds 2018 is zij als Directeur Publieke Gezondheid verantwoordelijk voor de GGD en de GHOR Rotterdam-Rijnmond.

Bij Philadelphia wacht haar een nieuwe uitdaging. “Innovatie in de zorg, écht de cliënt centraal, dat was de focus al bij Philadelphia en daar ga ik nog verder invulling aan geven”, aldus Baas.

“Mensen ondersteunen het gewone leven te leiden, hun eigen leven, in een alsmaar veranderende samenleving.

Ik zie er naar uit een rol te spelen bij het vinden van oplossingen die rechtstreeks betekenis hebben voor cliënten. Samen met de medewerkers, waarbij oog is voor een juiste balans tussen zorg en zakelijkheid. Het nieuwe motto van Philadelphia is ‘het beste uit elkaar’. Ik stroop met veel plezier mijn mouwen op om daaraan bij te dragen.”

PLUS-SUPERMARKT LUNENBORG: STEEDS DUURZAMER PLUS-supermarkt Lunenborg in Harlingen heeft onlangs een grote duurzaamheidsstap gezet, met dank aan Autogroep Haaima en EV-Solutions in Drachten. Naast de aanschaf van een elektrische Peugeot 2008 bij Haaima kreeg EV-Solutions de gelegenheid twee dubbele laadpunten en overige infrastructuur te leveren. “Maurice Lunenborg,

EV-Solutions zorgde vervolgens voor de laadstations. “Dat klopt. EV-Solutions heeft op een mooie plek op het parkeerterrein, vlakbij het supermarktpand van PLUS Lunenborg, twee dubbele Alfen-laadstations geleverd”, vertelt Tsjeard Piter Mast, eigenaar van EV-Solutions.

“Hierdoor kunnen behalve de supermarkteigenaar ook klanten gebruikmaken van deze openbare laadpunten. Bovendien hebben we met het oog op de toekomst een vermogensverdeler geplaatst. Dit maakt een uitbreiding van de laadpunten eenvoudig en voorkomt later hoge installatiekosten. Het aangelegde smart charging network met load balancing voorkomt overbelasting van het stroomnetwerk door het verbruik van de laadpaal af te stemmen op de beschikbare hoeveelheid stroom. Om het helemaal af te maken, staat het logo van PLUS supermarkten afgebeeld op de displays van de laadpalen.”

FRIESE OPLOSSING VOOR HILVERSUM ABD Renault Nissan Dacia en Friesland Lease hebben onlangs twee gloednieuwe Nissan Leafs geleverd aan energiecoöperatie Hilversumse Energie Transitie (HET).

De elektrische auto’s worden gebruikt voor het fossielvrije deelauto-concept van de Noord-Hollandse coöperatie.

“De auto’s zijn te boeken en te gebruiken via een speciale app”, vertelt Sietse Bosgraaf, Accountmanager zakelijke markt bij ABD Renault Nissan Dacia. Ook lease-adviseur Sipke Fellinger toont zich namens zijn werkgever enthousiast. “Friesland Lease is samen met de HET-energiecoöperatie een prachtige samenwerking aangegaan. Als succesvolle start van deze samenwerking zijn de eerste twee deelauto’s

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

,

EN

.

afgeleverd. Friesland Lease verheugt zich om samen met de HET deelmobiliteit en duurzaam transport nog toegankelijker te maken.”

Ook de ontvangende partij in Hilversum is dolblij met deze ontwikkeling, zo vertelt Rick Visser van HET-deelauto op de eigen website. We citeren: “Ze zijn er. Twee Nissan Leafs met een extra grote accu, zodat ze een tot wel 40 procent grotere actieradius hebben. Ze komen mooi op tijd: begin december kregen we van de gemeente te horen dat er voor ons een eigen plek met eigen laadpaal is geregeld tegenover de hoofdingang van het Raadhuis.

Een mooie zichtbare plek, die onderstreept dat de gemeente ons initiatief een warm hart toedraagt.”

13

OF 2021-02

VONN_adv_170x115_fc.indd 2

19-03-2021 13:31

DIGITAAL METEN BOUW, INDUSTRIE, INFRA

WWW.BDM.NL - 085 079 4600

Fotograaf Peter Arno Broer

FRIES EN VRIJ De Friezen stammen af van de Ingvaeones, Germanen die zich over Noord-Europa verspreidden. De god Freyr is de oervader van de Ingvaeones en derhalve ook van de Friezen, aan wie hij zijn naam leende. Dat houdt in dat ‘Fries’ de betekenis van zowel ‘vrij’ als ‘geliefd’ in zich draagt, twee woorden die in hun diepste essentie één zijn.

Zoals Van Doorn in zijn nawoord schrijft is zijn zoektocht verre van volledig, maar het is meer dan voldoende om Friezen een spiegel voor te houden. Of niet-Friezen dat eigenaardige volkje in het Noorden na het lezen beter zullen begrijpen, valt te bezien. Maar de auteur krijgt het Friese bloed zeker in beweging.

Een rake observering van auteur Flip van Doorn.

Meteen daarna schrijft hij dat Friese Vrijheid een pleonasme is, als ‘Fries’ en ‘vrij’ hetzelfde zijn.

Maar wat is hij zelf? Zijn grootvader was Fries, maar verliet de provincie. Sinds een jaar of tien woont Van Doorn in Friesland. Maar maakt dat van hem (weer) een Fries?

Oeral thús De Friezen, uitgegeven door Uitgeverij Thomas Rap, is een verhaal over een reis. Naar de Alpen en naar Rome, maar ook naar Allardsoog en Rinsumageast. Overal in Europa hebben Friezen sporen nagelaten. Betekent Fries zijn dat je ‘oeral thús’ bent, zolang je maar vrij bent?

Nieuw in Makkum: Hilbert Makelaardij Begin dit jaar ging de grote wens van Hilbert Molendijk in vervulling: de start van zijn onderneming, Hilbert Makelaardij. Molendijk is geen onbekende in het vak. Hij heeft een netwerk tot ver in het westen van Nederland en al bijna twintig jaar ervaring in de makelaardij. “Ondanks die ervaring vind ik het belangrijk om te blijven leren, daarom vind je mij minstens vier keer per jaar terug in de schoolbanken. Zo blijf ik op de hoogte van juridische zaken, bouwkundige aspecten, en veranderingen in de markt,” verklaart Hilbert.

“Daarnaast is het belangrijk om goed zichtbaar te zijn. Daarom werk ik samen met jonge ondernemers uit Fryslân. Op het gebied van marketing is dat met Meenes.nl, een startup uit Makkum. Verder verzorgt Jessie Jansen van jessiejansen.com, de video- en fotografie van mijn bedrijf. Zo combineer ik mijn ervaring met hun jonge gretigheid”, aldus de ondernemer.

De IJzeren Man Bij Dak en Gevelbeplating De IJzeren Man in Joure vond een tijdje terug de aflevering plaats van drie nieuwe bedrijfswagens: twee VW Transporters en een VW Caddy. De IJzeren Man is al sinds jaar en dag dé specialist op het gebied van dak en gevelbeplatingen. De onderneming heeft veel (vaste) opdrachtgevers in met name geheel Noord-Nederland.

De uitbreiding van het wagenpark, komt voor een belangrijk deel voort uit de gereguleerde groei van de onderneming.

Op bijgaande foto overhandigt dhr. F.E. Schut van autobedrijf Van den Brug de sleutels aan bedrijfsleider dhr. Sieger Veenstra van Dak en Gevelbeplating De IJzeren Man.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

,

EN

.

15

OF 2021-02

Eijgen finance adviseert en bemiddelt in financieringen voor bedrijven en vastgoedbeleggers. Met behulp van voormalig bankiers wordt op onafhankelijke wijze gezocht naar een passende oplossing voor uw financieringsvraagstuk.

De adviseurs van Eijgen zijn ervaren financieringsspecialisten en kunnen op voorhand de haalbaarheid van uw plannen helder in kaart brengen. We hebben de beschikking over meer dan 100 financieringsbronnen en van de door ons begeleide financieringsverzoeken slaagt meer dan 90%!

Onafhankelijk intermediair in

MKB- & vastgoedfinancieringen Eijgen finance Drachten Eijgen finance Joure

Bancaire financieringen Verhuurhypotheken Crowdfunding Private investeerders Financieringsmaatschappijen Kijk voor meer informatie op www.eijgenfinance.nl

Eijgen finance Heerenveen Eijgen finance Leeuwarden t 088-51 50 222 e info@eijgenfinance.nl

VERHUIZING IN AANTOCHT Grondverzetbedrijf Brouwer & Brouwer gaat verhuizen binnen Fryslân.

“We gaan ons de komende jaren terugtrekken uit de bebouwde kom van Eastermar en uit Buitenpost”, aldus een persbericht.

“Wij hebben een hele mooie plek gevonden, precies tussen de beide huidige plaatsen op industrieterrein Skulenboarch aan de Nije Industriewei in Eastermar/Drogeham.”

LEEUWARDEN:

BOUW MIDDELSEE VAN START Half maart werd de állereerste heipaal geslagen van de nieuwe wijk Middelsee aan het Van Harinxmakanaal in Leeuwarden. Hier worden 3200 woningen gebouwd. Middelsee belooft een authentieke woonomgeving te worden met - naast het flinke aantal woningen - ook voorzieningen zoals scholen, horeca en ruimte voor creativiteit, kunst en cultuur.

De heipalen waren bedoeld voor een project van Zwanenburg Projecten uit Heerenveen. Het betreft 44 zogenoemde ‘Woonspods’, dat wil zeggen rug-aanrugwoningen op een industrieel ogend eiland, die gebouwd zullen worden door IIBO Bouw B.V.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

,

EN

.

17

OF 2021-02

Woodpackaging GROOT OF KLEIN, ELKE KIST OP MAAT GEMAAKT!

WOODPACKAGING

Janssenlaan 20 9207 JD Drachten

T E I

I P P C

0512 52 34 84 info@woodpackaging.nl www.woodpackaging.nl

ISPM 15 CERTIFIED

• •

Inclusief

starterspakket

t.w.v €500,-

• •

*Actie is geldig t/m 31 december 2020

Voor sportverenigingen, VVE’s en publieke ruimte

Laden Maar! uniek concept in elektrische laadpalen Het bedrijf Laden Maar! heeft kortgeleden de eerste twee publieke elektrische laadpalen geplaatst in Groningen. Bewoners, omwonenden en bezoekers kunnen vanaf nu gebruikmaken van deze palen voor het opladen van hun auto. Bijzonder is dat de palen aangesloten zijn op de zonnepanelen van het Noorderbad, nu een appartementencomplex.

Laadpalen huren Laden Maar! biedt aan (sport)verenigingen, VVE’s en publieke locaties de mogelijkheid

één of meerdere laadpalen te huren. De vereniging of gemeente stelt dan tegen vergoeding parkeerruimte beschikbaar.

De installatie en eventuele aanpassing aan de meterkast worden kosteloos verzorgd.

Gebruikers van de laadpaal betalen met hun ‘eigen’ laadpas.

Samenwerking

Op deze manier blijft de investering voor een vereniging beperkt, maar kan het wél deze service aan bewoners en bezoekers bieden.

Zo bestaat er altijd dichtbij de mogelijkheid de auto op te laden.

www.ladenmaar.com

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

,

EN

.

Laden Maar! werkt intensief samen met Installatiecombinatie Pronk uit Ureterp, specialist in plaatsing en beheer van laadpalen. Laden Maar! is actief in heel Noord Nederland.

19

OF 2021-02

Duurzame zien én met

20

OF 2021-02

businesskansen verzilveren Bomondo

Bomondo is het communicatiebureau dat begin 2020 is voortgekomen uit de Friese communicatiebureaus Buro Andringa en Business Company. Samen met opdrachtgevers de wereld een beetje ronder en mooier maken is de missie. We praten erover met Remco Voorn, strateeg en mede-eigenaar van dit toekomstgerichte communicatiebureau uit Aldeboarn.

Food & Bomondo “Bomondo is ruim 25 jaar actief voor toonaangevende merken in de Fast Moving Consumer Goods (FMCG) en Retail. De kennis en ervaring die is opgedaan is beschikbaar voor foodproducenten, groothandels, speciaalzaken, supermarktketens en alle andere partijen die succesvol willen zijn met food.”

Bomondo gelooft in een mooiere, rondere wereld. Wat bedoelen jullie daarmee?

Een belangrijke drijfveer van ons is de overtuiging dat we allemaal betrokken en aangesloten zijn bij wat we doen én de wereld om ons heen. De naam Bomondo is dan ook ontstaan vanuit een creatief proces met het gehele team. We hebben een visie ontwikkeld waarmee we van meerwaarde kunnen zijn voor ambitieuze organisaties. Er is zoveel gaande in de

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

,

EN

.

wereld om ons heen. Digitalisering, verduurzaming, globalisering en vergrijzing zijn slechts enkele factoren. In dat speelveld willen we een rol spelen door meer dan ooit te investeren in strategie en advies.

Uiteraard hebben we een goed team dat in strategisch, creatief en uitvoerend opzicht vrijwel ieder marketingvraagstuk aankan. Dat zal niet veranderen. Maar de uitdagingen van de toekomst: die willen we samen met onze opdrachtgevers ‘in de bek kijken.’

21

OF 2021-02

Bomondo bestaat uit een team van 17 professionals dat zowel online als offline georiënteerd is. Jullie zijn vlak voor de corona-tijd ‘begonnen’. Heeft corona invloed gehad op jullie visie?

Lang voordat corona de wereld in zijn greep kreeg waren wij al bezig met transitievraagstukken. Wat dat betreft heeft het virus onze overtuigingen alleen maar bevestigd. De pre-coronatijd was gebaseerd op het steeds maar uitgaan van groei van je bedrijf. Je kunt je afvragen of dat nog steeds de belangrijkste focus moet zijn. Ons idee is dat het bieden van waarden belangrijker wordt. Die ontwikkeling was al enige tijd gaande, maar wordt nu versneld door corona.

“Wij willen organisaties helpen die kansen te ontdekken en te verzilveren.”

In de zorg!

Zorg & Bomondo “Goede zorgcommunicatie begint – net als zorg zelf – met goed luisteren. En dat is een kenmerkende eigenschap van Bomondo. Bomondo helpt zorgorganisaties vooruit met een onderscheidende positie en uitstraling én met resultaatgerichte marketingcommunicatie, zowel op strategisch als op uitvoerend niveau.”

ubon cheque e-cadea Fashion Coolblu n o b p Bioscoo

• Geen afgeronde (zorg)opleiding nodig • Voor 8 – 32 uur per week in de periode juni t/m september • Nu inclusief vroegboekvoordeel!

Boek vliegensvlug je vakantiebaan en ontvang vroegboekvoordeel! www.samenwerkenvialiante.nl/vakantiewerk

22

OF 2021-02

Aspecten als duurzaamheid, het milieu in algemene zin, sociale innovatie, circulaire economie. Dat zijn facetten waarbij je niet primair denkt aan winst maken. Toch zijn dat juist de facetten waarop we als maatschappij winst moéten gaan maken – vinden wij. Je moet niet per definitie méér willen produceren en verkopen, maar betere spullen. Beter in de zin van het behouden en toevoegen van waarde voor bedrijven, leefomgeving en gebruikers. Daar zitten volop businesskansen en kansrijke uitdagingen in.

