35. Rossetti (2004), 118. 36. Zie Bergin, Joseph. 2019. “Cardinals as national politicians,’’ en Bettina Braun. 2019. ‘’Cardinals as prince-bishops.” In A companion to the early modern cardinal, redacteurs Mary Hollingsworth, Miles Pattenden en Arnold Witte, 211-227; 228-244, Leiden: Brill. 37. Semprebene (2011), 14. 38. Connors, Joseph. 1998. “Review of the exhibitions Pietro da Cortona 1597-1669/Pietro da Cortona e il disegno.” Journal of the Society of Architectural Historians 57, no.3: 321. 39. Davis, Lucy. 2009. “Rome fellowships: Global miniatures and panoramic Landscapes: ‘Pittori fiamminghi’ at the Accademia Di San Luca, c. 1590-1630.” Papers of the British School at Rome 77, no.11: 303. 40. Hoogewerff, Godefridus J. Bescheiden in Italië, vol. 2. Den Haag: Nijhoff 1913, 114, 127 41. Semprebene, (2011) 14. 42. La Réunion des musées nationaux. Seicento : le siècle de Caravage dans les collections françaises. Parijs : Editions de la Réunion des musées nationaux 1988, 148 ; Pijl, Luuk. 1998. “Paintings by Paul Bril in collaboration with Rottenhammer, Elsheimer and Rubens.” The Burlington Magazine 140, no. 1147: 660. 43. Hoogewerff, Godefridus J. 1932. “Pieter van Laer en zijn vrienden.” Oud Holland 49: 2-3. 44. Franits, Wayne. 2013. “Dirck van Baburen and the ‘self-taught’ master, Angelo Caroselli.” Journal of Historians of Netherlandish Art 5, no. 2: 2; Semprebene (2011), 16; Bartels, Susanne. 2018. “’In casa nostra dove habitava ancora Bamboccio’ The Roman houses of the Dutch artist Pieter van Laer.” in Künstlerhäuser im Mittelalter und der Frühen Neuzeit, redacteurs Andreas Tacke, Thomas Schauerte en Danica Brenner, 244-249, Petersberg: Michael Imhof Verlag, 245. 45. Hoogewerff (1932), 2-7. 46. Lorizzo (2006), 192; Lorizzo en Giometti (2019), 337; Rossetti (2004), 117; Hoogewerff, Godefridus J. 1932. “Pieter van Laer en zijn vrienden (vervolg).” Oud Holland 49: 208; Salerno (1960), 96. 47. Golahny, Amy. Rembrandt’s reading: The artist’s bookshelf of ancient poetry and history. Amsterdam: Amsterdam University Press 2003, 59-64. 48. Mooney, Denis. The development of the Roman carnival over the eighteenth and nineteenth centuries. PhD diss., Glasgow University 1988, 179; Dekker, Rudolf M. Lachen in de Gouden Eeuw; een geschiedenis van de Nederlandse humor. Amsterdam: Wereldbi-
bliotheek 1997, 49. 49. Woodall, Joanna. 2005. “Pieter Jacobsz. van Laer (1599 – c.1642.” in Self portrait: Renaissance to contemporary, redacteurs Anthony Bond en Joanna Woodall, 112-113. London: National Portrait Gallery Publications, 113. 50. Tummers, Anna. 2017. “De kunst van het lachen: humor in Nederlandse schilderijen uit de Gouden Eeuw.” in De Kunst van het lachen: humor in de Gouden Eeuw, redacteurs Anna Tummers, Elmer Kolfin en Jasper Hillegers, 8-25, Zwolle: Waanders Uitgevers, 24. 51. Woodall (2005), 114. Afbeeldingen Fig. 1. Afbeelding in publiek domein, bron: Wikimedia Commons. Fig. 3. Afbeelding uit linked open data, bron: Parochial Archive Project (Koninklijk Nederlands Instituut Rome). Fig. 4. Afbeelding in publiek domein, bron: Wikimedia Commons. Fig. 5. Afbeelding in publiek domein, bron: Wikimedia Commons. Fig. 6. Afbeelding in publiek domein, bron: Wikimedia Commons. Fig. 7. Afbeelding in publiek domein, bron: Wikimedia Commons. Fig. 8. Afbeelding vrij voor gebruik (CC BY 2.0), foto: rjhuttondfw, bron: Flickr. Fig. 9. Afbeelding in publiek domein, bron: Wikimedia Commons. Fig. 10. Afbeelding in publiek domein, bron: Print Purchase Fund (Rosenwald Collection), National Gallery of Art, Washington DC (inv. nr. 1970.13.3). Fig. 11. Afbeelding in publiek domein, bron: RKD – Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis, RKDimages (inv. nr. 73F2423). Fig. 12. Afbeelding in publiek domein, bron: Wikimedia Commons. Fig. 13. Afbeelding vrij voor gebruik (CC BY-SA 4.0), bron: Bayerische Staatsgemäldesammlungen - Alte Pinakothek München (inv. nr. 4834). Fig. 14. Afbeelding in publiek domein, bron: WikiArt Visual Art Encyclopedia. Fig. 15. Afbeelding in publiek domein, bron: John G. Johnson Collection, 1917, Philadelphia Museum of Art.
53
