14
AFSCHEID VAN EEN KONING DOULCE MÉMOIRE VERTOLKT REQUIEM MET GRAFREDE
‘Illustere vorsten! Huilt om uw koning Hendrik IV!’ Zo galmde het op 30 juni 1610 door de Notre-Dame van Parijs. En zo galmt het eind augustus door de Utrechtse Domkerk, wanneer Denis Raisin Dadre met zijn ensemble Doulce Mémoire aantreedt voor de Missa pro defunctis van Eustache Du Caurroy. De muzikaal leider, aan de telefoon vanuit Tours, geeft alvast een voorproef.
In het hart van het concert staat een grafrede die het verdriet over de vermoorde koning Hendrik IV met allerlei retorische middelen tot uitdrukking brengt. De tekst is authentiek, zegt Raisin Dadre. ‘Ik stuitte erop in de Bibliothèque nationale in Parijs. Met 37 andere grafredes prijkt hij in een zeventiende-eeuwse bundel. Sommige van die teksten zijn kil en afstandelijk, vol plichtmatige verwijzingen naar de Oudheid. Maar de rede die daags voor Hendriks uitvaart in de Notre-Dame werd uitgesproken, is opmerkelijk persoonlijk van toon.’ Voor een goed begrip riep Raisin Dadre de hulp in van Nicole Rouillée, een specialist in historische uitspraak en gestiek. ‘De voordracht moest vanaf elke plek in de kerk te volgen zijn. Dat vergde een stem met een geschikt timbre en voldoende draagkracht. De spreeksnelheid moest ook wat lager zijn dan gebruikelijk, met lange klinkers en geprononceerde medeklinkers. Er kwam zelfs een beetje vibrato aan te pas: Ill-ú-hú-stres! Een kernbegrip als “dood” werd met fysieke gebaren onderstreept. Het werkte, ooggetuigen meldden dat er massaal werd gehuild. Deze spreektechniek