Wij willen organisaties helpen die kansen te ontdekken en te verzilveren.”

Industrie & Bomondo “Van superjacht tot verkeersvliegtuig en van scheepsbesturing tot logistieke systemen: de opdrachtgevers waar Bomondo communicatief voor aan de lat staat, zijn toonaangevend in hun industriële specialisme.”

Geloven in een mooie, rondere wereld.

Zijn dat niet hele grote woorden?

Ja klopt, dat is nogal een ambitie. Maar er is geen andere weg. We zijn op het punt beland dat we keuzes moeten maken voor de toekomst. Ronder denken en doen, is de enige juiste weg vooruit. Wij geloven dat het kan en vooral: dat het moet. Daarmee bedoelen we dat elke organisatie volop kansen heeft haar eigen wereld een stukje mooier en beter te maken. Met toegevoegde waarde voor alle stakeholders als gevolg. In ons klantportfolio zitten bescheiden- maar ook grote merken. Ook zij zijn allemaal bezig met de transitie richting een mooiere, betere wereld voor mens en dier. Wij zijn er heel trots op dat we bij die ontwikkelingen betrokken zijn. We bieden strategisch inzicht en resultaat- en toekomstgerichte marketingcommunicatieconcepten vanuit een brede, duurzame kijk. Op dit moment hebben we merken in onze portfolio waarvan je misschien niet direct verwacht dat zij met toekomstgerichte ‘ronde’ oplossingen bezig zijn. Maar niets is minder waar. Neem Damen Yachting, één van ’s werelds toonaangevende jachtbouwers.

Zij lopen wereldwijd voorop als het gaat om het realiseren van een duurzame jachtwerf waarbij ze tegelijkertijd volop inzetten op de ontwikkeling van hybride aangedreven superjachten van de allerhoogste Nederlandse bouwkwaliteit.

Dat we daar een communicatieve bijdrage aan mogen leveren is fantastisch.

“Alleen als je goed bij elkaar past kunnen er mooie dingen ontstaan.”

Jullie klantenportfolio is heel divers maar spitst zich toe op food, zorg en maakindustrie. Waarom juist deze branches?

Voor sommige klanten uit deze branches zijn we al langer dan 20 jaar actief. Met de drie branches die je noemt hebben we inmiddels dus best wat ervaring opgedaan. We weten onderhand hoe deze markten in elkaar steken, hoe ze zich ontwikkelen en hoe je er successen op kunt behalen. Dat is ook de reden dat we zulke lange klantrelaties hebben. Voor ons is het belangrijkste criterium voor een goede klantrelatie het antwoord vinden op de vraag ‘passen we goed bij elkaar?’.

Die vraag is voor elke relatie relevant, maar beslist ook voor B-to-B relaties.

Alleen als je goed bij elkaar past kunnen er mooie dingen ontstaan. Succesvolle merken met unieke eigen marktposities bijvoorbeeld. Maar ook energie-gevende samenwerkingsverbanden. Werkplezier.

Groei in kennis en ervaring. En bovenal: resultaatgerichte communicatie die mensen ráákt en blij maakt. Wij helpen organisaties vooruit met de diensten consultancy, branding en marketing én met een duurzame blik naar de toekomst.

Bomondo gelooft sterk in een mooiere en betere wereld.

Nieuwsgierig geworden?

Kijk voor een verdere kennismaking op www. bomondo.nl

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

,

EN

.

23

OF 2021-02

Esther Faas van Schouwburg De Lawei:

‘ Er komt iets positiefs uit deze tijd’ 24

OF 2021-02

Opnieuw in lockdown vergt van schouwburgen en theaters weer een flinke aanpassing. Maar corona leidt ook tot inventiviteit en creativiteit. Dat bewijs levert Schouwburg De Lawei in Drachten, waar ze sinds kort allerlei onlinediensten aanbieden, zoals live streamings en events. Esther Faas, coördinator afdeling evenementen bij De Lawei, licht graag de compleet nieuwe werkwijze toe. ‘’We hebben technisch een enorme sprong gemaakt.’’

Hoe gaat het met jullie?

Het gaat wel goed met ons, al zijn het natuurlijk bizarre tijden. Maar we zetten de schouders eronder, waar dat kan. We zijn veel bezig met het annuleren of verschuiven van voorstellingen. Het verschuiven kan niet zomaar, het programma moet in balans zijn qua aantal voorstellingen en qua periode. Je kunt bijvoorbeeld straks niet drie muziekvoorstellingen in een week hebben, er moet ook variatie zijn. De druk op het programma zal volgend seizoen sowieso hoog zijn, dat staat vast. Verder plegen we onder andere onderhoud aan het gebouw en kijken we binnen onze organisatie heel breed wie welke voorstelling kan opvangen. We doen allemaal onze stinkende best! Daarnaast hebben we een hele mooie samenwerking met ziekenhuis Nij Smellinghe in Drachten.

Een gedeelte van het personeel dat bij ons in de horeca of bij de receptie werkte, werkt nu tijdelijk in het ziekenhuis, bijvoorbeeld als gastvrouw, bij de planning of bij het uitvoeren van de coronaprotocollen. Dat is echt heel leuk. Ook hebben we de afgelopen maanden een Kerst-, Valentijns- en Paasdinerbox samengesteld, waarbij de opbrengst naar een goed doel ging, bijvoorbeeld naar Zorginstelling Talant of de Voedselbank. Mooie, maatschappelijke initiatieven. We vinden namelijk dat wij als schouwburg ook een maatschappelijke functie hebben.

Maar er zijn ook nieuwe ontwikkelingen op het online vlak? Vertel!

We zijn gestart met online events, wij zorgen voor een complete ervaring bij je live events.

Want wij mogen als schouwburg op dit moment wel online evenementen en seminars organiseren. Dit vergt wel een compleet nieuwe werkwijze, het is echt een andere tak van sport.

Qua techniek zijn we helemaal losgegaan, we hebben veel geïnvesteerd in personeel en technische middelen. Ook hebben we een marketingcampagne opgezet. We kunnen nu in De Lawei live streams, live events zoals

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

,

EN

.

een band, of vergaderingen organiseren in vier verschillende zalen en in verschillende settings. Bijvoorbeeld een “Lagerhuis” setting in de kleine zaal, of een wat meer theatrale setting met kunstpoppen in de grote zaal. Bij een online vergadering is het ook bijvoorbeeld een optie om een zogenaamd ‘’green screen” als achtergrond te gebruiken. Hierdoor creëer je een levendiger beeld, want mensen zitten al zolang achter hun laptop. Wij kunnen maatwerk leveren, als dat moet. Maar het event moet wel bij ons passen. Wat is de meerwaarde voor ons?

We zien door dit nieuwe aanbod ook een mooie ontwikkeling bij ons personeel. Er zijn door de onlinediensten hele nieuwe functies ontstaan, bijvoorbeeld een online technicus. Mensen kunnen echt groeien in hun functie, er is volop creativiteit en dat maakt bij ons allemaal mooie dingen los!

Hoe zien jullie de toekomst?

Ik hoop zo dat we vanaf september weer normaal kunnen doen. Want mensen willen toch live voorstellingen zien. Ze willen een avondje uit, compleet met horeca voor en na de voorstelling. Het zal eerst misschien nog wel in een andere vorm zijn, zo hebben wij eerder acteurs en onszelf een rol gegeven bij de inloop van voorstellingen. Het publiek werd naar hun eigen kleur vak gebracht, en zo was die inloop onderdeel van de voorstelling. Dit soort initiatieven wordt ondersteund door “Kickstart Cultuurfonds”. We hebben momenteel een tweede aanvraag gehonoreerd gekregen, voor een nog te bouwen flexibel podium.

Dit podium kunnen we gemakkelijk in de buitenlucht neerzetten. En dat is natuurlijk hartstikke leuk voor “Simmerdeis”- of andere buitenevenementen – zodat we buiten weer activiteiten mogen organiseren. Tot slot: Ik geloof heel erg dat er iets positiefs uit deze tijd komt. Online events zorgen voor minder reistijd, meer duurzaamheid en ze werken kosten besparend, maar toch kennis vergrotend. Ik denk dat het allemaal weer goed komt.

25

OF 2021-02

Frans Veltman Functie: Wethouder De Fryske Marren (2014heden) en Gaasterlân-Sleat (2010-2014) Burgelijke staat: getrouwd, 3 dochters Geboortedatum: 1 juli 1967 Geboorteplaats: Oudega (HO) Hobby’s: sporten en sport kijken.

26

OF 2021-02

Gesprek met wethouder Frans Veltman (De Fryske Marren)

De wereld na corona Er gaat geen dag voorbij of we hebben het over corona. Frans Veltman, wethouder van De Fryske Marren, vindt dat jammer. Het gesprek voert ons dan ook als vanzelf van corona naar de wereld erná. Over het verder bouwen aan wat voor hem de mooiste gemeente van Nederland is: De Fryske Marren. Waar het goed wonen, werken en toeven is. Een gemeente die realistische stappen zet om energieneutraal te worden.

Ruim een jaar geleden konden we hier ons nog geen voorstelling van maken: een wereld met lockdowns, een avondklok en ondernemers die gedwongen hun deuren moeten sluiten. Niet voor even, maar maanden achtereen. De crisis heeft meerdere gezichten, constateert Veltman: “Zo is er de afgelopen periode heel veel bedrijfsgrond verkocht in Joure, Lemmer en Sint Nicolaasga. Dat hadden wij zeker niet verwacht.” Hij prijst de creatieve houding van ondernemers: “Niks geen afwachtende houding, er worden afhaalloketten geopend, nieuwe initiatieven gestart.”

Kafkaeske werkelijkheid Maar voor veel ondernemers zijn de druiven wel érg zuur. Denk aan de ondernemers in de horeca, de retail, evenementenbranche, groepsaccomodaties en een branche als Bruine Vloot: ”De regelingen lijken mooi, maar vangen de volledige klappen bij lange na niet op.” Veltman maakt zich vooral zorgen over die ondernemers die tevergeefs een beroep doen op steun van de overheid: “Het systeem kan niet omgaan met ondernemers die niet precies ‘in het plaatje passen’. Deze mensen komen in een Kafkaeske werkelijkheid terecht. Wij willen de TONK-regeling, waar we als gemeente naar eigen inzicht invulling aan mogen geven, juist voor deze ondernemers inzetten.

Ruimhartig en op maat.”

Jongeren behouden Vanuit huis, vanachter de beeldschermen wordt intussen hard gebouwd aan een wereld ná corona. Zo heeft Veltman zojuist een meeting achter de rug met verschillende scholengemeenschappen en lokale bedrijven.

Inzet: een betere aansluiting van onderwijs op het bedrijfsleven. De Fryske Marren heeft niet zozeer te maken met krimp, maar wel met een demografische verschuiving: de gemeente vergrijst.

Veltman: “Ook daarom willen we graag dat jongeren, ook na het behalen van hun schooldiploma, hier blijven wonen. Dan is het vinden van passend werk essentieel. We praten al jaren over een betere aansluiting tussen onderwijs en bedrijfsleven, maar zijn er tot nu toe niet in geslaagd dit echt van de grond te krijgen. Programma’s bleven hangen op het niveau van snuffelstages.”

Met de nieuwe aanpak moet dat veranderen.

Veltman: “We willen een brug slaan tussen een netwerk van lokale bedrijven en de middelbare scholen. Jongeren krijgen de kans om stages te lopen bij diverse bedrijven en leren het bedrijfsleven zo van binnenuit kennen. Op die manier krijgen ze ook echt een beeld van wat een vak in de praktijk inhoudt. Omgekeerd komen de ondernemers ook naar de scholen, bijvoorbeeld voor het geven van gastlessen.” Met dit concept wordt de praktijk een integraal onderdeel van het

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

,

EN

.

lesprogramma. Veltman: “In Sint Annaparochie werken ze al op deze manier en dat werpt vruchten af. En, net zo belangrijk: zowel de scholen als de bedrijven zijn erg enthousiast.”

Lelylijn Een belangrijk dossier dat hem bezighoudt is dat van de circulaire economie. Veltman: “Dat thema loopt dwars door alle portefeuilles heen. De komende decennia zetten we realistische stappen om energieneutraal te worden. Dat is complex, er komen heel veel zaken bij kijken, denk aan het verminderen van afval, hergebruik van grondstoffen en een toekomstbestendige leef- en woonomgeving.”

Wat hem betreft is de Lelylijn een essentiële factor binnen die circulaire toekomst. Dat is niet alleen belangrijk voor onze gemeente of provincie, maar voor heel Nederland, aldus Veltman: “Het is hoog tijd om het noorden op een milieuvriendelijke manier te ontsluiten.

Dat geeft ook nieuwe mogelijkheden voor de bouw van nieuwe woningen. Elders in het land loopt men veel sneller tegen de grenzen van het stikstofbeleid aan. Hier is eenvoudigweg meer ruimte, niet alleen letterlijk.” Die snelle, milieuvriendelijke verbinding via het spoor in de vorm van de Lelylijn is daarvoor wel een voorwaarde. Veltman vestigt zijn hoop op het nieuwe kabinet dat straks aantreedt: “We moeten het ijzer smeden als het heet is, we doen er alles aan om de Lelylijn tijdens de formatie op de agenda te krijgen.”

27

OF 2021-02

Beveiliging is zorgen voor elkaar “We pasten niet meer in ons jasje”, zegt Hans Nieuwenhuis, directeur van Security Noord. “Daarom zijn we verhuisd naar dit mooie nieuwe pand op bedrijventerrein Azeven Noord.” Het pand is niet de enige investering. In de loods staat een nieuwe, technologisch up-to-date observatie-unit te glimmen. Het interieur bestaat uit een grote vergadertafel en een wand met monitoren. “Deze unit wordt bij evenementen neergezet, vervolgens plaatsen we camera’s. We hebben mensen op het terrein en van hieruit houdt een team zicht op de ontwikkelingen bij een evenement.“

28

OF 2021-02

In de loods ligt ook een nieuw aangeschafte patrouilleboot. “Als je de beveiliging van evenementen op en om het water doet, zoals de Sneekweek en het Skûtsjesilen, dan is het noodzakelijk dat je snel ter plaatse kunt zijn.”

in. Toen kwam de intelligente lockdown in maart. Alle evenementen werden gecanceld.

Dan schrik je wel even.”

Zorg voor de zorg

“Kwaliteit staat bij ons voorop”, zegt Nieuwenhuis. “Daarvoor gebruiken we moderne technologische hulpmiddelen.

De observatie-unit, camera’s, extra 4G-portofoons en de patrouilleboot helpen bij het adequaat en efficiënt uitvoeren van onze beveiligingstaken.”

De corona-uitbraak zette veel branches onder druk en niet in de laatste plaats de zorgsector. “Inmiddels weten we niet beter dan dat je niet zomaar een zorginstelling kunt inlopen. Dat was in het begin wennen.

‘Heeft u klachten, een hoestje, verhoging?’

Niet iedereen gaat even gemakkelijk met veranderingen om en regelmatig moest het zorgpersoneel het ontgelden.”

Hij vervolgt: “Investeringen, een volgeboekte agenda: we gingen vol vertrouwen 2020

Geen wonder dat Security Noord werd benaderd. “Men kent ons in de zorgsector. Al

En toen kwam corona…

“Toen de druk op de zorg toenam, konden wij direct een helpende hand bieden.”

tien jaar verzorgen we naast de beveiliging van evenementen en gebouwen, ook de beveiliging van zorginstellingen. Onze beveiligers hebben de competenties die nodig zijn voor het werken in de zorg. Toen de druk op de zorg toenam, konden wij direct een helpende hand bieden.”

Nieuwenhuis zag dat de coronadruk en het formeren van corona-afdelingen een flink beroep deed op de bemensing. “Minder personeel op een afdeling, terwijl onder de bewoners van de zorginstellingen door de maatregelen juist meer eenzaamheid, frustratie en machteloosheid ontstond.

Dit gebeurde ook op afdelingen waar cliënten minder makkelijk hun emoties

reguleren. Machteloosheid uit zich dan wel eens in verbale en fysieke agressie.

Dat kan leiden tot angstige situaties voor personeel. Voor wie angstig is, is het moeilijk om professioneel te blijven handelen. Wij konden ook daarbij een helpende factor zijn.

Alleen onze aanwezigheid geeft al rust bij het zorgpersoneel. Men voelt zich daardoor veiliger. Met die rust en zekerheid kan de verzorgende beter zijn taak uitvoeren.”

en oren van de politie. Vanuit ons nieuwe kantoor voerden we de regie. Of het nu kwam door onze patrouilles durf ik niet te zeggen, maar er waren gelukkig geen grote noemenswaardige incidenten.” Afsluitend: “Gelukkig konden we in dit bijzondere jaar her en der een helpende hand bieden. We hopen op een 2021 waarin voor alle branches weer perspectief is.”

Ogen en oren van de politie Tijdens de jaarwisseling heeft Security Noord, in opdracht van diverse gemeentes, meegeholpen aan het handhaven van de coronamaatregelen. “Met vijftien surveillancewagens waren we de ogen

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

,

EN

.

29

OF 2021-02

“Misschien lijkt de overheid toch wel erg op het bedrijfsleven”

Ronald Spoelstra: duurzaamheidspionier in hart en nieren Het begrip verduurzaming wordt tegenwoordig te pas en te onpas gebruikt, vindt Ronald Spoelstra. Energieefficiëntie, dat is waar het echt om draait. Als mede-oprichter van Ingenieurs- en adviesbureau Technion in 2004 weet Spoelstra waar hij over spreekt. Nu, ruim vijftien jaar later, vervult hij een directiefunctie bij het missiegedreven INNAX én is hij eigenaar van Manage Middelsee, de duurzaamste manage van het land. In deze eigen bijdrage van Fossylfrij Fryslân een gesprek over energie-efficiënte gebouwen, weerstand tegen verandering en een schone taak voor overheden. met energie om te gaan. Dat vonden we leuk; met behulp van techniek vorm geven aan onze passie. Elektrotechniek, werktuigbouwkundige installaties, verduurzaming, beheer & onderhoud en bouwfysica waren onze specialismen.” Het geesteskind van Spoelstra en Waslander boekte succes en trok zo de aandacht. INNAX, een missiegedreven gebouwenverduurzamer en inmiddels Freon fan Fossylfrij Fryslân, nam het bedrijf over in 2019. Sinds 1 maart jl. gaat Technion dan ook door het leven als INNAX Noord. “Onze visies sloten naadloos op elkaar aan”, aldus Spoelstra, die tot het directieteam toetrad als Corporate Account Director.

“Technion was een bureau voor gebouwgebonden technische installaties, met specifieke aandacht voor energieefficiëntie”, vertelt Spoelstra over zijn pioniersstappen als duurzame ondernemer.

“Compagnon Henk Waslander en ik signaleerden dat er destijds innovatieve technieken ontstonden om efficiënt

30

OF 2021-02

Het bedrijf is een betrouwbare partner bij het verduurzamen van gebouwen.

Zo adviseerden Spoelstra en de zijnen bij de bouw van het circulaire en energieneutrale pand van Freon ROC Friese Poort aan de Leeuwarder Egelantierstraat. Ook de initiatiefnemers van Elfstedenhal Leeuwarden en TopsportZorgCentrum (het trainingscomplex van voetbalclub FC Groningen) wisten de

gebouwenverduurzamer te vinden. Deze klanten, die advies kregen op het gebied van installaties, verduurzaming en bouwfysica, vormen slecht een kleine greep uit de opdrachtgevers van Freon INNAX.

Duurzaamste manage van Nederland Spoelstra’s jarenlange ervaring en passie voor energie-efficiëntie kwamen samen tijdens het persoonlijke project Manage Middelsee, evenals een woning, aan de zuidkant van Leeuwarden. Op een stuk weiland voor de nieuwste wijk van de Friese hoofdstad ontwikkelden hij en zijn echtgenote een duurzame woning en aangrenzende manege.

De meest duurzame van het land bovendien.

“Daarbij hebben we qua duurzaamheid alles doorgevoerd wat maar te bedenken is. Dan gaat het niet alleen om energie-efficiëntie, maar ook het gebruikte materiaal en de manier van bouwen. De bouwwijze is flexibel en demontabel; alles is zó opgebouwd zodat het later is uit te breiden of her te gebruiken. Bovendien hebben we veel gebruikgemaakt van hout, dat duurzaam en circulair is.” Ook bedachten de Spoelstra’s

een eigen rioolsysteem, waarbij, tevens voor het waterverbruik, hemelwater op de daken middels buffertanks wordt ingezet voor de manege. Daar blijft het echter niet bij. “De daken liggen vol met zonnepanelen, waardoor we geheel in de eigen behoefte voorzien.

Ook worden de machines en voertuigen in elektrische uitvoering hiermee uitgerust.

Bovendien minimaliseren we ons verbruik door ledverlichting, aanwezigheidsdetectie en - waar nodig - inzet van infraroodpanelen voor plaatselijke verwarming. Een lucht/waterwarmtepomp maakt het plaatje compleet.

Bij het bouwproject werden enkel bedrijven uit de regio ingezet, waaronder Freon Bouwbedrijf Lont.”

Trage overheid Buiten de morele ambitie ziet Spoelstra ook een financieel voordeel aan zijn duurzame project. “Deze werkwijze helpt, door de slimme omgang met energie, water en belasting van het riool, bij de beheersing van exploitatiekosten. We hebben bijna geen elektriciteitskosten, hele lage water-, maar ook zeer lage waterschaps- en

rioollasten. Wij gebruiken namelijk zoveel mogelijk hemelwater.” Het kán dus, zoveel wil Spoelstra maar zeggen. Binnen het bedrijfsleven is er echter nog werk aan de winkel, evenals bij de overheid, zo signaleert hij. “Ondernemers kijken meer vanuit het bedrijfsmodel dan de moraal. Zij zitten niet te wachten op kostenverhoging.” Verandering is voor mensen bovendien lastig, meent het directielid van INNAX. “Twee jaar geleden vond men thuiswerken not done. Het zou ten koste gaan van productiviteit en saamhorigheid. Wat blijkt nu, na een jaar thuiswerken? Het is mogelijk. Ik beweer niet dat het ideaal is, maar het uiterste geval van onmogelijkheid is niet aan de orde. Zo is het ook met duurzaamheidsontwikkelingen, zélfs bij de overheid. Voor veel bedrijven en overheidspanden in Leeuwarden is bijvoorbeeld een SDE+-beschikking aangevraagd en beschikbaar gesteld. Tóch komt het nog niet altijd tot de daadwerkelijke verduurzaming. Het blijkt ook binnen overheden moeilijk om geld voor duurzame maatregelen te reserveren. Misschien lijkt de overheid toch wel erg op het bedrijfsleven.”

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

,

EN

.

Reactie Bouwe de Boer, Energiecommissaris van Fryslân en projectleider van de Freonen fan Fossylfrij Fryslân: “Ronald heeft een punt, maar inmiddels zijn we bezig met een inhaalslag. Leeuwarden heeft ook al een heleboel gedaan. Het energieverbruik van het gemeentehuis is met 50 procent teruggebracht, zwembad De Blauwe Golf wordt zonder aardgas verwarmd en op veel sportgebouwen liggen zonnepanelen. De lessen die we tijdens deze projecten hebben opgedaan, krijgen vorm in een nieuw actieplan om meer gebouwen te verduurzamen. Het is te traag gegaan, maar we zitten nu in de fase van het serieus oppakken en versnellen.”

31

OF 2021-02

Industrieweg 2 - 8471 AD Wolvega Tel. 0561 - 61 28 44

280418 Ad.185x135.indd 1

www.asbeste.nl

As Bêste komt met nieuwe slogan:

“Toekomst maak je samen.”

Met deze slogan en de overtuiging dat het anders kan richten wij ons op de Circulaire sloop, waarbij het voortijdig in kaart brengen van een pand of object in een later traject veel tijd en geld bespaard.

Asbest | Chroom 6 | Circulaire sloop

12-08-2008 13:45:04

Duurzame Doeners: Noord Energie In iedere editie spreken we een ondernemer die verduurzamingsstappen zet met zijn bedrijf, met het vizier strak gericht op een fossielvrije bedrijfsvoering. Ditmaal valt de eer te beurt aan Hans Pitstra, directeur bij Noord Energie.

Waarom zetten jullie duurzame stappen?

Met Noord Energie willen wij bewijzen dat je, zonder dat je een hoge prijs betaalt, groene stroom kan gebruiken die uit je eigen land komt. Noord Energie helpt hiermee consumenten en zakelijke klanten te besparen op hun energierekening. Naast een scherpe prijs voor gas en stroom bieden wij ook leuke kortingen op energiezuinige producten, zoals zonnepanelen, ledverlichting en elektrische verwarmingssystemen van Etherma. De kosten die je bespaart op je energierekening kan je dus meteen weer omzetten in besparende middelen. Onze klanten met een slimme meter ontvangen iedere maand een energieoverzicht met handige tips om te besparen.

en bedrijven die geen zonnepanelen willen of kunnen plaatsen, hebben wij ook een oplossing. Wij bieden de mogelijkheid om zelf mede-eigenaar van een windmolen te worden, waardoor je nog meer bespaart op je energierekening.

Wat levert het op?

groene stroom en profiteren van korting op duurzame producten? Bezoek onze website www.noordenergie.nl of stuur een mail naar info@noordenergie.nl als u meer informatie wilt ontvangen. Ons duurzame informatiecentrum op de Herenwal 40, 8441BA in Heerenveen is momenteel alleen op afspraak geopend.

Ons doel is om samen met onze klanten een positieve bijdrage te leveren aan het oplossen van het klimaatprobleem door duurzaam te investeren. Wilt u ook overstappen op

Op zoek naar meer duurzaamheidsinspiratie?

Bezoek fossylfrij.frl, de website van de Freonen fan Fossylfrij Fryslân.

Welke concrete stappen zet Noord Energie?

Wij voorzien in Friesland en Groningen inmiddels meer dan 3000 zakelijke en particuliere klanten van groene stroom en hebben daarnaast al meerdere kleine en grote bedrijven voorzien van ledverlichting en/of zonnepanelen. Voor consumenten

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

,

EN

.

33

OF 2021-02

Wanneer je ondernemer bent en je hebt ambitie kun je iedere dag tegen vragen aanlopen. Dan is het prettig om eens te kunnen sparren met een gelijkgestemde persoon. Bij voorkeur iemand die vanuit de praktijk veel ervaring meebrengt.

En misschien ook: iemand die een eigen netwerk meeneemt, waar jij eventueel óók weer uit kunt putten.

Met de ‘Raadgevende Ervaren ondernemers’ (REO) biedt Ynbusiness ondernemers de kans om met een dergelijke persoon in gesprek te komen. Zo kan een ondernemer in alle vertrouwelijkheid sparren over issues waar hij of zij mee zit.

OF maakte kennis met vier van deze bijzondere personen.

Ynbusiness’ Raadgevende Ervaren Ondernemers

‘ Wie zijn hand durft op te steken komt er straks beter uit’ 34

OF 2021-02

Beroepsduizendpoot Robert van de Leur was als entrepreneur betrokken bij de start van Ynbusiness en later ook bij de opstart van het REO-concept. Hij legt graag nog eens uit hoe dat alles met elkaar te maken heeft. “Bij Ynbusiness ondersteunen we bedrijven met behulp van specialisten op diverse thema’s en ook in verschillende sectoren, zoals onder andere toerisme, financiën en export. We merkten dat er ook behoefte was aan hulp op het gebied van ondernemerschap. Je zou dan een adviseur kunnen aannemen die beroepsmatig met bedrijven gaat praten, maar veel inspirerender leek het ons om een poule van ervaren ondernemers te selecteren die op verzoek langs komen en direct met de ondernemer tot de kern proberen te komen. Vanuit hun eigen ervaring. Voor de duidelijkheid: de REO is daarbij geen coach. Wij zijn er voor de eerstelijnshulp; ondernemers die vanuit oprechte belangstelling bereid zijn om al hun ervaringen te delen en ondernemers gedurende maximaal twee gesprekken advies te geven. In de meeste

gevallen kan dit de ondernemer helpen om zaken veel scherper op het netvlies te krijgen.”

Reflectie Opvallend is dat alle REO’s die we spreken min of meer dezelfde motivatie hebben om dit werk te doen. Jouke Dijkstra: “Toen ik dertig 30 jaar geleden voor mezelf begon had ik het idee dat ik alles zelf moest uitvinden.

Veel doe je op gevoel en het is vooral iedere dag keihard werken. Voor een moment van reflectie had je dan hooguit de boekhouder.

Ik had in die tijd wel zoiets als een REO willen hebben. Al was het maar om heel af en toe even afstand te kunnen nemen en te kijken of je nog wel de juiste dingen doet.”

Nanko Brattinga: “Het is voor iedereen goed om af en toe meegenomen te worden in een helikopter. Vanuit de figuurlijke lucht kun je beter kijken naar wie je bent en wat je doet. Ik weet van mezelf dat ik daar in mijn eigen carrière ook best veel aan zou hebben gehad. Tot mijn vijfentwintigste was ik serieus

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

,

EN

.

aan het studeren. Althans; dat vond ik zelf.

Tussen de 25 en 50 heb ik keihard gewerkt en enorme groei, maar ook flinke recessies meegemaakt. Super om dat allemaal mee te maken. Maar eigenlijk ben ik pas na mijn vijftigste de dingen gaan doen waar ik zelf écht goed in ben. En het is wonderbaarlijk hoe dan hele mooie dingen op je pad komen, die heel erg bij je passen. Hoe zorg je dus dat je vooral doet waar je als ondernemer goed in bent en niets anders. Dat is één element dat ik graag op andere ondernemers overbreng.”

Sparren met mede-ondernemers Dijkstra: “Dat is dus het goede van dit REOconcept. Als ondernemer kun je sparren met mede-ondernemers. Mensen die zélf met de poten in de klei staan en vaak ook al hebben meegemaakt wat jij als ondernemer meemaakt. Het interessante is daarbij dat de REO’s ook niet allemaal op elkaar lijken.

Bij Ynbusiness doen ze een voorselectie en kijken ze welke REO op dat moment het beste bij ondernemer X of Y zou passen.”

35

OF 2021-02

Stienstra & van der Wal B.V.

Blijf op de hoogte!

Download onze gratis app.

van 14.00-1

Handig... privé en zakelijk.

Stienstra en Van der Wal is een aannemingsbedrijf, gespecialiseerd in Waterbouw werken. Het bedrijf heeft vooral in de drie noordelijke provincies bekendheid opgebouwd met degelijk en vakkundig uitgevoerde werken, onder andere in

Telefo Website n

opdracht van provincies, gemeenten en waterschappen.

Daarnaast weten ook vele aannemers de kwaliteiten van Stienstra & Van der Wal op juiste waarde in te schatten.

Walbeschoeiingen Steigers en vlonders

Wilt u op de hoogte gehouden worden van actueel nieuws op notarieel gebied?

Trailerhellingen

Blijf op de hoogte!

Download onze gratis app.

Download via de app store onze app.

Wilt u persoonlijk contact?

Gratis inloopspreekuur, elke donderdag van 14.00-17.00 uur. Meesterlijk in persoonlijk advies.

Houten bruggen

Remmingswerken

NOTARISKANTOOR ELLEMERS

Handig... privé en zakelijk.ROGMOLEWEI 6, IJLST TEL.: 0515 - 533 243 INFO@STIENSTRA-VANDERWAL.NL

KoHN 415.indd 2

Telefoon 0515 - 42 98 88 E-mail info@notarisellemers.nl Website notarisellemers.nl Bezoekadres Oude Koemarkt 79, Sneek

16-03-20 15:12

Als we samenwerken, kunnen we vandaag al het verschil maken voor morgen.

Voor ons team, onze klanten, én voor de aarde.

Hoe energiepositief kun jij zijn in 2025?

Wij zijn Breman. Een familie van installatie-experts die bouwen aan een toekomst vol duurzame energie. Bij ons staat alles wat we doen in het teken van de toekomst met een beter woon- en werkklimaat. Als installatiebedrijf én als mensen.

We denken graag mee over innovaties op het gebied van verduurzaming, renovatie en onderhoud.

Die kennis en het vakmanschap delen we ook, om zo de energietransitie te versnellen. Zo zorgen we samen voor een beter klimaat om in te wonen, leven en werken. Iedereen energiepositief

Breman Drachten T 0512 – 51 49 15, drachten@breman.nl

breman.nl

Josien Andringa Bedrijf: social impactbureau Templer Geboortedatum: 01-03-1977 Geboorteplaats: Khartoum (‘hoofdstad van Soedan; mijn ouders deden ontwikkelingswerk’) Over vijf jaar: ‘Zou ik heel graag willen dat wat wij doen gewoon de norm is geworden.

Dat uitzendkrachten en flexwerkers op waarde worden geschat en dat we met z’n allen tot het inzicht zijn gekomen dat wederkerigheid leidt

Social Impact Entrepreneur

Emoties

Josien Andringa beaamt: “Dat is inderdaad een erg leuk aspect van dit systeem. Je neemt verschillende specialismen mee.

Ik noem mijzelf graag een ‘social impact entrepreneur’ en ben specialist op HR-gebied.

In dat vak zoek ik nooit naar de quick wins, maar altijd naar oplossingen waar iedereen op een duurzame manier mee geholpen is. Ik ben ervan overtuigd dat je op termijn alleen maximaal resultaat haalt wanneer je direct bij de start zorgt dat er winst is voor alle betrokkenen. Met die visie ga ik ook als REO in gesprek met ondernemers. En dan is het zeer inspirerend om te zien hoe je door goed te luisteren naar wat er gezegd wordt, maar vooral ook wat er bedoeld wordt ondernemers kan helpen om strategische zaken ineens weer heel erg helder te zien.”

“Wat me door corona wel opvalt is dat de lekkages in deze periode wel snel duidelijker worden”, zegt Brattinga. “Wanneer je de wind meehebt is ondernemen niet erg moeilijk.

Maar hoe heb je jouw processen ingedeeld?

Welke reserves bouw je op? Wie doet wat in jouw bedrijf? En vooral ook: wat voer je zélf de hele week uit? Dat zijn essentiële vragen, die vooral in een crisisperiode duidelijker worden. De coronacrisis is eigenlijk een soort kwaliteitsscan waar we allemaal doorheen gehaald worden. En er zijn twee uitgangen: de voordeur die naar de toekomst leidt en een andere deur die in het verleden uitkomt.

Er zijn ondernemers die in een dergelijke periode de verkeerde deur nemen.”

Dijkstra: “Elementen als hard willen werken en uithoudingsvermogen zijn ook belangrijke zaken. Ook in tijden van tegenslag. Maar goed; feit is wel dat je ook wel eens trieste situaties tegenkomt van ondernemers die slachtoffer zijn van de situatie en daar niet erg veel aan kunnen doen. Dan lopen de emoties soms wel erg hoog op.”

tot en sterkere economie.’

Soms invloed van Corona

Jouke Dijkstra Bedrijf: Dygra Lichtreclame Geboortedatum: 23-03-1970 Geboorteplaats: Menaldumadeel Over vijf jaar: ‘Ben ik me serieus aan het oriënteren op een toekomstige verkoop van mijn bedrijf. Ik doe nu nog iedere dag wat ik leuk vind, maar ik wil niet de fout maken te laat te beginnen met nadenken over opvolging.’

Of corona nog van invloed is op het werk van de REO? Soms wel, beaamt Van de Leur. “Je ziet wel gebeuren dat juist de sterke ondernemers de tegenwind gebruiken om sterker uit de crisis te komen. Dit zijn de ondernemers die niet gaan klagen en jammeren, maar die aan de slag gaan met omvormen. Ik sprak laatst een ondernemer die zijn groepsaccommodatie helemaal heeft aangepast voor de situatie ná corona. Terwijl hij het gemakkelijk de hele dag enorm druk kan hebben met de sores van alledag, zoals steunpakketten aanvragen, administratie voeren en financiën regelen, is hij toch bezig gegaan met de toekomst. In een dergelijke periode je agenda blokken en gedisciplineerd bezig gaan vergt visie en lef. En soms een zetje in de rug, want bij deze persoon heb ik hem aangemoedigd om binnen twee weken met een plan te komen. Je bent als REO geen schoolmeester, maar soms wel de stok achter de deur die het tempo erin kan houden.”

Filter voor ondernemerschap Andringa:” Corona is uiteraard verschrikkelijk, maar het is zeker een zeer duidelijke filter geweest. De goede ondernemers springen er nu uit. Ik ken horecaondernemers die tijdens de crisis achter de betonmolen zijn gaan staan, tijdens hun werk met iedereen een praatje maken en nog altijd hun ambities als horecaondernemer vol enthousiasme delen.

Die gaan het straks heel druk krijgen. Positief blijven is belangrijker dan ooit. Waar een deur dichtvalt gaat er een raam open. En durf om hulp te vragen. Wie zijn hand durft op te steken komt er straks beter uit.”

Robert van de Leur Bedrijf: Hippotites bv Geboortedatum: 02-02-1964 Geboorteplaats: Rotterdam

Nanko Brattinga

Over vijf jaar: ‘Ben ik zeer waarschijnlijk nóg bezig

Bedrijf: BBENG.nl

met ondernemers. De wereld is zo dynamisch; je

Geboortedatum: 02-03-1969

weet nooit wat er op je pad komt. Er komt steeds

Geboorteplaats: Sneek

weer iets leuks langs en dan heb je zo weer een

Over vijf jaar: ‘Doe ik nog steeds wat ik leuk

achtdaagse werkweek. Toch is dat wat me energie

vind. Dat is wat ik nu doe. Daar kan ik nog wel

geeft.’

tot mijn vijfenzeventigste mee doorgaan.’

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

,

EN

.

37

OF 2021-02

38

OF 2021-02

Heiko Koop van BET en Zuidbroek Verhuur

‘ Raethuis sprong voor ons in de bres’ Na een jarenlange samenwerking stopte de accountant van Heiko Koop en moest de ondernemer op zoek naar een ander. Hij nodigde er vier uit op de koffie en liet ze hun verhaal doen. “Rients de Jong van Raethuis sprong er meteen uit. Niet alleen door een persoonlijke klik, maar ook om het feit dat hij in het verleden als controller werkte.”

Koop koos daarom twee jaar geleden voor de diensten van Raethuis en dit nog steeds tot volle tevredenheid. “Ik heb meerdere BV’s die onderling goed met elkaar moeten stroken.

Daarom vind ik de ervaring die Rients had opgedaan als controller voor hij met Raethuis begon een belangrijk punt. Raethuis heeft het totale accountancypalet in huis. Ze hebben in twee jaar alles mooi op de rails gezet en inzichtelijk gemaakt.”

Rupshijskranen en bouwplaats inrichting Koop leidt Borcherts Equipment Trading (BET) en Zuidbroek Verhuur. BET verhuurt en verkoopt rupshijskranen. Het bedrijf beschikt over een eigen park met kranen in de klasse van 50 tot 250 ton hijscapaciteit.

Bij Zuidbroek Verhuur is alles te huur voor het inrichten van een bouwplaats. “Hekken, keten, steigers, verwarming, verlichting, gereedschap, we hebben alles voor de professional op de bouwplaats. Mensen in de bouw trekken eigenlijk als een soort karavaan van bouwplaats naar bouwplaats. Wij zorgen ervoor dat alles opgebouwd en wel klaarstaat zodat ze direct aan de slag kunnen.”

Daar ziet Koop een raakvlak met het werk van Raethuis. “Wij ontzorgen bouwbedrijven door bouwplaatsen op te bouwen, Raethuis ontzorgt ons door een groot deel van de dagelijkse financiële administratie over te nemen. Zo kunnen wij ons zoveel mogelijk richten op ons vak. We hadden twee dames op kantoor zitten, waarvan er één vertrok.

Johanna is gebleven, maar doet al zoveel dat zij het werk er niet bij kon doen. Ik heb Rients gebeld met de vraag wat ze voor ons konden betekenen. Hij gaf aan dat ze vaker een deel van de administratie van hun klanten oppakken. Dus sprong Raethuis voor ons in de bres.”

Continuïteit De Jong: “Sinds vorig jaar hebben we voor Koop een deel van de invulling voor het voeren van de dagelijkse financiële administratie opgepakt. We zien een ontwikkeling dat dit soort werkzaamheden door bedrijven steeds vaker wordt uitbesteed. Die keuze is goed te begrijpen.

Bij ons is de kennis aanwezig om processen te automatiseren. Door digitalisatie en automatisering van processen kunnen we

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

,

EN

.

het werk goed op afstand doen en in minder tijd. De kwaliteit van de administratie gaat omhoog en daarmee ook de tussentijdse rapportages. Zo maken we het ondernemers gemakkelijker op basis van deze rapportages te sturen of bij te sturen.”

“In eerste instantie zag ik het als een tijdelijke oplossing, maar het bevalt goed”, geeft Koop aan. “Dus gaan we op deze manier door.

We moesten even omschakelen, omdat je gewend bent op kantoor op z’n tijd over de schouder mee te kunnen kijken. Nu in coronatijd op afstand werkt dat anders. Maar eigenlijk biedt de samenwerking alleen maar voordelen. Zij hebben de kennis in huis, daar hoeven we nu zelf niet in te duiken. Het zorgt ook voor continuïteit. Als je het zelf in huis hebt en er wordt iemand ziek heb je eigenlijk meteen een probleem. Raethuis kan dat intern opvangen, dus gaat het gewoon door.

Ik vind het belangrijk dat de facturen op tijd de deur uitgaan. Daar wil ik geen gedoe mee.

Raethuis zorgt ervoor dat dat in orde komt.”

39

OF 2021-02

Fotografie: Ronald Zijlstra

Atje Deinum van Wierda Design/ FŮLD:

‘ Straks meer behoefte aan bruisplekken’ 40

OF 2021-02

Acht jaar geleden startten Atje Deinum en haar man Oane Wierda hun bedrijf Wierda Design. Vanuit hun woonplaats Boazum ontwerpen zij originele en functionele interieurs voor kantoren, hospitality, de zorg, het onderwijs en particulieren. Onlangs bundelden zij hun krachten met Simon Huismans en Willemijn Bergsma van FMXXL, wat resulteerde in een nieuw bedrijf op het gebied van interieur ontwerp, realisatie en facilitair management. Ondernemend Friesland dook nieuwsgierig in de wereld van ontwerpen en creëren, Atje Deinum vertelde er enthousiast over.

Wie zijn jullie?

Waar zijn jullie goed in?

Waar zijn jullie trots op?

Mijn man, Oane Wierda, en ik zijn samen Wierda Design. Wij zijn acht jaar geleden begonnen met een interieur ontwerpbureau.

Wij ontwerpen interieurs die echt gaan werken voor bedrijven en particulieren. Daarnaast hebben wij samen met Simon Huismans en Willemijn Bergsma van FMXXL uit Zwolle en Leeuwarden een nieuw bedrijf opgericht: FŮLD. FŮLD is Deens voor ‘’compleet’’. Door bundeling van krachten – Simon en Willemijn zijn gespecialiseerd in facilitair management, Oane en ik in ontwerpen van interieur en inrichting – bieden wij opdrachtgevers een compleet product. Van ontwerp tot oplevering en daarna. Daarbij werken wij samen met partners die wij al kennen van eerdere gezamenlijke projecten. Door betere communicatie en kortere lijnen is deze samenwerking voor alle partijen heel fijn.

Wij kunnen een ontwerp heel goed functioneel vertalen naar een werkomgeving.

Een interieurontwerp maken doen we samen.

Samen met de gebruikers trekken we daarom gedurende het hele proces op. Alleen in nauwe samenwerking komen we tot een ontwerp dat exact aansluit bij alle wensen en eisen die de gebruikers stellen aan de nieuwe werkomgeving. Daarnaast zorgen we ervoor dat het interieur een weerspiegeling is van de cultuur en identiteit van de organisatie.

Op die manier kunnen de gebruikers zich beter identificeren met de organisatie en zich betrokken voelen. We werken met bruis-, ruis- en rustzones in een werkomgeving. In de bruiszones, op een strategische plek in het gebouw, vind je de ontmoetingsplekken waar goede koffie wordt geschonken, waar vers fruit ligt en op een ongedwongen manier ontmoeting tussen gebruikers wordt gestimuleerd. In de ruiszones zijn de overleg- en samenwerkingsplekken en kun je kort verblijven voor werkzaamheden. En in de rustzones kan er goed geconcentreerd worden gewerkt. Wij verwachten dat straks na corona de behoefte aan bruis- en ruisplekken zal toenemen. Medewerkers willen weer écht contact met elkaar. De rust zones worden wat kleiner, omdat ook de thuiswerkplek onderdeel wordt van de werkomgeving.

Dat is een mooie vraag! Allereerst denk ik aan de KLM, waarvoor wij het interieur voor Topside Building hebben ontworpen. Het Topside gebouw op Schiphol Centrum wordt gebruikt door KLM Ground Services en City Hopper. Maar het project wat eruit springt is toch wel de showroom van Vepa, een van de grootste fabrikanten in kantoormeubilair. Zij konden kiezen uit zoveel aanbieders, maar ze kozen Wierda Design. Dat was een hele mooie erkenning voor ons. Zij hebben ons ontwerp exact zo uitgevoerd. Meestal wordt er na de eerste tekening het nodige aan geschaafd en geschakeld. Maar nu eigenlijk niet. Daar zijn we supertrots op. En nu zijn we bezig met het ontwerp van een andere showroom van de Fair Furniture Group, waar Vepa onder valt.

Atje Deinum Leeftijd: 40 jaar Geboren in: Wjelsryp Woont nu in: Boazum Hobby’s: wandelen, koken/bakken, (vak gerelateerde) boeken lezen Haalt inspiratie uit: de natuur, stedentrips, dingen zien, ruiken, proeven

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

,

EN

.

Waar staan jullie over vijf jaar?

Wat FŮLD betreft: ik hoop dat we dan hele mooie projecten hebben uitgevoerd, en dat we misschien ook wat groter zijn. Dat wens ik ook voor Wierda Design, we zijn nu met zijn tweeën en wellicht komen daar nog twee personen bij. Maar we willen wel onze hoge kwaliteit bewaken. Onze handtekening moet zichtbaar blijven. Ook hoop ik dat mensen ons weten te vinden om wat wij neerzetten.

41

OF 2021-02

42

OF 2021-02

Verkenningen in Vastgoedland. EPISODE 1

Rijk worden

voor geduldige mensen Hoofdredacteur Menno Bakker duikt in de wereld van het vastgoed. Hij leest boeken, volgt trainingen, leert mensen kennen en komt achter het geheim hoe je helemaal vrij kunt worden door een passief inkomen te krijgen met vastgoed. In episode 1: ‘Rijk worden voor ongeduldige mensen’. Over het verschil tussen een Hausse en een House.

Ik wil niet patserig doen, maar ik heb al een flinke tijd een ton op de bank. Klinkt stoerder dan het is. Die ton kwam op mijn bankrekening door de overwaarde op mijn huis te verzilveren, want van filmen en journalistiek wordt men niet rijk.

Mijn plan met die ton is altijd geweest: het laten groeien. In de wereld van beleggen en investeren noemt men dit het ‘passieve inkomen’. Kortom: inkomen waar je niets voor hoeft te doen. Wie daar echter eventjes dieper induikt vindt overigens al snel de nuance, want een passief inkomen krijg je vooral door actief te zijn. Maar goed, dat past mij wel; ik heb nog veel energie.

Nu heb ik één nadeel; ik ben een oude lul van 58 en over tien jaar lonkt er al een pensioen.

En dat pensioen ziet er superslecht uit.

Tempo is dus geboden. Ik ga op jacht naar dat passieve inkomen.

Zoals gezegd; een beetje haast moet ik nu wel maken met dat vastgoed-avontuur. Ik ben ongeduldig, want ik heb de afgelopen jaren nogal wat tijd verloren. En geld. Omdat ik dacht dat ik zélf wel rijk kon worden. Door te beleggen op de beurs. Een dure les, waarover straks meer.

Er waren in mijn leven nog méér rijkdomvertragende elementen. Bijvoorbeeld: jarenlange lessen van opvoeding en

onderwijs dat je met je geld geen risico moet nemen. En wat leerde ik op school? Rekenen, boekhouden en papa fume une pipe. Maar het ging aan mij voorbij, want ik keek uit het raam. Had de leraar wiskunde mij vertelt ‘en nu ga ik je leren hoe je over twintig jaar nooit meer hoeft te werken’ dan had ik op het puntje van mijn stoel gezeten.

De romanticus in me voelde altijd al dat het anders moest kunnen. Dat je op een mooie dag beloond zou worden wanneer je géén grijze muis zou zijn worden. Er zouden kansen voorbijkomen die anderen niet zien.

Kansen waar je alleen oog voor hebt wanneer je mentaal vrij bent. Het is de reden dat ik ondernemer ben geworden: ik wilde vrij zijn.

mensen met een passief inkomen lijken vaak relaxt en lekker in hun vel te zitten. De vraag is natuurlijk: zijn ze zo geworden omdat al hun geldsores zijn opgelost, of: is dat laatste nu juist gebeurd omdát ze altijd al zo lekker in hun vel zaten? Dat raadsel ga ik vandaag niet oplossen. Maar ik denk een beetje van beide.

Hoe dan ook: slapend geld verdienen lijkt gezond voor je. En dus de vraag: hoe doe je dat? Dat ga ik je verklappen. Maar laat ik in deze episode beginnen met je vertellen hoe het niet moet.

Vrijheid Ik ben niet de enige. De wereld is vergeven van de mensen die op zoek zijn naar vrijheid.

En dus ook: de financiële middelen om dat gemakkelijker te maken. Een passief inkomen, daar gaat het om. Er wordt bedoeld: vaste inkomsten hebben zonder dat je ervoor hoeft te werken. Maar spreek je mensen die de geheimen van het passieve inkomen al lang hebben ontdekt dan blijkt dat ze allesbehalve passief zijn. Het grote verschil echter met mensen die het dagelijks knetterdruk hebben met een échte baan is dat de passieve inkomenstrekkers niets moéten; ze mógen alleen maar. En dat merk je aan ze. Deze

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

,

EN

.

Bewaard voor de geschiedenis, de aantekeningen in het Wiskundeschrift van Bakker.

43

OF 2021-02

Ik durfde weer. Ik voelde weer elan. Zeker met die Duitse aandelen. Het is geen toeval dat juist de Duitsers de term Wirtschafstwunder hebben uitgevonden, zo dacht ik. Onze buren zijn gewoon serieuze en betrouwbare werkpaarden. En ik zou mooi op die Duitse paardenwagen meedraven.

Dat ging lang goed. Ik kende mijn lesjes inmiddels immers ook wel. Gok niet op één segment. Raak niet in paniek van 5 werkdagen achter elkaar een koersdip. Ga gerust met vakantie; kijk alleen naar de lange termijn. Zo tikten er stapje voor stapje zo’n twintig procent winst bij die ton die ik uit mijn huis had getrokken.

Geld verdienen in je zwembroek Soms moet je gewoon ook iets proberen.

Je goed inlezen, veel oefenen, maar dan ook gewoon eens doén. Dat deed ik dan ook, ergens in de jaren negentig van de vorige eeuw. Ik besloot mijn kapitaal te vertienvoudigen op de beurs.

Om met de deur in huis te vallen: dat ging als een speer. De campinghausse van ’97.

God, dat waren nog eens tijden. Vanuit je klapstoeltje in de Dordogne bloedrood staan bij Binckbank en met al dat geleende geld beleggen in Oost-Europa-fondsen. Die iedere week weer mooie plussen lieten zien.

Dommelend aan de rand van een zwembad werd ik rijker dan ik ooit was geweest. Ik hád van de winsten een mooie Porsche kunnen kopen, maar ik herinvesteerde en hefboomde (zoek op) erop los. Op weg naar nóg meer rendement. Het mooiste van dat alles? Het gevoel dat het aan mij lag. Dat ik een goede belegger was! Een slimme jongen. Kijk nu toch eens: drie kinderen gezond en wel spartelend in dat zwembad en papa is languit de toekomst veilig aan het stellen. Oh, wat voelde dat lekker.

Twee crises leerden me harde lessen: de dotcom-bubble (2000) en de bankencrisis. Die laatste crisis had je overigens ook mediacrisis kunnen noemen. Want de tv bepaalde voor een belangrijk deel het verloop. Op alle kanalen liepen jongemannen in tweedelig grijs ineens met dozen door New York. Van Reykjavik tot Parijs zagen we volkeren in paniek pinautomaten bestormen. De angst regeerde. Mijn aandelen kelderden als een baksteen. Maar één beurswijsheid bleef

44

OF 2021-02

als een mantra dreunen door mijn hoofd: Zitten blijven wanneer je geschoren wordt. Ik verkocht de eerste dagen niets.

Bloed in de straten Maar intussen kwamen journalisten bijna klaar van de metaforen die zij de wereld in konden spuwen: ‘Bloed stroomt door de straten van Wallstreet’. ‘Meltdown op Damrak’.

‘Stormloop naar de uitgang.’ Het was de beroemde selffulfilling prophecy, waarmee alles nog erger werd. Mijn virtuele Porsche was binnen enkele dagen een derdehands Skoda geworden. En toen ook deze Skoda uiteindelijk de waarde van een naar Polen te exporteren vierdehands Ford Ka had gekregen kon ik het me niet permitteren om nog langer te wachten en verkocht ik mijn aandelen. Bedankt Oost-Europa; het was een mooie tijd samen. Tijd om wonden te likken.

Een mix van schuld, spijt en melancholie vocht die daaropvolgende dagen in mijn brein om voorrang. Echt neerslachtig werd ik niet, want mijn motto is: iedere ervaring is een interessante les. Ik besloot nooit meer beleggen. En toch…

De jaren kropen voort. En een freelancer moet eens een kéér aan zijn pensioen gaan denken. Dus begon ik zo’n jaar of vijf geleden tóch weer een beetje te beleggen. Accell fietsen, omdat ze in Friesland zitten en fietsen leuk is. Unilever, omdat ik me erger aan die topsalarissen, maar ach, if you can’t beat them, join them. En verder een verzamelfonds dat mee veert met de groei van het Duitse MKB. Overigens veert datzelfde fonds uiteraard ook mee als de boel de andere kant op dondert, maar dit terzijde.

Verdampingsprocessen En zogezegd, zo gedaan: mijn vrouw en ik maakten in maart 2020 een mooie reis naar Zuid-Afrika. Lastig was wel dat we de tickets al lang geleden hadden gekocht, terwijl op moment van vertrek corona net wereldwijd woest om zich heen begon te slaan. Maar ja, ‘refunds’ en ‘vouchers’ waren nog geen modewoorden. Toen wij aankwamen in de lente van Kaapstad voelde ik me dan ook geweldig. Lang naar uitgekeken. Daar zat ik dan, in de Zuid Afrikaanse zomerzon te nippen aan een wit wijntje. En er waren slechts zeven coronagevallen in het land.

De ellende voelde allemaal nog erg ver weg.

Maar donkere wolken pakten zich samen boven de Tafelberg.

Op onze autotocht over de Garden Route en tijdens wandelingen door oogverblindende landschappen leek corona ver weg, maar op de autoradio kon je horen dat de gevallen ook in Zuid-Afrika explosief begonnen te stijgen. De overheid voerde tal van restricties in en bij iedere volgende stop die we maakten merkte ik dat corona weer méér het gesprek van de dag was geworden.

Ik wist natuurlijk dat die wereldwijde paniek niet goed is voor de beurskoersen. Maar toen ik na een dag of zeven de stand van mijn aandelen bekeek dacht ik in eerste instantie dat mijn ING-beleggings-app – al nooit een baken van stabiliteit – me per ongeluk had door gesluisd naar het aandelenportfolio van een ander. Iemand die in ieder geval érg slecht was in beleggen; dat was in ée1n oogopslag duidelijk. Na twee tellen realiseerde ik me dat het mijn

eigen portefeuille was. En daar hadden zich opmerkelijke verdampingsprocessen voltrokken. Ik besloot te verkopen, zodat het hypothecaire deel op zijn minst veilig gesteld kon worden.

Er gebeurde iets bijzonders met me. Ik stond op 25 maart 2020 op het prachtige Boulders Beach tussen de Pinguïns in het besef dat ik in een week 35.000 euro armer was geworden. En het kon me niets schelen. Het Zuid-Afrikaanse zonlicht op mijn oogleden was verkwikkend, het uitzicht richting de Zuidpool fenomenaal en het zachte gemurmel van een handjevol toeristen in de verte was rustgevend. Ik dacht aan de aantrekkelijke gastvrouw met het prachtige huis, waar wij een etage huurden. Ze had me verteld dat ze veel annuleringen had, maar dat haar huis tenminste niet wegliep. Ze zei “Everyone needs a house to live in.” En ze had geduld. Want zelfs wanneer de verhuur stokte, steeg haar bezit in waarde.

Ik keek vertederd naar die malle Pinguïns, die onverstoorbaar en geduldig doorgingen met kuilen graven en nestjes bouwen, in een tijdloze cadans. Ineens realiseerde ik me het verschil tussen een Hausse en een House. Ongeduld versus geduld. Ik besloot in vastgoed te gaan.

Volgende episode: Vastgoedjongens. ÉN meisjes!

Verklarende woordenlijst Angst: een emotie die doorgaans wordt veroorzaakt door een waargenomen of vermeende bedreiging en die meestal leidt tot een vermijding of ontwijking daarvan. Angst wordt door wetenschappers beschouwd als een basaal overlevingsmechanisme. Toch zijn er ook onderzoekers die stellen dat angst doorgaans een slechte raadgever is.

Campinghausse: afgeleid van het begrip Hausse, zie aldaar.

Campinghausse is de gangbare benaming voor de dramatische en onverwachte stijging die de beursindex AEX doormaakte in de maanden juli en augustus 1997.

Historici verklaren dit door de opkomst van de mobiele telefoon, waarmee duizenden Nederlanders in de zomer met hun mobiel aandelen kochten.

Hausse: verschijnsel waarbij in een bepaalde periode een overspannen hoogtepunt plaatsvindt in een conjunctuur. Bekend voorbeeld is de Tulpenmanie in het begin van de zeventiende eeuw in Nederland. De waarde van tulpenbollen steeg in die tijd zo sterk dat je destijds een grachtenpand kon ruilen voor één tulpenbol. Kenmerk van het verschijnsel is dat het hoogtepunt ook snel weer voorbij is, waarna er dikwijls veel berooide mensen achterblijven.

Hefboom: verschijnsel waarbij een belegger slechts een gedeelte van de belegging zelf financiert. Het grootste gedeelte komt voor rekening van de geldlener. Dat kan een bank zijn. Met deze techniek kan een investeerder dus het rendement op zijn eigen vermogen maximaliseren.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

,

EN

.

Refunds: term die veelal wordt gebruikt in de luchtvaartsector. Het verschijnsel neemt zienderogen toe op het moment dat door een of andere gezondheidscrisis mensen niet hun reeds betaalde reis kunnen maken. In tegenstelling tot de reis-sector komt het verschijnsel in de sector van aandelenhandel niet of nauwelijks voor.

Rijkdom vertragende elementen: levensmotto’s en andere goedbedoelde lessen, die eenzijdig aansporen om voorzichtig te zijn en geen risico’ te nemen. Het verschijnsel openbaart zich veelvuldig tijdens opvoedings- en onderwijsprocessen. Een langdurige blootstelling aan dit verschijnsel kan leiden tot angst, zie aldaar.

Verdamping: begrip uit de natuurkunde waarbij de faseovergang wordt aangeduid van vloeistofmoleculen aan een oppervlak naar de gasfase. Voor het menselijk oog ontstaat zo de indruk dat iets dat er kortgeleden nog was, ineens verdwijnt. Het begrip kan ook verwijzen naar beleggen in aandelen, waar min of meer hetzelfde proces wordt doorlopen met een aandelenportefeuille.

Zwembroek: verwijst naar een kledingstuk dat gebruikt wordt om in te zwemmen. Een zwembroek is meestal van materiaal vervaardigd dat niet doorschijnend is wanneer de stof droog of nat is. Kan ook gedragen worden tijdens het beleggen in aandelen, maar dit is geen noodzaak.

45

OF 2021-02

denken | bouwen | leven Wat wij doen is meer dan bouwen alleen. We denken mee en creëren samen met onze opdrachtgevers creatieve oplossingen. Of het nu gaat om seriematige bouw of bouwen onder architectuur: wij stellen ons flexibel op. (Be)denken, (be)bouwen, (be)leven.

Voor nieuwbouw, verbouw, service en onderhoud.

Wilt u bouwers van Van Dijk? Dan krijgt u bouwers van Van Dijk! Vast team, vaste kwaliteit.

Zoom 13 · 9231 DX · Surhuisterveen 0512 - 36 80 70 info@bouwbedrijf-vandijk.nl bouwbedrijf-vandijk.nl

PROJECTENGINEERING CASTELEIN Mr. W.M. Oppedijk van Veenweg 8 9251GA Burgum 0511 431314 www.projectengineering.nl info@projectengineering.nl

Adviseur in:

* HOUTCONSTRUCTIES * STAALCONSTRUCTIES * BETONCONTSTRUCTIES * FUNDERINGSTECHNIEKEN * SEISMISCHE BEREKENINGEN

Expertise:

* BOUWGEBREKEN * BRANDVEILIGHEIDSONDERZOEK

Verzekeren van vastgoed: breng de risico’s in kaart In de afgelopen jaren is er een toename in commerciële en particuliere vastgoedportefeuilles. Door de lage rente kan investeren in vastgoed een aantrekkelijke belegging zijn met een hoog rendement. Maar naast een goed rendement is het zaak goed te kijken aan welke risico’s het vastgoed wordt blootgesteld en hoe deze risico’s afgedekt kunnen worden. Enkele aspecten worden in deze column besproken.

Brandveiligheid en preventie Niet alle risico’s zijn af te dekken, denk hierbij aan de waardeontwikkeling van de pand(en) en of het pand op termijn bijvoorbeeld nog te financieren is. Een risico wat juist goed af te dekken is, is de brandveiligheid van uw pand. Brand is gevaarlijk en kan desastreuze gevolgen hebben. In de laatste jaren is preventie steeds belangrijker geworden. Op brandverzekeringen voor vastgoed gelden naast de voorwaarden ook clausules en stelt de verzekeraar eisen met betrekking tot preventieve maatregelen ter voorkoming van brand. Laat u hierover goed informeren.

Het komt namelijk vaak voor dat niet aan de gestelde eisen wordt voldaan.

Keuring elektrische installatie De keuring van de elektrische installatie is vaak een vereiste. Veel branden ontstaan namelijk door een mankement in de elektrische installatie. Het kan hier dan gaan om een slecht ontwerp, verkeerde aanleg of achterstallig onderhoud. Maar ook verkeerd gebruik kan brand veroorzaken. Het is begrijpelijk dat verzekeraars preventief een (her)keuring van de elektrische installatie eisen. Wanneer niet aan de eisen wordt voldaan, kan het zijn dat u geen dekking heeft of te maken krijgt met een hoger eigen risico. Daarnaast adviseren wij u uw elektrische installatie altijd te laten aanleggen en aanpassen door een erkend installateur. Door zelf kritisch te blijven, kunt u ook de risico’s beperken. Bijvoorbeeld, door het gebruik van tafelcontactdozen niet toe te staan.

Risicoaansprakelijkheid als eigenaar van een opstal Een ander risico dat u kunt afdekken, is aansprakelijkheid. Bezitters van gebouwen kunnen aansprakelijk worden gesteld voor schade, als die schade wordt veroorzaakt door een gebrek in of aan hun gebouw. Als vaststaat dat het gebouw gebrekkig is, zal vastgesteld moeten worden of de schade alleen is veroorzaakt door dit gebrek. Dit wordt ook wel het causaal verband genoemd, het verband tussen de oorzaak (gebrek) en de schade (gevolg). Zonder dat u zelf schuld heeft of u iets te verwijten valt, kunt u in de situatie terecht komen dat u aansprakelijk bent en er (letsel)schadevergoeding wordt gevraagd. Dat wilt u natuurlijk voorkomen.

Advies en maatwerk Het bezitten van onroerend goed geeft een mooi rendement maar ook risico’s. Wij hebben hier enkele aspecten benoemd, maar er zijn nog veel meer. Laat u daarom goed adviseren en ga in gesprek met uw risicoadviseur.

Ronald de Valk RMiA GRMC Adviseur Bedrijven Kuiper Verzekeringen

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

,

EN

.

47

OF 2021-02

Vastgoed in Friesland

‘Vraag op woningmarkt

is enorm’

Investeren in vastgoed is hot. ‘Stenen lopen niet weg’, hoor je investeerders zeggen. En: ‘iedereen heeft een dak boven zijn hoofd nodig’. Een goede sector dus om je geld in te beleggen. Maar wat betekent dat eigenlijk: investeren in vastgoed? In deze tweede editie van dit jaar doet OF een voorzichtige verkenning. Waar loop je tegenaan als je investeringsplannen hebt? Waar ga leg je de focus: op woningen of bedrijfspanden? En daarna: verhuren, of verkopen met winst? In Vastgoed in Friesland doen we de eerste bevindingen.

Dick Tolsma van Tolsum Energie Advies: “Onze belangrijkste bedrijfsactiviteit is energieprestatie-advies voor vastgoed.”

Wat is jouw specialisme binnen de vastgoedsector?

Dick Tolsma van Tolsum Energie Advies: Wij leveren energie-prestatieadviezen aan vastgoedeigenaren. Dat doen we bij verkoop/aankoop door middel van een energieprestatiecertificaat (energielabel), maar ook steeds vaker in het kader van groot onderhoud en verbetering van het gebouw.

Dan wordt een maatwerkadvies gemaakt waarin maatregelen en maatregelpakketten worden doorgerekend. Op basis van deze

48

OF 2021-02

gegevens kan de klant de juiste investeringen doen, zodat het pand toekomstbestendig is. Denk bijvoorbeeld aan het verplichte energielabel C voor kantoren vanaf 2023.

Franke Twerda van Eijgen Finance: Wij verzorgen onafhankelijk advies en bemiddeling bij vastgoedfinancieringen: van de aankoop van een eerste beleggingspand tot de (her)financiering van grotere vastgoedportefeuilles. Niet alleen bestaande panden, maar bijvoorbeeld ook (her)

ontwikkelingsprojecten, of het nu gaat om woningen of bedrijfsmatige panden. Wij kijken naar de volledige vastgoedmarkt.

Johan Paques van Frisia Invest: Wij hebben vanaf de aankoop en de realisatie tot de verkoop of verhuur alles in eigen hand.

Hierdoor kunnen we snel en flexibel werken en snel schakelen tussen de verschillende segmenten in de vastgoedmarkt.

Fetze Koopmans van Makelaarskantoor J. Koopmans: Wij bieden verkoop, aankoop, vastgoedbeheer en taxaties van vastgoed, zowel particulier als bedrijfsmatig.

Tolsum Energie Advies: ‘Fryslân is in trek vanwege de ruimte, schone lucht en plezierige bewoners’ Wat maakt jou en jouw bedrijf bijzonder?

Twerda (Eijgen Finance): Eijgen Finance is de grootste intermediair van Friesland op het gebied van vastgoedfinancieringen.

Wij hebben een groot netwerk van geldverstrekkers. We werken samen met álle vastgoedfinanciers die in Nederland actief zijn.

Bovendien beschikken we over een exclusief netwerk van particuliere investeerders om projecten te financieren die via de reguliere kanalen lastig te financieren zijn. Met deze particuliere geldschieters zijn wij in staat om zeer snel op zaken in te spelen als het nodig is.

Koopmans (Makelaarskantoor): Wij onderscheiden ons doordat wij een familiebedrijf zijn, korte lijnen hebben met onze klanten en snel kunnen schakelen mocht dit nodig zijn.

Paques (Frisia Invest): No nonsens, geen beleidsperikelen en snel kunnen schakelen maakt ons bedrijf comfortabel.

Tolsma (Energie Advies): Ik ben gek op data: hoe meer data hoe gedetailleerder de berekeningen. Dat zie je terug in de adviezen.

Zelfs waar de software tegen beperkingen aanloopt reken ik door. Een goed voorbeeld hiervan zijn zwembaden: de temperatuur is van grote invloed op verdampen van water en dát zorgt voor een groot energieverlies.

Naast deze ‘datagekte’ luister ik goed naar de wensen van de klant. Daar moet het advies bij aansluiten. Niet de spijker in de muur, maar het schilderij moet hangen.

deze vraag enorm is voor nu en de toekomst.

Tolsma: Duurzame technieken ontwikkelen zich in een rap tempo. Het rendement van warmtepompen is sterk verbeterd en er dienen zich nieuwe technieken aan. De Energie Prestatie Software kan dat niet allemaal goed verwerken. Sinds januari is de nieuwe rekenmethodiek NTA8800 ingegaan.

De berekening wordt nu weergegeven in de Energie Prestatie Indicatoren volgens de BENG-norm. Hiermee worden duurzame technieken veel beter gewaardeerd en dit is, naast de energiebesparing, ook beter zichtbaar op het energielabel.

Koopmans (Makelaarskantoor): De ontwikkeling dat er veel mensen van ‘buitenaf’ richting het Noorden komen. Er is veel vraag naar woningen. Deze woningen kunnen bij ons voor goede prijzen verkocht – en aangekocht – worden.

Twerda (Eijgen Finance): Er komen steeds meer nieuwe vastgoedfinanciers op de Nederlandse markt. Door het leveren van kwaliteit en het nodige volume zijn wij meestal vóór de lancering van een nieuw hypotheekproduct al aangesteld als intermediair. Woningen (waaronder appartementen, studio’s, etc.) zijn vandaag de dag zeer goed financierbaar.

Tot voor kort lag het limiet op 80% van de marktwaarde in verhuurde staat. Vanaf 15 maart zitten we in een pilot met een nieuwe vastgoedfinancier die zelfs tot 85% gaat!

Welke eigenschappen moet je hebben om jouw vak goed uit te kunnen oefenen?

Koopmans (Makelaarskantoor): Je moet echt feeling hebben bij mensen, je moet een goed inlevingsvermogen hebben en tegelijkertijd moet je recht door zee kunnen zijn.

Tolsma: Je moet klantgericht zijn, van afwisseling houden en creatief kunnen denken. Willen zoeken naar mogelijkheden in plaats van je neerleggen bij de beperkingen van de techniek of gebouw. Daarnaast helpt het ook als je een beetje prettig bent in de omgang. Dit is mij op het lijf geschreven!

Twerda (Eijgen Finance): Je moet begrijpen waar vastgoedondernemers mee bezig zijn, maar het is met name ook belangrijk om te weten hoe elke geldverstrekker werkt en over bepaalde projecten denkt.

Paques (Frisia Invest): Je moet vandaag niet bedenken wat je morgen gaat doen, want het loopt altijd anders. Denken in oplossingen en niet in problemen.

Eijgen Finance: ‘Ook in krimpgebieden zijn verhuurde woningen goed financierbaar’

Franke Twerda van Eijgen Finance: “Wij verzorgen advies en bemiddeling bij vastgoedfinancieringen.”

Wat is een van de belangrijkste ontwikkelingen of trends in jouw vakgebied?

Paques (Frisia Invest): De laatste jaren hebben we ons grotendeels gericht op de woningmarkt, met of zonder zorg. Wij zien dat

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

,

EN

.

49

OF 2021-02

Zorgeloos uw VvE uit handen geven?

Benedictus VvE Beheer Persoonlijk Betrouwbaar Betrokken Deskundig Ontzorgen

Almastraat 14 8601 EW Sneek info@benedictus-vvebeheer.nl www.benedictus-vvebeheer.nl !

Vastgoed financieren?

FRIESLAND

Bel Jan Heida: 06 - 10 86 20 05

Paques (Frisia Invest): Ik kies opties a én b. Ik zou graag woningen bouwen voor ouderen en jongeren, alles hiertussen is voldoende aanwezig. Ik zou het geld gebruiken om de btw te betalen die wij als investeerder altijd kwijt zijn bij het ontwikkelen en beleggen in woningen. Hier zou de overheid een regeling voor moeten bedenken.

Twerda (Eijgen Finance): Ik kies optie a, omdat woningen in stedelijke gebieden als bestendige beleggingen voor de toekomst gelden. Verder blijft de periferie wat mij betreft ook een interessante markt. Ik krijg steeds vaker het idee dat het aanbod van woningen in kleinere kernen nóg beperkter is en dat de vraag evenzo goed hoog is. Voor de financierbaarheid maakt het overigens weinig meer uit. Ook in krimpgebieden zijn verhuurde woningen goed financierbaar!

Johan Paques van Frisia Invest: Vastgoed en Ontwikkeling is onze belangrijkste bedrijfsactiviteit.”

Frisia Invest: ‘Wij zien dat de vraag op de woningmarkt enorm is, voor nu en de toekomst’ Stel, je krijgt 200.000 euro en die mag je investeren in een van de volgende objecten. Welke kies je en waarom?

A) Woonhuis in een Friese stad B) Woonhuis op het Friese platteland C) Recreatiewoning, ergens in Friesland D) Bedrijfspand op bedrijventerrein E) Winkel- of horecapand

Koopmans (Makelaarskantoor): Ik kies optie c, omdat ik denk dat in de toekomst steeds meer mensen naar onze mooie provincie komen: om vakantie te vieren en om van onze mooie natuur te genieten.

Welke persoonlijke doelen heb je jezelf op zakelijk gebied gesteld voor dit jaar?

Twerda (Eijgen Finance): Wij willen onze positie als marktleider in Friesland als intermediair in vastgoedfinancieringen verder verstevigen. Ik hoop dan ook dit jaar weer vele nieuwe klanten te mogen ontmoeten.

Verder lijkt het me interessant om meer nieuwbouwprojecten te financieren. Het gros

bestaat tot op heden nog uit bestaande bouw of verbouw/transformatieprojecten.

Paques (Frisia Invest): Ik hoop dit jaar terug te kunnen naar ‘normaal’ zodat onze huurders weer geld kunnen verdienen met wat ze doen.

Makelaarskantoor J. Koopmans: ‘In de toekomst komen steeds meer mensen naar onze mooie provincie’ Koopmans (Makelaarskantoor): Ons doel is om ons kantoor door te ontwikkelen, onze klanten en toekomstige klanten te kunnen voorzien van vraag en aanbod én uit te breiden met vastgoedbeheer.

Tolsma: Meer samenwerken. Dat doe ik nu al in diverse projectteams, waaronder Duurzaam MKB van de Freonen fan Fossylfrij Fryslân. Daarnaast werk ik met grotere projecten samen met andere adviseurs binnen en buiten de regio. Zo hebben we vorig jaar het monumentale vastgoed van de gemeente Leiden van energielabels en maatwerkadvies voorzien. Een prachtige opdracht die met dit team naar een hoog kwaliteitsniveau is gebracht.

Fetze en Jan Koopmans van Makelaarskantoor J. Koopmans te Beetsterzwaag: “Wij bieden full service makelaarsbegeleiding, van begin tot eind.”

Tolsma: Ik kies optie c, omdat ik het voor mijzelf ook wel prettig zou vinden. Mijn motto is hard werken en hard ontspannen.

Als je zo nu en dan even kunt bijtanken in je eigen vakantiewoning aan het open water, dan is dat dubbel winst. We zien dat Fryslân in trek is vanwege de ruimte, schone lucht en plezierige bewoners. Een vakantiewoning zal dan ook goed te verhuren zijn. Uiteraard energieneutraal, zodat de kosten minimaal zijn.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

,

EN

.

51

OF 2021-02

Fetze Koopmans van Makelaarskantoor J. Koopmans:

‘ Kwaliteit gaat voor ons boven kwantiteit’ 52

OF 2021-02

Makelaarskantoor J. Koopmans is een familiebedrijf dat al meer dan 30 jaar een begrip is in Beetsterzwaag en omgeving. Vennoten Jan en diens zoon Fetze Koopmans zijn de gezichten achter deze dorpsmakelaardij in het hart van de Friese Wouden. Een nadere kennismaking.

Historie van het bedrijf?

Oprichter Jan Koopmans is geboren en getogen in de gemeente Opsterland. Dertig jaar geleden streek de familie Koopmans na enkele omzwervingen door Friesland neer in het ‘Wassenaar van Friesland’ en liet Koopmans zijn droom, een eigen makelaarskantoor, in vervulling gaan. Zoon Fetze is geboren in Joure, maar grotendeels getogen in Beetsterzwaag.

Wat doen jullie?

We zijn gespecialiseerd in taxaties en bemiddeling ten aanzien van aan- en verkoop van vastgoed. Zowel voor particulieren als bedrijven en instellingen. Daarnaast zijn we onlangs gestart met vastgoedbeheer.

Het gaat dan meestal om vastgoed beleggingsportefeuilles die door beleggers zelf worden beheerd. Met het toenemen van de omvang van dergelijke portefeuilles gaat het beheer een steeds prominentere rol spelen, waarbij een makelaarskantoor als het onze kan faciliteren. Denk dan aan inspecties van een woning bij de komst en het vertrek van een huurder, het opmaken van het huurcontract, nieuwe huurder(s) zoeken via ons netwerk en online kanalen, fungeren als centraal aanspreekpunt en dat soort zaken. We ontzorgen dus als full-service makelaarskantoor.

Wat maakt jullie als makelaarskantoor onderscheidend?

We zijn een familiebedrijf, een laagdrempelig dorpskantoor met hele korte lijntjes, waarbij kwaliteit boven kwantiteit gaat. We hebben meer dan 30 jaar ervaring, dus ik kan zonder valse schaamte zeggen dat we gepokt en gemazeld te zijn in het vak. We kennen ieder

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

,

EN

.

hoekje van ons gebied. Samen hebben we een zeer uitgebreid netwerk in Beetsterzwaag en omgeving en zijn we voor onze klanten altijd op zoek naar het beste resultaat. We stoppen pas als we de ideale match tussen koper en verkoper hebben gevonden.

Wat is er leuk aan de makelaardij?

De afwisseling. Geen dag is gelijk. De ene dag zit je op kantoor in de administratie en de dag erop heb je een of meer bezichtigingen.

We mogen daarbij een kijkje in de keuken nemen. Persoonlijke begeleiding is dus in onze optiek enorm belangrijk.

Hoe zien jullie de huidige en de toekomstige woningmarkt?

De huidige woningmarkt is overspannen. We krijgen momenteel erg veel klanten elders uit het land, tot Brabant en Limburg toe, die in het midden- of hogere segment een woning in Friesland zoeken. Ik hoor van mijn klanten dat het thuiswerken (ten gevolge van Corona) steeds meer de norm wordt.

Wanneer je daarbij je appartement van een slordige zes ton in de Randstad kunt verruilen voor een riante woning met grote tuin op het platteland, groen en ruim in plaats van files en beton, vind ik dat een volstrekt legitiem en begrijpelijk argument.

De vraag is groter dan het aanbod in vrijwel alle geledingen van de woningmarkt. Dat, gekoppeld aan de historisch lage rente, heeft de afgelopen jaren een prijsstijging tot gevolg gehad. Ik verwacht niet dat daar binnen een jaar of drie à vier grote veranderingen in zullen komen.

53

OF 2021-02

Franke Twerda Mede-eigenaar Eijgen Finance Geboortedatum: 22-11-1988 Geboorteplaats: Leeuwarden Burgerlijke staat: Samenwonend Hobby’s: Voetbal, films en series kijken.

Eijgen Finance: financiers voor vastgoed, MKB én meer

‘Dinsdag het financieringsverzoek, vrijdag naar de notaris’ Ze omschrijven zichzelf graag als de intermediair die verder denkt. En dat doen ze dan vooral voor ondernemers. Eijgen Finance, met tal van vestigingen in Nederland en ook in Friesland, helpt bij mkb-financieringen, agrarische financieringen, bedrijfsovernames, corporate finance, maar ook vastgoedfinancieringen voor ondernemers en particulieren. Oprichters Johan Westra en Franke Twerda zagen in 2014 het gat in de markt, toen grootbanken steeds minder in staat bleken om ondernemers en specifiek ook de vastgoedsector nog op maat te bedienen. OF sprak Franke Twerda op het fraaie kantoor aan de Harlingersingel in Leeuwarden.

54

OF 2021-02

In ons netwerk horen wij jullie naam overal rondzingen zodra het gaat over het financieren van vastgoed.

Dat zou heel goed kunnen. De laatste jaren heeft ons kantoor zich dan ook echt gespecialiseerd in het financieren van zogenaamd commercieel vastgoed voor beleggers. Dus of je nu als particulier belegger wil investeren in vastgoed, of je wil met je bedrijf iets met vastgoed doen; wij kunnen de financiering regelen. Er kan vaak méér dan mensen weten. Woningen, waaronder appartementen, studio’s zijn vandaag de dag zeer goed financierbaar. Tot voor kort was er voor leningen doorgaans een limiet van 80% van de marktwaarde in verhuurde staat. Maar vanaf 15 maart zitten we in een pilot met een nieuwe vastgoedfinancier die zelfs tot 85% gaat! Ik wil hier maar mee aangeven: vastgoed is een dynamische sector waarbij je wel goed onafhankelijk advies kunt gebruiken.

Jullie maken geen onderscheid tussen particulieren en professionele vastgoedbeleggers?

Om te beginnen nog maar even de vraag: wat doen jullie precies?

Wij adviseren en bemiddelen al sinds 2014 als onafhankelijk intermediair in bedrijfsfinancieringen en vastgoedhypotheken.

Dat is goed nieuws voor de ondernemer, want bedrijfsfinancieringen worden steeds complexer en onze adviseurs hebben zelf jarenlang bij grote Nederlandse banken gewerkt, waardoor zij precies weten waar een kredietaanvraag aan moet voldoen. Alleen goed voorbereide financieringsaanvragen hebben een kans van slagen. Gelukkig weten wij precies waar je op moet letten en zorgen we met onze specialistische, financiële professionals door heel Nederland voor de beste voorwaarden. Daarnaast hebben we een zeer uitgebreid landelijk netwerk naast de grootbanken, waar we oplossingen vinden voor ondernemers en beleggers in iedere situatie.

De oplossingen die we voor iedere klant adviseren verschillen natuurlijk wel enorm, maar iedereen is welkom. We helpen beginnende beleggers, maar hebben ook alles in huis om herfinancieringen van grote vastgoedportefeuilles te doen. Belangrijk daarbij is dat we onafhankelijk zijn. Er komen steeds meer nieuwe vastgoedfinanciers op de Nederlandse markt. Door het leveren van kwaliteit en het nodige volume zijn wij meestal vóór de lancering van een nieuw hypotheekproduct al aangesteld als intermediair.

voor de noodzakelijke begeleiding naar de meeste passende financieringsbron. Of dit nu een bank, een crowdfundingsplatform of een private investeerder is – we zorgen bij elk vraagstuk voor de passende oplossing.

Aha; jullie beperken je dus niet tot bancaire producten?

Dat klopt. Banken zijn zich door de jaren heen een stuk terughoudender gaan opstellen, waardoor er een enorme markt van alternatieve geldverstrekkers is ontstaan.

In toenemende mate verstrekken wij financieringen via private investeerders. Wij zagen een gat ontstaan tussen enerzijds ondernemers met een kredietbehoefte die bancair niet ingevuld kon worden, en anderzijds vermogende mensen die bij de bank geld moeten betalen voor het stallen van hun liquiditeit. Wij hebben inmiddels echt een stevig en uniek netwerk. Maar ook andere gespecialiseerde financiers, die zich op een bepaalde doelgroep richten staan in onze telefoon.

Jullie adviseurs zitten verspreid over heel Nederland. Vijftien vestigingen inmiddels?

Ja en dat groeit gestaag door. Wij verwachten dit jaar weer een sprong te maken. De banken willen kredietaanvragen steeds meer via internet laten lopen. De functie van de helft van de MKB-adviseurs bij die banken komt daardoor te vervallen. Daar zitten voor ons weer goede kandidaten tussen om als intermediair onder de vlag van Eijgen Finance verder te gaan. De vraag naar onafhankelijk advies neemt ondertussen alsmaar toe.

Wat vind jij het mooiste van het vak?

Op jullie website claimen jullie een slagingskans van ruim 92 procent over alle financieringen. Hoe krijgen jullie dat voor elkaar?

Problemen vlot oplossen. Op dinsdag bellen met een acute geldvraag en op vrijdag naar de notaris om de zaak af te wikkelen.

Ten eerste omdat wij kunnen putten uit meer dan 90 financieringsbronnen. Daar zitten uiteraard erg veel banken tussen en die wereld kennen we van haver tot gort. Op basis van die kennis en deskundigheid maken we eerst een nauwkeurige inschatting van de mogelijkheden. Vervolgens zorgen we

Waar wil jij over drie jaar staan met Eijgen Finance?

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

,

EN

.

Wij hopen dan een landelijke dekking te hebben, met dertig tot vijfendertig vestigingen.

55

OF 2021-02

www.scholma.nl

www.veeew.com

van Scholma De Veeew App brengt de wereld van DRUKWERK op een perfecte manier samen met de digitale wereld • geeft extra beleving aan brochures • geeft een gezicht aan statische informatie • geeft registratie van bezoekersgedrag

Download de

app en scan deze pagina

Veeew biedt extra mogelijkheden voor uw marketing en communicatie Zie www.veeew.com of bel 050-3013636 en vraag naar de mogelijkheden

Technisch dienstverlener met oog voor de toekomst.

Bent u op zoek naar een betrouwbare partner voor het beheer, onderhoud of de verduurzaming van uw gebouwinstallaties? Dan staan onze collega’s in uw regio graag voor u klaar.

Groningen 050 - 302 63 00 infogroningen@vandorp.eu

Heerenveen 0513 - 640 178 infoheerenveen@vandorp.eu

Meer weten of wilt u contact opnemen met één van onze andere vestigingen? Ga dan naar vandorp.eu.

Column

Stimuleren, adviseren en faciliteren Wat lang niet iedere ondernemer weet is dat het bij wet verplicht is om duurzaamheidsmaatregelen uit te voeren die binnen vijf jaar terugverdiend kunnen worden. De handhaving van de EML (Erkende Maatregelen Lijst energiebesparing), gaat steeds meer plaatsvinden.

Via onafhankelijke partners laten we onze klanten adviseren. Na een energiescan krijgen ze een gericht advies hoe er verduurzaamd kan worden en waar op gelet moet worden. Tot een bepaald niveau nemen wij die kosten voor onze rekening.

Duurzaam ondernemen is niet voor niets een van de thema’s waar Rabobank zich op richt. Door middel van een groenkorting op de financiering, waarbij de ondernemer 10 jaar lang recht heeft op 0,35% korting op de geldende rente, wordt de investering ook nog eens financieel beloond.

Tot en met de realisatie van een project denken we graag mee en door de inmiddels jarenlange ervaring met dit soort trajecten kunnen we behalve financieel ook op andere vlakken van toegevoegde waarde zijn. Denk daarbij aan bijvoorbeeld het aspect van verzekeringen en de eisen die daar voor gelden.

We zien steeds meer dat huurders alleen een pand willen betrekken dat goed scoort op energieverbruik en duurzaamheid. Het is dus voor vastgoedeigenaren van belang om panden ook op dat punt aantrekkelijk te maken of te houden, met zoveel mogelijk energiebesparende maatregelen. Niet alles hoeft ook één-op één terugverdiend te worden. Je draagt immers ook bij aan een beter milieu en dat mag ons allemaal toch wat kosten?

We zijn wel op de goede weg, maar we zijn er nog lang niet. Zo heeft bijvoorbeeld nog geen 10% van de daken zonnepanelen. Er ligt dus nog een hele uitdaging waarbij Rabobank graag stimuleert, adviseert en faciliteert.

Sicco Huisman, specialist duurzaam ondernemen Rabobank

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

,

EN

.

57

OF 2021-02

UW PARTNER IN BOUWEN H O G E D I J K E N 4 0  D O K K U M  0 5 1 9 5 1 8 5 6 3  W W W. V I SS E R  D O K KU M . N L

Friezen in den vreemde

Zonder actie geen avontuur In Friezen in den Vreemde volgen we Friese ondernemers over de grens. Maar in coronatijd volgen we ze soms naar plekjes in Friesland, waar ze zich het meest thuis voelen. De rasechte Friese ondernemer Reinout Bekhof heeft zo’n plekje. Hij reist voor zijn werk de wereld over – maar thuiskomen in Friesland verveelt nooit. Een monoloog.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

,

EN

.

59

OF 2021-02

“Toen mijn pake en beppe met pensioen gingen, kochten ze een boot – en ik ging vaak mee. Rond mijn negende liet beppe me de ‘Van Leeuwenschouw’ voor het eerst zelf besturen. “It giet best, jonge,” zei ze dan; zij begreep mijn behoefte aan vrijheid eerder dan ik. En eenmaal thuis zei ze niks, want mijn ouders zouden het natuurlijk nooit goed hebben gevonden. Tot aan haar dood heb ik me haar lieveling gevoeld.

Nog steeds ben ik vaak op het water te vinden. Ik woon er zelfs, in een woonark met veel glas en uitzicht. Waterwonen is ook een vorm van vrijheid: het geeft rust, en ik kan op het water goed ontspannen. Dat is soms hard nodig, want af en toe vlieg ik voor mijn werk van hot naar her.”

Regelmatig naar Portugal “Met ons bedrijf Premium Glass verkopen mijn compagnons en ik exclusieve glasproducten. We lamineren bijvoorbeeld folie tussen glasdelen en plakken projectie- of

privacyfolie op bestaande beglazing. Glas is enorm veelzijdig en biedt me precies de uitdaging waar ik altijd naar op zoek ben: oplossingen bedenken voor niet-alledaagse problemen. Want die zijn er altijd.

Op dit moment timmeren we hard aan de weg met ons nieuwste product: verwarmd glas. Tijdens het ontwikkelingstraject moest ik regelmatig naar Portugal, en daar plukken we nu de vruchten van: het eindproduct is ontzettend goed geworden. Je kunt het glas gewoon aansluiten op je zonnepanelen, en als de hoeveelheid glas in verhouding is met de ruimte, kun je de ruimte er zelfs compleet mee verwarmen. Nu is het dus tijd voor de volgende stap: mensen overtuigen van de meerwaarde van verwarmd glas.

Dat blijkt nog best een uitdaging, want zelfs architecten en installateurs denken vaak nog aardig traditioneel, maar we zullen met z’n allen toch wat duurzamer moeten gaan leven.

Daar is dit product een antwoord op. Het nieuwe normaal.”

Reinout Bekhof Werk: eigenaar van Premium Glass Geboren: 19 januari 1973 Geboorteplaats: Mildam Hobby’s: sloeproeien, tennis, voetbal Website: www.premiumglass.nl

60

OF 2021-02

“We zullen met z’n allen toch wat duurzamer moeten gaan leven.”

In het hokje van de marechaussee “Met Premium Glass werken we ook voor grote, internationale bedrijven die het zich kunnen permitteren om na oplevering gewoon te besluiten dat alles toch even net anders moet. Zo vroeg Microsoft ons eens om naar Londen te komen: ze bouwden daar een nieuw Experience Centre en wilden per se onze producten. Uiteindelijk moesten we voor die opdracht drie keer op en neer naar Londen.

We zijn ook een keer “even” naar Moskou gevlogen om twee stukjes schakelbaar glas te showen voor een groot project. Natuurlijk was ons koffertje met twee stukjes glas en

elektrische draadjes voor de douane reden om ons tegen te houden, maar nadat we in het hokje van de marechaussee de ruitjes hadden aangesloten en gedemonstreerd, mochten we toch naar onze Russische opdrachtgever. Zonder actie geen avontuur.”

De kop weer leeg “Toch verlang ik altijd weer naar Friesland als een klus is afgerond. Zodra de Russische handtekeningen stonden, gingen we bijvoorbeeld als een speer weer terug naar ús heitelân. Het was inmiddels woensdag, en dat is de trainingsavond voor het sloeproeien op zee – die mis ik niet graag.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

,

EN

.

Ik ben in verschillende werelddelen geweest, maar het blijft heerlijk om Friesland weer binnen te rijden. Meestal ga ik eenmaal thuis gauw met m’n zelf gerestaureerde blauwe Deense zeilsloep de Alde Feanen in, mijn achtertuin. Na een tochtje rondom de Saiterpetten (bij Eernewoude, red.), waar je nog kunt varen zonder iemand tegen te komen, is de kop weer leeg. En als ik dan zie hoe de waterlelies zich sluiten, of hoe de palingvisser zijn fuiken leegt, dan is het soms net alsof ik zachtjes hoor: “It giet best, jonge.”

61

OF 2021-02

In verband met corona moesten de festiviteiten rondom het 75-jarig jubileum van Kuiper Verzekeringen worden uitgesteld. Directeur Jacco Kuiper: “Erg jammer, graag hadden we dit natuurlijk samen met onze klanten en medewerkers gevierd.” Hard was de klap toen op 2 februari jl. zijn vader Jaap Kuiper, oud-directeur tot 2014, overleed. Jacco Kuiper: “Want ook al is een feestje niet direct mogelijk, het liefst wilde ik deze mijlpaal natuurlijk samen met mijn vader beleven. Hij is de grote inspirator achter Kuiper Verzekeringen en maakte het bedrijf tot wat het nu is.”

Kuiper Verzekeringen voelt als familie 62

OF 2021-02

Jacco Kuiper Geboortedatum: 11-07-1971 Woonplaats: Heerenveen Burgerlijke staat: Gehuwd, dochter Lieke (2011) Hobby’s: Zeilen, techniek

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

,

EN

.

63

OF 2021-02

Bela Bela Permanente make-up

Vanaf 1 november kunt u in Medisch Centrum de Sionsberg bij mij terecht voor de gezondste permanente make-up ooit. Organisch Synthetische pigmenten van Swiss Color garanderen tezamen met de door mij gebruikte SkinQ techniek dat er, én geen ijzeroxides of andere metalen in uw huid achterblijven, én er meer kleur achterblijft zodat er minder behandelingen nodig zijn voor een mooi resultaat.

Geen uitgelopen make-up tijdens het sporten. Of het nu hardlopen, zwemmen , fitness of iets anders is, nooit meer hoeven nadenken over of de make-up nog netjes zit, of de zelf bijgewerkte wenkbrauwen niet verdwenen zijn, geen uitgelopen make-up door het zweten. Met een make-up in en uit je bed. Gewoon je eigen wenkbrauwen weer mooi en duidelijk een vorm geven of net iets meer, een subtiele eyeliner en mooie strakke lippen zonder er ook maar een moment mee bezig te hoeven zijn. Het kan allemaal.

Lijkt dit u ook heerlijk en wilt u meer weten over wat ik voor u kan doen, neem een kijkje op de website of bel of mail vrijblijvend.

ie

nt

te

jh Bi

ko r

T. 06 51293615 Email info@belabela.nl www.belabela.nl

MC de Sionsberg, Birdaarderstraatweg 70 9101DC Dokkum, 1e etage

ve r

Zwannie van der Wal

ad

Bela Bela Permanente make-up

et

in

le ve re k n r va be tin ijg n t ha g de u nd 1 z el op e 0 in %e g! en

D

e ijzeroxides zijn ook niet vervangen door NOVOXX, een glasparel die bij sommige andere pigmenten zonder ijzeroxides gebruikt wordt. Het woord zegt het al, glasparel, uiteraard miniscuul klein gemaakt maar het blijft glas wat in uw huid gebracht wordt om ervoor te zorgen dat het pigment op zijn plek blijft zitten. Omdat Swiss Color een Organisch Synthetisch pigment is en er met een speciale techniek gepigmenteerd wordt ontstaat er minder trauma aan de huid. Wenkbrauwen hairstroke, powder, ombre, ingeschaduwd of combi hairstroke/powder. Eyeliner op diverse manieren te zetten en ook uw lippen kunnen worden behandeld in diverse kleuren of om uw eigen kleur beter uit te laten komen en een mooie strakke cupidoboog te vormen.

Dé houthandel van Noardeast-Fryslân.

Houthandel Barkmeijer

Houten gevelbekleding

Deuren

Houtbewerking

Houthandel Barkmeijer is dé groothandel voor hout, plaatmateriaal, deuren en isolatie voor de professionele verwerker.

Naast de handel in deze producten, bewerken wij veel hout in onze machinale afdeling.

Houthandel

Riddersmaweg 2

T 0511 45 25 25

E verkoop@barkmeijerbv.nl

J. Barkmeijer & Zn. B.V.

9291 NC Kollum

F 0511 45 34 07

I www.barkmeijerbv.nl

Vijfenzeventig jaar geleden startte grootvader Adam Kuiper zijn accountantskantoor in Luinjeberd. In 1949 verhuisde het kantoor naar Heerenveen. In de avonduren hielp Adam Kuiper ondernemers met het behalen van het verplicht gestelde middenstandsdiploma. Regelmatig kreeg hij ook vragen over verzekeringen, zo ontstond Kuiper Verzekeringen. “Mijn vader was aanvankelijk echt niet de vanzelfsprekende opvolger”, vertelt Jacco. “Hij wilde de horeca in, deed de Bakkersvakschool in Groningen, en ging in Amsterdam aan de slag bij een hotelketen. Dit had zijn vader graag anders gezien.”

het bedrijf moest groeien.” De accountantstak werd afgestoten, Kuiper richtte zich volledig op verzekeringen. Jaap Kuiper verbond zijn vakkennis met zijn hobby door een verzekering voor pleziervaartuigen te ontwikkelen.” Jacco: “Zo kon hij zijn kennis delen met andere watersportliefhebbers. Hij stond op alle Duitse en Nederlandse watersportbeurzen en nodigde mensen uit voor een kop koffie of een glas wijn.

Sprak met hen over varen, ondernemen, over het leven, eigenlijk over alles. Hij was in staat dat familiegevoel te creëren. Dat werkte als een warm bad.”

Jongste makelaar in assurantiën

Er kwam ook een polis voor klassieke auto’s: “Een andere hobby van mijn vader.” Een polis voor bijzondere kostbaarheden, zoals kunst, is in ontwikkeling. “Met polissen voor oldtimers trek je toch mensen aan met een passie, liefhebbers.

Het ene vloeit eigenlijk automatisch voort uit het andere.” Het is de betrokkenheid bij mensen, het familiegevoel, dat de groei van het bedrijf in de daaropvolgende jaren verklaart. Jacco: “Je kunt nog zo goed zijn in je vak, uiteindelijk gaat het om je betrokkenheid bij mensen.” Het bedrijf kwam in een stroomversnelling en het aantal medewerkers groeide door naar zesenzestig.

Een ontmoeting in het ouderlijk huis met een directeur van een Rotterdamse verzekeringsmaatschappij, die op bezoek was bij zijn vader, moest Jaap op andere gedachten brengen. Jacco: “Dat werkte. Ze spraken uitgebreid met elkaar over het vak, mijn vader raakte geïntrigeerd. In plaats van de trein naar Amsterdam pakte hij de volgende dag de trein naar Rotterdam. Hij ging aan de slag bij deze firma en startte met zijn opleiding. In 1968 werd hij op 23-jarige leeftijd beëdigd tot makelaar in assurantiën. Hij was daarmee de jongste ooit.”

Een brand in het bedrijfspand zorgde voor een nieuwe omwenteling. Jacco: “Het pand werd in de as gelegd. We leefden nog niet in een digitale wereld, we werkten met papier, alles was weg.

Mijn vader spoedde zich naar Heerenveen, zijn hulp was hard nodig.”

Warm bad Vanaf dat moment zou Jaap Kuiper met het bedrijf verbonden blijven. Hij nam ook direct een besluit. Jacco: “Hij wilde niet klein blijven,

Het omgekeerde standpunt Anders dan zijn vader wilde Jaap zijn zoons nou juist niét op kantoor hebben. Jacco: “Hij nam het omgekeerde standpunt van zijn eigen vader in. Mijn broer en ik moesten onze eigen weg zoeken.” Na het afronden van de IVA Business School in Driebergen liet Jacco zijn vader weten dat hij toch heel graag iets in het bedrijf wilde betekenen: “Dat gold ook voor mijn broer. Mijn vader stond daar uiteindelijk wel voor open. Wij

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

,

EN

.

zijn toen beiden aan de slag gegaan in de zaak.

Mijn broer is weer vertrokken en is succesvol zijn eigen organisatie in hypotheekadvies begonnen.”

Behoeften van de klant In 2014 nam Jacco het roer van zijn vader over. Het landschap in de verzekeringswereld veranderde intussen ingrijpend. Jacco: “Je ziet dat het voor tussenpersonen steeds moeilijker wordt om bij verzekeringsmaatschappijen aan tafel te komen, alles gaat via een serviceprovider.

Wij hebben gelukkig voldoende omvang om dat persoonlijke contact te kunnen behouden. Dat is essentieel voor ons. Wij kijken altijd naar de wensen en behoeften van onze klanten.”

Thuiswerken Ook bij Kuiper Verzekeringen is thuiswerken het afgelopen jaar de norm geworden. Hoe gaat dat in een bedrijf waar het familiegevoel zo belangrijk is? Jacco: “In het begin dacht ik: dat thuiswerken, dat wordt helemaal niets. De dag nadat bekend werd dat we thuis moesten gaan werken is het MT bij elkaar gaan zitten. In anderhalve dag hadden we het voor elkaar.” En hij geeft toe: thuiswerken heeft ook voordelen: “Je kan een efficiencyslag maken, dus ik denk dat de mogelijkheid voor thuiswerken blijvend zal zijn. Maar je moet elkaar in de ogen kunnen kijken om gevoel over te brengen. Dat blijft een gemis. Zoals iedereen, kijken ook wij uit naar de dag dat Nederland weer opengaat en dat weer mogelijk is.”

65

OF 2021-02

Column

Verrassing ‘Kom je hier vandaan of ben je op vakantie? Weet jij of er hier verderop ook nog iets te doen is?’ Een wildvreemde vrouw stelt vragen aan mijn oudste zoon. Hij kijkt even verrast en geeft dan keurig antwoord. Ik zou dit soort vragen vervelend kunnen vinden, maar ik sta vlakbij en ik zie hóe ze de vragen stelt. Lachend, terwijl ze met haar eigen kinderen dolt. Ze blijft keurig op anderhalve meter afstand en haar hele lichaamstaal straalt vriendelijkheid uit.

Ze knikt mij vrolijk toe, maakt oogcontact.

We zijn niet voor niets even ‘er tussenuit’, even op pad in de buitenlucht. Corona maakt veel onmogelijk, maar gelukkig niet alles. Voor kinderen én volwassenen is het niet goed alleen maar thuis te zijn. Al dat ‘contact op afstand’ zorgt ervoor dat we bijna vergeten hoe belangrijk nabijheid is. Lichaamstaal is 80% van onze communicatie met elkaar, alleen een gezicht zien is op de lange duur niet genoeg om écht contact te maken.

We kunnen niet zonder elkaar, ook al kunnen we elkaar nog steeds besmetten met dat akelige virus. In het natuurgebied waar we spelen en wandelen lijkt het allemaal even heel ver weg. Een dag zonder zorgen, goed voor lichaam en geest. Goed voor spontane praatjes, een gemeende knipoog naar een onbekende ouder die kalm zijn kind corrigeert. Het geeft ons allemaal lucht en nieuwe energie.

Extraatje Inmiddels is er bijna niemand meer te vinden die níet iemand in zijn omgeving kent die corona heeft gehad. Ook familieleden van mijzelf zijn ernstig ziek geweest. Juist van hen kregen we een onverwachts extraatje toen we terugkwamen van ons uitje in de buitenlucht. ‘Er hangt iets aan jullie voordeur!’ Het bleek een verse verrassing van de lokale bakker te zijn.

‘We hebben gemerkt hoe fijn het is als er mensen zijn die aan je denken en je soms onverwacht verrassen…’

Ik hoop dat we met z’n allen elkaar blijven verrassen, ook al is het gebaar nog zo klein. Onbekend maakt onbemind, contact maken met elkaar is wat wij mensen doen. Het nieuwe normaal ís niet normaal. We passen goed op elkaar, houden keurig afstand, maar uiteindelijk is het juist dat onverwachte contact dat ons leven leuk maakt.

Tine van Knijff-van Hijum Redacteur Ondernemend Friesland

66

OF 2021-02

Professioneel | Ervaren | Vertrouwd

telefonie camerasystemen netwerkbekabeling draadloze netwerken

KENNIS IS KUNNEN

IJZERSTERK VOOR UW BEDRIJF

BEVESTIGINGEN

VEILIGHEID

GEREEDSCHAPPEN

POSTBOXEN

GROENVOORZIENING

Dokkum . Heerenveen . Leeuwarden . Groningen . t. (0519) 29 23 25 . www.raadsma.nl